Aristides, Aelius, Orationes, Ῥοδίοισ περὶ ὁμονοίας

(아리스티데스, 아일리오스, 연설, Ῥοδίοισ περὶ ὁμονοίας)

εἰ μὲν οὕτωσ εἶχον, ὦ ἄνδρεσ Ῥόδιοι, τὸ σῶμα, ὡσ ἐγώ τε ἂν ἐβουλόμην καὶ ὑμεῖσ συνεύξεσθε, αὐτὸσ ἂν ὑμῖν διαβὰσ εἰσ λόγουσ ἦλθον πολλῶν ἕνεκα· ἐπεὶ δ’ ἴσωσ καὶ πρὸσ ὑμᾶσ ἀφῖκται λόγοσ ὡσ διακείμεθα, ὑπὲρ μὲν τῶν κατ’ ἐμαυτὸν τοῖσ θεοῖσ ἐπιτρέπω, δι’ οὓσ καὶ εἰσ τοῦτον ἐσώθην τὸν χρόνον· πρὸσ δὲ ὑμᾶσ ὑπόλοιπον ἦν πέμψαι τὸ βιβλίον, καὶ τοῦτον τὸν τρόπον συγγενέσθαι τὴν πρώτην. εἰκότωσ δ’ ἂν οὐ περίεργοσ νομιζοίμην ἐν πατρίδοσ μοίρᾳ τὴν πόλιν ὑμῶν ἄγων. Ἑλλήνων τε γὰρ οὐκ εἰσ ἐσχάτουσ δοκοῦντα τελεῖν παντὸσ τοῦ Ἑλληνικοῦ κήδεσθαι νομίζειν αὑτῷ προσήκειν οὐ μάταιοσ ὁ λογισμὸσ, τῶν τε πρὸσ ὑμᾶσ ἰδίᾳ μοι δικαίων ὑπαρχόντων οὐδ’ ὑμεῖσ ἐπιλέλησθε· ἀνθ’ ὧν καὶ λέγειν καὶ πράττειν ὁτιοῦν ἀξιῶν ὑπὲρ ὑμῶν δικαίωσ ἂν συγγνώμησ τυγχάνοιμι. ὃν μὲν οὖν τρόπον διετέθην ἐπὶ τῇ περὶ τὸν σεισμὸν συμφορᾷ καὶ ὁποῖόν τινα ἐμαυτὸν παρέσχον τοῖσ πρεσβεύσασιν ὑμῶν εἰσ Αἴγυπτον κατ’ ἐκείνουσ τοὺσ χρόνουσ, παρ’ αὐτῶν κάλλιστ’ ἂν πύθοισθε.

ἀγγελλομένων δέ μοι πολλῷ δεινοτέρων, εἰ οἱο͂́ν τε εἰπεῖν, τῶν νῦν, ὅτι ἀπιστεῖτε ὑμῖν αὐτοῖσ καὶ διῄρησθε καὶ ταραχὰσ οὐ προσηκούσασ ὑμῖν ταράττεσθε, οὔθ’ ὅπωσ χρὴ πιστεύειν οὔθ’ ὅπωσ ἀπιστεῖν εἶχον. οἵ τε γὰρ ἀγγέλλοντεσ ὑμέτεροι πολῖται καὶ τἄλλα τῶν ἀξιοπίστων καὶ καθ’ ὑμῶν τὸ παραδέξασθαι ῥᾳδίωσ τοιαύτασ αἰτίασ οὐκ ἐνῆν. εἰ μὲν οὖν περιῆν Τέρπανδροσ ὁ Λέσβιοσ, ἐκεῖνον ἂν ὑμῖν συνευξάμην ἐλθεῖν· ἐπεὶ δὲ λόγῳ ψιλῷ δεῖ πείσαντα καταστήσασθαι τὰ πράγματα, ἐμαυτοῦ τὸ ἀγώνισμα ποιοῦμαι. πρῶτον μὲν οὖν ἐκεῖνο ἐνθυμήθητε ὅτι ὑπὲρ μὲν ἄλλου τινὸσ πράγματοσ οἱο͂́ν τέ ἐστι καὶ τοὺσ ἐναντίουσ λόγουσ διελθεῖν, ὑπὲρ δὲ τῆσ ὁμονοίασ οὐδεὶσ πώποτε ἠμφισβήτησε τὸ μὴ οὐ μέγιστον εἶναι τῶν ἀγαθῶν ταῖσ πόλεσιν. ἀλλ’ ὑπὲρ μὲν τῶν πολιτειῶν αὐτῶν καὶ τῶν ἐν αὐταῖσ νομίμων χωρὶσ ἕκαστοι φρονοῦσι, τὸ δ’ ἐν ἁπάσῃ τῇ πολιτείᾳ μηδὲν ἐναντιώτερον εἶναι στάσεωσ μηδ’ ὅ τι μᾶλλον τοῖσ καθεστηκόσι λυμαίνεται, τουτὶ δ’ ὡσπερεὶ μιᾷ φωνῇ νενίκηκε. καίτοι πῶσ οὐκ ἄτοπον περὶ αὐτοῦ μὲν τούτου πάντασ συμφρονεῖν, ὡσ καλὸν ἡ ὁμόνοια καὶ σωτήριον, ταύτησ δὲ ἀμελήσαντασ ἐρίζειν ἀλλήλοισ ἀξιοῦν, καὶ ταῦτα ἀνήνυτα, καὶ τὰ μηδενὶ τῶν ἄλλων Ἑλλήνων ἢ βαρβάρων ἀγνοεῖν ἔχοντα καλῶσ, ταῦτα ἐκφυγεῖν Ῥοδίουσ; οὐ μὴν οὐδ’ εἰδέναι μὲν φάσκειν, ἑκόντασ δὲ ὀλιγωρεῖν τῆσ σωτηρίασ ἀνθρώπινον. ἥδιστα δ’ ἄν μοι δοκῶ τοῦτ’ ἐπιτιμηθῆναι, ὡσ ἀρχαῖα λέγων καὶ οὐδ’ ὁτιοῦν καινὸν εὑρηκώσ. πῶσ γὰρ οὐκ ἄτοπον τῷ μὲν λέγοντι μέμφεσθαι ὡσ λίαν γνώριμα καὶ παλαιὰ καὶ πᾶσι δοκοῦντα συμβουλεύει, αὐτοὺσ δὲ μὴ τολμᾶν χρῆσθαι τοῖσ οὕτω φανεροῖσ, ἀλλὰ μὴ μόνον πρὸσ αὑτοὺσ στασιαστικῶσ ἔχειν, ἀλλὰ καὶ παντὶ τῷ μέχρι τούτου χρόνῳ διαφέρεσθαι; ἐγὼ δ’ οὔτε τὸν σύμβουλον οὔτε τοὺσ χρωμένουσ ἡγοῦμαι τοῦτο δεῖν σκοπεῖν, τὸν μὲν ὅπωσ ἐρεῖ ταῦτα ἃ μηδεὶσ, τοὺσ δ’ ὅπωσ ἀκούσονται ταῦθ’ ἃ μὴ πρότερον, ἀλλ’ ὅ τι μέλλει κοινῇ συνοίσειν, τοῦτο καὶ λέγειν προαιρεῖσθαι. οὐδὲ γὰρ ἐν ταῖσ τοῦ σώματοσ χρείαισ τοῦθ’ ἡμῶν ἕκαστοσ ἐσπούδακεν, ὅπωσ τι καινὸν ἀκούσεται, ἀλλ’ οὗτοσ ἄριστοσ ἰατρὸσ ὅστισ ἂν ὑγιεῖσ ποιεῖν ἐπίστηται·

καὶ μιᾶσ μὲν οἰκίασ εὖ τε καὶ χεῖρον πραττούσησ μικρὸν ὄφελοσ τοῖσ ἅπασι, κοινῇ δὲ εὐθενοῦντασ καὶ τοῖσ ἰδίοισ οἴκοισ ἄμεινον πράττειν εἰκόσ ἐστιν. οὐδ’ ἔσθ’ ὅστισ ὑμῶν ἀγανακτήσει, ἐὰν διὰ τῶν αὐτῶν σωθῆ δι’ ὧν τισ ἤδη καὶ πρότερον. οὐ μὴν ἀλλ’ ἔγωγε βουλοίμην ἂν ὥσπερ κἀνταῦθ’ ὑμῖν ἔχειν ἡγοῦμαι χαρίσασθαι τῷ τι καὶ πλεῖον ἂν εἰπεῖν ὧν οἱ πρὸ ἡμῶν τοῖσ ὁμοίοισ ἐγκεχειρηκότεσ, οὕτωσ καὶ ὑμᾶσ ὑμῖν αὐτοῖσ ἐθελῆσαι χαρίσασθαι καὶ μὴ μόνον τὸν χρόνον τοῦτον ὃν νῦν ἀκροᾶσθε τούτου τοῦ λόγου ταὐτὰ φρονῆσαι περὶ τῶν λεγομένων, [ἀλλὰ καὶ ἐν τοῖσ μετὰ ταῦτα] ‐ πείσεσθε γὰρ σαφῶσ αὐτῷ, εὖ οἶδα ἐγὼ τὴν ὑμετέραν δεξιότητα καὶ φιληκοί̈αν ‐ ἀλλὰ καὶ περὶ τῶν πρὸσ ὑμᾶσ αὐτοὺσ μιᾷ γνώμῃ τὸ λοιπὸν χρῆσθαι καὶ τὴν ἔργῳ πίστιν ὡσ ἥσθητε τῷ λόγῳ προσθεῖναι. οἶμαι δὲ ἅπαντασ ἂν ὑμᾶσ συμφῆσαι, ὥσπερ τῶν ἐν τοῖσ δικαστηρίοισ λόγων τούτουσ ἀληθεστάτουσ ἡγεῖσθε, ὧν ἂν πλεῖστοι καὶ γνωριμώτατοι μάρτυρεσ ὦσιν, οὕτωσ καὶ τῶν εἰσ συμβουλὴν ἡκόντων οἷσ ἂν πλεῖστοι καὶ σπουδαιότατοι μάρτυρεσ ὦσι, τούτοισ μάλιστα χρῆναι πιστεύειν. τοῦτο τοίνυν εἰσ Ὅμηρον τὸν κοινὸν τῶν Ἑλλήνων σύμβουλον καὶ προστάτην ἀνενέγκατε, ὃσ ἐποίησε τὸν σοφώτατον τῶν τότε Ἑλλήνων τῇ Ναυσικάᾳ συνευχόμενον ἔτ’ οὔσῃ κόρῃ ἄνδρα τε καὶ οἶκον καὶ ὁμοφροσύνην ὀπάσαι τοὺσ θεοὺσ αὐτοῖσ· οὐ μὲν γὰρ τοῦδε κρεῖσσον καὶ ἄρειον, ἢ ὅθ’ ὁμοφρονέοντε νοήμασιν οἶκον ἔχητον ἀνὴρ ἠδὲ γυνή· πόλλ’ ἄλγεα δυσμενέεσσι, χάρματα δ’ εὐμενέτησι· μάλιστα δέ τ’ ἔκλυον αὐτοῦ. καίτοι μὴ νομίζετε ἑτέρωσ μὲν ἂν μίαν οἰκίαν καλῶσ οἰκῆσαι, ἑτέρωσ δ’ ἂν πόλιν τὴν πᾶσαν, ἀλλ’ εἰ μία τῶν καθ’ ἕνα ἐστὶν οἰκιῶν σωτηρία τὸ ταὐτὰ φρονεῖν, πολὺ μᾶλλον τὰσ πόλεισ οὕτω δεῖν ἔχειν, ὅσῳ μιᾶσ μὲν οἰκίασ διαστάσησ εὐκόλωσ ἰάσισ εὑρίσκεται, πόλεωσ δὲ οὐδ’ εὑρεῖν ῥᾳδία γίγνεται· εἰ τοίνυν καὶ τοῖσ μέλλουσιν οἰκήσειν οἰκίαν ἤδη συνεύχεσθαι καιρὸν ἡγεῖτο ὁ σύμβουλοσ περὶ τῆσ ὁμονοίασ, ἦ που τούσ γε ἐκ παλαιοῦ πόλιν οἰκοῦντασ καὶ ταύτην οὕτωσ ἐπιφανῆ πάντα τἄλλα δεύτερα τούτου νομιστέον αὐτοῖσ.

εἰε͂ν. τριχῆ γὰρ δὴ διαστησώμεθα, καὶ θεωρήσαντεσ μίαν οἰκίαν ἐκ πόλεωσ πρῶτον, εἶτα εἰσ ἄνδρα ἕνα ἀναβῶμεν τῷ λόγῳ καὶ σκεψώμεθα ποῖόσ τισ ᾧ τισ οὐκ ἂν αἰσχύναιτο ὁμοιούμενοσ. ἀλλ’ ἐνταῦθα καὶ μάλιστ’ ἂν κατίδοιμεν τὸ διαπεφευγὸσ τῆσ ὁμονοίασ ἀγαθόν. τίσ γὰρ οὕτωσ ἔξω τοῦ φρονεῖν ἢ τίσ οὕτωσ ἄπειροσ τῶν ἐν τῇ φύσει ὅστισ ἂν τὸν εἰκῆ καὶ ῥᾳδίωσ μεταβαλλόμενον καὶ μηδέποτε ἐν ταὐτῷ μένοντα μηδὲ ἃ γνοίη φυλάττοντα τοῦ διὰ τέλουσ χρηστοῦ καὶ βεβαίου προέλοιτ’ ἂν εἰσ χρῆσιν; οἱο͂ν τίσ ἂν ἢ κηδεῦσαι τῷ τοιούτῳ πρὸ τοῦ ἑτέρου βούλοιτο, ἢ συμβαλεῖν, ἢ συσκηνῶσαι, ἤ τι τῶν πᾶσι κοινῶν, ὁπόσαι πράξεισ κατ’ ἀνθρώπουσ μετασχεῖν, ὅστισ μηδ’ αὐτὸσ οἶδεν ὃ βούλεται, ἀλλ’ ὥσπερ Εὔριποσ ἄνω καὶ κάτω φέρεται, πολεμῶν καὶ στασιάζων αὐτὸσ ἑαυτῷ; οὐκοῦν ὅ γ’ ἐναντίοσ τούτῳ νικᾷ πᾶσι τοῖσ κριταῖσ, ὅστισ ἁπλοῦσ, γενναῖοσ, ἀψευδὴσ, ταὐτὰ γιγνώσκων περὶ τῶν αὐτῶν, ὁμονοῶν ὡσ οἱο͂́ν τε μάλιστα αὐτὸσ αὑτῷ. πῶσ οὖν οὐκ ἄτοπον δυοῖν ἀνδροῖν ὑποκειμένοιν, τοῦ μὲν κατὰ τὴν στασιάζουσαν πόλιν, τοῦ δὲ ὡσ δεῖ τὴν ὁμονοοῦσαν ἔχειν, τὸν μὲν ὡσ ἀνίατον κακίζοντασ, τῷ δὲ ὡσ ἀρίστῳ τιθεμένουσ μὴ διασώσασθαι τὸ εἰκὸσ, ἀλλ’ ᾧ τισ ἀπεύξαιτ’ ἂν μὴ συντυχεῖν, πῶσ χρὴ τοῦτον εἰσ τὰ κοινὰ φανῆναι μιμουμένουσ; καὶ μὴν οὐδὲν ὄνειδοσ τοῖσ ἰδιώταισ οὕτωσ προσήκει φεύγειν ὡσ πόλει κοινῇ. ὅσῳ γὰρ μεῖζον τὸ σχῆμα καὶ ὅσῳ πλείουσ οἱ συνεισόμενοι, τοσούτῳ μᾶλλον καθαρεύειν ἁπάντων εἰκόσ ἐστι τῶν αἰσχρῶν. χωρὶσ δὲ τούτων οὐδὲ ὁ κίνδυνοσ παραπλήσιοσ. ἰδιώτησ μὲν γὰρ οὐχ ἑστὼσ τὴν γνώμην οὐδὲν μᾶλλον αὐτόχειρ αὑτοῦ γίγνεται, ἀλλ’ ὅσον δοκεῖν εἶναι φαῦλοσ, τοσοῦτον ζημιοῦται· πόλισ δὲ διεστῶσα πρῶτον μὲν διπλῆν φέρεται τὴν ἄνοιαν, ἔπειθ’ ἃ ποιεῖ πάσχουσα ἀναφαίνεται, καὶ τὴν δίκην ἐπ’ αὐτῶν δίδωσι τῶν πραγμάτων. ἅ μοι δοκεῖ καὶ Ἡσίοδοσ προορώμενοσ τὰσ ἔριδασ πάσασ πόρρωθεν κωλύειν, ἥτισ μὴ πρὸσ ἔργον παρακαλεῖ·

εἰκότωσ. οὐ γάρ ἐστιν οὐ σίδηροσ, οὐ χαράκωμα, οὐχ ὅπλον οὐδὲν φοβερὸν ταῖσ πόλεσιν, ἂν εὖ φρονεῖν ἐθέλωσι μόνον· ἀλλὰ καὶ ταῦτα ὑπὸ τῆσ ἀνοίασ καθ’ αὑτῶν ἰσχυρὰ ποιοῦσιν οἱ πολλοί. τὰ μὲν τοίνυν ἄλλα παροφθέντα ἐπίκαιρον ποιεῖ τὴν ζημίαν καὶ οὐ πάσαισ ταῖσ ψήφοισ ἡμάρτηται, τὸ δ’ ἐπ’ ἀλλήλουσ τρέπεσθαι καὶ τὴν ἐπὶ τῇ κοινῇ σωτηρίᾳ κατοικίαν γενομένην ταύτην διαλύοντασ καὶ διασπῶντασ τὰ αὑτῶν εὖ τίθεσθαι νομίζειν ἑκάστουσ ἐξαίρει πᾶσαν ἀνθρώπων ἄνοιαν· τοσοῦτον ὑπερβάλλει. καὶ μὴν οὐδὲ Σόλωνοσ ἔξω τοῦ καιροῦ ποιεῖν ἄν μοι δοκῶ μνησθεὶσ, ἄλλωσ τε καὶ οὗ νόμων καὶ πολιτείασ ἐξετασμόσ. ἐκεῖνοσ τοίνυν ἐν τοῖσ ἐλεγείοισ διεξιὼν περὶ τῶν αὑτῷ πεπολιτευμένων ἐπὶ τούτῳ μάλιστα πάντων σεμνύνεται, τῷ καταμῖξαι τὸν δῆμον πρὸσ τοὺσ δυνατοὺσ, ὅπωσ ἂν μιᾷ γνώμῃ τὴν πόλιν οἰκῶσι, μηδέτεροι πλεῖον ἰσχύοντεσ ἢ κοινῇ συμφέρει. καίτοι τοῦτ’ ἐστὶν οὐ μόνον προτρέποντοσ εἰσ ὁμόνοιαν, ἀλλὰ καὶ δεικνύντοσ ὅπωσ αὐτὴν κτᾶσθαι προσήκει. καὶ τί δεῖ καθ’ ἑκάστουσ λέγειν; οὐ γάρ ἐστιν οὐ ποιητὴσ, οὐ νομοθέτησ, οὐ ῥήτωρ, ὅστισ ὡσ ἔποσ εἰπεῖν ἄλλοθέν ποθεν ἄρχεται, οὐδ’ ἄλλο τι πρεσβεύει τῆσ πρὸσ ἀλλήλουσ φιλίασ καὶ πίστεωσ· εἰκότωσ καὶ ἀναγκαίωσ. εἰ γὰρ τῶν συμμάχων οὗτοι πιστότατοι καὶ ἀναγκαιότατοι οἵτινεσ ἂν τὸν αὐτὸν ἐχθρὸν καὶ φίλον νομίζωσιν, ἦ που σφᾶσ γε αὐτοὺσ ὡσ ἐχθροὺσ προσορᾶν οὐ σωτήριον. τίσι γὰρ καὶ χρῆσθαι τῶν ἔξω δυνατὸν τοὺσ αὑτοῖσ οὐκ ἔχοντασ; γνοίη δ’ ἄν τισ καὶ τῇ προσηγορίᾳ τεκμαιρόμενοσ, μόνον γοῦν τοῦτο νόσημα πόλεωσ κέκληται. καίτοι πῶσ οὐκ ἄτοπον τῶν μὲν ἐν τοῖσ σώμασιν ἀρρωστημάτων, ἃ μέρει τινὶ λυμαίνεται, τοσαύτην πρόνοιαν ἔχειν ὥστε τάχιστα παύεσθαι, τῶν δὲ ἀπολλύντων δημοσίᾳ τὰσ πόλεισ μὴ τὴν ταχίστην ἀπαλλαγὴν ζητεῖν, ἀλλ’ ὅπωσ ὅτι πλεῖστα γενήσεται, καὶ τῶν μὲν ἀκουσίων ἀποτροπὰσ αἰτεῖν τοὺσ θεοὺσ, οἱο͂ν λιμοῦ καὶ λοιμοῦ καὶ τῶν τοιούτων, ἃ δὲ μείζω μὲν τούτων κακοῖ, τῷ δ’ εὖ φρονεῖν ἔστι θεραπεῦσαι, ταῦτα μὴ βούλεσθαι; πότερον οὖν οὐδ’ εὔχεσθαι φήσετε ὑπὲρ τῆσ ὁμονοίασ;

τί ποτ’ οὖν ἄλλο ὑμῖν αὐτοῖσ ἀγαθὸν συνεύξεσθε; ἀλλὰ νὴ Δία τοῦτό γε ποιεῖν προθύμωσ; οὐκοῦν ἄτοπον τοὺσ μὲν θεοὺσ ἐνοχλεῖν, αὐτοὺσ δὲ μὴ βούλεσθαι πράττειν ἅ γ’ ἐφ’ ὑμῖν εἶναι δοκεῖ τοῖσ θεοῖσ αὐτοῖσ; καὶ μὴν εἴ γε τοῖσ σώμασιν αὗται βαρύταται τῶν νόσων καὶ πλείστησ δέονται τῆσ ἐπιμελείασ αἵτινεσ ἂν τῶν ἐντὸσ ἅψωνται, πῶσ οὐ καὶ πόλει ταῦτ’ εἶναι τῶν ἀτυχημάτων ἔσχατα χρὴ δοκεῖν ὑφ’ ὧν εἴσω φθείρεται; ἢ πολεμίουσ μὲν εἴσω τείχουσ παρελθόντασ φοβερωτέρουσ κρίνομεν, αὐτοὺσ δὲ ἐν μέσῃ τῇ πόλει πολεμεῖν ἀλλήλοισ μικρόν τι νομιοῦμεν εἶναι; καὶ μὴν οὐδ’ ἐκεῖνον ἀποδέξομαι τὸν λόγον, ὡσ ἄρα στάσισ ἐμφύλιοσ τοσούτῳ πολέμου χαλεπώτερον, ὅσῳ πόλεμοσ εἰρήνησ. ὁρῶ γὰρ πόλεμον μὲν εἰρήνησ πολλάκισ αἱρετώτερον συμβαίνοντα, στάσιν δὲ ὁμονοίασ οὐδέποτε. πολεμήσασι μὲν γὰρ ἤδη πολλοῖσ συνήνεγκε καὶ εἰσ χρημάτων κτῆσιν καὶ πρὸσ δόξαν καὶ πρὸσ ἰσχὺν καὶ πάνθ’ ὅσ’ ἂν εἴποι τισ, στάσει δὲ καὶ μίσει πρὸσ ἀλλήλουσ χρώμενοι οὐδένεσ πώποτε τῶν ὄντων ἀγαθῶν ἀπώναντο, τοσοῦτον ἀπέσχον τοῦ προσκτήσασθαί γε ἕτερα. συνελόντι δ’ εἰπεῖν εἰρήνησ μὲν ὑπαρχούσησ τοσούτῳ χεῖρον στασιάζειν ἢ πολεμεῖν ἐπαρθῆναι, ὅσῳ χεῖρον ἑαυτοὺσ κακῶσ ποιεῖν ἢ ἑτέρουσ. ἐν πολέμῳ δὲ τὸ αὐτὸ τοῦτο τοσούτῳ χεῖρον, ὅσῳ πόλεμοσ εἰρήνησ. καὶ μὴν οὐ νῦν μὲν δοκεῖ, πρότερον δ’ οὐκ ἐδόκει τῶν κακῶν ἔσχατον εἶναι. τοσούτῳ γὰρ μετριώτερον στάσεωσ ἡ τυραννὶσ, ὅσῳ πρῶτον μὲν κουφότερον εἷσ κακῶσ ποιῶν πόλιν ἢ πάντεσ κύκλῳ, ἔπειτα ἐλευθερῶσαι μὲν πόλιν ὥστε στασιάζειν οὐδεὶσ πώποτ’ εὖ φρονῶν ἠξίωσεν, ὑπὲρ δὲ τοῦ μὴ στασιάζειν τυράννουσ ἤδη τινὲσ ἐξεπίτηδεσ ἐστήσαντο. καὶ μετὰ μέν γε τυράννου καὶ νόμουσ θεῖναι τῶν νομοθετῶν αὐτῶν ἤδη τινὲσ εἶπον προσφέρειν, στάσει δ’ ἢ συστῆναι τὸ πρῶτον ἢ συμμεῖναι πολιτείαν οὐδενὶ πώποτ’ ἔδοξεν ἐγχωρεῖν. καὶ μὴν τυραννούμεναι μὲν τῶν πόλεων ἤδη τινὲσ εἴσ τε μέγεθοσ καὶ κατασκευὴν ἐπέδοσαν, στάσει δὲ οἵτινεσ οὐκ ἐφθάρησαν οὐκ ἂν ἔχοιμεν εὑρεῖν. καίτοι πῶσ εἰκὸσ τοῖσ μὲν τοὺσ τυράννουσ ἀποκτιννύουσι δωρεὰσ προειρηκέναι, τοῖσ δὲ τὰσ στάσεισ καταλύουσι μηδὲ ὅσον πείθεσθαι βούλεσθαι; ὑμεῖσ τοίνυν σεμνύνεσθε ὡσ ὄντεσ ἐλεύθεροι καὶ τὴν δημοκρατίαν οὕτωσ ἐπαινεῖτε ὥστε μηδ’ ἂν ἀθάνατοι δέξαισθε γενέσθαι, εἰ μή τισ ὑμᾶσ ἐπὶ ταύτησ ἐάσει μένειν τῆσ πολιτείασ.

παραλαβόντεσ δὲ τὴν ἀρχὴν, ἑώσ μὲν μίαν γνώμην εἶχον, ἀντεῖχον μικροῦ δεῖν ἅπασιν ἀνθρώποισ καὶ κατὰ γῆν καὶ κατὰ θάλατταν, ἐπεὶ δὲ διέστησαν, τὰ μὲν τείχη κατέσκαψαν, τὰσ δὲ ναῦσ παρέδωκαν. καίτοι πῶσ οὐκ ἄλογον αὐτὴν μὲν οὕτω τιμᾶν, ταύτῃ δ’ ἐπηρεάζοντασ μὴ θέλειν συνεῖναι, καὶ μοναρχίαν μὲν εἴ τισ κατασκευάζοιτο, πικρῶσ ἂν ἔχειν, ὃ δὲ τούτου τοσούτοισ ὅσοισ εἶπον δέδεικται χαλεπώτερον, τοῦτ’ αὔξειν ἑκόντασ, καὶ μηδ’ ἐκεῖνο δύνασθαι λογίσασθαι ὡσ οὐκ ἔστιν ὅπωσ, εἰ ταῦθ’ οὕτω πρόεισιν, οὐ κινδυνεύσετ’ ἀποστερηθῆναι τῆσ δοκούσησ ταύτησ ἐλευθερίασ· κἂν μὴ ἑκόντεσ ἐπιστρέψητε, ἄλλοσ ἀφίξεται ὅστισ ὑμᾶσ σώσει πρὸσ βίαν. ὡσ οὔτ’ ἀγνοεῖν τὰ τοιαῦτα τοῖσ ἄρχουσι θεσμὸσ οὔτ’ ἐν μηδενὶ ποιεῖσθαι λόγῳ. ὥστε εἰ μηδενὸσ ἄλλου χάριν, τοῦ γ’ ὄντεσ ἐλεύθεροι ποιεῖν ὅ τι βούλεσθε, τῶν νυνὶ τούτων ἀπόστητε, ἵνα μὴ φοβῆσθε ἅμα ὅσον νῦν θαρρεῖτε καὶ μὴ φιλοτιμίαν ἀρχαίαν ἀποβάλητε. ἔστι δὴ τοῦ παρεληλυθότοσ χρόνου τοῦτ’ ἀπολαύειν, παραδείγμασι τοῖσ γνωριμωτάτοισ χρωμένουσ εἰσ τὰ παρόντα, καὶ ταῦτα πρὸσ μὲν ἄλλουσ τινὰσ διεξιέναι μειρακιῶδεσ ἂν ἦν ἴσωσ, πρὸσ δὲ ὑμᾶσ καθαρῶσ ὄντασ Ἕλληνασ καὶ τεθραμμένουσ ἐκ παίδων ἐν τούτοισ οὐκ ἄχρηστον. τοῦτο μὲν τοίνυν εἰσ τὴν τῶν Λακεδαιμονίων πόλιν ἀποβλέψατε, ὁμόφυλον ὑμῖν οὖσαν, ἣ μέχρι μὲν ἐστασίαζεν, οὐδεμιᾶσ τῶν προσοίκων βελτίων ἦν, ἀλλὰ καὶ πολεμοῦσα ἡττᾶτο, ὡσ λέγεται, τὰ πολλά· ἐπεὶ δὲ κατέστη διὰ τῶν Λυκούργου λόγων καὶ νόμων, ἡγεῖτο τῶν Ἑλλήνων καὶ κατὰ πόλεισ καὶ κοινῇ. αὖθισ δὲ τὸ τῶν Ἀθηναίων θεωρήσατε, οἳ στασιάζοντεσ μὲν οὔτε σφίσιν αὐτοῖσ οὔτε ἑτέροισ ἠδύναντ’ εἶναι χρήσιμοι, ἐπεὶ δὲ τῶν τυράννων ἀπαλλαγέντεσ ὡμονόησαν πρὸσ ἀλλήλουσ, οὐ μόνον τὴν πόλιν, ἀλλὰ καὶ τὴν Ἑλλάδα ἠλευθέρωσαν ἐν τοῖσ μεγίστοισ καιροῖσ. καὶ τοῦτο τοσοῦτον ἀτύχημα ἀτυχήσασ ὁ δῆμοσ ἐκπεσὼν καὶ κατελθὼν αὖθισ, ἐξὸν αὐτῷ τιμωρήσασθαι τοὺσ ἐπαναστάντασ καὶ πρὸσ οὓσ παρετάξαντο, ὁμονοεῖν εἵλετο, τὴν κοινὴν τῆσ πόλεωσ σωτηρίαν προτέραν τῶν ἰδίων ἐγκλημάτων ποιησάμενοσ.

καὶ γάρ τοι πάλιν εἰσ τὰ πράγματ’ εἰσῆλθε, καὶ προὔστη τῶν Ἑλλήνων σχεδὸν ἐν μέρει πάντων. τοσοῦτον κακὸν ἡ στάσισ ταῖσ πόλεσι καὶ τοσοῦτον ἀγαθὸν τὸ θέλειν ὡσ τάχιστα παύσασθαι. εἰ δὲ δεῖ καὶ τῶν ὑμετέρων προγόνων Ἀργείων ἀναμνησθῆναι, λέγεται καὶ τούτουσ ταραχθέντασ ἐν ἀλλήλοισ, Ἀθηναίων πρέσβεων ἀφικομένων ὡσ αὐτοὺσ καὶ διδαξάντων ὡσ αὐτοὶ τὰ σφέτερ’ αὐτῶν ἔθεντο, ὑπακοῦσαι καὶ τὴν στάσιν ἐκποδὼν ἀνελόντασ πάλιν εἰσ ταυτὸν ἐλθεῖν. νῦν τοίνυν, ὦ ἄνδρεσ Ῥόδιοι, παρὰ πασῶν τῶν πόλεων τούτων χρὴ νομίζειν πρεσβείαν κοινὴν ἥκειν ὡσ ὑμᾶσ ἐπὶ τὰσ διαλύσεισ προκαλουμένην, προηγορεῖν δὲ ἡμᾶσ συνδεομένουσ ἃ νομίζομεν πάντη βέλτιστα ὑμῖν εἶναι. καὶ μὴν οὐ ταυτόν γε τοῖσ Ἀθηναίοισ ὑμᾶσ ποιῆσαι δεῖ οὐδὲ τοῖσ ἐφ’ ὑμᾶσ δανεισαμένοισ συνεκτῖσαι τάλαντα ὅσα δὴ σημεῖον τῆσ πίστεωσ, ἀλλ’ ἀζήμιοσ ἡ σωφροσύνη πρόκειται τούτων τε ὧν εἶπον ἐνθυμουμένοισ καὶ μηκέτ’ εἰσ πόλιν μίαν ἢ δευτέραν βλέπουσιν, ἀλλ’ εἰσ τὰ κοινὰ τῶν Ἑλλήνων πράγματα καὶ πάσασ τὰσ πόλεισ τὰσ Ἑλληνίδασ, αἷσ οὔτε φάλαγγεσ ὁπλιτῶν ἐναντίον οὔθ’ ἱππέων πλῆθοσ οὔτ’ ἄλλ’ οὐδὲν τῶν δοκούντων εἶναι φοβερῶν, ἀλλ’ ἡ κατ’ ἀλλήλων στάσισ καὶ ἀπιστία καὶ τὸ μήτε κοινῇ ταυτὸν φρονεῖν μήτ’ αὖ καθ’ ἑκάστουσ ὑγιαίνειν αἴτιον τῆσ τοσαύτησ μεταβολῆσ ἐγένετο. καὶ μηδεὶσ ὑμῶν ἐν ἀδείᾳ ποιείσθω τὸ τοὺσ καιροὺσ ἑτέρουσ εἶναι, ἀλλ’ ἐκεῖνο κοινὸν ἐνθυμείσθω κατὰ πάσησ στάσεωσ ὅτι τῶν παρόντων ἀγαθῶν ἀεὶ πέφυκεν ἀποστερεῖν. χωρὶσ δὲ τούτων, ὦ ἄνδρεσ Ῥόδιοι, καὶ ἡ συμφορὰ μείζων, εἰ τοιούτων καιρῶν ἐν οἷσ φόβοσ μὲν οὐδεὶσ οὐδὲ κίνδυνοσ, εὐδαιμονίασ δὲ ἀπολαύειν ὁπόσησ τισ βούλεται πάρεστι, τὸ ἐπιβάλλον ἐφ’ ὑμᾶσ μέροσ ὥσπερ θεωρικοῦ προήσεσθε ἐξεπίτηδεσ. μέχρι μὲν γὰρ διειστήκει τὰ τῶν Ἑλλήνων, εἰκὸσ ἦν συνοίσειν καὶ τοὺσ μὲν ταῦτα, τοὺσ δὲ ἐκεῖνα ὑμῶν αἱρεῖσθαι.

νῦν δὲ τίσ ἢ στάσεωσ ἀφορμὴ, ἢ ῥᾳστώνησ οὐκ ἐξουσία; οὐ κοινὴ μὲν ἅπασα γῆ, βασιλεὺσ δὲ εἷσ, νόμοι δὲ κοινοὶ πᾶσι, πολιτεύεσθαι δὲ καὶ σιωπᾶν καὶ ἀπαίρειν καὶ μένειν ἄδεια ὁπόσην τισ βούλεται; τί οὖν δεῖ κακῶν ἐπεισάκτων, ἢ μανίασ τοῖσ πᾶσι περιττῆσ; ἀλλὰ γὰρ οὐχ ὡσ ἔσχατον ἡ στάσισ τῶν κακῶν δεῖξαι χαλεπώτατον, ἀλλ’ ὅπωσ αὐτῆσ ἀπαλλάξεσθε, τοῦτ’ ἴσωσ ἔργον εὑρεῖν. οὐ γὰρ ἀγνοίᾳ τοῦ συμφέροντοσ ἁμαρτάνειν μοι δοκεῖτε τοσοῦτον, ὅσον, εἰ οἱο͂́ν τε εἰπεῖν, ἀπονοίᾳ τινὶ καὶ τῶν διαφορῶν ἑκόντεσ ἡττώμενοι. λέγω δὴ κεφάλαιον, πρῶτον μὲν ὀργὴν ἅπασαν ἀπελθεῖν ἐκποδὼν ὡσπερεὶ πολιορκίαν, τὰ ἑαυτῆσ ἔχουσαν· ὡσ οὐ τῷ θυμῷ κάλλιστα τὰ πράγματα κρίνεται. ἔπειτα φθόνον καὶ πλεονεξίαν ἑκατέρωθεν περιελεῖν· φθόνον μὲν λέγω τῶν ἐλαττόνων τοῖσ μείζοσι, πλεονεξίαν δὲ εἰσ τοὺσ ἥττουσ τῶν μειζόνων· συνελόντι δ’ εἰπεῖν οἰκίασ σχῆμα καὶ τύπον μιμήσασθαι. τί δὴ τοῦτ’ ἐστίν; εἰσὶν ἄρχοντεσ ἐν οἰκίᾳ, πατέρεσ παίδων καὶ δούλων δεσπόται. πῶσ οὖν οὗτοι καλῶσ οἰκοῦσιν; ὅταν οἱ μὲν ἄρχοντεσ μὴ πάντ’ ἐξεῖναι νομίζωσιν ἑαυτοῖσ, ἀλλ’ ἑκόντεσ ὑφαιρῶσι τῆσ ἐξουσίασ, οἱ δ’ ὅ τι ἂν δοκῇ τοῖσ κρείττοσιν ὡσ ἐξὸν δέχωνται. ἄνευ δὲ ταύτησ τῆσ ἑκατέρωθεν εὐγνωμοσύνησ οὐ ῥᾴδιον εὑρεῖν οἰκίαν ἥτισ σωθήσεται. τοῦτο τοίνυν καὶ ἐπὶ τὰ κοινὰ τῆσ πόλεωσ πράγματα ἀγαγεῖν ἔμοιγε δοκεῖ νῦν, λογιζομένουσ τοὺσ μὲν ἀξιοῦντασ εἶναι κρείττουσ ὅ τι ἂν τοὺσ ἥττουσ ἑκόντεσ διαφθείρωσι τῇ σφετέρᾳ λυμαίνονται φιλοτιμίᾳ. τὸ γὰρ εἶναι τοὺσ ἥττουσ κέρδοσ τοῖσ κρείττοσιν, εἴπερ ἕξουσιν ὧν ἔσονται κρείττουσ δεικνύναι, τοὺσ δὲ ἀπολειπομένουσ ἢ ταῖσ οὐσίαισ ἢ κατὰ τὴν ἄλλην τύχην, ὅτι τοῖσ μείζοσιν, ἐὰν ἐπηρεάζωσι, τῇ σφετέρᾳ λυμαίνονται σωτηρίᾳ πολὺ μᾶλλον ἢ εἰ τὸ τεῖχοσ ἑκόντεσ καθῄρουν. νόμοσ γάρ ἐστιν οὗτοσ φύσει κείμενοσ ἀληθῶσ ὑπὸ τῶν κρειττόνων καταδειχθεὶσ, ἀκούειν τὸν ἥττω τοῦ κρείττονοσ.

κἄν τισ ἐλευθερίασ σύμβολον ποιῆται τὸ διαφθείρειν τὸν νόμον, αὑτὸν ἐξαπατᾷ καὶ ποιεῖ παραπλήσιον ὥσπερ ἂν εἰ κοινῇ πάντεσ ἄνθρωποι τοῖσ θεοῖσ φθονήσαντεσ, εἶτα μὴ νομίζοιεν. εἰ δέ τισ ὑμῶν τῷ πολλὰ καὶ δεινὰ πεπονθέναι πρὶν λαβεῖν δίκην, οὐκ ἀνεκτὸν ἡγεῖται καταλύσασθαι, πρῶτον μὲν αὑτῷ τοὔμπαλιν διάκειται. εἰ γὰρ τοσούτων καὶ τηλικούτων κακῶν ἡ στάσισ αἰτία γίγνεται ὥστ’ ἀβίωτον νομίζειν εἰ μή τισ ὁπωσοῦν δίκην λήψεται, πῶσ οὐ φεύγειν κράτιστον ἀπ’ αὐτῆσ; ἔστι γὰρ εὖ φρονούντων ὧν μὲν εὐφραινόντων πεπείρανται μὴ θέλειν ἀφίστασθαι, ἃ δ’ οὕτωσ σκληρὰ καὶ ταραχώδη καὶ πανταχοῦ μεστὰ ἀηδίασ εὑρήκασι, τούτων ὡσ τάχιστα παύσασθαι, μὴ τὸ κακὸν τοῦ κακοῦ φάρμακον ἡγουμένουσ, ἀλλὰ νομίζοντασ μνήμην καὶ λήθην δύο προσρήματα ἐναντίω δυοῖν ἐναντίοιν εἶναι πραγμάτοιν, καὶ δεῖν τὰ μὲν χρηστὰ τῇ μνήμῃ σημειοῦσθαι, τὰ δὲ φαῦλα τῇ λήθη παραγράφεσθαι. ἔπειθ’ ὅταν καὶ παντάπασιν ὁ θυμὸσ προσίστηται, τὸν ἀρχαῖον ἀντίπαλον παραλαμβάνοντασ αὐτοῦ δεῖ τὸν λογισμὸν ὡδὶ λέγειν πρὸσ αὑτοὺσ, ἡμεῖσ ἐσμὲν Ῥόδιοι, κἄν τισ ἡμῖν Ἑλλήνων ἢ βαρβάρων εὐγενείασ ἀμφισβητῇ, βουλοίμεθ’ ἂν αὐτοῦ κρατεῖν. οὐκοῦν ὅτε τοῦτο βουλόμεθα, ἡ πατρὶσ ἡμῖν σωστέα κοινῇ, ἵν’ ἔχοιμεν ἐφ’ ᾗ φρονοῖμεν. οὐκοῦν στασιαζόντων μὲν ἀπόλλυται, μιᾷ δὲ γνώμῃ χρησαμένων ἅμα καλλίων καὶ μείζων γίγνεται. τί οὖν ἡμᾶσ αὐτοὺσ καταλύομεν; ταῦθ’ εἷσ ἕκαστοσ εἰ πρὸσ αὑτὸν εἰπεῖν ἐθελήσειεν, οὐ δώσει χώραν τοῖσ παροξυσμοῖσ. πῶσ γὰρ οὐχ ὡσ ἀληθῶσ ἄτοπον εἰσ μὲν τοὺσ ὑπὲρ τῆσ πατρίδοσ λόγουσ πάντασ ἂν ὡσαύτωσ ἔχειν, εἰ δεήσειεν, εἰσ δ’ αὐτὸ τὸ σῶσαι τὴν πατρίδα καὶ τῇ τῶν λόγων εὐφημίᾳ περὶ αὐτῆσ ἔχειν χρῆσθαι μὴ τολμᾶν ταυτὸν φρονῆσαι, ἀλλ’ ἔργῳ μὲν ἀπολλύειν, λόγῳ δὲ κοσμεῖν, καὶ τὴν Κλεομένουσ τοῦ Λακωνικοῦ νίκην ἀναμένειν, ὃσ τὸ αὑτοῦ σῶμα κατεχόρδευσεν ἐκ ποδῶν ἀρξάμενοσ; ἢ τί πρὸσ θεῶν οἰέσθε, εἰ τοῦτον ἕκαστοσ προθέμενοι τὸν ὁρ́ον, ὅταν τοὺσ ἐχθροὺσ ἐκποδὼν ποιήσηται, τότε σωφρονῆσαι;

ἆρ’ ἄλλο τι λείπεσθαι ἢ τοσούτων ἀνδρῶν καὶ γυναικῶν ἕνα καὶ μίαν λειφθῆναι, καθάπερ τοὺσ ἐκ τοῦ κατακλυσμοῦ λέγουσι; καὶ τί τῶν γυναικῶν διοίσετε τῶν τὸν Πενθέα διασπασαμένων, ὅταν αὐτοὶ τὸ κοινὸν σῶμα τῆσ πόλεωσ ταῖσ ὑμετέραισ αὐτῶν χερσὶ διασπάσησθε; δεῖ δὲ τοὺσ μὲν πεπονθότασ τὰ μὲν συμβεβηκότα καιρῷ τινι καὶ τύχῃ δοῦναι, τούτου δὲ μηδὲν μεῖζον κέρδοσ ἡγεῖσθαι, τοὺσ δ’ αὖ δεδρακότασ οἷσ μὲν ἔπραξαν αἰσχύνεσθαι, μὴ φιλοτιμεῖσθαι, τῷ δὲ ἑκόντασ ὑπάρξαι τῆσ ὁμονοίασ λῦσαι τὰ πρότερα ἀποχρῶντα, μισθὸν ἐκείνων θεμένουσ τὸ μὴ δοῦναι δίκην, νομίσαντασ λαμβάνειν. ἡγοῦμαι δὲ τοσαῦτα ἐνεῖναι κακὰ τῇ στάσει ὥσθ’ ὑπὲρ μὲν ἄλλου τινὸσ εἴ τισ βούλοιτο ἀποτρέπειν, προσήκειν ὅσα βλάπτοι λέγειν, ὑπὲρ δὲ τούτου πᾶν τοὐναντίον λυσιτελεῖν σιωπᾶν μᾶλλον ἢ κινεῖν τὴν μνήμην ὧν ἕκαστοι πεπόνθασιν, ὅστισ μὴ τοὐναντίον οὗ βούλεται μέλλει ποιήσειν. ἀλλ’ οὕσ γε ὑπὲρ τοῦ ἑτέρου τισ ἂν εἰπεῖν ἔχοι λόγουσ τῆσ ὁμονοίασ, εἰσὶ μὲν ἤδη μυρίοι, ὅμωσ δὲ χρὴ τοὺσ ἐπῳδοὺσ μιμήσασθαι, οἳ τὰσ αὐτὰσ φωνὰσ φθεγγόμενοι πολλάκισ οὕτωσ ἀνύτειν δοκοῦσι. μόνη μὲν γὰρ τὰσ ἐκ Διὸσ ὡρ́ασ βεβαιοῖ, μόνη δὲ ἅπαντα ἐπισφραγίζεται, τὰ μὲν κατὰ τὴν χώραν γεωργίαισ κοσμοῦσα καὶ τῶν τε ὑπαρχόντων ἐπικαρπίασ καὶ ἑτέρων κτῆσιν διδοῦσα, τὰ δ’ ἐν τῇ πόλει κατ’ εὐχὴν ἄγουσα, δι’ ἣν γάμοι τε ὡραῖοι καὶ ἐκδιδόναι καὶ λαμβάνειν εἰσ οὕσ τισ βούλεται καὶ ὅθεν βούλεται, καὶ παίδων τροφαὶ καὶ παιδεία κατὰ τοὺσ πατρίουσ νόμουσ, καὶ ὑπὲρ γυναικῶν ἄδεια καὶ πίστεισ συμβολαίων, καὶ ξένων ὑποδοχαὶ καὶ θεῶν θεραπεῖαι καὶ πρόσοδοι καὶ χοροὶ καὶ θυμηδίαι, ἔτι δὲ ἐκκλησίαι καὶ βουλευτήρια, ἃ θεῶν ἡ πρεσβυτάτη συνάγει Θέμισ, καὶ πένησιν ἀφορμαὶ βίου καὶ πλουσίοισ ἀπόλαυσισ τῶν ὄντων, καὶ πρεσβύταισ γηροκομηθῆναι καὶ νέοισ ἐν κόσμῳ ζῆν, καὶ τὸ λεγόμενον δὴ τοῦτο πάντα κοινὰ, ὥσπερ τὸ τοῦ ἡλίου φῶσ, ὑφ’ ᾧ σωζόμεθα. καίτοι πῶσ οὐκ ἄλογον τῶν μὲν πολιτευομένων τούτουσ μάλιστα ἐπαινεῖν οἵτινεσ ἂν πλείστασ ὑμῖν τὰσ εὐφροσύνασ παρασκευάζωσιν, ἢ θεάματα ἀνευρίσκοντεσ, ἢ χρήματα νέμοντεσ, ἢ κοσμοῦντεσ ἑνί γέ τῳ τρόπῳ τὴν πόλιν, αὐτοὺσ δὲ τοσούτων ἀγαθῶν ἑκόντασ ἀποστατεῖν, ὥσπερ ἄλλοισ τισὶν, ἀλλ’ οὐχ ὑμῖν αὐτοῖσ λυμαινομένουσ;

δεῖ τοίνυν ὥσπερ ζωγράφου τινὸσ εἰκόνασ ἀμφοῖν προτεθεικότοσ βλέποντασ ἐναλλὰξ εἰσ ἑκατέραν, ἢ καὶ ποιητοῦ τινοσ διηγουμένου, ὡσ ἡ μὲν εὐσχήμων καὶ εὐπαγὴσ καὶ εὔχρουσ καὶ εὔχαρισ καὶ ὁμολογοῦσα ἑαυτῇ διὰ πάντων ἀκριβῶσ ἐκ θεῶν ἥκουσα ἐπὶ γῆν, ἡ δ’ ἑτέρα θεαμάτων πάντων πικρότατον, τὴν μὲν κεφαλὴν ὑπτία, τὰ δὲ χείλη πελιδνὴ, τοὺσ δὲ ὀφθαλμοὺσ ἀπεστραμμένη, διεφθαρμένη, ἐξῳδηκυῖα, δάκρυσι νεορράντοισ ἀεὶ συνεχομένη, τὼ χεῖρε ἀκρατὴσ, τὸ ξίφοσ εἴσω πρὸσ τὸ στῆθοσ φέρουσα, ἐπὶ λεπτῶν τῶν ποδῶν καὶ σκολιῶν αἰωρουμένη, περὶ δὲ αὐτὴν ὥσπερ δίκτυον ἐν κύκλῳ ζόφοσ καὶ σκότοσ, ὑφ’ ὧν τὰ πολλὰ μνήμασιν ἀνθ’ ἱερῶν ἐνδιαιτᾶται. πρὸσ ταῦτα χρὴ βλέποντασ οὕτω τὴν αἱρ́εσιν ποιεῖσθαι, δοκιμάζοντασ ἐπὶ σχολῆσ ὁποτέρᾳ βέλτιον συνεῖναι. καὶ μὴν ἅπασι μὲν ἀνθρώποισ τοῦ παντὸσ ἄξιον σπουδάζειν ὑπὲρ τῆσ ὁμονοίασ· ὅσῳ δὲ ὑμῖν μάλιστα τῶν ἄλλων οὐ πολλοῦ λόγου δεῖξαι, οἳ τὸ μὲν ἀρχαῖον ἐστὲ Δωριεῖσ ἐκ Πελοποννήσου, μόνοι δὲ εἰσ τοῦτον τὸν χρόνον Ἕλληνεσ διὰ παντὸσ, Ἡρακλείδαισ δὲ καὶ Ἀσκληπιάδαισ ἀρχηγέταισ καὶ βασιλεῦσι κέχρησθε. πρὸσ δὲ τούτοισ ἡ πόλισ ὑμῶν καλλίστη τῶν Ἑλληνίδων διὰ πάσησ τῆσ κατασκευῆσ. καίτοι δεινὸν τῶν μὲν σωμάτων τῶν καλῶν καὶ τοῖσ ἀλλοτρίοισ πλείω τὴν πρόνοιαν εἶναι, ὑμᾶσ δὲ τῶν ὑμετέρων αὐτῶν καλῶν μὴ φείδεσθαι. ἐνθυμήθητε δὲ ὅσην φιλοτιμίαν ὑμῖν ἔχει τὰ ὑπὸ τῶν ποιητῶν εἰσ ὑμᾶσ εἰρημένα, ὧν ἐγὼ τοὺσ λόγουσ ὑπερβὰσ τῆσ Ὁμήρου μόνησ μαρτυρίασ μνησθήσομαι.

ἔχει δὲ αὕτη πῶσ; οἳ Ῥόδον ἀμφενέμοντο διὰ τρίχα κοσμηθέντεσ, Λίνδον, Ιἠλυσσόν τε καὶ ἀργινόεντα Κάμειρον. δάκνομαι μὲν ἔγωγ’ ἤδη πρὸσ τὸ ῥῆμα, σκοπῶν ὡσ ἀναξίωσ αὐτοῦ διακείμεθα, οὐδενὶ κόσμῳ νῦν ἀγόμενοι. τὰ δὲ λοιπὰ ποῖ’ ἄττα τῆσ μαρτυρίασ; τριχθὰ δὲ ᾤκηθεν καταφυλαδὸν ἠδὲ φίληθεν ἐκ Διὸσ, ὅστε θεοῖσι καὶ ἀνθρώποισιν ἀνάσσει. ἐνθυμεῖσθ’ ὅτι πάντα σχεδὸν εὐφημήσασ εἰσ τοὺσ Ἕλληνασ ὁ ποιητὴσ τὰ μέγιστα τῶν πάντων ὑμῖν ἀνέθηκε. πότερον οὖν στασιάζοντεσ καὶ τεταραγμένοι καὶ ὑμᾶσ αὐτοὺσ μισοῦντεσ μᾶλλον ἂν εἶναι θεοφιλεῖσ ἡγεῖσθε καὶ τὰ παρὰ τοῦ ποιητοῦ βεβαιοῦν, ἢ δι’ εὐνομίασ καὶ ὁμονοίασ ἄγοντεσ τὴν πόλιν; εἰε͂ν. θεοφιλεῖσ δὲ ὄντεσ πότερον στασιάζειν καὶ ταράττεσθαι καὶ κατάραισ ἐχθρῶν συζῆν μᾶλλον ἂν οἰέσθε ἢ τοὐναντίον ὡσ αἱ τῶν σωφρόνων εὐχαὶ πράττειν, τιμᾶν μὲν τοὺσ θεοὺσ, γνωρίζειν δὲ ἀλλήλουσ, εὐθενεῖν δὲ τοῖσ ἅπασιν; οὐκοῦν ἐπειδὴ δι’ ἀμφοτέρων ἡ μὲν στάσισ ὑμῶν ἀλλότριον καὶ θεοῖσ ἐχθρὸν, ἡ δὲ ὁμόνοια μόνον σωτήριον φαίνεται, προσήκει δήπουθεν ὡσ ἐν χρημάτων λογισμῷ τὸ συμβαῖνον δέχεσθαι. καὶ μὴν οὐδ’ ἐκεῖνο εὔλογον, τοὺσ μὲν προγόνουσ ὑμῶν τριχῆ πρότερον μεμερισμένουσ συνελθεῖν εἰσ ταυτὸν ὑπὲρ τῆσ πρὸσ ἀλλήλουσ ὁμονοίασ καὶ πίστεωσ καὶ μίαν ἐξ ἁπασῶν πόλιν οἰκῆσαι, ὑμᾶσ δὲ ἐκ μιᾶσ πόλεωσ πολλὰσ ἀποφῆναι τῷ διῃρῆσθαι. ὑπερβολὴ δ’ ἂν γένοιτο, εἰ τριχῆ μὲν οἰκοῦντεσ ἓν καὶ ταυτὸν φρονοῦντεσ ἐδείκνυσθ’, ὁμοῦ δ’ ὄντεσ ἀλλήλοισ πολεμήσετε. οὐκ αἰσχύνεσθε τὸν Ἥλιον, ὃσ τοῖσ μὲν ἄλλοισ θεατήσ ἐστι τῶν γιγνομένων, ὑμῶν δὲ καὶ ἀρχηγέτησ; οὐχ ἕκαστοσ ὑμῶν τὴν παροῦσαν ἡμέραν ἡγήσεται ταύτην πρώτην εἶναι τῇ νήσῳ τῆσ γενέσεωσ, ὅτ’ ἐκ τῆσ θαλάττησ ἀνῄει δῶρον τῷ θεῷ; οὐχ ὅπωσ μὴ τῶν ἱεροσύλων φαυλότεροσ φανεῖται λυμαινόμενοσ τῷ κλήρῳ τοῦ θεοῦ φροντιεῖ; οὐ τὰσ χεῖρασ ἄρασ ἄνω σὺν αἰδοῖ καὶ δέει συγγνώμην αἰτήσει τῶν μέχρι τοῦδε ἡμαρτημένων τοὺσ θεοὺσ, ἀλλ’ ὥσπερ ἐν σκοτομαίνῃ φθείρεσθε τὴν ἱερὰν τοῦ ἡλίου πόλιν νεμόμενοι;

ἢ νομίζετε τοὺσ σὺν Ὀδυσσεῖ Κεφαλλῆνασ οὕτωσ ἐναγεῖσ εἶναι τοῦ θεοῦ δόξειν ὡσ ὑμᾶσ, εἰ διαπορθήσετ’ αὐτῷ τὴν πόλιν; καὶ μὴν εἰ καὶ τοῦτο δεῖ προσθεῖναι, κἀκεῖνοι μέχρι μὲν τῆσ ἀρίστησ γνώμησ ἠκροῶντο καὶ ὡμονόουν, ἀπείχοντο τῶν βοῶν καὶ ἐσώζοντο. ἐπεὶ δὲ διέστησαν. ἀπώλοντο πλὴν ἑνὸσ τοῦ τὰ βέλτιστα συμβουλεύοντοσ. ἀποβλέψατε δὴ καὶ πρὸσ τοὺσ τρίποδασ τοὺσ ἐν Διονύσου τουτουσὶ, πάντωσ δὲ χαίρετε αὐτοὺσ προσορῶντεσ. ἆρ’ οὖν ποτ’ ἂν οὗτοι σταθῆναι δοκοῦσιν ὑμῖν, τῶν χορῶν ἐν αὐτοῖσ μαχομένων; ἢ τοῦτό γε εὔδηλον ὅτι κἂν εἰ μὴ τἀναντία μηδ’ ἄλλοσ ἄλλο τι, ταὐτὰ δὲ ῥήματα μὴ κατὰ ταυτὸν ἅπαντεσ ᾖδον, φεύγειν λοιπὸν ἦν αὐτοῖσ; καὶ μὴν οὐδεὶσ χορὸσ ἀσύμφωνοσ οὕτωσ ἀώρον θέαμα ὡσ ὁ Ῥοδίων δῆμοσ μὴ ταυτὸν φθεγγόμενοσ. εἰε͂ν. οἱ δὲ τοὺσ λῃστὰσ ἐκεῖνοι καταδιώξαντεσ καὶ τὰ νεώρια κοσμήσαντεσ τοῖσ ἐμβόλοισ καὶ ταῖσ μεγάλαισ ἐκείναισ τριήρεσιν, ἃσ ἡμεῖσ εἴδομεν πρὸ τοῦ σεισμοῦ, πρὸσ θεῶν εἰ μὴ Τυρρηνοῖσ μηδὲ τοῖσ πλοίοισ τοῖσ λῃστικοῖσ, ἀλλ’ αὐτοῖσ κατὰ ναῦν ἐμάχοντο, ἆρ’ ἄν ποτε τῆσ θαλάττησ ἦρξαν, ἢ τοὺσ κόσμουσ τούτουσ εἰσήγαγον εἰσ τὴν πόλιν, ἢ φιλοτιμεῖσθαι τοῖσ ἐξ αὑτῶν ἐπὶ τοῖσ ἔργοισ τούτοισ κατέλιπον; ἀλλ’, οἶμαι, περὶ σωτηρίασ ἂν αὐτοῖσ πρότερον ἐγένετο. εἶτα ἐν νηὶ μὲν στάσισ οὐχὶ σωτήριον, ἐν δὲ πόλει καὶ ταύτῃ περιρρύτῳ φθείρειν ἀλλήλουσ συνεζευγμένουσ σῶφρον, ἢ τὰ Λεσβίων καὶ τὰ Μυτιληναίων κακὰ μιμεῖσθαι Ῥοδίουσ ὄντασ; ἀλλὰ πολλῷ βέλτιον ἦν ἐκείνουσ τῆσ ὑμετέρασ εὐνομίασ ἐπιθυμήσαντασ ὁρᾶσθαι ἢ τῆσ ἐκείνων δυστυχίασ ὑμᾶσ ὑπομεῖναι μιμητὰσ γενέσθαι. καίτοι πρέποντα μὲν ἄν τισ ἔχοι καὶ πρὸσ ἐκείνουσ εἰπεῖν καὶ ἱκνούμενα, ἄνδρεσ Λέσβιοι ποῖ προήχθητε; οἳ φατὲ μὲν τὴν νῆσον ἅπασαν ὑμῖν εἶναι μουσικὴν καὶ τούτου τὴν Ὀρφέωσ κεφαλὴν αἰτιᾶσθε, αὐτοὶ δ’ οὐκ αἰσχύνεσθε οὕτωσ ἀμούσωσ διακείμενοι; καὶ κιθαρῳδοῖσ μέν ποτε τοὺσ Ἕλληνασ ἐνικᾶτε, τῷ δ’ ὑπὲρ ὑμῶν αὐτῶν μὴ δύνασθαι βουλεύσασθαι κινδυνεύετε ἡττᾶσθαι καὶ πάντων ἀνθρώπων;

καὶ πρότερον μὲν παρ’ ὑμῶν ἑτέρωσε βαδίζοντεσ ἔπαυον τὰσ στάσεισ, νῦν δὲ οὐδὲ παρ’ ὑμῖν αὐτοῖσ ὑμᾶσ αὐτοὺσ γνῶναι δύνασθε; ταῦτ’ ἔμοιγε δοκεῖ τισ ἂν ὀρθῶσ καὶ ὑπὲρ αὐτῶν εἰπεῖν νουθετῶν. οὐ μὴν ἀλλ’ ἐκείνοισ μὲν, ὡσ ἐοίκεν, ἐκ παλαιοῦ τὸ ἄλογον τοῦτο τῆσ δυστυχίασ συνείμαρται καὶ πολλάκισ ἠλέγχθησαν οὐχ ὡσ δεῖ διακείμενοι, ὑμῖν δὲ οὐδαμόθεν προσήκει τὸ νόσημα, οὓσ ἡμεῖσ, καὶ ὅτε ἦμεν παρ’ ὑμῖν, τότε ἑωρῶμεν κἀν ταῖσ ἐκκλησίαισ οὐ μόνον μιᾷ φωνῇ χρωμένουσ, ἀλλ’ εἰ οἱο͂́ν τ’ εἰπεῖν, καὶ ἑνὶ ῥήματι ὡσ τὸ πολὺ ‐ ὀρθῶσ γὰρ καὶ στεφάνου καὶ τοιαῦθ’ ὑμῖν ἤρκει καὶ τοὔνομα τοῦ δημηγοροῦντοσ ἀνειπεῖν ἐνίοτε, γάνυσθαι δὲ ἦν ὁρῶντα ‐ καὶ ἀντὶ τῆσ χειροτονίασ τῷ νεύματι τῆσ κεφαλῆσ χρωμένουσ. ὥστε μόνουσ ἄν τισ ὑμᾶσ ἔφη δι’ αἰῶνοσ ἄγειν ἐκεχειρίαν· ὧν οὐκ ἄξια πυνθάνομαι τὰ νῦν, οὐδὲ μικρόν τι καὶ ἄγνωστον τοῦ ῥυθμοῦ παραλλάττοντα. λυπηρὸν δέ μοι κἀκεῖνο, εἰ τοῖσ μὲν ἐκ γενετῆσ ὀνόμασιν οὕτω σφόδρα ἑλληνίζοντεσ ἐφαίνεσθε, ὥστ’ οὐδὲν ἦν εὑρεῖν ὡσ ἔποσ εἰπεῖν παρ’ ὑμῖν ὄνομα ὅ τι μὴ Δώριον, ἀπὸ τῶν ὑμετέρων ξένων ἀρξάμενα, ἐν δὲ τῇ πολιτείᾳ τὴν πάτριον ἁρμονίαν καὶ τὴν ἀληθῶσ Δωριστὶ μεθέντεσ κακῶν ξενικῶν καὶ πᾶσι μᾶλλον ἢ ὑμῖν προσηκόντων κληρονομήσετε. μηδαμῶσ, ὦ ἄνδρεσ καλοί τε καὶ ἀγαθοὶ, ἀλλ’ ἐνθυμηθέντεσ τὸ πάλαι τοῦτο ᾀδόμενον, ὅτι τῶν μὲν ἡμαρτημένων ἔνθεν καὶ ἔνθεν οὐκ ἔστ’ ἀνελεῖν οὐδὲν, ἀλλ’ ἔχει πέρασ οἱο͂ν ὁ καιρὸσ ἤνεγκεν, ἀκεσταὶ δὲ τῶν ἀγαθῶν φρένεσ, ὡσ ὁ τῶν Ῥοδίων φησὶν ἐπαινέτησ, καὶ τὸ μὲν ἐξ ἀρχῆσ ἀναμαρτήτουσ φῦναι θεῶν καὶ τῶν ἐπὶ γῆσ οὐδεὶσ ἀναμάρτητοσ, τὸ δὲ τοῖσ εὖ λέγουσιν ἐθελῆσαι πεισθῆναι πρέπον ὑμῖν καὶ τῷ θεῷ μάλιστ’ ἂν οὕτω χαρίζεσθαι νομίσαντεσ, ᾧ τὸ ῥῆμα τοῦθ’ ὁ ποιητὴσ καθιέρωκεν ὄντι θαλαττίῳ, ὅσ κε θεοῖσ ἐπιπείθηται, καὶ πρὸσ τούτοισ λυσιτελέστερον μὲν εἶναι δουλεύειν ἢ κακῶν ἐφόδιον τὴν ἐλευθερίαν ἔχειν, ὅμωσ δ’ εἶναι δέοσ μὴ καὶ τούτου στερηθῆτε· μέγιστον δὲ πάντων ἱερὰ καὶ τάφουσ αἰσχυνθέντεσ καὶ τὸ τῆσ Ῥόδου μέχρι τούτου ζηλωτὸν ὄνομα, παύσασθε τοῦ σεισμοῦ τούτου, ὃσ ὑμῖν πανταχοῦ συμπεριέρχεται, καὶ μὴ δευτέρων σχετλιωτέρων δεῖσθε, ἀλλὰ γένεσθε ἐν ὑμῶν αὐτῶν, ἵν’ ἡμεῖσ τε ἐφ’ ὑμῖν ὡσ ἑταίροισ ἀγαθοῖσ φιλοτιμώμεθα καὶ ὑμεῖσ ἐφ’ ἡμῖν ὡσ οἱοίσ πείθειν ὅτου καιρὸσ ἀεί.

상위

Aristides, Aelius (아리스티데스, 아일리오스)

목록

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION