Lysias, Speeches, Κατὰ θεομνήστου, Α

(리시아스, Speeches, Κατὰ θεομνήστου, Α)

μαρτύρων μὲν οὐκ ἀπορίαν μοι ἔσεσθαι δοκῶ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί· πολλοὺσ γὰρ ὑμῶν ὁρῶ δικάζοντασ τῶν τότε παρόντων, ὅτε Λυσίθεοσ Θεόμνηστον εἰσήγγελλε τὰ ὅπλα ἀποβεβληκότα, οὐκ ἐξὸν αὐτῷ, δημηγορεῖν· ἐν ἐκείνῳ γὰρ τῷ ἀγῶνι τὸν πατέρα μ’ ἔφασκεν ἀπεκτονέναι τὸν ἐμαυτοῦ. ἐγὼ δ’, εἰ μὲν τὸν ἑαυτοῦ με ἀπεκτονέναι ᾐτιᾶτο, συγγνώμην ἂν εἶχον αὐτῷ τῶν εἰρημένων φαῦλον γὰρ αὐτὸν καὶ οὐδενὸσ ἄξιον ἡγούμην· οὐδ’ εἴ τι ἄλλο τῶν ἀπορρήτων ἤκουσα, οὐκ ἂν ἐπεξῆλθον αὐτῷ ἀνελευθέρου γὰρ καὶ λίαν φιλοδίκου εἶναι νομίζω κακηγορίασ δικάζεσθαι·

νυνὶ δὲ αἰσχρόν μοι εἶναι δοκεῖ τοῦ πατρόσ, οὕτω πολλοῦ ἀξίου γεγενημένου καὶ ὑμῖν καὶ τῇ πόλει, μὴ τιμωρήσασθαι τὸν ταῦτ’ εἰρηκότα, καὶ παρ’ ὑμῶν εἰδέναι βούλομαι πότερον δώσει δίκην, ἢ τούτῳ μόνῳ Ἀθηναίων ἐξαίρετόν ἐστι καὶ ποιεῖν καὶ λέγειν παρὰ τοὺσ νόμουσ ὅ τι ἂν βούληται.

ἐμοὶ γάρ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ἔτη ἐστὶ <δύο καὶ> τριάκοντα, ἐξ ὅτου <δ’> ὑμεῖσ κατεληλύθατε, εἰκοστὸν τουτί.

φαίνομαι οὖν τρισκαιδεκέτησ ὢν ὅτε ὁ πατὴρ ὑπὸ τῶν τριάκοντα ἀπέθνησκε. ταύτην δὲ ἔχων τὴν ἡλικίαν οὔτε τί ἔστιν ὀλιγαρχία ἠπιστάμην, οὔτε ἂν ἐκείνῳ ἀδικουμένῳ ἐδυνάμην βοηθῆσαι. καὶ μὲν δὴ οὐκ ὀρθῶσ τῶν χρημάτων ἕνεκα ἐπεβούλευσα <ἂν> αὐτῷ·

ὁ γὰρ πρεσβύτεροσ ἀδελφὸσ Πανταλέων ἅπαντα παρέλαβε, καὶ ἐπιτροπεύσασ ἡμᾶσ τῶν πατρῴων ἀπεστέρησεν, ὥστε πολλῶν ἕνεκα, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, προσήκει μοι αὐτὸν βούλεσθαι ζῆν. ἀνάγκη μὲν οὖν περὶ αὐτῶν μνησθῆναι, οὐδὲν δὲ δεῖ πολλῶν λόγων· σχεδὸν <γὰρ> ἐπίστασθε ἅπαντεσ ὅτι ἀληθῆ λέγω. ὅμωσ δὲ μάρτυρασ αὐτῶν παρέξομαι. Μάρτυρεσ ἴσωσ τοίνυν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, περὶ τούτων μὲν οὐδὲν ἀπολογήσεται, ἐρεῖ δὲ πρὸσ ὑμᾶσ ἅπερ ἐτόλμα λέγειν καὶ πρὸσ τὸν διαιτητήν, ὡσ οὐκ ἔστι τῶν ἀπορρήτων, ἐάν τισ εἴπῃ τὸν πατέρα ἀπεκτονέναι· τὸν γὰρ νόμον οὐ ταῦτ’ ἀπαγορεύειν, ἀλλ’ ἀνδροφόνον οὐκ ἐᾶν λέγειν.

ἐγὼ δὲ οἶμαι ὑμᾶσ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, οὐ περὶ τῶν ὀνομάτων διαφέρεσθαι ἀλλὰ τῆσ τούτων διανοίασ, καὶ πάντασ εἰδέναι, ὅτι ὅσοι <ἀπεκτόνασί τινασ, καὶ ἀνδροφόνοι εἰσί, καὶ ὅσοι> ἀνδροφόνοι εἰσί, καὶ ἀπεκτόνασί τινασ.

πολὺ γὰρ ἔργον ἦν τῷ νομοθέτῃ ἅπαντα τὰ ὀνόματα γράφειν ὅσα τὴν αὐτὴν δύναμιν ἔχει· ἀλλὰ περὶ ἑνὸσ εἰπὼν περὶ πάντων ἐδήλωσεν. οὐ γὰρ δήπου, ὦ Θεόμνηστε, εἰ μέν τίσ σε εἴποι πατραλοίαν ἢ μητραλοίαν, ἠξίουσ ἂν αὐτὸν ὀφλεῖν σοι δίκην, εἰ δέ τισ εἴποι ὡσ τὴν τεκοῦσαν ἢ τὸν φύσαντα ἔτυπτεσ, ᾤου ἂν αὐτὸν ἀζήμιον δεῖν εἶναι ὡσ οὐδὲν τῶν ἀπορρήτων εἰρηκότα.

ἡδέωσ γὰρ ἄν σου πυθοίμην περὶ τοῦτο γὰρ δεινὸσ εἶ καὶ μεμελέτηκασ καὶ ποιεῖν καὶ λέγειν·

εἴ τίσ σε εἴποι ῥῖψαι τὴν ἀσπίδα ἐν δὲ τῷ νόμῳ εἴρηται, "ἐάν τισ φάσκῃ ἀποβεβληκέναι, ὑπόδικον εἶναι" , οὐκ ἂν ἐδικάζου αὐτῷ ἀλλ’ ἐξήρκει ἄν σοι ἐρριφέναι τὴν ἀσπίδα λέγοντι οὐδέν σοι μέλειν; οὐδὲ γὰρ τὸ αὐτό ἐστι ῥῖψαι καὶ ἀποβεβληκέναι· ἀλλ’ οὐδ’ ἂν τῶν ἕνδεκα γενόμενοσ ἀποδέξαιο, εἴ τισ ἀπάγοι τινὰ φάσκων θοἰμάτιον ἀποδεδύσθαι ἢ τὸν χιτωνίσκον ἐκδεδύσθαι, ἀλλ’ ἀφείησ ἂν τὸν αὐτὸν τρόπον, ὅτι οὐ λωποδύτησ ὀνομάζεται.

οὐδ’ εἴ τισ παῖδα ἐξαγαγὼν ληφθείη, οὐκ ἂν φάσκοισ αὐτὸν ἀνδραποδιστὴν εἶναι, εἴπερ μαχεῖ τοῖσ ὀνόμασιν, ἀλλὰ μὴ τοῖσ ἔργοισ τὸν νοῦν προσέξεισ, ὧν ἕνεκα τὰ ὀνόματα πάντεσ τίθενται. ἔτι τοίνυν σκέψασθε, ὦ ἄνδρεσ δικασταί·

οὑτοσὶ γάρ μοι δοκεῖ ὑπὸ ῥᾳθυμίασ καὶ μαλακίασ οὐδ’ εἰσ Ἄρειον πάγον ἀναβεβηκέναι. πάντεσ γὰρ ἐπίστασθε ὅτι ἐν ἐκείνῳ τῷ χωρίῳ, ὅταν τὰσ τοῦ φόνου δίκασ δικάζωνται, οὐ διὰ τούτου τοῦ ὀνόματοσ τὰσ διωμοσίασ ποιοῦνται, ἀλλὰ δι’ οὗπερ ἐγὼ κακῶσ ἀκήκοα· ὁ μὲν γὰρ διώκων ὡσ ἔκτεινε διόμνυται, ὁ δὲ φεύγων ὡσ οὐκ ἔκτεινεν. οὐκ οὖν ἄτοπον ἂν εἰή τὸν δράσαντ’ ἀφεῖναι φάσκοντα ἀνδροφόνον εἶναι, ὅτι ὁ διώκων, ὡσ ἔκτεινε, τὸν φεύγοντα διωμόσατο;

τί γὰρ ταῦτα, ὧν οὗτοσ ἐρεῖ, διαφέρει; καὶ αὐτὸσ μὲν Λυσιθέῳ κακηγορίασ ἐδικάσω εἰπόντι σε ἐρριφέναι τὴν ἀσπίδα. καίτοι περὶ μὲν τοῦ ῥῖψαι οὐδὲν <ἐν> τῷ νόμῳ εἴρηται, ἐὰν δέ τισ εἴπῃ ἀποβεβληκέναι τὴν ἀσπίδα, πεντακοσίασ δραχμὰσ ὀφείλειν κελεύει. οὐκ οὖν δεινόν, εἰ ὅταν μὲν δέῃ σὲ κακῶσ ἀκούσαντα τοὺσ ἐχθροὺσ τιμωρεῖσθαι, οὕτω τοὺσ νόμουσ ὥσπερ ἐγὼ νῦν λαμβάνεισ, ὅταν δ’ ἕτερον παρὰ τοὺσ νόμουσ εἴπῃσ κακῶσ, οὐκ ἀξιοῖσ δοῦναι δίκην;

πότερον οὕτωσ σὺ δεινὸσ εἶ ὥστε, ὅπωσ ἂν βούλῃ, οἱο͂́σ τ’ εἶ χρῆσθαι τοῖσ νόμοισ, ἢ τοσοῦτον δύνασαι ὥστε οὐδέποτε οἰεί τοὺσ ἀδικουμένουσ ὑπὸ σοῦ τιμωρίασ τεύξεσθαι; εἶτ’ οὐκ αἰσχύνῃ οὕτωσ ἀνοήτωσ διακείμενοσ, ὥστε οὐκ ἐξ ὧν εὖ πεποίηκασ τὴν πόλιν, ἀλλ’ ἐξ ὧν ἀδικῶν οὐ δέδωκασ δίκην, οἰεί δεῖν πλεονεκτεῖν; καί μοι ἀνάγνωθι τὸν νόμον.

Νόμοσ ἐγὼ τοίνυν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ὑμᾶσ μὲν πάντασ εἰδέναι ἡγοῦμαι ὅτι ἐγὼ μὲν ὀρθῶσ λέγω, τοῦτον δὲ οὕτω σκαιὸν εἶναι ὥστε οὐ δύνασθαι μαθεῖν τὰ λεγόμενα. βούλομαι οὖν αὐτὸν καὶ ἐξ ἑτέρων νόμων περὶ τούτων διδάξαι, ἐάν πωσ ἀλλὰ νῦν ἐπὶ τοῦ βήματοσ παιδευθῇ καὶ τὸ λοιπὸν ἡμῖν μὴ παρέχῃ πράγματα.

καί μοι ἀνάγνωθι τούτουσ τοὺσ νόμουσ τοὺσ Σόλωνοσ τοὺσ παλαιούσ. "δεδέσθαι δ’ ἐν τῇ ποδοκάκκῃ ἡμέρασ πέντε τὸν πόδα, ἐὰν μὴ προστιμήσῃ ἡ ἡλιαία.

ἡ ποδοκάκκη αὕτη ἐστίν, ὦ Θεόμνηστε, ὃ νῦν καλεῖται ἐν τῷ ξύλῳ δεδέσθαι.

εἰ οὖν ὁ δεθεὶσ ἐξελθὼν ἐν ταῖσ εὐθύναισ τῶν ἕνδεκα κατηγοροίη ὅτι οὐκ ἐν τῇ ποδοκάκκῃ ἐδέδετο ἀλλ’ ἐν τῷ ξύλῳ, οὐκ ἂν ἠλίθιον αὐτὸν νομίζοιεν; λέγε ἕτερον νόμον. Νόμοσ "ἐπεγγυᾶν δ’ ἐπιορκήσαντα τὸν Ἀπόλλω.

δεδιότα δὲ δίκησ ἕνεκα δρασκάζειν.

τοῦτο τὸ ἐπιορκήσαντα ὀμόσαντά ἐστι, τό τε δρασκάζειν, ὃ νῦν ἀποδιδράσκειν ὀνομάζομεν.

Νόμοσ "ὅστισ δὲ ἀπίλλει τῇ θύρᾳ, ἔνδον τοῦ κλέπτου ὄντοσ.

τὸ ἀπίλλειν τοῦτο ἀποκλείειν νομίζεται, καὶ μηδὲν διὰ τοῦτο διαφέρου.

Νόμοσ "τὸ ἀργύριον στάσιμον εἶναι ἐφ’ ὁπόσῳ ἂν βούληται ὁ δανείζων.

τὸ στάσιμον τοῦτό ἐστιν, ὦ βέλτιστε, οὐ ζυγῷ ἱστάναι ἀλλὰ τόκον πράττεσθαι ὁπόσον ἂν βούληται.

ἔτι δ’ ἀνάγνωθι τουτουὶ τοῦ νόμου τὸ τελευταῖον. Νόμοσ "οἰκῆοσ καὶ βλάβησ τὴν διπλὴν εἶναι ὀφείλειν.

προσέχετε τὸν νοῦν.

τὸ μὲν πεφασμένωσ ἐστὶ φανερῶσ, πολεῖσθαι δὲ βαδίζειν, τὸ δὲ οἰκῆοσ θεράποντοσ. πολλὰ δὲ τοιαῦτα καὶ ἄλλα ἐστίν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί.

ἀλλ’ εἰ μὴ σιδηροῦσ ἐστιν, οἰόμαι αὐτὸν ἔννουν γεγονέναι ὅτι τὰ μὲν πράγματα ταὐτά ἐστι νῦν τε καὶ πάλαι, τῶν δὲ ὀνομάτων ἐνίοισ οὐ τοῖσ αὐτοῖσ χρώμεθα νῦν τε καὶ πρότερον. δηλώσει δέ· οἰχήσεται γὰρ ἀπιὼν ἀπὸ τοῦ βήματοσ σιωπῇ. εἰ δὲ μή, δέομαι ὑμῶν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, τὰ δίκαια ψηφίσασθαι, ἐνθυμουμένουσ ὅτι πολὺ μεῖζον κακόν ἐστιν ἀκοῦσαί τινα τὸν πατέρα ἀπεκτονέναι ἢ τὴν ἀσπίδα ἀποβεβληκέναι.

ἐγὼ γοῦν δεξαίμην ἂν πάσασ τὰσ ἀσπίδασ ἐρριφέναι ἢ τοιαύτην γνώμην ἔχειν περὶ τὸν πατέρα. οὗτοσ οὖν ἔνοχοσ μὲν ὢν τῇ αἰτίᾳ, ἐλάττονοσ δὲ οὔσησ αὐτῷ τῆσ συμφορᾶσ, οὐ μόνον ὑφ’ ὑμῶν ἠλεήθη, ἀλλὰ καὶ τὸν μαρτυρήσαντα ἠτίμωσεν.

ἐγὼ δὲ ἑωρακὼσ μὲν ἐκεῖνο τοῦτον ποιήσαντα ὃ καὶ ὑμεῖσ ἴστε, αὐτὸσ δὲ σώσασ τὴν ἀσπίδα, ἀκηκοὼσ δὲ οὕτωσ ἀνόσιον καὶ δεινὸν πρᾶγμα, μεγίστησ δὲ οὔσησ μοι τῆσ συμφορᾶσ, εἰ ἀποφεύξεται, τούτῳ δ’ οὐδενὸσ ἀξίασ, εἰ κακηγορίασ ἁλώσεται, οὐκ ἄρα δίκην παρ’ αὐτοῦ λήψομαι; τίνοσ ὄντοσ ἐμοὶ πρὸσ ὑμᾶσ ἐγκλήματοσ; πότερον ὅτι δικαίωσ ἀκήκοα;

ἀλλ’ οὐδ’ ἂν αὐτοὶ φήσαιτε. ἀλλ’ ὅτι βελτίων καὶ ἐκ βελτιόνων ὁ φεύγων ἐμοῦ; ἀλλ’ οὐδ’ ἂν αὐτὸσ ἀξιώσειεν. ἀλλ’ ὅτι ἀποβεβληκὼσ τὰ ὅπλα δικάζομαι κακηγορίασ τῷ σώσαντι; ἀλλ’ οὐχ οὗτοσ ὁ λόγοσ ἐν τῇ πόλει κατεσκέδασται. ἀναμνήσθητε δὲ ὅτι μεγάλην καὶ καλὴν ἐκείνην δωρεὰν αὐτῷ δεδώκατε·

ἀπιόντα δὲ ἀπὸ τοῦ δικαστηρίου καὶ λέγοντα ὅτι δυστυχεστάτην ἐκείνην εἰήμεν στρατείαν ἐστρατευμένοι, ἐν ᾗ πολλοὶ μὲν ἡμῶν ἀπέθανον, οἱ δὲ σώσαντεσ τὰ ὅπλα ὑπὸ τῶν ἀποβαλόντων ψευδομαρτυρίων ἑαλώκασι, κρεῖττον δὲ ἦν αὐτῷ τότε ἀποθανεῖν ἢ οἴκαδ’ ἐλθόντι τοιαύτῃ τύχῃ χρῆσθαι;

μὴ τοίνυν ἀκούσαντά <τε> Θεόμνηστον κακῶσ τὰ προσήκοντα ἐλεεῖτε, καὶ ὑβρίζοντι καὶ λέγοντι παρὰ τοὺσ νόμουσ συγγνώμην ἔχετε.

τίσ γὰρ ἂν ἐμοὶ μείζων ταύτησ γένοιτο συμφορά, περὶ τοιούτου πατρὸσ οὕτωσ αἰσχρὰσ αἰτίασ ἀκηκοότι; ὃσ πολλάκισ μὲν ἐστρατήγησε, πολλοὺσ δὲ καὶ ἄλλουσ κινδύνουσ μεθ’ ὑμῶν ἐκινδύνευσε·

καὶ οὔτε τοῖσ πολεμίοισ τὸ ἐκείνου σῶμα ὑποχείριον ἐγένετο, οὔτε τοῖσ πολίταισ οὐδεμίαν πώποτε ὦφλεν εὐθύνην, ἔτη δὲ γεγονὼσ ἑπτὰ καὶ ἑξήκοντα ἐν ὀλιγαρχίᾳ δι’ εὔνοιαν τοῦ ὑμετέρου πλήθουσ ἀπέθανεν. ἆρ’ ἄξιον ὀργισθῆναι τῷ <τοιαῦτ’> εἰρηκότι καὶ βοηθῆσαι τῷ πατρί, ὡσ καὶ ἐκείνου κακῶσ ἀκηκοότοσ;

τί γὰρ ἂν τούτου ἀνιαρότερον γένοιτο αὐτῷ, ἢ τεθνάναι μὲν ὑπὸ τῶν ἐχθρῶν, αἰτίαν δ’ ἔχειν ὑπὸ τῶν παίδων <ἀνῃρῆσθαι>; οὗ ἔτι καὶ νῦν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, τῆσ ἀρετῆσ τὰ μνημεῖα πρὸσ τοῖσ ὑμετέροισ <ἱεροῖσ> ἀνάκειται, τὰ δὲ τούτου καὶ τοῦ τούτου πατρὸσ τῆσ κακίασ πρὸσ τοῖσ τῶν πολεμίων· οὕτω σύμφυτοσ αὐτοῖσ ἡ δειλία. καὶ μὲν δή, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ὅσῳ μείζουσ εἰσὶ καὶ νεανίαι τὰσ ὄψεισ, τοσούτῳ μᾶλλον ὀργῆσ ἄξιοί εἰσι.

δῆλον γὰρ ὅτι τοῖσ μὲν σώμασι δύνανται, τὰσ δὲ ψυχὰσ οὐκ <εὖ> ἔχουσιν. ἀκούω δ’ αὐτόν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ἐπὶ τοῦτον τὸν λόγον τρέπεσθαι, ὡσ ὀργισθεὶσ εἴρηκε ταῦτα ἐμοῦ μαρτυρήσαντοσ τὴν αὐτὴν μαρτυρίαν Διονυσίῳ.

ὑμεῖσ δ’ ἐνθυμεῖσθε, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ὅτι ὁ νομοθέτησ οὐδεμίαν ὀργῇ συγγνώμην δίδωσιν, ἀλλὰ ζημιοῖ τὸν λέγοντα, ἐὰν μὴ ἀποφαίνῃ ὡσ ἔστιν ἀληθῆ τὰ εἰρημένα. ἐγὼ δὲ δὶσ ἤδη περὶ τούτου μεμαρτύρηκα· οὐ γὰρ πω ᾔδη ὅτι ὑμεῖσ τοὺσ μὲν ἰδόντασ τιμωρεῖσθε, τοῖσ δὲ ἀποβαλοῦσι συγγνώμην ἔχετε. περὶ μὲν οὖν τούτων οὐκ οἶδ’ ὅ τι δεῖ πλείω λέγειν·

ἐγὼ δ’ ὑμῶν δέομαι καταψηφίσασθαι Θεομνήστου, ἐνθυμουμένουσ ὅτι οὐκ ἂν γένοιτο τούτου μείζων ἀγών μοι. νῦν γὰρ διώκω <μὲν> κακηγορίασ, τῇ δ’ αὐτῇ ψήφῳ φόνου φεύγω τοῦ πατρόσ, ὃσ μόνοσ, ἐπειδὴ τάχιστα ἐδοκιμάσθην, ἐπεξῆλθον τοῖσ τριάκοντα ἐν Ἀρείῳ πάγῳ. ὧν μεμνημένοι καὶ ἐμοὶ καὶ τῷ πατρὶ βοηθήσατε καὶ τοῖσ νόμοισ τοῖσ κειμένοισ καὶ τοῖσ ὁρ́κοισ οἷσ ὀμωμόκατε.

상위

Lysias (리시아스)

목록

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION