헬라어 문장 검색 - ΑριστόΡηετορί2́21́

(아리스토텔레스, 수사학, Book 2, chapter 21)

περὶ δὲ γνωμολογίασ, ῥηθέντοσ τί ἐστιν γνώμη μάλιστ’ ἂν γένοιτο φανερὸν περὶ ποίων τε καὶ πότε καὶ τίσιν ἁρμόττει χρῆσθαι τῷ γνωμολογεῖν ἐν τοῖσ λόγοισ. ἔστι δὴ γνώμη ἀπόφανσισ, οὐ μέντοι οὔτε περὶ τῶν καθ’ ἕκαστον, οἱο͂ν ποῖόσ τισ Ἰφικράτησ, ἀλλὰ καθόλου, οὔτε περὶ πάντων, οἱο͂ν ὅτι τὸ εὐθὺ τῷ καμπύλῳ ἐναντίον, ἀλλὰ περὶ ὅσων αἱ πράξεισ εἰσί, καὶ <ἃ> αἱρετὰ ἢ φευκτά ἐστι πρὸσ τὸ πράττειν, ὥστ’ ἐπεὶ τὸ ἐνθύμημα ὁ περὶ τοιούτων συλλογισμόσ ἐστιν, σχεδὸν τὰ συμπεράσματα τῶν ἐνθυμημάτων καὶ αἱ ἀρχαὶ ἀφαιρεθέντοσ τοῦ συλλογισμοῦ γνῶμαί εἰσιν, οἱο͂ν χρὴ δ’ οὔ ποθ’ ὅστισ ἀρτίφρων πέφυκ’ ἀνήρπαῖδασ περισσῶσ ἐκδιδάσκεσθαι σοφούσ.

τοῦτο μὲν οὖν γνώμη· προστεθείσησ δὲ τῆσ αἰτίασ καὶ τοῦ διὰ τί ἐνθύμημά ἐστιν τὸ ἅπαν, οἱο͂ν χωρὶσ γὰρ ἄλλησ ἧσ ἔχουσιν ἀργίασ,φθόνον παρ’ ἀστῶν ἀλφάνουσι δυσμενῆ, καὶ τὸ οὐκ ἔστιν ὅστισ πάντ’ ἀνὴρ εὐδαιμονεῖ, καὶ τὸ οὐκ ἔστιν ἀνδρῶν ὅστισ ἔστ’ ἐλεύθεροσ γνώμη, πρὸσ δὲ τῷ ἐχομένῳ ἐνθύμημα, ἢ χρημάτων γὰρ δοῦλόσ ἐστιν ἢ τύχησ. εἰ δή ἐστιν γνώμη τὸ εἰρημένον, ἀνάγκη τέτταρα εἴδη εἶναι γνώμησ·

ἢ γὰρ μετ’ ἐπιλόγου ἔσται ἢ ἄνευ ἐπιλόγου. ἀποδείξεωσ μὲν οὖν δεόμεναί εἰσιν ὅσαι παράδοξόν τι λέγουσιν ἢ ἀμφισβητούμενον·

ὅσαι δὲ μηδὲν παράδοξον, ἄνευ ἐπιλόγου. τούτων δ’ ἀνάγκη τὰσ μὲν διὰ τὸ προεγνῶσθαι μηδὲν δεῖσθαι ἐπιλόγου, οἱο͂ν ἀνδρὶ δ’ ὑγιαίνειν ἄριστόν ἐστιν, ὥσ γ’ ἐμὶν δοκεῖ φαίνεται μὲν γὰρ τοῖσ πολλοῖσ οὕτω, τὰσ δ’ ἅμα λεγομένασ δήλασ εἶναι ἐπιβλέψασιν, οἱο͂ν οὐδεὶσ ἐραστὴσ ὅστισ οὐκ ἀεὶ φιλεῖ.

τῶν δὲ μετ’ ἐπιλόγου αἱ μὲν ἐνθυμήματοσ μέροσ εἰσίν, ὥσπερ χρὴ δ’ οὔ ποθ’ ὅστισ ἀρτίφρων, αἱ δ’ ἐνθυμηματικαὶ μέν, οὐκ ἐνθυμήματοσ δὲ μέροσ·

αἵπερ καὶ μάλιστ’ εὐδοκιμοῦσιν. εἰσὶν δ’ αὗται ἐν ὅσαισ ἐμφαίνεται τοῦ λεγομένου τὸ αἴτιον, οἱο͂ν ἐν τῷ ἀθάνατον ὀργὴν μὴ φύλασσε θνητὸσ ὤν· τὸ μὲν γὰρ φάναι "μὴ δεῖν φυλάττειν" γνώμη, τὸ δὲ προσκείμενον "θνητὸν ὄντα" τὸ διὰ τί. ὁμοίωσ δὲ καὶ θνατὰ χρὴ τὸν θνατόν, οὐκ ἀθάνατα τὸν θνατὸν φρονεῖν. φανερὸν οὖν ἐκ τῶν εἰρημένων πόσα τε εἴδη γνώμησ, καὶ περὶ ποῖον ἕκαστον ἁρμόττει·

περὶ μὲν γὰρ τῶν ἀμφισβητουμένων ἢ παραδόξων μὴ ἄνευ ἐπιλόγου, ἀλλ’ ἢ προθέντα τὸν ἐπίλογον γνώμῃ χρῆσθαι τῷ συμπεράσματι οἱο͂ν εἴ τισ εἴποι "ἐγὼ μὲν οὖν, ἐπειδὴ οὔτε φθονεῖσθαι δεῖ οὔτ’ ἀργὸν εἶναι, οὔ φημι χρῆναι παιδεύεσθαι" , ἢ τοῦτο προειπόντα ἐπειπεῖν τὰ ἔμπροσθεν· περὶ δὲ τῶν μὴ παραδόξων ἀδήλων δὲ προστιθέντα τὸ διότι στρογγυλώτατα. ἁρμόττει δ’ ἐν τοῖσ τοιούτοισ καὶ τὰ Λακωνικὰ ἀποφθέγματα καὶ τὰ αἰνιγματώδη, οἱο͂ν εἴ τισ λέγει ὅπερ Στησίχοροσ ἐν Λοκροῖσ εἶπεν, ὅτι οὐ δεῖ ὑβριστὰσ εἶναι, ὅπωσ μὴ οἱ τέττιγεσ χαμόθεν ᾄδωσιν.

ἁρμόττει δὲ γνωμολογεῖν ἡλικίᾳ μὲν πρεσβυτέρων, περὶ δὲ τούτων ὧν ἔμπειρόσ τίσ ἐστιν, ὥστε τὸ μὲν μὴ τηλικοῦτον ὄντα γνωμολογεῖν ἀπρεπὲσ ὥσπερ καὶ τὸ μυθολογεῖν, περὶ δὲ ὧν ἄπειροσ, ἠλίθιον καὶ ἀπαίδευτον.

σημεῖον δὲ ἱκανόν· οἱ γὰρ ἀγροῖκοι μάλιστα γνωμοτύποι εἰσὶ καὶ ῥᾳδίωσ ἀποφαίνονται. καθόλου δὲ μὴ ὄντοσ καθόλου εἰπεῖν μάλιστα ἁρμόττει ἐν σχετλιασμῷ καὶ δεινώσει, καὶ ἐν τούτοισ ἢ ἀρχόμενον ἢ ἀποδείξαντα.

χρῆσθαι δὲ δεῖ καὶ ταῖσ τεθρυλημέναισ καὶ κοιναῖσ γνώμαισ, ἐὰν ὦσι χρήσιμοι·

διὰ γὰρ τὸ εἶναι κοιναί, ὡσ ὁμολογούντων πάντων, ὀρθῶσ ἔχειν δοκοῦσιν, οἱο͂ν παρακαλοῦντι ἐπὶ τὸ κινδυνεύειν μὴ θυσαμένουσ εἷσ οἰωνὸσ ἄριστοσ ἀμύνεσθαι περὶ πάτρησ, καὶ ἐπὶ τὸ ἥττουσ ὄντασ ξυνὸσ Ἐνυάλιοσ, καὶ ἐπὶ τὸ ἀναιρεῖν τῶν ἐχθρῶν τὰ τέκνα καὶ μηδὲν ἀδικοῦντα νήπιοσ ὃσ πατέρα κτείνασ παῖδασ καταλείπει. ἔτι ἔνιαι τῶν παροιμιῶν καὶ γνῶμαί εἰσιν, οἱο͂ν παροιμία "Ἀττικὸσ πάροικοσ" .

δεῖ δὲ τὰσ γνώμασ λέγειν καὶ παρὰ τὰ δεδημοσιευμένα λέγω δὲ δεδημοσιευμένα οἱο͂ν τὸ "γνῶθι σαυτὸν" καὶ τὸ "μηδὲν ἄγαν" , ὅταν ἢ τὸ ἦθοσ φαίνεσθαι μέλλῃ βέλτιον ἢ παθητικῶσ εἰρημένη.

ἔστι δὲ παθητικὴ μὲν οἱο͂ν εἴ τισ ὀργιζόμενοσ φαίη ψεῦδοσ εἶναι ὡσ δεῖ γιγνώσκειν αὑτόν· οὗτοσ γοῦν εἰ ἐγίγνωσκεν ἑαυτόν, οὐκ ἄν ποτε στρατηγεῖν ἠξίωσε· τὸ δὲ ἦθοσ βέλτιον, ὅτι οὐ δεῖ, ὥσπερ φασίν, φιλεῖν ὡσ μισήσοντασ, ἀλλὰ μᾶλλον μισεῖν ὡσ φιλήσοντασ. δεῖ δὲ τῇ λέξει τὴν προαίρεσιν συνδηλοῦν, εἰ δὲ μή, τὴν αἰτίαν ἐπιλέγειν, οἱο͂ν οὕτωσ εἰπόντα, ὅτι "δεῖ δὲ φιλεῖν οὐχ ὥσπερ φασίν, ἀλλ’ ὡσ ἀεὶ φιλήσοντα·

ἐπιβούλου γὰρ θάτερον" , ἢ ὧδε, "οὐκ ἀρέσκει δέ μοι τὸ λεγόμενον· δεῖ γὰρ τὸν ἀληθινὸν φίλον ὡσ φιλήσοντα ἀεὶ φιλεῖν" , καὶ "οὐδὲ τὸ μηδὲν ἄγαν· δεῖ γὰρ τούσ γε κακοὺσ ἄγαν μισεῖν" . ἔχουσι δ’ εἰσ τοὺσ λόγουσ βοήθειαν μεγάλην μίαν μὲν διὰ τὴν φορτικότητα τῶν ἀκροατῶν·

χαίρουσι γὰρ ἐάν τισ καθόλου λέγων ἐπιτύχῃ τῶν δοξῶν ἃσ ἐκεῖνοι κατὰ μέροσ ἔχουσιν. ὃ δὲ λέγω δῆλον ἔσται ὧδε, ἅμα δὲ καὶ πῶσ δεῖ αὐτὰσ θηρεύειν. ἡ μὲν γὰρ γνώμη, ὥσπερ εἴρηται, ἀπόφανσισ καθόλου ἐστίν, χαίρουσι δὲ καθόλου λεγομένου ὃ κατὰ μέροσ προϋπολαμβάνοντεσ τυγχάνουσι· οἱο͂ν εἴ τισ γείτοσι τύχοι κεχρημένοσ ἢ τέκνοισ φαύλοισ, ἀποδέξαιτ’ ἂν τοῦ εἰπόντοσ ὅτι οὐδὲν γειτονίασ χαλεπώτερον ἢ ὅτι οὐδὲν ἠλιθιώτερον τεκνοποιίασ, ὥστε δεῖ στοχάζεσθαι ποῖα τυγχάνουσι προϋπολαμβάνοντεσ, εἶθ’ οὕτωσ περὶ τούτων καθόλου λέγειν. ταύτην τε δὴ ἔχει μίαν χρῆσιν τὸ γνωμολογεῖν, καὶ ἑτέραν κρείττω·

ἠθικοὺσ γὰρ ποιεῖ τοὺσ λόγουσ. ἦθοσ δὲ ἔχουσιν οἱ λόγοι ἐν ὅσοισ δήλη ἡ προαίρεσισ· αἱ δὲ γνῶμαι πᾶσαι τοῦτο ποιοῦσιν διὰ τὸ ἀποφαίνεσθαι τὸν τὴν γνώμην λέγοντα καθόλου περὶ τῶν προαιρέσεων, ὥστε, ἂν χρησταὶ ὦσιν αἱ γνῶμαι, καὶ χρηστοήθη φαίνεσθαι ποιοῦσι τὸν λέγοντα. περὶ μὲν οὖν γνώμησ, καὶ τί ἐστι καὶ πόσα εἴδη ταύτησ καὶ πῶσ χρηστέον αὐτῇ καὶ τίνα ὠφέλειαν ἔχει, εἰρήσθω ταῦτα.

MENU NAVIGATION

호흡부호 보기

강세부호 보기

장단부호 보기

작은 Iota 보기

모든 부호 보기

헬라어 텍스트

Aristotle, Rhetoric, Book 2, chapter 21

(아리스토텔레스, 수사학, Book 2, chapter 21)

상위

목록

SEARCH

MENU NAVIGATION