헬라어 문장 검색 - ΑριστόΡηετορί3́11́

(아리스토텔레스, 수사학, Book 3, chapter 11)

ὅτι μὲν οὖν τὰ ἀστεῖα ἐκ μεταφορᾶσ τε τῆσ ἀνάλογον λέγεται καὶ τῷ πρὸ ὀμμάτων ποιεῖν, εἴρηται· λεκτέον δὲ τί λέγομεν πρὸ ὀμμάτων, καὶ τί ποιοῦσι γίγνεται τοῦτο. λέγω δὴ πρὸ ὀμμάτων ταῦτα ποιεῖν ὅσα ἐνεργοῦντα σημαίνει, οἱο͂ν τὸν ἀγαθὸν ἄνδρα φάναι εἶναι τετράγωνον μεταφορά, ἄμφω γὰρ τέλεια, ἀλλ’ οὐ σημαίνει ἐνέργειαν·

ἀλλὰ τὸ "ἀνθοῦσαν ἔχοντοσ τὴν ἀκμήν" ἐνέργεια, καὶ τὸ "σὲ δ’ ὥσπερ ἄφετον" ἐλεύθερον ἐνέργεια, καὶ <τοὐντεῦθεν οὖν> Ἕλληνεσ ᾄξαντεσ ποσίν· τὸ ᾄξαντεσ ἐνέργεια καὶ μεταφορά· ταχὺ γὰρ λέγει. καὶ ὡσ κέχρηται πολλαχοῦ Ὅμηροσ, τὸ τὰ ἄψυχα ἔμψυχα ποιεῖν διὰ τῆσ μεταφορᾶσ.

ἐν πᾶσι δὲ τῷ ἐνέργειαν ποιεῖν εὐδοκιμεῖ, οἱο͂ν ἐν τοῖσδε, αὖτισ ἐπὶ δάπεδόνδε κυλίνδετο λᾶασ ἀναιδήσ, καὶ ἔπτατ’ ὀιστόσ, καὶ ἐπιπτέσθαι μενεαίνων, καὶ ἐν γαίῃ ἵσταντο λιλαιόμενα χροὸσ ἆσαι, καὶ αἰχμὴ δὲ στέρνοιο διέσσυτο μαιμώωσα. ἐν πᾶσι γὰρ τούτοισ διὰ τὸ ἔμψυχα εἶναι ἐνεργοῦντα φαίνεται· τὸ ἀναισχυντεῖν γὰρ καὶ μαιμᾶν καὶ τὰ ἄλλα ἐνέργεια. ταῦτα δὲ προσῆψε διὰ τῆσ κατ’ ἀναλογίαν μεταφορᾶσ· ὡσ γὰρ ὁ λίθοσ πρὸσ τὸν Σίσυφον, ὁ ἀναισχυντῶν πρὸσ τὸν ἀναισχυντούμενον. ποιεῖ δὲ καὶ ἐν ταῖσ εὐδοκιμούσαισ εἰκόσιν ἐπὶ τῶν ἀψύχων ταὐτά·

κυρτά, φαληριόωντα· πρὸ μέν τ’ ἄλλ’, αὐτὰρ ἐπ’ ἄλλα· κινούμενα γὰρ καὶ ζῶντα ποιεῖ πάντα, ἡ δ’ ἐνέργεια κίνησισ. δεῖ δὲ μεταφέρειν, καθάπερ εἴρηται πρότερον, ἀπὸ οἰκείων καὶ μὴ φανερῶν, οἱο͂ν καὶ ἐν φιλοσοφίᾳ τὸ ὅμοιον καὶ ἐν πολὺ διέχουσι θεωρεῖν εὐστόχου, ὥσπερ Ἀρχύτασ ἔφη ταὐτὸν εἶναι διαιτητὴν καὶ βωμόν·

ἐπ’ ἄμφω γὰρ τὸν ἀδικούμενον καταφεύγειν. ἢ εἴ τισ φαίη ἄγκυραν καὶ κρεμάθραν τὸ αὐτὸ εἶναι· ἄμφω γὰρ ταὐτό τι, ἀλλὰ διαφέρει τῷ ἄνωθεν καὶ κάτωθεν. καὶ τὸ ἀνωμαλίσθαι τὰσ πόλεισ ἐν πολὺ διέχουσιν ταὐτό, ἐν ἐπιφανείᾳ καὶ δυνάμεσι τὸ ἴσον. ἔστιν δὲ καὶ τὰ ἀστεῖα τὰ πλεῖστα διὰ μεταφορᾶσ καὶ ἐκ τοῦ προσεξαπατᾶν·

μᾶλλον γὰρ γίγνεται δῆλον ὅ τι ἔμαθε παρὰ τὸ ἐναντίωσ ἔχειν, καὶ ἐοίκεν λέγειν ἡ ψυχὴ "ὡσ ἀληθῶσ, ἐγὼ δὲ ἥμαρτον" . καὶ τῶν ἀποφθεγμάτων δὲ τὰ ἀστεῖά ἐστιν ἐκ τοῦ μὴ ὅ φησι λέγειν, οἱο͂ν τὸ Στησιχόρου, ὅτι οἱ τέττιγεσ ἑαυτοῖσ χαμόθεν ᾄσονται. καὶ τὰ εὖ ᾐνιγμένα διὰ τὸ αὐτὸ ἡδέα μάθησισ γάρ ἐστι καὶ μεταφορά, καὶ ὃ λέγει Θεόδωροσ τὸ καινὰ λέγειν. γίγνεται δὲ ὅταν παράδοξον ᾖ, καὶ μή, ὡσ ἐκεῖνοσ λέγει, πρὸσ τὴν ἔμπροσθεν δόξαν, ἀλλ’ ὥσπερ ἐν τοῖσ γελοίοισ τὰ παραπεποιημένα ὅπερ δύναται καὶ τὰ παρὰ γράμμα σκώμματα· ἐξαπατᾷ γάρ, καὶ ἐν τοῖσ μέτροισ· οὐ γὰρ ὥσπερ ὁ ἀκούων ὑπέλαβεν· ἔστειχε δ’ ἔχων ὑπὸ ποσσὶ χίμεθλα· ὁ δ’ ᾤετο πέδιλα ἐρεῖν. τούτου δ’ ἅμα λεγομένου δεῖ δῆλον εἶναι. τὰ δὲ παρὰ γράμμα ποιεῖ οὐχ ὃ λέγει λέγειν, ἀλλ’ ὃ μεταστρέφει ὄνομα, οἱο͂ν τὸ Θεοδώρου εἰσ Νίκωνα τὸν κιθαρῳδὸν "θράξει σε" , προσποιεῖται γὰρ λέγειν τὸ "Θρᾷξ εἶ σύ" καὶ ἐξαπατᾷ· ἄλλο γὰρ λέγει. διὸ μαθόντι ἡδύ, ἐπεὶ εἰ μὴ ὑπολαμβάνει Θρᾷκα εἶναι, οὐ δόξει ἀστεῖον εἶναι. καὶ τὸ "βούλει αὐτὸν πέρσαι" .

δεῖ δὲ ἀμφότερα προσηκόντωσ λεχθῆναι. οὕτω δὲ καὶ τὰ ἀστεῖα, οἱο͂ν τὸ φάναι Ἀθηναίοισ τὴν τῆσ θαλάττησ ἀρχὴν μὴ ἀρχὴν εἶναι τῶν κακῶν· ὄνασθαι γάρ. ἢ ὥσπερ Ἰσοκράτησ τὴν ἀρχὴν τῇ πόλει ἀρχὴν εἶναι τῶν κακῶν. ἀμφοτέρωσ γὰρ ὃ οὐκ ἂν ᾠήθη τισ ἐρεῖν, τοῦτ’ εἴρηται, καὶ ἐγνώσθη ὅτι ἀληθέσ· τό τε γὰρ τὴν ἀρχὴν φάναι ἀρχὴν εἶναι οὐθὲν σοφόν, ἀλλ’ οὐχ οὕτω λέγει ἀλλ’ ἄλλωσ, καὶ ἀρχὴν οὐχ ὃ εἶπεν ἀπόφησιν, ἀλλ’ ἄλλωσ. ἐν ἅπασι δὲ τούτοισ, ἐὰν προσηκόντωσ τὸ ὄνομα ἐνέγκῃ ὁμωνυμίᾳ ἢ μεταφορᾷ, τότε τὸ εὖ.

οἱο͂ν "Ἀνάσχετοσ οὐκ ἀνασχετόσ" ὁμωνυμίᾳ ἀπέφησε, ἀλλὰ προσηκόντωσ, εἰ ἀηδήσ. καὶ οὐκ ἂν γένοιο μᾶλλον ἤ σε δεῖ ξένοσ· "ξένοσ" <γὰρ> "οὐ μᾶλλον ἤ σε δεῖ" τὸ αὐτὸ καὶ "οὐ δεῖ τὸν ξένον ξένον ἀεὶ εἶναι" · ἀλλότριον γὰρ καὶ τοῦτο. τὸ αὐτὸ καὶ τὸ Ἀναξανδρίδου τὸ ἐπαινούμενον, καλόν γ’ ἀποθανεῖν πρὶν θανάτου δρᾶν ἄξιον· ταὐτὸ γάρ ἐστι τῷ εἰπεῖν "ἄξιόν γ’ ἀποθανεῖν μὴ ὄντα ἄξιον ἀποθανεῖν" , ἢ "ἄξιόν γ’ ἀποθανεῖν μὴ θανάτου ἄξιον ὄντα" , ἢ "μὴ ποιοῦντα θανάτου ἄξια" . τὸ μὲν οὖν εἶδοσ τὸ αὐτὸ τῆσ λέξεωσ τούτων·

ἀλλ’ ὅσῳ ἂν <ἐν> ἐλάττονι καὶ ἀντικειμένωσ λεχθῇ, τοσούτῳ εὐδοκιμεῖ μᾶλλον. τὸ δ’ αἴτιον ὅτι ἡ μάθησισ διὰ μὲν τὸ ἀντικεῖσθαι μᾶλλον, διὰ δὲ τὸ ἐν ὀλίγῳ θᾶττον γίνεται. δεῖ δ’ ἀεὶ προσεῖναι ἢ τὸ πρὸσ ὃν λέγεται ἢ ὀρθῶσ λέγεσθαι, εἰ τὸ λεγόμενον ἀληθὲσ καὶ μὴ ἐπιπόλαιον <ἔσται>·

ἔστιν γὰρ ταῦτα χωρὶσ ἔχειν, οἱο͂ν "ἀποθνῄσκειν δεῖ μηθὲν ἁμαρτάνοντα" ἀλλ’ οὐκ ἀστεῖον, "τὴν ἀξίαν δεῖ γαμεῖν τὸν ἄξιον" , ἀλλ’ οὐκ ἀστεῖον, ἀλλ’ <ἢ> ἐὰν ἅμα ἄμφω ἔχῃ· "ἄξιόν γ’ ἀποθανεῖν μὴ ἄξιον ὄντα τοῦ ἀποθανεῖν" . ὅσῳ δ’ ἂν πλείω ἔχῃ, τοσούτῳ ἀστειότερον φαίνεται, οἱο͂ν εἰ καὶ τὰ ὀνόματα μεταφορὰ εἰή καὶ μεταφορὰ τοιαδὶ καὶ ἀντίθεσισ καὶ παρίσωσισ, καὶ ἔχοι ἐνέργειαν. εἰσὶν δὲ καὶ αἱ εἰκόνεσ, ὥσπερ εἴρηται καὶ ἐν τοῖσ ἄνω, αἱ εὐδοκιμοῦσαι τρόπον τινὰ μεταφοραί·

ἀεὶ γὰρ ἐκ δυοῖν λέγονται, ὥσπερ ἡ ἀνάλογον μεταφορά, οἱο͂ν "ἡ ἀσπίσ" , φαμέν, "ἐστι φιάλη Ἄρεωσ" , καὶ "<τὸ> τόξον φόρμιγξ ἄχορδοσ" . οὕτω μὲν οὖν λέγουσιν οὐχ ἁπλοῦν, τὸ δ’ εἰπεῖν τὸ τόξον φόρμιγγα ἢ τὴν ἀσπίδα φιάλην ἁπλοῦν. καὶ εἰκάζουσιν δὲ οὕτωσ, οἱο͂ν πιθήκῳ αὐλητήν, λύχνῳ ψακαζομένῳ εἰσ μύωπα·

ἄμφω γὰρ συνάγεται. τὸ δὲ εὖ ἐστὶν ὅταν μεταφορὰ ᾖ·

ἔστιν γὰρ εἰκάσαι τὴν ἀσπίδα φιάλῃ Ἄρεωσ καὶ τὸ ἐρείπιον ῥάκει οἰκίασ, καὶ τὸ τὸν Νικήρατον φάναι Φιλοκτήτην εἶναι δεδηγμένον ὑπὸ Πράτυοσ, ὥσπερ εἴκασεν Θρασύμαχοσ ἰδὼν τὸν Νικήρατον ἡττημένον ὑπὸ Πράτυοσ ῥαψῳδοῦντα, κομῶντα δὲ καὶ αὐχμηρὸν ἔτι. ἐν οἷσ μάλιστά τ’ ἐκπίπτουσιν οἱ ποιηταὶ ἐὰν μὴ εὖ, καὶ ἐὰν εὖ, εὐδοκιμοῦσιν· λέγω δ’ ὅταν ἀποδιδῶσιν· ὥσπερ σέλινον οὖλα τὰ σκέλη φορεῖ. ὥσπερ Φιλάμμων ζυγομαχῶν τῷ κωρύκῳ. καὶ τὰ τοιαῦτα πάντ’ εἰκόνεσ εἰσίν. αἱ δ’ εἰκόνεσ ὅτι μεταφοραί, εἴρηται πολλάκισ. καὶ αἱ παροιμίαι δὲ μεταφοραὶ ἀπ’ εἴδουσ ἐπ’ εἶδοσ εἰσίν·

οἱο͂ν ἄν τισ ὡσ ἀγαθὸν πεισόμενοσ αὐτὸσ ἐπαγάγηται, εἶτα βλαβῇ, "ὡσ ὁ Καρπάθιόσ" , φασιν, "τὸν λαγώ" · ἄμφω γὰρ τὸ εἰρημένον πεπόνθασιν. ὅθεν μὲν οὖν τὰ ἀστεῖα λέγεται καὶ διότι, σχεδὸν εἴρηται τὸ αἴτιον· εἰσὶν δὲ καὶ <αἱ> εὐδοκιμοῦσαι ὑπερβολαὶ μεταφοραί, οἱο͂ν εἰσ ὑπωπιασμένον "ᾠήθητε δ’ ἂν αὐτὸν εἶναι συκαμίνων κάλαθον" ·

ἐρυθρὸν γάρ τι τὸ ὑπώπιον, ἀλλὰ τοῦτο πολὺ σφόδρα. τὸ δὲ "ὥσπερ τὸ καὶ τὸ" ὑπερβολὴ τῇ λέξει διαφέρουσα. ὥσπερ Φιλάμμων ζυγομαχῶν τῷ κωρύκῳ, "ᾠήθησ δ’ ἂν αὐτὸν Φιλάμμωνα εἶναι μαχόμενον τῷ κωρύκῳ" . ὥσπερ σέλινον οὖλα τὰ σκέλη φορεῖν, "ᾠήθησ δ’ ἂν οὐ σκέλη ἀλλὰ σέλινα ἔχειν, οὕτωσ οὖλα" . εἰσὶ δ’ αἱ ὑπερβολαὶ μειρακιώδεισ·

σφοδρότητα γὰρ δηλοῦσιν. διὸ ὀργιζόμενοι λέγουσιν μάλιστα· οὐδ’ εἴ μοι τόσα δοίη ὅσα ψάμαθόσ τε κόνισ τε. κούρην δ’ οὐ γαμέω Ἀγαμέμνονοσ Ἀτρεί̈δαο,οὐδ’ εἰ χρυσείῃ Ἀφροδίτῃ κάλλοσ ἐρίζοι,ἔργα δ’ Ἀθηναίῃ· διὸ πρεσβυτέρῳ λέγειν ἀπρεπέσ· χρῶνται δὲ μάλιστα τούτῳ Ἀττικοὶ ῥήτορεσ.

MENU NAVIGATION

호흡부호 보기

강세부호 보기

장단부호 보기

작은 Iota 보기

모든 부호 보기

헬라어 텍스트

Aristotle, Rhetoric, Book 3, chapter 11

(아리스토텔레스, 수사학, Book 3, chapter 11)

상위

목록

SEARCH

MENU NAVIGATION