Aristides, Aelius, Orationes, Ῥοδιακός

(아리스티데스, 아일리오스, 연설, Ῥοδιακός)

ἄνδρεσ οἱ περιλειπόμενοι Ῥοδίων, τῶν μὲν συμβεβηκότων οὔτε ἐπιλαθέσθαι ῥᾴδιον οὔτε μεμνημένουσ μετρίωσ φέρειν. ἑτέρων δ’ ἐμβόλουσ χαλκοστόμουσ, τοὺσ μὲν περὶ τοὺσ λιμένασ, τοὺσ δὲ ἐν τοῖσ ἄνω τόποισ τῆσ πόλεωσ μεμερισμένουσ σὺν πολλοῖσ καὶ λαμπροῖσ τοῖσ λαφύροισ, τοὺσ μὲν ἀπὸ τοῦ Τυρρηνῶν λῃστικοῦ, τοὺσ δ’ ἀπὸ τῶν ἔργων τῶν σὺν Ἀλεξάνδρῳ, τοὺσ δ’ εἴ ποθεν αὐτῶν ἕκαστοσ εἰσῆκτο εἰσ τὴν πόλιν. μὴ γὰρ ὅτι ὑμῖν, οἵ ποτε εὔχεσθε Ῥόδον οἰκεῖν, ἀλλὰ καὶ τοῖσ ὅλωσ τελοῦσιν εἰσ Ἕλληνασ, τίσ ἂν μείζων συμφορὰ τῆσ παρούσησ γένοιτο, τοῦ κόσμου τοῦ κοινοῦ γένουσ ἀπολωλότοσ; μάλιστα δ’ ἄν τισ στενάξειεν ἐνθυμηθεὶσ ὅτι πρόσθεν μὲν τοῦτο μέγιστον εἰπεῖν ἦν περὶ τῆσ πόλεωσ διαλεγόμενον, ὅτι παρὰ μὲν τοῖσ ἄλλοισ λόγουσ ἐστὶν ἀκοῦσαι καὶ τροπαίου τι λοιπὸν ἰδεῖν καὶ μνῆμα καὶ κρήνην, καὶ δείκνυσιν ὁ περιάγων ἐν ἀμυδροῖσ τοῖσ γνωρίσμασιν, οὑτοσὶ μὲν Σεμέλησ θάλαμοσ, οὑτοσὶ δὲ Ἁρμονίασ, ἢ Λήδασ, ἤ τι τῶν τοιούτων, παρ’ ὑμῖν δὲ μόνοισ γενόμενον ἦν ἰδεῖν ἀκριβῶσ, οὐκ ἀκοῦσαι τὴν πόλιν ἥτισ ἦν. ὥσπερ γὰρ ἀρτίωσ ἀπειργασμένησ ἅπαντα ἐφαίνετο, ὥστ’ εἶναι τὸ πρᾶγμα μὴ θρήνῳ προσεοικὸσ, ἀλλ’ ἔκπληξιν καὶ ζῆλον ἅπασιν ἔχον τοῖσ ὁρῶσιν. εἰσπλέοντι μὲν εὐθὺσ λιμένεσ τοσοῦτοι καὶ τηλικοῦτοι, προβλῆσι λίθοισ εἰσ τὸ πέλαγοσ ἐξανεστηκότεσ, οἱ μὲν τοὺσ ἀπ’ Ιὠνίασ, οἱ δὲ τοὺσ ἀπὸ Καρίασ δεχόμενοι, οἱ δὲ τοὺσ ἀπ’ Αἰγύπτου καὶ Κύπρου καὶ Φοινίκησ, ὥσπερ ἄλλοσ ἄλλῃ πόλει πεποιημένοσ εἰσ ὑποδοχήν. ἐπικείμενα δὲ τοῖσ λιμέσι τὰ νεώρια ὅσα καὶ οἱᾶ ἦν, ὅτε τῆσ θαλάττησ ἐκρατεῖτε, καὶ οὐδὲν ἐλάττω παρὰ τὸν χρόνον, οὐδ’ εἰκάζειν ἀναγκάζοντα ὅπου ποτ’ ἦν ἄρα, ἀλλ’ αὐτὰ ὁρώμενα ἐκπλήττοντα. ὧν καὶ τὰσ στέγασ εἴ τισ ἄνωθεν κατεθεάσατο, εἴκασεν ἂν πεδίῳ κρεμαστῷ τινι. τριήρεισ δ’ ἐπὶ τούτοισ ὑπῆρχεν ἰδεῖν δικρότουσ καὶ τρικρότουσ καὶ εἰσ ἑπτὰ καὶ εἰσ ἐννέα στοίχουσ, τὰσ μὲν πλοί̈μουσ, τὰσ δ’ ἀποκειμένασ ὥσπερ ἐν ταμιείῳ. ὧν εἴ τισ ἐβούλετο πλεῖν ἡντινοῦν καθελκύσασ, ἐξῆν. τεμένη δὲ θεῶν καὶ ἱερὰ καὶ ἀγάλματα τοσαῦτα μὲν τὸ πλῆθοσ, τηλικαῦτα δὲ τὸ μέγεθοσ, τοιαῦτα δὲ τὸ κάλλοσ, ὥστ’ ἄξια εἶναι τῶν ἄλλων ἔργων χαριστήρια, καὶ ὡσ μὴ εἶναι διακρῖναι τί τισ αὐτῶν μᾶλλον θαυμάσειεν·

ἐώκει γὰρ αὐλῆσ ἑρ́κει τὰ τείχη καὶ τοσοῦτον ἠδύνατο παρὰ τὴν εἴσω πόλιν, ὅσον ὁρίζειν αὐτὴν, ἐπεὶ τῇ γε ἀξίᾳ πάντ’ ἦν ἴσα. ὧν γε καὶ ἓν τὸ τυχὸν ἱκανὴν ἑτέρᾳ πόλει φιλοτιμίαν εἶχεν. ἐπὶ δὲ τούτοισ εἰκόνασ μὲν χαλκᾶσ πρὸσ ἁπάσασ τὰσ ἐν τῇ λοιπῇ Ἑλλάδι, γραφὰσ δὲ τέχνησ πάσησ ἄλλασ ἀλλαχοῦ τῆσ πόλεωσ ἀνακειμένασ, καὶ κόσμουσ τοὺσ μὲν μόνουσ ὄντασ ἐνταῦθα, τοὺσ δὲ καλλίστουσ· καὶ τὴν μὲν ἀκρόπολιν πεδίων καὶ ἀλσῶν μεστὴν, τῆσ δ’ ἄλλησ πόλεωσ οὐδὲν ἕτερον ἑτέρου ὑπερέχον, ἀλλὰ διαρκῆ καὶ ἴσην τὴν κατασκευὴν οὖσαν, ὡσ γένοιτ’ ἂν οὐ πόλεωσ, ἀλλὰ μιᾶσ οἰκίασ. ἀγυιὰσ δὲ ἐξ ἀρχῆσ εἰσ τέλοσ διηνεκεῖσ, ἥκιστα ἀξίασ καλεῖσθαι στενωπούσ· λαμπρὰν δὲ λαμπρῶσ ἀποτεταμένην πανταχῆ τὴν πόλιν. τὸ δὲ ἐπὶ πᾶσι καὶ πρὸ πάντων θαῦμα καὶ ὀφθαλμοῖσ κόρον οὐκ ἔχον, τὸν τῶν τειχῶν κύκλον καὶ τῶν ἐγκαταμεμιγμένων πύργων τὸ ὕψοσ καὶ κάλλοσ, ἀντὶ λαμπτήρων τοῖσ προσπλέουσιν ὂν, ὥστ’ εἶναι μόνον τοῖσ εἰσ Ῥόδον καταίρουσι καὶ προσορῶσι μείζοσιν εὐθὺσ τὴν γνώμην γίγνεσθαι. τὸ δὲ πάντων κάλλιστον οὐκ ἀπηρτημένον τὸν κύκλον τοῦτον τῆσ ἄλλησ πόλεωσ οὐδὲ κενὸν οὐδὲν ἐν μέσῳ ποιοῦντα, ἀλλὰ προσεχῆ τῇ πόλει, ὥσπερ στέφανον κεφαλῇ περιθέοντα. μόνην δὲ ἦν εἰπεῖν τὴν Ῥόδον καὶ κατ’ οἰκίαν καὶ κοινῇ τετειχίσθαι. ὡσ δ’ εἰπεῖν, ἓν ἀπῆν τῶν ἀρχαίων, τὸ ναυμαχεῖν·

ἡ δ’ ἄλλη πᾶσα πόλισ καθαρὰ καθαρῶσ ἐσώζετο· καὶ μόνον εἶπεσ ἂν αὐτὴν παρακεχωρηκέναι τῆσ ἡγεμονίασ, νοῦν ἔχουσαν, αὐτὴν δ’ εἶναι τὴν ποτὲ οὐκ ὄνομα ἄλλωσ, ἀλλ’ αὐτὴν ἥπερ ἦν. νῦν δὲ οἴχεται μὲν κάλλη λιμένων, πέπτωκε δὲ στεφάνων ὁ κάλλιστοσ, ἱερὰ δὲ ἀγαλμάτων ἔρημα καὶ βωμοὶ θυσιῶν, κενοὶ δὲ δρόμοι καὶ θέατρα ἀνδρῶν· οἱ δὲ νεώσοικοι ποῦ γῆσ ἢ θαλάττησ ἐγένοντο οὐδ’ ἂν εἷσ εἰκάσειε τῶν οὐκ εἰδότων πρόσθεν· ὁ δ’ εἰκόνων ἀμφοτέρων ἀμύθητοσ ἀριθμὸσ ὁμοῦ ταῖσ πέτραισ καὶ τοῖσ λειψάνοισ τῶν διαφθαρέντων σωμάτων ἀναπέφυρται καὶ διέσπαρται· οἴχεται δ’ ἐλέφασ καὶ χρυσὸσ τῆσ τέχνησ δεύτεροσ· οἱ δ’ ἀνέχοντεσ τὰ λάφυρα ἑκασταχοῦ τοῖχοι τῷ κόσμῳ συναπολώλασιν· ὅσα δ’ ἦν ξίφη καὶ δόρατα τῶν λαφύρων, ταῦτα ἀπὸ μὲν τῶν πολεμίων δεῦρο ἐκομίσθη, ἐν δὲ τοῖσ κακοῖσ ἐνταῦθα προσλελύμανται τοὺσ παραπίπτοντασ, ὡσ ἂν μάλιστα λάβοι συμφορᾶσ περιουσίαν. ἡ πόλισ δὲ ἐν σκοπέλου μοίρᾳ λέλειπται, παρὰ τοσοῦτον οὐκ ἰσόπεδοσ, ὅσον οἱ τὴν μνήμην τοῦ πάθουσ ἀνακινοῦντεσ ἀνίσχουσι λίθοι. τοσοῦτον δ’ ὑπερβέβληκεν ἡ ταύτησ συμφορὰ πάνθ’ ὅσα Ἑλληνικὰ ἀκοῇ παρειλήφαμεν, ὥσθ’ ὧν μὲν ἀρτίωσ ἐμεμνήμην, αὐτά γε δή που ταῦτα, βασίλεια δυναστῶν καὶ θάλαμοί τινεσ δείκνυνται, καί τινα καὶ τῶν πόλεων ἔτι λείπεται μέρη, καὶ φαίησ ἂν ἐλάττουσ ἐκ μειζόνων αὐτὰσ γεγονέναι· ἐνταυθοῖ δὲ οὐδ’ ὅσον τὸν περιάξοντα ἐνοικῆσαι λείπεται. κἀκεῖ μὲν ἂν μνῆμα καὶ τρόπαιον ἴδοισ, ἐνταυθοῖ δὲ οὐδὲ τάφοσ μεμένηκεν ἀθῶοσ τῆσ ἐπηρείασ, ἀλλὰ καὶ ἔξω καὶ ἔνδον ὁμοίωσ πέπραγεν ἡ πόλισ, καὶ γέγονεν ἀντὶ μνήματοσ αὐτὴ τοῖσ πολίταισ. ἀντὶ δὲ τοῦ προσπλέοντασ καὶ πελαγίουσ καθορᾶν τὴν πόλιν ἐπιβάντασ δεῖ ζητεῖν τί ἕκαστον ἦν, ὄροσ ἀώρον βλέποντασ ἀντὶ πόλεωσ· τοσοῦτον τὸ παραλλάττον αὐτῇ παρ’ αὑτὴν καὶ τὰ τῶν ἄλλων ἀτυχήματα συμβέβηκεν. ὥστε συγγνώμη πᾶν καὶ λέγουσι καὶ ποιοῦσιν ὑμῖν. ἀλλὰ καὶ τούτων οὕτωσ ἐχόντων φέρειν χρὴ, τὸν παλαιὸν λόγον· ὀρθῶσ ἔχειν νομίσαντασ, ὅτι τὰ μὲν γεγονότα οὐκέτ’ ἂν ἄλλωσ ἔχοι, οὐδ’ εἰ πάντα μὲν αἰτιώμενοι καὶ κακίζοντεσ τὴν τύχην λέγοιτε, πάντα δὲ ὑμᾶσ αὐτοὺσ τρόπον ἀθυμίᾳ διαφθείροιτε·

τὸ δὲ ταῦτα εἰσ ὅσον ἐστὶ καλῶσ ἐνεγκεῖν κέρδοσ οὐ μικρὸν ὡσ ἐν τοιούτοισ. ἐστὲ δὲ οὐκ ἀτυχημάτων ἐνδεεῖσ, ὥστε προστιθέναι τούτοισ, ἀλλ’ ἀφαιροῦντεσ μᾶλλον τῶν συμβεβηκότων καὶ τῆσ ἐγχωρούσησ ἀεὶ ποριζόμενοι ῥᾳστώνησ ἀφορμὰσ εὖ φρονοῖτ’ ἂν καὶ ποιοῖτε ἃ δεῖ. εἰδέναι τε χρὴ Ῥοδίουσ ὄντασ ἔτι ὁπόσοι ποτὲ καὶ λέλειφθε, καὶ τοῦτο τὸ σεμνὸν καὶ τίμιον εἰσ Ἕλληνασ καὶ βαρβάρουσ ὄνομα προσαφῃρημένην ὑμᾶσ τὴν τύχην, οὗ δεῖ φρονοῦντασ ἄξια φαίνεσθαι. καιρὸσ δὲ νῦν εἴπερ ποτὲ, ὦ ἄνδρεσ Ῥόδιοι, σῶσαι μὲν ὑμᾶσ αὐτοὺσ ἐκ τῶν περιεστηκότων, βοηθῆσαι δὲ τῷ γένει τῆσ νήσου, στῆναι δὲ πρὸσ τὴν τύχην λαμπρῶσ, ἐνθυμηθέντασ ὑμῶν τὸν τοῦ πολίτου κυβερνήτου λόγον, ὃσ ἔφη χειμαζομένησ αὐτῷ τῆσ νεὼσ καὶ καταδύσεσθαι προσδοκῶν τοῦτο δὴ τὸ θρυλούμενον, ἀλλ’ ὦ Ποτειδὰν, ἴσθι ὅτι ὀρθὰν τὰν ναῦν καταδύσω· ὡσ οὐδὲν ἂν πράξασ ἀγεννὲσ οὐδὲ ταπεινὸν οὐδὲν τοῖσ παροῦσιν, ἀλλὰ πάντα ἂν τὰ αὑτοῦ πληρώσασ πρότερον ἢ κακῶσ ἀπολούμενοσ· ὡσ τοῦ μὲν ἀπολέσθαι καὶ καταδῦναι τὴν ναῦν τὴν τύχην κυρίαν οὖσαν ἀεὶ, τοῦ δὲ ἃ χρὴ πρᾶξαι πρὸ τούτου οὐκέτ’ ἐν ἄλλῳ τὴν ἀπαίτησιν, ἀλλ’ αὐτὸν αὑτῷ τινα τοῦτο ὀφείλοντα, καὶ οὗ μόνου κύριόσ ἐστιν, οὐχὶ δέον προλιπεῖν ἔτι ζῶντα. ὑμεῖσ τοίνυν μὴ πεπτωκυῖαν τὴν πόλιν ἔτι μᾶλλον ἐπικαταβάλητε, ταπεινότητα τῷ καιρῷ προσθέντεσ, ἀλλ’ ἐπειδήπερ προκατέδυ πληγεῖσα, ὑμεῖσ οἱ λοιποὶ μένετε ἐν ὑμῶν αὐτῶν. καὶ γὰρ αἰσχρὸν καὶ οἴκοθεν ἔστ’ ἔχον τὸ ἔγκλημα, ἑνὸσ ἀνδρὸσ ἀγεννεστέραν φανῆναι τὴν πόλιν ὑμᾶσ τουτουσὶ καὶ μὴ δεῖξαι τοῦθ’ ὅτι καὶ δυστυχοῦντεσ ἴστε ὑμᾶσ αὐτούσ. οὕτω καὶ παρ’ ἀξίαν ταῦτα πεπονθέναι δόξετε. καλὸν γὰρ οἶμαι κἀν τοῖσ ὅπλοισ νικᾶν, καὶ ναυμαχοῦντασ τρόπαια ἱστάναι ἔχει φιλοτιμίαν καὶ τῆσ ἐπὶ τοῖσ τοιούτοισ σπουδῆσ οὐκ ἄξιον τοὺσ ἀγαθοὺσ ἄνδρασ ἐξίστασθαι, ὧν καὶ οἱ ὑμέτεροί ποτε ὄντεσ πρόγονοι μεγάλην εἰκότωσ καὶ θαυμαστὴν δικαίωσ δόξαν ἐκτήσαντο. ἐπεὶ δὲ πᾶσαί τε ὑποθέσεισ τῶν τοιούτων ἀγώνων ἐξήκουσι καὶ τὰ τῶν νῦν καιρῶν ἕτερον ἀγῶνα ἀπαιτεῖ παρ’ ὑμῶν, τοῦτον ὑποστῆναι δεῖ.

τίσ δ’ ἂν ἔτι σωφρονοίη τῆσ σχετλίασ ἐκείνησ μεσημβρίασ μνησθεὶσ, ἐν ᾗ τὸ κακὸν πρῶτον ἤρχετο καὶ κατῄει, ἡνίκα εἱστήκει μὲν ἡ θάλαττα καραδοκοῦσα τὸ μέλλον, ὥσπερ ἄλλον τινὰ χειμῶνα μέγαν καὶ ἀνήκεστον προσδεχομένη, σιγὴν δ’ εἶχεν ἅπασ ὁ ἀὴρ, ὥσπερ προσδοκῶν τὸ ἐσόμενον, καὶ ὄρνιθεσ καὶ πάντα ἡσύχαζον ἐπὶ τῷ μέλλοντι, ὑπέκειτο δὲ ἄρα ἡ πόλισ τοιούτῳ παθήματι καὶ ἐπὶ ταύτην πᾶσ ὁ σεισμὸσ ἠρτύετο· καὶ πολὺ τοῦθ’ ὑμῖν ἐνδοξότερον καὶ κάλλιον ἐκείνων τῶν ἀγώνων, ἀντιτάξασθαι τῇ τύχῃ καὶ ταύτησ στῆσαι τρόπαιον, εἰ καὶ σφόδρα ὑμῖν ἐνήλατο τὴν πρώτην. τῆσ μὲν γὰρ ἐκεῖ νίκησ οὐδεὶσ τηλικοῦτόσ ἐστιν ὅστισ ἐστὶ κύριοσ διὰ τέλουσ, ἀλλ’ ὁ δαίμων τὸ πλεῖστον ἔχει μέροσ, τῆσ δὲ ἐνταῦθα ἡ γνώμη κυρία. ταύτην οὖν δείξατε ἔχοντεσ οἱάν χρὴ καὶ μὴ πάντ’ ἐλάττουσ τῆσ τύχησ γένησθε, ἀλλ’ ἀγωνίσασθε πρὸσ αὐτὴν νῦν, ἐπειδήπερ ἔμπροσθεν οὐκ ἐξῆν. εἰ μὲν γὰρ ἔχομεν ἀξίωσ ἀποδύρασθαι, κἂν ἁπάσασ τὰσ ὑπολοίπουσ τοῦ βίου νύκτασ καὶ ἡμέρασ συνάψωμεν, τοῦτο ποιῶμεν. ἄξιον γὰρ Ἑλλάδι ἀνακαλέσαι γε οὐκ εἰσ τρὶσ μόνον, ἀλλὰ καὶ μυριάκισ Ῥόδον οὕτω πεπραγυῖαν. νῦν δὲ τίσ οὕτωσ ἢ λόγοσ ἐστὶν ἰσχυρὸσ ἢ σοφιστὴσ ἄκροσ ἢ διαρκὴσ ὅστισ ἂν ἀξίωσ καταθρηνήσειε τὰ παρόντα, μὴ πολλοστὸν μέροσ ὧν οἰέται λέγειν παραλιπὼν, ἀλλ’ ἑξῆσ ἅπαντα; τοῦτο γάρ ἐστι καὶ τὸ πάντων ἀτοπώτατον, ὅτι ὀδυρόμενοι τὰ συμβεβηκότα καὶ διεξιόντεσ ὡσ ἀνυπέρβλητα τὰ πλεῖστα αὐτῶν παραλείπομεν καὶ οἰόμεθα λέγειν οὐ λέγοντεσ. τίσ γὰρ ἂν ἢ τὰσ συμφορὰσ εἴποι πρὸσ ἀξίαν τὰσ καινὰσ ταύτασ καὶ ἀτόπουσ καὶ πέρα πάσησ κακῶν φορᾶσ γεγονυίασ, ἢ τὴν ἀκμὴν αὐτὴν τοῦ περιστάντοσ ὑμᾶσ πράγματοσ; ὁ δὲ ἥλιοσ τελευταῖα δὴ τότε ἐπέλαμπε τὴν ἑαυτοῦ πόλιν, καὶ παρῆν ἐξαίφνησ πάντα ὁμοῦ τὰ δεινά.

ὑπανεχώρει μὲν ἡ θάλαττα καὶ πᾶν ἐψιλοῦτο τῶν λιμένων τὸ ἐντὸσ, ἀνερριπτοῦντο δὲ οἰκίαι καὶ μνήματα ἀνερρήγνυντο, πύργοι δὲ πύργοισ ἐνέπιπτον καὶ νεώσοικοι τριήρεσι καὶ νεῲ βωμοῖσ καὶ ἀναθήματα ἀγάλμασι καὶ ἄνδρεσ ἀνδράσι, καὶ πύργοι λιμέσι, καὶ πάντα ἀλλήλοισ. ἐν ὅσῳ δὲ ἀνὴρ ἄγκυραν εἰσ ἀπόπλουν ἀνήρτητο, μεταστραφεὶσ οὐκέτ’ εἶχεν ἰδεῖν τὴν πόλιν, ἀλλ’ ἐγίγνετο πάντα ὁμοῦ, οἱ λιμένεσ ἐπὶ ξηροῦ, ἡ πόλισ ἐν κόνει, δρόμοι κατ’ οἰκίασ ἐκ στενωπῶν, εἰσ στενωποὺσ ἐξ οἰκιῶν, θάνατοι κατ’ οἰκίασ, ἐν ἱεροῖσ, ἐν θύραισ, ἐν πύλαισ. ἔξω μὲν τὰ μνήματα ἀνερρίπτει τοὺσ κειμένουσ, ἔνδον δὲ ἐκρύπτοντο οἱ τελευτήσαντεσ· τῶν δ’ ὥσπερ τὰ εὐκταῖα ἀναθήματα χεῖρεσ ἐπ’ ἄκρων τοίχων, τῶν δὲ πόδεσ, τῶν δ’ ἄλλο τι λείψανον ἑωρᾶτο· καὶ οὐδὲ ταῦθ’ ἕκαστα ἐνῆν εἰκάσαι τίνων λείπεται. καὶ οἱ μὲν τὰσ ἑαυτῶν φεύγοντεσ οἰκίασ ἐν ταῖσ ἑτέρων ἀπώλλυντο, οἱ δ’ ἐν ταῖσ ἑαυτῶν ὑπ’ ἐκπλήξεωσ μένοντεσ, οἱ δὲ ἐκθέοντεσ ἐγκαταλαμβανόμενοι, οἱ δὲ ἀπολειφθέντεσ ἡμιθνῆτεσ, οὐκ ἔχοντεσ ἐξαναδῦναι οὐδὲ αὑτοὺσ ῥύσασθαι, κακῶν ἐπιθήκην τὸν λιμὸν προσελάμβανον, καὶ τοσοῦτον κερδαίνοντεσ, ὅσον γνῶναι τὴν πατρίδα οὐκ οὖσαν, ἐπαπώλλυντο. τῶν δὲ διέκρινε τὰ σώματα ἡ τύχη, καὶ τὰ μὲν ἡμίσεα εἴσω θυρῶν ἀπείληπτο, τὰ δ’ ἡμίτομα ἔξω προὔκειτο. καὶ τούτοισ ἕτερα αὖ προσενέπιπτε σώματα, σκεύη, λίθοι, ὅ τι ἑκάστῳ φέρων ὁ σεισμὸσ ἀνέμιξεν. οἱ μὲν προσεδόκων, οἱ δὲ τοὺσ οἰκείουσ ἐζήτουν, οἱ δ’ οὐκ εἶχον πότερ’ αὑτοὺσ ἢ τοὺσ ἑαυτῶν ὀδύρωνται· οἱ δὲ ἀπῴμωζον τὴν πόλιν, οἱ δὲ ἐνεπίμπραντο, ὁμοῦ τῶν ὀρόφων καὶ τῶν ἑστιῶν γενομένων. οἱ δὲ παῖδασ ἐξαρπάζοντεσ αὐτοὶ κατελαμβάνοντο, οἱ δὲ ἑαυτοὺσ ἐπαπεκτίννυον. ὁ δὲ κῶμοσ ἦν ἄγριοσ τοῦ τότε ἀρίστου. οἱ μὲν οὐ πρὸ πολλοῦ κληθέντεσ νυμφίοι ἔκειντο εἰσ οὐδὲν καλὸν ᾄσαντεσ τὸν ὑμέναιον, οὐ ῥᾴδιον γνῶναι πότερον αὐτοὶ δυστυχεῖσ, ἢ ἃσ ἠγάγοντο οἱ δὲ ἀπὸ θαλάττησ ἀναβεβηκότεσ τὴν πατρῴαν ἑστίαν ἀπιστοτέραν τῆσ θαλάττησ εὑρ͂ον·

οἱ δὲ ἐπ’ ἀναγωγὴν σπεύδοντεσ τελευταῖα δὴ τότε οἴκοθεν ἀνήγοντο, προκαταδύσησ αὐτοῖσ τῆσ πατρίδοσ. κατεῖχε δὲ ὁμοῦ σεισμὸσ θαλάττησ, νεφέλησ κτύποσ, οἰμωγαὶ, πάταγοσ πτωμάτων, γῆσ ἐκφυσήματα. οἶμαι γὰρ οὔτε τοὺσ ὑπὲρ Αἴγυπτον καταρράκτασ οὔτε τὴν τῆσ ἔξω θαλάττησ ῥαχίαν οὔτε σκηπτοὺσ πυρφόρουσ οὔθ’ ὅ τι πλεῖστον ἠχεῖ κατ’ ἀνθρώπουσ τῷ τότ’ εἶναι κακῷ καὶ κτύπῳ παραβαλεῖν, ὃσ ἐξ ἁπάντων εἷσ ἠγείρετο συμμιγὴσ, τὴν ἀπροσδόκητον καὶ ἄχαριν συναυλίαν πληρῶν, ἐφ’ ᾗ Ῥόδοσ ἐξωρμήκει· συνενήνεκτό τε εἰσ ταυτὸν νεκροὶ, βωμοὶ, στέγαι, κόνισ, αἷμα, ἔπιπλα, ὄροφοι, θεμέλια, οἰκέται, δεσπόται, μέλη σωμάτων, εἰκόνεσ, σφαγαὶ, τάφοι, δεῖπνα. οἱ μὲν τοῖσ σώμασι τῶν φιλτάτων σκηνοῦντεσ ἐλάνθανον αὑτοὺσ, οἱ δὲ ἐζήτουν τὰ λοιπὰ ἑαυτῶν οἱ μὲν πόδασ, οἱ δὲ χεῖρασ, οἱ δ’ ὅ τι ἕκαστοσ ἐπηρώθη τοῦ σώματοσ, οἱ δὲ καὶ συνέθαπτον ταῦτα τοῖσ οἰκείοισ, οἱ δ’ ὑπὸ τῶν ἑκατέρωθεν ἐμπεσόντων συσχεθέντεσ ἠνείχοντο, οἱ δὲ πρότερον κατωρύχθησαν ἢ ἀπέθανον· πᾶν δὴ κακῶν εἶδοσ καὶ ἅ τισ μηδεπώποτε ἐπενόησε, τότε πρῶτον εἰσεῖδεν. εὔξασθαι δ’ οὐκ εἶχον οἱ λοιποὶ πότερα ὅπωσ σωθῶσιν ἢ ὅπωσ ἀποθάνωσι. ποῖοι ταῦτα κήρυκεσ, ἢ τίνεσ ποιηταὶ καταθρηνήσουσιν ἀξίᾳ τῇ φωνῇ; τίσ ἀρκῶν διηγήσασθαι; ποῖον γὰρ πάθοσ ὀξύτερον, εἰ δὲ βούλει, μακρότερον, ποίαν πόλιν Ἑλληνίδα ἢ βάρβαρον ἐν τῷ παντὶ χρόνῳ κατέλαβε τοιοῦτον; ὅτε ἀνατραπεῖσα μὲν ἡ πόλισ ἔκειτο θᾶττον ἢ ναῦσ καταδῦσα πώποτε, ἡμέραι δὲ καὶ νύκτεσ ἐπιλαμβάνουσαι τοὺσ μὲν ὅσον ἐμπνεῖν ζῶντασ ἀνέφαινον τραυματίασ τῶν λοιπῶν τοῖσ πλείστοισ, τοὺσ δὲ τελευτήσαντασ σεσηπότασ, οὐδ’ ὁτιοῦν ἔχοντασ ἀκριβὲσ τῶν μελῶν, ἀλλ’ ὡσ ἑκάστου τι ἀφεῖλεν ἢ προσέθηκε τὸ πτῶμα. πυραὶ δ’ ἀήθεισ ἐκάοντο ὁμοίωσ νύκτα καὶ ἡμέραν, ταῖσ πρόσθεν ἱερομηνίαισ ἀντίστροφοι·

ἀντὶ δὲ χρυσείων καὶ ἀργυρείων μετάλλων διωρυχῆσ τοὔδαφοσ τῆσ πόλεωσ παρεῖχε καὶ εἰσ μῆνασ ἐκκαθαίρειν τοὺσ κειμένουσ. καὶ πρότερον μὲν, ὦ Ζεῦ, τὰσ φονικὰσ δίκασ ἔξω πυλῶν ἐδικάζετε, ὡσ οὐδὲ καταψηφίσασθαι θάνατον ἐντὸσ τείχουσ εὐσεβῶσ ἔχον ὑμῖν, νυνὶ δὲ ἐπὶ μιᾶσ ἡμέρασ τοσούτων ὄλεθρον ὁ δαίμων κατέγνω ἅμα τ’ εἴσω πόλεωσ καὶ σὺν αὐτῇ, καὶ τούτουσ ἐν αὐτῇ κάειν ἠναγκάζεσθε οἱ λοιποὶ, καὶ τὴν ἄβατον τοῖσ ἀνδροφόνοισ πόλιν ταφὴν τῶν ἀπολλυμένων ἑκάστῳ κατέστησε. καὶ τὰ μὲν πρόσθεν λεγόμενα ταῦτα μυθολογήματα ἦν, ὅτι τήνδε τὴν νῆσον οὖσαν ὑπὸ τῇ θαλάττῃ καὶ κεκρυμμένην Ἡλίῳ δῶρον ἀνεῖσαν θεοὶ, τὰ δὲ νῦν εἰσ τοὐναντίον περιέστηκε διηγεῖσθαι, ὅτι ἥδε ἡ πόλισ κατὰ γῆσ ἔδυ καὶ ἀπῆλθεν ἐξ ἀνθρώπων, ὄντοσ ὑπὲρ γῆσ ἡλίου, καὶ ἐπεῖδεν ἥλιοσ ἐν Ῥόδῳ τὰ ἀθέατα θεάματα ἑαυτῷ. καὶ Ὅμηροσ μὲν πλοῦτον ἔφη καταχέαι τὸν Δία τῇ νήσῳ καὶ τοῖσ περὶ Τληπόλεμον προγόνοισ ὑμῶν, καὶ Πίνδαροσ παραλαβὼν ὗσαι χρυσὸν νεφέλην ξανθὴν ἐπιστήσαντα. νῦν δὲ οἱᾶ κατέχεε δῶρα ὁ δαίμων, οἱο͂ν νέφοσ ἔστησεν ὑπὲρ τῆσ πόλεωσ, ὡσ ἀνάξια μὲν ἐκείνων τῶν πρότερον, ἀνάξια δὲ ὑμῶν καὶ τοῦ τῆσ πόλεωσ σχήματοσ. καὶ νῦν Κάρπαθον μὲν καὶ Κάσον καὶ ἄλλασ νήσουσ οἰκουμένασ ἔστιν ἰδεῖν, οὐδὲν ἐχούσασ ὅ τι εἴπωσι καὶ παρ’ ὧν φόρον ἐκλέγειν ὑμῖν πρὸ τοῦ μικρὸν ἦν, καὶ ἄλλα πολίσματα ὑπόψαμμα λυπρὰ καὶ ἀμφισβητήσιμα. Ῥόδοσ δὲ, ὦ Ζεῦ, καὶ πάντ’ ἐφορῶν ἥλιε πλὴν Ῥόδου, νῦν οὐδαμοῦ, ἀλλ’ ὥσπερ οἱ τοὺσ μύθουσ λέγοντεσ διηγεῖσθαι δεῖ τοῖσ ἐπιγιγνομένοισ τοὺσ παρ’ ἡμῶν παραλαμβάνοντασ, ὡσ ποτὲ ἦν καὶ Ῥόδοσ ἀντιπέρασ Καρίασ πόλισ ὡρ́ᾳ καὶ μεγέθει περιφανὴσ, καὶ τὸν τόπον δεικνύειν ὡσ τὸν Ιἀλύσου καὶ Καμείρου νῦν. καὶ τὸν μὲν τῶν Ἁλίων ἀγῶνα ποιήσετε, καὶ τὸ χωρίον μεμένηκε σῶν οὗ ποιήσετε· ἡ δὲ ἐπώνυμοσ αὕτη τῆσ Νύμφησ τοῦ θεοῦ σχῆμα ἀκτῆσ μετείληφε.

καὶ πάλαι μὲν τὰ ἐκ τῶν γυναικῶν τῶν ἀποκειραμένων μηχανήματα ἐδείκνυτε τοῖσ ἐπιδημοῦσι καὶ θαυμαστὸν ἦν, νῦν δὲ αὐτὴν τὴν πόλιν ἐν τοιαύτῃ θέᾳ λείπεται παριστᾶν καὶ δεικνύναι τοῖσ εἰσαφικνουμένοισ θέατρον καὶ βουλευτήριον, καὶ πίνακασ ἡμιρραγεῖσ καὶ σκοπέλουσ ἀντὶ πύργων δεικνύντασ, οἰκτρὰ τῆσ ὀνομαστῆσ ποτε Ῥόδου τὰ λείψανα. μεγέθουσ δὲ ἑτέρων πόλεων εἰσ τὸ μέσον λεγομένου οὔτε ἀντιλαβέσθαι ἐξέσται οὔτε μὴ ῥήγνυσθαι σιωπῶντα. ἁπλῶσ δ’ εἴσεσθε μὲν οἱάσ πόλεωσ στέρεσθε, ὁποίασ δ’ οὐχ ἕξετε δεικνύναι, καὶ ἐπὶ μέν γε τοῦ νῦν παρόντοσ χρόνου τοὺσ εἰδότασ πρότερον τῶν Ἑλλήνων ἐπιμαρτύρασθαι, ἐπειδὰν δὲ καὶ τούτουσ ἡ προσήκουσα μοῖρα ἀπαγάγῃ, τί δὴ λοιπὸν πλὴν ἐρήμην ὀφλεῖν ὅ φασι, γνωριζομένουσ, ὦ δαίμονεσ, οὐκ ἀπὸ τῶν ναυμαχιῶν οὐδ’ ἀπὸ τῶν λιμένων τε καὶ νεωρίων οὐδ’ ἀπὸ τοῦ κόσμου τοῦ κατὰ τὴν πόλιν, ἀλλ’ ὅτι μέγιστα τῶν Ἑλλήνων ἠτυχήσατε· καὶ δεήσει Ῥόδου μεμνημένουσ μὴ γαυριᾶν, ἀλλὰ θρηνεῖν. μόνοισ δὲ οἷσ ὑμεῖσ πεπόνθατε νῦν καὶ οἱ πρὸ ἑξακοσίων ἐτῶν ἄνδρεσ ἔνδοξοι συνηδίκηνται καὶ οἵ γε μηδὲν τῇ πόλει προσήκοντεσ κοσμοῦντεσ τὴν πόλιν τοῖσ ἑαυτῶν ἔργοισ ἀντεκοσμοῦντο τῇ μνήμῃ. ταῦτα τοίνυν τὰ οὕτωσ δεινὰ καὶ παραμυθίαν οὐκ ἔχοντα, ὡσ ἂν δόξαι τισ, ἐνεγκεῖν δεῖ, μάλιστα μὲν δὴ καὶ πρῶτον κατ’ αὐτὴν τὴν τῆσ ἀνάγκησ συμβουλὴν καὶ τοσούτῳ μᾶλλον, ὅσῳ δακρύων χώραν παρελήλυθεν· ἃ γὰρ οὐκ ἔστι κατ’ ἀξίαν ὀδύρασθαι, πῶσ οὐκ ἀναγκαῖον ἀπαλγήσαντασ ἐᾶν καὶ τοῦτο δὴ τὸ λεγόμενον μύσαντασ φέρειν; ἔτι δὲ τὰ μὲν φαῦλα τῶν ἀτυχημάτων οὐδὲν δεῖται μεγάλησ τῆσ πρὸσ αὐτὰ παρασκευῆσ, τὰ δὲ μείζονα ἀνάγκη μεγάλωσ καὶ φέρειν, οὐχ ἁπλῶσ λέγω μεγάλωσ, ἀλλὰ φρονήματι. ὥσπερ γὰρ πρὸσ τοὺσ μείζουσ τῶν πολέμων πλείονοσ δεῖ καὶ τῆσ παρασκευῆσ, τοὺσ δ’ ἐλάττουσ κἂν ἀπὸ φαυλοτέρασ διαφέροι τισ, οὕτωσ καὶ τῶν δεινῶν ὅσα ὑπερβέβληκε μεγάλησ δεῖται τῆσ τῶν παθόντων ῥώμησ πρὸσ αὐτά.

δεῖ δὴ κατὰ κράτοσ αὐτοῖσ ἀνθίστασθαι καὶ παντὶ τῷ θυμῷ παρεσκευασμένουσ τὸν ἀγῶνα τοῦτον ἀγωνίζεσθαι, εἴπερ μὴ μέλλοι τισ καταληφθεὶσ παρενεχθήσεσθαι, λογιζομένουσ ὅτι πρότερον μὲν οἱ τὰσ εἰκόνασ καὶ τοὺσ ἀνδριάντασ ὁρῶντεσ τὴν τῶν πεποιηκότων ἐκεῖνα τέχνην ἐθαύμαζον, νῦν δὲ τὴν ὑμετέραν ἅπαντεσ θαυμάσονται γνώμην, ἐὰν καὶ χωρὶσ τούτων φαίνησθε φρονοῦντεσ ἐφ’ ὑμῖν αὐτοῖσ. ὅλωσ δὲ ὥσπερ τὸν χρυσὸν ἡ βάσανοσ δείκνυσιν, οὕτω τοὺσ ἄνδρασ τοὺσ ἀγαθοὺσ κρίνουσιν αἱ συμφοραί· καὶ ὑμᾶσ πάντα ταῦτα ὁποῖοί τινέσ ἐστε δείξει νῦν, ὁ σεισμὸσ, ὁ ἐμπρησμὸσ, ἅπαντα ὅσα ἠκολούθησεν ἑνὶ τῷ πρώτῳ κακῷ. καίτοι παράδοξον ποιῶ· δεόμενοσ γὰρ παραμυθίασ αὐτὸσ τῆσ ἐφ’ ὑμῖν, ὑμᾶσ κατέχειν ἀξιῶ. ὅ μοι καὶ αὐτὸ δικαίωσ ἂν συλλαμβάνοι πρὸσ τὸ πείθειν. τοὺσ γὰρ συμπεπονθότασ ταῖσ γνώμαισ ἡγοῦμαι καὶ συμβούλουσ ἀξιοπίστουσ εἰκότωσ ἂν τοῖσ εὖ φρονοῦσιν εἶναι. ὧν γὰρ τὰ αὐτὰ ἅπτεται καὶ φροντίζειν τούτουσ εἰκὸσ περὶ τούτων καὶ λέγειν ἐπ’ εὐνοίᾳ καὶ τὸ δυνατὸν πρώτῳ τούτῳ βεβαιοῦν τῷ παραπλησίωσ διακειμένουσ ὅμωσ ἀξιοῦντασ φέρειν φαίνεσθαι. ἡγοῦμαι δ’ ἔγωγε καὶ τὸ τηλικαῦτα ἀτυχεῖν οὐ τοῖσ μικροτάτοισ τῶν ἀνθρώπων ἀποκεῖσθαι οὐδὲ τοῖσ οὐκ ἔχουσιν ὅθεν πέσωσιν, ἀλλὰ τοῖσ δυναμένοισ δέξασθαι τοῦτο τὸ μέτρον τῆσ συμφορᾶσ. ἀλλ’ οἰέσθε Σερίφου πρὸσ θεῶν, ἢ Σύμησ ταυτησὶ τὸ πτῶμα τοῦτο, ἤ τινοσ ἄλλησ τῶν πολλῶν καὶ ἐν κύκλῳ νήσων; Ῥόδοσ οἶμαι τοσούτων καὶ τηλικούτων εἶχε στερηθῆναι. ὑμῖν δὲ ἄμφω τὰ ἄκρα ὁ δαίμων ἀπένειμεν· ἀρετῇ τε γὰρ καὶ δυνάμει καὶ κατασκευῇ πόλεωσ ὑπερβάλλεσθε τῶν ἄλλων τὰσ φανερὰσ, ἐπεὶ δὲ ἔδει καὶ τῶν ἐναντίων πεῖραν λαβεῖν, ὡσ οὐκ ἔδει, ἐξίσωσε καὶ ταῦτα ἡ τύχη τοῖσ ἄνω πλεονεκτήμασι· μέγιστα δὲ ἔχοντεσ μεγίστων ἐξεπέσετε. ὥσπερ δὲ Ἡσίοδοσ ἔφη τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆσ γῆσ συμπεσόντων μέγιστον ἂν γενέσθαι κτύπον, ὡσ τοῦτο ὂν μέγιστον τῶν ἀφ’ ὑψηλοῦ πτῶμα, οὕτω τῶν ἐν γῇ Ῥόδοσ πεσοῦσα μέγιστον ἤχησε καὶ εἰσ πλείστουσ ἡ αἴσθησισ αὐτῆσ ἀφίκετο καὶ Ἕλληνασ.

καὶ βαρβάρουσ, καὶ τούσ γε Ἑλλήνων καὶ βαρβάρων ἄρχοντασ αὐτούσ. οὐ γὰρ ἄλλο γε οὐδὲν ἢ ἀποκεκόσμηται πᾶσα ἡ θάλαττα καὶ χηρεύει τὸ λοιπὸν ὧν ἥκιστα ἐχρῆν. ὥστ’ εἰκότωσ πλείστουσ καὶ τοὺσ συναχθομένουσ ἔχετε. οὔτε γὰρ ἀφανὲσ τὸ πρᾶγμα διὰ τὸ μέγεθοσ οὔτ’ ἦν ὅστισ ὑμῖν ἐφησθήσεται. πάντων γὰρ κοινοὶ ξένοι καὶ φίλοι, πολλῶν δὲ καὶ σωτῆρεσ ἦτε, ἀγαθοὶ μὲν ἡγεμόνεσ καὶ προπομποὶ τῶν παραπλεόντων ἐπ’ ἀμφότερα τὴν νῆσον, ὧν ἐποίησεν Ὅμηροσ ἐν μύθῳ Φαιάκων ἡδίουσ καὶ λαμπρότεροι, ὀνομαστοὶ δὲ καὶ τοῖσ ἐπ’ ἐσχατιαῖσ γῆσ. ὥστε καὶ τοῖσ οὐκ εἰδόσι τὴν πόλιν παρὰ τῶν εἰδότων ἀκούουσιν, εἰ καὶ τἄλλα καθ’ ἡδονὴν βεβιωμένα αὑτοῖσ εἶχον λέγειν, τοῦτο γοῦν ἓν οὐκ ἐλάχιστον δοκεῖν ἐνδεῖν, ὅτι μὴ εἶδόν πω Ῥόδον. καὶ δῆτα καὶ ἀπορήσαι τισ ἂν ποτέροισ νῦν μᾶλλον ἄξιον ὀδύρασθαι, πότερον τοῖσ ἀθεάτοισ τῆσ πόλεωσ, ἢ τοῖσ ὡμιληκόσιν. οἱ μὲν γὰρ ἐστέρηνται τοῦ καλλίστου θεάματοσ, οἱ δ’ ὧν εἶδον τοῦ μεγίστου, ὅσον δ’ ἐκέρδαναν, τοσοῦτον ἐζημίωνται· οὐ γὰρ ἀγνοοῦσιν ἡλίκον τι χρῆμα ἀπόλωλεν. ᾗ καὶ μάλιστα χρὴ προθυμηθῆναι εὐκόλωσ καὶ γενναίωσ τοῖσ παροῦσι χρήσασθαι, ὅτι πολλοὺσ θεατὰσ καὶ μάρτυρασ τοῦ πῶσ αὐτὰ διοίσετε ἔχετε, οἷσ καλῶσ ἔχον ἐστὶ καὶ Ῥοδίων ἔργον ἐνδείξασθαι τῆσ εὐγενείασ τὴν περιουσίαν, ὅτι κἂν δεκάκισ τὰ τείχη πέσῃ, τὸ γοῦν ἀξίωμα τῆσ πόλεωσ οὐ πεσεῖται, ἑώσ ἂν εἷσ λείπηται Ῥοδίων, ἀλλ’ ἑστήξει καὶ μενεῖ σῶν· ἵνα μὴ συνάχθωνται μᾶλλον ἢ θαυμάζωσιν ὑμᾶσ, μηδ’ ἐπὶ θρήνων μέμνωνται τῆσ πόλεωσ, ἀλλ’ ἐπὶ ζήλω τῶν λειφθέντων· μηδ’ ὑμᾶσ ἐκεῖνοι παραμυθῶνται πέμποντεσ, ἀλλ’ ὑμεῖσ ἐκείνουσ, τὸ πάτριον τοῖσ Δωριεῦσι σώζοντεσ φρόνημα, ὃ νῦν ἐν ὑμῖν μόνοισ ἢ μάλιστά γε ἐδείκνυτο τῶν Ἑλλήνων.

καὶ ἔγωγε εἰ μὴ λίαν παράδοξα ἐρεῖν ἔμελλον, ὑμᾶσ ἂν πρέσβεισ ἐκέλευσα πέμπειν πανταχοῖ τῆσ Ἑλλάδοσ, τοὺσ παραμυθησομένουσ ἑκάστουσ καὶ κελεύσοντασ μὴ κατοικτείρειν ὑμᾶσ, ὡσ οὐ πάτριον ὂν τῇ Ῥόδῳ καὶ ὑμῖν Ῥοδίοισ οὖσι θρηνεῖσθαι μᾶλλον ἢ ζηλοῦσθαι· καὶ τῶν περιιόντων τούτων πρέσβεων καὶ αἰτούντων ἑτέρουσ ἕτερα οὐδὲν ἀτιμοτέρα τῇ πόλει κατ’ ἐμὴν δόξαν αὕτη ἦν ἡ πρεσβεία. ἀναγκαῖα μὲν γὰρ καὶ ταῦτα οἶμαι καὶ χρείαν ἔχοντα ‐ τίσ δ’ ἂν ἐπιτιμήσειε; ‐ πέμπειν ἑτέρουσ ἑτέρωσε ἐπαγγέλλειν, ὥσπερ πολίταισ ἅπασι τοῖσ Ἕλλησιν εἰσφορὰσ κοινὰσ ἐπιτάττοντασ· καί μοι ταῦτα συνδοκεῖ. οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ εἰσ αὐτὰ ταῦτα τὸ σχῆμα ἐκεῖνο συντελοῦν ἦν. τίσ γὰρ οὐκ ἂν ἐθαύμασε; τίσ δ’ οὐκ ἂν ἐπήρκεσε; τίσ δ’ οὐκ ἂν αὐτὸσ αὑτῷ χαρίζεσθαι μᾶλλον ἢ ὑμῖν εἶναι τὸ τοιοῦτον ἐνόμισεν; ἀλλ’ εἰ μὴ περιπέμπειν ταύτην τὴν πρεσβείαν ἔνεστι μηδ’ ἐγχωρεῖ, πρὸσ ὑμᾶσ αὐτοὺσ χρὴ ταῦτα διαπρεσβεύσασθαι, ἵνα καὶ τὸ τρίτον ἀποδῶτε οἷσ ἀρτίωσ εἶπον δυοῖν, καὶ μὴ οὗ μάλιστα δεῖ μόνον ἐλλίπητε. μέγιστοι τῶν Ἑλλήνων μέγιστα ἐπλήγητε· ἄριστα ἐνεγκεῖν ταῦτα δεῖ, ἵνα πανταχοῦ τῶν μεγίστων τετυχηκυῖα ἡ πόλισ φαίνηται καὶ ἐξ ἀρχῆσ εἰσ τέλοσ παραπλησίωσ ᾖ πράττουσα, καὶ δύο τοῖσ ἄκροισ προσήκουσιν ὑμῖν ἓν τὸ μέσον συγκαταληφθῇ καὶ τὰ νῦν δοκοῦντα εἶναι δεινὰ καὶ ἀνήκεστα, ὑπὲρ ὑμῶν γένηται. ὅσῳ γὰρ ἂν κρείττουσ αὐτῶν φανῆτε, τοσούτῳ πλέον εὐδοκιμήσετε. φασὶ δὲ καὶ οἱ ποιηταὶ περὶ τῶν ἡρώων ὡσ ἄρα οἷσ μὲν αὐτῶν ἀνέμιξε τὸν βίον ὁ θεὸσ, ἀγαθῶν καὶ κακῶν μοῖραν ἐναλλάξασ, τούτοισ μὲν εὐκλήροισ ἀπέδωκεν εἶναι, οἷσ δ’ ἂν τὴν τῶν κακῶν καθάπαξ δῷ, τελέωσ ἀπέκναισεν. ὡσ τήν γε τῶν ἀγαθῶν διηνεκῆ [διὰ τέλουσ] κτῆσιν οὐκ οὖσαν ἀνθρώποισ, ἀλλ’ ὄντασ διπλοῦσ τοὺσ βίουσ τῶν ἀνθρώπων, τοὺσ μὲν ὅλωσ ἐν κακοῖσ, τοὺσ δ’ ἀναμίξ. ὑμᾶσ τοίνυν τῆσ τῶν ἀγαθῶν μοίρασ πρῶτον ἠξίωσε καὶ ἐπὶ πλεῖστον. τοῦτο γὰρ δὴ καὶ μέγιστον ὑμῖν εἰσ παραμυθίαν ἔστω, ὅτι οἷσ μὲν ἐπρωτεύετε εἰσ πολὺν ἀντέσχε χρόνον, καὶ καθ’ ἡμέραν ἑκάστην ἔπραττεν ἡ πόλισ ἀξίωσ αὑτῆσ, τὸ δ’ ἀτύχημα μιᾶσ ἡμέρασ, οὐχ ὅλησ δὲ ὡρ́ασ, ἐὰν ὑμεῖσ εὖ φρονήσητε, ἐγένετο.

μὴ τοίνυν ὑμεῖσ αὐτὸ παντὸσ τοῦ χρόνου ποιήσητε, μηδ’ εἰσ πλέον ἐκτείνητε τὸν σεισμὸν ἢ ἐν ὅσῳ τότε ἐπαύσατο. καὶ γὰρ ἄτοπον μέμφεσθαι μὲν τῇ τύχῃ καὶ δυσχεραίνειν τὰ συμβεβηκότα ὡσ ὑπερβάλλοντα, ἃ δὲ ὁ σεισμὸσ παρῆλθε, ταῦτα αὐτοὺσ προσθεῖναι. τίνων οὖν κύριοσ ἦν ὁ σεισμόσ; καὶ τίνοσ ἐστὲ νῦν ὑμεῖσ; ὁ μὲν τῶν οἰκιῶν καὶ τῶν τειχῶν καὶ τῶν σωμάτων καταρρῖψαι καὶ διαφθεῖραι, ὑμεῖσ δὲ τοῦ λογισμὸν τοῖσ συμβεβηκόσιν ἀντιθεῖναι. μὴ τοίνυν ἀνάσχησθε τοῦτο ὑμῶν ἐξελθεῖν μηδὲ συμπεσοῦσαν τοῖσ ἄλλοισ καὶ τὴν γνώμην, ἵν’ ὅνπερ τρόπον πρότερον οἱ ναῦται καταίροντεσ καὶ ἀναγόμενοι ὡσ ἐκ πλείστου καὶ ἐπὶ πλεῖστον τὴν πόλιν καὶ τὸν τῶν τειχῶν κύκλον ἑώρων, τοῦτον νῦν οἱ ταῦτα δυνάμενοι βλέπωσιν ἑστηκὸσ τῇ πόλει τὸ φρόνημα καὶ ἴδωσιν ὅτι τοῦτο οὔτε σεισμὸσ οὔτ’ ἐμπρησμὸσ οὔτε χρημάτων στέρησισ, οὐκ ἀφαίρεσισ οἰκιῶν, οὐκ ἄλλο οὐδὲν οὔτε καθῄρηκεν οὔτε μὴ καθέλῃ ποτὲ, οὔτε σεσύληκεν οὔτε μὴ συλήσῃ ποτέ. ἂν τοῦτο ἑστηκὸσ ᾖ, Ῥόδοσ ἕστηκε τοῖσ ὀρθῶσ ὁρῶσιν, ἐπεὶ καὶ αὐτὰ τὰ τείχη καὶ τὰ νεώρια καὶ τοὺσ ἄλλουσ κόσμουσ τοὺσ μετὰ τούτων φρόνημα ἄνδρεσ ἔχοντεσ ἐκτήσαντο καὶ λογισμοὺσ οἱούσ χρὴ περὶ πραγμάτων, καὶ ἦν ταῦτα ἀναθήματα τῆσ ἐκείνων τῶν ἀνδρῶν γνώμησ, οἳ ζήλου καὶ τῆσ ἐπὶ τοῖσ καλοῖσ φιλοτιμίασ ἕνεκα πάντασ μὲν πόνουσ ᾠήθησαν, πάντασ δὲ κινδύνουσ ὑποστῆναι δεῖν, ἐξ ὧν ἔπλευσαν μὲν ἅπασαν ὅση πλόϊμοσ θάλατταν, ἠγωνίσαντο δὲ καὶ καθ’ αὑτοὺσ καὶ ἐν συμμαχίαισ πολλοὺσ καὶ μεγάλουσ καὶ ἐνδόξουσ ἀγῶνασ· ὧν ἀξίουσ εἶναι δεῖ, λογιζομένουσ, εἰ καὶ παράδοξον εἰπεῖν τὴν πρώτην, ὅτι καὶ ῥᾷον ὑμῖν ἐστιν ἤπερ ἐκείνοισ τότε ἔχειν ὅσα χρὴ τελέσασθαι.

ἕτερον δὲ καὶ τὸ πᾶν, μηδὲ νῦν ἀπογνῶναί πω τὰ παρόντα μηδ’ ἀπειπεῖν, παραδείγματι τῷ τῶν προγόνων χρωμένουσ, ὅτι κἀκεῖνοι γνώμην ἣν δεῖ λαβόντεσ οὖσαν ἐξ οὐκ οὔσησ ἀπέφηναν τὴν πόλιν καὶ μεγάλην τε ἐξ οὐδεμιᾶσ καὶ θαυμαστὴν ἐξ ἀφανοῦσ τὴν πρώτην. οὐ γὰρ ἀποστόλουσ πέμπειν οὐδὲ ἐξόδουσ ἐξιέναι δεῖ νῦν, οὐδ’ ἐναντία θεμένουσ τὰ ὅπλα τοῖσ ἰσχύουσι κινδυνεύειν, οὐδ’ ἐκλείποντασ τὴν πατρίδα ἄλλοτε ἀλλαχοῖ φέρεσθαι τῆσ θαλάττησ, χειμῶσι καὶ ἐχθροῖσ τοῖσ μὲν οὖσι, τοῖσ δ’ ἐσομένοισ ὑποκειμένουσ, ἀλλ’ οἴκοι μένοντασ καὶ τὴν ὑμετέραν αὐτῶν καρπουμένουσ σωφρονεῖν. οὐ γὰρ καὶ ἡ νῆσοσ ἔδυ κατὰ τῆσ θαλάττησ, ὥστε μὴ εἶναι Ῥοδίων τοῖσ λοιποῖσ οὗ στῶσι. τοῖσ δ’ ἀβίωτον ἡγουμένοισ, εἰ μὴ ἐν τοσαύτῃ καὶ τοιαύτῃ διάξουσι τῇ πατρίδι οἱᾴ πρόσθεν, ἐκεῖνο λέγω, καὶ μηδεὶσ τραχυνθῇ πρὸσ τὸν λόγον, ἦν χρόνοσ ἡνίκ’ οὔπω Ῥόδοσ ἦν ἡ πόλισ αὕτη, ὡσ μὲν οἱ ποιηταί φασιν, οὐδὲ ἡ νῆσοσ αὕτη, ἀλλ’ ἦν ταῦτα θάλαττα ψιλὴ ποτέ. ἀλλ’ ἔγωγε οὐ τοῦτο λέγω. ἀλλ’ ἐπὶ τῶν πρὸ Λυσάνδρου δή που χρόνων τοῦ Λακεδαιμονίων ναυάρχου σχεδὸν πάντεσ ἐπίστασθε ὅτι οὔπω συνῴκιστο ὑμῖν ἡ πόλισ, ἀλλ’ ἦν τῆσ νήσου μόνον τὸ ὄνομα, πόλισ δὲ οὐκ ἦν πω Ῥόδοσ οὐδ’ ᾠκεῖτο ὑπ’ οὐδένων, ἀλλὰ τὰσ παλαιὰσ ᾤκουν τρεῖσ, ἅσπερ καὶ Ὅμηροσ κατέλεξεν, οἱ κατ’ ἐκείνουσ τοὺσ χρόνουσ Ῥόδιοι. συνελθόντεσ δ’ ὕστερον ἀπὸ πασῶν τῶν πόλεων μίαν ταύτην οὐ πᾶσι καλοῖσ ἄρα τοῖσ οἰωνοῖσ ᾤκισαν, ἧσ τὸ μέγα καὶ θαυμαστὸν ὄνομα καὶ σχῆμα καὶ κάλλοσ καὶ ὅ τί τισ βούλεται λέγων οὐχ ἁμαρτήσεται. δύο τοίνυν οὗτοσ ὁ λόγοσ δύναταί μοι· ἓν μὲν, ὦ ἄνδρεσ Ῥόδιοι, ὑποθέσθαι τοῖσ λογισμοῖσ ὑμᾶσ ἐπ’ ἐκείνων εἶναι τῶν χρόνων, ἡνίκ’ οὔπω τὴν πόλιν εἴχετε, καὶ φέρειν μετριώτερον· ποῦ δὲ ἀνεκτὸν ἐστερημένοισ τοιαύτησ πόλεωσ ζῆν;

μὴ πρὸσ ἀνίαν ψιλὴν καταχρήσασθαι, ἀλλ’ εἰσ ἐπανόρθωσιν τρέψαι τῶν συμβεβηκότων ἥτισ ἂν οὖσα δυνατὴ φαίνηται. καίτοι πολὺ ῥᾴων ὑμῖν ἡ ἀνάληψισ τῆσ πόλεωσ, ἐὰν ὀρθῶσ σκοπῆτε, ἢ ’κείνοισ ὁ ἐξ ἀρχῆσ οἰκισμόσ. οἱ μὲν γὰρ οὐδ’ ἡντινοῦν ἔχοντεσ ἀφορμὴν παρὰ τοῦ τόπου, οὐ λιμένασ, οὐκ εἰκόνασ, οὐ κόσμουσ, οὐ λίθουσ, ὡσ εἰπεῖν, ἐν πολλῇ βουλῇ καὶ ἀπορίᾳ καταστάντεσ οἶμαι πρῶτον ποῖ ποτε τῆσ χώρασ οἰκήσουσιν, οὕτω ταύτην ἀπέδειξαν, καὶ τὸ μέγιστον ἁπάντων, πρὸσ οὐδὲν ὑπάρχον παράδειγμα, ἀλλ’ εὑρόντεσ αὐτοὶ καὶ προθέντεσ πρῶτοι καθάπερ ὡσ ἀληθῶσ παράδειγμα πόλεωσ. ὑμᾶσ δὲ οὔτε ζητῆσαι νῦν οὐδὲν δεῖ περὶ τῶν ὅλων καὶ εἴ τινα λείπεται τῶν ἀρχαίων παραβοηθεῖ· πολλὰ δὲ ταῦτά ἐστι πρὸσ τὸ πᾶν, εἰ καὶ παντάπασιν ὀλίγα ὡσ πρὸσ τὰ πάντα. οὔτε γὰρ λιμένασ προσχοῦν ὑμᾶσ οὐδὲν δεῖ νῦν οὔτε βουλευτήριον οὔτε θέατρον ἀνοικοδομεῖν οὔτε ἄλση φυτεύειν. εἰσὶ δὲ καὶ εἰκόνεσ λοιπαί τινεσ ἐν πίναξι, καὶ τῶν χαλκῶν ἔργων ὅσον δεῖγμα καὶ τὸ μέγα ἄγαλμα καὶ τὸ ἡμέτερον τουτὶ χωρίον, ἐν ᾧ πολλὰ δὴ πολλάκισ μεθ’ ὑμῶν ἠγωνισάμεθα. ὧν εἰ καὶ ὑμεῖσ καταφρονεῖτε καὶ τὸ μηδὲν τὰ λοιπὰ κρίνετε, πρὸσ τὰ ἀρχαῖα ἀναφέροντεσ, ἠγάλλοντ’ ἂν εὖ ἴστε ἕτεραι πόλεισ εἰ καὶ μέροσ παρ’ αὐτοῖσ ἦν τι. καὶ μὴν οὐδὲ παράδειγμά γε ὑμᾶσ δεῖ μεταπέμπεσθαι οὐδ’ ὑπερόριόν τινα ζηλῶσαι, ἀλλ’ ἀπὸ τῆσ Ῥόδου τὴν Ῥόδον ἐκ παλαιᾶσ νέαν ποιῆσαι. ἔτι δὲ οἱ μὲν ἐν πολέμοισ τε καὶ ταραχαῖσ, καὶ οὔτε αὐτοὶ πάνυ τι τὴν ἡσυχίαν ἄγειν δυνάμενοι τῆσ τε ἄλλησ Ἑλλάδοσ πάσησ ἄνω καὶ κάτω φερομένησ, πλέοντεσ ὁμοῦ καὶ στρατευόμενοι ᾤκιζον τὴν πόλιν, ὥσπερ τινὲσ φρούριον ἢ στρατόπεδον ἐκτειχίζοντεσ ἐπὶ στρατείασ. ὑμεῖσ δὲ ἐπὶ πολλῆσ μὲν εἰρήνησ καὶ βαθείασ ἡσυχίασ, ἣ τὰ πάντων ἀνθρώπων καλῶσ ποιοῦσα ηὔξηκε πράγματα, πολλῶν δὲ καὶ συλλαμβανόντων ὑμῖν, οὐ μόνον οὐ κωλυόντων, ἐξέσται τῶν Ἑλλήνων πολλοὺσ συνεπιλήψεσθαι, ὥσπερ ἔρανον κοινὸν τῷ γένει πληροῦντασ, τοὺσ μὲν ἀποδιδόντασ ὑμῖν εὐεργεσίασ ἀνθ’ ὧν ἔτυχον αὐτοὶ δεηθέντεσ ποτὲ, τοὺσ δὲ τὸ τῆσ τύχησ ἄδηλον ἐν ὑμῖν εὖ τιθεμένουσ, τοὺσ δ’ αὐτὸ τοῦτο δεῖγμα ἐκφέροντασ φιλοκαλίασ καὶ μεγαλοπρεπείασ τὸ ὑμῖν εἰσ τὰ παρόντα συνεισενεγκεῖν. μέγιστον δὲ πάντων ἀνθρώπων ἄρχοντοσ ἐλπὶσ, ᾧ μάλιστα χρὴ δοκεῖν εἶναι διὰ σπουδῆσ ὡσ ἂν οἱο͂́ν τε ᾖ τὴν πόλιν ἀναλαβεῖν, ὡσ μὴ τὸ κάλλιστον αὐτῷ τῶν κτημάτων ἀτίμωσ ἐπὶ γῆσ κέοιτο μηδὲ σκόπελοι καὶ κόνισ τὰ Ῥόδου πράγματα εἰή τὸ λοιπόν. ἐνθυμεῖσθαι δὲ χρὴ καὶ τὰ τῶν παλαιῶν. ἔστι μὲν ὡσ ἀληθῶσ ἀναίσθητον τὰ ὑμέτερα ἀντεξετάζειν τοῖσ ὡντινωνοῦν· ὅπερ γὰρ εἶπον τὸ μόνον τὰσ συμφορὰσ ἐπικουφίζον οὐκ ἔστιν ἐν τοῖσ παροῦσι, παράδειγμα·

ὅμωσ δ’ εἰ καὶ μὴ τηλικούτων ἐστερήθησάν τινεσ, μηδ’ οὕτω πολυειδεῖ κακῷ περιέπεσον, ἀλλ’ οὖν πολλαὶ δὴ πόλεισ αἱ μὲν ἀναστάτων τῶν ἐχόντων αὐτὰσ γενομένων ἐρημίᾳ κατελύθησαν, αἱ δὲ κατεσκάφησαν, αἱ δὲ ἐνεπρήσθησαν· ὧν ὅσα γνωριμώτατα ἐκλέγοντασ ἐνθυμεῖσθαι χρὴ καὶ λέγειν πρὸσ ὑμᾶσ αὐτοὺσ ὅτι ἑάλω μὲν Ἴλιοσ, ἡ δυνατωτάτη τῶν ἐν τῇ Ἀσίᾳ πόλισ κατ’ ἐκείνουσ τοὺσ χρόνουσ, ἀλλ’ ὅμωσ οἰκεῖται νῦν Ἴλιοσ, καὶ ταῦτα δὶσ, ὥσ φασιν, ἁλοῦσα, ἅπαξ μὲν ὑπὸ Ἡρακλέουσ, δεύτερον δὲ ὑπὸ Ἑλλήνων κοινῇ τῷ θρυλουμένῳ πολέμῳ· φασὶ δέ τινεσ καὶ τρίτον ἐν τοῖσ κάτω καιροῖσ. οἰκοῦνται δὲ Θῆβαι, δὶσ καὶ αὐταὶ κατασκαφεῖσαι καὶ τῶν ἐν ἡλικίᾳ πάντων διαφθαρέντων· ὃ ἐνταῦθα οὐκ ἠκρίβωσεν ὁ σεισμὸσ, εὖ ποιῶν κατὰ γοῦν τοῦτο τὸ μέροσ. ὑμῖν δὲ ὡσ ἐν δεινοῖσ καὶ τούτοισ τηλικούτοισ κινδυνεύει τοῦτο καὶ ἀνεκτότατον συμβεβηκέναι. οὐ γὰρ πολέμῳ ληφθεῖσα ὑμῶν ἡ πόλισ οἴχεται οὐδ’ ἀνδρῶν χείρων φανεῖσα, οὐδ’ ἔστησεν ἀπ’ αὐτῆσ τρόπαιον οὐδεὶσ, οὐδ’ ἀπὸ τῶν ὑμετέρων ἀναθημάτων τὰ παρ’ αὑτῷ τισ ἱερὰ κοσμήσει, ὥσπερ ὑμεῖσ τοῖσ ἔξωθεν λαφύροισ τὴν ὑμετέραν αὐτῶν πόλιν κατεκοσμήσατε, ἀλλ’ ὥσπερ ἀνὴρ ἐν ἀκμῇ τελευτήσασ τὸν βίον αὐτὴ καθ’ αὑτὴν οἴχεται θειοτέραν λαβοῦσα τὴν τελευτὴν, καὶ οὔτε αἰχμάλωτοσ ἦκται Ῥοδίων οὐδεὶσ οὔτε καθῄρηται Ῥόδοσ, ἀλλ’ ἀνθήσασα εἰσ ὅσον ἐξῆν ἐξαίφνησ ἠφάνισται. καίτοι τοὺσ τοιούτουσ τῶν θανάτων οὐδὲ ἰδίᾳ ἐπὶ τῶν ἀνδρῶν ἀδόξουσ εἶναι συμβέβηκεν.

ἀλλ’ Ἀμφιάραοσ δὺσ κατὰ τῆσ γῆσ ὁμοῦ τῷ ἁρ́ματι σεμνὸσ ἡρ́ωσ ᾄδεται, καὶ ὁ δεξάμενοσ τόποσ τέμενοσ εἶναι δύναται τὸ λοιπὸν αὐτῷ. κινδυνεύω δὲ εἰπεῖν ὅτι καὶ τοῦτο εἰσ ἐγκώμιον τῇ πόλει συντετέλεκε. περὶ μὲν γὰρ τῆσ τῶν Λακεδαιμονίων πόλεωσ ἔχομεν λέγειν ὡσ οὐ διεγένετο ἀπόρθητοσ καὶ περὶ τῶν ἄλλων ἐστὶ τὸ μέλλον ὑποπτεῦσαι· πολλὰ δὲ τοῖσ περιοῦσι κινδυνεύεται καὶ πολλοὶ παρ’ ἀξίαν ἤδη καὶ παρὰ πᾶσαν προσδοκίαν ὑπὸ τῶν τυχόντων ἐσφάλησαν, οἳ πρὶν ἐνταῦθα ἐλθεῖν ἀκραιφνὲσ καὶ κρεῖττον ἁπάσησ ἐλπίδοσ τὸ φρόνημα ἔσωζον, αὕτη δὲ βεβαίωσ ἀήττητοσ οἴχεται, ὥσπερ ἀνὴρ ἀθλητὴσ ἐν ταῖσ εὐτυχίαισ καταλύσασ τοὺσ πόνουσ, καὶ τὴν ἔμπροσθεν ἀκμὴν καὶ δύναμιν καὶ λαμπρότητα ἐπεσφραγίσατο τῇ τελευτῇ. οὐ γὰρ εὖ πράξασα, εἶτα χεῖρον ἔπραξεν οὐδ’ ἀεὶ κατὰ μικρὸν ἑώσ ἀπέσβη, ἀλλ’ οὖσα μὲν ἦν μεγίστη, πρότερον δ’ εἰσ τὸ μηκέτ’ εἶναι κατῆλθεν ἢ τῆσ ὑπαρχούσησ ἀξίασ ὑφεῖλεν. ἃ χρὴ λογιζομένουσ μήτε ὑπερασχάλλειν τῷ συμβεβηκότι μήτ’ ἀπαλγήσαντασ ἐᾶν, ἀλλ’ ἐκεῖνο ὁρᾶν ὅτι ὥσπερ ἐκ τῆσ μεγίστησ εὐτυχίασ εἰσ τοὔσχατον ἦλθεν, οὕτωσ οὐδὲν ἀπεικὸσ καὶ οὕτωσ πεπραγυῖαν ἀναστῆναι πάλιν καὶ προσδέχεσθαι τὴν ἐπὶ θάτερον τῆσ τύχησ ἤδη μεταβολὴν, ὅσῳ καὶ συνηθέστερον τῇ πόλει τὸ εὖ πράττειν τοῦ κακῶσ. καὶ τοῦ μὲν θεοφιλὴσ εἶναι πολλὰ καὶ πάλαι καὶ νῦν ἐξενήνοχε δείγματα, τοῦ δὲ ἐναντίου τοσοῦτον ἀφέστηκεν ὅσον πλεῖστον ἐξῆν. δι’ ἃ πάντα χρὴ καὶ τὸ συμβεβηκὸσ ἐνεγκεῖν ὡσ πραότατα καὶ τῶν δευτέρων ἐρρωμένωσ ἀντέχεσθαι καὶ τὸν λόγον βεβαιῶσαι ὅτι οὐκ οἰκίαι καλῶσ ἐστεγασμέναι οὐδὲ λίθοι τειχῶν εὖ δεδομημένοι οὐδὲ στενωποί τε καὶ νεώρια ἡ πόλισ, ἀλλ’ ἄνδρεσ χρῆσθαι τοῖσ ἀεὶ παροῦσι δυνάμενοι, καὶ μὴ νομίζειν οὕτω τινὰ εἶναι συμφορὰν ἰσχυρὰν ἧσ μὴ καὶ λύσιν ἔστιν εὑρεῖν, μηδ’ οὕτωσ μικρὰσ ἔχειν ἀφορμὰσ δι’ ὧν οὐκ ἄν τισ καὶ τῶν μεγίστων περιγένοιτο, ἐπισταμένουσ ἀκοῇ ὅτι Ἀθηναίων τῆσ ἡγεμονίασ στερηθέντων καὶ τὰ τείχη ταῖσ ἑαυτῶν χερσὶ κατασκαψάντων καὶ τοσοῦτον μεταπεσόντων ἐκ τῆσ ἀρχαίασ εὐδαιμονίασ, ὥστε ἐπὶ τριάκοντα αὐτῶν εἶναι δεσπόταισ, καὶ τοῖσ ἐκ Λακεδαίμονοσ φρουροῖσ ἑβδομήκοντα ἄνδρεσ οἱ πρῶτοι συστάντεσ καὶ Φυλὴν καταλαβόντεσ τοσοῦτον αὖ μεταβαλεῖν ἐποίησαν ἅπαντα τὰ πράγματα, ὥστε κατέσχον μὲν τὸν Πειραιᾶ, κύριοι δὲ τῶν λιμένων κατέστησαν, ἔσωσαν δὲ καὶ ἑαυτοὺσ καὶ τοὺσ ἑαυτῶν, τὴν πόλιν δὲ ἐκομίσαντο καὶ τὴν πάτριον πολιτείαν, τὰσ Λακεδαιμονίων φρουρὰσ ἀπαλλάξαντεσ· ἐξ ὧν καὶ περὶ αὑτῆσ βουλεύσασθαι καὶ περὶ τῶν ἄλλων Ἑλλήνων ἠδυνήθη πάλιν ἡ πόλισ καὶ τὰ τείχη περιβαλέσθαι καὶ τὴν ἀρχὴν τῆσ θαλάττησ ἀναλαβεῖν δι’ ἑνὸσ ἀνδρὸσ φυγάδοσ Κόνωνοσ, ὃσ ὅτε αἱ τριήρεισ αὐτοῖσ ἀπώλοντο ἐν Αἰγὸσ ποταμοῖσ, μόνοσ ἐξ ἁπάντων ἀποδρὰσ ᾤχετο.

εἰ τοίνυν μήτε Θρασύβουλοσ ἀπέγνω τὰ πράγματα μηδὲ ἐνεθυμήθη, τί δ’ ἂν εἰε͂ν ἑβδομήκοντα ἄνθρωποι πρὸσ τὴν Λακεδαιμονίων ἀρχὴν καὶ τὴν κατέχουσαν τύχην τότε κοινῇ τὴν Ἑλλάδα ‐ πάντεσ γὰρ ὁμοίωσ ὑποκεκύφεσαν αὐτοῖσ ‐ μήτε ὁ Κόνων ἀδυνάτων ἐρῶν ᾔσθετο, ὅτε οὐδ’ ὁτιοῦν ἔχων πλὴν τοῦ σώματοσ ἔγνω τὰ τείχη πάλιν τῇ πόλει στῆσαι καὶ τὴν ἀρχὴν ἀνανεώσασθαι, πῶσ οὐκ εὔδηλόν ἐστιν ὅτι γνώμῃ καὶ φρονήματι καὶ καρτερίᾳ ψυχῆσ τὰ πολλὰ τῶν πραγμάτων, ἀλλ’ οὐ τῷ πλήθει τῶν ὑπαρχόντων κρίνεται; τί δὲ δεῖ λέγειν τὴν παλαιὰν ἔκλειψιν αὐτῶν τῆσ πόλεωσ, ὅτε ἐξεπίτηδεσ αὐτὴν προήκαντο τοῖσ βαρβάροισ ἐμπρῆσαι καὶ ἱερὰ καὶ τάφουσ τοὺσ ἐν τῇ χώρᾳ, τὴν ἐν Σαλαμῖνι βουλὴν ὑπὲρ τῶν Ἑλλήνων καὶ ὧν ἐκ τούτων ἔτυχον; οὐδεὶσ γὰρ ταῦτά γε Ἑλλήνων οὐδὲ βαρβάρων ἀγνοεῖ, ἥκιστα δὲ ὑμεῖσ, ὅσῳ καὶ παιδείᾳ πλεῖστον ἁπάντων προέχετε. καὶ νῦν μέν γε ὑμεῖσ χρῆσθε τούτοισ παραδείγμασι. γιγνομένων δὲ καὶ ὑμῶν ἀνδρῶν ἀγαθῶν ἕτεροι μνημονεύσουσιν ἐν τοιούτοισ καιροῖσ καὶ παράδειγμα ὑμᾶσ καὶ τὰ ὑμέτερα πρὸσ αὐτοὺσ καὶ τὰ ἑαυτῶν θήσονται πράγματα, ὥστε καὶ τῆσ παρὰ τοῖσ οὖσι δόξησ ἕνεκα καὶ τῆσ παρὰ τοῖσ ἐπιγιγνομένοισ καὶ τὸ μέγιστον τῆσ ὑμετέρασ αὐτῶν ἕνεκα σωτηρίασ ἄξιον φιλοτιμηθῆναι καὶ τάξαι καὶ ὑμᾶσ αὐτοὺσ ἐν τῷ τῶν ἀπὸ μικρῶν τῶν λοιπῶν μεγάλα τὰ ἀρχαῖα ἀναλαβόντων ἀριθμῷ. ταῦτα καὶ τοὺσ τετελευτηκότασ ὑμῶν νομίζετε δεῖσθαι πατέρασ καὶ ἀδελφοὺσ καὶ τοὺσ ἄλλουσ οἰκείουσ καὶ ἱκετεύειν πρὸσ τῆσ ἑαυτῶν μνήμησ καὶ τοῦ λοιποῦ τῆσ πόλεωσ ἐδάφουσ, εἴ τι χαρίζεσθαι βούλεσθε αὐτοῖσ, μὴ περιιδεῖν τὸ τῆσ Ῥόδου καθάπαξ ὄνομα ἀπελθὸν ἐξ ἀνθρώπων, ἀλλ’ ἐπαμῦναι καὶ ἀναστῆσαι καθ’ ὅσον δύνασθε. ἀνασταίητε δὲ εὐτυχεστέροισ καὶ βελτίοσι τοῖσ συμβόλοισ, Ζεῦ καὶ πάντεσ θεοί.

상위

Aristides, Aelius (아리스티데스, 아일리오스)

목록

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION