Appian, The Foreign Wars, chapter 16

(아피아노스, The Foreign Wars, chapter 16)

Ὁ δὲ Πομπήιοσ καὶ τὸν Ταῦρον ὑπερελθὼν ἐπολέμησε <μὲν> Ἀντιόχῳ τῷ Κομμαγηνῷ, ἑώσ ἐσ φιλίαν ὁ Ἀντίοχοσ αὐτῷ συνῆλθεν, ἐπολέμησε δὲ καὶ Δαρείῳ τῷ Μήδῳ, μέχρι ἔφυγεν, εἴτε Ἀντιόχῳ συμμαχῶν εἴτε Τιγράνῃ πρότερον. ἐπολέμησε δὲ καὶ Ἄραψι τοῖσ Ναβαταίοισ, Ἀρέτα βασιλεύοντοσ αὐτῶν, καὶ Ιοὐδαίοισ, Ἀριστοβούλου τοῦ βασιλέωσ ἀποστάντοσ, ἑώσ εἷλεν Ιἑροσόλυμα τὴν ἁγιωτάτην αὐτοῖσ πόλιν. καὶ Κιλικίασ δὲ ὅσα οὔπω Ῥωμαίοισ ὑπήκουε, καὶ τὴν ἄλλην Συρίαν, ὅση τε περὶ Εὐφράτην ἐστὶ καὶ κοίλη καὶ Φοινίκη καὶ Παλαιστίνη λέγεται, καὶ τὴν Ἰδουμαίων καὶ Ἰτουραίων, καὶ ὅσα ἄλλα ὀνόματα Συρίασ, ἐπιὼν ἀμαχὶ Ῥωμαίοισ καθίστατο, ἔγκλημα μὲν οὐδὲν ἔχων ἐσ Ἀντίοχον τὸν εὐσεβοῦσ, παρόντα καὶ δεόμενον ὑπὲρ ἀρχῆσ πατρῴασ, ἡγούμενοσ δέ, Τιγράνη τὸν κρατήσαντα τοῦ Ἀντιόχου τῆσ γῆσ ἀπελάσασ, Ῥωμαίοισ αὐτὴν κατὰ τόδε προσκεκτῆσθαι. ταῦτα δ’ αὐτῷ διοικουμένῳ πρέσβεισ ἀφίκοντο Φραάτου καὶ Τιγράνουσ ἐσ πόλεμον ἀλλήλοισ συμπεσόντων, οἱ μὲν Τιγράνουσ ὡσ φίλῳ συμμαχεῖν τὸν Πομπήιον ἀξιοῦντεσ, οἱ δὲ τοῦ Παρθυαίου φιλίαν αὐτῷ πρὸσ Ῥωμαίουσ τιθέμενοι. καὶ ὁ Πομπήιοσ οὐκ ἀξιῶν Παρθυαίοισ πολεμεῖν ἄνευ Ῥωμαίων ψηφίσματοσ, ἔπεμψεν ἀμφοτέροισ διαλλακτάσ. Καὶ ὁ μὲν ἀμφὶ ταῦτα ἦν, Μιθριδάτῃ δὲ ἡ περίοδοσ ἤνυστο τοῦ Πόντου·

καὶ Παντικάπαιον, ἐμπόριον Εὐρωπαίων ἐπὶ τῆσ ἐκβολῆσ τοῦ Πόντου καταλαβὼν κτείνει τῶν υἱέων Ξιφάρην ἐπὶ τοῦ πόρου διὰ μητρὸσ ἁμάρτημα τοιόνδε. φρούριον ἦν τι Μιθριδάτῃ, ἔνθα λανθάνοντεσ ὑπόγειοι θησαυροὶ πολλῶν σιδηροδέτων χαλκέων πολλὰ χρήματα ἔκρυπτον. Στρατονίκη δέ, μία τῶν Μιθριδάτου παλλακῶν ἢ γυναικῶν, ἣ τοῦδε τοῦ φρουρίου τὴν ἐπιστήμην καὶ φυλακὴν ἐπετέτραπτο, περιιόντοσ ἔτι τὸν Πόντον τοῦ Μιθριδάτου τὸ φρούριον ἐνεχείρισε τῷ Πομπηίῳ καὶ τοὺσ θησαυροὺσ ἀγνοουμένουσ ἐμήνυσεν, ἐπὶ συνθήκῃ μόνῃ τῇδε, ὅτι οἱ τὸν υἱὸν Ξιφάρην ὁ Πομπήιοσ, εἰ λάβοι, περισώσει. καὶ ὁ μὲν τοῖσ χρήμασιν ἐπιτυχὼν ὑπέσχητο αὐτῇ τὸν Ξιφάρην καὶ ἐδεδώκει φέρεσθαι καὶ τὰ ἴδια· αἰσθόμενοσ δὲ τῶν γεγονότων ὁ Μιθριδάτησ κτείνει τὸν Ξιφάρην ἐπὶ τοῦ πόρου, ἐφορώσησ τῆσ μητρὸσ πέραθεν, καὶ ἐξέρριψεν ἄταφον. καὶ ὁ μὲν υἱοῦ κατεφρόνησεν ἐσ ἀνίαν τῆσ ἁμαρτούσησ, καὶ πρέσβεισ ἐσ τὸν Πομπήιον, ἔτι περὶ Συρίαν ὄντα καὶ οὐκ αἰσθανόμενον αὐτοῦ παρόντοσ, ἔπεμπεν, οἳ τῆσ πατρῴασ ἀρχῆσ αὐτὸν Ῥωμαίοισ τελέσειν φόρουσ ὑπισχνοῦντο· Πομπηίου δ’ αὐτὸν ἐλθόντα δεῖσθαι τὸν Μιθριδάτην κελεύοντοσ, καθὰ καὶ Τιγράνησ ἀφίκετο, τοῦτο μὲν οὐκ ἔφη ποτὲ ὑποστήσεσθαι, Μιθριδάτησ γε ὤν, πέμψειν δὲ τῶν παίδων τινὰσ καὶ φίλουσ. ἅμα δὲ ταῦτ’ ἔλεγε, καὶ στρατιὰν ἀθρόωσ κατέλεγεν ἐλευθέρων τε καὶ δούλων, ὅπλα τε πολλὰ καὶ βέλη καὶ μηχανὰσ ἐπήγνυ, φειδόμενοσ οὔτε τινὸσ ὕλασ οὔτε βοῶν ἀροτήρων ἐσ τὰ νεῦρα, ἐσφοράσ τε πᾶσιν ἐσ τὰ βραχύτατα τῆσ περιουσίασ ἐπέγραφεν. οἱ δὲ ὑπηρέται τούτου πολλοὺσ ἐνύβριζον, οὐκ αἰσθανομένου τοῦ Μιθριδάτου· νόσον γάρ τινα ἑλκώδη τοῦ προσώπου νοσῶν ὑπὸ τριῶν εὐνούχων ἐθεραπεύετο καὶ ἑωρᾶτο. Ὡσ δ’ ἔληγε τὸ πάθοσ, καὶ ὁ στρατὸσ αὐτῷ ἀγήγερτο ἤδη, ἐπίλεκτοι μὲν ἑξήκοντα σπεῖραι, ἀνὰ ἑξακοσίουσ ἄνδρασ, πολὺσ δὲ καὶ ἄλλοσ ὅμιλοσ καὶ νῆεσ, καὶ χωρία ὅσα οἱ στρατηγοὶ παρὰ τὴν νόσον ᾑρήκεσαν, ἐπέρα τοῦ στρατοῦ μέροσ ἐσ Φαναγόρειαν, ἕτερον ἐμπόριον ἐπὶ τοῦ στόματοσ, ὡσ ἑκατέρωθεν ἕξων τὰσ ἐσβολάσ, ἔτι Πομπηίου περὶ Συρίαν ὄντοσ.

οἳ Μιθριδάτου βραχὺ διασχόντεσ ἔκτεινάν τε τοὺσ ἄγοντασ εὐνούχουσ, ἀεὶ πρὸσ εὐνούχουσ κρατοῦντασ τοῦ Μιθριδάτου πεπολεμωμένοι, καὶ τὰσ κόρασ ἐσ τὸν Πομπήιον ἀπήγαγον. Κάστωρ δὲ Φαναγορεὺσ ᾐκισμένοσ ποτὲ ὑπὸ Τρύφωνοσ εὐνούχου βασιλικοῦ, τὸν Τρύφωνα ἐσιόντα κτείνει προσπεσών, καὶ τὸ πλῆθοσ ἐσ ἐλευθερίαν συνεκάλει. οἱ δέ, καίπερ ἤδη τῆσ ἀκροπόλεωσ ἐχομένησ ὑπὸ Ἀρταφέρνουσ τε καὶ ἑτέρων υἱέων τοῦ Μιθριδάτου, ξύλα περιθέντεσ τὴν ἄκραν ἐνεπίμπρασαν, ἑώσ ὁ μὲν Ἀρταφέρνησ καὶ Δαρεῖοσ καὶ Ξέρξησ καὶ Ὀξάθρησ καὶ Εὐπάτρα, παῖδεσ τοῦ Μιθριδάτου, δείσαντεσ ἐπὶ τῷ πυρὶ παρέδοσαν ἑαυτοὺσ ἄγεσθαι. καὶ ἦν αὐτῶν Ἀρταφέρνησ ἀμφὶ τεσσαράκοντα ἔτη μόνοσ, οἱ δὲ λοιποὶ παῖδεσ εὔμορφοι. Κλεοπάτρα δὲ ἀντεῖχεν, ἑτέρα παῖσ τοῦ Μιθριδάτου· καὶ αὐτὴν ὁ πατὴρ ἀγάμενοσ τῆσ εὐψυχίασ, δίκροτα πολλὰ ἐπιπέμψασ ἐξήρπασεν. ὅσα δὲ ἐγγὺσ ἦν φρούρια, ἀρτίληπτα τῷ Μιθριδάτῃ γενόμενα, πρὸσ τὴν θερμουργίαν τῶν Φαναγορέων ἀφίστατο τοῦ Μιθριδάτου, Χερρόνησόσ τε καὶ Θεοδοσία καὶ Νύμφαιον, καὶ ὅσα ἄλλα περὶ τὸν Πόντον ἐστὶν εὔκαιρα ἐσ πόλεμον. ὁ δὲ τὰσ ἀποστάσεισ ὁρῶν πυκνάσ, καὶ τὸν στρατὸν ἐν ὑποψίᾳ ἔχων μὴ οὐ βέβαιοσ ᾖ διὰ τὴν ἀνάγκην τῆσ στρατείασ καὶ δι’ ἐσφορῶν βαρύτητα καὶ τὴν ἀεὶ τοῖσ στρατοῖσ ἐσ ἡγεμόνασ ἀτυχοῦντασ ἀπιστίαν, ἔπεμπεν ἐσ τοὺσ Σκύθασ δι’ εὐνουχων τοῖσ δυνάσταισ τὰσ θυγατέρασ ἐσ γάμόυσ, αἰτῶν στρατιὰν κατὰ τάχοσ ἤδη οἱ παρεῖναι. πεντακόσιοι δ’ αὐτὰσ ἀπὸ τοῦ στρατοῦ παρέπεμπον ἄνδρεσ· Ὁ δὲ καὶ τέκνων τοσῶνδε καὶ φρουρίων καὶ τῆσ ἀρχῆσ ὅλησ ἀφῃρημένοσ, καὶ ἐσ οὐδὲν ἀξιόμαχοσ ἔτι ὤν, οὐδὲ τῆσ Σκυθῶν συμμαχίασ ἡγούμενοσ ἂν τυχεῖν, ὅμωσ οὐδὲν οὐδὲ τότε ἢ ταπεινὸν ἢ συμφορῶν ἄξιον ἐνεθυμεῖτο, ἀλλ’ ἐσ Κελτούσ, ἐκ πολλοῦ φίλουσ ἐπὶ τῷδέ οἱ γεγονότασ, ἐπενόει διελθὼν ἐσ τὴν Ἰταλίαν σὺν ἐκείνοισ ἐμβαλεῖν, ἐλπίζων οἱ πολλὰ καὶ τῆσ Ἰταλίασ αὐτῆσ ἔχθει Ῥωμαίων προσέσεσθαι, πυνθανόμενοσ ὧδε καὶ Ἀννίβαν πρᾶξαι πολεμούμενον ἐν Ἰβηρίᾳ, καὶ ἐπιφοβώτατον ἐκ τοῦδε Ῥωμαίοισ γενέσθαι.

