헬라어 문장 검색 - Λψσιασ́Σπεεξηέ06́

(리시아스, Speeches, Κατ’ Ἀνδοκίδου ἀσεβείας)

ἔδησε τὸν ἵππον ἐκ τοῦ ῥόπτρου τοῦ ἱεροῦ ὡσ ἀποδιδούσ, τῇ δ’ ἐπιούσῃ ὑφείλετο. οὗτοσ οὖν ὁ ταῦτα ποιήσασ θανάτῳ τῷ ἀλγίστῳ ἀπώλετο, λιμῷ· πολλῶν γὰρ καὶ ἀγαθῶν αὐτῷ ἐπὶ τὴν τράπεζαν παρατιθεμένων ὄζειν ἐδόκει τοῦ ἄρτου καὶ τῆσ μάζησ κάκιστον, καὶ οὐκ ἐδύνατο ἐσθίειν. καὶ ταῦτα πολλοὶ ἡμῶν ἤκουον τοῦ ἱεροφάντου λέγοντοσ.

δίκαιον οὖν μοι δοκεῖ εἶναι νῦν ἐπὶ τούτῳ τὰ τότε λεχθέντα ἀναμνῆσαι, καὶ μὴ μόνον τοὺσ τούτου φίλουσ ὑπὸ τούτου καὶ τῶν τούτου λόγων ἀπόλλυσθαι, ἀλλὰ καὶ αὐτὸν τοῦτον ὑφ’ ἑτέρου.

ἀδύνατον δὲ καὶ ὑμῖν ἐστι, περὶ τοιούτου πράγματοσ φέρουσι τὴν ψῆφον, ἢ κατελεῆσαι ἢ καταχαρίσασθαι Ἀνδοκίδῃ, ἐπισταμένοισ ὅτι ἐναργῶσ τὼ θεὼ τούτω τιμωρεῖτον τοὺσ ἀδικοῦντασ·

ἐλπίσαι οὖν χρὴ πάντα ἄνθρωπον ταὐτὰ καὶ ἑαυτῷ καὶ ἑτέρῳ ἔσεσθαι. φέρε γάρ, ἐὰν νυνὶ Ἀνδοκίδησ ἀθῷοσ ἀπαλλαγῇ <δι’> ὑμᾶσ ἐκ τοῦδε τοῦ ἀγῶνοσ καὶ ἔλθῃ κληρωσόμενοσ τῶν ἐννέα ἀρχόντων καὶ λάχῃ βασιλεύσ, ἄλλο τι ἢ ὑπὲρ ὑμῶν καὶ θυσίασ θύσει καὶ εὐχὰσ εὔξεται κατὰ τὰ πάτρια, τὰ μὲν ἐν τῷ ἐνθάδε Ἐλευσινίω, τὰ δὲ ἐν τῷ Ἐλευσῖνι ἱερῷ, καὶ τῆσ ἑορτῆσ ἐπιμελήσεται μυστηρίοισ, ὅπωσ ἂν μηδεὶσ ἀδικῇ μηδὲ ἀσεβῇ τὰ ἱερά;

καὶ τίνα γνώμην οἰέσθε ἕξειν τοὺσ μύστασ τοὺσ ἀφικνουμένουσ, ἐπειδὰν ἴδωσι τὸν βασιλέα ὅστισ ἐστὶ καὶ ἀναμνησθῶσι πάντα τὰ ἠσεβημένα αὐτῷ, ἢ τοὺσ ἄλλουσ Ἕλληνασ, οἳ ἕνεκα ταύτησ τῆσ ἑορτῆσ <ἔρχονται> ἢ θύειν εἰσ ταύτην τὴν πανήγυριν βουλόμενοι ἢ θεωρεῖν;

οὐδὲ γὰρ ἀγνὼσ ὁ Ἀνδοκίδησ οὔτε τοῖσ ἔξω οὔτε τοῖσ ἐνθάδε διὰ τὰ ἠσεβημένα.

ἀναγκαίωσ γὰρ ἔχει ἀπὸ τῶν πολὺ διαφερόντων ἢ κακῶν ἢ ἀγαθῶν ἔργων τοὺσ ποιήσαντασ γιγνώσκεσθαι. ἔπειτα δὲ καὶ διώχληκε πόλεισ πολλὰσ ἐν τῇ ἀποδημίᾳ, Σικελίαν, Ἰταλίαν, Πελοπόννησον, Θετταλίαν, Ἑλλήσποντον, Ιὠνίαν, Κύπρον· βασιλέασ πολλοὺσ κεκολάκευκεν, ᾧ ἂν συγγένηται, πλὴν τοῦ Συρακοσίου Διονυσίου. οὗτοσ δὲ ἢ πάντων εὐτυχέστατόσ ἐστιν ἢ πλεῖστον γνώμῃ διαφέρει τῶν ἄλλων, ὃσ μόνοσ τῶν συγγενομένων Ἀνδοκίδῃ οὐκ ἐξηπατήθη ὑπ’ ἀνδρὸσ τοιούτου, ὃσ τέχνην ταύτην ἔχει, τοὺσ μὲν ἐχθροὺσ μηδὲν ποιεῖν κακόν, τοὺσ δὲ φίλουσ ὅ τι ἂν δύνηται κακόν.

ὥστε μὰ τὸν Δία οὐ ῥᾴδιόν ἐστιν ὑμῖν αὐτῷ οὐδὲν χαρισαμένοισ παρὰ τὸ δίκαιον λαθεῖν τοὺσ Ἕλληνασ. νῦν οὖν ὑμῖν ἐν ἀνάγκῃ ἐστὶ βουλεύσασθαι περὶ αὐτοῦ·

εὖ γὰρ ἐπίστασθε, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, ὅτι οὐχ οἱο͂́ν τε ὑμῖν ἐστιν ἅμα τοῖσ τε νόμοισ τοῖσ πατρίοισ καὶ Ἀνδοκίδῃ χρῆσθαι, ἀλλὰ δυοῖν θάτερον, ἢ τοὺσ νόμουσ ἐξαλειπτέον ἐστὶν ἢ ἀπαλλακτέον τοῦ ἀνδρόσ. εἰσ τοσοῦτον δὲ τόλμησ ἀφῖκται, ὥστε καὶ λέγει περὶ τοῦ νόμου, ὡσ καθῄρηται ὁ περὶ αὐτοῦ κείμενοσ καὶ ἔξεστιν αὐτῷ ἤδη εἰσιέναι εἰσ τὴν ἀγορὰν καὶ εἰσ τὰ ἱερά .

. . ἂν ἔτι καὶ νῦν Ἀθηναίων ἐν τῷ βουλευτηρίῳ. καίτοι Περικλέα ποτέ φασι παραινέσαι ὑμῖν περὶ τῶν ἀσεβούντων, μὴ μόνον χρῆσθαι τοῖσ γεγραμμένοισ νόμοισ περὶ αὐτῶν, ἀλλὰ καὶ τοῖσ ἀγράφοισ, καθ’ οὓσ Εὐμολπίδαι ἐξηγοῦνται, οὓσ οὐδείσ πω κύριοσ ἐγένετο καθελεῖν οὐδὲ ἐτόλμησεν ἀντειπεῖν, οὐδὲ αὐτὸν τὸν θέντα ἴσασιν·

ἡγεῖσθαι γὰρ ἂν αὐτοὺσ οὕτωσ οὐ μόνον τοῖσ ἀνθρώποισ ἀλλὰ καὶ τοῖσ θεοῖσ διδόναι δίκην. Ἀνδοκίδησ δὲ τοσοῦτον καταπεφρόνηκε τῶν θεῶν καὶ ὧν ἐκείνοισ δεῖ τιμωρεῖν, ὥστε πρὶν μᾶλλον ἢ ἧττον ἢ ἐπιδεδημηκέναι δέκα ἡμέρασ ἐν τῇ πόλει προσεκαλέσατο δίκην ἀσεβείασ πρὸσ τὸν βασιλέα, καὶ ἔλαχεν Ἀνδοκίδησ <ὢν> καὶ πεποιηκὼσ ἃ οὗτοσ πεποίηκε περὶ τοὺσ θεοὺσ καὶ ἵνα μᾶλλον πρόσσχητε τὸν νοῦν φάσκων τὸν Ἄρχιππον ἀσεβεῖν περὶ τὸν Ἑρμῆν τὸν αὑτοῦ πατρῷον.

ὁ δὲ Ἄρχιπποσ ἠντεδίκει ἦ μὴν τὸν Ἑρμῆν ὑγιᾶ τε καὶ ὅλον εἶναι, καὶ μηδὲν παθεῖν ὧνπερ οἱ ἄλλοι Ἑρμαῖ· ὅμωσ μέντοι ἵνα μὴ ὑπὸ τούτου τοιούτου ὄντοσ πράγματ’ ἔχοι, δοὺσ ἀργύριον ἀπηλλάγη.

καίτοι ὁπότε οὗτοσ παρ’ ἑτέρου ἠξίωσε δίκην ἀσεβείασ λαβεῖν, ἦ που ἑτέρουσ γε παρὰ τούτου λαβεῖν δίκαιον καὶ εὐσεβέσ ἐστιν. ἀλλὰ λέξει δεινὸν εἶναι, εἰ ὁ μὲν μηνυτὴσ τὰ ἔσχατα πείσεται, οἱ δὲ μηνυθέντεσ τῶν αὐτῶν ὑμῖν ἐπίτιμοι ὄντεσ μεθέξουσι.

καίτοι οὐχ ὑπὲρ αὑτοῦ ἀπολογήσεται, ἀλλὰ καὶ τῶν ἄλλων κατηγορήσει. τοὺσ μὲν οὖν ἄλλουσ οἱ ἐπιτάξαντεσ καταδέξασθαι ἀδικοῦσι καὶ τοῦ αὐτοῦ ἀσεβήματοσ αἴτιοί εἰσιν· εἰ δ’ ὑμεῖσ αὐτοκράτορεσ ὄντεσ αὐτοί ἐστε οἱ ἀφελόντεσ τὰσ τιμωρίασ τῶν θεῶν, ἀλλ’ <οὐχ> οὗτοι αἴτιοι ἔσονται. ὑμεῖσ οὖν μὴ βούλεσθε εἰσ ὑμᾶσ τὴν αἰτίαν ταύτην περιτρέψαι, ἐξὸν τὸν ἀδικοῦντα κολάσασιν ἀπηλλάχθαι. ἔπειτα δ’ ἐκεῖνοι μὲν ἀρνοῦνται τὰ μεμηνυμένα, οὗτοσ δὲ ὁμολογεῖ ποιῆσαι.

καίτοι καὶ ἐν Ἀρείῳ πάγῳ, ἐν τῷ σεμνοτάτῳ καὶ δικαιοτάτῳ δικαστηρίῳ, ὁμολογῶν μὲν ἀδικεῖν ἀποθνῄσκει, ἐὰν δὲ ἀμφισβητῇ, ἐλέγχεται, καὶ πολλοὶ οὐδὲν ἔδοξαν ἀδικεῖν. οὔκουν ὁμοίαν χρὴ γνώμην ἔχειν περί τε τῶν ἀρνουμένων καὶ περὶ τῶν ὁμολογούντων. δεινὸν δέ μοι δοκεῖ εἶναι·

ἐὰν μέν τισ ἀνδρὸσ σῶμα τρώσῃ, κεφαλὴν ἢ πρόσωπον ἢ χεῖρασ ἢ πόδασ, οὗτοσ μὲν κατὰ τοὺσ νόμουσ τοὺσ ἐξ Ἀρείου πάγου φεύξεται τὴν τοῦ ἀδικηθέντοσ πόλιν, καὶ ἐὰν κατίῃ, ἐνδειχθεὶσ θανάτῳ ζημιωθήσεται· ἐὰν δέ τισ τὰ αὐτὰ ταῦτα ἀδικήσῃ τὰ ἀγάλματα τῶν θεῶν, οὐδ’ αὐτῶν κωλύσετε τῶν ἱερῶν ἐπιβαίνειν ἢ εἰσιόντα <οὐ> τιμωρήσεσθε; καὶ μὲν δὴ τούτων καὶ δίκαιον καὶ ἀγαθόν ἐστιν ἐπιμελεῖσθαι, ὑφ’ ὧν καὶ εὖ καὶ κακῶσ δυνήσεσθε πάσχειν. φασὶ δὲ καὶ τῶν Ἑλλήνων πολλοὺσ διὰ τὰ ἐνθάδε ἀσεβήματα ἐκ τῶν παρ’ αὐτοῖσ ἱερῶν ἐξείργειν.

ὑμεῖσ δὲ αὐτοὶ οἱ ἀδικηθέντεσ περὶ ἐλάττονοσ ποιεῖσθε τὰ παρ’ ὑμῖν νόμιμα ἢ ἕτεροι τὰ ὑμέτερα. τοσοῦτον δ’ οὗτοσ Διαγόρου τοῦ Μηλίου ἀσεβέστεροσ γεγένηται·

ἐκεῖνοσ μὲν γὰρ λόγῳ περὶ τὰ ἀλλότρια ἱερὰ καὶ ἑορτὰσ ἠσέβει, οὗτοσ δὲ ἔργῳ περὶ τὰ ἐν τῇ αὑτοῦ πόλει. ὀργίζεσθαι οὖν χρή, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, τοῖσ ἀστοῖσ ἀδικοῦσι μᾶλλον ἢ τοῖσ ξένοισ περὶ ταῦτα τὰ ἱερά· τὸ μὲν γὰρ ὥσπερ ἀλλότριόν ἐστιν ἁμάρτημα, τὸ δ’ οἰκεῖον. καὶ μὴ οὓσ μὲν ἔχετε ἀδικοῦντασ ἀφίετε, τοὺσ δὲ φεύγοντασ ζητεῖτε συλλαμβάνειν, ἐπικηρύττοντεσ τάλαντον ἀργυρίου δώσειν τῷ ἀπάγοντι ἢ ἀποκτείναντι.

εἰ δὲ μή, δόξετε τοῖσ Ἕλλησι κομπάζειν μᾶλλον ἢ τιμωρεῖσθαι βούλεσθαι. ἐπεδείξατο δὲ καὶ τοῖσ Ἕλλησιν ὅτι θεοὺσ οὐ νομίζει.

οὐ γὰρ ὡσ δεδιὼσ τὰ πεποιημένα, ἀλλ’ ὡσ θαρρῶν, ναυκληρίᾳ ἐπιθέμενοσ τὴν θάλατταν ἔπλει. ὁ δὲ θεὸσ ὑπῆγεν αὐτόν, ἵνα ἀφικόμενοσ εἰσ τὰ ἁμαρτήματα ἐπὶ τῇ ἐμῇ προφάσει δοίη δίκην. ἐλπίζω μὲν οὖν αὐτὸν καὶ δώσειν δίκην, θαυμάσιον δὲ οὐδὲν ἄν μοι γένοιτο, οὔτε γὰρ ὁ θεὸσ παραχρῆμα κολάζει ἀλλ’ αὕτη μέν ἐστιν ἀνθρωπίνη δίκη·

πολλαχόθεν δὲ ἔχω τεκμαιρόμενοσ εἰκάζειν, ὁρῶν καὶ ἑτέρουσ ἠσεβηκότασ χρόνω δεδωκότασ δίκην, καὶ τοὺσ ἐξ ἐκείνων διὰ τὰ τῶν προγόνων ἁμαρτήματα· ἐν δὲ τούτω τῷ χρόνῳ δέῃ πολλὰ καὶ κινδύνουσ ὁ θεὸσ ἐπιπέμπει τοῖσ ἀδικοῦσιν, ὥστε πολλοὺσ ἤδη ἐπιθυμῆσαι τελευτήσαντασ τῶν κακῶν ἀπηλλάχθαι. ὁ δὲ θεὸσ τέλοσ τούτῳ λυμηνάμενοσ τῷ βίῳ θάνατον ἐπέθηκε. σκέψασθε δὲ καὶ αὐτοῦ Ἀνδοκίδου τὸν βίον, ἀφ’ οὗ ἠσέβηκε, καὶ εἴ τισ τοιοῦτοσ ἕτερόσ ἐστιν.

Ἀνδοκίδησ γὰρ ἐπειδὴ ἥμαρτεν, ἐξ ἐπιβολῆσ εἰσαχθεὶσ εἰσ τὸ δικαστήριον, ἔδησεν ἑαυτὸν τιμησάμενοσ δεσμοῦ, εἰ μὴ παραδοίη τὸν ἀκόλουθον· εὖ δ’ ἤδει οὐ δυνησόμενοσ παραδοῦναι, ὃσ διὰ τοῦτον καὶ τὰ τούτου ἁμαρτήματα ἀπέθανεν, ἵνα <μὴ> μηνυτὴσ γένοιτο. καίτοι πῶσ οὐ θεῶν τισ τὴν τούτου γνώμην διέφθειρεν, ὃσ ῥᾷον ἡγήσατο δεσμοῦ τιμήσασθαι ἢ ἀργυρίου ἐπ’ ἐλπίδι τῇ αὐτῇ;

ἐκ δ’ οὖν τούτου τοῦ τιμήματοσ ἐδέδετο ἐγγὺσ ἐνιαυτόν, καὶ ἐμήνυσε δεδεμένοσ κατὰ τῶν αὑτοῦ συγγενῶν καὶ φίλων, ἀδείασ δοθείσησ αὐτῷ, εἰ δόξειε τἀληθῆ μηνῦσαι.

καὶ τίνα αὐτὸν δοκεῖτε ψυχὴν ἔχειν, ὁπότε τὰ μὲν ἔσχατα καὶ τὰ αἴσχιστα ἐποίει μηνύων κατὰ τῶν ἑαυτοῦ φίλων, ἡ δὲ σωτηρία ἀφανὴσ αὐτῷ; μετὰ δὲ ταῦτα, ἐπειδὴ ἀπεκτονὼσ ἦν οὓσ αὐτὸσ ἔφη περὶ πλείστου ποιεῖσθαι, ἔδοξε τἀληθῆ μηνῦσαι καὶ ἐλύθη, καὶ προσεψηφίσασθε ὑμεῖσ αὐτὸν εἴργεσθαι τῆσ ἀγορᾶσ καὶ τῶν ἱερῶν, ὥστε μηδ’ ἀδικούμενον ὑπὸ τῶν ἐχθρῶν δύνασθαι δίκην λαβεῖν.

οὐδεὶσ γάρ πω, ἐξ ὅσου Ἀθῆναι ἀείμνηστοί εἰσιν, ἐπὶ τοιαύτῃ αἰτίᾳ ἠτιμώθη.

δικαίωσ· οὐδὲ γὰρ ἔργα τοιαῦτα οὐδείσ πω εἰργάσατο. καὶ τούτων πότερα τοὺσ θεοὺσ χρὴ ἢ τὸ αὐτόματον αἰτιᾶσθαι; μετὰ δὲ ταῦτα ἔπλευσεν ὡσ τὸν Κιτιῶν βασιλέα, καὶ προδιδοὺσ ληφθεὶσ ὑπ’ αὐτοῦ ἐδέθη, καὶ οὐ μόνον τὸν θάνατον ἐφοβεῖτο ἀλλὰ καὶ τὰ καθ’ ἡμέραν αἰκίσματα, οἰόμενοσ τὰ ἀκρωτήρια ζῶντοσ ἀποτμηθήσεσθαι.

ἀποδρὰσ δὲ ἐκ τούτου τοῦ κινδύνου κατέπλευσεν εἰσ τὴν ἑαυτοῦ πόλιν ἐπὶ τῶν τετρακοσίων·

<τοσαύτην γὰρ ὁ> θεὸσ λήθην ἔδωκεν, ὥστε εἰσ τοὺσ ἠδικημένουσ αὐτοὺσ ἐπεθύμησεν ἀφικέσθαι. ἀφικόμενοσ δὲ ἐδέθη καὶ ᾐκίσθη, ἀπώλετο δὲ οὐχί, ἀλλ’ ἐλύθη. ἔνθεν δὲ ἔπλευσεν ὡσ Εὐαγόραν τὸν Κύπρου βασιλεύοντα, καὶ ἀδικήσασ εἱρ́χθη.

ἀποδρὰσ δὲ καὶ τοῦτον ἔφευγε μὲν τοὺσ ἐνθάδε θεούσ, ἔφευγε δὲ τὴν ἑαυτοῦ πόλιν, ἔφευγε δὲ εἰσ οὓσ τὸ πρῶτον ἀφίκοιτο τόπουσ. καίτοι τίσ χάρισ τῷ βίω, κακοπαθεῖν μὲν πολλάκισ, ἀναπαύσασθαι δὲ μηδέποτε; καταπλεύσασ δὲ ἐκεῖθεν δεῦρο εἰσ δημοκρατίαν εἰσ τὴν αὑτοῦ πόλιν τοῖσ μὲν πρυτάνεσιν ἔδωκε χρήματα, ἵνα αὐτὸν προσαγάγοιεν ἐνθάδε, ὑμεῖσ δ’ αὐτὸν ἐξηλάσατε ἐκ τῆσ πόλεωσ, τοῖσ θεοῖσ βεβαιοῦντεσ τοὺσ νόμουσ οὓσ ἐψηφίσασθε.

καὶ τὸν ἄνδρα οὐ δῆμοσ, οὐκ ὀλιγαρχία, οὐ τύραννοσ, οὐ πόλισ ἐθέλει δέξασθαι διὰ τέλουσ, ἀλλὰ πάντα τὸν χρόνον, ἐξ ὅσου ἠσέβησεν, ἀλώμενοσ διάγει, πιστεύων ἀεὶ μᾶλλον τοῖσ ἀγνῶσι τῶν γνωρίμων διὰ τὸ ἠδικηκέναι οὓσ γιγνώσκει.

τὸ δὲ τελευταῖον νῦν ἀφικόμενοσ εἰσ τὴν πόλιν δὶσ ἐν τῷ αὐτῷ ἐνδέδεικται. καὶ τὸ μὲν σῶμα ἀεὶ ἐν δεσμοῖσ ἔχει, ἡ δὲ οὐσία αὐτοῦ ἐλάττων ἐκ τῶν κινδύνων γίγνεται.

καίτοι ὅταν τισ τὸν αὑτοῦ βίον τοῖσ ἐχθροῖσ καὶ τοῖσ συκοφάνταισ διανέμῃ, τοῦτ’ ἔστι τὸ ζῆν βίον ἀβίωτον. ἃ τούτῳ ὁ θεὸσ οὐκ ἐπὶ σωτηρία ἐπινοεῖν δίδωσιν, ἀλλὰ τιμωρούμενοσ τῶν γεγενημένων ἀσεβημάτων. τὸ δὲ τελευταῖον νυνὶ παραδέδωκεν αὑτὸν ὑμῖν χρῆσθαι ὅ τι ἂν βούλησθε, οὐ τῷ μὴ ἀδικεῖν πιστεύων, ἀλλ’ ὑπὸ δαιμονίου τινὸσ ἀγόμενοσ ἀνάγκησ.

οὔκουν χρὴ μὰ τὸν Δία οὔτε πρεσβύτερον ὄντα οὔτε νεώτερον, ὁρῶντασ Ἀνδοκίδην ἐκ τῶν κινδύνων σῳζόμενον, συνειδότασ αὐτῷ ἔργα ἀνόσια εἰργασμένῳ, ἀθεωτέρουσ γίγνεσθαι, ἐνθυμουμένουσ ὅτι ἥμισυσ ὁ βίοσ βιῶναι κρείττων ἀλύπωσ ἐστὶν ἢ διπλάσιοσ λυπουμένῳ, ὥσπερ οὗτοσ. εἰσ τοσοῦτον δὲ ἀναισχυντίασ ἀφῖκται, ὥστε καὶ παρασκευάζεται τὰ πολιτικὰ πράττειν καὶ ἤδη δημηγορεῖ καὶ ἐπιτιμᾷ καὶ ἀποδοκιμάζει τῶν ἀρχόντων τισί.

καὶ συμβουλεύει τὴν βουλὴν εἰσιὼν περὶ θυσιῶν καὶ προσόδων καὶ εὐχῶν καὶ μαντειῶν. καίτοι τούτῳ πειθόμενοι ποίοισ θεοῖσ ἡγήσεσθε κεχαρισμένα ποιεῖν; μὴ γὰρ οἰέσθε, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, εἰ ὑμεῖσ βούλεσθε τὰ τούτῳ πεποιημένα ἐπιλαθέσθαι, καὶ τοὺσ θεοὺσ ἐπιλήσεσθαι. ἀξιοῖ δὲ οὐχ ὡσ ἠδικηκὼσ ἡσυχίαν ἔχων πολιτεύεσθαι, ἀλλ’ ὥσπερ αὐτὸσ ἐξευρὼν τοὺσ τὴν πόλιν ἀδικήσαντασ, οὕτω διανοεῖται, καὶ παρασκευάζεται ὅπωσ ἑτέρων μεῖζον δυνήσεται, ὥσπερ οὐ διὰ πρᾳότητα καὶ ἀσχολίαν τὴν ὑμετέραν οὐ δεδωκὼσ ὑμῖν δίκην, εἰσ οὓσ νῦν ἁμαρτάνων οὐ λανθάνει, ἀλλ’ ἅμα ἐξελεγχθήσεταί τε καὶ δώσει δίκην.

ἰσχυριεῖται δὲ καὶ τούτῳ τῷ λόγῳ.

ἀναγκαίωσ γὰρ ἔχει ὑμᾶσ διδάσκειν ἃ οὗτοσ ἀπολογήσεται, ἵν’ ἀκούσαντεσ παρ’ ἀμφοτέρων ἄμεινον διαγνῶτε. φησὶ γὰρ ἀγαθὰ μεγάλα ποιῆσαι τὴν πόλιν μηνύσασ καὶ ἀπαλλάξασ δέουσ καὶ ταραχῆσ τῆσ τότε. τίσ δὲ τῶν μεγάλων κακῶν αἴτιοσ ἐγένετο; οὐκ αὐτὸσ οὗτοσ, ποιήσασ ἃ ἐποίησεν;

εἶτα τῶν μὲν ἀγαθῶν δεῖ τούτῳ χάριν εἰδέναι, ὅτι ἐμήνυσε, μισθὸν ὑμῶν αὐτῷ διδόντων τὴν ἄδειαν, τῆσ δὲ ταραχῆσ καὶ τῶν κακῶν ὑμεῖσ αἴτιοί ἐστε, ὅτι ἐζητεῖτε τοὺσ ἠσεβηκότασ; οὐ δήπουθεν, ἀλλ’ αὐτὸ τούτου τοὐναντίον ἐτάραξε μὲν οὗτοσ τὴν πόλιν, κατεστήσατε δ’ ὑμεῖσ. πυνθάνομαι δ’ αὐτὸν μέλλειν ἀπολογήσεσθαι ὡσ αἱ συνθῆκαι καὶ αὐτῷ εἰσι, καθάπερ καὶ τοῖσ ἄλλοισ Ἀθηναίοισ.

καὶ τοῦτο πρόσχημα ποιούμενοσ οἰέται πολλοὺσ ὑμῶν, δεδιότασ μὴ λύσητε τὰσ συνθήκασ, αὐτοῦ ἀποψηφιεῖσθαι. ὡσ οὖν οὐδὲν προσήκει Ἀνδοκίδῃ τῶν συνθηκῶν, περὶ τούτου λέξω, οὔτε μὰ τὸν Δία τῶν πρὸσ Λακεδαιμονίουσ, ἃσ ὑμεῖσ συνέθεσθε, οὔτε ὧν πρὸσ τοὺσ ἐν τῷ ἄστει οἱ ἐκ Πειραιῶσ.

οὐδενὶ γὰρ ἡμῶν τοσούτων ὄντων τὰ αὐτὰ ἁμαρτήματα οὐδ’ ὅμοια ἦν τοῖσ Ἀνδοκίδου, ὥστε καὶ τοῦτον ἡμῶν ἀπολαῦσαι. ἀλλ’ οὐ μὲν δὴ ἕνεκά γε τούτου διαφερόμενοι, ἐπειδὴ καὶ τούτῳ μετέδομεν τῶν συνθηκῶν, τότε διηλλάγημεν.

οὐ γὰρ ἕνεκα ἑνὸσ ἀνδρὸσ ἀλλ’ ἕνεκα ἡμῶν τῶν ἐξ ἄστεωσ καὶ ἐκ Πειραιῶσ αἱ συνθῆκαι ἐγένοντο καὶ οἱ ὁρ́κοι, ἐπεί τοι δεινὸν ἂν εἰή, εἰ περὶ Ἀνδοκίδου ἀποδημοῦντοσ αὐτοὶ ἐνδεεῖσ ὄντεσ ἐπεμελήθημεν, ὅπωσ ἐξαλειφθείη αὐτῷ τὰ ἁμαρτήματα. ἀλλὰ Λακεδαιμονίοι γὰρ ἐν ταῖσ πρὸσ αὐτοὺσ συνθήκαισ ἐπεμελήθησαν Ἀνδοκίδου, ὅτι ἔπαθον ἀγαθόν τι ὑπ’ αὐτοῦ·

ἀλλ’ ὑμεῖσ ἐπεμελήθητέ γε αὐτοῦ; ἀντὶ ποίασ εὐεργεσίασ; ὅτι πολλάκισ δι’ ὑμᾶσ ὑπὲρ τῆσ πόλεωσ ἐκινδύνευσεν; οὐκ ἔστιν, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, τούτῳ ἀληθὴσ αὕτη ἡ ἀπολογία, μηδ’ ὑμεῖσ ἐξαπατᾶσθε.

οὐ γὰρ τοῦτο λύειν ἐστὶ τὰ συγκείμενα, εἰ Ἀνδοκίδησ ἕνεκα τῶν ἰδίων ἁμαρτημάτων δίδωσι δίκην, ἀλλ’ ἐάν τισ ἕνεκα τῶν δημοσίων συμφορῶν ἰδία τινὰ τιμωρῆται. ἴσωσ οὖν καὶ Κηφισίου ἀντικατηγορήσει, καὶ ἕξει ὅ τι λέγῃ·

τὰ γὰρ ἀληθῆ χρὴ λέγειν. ἀλλ’ ὑμεῖσ οὐκ ἂν δύναισθε τῇ αὐτῇ ψήφῳ τόν τε ἀπολογούμενον καὶ τὸν κατηγοροῦντα κολάσαι. ἀλλὰ νῦν μὲν περὶ τούτου καιρόσ ἐστι γνῶναι τὰ δίκαια, ἕτεροσ δὲ ἥξει Κηφισίῳ καὶ ἡμῶν ἑκάστῳ, ὧν οὗτοσ νῦν μεμνήσεται. μὴ οὖν καὶ δι’ ἑτέραν ὀργὴν τούτου ἀδικοῦντοσ νῦν ἀποψηφίσησθε. ἀλλὰ λέξει ὅτι μηνυτὴσ ἐγένετο καὶ ἕτεροσ οὐδεὶσ ὑμῖν ἐθελήσει μηνύειν, ἐὰν κολάζητε.

Ἀνδοκίδησ δὲ ἔχει τὰ μήνυτρα παρ’ ὑμῶν, σώσασ τὴν αὑτοῦ ψυχὴν ἑτέρων διὰ ταῦτα ἀποθανόντων. τῆσ μὲν οὖν σωτηρίασ ὑμεῖσ τούτῳ αἴτιοί ἐστε, τῶν δὲ κακῶν τῶνδε καὶ τῶν κινδύνων αὐτὸσ ἑαυτῷ, παραβὰσ τὰ δόγματα καὶ τὴν ἄδειαν ἐφ’ ᾗ μηνυτὴσ ἐγένετο. οὔκουν ἐξουσίαν χρὴ ποιεῖν τοῖσ μηνυταῖσ ἀδικεῖν ἀρκεῖ γὰρ τὰ πεποιημένα, ἀλλὰ παραβαίνοντασ κολάζειν.

καὶ οἱ μὲν ἄλλοι μηνυταί, ὁπόσοι ἐπ’ αἰσχραῖσ αἰτίαισ ἐξεληλεγμένοι σφᾶσ αὐτοὺσ ἐμήνυσαν, ἓν γοῦν ἐπίστανται, μὴ ἐνοχλεῖν τοῖσ ἠδικημένοισ, ἡγούμενοι ἀποδημοῦντεσ μὲν Ἀθηναῖοι καὶ ἐπίτιμοι δόξειν εἶναι, ἐπιδημοῦντεσ δὲ παρὰ τοῖσ πολίταισ τοῖσ ἠδικημένοισ πονηροὶ δόξειν καὶ ἀσεβεῖσ εἶναι. ὁ γοῦν πάντων πονηρότατοσ Βάτραχοσ πλὴν τούτου, γενόμενοσ ἐπὶ τῶν τριάκοντα μηνυτὴσ καὶ οὐσῶν αὐτῷ συνθηκῶν καὶ ὁρ́κων καθάπερ τοῖσ Ἐλευσινόθεν, δείσασ ὑμῶν οὓσ ἠδίκησεν, ἐν ἑτέρᾳ πόλει ᾤκει.

Ἀνδοκίδησ δὲ καὶ αὐτοὺσ τοὺσ θεοὺσ ἀδικήσασ περὶ ἐλάττονοσ αὐτοὺσ ἔθετο, εἰσιὼν εἰσ τὰ ἱερά, ἢ Βάτραχοσ τοὺσ ἀνθρώπουσ. ὅστισ οὖν καὶ πονηρότεροσ καὶ ἀμαθέστεροσ Βατράχου ἐστί, πάνυ δεῖ ἀγαπητῶσ ὑφ’ ὑμῶν αὐτὸν σωθῆναι. φέρε δή, εἰσ τί σκεψαμένουσ χρὴ ὑμᾶσ Ἀνδοκίδου ἀποψηφίσασθαι;

πότερον ὡσ στρατιώτησ ἀγαθόσ; ἀλλ’ οὐδεπώποτ’ ἐκ τῆσ πόλεωσ ἐστρατεύσατο, οὔτε ἱππεὺσ οὔτε ὁπλίτησ, οὔτε τριήραρχοσ οὔτ’ ἐπιβάτησ, οὔτε πρὸ τῆσ συμφορᾶσ οὔτε μετὰ τὴν συμφοράν, πλέον ἢ τετταράκοντα ἔτη γεγονώσ. καίτοι ἕτεροι φεύγοντεσ ἐν Ἑλλησπόντῳ συνετριηράρχουν ὑμῖν.

ἀναμνήσθητε δὲ καὶ αὐτοὶ ἐξ ὅσων κακῶν καὶ πολέμου ὑμᾶσ αὐτοὺσ περιεποιήσατε καὶ τὴν πόλιν, πολλὰ μὲν τοῖσ σώμασι πονήσαντεσ, πολλὰ δὲ ἀναλώσαντεσ χρήματα καὶ ἰδίᾳ καὶ δημοσίᾳ, πολλοὺσ δὲ καὶ ἀγαθοὺσ τῶν πολιτῶν καταθάψαντεσ διὰ τὸν γενόμενον πόλεμον. Ἀνδοκίδησ δὲ ἀπαθὴσ τούτων τῶν κακῶν γενόμενοσ εἰσ τὴν σωτηρίαν τῇ πατρίδι, ἀξιοῖ νυνὶ μετέχειν τῆσ πόλεωσ, ἀσεβῶν ἐν αὐτῇ.

ἀλλὰ πλουτῶν γὰρ καὶ δυνάμενοσ τοῖσ χρήμασι καὶ βασιλεῦσιν ἐξενωμένοσ καὶ τυράννοισ ‐ ἃ νυνὶ κομπάσει, ἐπιστάμενοσ τοὺσ ὑμετέρουσ τρόπουσ ‐ ποίαν εἰσφορὰντούτῳ ἀγαθὸν γένοιντο, καὶ ἐπιστάμενοσ ἐν πολλῷ σάλῳ καὶ κινδύνῳ τὴν πόλιν γενομένην, ναυκληρῶν οὐκ ἐτόλμησεν ἐπαρθεὶσ σῖτον εἰσάγων ὠφελῆσαι τὴν πατρίδα. ἀλλὰ μέτοικοι μὲν καὶ ξένοι ἕνεκα τῆσ μετοικίασ ὠφέλουν τὴν πόλιν εἰσάγοντεσ·

σὺ δὲ τί καὶ ἀγαθὸν ποιήσασ, ὦ Ἀνδοκίδη, ποῖα ἁμαρτήματα ἀνακαλεσάμενοσ, ποῖα τροφεῖα ἀνταποδούσ Ἀθηναῖοι, μνήσθητε τὰ πεποιημένα Ἀνδοκίδῃ, ἐνθυμήθητε δὲ καὶ τῆσ ἑορτῆσ, δι’ ἣν ὑπὸ τῶν πολλῶν προὐτιμήθητε. ἀλλ’ ἐστὲ γὰρ ὑπὸ τῶν τούτου ἁμαρτημάτων ἤδη καταπλῆγεσ διὰ τὸ πολλάκισ ἰδεῖν καὶ ἀκοῦσαι, ὥστε οὐδὲ τὰ δεινὰ ἔτι δεινὰ δοκεῖ ὑμῖν εἶναι.

ἀλλὰ προσέχετε τὸν νοῦν, δοκείτω δ’ ὑμῖν ἡ γνώμη ὁρᾶν ἃ οὗτοσ ἐποίει, καὶ διαγνώσεσθε ἄμεινον. οὗτοσ γὰρ ἐνδὺσ στολήν, μιμούμενοσ τὰ ἱερὰ ἐπεδείκνυε τοῖσ ἀμυήτοισ καὶ εἶπε τῇ φωνῇ τὰ ἀπόρρητα, τῶν δὲ θεῶν, οὓσ ἡμεῖσ θεοὺσ νομίζομεν καὶ θεραπεύοντεσ καὶ ἁγνεύοντεσ θύομεν καὶ προσευχόμεθα, τούτουσ περιέκοψε.

καὶ ἐπὶ τούτοισ ἱέρειαι καὶ ἱερεῖσ στάντεσ κατηράσαντο πρὸσ ἑσπέραν καὶ φοινικίδασ ἀνέσεισαν, κατὰ τὸ νόμιμον τὸ παλαιὸν καὶ ἀρχαῖον. ὡμολόγησε δὲ οὗτοσ ποιῆσαι.

ἔτι δὲ παρελθὼν τὸν νόμον ὃν ὑμεῖσ ἔθεσθε, εἴργεσθαι τῶν ἱερῶν αὐτὸν ὡσ ἀλιτήριον ὄντα, ταῦτα πάντα βιασάμενοσ εἰσελήλυθεν ἡμῶν εἰσ τὴν πόλιν, καὶ ἔθυσεν ἐπὶ τῶν βωμῶν ὧν οὐκ ἐξῆν αὐτῷ καὶ ἀπήντα τοῖσ ἱεροῖσ περὶ ἃ ἠσέβησεν, εἰσῆλθεν εἰσ τὸ Ἐλευσίνιον, ἐχερνίψατο ἐκ τῆσ ἱερᾶσ χέρνιβοσ. τίνα χρὴ ταῦτα ἀνασχέσθαι; ποῖον φίλον, ποῖον συγγενῆ, ποῖον δημότην χρὴ τούτῳ χαρισάμενον κρύβδην φανερῶσ τοῖσ θεοῖσ ἀπεχθέσθαι;

νῦν οὖν χρὴ νομίζειν τιμωρουμένουσ καὶ ἀπαλλαττομένουσ Ἀνδοκίδου τὴν πόλιν καθαίρειν καὶ ἀποδιοπομπεῖσθαι καὶ φαρμακὸν ἀποπέμπειν καὶ ἀλιτηρίου ἀπαλλάττεσθαι, ὡσ ἓν τούτων οὗτόσ ἐστι. βούλομαι τοίνυν εἰπεῖν ἃ Διοκλῆσ ὁ Ζακόρου τοῦ ἱεροφάντου, πάπποσ δὲ ἡμέτεροσ, συνεβούλευσε βουλευομένοισ ὑμῖν ὅ τι δεῖ χρῆσθαι Μεγαρεῖ ἀνδρὶ ἠσεβηκότι.

κελευόντων γὰρ ἑτέρων ἄκριτον παραχρῆμα ἀποκτεῖναι, παρῄνεσε κρῖναι τῶν ἀνθρώπων ἕνεκα, ἵνα ἀκούσαντεσ καὶ ἰδόντεσ σωφρονέστεροι οἱ ἄλλοι ὦσι, τῶν δὲ θεῶν ἕνεκα οἴκοθεν ἕκαστον, ἃ δεῖ τὸν ἀσεβοῦντα παθεῖν, αὐτὸν παρ’ ἑαυτῷ κεκρικότα εἰσ τὸ δικαστήριον εἰσιέναι. καὶ ὑμεῖσ, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι ἐπίστασθε γὰρ ἃ δεῖ ποιῆσαι, μὴ ἀναπεισθῆτε ὑπὸ τούτου, φανερῶσ ἔχετε αὐτὸν ἀσεβοῦντα·

εἴδετε, ἠκούσατε τὰ τούτου ἁμαρτήματα. ἀντιβολήσει καὶ ἱκετεύσει ὑμᾶσ· μὴ ἐλεεῖτε. οὐ γὰρ οἱ δικαίωσ ἀποθνῄσκοντεσ ἀλλ’ οἱ ἀδίκωσ ἄξιοί εἰσιν ἐλεεῖσθαι.

MENU NAVIGATION

호흡부호 보기

강세부호 보기

장단부호 보기

작은 Iota 보기

모든 부호 보기

헬라어 텍스트

Lysias, Speeches, Κατ’ Ἀνδοκίδου ἀσεβείας

(리시아스, Speeches, Κατ’ Ἀνδοκίδου ἀσεβείας)

상위

목록

SEARCH

MENU NAVIGATION