Appian, The Foreign Wars, chapter 6

(아피아노스, The Foreign Wars, chapter 6)

Αἰσθόμενοσ δὲ τοὺσ ἐν ἄστει μᾶλλόν τι πεπιεσμένουσ, καὶ κτήνη πάντα καταθύσαντασ, δέρματά τε καὶ βύρσασ ἕψοντασ καὶ λιχμωμένουσ τὸ γιγνόμενον ἐξ αὐτῶν, τινὰσ δὲ καὶ τῶν ἀποθνησκόντων ἁπτομένουσ, ἐκέλευσε τῷ στρατῷ τὴν πόλιν περιταφρεύειν, ἵνα μηδὲ καθ’ ἕνα τισ ἐκφεύγοι λανθάνων. τῇ δὲ ἑξῆσ ὁ Σύλλασ τοὺσ μὲν δούλουσ ἀπέδοτο, τοῖσ δ’ ἐλευθέροισ, ὅσοι νυκτὸσ ἐπιλαβούσησ οὐκ ἔφθασαν ἀναιρεθῆναι, πάμπαν οὖσιν ὀλίγοισ, τὴν μὲν ἐλευθερίαν ἔφη διδόναι, ψῆφον δὲ καὶ χειροτονίαν τῶνδε μὲν ὡσ οἱ πεπολεμηκότων ἀφαιρεῖσθαι, τοῖσ δ’ ἐκγόνοισ καὶ ταῦτα διδόναι. ὡσ δὲ καὶ τοῦτο ἐξείργαστο αὐτῷ, κλίμακασ ἐπῆγεν ὁμοῦ καὶ τὸ τεῖχοσ διώρυττεν. τροπῆσ δ’ ὡσ ἐν ἀσθενέσιν ἀνδράσιν αὐτίκα γενομένησ, ἐσέπεσεν ἐσ τὴν πόλιν, καὶ εὐθὺσ ἐν Ἀθήναισ σφαγὴ πολλὴ ἦν καὶ ἀνηλεήσ· οὔτε γὰρ ὑποφεύγειν ἐδύναντο δι’ ἀτροφίαν, οὔτε παιδίων ἢ γυναικῶν ἔλεοσ ἦν, τοῦ Σύλλα τὸν ἐν ποσὶν ἀναιρεῖν κελεύοντοσ ὑπ’ ὀργῆσ ὡσ ἐπὶ ταχείᾳ δὴ καὶ ἐσ βαρβάρουσ ἀλόγῳ μεταβολῇ καὶ πρὸσ αὑτὸν ἀκράτῳ φιλονεικίᾳ. ὅθεν οἱ πλέονεσ, αἰσθανόμενοι τοῦ κηρύγματοσ, ἑαυτοὺσ τοῖσ σφαγεῦσιν ὑπερρίπτουν ἐσ τὸ ἔργον. ὀλίγων δ’ ἦν ἀσθενὴσ ἐσ τὴν ἀκρόπολιν δρόμοσ· καὶ Ἀριστίων αὐτοῖσ συνέφυγεν, ἐμπρήσασ τὸ ᾠδεῖον, ἵνα μὴ ἑτοίμοισ ξύλοισ αὐτίκα ὁ Σύλλασ ἔχοι τὴν ἀκρόπολιν ἐνοχλεῖν. ὁ δ’ ἐμπιπράναι μὲν τὴν πόλιν ἀπεῖπε, διαρπάσαι δὲ ἔδωκε τῷ στρατῷ· καὶ ἕτοιμοι σάρκεσ ἀνθρώπων ἐσ τροφὴν ἐν πολλοῖσ οἰκήμασιν ηὑρέθησαν. Ὧδε μὲν ἄδην εἶχον αἱ Ἀθῆναι κακῶν·

ὁ δὲ Σύλλασ τῇ μὲν ἀκροπόλει φρουρὰν ἐπέστησεν, ᾗ τὸν Ἀριστίωνα καὶ τοὺσ συμπεφευγότασ λιμῷ καὶ δίψει πιεσθέντασ ἐξεῖλεν οὐ μετὰ πολύ. καὶ αὐτῶν ὁ Σύλλασ Ἀριστίωνα μὲν καὶ τοὺσ ἐκείνῳ δορυφορήσαντασ ἢ ἀρχήν τινα ἄρξαντασ, ἢ ὁτιοῦν ἄλλο πράξαντασ παρ’ ἃ πρότερον ἁλούσησ τῆσ Ἑλλάδοσ ὑπὸ Ῥωμαίων αὐτοῖσ διετέτακτο, ἐκόλασε θανάτῳ, τοῖσ δὲ ἄλλοισ συνέγνω, καὶ νόμουσ ἔθηκεν ἅπασιν ἀγχοῦ τῶν πρόσθεν αὐτοῖσ ὑπὸ Ῥωμαίων ὁρισθέντων. συνηνέχθη δ’ ἐκ τῆσ ἀκροπόλεωσ χρυσίου μὲν ἐσ τεσσαράκοντα λίτρασ μάλιστα, ἀργύρου δ’ ἐσ ἑξακοσίασ. καὶ τάδε μὲν ἀμφὶ τὴν ἀκρόπολιν ὀλίγον ὕστερον ἐγένετο· Ὁ δὲ Σύλλασ αὐτίκα τοῦ ἄστεοσ ληφθέντοσ, οὐ περιμένων ἔτι τὸν Πειραιᾶ διὰ πολιορκίασ ἐξελεῖν, κριοὺσ ὁμοῦ καὶ βέλη καὶ ἀκόντια ἐπῆγεν, ἄνδρασ τε πολλοὺσ οἳ διώρυσσον ὑπὸ χελώναισ τὰ τείχη, καὶ σπείρασ αἳ τοὺσ ἐπὶ τῶν τειχῶν ἀκοντίζουσαί τε καὶ τοξεύουσαι θαμινὰ ἀνέκοπτον.

καὶ κατήρειψέ τι τοῦ μηνοειδοῦσ, ὑγροτέρου καὶ ἀσθενεστέρου ἔτι ὄντοσ ἅτε νεοδμήτου. ὑπιδομένου δὲ τοῦτο ἔτι πρότερον Ἀρχελάου, καὶ προοικοδομήσαντοσ ἔνδοθεν ὅμοια πολλά, τὸ μὲν ἔργον ἦν τῷ Σύλλᾳ διηνεκὲσ ἐμπίπτοντι ἐσ ἕτερον ὅμοιον ἐξ ἑτέρου, ὁρμῇ δ’ ἀπαύστῳ καὶ στρατοῦ μεταβολῇ πυκνῇ χρώμενοσ, καὶ περιθέων αὐτούσ, καὶ παρακαλῶν ἐπὶ τὸ ἔργον ὡσ ἐν τῷδε ἔτι λοιπῷ τῆσ ὅλησ ἐλπίδοσ καὶ κέρδουσ τῶν προπεπονημένων ὄντοσ· οἱ δὲ καὶ αὐτοὶ τῷ ὄντι τοῦτο σφίσιν ἡγούμενοι τέλοσ εἶναι πόνων, καὶ ἐσ τὸ ἔργον αὐτὸ ὡσ μέγα δὴ καὶ λαμπρόν, τοιῶνδε τειχῶν κρατῆσαι, φιλοτιμούμενοι, προσέκειντο βιαίωσ, μέχρι καταπλαγεὶσ αὐτῶν τὴν ὁρμὴν ὁ Ἀρχέλαοσ ὡσ μανιώδη καὶ ἄλογον ἐξέλιπεν αὐτοῖσ τὰ τείχη, ἐσ δέ τι τοῦ Πειραιῶσ ἀνέδραμεν ὀχυρώτατόν τε καὶ θαλάσσῃ περίκλυστον, ᾧ ναῦσ οὐκ ἔχων ὁ Σύλλασ οὐδ’ ἐπιχειρεῖν ἐδύνατο. Ἐντεῦθεν ὁ μὲν Ἀρχέλαοσ ἐπὶ Θεσσαλίαν διὰ Βοιωτῶν ἀνεζεύγνυ, καὶ συνῆγεν ἐσ Θερμοπύλασ τὰ λοιπὰ τοῦ τε ἰδίου στρατοῦ παντόσ, ὃν ἔχων ἦλθε, καὶ τοῦ σὺν Δρομιχαίτῃ παραγεγονότοσ.

συνῆγε δὲ καὶ τὸ σὺν Ἀρκαθίᾳ τῷ παιδὶ τοῦ βασιλέωσ ἐσ Μακεδονίαν ἐμβαλόν, ἀκραιφνέστατον δὴ καὶ πλῆρεσ ὂν τόδε μάλιστα, καὶ οὓσ αὐτίκα ἄλλουσ ὁ Μιθριδάτησ ἀπέστειλεν· οὐ γὰρ διέλιπεν ἐπιπέμπων. ὁ μὲν δὴ ταῦτα σὺν ἐπείξει συνῆγεν, ὁ δὲ Σύλλασ τὸν Πειραιᾶ τοῦ ἄστεοσ μᾶλλον ἐνοχλήσαντά οἱ κατεπίμπρη, φειδόμενοσ οὔτε τῆσ ὁπλοθήκησ οὔτε τῶν νεωσοίκων οὔτε τινὸσ ἄλλου τῶν ἀοιδίμων. καὶ μετὰ τοῦτ’ ἐπὶ τὸν Ἀρχέλαον ᾔει διὰ τῆσ Βοιωτίασ καὶ ὅδε. ὡσ δ’ ἐπλησίασαν ἀλλήλοισ, οἱ μὲν ἐκ Θερμοπυλῶν ἄρτι μετεχώρουν ἐσ τὴν Φωκίδα, Θρᾷκέσ τε ὄντεσ καὶ ἀπὸ τοῦ Πόντου καὶ Σκύθαι καὶ Καππαδόκαι Βιθυνοί τε καὶ Γαλάται καὶ Φρύγεσ, καὶ ὅσα ἄλλα τῷ Μιθριδάτῃ νεόκτητα γένοιτο, πάντεσ ἐσ δώδεκα μυριάδασ ἀνδρῶν· καὶ στρατηγοὶ αὐτῶν ἦσαν μὲν καὶ κατὰ μέροσ ἑκάστῳ, αὐτοκράτωρ δ’ Ἀρχέλαοσ ἐπὶ πᾶσιν. Σύλλασ δ’ ἦγεν Ἰταλιώτασ, καὶ Ἑλλήνων ἢ Μακεδόνων ὅσοι ἄρτι πρὸσ αὐτὸν ἀπὸ Ἀρχελάου μετετίθεντο, ἢ εἴ τι ἄλλο περίοικον, οὐδ’ ἐσ τριτημόριον τὰ πάντα τῶν πολεμίων. Ἀντικαταστάντεσ δ’ ἀλλήλοισ, ὁ μὲν Ἀρχελαοσ ἐξέταττεν ἐσ μάχην ἀεὶ προκαλούμενοσ, ὁ δὲ Σύλλασ ἐβράδυνε, τὰ χωρία καὶ τὸ πλῆθοσ τῶν ἐχθρῶν περισκοπούμενοσ.

ἀναχωροῦντι δ’ ἐσ Χαλκίδα τῷ Ἀρχελάῳ παρακολουθῶν καιρὸν ἐπετήρει καὶ τόπον. ὡσ δὲ αὐτὸν εἶδε περὶ Χαιρώνειαν ἐν ἀποκρημνοισ στρατοπεδευόμενον, ἔνθα μὴ κρατοῦσιν ἀποχώρησισ οὐδεμία ἦν, πεδίον αὐτὸσ εὐρὺ πλησίον καταλαβὼν εὐθὺσ ἐπῆγεν ὡσ καὶ ἄκοντα βιασόμενοσ ἐσ μάχην Ἀρχέλαον· ἐν ᾧ σφίσι μὲν ὕπτιον καὶ εὐπετὲσ ἐσ δίωξιν καὶ ἀναχώρησιν ἦν πεδίον, Ἀρχελάῳ δὲ κρημνοὶ περιέκειντο, οἳ τὸ ἔργον οὐκ εἰών ἐν οὐδενὶ κοινὸν ὅλου τοῦ στρατοῦ γενέσθαι, συστῆναι διὰ τὴν ἀνωμαλίαν οὐκ ἔχοντοσ· τραπεῖσί τε αὐτοῖσ ἄποροσ διὰ τῶν κρημνῶν ἐγίγνετο ἡ φυγή. ὁ μὲν δὴ τοιοῖσδε λογισμοῖσ τῇ δυσχωρίᾳ μάλιστα πιστεύων, ἐπῄει ὡσ οὐδὲν ἐσομένου χρησίμου τοῦ πλήθουσ Ἀρχελάῳ· ὁ δ’ οὐκ ἐγνώκει μὲν αὐτῷ τότε συμπλέκεσθαι, διὸ καὶ ἀμελῶσ ἐστρατοπέδευσεν, ἐπιόντοσ δὲ ἤδη τῆσ δυσχωρίασ ὀψὲ καὶ μόγισ ᾐσθάνετο, καὶ προύπεμπέ τινασ ἱππέασ ἐσ κώλυσιν αὐτοῦ. τραπέντων δ’ ἐκείνων καὶ ἐσ τοὺσ κρημνοὺσ καταρριφθέντων, ἑξήκοντα αὖθισ ἔπεμψεν ἁρ́ματα, εἰ δύναιτο μετὰ ῥύμησ κόψαι καὶ διαρρῆξαι τὴν φάλαγγα τῶν πολεμίων. διαστάντων δὲ τῶν Ῥωμαίων, τὰ μὲν ἁρ́ματα ὑπὸ τῆσ φορᾶσ ἐσ τοὺσ ὀπίσω παρενεχθέντα τε καὶ δυσεπίστροφα ὄντα πρὸσ τῶν ὑστάτων περιστάντων αὐτὰ καὶ ἐσακοντιζόντων διεφθείρετο· Ὁ δ’ Ἀρχέλαοσ δυνηθεὶσ ἂν καὶ ὣσ ἀπὸ τοῦ χάρακοσ εὐσταθῶσ ἀπομάχεσθαι, τάχα οἱ καὶ τῶν κρημνῶν ἐσ τοῦτο συλλαμβανόντων, ἐξῆγε σὺν ἐπείξει καὶ διέτασσε μετὰ σπουδῆσ τοσόνδε πλῆθοσ οὐ προεγνωκότων ἀνδρῶν, ἐν στενωτάτῳ μάλιστα γεγονὼσ διὰ τὸν Σύλλαν ἤδη πλησιάζοντα.

τοὺσ δ’ ἱππέασ πρώτουσ ἐπαγαγὼν μετὰ δρόμου πολλοῦ, διέτεμε τὴν φάλαγγα Ῥωμαίων ἐσ δύο, καὶ εὐμαρῶσ ἑκατέρουσ ἐκυκλοῦτο διὰ τὴν ὀλιγότητα. οἱ δ’ ἀπεμάχοντο μὲν ἐγκρατῶσ, ἐσ πάντασ ἐπιστρεφόμενοι, μάλιστα δ’ ἐπόνουν οἱ περὶ Γάλβαν τε καὶ Ὁρτήσιον, καθ’ οὓσ αὐτὸσ ὁ Ἀρχέλαοσ ἐτέτακτο, τῶν βαρβάρων ὡσ ἐν ὄψει στρατηγοῦ σὺν προθυμίᾳ σφοδρᾷ ἐπικειμένων, μέχρι τοῦ Σύλλα μεταχωροῦντοσ ἐσ αὐτοὺσ σὺν ἱππεῦσι πολλοῖσ, ὁ Ἀρχέλαοσ ἀπὸ τῶν σημείων στρατηγικῶν ὄντων καὶ τοῦ κονιορτοῦ πλείονοσ αἰρομένου τεκμηράμενοσ εἶναι Σύλλαν τὸν ἐπιόντα, λύσασ τὴν κύκλωσιν ἐσ τάξιν ἀνεχώρει. ὁ δὲ τῶν τε ἱππέων τὸ ἄριστον ἄγων, καὶ δύο νεαλεῖσ σπείρασ ἐν τῇ παρόδῳ προσλαβών, αἳ ἐτετάχατο ἐφεδρεύειν, οὔπω τὸν κύκλον τοῖσ πολεμίοισ ἐξελίξασιν, οὐδ’ ἐσ μέτωπον εὐσταθῶσ διατεταγμένοισ, ἐνέβαλε, καὶ θορυβήσασ ἔκοψέ τε καὶ ἐσ φυγὴν τραπέντασ ἐδίωκεν. ἀρξαμένησ δ’ ἐνταῦθα τῆσ νίκησ, οὐδὲ Μουρήνασ ἠλίνυεν ἐπὶ τοῦ λαιοῦ τεταγμένοσ, ἀλλ’ ὀνειδίσασ τοῖσ ἀμφ’ αὑτὸν καὶ γενναίωσ ἐμπεσὼν ἐδίωκε κἀκεῖνοσ. Τρεπομένων δ’ ἤδη τῶν Ἀρχελάου κερῶν, οὐδ’ οἱ μέσοι τὴν τάξιν ἐφύλασσον, ἀλλ’ ἀθρόα πάντων ἐγίγνετο φυγή.

ἔνθα δὴ πάντα ὅσα εἴκασεν ὁ Σύλλασ, ἐνέπιπτε τοῖσ πολεμίοισ· οὐ γὰρ ἔχοντεσ ἀναστροφὴν εὐρύχωρον οὐδὲ πεδίον ἐσ φυγήν, ἐπὶ τοὺσ κρημνοὺσ ὑπὸ τῶν διωκόντων ἐωθοῦντο, καὶ αὐτῶν οἱ μὲν ἐξέπιπτον πρὸσ αὐτόν, οἱ δ’ εὐβουλότερον ἐσ τὸ στρατόπεδον ἐφέροντο. Ἀρχέλαοσ δ’ αὐτοὺσ προλαβών, ἀπειρότατα δὴ τότε μάλιστα συμφορῶν πολεμικῶν, ἀπέκλειε, καὶ ἐπιστρέφειν ἐσ τοὺσ πολεμίουσ ἐκέλευεν. οἱ δ’ ἀνέστρεφον μὲν ἐκ προθυμίασ, οὔτε δὲ στρατηγῶν ἢ ἐπιστατῶν ἐσ διάταξιν ἔτι σφίσι παρόντων, οὔτε τὰ σημεῖα ἕκαστοι τὰ ἑαυτῶν ἐπιγιγνώσκοντεσ ὡσ ἐν ἀκόσμῳ τροπῇ διερριμμένοι, χωρίου τε καὶ ἐσ φυγὴν καὶ ἐσ μάχην ἀποροῦντεσ, στενωτάτου τότε μάλιστα αὐτοῖσ διὰ τὴν δίωξιν γενομένου, ἐκτείνοντο μετ’ ἀργίασ, οἱ μὲν ὑπὸ τῶν πολεμίων, οὐδὲν ἀντιδρᾶσαι φθάνοντεσ, οἱ δὲ ὑπὸ σφῶν αὐτῶν ὡσ ἐν πλήθει καὶ στενοχωρίᾳ θορυβούμενοι. πάλιν τε κατέφυγον ἐπὶ τὰσ πύλασ, καὶ εἰλοῦντο περὶ αὐτὰσ ἐπιμεμφόμενοι τοῖσ ἀποκλείουσιν. θεούσ τε πατρίουσ αὐτοῖσ καὶ τὴν ἄλλην οἰκειότητα σὺν ὀνείδει προύφερον, ὡσ οὐχ ὑπὸ τῶν ἐχθρῶν μᾶλλον ἢ τῶνδε ὑπερορώντων αὑτοὺσ ἀναιρούμενοι, ἔστε μόλισ αὐτοῖσ ὁ Ἀρχέλαοσ, ὀψὲ τῆσ χρείασ, ἀνεῴγνυ τὰσ πύλασ καὶ ὑπεδέχετο μετ’ ἀταξίασ ἐστρέχοντασ. οἱ δὲ Ῥωμαῖοι ταῦτα συνιδόντεσ, καὶ παρακαλέσαντεσ τότε μάλιστα ἀλλήλουσ, δρόμῳ τοῖσ φεύγουσι συνεσέπιπτον ἐσ τὸ στρατόπεδον, καὶ τὴν νίκην ἐσ τέλοσ ἐξειργάσαντο. Ἀρχέλαοσ δὲ καὶ ὅσοι ἄλλοι κατὰ μέροσ ἐξέφυγον, ἐσ Χαλκίδα συνελέγοντο, οὐ πολὺ πλείουσ μυρίων ἐκ δώδεκα μυριάδων γενόμενοι.

Ῥωμαίων δὲ ἔδοξαν μὲν ἀποθανεῖν πεντεκαίδεκα ἄνδρεσ, δύο δ’ αὐτῶν ἐπανῆλθον. τοῦτο μὲν δὴ Σύλλᾳ καὶ Ἀρχελάῳ τῷ Μιθριδάτου στρατηγῷ τῆσ περὶ Χαιρώνειαν μάχησ τέλοσ ἦν, δι’ εὐβουλίαν δὴ μάλιστα Σύλλα καὶ δι’ ἀφροσύνην Ἀρχελάου τοιόνδε ἑκατέρῳ γενόμενον. Σύλλασ δὲ πολλῶν μὲν αἰχμαλώτων πολλῶν δ’ ὅπλων καὶ λείασ κρατῶν, τὰ μὲν ἀχρεῖα σωρευθέντα, διαζωσάμενοσ ὡσ ἔθοσ ἐστὶ Ῥωμαίοισ, αὐτὸσ ἐνέπρησε τοῖσ ἐνυαλίοισ θεοῖσ, ἀναπαύσασ δὲ τὴν στρατιὰν ἐπ’ ὀλίγον, ἐσ τὸν Εὔριπον σὺν εὐζώνοισ ἐπὶ τὸν Ἀρχέλαον ἠπείγετο. Ῥωμαίων δὲ ναῦσ οὐκ ἐχόντων, ἀδεῶσ τὰσ νήσουσ περιέπλει τὰ παράλια πορθῶν. Ζακύνθῳ δ’ ἐκβὰσ παρεστρατοπέδευσεν. καὶ τινῶν Ῥωμαίων, οἳ ἐπεδήμουν, νυκτὸσ ἐπιθεμένων αὐτῷ, κατὰ τάχοσ ἐσβὰσ αὖθισ ἀνήγετο ἐσ Χαλκίδα, λῃστεύοντι μᾶλλον ἢ πολεμοῦντι ἐοικώσ.

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION