Lysias, Speeches, κατὰ Ερατοσθένουσ τοῦ γενομένου τῶν τριάκοντα, ὃν αὐτὸσ εἶπε Λυσίας

(리시아스, Speeches, κατὰ Ερατοσθένουσ τοῦ γενομένου τῶν τριάκοντα, ὃν αὐτὸσ εἶπε Λυσίας)

οὐκ ἄρξασθαί μοι δοκεῖ ἄπορον εἶναι, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, τῆσ κατηγορίασ, ἀλλὰ παύσασθαι λέγοντι· τοιαῦτα αὐτοῖσ τὸ μέγεθοσ καὶ τοσαῦτα τὸ πλῆθοσ εἴργασται, ὥστε μήτ’ ἂν ψευδόμενον δεινότερα τῶν ὑπαρχόντων κατηγορῆσαι, μήτε τἀληθῆ βουλόμενον εἰπεῖν ἅπαντα δύνασθαι, ἀλλ’ ἀνάγκη ἢ τὸν κατήγορον ἀπειπεῖν ἢ τὸν χρόνον ἐπιλιπεῖν. τοὐναντίον δέ μοι δοκοῦμεν πείσεσθαι ἢ ἐν τῷ πρὸ τοῦ χρόνῳ.

πρότερον μὲν γὰρ ἔδει τὴν ἔχθραν τοὺσ κατηγοροῦντασ ἐπιδεῖξαι, ἥτισ εἰή πρὸσ τοὺσ φεύγοντασ· νυνὶ δὲ παρὰ τῶν φευγόντων χρὴ πυνθάνεσθαι ἥτισ ἦν αὐτοῖσ πρὸσ τὴν πόλιν ἔχθρα, ἀνθ’ ὅτου τοιαῦτα ἐτόλμησαν εἰσ αὐτὴν ἐξαμαρτάνειν. οὐ μέντοι ὡσ οὐκ ἔχων οἰκείασ ἔχθρασ καὶ συμφορὰσ τοὺσ λόγουσ ποιοῦμαι, ἀλλ’ ὡσ ἅπασι πολλῆσ ἀφθονίασ οὔσησ ὑπὲρ τῶν ἰδίων ἢ ὑπὲρ τῶν δημοσίων ὀργίζεσθαι. ἐγὼ μὲν οὖν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, οὔτ’ ἐμαυτοῦ πώποτε οὔτε ἀλλότρια πράγματα πράξασ νῦν ἠνάγκασμαι ὑπὸ τῶν γεγενημένων τούτου κατηγορεῖν, ὥστε πολλάκισ εἰσ πολλὴν ἀθυμίαν κατέστην, μὴ διὰ τὴν ἀπειρίαν ἀναξίωσ καὶ ἀδυνάτωσ ὑπὲρ τοῦ ἀδελφοῦ καὶ ἐμαυτοῦ τὴν κατηγορίαν ποιήσομαι.

ὅμωσ δὲ πειράσομαι ὑμᾶσ ἐξ ἀρχῆσ ὡσ ἂν δύνωμαι δι’ ἐλαχίστων διδάξαι. οὑμὸσ πατὴρ Κέφαλοσ ἐπείσθη μὲν ὑπὸ Περικλέουσ εἰσ ταύτην τὴν γῆν ἀφικέσθαι, ἔτη δὲ τριάκοντα ᾤκησε, καὶ οὐδενὶ πώποτε οὔτε ἡμεῖσ οὔτε ἐκεῖνοσ δίκην οὔτε ἐδικασάμεθα οὔτε ἐφύγομεν, ἀλλ’ οὕτωσ ᾠκοῦμεν δημοκρατούμενοι ὥστε μήτε εἰσ τοὺσ ἄλλουσ ἐξαμαρτάνειν μήτε ὑπὸ τῶν ἄλλων ἀδικεῖσθαι.

ἐπειδὴ δ’ οἱ τριάκοντα πονηροὶ μὲν καὶ συκοφάνται ὄντεσ εἰσ τὴν ἀρχὴν κατέστησαν, φάσκοντεσ χρῆναι τῶν ἀδίκων καθαρὰν ποιῆσαι τὴν πόλιν καὶ τοὺσ λοιποὺσ πολίτασ ἐπ’ ἀρετὴν καὶ δικαιοσύνην τραπέσθαι, καὶ τοιαῦτα λέγοντεσ οὐ τοιαῦτα ποιεῖν ἐτόλμων, ὡσ ἐγὼ περὶ τῶν ἐμαυτοῦ πρῶτον εἰπὼν καὶ περὶ τῶν ὑμετέρων ἀναμνῆσαι πειράσομαι.

Θέογνισ γὰρ καὶ Πείσων ἔλεγον ἐν τοῖσ τριάκοντα περὶ τῶν μετοίκων, ὡσ εἰε͂́ν τινεσ τῇ πολιτείᾳ ἀχθόμενοι·

καλλίστην οὖν εἶναι πρόφασιν τιμωρεῖσθαι μὲν δοκεῖν, τῷ δ’ ἔργω χρηματίζεσθαι· πάντωσ δὲ τὴν μὲν πόλιν πένεσθαι τὴν <δ’> ἀρχὴν δεῖσθαι χρημάτων. καὶ τοὺσ ἀκούοντασ οὐ χαλεπῶσ ἔπειθον·

ἀποκτιννύναι μὲν γὰρ ἀνθρώπουσ περὶ οὐδενὸσ ἡγοῦντο, λαμβάνειν δὲ χρήματα περὶ πολλοῦ ἐποιοῦντο. ἔδοξεν οὖν αὐτοῖσ δέκα συλλαβεῖν, τούτων δὲ δύο πένητασ, ἵνα αὐτοῖσ ᾖ πρὸσ τοὺσ ἄλλουσ ἀπολογία, ὡσ οὐ χρημάτων ἕνεκα ταῦτα πέπρακται, ἀλλὰ συμφέροντα τῇ πολιτεία γεγένηται, ὥσπερ τι τῶν ἄλλων εὐλόγωσ πεποιηκότεσ. διαλαβόντεσ δὲ τὰσ οἰκίασ ἐβάδιζον·

καὶ ἐμὲ μὲν ξένουσ ἑστιῶντα κατέλαβον, οὓσ ἐξελάσαντεσ Πείσωνί με παραδιδόασιν· οἱ δὲ ἄλλοι εἰσ τὸ ἐργαστήριον ἐλθόντεσ τὰ ἀνδράποδα ἀπεγράφοντο. ἐγὼ δὲ Πείσωνα μὲν ἠρώτων εἰ βούλοιτό με σῶσαι χρήματα λαβών.

ὁ δ’ ἔφασκεν, εἰ πολλὰ εἰή. εἶπον ὅτι τάλαντον ἀργυρίου ἕτοιμοσ εἰήν δοῦναι· ὁ δ’ ὡμολόγησε ταῦτα ποιήσειν. ἠπιστάμην μὲν οὖν ὅτι οὔτε θεοὺσ οὔτ’ ἀνθρώπουσ νομίζει, ὅμωσ δ’ ἐκ τῶν παρόντων ἐδόκει μοι ἀναγκαιότατον εἶναι πίστιν παρ’ αὐτοῦ λαβεῖν. ἐπειδὴ δὲ ὤμοσεν, ἐξώλειαν ἑαυτῷ καὶ τοῖσ παισὶν ἐπαρώμενοσ, λαβὼν τὸ τάλαντόν με σώσειν, εἰσελθὼν εἰσ τὸ δωμάτιον τὴν κιβωτὸν ἀνοίγνυμι.

Πείσων δ’ αἰσθόμενοσ εἰσέρχεται, καὶ ἰδὼν τὰ ἐνόντα καλεῖ τῶν ὑπηρετῶν δύο, καὶ τὰ ἐν τῇ κιβωτῷ λαβεῖν ἐκέλευσεν. ἐπεὶ δὲ οὐχ ὅσον ὡμολόγητο εἶχεν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ἀλλὰ τρία τάλαντα ἀργυρίου καὶ τετρακοσίουσ κυζικηνοὺσ καὶ ἑκατὸν δαρεικοὺσ καὶ φιάλασ ἀργυρᾶσ τέτταρασ, ἐδεόμην αὐτοῦ ἐφόδιά μοι δοῦναι, ὁ δ’ ἀγαπήσειν με ἔφασκεν, εἰ τὸ σῶμα σώσω.

ἐξιοῦσι δ’ ἐμοὶ καὶ Πείσωνι ἐπιτυγχάνει Μηλόβιόσ τε καὶ Μνησιθείδησ ἐκ τοῦ ἐργαστηρίου ἀπιόντεσ, καὶ καταλαμβάνουσι πρὸσ αὐταῖσ ταῖσ θύραισ, καὶ ἐρωτῶσιν ὅποι βαδίζοιμεν·

ὁ δ’ ἔφασκεν εἰσ τὰ> τοῦ ἀδελφοῦ τοῦ ἐμοῦ, ἵνα καὶ τὰ ἐν ἐκείνῃ τῇ οἰκίᾳ σκέψηται. ἐκεῖνον μὲν οὖν ἐκέλευον βαδίζειν, ἐμὲ δὲ μεθ’ αὑτῶν ἀκολουθεῖν εἰσ Δαμνίππου. πείσων δὲ προσελθὼν σιγᾶν μοι παρεκελεύετο καὶ θαρρεῖν, ὡσ ἥξων ἐκεῖσε.

καταλαμβάνομεν δὲ αὐτόθι Θέογνιν ἑτέρουσ φυλάττοντα· ᾧ παραδόντεσ ἐμὲ πάλιν ᾤχοντο. ἐν τοιούτῳ δ’ ὄντι μοι κινδυνεύειν ἐδόκει, ὡσ τοῦ γε ἀποθανεῖν ὑπάρχοντοσ ἤδη. καλέσασ δὲ Δάμνιππον λέγω πρὸσ αὐτὸν τάδε, "ἐπιτήδειοσ μέν μοι τυγχάνεισ ὤν, ἥκω δ’ εἰσ τὴν σὴν οἰκίαν, ἀδικῶ δ’ οὐδέν, χρημάτων δ’ ἕνεκα ἀπόλλυμαι.

σὺ οὖν ταῦτα πάσχοντί μοι πρόθυμον παράσχου τὴν σεαυτοῦ δύναμιν εἰσ τὴν ἐμὴν σωτηρίαν. " ὁ δ’ ὑπέσχετο ταῦτα ποιήσειν. ἐδόκει δ’ αὐτῷ βέλτιον εἶναι πρὸσ Θέογνιν μνησθῆναι· εἴ τισ ἀργύριον διδοίη.

ἐκείνου δὲ διαλεγομένου Θεόγνιδι ἔμπειροσ γὰρ ὢν ἐτύγχανον τῆσ οἰκίασ, καὶ ᾔδη ὅτι ἀμφίθυροσ εἰή ἐδόκει μοι ταύτῃ πειρᾶσθαι σωθῆναι, ἐνθυμουμένῳ ὅτι, ἐὰν μὲν λάθω, σωθήσομαι, ἐὰν δὲ ληφθῶ, ἡγούμην μέν, εἰ Θέογνισ εἰή πεπεισμένοσ ὑπὸ τοῦ Δαμνίππου χρήματα λαβεῖν, οὐδὲν ἧττον ἀφεθήσεσθαι, εἰ δὲ μή, ὁμοίωσ ἀποθανεῖσθαι. ταῦτα διανοηθεὶσ ἔφευγον, ἐκείνων ἐπὶ τῇ αὐλείῳ θύρᾳ τὴν φυλακὴν ποιουμένων·

τριῶν δὲ θυρῶν οὐσῶν, ἃσ ἔδει με διελθεῖν, ἅπασαι ἀνεῳγμέναι ἔτυχον. ἀφικόμενοσ δὲ εἰσ Ἀρχένεω τοῦ ναυκλήρου ἐκεῖνον. πέμπω εἰσ ἄστυ, πευσόμενον περὶ τοῦ ἀδελφοῦ· ἥκων δὲ ἔλεγεν ὅτι Ἐρατοσθένησ αὐτὸν ἐν τῇ ὁδῷ λαβὼν εἰσ τὸ δεσμωτήριον ἀπαγάγοι. καὶ ἐγὼ τοιαῦτα πεπυσμένοσ τῆσ ἐπιούσησ νυκτὸσ διέπλευσα Μέγαράδε.

Πολεμάρχῳ δὲ παρήγγειλαν οἱ τριάκοντα τοὐπ’ ἐκείνων εἰθισμένον παράγγελμα, πίνειν κώνειον, πρὶν τὴν αἰτίαν εἰπεῖν δι’ ἥντινα ἔμελλεν ἀποθανεῖσθαι· οὕτω πολλοῦ ἐδέησε κριθῆναι καὶ ἀπολογήσασθαι. καὶ ἐπειδὴ ἀπεδέρετο ἐκ τοῦ δεσμωτηρίου τεθνεώσ, τριῶν ἡμῖν οἰκιῶν οὐσῶν <ἐξ> οὐδεμιᾶσ εἰάσαν ἐξενεχθῆναι, ἀλλὰ κλεισίον μισθωσάμενοι προὔθεντο αὐτόν.

καὶ πολλῶν ὄντων ἱματίων αἰτοῦσιν οὐδὲν ἔδοσαν εἰσ τὴν ταφήν, ἀλλὰ τῶν φίλων ὁ μὲν ἱμάτιον, ὁ δὲ προσκεφάλαιον, ὁ δὲ ὅ τι ἕκαστοσ ἔτυχεν ἔδωκεν εἰσ τὴν ἐκείνου ταφήν. καὶ ἔχοντεσ μὲν ἑπτακοσίασ ἀσπίδασ τῶν ἡμετέρων, ἔχοντεσ δὲ ἀργύριον καὶ χρυσίον τοσοῦτον, χαλκὸν δὲ καὶ κόσμον καὶ ἔπιπλα καὶ ἱμάτια γυναικεῖα ὅσα οὐδεπώποτε ᾤοντο κτήσεσθαι, καὶ ἀνδράποδα εἴκοσι καὶ ἑκατόν, ὧν τὰ μὲν βέλτιστα ἔλαβον, τὰ δὲ λοιπὰ εἰσ τὸ δημόσιον ἀπέδοσαν, εἰσ τοσαύτην ἀπληστίαν καὶ αἰσχροκέρδειαν ἀφίκοντο καὶ τοῦ τρόπου τοῦ αὑτῶν ἀπόδειξιν ἐποιήσαντο·

τῆσ γὰρ Πολεμάρχου γυναικὸσ χρυσοῦσ ἑλικτῆρασ, οὓσ ἔχουσα ἐτύγχανεν, ὅτε τὸ πρῶτον ἦλθεν εἰσ τὴν οἰκίαν Μηλόβιοσ ἐκ τῶν ὤτων ἐξείλετο. καὶ οὐδὲ κατὰ τὸ ἐλάχιστον μέροσ τῆσ οὐσίασ ἐλέου παρ’ αὐτῶν ἐτυγχάνομεν.

ἀλλ’ οὕτωσ εἰσ ἡμᾶσ διὰ τὰ χρήματα ἐξημάρτανον, ὥσπερ ἂν ἕτεροι μεγάλων ἀδικημάτων ὀργὴν ἔχοντεσ, οὐ τούτων ἀξίουσ γε ὄντασ τῇ πόλει, ἀλλὰ πάσασ <μὲν> τὰσ χορηγίασ χορηγήσαντασ, πολλὰσ δ’ εἰσφορὰσ εἰσενεγκόντασ, κοσμίουσ δ’ ἡμᾶσ αὐτοὺσ παρέχοντασ καὶ πᾶν τὸ προσταττόμενον ποιοῦντασ, ἐχθρὸν δ’ οὐδένα κεκτημένουσ, πολλοὺσ δ’ Ἀθηναίων ἐκ τῶν πολεμίων λυσαμένουσ· τοιούτων ἠξίωσαν οὐχ ὁμοίωσ μετοικοῦντασ ὥσπερ αὐτοὶ ἐπολιτεύοντο. οὗτοι γὰρ πολλοὺσ μὲν τῶν πολιτῶν εἰσ τοὺσ πολεμίουσ ἐξήλασαν, πολλοὺσ δ’ ἀδίκωσ ἀποκτείναντεσ ἀτάφουσ ἐποίησαν, πολλοὺσ δ’ ἐπιτίμουσ ὄντασ ἀτίμουσ τῆσ πόλεωσ κατέστησαν, πολλῶν δὲ θυγατέρασ μελλούσασ ἐκδίδοσθαι ἐκώλυσαν.

καὶ εἰσ τοσοῦτόν εἰσι τόλμησ ἀφιγμένοι ὥσθ’ ἥκουσιν ἀπολογησόμενοι, καὶ λέγουσιν ὡσ οὐδὲν κακὸν οὐδ’ αἰσχρὸν εἰργασμένοι εἰσίν.

ἐγὼ δ’ ἐβουλόμην ἂν αὐτοὺσ ἀληθῆ λέγειν· μετῆν γὰρ ἂν καὶ ἐμοὶ τούτου τἀγαθοῦ οὐκ ἐλάχιστον μέροσ. νῦν δὲ οὔτε πρὸσ τὴν πόλιν αὐτοῖσ τοιαῦτα ὑπάρχει οὔτε πρὸσ ἐμέ·

τὸν ἀδελφὸν γὰρ μου, ὥσπερ καὶ πρότερον εἶπον, Ἐρατοσθένησ ἀπέκτεινεν, οὔτε αὐτὸσ ἰδίᾳ ἀδικούμενοσ οὔτε εἰσ τὴν πόλιν ὁρῶν ἐξαμαρτάνοντα, ἀλλὰ τῇ ἑαυτοῦ παρανομία προθύμωσ ἐξυπηρετῶν. ἀναβιβασάμενοσ δ’ αὐτὸν βούλομαι ἐρέσθαι, ὦ ἄνδρεσ δικασταί.

τοιαύτην γὰρ γνώμην ἔχω· ἐπὶ μὲν τῇ τούτου ὠφελείᾳ καὶ πρὸσ ἕτερον περὶ τούτου διαλέγεσθαι ἀσεβὲσ εἶναι νομίζω, ἐπὶ δὲ τῇ τούτου βλάβῃ καὶ πρὸσ αὐτὸν τοῦτον ὅσιον καὶ εὐσεβέσ. ἀνάβηθι οὖν μοι καὶ ἀπόκριναι, ὅ τι ἄν σε ἐρωτῶ. ἀπήγαγεσ Πολέμαρχον ἢ οὔ;

"ἄδικα. "τὰ ὑπὸ τῶν ἀρχόντων προσταχθέντα δεδιὼσ ἐποίουν. " ἦσθα δ’ ἐν τῷ βουλευτηρίῳ, ὅτε οἱ λόγοι ἐγίγνοντο περὶ ἡμῶν; "ἦ. " πότερον συνηγόρευεσ τοῖσ κελεύουσιν ἀποκτεῖναι ἢ ἀντέλεγεσ; "ἀντέλεγον. " ἵνα μὴ ἀποθάνωμεν; "ἵνα μὴ ἀποθάνητε. " ἡγούμενοσ ἡμᾶσ ἄδικα πάσχειν ἢ δίκαια; εἶτ’, ὦ σχετλιώτατε πάντων, ἀντέλεγεσ μὲν ἵνα σώσειασ, συνελάμβανεσ δὲ ἵνα ἀποκτείνῃσ;

καὶ ὅτε μὲν τὸ πλῆθοσ ἦν ὑμῶν κύριον τῆσ σωτηρίασ τῆσ ἡμετέρασ, ἀντιλέγειν φῂσ τοῖσ βουλομένοισ ἡμᾶσ ἀπολέσαι, ἐπειδὴ δὲ ἐπὶ σοὶ μόνῳ ἐγένετο καὶ σῶσαι Πολέμαρχον καὶ μή, εἰσ τὸ δεσμωτήριον ἀπήγαγεσ; εἶθ’ ὅ μέν, ὡσ φῄσ, ἀντειπὼν οὐδὲν ὠφέλησασ, ἀξιοῖσ χρηστὸσ νομίζεσθαι, ὅτι δὲ συλλαβὼν ἀπέκτεινασ, οὐκ οἰεί ἐμοὶ καὶ τουτοισὶ δοῦναι δίκην; καὶ μὴν οὐδὲ τοῦτο εἰκὸσ αὐτῷ πιστεύειν, εἴπερ ἀληθῆ λέγει φάσκων ἀντειπεῖν, ὡσ αὐτῷ προσετάχθη.

οὐ γὰρ δήπου ἐν τοῖσ μετοίκοισ πίστιν παρ’ αὐτοῦ ἐλάμβανον. ἔπειτα τῷ ἧττον εἰκὸσ ἦν προσταχθῆναι ἢ ὅστισ ἀντειπών γε ἐτύγχανε καὶ γνώμην ἀποδεδειγμένοσ; τίνα γὰρ εἰκὸσ ἦν ἧττον ταῦτα ὑπηρετῆσαι ἢ τὸν ἀντειπόντα οἷσ ἐκεῖνοι ἐβούλοντο πραχθῆναι; ἔτι δὲ τοῖσ μὲν ἄλλοισ Ἀθηναίοισ ἱκανή μοι δοκεῖ πρόφασισ εἶναι τῶν γεγενημένων εἰσ τοὺσ τριάκοντα ἀναφέρειν τὴν αἰτίαν·

αὐτοὺσ δὲ τοὺσ τριάκοντα, ἐὰν εἰσ σφᾶσ αὐτοὺσ ἀναφέρωσι, πῶσ ὑμᾶσ εἰκὸσ ἀποδέχεσθαι; εἰ μὲν γάρ τισ ἦν ἐν τῇ πόλει ἀρχὴ ἰσχυροτέρα αὐτῆσ, ὑφ’ ἧσ αὐτῷ προσετάττετο παρὰ τὸ δίκαιον ἀνθρώπουσ ἀπολλύναι, ἴσωσ ἂν εἰκότωσ αὐτῷ συγγνώμην εἴχετε·

νῦν δὲ παρὰ τοῦ ποτε καὶ λήψεσθε δίκην, εἴπερ ἐξέσται τοῖσ τριάκοντα λέγειν ὅτι τὰ ὑπὸ τῶν τριάκοντα προσταχθέντα ἐποίουν; καὶ μὲν δὴ οὐκ ἐν τῇ οἰκία ἀλλ’ ἐν τῇ ὁδῷ, σῴζειν τε αὐτὸν καὶ τὰ τούτοισ ἐψηφισμένα παρόν, συλλαβὼν ἀπήγαγεν.

ὑμεῖσ δὲ πᾶσιν ὀργίζεσθε, ὅσοι εἰσ τὰσ οἰκίασ ἦλθον τὰσ ὑμετέρασ ζήτησιν ποιούμενοι ἢ ὑμῶν ἢ τῶν ὑμετέρων τινόσ. καίτοι εἰ χρὴ τοῖσ διὰ τὴν ἑαυτῶν σωτηρίαν ἑτέρουσ ἀπολέσασι συγγνώμην ἔχειν, ἐκείνοισ ἂν δικαιότερον ἔχοιτε·

κίνδυνοσ γὰρ ἦν πεμφθεῖσι μὴ ἐλθεῖν καὶ καταλαβοῦσιν ἐξάρνοισ γενέσθαι. τῷ δὲ Ἐρατοσθένει ἐξῆν εἰπεῖν ὅτι οὐκ ἀπήντησεν, ἔπειτα ὅτι οὐκ εἶδεν· ταῦτα γὰρ οὔτ’ ἔλεγχον οὔτε βάσανον εἶχεν, ὥστε μηδ’ ὑπὸ τῶν ἐχθρῶν βουλομένων οἱο͂́ν τ’ εἶναι ἐξελεγχθῆναι. χρῆν δέ σε, ὦ Ἐρατόσθενεσ, εἴπερ ἦσθα χρηστόσ, πολὺ μᾶλλον τοῖσ μέλλουσιν ἀδίκωσ ἀποθανεῖσθαι μηνυτὴν γενέσθαι ἢ τοὺσ ἀδίκωσ ἀπολουμένουσ συλλαμβάνειν.

νῦν δέ σου τὰ ἔργα φανερὰ γεγένηται οὐχ ὡσ ἀνιωμένου ἀλλ’ ὡσ ἡδομένου τοῖσ γιγνομένοισ, ὥστε τούσδε ἐκ τῶν ἔργων χρὴ μᾶλλον ἢ ἐκ τῶν λόγων τὴν ψῆφον φέρειν, ἃ ἴσασι γεγενημένα τῶν τότε λεγομένων τεκμήρια λαμβάνοντασ, ἐπειδὴ μάρτυρασ περὶ αὐτῶν οὐχ οἱο͂́ν τε παρασχέσθαι. οὐ γὰρ μόνον ἡμῖν παρεῖναι οὐκ ἐξῆν, ἀλλ’ οὐδὲ παρ’ αὑτοῖσ εἶναι, ὥστ’ ἐπὶ τούτοισ ἐστὶ πάντα τὰ κακὰ εἰργασμένοισ τὴν πόλιν πάντα τἀγαθὰ περὶ αὑτῶν λέγειν.

τοῦτο μέντοι οὐ φεύγω, ἀλλ’ ὁμολογῶ σοι, εἰ βούλει, ἀντειπεῖν.

θαυμάζω δὲ τί ἄν ποτ’ ἐποίησασ συνειπών, ὁπότε ἀντειπεῖν φάσκων ἀπέκτεινασ Πολέμαρχον. φέρε δή, τί ἄν, εἰ καὶ ἀδελφοὶ ὄντεσ ἐτύχετε αὐτοῦ ἢ καὶ ὑεῖσ;

ἀπεψηφίσασθε; δεῖ γάρ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, Ἐρατοσθένην δυοῖν θάτερον ἀποδεῖξαι, ἢ ὡσ οὐκ ἀπήγαγεν αὐτόν, ἢ ὡσ δικαίωσ τοῦτ’ ἔπραξεν. οὗτοσ δὲ ὡμολόγηκεν ἀδίκωσ συλλαβεῖν, ὥστε ῥᾳδίαν ὑμῖν τὴν διαψήφισιν περὶ αὑτοῦ πεποίηκε. καὶ μὲν δὴ πολλοὶ καὶ τῶν ἀστῶν καὶ τῶν ξένων ἥκουσιν εἰσόμενοι τίνα γνώμην περὶ τούτων ἕξετε.

ὧν οἱ μὲν ὑμέτεροι ὄντεσ πολῖται μαθόντεσ ἀπίασιν ὅτι ἢ δίκην δώσουσιν ὧν ἂν ἐξαμάρτωσιν, ἢ πράξαντεσ μὲν ὧν ἐφίενται τύραννοι τῆσ πόλεωσ ἔσονται, δυστυχήσαντεσ δὲ τὸ ἴσον ὑμῖν ἕξουσιν· ὅσοι δὲ ξένοι ἐπιδημοῦσιν, εἴσονται πότερον ἀδίκωσ τοὺσ τριάκοντα ἐκκηρύττουσιν ἐκ τῶν πόλεων ἢ δικαίωσ. εἰ γὰρ δὴ αὐτοὶ οἱ κακῶσ πεπονθότεσ λαβόντεσ ἀφήσουσιν, ἦ που σφᾶσ <γ’> αὐτοὺσ ἡγήσονται περιέργουσ ὑπὲρ ὑμῶν τηρουμένουσ. οὐκ οὖν δεινὸν εἰ τοὺσ μὲν στρατηγούσ, οἳ ἐνίκων ναυμαχοῦντεσ, ὅτε διὰ χειμῶνα οὐχ οἱοῖ́ τ’ ἔφασαν εἶναι τοὺσ ἐκ τῆσ θαλάττησ ἀνελέσθαι, θανάτῳ ἐζημιώσατε, ἡγούμενοι χρῆναι τῇ τῶν τεθνεώτων ἀρετῇ παρ’ ἐκείνων δίκην λαβεῖν, τούτουσ δέ, οἳ ἰδιῶται μὲν ὄντεσ καθ’ ὅσον ἐδύναντο ἐποίησαν ἡττηθῆναι ναυμαχοῦντασ, ἐπειδὴ δὲ εἰσ τὴν ἀρχὴν κατέστησαν, ὁμολογοῦσιν ἑκόντεσ πολλοὺσ τῶν πολιτῶν ἀκρίτουσ ἀποκτιννύναι, οὐκ ἄρα χρὴ αὐτοὺσ καὶ τοὺσ παῖδασ ὑφ’ ὑμῶν ταῖσ ἐσχάταισ ζημίαισ κολάζεσθαι;

ἐγὼ τοίνυν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ἠξίουν ἱκανὰ εἶναι τὰ κατηγορημένα·

μέχρι γὰρ τούτου νομίζω χρῆναι κατηγορεῖν, ἑώσ ἂν θανάτου δόξῃ τῷ φεύγοντι ἄξια εἰργάσθαι. ταύτην γὰρ ἐσχάτην δίκην δυνάμεθα παρ’ αὐτῶν λαβεῖν. ὥστ’ οὐκ οἶδ’ ὅ τι δεῖ πολλὰ κατηγορεῖν τοιούτων ἀνδρῶν, οἳ οὐδ’ ὑπὲρ ἑνὸσ ἑκάστου τῶν πεπραγμένων δὶσ ἀποθανόντεσ δίκην δοῦναι δύναιντ’ ἂν <ἀξίαν>. ὅπερ ἐν τῇδε τῇ πόλει εἰθισμένον ἐστί, πρὸσ μὲν τὰ κατηγορημένα μηδὲν ἀπολογεῖσθαι, περὶ δὲ σφῶν αὐτῶν ἕτερα λέγοντεσ ἐνίοτε ἐξαπατῶσιν, ὑμῖν ἀποδεικνύντεσ ὡσ στρατιῶται ἀγαθοί εἰσιν, ἢ ὡσ πολλὰσ τῶν πολεμίων ναῦσ ἔλαβον τριηραρχήσαντεσ, <ἢ> πόλεισ πολεμίασ οὔσασ φίλασ ἐποίησαν·

ἐπεὶ κελεύετε αὐτὸν ἀποδεῖξαι ὅπου τοσούτουσ τῶν πολεμίων ἀπέκτειναν ὅσουσ τῶν πολιτῶν, ἢ ναῦσ ὅπου τοσαύτασ ἕσασ αὐτοὶ παρέδοσαν, ἢ πόλιν ἥντινα τοιαύτην προσεκτήσαντο οἱάν τὴν ὑμετέραν κατεδουλώσαντο.

ἀλλὰ γὰρ ὅπλα τῶν πολεμίων <τοσαῦτα> ἐσκύλευσαν ὅσα περ ὑμῶν ἀφείλοντο, ἀλλὰ τείχη τοιαῦτα εἷλον οἱᾶ τῆσ ἑαυτῶν πατρίδοσ κατέσκαψαν;

οἵτινεσ καὶ τὰ περὶ τὴν Ἀττικὴν φρούρια καθεῖλον, καὶ ὑμῖν ἐδήλωσαν ὅτι οὐδὲ τὸν Πειραιᾶ Λακεδαιμονίων προσταττόντων περιεῖλον, ἀλλ’ ὅτι ἑαυτοῖσ τὴν ἀρχὴν οὕτω βεβαιοτέραν ἐνόμιζον εἶναι. πολλάκισ οὖν ἐθαύμασα τῆσ τόλμησ τῶν λεγόντων ὑπὲρ αὐτοῦ, πλὴν ὅταν ἐνθυμηθῶ ὅτι τῶν αὐτῶν ἐστιν αὐτούσ τε πάντα τὰ κακὰ ἐργάζεσθαι καὶ τοὺσ τοιούτουσ ἐπαινεῖν.

οὐ γὰρ νῦν πρῶτον τῷ ὑμετέρῳ πλήθει τὰ ἐναντία ἔπραξεν, ἀλλὰ καὶ ἐπὶ τῶν τετρακοσίων ἐν τῷ στρατοπέδῳ ὀλιγαρχίαν καθιστὰσ ἔφευγεν ἐξ Ἑλλησπόντου τριήραρχοσ καταλιπὼν τὴν ναῦν, μετὰ Ιἀτροκλέουσ καὶ ἑτέρων, ὧν τὰ ὀνόματα οὐδὲν δέομαι λέγειν.

ἀφικόμενοσ δὲ δεῦρο τἀναντία τοῖσ βουλομένοισ δημοκρατίαν εἶναι ἔπραττε. καὶ τούτων μάρτυρασ ὑμῖν παρέξομαι. Μάρτυρεσ τὸν μὲν τοίνυν μεταξὺ βίον αὐτοῦ παρήσω· ἐπειδὴ δὲ ἡ ναυμαχία καὶ ἡ συμφορὰ τῇ πόλει ἐγένετο, δημοκρατίασ ἔτι οὔσησ, ὅθεν τῆσ στάσεωσ ἦρξαν, πέντε ἄνδρεσ ἔφοροι κατέστησαν ὑπὸ τῶν καλουμένων ἑταίρων, συναγωγεῖσ μὲν τῶν πολιτῶν ἄρχοντεσ δὲ τῶν συνωμοτῶν, ἐναντία δὲ τῷ ὑμετέρῳ πλήθει πράττοντεσ·

ὧν Ἐρατοσθένησ καὶ Κριτίασ ἦσαν. οὗτοι δὲ φυλάρχουσ τε ἐπὶ τὰσ φυλὰσ κατέστησαν, καὶ ὅ τι δέοι χειροτονεῖσθαι καὶ οὕστινασ χρείη ἄρχειν παρήγγελλον, καὶ εἴ τι ἄλλο πράττειν βούλοιντο, κύριοι ἦσαν·

οὕτωσ οὐχ ὑπὸ τῶν πολεμίων μόνον ἀλλὰ καὶ ὑπὸ τούτων πολιτῶν ὄντων ἐπεβουλεύεσθε ὅπωσ μήτ’ ἀγαθὸν μηδὲν ψηφιεῖσθε πολλῶν τε ἐνδεεῖσ ἔσεσθε. τοῦτο γὰρ καλῶσ ἠπίσταντο, ὅτι ἄλλωσ μὲν οὐχ οἱοῖ́ τε ἔσονται περιγενέσθαι, κακῶσ δὲ πραττόντων δυνήσονται·

καὶ ὑμᾶσ ἡγοῦντο τῶν παρόντων κακῶν ἐπιθυμοῦντασ ἀπαλλαγῆναι περὶ τῶν μελλόντων οὐκ ἐνθυμήσεσθαι. ὡσ τοίνυν τῶν ἐφόρων ἐγένετο, μάρτυρασ ὑμῖν παρέξομαι, οὐ τοὺσ τότε συμπράττοντασ οὐ γὰρ ἂν δυναίμην, ἀλλὰ τοὺσ αὐτοῦ Ἐρατοσθένουσ ἀκούσαντασ.

καίτοι εἰ ἐσωφρόνουν κατεμαρτύρουν ἂν αὐτῶν, καὶ τοὺσ διδασκάλουσ τῶν σφετέρων ἁμαρτημάτων σφόδρ’ ἂν ἐκόλαζον, καὶ τοὺσ ὁρ́κουσ, εἰ ἐσωφρόνουν, οὐκ ἂν ἐπὶ μὲν τοῖσ τῶν πολιτῶν κακοῖσ πιστοὺσ ἐνόμιζον, ἐπὶ δὲ τοῖσ τῆσ πόλεωσ ἀγαθοῖσ ῥᾳδίωσ παρέβαινον·

πρὸσ μὲν οὖν τούτουσ τοσαῦτα λέγω, τοὺσ δὲ μάρτυράσ μοι κάλει. καὶ ὑμεῖσ ἀνάβητε. Μάρτυρεσ τῶν μὲν μαρτύρων ἀκηκόατε. τὸ δὲ τελευταῖον εἰσ τὴν ἀρχὴν καταστὰσ ἀγαθοῦ μὲν οὐδενὸσ μετέσχεν, ἄλλων δὲ πολλῶν.

καίτοι εἴπερ ἦν ἀνὴρ ἀγαθόσ, ἐχρῆν αὐτὸν πρῶτον μὲν μὴ παρανόμωσ ἄρχειν, ἔπειτα τῇ βουλῇ μηνυτὴν γίγνεσθαι περὶ τῶν εἰσαγγελιῶν ἁπασῶν, ὅτι ψευδεῖσ εἰε͂ν, καὶ Βάτραχοσ καὶ Αἰσχυλίδησ οὐ τἀληθῆ μηνύουσιν, ἀλλὰ τὰ ὑπὸ τῶν τριάκοντα πλασθέντα εἰσαγγέλλουσι, συγκείμενα ἐπὶ τῇ τῶν πολιτῶν βλάβῃ. καὶ μὲν δή, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ὅσοι κακόνοι ἦσαν τῷ ὑμετέρῳ πλήθει, οὐδὲν ἔλαττον εἶχον σιωπῶντεσ·

ἕτεροι γὰρ ἦσαν οἱ λέγοντεσ καὶ πράττοντεσ ὧν οὐχ οἱο͂́ν τ’ ἦν μείζω κακὰ γενέσθαι τῇ πόλει. ὁπόσοι δ’ εὖνοί φασιν εἶναι, πῶσ οὐκ ἐνταῦθα ἔδειξαν, αὐτοί τε τὰ βέλτιστα λέγοντεσ καὶ τοὺσ ἐξαμαρτάνοντασ ἀποτρέποντεσ; ἴσωσ δ’ ἂν ἔχοι εἰπεῖν ὅτι ἐδεδοίκει, καὶ ὑμῶν τοῦτο ἐνίοισ ἱκανὸν ἔσται.

ὅπωσ τοίνυν μὴ φανήσεται ἐν τῷ λόγῳ τοῖσ τριάκοντα ἐναντιούμενοσ· εἰ δὲ μή, ἐνταυθοῖ δῆλοσ ἔσται ὅτι ἐκεῖνά τε αὐτῷ ἤρεσκε, καὶ τοσοῦτον ἐδύνατο ὥστε ἐναντιούμενοσ μηδὲν κακὸν παθεῖν ὑπ’ αὐτῶν. χρῆν δ’ αὐτὸν ὑπὲρ τῆσ ὑμετέρασ σωτηρίασ ταύτην τὴν προθυμίαν ἔχειν, ἀλλὰ μὴ ὑπὲρ Θηραμένουσ, ὃσ εἰσ ὑμᾶσ πολλὰ ἐξήμαρτεν. ἀλλ’ οὗτοσ τὴν μὲν πόλιν ἐχθρὰν ἐνόμιζεν εἶναι, τοὺσ δ’ ὑμετέρουσ ἐχθροὺσ φίλουσ, ὡσ ἀμφότερα ταῦτα ἐγὼ πολλοῖσ τεκμηρίοισ παραστήσω, καὶ τὰσ πρὸσ ἀλλήλουσ διαφορὰσ οὐχ ὑπὲρ ὑμῶν ἀλλ’ ὑπὲρ ἑαυτῶν γιγνομένασ, ὁπότεροι τὰ πράγματα πράξουσι καὶ τῆσ πόλεωσ ἄρξουσιν.

εἰ γὰρ ὑπὲρ τῶν ἀδικουμένων ἐστασίαζον, ποῦ κάλλιον ἦν ἀνδρὶ ἄρχοντι, ἢ Θρασυβούλου Φυλὴν κατειληφότοσ, τότε ἐπιδείξασθαι τὴν αὑτοῦ εὔνοιαν;

ὁ δ’ ἀντὶ τοῦ ἐπαγγείλασθαί τι ἢ πρᾶξαι ἀγαθὸν πρὸσ τοὺσ ἐπὶ Φυλῇ, ἐλθὼν μετὰ τῶν συναρχόντων εἰσ Σαλαμῖνα καὶ Ἐλευσῖνάδε τριακοσίουσ τῶν πολιτῶν ἀπήγαγεν εἰσ τὸ δεσμωτήριον, καὶ μιᾷ ψήφῳ αὐτῶν ἁπάντων θάνατον κατεψηφίσατο. ἐπειδὴ δὲ εἰσ τὸν Πειραιᾶ ἤλθομεν καὶ αἱ ταραχαὶ γεγενημέναι ἦσαν καὶ περὶ τῶν διαλλαγῶν οἱ λόγοι ἐγίγνοντο, πολλὰσ ἑκάτεροι ἐλπίδασ εἴχομεν πρὸσ ἀλλήλουσ ἔσεσθαι, ὡσ ἀμφότεροι ἔδειξαν.

οἱ μὲν γὰρ ἐκ Πειραιῶσ κρείττουσ ὄντεσ εἰάσαν αὐτοὺσ ἀπελθεῖν· οἱ δὲ εἰσ τὸ ἄστυ ἐλθόντεσ τοὺσ μὲν τριάκοντα ἐξέβαλον πλὴν Φείδωνοσ καὶ Ἐρατοσθένουσ, ἄρχοντασ δὲ τοὺσ ἐκείνοισ ἐχθίστουσ εἵλοντο, ἡγούμενοι δικαίωσ ἂν ὑπὸ τῶν αὐτῶν τούσ τε τριάκοντα μισεῖσθαι καὶ τοὺσ ἐν Πειραιεῖ φιλεῖσθαι.

τούτων τοίνυν Φείδων ὁ τῶν τριάκοντα γενόμενοσ καὶ Ἱπποκλῆσ καὶ Ἐπιχάρησ ὁ Λαμπτρεὺσ καὶ ἕτεροι οἱ δοκοῦντεσ εἶναι ἐναντιώτατοι Χαρικλεῖ καὶ Κριτίᾳ καὶ τῇ ἐκείνων ἑταιρεία, ἐπειδή αὐτοὶ εἰσ τὴν ἀρχὴν κατέστησαν, πολὺ μείζω στάσιν καὶ πόλεμον ἐπὶ τοὺσ ἐν Πειραιεῖ ἢ τοῖσ ἐξ ἄστεωσ ἐποίησαν.

ᾧ καὶ φανερῶσ ἐπεδείξαντο ὅτι οὐχ ὑπὲρ τῶν ἐν Πειραιεῖ οὐδ’ ὑπὲρ τῶν ἀδίκωσ ἀπολλυμένων ἐστασίαζον, οὐδ’ οἱ τεθνεῶτεσ αὐτοὺσ ἐλύπουν οὐδ’ οἱ μέλλοντεσ ἀποθανεῖσθαι, ἀλλ’ οἱ μεῖζον δυνάμενοι καὶ θᾶττον πλουτοῦντεσ.

λαβόντεσ γὰρ τὰσ ἀρχὰσ καὶ τὴν πόλιν ἀμφοτέροισ ἐπολέμουν, τοῖσ τε τριάκοντα πάντα κακὰ εἰργασμένοισ καὶ ὑμῖν πάντα κακὰ πεπονθόσι.

καίτοι τοῦτο πᾶσι δῆλον ἦν, ὅτι εἰ μὲν ἐκεῖνοι δικαίωσ ἔφευγον, ὑμεῖσ ἀδίκωσ, εἰ δ’ ὑμεῖσ δικαίωσ, οἱ τριάκοντα ἀδίκωσ· οὐ γὰρ δὴ ἑτέρων ἔργων αἰτίαν λαβόντεσ ἐκ τῆσ πόλεωσ ἐξέπεσον, ἀλλὰ τούτων. ὥστε σφόδρα χρὴ ὀργίζεσθαι, ὅτι Φείδων αἱρεθεὶσ ὑμᾶσ διαλλάξαι καὶ καταγαγεῖν τῶν αὐτῶν ἔργων Ἐρατοσθένει μετεῖχε καὶ τῇ αὐτῇ γνώμῃ τοὺσ μὲν κρείττουσ αὑτῶν δι’ ὑμᾶσ κακῶσ ποιεῖν ἕτοιμοσ ἦν, ὑμῖν δὲ ἀδίκωσ φεύγουσιν οὐκ ἠθέλησεν ἀποδοῦναι τὴν πόλιν, ἀλλ’ ἐλθὼν εἰσ Λακεδαίμονα ἔπειθεν αὐτοὺσ στρατεύεσθαι, διαβάλλων ὅτι Βοιωτῶν ἡ πόλισ ἔσται, καὶ ἄλλα λέγων οἷ ᾤετο πείσειν μάλιστα.

οὐ δυνάμενοσ δὲ τούτων τυχεῖν, εἴτε καὶ τῶν ἱερῶν ἐμποδὼν ὄντων εἴτε καὶ αὐτῶν οὐ βουλομένων, ἑκατὸν τάλαντα ἐδανείσατο, ἵνα ἔχοι ἐπικούρουσ μισθοῦσθαι, καὶ Λύσανδρον ἄρχοντα ᾐτήσατο, εὐνούστατον μὲν ὄντα τῇ ὀλιγαρχίᾳ, κακονούστατον δὲ τῇ πόλει, μισοῦντα δὲ μάλιστα τοὺσ ἐν Πειραιεῖ.

μισθωσάμενοι δὲ πάντασ ἀνθρώπουσ ἐπ’ ὀλέθρῳ τῆσ πόλεωσ, καὶ πόλεισ ἐπάγοντεσ, καὶ τελευτῶντεσ Λακεδαιμονίουσ καὶ τῶν συμμάχων ὁπόσουσ ἐδύναντο πεῖσαι, οὐ διαλλάξαι ἀλλ’ ἀπολέσαι παρεσκευάζοντο τὴν πόλιν εἰ μὴ δι’ ἄνδρασ ἀγαθούσ, οἷσ ὑμεῖσ δηλώσατε παρὰ τῶν ἐχθρῶν δίκην λαβόντεσ, ὅτι καὶ ἐκείνοισ χάριν ἀποδώσετε.

ταῦτα δὲ ἐπίστασθε μὲν καὶ αὐτοί, καὶ <οὐκ> οἶδ’ ὅ τι δεῖ μάρτυρασ παρασχέσθαι·

ὅμωσ δέ· ἐγώ τε γὰρ δέομαι ἀναπαύσασθαι, ὑμῶν τ’ ἐνίοισ ἥδιον ὡσ πλείστων τοὺσ αὐτοὺσ λόγουσ ἀκούειν. Μάρτυρεσ φέρε δὴ καὶ περὶ Θηραμένουσ ὡσ ἂν δύνωμαι διὰ βραχυτάτων διδάξω. δέομαι δ’ ὑμῶν ἀκοῦσαι ὑπέρ τ’ ἐμαυτοῦ καὶ τῆσ πόλεωσ, καὶ μηδενὶ τοῦτο παραστῇ, ὡσ Ἐρατοσθένουσ κινδυνεύοντοσ Θηραμένουσ κατηγορῶ.

πυνθάνομαι γὰρ ταῦτα ἀπολογήσεσθαι αὐτόν, ὅτι ἐκείνῳ φίλοσ ἦν καὶ τῶν αὐτῶν ἔργων μετεῖχε. καίτοι σφόδρ’ ἂν αὐτὸν οἶμαι μετὰ Θεμιστοκλέουσ πολιτευόμενον προσποιεῖσθαι πράττειν ὅπωσ οἰκοδομηθήσεται τὰ τείχη, ὁπότε καὶ μετὰ Θηραμένουσ ὅπωσ καθαιρεθήσεται.

οὐ γάρ μοι δοκοῦσιν ἴσου ἄξιοι γεγενῆσθαι· ὁ μὲν γὰρ Λακεδαιμονίων ἀκόντων ᾠκοδόμησεν αὐτά, οὗτοσ δὲ τοὺσ πολίτασ ἐξαπατήσασ καθεῖλε. περιέστηκεν οὖν τῇ πόλει τοὐναντίον ἢ ὡσ εἰκὸσ ἦν.

ἄξιον μὲν γὰρ <ἦν> καὶ τοὺσ φίλουσ τοὺσ Θηραμένουσ προσαπολωλέναι, πλὴν εἴ τισ ἐτύγχανεν ἐκείνῳ τἀναντία πράττων· νῦν δὲ ὁρῶ τάσ τε ἀπολογίασ εἰσ ἐκεῖνον ἀναφερομένασ, τούσ τ’ ἐκείνῳ συνόντασ τιμᾶσθαι πειρωμένουσ, ὥσπερ πολλῶν ἀγαθῶν αἰτίου ἀλλ’ οὐ μεγάλων κακῶν γεγενημένου. ὃσ πρῶτον μὲν τῆσ προτέρασ ὀλιγαρχίασ αἰτιώτατοσ ἐγένετο, πείσασ ὑμᾶσ τὴν ἐπὶ τῶν τετρακοσίων πολιτείαν ἑλέσθαι.

καὶ ὁ μὲν πατὴρ αὐτοῦ τῶν προβούλων ὢν ταὔτ’ ἔπραττεν, αὐτὸσ δὲ δοκῶν εὐνούστατοσ εἶναι τοῖσ πράγμασι στρατηγὸσ ὑπ’ αὐτῶν ᾑρέθη. καὶ ἑώσ μὲν ἐτιμᾶτο, πιστὸν ἑαυτὸν τῇ πόλει παρεῖχεν·

ἐπειδὴ δὲ Πείσανδρον μὲν καὶ Κάλλαισχρον καὶ ἑτέρουσ ἑώρα προτέρουσ αὑτοῦ γιγνομένουσ, τὸ δὲ ὑμέτερον πλῆθοσ οὐκέτι βουλόμενον τούτων ἀκροᾶσθαι, τότ’ ἤδη διά τε τὸν πρὸσ ἐκείνουσ φθόνον καὶ τὸ παρ’ ὑμῶν δέοσ μετέσχε τῶν Ἀριστοκράτουσ ἔργων. βουλόμενοσ δὲ τῷ ὑμετέρῳ πλήθει δοκεῖν πιστὸσ εἶναι Ἀντιφῶντα καὶ Ἀρχεπτόλεμον φιλτάτουσ ὄντασ αὑτῷ κατηγορῶν ἀπέκτεινεν, εἰσ τοσοῦτον δὲ κακίασ ἦλθεν, ὥστε ἅμα μὲν διὰ τὴν πρὸσ ἐκείνουσ πίστιν ὑμᾶσ κατεδουλώσατο, διὰ δὲ τὴν πρὸσ ὑμᾶσ τοὺσ φίλουσ ἀπώλεσε.

τιμώμενοσ δὲ καὶ τῶν μεγίστων ἀξιούμενοσ, αὐτὸσ ἐπαγγειλάμενοσ σώσειν τὴν πόλιν αὐτὸσ ἀπώλεσε, φάσκων πρᾶγμα ηὑρηκέναι μέγα καὶ πολλοῦ ἄξιον.

ὑπέσχετο δὲ εἰρήνην ποιήσειν μήτε ὅμηρα δοὺσ μήτε τὰ τείχη καθελὼν μήτε τὰσ ναῦσ παραδούσ· ταῦτα δὲ εἰπεῖν μὲν οὐδενὶ ἠθέλησεν, ἐκέλευσε δὲ αὑτῷ πιστεύειν. ὑμεῖσ δέ, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, πραττούσησ μὲν τῆσ ἐν Ἀρείπάγῳ βουλῆσ σωτήρια, ἀντιλεγόντων δὲ πολλῶν Θηραμένει, εἰδότεσ δὲ ὅτι οἱ μὲν ἄλλοι ἄνθρωποι τῶν πολεμίων ἕνεκα τἀπόρρητα ποιοῦνται, ἐκεῖνοσ δ’ ἐν τοῖσ αὑτοῦ πολίταισ οὐκ ἠθέλησεν εἰπεῖν ταῦθ’ ἃ πρὸσ τοὺσ πολεμίουσ ἔμελλεν ἐρεῖν, ὅμωσ ἐπετρέψατε αὐτῷπατρίδα καὶ παῖδασ καὶ γυναῖκασ καὶ ὑμᾶσ αὐτούσ.

οὕτωσ δὲ ἐνετεθύμητο ὡσ χρὴ μικρὰν καὶ ἀσθενῆ γενέσθαι τὴν πόλιν, ὥστε περὶ ὧν οὐδεὶσ πώποτε οὔτε τῶν πολεμίων ἐμνήσθη οὔτε τῶν πολιτῶν ἤλπισε, ταῦθ’ ὑμᾶσ ἔπεισε πρᾶξαι, οὐχ ὑπὸ Λακεδαιμονίων ἀναγκαζόμενοσ, ἀλλ’ αὐτὸσ ἐκείνοισ ἐπαγγελλόμενοσ, τοῦ τε Πειραιῶσ τὰ τείχη περιελεῖν καὶ τὴν ὑπάρχουσαν πολιτείαν καταλῦσαι, εὖ εἰδὼσ ὅτι, εἰ μὴ πασῶν τῶν ἐλπίδων ἀποστερηθήσεσθε, ταχεῖαν παρ’ αὐτοῦ τὴν τιμωρίαν κομιεῖσθε.

καὶ τὸ τελευταῖον, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, οὐ πρότερον εἰάσε τὴν ἐκκλησίαν γενέσθαι, ἑώσ ὁ λεγόμενοσ ὑπ’ ἐκείνων καιρὸσ ἐπιμελῶσ ὑπ’ αὐτοῦ ἐτηρήθη, καὶ μετεπέμψατο μὲν τὰσ μετὰ Λυσάνδρου ναῦσ ἐκ Σάμου, ἐπεδήμησε δὲ τὸ τῶν πολεμίων στρατόπεδον.

τότε δὲ τούτων ὑπαρχόντων, καὶ παρόντοσ Λυσάνδρου καὶ Φιλοχάρουσ καὶ Μιλτιάδου, περὶ τῆσ πολιτείασ τὴν ἐκκλησίαν ἐποίουν, ἵνα μήτε ῥήτωρ αὐτοῖσ μηδεὶσ ἐναντιοῖτο μηδὲ διαπειλοῖτο ὑμεῖσ τε μὴ τὰ τῆ πόλει συμφέροντα ἕλοισθε, ἀλλὰ τἀκείνοισ δοκοῦντα ψηφίσαισθε.

ἀναστὰσ δὲ Θηραμένησ ἐκέλευσεν ὑμᾶσ τριάκοντα ἀνδράσιν ἐπιτρέψαι τὴν πόλιν καὶ τῇ πολιτεία χρῆσθαι ἣν Δρακοντίδησ ἀπέφαινεν.

ὑμεῖσ δ’ ὅμωσ καὶ οὕτω διακείμενοι ἐθορυβεῖτε ὡσ οὐ ποιήσοντεσ ταῦτα· ἐγιγνώσκετε γὰρ ὅτι περὶ δουλείασ καὶ ἐλευθερίασ ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρα ἠκκλησιάζετε. θηραμένησ δέ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, καὶ τούτων ὑμᾶσ αὐτοὺσ μάρτυρασ παρέξομαι εἶπεν ὅτι οὐδὲν αὐτῷ μέλοι τοῦ ὑμετέρου θορύβου, ἐπειδὴ πολλοὺσ μὲν Ἀθηναίων εἰδείη τοὺσ τὰ ὅμοια πράττοντασ αὑτῷ, δοκοῦντα δὲ Λυσάνδρῳ καὶ Λακεδαιμονίοισ λέγοι.

μετ’ ἐκεῖνον δὲ Λύσανδροσ ἀναστὰσ ἄλλα τε πολλὰ εἶπε καὶ ὅτι παρασπόνδουσ ὑμᾶσ ἔχοι, καὶ ὅτι οὐ περὶ πολιτείασ ὑμῖν ἔσται ἀλλὰ περὶ σωτηρίασ, εἰ μὴ ποιήσεθ’ ἃ Θηραμένησ κελεύει. τῶν δ’ ἐν τῇ ἐκκλησία ὅσοι ἄνδρεσ ἀγαθοὶ ἦσαν, γνόντεσ τὴν παρασκευὴν καὶ τὴν ἀνάγκην, οἱ μὲν αὐτοῦ μένοντεσ ἡσυχίαν ἦγον, οἱ δὲ ᾤχοντο ἀπιόντεσ, τοῦτο γοῦν σφίσιν αὐτοῖσ συνειδότεσ, ὅτι οὐδὲν κακὸν τῇ πόλει ἐψηφίσαντο·

ὀλίγοι δέ τινεσ καὶ πονηροὶ καὶ κακῶσ βουλευόμενοι τὰ προσταχθέντα ἐχειροτόνησαν. παρήγγελτο γὰρ αὐτοῖσ δέκα μὲν οὓσ Θηραμένησ ἀπέδειξε χειροτονῆσαι, δέκα δὲ οὓσ οἱ καθεστηκότεσ ἔφοροι κελεύοιεν, δέκα δ’ ἐκ τῶν παρόντων·

οὕτω γὰρ τὴν ὑμετέραν ἀσθένειαν ἑώρων καὶ τὴν αὑτῶν δύναμιν ἠπίσταντο, ὥστε πρότερον ᾔδεσαν τὰ μέλλοντα ἐν τῇ ἐκκλησία πραχθήσεσθαι. ταῦτα δὲ οὐκ ἐμοὶ δεῖ πιστεῦσαι, ἀλλὰ ἐκείνῳ·

πάντα γὰρ τὰ ὑπ’ ἐμοῦ εἰρημένα ἐν τῇ βουλῇ ἀπολογούμενοσ ἔλεγεν, ὀνειδίζων μὲν τοῖσ φεύγουσιν, ὅτι δι’ αὑτὸν κατέλθοιεν, οὐδὲν φροντιζόντων Λακεδαιμονίων, ὀνειδίζων δὲ τοῖσ τῆσ πολιτείασ μετέχουσιν, ὅτι πάντων τῶν πεπραγμένων τοῖσ εἰρημένοισ τρόποισ ὑπ’ ἐμοῦ αὐτὸσ αἴτιοσ γεγενημένοσ τοιούτων τυγχάνοι, πολλὰσ πίστεισ αὐτοῖσ ἔργῳ δεδωκὼσ καὶ παρ’ ἐκείνων ὁρ́κουσ εἰληφώσ. καὶ τοσούτων καὶ ἑτέρων κακῶν καὶ αἰσχρῶν καὶ πάλαι καὶ νεωστὶ καὶ μικρῶν καὶ μεγάλων αἰτίου γεγενημένου τολμήσουσιν αὑτοὺσ φίλουσ ὄντασ ἀποφαίνειν, οὐχ ὑπὲρ ὑμῶν ἀποθανόντοσ Θηραμένουσ ἀλλ’ ὑπὲρ τῆσ αὑτοῦ πονηρίασ, καὶ δικαίωσ μὲν ἐν ὀλιγαρχίᾳ δίκην δόντοσ ἤδη γὰρ αὐτὴν κατέλυσε, δικαίωσ δ’ ἂν ἐν δημοκρατίᾳ·

δὶσ γὰρ ὑμᾶσ κατεδουλώσατο, τῶν μὲν παρόντων καταφρονῶν, τῶν δὲ ἀπόντων ἐπιθυμῶν, καὶ τῷ καλλίστῳ ὀνόματι χρώμενοσ δεινοτάτων ἔργων διδάσκαλοσ καταστάσ. περὶ μὲν τοίνυν Θηραμένουσ ἱκανά μοί ἐστι τὰ κατηγορημένα·

ἥκει δ’ ὑμῖν ἐκεῖνοσ ὁ καιρόσ, ἐν ᾧ δεῖ συγγνώμην καὶ ἔλεον μὴ εἶναι ἐν ταῖσ ὑμετέραισ γνώμαισ, ἀλλὰ παρὰ Ἐρατοσθένουσ καὶ τῶν τούτου συναρχόντων δίκην λαβεῖν, μηδὲ μαχομένουσ <μὲν> κρείττουσ εἶναι τῶν πολεμίων, ψηφιζομένουσ δὲ ἥττουσ τῶν ἐχθρῶν. μηδ’ ὧν φασι μέλλειν πράξειν πλείω χάριν αὐτοῖσ ἴστε, ἢ ὧν ἐποίησαν ὀργίζεσθε·

μηδ’ ἀποῦσι μὲν τοῖσ τριάκοντα ἐπιβουλεύετε, παρόντασ δ’ ἀφῆτε· μηδὲ τῆσ τύχησ, ἣ τούτουσ παρέδωκε τῇ πόλει, κάκιον ὑμῖν αὐτοῖσ βοηθήσητε. κατηγόρηται δὴ Ἐρατοσθένουσ καὶ τῶν τούτου φίλων, οἷσ τὰσ ἀπολογίασ ἀνοίσει καὶ μεθ’ ὧν αὐτῷ ταῦτα πέπρακται.

ὁ μέντοι ἀγὼν οὐκ ἐξ ἴσου τῇ πόλει καὶ Ἐρατοσθένει· οὗτοσ μὲν γὰρ κατήγοροσ καὶ δικαστὴσ αὑτὸσ ἦν τῶν κρινομένων, ἡμεῖσ δὲ νυνὶ εἰσ κατηγορίαν καὶ ἀπολογίαν καθέσταμεν. καὶ οὗτοι μὲν τοὺσ οὐδὲν ἀδικοῦντασ ἀκρίτουσ ἀπέκτειναν, ὑμεῖσ δὲ τοὺσ ἀπολέσαντασ τὴν πόλιν κατὰ τὸν νόμον ἀξιοῦτε κρίνειν, παρ’ ὧν οὐδ’ ἂν παρανόμωσ βουλόμενοι δίκην λαμβάνειν ἀξίαν τῶν ἀδικημάτων ὧν τὴν πόλιν ἠδικήκασι λάβοιτε.

τί γὰρ ἂν παθόντεσ δίκην τὴν ἀξίαν εἰήσαν τῶν ἔργων δεδωκότεσ; πότερον εἰ αὐτοὺσ ἀποκτείναιτε καὶ τοὺσ παῖδασ αὐτῶν, ἱκανὴν ἂν τοῦ φόνου δίκην λάβοιμεν, ὧν οὗτοι πατέρασ καὶ ὑεῖσ καὶ ἀδελφοὺσ ἀκρίτουσ ἀπέκτειναν;

ἀλλὰ εἰ τὰ χρήματα τὰ φανερὰ δημεύσαιτε, καλῶσ ἂν ἔχοι ἢ τῇ πόλει, ἧσ οὗτοι πολλὰ εἰλήφασιν, ἢ τοῖσ ἰδιώταισ, ὧν <τὰσ> οἰκίασ ἐξεπόρθησαν; ἐπειδὴ τοίνυν πάντα ποιοῦντεσ δίκην παρ’ αὐτῶν <τὴν ἀξίαν> οὐκ ἂν δύναισθε λαβεῖν, πῶσ οὐκ αἰσχρὸν ὑμῖν καὶ ἡντινοῦν ἀπολιπεῖν, ἥντινά τισ βούλοιτο παρὰ τούτων λαμβάνειν;

πᾶν δ’ ἄν μοι δοκεῖ τολμῆσαι, ὅστισ νυνὶ οὐχ ἑτέρων ὄντων τῶν δικαστῶν ἀλλ’ αὐτῶν τῶν κακῶσ πεπονθότων, ἥκει ἀπολογησόμενοσ πρὸσ αὐτοὺσ τοὺσ μάρτυρασ τῆσ τούτου πονηρίασ·

τοσοῦτον ἢ ὑμῶν καταπεφρόνηκεν ἢ ἑτέροισ πεπίστευκεν. ὧν ἀμφοτέρων ἄξιον ἐπιμεληθῆναι, ἐνθυμουμένουσ ὅτι οὔτ’ ἂν ἐκεῖνα ἐδύναντο ποιεῖν μὴ ἑτέρων συμπραττόντων οὔτ’ ἂν νῦν ἐπεχείρησαν ἐλθεῖν μὴ ὑπὸ τῶν αὐτῶν οἰόμενοι σωθήσεσθαι, οἳ οὐ τούτοισ ἥκουσι βοηθήσοντεσ, ἀλλὰ ἡγούμενοι πολλὴν ἄδειαν σφίσιν ἔσεσθαι τῶν <τε> πεπραγμένων καὶ τοῦ λοιποῦ ποιεῖν ὅ τι ἂν βούλωνται, εἰ τοὺσ μεγίστων κακῶν αἰτίουσ λαβόντεσ ἀφήσετε.

ἀλλὰ καὶ τῶν συνερούντων αὐτοῖσ ἄξιον θαυμάζειν, πότερον ὡσ καλοὶ κἀγαθοὶ αἰτήσονται, τὴν αὑτῶν ἀρετὴν πλείονοσ ἀξίαν ἀποφαίνοντεσ τῆσ <τούτων> πονηρίασ·

ἐβουλόμην μέντ’ ἂν αὐτοὺσ οὕτω προθύμουσ εἶναι σῴζειν τὴν πόλιν, ὥσπερ οὗτοι ἀπολλύναι ἢ ὡσ δεινοὶ λέγειν ἀπολογήσονται καὶ τὰ τούτων ἔργα πολλοῦ ἄξια ἀποφανοῦσιν. ἀλλ’ οὐχ ὑπὲρ ὑμῶν οὐδεὶσ αὐτῶν οὐδὲ τὰ δίκαια πώποτε ἐπεχείρησεν εἰπεῖν. ἀλλὰ τοὺσ μάρτυρασ ἄξιον ἰδεῖν, οἳ τούτοισ μαρτυροῦντεσ αὑτῶν κατηγοροῦσι, σφόδρα ἐπιλήσμονασ καὶ εὐήθεισ νομίζοντεσ ὑμᾶσ εἶναι, εἰ διὰ μὲν τοῦ ὑμετέρου πλήθουσ ἀδεῶσ ἡγοῦνται τοὺσ τριάκοντα σώσειν, διὰ δὲ Ἐρατοσθένην καὶ τοὺσ συνάρχοντασ αὐτοῦ δεινὸν ἦν καὶ τῶν τεθνεώτων ἐπ’ ἐκφορὰν ἐλθεῖν.

καίτοι οὗτοι μὲν σωθέντεσ πάλιν ἂν δύναιντο τὴν πόλιν ἀπολέσαι·

ἐκεῖνοι δέ, οὓσ οὗτοι ἀπώλεσαν, τελευτήσαντεσ τὸν βίον πέρασ ἔχουσι τῆσ παρὰ τῶν ἐχθρῶν τιμωρίασ. οὐκ οὖν δεινὸν εἰ τῶν μὲν ἀδίκωσ τεθνεώτων οἱ φίλοι συναπώλλυντο, αὐτοῖσ δὲ τοῖσ τὴν πόλιν ἀπολέσασι δήπου ἐπ’ ἐκφορὰν πολλοὶ ἥξουσιν, ὁπότε βοηθεῖν τοσοῦτοι παρασκευάζονται; καὶ μὲν δὴ πολλῷ ῥᾷον ἡγοῦμαι εἶναι ὑπὲρ ὧν ὑμεῖσ ἐπάσχετε ἀντειπεῖν, ἢ ὑπὲρ ὧν οὗτοι πεποιήκασιν ἀπολογήσασθαι.

καίτοι λέγουσιν ὡσ Ἐρατοσθένει ἐλάχιστα τῶν τριάκοντα κακὰ εἴργασται, καὶ διὰ τοῦτο αὐτὸν ἀξιοῦσι σωθῆναι· ὅτι δὲ τῶν ἄλλων Ἑλλήνων πλεῖστα εἰσ ὑμᾶσ ἐξημάρτηκεν, οὐκ οἰόνται χρῆναι αὐτὸν ἀπολέσθαι; ὑμεῖσ δὲ δείξατε ἥντινα γνώμην ἔχετε περὶ τῶν πραγμάτων.

εἰ μὲν γὰρ τούτου καταψηφιεῖσθε, δῆλοι ἔσεσθε ὡσ ὀργιζόμενοι τοῖσ πεπραγμένοισ· εἰ δὲ ἀποψηφιεῖσθε, ὀφθήσεσθε τῶν αὐτῶν ἔργων ἐπιθυμηταὶ τούτοισ ὄντεσ, καὶ οὐχ ἕξετε λέγειν ὅτι τὰ ὑπὸ τῶν τριάκοντα προσταχθέντα ἐποιεῖτε· νυνὶ μὲν γὰρ οὐδεὶσ ὑμᾶσ ἀναγκάζει παρὰ τὴν ὑμετέραν γνώμην ψηφίζεσθαι.

ὥστε συμβουλεύω μὴ τούτων ἀποψηφισαμένουσ ὑμῶν αὐτῶν καταψηφίσασθαι. μηδ’ οἰέσθε κρύβδην τὴν ψῆφον εἶναι φανερὰν γὰρ τῇ πόλει τὴν ὑμετέραν γνώμην ποιήσετε. βούλομαι δὲ ὀλίγα ἑκατέρουσ ἀναμνήσασ καταβαίνειν, τούσ τε ἐξ ἄστεωσ καὶ τοὺσ ἐκ Πειραιῶσ, ἵνα τὰσ ὑμῖν τούτων γεγενημένασ συμφορὰσ παραδείγματα ἔχοντεσ τὴν ψῆφον φέρητε.

καὶ πρῶτον μὲν ὅσοι ἐξ ἄστεώσ ἐστε, σκέψασθε ὅτι ὑπὸ τούτων οὕτω σφόδρα ἤρχεσθε, ὥστε ἀδελφοῖσ καὶ ὑέσι καὶ πολίταισ ἠναγκάζεσθε πολεμεῖν τοιοῦτον πόλεμον, ἐν ᾧ ἡττηθέντεσ μὲν τοῖσ νικήσασι τὸ ἴσον ἔχετε, νικήσαντεσ δ’ ἄν τούτοισ ἐδουλεύετε. καὶ τοὺσ ἰδίουσ οἴκουσ οὗτοι μὲν ἂν ἐκ τῶν πραγμάτων μεγάλουσ ἐκτήσαντο, ὑμεῖσ δὲ διὰ τὸν πρὸσ ἀλλήλουσ πόλεμον ἐλάττουσ ἔχετε·

συνωφελεῖσθαι μὲν γὰρ ὑμᾶσ οὐκ ἠξίουν, συνδιαβάλλεσθαι δ’ ἠνάγκαζον, εἰσ τοσοῦτον ὑπεροψίασ ἐλθόντεσ ὥστε οὐ τῶν ἀγαθῶν κοινούμενοι πιστοὺσ ὑμᾶσ ἐκτῶντο, ἀλλὰ τῶν ὀνειδῶν μεταδιδόντεσ εὔνουσ ὠόντο εἶναι. ἀνθ’ ὧν ὑμεῖσ νῦν ἐν τῷ θαρραλέῳ ὄντεσ, καθ’ ὅσον δύνασθε, καὶ ὑπὲρ ὑμῶν αὐτῶν καὶ ὑπὲρ τῶν ἐκ Πειραιῶσ τιμωρήσασθε, ἐνθυμηθέντεσ μὲν ὅτι ὑπὸ τούτων πονηροτάτων ὄντων ἤρχεσθε, ἐνθυμηθέντεσ δὲ ὅτι μετ’ ἀνδρῶν νῦν ἀρίστων πολιτεύεσθε καὶ τοῖσ πολεμίοισ μάχεσθε καὶ περὶ τῆσ πόλεωσ βουλεύεσθε, ἀναμνησθέντεσ δὲ τῶν ἐπικούρων, οὓσ οὗτοι φύλακασ τῆσ σφετέρασ ἀρχῆσ καὶ τῆσ ὑμετέρασ δουλείασ εἰσ τὴν ἀκρόπολιν κατέστησαν.

καὶ πρὸσ ὑμᾶσ μὲν ἔτι πολλῶν ὄντων εἰπεῖν τοσαῦτα λέγω.

ὅσοι δ’ ἐκ Πειραιῶσ ἐστε, πρῶτον μὲν τῶν ὅπλων ἀναμνήσθητε, ὅτι πολλὰσ μάχασ ἐν τῇ ἀλλοτρίᾳ μαχεσάμενοι οὐχ ὑπὸ τῶν πολεμίων ἀλλ’ ὑπὸ τούτων εἰρήνησ οὔσησ ἀφῃρέθητε τὰ ὅπλα, ἔπειθ’ ὅτι ἐξεκηρύχθητε μὲν ἐκ τῆσ πόλεωσ, ἣν ὑμῖν οἱ πατέρεσ παρέδοσαν, φεύγοντασ δὲ ὑμᾶσ ἐκ τῶν πόλεων ἐξῃτοῦντο. ἀνθ’ ὧν ὀργίσθητε μὲν ὥσπερ ὅτ’ ἐφεύγετε, ἀναμνήσθητε δὲ καὶ τῶν ἄλλων κακῶν ἃ πεπόνθατε ὑπ’ αὐτῶν, οἳ τοὺσ μὲν ἐκ τῆσ ἀγορᾶσ τοὺσ δ’ ἐκ τῶν ἱερῶν συναρπάζοντεσ βιαίωσ ἀπέκτειναν, τοὺσ δὲ ἀπὸ τέκνων καὶ γονέων καὶ γυναικῶν ἀφέλκοντεσ φονέασ αὑτῶν ἠνάγκασαν γενέσθαι καὶ οὐδὲ ταφῆσ τῆσ νομιζομένησ εἰάσαν τυχεῖν, ἡγούμενοι τὴν αὑτῶν ἀρχὴν βεβαιοτέραν εἶναι τῆσ παρὰ τῶν θεῶν τιμωρίασ.

πολλαχοῦ κινδυνεύσαντεσ καὶ εἰσ πολλὰσ πόλεισ πλανηθέντεσ καὶ πανταχόθεν ἐκκηρυττόμενοι, ἐνδεεῖσ ὄντεσ τῶν ἐπιτηδείων, οἱ μὲν ἐν πολεμίᾳ τῇ πατρίδι τοὺσ παῖδασ καταλιπόντεσ, οἱ δ’ ἐν ξένῃ γῇ, πολλῶν ἐναντιουμένων ἤλθετε εἰσ τὸν Πειραιᾶ.

πολλῶν δὲ καὶ μεγάλων κινδύνων ὑπαρξάντων ἄνδρεσ ἀγαθοὶ γενόμενοι τοὺσ μὲν ἠλευθερώσατε, τοὺσ δ’ εἰσ τὴν πατρίδα κατηγάγετε. εἰ δὲ ἐδυστυχήσατε καὶ τούτων ἡμάρτετε, αὐτοὶ μὲν ἂν δείσαντεσ ἐφεύγετε μὴ πάθητε τοιαῦτα οἱᾶ καὶ πρότερον, καὶ οὔτ’ ἂν ἱερὰ οὔτε βωμοὶ ὑμᾶσ ἀδικουμένουσ διὰ τοὺσ τούτων τρόπουσ ὠφέλησαν, ἃ καὶ τοῖσ ἀδικοῦσι σωτήρια γίγνεται·

οἱ δὲ παῖδεσ ὑμῶν, ὅσοι μὲν ἐνθάδε ἦσαν, ὑπὸ τούτων ἂν ὑβρίζοντο, οἱ δ’ ἐπὶ ξένησ μικρῶν ἂν ἕνεκα συμβολαίων ἐδούλευον ἐρημίᾳ τῶν ἐπικουρησόντων. ἀλλὰ γὰρ οὐ τὰ μέλλοντα ἔσεσθαι βούλομαι λέγειν, τὰ πραχθέντα ὑπὸ τούτων οὐ δυνάμενοσ εἰπεῖν.

οὐδὲ γὰρ ἑνὸσ κατηγόρου οὐδὲ δυοῖν ἔργον ἐστίν, ἀλλὰ πολλῶν. ὅμωσ δὲ τῆσ ἐμῆσ προθυμίασ <οὐδὲν> ἐλλέλειπται, ὑπέρ <τε> τῶν ἱερῶν, ἃ οὗτοι τὰ μὲν ἀπέδοντο τὰ δ’ εἰσιόντεσ ἐμίαινον, ὑπέρ τε τῆσ πόλεωσ, ἣν μικρὰν ἐποίουν, ὑπέρ τε τῶν νεωρίων, ἃ καθεῖλον, καὶ ὑπὲρ τῶν τεθνεώτων, οἷσ ὑμεῖσ, ἐπειδὴ ζῶσιν ἐπαμῦναι οὐκ ἐδύνασθε, ἀποθανοῦσι βοηθήσατε. οἶμαι δ’ αὐτοὺσ ἡμῶν τε ἀκροᾶσθαι καὶ ὑμᾶσ εἴσεσθαι τὴν ψῆφον φέροντασ, ἡγουμένουσ, ὅσοι μὲν ἂν τούτων ἀποψηφίσησθε, αὐτῶν θάνατον κατεψηφισμένουσ ἔσεσθαι, ὅσοι δ’ ἂν παρὰ τούτων δίκην λάβωσιν, ὑπὲρ αὐτῶν τιμωρίασ πεποιημένουσ.

παύσομαι κατηγορῶν.

ἀκηκόατε, ἑωράκατε, πεπόνθατε, ἔχετε· δικάζετε.

상위

Lysias (리시아스)

목록

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION