Dio, Chrysostom, Orationes, ΠΕΡΙ ΑΙΣΧΥΛΟΥ ΚΑΙ ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ ΚΑΙ

(디오, 크리소토모스, 연설 (2), ΠΕΡΙ ΑΙΣΧΥΛΟΥ ΚΑΙ ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ ΚΑΙ)

ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ Η ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΦΙΛΟΚΤΗΤΟΥ ΤΟΞΩΝ. Ἀναστὰσ σχεδόν τι περὶ πρώτην ὡρ́αν τῆσ ἡμέρασ καὶ διὰ τὴν ἀρρωστίαν τοῦ σώματοσ καὶ διὰ τὸν ἀέρα ψυχρότερον ὄντα διὰ τὴν ἑώ καὶ μάλιστα μετοπώρῳ προσεοικότα καίτοι μεσοῦντοσ θέρουσ, ἐπεμελήθην ἐμαυτοῦ καὶ προσηυξάμην.

ἔπειτα ἀνέβην ἐπὶ τὸ ζεῦγοσ καὶ περιῆλθον ἐν τῷ ἱπποδρόμῳ πολλούσ τινασ κύκλουσ, πρᾴωσ τε καὶ ἀλύπωσ ὡσ οἱο͂́ν τε ὑπάγοντοσ τοῦ ζεύγουσ. καὶ μετὰ ταῦτα περιπατήσασ ἀνεπαυσάμην μικρόν τινα χρόνον. ἔπειτα ἀλειψάμενοσ καὶ λουσάμενοσ καὶ μικρὸν ἐμφαγὼν ἐνέτυχον τραγῳδίαισ τισίν. σχεδὸν δὲ ἦσαν ἄκρων ἀνδρῶν, Αἰσχύλου καὶ Σοφοκλέουσ καὶ Εὐριπίδου, πάντων περὶ τὴν αὐτὴν ὑπόθεσιν. ἦν γὰρ ἡ τῶν Φιλοκτήτου τόξων εἴτε κλοπὴ εἴτε ἁρπαγὴν δεῖ λέγειν·

πλὴν ἀφαιρούμενόσ γε τῶν ὅπλων ἦν Φιλοκτήτησ ὑπὸ τοῦ Ὀδυσσέωσ καὶ αὐτὸσ εἰσ τὴν Τροίαν ἀναγόμενοσ, τὸ μὲν πλέον ἑκών, τὸ δέ τι καὶ πειθοῖ ἀναγκαίᾳ, ἐπειδὴ τῶν ὅπλων ἐστέρητο, ἃ τοῦτο μὲν βίον αὐτῷ παρεῖχεν ἐν τῇ νήσῳ, τοῦτο δὲ θάρσοσ ἐν τῇ τοιαύτῃ νόσῳ, ἅμα δὲ εὔκλειαν.

οὐκοῦν εὐωχούμην τῆσ θέασ καὶ ἐλογιζόμην πρὸσ ἐμαυτὸν ὅτι τότε Ἀθήνησιν ὢν οὐχ οἱο͂́σ τ̓ ἂν ἦν μετασχεῖν τῶν ἀνδρῶν ἐκείνων ἀνταγωνιζομένων, ἀλλὰ Σοφοκλέουσ μὲν πρὸσ Αἰσχύλον νέου πρὸσ γέροντα, καὶ πρὸσ Εὐριπίδην πρεσβυτέρου πρὸσ νεώτερον ἀγωνιζομένου μετέσχον τινέσ·

Εὐριπίδησ δ̓ ἀπελείφθη κατὰ τὴν ἡλικίαν Αἰσχύλου· καὶ ἅμα οὐ πολλάκισ ἴσωσ ἢ οὐδέποτε τῷ αὐτῷ δράματι ἀντηγωνίσαντο. δὲ ἐφαινόμην ἐμαυτῷ πάνυ τρυφᾶν καὶ τῆσ ἀσθενείασ παραμυθίαν καινὴν ἔχειν.

οὐκοῦν ἐχορήγουν ἐμαυτῷ πάνυ λαμπρῶσ καὶ προσέχειν ἐπειρώμην, ὥσπερ δικαστὴσ τῶν πρώτων τραγικῶν χορῶν.

πλὴν ὀμόσασ γε οὐκ ἂν ἐδυνάμην ἀποφήνασθαι οὐδέν, οὐδ̓ ἐμ οῦ γε ἕνεκεν οὐδεὶσ ἂν ἡττήθη τῶν ἀνδρῶν ἐκείνων. ἥ τε γὰρ τοῦ Αἰσχύλου μεγαλοφροσύνη καὶ τὸ ἀρχαῖον, ἔτι δὲ τὸ αὔθαδεσ τῆσ διανοίασ καὶ φράσεωσ, πρέποντα ἐφαίνετο τραγῳδίᾳ καὶ τοῖσ παλαιοῖσ ἤθεσι τῶν ἡρώων, οὐδὲν ἐπιβεβουλευμένον οὐδὲ στωμύλον οὐδὲ ταπεινόν· ἐπεί τοι καὶ τὸν Ὀδυσσέα εἰσῆγε δριμὺν καὶ δόλιον, ὡσ ἐν τοῖσ τότε, πολὺ δὲ ἀπέχοντα τῆσ νῦν κακοηθείασ, ὥστε τῷ ὄντι ἀρχαῖον ἂν δόξαι παρὰ τοὺσ νῦν ἁπλοῦσ εἶναι βουλομένουσ καὶ μεγαλόφρονασ.

καὶ οὐδέν γε ἀλλαττούσησ τῆσ Ἀθηνᾶσ προσεδεήθη πρὸσ τὸ μὴ γνωσθῆναι ὅστισ ἐστὶν ὑπὸ τοῦ Φιλοκτήτου, καθάπερ Ὅμηροσ κἀκείνῳ δὴ ἑπόμενοσ Εὐριπίδησ ·

ὥστε τυχὸν ἄν τισ ἐγκαλέσαι τῶν οὐ φιλούντων τὸν ἄνδρα, ὅτι οὐδὲν αὐτῷ ἐμέλησεν ὃπωσ πιθανὸσ ἔσται ὁ Ὀδυσσεὺσ οὐ γιγνωσκόμενοσ ὑπὸ τοῦ Φιλοκτήτου. ἔχοι δ̓ ἂν ἀπολογίαν, ὡσ ἐγᾦμαι, πρὸσ τὸ τοιοῦτον·

ὁ μὲν γὰρ χρόνοσ τυχὸν οὐκ ἦν τοσοῦτοσ, ὥστε μὴ ἀνενεγκεῖν τὸν χαρακτῆρα, δέκα ἐτῶν διαγεγονότων, ἡ δὲ νόσοσ ἡ τοῦ Φιλοκτήτου καὶ κάκωσισ καὶ τὸ ἐν ἐρημίᾳ βεβιωκέναι τὸν μεταξὺ χρόνον οὐκ ἀδύνατον τοῦτο ἐποίει. πολλοὶ γὰρ ἤδη, οἱ μὲν ὑπὸ ἀσθενείασ, οἱ δὲ ὑπὸ δυστυχίασ, ἔπαθον αὐτό. καὶ μὴν ὁ χορὸσ αὐτῷ παραιτήσεωσ, ὥσπερ ὁ τοῦ Εὐριπίδου, οὐδὲν ἐδεήθη. ἄμφω γὰρ ἐκ τῶν Λημνίων ἐποίησαν τὸν χορόν.

ἀλλ̓ ὁ μὲν Εὐριπίδησ εὐθὺσ ἀπολογουμένουσ πεποίηκε περὶ τῆσ πρότερον ἀμελείασ, ὅτι δὴ τοσούτων ἐτῶν οὔτε προσέλθοιεν πρὸσ τὸν Φιλοκτήτην οὔτε βοηθήσειαν οὐδὲν αὐτῷ. ὁ δ̓ Αἰσχύλοσ ἁπλῶσ εἰσήγαγε τὸν χορόν, ὃ τῷ παντὶ τραγικώτερον καὶ ἁπλούστερον· τὸ δ̓ ἕτερον πολιτικώτερον καὶ ἀκριβέστερον.

καὶ γὰρ εἰ μὲν ἐδύναντο πάσασ διαφεύγειν τὰσ ἀλογίασ ἐν ταῖσ τραγῳδίαισ, ἴσωσ ἂν εἶχε λόγον μηδὲ τοῦτο παραπέμψαι· νῦν δὲ πολλάκισ ἐν μιᾷ ἡμέρᾳ παραγιγνομένουσ ποιοῦσι τοὺσ κήρυκασ πλειόνων ἡμερῶν ὁδόν.

ἔπειτα οὐδὲ ἐξ ἅπαντοσ ἦν μήτε προσελθεῖν αὐτῷ μηδένα Λημνίων μήτε ἐπιμεληθῆναι μηδέν·

δοκεῖ γάρ μοι οὐδ̓ ἂν διεγένετο τὰ δέκα ἔτη μηδεμιᾶσ τυγχάνων βοηθείασ· ἀλλ̓ εἰκὸσ μὲν τυγχάνειν αὐτόν, σπανίωσ δὲ καὶ οὐδενὸσ μεγάλου, καὶ μηδένα αἱρεῖσθαι οἰκίᾳ ὑποδέξασθαι καὶ νοσηλεύειν διὰ τὴν δυσχέρειαν τῆσ νόσου. αὐτὸσ γοῦν ὁ Εὐριπίδησ τὸν Ἄκτορα εἰσάγει, ἕνα Λημνίων, ὡσ γνώριμον τῷ Φιλοκτήτῃ προσιόντα καὶ πολλάκισ συμβεβληκότα. οὐ τοίνυν οὐδὲ ἐκεῖνο δοκεῖ μοι δικαίωσ ἄν τισ αἰτιάσασθαι, τὸ διηγεῖσθαι πρὸσ τὸν χορὸν ὡσ ἀγνοοῦντα τὰ περὶ τὴν ἀπόλειψιν τὴν τῶν Ἀχαιῶν καὶ τὰ καθόλου συμβαίνοντα αὐτῷ.

οἱ γὰρ δυστυχοῦντεσ ἄνθρωποι πολλάκισ εἰώθασι μεμνῆσθαι τῶν συμφορῶν καὶ τοῖσ εἰδόσιν ἀκριβῶσ καὶ μηδὲν δεομένοισ ἀκούειν ἐνοχλοῦσιν ἀεὶ διηγούμενοι. εὐσχημονέστεροι, ἡρ́ωι πρέποντεσ, ἀλλ̓ οὐκ Εὐρυβάτου ἢ Παταικίωνοσ, ἀλλ̓, ὡσ ἐμοὶ δοκοῦσι, καὶ πιθανώτεροι.

τί γὰρ ἔδει ποικίλησ τέχνησ καὶ ἐπιβουλῆσ πρὸσ ἄνδρα νοσοῦντα, καὶ ταῦτα τοξότην, ᾧ εἴ τισ μόνον ἐγγὺσ παρέστη, ἀχρεῖοσ ἡ ἀλκὴ αὐτοῦ ἐγεγόνει;

καὶ τὸ ἀπαγγέλλειν δὲ τὰσ τῶν Ἀχαιῶν συμφορὰσ καὶ τὸν Ἀγαμέμνονα τεθνηκότα καὶ τὸν Ὀδυσσέα ἐπ̓ αἰτίᾳ ὡσ οἱο͂́ν τε αἰσχίστῃ καὶ καθόλου τὸ στράτευμα διεφθαρμένον οὐ μόνον χρήσιμον, ὥστε εὐφρᾶναι τὸν Φιλοκτήτην καὶ προσδέξασθαι μᾶλλον τὴν τοῦ Ὀδυσσέωσ ὁμιλίαν, ἀλλ̓ οὐδ̓ ἀπίθανα τρόπον τινὰ διὰ τὸ μῆκοσ τῆσ στρατείασ καὶ διὰ τὰ συμβεβηκότα οὐ πάλαι κατὰ τὴν ὀργὴν τοῦ Ἀχιλλέωσ, ὅθ̓ Ἕκτωρ παρὰ σμικρὸν ἦλθεν ἐμπρῆσαι τὸν ναύσταθμον. ἥ τε τοῦ Εὐριπίδου σύνεσισ καὶ περὶ πάντα ἐπιμέλεια, ὥστε μήτε ἀπίθανόν τι καὶ παρημελημένον ἐᾶσαι μήτε ἁπλῶσ τοῖσ πράγμασι χρῆσθαι, ἀλλὰ μετὰ πάσησ ἐν τῷ εἰπεῖν δυνάμεωσ, ὥσπερ ἀντίστροφόσ ἐστι τῇ τοῦ Αἰσχύλου , πολιτικωτάτη καὶ ῥητορικωτάτη οὖσα καὶ τοῖσ ἐντυγχάνουσι πλείστην ὠφέλειαν παρασχεῖν δυναμένη.

εὐθὺσ γοῦν πεποίηται προλογίζων αὐτῷ ὁ Ὀδυσσεὺσ ἄλλα τε ἐνθυμήματα πολιτικὰ στρέφων ἐν ἑαυτῷ καὶ πρῶτόν γε διαπορῶν ὑπὲρ αὑτοῦ, μὴ ἄρα δοκῇ μὲν τοῖσ πολλοῖσ σοφόσ τισ εἶναι καὶ διαφέρων τὴν σύνεσιν, ᾖ δὲ τοὐναντίον.

ἐξὸν γὰρ αὐτῷ ἀλύπωσ καὶ ἀπραγμόνωσ ζῆν, ὁ δὲ ἑκὼν ἀεὶ ἐν πράγμασι καὶ κινδύνοισ γίγνεται.

τούτου δέ φησιν αἴτιον εἶναι τὴν τῶν εὐφυῶν καὶ γενναίων ἀνδρῶν φιλοτιμίαν. δόξησ γὰρ ἀγαθῆσ ἐφιέμενοι καὶ τοῦ εὐκλεεῖσ παρὰ πᾶσιν ἀνθρώποισ εἶναι μεγίστουσ καὶ χαλεπωτάτουσ ἑκόντεσ πόνουσ ὑφίστανται· οὐδὲν γὰρ οὕτω γαῦρον ὡσ ἀνὴρ ἔφυ. ποικιλώτερον τὸ δρᾶμα κατασκευάζων καὶ ἀνευρίσκων λόγων ἀφορμάσ, καθ̓ ἃσ εἰσ τὰ ἐναντία ἐπιχειρῶν εὐπορώτατοσ καὶ παῤ ὁντινοῦν ἱκανώτατοσ φαίνεται.

οὐ μόνον πεποίηκε τὸν Ὀδυσσέα παραγιγνόμενον, ἀλλὰ μετὰ τοῦ Διομήδουσ, ὁμηρικῶσ καὶ τοῦτο, καὶ τὸ ὅλον, ὡσ ἔφην, δἰ ὅλου τοῦ δράματοσ πλείστην μὲν ἐν τοῖσ πράγμασι σύνεσιν καὶ πιθανότητα ἐπιδείκνυται, ἀμήχανον δὲ καὶ θαυμαστὴν ἐν τοῖσ λόγοισ δύναμιν, καὶ τά τε ἰαμβεῖα σαφῶσ καὶ κατὰ φύσιν καὶ πολιτικῶσ ἔχοντα, καὶ τὰ μέλη οὐ μόνον ἡδονήν, ἀλλὰ καὶ πολλὴν πρὸσ ἀρετὴν παράκλησιν.

ὅ τε Σοφοκλῆσ μέσοσ ἐοίκεν ἀμφοῖν εἶναι, οὔτε τὸ αὔθαδεσ καὶ ἁπλοῦν τὸ τοῦ Αἰσχύλου ἔχων οὔτε τὸ ἀκριβὲσ καὶ δριμὺ καὶ πολιτικὸν τὸ τοῦ Εὐριπίδου, σεμνὴν δέ τινα καὶ μεγαλοπρεπῆ ποίησιν τραγικώτατα καὶ εὐεπέστατα ἔχουσαν, ὥστε πλείστην εἶναι ἡδονὴν μετὰ ὕψουσ καὶ σεμνότητοσ, τῇ τε διασκευῇ τῶν πραγμάτων ἀρίστῃ καὶ πιθανωτάτῃ κέχρηται, ποιήσασ τὸν Ὀδυσσέα μετὰ Νεοπτολέμου παραγιγνόμενον, ἐπειδὴ εἵμαρτο ἁλῶναι τὴν Τροίαν ὑπό τε τοῦ Νεοπτολέμου καὶ τοῦ Φιλοκτήτου χρωμένου τοῖσ Ἡρακλείοισ τόξοισ, καὶ αὐτὸν μὲν ἀποκρυπτόμενον, τὸν δὲ Νεοπτόλεμον πέμποντα πρὸσ τὸν Φιλοκτήτην, ὑποτιθέμενον αὐτῷ ἃ δεῖ ποιεῖν, καὶ τὸν χορὸν οὐχ ὥσπερ ὁ Αἰσχύλοσ καὶ Εὐριπίδησ ἐκ τῶν ἐπιχωρίων πεποίηκεν, ἀλλὰ τῶν ἐν τῇ νηὶ συμπλεόντων τῷ Ὀδυσσεῖ καὶ τῷ Νεοπτολέμῳ.

τά τε ἤθη θαυμαστῶσ σεμνὰ καὶ ἐλευθέρια, τό τε τοῦ Ὀδυσσέωσ πολὺ πρᾳότερον καὶ ἁπλούστερον ἢ πεποίηκεν ὁ Εὐριπίδησ, τό τε τοῦ Νεοπτολέμου ὑπερβάλλον ἁπλότητι καὶ εὐγενείᾳ, πρῶτον μὲν μὴ βουλομένου δόλῳ καὶ ἀπάτῃ περιγενέσθαι τοῦ Φιλοκτήτου, ἀλλὰ ἰσχύϊ καὶ ἐκ τοῦ φανεροῦ· ἔπειτα πεισθεὶσ ὑπὸ τοῦ Ὀδυσσέωσ καὶ ἐξαπατήσασ αὐτὸν καὶ τῶν τόξων ἐγκρατὴσ γενόμενοσ, αἰσθομένου ἐκείνου καὶ ὡσ ἐξηπατημένου σχετλιάζοντοσ καὶ ἀπαιτοῦντοσ τὰ ὅπλα, οὐ κατέχει, ἀλλ̓ οἱο͂́σ τέ ἐστιν ἀποδιδόναι αὐτά, καίτοι τοῦ Ὀδυσσέωσ ἐπιφανέντοσ καὶ διακωλύοντοσ, καὶ τέλοσ δίδωσιν αὐτά·

δοὺσ δὲ τῷ λόγῳ πειρᾶται πείθειν ἑκόντα ἀκολουθῆσαι εἰσ τὴν Τροίαν. τοῦ δὲ Φιλοκτήτου μηδένα τρόπον εἴκοντοσ μηδὲ πειθομένου, ἀλλὰ δεομένου τοῦ Νεοπτολέμου, ὥσπερ ὑπέσχετο, ἀπαγαγεῖν αὐτὸν εἰσ τὴν Ἑλλάδα, ὑπισχνεῖται καὶ ἕτοιμόσ ἐστι ποιεῖν τοῦτο, μέχρι ἐπιφανεὶσ Ἡρακλῆσ πείθει τὸν Φιλοκτήτην ἑκόντα εἰσ τὴν Τροίαν πλεῦσαι.

τά τε μέλη οὐκ ἔχει πολὺ τὸ γνωμικὸν οὐδὲ πρὸσ ἀρετὴν παράκλησιν, ὥσπερ τὰ τοῦ Εὐριπίδου, ἡδονὴν δὲ θαυμαστὴν καὶ μεγαλοπρέπειαν, ὥστε μὴ εἰκῇ τοιαῦτα περὶ αὐτοῦ τὸν Ἀριστοφάνην εἰρηκέναι·

ὁ δ̓ αὖ Σοφοκλέουσ τοῦ μέλιτι κεχρισμένου ὥσπερ καδίσκου περιέλειχε τὸ στόμα.

상위

Dio, Chrysostom (디오, 크리소토모스)

목록

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION