Aristotle, Rhetoric, Book 2, chapter 6

(아리스토텔레스, 수사학, Book 2, chapter 6)

ποῖα δ’ αἰσχύνονται καὶ ἀναισχυντοῦσιν, καὶ πρὸσ τίνασ καὶ πῶσ ἔχοντεσ, ἐκ τῶνδε δῆλον. ἔστω δὴ αἰσχύνη λύπη τισ ἢ ταραχὴ περὶ τὰ εἰσ ἀδοξίαν φαινόμενα φέρειν τῶν κακῶν, ἢ παρόντων ἢ γεγονότων ἢ μελλόντων, ἡ δ’ ἀναισχυντία ὀλιγωρία τισ καὶ ἀπάθεια περὶ τὰ αὐτὰ ταῦτα.

εἰ δή ἐστιν αἰσχύνη ἡ ὁρισθεῖσα, ἀνάγκη αἰσχύνεσθαι ἐπὶ τοῖσ τοιούτοισ τῶν κακῶν ὅσα αἰσχρὰ δοκεῖ εἶναι ἢ αὐτῷ ἢ ὧν φροντίζει·

τοιαῦτα δ’ ἐστὶν ὅσα ἀπὸ κακίασ ἔργα ἐστίν, οἱο͂ν τὸ ἀποβαλεῖν ἀσπίδα ἢ φυγεῖν· ἀπὸ δειλίασ γάρ. καὶ τὸ ἀποστερῆσαι παρακαταθήκην ἢ ἀδικῆσαι· ἀπὸ ἀδικίασ γάρ. καὶ τὸ συγγενέσθαι αἷσ οὐ δεῖ ἢ οὗ οὐ δεῖ ἢ ὅτε οὐ δεῖ·

ἀπὸ ἀκολασίασ γάρ. καὶ τὸ κερδαίνειν ἀπὸ μικρῶν ἢ αἰσχρῶν ἢ ἀπὸ ἀδυνάτων, οἱο͂ν πενήτων ἢ τεθνεώτων, ὅθεν καὶ ἡ παροιμία τὸ ἀπὸ νεκροῦ φέρειν·

ἀπὸ αἰσχροκερδείασ γὰρ καὶ ἀνελευθερίασ. καὶ τὸ μὴ βοηθεῖν, δυνάμενον, εἰσ χρήματα, ἢ ἧττον βοηθεῖν.

καὶ τὸ βοηθεῖσθαι παρὰ τῶν ἧττον εὐπόρων, καὶ δανείζεσθαι ὅτε δόξει αἰτεῖν, καὶ αἰτεῖν ὅτε ἀπαιτεῖν, καὶ ἀπαιτεῖν ὅτε αἰτεῖν, καὶ ἐπαινεῖν ἃ δόξει αἰτεῖν, καὶ τὸ ἀποτετυχηκότα μηδὲν ἧττον· πάντα γὰρ ἀνελευθερίασ ταῦτα σημεῖα, τὸ δ’ ἐπαινεῖν παρόντασ κολακείασ, καὶ τὸ τἀγαθὰ μὲν ὑπερεπαινεῖν τὰ δὲ φαῦλα συναλείφειν, καὶ τὸ ὑπεραλγεῖν ἀλγοῦντι παρόντα, καὶ τἆλλα πάντα ὅσα τοιαῦτα·

κολακείασ γὰρ σημεῖα.

καὶ τὸ μὴ ὑπομένειν πόνουσ οὓσ οἱ πρεσβύτεροι ἢ τρυφῶντεσ ἢ ἐν ἐξουσίᾳ μᾶλλον ὄντεσ ἢ ὅλωσ οἱ ἀδυνατώτεροι·

πάντα γὰρ μαλακίασ σημεῖα. καὶ τὸ ὑφ’ ἑτέρου εὖ πάσχειν, καὶ τὸ πολλάκισ, καὶ ὃ εὖ ἐποίησεν ὀνειδίζειν·

μικροψυχίασ γὰρ πάντα καὶ ταπεινότητοσ σημεῖα. καὶ τὸ περὶ αὑτοῦ πάντα λέγειν καὶ ἐπαγγέλλεσθαι, καὶ τὸ τἀλλότρια αὑτοῦ φάσκειν·

ἀλαζονείασ γάρ. ὁμοίωσ δὲ καὶ ἀπὸ τῶν ἄλλων ἑκάστησ τῶν τοῦ ἤθουσ κακιῶν τὰ ἔργα καὶ τὰ σημεῖα καὶ τὰ ὅμοια· αἰσχρὰ γὰρ καὶ ἀναίσχυντα. καὶ ἐπὶ τούτοισ τὸ τῶν καλῶν ὧν πάντεσ μετέχουσιν, ἢ οἱ ὅμοιοι πάντεσ ἢ οἱ πλεῖστοι, μὴ μετέχειν ‐ ὁμοίουσ δὲ λέγω ὁμοεθνεῖσ, πολίτασ, ἡλικιώτασ, συγγενεῖσ, ὅλωσ τοὺσ ἐξ ἴσου ‐ αἰσχρὸν γὰρ ἤδη τὸ μὴ μετέχειν οἱο͂ν παιδεύσεωσ ἐπὶ τοσοῦτον, καὶ τῶν ἄλλων ὁμοίωσ.

πάντα δὲ ταῦτα μᾶλλον, ἂν δι’ ἑαυτὸν φαίνηται· οὕτω γὰρ ἤδη ἀπὸ κακίασ μᾶλλον, ἂν αὐτὸσ ᾖ αἴτιοσ τῶν ὑπαρξάντων ἢ ὑπαρχόντων ἢ μελλόντων. πάσχοντεσ δὲ ἢ πεπονθότεσ ἢ πεισόμενοι τὰ τοιαῦτα αἰσχύνονται ὅσα εἰσ ἀτιμίαν φέρει καὶ ὀνείδη·

ταῦτα δ’ ἐστὶ τὰ εἰσ ὑπηρετήσεισ ἢ σώματοσ ἢ ἔργων αἰσχρῶν, ὧν ἐστιν τὸ ὑβρίζεσθαι. καὶ τὰ μὲν εἰσ ἀκολασίαν καὶ ἑκόντα καὶ ἄκοντα, τὰ δ’ εἰσ βίαν ἄκοντα· ἀπὸ ἀνανδρίασ γὰρ ἢ δειλίασ ἡ ὑπομονὴ καὶ τὸ μὴ ἀμύνεσθαι. ἃ μὲν οὖν αἰσχύνονται, ταῦτ’ ἐστὶ καὶ τὰ τοιαῦτα· ἐπεὶ δὲ περὶ ἀδοξίασ φαντασία ἐστὶν ἡ αἰσχύνη, καὶ ταύτησ αὐτῆσ χάριν ἀλλὰ μὴ τῶν ἀποβαινόντων, οὐδεὶσ δὲ τῆσ δόξησ φροντίζει ἀλλ’ ἢ διὰ τοὺσ δοξάζοντασ, ἀνάγκη τούτουσ αἰσχύνεσθαι ὧν λόγον ἔχει·

λόγον δὲ ἔχει τῶν θαυμαζόντων, καὶ οὓσ θαυμάζει, καὶ ὑφ’ ὧν βούλεται θαυμάζεσθαι, καὶ πρὸσ οὓσ φιλοτιμεῖται, καὶ ὧν μὴ καταφρονεῖ τῆσ δόξησ·

θαυμάζεσθαι μὲν οὖν βούλονται ὑπὸ τούτων καὶ θαυμάζουσι τούτουσ ὅσοι τι ἔχουσιν ἀγαθὸν τῶν τιμίων, ἢ παρ’ ὧν τυγχάνουσιν δεόμενοι σφόδρα τινὸσ ὧν ἐκεῖνοι κύριοι, οἱο͂ν οἱ ἐρῶντεσ·

φιλοτιμοῦνται δὲ πρὸσ τοὺσ ὁμοίουσ·

φροντίζουσι δ’ ὡσ ἀληθευόντων τῶν φρονίμων, τοιοῦτοι δ’ οἵ τε πρεσβύτεροι καὶ οἱ πεπαιδευμένοι. καὶ τὰ ἐν ὀφθαλμοῖσ καὶ τὰ ἐν φανερῷ μᾶλλον ὅθεν καὶ ἡ παροιμία τὸ ἐν ὀφθαλμοῖσ εἶναι αἰδῶ·

διὰ τοῦτο τοὺσ ἀεὶ παρεσομένουσ μᾶλλον αἰσχύνονται καὶ τοὺσ προσέχοντασ αὐτοῖσ, διὰ τὸ ἐν ὀφθαλμοῖσ ἀμφότερα. καὶ τοὺσ μὴ περὶ ταὐτὰ ἐνόχουσ·

δῆλον γὰρ ὅτι τἀναντία δοκεῖ τούτοισ. καὶ τοὺσ μὴ συγγνωμονικοὺσ τοῖσ φαινομένοισ ἁμαρτάνειν· ἃ γάρ τισ αὐτὸσ ποιεῖ, ταῦτα λέγεται τοῖσ πέλασ οὐ νεμεσᾶν, ὥστε ἃ μὴ ποιεῖ, δῆλον ὅτι νεμεσᾷ. καὶ τοὺσ ἐξαγγελτικοὺσ πολλοῖσ·

οὐδὲν γὰρ διαφέρει μὴ δοκεῖν ἢ μὴ ἐξαγγέλλειν· ἐξαγγελτικοὶ δὲ οἵ τε ἠδικημένοι, διὰ τὸ παρατηρεῖν, καὶ οἱ κακολόγοι· εἴπερ γὰρ καὶ τοὺσ μὴ ἁμαρτάνοντασ, ἔτι μᾶλλον τοὺσ ἁμαρτάνοντασ. καὶ οἷσ ἡ διατριβὴ ἐπὶ ταῖσ τῶν πέλασ ἁμαρτίαισ, οἱο͂ν χλευασταῖσ καὶ κωμῳδοποιοῖσ· κακολόγοι γάρ πωσ οὗτοι καὶ ἐξαγγελτικοί. καὶ ἐν οἷσ μηδὲν ἀποτετυχήκασιν· ὥσπερ γὰρ θαυμαζόμενοι διάκεινται· διὸ καὶ τοὺσ πρῶτον δεηθέντασ τι αἰσχύνονται ὡσ οὐδέν πω ἠδοξηκότεσ ἐν αὐτοῖσ· τοιοῦτοι δὲ οἱ ἄρτι βουλόμενοι φίλοι εἶναι τὰ γὰρ βέλτιστα τεθέανται· διὸ εὖ ἔχει ἡ τοῦ Εὐριπίδου ἀπόκρισισ πρὸσ τοὺσ Συρακοσίουσ, καὶ τῶν πάλαι γνωρίμων οἱ μηδὲν συνειδότεσ. αἰσχύνονται δὲ οὐ μόνον αὐτὰ τὰ ῥηθέντα αἰσχυντηλὰ ἀλλὰ καὶ τὰ σημεῖα, οἱο͂ν οὐ μόνον ἀφροδισιάζοντεσ ἀλλὰ καὶ τὰ σημεῖα αὐτοῦ, καὶ οὐ μόνον ποιοῦντεσ τὰ αἰσχρά, ἀλλὰ καὶ λέγοντεσ.

ὁμοίωσ δὲ οὐ τοὺσ εἰρημένουσ μόνον αἰσχύνονται, ἀλλὰ καὶ τοὺσ δηλώσοντασ αὐτοῖσ, οἱο͂ν θεράποντασ καὶ φίλουσ τούτων.

ὅλωσ δὲ οὐκ αἰσχύνονται οὔθ’ ὧν πολὺ καταφρονοῦσι τῆσ δόξησ τοῦ ἀληθεύειν οὐδεὶσ γὰρ παιδία καὶ θηρία αἰσχύνεται, οὔτε ταὐτὰ τοὺσ γνωρίμουσ καὶ τοὺσ ἀγνῶτασ, ἀλλὰ τοὺσ μὲν γνωρίμουσ τὰ πρὸσ ἀλήθειαν δοκοῦντα τοὺσ δ’ ἄπωθεν τὰ πρὸσ τὸν νόμον.

αὐτοὶ δὲ ὧδε διακείμενοι αἰσχυνθεῖεν ἄν, πρῶτον μὲν εἰ ὑπάρχοιεν πρὸσ αὐτοὺσ ἔχοντεσ οὕτωσ τινὲσ οἱούσ ἔφαμεν εἶναι οὓσ αἰσχύνονται.

ἦσαν δ’ οὗτοι ἢ <οἱ> θαυμαζόμενοι ἢ θαυμάζοντεσ ἢ ὑφ’ ὧν βούλονται θαυμάζεσθαι, ἢ ὧν δέονταί τινα χρείαν ἧσ μὴ τεύξονται ἄδοξοι ὄντεσ, καὶ οὗτοι ἢ ὁρῶντεσ ὥσπερ Κυδίασ περὶ τῆσ Σάμου κληρουχίασ ἐδημηγόρησεν· ἠξίου γὰρ ὑπολαβεῖν τοὺσ Ἀθηναίουσ περιεστάναι κύκλῳ τοὺσ Ἕλληνασ, ὡσ ὁρῶντασ καὶ μὴ μόνον ἀκουσομένουσ ἃ ἂν ψηφίσωνται, ἢ ἂν πλησίον ὦσιν οἱ τοιοῦτοι, ἢ μέλλωσιν αἰσθήσεσθαι· διὸ καὶ ὁρᾶσθαι ἀτυχοῦντεσ ὑπὸ τῶν ζηλούντων ποτὲ οὐ βούλονται· θαυμασταὶ γὰρ οἱ ζηλωταί. καὶ ὅταν ἔχωσιν ἃ καταισχύνουσιν ἔργα καὶ πράγματα ἢ αὑτῶν ἢ προγόνων ἢ ἄλλων τινῶν πρὸσ οὓσ ὑπάρχει αὐτοῖσ ἀγχιστεία τισ.

καὶ ὅλωσ ὑπὲρ ὧν αἰσχύνονται αὐτοί· εἰσὶ δ’ οὗτοι οἱ εἰρημένοι καὶ οἱ εἰσ αὐτοὺσ ἀναφερόμενοι, ἢ ὧν διδάσκαλοι ἢ σύμβουλοι γεγόνασιν, ἢ ἐὰν ὦσιν ἕτεροι ὅμοιοι πρὸσ οὓσ φιλοτιμοῦνται· πολλὰ γὰρ αἰσχυνόμενοι διὰ τοὺσ τοιούτουσ καὶ ποιοῦσι καὶ οὐ ποιοῦσιν.

καὶ μέλλοντεσ ὁρᾶσθαι καὶ ἐν φανερῷ ἀναστρέφεσθαι τοῖσ συνειδόσιν αἰσχυντηλοὶ μᾶλλον εἰσίν·

ὅθεν καὶ Ἀντιφῶν ὁ ποιητήσ, μέλλων ἀποτυμπανίζεσθαι ὑπὸ Διονυσίου, εἶπεν, ἰδὼν τοὺσ συναποθνῄσκειν μέλλοντασ ἐγκαλυπτομένουσ ὡσ ᾔεσαν διὰ τῶν πυλῶν, "τί ἐγκαλύπτεσθε; ἔφη· "ἦ μὴ αὔριόν τισ ὑμᾶσ ἴδῃ τούτων; περὶ μὲν οὖν αἰσχύνησ ταῦτα· περὶ δὲ ἀναισχυντίασ δῆλον ὡσ ἐκ τῶν ἐναντίων εὐπορήσομεν.

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION