Dio, Chrysostom, Orationes, ΠΕΡΙ ΔΟΥΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ Α.

(디오, 크리소토모스, 연설 (2), ΠΕΡΙ ΔΟΥΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ Α.)

Οἱ ἄνθρωποι ἐπιθυμοῦσι μὲν ἐλεύθεροι εἶναι μάλιστα πάντων, καί φασι τὴν ἐλευθερίαν μέγιστον τῶν ἀγαθῶν, τὴν δὲ δουλείαν αἴσχιστον καὶ δυστυχέστατον ὑπάρχειν, αὐτὸ δὲ τοῦτο ὅ,τι ἐστὶ τὸ ἐλεύθερον εἶναι ἢ ὅ,τι τὸ δουλεύειν, οὐκ ἴσασιν. καὶ τοίνυν οὐδὲ ποιοῦσιν οὐδέν, ὡσ ἔποσ εἰπεῖν, ὅπωσ τὸ μὲν αἰσχρὸν καὶ χαλεπὸν ἐκφεύξονται, τὴν δουλείαν, ὃ δὲ δοκεῖ αὐτοῖσ πολλοῦ ἄξιον εἶναι, κτήσονται, τὴν ἐλευθερίαν, ἀλλὰ τοὐναντίον ταῦτα πράττουσιν ἐξ ὧν ἀνάγκη τοὺσ ἐπιτηδεύοντασ διατελεῖν δουλεύοντασ τὸν ἅπαντα χρόνον καὶ μηδεπώποτε ἐλευθερίασ ἐπιτυγχάνειν. πλὴν τούτουσ οὐκ ἄξιον ἴσωσ θαυμάσαι ὅτι οὔτε ἑλεῖν οὔτε φυλάξασθαι δύνανται ὃ τυγχάνουσιν ἀγνοοῦντεσ.

εἰ γοῦν ἐτύγχανον ἀγνοοῦντεσ πρόβατον καὶ λύκον ὅ,τι ἐστὶν ἑκάτερον αὐτοῖν, ὅμωσ δὲ ἡγοῦντο τὸ μὲν ὠφέλιμον καὶ κτήσασθαι ἀγαθόν, τὸ δὲ βλαβερὸν καὶ ἀσύμφορον, οὐκ ἂν ἦν θαυμαστὸν οὐδέν, εἰ τὸ μὲν πρόβατον ἐφοβοῦντο καὶ ἔφευγον ἐνίοτε ὡσ λύκον, τὸν δὲ λύκον προσίεντο καὶ ὑπέμενον, νομίσαντεσ πρόβατον·

ἡ γὰρ ἄγνοια τοιαῦτα ἐργάζεται τοὺσ οὐκ εἰδότασ καὶ ἀναγκάζει τἀναντία φεύγειν καὶ διώκειν ὧν βούλονται καὶ τῶν συμφερόντων. φέρε δὴ σκεψώμεθα εἰ ἄρα τι οἱ πολλοὶ ἐπίστανται περὶ ἐλευθερίασ καὶ δουλείασ σαφέσ.

ἴσωσ γάρ τοι μάτην αὐτοὺσ αἰτιώμεθα, οἱ δὲ παντὸσ μᾶλλον ταῦτα ἴσασιν. ἑαυτῷ.

τὸν δὲ τοῦτο ἀποκρινάμενον ἐάν τισ ἐπερωτᾷ, εἰ ἐν χορῷ χορευτὴν ὄντα μὴ προσέχειν τῷ κορυφαίῳ μηδὲ ὑπήκοον εἶναι αὐτοῦ, ἀλλ̓ ᾅδειν τε καὶ ἀπᾴδειν, ὅπωσ ἂν αὐτῷ ἐπίῃ, τοῦτο καλὸν οἰέται εἶναι καὶ ἐλευθέριον, τὸ δὲ ἐναντίον τούτου, τὸ προσέχειν καὶ πείθεσθαι τῷ ἡγεμόνι τοῦ χοροῦ, καὶ τότε ἄρχεσθαι καὶ παύεσθαι ᾅδοντα ὁπόταν ἐκεῖνοσ κελεύσῃ, αἰσχρὸν εἶναι καὶ δουλοπρεπέσ, οὐκ ἂν οἶμαι ὁμολογοῖ. οὐδὲ εἴ τισ ἐρωτήσειε, πλέοντα μὴ φροντίζειν τοῦ κυβερνήτου μηδὲ ποιεῖν ἅττ̓ ἂν ἐκεῖνοσ εἴπῃ, εἰ τὸ τοιοῦτον ἐλευθέριον οἰοίτο· οἱο͂ν κελεύσαντοσ καθῆσθαι ἑστάναι ἐν τῇ νηί, ἂν αὐτῷ ἐπίῃ, κἂν κελεύσῃ ἀντλεῖν ποτε ἢ συνέλκειν τὰ ἱστία, μήτ̓ ἀντλῆσαι μήθ̓ ἅψασθαι τῶν κάλων, οὐδὲ τοῦτον εἴποι ἂν ἐλεύθερον οὐδὲ ζηλωτόν, ὅτι πράττει τὰ δοκοῦντα αὑτῷ.

καὶ μὴν τούσ γε στρατιώτασ οὐκ ἂν φαίη δούλουσ εἶναι, διότι ὑπήκοοί εἰσι τοῦ στρατηγοῦ, καὶ τότε ἀνίστανται ὁπόταν ἐκεῖνοσ προστάξῃ, καὶ σῖτον αἱροῦνται καὶ ὅπλα λαμβάνουσι καὶ παρατάττονται καὶ ἐπίασι καὶ ἀναχωροῦσιν οὐκ ἄλλωσ ἢ τοῦ στρατηγοῦ κελεύσαντοσ· οὐδέ γε τοὺσ κάμνοντασ, ὅτι πείθονται τοῖσ ἰατροῖσ, οὐ διὰ τοῦτο φήσουσι δούλουσ εἶναι·

καίτοι οὐ σμικρά γε οὐδὲ ῥᾴδια πείθονται αὐτοῖσ, ἀλλὰ καὶ πεινῆν καὶ διψῆν ἐνίοτε προστάττουσι·

κἂν δόξῃ ποτὲ τῷ ἰατρῷ τὸν κάμνοντα δῆσαι, παραχρῆμα ἐδέθη, κἂν τεμεῖν ἢ καῦσαι, καυθήσεται καὶ τμηθήσεται ἐφ̓ ὅσον ἂν ἐκείνῳ δοκῇ·

ἐὰν δὲ μὴ πείθηται, πάντεσ οἱ ἐν τῇ οἰκίᾳ τῷ ἰατρῷ συναγωνιοῦνται, οὐ μόνον οἱ ἐλεύθεροι, ἀλλὰ πολλάκισ οἱ τοῦ νοσοῦντοσ οἰκέται αὐτοὶ καταδοῦσι τὸν δεσπότην, καὶ τὸ πῦρ κομίζουσιν, ὅπωσ καυθήσεται, καὶ τἄλλα ὑπηρετοῦσιν.

μὴ οὖν οὐ φῂσ ἐλεύθερον εἶναι τὸν ἄνδρα τοῦτον, ὅτι πολλὰ καὶ ἀηδῆ ἑτέρου κελεύοντοσ ὑπομένει;

οὐ γὰρ δήπου τὸν Περσῶν βασιλέα Δαρεῖον οὐκ ἂν ἔφησ ἐλεύθερον εἶναι, ἐπειδὴ καταπεσὼν ἀπὸ τοῦ ἵππου ἐν κυνηγεσίοισ, τοῦ ἀστραγάλου ἐκχωρήσαντοσ, ὑπήκουε τοῖσ ἰατροῖσ ἕλκουσι καὶ στρεβλοῦσιν αὐτοῦ τὸν πόδα, ὅπωσ καταστήσεται τὸ ἄρθρον, καὶ ταῦτα Αἰγυπτίοισ ἀνθρώποισ· οὐδ̓ αὖ Ξέρξην, ὁπηνίκα ἀναχωρῶν ἐκ τῆσ Ἑλλάδοσ καὶ χειμαζόμενοσ ἐν τῇ νηὶ πάντα ἐπείθετο τῷ κυβερνήτῃ καὶ παρὰ τὴν ἐκείνου γνώμην οὐκ ἐπέτρεπεν αὑτῷ οὐδὲ νεῦσαι οὐδὲ μεταβῆναι. ἀνθρώπων ὑπακούειν οὐδὲ τὸ πράττειν ὅ,τι ἄν τισ ἐθέλῃ ἐλευθερίαν ἔτι φήσουσιν εἶναι.

ἀλλ̓ ἴσωσ ἐροῦσιν ὅτι οὗτοι μὲν ἐπὶ τῷ αὑτῶν συμφέροντι ὑπακούουσιν, οἱ πλέοντεσ τῷ κυβερνήτῃ καὶ οἱ στρατιῶται τῷ στρατηγῷ, καὶ οἱ κάμνοντεσ δὲ τῷ ἰατρῷ διὰ τοῦτο πείθονται.

οὐδὲ γὰρ ἄλλ̓ ἄττα προστάττουσιν οὗτοι ἢ τὰ συμφέροντα αὐτοῖσ. οἱ δέ γε δεσπόται τοῖσ δούλοισ οὐ ταῦτα ἐπιτάττουσιν ἃ ἐκείνοισ συνοίσει, ἀλλ̓ ὅπερ αὑτοῖσ οἰόνται λυσιτελεῖν. τί δή; ἆρά γε συμφέρει τῷ δεσπότῃ τὸ τεθνάναι τὸν οἰκέτην ἢ νοσεῖν ἢ πονηρὸν εἶναι;

οὐδεὶσ ἂν εἴποι, ἀλλὰ τοὐναντίον οἶμαι τό τε ζῆν καὶ ὑγιαίνειν καὶ χρηστὸν εἶναι. τὰ αὐτὰ δὲ ταῦτα φανεῖται καὶ τῷ οἰκέτῃ συμφέροντα· ὥστε καὶ τῷ οἰκέτῃ ὁ δεσπότησ οὐδὲν ἧττον, ἄνπερ ἔχῃ νοῦν, τὰ συμφέροντα ἐκείνῳ προστάξει· ταῦτα γὰρ καὶ αὐτῷ φαίνεται συμφέρειν. ἀλλὰ ὑπὲρ ὅτου ἄν τισ ἀργύριον καταβάλῃ, οὗτοσ ἐξ ἀνάγκησ δοῦλόσ ἐστιν.

οὔκουν πολλοὶ περὶ πολλῶν καὶ ἐλευθέρων καταβεβλήκασιν ἀργύριον, οἱ μὲν πολεμίοισ, οἱ δὲ λῃσταῖσ λύτρα διδόντεσ, οἱ δέ τινεσ τὴν αὑτῶν τιμὴν καταβεβλήκασι τοῖσ δεσπόταισ;

καὶ οὐ δήπου δοῦλοί εἰσιν οὗτοι αὐτῶν.

ἀλλὰ μὴν ὃν ἂν ἐξῇ ἑτέρῳ μαστιγῶσαι καὶ δῆσαι καὶ ἀνελεῖν καὶ ἄλλο ὅ,τι ἂν βούληται ἐργάσασθαι, οὗτοσ ἐκείνου δοῦλόσ ἐστιν. τί δέ;

οὐκ ἔξεστι τοῖσ λῃσταῖσ ταῦτα ποιεῖν τοὺσ ληφθέντασ; καὶ οὐδὲν ἧττον οὐ δοῦλοί εἰσιν. τί δέ; τοῖσ δικασταῖσ οὐκ ἔξεστι τιμᾶν καὶ δεσμοῦ καὶ θανάτου καὶ ἄλλου ὅτου ἂν βούλωνται πολλοῖσ τῶν κρινομένων; καὶ οὐ δήπου δοῦλοί εἰσιν οὗτοι. εἰ δὲ μίαν ἡμέραν, ἐν ᾗ κρίνεται ἕκαστοσ, οὐδὲν τοῦτο· καὶ γὰρ μίαν ἡμέραν ἤδη τισ λέγεται γενέσθαι δοῦλοσ. Ἁ̓λλὰ μὴν ἑνὶ λόγῳ συλλαβόντα χρὴ ἀποφήνασθαι ὡσ ὅτῳ μὲν ἔξεστιν ὃ βούλεται πράττειν, ἐλεύθερόσ ἐστιν, ὅτῳ δὲ μὴ ἔξεστι, δοῦλοσ̓.

οὐ δὴ ἐπὶ τῶν πλεόντων οὐδὲ τῶν καμνόντων οἰ δὲ τῶν στρατευομένων οὐδὲ τῶν μανθανόντων γράμματα ἢ κιθαρίζειν ἢ παλαίειν ἢ ἄλλην τινὰ τέχνην ἐρεῖσ αὐτό· οὐ γὰρ ἔξεστι τούτοισ πράττειν ὡσ αὐτοὶ ἐθέλουσιν, ἀλλ̓ ὡσ ὅ τε κυβερνήτησ καὶ ἰατρὸσ καὶ διδάσκαλοσ προστάττει. ἃ ἐθέλουσι ποιεῖν, ἀλλ̓ ἐάν τισ παρὰ τοὺσ νόμουσ τοὺσ κειμένουσ πράττῃ, ζημιώσεται.

Οὐκοῦν ὅσα μὴ ἀπείρηται ὑπὸ τῶν νόμων μηδὲ προστέτακται, ὁ περὶ τούτων ἔχων αὐτὸσ τὴν ἐξουσίαν τοῦ πράττειν ὡσ βούλεται ἢ μὴ ἐλεύθεροσ, ὁ δὲ τοὐναντίον ἀδύνατοσ δοῦλοσ.

Τί δέ; οἰεί σοι ἐξεῖναι, ὅσα μὴ ἀπείρηται μὲν ὑπὸ τῶν νόμων ἐγγράφωσ, αἰσχρὰ δὲ ἄλλωσ δοκεῖ τοῖσ ἀνθρώποισ καὶ ἄτοπα· λέγω δὲ οἱο͂ν τελωνεῖν ἢ πορνοβοσκεῖν ἢ ἄλλα ὅμοια πράττειν; Οὐ μὰ Δία φαίην ἂν οὐδὲ τὰ τοιαῦτα ἐξεῖναι τοῖσ ἐλευθέροισ. καὶ γὰρ περὶ τούτων ἐπίκειται ζημία τὸ μισεῖσθαι ἢ δυσχεραίνεσθαι ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων. Τί δέ;

τοῖσ ἀκολάστοισ ἀνθρώποισ, ὅσα ποιοῦσι διὰ τὴν ἀκολασίαν, καὶ τοῖσ ἀνοήτοισ, ὅσα διὰ τὴν ἄνοιαν, ἢ οὐσίασ ἀμελοῦντεσ ἢ σώματοσ ἢ ἀδίκωσ καὶ ἀγνωμόνωσ προσφερόμενοι ἀλλήλοισ, οὐ πάντα ταῦτα ἐπιζήμια τοῖσ ποιοῦσίν ἐστιν; ἢ γὰρ εἰσ τὸ σῶμα ἢ τὴν οὐσίαν ἢ τὸ μέγιστον τὴν ψυχὴν τὴν αὑτῶν βλάπτονται.

Τοῦτο μὲν ἀληθὲσ λέγεισ. Οὔκουν οὐδὲ ταῦτα ἔξεστι πράττειν; Οὐ γὰρ οὖν.

Ἑνὶ δὴ λόγῳ τὰ μὲν φαῦλα καὶ ἄτοπα καὶ ἀσύμφορα οὐκ ἔξεστι πράττειν, τὰ δὲ δίκαια καὶ συμφέροντα καὶ ἀγαθὰ χρὴ φάναι ὅτι προσήκει τε καὶ ἔξεστιν; Ἐμοὶ γοῦν δοκεῖ. Οὐκοῦν οὐδενὶ τά τε φαῦλα καὶ ἀσύμφορα ποιεῖν ἀζήμιόν ἐστιν οὔτε Έλληνι οὔτε βαρβάρῳ οὔτε ὑπὲρ ὅτου τισ τιμὴν δέδωκεν ἀργύριον; Οὐ γὰρ οὖν. Τὰ δέ γε ἐναντία πᾶσιν ὁμοίωσ ἐφεῖται, καὶ οἱ μὲν τὰ ἐφειμένα πράττοντεσ ἀζήμιοι διατελοῦσιν, οἱ δὲ τὰ κεκωλυμένα ζημιοῦνται. ἄλλοι οὖν δοκοῦσί σοι πράττειν ἃ ἔξεστιν ἢ οἱ ἐπιστάμενοι ταῦτα, καὶ ἄλλοι τἀναντία ἢ οἱ ἀγνοοῦντεσ;

Οὐδαμῶσ.

Οὐκοῦν οἱ φρόνιμοι ὅσα βούλονται πράττειν, ἔξεστιν αὐτοῖσ· οἱ δὲ ἄφρονεσ ὅσα βούλονται οὐκ ἐξὸν ἐπιχειροῦσι πράττειν· ὥστε ἀνάγκη τοὺσ μὲν φρονίμουσ ἐλευθέρουσ τε εἶναι καὶ ἐξεῖναι αὐτοῖσ ποιεῖν ὡσ ἐθέλουσι, τοὺσ δὲ ἀνοήτουσ δούλουσ τε εἶναι καὶ ἃ μὴ ἔξεστιν αὐτοῖσ, ταῦτα ποιεῖν; Ἴσωσ. Οὐκοῦν καὶ τὴν ἐλευθερίαν χρὴ λέγειν ἐπιστήμην τῶν ἐφειμένων καὶ τῶν κεκωλυμένων, τὴν δὲ δουλείαν ἄγνοιαν ὧν τε ἔξεστι καὶ ὧν μή.

ἐκ δὲ τούτου τοῦ λόγου οὐδὲν ἂν κωλύοι τὸν μέγαν βασιλέα πάνυ μεγάλην τιάραν ἐπὶ τῆσ κεφαλῆσ ἔχοντα δοῦλον εἶναι καὶ μὴ ἐξεῖναι αὐτῷ πράττειν μηδὲν ὧν ποιεῖ· πάντα γὰρ ἐπιζημίωσ καὶ ἀσυμφόρωσ πράξει. ἄλλον δέ τινα δοῦλον δοκοῦντα καὶ ὀνομαζόμενον, οὐχ ἅπαξ, ἀλλὰ πολλάκισ, ἂν οὕτω τύχῃ, πεπραμένον, εἰ δὲ ἄρα τοῦτο συμβαίνοι, πέδασ πάνυ παχείασ ἔχοντα, μᾶλλον ἐλεύθερον εἶναι τοῦ μεγάλου βασιλέωσ. Ἐμοὶ μὲν σφόδρα δοκεῖ ἄτοπον, εἰ πέδασ ἔχων τισ ἢ ἐστιγμένοσ ἢ ἐν μυλῶνι ἀλῶν ἐλεύθεροσ ἔσται μᾶλλον τοῦ μεγάλου βασιλέωσ.

Τί δέ; ἐν Θρᾴκῃ γέγονασ; Ἔγωγε. Εὥρακασ οὖν ἐκεῖ τὰσ γυναῖκασ τὰσ ἐλευθέρασ στιγμάτων μεστάσ, καὶ τοσούτῳ πλείονα ἐχούσασ στίγματα καὶ ποικιλώτερα ὅσῳ ἂν βελτίουσ καὶ ἐκ βελτιόνων δοκῶσιν; Τί οὖν δὴ τοῦτο;

Ότι βασίλισσαν, ὡσ ἐοίκεν, οὐδὲν κωλύει ἐστιγμένην εἶναι, βασιλέα δὲ οἰεί κωλύειν; σὺ τοίνυν οὐδὲ περὶ ἐκείνου τοῦ ἔθνουσ ἀκήκοασ, παῤ οἷσ ὁ βασιλεὺσ ἐν πύργῳ πάνυ ὑψηλῷ φυλάττεται, καὶ οὐκ ἔξεστιν αὐτῷ καταβῆναι ἀπὸ τοῦ πύργου;

εἰ δέ γε ἀκηκόεισ, ἠπίστω ἂν ὅτι καὶ περιειργμένον ἔστιν εἶναι βασιλέα. καὶ τυχὸν ἤκουεσ ἂν ἐκείνων τῶν ἀνθρώπων θαυμαζόντων, εἰ διηγοῦ σὺ περὶ τοῦ Περσῶν βασιλέωσ, καὶ ἀπιστούντων ὅτι ἔστι τισ βασιλεὺσ περιελαύνων ἐφ̓ ἁρ́ματοσ καὶ ὅποι βούλεται ἀπιών. Ἀλλὰ δεδεμένον οὐκ ἀποδείξεισ βασιλέα. Οὐ τῶν γε ἀνθρώπων τυχόν· ἐπεὶ ὅ γε τῶν θεῶν βασιλεὺσ ὁ πρῶτοσ καὶ πρεσβύτατοσ δέδεται, ὥσ φασιν, εἰ χρὴ πιστεύειν Ἡσιόδῳ τε καὶ Ὁμήρῳ καὶ ἄλλοισ σοφοῖσ ἀνδράσιν, οἳ περὶ Κρόνου ταῦτα λέγουσι, καὶ μὰ Δία οὐχ ὑπ̓ ἐχθροῦ ἀδίκωσ παθόντα τοῦτο, ἀλλ̓ ὑπὸ τοῦ δικαιοτάτου καὶ φιλτάτου, δῆλον ὅτι ὡσ βασιλικὰ καὶ συμφέροντα ἐκείνῳ δρῶντοσ.

οἱ δὲ τοῦτο μὲν ἀγνοοῦσι καὶ οὐδέποτ̓ ἂν οἰηθεῖεν πτωχὸν ἢ δεσμώτην ἢ ἄδοξον γενέσθαι βασιλέα, καίτοι τὸν Ὀδυσσέα ἀκούοντεσ ὅτι πτωχὸσ ὢν καὶ τοὺσ μνηστῆρασ αἰτῶν οὐδὲν ἧττον βασιλεὺσ ἦν καὶ τῆσ οἰκίασ κύριοσ·

ὁ δὲ Ἀντίνουσ καὶ ὁ Εὐρύμαχοσ, οὓσ Ὅμηροσ ὠνόμαζε βασιλέασ, ἄθλιοι καὶ δυστυχεῖσ ‐ ἀλλὰ ταῦτα μέν, ὡσ ἔφην, ἀγνοοῦσι· σημεῖα δὲ αὐτοῖσ περιτιθέασι τιάρασ καὶ σκῆπτρα καὶ διαδήματα, μὴ λάθωσι βασιλεῖσ ὄντεσ·

ὥσπερ οἶμαι τοῖσ βοσκήμασι χαρακτῆρασ ἐπιβάλλουσιν οἱ δεσπόται, ὅπωσ ἐπίσημα ἔσται. τοιγαροῦν ὁ Περσῶν βασιλεὺσ ὅπωσ μὲν ἕξει μόνοσ ὀρθὴν τὴν τιάραν ἐφρόντιζεν, καὶ εἴ τισ ἄλλοσ τοῦτο ἐποίησεν, εὐθὺσ ἐκέλευσεν ἀποθνῄσκειν αὐτόν, ὡσ οὐ καλὸν οὐδὲ συμφέρον ἐν τοσαύταισ μυριάσιν ἀνθρώπων δύο εἶναι φοροῦντασ τιάρασ ὀρθάσ·

ὅπωσ δὲ τὴν γνώμην ὀρθὴν ἕξει καὶ μηδεὶσ ἄλλοσ φρονήσει αὐτοῦ σοφώτερα οὐδὲν αὐτῷ ἔμελεν. τὸν δοῦλον.

상위

Dio, Chrysostom (디오, 크리소토모스)

목록

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION