헬라어 문장 검색 - ΑριστίΟρατιον́12́

(아리스티데스, 아일리오스, 연설, Ἐπὶ Ἀλεξάνδρῳ ἐπιτάφιος)

Ἀριστείδησ τῇ βουλῇ καὶ τῷ δήμῳ τῷ Κοτυαέων χαίρειν. εἰκὸσ μὲν ἦν καὶ ἀπὸ πάσησ τῆσ Ἑλλάδοσ ὡσ ὑμᾶσ ἰέναι συναχθεσθησομένουσ ἐπὶ τοιαύτῃ συμφορᾷ καὶ κοσμήσοντασ ἄνδρα τῶν Ἑλλήνων τοσοῦτον πρῶτον· ἐγὼ δ’ οὖν πέμπων καὶ τάττων ἐμαυτὸν εἰσ τοὺσ οἰκεῖον τὸ συμβεβηκὸσ νομίζοντασ οὐκ ἄν μοι περιεργάζεσθαι δοκῶ. ὅσα γὰρ νομίζεται κατ’ ἀνθρώπουσ καλὰ καὶ ἔντιμα ὀνόματα καὶ παισί τε ἡδονὴν ἔχοντα καὶ πρεσβυτέροισ αἰδέσιμα, οὐδὲν τούτων ἀνὴρ ἐλλελοιπὼσ ἦν ἐμοί. ἀλλὰ καὶ τραφεὶσ ὑπ’ ἐκείνῳ καὶ παιδευθεὶσ καὶ ὅσων ἡ τύχη παρέσχε μετὰ ταῦτα κοινωνήσασ πάντων διὰ σπουδῆσ, τροφέα, διδάσκαλον, πατέρα, ἑταῖρον, πάντ’ εἶχον καλεῖν. μέγιστον δ’ ἦν ἡμῖν πρὸσ ἀλλήλουσ ὅτι ἴσον φρονῆσαι ἐπ’ ἀλλήλοισ εἴχομεν, ἐγὼ μὲν ἐκείνῳ διδασκάλῳ φιλοτιμούμενοσ, ὁ δ’ ἐν οἰκείασ δόξησ μέρει τὸ καθ’ ἡμᾶσ τιθέμενοσ. ἑώσ μὲν οὖν ἐξῆν ὡσ ἐκεῖνον πέμπειν, ἐποίουν τοῦτο, καί τισ ἦν ἡμῖν οὐκ ἄμουσοσ διατριβὴ περὶ λόγουσ διὰ γραμμάτων.

ἐπειδὴ δ’ οὐκέτ’ ἔξεστιν ἐκείνῳ διαλέγεσθαι καὶ οὐδ’ ἃ πρώην ἔτυχον πέμψασ ἀπεδέξατο ταῖσ ἡδίσταισ ἐμοὶ χερσὶν, ὑπόλοιπον ἦν ὡσ ὑμᾶσ ἀποστεῖλαι τὴν τῆσ πόλεωσ ἑστίαν ἀντ’ ἐκείνου θέμενον. ἐδόκουν γὰρ οὕτωσ Ἀλέξανδρόν τε διπλῇ τιμῇ τιμῆσαι, ἅμα μὲν αὐτοῦ μεμνημένοσ τὰ πρέποντα, ἅμα δὲ ὑμᾶσ οἰκειούμενοσ δι’ ἐκεῖνον, ὑμῖν τε δὶσ ἂν ποιεῖν κεχαρισμένα, δημοσίᾳ τε θαρρῶν ὑμῖν καὶ μεμνημένοσ ἀνδρὸσ οὗ πλεῖστον λόγον ποιεῖσθε· οἶμαι δ’ οὐχ ὑμεῖσ μόνον, ἀλλὰ καὶ πάντεσ ὅσοι καὶ ὁπωσοῦν τελοῦσιν εἰσ Ἕλληνασ. συμβαίνει δ’ ἐμοὶ τῇ μὲν μνήμῃ πάντων ἐφικνεῖσθαι τῶν ἐκείνου καλῶν, τῷ λόγῳ δὲ ἀπόρωσ ἔχειν ἐπεξελθεῖν. ἀθρόα γὰρ πάντα ἐπέρχεται, ἃ καθ’ ἕκαστον μὲν εἰπεῖν ἀδύνατον, ἀρχὴν δὲ οὐδὲ πειρᾶσθαι καιρὸν ἔχειν μοι δοκεῖ· ἀπὸ μέρουσ δ’ εἰ λέγοιμι, δέδοικα μὴ βελτίων ὦ σιωπῶν. ἐκεῖνοσ γὰρ ἓν μὲν καὶ πρῶτον ἁπάντων μετέθηκε τὸ γιγνόμενον περὶ τοὺσ ἐπαίνουσ. τοσοῦτον γὰρ ἀπέσχε τοῦ διὰ κοινότητα γένουσ εὐδοκιμεῖν, οἱο͂ν ἔθνει προσφεύγων ἢ πόλει, ὥστε παλαιότατον μὲν δή που γενῶν τὸ ὑμέτερον καὶ ἐν τῷ κοινῷ γένει τῶν Φρυγῶν ἡ πόλισ αὖ, καθά φασιν, ἡ ὑμετέρα, ὁ δὲ καὶ τῇ πόλει καὶ τῷ γένει σύμπαντι τὴν φιλοτιμίαν αὑτοῦ κατέστησε, καὶ πᾶσιν ὑμῖν οὐ μικρὸν καύχημα πρὸσ τοὺσ Ἕλληνασ ἐκείνου πολίτασ εἶναι. διδασκάλοισ δὲ χρήσασθαι μὲν λέγεται τοῖσ ἀρίστοισ, ὑπερβαλόμενοσ δ’ ὅσον παῖδασ ἅπαντασ φαίνεται. ἐφαψάμενοσ δὲ τοῖσ χρόνοισ τῆσ ἡλικίασ ἁπάντων τῶν ἐνδοξοτάτων τῶν μὲν ἀρχαιοτάτων μαθητὴσ, τῶν δ’ ἐπὶ τούτοισ ἁπάντων τῶν μὲν διδάσκαλοσ, τῶν δὲ συνεργὸσ κατέστη. καὶ ὁποίουσ μέν τινασ ἀπειργάσατο ἐροῦσιν ἕτεροι, οἷσ δ’ αὖ συνεπαίδευσεν οὐδεὶσ ἦν ἐκείνων μείζων αὐτοῦ. καὶ μὴν οἱ μὲν ἄλλοι τῶν μεγάλων ὀρεγόμενοι τὰ μικρὰ παριᾶσιν, ὁ δὲ ἀρξάμενοσ ἐκ τῶν βραχυτάτων ἄχρι τῶν τελεωτάτων διεξῆλθεν, ὥσπερ φασὶ καὶ μυεῖσθαι θεμιτὸν εἶναι τὰ μικρὰ πρῶτον. ἕτεροι δὲ τὰ μὲν ἴχνη καὶ τὰσ ἀρχὰσ μέχρι πολλοῦ διηρευνήσαντο, μᾶλλον δὲ καὶ κατέτριψαν ἐν τούτοισ τὸν ἑαυτῶν βίον, ὧν δὲ ἕνεκα ταῦτα ἐξευρεῖν ἄξιον οἱ μὲν ὅλωσ οὐκ εἶδον, οἱ δ’ οὐκ ἐφίκοντο, ὡσ ἐοίκεν·

ὁ δ’ ὥσπερ ὁδόν τινα ἐξ ἀρχῆσ εἰσ τέλοσ ἠρευνήσατο, οὐδὲν οὐδαμοῦ παριεὶσ τῶν σχολῆσ καὶ ὁποσηστινοσοῦν ἀξίων. καὶ γάρ τοι κατέστη τοῖσ Ἕλλησιν ἀντὶ ταμιείου κοινοῦ· ἦν γὰρ ὅτου τισ δέοιτο τῶν εἰσ παιδείαν παρ’ ἐκείνου λαμβάνειν, ὥσπερ ἐκ πηγῶν ἀρυόμενον. τὸ δὲ δὴ μέγιστον τῶν ἐκείνου καὶ μάλιστα ἄξιον ἐπισημήνασθαι, ὃ καὶ πρὸσ αὐτὸν ἔγωγέ ποτε εἶπον διαλεγόμενοσ· πάντα γὰρ ὥσπερ λέγω διεξελθὼν τὰ μαθήματα καὶ οὐδὲν ἔσθ’ ὅ τι οὐκ ἀκριβέστερον τῶν ἐφ’ ἑκάστῳ καθημένων, οὔτε τὸ σοβαρώτατον αὑτῷ τῶν ὀνομάτων ἐπεγράψατο, ἀλλ’ ἔμεινεν ἐπὶ τοῦ ἀρχαίου, καὶ τοὺσ ἄλλουσ οὐκ ἀπεστέρει τῶν διατριβῶν, ἀλλὰ συμπράττων ἑκάστοισ ἦν φανερὸσ καὶ συναύξων κατὰ δύναμιν ἀεί. καὶ γὰρ οὖν οἱ μὲν ἄλλοι μείζουσ διὰ τὰσ τέχνασ γίγνονται, ὁ δὲ καὶ τὴν τέχνην αὐτὴν μείζω τῷ παρ’ ἑαυτοῦ μέρει κατέστησε· πολλαχόθεν γὰρ αὐτὴν ἦρεν, ὥστ’ ἀπ’ ἐκείνου τὸ σχῆμα ἔχειν. τοῖσ μὲν γὰρ ἄλλοισ ἐξαρκεῖ τῶν καθ’ αὑτοὺσ ὑπερσχεῖν, ὁ δὲ συμπάσησ ἁπλῶσ τῆσ τέχνησ πρωτεύσασ φαίνεται. τῶν γὰρ ἄλλων τῶν ἐνταῦθα παιδείασ ταχθέντων τῶν μὲν κρίσεωσ εὖ σχεῖν δοξάντων, φωνὴν δὲ οὐδένων γενομένων, τῶν δ’ εἰπεῖν μὲν ἐξικνουμένων, τῇ δ’ ἐπιστήμῃ οὐ πολλὰ ὡμιληκότων, τῶν δ’ αὖ πολυμάθειαν ἀσκησάντων, ὑπὸ δ’ αὐτῆσ ταύτησ εἰσ τὰ κρείττω τυφλωθέντων καὶ μεθέντων τὸ βέλτιστον, πάντα δὴ συλλαβὼν εἷσ ἀνὴρ εἶχε. καὶ μὴν τό γε φωνῆσ οὕτωσ ἔχοντα μὴ εἰσ συγγραφάσ τε καὶ τοιοῦτον σχῆμα ἀναχωρῆσαι, ἀλλ’ ἑλέσθαι τὴν τοῖσ παλαιοῖσ Ἕλλησι διακονίαν, πῶσ οὐχ ὅμοιον τῷ πρὸσ τοὺσ φοιτῶντασ ἀφθόνῳ καὶ ἀφειδεῖ; διὸ τῶν τε μαθημάτων εὐθέωσ ἐνεπίμπλη καὶ ὅσουσ ἑώρα βίου δεομένουσ συστάσεισ αὐτοῖσ καὶ τάξεισ ἐπορίζετο·

ὥστε πλείστουσ δὴ εἷσ ἀνὴρ οὗτοσ παιδεύσασ τε καὶ διαδοὺσ φαίνεται καὶ γενόμενοσ ἀκριβῶσ τοῖσ Ἕλλησιν ἀντ’ οἰκιστοῦ. εἰκάσαι δὲ ἔξεστι τὸ κατ’ αὐτὸν καὶ ταῖσ μητροπόλεσιν. ἄλλουσ γὰρ ἄλλοθι τῆσ γῆσ κατῴκισεν, ἐπ’ ὠφελείᾳ αὐτῶν τε ἐκείνων καὶ τῶν χρωμένων. μόνοσ δὲ καὶ τὸν Ἡσίοδον ἤλεγξεν ἔργῳ ψευδόμενον ποιήσαντα ὅτι καὶ ἀοιδὸσ ἀοιδῷ φθονέει. ἦν γὰρ τῶν ὁμοτέχνων οἱο͂ν πατὴρ κοινὸσ, καὶ πάντεσ ἐπ’ ἐκείνῳ πλείουσ ἐλπίδασ εἶχον ἢ ἕκαστοσ ἑαυτῷ. μόνοσ δ’ ἰδιώτασ τε οὐκ ἤλεγχε καὶ παρὰ τοῖσ δεξιοῖσ εἰσ τὰ πρῶτα ἐθαυμάζετο. καὶ μόνοσ πλήθει τε καὶ ἀκριβείᾳ μαρτύρων ἐνίκα. ἦν δὲ καὶ τοῖσ περὶ τοὺσ λόγουσ φιλοτιμία ἐκείνῳ συγγεγονέναι καὶ τοῖσ ἄλλωσ ἐνδόξοισ τε καὶ λαμπροῖσ ἀντ’ ἄλλου τινὸσ τῶν εἰσ τὸ ὑπερέχειν τὸ ἐκείνῳ χρωμένουσ φαίνεσθαι. ὥστ’ ἦν ἅπασιν ἀσπαστὸσ, καὶ ὁπότε μὴ δημοσιεύοι, ἢ παρὰ τοῖσ δυνάσταισ ἂν ἦν, ἢ ἐν αὐτῷ τῷ βασιλέωσ οἴκῳ. καὶ μὴν καὶ τὰσ μετὰ τῶν βασιλέων διατριβὰσ ὥσπερ ὁδῷ τινι χρησάμενοσ οὕτωσ ἐποιήσατο, διὰ παντὸσ γὰρ τοῦ Ἑλληνικοῦ πρωτεύσασ καὶ πεῖραν ἑαυτοῦ παρασχὼν μυρίαν, οὕτωσ καὶ εἰσ βασιλέωσ αὐλάσ τε καὶ ἀκοὰσ ἀφίκετο. ἐκ δὲ τούτου ἕτεροσ παρ’ ἑτέρου παραλαμβάνων αὐτὸν εἶχεν ἀντ’ ἄλλου κόσμου τῶν βασιλικῶν. γενόμενοσ τοίνυν ἐπ’ ἐξουσίασ καὶ δυνάμεωσ τοσαύτησ ὥστε καὶ τροφέωσ χώραν, οὐχὶ διδασκάλου μόνον τῶν παίδων ἔχειν, τὴν μὲν ἄλλην σωφροσύνην καὶ κοσμιότητα ὅσην παρέσχετο οὐ φαῦλον ἔργον διηγήσασθαι. ἔπραττε δὲ ταυτὸν ὅπερ καὶ περὶ τὰσ ἀρχαίασ διατριβάσ. ἔν τε γὰρ ταῖσ διατριβαῖσ δυσχεροῦσ μὲν οὐδενὸσ οὐδενὶ πώποτε τῶν πάντων αἴτιοσ γενέσθαι λέγεται, ἀγαθοῦ δὲ ἀεί τινοσ καὶ μαθηταῖσ αὐτοῖσ καὶ παιδαγωγοῖσ αὐτῶν. καὶ γὰρ ἐλευθέρουσ ἀφεθῆναι καὶ ἑτέρων τιμῶν τυχεῖν. πλείστοισ δὴ πάντων αἴτιοσ Ἀλέξανδροσ ἐγένετο, μάλιστα μὲν οἶμαι τοιούτουσ παρέχων ἑκάστοισ τοὺσ παῖδασ ὥστε καὶ τοὺσ ἀκολουθοῦντασ καὶ μετέχοντασ τῆσ εἰσόδου τῆσ παρ’ ἐκεῖνον εὐδοκιμεῖν παρὰ τοῖσ ἐπιστήσασιν, ἔπειτα καὶ αὐτὸσ ἐκ τοῦ φανεροῦ τὰσ τοιαύτασ χάριτασ ἀντὶ τῶν συνήθων τοῖσ ἄλλοισ αἰτούμενοσ. παραπλήσια δὲ καὶ ἐν τοῖσ βασιλικοῖσ πράγμασιν·

ἐλύπησε μὲν γὰρ οὐδένα πώποτε, ἀγαθὸν δέ τι καὶ συγγενεῖσ καὶ φίλουσ καὶ πατρίδα καὶ πόλεισ ἐργαζόμενοσ διεβίω. μυρία δὲ εὐεργετήσασ μυρίουσ οὐδένα πώποτε τῆσ εὐεργεσίασ μισθὸν ᾔτησε, τῆσ μέντοι τέχνησ οὐκ ᾐσχύνετο λαμβάνων. ἐδόκει γὰρ αὐτῷ λυσιτελεῖν τοῖσ νέοισ μαθημάτων ἕνεκα τολμᾶν προί̈εσθαι, καὶ ταῦτα ὅστισ δυνατόσ· ἐπεὶ τούσ γε ἀδυνάτουσ οὐκ ἠνώχλει, ἀλλὰ καὶ παρ’ αὑτοῦ προστιθέντα αὐτὸν ἴσμεν. οὐ τοίνυν ἀπὸ μὲν τῆσ τέχνησ καὶ τῶν συνουσιῶν τοσαῦτα ὠφέλει, τὰ δ’ εἰσ πράξεισ τε καὶ πολιτείαν ἑτέρων ἡττήθη. εἰδείητε δ’ ἂν ὑμεῖσ μάλιστα κἀγὼ παρ’ ὑμῶν τινῶν ταῦτα πυνθάνομαι, ὡσ ὑμῖν μικροῦ πᾶσαν τὴν πόλιν ἐκ καινῆσ ἀνώρθωσεν. οὕτωσ οὐ μόνον λόγοσ ἦν τισ τὸ ἐκείνου πρᾶγμα· ὃ δὲ τῶν οἰκοδομημάτων πλείονοσ ἄξιον, ἡ σωφροσύνη καὶ τὸ δίκαιον, ἡγούμενον πάντων ὧν ἐκεῖνοσ καὶ λέγειν καὶ πράττειν ἠξίου, καὶ τὸ μηδαμοῦ τὴν χρείαν ἐκβαίνειν, ἀλλ’ εἶναι νοῦν ἐχούσασ τὰσ φιλοτιμίασ ἃσ ὑμῖν προὐξένει. οὐ μὴν οὐδ’ ἐπὶ τούτῳ προῖκα χρηστὸσ ἦν, ἀλλ’ οἱ μέγιστοι τῶν κόσμων ὑμῖν τῆσ ἐκείνου μεγαλοψυχίασ σημεῖον εἰσίν. ἡγοῦμαι δ’ εἰ καὶ μηδὲν πώποτε ἀνάλωσεν εἰσ ὑμᾶσ, ἔκ γε τῶν ἄλλων ὧν ἔλεγε καὶ ἔπραττεν ὑπὲρ ὑμῶν εἰκότωσ ἂν αὐτὸν εὐεργέτην νομίζεσθαι. εἰ δ’ αὖ μηδὲν μὲν ἄλλο μήτ’ εἶπε μήτ’ ἔπραξε, τοσαῦτα δὲ οἴκοθεν εἰσήνεγκεν, εἰκότωσ ἂν αὐτὸν ἐν πρώτοισ εὐδοξεῖν. καὶ μὴν εἰ μήτε ἀπὸ χρημάτων μήτε ἀπὸ τῶν ἄλλων χρήσιμοσ ὑμῖν ἐγένετο δημοσίᾳ, τό γ’ ἐν τούτῳ καταστῆναι τάξεωσ αὐτὸν ἐν τοῖσ Ἕλλησιν εἰκότωσ ἂν ὑμῖν εἶχε φιλοτιμίαν· ἡ γὰρ ἐκείνου δόξα κοινὴ τῆσ πόλεωσ γεγένηται.

μέγα γὰρ καὶ πόλει καὶ ἔθνει ἕνα τὸν πρῶτον παρέχεσθαι. ὑμεῖσ δὲ καὶ διαφερόντωσ ἑτέρων τῆσ ἐκείνου τύχησ ἀπελαύσατε. οὐδενὶ γὰρ τῶν πάντων οὕτωσ ὠνομάζετο ἡ πατρίσ. ἀλλ’ ὥσπερ οἱ ἄλλοι πατρόθεν ἢ ἀπὸ τῶν ἄλλων πραγμάτων γνωρίζονται, οὕτωσ ἐκεῖνοσ μετὰ τῆσ πόλεωσ εὐθὺσ ἠκούετο. ἐπεὶ κἀν τοῖσ βιβλίοισ ἃ διωρθοῦτο τοῦτο ἐγκαταλέλειπται σύμβολον. ἐπὶ γὰρ τῷ Ἀλεξάνδρῳ παράγραμμα ἦν ἡ πατρίσ. ὥστε ὁσάκισ τισ ἐκείνου μέμνηται, τοσαυτάκισ ὑμεῖσ εὐδοκιμεῖτε. καὶ καθέστηκεν ὑμῶν ἡ πόλισ ἐν μητροπόλεωσ σχήματι τῇ ἀρχαίᾳ Ἑλλάδι. ἀνθ’ ὧν δικαίωσ τόν τε τάφον κοσμεῖτε καὶ ὡσ ἀρχηγέτην καὶ οἰκιστὴν τιμᾶτε τοῖσ πᾶσι τὸν ἄνδρα καὶ ψηφίζεσθε, ἃ τοῖσ πρώτοισ κτίσασι τὴν πόλιν ὑμῶν. ταῦτα γὰρ οὖν μικρόν τί με ὡσ ἐπὶ τῇ συμφορᾷ παρεμυθήσατο ἀκούσαντα, καὶ διὰ ταῦτα μάλιστα ἐπιστεῖλαι προήχθην ἀγασθεὶσ τῆσ γνώμησ. αἰσχρὸν γὰρ εἰ Ἀμφιπολῖται μὲν Βρασίδᾳ θύειν ἠξίουν ὡσ ἡρ́ωι καὶ οἰκιστῇ, ὅτι αὐτοὺσ Ἀθηναίων ἀπέστησεν, ὑμεῖσ δὲ ὃσ ὑμᾶσ συνέστησεν ἅπασι τοῖσ Ἕλλησι, καὶ ὃσ δυσχεροῦσ μὲν οὐδενὸσ οὐδενὶ πώποτε αἴτιοσ κατέστη, πάντασ δὲ ὠφελῶν καὶ λόγῳ καὶ ἔργῳ διετέλεσεν ἀφ’ ὑμῶν ἀρξάμενοσ τῆσ πατρίδοσ, τοῦτον μὴ ἐμέλλετε ἐν ἀρχηγέτου μοίρᾳ τιμήσειν, κοινοῦ γε τοῖσ Ἕλλησιν, ὡσ ἐγώ φημι. καὶ μὴν εἰ Ὅμηρον Σμυρναίοισ παρασχέσθαι καὶ Παρίοισ Ἀρχίλοχον καὶ Βοιωτοῖσ Ἡσίοδον καὶ Κείοισ δὴ Σιμωνίδην καὶ Στησίχορον Ἱμεραίοισ καὶ Θηβαίοισ Πίνδαρον καὶ Μυτιληναίοισ Σαπφὼ καὶ Ἀλκαῖον καὶ ἑτέροισ ἑτέρουσ τινὰσ φέρει φιλοτιμίαν, τὰσ γὰρ Ἀθήνασ ἐῶ τὰ νῦν, ἦ που καὶ ὑμᾶσ μέγα φρονεῖν εἰκὸσ ἐπὶ τῷ τούτουσ ἅπαντασ κοσμήσαντι καὶ δείξαντι. οἶμαι γὰρ εἴ τισ θεῶν ἔδωκεν αὐτοῖσ ἀνάστασιν ἔτι τούτου ζῶντοσ πάντασ ἂν εἰσ ταυτὸν τοὺσ ὁμοτέχνουσ αὐτῶν συναγαγόντασ παρὰ τούτου κελεύειν μανθάνειν ἃ χρὴ περὶ αὐτῶν φρονεῖν καὶ λέγειν. ἐγέλων δ’ ἔγωγε ἐπὶ τοῖσ τὸν Πλάτωνα προϊσταμένοισ καὶ περὶ τοῦτον μόνον φιλοσοφοῦσιν, ὁ δὲ τῷ Πλάτωνι παντὸσ ἄλλου μᾶλλον γνώμην ἐμὴν κεχαρισμένοσ.

καὶ τοσοῦτον τοὺσ ἄλλουσ ἐνίκα ποιηταῖσ, λογογράφοισ, ἅπασι τοῖσ ἄνθεσιν ὅσοισ αἱ ὡρ͂αι, φασὶ, φύουσι. καὶ μὴν τοῦτό γε οὔθ’ ὑμᾶσ λανθάνειν εἰκὸσ οὔτε τοὺσ ὕστερον ὡσ καλὰ μὲν καὶ ἃ γράψασ κατέλιπε καὶ βελτίονα τῶν ὁμοφύλων πάντων. ὅμωσ δὲ μικρὰ ἄττα εἴδωλα τῆσ ἐκείνου παιδείασ τε καὶ γνώμησ. τοσοῦτον ἐνίκα ταῖσ συνουσίαισ ὥστ’ ἔμοιγε τὸ τοῦ Πλάτωνοσ αὐτοῦ παρίστασθαι, παιδιὰν εἶναι δοκεῖν τὰ ἐν τοῖσ γράμμασι πρὸσ τὰσ ὁμιλίασ αὐτὰσ τῶν σοφῶν ἀνδρῶν· ὥστε τοῦτό γε μήποτε οἰηθῇ τισ ἐκ τούτων ὄψεσθαι πάντα τὸν Ἀλέξανδρον· καίτοι τὸ τῆσ Ὁμηρικῆσ συγγραφῆσ ἀποχρῶν καὶ ταύτῃ κόσμοσ εἶναι πολλαχῆ. δοκεῖ δέ μοι καὶ τὸ Αἰσώπου πρᾶγμα κομψὸν μέν τι γενέσθαι καὶ σοφὸν, τῇ δὲ Ἀλεξάνδρου παιδείᾳ παραβαλεῖν παιδιά· ἐπεὶ πόστον μέροσ ἦν τῶν Ἀλεξάνδρου τὰ Αἰσώπου σοφὰ, τοσοῦτον τὰ δεύτερα τῶν πρώτων ὑμῖν βελτίω ἐξήνεγκεν ἡ γῆ. θαυμαστὸν δὲ καὶ τοῦτο. μόνῳ γὰρ αὐτῷ τὸ δαιμόνιον πάνθ’ ὁμαλῶσ συμμετρησάμενον φαίνεται, σῶμα μὲν κάλλιστον καὶ ἰσχυρότατον καὶ ὑγιεινότατον καὶ γεραρώτατον. οὔκουν ἔμοιγε κριτῇ οὐδεὶσ οὕτωσ ὡραῖοσ καὶ καλὸσ ὡσ ἐκεῖνοσ ἐν μυχῷ τοῦ γήρωσ. ψυχὴ δὲ ἡμερωτάτη καὶ παντὸσ καλοῦ φυὴν μετεσχηκυῖα, παιδεία δὲ εἰσ ὑπερβολὴν καὶ δόξα πρὸσ ἀξίαν καὶ τιμαὶ παρ’ ἰδιωτῶν καὶ παρὰ βασιλέων παραπλήσιαι κατὰ τὴν ἑκατέρων τάξιν· καὶ κλῆροσ οἴκου προϊὼν ἀεὶ καὶ πόνοι μετὰ ῥᾳστώνησ καὶ βίου πέρατα μήκιστα, ὡσ δ’ εἰπεῖν, πᾶν εἶδοσ εὐχῆσ συνεληλυθὸσ, καὶ τὸ δίκαιον θεωρούμενον μετὰ τῆσ τύχησ. καίτοι πάντα τὸν αὐτὸν λαβεῖν ἐδόκει μέχρι τούτου τῶν ἀδυνάτων εἶναι, ὁ δὲ ἢ τῶν γε δὴ πλείστων ἀνὴρ εἷσ τυχὼν φαίνεται.

γνοίη δ’ ἄν τισ ἐξετάσασ ἓν μόνον αὐτοῦ τὸ περὶ τὴν συνουσίαν τὴν πρὸσ τοὺσ βασιλέασ καὶ παραθεὶσ τὴν Ἀριστοτέλουσ πρὸσ Φίλιππον καὶ Ἀλέξανδρον γενομένην. ὡσ ἡ μὲν ἐκείνου οὐ παντάπασιν ἀναίτιοσ τοῖσ Ἕλλησιν, ἀλλ’ ἐδόκει τοῖσ ἀνταγωνισταῖσ καὶ τοῖσ πολεμίοισ συνεῖναι τοῦ κοινοῦ γένουσ, ἡ δὲ τούτου μετὰ τῆσ δυνάμεωσ τὴν εὐδοξίαν εἶχεν. οὐ γὰρ δυσμενέσι καὶ τοῖσ πολεμίοισ τῶν Ἑλλήνων, ἀλλ’ εὐεργέταισ, οὐδ’ ἐπὶ τῷ κοινῷ κακῷ τῶν ὁμοφύλων συνῆν, ἀλλὰ καὶ πρὸσ τῷ μηδὲν ἐναντιοῦσθαι καὶ ὠφελῶν εἴ τι δυνατὸν ἀεὶ τὸν εἰσ χρείαν ἐλθόντα τῶν Ἑλλήνων καὶ δημοσίᾳ πᾶσιν ἀντὶ προξένου κοινοῦ καθεστηκώσ. τὴν δ’ αὖ Πλάτωνοσ πρὸσ Διονύσιον, ὄντα μὲν δή που τὸν Διονύσιον ὅστισ ὤφθη καλῶσ ὕστερον ἐν Κορίνθῳ. ἀλλ’ ἐῶ τοῦτο. ἀλλ’ ὅ γε ἐβουλόμην εἰπεῖν περὶ τῆσ ὁμιλίασ, ὅτι γενναίαν μὲν, εὐτυχῆ δὲ οὐκ ἔξεστι προσειπεῖν, αὐτῷ δὲ ὑπῆρξεν ἀμφότερα, καὶ βούλεσθαι τὰ βέλτιστα ἀεὶ καὶ τυγχάνειν. καὶ γὰρ οὖν οὐ ῥᾴδιον εὑρεῖν ὁποτέρῳ τῷ γένει μᾶλλον ἀνὴρ τίμιοσ, πότερα τῷ Ῥωμαίων, ἢ τῷ Ἑλληνικῷ, οὕτω πολλοῦ τοῖσ ἄρχουσιν ἄξιον παρέσχεν ἑαυτόν. ἐν τίσι δὲ ἀνθρώπων οὐκ εἰκὸσ ἐκείνου λόγον εἶναι καὶ πάλαι καὶ νῦν; τίνεσ οὕτωσ ἐπ’ ἐσχάτοισ οἰκοῦσι; τίνεσ οὕτω τῶν καλῶν ἀναίσθητοι; τίσ οὐ δακρύσει τῆσ φήμησ ἐπελθούσησ; καὶ γὰρ εἰ καθ’ ὡρ́αν ὁ θάνατοσ, ἀλλ’ οὐ τοῖσ γε Ἕλλησιν ὡραῖον ἀνδρὸσ τοιούτου στερηθῆναι. ἦ που νῦν ἅπασα μὲν ποίησισ ἀπήνθηκε, πᾶσα δὲ συγγραφὴ συνέσταλται, πάντα δ’ ὑπολέλοιπε τὸν ἐξηγητὴν καὶ προστάτην οὐκ ἔχοντα, χήρα δ’ ἡ τέχνη. συνέσταλται δ’ ἀναγκαίωσ μικρὰ μικρῶσ τοῖσ πολλοῖσ. ὃ δέ φησιν Ἀριστοφάνησ περὶ Αἰσχύλου σκότον εἶναι τεθνηκότοσ, τοῦτ’ ἄξιον καὶ περὶ τούτου νῦν εἰπεῖν εἰσ παιδείασ λόγον. ὦ σχῆμα κάλλιστον.

ἔπειτα καὶ ἡ ζημία τοσούτῳ μείζων ὅσῳ μεῖζον καὶ σπανιώτερον τὸ ἑρ́μαιον ἄνδρα ἐν τούτῳ γήρωσ ἰδεῖν οὕτω τοῖσ πᾶσι πράττοντα, καὶ διὰ πάντων σώζοντα τὴν ἕξιν ὑγιείασ, μνήμησ, συνέσεωσ, φαιδρότητοσ, τῶν ἄλλων. ὦ τῶν Ἑλλήνων πρεσβύτατε. ὦ διὰ βίου θαυμασθείσ. ὦ ποθεινὸσ μὲν τοῖσ ἐντυχοῦσι, ποθεινὸσ δὲ τοῖσ ἄλλοισ ἐντυχεῖν, μακαριστὸσ δὲ καὶ τῆσ τελευτῆσ ἧσ πυνθανόμεθα, ὃσ οὐκ ἐν νόσοισ ἀναλωθεὶσ οὐδὲ ὀδύναισ πληγεὶσ, ἀλλὰ διημερεύσασ ἐν τοῖσ εἰωθόσιν, ὥσπερ κληθεὶσ ὑπὸ τοῦ δαίμονοσ μεθῆκασ ἐπὶ τῷ βιβλίῳ τὴν ψυχὴν, καὶ κατ’ ἐπωνυμίαν ἐτελεύτησασ τὸν βίον, ὥσπερ οἵ τι ἄλλο ἐξειργασμένοι δι’ ἀκριβείασ εἰσ τέλοσ, ἅπασαν δὴ τὴν πορείαν τοῦ βίου διεξελθὼν καὶ τὰ σαυτοῦ πράξασ εἰσ τὸ ἔσχατον τῆσ δυνάμεωσ. εἰ δὲ ἀληθεῖσ οἱ Πινδάρου λόγοι καὶ Πλάτωνοσ καὶ παντὸσ τοῦ περὶ Ἀλέξανδρον ἐργαστηρίου καὶ διατριβαί τινέσ εἰσι τῶν ἐν Αἵδου, ἦ που νῦν ποιητῶν τε χοροὺσ εἰκὸσ ἵστασθαι περὶ ἐκεῖνον ἀρχομένων ἀπὸ Ὁμήρου τὴν δεξιὰν προτεινόντων καὶ λογοποιῶν καὶ συγγραφέων καὶ ἁπάντων ὡσ αὑτὸν ἑκάστου καλοῦντοσ καὶ μεθ’ αὑτοῦ σκηνοῦσθαι κελεύοντοσ, ταινιούντων, ἀναδούντων, καὶ οὐ δή τοι μετὰ κρίσεώσ τε καὶ ἀμφισβητήσεωσ πρὸσ ἕτερον, ἀλλ’ ἀπὸ τῆσ πρώτησ βοῆσ· οἶμαι δὲ οὐδὲ καταβήσεσθαι πολλῶν ἐτῶν κεφαλὴν ἀξιόχρεω πρὸσ τοῦτον ἀγωνίσασθαι, ἀλλ’ εἶναι διηνεκῆ τὸν θρόνον αὐτοῦ ὡσ ἀρίστου κήρυκοσ τῶν Ἑλλήνων καὶ προηγητοῦ. μηδεὶσ δ’ ὑμῶν νεμεσήσῃ, εἰ μεταξὺ γράφων πρὸσ ὑμᾶσ ταῦτα ἀπεφθεγξάμην, ἐπεὶ καὶ αὐτῆσ τῆσ ἐπιστολῆσ αἴτιον τὸ βούλεσθαι περὶ ἐκείνου καὶ ἀκούειν καὶ λέγειν. οὐ μὴν οὐδὲ δάκνεσθαί γε ἐπὶ τῷ ἀνδρὶ ἔγκλημα, οὐδ’ εἰ τηλικοῦτοσ ὢν οἴχεται· μάλιστα μὲν γὰρ οὐ τὰ νεώτατα εἰκὸσ ἀσπάζεσθαι, ἀλλὰ τὰ σπουδαιότατα. πολὺ γὰρ μᾶλλον ἔτι ζῶντοσ εἰκὸσ ἀγωνιᾶσαι μή ποτε ἀπαλλαγείη καὶ προσορᾶν, ἑώσ ἐνῆν, ὥσπερ ἄλλο τι ἀγαπητὸν ἢ τελευτήσαντοσ τὴν ἡλικίαν ὑπολογίζεσθαι.

οὗτοι δ’ ἦσαν οὐχ ἧττον φιλοῦντα ἐφίλουν, ἔδειξε δὲ χωρὶσ τῶν ἄλλων καὶ οἷσ ὅτε ἐνόσουν ἐν Ῥώμῃ ἔπραξεν, οὐδὲν ὅ τι οὐ γιγνόμενοσ τῶν εἰσ σωτηρίαν ἔμοιγε, καὶ τοῦ γε εἰσ τὴν οἰκείαν σωθῆναι μετὰ τοὺσ θεοὺσ αὐτὸσ αἰτιώτατοσ κατέστη. ἀλλὰ ταῦτα μὲν οὐ δέοσ μή τισ ὑμῶν ἐπιτιμήσῃ, οὓσ ἅπαν ἀκούω καὶ ποιεῖν καὶ λέγειν. ἐπιστρέψω δὲ πρὸσ ὑμᾶσ αὖθισ τῷ λόγῳ, βραχέα δ’ ἔσται τὰ λοιπά. φημὶ γὰρ ὑμᾶσ τοῖσ τε ἄλλοισ ἅπασι δικαίωσ ἐκεῖνον τιμᾶν καὶ τῶν οἰκείων αὐτοῦ μεμνημένουσ ὀρθότατα ποιεῖν καὶ προσήκοντα τῇ πάσῃ γνώμῃ, γυναῖκα μὲν τὴν ἐκείνου καθάπερ τινὰ ἱερὰν νομίζοντασ καὶ ἀγαθοῦ τινοσ δαίμονοσ λῆξιν, εἰ θέμισ εἰπεῖν, συγγενεῖσ δὲ τοὺσ ἐκείνου κάλλιστα ὑπομνήματα ἐκείνου νομίζοντασ, παῖδασ δὲ τοὺσ μὲν πρεσβυτέρουσ δι’ αἰδοῦσ ἁπάσησ ἄγοντασ, τὸν δὲ νεώτατον ἐκτρέφοντασ τέωσ προθυμότατα καὶ ἐπιτροπεύοντασ δημοσίᾳ. συμβέβηκε δὲ αὐτῷ πάθοσ οὐ φαυλότατον· πλείστουσ γὰρ Ἑλλήνων παιδεύσασ ὁ πατὴρ αὐτοῦ καὶ παῖδάσ τε ὧν ἐπαίδευσε παιδεῦσαι ἐφικόμενοσ τὸν υἱὸν οὐκ ἐξίκετο τὸν αὑτοῦ, ἀλλ’ ἑτέρου δεῖται διδασκάλου ὁ τοῦ κοινοῦ τῶν Ἑλλήνων. ὑμεῖσ δὲ καὶ ταύτην τὴν συμφορὰν καὶ πᾶσαν τὴν περὶ τὸ συμβεβηκὸσ δυσχέρειαν ἀνασώσασθε, ὡσ ἐν πατέρων μοίρᾳ προεστῶτεσ, συνελόντι δ’ εἰπεῖν τὴν ἑστίαν τὴν Ἀλεξάνδρου δημοσίαν ὑμῶν νομίζοντεσ· παρακελεύσασθαι δέ μοι ταῦτα ἀναγκαῖον, ὅπερ γε καὶ ἐν ἀρχῇ τῆσ ἐπιστολῆσ εἶπον, ἢ ὅ τι βούλεσθε καλεῖν τὸ βιβλίον, πολλαχῆ μοι τἀκείνου προσῆκεν· ἐπεὶ καὶ τῆσ φιλίασ ἣν ἐφίλουν ἐκεῖνον πρέποντασ τοὺσ καρποὺσ ἐκομιζόμην· καὶ μὴν τά γε ὕστερον τί τισ ἂν λέγοι;

ἠνίασε δέ με καὶ ἡ παράκλησισ αὐτοῦ, μυρία γὰρ δὴ ἐπὶ μυρίοισ καὶ αὐτὸσ παρὼν καὶ διὰ γραμμάτων ὕστερον ᾔτει με τῶν συγγραμμάτων τῶν ἐμῶν ἀναθεῖναι μετὰ τῶν ἄλλων βιβλίων ὑμῖν, ἐπαγγελλόμενοσ τάξιν αὐτοῖσ τὴν πρώτην. ἐγὼ δ’ ἔτι ἐπισκέψασθαι αὐτὰ χρῄζων οὐκ εἶχον ὑπακοῦσαι. οὕτωσ οὔτε ἀνέγραψεν Ἀλέξανδροσ βιβλία ἡμέτερα οὔτε ἔγνω τὰ πλείω. ἀλλὰ μὴν τήν γε ψῆφον ἣν ἤνεγκεν ἀεὶ περὶ τῶν λόγων τῶν ἡμετέρων, φθόνου μὲν οὐκ οἶδα εἰ κρείττω, μείζω δὲ ὑπερβολῆσ ἤνεγκεν· ἃ πάντα καὶ μεμνῆσθαί με ἐκείνου καὶ συμφορὰν οὐ φαύλην ἄγειν τὸ συμβεβηκὸσ ποιεῖ, καὶ προσέτι μὴ δοκεῖν πολυπραγμονεῖν πρὸσ ὑμᾶσ νυνὶ διαλεγόμενον. ἐβουλόμην δ’ ἂν καὶ τὸ σῶμα βέλτιον ἔχειν μοι τῶν τε ἄλλων ἕνεκα καὶ ὅπωσ κἀμοί τι ἔχοιτε χρῆσθαι· ὡσ ἐγὼ τοὺσ ἐκείνῳ προσήκοντασ ἴσον ἐμαυτῷ προσήκειν ὑπολαμβάνω.

MENU NAVIGATION

호흡부호 보기

강세부호 보기

장단부호 보기

작은 Iota 보기

모든 부호 보기

헬라어 텍스트

Aristides, Aelius, Orationes, Ἐπὶ Ἀλεξάνδρῳ ἐπιτάφιος

(아리스티데스, 아일리오스, 연설, Ἐπὶ Ἀλεξάνδρῳ ἐπιτάφιος)

상위

목록

SEARCH

MENU NAVIGATION