Diodorus Siculus, Library, book xvii, chapter 7

(디오도로스 시켈로스, Library, book xvii, chapter 7)

Δαρεῖοσ γὰρ παραλαβὼν τὴν βασιλείαν πρὸ μὲν τῆσ Φιλίππου τελευτῆσ ἐφιλοτιμεῖτο τὸν μέλλοντα πόλεμον εἰσ τὴν Μακεδονίαν ἀποστρέψαι· ἐκείνου δὲ τελευτήσαντοσ ἀπελύθη τῆσ ἀγωνίασ, καταφρονήσασ τῆσ Ἀλεξάνδρου νεότητοσ. ἐπεὶ δ’ ἡ διὰ τῶν πράξεων ἐνέργεια καὶ ὀξύτησ ἐποίησε μὲν τὴν τῶν Ἑλλήνων ἡγεμονίαν πᾶσαν ἀναλαβεῖν καὶ τὴν ἀρετὴν τοῦ νεανίσκου γενέσθαι περιβόητον, τότε δὴ νουθετηθεὶσ τοῖσ ἔργοισ ὁ Δαρεῖοσ ἐπιμέλειαν μεγάλην ἐποιεῖτο τῶν δυνάμεων, τριήρεισ τε πολλὰσ κατασκευαζόμενοσ καὶ δυνάμεισ ἀξιολόγουσ συνιστάμενοσ, ἡγεμόνασ τε τοὺσ ἀρίστουσ προκρίνων, ἐν οἷσ ὑπῆρχε καὶ Μέμνων ὁ Ῥόδιοσ, διαφέρων ἀνδρείᾳ καὶ συνέσει στρατηγικῇ.

τούτῳ δὲ δοὺσ ὁ βασιλεὺσ μισθοφόρουσ πεντακισχιλίουσ προσέταξε παρελθεῖν ἐπὶ πόλιν Κύζικον καὶ πειρᾶσθαι ταύτην χειρώσασθαι.

οὗτοσ μὲν οὖν μετὰ τοσούτων στρατιωτῶν προῆγε διὰ τῆσ Ἴδησ. τὸ δ’ ὄροσ τοῦτο μυθολογοῦσί τινεσ τυχεῖν ταύτησ τῆσ προσηγορίασ ἀπὸ τῆσ Μελισσέωσ Ἴδησ.

μέγιστον δ’ ὑπάρχον τῶν κατὰ τὸν Ἑλλήσποντον ἔχει κατὰ τὸ μέσον ἄντρον θεοπρεπέσ, ἐν ᾧ φασι κριθῆναι τὰσ θεὰσ ὑπ’ Ἀλεξάνδρου. γενέσθαι δ’ ἐν τούτῳ λέγεται καὶ τοὺσ Ἰδαίουσ Δακτύλουσ, οὓσ σίδηρον ἐργάσασθαι πρώτουσ, μαθόντασ τὴν ἐργασίαν παρὰ τῆσ τῶν θεῶν μητρόσ.

ἴδιον δέ τι καὶ παράδοξον συμβαίνει γίνεσθαι περὶ τοῦτο τὸ ὄροσ. κατὰ γὰρ τὴν τοῦ κυνὸσ ἐπιτολὴν ἐπ’ ἄκρασ τῆσ κορυφῆσ διὰ τὴν νηνεμίαν τοῦ περιέχοντοσ ἀέροσ ὑπερπετῆ γίνεσθαι τὴν ἄκραν τῆσ τῶν ἀνέμων πνοῆσ, ὁρᾶσθαι δὲ τὸν ἥλιον ἔτι νυκτὸσ οὔσησ ἀνατέλλοντα, τὰσ ἀκτῖνασ οὐκ ἐν κυκλοτερεῖ σχήματι γεγραμμένον, ἀλλὰ τὴν φλόγα κατὰ πολλοὺσ τόπουσ ἔχοντα διεσπαρμένην, ὥστε δοκεῖν πυρὰ πλείω θιγγάνειν τοῦ τῆσ γῆσ ὁρίζοντοσ.

μετ’ ὀλίγον δὲ συνάγεται ταῦτα πρὸσ ἓν μέγεθοσ, ἑώσ ἂν γένηται τρίπλεθρον διάστημα·

καὶ τότ’ ἤδη τῆσ ἡμέρασ ἐπιλαβούσησ τὸ φαινόμενον τοῦ ἡλίου μέγεθοσ πληρωθὲν τὴν τῆσ ἡμέρασ διάθεσιν κατασκευάζει. ὁ δ’ οὖν Μέμνων διελθὼν τὴν ὀρεινὴν ἄφνω τῇ πόλει τῶν Κυζικηνῶν προσέπεσεν καὶ παρ’ ὀλίγον αὐτῆσ ἐκυρίευσεν·

ἀποπεσὼν δὲ τῆσ ἐπιβολῆσ τὴν χώραν αὐτῶν ἐπόρθησε καὶ πολλῶν λαφύρων ἐκυρίευσεν. ἅμα δὲ τούτοισ πραττομένοισ Παρμενίων Γρύνιον μὲν πόλιν ἑλὼν κατὰ κράτοσ ἐξηνδραποδίσατο, Πιτάνην δὲ πολιορκοῦντοσ αὐτοῦ Μέμνων ἐπιφανεὶσ καὶ καταπληξάμενοσ τοὺσ Μακεδόνασ ἔλυσε τὴν πολιορκίαν.

μετὰ δὲ ταῦτα Κάλλασ μὲν ἔχων Μακεδόνασ καὶ μισθοφόρουσ στρατιώτασ ἐν τῇ Τρῳάδι συνῆψε μάχην πρὸσ τοὺσ Πέρσασ, ὄντασ πολλαπλασίουσ, καὶ λειφθεὶσ ἀπεχώρησεν εἰσ τὸ Ῥοίτειον.

καὶ τὰ μὲν κατὰ τὴν Ἀσίαν ἐν τούτοισ ἦν. Ἀλέξανδροσ δὲ τὰσ κατὰ τὴν Ἑλλάδα ταραχὰσ καταπαύσασ ἐστράτευσεν ἐπὶ τὴν Θρᾴκην καὶ πολλὰ μὲν ἔθνη Θρᾴκια ταραττόμενα καταπληξάμενοσ ὑποταγῆναι κατηνάγκασεν, ἐπῆλθεν δὲ καὶ τὴν Παιονίαν καὶ τὴν Ἰλλυρίδα καὶ τὰσ ὁμόρουσ ταύταισ χώρασ καὶ πολλοὺσ τῶν κατοικούντων βαρβάρων ἀφεστηκότασ χειρωσάμενοσ ὑπηκόουσ πάντασ τοὺσ πλησιοχώρουσ βαρβάρουσ ἐποιήσατο.

περὶ ταῦτα δ’ ὄντοσ αὐτοῦ παρῆσάν τινεσ ἀπαγγέλλοντεσ πολλοὺσ τῶν Ἑλλήνων νεωτερίζειν καὶ πολλὰσ τῆσ Ἑλλάδοσ πόλεισ πρὸσ ἀπόστασιν ὡρμηκέναι, μάλιστα δὲ Θηβαίουσ.

ἐπὶ δὲ τούτοισ ὁ βασιλεὺσ παροξυνθεὶσ ἐπανῆλθεν εἰσ τὴν Μακεδονίαν, σπεύδων τὰσ κατὰ τὴν Ἑλλάδα παῦσαι ταραχάσ. Θηβαίων δὲ τὴν ἐν τῇ Καδμείᾳ φρουρὰν ἐκβάλλειν φιλοτιμουμένων καὶ πολιορκούντων τὴν ἄκραν ἧκεν ὁ βασιλεὺσ ἄφνω πρὸσ τὴν πόλιν καὶ κατεστρατοπέδευσε πλησίον τῶν Θηβῶν μετὰ πάσησ τῆσ δυνάμεωσ.

πρὸσ δὲ Ἀρκάδασ καὶ Ἀργείουσ, ἔτι δὲ Ἠλείουσ πρεσβεύσαντεσ ἠξίουν βοηθεῖν.

ὁμοίωσ δὲ καὶ πρὸσ Ἀθηναίουσ περὶ συμμαχίασ ἐπρέσβευον καὶ παρὰ Δημοσθένουσ ὅπλων πλῆθοσ ἐν δωρεαῖσ λαβόντεσ τοὺσ ἀνόπλουσ καθώπλιζον. τῶν δ’ ἐπὶ τὴν βοήθειαν παρακεκλημένων οἱ μὲν ἐν Πελοποννήσῳ στρατιώτασ ἐξέπεμψαν ἐπὶ τὸν Ἰσθμὸν καὶ διατρίβοντεσ ἐκαραδόκουν, προσδοκίμου τοῦ βασιλέωσ ὄντοσ.

Ἀθηναῖοι δ’ ἐψηφίσαντο μὲν βοηθεῖν τοῖσ Θηβαίοισ, πεισθέντεσ ὑπὸ Δημοσθένουσ, οὐ μέντοι γε τὴν δύναμιν ἐξέπεμψαν, καραδοκοῦντεσ τὴν ῥοπὴν τοῦ πολέμου. ὁ δὲ τῆσ ἐν τῇ Καδμείᾳ φρουρᾶσ ἡγούμενοσ Φιλώτασ ὁρῶν τοὺσ Θηβαίουσ μεγάλασ παρασκευὰσ ποιουμένουσ πρὸσ τὴν πολιορκίαν καὶ τὰ τείχη φιλοτιμότερον κατεσκεύασεν καὶ βελῶν παντοδαπῶν πλῆθοσ ἡτοιμάζετο.

ἐπεὶ δ’ ὁ βασιλεὺσ ἀνελπίστωσ ἐκ τῆσ Θρᾴκησ ἧκε μετὰ πάσησ τῆσ δυνάμεωσ, αἱ μὲν συμμαχίαι τοῖσ Θηβαίοισ δισταζομένην εἶχον τὴν παρουσίαν, ἡ δὲ τῶν πολεμίων δύναμισ ὁμολογουμένην καὶ φανερὰν ἐποιεῖτο τὴν ὑπεροχήν.

τότε δὲ συνεδρεύσαντεσ οἱ ἡγεμόνεσ προεβουλεύσαντο περὶ τοῦ πολέμου καὶ πᾶσιν ἔδοξεν ὑπὲρ τῆσ αὐτονομίασ διαγωνίζεσθαι. τοῦ δὲ πλήθουσ ἐπικυρώσαντοσ τὴν γνώμην ἅπαντεσ μετὰ πολλῆσ προθυμίασ εἶχον ἑτοίμωσ διακινδυνεύειν. ὁ δὲ βασιλεὺσ τὸ μὲν πρῶτον ἡσυχίαν ἦγε, διδοὺσ μετανοίασ χρόνον εἰσ τὸ βουλεύσασθαι καὶ νομίζων μὴ τολμήσειν μίαν πόλιν πρὸσ τηλικαύτην δύναμιν παρατάξασθαι.

εἶχε γὰρ ὁ Ἀλέξανδροσ κατὰ τοῦτον τὸν καιρὸν πεζοὺσ μὲν πλείουσ τῶν τρισμυρίων, ἱππεῖσ δ’ οὐκ ἐλάττουσ τρισχιλίων, πάντασ δ’ ἐνηθληκότασ τοῖσ πολεμικοῖσ κινδύνοισ καὶ συνεστρατευμένουσ Φιλίππῳ καὶ σχεδὸν ἐν πάσαισ ταῖσ μάχαισ ἀηττήτουσ γεγονότασ·

ὧν δὴ ταῖσ ἀρεταῖσ καὶ προθυμίαισ πεποιθὼσ Ἀλέξανδροσ ἐπεβάλετο καταλῦσαι τὴν τῶν Περσῶν ἡγεμονίαν. εἰ μὲν οὖν οἱ Θηβαῖοι τοῖσ καιροῖσ εἴξαντεσ διεπρεσβεύοντο πρὸσ τοὺσ Μακεδόνασ ὑπὲρ εἰρήνησ καὶ συνθέσεωσ, ἡδέωσ ἂν ὁ βασιλεὺσ προσεδέξατο τὰσ ἐντεύξεισ καὶ πάντα ἂν ἀξιούμενοσ συνεχώρησεν·

ἐπεθύμει γὰρ τὰσ κατὰ τὴν Ἑλλάδα ταραχὰσ ἀποτριψάμενοσ ἀπερίσπαστον ἔχειν τὸν πρὸσ τοὺσ Πέρσασ πόλεμον· νῦν δὲ δόξασ ὑπὸ τῶν Θηβαίων καταφρονεῖσθαι διέγνω τὴν πόλιν ἄρδην ἀνελεῖν καὶ τῷ φόβῳ τούτῳ τὰσ ὁρμὰσ τῶν ἀφίστασθαι τολμώντων ἀποτρέψαι. διόπερ τὴν δύναμιν ἑτοίμην κατασκευάσασ πρὸσ τὸν κίνδυνον ἐκήρυξε τὸν βουλόμενον Θηβαίων ἀπιέναι πρὸσ αὐτὸν καὶ μετέχειν τῆσ κοινῆσ τοῖσ Ἕλλησιν εἰρήνησ.

οἱ δὲ Θηβαῖοι διαφιλοτιμηθέντεσ ἀντεκήρυξαν ἀπό τινοσ ὑψηλοῦ πύργου τὸν βουλόμενον μετὰ τοῦ μεγάλου βασιλέωσ καὶ Θηβαίων ἐλευθεροῦν τοὺσ Ἕλληνασ καὶ καταλύειν τὸν τῆσ Ἑλλάδοσ τύραννον παριέναι πρὸσ αὐτούσ. ὅθεν Ἀλέξανδροσ περιαλγὴσ γενόμενοσ εἰσ ὑπερβάλλουσαν ὀργὴν προῆλθεν καὶ πάσῃ τιμωρίᾳ τοὺσ Θηβαίουσ μετελθεῖν ἔκρινεν.

οἱ δ’ Ἕλληνεσ πυνθανόμενοι τὸ μέγεθοσ τῶν περὶ τοὺσ Θηβαίουσ κινδύνων ἐδυσφόρουν ἐπὶ ταῖσ προσδοκωμέναισ περὶ αὐτῶν συμφοραῖσ, οὐ μὴν βοηθεῖν γ’ ἐτόλμων τῇ πόλει διὰ τὸ προπετῶσ καὶ ἀβούλωσ εἰσ ὁμολογουμένην ἀπώλειαν ἑαυτὴν δεδωκέναι.

οἱ δὲ Θηβαῖοι ταῖσ μὲν εὐτολμίαισ προθύμωσ ἀνεδέχοντο τοὺσ κινδύνουσ, φήμαισ δέ τισι μάντεων καὶ θεῶν σημείοισ ἠποροῦντο.

πρῶτον μὲν γὰρ ἐν τῷ τῆσ Δήμητροσ ἱερῷ λεπτὸν ἀράχνησ ὕφασμά τι διαπεπετασμένον ὤφθη, τὸ μὲν μέγεθοσ ἔχον ἱματίου, κύκλῳ δὲ περιφαῖνον ἶριν τῇ κατ’ οὐρανὸν ἐοικυῖαν. περὶ οὗ τὸ μὲν ἐν Δελφοῖσ χρηστήριον ἔδωκεν αὐτοῖσ τόνδε τὸν χρησμόν·

σημεῖον τόδε πᾶσι θεοὶ φαίνουσι βροτοῖσι, Βοιωτοῖσ δὲ μάλιστα καὶ οἳ περιναιετάουσι. τὸ δὲ πάτριον τῶν Θηβαίων μαντεῖον τοῦτον ἐξήνεγκε τὸν χρησμόν· ἱστὸσ ὑφαινόμενοσ ἄλλῳ κακόν, ἄλλῳ ἄμεινον. τοῦτο μὲν οὖν τὸ σημεῖον ἐγένετο τρισὶ μησὶν ἀνωτέρω τῆσ Ἀλεξάνδρου παρουσίασ ἐπὶ τὰσ Θήβασ, ὑπ’ αὐτὴν δὲ τὴν ἔφοδον τοῦ βασιλέωσ οἱ κατὰ τὴν ἀγορὰν ἀνδριάντεσ ἐφάνησαν ἱδρῶτασ ἀφιέντεσ καὶ μεστοὶ σταλαγμῶν μεγάλων.

χωρὶσ δὲ τούτων ἧκόν τινεσ τοῖσ ἄρχουσιν ἀπαγγέλλοντεσ τὴν ἐν Ὀγχηστῷ λίμνην μυκήματι παραπλήσιον φωνὴν ἀφιέναι, τῇ δὲ Δίρκῃ κατὰ τὴν ἐπιφάνειαν τοῦ ὕδατοσ αἱματοειδῆ φρίκην ἐπιτρέχειν. ἕτεροι δὲ ἧκον ἐκ Δελφῶν μηνύοντεσ ὅτι ὁ ἀπὸ Φωκέων ναόσ, ὃν ἱδρύσαντο Θηβαῖοι, ᾑματωμένην ἔχων τὴν ὀροφὴν ὁρᾶται.

οἱ δὲ ἐπὶ τὴν τῶν σημείων διάκρισιν ἀσχολούμενοι σημαίνειν ἔφασαν τὸ μὲν ὕφασμα θεῶν ἀπὸ τῆσ πόλεωσ χωρισμόν, τὸ δὲ τῆσ ἴριδοσ χρῶμα πραγμάτων ποικίλων χειμῶνα, τὸν δὲ τῶν ἀνδριάντων ἱδρῶτα ὑπερβάλλουσαν κακοπάθειαν, τὸ δ’ ἐν πλείοσι τόποισ φαινόμενον αἷμα φόνον πολὺν κατὰ τὴν πόλιν ἐσόμενον. συνεβούλευον οὖν τῶν θεῶν φανερῶσ σημαινόντων τὴν ἐσομένην τῇ πόλει συμφορὰν μὴ συγκαταβαίνειν εἰσ τὸ διὰ μάχησ κρίνειν τὸν πόλεμον, ἑτέραν δὲ διάλυσιν ζητεῖν διὰ λόγων ἀσφαλεστέραν.

οὐ μὴν οἱ Θηβαῖοί γε ταῖσ ψυχαῖσ ἐμαλακύνοντο, τοὐναντίον δὲ τοῖσ θυμοῖσ προαχθέντεσ ἀνεμίμνησκον ἀλλήλουσ τὴν ἐν Λεύκτροισ εὐημερίαν καὶ τῶν ἄλλων παρατάξεων ἐν αἷσ θαυμαστῶσ ταῖσ ἰδίαισ ἀνδραγαθίαισ ἀνελπίστουσ νίκασ περιεποιήσαντο. οἱ μὲν οὖν Θηβαῖοι τοῖσ παραστήμασιν ἀνδρειότερον μᾶλλον ἢ φρονιμώτερον χρησάμενοι προέπεσον εἰσ πάνδημον τῆσ πατρίδοσ ὄλεθρον· ὁ δὲ βασιλεὺσ ἐν τρισὶ ταῖσ πάσαισ ἡμέραισ ἑτοιμασάμενοσ τὰ πρὸσ τὴν πολιορκίαν τὰσ δυνάμεισ διείλετο εἰσ τρία μέρη καὶ τὸ μὲν τοῖσ χαρακώμασι τοῖσ πρὸ τῆσ πόλεωσ κατεσκευασμένοισ προσβάλλειν ἔταξε, τὸ δὲ τοῖσ Θηβαίοισ ἀντιτάττεσθαι, τὸ δὲ τρίτον ἐφεδρεύειν τῷ πονοῦντι μέρει τῆσ δυνάμεωσ καὶ διαδέχεσθαι τὴν μάχην.

οἱ δὲ Θηβαῖοι τοὺσ μὲν ἱππεῖσ ἐντὸσ τοῦ χαρακώματοσ ἔταξαν, τοὺσ δ’ ἐλευθερωθέντασ οἰκέτασ καὶ τοὺσ φυγάδασ καὶ τοὺσ μετοίκουσ τοῖσ πρὸσ τὰ τείχη βιαζομένοισ ἀντέταξαν, αὐτοὶ δὲ τοῖσ μετὰ τοῦ βασιλέωσ Μακεδόσι πολλαπλασίοισ οὖσι συνάπτειν μάχην πρὸ τῆσ πόλεωσ ἡτοιμάζοντο.

τέκνα δὲ καὶ γυναῖκεσ συνέτρεχον εἰσ τὰ ἱερὰ καὶ τοὺσ θεοὺσ ἱκέτευον σῶσαι τὴν πόλιν ἐκ τῶν κινδύνων.

ὡσ δ’ ἤγγισαν οἱ Μακεδόνεσ καὶ τοῖσ τεταγμένοισ μέρεσιν ἕκαστοι προσέπεσον, αἱ μὲν σάλπιγγεσ ἐσήμαινον τὸ πολεμικόν, αἱ δὲ παρ’ ἀμφοτέροισ δυνάμεισ ὑφ’ ἕνα καιρὸν συνηλάλαξαν καὶ τὰ κοῦφα τῶν βελῶν ἐπὶ τοὺσ πολεμίουσ ἔβαλον. ταχὺ δὲ τούτων ἐξαναλωθέντων καὶ πάντων εἰσ τὴν ἀπὸ τοῦ ξίφουσ μάχην συμπεσόντων μέγασ ἀγὼν συνίστατο.

οἱ μὲν γὰρ Μακεδόνεσ διὰ τὸ πλῆθοσ τῶν ἀνδρῶν καὶ τὸ βάροσ τῆσ φάλαγγοσ δυσυπόστατον εἶχον τὴν βίαν, οἱ δὲ Θηβαῖοι ταῖσ τῶν σωμάτων ῥώμαισ ὑπερέχοντεσ καὶ τοῖσ ἐν τοῖσ γυμνασίοισ συνεχέσιν ἀθλήμασιν, ἔτι δὲ τῷ παραστήματι τῆσ ψυχῆσ πλεονεκτοῦντεσ ἐνεκαρτέρουν τοῖσ δεινοῖσ. διὸ καὶ παρ’ ἀμφοτέροισ πολλοὶ μὲν κατετιτρώσκοντο, οὐκ ὀλίγοι δ’ ἔπιπτον ἐναντίασ λαμβάνοντεσ πληγάσ.

ὁμοῦ δ’ ἦν κατὰ τὰσ ἐν τοῖσ ἀγῶσι συμπλοκὰσ μυγμὸσ καὶ βοὴ καὶ παρακελευσμόσ, παρὰ μὲν τοῖσ Μακεδόσι μὴ καταισχῦναι τὰσ προγεγενημένασ ἀνδραγαθίασ, παρὰ δὲ τοῖσ Θηβαίοισ μὴ περιιδεῖν τέκνα καὶ γυναῖκασ καὶ γονεῖσ ὑπὲρ ἀνδραποδισμοῦ κινδυνεύοντασ καὶ τὴν πατρίδα πανοίκιον ὑπὸ τοὺσ Μακεδόνων θυμοὺσ ὑποπεσοῦσαν, μνησθῆναι δὲ τῆσ ἐν Λεύκτροισ καὶ ἐν Μαντινείᾳ μάχησ καὶ τῶν παρὰ πᾶσι περιβοήτων ἀνδραγαθημάτων. ἐπὶ πολὺν μὲν οὖν χρόνον ἰσόρροποσ ἦν ἡ μάχη διὰ τὴν ὑπερβολὴν τῆσ τῶν ἀγωνιζομένων ἀνδρείασ. μετὰ δὲ ταῦτα ὁ Ἀλέξανδροσ ὁρῶν τοὺσ μὲν Θηβαίουσ ἑτοίμωσ ὑπὲρ τῆσ ἐλευθερίασ ἀγωνιζομένουσ, τοὺσ δὲ Μακεδόνασ κάμνοντασ τῇ μάχῃ προσέταξε τοὺσ ἐπὶ τῆσ ἐφεδρίασ τεταγμένουσ διαδέξασθαι τὸν ἀγῶνα.

οἱ μὲν οὖν Μακεδόνεσ ἄφνω προσπεσόντεσ τοῖσ Θηβαίοισ κατακόποισ βαρεῖσ ἐπέκειντο τοῖσ πολεμίοισ καὶ πολλοὺσ ἀνῄρουν. οὐ μὴν οἱ Θηβαῖοι τῆσ νίκησ ἐξεχώρουν, τοὐναντίον δὲ τῇ φιλοτιμίᾳ προαχθέντεσ πάντων τῶν δεινῶν κατεφρόνουν.

ἐπὶ τοσοῦτο δὲ ταῖσ ἀνδραγαθίαισ προέβησαν ὥστε βοᾶν ὅτι Μακεδόνεσ ὁμολογοῦσιν ἥττουσ εἶναι Θηβαίων, καὶ τῶν ἄλλων πάντων εἰωθότων ἐν ταῖσ διαδοχαῖσ τῶν πολεμίων δεδιέναι τοὺσ ἀκεραίουσ τῶν ἐφεδρευόντων οὗτοι μόνοι τότε θρασύτεροι πρὸσ τοὺσ κινδύνουσ ὑπῆρξαν, ὅθ’ οἱ πολέμιοι διαδοχὴν ἐξέπεμψαν τοῖσ καταπονουμένοισ ὑπὸ τῆσ κακοπαθείασ. ἀνυπερβλήτου δὲ τῆσ φιλοτιμίασ γινομένησ ὁ βασιλεὺσ κατανοήσασ τινὰ πυλίδα καταλελειμμένην ὑπὸ τῶν φυλάκων ἐξαπέστειλε Περδίκκαν μετὰ στρατιωτῶν ἱκανῶν καταλαβέσθαι ταύτην καὶ παρεισπεσεῖν εἰσ τὴν πόλιν.

τούτου δὲ ταχὺ τὸ προσταχθὲν ποιήσαντοσ οἱ μὲν Μακεδόνεσ διὰ τῆσ πυλίδοσ παρεισέπεσον εἰσ τὴν πόλιν, οἱ δὲ Θηβαῖοι καταπεπονηκότεσ μὲν τὴν πρώτην φάλαγγα τῶν Μακεδόνων, ἀντιταχθέντεσ δ’ εὐρώστωσ τῇ δευτέρᾳ εὐέλπιδεσ ἦσαν περὶ τῆσ νίκησ·

ὡσ δὲ κατενόησαν μέροσ τῆσ πόλεωσ κατειλημμένον, εὐθὺσ ἀνεχώρησαν ἐντὸσ τῶν τειχῶν. ἅμα δὲ τούτοισ πραττομένοισ οἱ μὲν τῶν Θηβαίων ἱππεῖσ ὁμοίωσ τοῖσ πεζοῖσ συνέτρεχον εἰσ τὴν πόλιν καὶ πολλοὺσ μὲν τῶν ἰδίων συμπατοῦντεσ διέφθειρον, αὐτοὶ δὲ τεταραγμένωσ εἰσίππευον εἰσ τὴν πόλιν, ἐν δὲ ταῖσ διεξόδοισ καὶ τάφροισ τοῖσ οἰκείοισ ὅπλοισ περιπίπτοντεσ ἐτελεύτων.

οἱ δὲ τὴν Καδμείαν φρουροῦντεσ ἐκχυθέντεσ ἐκ τῆσ ἀκροπόλεωσ ἀπήντων τοῖσ Θηβαίοισ καὶ τεταραγμένοισ ἐπιπεσόντεσ πολὺν ἐποίουν φόνον. τῆσ δὲ πόλεωσ τοῦτον τὸν τρόπον καταλαμβανομένησ πολλαὶ καὶ ποικίλαι περιστάσεισ ἐντὸσ τῶν τειχῶν ἐγίνοντο.

οἱ μὲν γὰρ Μακεδόνεσ διὰ τὴν ὑπερηφανίαν τοῦ κηρύγματοσ πικρότερον ἢ πολεμικώτερον προσεφέροντο τοῖσ Θηβαίοισ καὶ μετὰ πολλῆσ ἀπειλῆσ ἐπιφερόμενοι τοῖσ ἠτυχηκόσιν ἀφειδῶσ ἀνῄρουν πάντασ τοὺσ περιτυγχάνοντασ. οἱ δὲ Θηβαῖοι τὸ φιλελεύθερον τῆσ ψυχῆσ διαφυλάττοντεσ τοσοῦτον ἀπεῖχον τοῦ φιλοζωεῖν ὥστ’ ἐν ταῖσ ἀπαντήσεσι συμπλέκεσθαι καὶ τὰσ παρὰ τῶν πολεμίων ἐπισπᾶσθαι πληγάσ·

ἑαλωκυίασ γὰρ τῆσ πόλεωσ οὐδεὶσ Θηβαίων ἑωράθη δεηθεὶσ τῶν Μακεδόνων φείσασθαι τοῦ ζῆν οὐδὲ προσέπιπτον τοῖσ τῶν κρατούντων γόνασιν ἀγεννῶσ. ἀλλ’ οὔτε τὸ τῆσ ἀρετῆσ πάθοσ ἠλεεῖτο παρὰ τοῖσ πολεμίοισ οὔτε τὸ τῆσ ἡμέρασ μῆκοσ ἤρκει πρὸσ τὴν ὠμότητα τῆσ τιμωρίασ, πᾶσα δὲ ἡ πόλισ ἐξεφορεῖτο παιδίων ὁμοῦ καὶ παρθένων ἑλκομένων καὶ τὸ τῆσ τεκούσησ οἰκτρὸν ἐπιβοωμένων ὄνομα·

Καθόλου δὲ τῶν οἴκων σὺν ὅλαισ ταῖσ συγγενείαισ ἁρπαζομένων πάνδημοσ ὑπῆρχε τῆσ πόλεωσ ἀνδραποδισμόσ. τῶν δὲ ὑπολελειμμένων Θηβαίων οἱ μὲν κατατετρωμένοι τὰ σώματα καὶ λιποψυχοῦντεσ συνεπλέκοντο τοῖσ πολεμίοισ, συναποθνήσκοντεσ τῇ τῶν ἐχθρῶν ἀπωλείᾳ, οἱ δὲ κλάσματι δόρατοσ ἐρειδόμενοι συνήντων τοῖσ ἐπιφερομένοισ καὶ διαγωνιζόμενοι τὸν ὕστατον ἀγῶνα προετίμων τὴν ἐλευθερίαν τῆσ σωτηρίασ.

πολλοῦ δὲ φόνου γενομένου καὶ τῆσ πόλεωσ κατὰ πάντα τόπον νεκρῶν πληρουμένησ οὐκ ἦν ὅστισ ἰδὼν οὐκ ἂν ἠλέησε τὰσ τύχασ τῶν ἀκληρούντων.

καὶ γὰρ τῶν Ἑλλήνων Θεσπιεῖσ καὶ Πλαταιεῖσ, ἔτι δ’ Ὀρχομένιοι καί τινεσ ἄλλοι τῶν ἀλλοτρίωσ διακειμένων πρὸσ τοὺσ Θηβαίουσ συστρατευόμενοι τῷ βασιλεῖ συνεισέπεσον εἰσ τὴν πόλιν καὶ τὴν ἰδίαν ἔχθραν ἐν τοῖσ τῶν ἠτυχηκότων ἀκληρήμασιν ἐναπεδείκνυντο. διὸ καὶ πάθη πολλὰ καὶ δεινὰ κατὰ τὴν πόλιν ὁρᾶν ἦν γινόμενα·

Ἕλληνεσ γὰρ ὑφ’ Ἑλλήνων ἀνηλεῶσ ἀνῃροῦντο καὶ συγγενεῖσ ὑπὸ τῶν κατὰ γένοσ προσηκόντων ἐφονεύοντο, μηδεμίαν ἐντροπὴν τῆσ ὁμοφώνου διαλέκτου παρεχομένησ. τέλοσ δὲ τῆσ νυκτὸσ ἐπικαταλαβούσησ αἱ μὲν οἰκίαι διηρπάγησαν, τέκνα δὲ καὶ γυναῖκεσ καὶ οἱ γεγηρακότεσ εἰσ τὰ ἱερὰ καταπεφευγότεσ μετὰ τῆσ ἐσχάτησ ὕβρεωσ ἀπήγοντο. τῶν δὲ Θηβαίων ἀνῃρέθησαν μὲν ὑπὲρ τοὺσ ἑξακισχιλίουσ, αἰχμάλωτα δὲ σώματα συνήχθη πλείω τῶν τρισμυρίων, χρημάτων δὲ ἄπιστον πλῆθοσ διεφορήθη.

ὁ δὲ βασιλεὺσ τοὺσ μὲν τελευτήσαντασ τῶν Μακεδόνων ἔθαψε, πλείουσ ὄντασ τῶν πεντακοσίων, τοὺσ δὲ συνέδρουσ τῶν Ἑλλήνων συναγαγὼν ἐπέτρεψε τῷ κοινῷ συνεδρίῳ πῶσ χρηστέον τῇ πόλει τῶν Θηβαίων.

προτεθείσησ οὖν βουλῆσ τῶν ἀλλοτρίωσ διακειμένων τοῖσ Θηβαίοισ τινὲσ ἐπεχείρουν συμβουλεύειν ἀπαραιτήτοισ τιμωρίαισ δεῖν περιβαλεῖν αὐτούσ, ἀπεδείκνυον δ’ αὐτοὺσ τὰ τῶν βαρβάρων πεφρονηκότασ κατὰ τῶν Ἑλλήνων·

καὶ γὰρ ἐπὶ Ξέρξου συμμαχοῦντασ τοῖσ Πέρσαισ ἐστρατευκέναι κατὰ τῆσ Ἑλλάδοσ καὶ μόνουσ τῶν Ἑλλήνων ὡσ εὐεργέτασ τιμᾶσθαι παρὰ τοῖσ βασιλεῦσι τῶν Περσῶν καὶ πρὸ τῶν βασιλέων τοῖσ πρεσβεύουσι τῶν Θηβαίων τίθεσθαι θρόνουσ. πολλὰ δὲ καὶ ἄλλα τοιαῦτα διελθόντεσ παρώξυναν τὰσ τῶν συνέδρων ψυχὰσ κατὰ τῶν Θηβαίων καὶ πέρασ ἐψηφίσαντο τὴν μὲν πόλιν κατασκάψαι, τοὺσ δ’ αἰχμαλώτουσ ἀποδόσθαι, τοὺσ δὲ φυγάδασ τῶν Θηβαίων ἀγωγίμουσ ὑπάρχειν ἐξ ἁπάσησ τῆσ Ἑλλάδοσ καὶ μηδένα τῶν Ἑλλήνων ὑποδέχεσθαι Θηβαῖον.

ὁ δὲ βασιλεὺσ ἀκολούθωσ τῇ τοῦ συνεδρίου γνώμῃ τὴν μὲν πόλιν κατασκάψασ πολὺν ἐπέστησε φόβον τοῖσ ἀφισταμένοισ τῶν Ἑλλήνων, τοὺσ δ’ αἰχμαλώτουσ λαφυροπωλήσασ ἤθροισεν ἀργυρίου τάλαντα τετρακόσια καὶ τεσσαράκοντα.

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION