헬라어 문장 검색 - ΧενοπήΜεμοραβ́2́06́

(크세노폰, Memorabilia, Ἀπομνημονευμάτων Β, chapter 6)

ἐδόκει δέ μοι καὶ εἰσ τὸ δοκιμάζειν φίλουσ ὁποίουσ ἄξιον κτᾶσθαι φρενοῦν τοιάδε λέγων· εἰπέ μοι, ἔφη, ὦ Κριτόβουλε, εἰ δεοίμεθα φίλου ἀγαθοῦ, πῶσ ἂν ἐπιχειροίημεν σκοπεῖν; ἆρα πρῶτον μὲν ζητητέον, ὅστισ ἄρχει γαστρόσ τε καὶ φιλοποσίασ καὶ λαγνείασ καὶ ὕπνου καὶ ἀργίασ; ὁ γὰρ ὑπὸ τούτων κρατούμενοσ οὔτ’ αὐτὸσ ἑαυτῷ δύναιτ’ ἂν οὔτε φίλῳ τὰ δέοντα πράττειν. μὰ Δί’ οὐ δῆτα, ἔφη. οὐκοῦν τοῦ μὲν ὑπὸ τούτων ἀρχομένου ἀφεκτέον δοκεῖ σοι εἶναι; πάνυ μὲν οὖν, ἔφη.

τί γάρ; ἔφη, ὅστισ δαπανηρὸσ ὢν μὴ αὐτάρκησ ἐστίν, ἀλλ’ ἀεὶ τῶν πλησίον δεῖται, καὶ λαμβάνων μὲν μὴ δύναται ἀποδιδόναι, μὴ λαμβάνων δὲ τὸν μὴ διδόντα μισεῖ, οὐ δοκεῖ σοι καὶ οὗτοσ χαλεπὸσ φίλοσ εἶναι; πάνυ γ’, ἔφη. οὐκοῦν ἀφεκτέον καὶ τούτου; ἀφεκτέον μέντοι, ἔφη. τί γάρ;

ὅστισ χρηματίζεσθαι μὲν δύναται, πολλῶν δὲ χρημάτων ἐπιθυμεῖ, καὶ διὰ τοῦτο δυσσύμβολόσ ἐστι, καὶ λαμβάνων μὲν ἥδεται, ἀποδιδόναι δὲ μὴ βούλεται; ἐμοὶ μὲν δοκεῖ, ἔφη, οὗτοσ ἔτι πονηρότεροσ ἐκείνου εἶναι. τί δ’;

ἀλλὰ ποῖον, ὦ Σώκρατεσ, ἐπιχειρήσομεν φίλον ποιεῖσθαι; ὅστισ διὰ τὸν ἔρωτα τοῦ χρηματίζεσθαι μηδὲ πρὸσ ἓν ἄλλο σχολὴν ποιεῖται ἢ ὁπόθεν αὐτόσ τι κερδανεῖ; ἀφεκτέον καὶ τούτου, ὡσ ἐμοὶ δοκεῖ· ἀνωφελὴσ γὰρ ἂν εἰή τῷ χρωμένῳ. τί δέ; ὅστισ στασιώδησ τέ ἐστι καὶ θέλων πολλοὺσ τοῖσ φίλοισ ἐχθροὺσ παρέχειν; φευκτέον νὴ Δία καὶ τοῦτον. εἰ δέ τισ τούτων μὲν τῶν κακῶν μηδὲν ἔχοι, εὖ δὲ πάσχων ἀνέχεται, μηδὲν φροντίζων τοῦ ἀντευεργετεῖν; ἀνωφελὴσ ἂν εἰή καὶ οὗτοσ. οἶμαι μέν, ὅστισ τἀναντία τούτων ἐγκρατὴσ μέν ἐστι τῶν διὰ τοῦ σώματοσ ἡδονῶν, εὐοίκοσ δὲ καὶ εὐσύμβολοσ ὢν τυγχάνει καὶ φιλόνικοσ πρὸσ τὸ μὴ ἐλλείπεσθαι εὖ ποιῶν τοὺσ εὐεργετοῦντασ αὐτόν, ὥστε λυσιτελεῖν τοῖσ χρωμένοισ.

πῶσ οὖν ἂν ταῦτα δοκιμάσαιμεν, ὦ Σώκρατεσ, πρὸ τοῦ χρῆσθαι;

τοὺσ μὲν ἀνδριαντοποιούσ, ἔφη, δοκιμάζομεν οὐ τοῖσ λόγοισ αὐτῶν τεκμαιρόμενοι, ἀλλ’ ὃν ἂν ὁρῶμεν τοὺσ πρόσθεν ἀνδριάντασ καλῶσ εἰργασμένον, τούτῳ πιστεύομεν καὶ τοὺσ λοιποὺσ εὖ ποιήσειν. καὶ ἄνδρα δὴ λέγεισ, ἔφη, ὃσ ἂν τοὺσ φίλουσ τοὺσ πρόσθεν εὖ ποιῶν φαίνηται, δῆλον εἶναι καὶ τοὺσ ὕστερον εὐεργετήσοντα;

καὶ γὰρ ἵπποισ, ἔφη, ὃν ἂν ὁρῶ τοῖσ πρόσθεν καλῶσ χρώμενον, τοῦτον κἂν ἄλλοισ οἶμαι καλῶσ χρῆσθαι. εἰε͂ν, ἔφη·

ὃσ δ’ ἂν ἡμῖν ἄξιοσ φιλίασ δοκῇ εἶναι, πῶσ χρὴ φίλον τοῦτον ποιεῖσθαι; πρῶτον μέν, ἔφη, τὰ παρὰ τῶν θεῶν ἐπισκεπτέον, εἰ συμβουλεύουσιν αὐτὸν φίλον ποιεῖσθαι. τί οὖν; ἔφη, ὃν ἂν ἡμῖν τε δοκῇ καὶ οἱ θεοὶ μὴ ἐναντιῶνται, ἔχεισ εἰπεῖν ὅπωσ οὗτοσ θηρατέοσ; μὰ Δί’, ἔφη, οὐ κατὰ πόδασ, ὥσπερ ὁ λαγῶσ, οὐδ’ ἀπάτῃ, ὥσπερ αἱ ὄρνιθεσ, οὐδὲ βίᾳ, ὥσπερ οἱ ἐχθροί·

ἄκοντα γὰρ φίλον ἑλεῖν ἐργῶδεσ· χαλεπὸν δὲ καὶ δήσαντα κατέχειν, ὥσπερ δοῦλον· ἐχθροὶ γὰρ μᾶλλον ἢ φίλοι γίγνονται <οἱ> ταῦτα πάσχοντεσ. φίλοι δὲ πῶσ; ἔφη. εἶναι μέν τινάσ φασιν ἐπῳδάσ, ἃσ οἱ ἐπιστάμενοι ἐπᾴδοντεσ οἷσ ἂν βούλωνται φίλουσ αὐτοὺσ ποιοῦνται·

εἶναι δὲ καὶ φίλτρα, οἷσ οἱ ἐπιστάμενοι πρὸσ οὓσ ἂν βούλωνται χρώμενοι φιλοῦνται ὑπ’ αὐτῶν. πόθεν οὖν, ἔφη, ταῦτα μάθοιμεν ἄν;

ἃ μὲν αἱ Σειρῆνεσ ἐπῇδον τῷ Ὀδυσσεῖ ἤκουσασ Ὁμήρου, ὧν ἐστιν ἀρχὴ τοιάδε τισ· δεῦρ’ ἄγε δή, πολύαιν’ Ὀδυσεῦ, μέγα κῦδοσ Ἀχαιῶν. ταύτην οὖν, ἔφη, τὴν ἐπῳδήν, ὦ Σώκρατεσ, καὶ τοῖσ ἄλλοισ ἀνθρώποισ αἱ Σειρῆνεσ ἐπᾴδουσαι κατεῖχον, ὥστε μὴ ἀπιέναι ἀπ’ αὐτῶν τοὺσ ἐπᾳσθέντασ; οὐκ ἀλλὰ τοῖσ ἐπ’ ἀρετῇ φιλοτιμουμένοισ οὕτωσ ἐπῇδον.

σχεδόν τι λέγεισ τοιαῦτα χρῆναι ἑκάστῳ ἐπᾴδειν, οἱᾶ μὴ νομιεῖ ἀκούων τὸν ἐπαινοῦντα καταγελῶντα λέγειν; οὕτω μὲν γὰρ ἐχθίων τ’ ἂν εἰή καὶ ἀπελαύνοι τοὺσ ἀνθρώπουσ ἀφ’ ἑαυτοῦ, εἰ τὸν εἰδότα ὅτι μικρόσ τε καὶ αἰσχρὸσ καὶ ἀσθενήσ ἐστιν ἐπαινοίη λέγων ὅτι καλόσ τε καὶ μέγασ καὶ ἰσχυρόσ ἐστιν. ἄλλασ δέ τινασ οἶσθα ἐπῳδάσ; οὐκ ἀλλ’ ἤκουσα μὲν ὅτι Περικλῆσ πολλὰσ ἐπίσταιτο, ἃσ ἐπᾴδων τῇ πόλει ἐποίει αὐτὴν φιλεῖν αὑτόν.

Θεμιστοκλῆσ δὲ πῶσ ἐποίησε τὴν πόλιν φιλεῖν αὑτόν; μὰ Δί’ οὐκ ἐπᾴδων, ἀλλὰ περιάψασ τι ἀγαθὸν αὐτῇ. δοκεῖσ μοι λέγειν, ὦ Σώκρατεσ, ὡσ, εἰ μέλλοιμεν ἀγαθόν τινα κτήσασθαι φίλον, αὐτοὺσ ἡμᾶσ ἀγαθοὺσ δεῖ γενέσθαι λέγειν τε καὶ πράττειν.

σὺ δ’ ᾤου, ἔφη ὁ Σωκράτησ, οἱο͂́ν τ’ εἶναι καὶ πονηρὸν ὄντα χρηστοὺσ φίλουσ κτήσασθαι; ἑώρων γάρ, ἔφη ὁ Κριτόβουλοσ, ῥήτοράσ τε φαύλουσ ἀγαθοῖσ δημηγόροισ φίλουσ ὄντασ, καὶ στρατηγεῖν οὐχ ἱκανοὺσ πάνυ στρατηγικοῖσ ἀνδράσιν ἑταίρουσ.

ἆρ’ οὖν, ἔφη, καί, περὶ οὗ διαλεγόμεθα, οἶσθά τινασ οἳ ἀνωφελεῖσ ὄντεσ ὠφελίμουσ δύνανται φίλουσ ποιεῖσθαι;

μὰ Δί’ οὐ δῆτ’, ἔφη· ἀλλ’ εἰ ἀδύνατόν ἐστι πονηρὸν ὄντα καλοὺσ κἀγαθοὺσ φίλουσ κτήσασθαι, ἐκεῖνο ἤδη μέλει μοι, εἰ ἔστιν αὐτὸν καλὸν κἀγαθὸν γενόμενον ἐξ ἑτοίμου τοῖσ καλοῖσ κἀγαθοῖσ φίλον εἶναι. ὃ ταράττει σε, ὦ Κριτόβουλε, ὅτι πολλάκισ ἄνδρασ καὶ <τὰ> καλὰ πράττοντασ καὶ τῶν αἰσχρῶν ἀπεχομένουσ ὁρᾷσ ἀντὶ τοῦ φίλουσ εἶναι στασιάζοντασ ἀλλήλοισ καὶ χαλεπώτερον χρωμένουσ τῶν μηδενὸσ ἀξίων ἀνθρώπων.

καὶ οὐ μόνον γ’, ἔφη ὁ Κριτόβουλοσ, οἱ ἰδιῶται τοῦτο ποιοῦσιν, ἀλλὰ καὶ πόλεισ αἱ τῶν τε καλῶν μάλιστα ἐπιμελόμεναι καὶ τὰ αἰσχρὰ ἥκιστα προσιέμεναι πολλάκισ πολεμικῶσ ἔχουσι πρὸσ ἀλλήλασ.

ἃ λογιζόμενοσ πάνυ ἀθύμωσ ἔχω πρὸσ τὴν τῶν φίλων κτῆσιν·

οὔτε γὰρ τοὺσ πονηροὺσ ὁρῶ φίλουσ ἀλλήλοισ δυναμένουσ εἶναι· πῶσ γὰρ ἂν ἢ ἀχάριστοι ἢ ἀμελεῖσ ἢ πλεονέκται ἢ ἄπιστοι ἢ ἀκρατεῖσ ἄνθρωποι δύναιντο φίλοι γενέσθαι; οἱ μὲν οὖν πονηροὶ πάντωσ ἔμοιγε δοκοῦσιν ἀλλήλοισ ἐχθροὶ μᾶλλον ἢ φίλοι πεφυκέναι. ἀλλὰ μήν, ὥσπερ σὺ λέγεισ, οὐδ’ ἂν τοῖσ χρηστοῖσ οἱ πονηροί ποτε συναρμόσειαν εἰσ φιλίαν·

πῶσ γὰρ οἱ τὰ πονηρὰ ποιοῦντεσ τοῖσ τὰ τοιαῦτα μισοῦσι φίλοι γένοιντ’ ἄν; εἰ δὲ δὴ καὶ οἱ ἀρετὴν ἀσκοῦντεσ στασιάζουσί τε περὶ τοῦ πρωτεύειν ἐν ταῖσ πόλεσι καὶ φθονοῦντεσ ἑαυτοῖσ μισοῦσιν ἀλλήλουσ, τίνεσ ἔτι φίλοι ἔσονται καὶ ἐν τίσιν ἀνθρώποισ εὔνοια καὶ πίστισ ἔσται; ἀλλ’ ἔχει μέν, ἔφη ὁ Σωκράτησ, ποικίλωσ πωσ ταῦτα, ὦ Κριτόβουλε.

φύσει γὰρ ἔχουσιν οἱ ἄνθρωποι τὰ μὲν φιλικά· δέονταί τε γὰρ ἀλλήλων καὶ ἐλεοῦσι καὶ συνεργοῦντεσ ὠφελοῦσι καὶ τοῦτο συνιέντεσ χάριν ἔχουσιν ἀλλήλοισ· τὰ δὲ πολεμικά· τά τε γὰρ αὐτὰ καλὰ καὶ ἡδέα νομίζοντεσ ὑπὲρ τούτων μάχονται καὶ διχογνωμονοῦντεσ ἐναντιοῦνται· πολεμικὸν δὲ καὶ ἔρισ καὶ ὀργή· καὶ δυσμενὲσ μὲν ὁ τοῦ πλεονεκτεῖν ἔρωσ, μισητὸν δὲ ὁ φθόνοσ. ἀλλ’ ὅμωσ διὰ τούτων πάντων ἡ φιλία διαδυομένη συνάπτει τοὺσ καλούσ τε κἀγαθούσ.

διὰ γὰρ τὴν ἀρετὴν αἱροῦνται μὲν ἄνευ πόνου τὰ μέτρια κεκτῆσθαι μᾶλλον ἢ διὰ πολέμου πάντων κυριεύειν, καὶ δύνανται πεινῶντεσ καὶ διψῶντεσ ἀλύπωσ σίτου καὶ ποτοῦ κοινωνεῖν καὶ τοῖσ τῶν ὡραίων ἀφροδισίοισ ἡδόμενοι καρτερεῖν, ὥστε μὴ λυπεῖν οὓσ μὴ προσήκει· δύνανται δὲ καὶ χρημάτων οὐ μόνον τοῦ πλεονεκτεῖν ἀπεχόμενοι νομίμωσ κοινωνεῖν, ἀλλὰ καὶ ἐπαρκεῖν ἀλλήλοισ·

δύνανται δὲ καὶ τὴν ἔριν οὐ μόνον ἀλύπωσ, ἀλλὰ καὶ συμφερόντωσ ἀλλήλοισ διατίθεσθαι καὶ τὴν ὀργὴν κωλύειν εἰσ τὸ μεταμελησόμενον προϊέναι· τὸν δὲ φθόνον παντάπασιν ἀφαιροῦσι, τὰ μὲν ἑαυτῶν ἀγαθὰ τοῖσ φίλοισ οἰκεῖα παρέχοντεσ, τὰ δὲ τῶν φίλων ἑαυτῶν νομίζοντεσ. πῶσ οὖν οὐκ εἰκὸσ τοὺσ καλοὺσ κἀγαθοὺσ καὶ τῶν πολιτικῶν τιμῶν μὴ μόνον ἀβλαβεῖσ, ἀλλὰ καὶ ὠφελίμουσ ἀλλήλοισ κοινωνοὺσ εἶναι;

οἱ μὲν γὰρ ἐπιθυμοῦντεσ ἐν ταῖσ πόλεσι τιμᾶσθαί τε καὶ ἄρχειν, ἵνα ἐξουσίαν ἔχωσι χρήματά τε κλέπτειν καὶ ἀνθρώπουσ βιάζεσθαι καὶ ἡδυπαθεῖν, ἄδικοί τε καὶ πονηροὶ ἂν εἰε͂ν καὶ ἀδύνατοι ἄλλῳ συναρμόσαι. εἰ δέ τισ ἐν πόλει τιμᾶσθαι βουλόμενοσ, ὅπωσ αὐτόσ τε μὴ ἀδικῆται καὶ τοῖσ φίλοισ τὰ δίκαια βοηθεῖν δύνηται, καὶ ἄρξασ ἀγαθόν τι ποιεῖν τὴν πατρίδα πειρᾶται, διὰ τί ὁ τοιοῦτοσ ἄλλῳ τοιούτῳ οὐκ ἂν δύναιτο συναρμόσαι;

πότερον τοὺσ φίλουσ ὠφελεῖν μετὰ τῶν καλῶν κἀγαθῶν ἧττον δυνήσεται; ἢ τὴν πόλιν εὐεργετεῖν ἀδυνατώτεροσ ἔσται καλοὺσ κἀγαθοὺσ ἔχων συνεργούσ; ἀλλὰ καὶ ἐν τοῖσ γυμνικοῖσ ἀγῶσι δῆλόν ἐστιν, ὅτι, εἰ ἐξῆν τοῖσ κρατίστοισ συνθεμένουσ ἐπὶ τοὺσ χείρουσ ἰέναι, πάντασ ἂν τοὺσ ἀγῶνασ οὗτοι ἐνίκων καὶ πάντα τὰ ἆθλα οὗτοι ἐλάμβανον.

ἐπεὶ οὖν ἐκεῖ μὲν οὐκ ἐῶσι τοῦτο ποιεῖν, ἐν δὲ τοῖσ πολιτικοῖσ, ἐν οἷσ οἱ καλοὶ κἀγαθοὶ κρατιστεύουσιν, οὐδεὶσ κωλύει μεθ’ οὗ ἄν τισ βούληται τὴν πόλιν εὐεργετεῖν, πῶσ οὐ λυσιτελεῖ τοὺσ βελτίστουσ φίλουσ κτησάμενον πολιτεύεσθαι, τούτοισ κοινωνοῖσ καὶ συνεργοῖσ τῶν πράξεων μᾶλλον ἢ ἀνταγωνισταῖσ χρώμενον; ἀλλὰ μὴν κἀκεῖνο δῆλον, ὅτι κἂν πολεμῇ τίσ τινι, συμμάχων δεήσεται, καὶ τούτων πλειόνων, ἐὰν καλοῖσ κἀγαθοῖσ ἀντιτάττηται.

καὶ μὴν οἱ συμμαχεῖν ἐθέλοντεσ εὖ ποιητέοι, ἵνα θέλωσι προθυμεῖσθαι· πολὺ δὲ κρεῖττον τοὺσ βελτίστουσ ἐλάττονασ εὖ ποιεῖν ἢ τοὺσ χείρονασ πλείονασ ὄντασ· οἱ γὰρ πονηροὶ πολὺ πλειόνων εὐεργεσιῶν ἢ οἱ χρηστοὶ δέονται. ἀλλὰ θαρρῶν, ἔφη, ὦ Κριτόβουλε, πειρῶ ἀγαθὸσ γίγνεσθαι, καὶ τοιοῦτοσ γενόμενοσ θηρᾶν ἐπιχείρει τοὺσ καλούσ τε κἀγαθούσ.

ἴσωσ δ’ ἄν τί σοι κἀγὼ συλλαβεῖν εἰσ τὴν τῶν καλῶν τε κἀγαθῶν θήραν ἔχοιμι διὰ τὸ ἐρωτικὸσ εἶναι· δεινῶσ γάρ, ὧν ἂν ἐπιθυμήσω ἀνθρώπων, ὅλοσ ὡρ́μημαι ἐπὶ τὸ φιλῶν τε αὐτοὺσ ἀντιφιλεῖσθαι ὑπ’ αὐτῶν καὶ ποθῶν ἀντιποθεῖσθαι, καὶ ἐπιθυμῶν συνεῖναι καὶ ἀντεπιθυμεῖσθαι τῆσ συνουσίασ. ὁρῶ δὲ καὶ σοὶ τούτων δεῆσον, ὅταν ἐπιθυμήσῃσ φιλίαν πρόσ τινασ ποιεῖσθαι·

μὴ οὖν ἀποκρύπτου με οἷσ ἂν βούλῃ φίλοσ γενέσθαι· διὰ γὰρ τὸ ἐπιμελεῖσθαι τοῦ ἀρέσαι τῷ ἀρέσκοντί μοι οὐκ ἀπείρωσ οἶμαι ἔχειν πρὸσ θήραν ἀνθρώπων. καὶ ὁ Κριτόβουλοσ ἔφη·

καὶ μήν, ὦ Σώκρατεσ, τούτων ἐγὼ τῶν μαθημάτων πάλαι ἐπιθυμῶ ἄλλωσ τε καὶ εἰ ἐξαρκέσει μοι ἡ αὐτὴ ἐπιστήμη ἐπὶ τοὺσ ἀγαθοὺσ τὰσ ψυχὰσ καὶ ἐπὶ τοὺσ καλοὺσ τὰ σώματα. καὶ ὁ Σωκράτησ ἔφη·

ἀλλ’, ὦ Κριτόβουλε, οὐκ ἔστιν ἐν τῇ ἐμῇ ἐπιστήμῃ τὸ τὰσ χεῖρασ προσφέροντα ποιεῖν ὑπομένειν τοὺσ καλούσ. πέπεισμαι δὲ καὶ ἀπὸ τῆσ Σκύλλησ διὰ τοῦτο φεύγειν τοὺσ ἀνθρώπουσ, ὅτι τὰσ χεῖρασ αὐτοῖσ προσέφερε· τὰσ δέ γε Σειρῆνασ, ὅτι τὰσ χεῖρασ οὐδενὶ προσέφερον, ἀλλὰ πᾶσι πόρρωθεν ἐπῇδον, πάντασ φασὶν ὑπομένειν καὶ ἀκούοντασ αὐτῶν κηλεῖσθαι. καὶ ὁ Κριτόβουλοσ ἔφη·

ὡσ οὐ προσοίσοντοσ τὰσ χεῖρασ, εἴ τι ἔχεισ ἀγαθὸν εἰσ φίλων κτῆσιν, δίδασκε. οὐδὲ τὸ στόμα οὖν, ἔφη ὁ Σωκράτησ, πρὸσ τὸ στόμα προσοίσεισ; θάρρει, ἔφη ὁ Κριτόβουλοσ· οὐδὲ γὰρ τὸ στόμα πρὸσ τὸ στόμα προσοίσω οὐδενί, ἐὰν μὴ καλὸσ ᾖ. εὐθύσ, ἔφη, σύγε, ὦ Κριτόβουλε, τοὐναντίον τοῦ συμφέροντοσ εἴρηκασ. οἱ μὲν γὰρ καλοὶ τὰ τοιαῦτα οὐχ ὑπομένουσιν· οἱ δὲ αἰσχροὶ καὶ ἡδέωσ προσίενται, νομίζοντεσ διὰ τὴν ψυχὴν καλοὶ καλεῖσθαι. καὶ ὁ Κριτόβουλοσ ἔφη·

ὡσ τοὺσ μὲν καλοὺσ φιλήσοντόσ μου, τοὺσ δ’ ἀγαθοὺσ καταφιλήσοντοσ, θαρρῶν δίδασκε τῶν φίλων τὰ θηρατικά. καὶ ὁ Σωκράτησ ἔφη· ὅταν οὖν, ὦ Κριτόβουλε, φίλοσ τινὶ βούλῃ γενέσθαι, ἐάσεισ με κατειπεῖν σου πρὸσ αὐτὸν ὅτι ἄγασαί τε αὐτοῦ καὶ ἐπιθυμεῖσ φίλοσ αὐτοῦ εἶναι; κατηγόρει, ἔφη ὁ Κριτόβουλοσ· οὐδένα γὰρ οἶδα μισοῦντα τοὺσ ἐπαινοῦντασ. ἐὰν δέ σου προσκατηγορήσω, ἔφη, ὅτι διὰ τὸ ἄγασθαι αὐτοῦ καὶ εὐνοϊκῶσ ἔχεισ πρὸσ αὐτόν, ἆρα μὴ διαβάλλεσθαι δόξεισ ὑπ’ ἐμοῦ;

ἀλλὰ καὶ αὐτῷ μοι, ἔφη, ἐγγίγνεται εὔνοια πρὸσ οὓσ ἂν ὑπολάβω εὐνοϊκῶσ ἔχειν πρὸσ ἐμέ. ταῦτα μὲν δή, ἔφη ὁ Σωκράτησ, ἐξέσται μοι λέγειν περὶ σοῦ πρὸσ οὓσ ἂν βούλῃ φίλουσ ποιήσασθαι·

ἐὰν δέ μοι ἔτι ἐξουσίαν δῷσ λέγειν περὶ σοῦ ὅτι ἐπιμελήσ τε τῶν φίλων εἶ καὶ οὐδενὶ οὕτω χαίρεισ ὡσ φίλοισ ἀγαθοῖσ, καὶ ἐπί τε τοῖσ καλοῖσ ἔργοισ τῶν φίλων ἀγάλλῃ οὐχ ἧττον ἢ ἐπὶ τοῖσ ἑαυτοῦ καὶ ἐπὶ τοῖσ ἀγαθοῖσ τῶν φίλων χαίρεισ οὐδὲν ἧττον ἢ ἐπὶ τοῖσ ἑαυτοῦ, ὅπωσ τε ταῦτα γίγνηται τοῖσ φίλοισ οὐκ ἀποκάμνεισ μηχανώμενοσ, καὶ ὅτι ἔγνωκασ ἀνδρὸσ ἀρετὴν εἶναι νικᾶν τοὺσ μὲν φίλουσ εὖ ποιοῦντα, τοὺσ δ’ ἐχθροὺσ κακῶσ, πάνυ ἂν οἶμαί σοι ἐπιτήδειον εἶναί με σύνθηρον τῶν ἀγαθῶν φίλων. τί οὖν, ἔφη ὁ Κριτόβουλοσ, ἐμοὶ τοῦτο λέγεισ, ὥσπερ οὐκ ἐπὶ σοὶ ὂν ὅ τι ἂν βούλῃ περὶ ἐμοῦ λέγειν;

μὰ Δί’ οὐχ ὥσ ποτε ἐγὼ Ἀσπασίασ ἤκουσα· ἔφη γὰρ τὰσ ἀγαθὰσ προμνηστρίδασ μετὰ μὲν ἀληθείασ τἀγαθὰ διαγγελλούσασ δεινὰσ εἶναι συνάγειν ἀνθρώπουσ εἰσ κηδείαν, ψευδομένασ δ’ οὐκ ἐθέλειν ἐπαινεῖν· τοὺσ γὰρ ἐξαπατηθέντασ ἅμα μισεῖν ἀλλήλουσ τε καὶ τὴν προμνησαμένην. ἃ δὴ καὶ ἐγὼ πεισθεὶσ ὀρθῶσ ἔχειν ἡγοῦμαι οὐκ ἐξεῖναί μοι περὶ σοῦ λέγειν ἐπαινοῦντι οὐδὲν ὅ τι ἂν μὴ ἀληθεύω. σὺ μὲν ἄρα, ἔφη ὁ Κριτόβουλοσ, τοιοῦτόσ μοι φίλοσ εἶ, ὦ Σώκρατεσ, οἱο͂σ, ἂν μέν τι αὐτὸσ ἔχω ἐπιτήδειον εἰσ τὸ φίλουσ κτήσασθαι, συλλαμβάνειν μοι·

εἰ δὲ μή, οὐκ ἂν ἐθέλοισ πλάσασ τι εἰπεῖν ἐπὶ τῇ ἐμῇ ὠφελείᾳ. πότερα δ’ ἄν, ἔφη ὁ Σωκράτησ, ὦ Κριτόβουλε, δοκῶ σοι μᾶλλον ὠφελεῖν σε τὰ ψευδῆ ἐπαινῶν ἢ πείθων πειρᾶσθαί σε ἀγαθὸν ἄνδρα γενέσθαι; εἰ δὲ μὴ φανερὸν οὕτω σοι, ἐκ τῶνδε σκέψαι·

εἰ γάρ σε βουλόμενοσ φίλον ποιῆσαι ναυκλήρῳ ψευδόμενοσ ἐπαινοίην, φάσκων ἀγαθὸν εἶναι κυβερνήτην, ὁ δέ μοι πεισθεὶσ ἐπιτρέψειέ σοι τὴν ναῦν μὴ ἐπισταμένῳ κυβερνᾶν, ἔχεισ τινὰ ἐλπίδα μὴ ἂν σαυτόν τε καὶ τὴν ναῦν ἀπολέσαι; ἢ εἴ σοι πείσαιμι κοινῇ τὴν πόλιν ψευδόμενοσ, ὡσ ἂν στρατηγικῷ τε καὶ δικαστικῷ καὶ πολιτικῷ, ἑαυτὴν ἐπιτρέψαι, τί ἂν οἰεί σεαυτὸν καὶ τὴν πόλιν ὑπὸ σοῦ παθεῖν; ἢ εἴ τινασ ἰδίᾳ τῶν πολιτῶν πείσαιμι ψευδόμενοσ, ὡσ ὄντι οἰκονομικῷ τε καὶ ἐπιμελεῖ, τὰ ἑαυτῶν ἐπιτρέψαι, ἆρ’ οὐκ ἂν πεῖραν διδοὺσ ἅμα τε βλαβερὸσ εἰήσ καὶ καταγέλαστοσ φαίνοιο; ἀλλὰ συντομωτάτη τε καὶ ἀσφαλεστάτη καὶ καλλίστη ὁδόσ, ὦ Κριτόβουλε, ὅ τι ἂν βούλῃ δοκεῖν ἀγαθὸσ εἶναι, τοῦτο καὶ γενέσθαι ἀγαθὸν πειρᾶσθαι·

ὅσαι δ’ ἐν ἀνθρώποισ ἀρεταὶ λέγονται, σκοπούμενοσ εὑρήσεισ πάσασ μαθήσει τε καὶ μελέτῃ αὐξανομένασ. ἐγὼ μὲν οὖν, ὦ Κριτόβουλε, οἶμαι δεῖν ἡμᾶσ . . . · εἰ δὲ σύ πωσ ἄλλωσ γιγνώσκεισ, δίδασκε. καὶ ὁ Κριτόβουλοσ, ἀλλ’ αἰσχυνοίμην ἄν, ἔφη, ὦ Σώκρατεσ, ἀντιλέγων τούτοισ· οὔτε γὰρ καλὰ οὔτε ἀληθῆ λέγοιμ’ ἄν.

MENU NAVIGATION

호흡부호 보기

강세부호 보기

장단부호 보기

작은 Iota 보기

모든 부호 보기

헬라어 텍스트

Xenophon, Memorabilia, Ἀπομνημονευμάτων Β, chapter 6

(크세노폰, Memorabilia, Ἀπομνημονευμάτων Β, chapter 6)

상위

목록

SEARCH

MENU NAVIGATION