ᾔδει δὲ καὶ ἔναγχοσ τὴν Ἰταλίαν σχεδὸν ἅπασαν ἀπὸ Ῥωμαίων ἀποστᾶσαν ὑπὸ ἔχθουσ, καὶ ἐπὶ πλεῖστον αὐτοῖσ πεπολεμηκυῖαν, Σπαρτάκῳ τε μονομάχῳ συστᾶσαν ἐπ’ αὐτούσ, ἀνδρὶ ἐπ’ οὐδεμιᾶσ ἀξιώσεωσ ὄντι. ταῦτα ἐνθυμούμενοσ ἐσ Κελτοὺσ ἠπείγετο. τοῦ δὲ τολμήματοσ ἂν αὐτῷ λαμπροτάτου γενομένου, ὁ στρατὸσ ὤκνει δι’ αὐτὸ μάλιστα τῆσ τόλμησ τὸ μέγεθοσ, ἐπί τε χρόνιον στρατείαν καὶ ἐσ ἀλλοτρίαν γῆν ἀγόμενοι, καὶ ἐπὶ ἄνδρασ ὧν οὐδ’ ἐν τῇ σφετέρᾳ κρατοῦσιν. αὐτόν τε τὸν Μιθριδάτην ἡγούμενοι, πάντων ἀπογιγνώσκοντα, βούλεσθαί τι δρῶντα καὶ βασιλιζόμενον μᾶλλον ἢ δι’ ἀργίασ ἀποθανεῖν, ὅμωσ ἐνεκαρτέρουν καὶ ἡσύχαζον· οὐ γάρ τοι σμικρὸσ οὐδ’ εὐκαταφρόνητοσ ἦν ὁ βασιλεὺσ οὐδ’ ἐν ταῖσ συμφοραῖσ. Ὧδε δ’ ἐχόντων ἁπάντων, Φαρνάκησ ὁ τῶν παίδων αὐτῷ τιμιώτατόσ τε καὶ πολλάκισ ὑπ’ αὐτοῦ τῆσ ἀρχῆσ ἀποδεδειγμένοσ ἔσεσθαι διάδοχοσ, εἴτε δείσασ περὶ τοῦδε τοῦ στόλου καὶ τῆσ ἀρχῆσ, ὡσ νῦν μὲν ἔτι συγγνωσομένων τι Ῥωμαίων, ἀπολουμένησ δὲ πάμπαν ὁλοκλήρωσ εἰ ἐπὶ τὴν Ἰταλίαν ὁ πατὴρ στρατεύσειεν, εἴθ’ ἑτέραισ αἰτίαισ καὶ λογισμῶν ἐπιθυμίαισ, ἐπεβούλευε τῷ πατρί.

ληφθέντων δὲ τῶν συνεγνωκότων αὐτῷ καὶ ἐσ βασάνουσ ἀγομένων, Μηνοφάνησ μετέπεισε τὸν Μιθριδάτην ὡσ οὐ δέον, ἀποπλέοντα ἤδη, τὸν ἔτι οἱ τιμιώτατον υἱὸν ἀνελεῖν· εἶναι δ’ ἔφη τὰσ τοιαύτασ τροπὰσ ἔργα πολέμων, ὧν παυσαμένων καὶ τάδε καθίστασθαι. ὁ μὲν δὴ πεισθεὶσ προὔτεινε τῷ παιδὶ συγγνώμην. ὁ δὲ δείσασ τι μήνιμα καὶ τὸν στρατὸν εἰδὼσ κατοκνοῦντα τὴν στρατείαν, νυκτὸσ ἐσ πρώτουσ τοὺσ Ῥωμαίων αὐτομόλουσ, ἀγχοτάτω τοῦ Μιθριδάτου στρατοπεδεύοντασ, ἐσῆλθε, καὶ τὸν κίνδυνον αὐτοῖσ ἰοῦσιν ἐπὶ τὴν Ἰταλίαν, ὅσοσ εἰή, σαφῶσ εἰδόσιν ὑπερεπαίρων, πολλὰ δὲ μένουσιν ἐπελπίσασ ἔσεσθαι παρ’ ἑαυτοῦ, προήγαγεν ἐσ ἀπόστασιν ἀπὸ τοῦ πατρόσ. ὡσ δ’ ἐπείσθησαν οἵδε, τῆσ αὐτῆσ νυκτὸσ ἐσ τὰ ἐγγὺσ ἄλλα στρατόπεδα ἔπεμπεν ὁ Φαρνάκησ. συνθεμένων δὲ κἀκείνων, πρῶτοι μὲν ἅμα ἑῴ ἠλάλαξαν οἱ αὐτόμολοι, ἐπὶ δ’ ἐκείνοισ οἱ ἀεὶ πλησίον τὴν βοὴν μετελάμβανον. καὶ τὸ ναυτικὸν αὐτοῖσ ἐπήχησεν, οὐ προειδότεσ μὲν ἅπαντεσ ἴσωσ, ὀξύρροποι δ’ ὄντεσ ἐσ μεταβολὰσ καὶ τὸ δυστυχοῦν ὑπερορῶντεσ, ἐν δὲ τῷ καινῷ τὸ εὐέλπι ἀεὶ τιθέμενοι. οἱ δὲ καὶ ἀγνοίᾳ τῶν συνεγνωκότων, ἡγούμενοι πάντασ διεφθάρθαι καὶ μόνοι ἔτι ὄντεσ ἔσεσθαι τοῖσ πλείοσιν εὐκαταφρόνητοι, φόβῳ καὶ ἀνάγκῃ μᾶλλον ἢ ἑκουσίῳ γνώμῃ συνεπήχουν. Μιθριδάτησ δ’ ἐγρόμενοσ ὑπὸ τῆσ βοῆσ ἔπεμπέ τινασ ἐρησομένουσ ὅ τι χρῄζοιεν οἱ βοῶντεσ. οἱ δ’ οὐκ ἐγκαλυψάμενοι, "τὸν υἱόν," ἔφασαν, "βασιλεύειν, νέον ἀντὶ γέροντοσ εὐνούχοισ τε ἐκδεδομένου καὶ κτείναντοσ ἤδη πολλοὺσ υἱέασ τε καὶ ἡγεμόνασ καὶ φίλουσ. Ὧν ὁ Μιθριδάτησ πυθόμενοσ, ἐξῄει διαλεξόμενοσ αὐτοῖσ.

καί τι πλῆθοσ ἐκ φρουρίου τοῖσ αὐτομόλοισ συνέτρεχεν. οἱ δ’ οὐκ ἔφασαν αὐτοὺσ προσήσεσθαι πρίν τι ἀνήκεστον ἐσ πίστιν ἐργάσασθαι, δεικνύντεσ ὁμοῦ τὸν Μιθριδάτην. οἱ μὲν δὴ τὸν ἵππον ἔφθασαν αὐτοῦ κτεῖναι φυγόντοσ, καὶ τὸν Φαρνάκην ὡσ ἤδη κρατοῦντεσ ἀνεῖπον βασιλέα· καὶ βύβλον τισ πλατεῖαν φέρων ἐξ ἱεροῦ ἐστεφάνωσεν αὐτὸν ἀντὶ διαδήματοσ. ἅπερ ἄνωθεν ἐκ περιπάτου θεώμενοσ ἔπεμπεν ἐσ τὸν Φαρνάκην ἄλλον ἐπ’ ἄλλοῳ, φυγὴν αἰτῶν ἀσφαλῆ. οὐδενὸσ δὲ τῶν πεμπομένων ἐπανιόντοσ, δείσασ μὴ Ῥωμαίοισ ἐκδοθείη, τοὺσ μὲν σωματοφύλακασ αὑτοῦ καὶ φίλουσ ἔτι παραμένοντασ ἐπαινέσασ ἔπεμψεν ἐσ τὸν νέον βασιλέα, καὶ αὐτῶν τινασ προσιόντασ ἔκτεινεν ἡ στρατιὰ παραλόγωσ, αὐτὸσ δὲ παραλύσασ ὃ περὶ τῷ ξίφει φάρμακον ἀεὶ περιέκειτο ἐκίρνη. δύο δ’ αὐτῷ θυγατέρεσ ἔτι κόραι συντρεφόμεναι, Μιθριδᾶτίσ τε καὶ Νύσσα, τοῖσ Αἰγύπτου καὶ Κύπρου βασιλεῦσιν ἠγγυημέναι, προλαβεῖν τοῦ φαρμάκου παρεκάλουν, καὶ σφόδρα εἴχοντο, καὶ πίνοντα κατεκώλυον ἑώσ ἔπιον λαβοῦσαι. καὶ τῶν μὲν αὐτίκα τὸ φάρμακον ἥπτετο, τοῦ δὲ Μιθριδάτου, καίτοι συντόνωσ ἐξεπίτηδεσ βαδίζοντοσ, οὐκ ἐφικνεῖτο δι’ ἔθοσ καὶ συντροφίαν ἑτέρων φαρμάκων, οἷσ ἐσ ἄμυναν δηλητηρίων ἐχρῆτο συνεχῶσ· καὶ νῦν ἔτι φάρμακα Μιθριδάτεια λέγεται. Βίτοιτον οὖν τινὰ ἰδών, ἡγεμόνα Κελτῶν, "πολλὰ μὲν ἐκ τῆσ σῆσ," ἔφη, "δεξιᾶσ ἐσ πολεμίουσ ὠνάμην, ὀνήσομαι δὲ μέγιστον εἰ νῦν με κατεργάσαιο, κινδυνεύοντα ἐσ πομπὴν ἀπαχθῆναι θριάμβου τὸν μέχρι πολλοῦ τοσῆσδε ἀρχῆσ αὐτοκράτορα καὶ βασιλέα, ἀδυνατοῦντα ἐκ φαρμάκων ἀποθανεῖν δι’ εὐήθη προφυλακὴν ἑτέρων φαρμάκων· τὸ γὰρ δὴ χαλεπώτατον καὶ σύνοικον ἀεὶ βασιλεῦσι φάρμακον, ἀπιστίαν στρατοῦ καὶ παίδων καὶ φίλων, οὐ προειδόμην ὁ τὰ ἐπὶ τῇ διαίτῃ πάντα προϊδὼν καὶ φυλαξάμενοσ. " ὁ μὲν δὴ Βίτοιτοσ ἐπικλασθεὶσ ἐπεκούρησε χρῄζοντι τῷ βασιλεῖ, 112. καὶ ὁ Μιθριδάτησ ἀπέθνησκεν, ἑκκαιδέκατοσ ὢν ἐκ Δαρείου τοῦ Ὑστάσπου Περσῶν βασιλέωσ, ὄγδοοσ δ’ ἀπὸ Μιθριδάτου τοῦ Μακεδόνων ἀποστάντοσ τε καὶ κτησαμένου τὴν Ποντικὴν ἀρχήν. ἐβίω δ’ ὀκτὼ ἢ ἐννέα ἐπὶ τοῖσ ἑξήκοντα ἔτεσι, καὶ τούτων ἑπτὰ καὶ πεντήκοντα ἔτεσιν ἐβασίλευσεν· ἐσ γὰρ ὀρφανὸν ὄντα περιῆλθεν ἡ ἀρχή. ἐχειρώσατο δὲ τὰ περίοικα τῶν βαρβάρων, καὶ Σκυθῶν ὑπηγάγετο πολλούσ, Ῥωμαίοισ τεσσαρακοντούτη πόλεμον ἐγκρατῶσ ἐπολέμησεν, ἐν ᾧ Βιθυνίασ ἐκράτησε πολλάκισ καὶ Καππαδοκίασ, Ἀσίαν τε ἐπέδραμε καὶ Φρυγίαν καὶ Παφλαγονίαν καὶ Γαλατίαν καὶ Μακεδόνασ, ἔσ τε τὴν Ἑλλάδα ἐμβαλὼν πολλὰ καὶ μεγάλα ἔδρασε, καὶ τῆσ θαλάσσησ ἀπὸ Κιλικίασ ἐπὶ τὸν Ιὄνιον ἦρξε, μέχρι Σύλλασ αὐτὸν αὖθισ ἐσ τὴν πατρῴαν ἀρχὴν συνέκλεισεν, ἑκκαίδεκα στρατοῦ μυριάδασ ἀποβαλόντα. καὶ τοσῷδε πταίσματι συμπεσὼν ὅμωσ ἀνεκίνησε τὸν πόλεμον εὐμαρῶσ. στρατηγοῖσ τε συνενεχθεὶσ ἐσ μάχασ τοῖσ ἀρίστοισ, Σύλλα μὲν ἡττᾶτο καὶ Λευκόλλου καὶ Πομπηίου, πολλὰ καὶ τῶνδε πλεονεκτήσασ πολλάκισ, Λεύκιον δὲ Κάσσιον καὶ Ὄππιον Κόιντον καὶ Μάνιον Ἀκύλιον αἰχμαλώτουσ ἑλὼν περιήγετο, μέχρι τὸν μὲν ἔκτεινεν, αἴτιον τοῦ πολέμου γενόμενον, τοὺσ δὲ ἀπέδωκε τῷ Σύλλᾳ. ἐνίκα δὲ καὶ Φιμβριαν καὶ Μουρήναν καὶ Κότταν ὕπατον καὶ Φάβιον καὶ Τριάριον. τὸ φρόνημα δ’ ἦν ἀεί, κἀν ταῖσ συμφοραῖσ, μέγασ καὶ φερέπονοσ. οὐδεμίαν γέ τοι κατὰ Ῥωμαίων ὁδὸν ἐσ ἐπιχείρησιν, οὐδ’ ἡττώμενοσ, παρέλειπεν, ὃσ καὶ Σαυνιταισ καὶ Κελτοῖσ συνετίθετο, καὶ ἐσ Σερτώριον ἔπεμπεν ἐσ Ἰβηρίαν. τρωθείσ τε τὸ σῶμα πολλάκισ ὑπὸ πολεμίων, καὶ ἑτέρων κατ’ ἐπιβουλάσ, οὐκ ἀπέστη τινὸσ οὐδ’ ὥσ, καίπερ ὢν πρεσβύτησ. οὐ μὴν οὐδὲ τῶν ἐπιβουλῶν τισ αὐτὸν ἔλαθεν, οὐδ’ ἡ τελευταία, ἀλλ’ ἑκὼν ταύτην ὑπεριδὼν ἀπώλετο δι’ αὐτήν· οὕτωσ ἀχάριστον ἡ πονηρία συγγνώμησ τυγχάνουσα. φονικὸσ δὲ καὶ ὠμὸσ ἐσ πάντασ ἦν, καὶ τὴν μητέρα ἔκτεινε καὶ τὸν ἀδελφὸν καὶ τῶν παίδων τρεῖσ υἱοὺσ καὶ τρεῖσ θυγατέρασ. τὸ σῶμα δ’ ἦν μέγασ μέν, ὡσ ὑποδεικνύουσιν ὅσα ὅπλα αὐτὸσ ἔπεμψεν ἐσ Νεμέαν τε καὶ Δελφούσ, εὔρωστοσ δέ, ὡσ μέχρι τέλουσ ἱππεῦσαί τε καὶ ἀκοντίσαι καὶ χίλια στάδια τῆσ ἡμέρασ, περιμενόντων αὐτὸν ἐκ διαστημάτων ἵππων, δραμεῖν. καὶ ἁρ́μα ἤλαυνεν ἑκκαίδεκα ἵππων ὁμοῦ. καὶ παιδείασ ἐπεμέλετο Ἑλληνικῆσ, διὸ καὶ τῶν ἱερῶν ᾔσθετο τῶν Ἑλληνικῶν, καὶ μουσικὴν ἠγάπα. καὶ σώφρων ἐσ πολλὰ καὶ φερέπονοσ ὢν περὶ μόνασ ἡττᾶτο τὰσ τῶν γυναικῶν ἡδόνασ. Ὁ μὲν δὴ εὐπάτωρ τε καὶ Διόνυσοσ ἐπικληθεὶσ Μιθριδάτησ ὧδε ἐτελεύτα, καὶ Ῥωμαῖοι μαθόντεσ ἑώρταζον ὡσ ἐχθροῦ δυσχεροῦσ ἀπηλλαγμένοι·

Φαρνάκησ δὲ Πομπηίῳ τὸν νέκυν τοῦ πατρὸσ ἐσ Σινώπην ἐπὶ τριήρουσ ἔπεμπε, καὶ τοὺσ Μάνιον ἑλόντασ, ὅμηρά τε πολλὰ ὅσα ἦν Ἑλληνικά τε καὶ βαρβαρικά, δεόμενοσ ἢ τῆσ πατρῴασ ἀρχῆσ ἢ Βοσπόρου γε βασιλεύειν μόνου, ἥν τινα καὶ Μαχάρησ ὁ ἀδελφὸσ αὐτοῦ βασιλείαν παρὰ Μιθριδάτου παρειλήφει. Πομπήιοσ δ’ ἐσ μὲν τὸ σῶμα τοῦ Μιθριδάτου χορηγίαν ἔδωκε, καὶ θάψαι βασιλείῳ ταφῇ τοῖσ θεραπευτῆρσιν αὐτοῦ προσέταξε, καὶ ἐν Σινώπῃ τοῖσ βασιλείοισ ἐνθέσθαι τάφοισ, ἀγάμενοσ αὐτὸν τῆσ μεγαλουργίασ ὡσ τῶν καθ’ αὑτὸν βασιλέων ἄριστον· Φαρνάκην δὲ ἀπαλλάξαντα πόνου πολλοῦ τὴν Ἰταλίαν φίλον καὶ σύμμαχον Ῥωμαίοισ ἐποιήσατο, καὶ βασιλεύειν ἔδωκεν αὐτῷ Βοσπόρου, χωρὶσ Φαναγορέων, οὓσ ἐλευθέρουσ καὶ αὐτονόμουσ ἀφῆκεν, ὅτι πρῶτοι μάλιστα οἵδε ἀναρρωννυμένῳ τῷ Μιθριδάτῃ, καὶ ναῦσ καὶ στρατὸν ἄλλον καὶ ὁρμητήρια ἔχοντι, ἐπεχείρησαν, ἡγεμόνεσ τε τοῖσ ἄλλοισ ἀποστάσεωσ ἐγένοντο, καὶ Μιθριδάτῃ καταλύσεωσ αἴτιοι.

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION