Homer, Odyssey, Book 17

(호메로스, 오디세이아, Book 17)

ἦμοσ δ’ ἠριγένεια φάνη ῥοδοδάκτυλοσ Ηὤσ, δὴ τότ’ ἔπειθ’ ὑπὸ ποσσὶν ἐδήσατο καλὰ πέδιλα Τηλέμαχοσ, φίλοσ υἱὸσ Ὀδυσσῆοσ θείοιο, εἵλετο δ’ ἄλκιμον ἔγχοσ, ὅ οἱ παλάμηφιν ἀρήρει, ἄστυδε ἱέμενοσ, καὶ ἑὸν προσέειπε συβώτην· "ἄττ’, ἦ τοι μὲν ἐγὼν εἶμ’ ἐσ πόλιν, ὄφρα με μήτηρ ὄψεται·

οὐ γάρ μιν πρόσθεν παύσεσθαι ὀί̈ω κλαυθμοῦ τε στυγεροῖο γόοιό τε δακρυόεντοσ, πρίν γ’ αὐτόν με ἴδηται· ἀτὰρ σοί γ’ ὧδ’ ἐπιτέλλω. τὸν ξεῖνον δύστηνον ἄγ’ ἐσ πόλιν, ὄφρ’ ἂν ἐκεῖθι δαῖτα πτωχεύῃ· δώσει δέ οἱ ὅσ κ’ ἐθέλῃσι πύρνον καὶ κοτύλην· ἐμὲ δ’ οὔ πωσ ἔστιν ἅπαντασ ἀνθρώπουσ ἀνέχεσθαι, ἔχοντά περ ἄλγεα θυμῷ· ὁ ξεῖνοσ δ’ εἴ περ μάλα μηνίει, ἄλγιον αὐτῷ ἔσσεται· ἦ γὰρ ἐμοὶ φίλ’ ἀληθέα μυθήσασθαι. τὸν δ’ ἀπαμειβόμενοσ προσέφη πολύμητισ Ὀδυσσεύσ·

ἕκαθεν δέ τε ἄστυ φάτ’ εἶναι. "ὦ φίλοσ, οὐδέ τοι αὐτὸσ ἐρύκεσθαι μενεαίνω· πτωχῷ βέλτερόν ἐστι κατὰ πτόλιν ἠὲ κατ’ ἀγροὺσ δαῖτα πτωχεύειν· δώσει δέ μοι ὅσ κ’ ἐθέλῃσιν. οὐ γὰρ ἐπὶ σταθμοῖσι μένειν ἔτι τηλίκοσ εἰμί, ὥστ’ ἐπιτειλαμένῳ σημάντορι πάντα πιθέσθαι. ἀλλ’ ἔρχευ· ἐμὲ δ’ ἄξει ἀνὴρ ὅδε, τὸν σὺ κελεύεισ, αὐτίκ’ ἐπεί κε πυρὸσ θερέω ἀλέη τε γένηται. αἰνῶσ γὰρ τάδε εἵματ’ ἔχω κακά· μή με δαμάσσῃ στίβη ὑπηοίη· ὣσ φάτο, Τηλέμαχοσ δὲ διὰ σταθμοῖο βεβήκει, κραιπνὰ ποσὶ προβιβάσ, κακὰ δὲ μνηστῆρσι φύτευεν.

αὐτὰρ ἐπεί ῥ’ ἵκανε δόμουσ εὖ ναιετάοντασ, ἔγχοσ μέν ῥ’ ἔστησε φέρων πρὸσ κίονα μακρήν, αὐτὸσ δ’ εἴσω ἰέν καὶ ὑπέρβη λάϊνον οὐδόν. τὸν δὲ πολὺ πρώτη εἶδε τροφὸσ Εὐρύκλεια, κώεα καστορνῦσα θρόνοισ ἔνι δαιδαλέοισι, δακρύσασα δ’ ἔπειτ’ ἰθὺσ κίεν·

ἀμφὶ δ’ ἄρ’ ἄλλαι δμῳαὶ Ὀδυσσῆοσ ταλασίφρονοσ ἠγερέθοντο, καὶ κύνεον ἀγαπαζόμεναι κεφαλήν τε καὶ ὤμουσ. ἡ δ’ ἰέν ἐκ θαλάμοιο περίφρων Πηνελόπεια, Ἀρτέμιδι ἰκέλη ἠὲ χρυσέῃ Ἀφροδίτῃ, ἀμφὶ δὲ παιδὶ φίλῳ βάλε πήχεε δακρύσασα, κύσσε δέ μιν κεφαλήν τε καὶ ἄμφω φάεα καλά, καί ῥ’ ὀλοφυρομένη ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·

"ἦλθεσ, Τηλέμαχε, γλυκερὸν φάοσ.

οὔ σ’ ἔτ’ ἐγώ γε ὄψεσθαι ἐφάμην, ἐπεὶ ᾤχεο νηὶ̈ Πύλονδε λάθρη, ἐμεῦ ἀέκητι, φίλου μετὰ πατρὸσ ἀκουήν. ἀλλ’ ἄγε μοι κατάλεξον ὅπωσ ἤντησασ ὀπωπῆσ. τὴν δ’ αὖ Τηλέμαχοσ πεπνυμένοσ ἀντίον ηὔδα·

"μῆτερ ἐμή, μή μοι γόον ὄρνυθι μηδέ μοι ἦτορ ἐν στήθεσσιν ὄρινε φυγόντι περ αἰπὺν ὄλεθρον· ἀλλ’ ὑδρηναμένη, καθαρὰ χροὶ̈ εἵμαθ’ ἑλοῦσα, εἰσ ὑπερῷ’ ἀναβᾶσα σὺν ἀμφιπόλοισι γυναιξὶν εὔχεο πᾶσι θεοῖσι τεληέσσασ ἑκατόμβασ ῥέξειν, αἴ κέ ποθι Ζεὺσ ἄντιτα ἔργα τελέσσῃ. αὐτὰρ ἐγὼν ἀγορὴν ἐσελεύσομαι, ὄφρα καλέσσω ξεῖνον, ὅτισ μοι κεῖθεν ἅμ’ ἕσπετο δεῦρο κιόντι. τὸν μὲν ἐγὼ προὔπεμψα σὺν ἀντιθέοισ ἑτάροισι, Πείραιον δέ μιν ἠνώγεα προτὶ οἶκον ἄγοντα ἐνδυκέωσ φιλέειν καὶ τιέμεν, εἰσ ὅ κεν ἔλθω. ὣσ ἄρ’ ἐφώνησεν, τῇ δ’ ἄπτεροσ ἔπλετο μῦθοσ.

ἡ δ’ ὑδρηναμένη, καθαρὰ χροὶ̈ εἵμαθ’ ἑλοῦσα, εὔχετο πᾶσι θεοῖσι τεληέσσασ ἑκατόμβασ ῥέξειν, αἴ κέ ποθι Ζεὺσ ἄντιτα ἔργα τελέσσῃ. Τηλέμαχοσ δ’ ἄρ’ ἔπειτα διὲκ μεγάροιο βεβήκει ἔγχοσ ἔχων·

τὸν καὶ Πείραιοσ πρότεροσ πρὸσ μῦθον ἐείπε· ἅμα τῷ γε δύω κύνεσ ἀργοὶ ἕποντο. θεσπεσίην δ’ ἄρα τῷ γε χάριν κατέχευεν Ἀθήνη· τὸν δ’ ἄρα πάντεσ λαοὶ ἐπερχόμενον θηεῦντο. ἀμφὶ δέ μιν μνηστῆρεσ ἀγήνορεσ ἠγερέθοντο ἔσθλ’ ἀγορεύοντεσ, κακὰ δὲ φρεσὶ βυσσοδόμευον. αὐτὰρ ὁ τῶν μὲν ἔπειτα ἀλεύατο πουλὺν ὅμιλον, ἀλλ’ ἵνα Μέντωρ ἧστο καὶ Ἄντιφοσ ἠδ’ Ἁλιθέρσησ, οἵ τε οἱ ἐξ ἀρχῆσ πατρώϊοι ἦσαν ἑταῖροι, ἔνθα καθέζετ’ ἰών· τοὶ δ’ ἐξερέεινον ἕκαστα. τοῖσι δὲ Πείραιοσ δουρικλυτὸσ ἐγγύθεν ἦλθεν ξεῖνον ἄγων ἀγορήνδε διὰ πτόλιν· οὐδ’ ἄρ’ ἔτι δὴν Τηλέμαχοσ ξείνοιο ἑκὰσ τράπετ’, ἀλλὰ παρέστη. "Τηλέμαχ’, αἶψ’ ὄτρυνον ἐμὸν ποτὶ δῶμα γυναῖκασ, ὥσ τοι δῶρ’ ἀποπέμψω, ἅ τοι Μενέλαοσ ἔδωκε.

τὸν δ’ αὖ Τηλέμαχοσ πεπνυμένοσ ἀντίον ηὔδα·

"Πείραι’, οὐ γάρ τ’ ἴδμεν ὅπωσ ἔσται τάδε ἔργα. εἴ κεν ἐμὲ μνηστῆρεσ ἀγήνορεσ ἐν μεγάροισι λάθρη κτείναντεσ πατρώϊα πάντα δάσωνται, αὐτὸν ἔχοντά σε βούλομ’ ἐπαυρέμεν, ἤ τινα τῶνδε· εἰ δέ κ’ ἐγὼ τούτοισι φόνον καὶ κῆρα φυτεύσω, δὴ τότε μοι χαίροντι φέρειν πρὸσ δώματα χαίρων. ὣσ εἰπὼν ξεῖνον ταλαπείριον ἦγεν ἐσ οἶκον.

αὐτὰρ ἐπεί ῥ’ ἵκοντο δόμουσ εὖ ναιετάοντασ, χλαίνασ μὲν κατέθεντο κατὰ κλισμούσ τε θρόνουσ τε, ἐσ δ’ ἀσαμίνθουσ βάντεσ ἐϋξέστασ λούσαντο. τοὺσ δ’ ἐπεὶ οὖν δμῳαὶ λοῦσαν καὶ χρῖσαν ἐλαίῳ, ἀμφὶ δ’ ἄρα χλαίνασ οὔλασ βάλον ἠδὲ χιτῶνασ, ἔκ ῥ’ ἀσαμίνθων βάντεσ ἐπὶ κλισμοῖσι καθῖζον. χέρνιβα δ’ ἀμφίπολοσ προχόῳ ἐπέχευε φέρουσα καλῇ χρυσείῃ, ὑπὲρ ἀργυρέοιο λέβητοσ, νίψασθαι· παρὰ δὲ ξεστὴν ἐτάνυσσε τράπεζαν. σῖτον δ’ αἰδοίη ταμίη παρέθηκε φέρουσα, εἴδατα πόλλ’ ἐπιθεῖσα, χαριζομένη παρεόντων. μήτηρ δ’ ἀντίον ἷζε παρὰ σταθμὸν μεγάροιο κλισμῷ κεκλιμένη, λέπτ’ ἠλάκατα στρωφῶσα. οἱ δ’ ἐπ’ ὀνείαθ’ ἑτοῖμα προκείμενα χεῖρασ ἰάλλον, αὐτὰρ ἐπεὶ πόσιοσ καὶ ἐδητύοσ ἐξ ἔρον ἕντο, τοῖσι δὲ μύθων ἦρχε περίφρων Πηνελόπεια· "Τηλέμαχ’, ἦ τοι ἐγὼν ὑπερώϊον εἰσαναβᾶσα λέξομαι εἰσ εὐνήν, ἥ μοι στονόεσσα τέτυκται, αἰεὶ δάκρυσ’ ἐμοῖσι πεφυρμένη, ἐξ οὗ Ὀδυσσεὺσ ᾤχεθ’ ἅμ’ Ἀτρεί̈δῃσιν ἐσ Ἴλιον·

οὐδέ μοι ἔτλησ, πρὶν ἐλθεῖν μνηστῆρασ ἀγήνορασ ἐσ τόδε δῶμα, νόστον σοῦ πατρὸσ σάφα εἰπέμεν, εἴ που ἄκουσασ. τὴν δ’ αὖ Τηλέμαχοσ πεπνυμένοσ ἀντίον ηὔδα·

"τοιγὰρ ἐγώ τοι, μῆτερ, ἀληθείην καταλέξω. ᾠχόμεθ’ ἔσ τε Πύλον καὶ Νέστορα, ποιμένα λαῶν· δεξάμενοσ δέ με κεῖνοσ ἐν ὑψηλοῖσι δόμοισιν ἐνδυκέωσ ἐφίλει, ὡσ εἴ τε πατὴρ ἑὸν υἱὸν ἐλθόντα χρόνιον νέον ἄλλοθεν· ὣσ ἐμὲ κεῖνοσ ἐνδυκέωσ ἐκόμιζε σὺν υἱάσι κυδαλίμοισιν. αὐτὰρ Ὀδυσσῆοσ ταλασίφρονοσ οὔ ποτ’ ἔφασκεν, ζωοῦ οὐδὲ θανόντοσ, ἐπιχθονίων τευ ἀκοῦσαι· ἀλλά μ’ ἐσ Ἀτρεί̈δην, δουρικλειτὸν Μενέλαον, ἵπποισι προὔπεμψε καὶ ἁρ́μασι κολλητοῖσιν. ἔνθ’ ἴδον Ἀργείην Ἑλένην, ἧσ εἵνεκα πολλὰ Ἀργεῖοι Τρῶέσ τε θεῶν ἰότητι μόγησαν. εἴρετο δ’ αὐτίκ’ ἔπειτα βοὴν ἀγαθὸσ Μενέλαοσ ὅττευ χρηί̈ζων ἱκόμην Λακεδαίμονα δῖαν·

αὐτὰρ ἐγὼ τῷ πᾶσαν ἀληθείην κατέλεξα· καὶ τότε δή με ἔπεσσιν ἀμειβόμενοσ προσέειπεν· "ὢ πόποι, ἦ μάλα δὴ κρατερόφρονοσ ἀνδρὸσ ἐν εὐνῇ ἤθελον εὐνηθῆναι, ἀνάλκιδεσ αὐτοὶ ἐόντεσ.

ὡσ δ’ ὁπότ’ ἐν ξυλόχῳ ἔλαφοσ κρατεροῖο λέοντοσ νεβροὺσ κοιμήσασα νεηγενέασ γαλαθηνοὺσ κνημοὺσ ἐξερέῃσι καὶ ἄγκεα ποιήεντα βοσκομένη, ὁ δ’ ἔπειτα ἑὴν εἰσήλυθεν εὐνήν, ἀμφοτέροισι δὲ τοῖσιν ἀεικέα πότμον ἐφῆκεν, ὣσ Ὀδυσεὺσ κείνοισιν ἀεικέα πότμον ἐφήσει. αἲ γάρ, Ζεῦ τε πάτερ καὶ Ἀθηναίη καὶ Ἄπολλον, τοῖοσ ἐὼν οἱο͂́σ ποτ’ ἐϋκτιμένῃ ἐνὶ Λέσβῳ ἐξ ἔριδοσ Φιλομηλεί̈δῃ ἐπάλαισεν ἀναστάσ, κὰδ δ’ ἔβαλε κρατερῶσ, κεχάροντο δὲ πάντεσ Ἀχαιοί, τοῖοσ ἐὼν μνηστῆρσιν ὁμιλήσειεν Ὀδυσσεύσ· πάντεσ κ’ ὠκύμοροί τε γενοίατο πικρόγαμοί τε. ταῦτα δ’ ἅ μ’ εἰρωτᾷσ καὶ λίσσεαι, οὐκ ἂν ἐγώ γε ἄλλα παρὲξ εἴποιμι παρακλιδὸν οὐδ’ ἀπατήσω, ἀλλὰ τὰ μέν μοι ἐείπε γέρων ἅλιοσ νημερτήσ, τῶν οὐδέν τοι ἐγὼ κρύψω ἔποσ οὐδ’ ἐπικεύσω. φῆ μιν ὅ γ’ ἐν νήσῳ ἰδέειν κρατέρ’ ἄλγε’ ἔχοντα, νύμφησ ἐν μεγάροισι Καλυψοῦσ, ἥ μιν ἀνάγκῃ ἴσχει· ὁ δ’ οὐ δύναται ἣν πατρίδα γαῖαν ἱκέσθαι. οὐ γάρ οἱ πάρα νῆεσ ἐπήρετμοι καὶ ἑταῖροι, οἵ κέν μιν πέμποιεν ἐπ’ εὐρέα νῶτα θαλάσσησ" "ὣσ ἔφατ’ Ἀτρεί̈δησ, δουρικλειτὸσ Μενέλαοσ. ταῦτα τελευτήσασ νεόμην·

ἔδοσαν δέ μοι οὖρον ἀθάνατοι, τοί μ’ ὦκα φίλην ἐσ πατρίδ’ ἔπεμψαν. ὣσ φάτο, τῇ δ’ ἄρα θυμὸν ἐνὶ στήθεσσιν ὄρινε.

τοῖσι δὲ καὶ μετέειπε Θεοκλύμενοσ θεοειδήσ· "ὦ γύναι αἰδοίη Λαερτιάδεω Ὀδυσῆοσ, ἦ τοι ὅ γ’ οὐ σάφα οἶδεν, ἐμεῖο δὲ σύνθεο μῦθον·

ἀτρεκέωσ γάρ σοι μαντεύσομαι οὐδ’ ἐπικεύσω· ἴστω νῦν Ζεὺσ πρῶτα θεῶν, ξενίη τε τράπεζα ἱστίη τ’ Ὀδυσῆοσ ἀμύμονοσ, ἣν ἀφικάνω, ὡσ ἦ τοι Ὀδυσεὺσ ἤδη ἐν πατρίδι γαίῃ, ἥμενοσ ἢ ἑρ́πων, τάδε πευθόμενοσ κακὰ ἔργα, ἔστιν, ἀτὰρ μνηστῆρσι κακὸν πάντεσσι φυτεύει· τοῖον ἐγὼν οἰωνὸν ἐϋσσέλμου ἐπὶ νηὸσ ἥμενοσ ἐφρασάμην καὶ Τηλεμάχῳ ἐγεγώνευν. τὸν δ’ αὖτε προσέειπε περίφρων Πηνελόπεια·

"αἲ γὰρ τοῦτο, ξεῖνε, ἔποσ τετελεσμένον εἰή· τῷ κε τάχα γνοίησ φιλότητά τε πολλά τε δῶρα ἐξ ἐμεῦ, ὡσ ἄν τίσ σε συναντόμενοσ μακαρίζοι. ὣσ οἱ μὲν τοιαῦτα πρὸσ ἀλλήλουσ ἀγόρευον, μνηστῆρεσ δὲ πάροιθεν Ὀδυσσῆοσ μεγάροιο δίσκοισιν τέρποντο καὶ αἰγανέῃσιν ἱέντεσ, ἐν τυκτῷ δαπέδῳ, ὅθι περ πάροσ ὕβριν ἔχοντεσ.

ἀλλ’ ὅτε δὴ δείπνηστοσ ἐήν καὶ ἐπήλυθε μῆλα πάντοθεν ἐξ ἀγρῶν, οἱ δ’ ἤγαγον οἳ τὸ πάροσ περ, καὶ τότε δή σφιν ἐείπε Μέδων· ὃσ γάρ ῥα μάλιστα ἥνδανε κηρύκων, καὶ σφιν παρεγίγνετο δαιτί· "κοῦροι, ἐπεὶ δὴ πάντεσ ἐτέρφθητε φρέν’ ἀέθλοισ, ἔρχεσθε πρὸσ δώμαθ’, ἵν’ ἐντυνώμεθα δαῖτα·

οὐ μὲν γάρ τι χέρειον ἐν ὡρ́ῃ δεῖπνον ἑλέσθαι. ὣσ ἔφαθ’, οἱ δ’ ἀνστάντεσ ἔβαν πείθοντό τε μύθῳ.

αὐτὰρ ἐπεί ῥ’ ἵκοντο δόμουσ εὖ ναιετάοντασ, χλαίνασ μὲν κατέθεντο κατὰ κλισμούσ τε θρόνουσ τε, οἱ δ’ ἱέρευον ὀί̈σ μεγάλουσ καὶ πίονασ αἶγασ, ἱρ́ευον δὲ σύασ σιάλουσ καὶ βοῦν ἀγελαίην, δαῖτ’ ἐντυνόμενοι. τοὶ δ’ ἐξ ἀγροῖο πόλινδε ὠτρύνοντ’ Ὀδυσεύσ τ’ ἰέναι καὶ δῖοσ ὑφορβόσ. τοῖσι δὲ μύθων ἦρχε συβώτησ, ὄρχαμοσ ἀνδρῶν· "ξεῖν’, ἐπεὶ ἂρ δὴ ἔπειτα πόλινδ’ ἰέναι μενεαίνεισ σήμερον, ὡσ ἐπέτελλεν ἄναξ ἐμόσ ‐ ἦ σ’ ἂν ἐγώ γε αὐτοῦ βουλοίμην σταθμῶν ῥυτῆρα λιπέσθαι·

ἀλλὰ τὸν αἰδέομαι καὶ δείδια, μή μοι ὀπίσσω νεικείῃ· χαλεπαὶ δέ τ’ ἀνάκτων εἰσὶν ὁμοκλαί ‐ ἀλλ’ ἄγε νῦν ἰόμεν· δὴ γὰρ μέμβλωκε μάλιστα ἦμαρ, ἀτὰρ τάχα τοι ποτὶ ἕσπερα ῥίγιον ἔσται. τὸν δ’ ἀπαμειβόμενοσ προσέφη πολύμητισ Ὀδυσσεύσ·

"γιγνώσκω, φρονέω· τά γε δὴ νοέοντι κελεύεισ. ἀλλ’ ἰόμεν, σὺ δ’ ἔπειτα διαμπερὲσ ἡγεμόνευε. δὸσ δέ μοι, εἴ ποθί τοι ῥόπαλον τετμημένον ἐστίν, σκηρίπτεσθ’, ἐπεὶ ἦ φατ’ ἀρισφαλέ’ ἔμμεναι οὐδόν. ἦ ῥα καὶ ἀμφ’ ὤμοισιν ἀεικέα βάλλετο πήρην, πυκνὰ ῥωγαλέην·

ἐν δὲ στρόφοσ ἠε͂ν ἀορτήρ· Εὔμαιοσ δ’ ἄρα οἱ σκῆπτρον θυμαρὲσ ἔδωκε. τὼ βήτην, σταθμὸν δὲ κύνεσ καὶ βώτορεσ ἄνδρεσ ῥύατ’ ὄπισθε μένοντεσ· ὁ δ’ ἐσ πόλιν ἦγεν ἄνακτα πτωχῷ λευγαλέῳ ἐναλίγκιον ἠδὲ γέροντι, σκηπτόμενον· τὰ δὲ λυγρὰ περὶ χροὶ̈ εἵματα ἕστο. ἀλλ’ ὅτε δὴ στείχοντεσ ὁδὸν κάτα παιπαλόεσσαν ἄστεοσ ἐγγὺσ ἔσαν καὶ ἐπὶ κρήνην ἀφίκοντο τυκτὴν καλλίροον, ὅθεν ὑδρεύοντο πολῖται, τὴν ποίησ’ Ἴθακοσ καὶ Νήριτοσ ἠδὲ Πολύκτωρ·

ἀμφὶ δ’ ἄρ’ αἰγείρων ὑδατοτρεφέων ἦν ἄλσοσ, πάντοσε κυκλοτερέσ, κατὰ δὲ ψυχρὸν ῥέεν ὕδωρ ὑψόθεν ἐκ πέτρησ· βωμὸσ δ’ ἐφύπερθε τέτυκτο νυμφάων, ὅθι πάντεσ ἐπιρρέζεσκον ὁδῖται· ἔνθα σφέασ ἐκίχαν’ υἱὸσ Δολίοιο Μελανθεὺσ αἶγασ ἄγων, αἳ πᾶσι μετέπρεπον αἰπολίοισι, δεῖπνον μνηστήρεσσι· δύω δ’ ἅμ’ ἕποντο νομῆεσ. τοὺσ δὲ ἰδὼν νείκεσσεν ἔποσ τ’ ἔφατ’ ἔκ τ’ ὀνόμαζεν, ἔκπαγλον καὶ ἀεικέσ· ὄρινε δὲ κῆρ Ὀδυσῆοσ· "νῦν μὲν δὴ μάλα πάγχυ κακὸσ κακὸν ἡγηλάζει, ὡσ αἰεὶ τὸν ὁμοῖον ἄγει θεὸσ ὡσ τὸν ὁμοῖν.

πῇ δὴ τόνδε μολοβρὸν ἄγεισ, ἀμέγαρτε συβῶτα, πτωχὸν ἀνιηρόν δαιτῶν ἀπολυμαντῆρα; ὃσ πολλῇσ φλιῇσι παραστὰσ θλίψεται ὤμουσ, αἰτίζων ἀκόλουσ, οὐκ ἀόρασ οὐδὲ λέβητασ· τόν κ’ εἴ μοι δοίησ σταθμῶν ῥυτῆρα γενέσθαι σηκοκόρον τ’ ἔμεναι θαλλόν τ’ ἐρίφοισι φορῆναι, καί κεν ὀρὸν πίνων μεγάλην ἐπιγουνίδα θεῖτο. ἀλλ’ ἐπεὶ οὖν δὴ ἔργα κάκ’ ἔμμαθεν, οὐκ ἐθελήσει ἔργον ἐποίχεσθαι, ἀλλὰ πτώσσων κατὰ δῆμον βούλεται αἰτίζων βόσκειν ἣν γαστέρ’ ἄναλτον. ἀλλ’ ἔκ τοι ἐρέω, τὸ δὲ καὶ τετελεσμένον ἔσται· αἴ κ’ ἔλθῃ πρὸσ δώματ’ Ὀδυσσῆοσ θείοιο, πολλά οἱ ἀμφὶ κάρη σφέλα ἀνδρῶν ἐκ παλαμάων πλευραὶ ἀποτρίψουσι δόμον κάτα βαλλομένοιο. ὣσ φάτο, καὶ παριὼν λὰξ ἔνθορεν ἀφραδίῃσιν ἰσχίῳ·

οὐδέ μιν ἐκτὸσ ἀταρπιτοῦ ἐστυφέλιξεν, ἀλλ’ ἔμεν’ ἀσφαλέωσ· ὁ δὲ μερμήριξεν Ὀδυσσεὺσ ἠὲ μεταί̈ξασ ῥοπάλῳ ἐκ θυμὸν ἕλοιτο, ἦ πρὸσ γῆν ἐλάσειε κάρη ἀμφουδὶσ ἀείρασ. ἀλλ’ ἐπετόλμησε, φρεσὶ δ’ ἔσχετο· τὸν δὲ συβώτησ νείκεσ’ ἐσάντα ἰδών, μέγα δ’ εὔξατο χεῖρασ ἀνασχών· "νύμφαι κρηναῖαι, κοῦραι Διόσ, εἴ ποτ’ Ὀδυσσεὺσ ὔμμ’ ἐπὶ μηρί’ ἔκηε, καλύψασ πίονι δημῷ, ἀρνῶν ἠδ’ ἐρίφων, τόδε μοι κρηήνατ’ ἐέλδωρ, ὡσ ἔλθοι μὲν κεῖνοσ ἀνήρ, ἀγάγοι δέ ἑ δαίμων·

τῷ κέ τοι ἀγλαί̈ασ γε διασκεδάσειεν ἁπάσασ, τὰσ νῦν ὑβρίζων φορέεισ, ἀλαλήμενοσ αἰεὶ ἄστυ κάτ’· αὐτὰρ μῆλα κακοὶ φθείρουσι νομῆεσ. τὸν δ’ αὖτε προσέειπε Μελάνθιοσ, αἰπόλοσ αἰγῶν·

"ὢ πόποι, οἰο͂ν ἐείπε κύων ὀλοφώϊα εἰδώσ, τόν ποτ’ ἐγὼν ἐπὶ νηὸσ ἐϋσσέλμοιο μελαίνησ ἄξω τῆλ’ Ἰθάκησ, ἵνα μοι βίοτον πολὺν ἄλφοι. αἲ γὰρ Τηλέμαχον βάλοι ἀργυρότοξοσ Ἀπόλλων σήμερον ἐν μεγάροισ, ἢ ὑπὸ μνηστῆρσι δαμείη, ὡσ Ὀδυσῆί̈ γε τηλοῦ ἀπώλετο νόστιμον ἦμαρ. ὣσ εἰπὼν τοὺσ μὲν λίπεν αὐτοῦ ἦκα κιόντασ, αὐτὰρ ὁ βῆ, μάλα δ’ ὦκα δόμουσ ἵκανεν ἄνακτοσ.

αὐτίκα δ’ εἴσω ἰέν, μετὰ δὲ μνηστῆρσι καθῖζεν, ἀντίον Εὐρυμάχου· τὸν γὰρ φιλέεσκε μάλιστα. τῷ πάρα μὲν κρειῶν μοῖραν θέσαν οἳ πονέοντο, σῖτον δ’ αἰδοίη ταμίη παρέθηκε φέρουσα ἔδμεναι. ἀγχίμολον δ’ Ὀδυσεὺσ καὶ δῖοσ ὑφορβὸσ στήτην ἐρχομένω, περὶ δέ σφεασ ἤλυθ’ ἰωὴ φόρμιγγοσ γλαφυρῆσ· ἀνὰ γάρ σφισι βάλλετ’ ἀείδειν Φήμιοσ· αὐτὰρ ὁ χειρὸσ ἑλὼν προσέειπε συβώτην· "Εὔμαι’, ἦ μάλα δὴ τάδε δώματα κάλ’ Ὀδυσῆοσ, ῥεῖα δ’ ἀρίγνωτ’ ἐστὶ καὶ ἐν πολλοῖσιν ἰδέσθαι.

ἐξ ἑτέρων ἕτερ’ ἐστίν, ἐπήσκηται δέ οἱ αὐλὴ τοίχῳ καὶ θριγκοῖσι, θύραι δ’ εὐερκέεσ εἰσὶ δικλίδεσ· οὐκ ἄν τίσ μιν ἀνὴρ ὑπεροπλίσσαιτο. γιγνώσκω δ’ ὅτι πολλοὶ ἐν αὐτῷ δαῖτα τίθενται ἄνδρεσ, ἐπεὶ κνίση μὲν ἀνήνοθεν, ἐν δέ τε φόρμιγξ ἠπύει, ἣν ἄρα δαιτὶ θεοὶ ποίησαν ἑταίρην. τὸν δ’ ἀπαμειβόμενοσ προσέφησ, Εὔμαιε συβῶτα·

"ῥεῖ’ ἔγνωσ, ἐπεὶ οὐδὲ τά τ’ ἄλλα πέρ ἐσσ’ ἀνοήμων. ἀλλ’ ἄγε δὴ φραζώμεθ’ ὅπωσ ἔσται τάδε ἔργα. ἠὲ σὺ πρῶτοσ ἔσελθε δόμουσ εὖ ναιετάοντασ, δύσεο δὲ μνηστῆρασ, ἐγὼ δ’ ὑπολείψομαι αὐτοῦ· εἰ δ’ ἐθέλεισ, ἐπίμεινον, ἐγὼ δ’ εἶμι προπάροιθε· μηδὲ σὺ δηθύνειν, μή τίσ σ’ ἔκτοσθε νοήσασ ἢ βάλῃ ἢ ἐλάσῃ· τὰ δέ σε φράζεσθαι ἄνωγα. " τὸν δ’ ἠμείβετ’ ἔπειτα πολύτλασ δῖοσ Ὀδυσσεύσ· γιγνώσκω, φρονέω·

τά γε δὴ νοέοντι κελεύεισ. ἀλλ’ ἔρχευ προπάροιθεν, ἐγὼ δ’ ὑπολείψομαι αὐτοῦ. οὐ γάρ τι πληγέων ἀδαήμων οὐδὲ βολάων· τολμήεισ μοι θυμόσ, ἐπεὶ κακὰ πολλὰ πέπονθα κύμασι καὶ πολέμῳ· μετὰ καὶ τόδε τοῖσι γενέσθω· γαστέρα δ’ οὔ πωσ ἔστιν ἀποκρύψαι μεμαυῖαν, οὐλομένην, ἣ πολλὰ κάκ’ ἀνθρώποισι δίδωσι, τῆσ ἕνεκεν καὶ νῆεσ ἐύ̈ζυγοι ὁπλίζονται πόντον ἐπ’ ἀτρύγετον, κακὰ δυσμενέεσσι φέρουσαι. ὣσ οἱ μὲν τοιαῦτα πρὸσ ἀλλήλουσ ἀγόρευον·

ἂν δὲ κύων κεφαλήν τε καὶ οὐάτα κείμενοσ ἔσχεν, Ἄργοσ, Ὀδυσσῆοσ ταλασίφρονοσ, ὅν ῥά ποτ’ αὐτὸσ θρέψε μέν, οὐδ’ ἀπόνητο, πάροσ δ’ εἰσ Ἴλιον ἱρὴν ᾤχετο. τὸν δὲ πάροιθεν ἀγίνεσκον νέοι ἄνδρεσ αἶγασ ἐπ’ ἀγροτέρασ ἠδὲ πρόκασ ἠδὲ λαγωούσ· δὴ τότε κεῖτ’ ἀπόθεστοσ ἀποιχομένοιο ἄνακτοσ, ἐν πολλῇ κόπρῳ, ἥ οἱ προπάροιθε θυράων ἡμιόνων τε βοῶν τε ἅλισ κέχυτ’, ὄφρ’ ἂν ἄγοιεν δμῶεσ Ὀδυσσῆοσ τέμενοσ μέγα κοπρήσοντεσ· ἔνθα κύων κεῖτ’ Ἄργοσ, ἐνίπλειοσ κυνοραιστέων. δὴ τότε γ’, ὡσ ἐνόησεν Ὀδυσσέα ἐγγὺσ ἐόντα, οὐρῇ μέν ῥ’ ὅ γ’ ἔσηνε καὶ οὐάτα κάββαλεν ἄμφω, ἆσσον δ’ οὐκέτ’ ἔπειτα δυνήσατο οἱο͂ ἄνακτοσ ἐλθέμεν· αὐτὰρ ὁ νόσφιν ἰδὼν ἀπομόρξατο δάκρυ, ῥεῖα λαθὼν Εὔμαιον, ἄφαρ δ’ ἐρεείνετο μύθῳ· "Εὔμαι’, ἦ μάλα θαῦμα, κύων ὅδε κεῖτ’ ἐνὶ κόπρῳ.

καλὸσ μὲν δέμασ ἐστίν, ἀτὰρ τόδε γ’ οὐ σάφα οἶδα, εἰ δὴ καὶ ταχὺσ ἔσκε θέειν ἐπὶ εἴδεϊ τῷδε, ἦ αὔτωσ οἱοῖ́ τε τραπεζῆεσ κύνεσ ἀνδρῶν γίγνοντ’· ἀγλαί̈ησ δ’ ἕνεκεν κομέουσιν ἄνακτεσ. τὸν δ’ ἀπαμειβόμενοσ προσέφησ, Εὔμαιε συβῶτα·

"καὶ λίην ἀνδρόσ γε κύων ὅδε τῆλε θανόντοσ. εἰ τοιόσδ’ εἰή ἠμὲν δέμασ ἠδὲ καὶ ἔργα, οἱο͂́ν μιν Τροίηνδε κιὼν κατέλειπεν Ὀδυσσεύσ, αἶψά κε θηήσαιο ἰδὼν ταχυτῆτα καὶ ἀλκήν. οὐ μὲν γάρ τι φύγεσκε βαθείησ βένθεσιν ὕλησ κνώδαλον, ὅττι δίοιτο· καὶ ἴχνεσι γὰρ περιῄδη· νῦν δ’ ἔχεται κακότητι, ἄναξ δέ οἱ ἄλλοθι πάτρησ ὤλετο, τὸν δὲ γυναῖκεσ ἀκηδέεσ οὐ κομέουσι. δμῶεσ δ’, εὖτ’ ἂν μηκέτ’ ἐπικρατέωσιν ἄνακτεσ, οὐκέτ’ ἔπειτ’ ἐθέλουσιν ἐναίσιμα ἐργάζεσθαι· ἥμισυ γάρ τ’ ἀρετῆσ ἀποαίνυται εὐρύοπα Ζεὺσ ἀνέροσ, εὖτ’ ἄν μιν κατὰ δούλιον ἦμαρ ἕλῃσιν. ὣσ εἰπὼν εἰσῆλθε δόμουσ εὖ ναιετάοντασ, βῆ δ’ ἰθὺσ μεγάροιο μετὰ μνηστῆρασ ἀγαυούσ.

Ἄργον δ’ αὖ κατὰ μοῖρ’ ἔλαβεν μέλανοσ θανάτοιο, αὐτίκ’ ἰδόντ’ Ὀδυσῆα ἐεικοστῷ ἐνιαυτῷ. τὸν δὲ πολὺ πρῶτοσ ἴδε Τηλέμαχοσ θεοειδὴσ ἐρχόμενον κατὰ δῶμα συβώτην, ὦκα δ’ ἔπειτα νεῦσ’ ἐπὶ οἷ καλέσασ·

ὁ δὲ παπτήνασ ἕλε δίφρον κείμενον, ἔνθα τε δαιτρὸσ ἐφίζεσκε κρέα πολλὰ δαιόμενοσ μνηστῆρσι δόμον κάτα δαινυμένοισι· τὸν κατέθηκε φέρων πρὸσ Τηλεμάχοιο τράπεζαν ἀντίον, ἔνθα δ’ ἄρ’ αὐτὸσ ἐφέζετο· τῷ δ’ ἄρα κῆρυξ μοῖραν ἑλὼν ἐτίθει κανέου τ’ ἐκ σῖτον ἀείρασ. ἀγχίμολον δὲ μετ’ αὐτὸν ἐδύσετο δώματ’ Ὀδυσσεύσ, πτωχῷ λευγαλέῳ ἐναλίγκιοσ ἠδὲ γέροντι, σκηπτόμενοσ·

τὰ δὲ λυγρὰ περὶ χροί̈ εἵματα ἕστο. ἷζε δ’ ἐπὶ μελίνου οὐδοῦ ἔντοσθε θυράων, κλινάμενοσ σταθμῷ κυπαρισσίνῳ, ὅν ποτε τέκτων ξέσσεν ἐπισταμένωσ καὶ ἐπὶ στάθμην ἴθυνεν. Τηλέμαχοσ δ’ ἐπὶ οἷ καλέσασ προσέειπε συβώτην, ἄρτον τ’ οὖλον ἑλὼν περικαλλέοσ ἐκ κανέοιο καὶ κρέασ, ὥσ οἱ χεῖρεσ ἐχάνδανον ἀμφιβαλόντι· "δὸσ τῷ ξείνῳ ταῦτα φέρων αὐτόν τε κέλευε αἰτίζειν μάλα πάντασ ἐποιχόμενον μνηστῆρασ· αἰδὼσ δ’ οὐκ ἀγαθὴ κεχρημένῳ ἀνδρὶ παρεῖναι. ὣσ φάτο, βῆ δὲ συφορβόσ, ἐπεὶ τὸν μῦθον ἄκουσεν, ἀγχοῦ δ’ ἱστάμενοσ ἔπεα πτερόεντ’ ἀγόρευε·

"Τηλέμαχόσ τοι, ξεῖνε, διδοῖ τάδε, καί σε κελεύει αἰτίζειν μάλα πάντασ ἐποιχόμενον μνηστῆρασ·

αἰδῶ δ’ οὐκ ἀγαθήν φησ’ ἔμμεναι ἀνδρὶ προί̈κτῃ. τὸν δ’ ἀπαμειβόμενοσ προσέφη πολύμητισ Ὀδυσσεύσ·

"Ζεῦ ἄνα, Τηλέμαχόν μοι ἐν ἀνδράσιν ὄλβιον εἶναι, καί οἱ πάντα γένοιθ’ ὅσσα φρεσὶν ᾗσι μενοινᾷ. ἦ ῥα καὶ ἀμφοτέρῃσιν ἐδέξατο καὶ κατέθηκεν αὖθι ποδῶν προπάροιθεν, ἀεικελίησ ἐπὶ πήρησ, ἤσθιε δ’ ἡο͂σ ἀοιδὸσ ἐνὶ μεγάροισιν ἀείδεν·

εὖθ’ ὁ δεδειπνήκειν, ὁ δ’ ἐπαύετο θεῖοσ ἀοιδόσ. μνηστῆρεσ δ’ ὁμάδησαν ἀνὰ μέγαρ’. αὐτὰρ Ἀθήνη, ἄγχι παρισταμένη Λαερτιάδην Ὀδυσῆα ὤτρυν’, ὡσ ἂν πύρνα κατὰ μνηστῆρασ ἀγείροι, γνοίη θ’ οἵ τινέσ εἰσιν ἐναίσιμοι οἵ τ’ ἀθέμιστοι· ἀλλ’ οὐδ’ ὥσ τιν’ ἔμελλ’ ἀπαλεξήσειν κακότητοσ. βῆ δ’ ἴμεν αἰτήσων ἐνδέξια φῶτα ἕκαστον, πάντοσε χεῖρ’ ὀρέγων, ὡσ εἰ πτωχὸσ πάλαι εἰή. οἱ δ’ ἐλεαίροντεσ δίδοσαν, καὶ ἐθάμβεον αὐτόν, ἀλλήλουσ τ’ εἴροντο τίσ εἰή καὶ πόθεν ἔλθοι. τοῖσι δὲ καὶ μετέειπε Μελάνθιοσ, αἰπόλοσ αἰγῶν·

"κέκλυτέ μευ, μνηστῆρεσ ἀγακλειτῆσ βασιλείησ, τοῦδε περὶ ξείνου· ἦ γάρ μιν πρόσθεν ὄπωπα. ἦ τοι μέν οἱ δεῦρο συβώτησ ἡγεμόνευεν, αὐτὸν δ’ οὐ σάφα οἶδα, πόθεν γένοσ εὔχεται εἶναι. ὣσ ἔφατ’, Ἀντίνοοσ δ’ ἔπεσιν νείκεσσε συβώτην·

"ὦ ἀρίγνωτε συβῶτα, τίη δὲ σὺ τόνδε πόλινδε ἤγαγεσ; ἦ οὐχ ἅλισ ἧμιν ἀλήμονέσ εἰσι καὶ ἄλλοι, πτωχοὶ ἀνιηροί, δαιτῶν ἀπολυμαντῆρεσ; ἦ ὄνοσαι ὅτι τοι βίοτον κατέδουσιν ἄνακτοσ ἐνθάδ’ ἀγειρόμενοι, σὺ δὲ καὶ προτὶ τόνδ’ ἐκάλεσσασ; τὸν δ’ ἀπαμειβόμενοσ προσέφησ, Εὔμαιε συβῶτα·

"Ἀντίνο’, οὐ μὲν καλὰ καὶ ἐσθλὸσ ἐὼν ἀγορεύεισ· τίσ γὰρ δὴ ξεῖνον καλεῖ ἄλλοθεν αὐτὸσ ἐπελθὼν ἄλλον γ’, εἰ μὴ τῶν οἳ δημιοεργοὶ ἐάσι, μάντιν ἢ ἰητῆρα κακῶν ἢ τέκτονα δούρων, ἢ καὶ θέσπιν ἀοιδόν, ὅ κεν τέρπῃσιν ἀείδων; οὗτοι γὰρ κλητοί γε βροτῶν ἐπ’ ἀπείρονα γαῖαν· πτωχὸν δ’ οὐκ ἄν τισ καλέοι τρύξοντα ἓ αὐτόν. ἀλλ’ αἰεὶ χαλεπὸσ περὶ πάντων εἶσ μνηστήρων δμωσὶν Ὀδυσσῆοσ, πέρι δ’ αὖτ’ ἐμοί· αὐτὰρ ἐγώ γε οὐκ ἀλέγω, ἡο͂́σ μοι ἐχέφρων Πηνελόπεια ζώει ἐνὶ μεγάροισ καὶ Τηλέμαχοσ θεοειδήσ. τὸν δ’ αὖ Τηλέμαχοσ πεπνυμένοσ ἀντίον ηὔδα·

"σίγα, μή μοι τοῦτον ἀμείβεο πολλὰ ἔπεσσιν· Ἀντίνοοσ δ’ εἰώθε κακῶσ ἐρεθιζέμεν αἰεὶ μύθοισιν χαλεποῖσιν, ἐποτρύνει δὲ καὶ ἄλλουσ. ἦ ῥα καὶ Ἀντίνοον ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·

"Ἀντίνο’, ἦ μευ καλὰ πατὴρ ὣσ κήδεαι υἱο͂σ, ὃσ τὸν ξεῖνον ἄνωγασ ἀπὸ μεγάροιο διέσθαι μύθῳ ἀναγκαίῳ· μὴ τοῦτο θεὸσ τελέσειε. δόσ οἱ ἑλών· οὔ τοι φθονέω· κέλομαι γὰρ ἐγώ γε· μήτ’ οὖν μητέρ’ ἐμὴν ἅζευ τό γε μήτε τιν’ ἄλλον δμώων, οἳ κατὰ δώματ’ Ὀδυσσῆοσ θείοιο. ἀλλ’ οὔ τοι τοιοῦτον ἐνὶ στήθεσσι νόημα· αὐτὸσ γὰρ φαγέμεν πολὺ βούλεαι ἢ δόμεν ἄλλῳ. " τὸν δ’ αὖτ’ Ἀντίνοοσ ἀπαμειβόμενοσ προσέειπε· "Τηλέμαχ’ ὑψαγόρη, μένοσ ἄσχετε, ποῖον ἐείπεσ. εἴ οἱ τόσσον ἅπαντεσ ὀρέξειαν μνηστῆρεσ, καί κέν μιν τρεῖσ μῆνασ ἀπόπροθεν οἶκοσ ἐρύκοι. ὣσ ἄρ’ ἔφη, καὶ θρῆνυν ἑλὼν ὑπέφηνε τραπέζησ κείμενον, ᾧ ῥ’ ἔπεχεν λιπαροὺσ πόδασ εἰλαπινάζων·

οἱ δ’ ἄλλοι πάντεσ δίδοσαν, πλῆσαν δ’ ἄρα πήρην σίτου καὶ κρειῶν· τάχα δὴ καὶ ἔμελλεν Ὀδυσσεὺσ αὖτισ ἐπ’ οὐδὸν ἰὼν προικὸσ γεύσεσθαι Ἀχαιῶν· στῆ δὲ παρ’ Ἀντίνοον, καί μιν πρὸσ μῦθον ἐείπε· "δόσ, φίλοσ·

οὐ μέν μοι δοκέεισ ὁ κάκιστοσ Ἀχαιῶν ἔμμεναι, ἀλλ’ ὤριστοσ, ἐπεὶ βασιλῆϊ ἐοίκασ. τῷ σε χρὴ δόμεναι καὶ λώϊον ἠέ περ ἄλλοι σίτου· ἐγὼ δέ κέ σε κλείω κατ’ ἀπείρονα γαῖαν. καὶ γὰρ ἐγώ ποτε οἶκον ἐν ἀνθρώποισιν ἔναιον ὄλβιοσ ἀφνειὸν καὶ πολλάκι δόσκον ἀλήτῃ, τοίῳ ὁποῖοσ ἐοί καὶ ὅτευ κεχρημένοσ ἔλθοι· ἦσαν δὲ δμῶεσ μάλα μυρίοι ἄλλα τε πολλὰ οἷσίν τ’ εὖ ζώουσι καὶ ἀφνειοὶ καλέονται. ἀλλὰ Ζεὺσ ἀλάπαξε Κρονίων ‐ ἤθελε γάρ που ‐ ὅσ μ’ ἅμα ληϊστῆρσι πολυπλάγκτοισιν ἀνῆκεν Αἴγυπτόνδ’ ἰέναι, δολιχὴν ὁδόν, ὄφρ’ ἀπολοίμην.

στῆσα δ’ ἐν Αἰγύπτῳ ποταμῷ νέασ ἀμφιελίσσασ. ἔνθ’ ἦ τοι μὲν ἐγὼ κελόμην ἐρίηρασ ἑταίρουσ αὐτοῦ πὰρ νήεσσι μένειν καὶ νῆασ ἔρυσθαι, ὀπτῆρασ δὲ κατὰ σκοπιὰσ ὤτρυνα νέεσθαι. οἱ δ’ ὕβρει εἴξαντεσ, ἐπισπόμενοι μένεϊ σφῷ, αἶψα μάλ’ Αἰγυπτίων ἀνδρῶν περικαλλέασ ἀγροὺσ πόρθεον, ἐκ δὲ γυναῖκασ ἄγον καὶ νήπια τέκνα, αὐτούσ τ’ ἔκτεινον· τάχα δ’ ἐσ πόλιν ἵκετ’ ἀϋτή. οἱ δὲ βοῆσ ἀί̈οντεσ ἅμ’ ἠοῖ φαινομένηφιν ἦλθον· πλῆτο δὲ πᾶν πεδίον πεζῶν τε καὶ ἵππων χαλκοῦ τε στεροπῆσ· ἐν δὲ Ζεὺσ τερπικέραυνοσ φύζαν ἐμοῖσ ἑτάροισι κακὴν βάλεν, οὐδέ τισ ἔτλη στῆναι ἐναντίβιον· περὶ γὰρ κακὰ πάντοθεν ἔστη. ἔνθ’ ἡμέων πολλοὺσ μὲν ἀπέκτανον ὀξέϊ χαλκῷ, τοὺσ δ’ ἄναγον ζωούσ, σφίσιν ἐργάζεσθαι ἀνάγκῃ. αὐτὰρ ἔμ’ ἐσ Κύπρον ξείνῳ δόσαν ἀντιάσαντι, Δμήτορι Ιἀσίδῃ, ὃσ Κύπρου ἶφι ἄνασσεν· ἔνθεν δὴ νῦν δεῦρο τόδ’ ἵκω πήματα πάσχων. " τὸν δ’ αὖτ’ Ἀντίνοοσ ἀπαμείβετο φώνησέν τε· "τίσ δαίμων τόδε πῆμα προσήγαγε, δαιτὸσ ἀνίην; στῆθ’ οὕτωσ ἐσ μέσσον, ἐμῆσ ἀπάνευθε τραπέζησ, μὴ τάχα πικρὴν Αἴγυπτον καὶ Κύπρον ἵκηαι· ὥσ τισ θαρσαλέοσ καὶ ἀναιδήσ ἐσσι προί̈κτησ. ἑξείησ πάντεσσι παρίστασαι· οἱ δὲ διδοῦσι μαψιδίωσ, ἐπεὶ οὔ τισ ἐπίσχεσισ οὐδ’ ἐλεητὺσ ἀλλοτρίων χαρίσασθαι, ἐπεὶ πάρα πολλὰ ἑκάστῳ. τὸν δ’ ἀναχωρήσασ προσέφη πολύμητισ Ὀδυσσεύσ·

"ὢ πόποι, οὐκ ἄρα σοί γ’ ἐπὶ εἴδεϊ καὶ φρένεσ ἦσαν· οὐ σύ γ’ ἂν ἐξ οἴκου σῷ ἐπιστάτῃ οὐδ’ ἅλα δοίησ, ὃσ νῦν ἀλλοτρίοισι παρήμενοσ οὔ τί μοι ἔτλησ σίτου ἀποπροελὼν δόμεναι· τὰ δὲ πολλὰ πάρεστιν. ὣσ ἔφατ’, Ἀντίνοοσ δ’ ἐχολώσατο κηρόθι μᾶλλον, καί μιν ὑπόδρα ἰδὼν ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·

"νῦν δή σ’ οὐκέτι καλὰ διὲκ μεγάροιό γ’ ὀί̈ω ἂψ ἀναχωρήσειν, ὅτε δὴ καὶ ὀνείδεα βάζεισ. ὣσ ἄρ’ ἔφη, καὶ θρῆνυν ἑλὼν βάλε δεξιὸν ὦμον, πρυμνότατον κατὰ νῶτον·

ὁ δ’ ἐστάθη ἠύ̈τε πέτρη ἔμπεδον, οὐδ’ ἄρα μιν σφῆλεν βέλοσ Ἀντινόοιο, ἀλλ’ ἀκέων κίνησε κάρη, κακὰ βυσσοδομεύων. ἂψ δ’ ὅ γ’ ἐπ’ οὐδὸν ἰὼν κατ’ ἄρ’ ἕζετο, κὰδ δ’ ἄρα πήρην θῆκεν ἐϋπλείην, μετὰ δὲ μνηστῆρσιν ἐείπε· "κέκλυτέ μευ, μνηστῆρεσ ἀγακλειτῆσ βασιλείησ, ὄφρ’ εἴπω τά με θυμὸσ ἐνὶ στήθεσσι κελεύει.

οὐ μὰν οὔτ’ ἄχοσ ἐστὶ μετὰ φρεσὶν οὔτε τι πένθοσ, ὁππότ’ ἀνὴρ περὶ οἷσι μαχειόμενοσ κτεάτεσσι βλήεται, ἢ περὶ βουσὶν ἢ ἀργεννῇσ ὀί̈εσσιν· αὐτὰρ ἔμ’ Ἀντίνοοσ βάλε γαστέροσ εἵνεκα λυγρῆσ, οὐλομένησ, ἣ πολλὰ κάκ’ ἀνθρώποισι δίδωσιν. ἀλλ’ εἴ που πτωχῶν γε θεοὶ καὶ Ἐρινύεσ εἰσίν, Ἀντίνοον πρὸ γάμοιο τέλοσ θανάτοιο κιχείη. τὸν δ’ αὖτ’ Ἀντίνοοσ προσέφη, Εὐπείθεοσ υἱόσ·

"ἔσθι’ ἕκηλοσ, ξεῖνε, καθήμενοσ, ἢ ἄπιθ’ ἄλλῃ, μή σε νέοι διὰ δώματ’ ἐρύσσωσ’, οἷ’ ἀγορεύεισ, ἢ ποδὸσ ἢ καὶ χειρόσ, ἀποδρύψωσι δὲ πάντα. ὣσ ἔφαθ’, οἱ δ’ ἄρα πάντεσ ὑπερφιάλωσ νεμέσησαν·

ὧδε δέ τισ εἴπεσκε νέων ὑπερηνορεόντων· "Ἀντίνο’, οὐ μὲν κάλ’ ἔβαλεσ δύστηνον ἀλήτην, οὐλόμεν’, εἰ δή πού τισ ἐπουράνιοσ θεόσ ἐστιν.

καί τε θεοὶ ξείνοισιν ἐοικότεσ ἀλλοδαποῖσι, παντοῖοι τελέθοντεσ, ἐπιστρωφῶσι πόληασ, ἀνθρώπων ὕβριν τε καὶ εὐνομίην ἐφορῶντεσ. ὣσ ἄρ’ ἔφαν μνηστῆρεσ, ὁ δ’ οὐκ ἐμπάζετο μύθων.

Τηλέμαχοσ δ’ ἐν μὲν κραδίῃ μέγα πένθοσ ἀέξε βλημένου, οὐδ’ ἄρα δάκρυ χαμαὶ βάλεν ἐκ βλεφάροιϊν, ἀλλ’ ἀκέων κίνησε κάρη, κακὰ βυσσοδομεύων. τοῦ δ’ ὡσ οὖν ἤκουσε περίφρων Πηνελόπεια βλημένου ἐν μεγάρῳ, μετ’ ἄρα δμῳῇσιν ἐείπεν·

"αἴθ’ οὕτωσ αὐτόν σε βάλοι κλυτότοξοσ Ἀπόλλων. " τὴν δ’ αὖτ’ Εὐρυνόμη ταμίη πρὸσ μῦθον ἐείπεν· "εἰ γὰρ ἐπ’ ἀρῇσιν τέλοσ ἡμετέρῃσι γένοιτο· οὐκ ἄν τισ τούτων γε ἐύ̈θρονον Ηὦ ἵκοιτο. τὴν δ’ αὖτε προσέειπε περίφρων Πηνελόπεια·

"μαῖ’, ἐχθροὶ μὲν πάντεσ, ἐπεὶ κακὰ μηχανόωνται· Ἀντίνοοσ δὲ μάλιστα μελαίνῃ κηρὶ ἐοίκε. ξεῖνόσ τισ δύστηνοσ ἀλητεύει κατὰ δῶμα ἀνέρασ αἰτίζων· ἀχρημοσύνη γὰρ ἀνώγει· ἔνθ’ ἄλλοι μὲν πάντεσ ἐνέπλησάν τ’ ἔδοσάν τε, οὗτοσ δὲ θρήνυι πρυμνὸν βάλε δεξιὸν ὦμον. ἡ μὲν ἄρ’ ὣσ ἀγόρευε μετὰ δμῳῇσι γυναιξίν, ἡμένη ἐν θαλάμῳ·

ὁ δ’ ἐδείπνεε δῖοσ Ὀδυσσεύσ· ἡ δ’ ἐπὶ οἷ καλέσασα προσηύδα δῖον ὑφορβόν· "ἔρχεο, δῖ’ Εὔμαιε, κιὼν τὸν ξεῖνον ἄνωχθι ἐλθέμεν, ὄφρα τί μιν προσπτύξομαι ἠδ’ ἐρέωμαι εἴ που Ὀδυσσῆοσ ταλασίφρονοσ ἠὲ πέπυσται ἢ ἴδεν ὀφθαλμοῖσι·

πολυπλάγκτῳ γὰρ ἐοίκε. τὴν δ’ ἀπαμειβόμενοσ προσέφησ, Εὔμαιε συβῶτα "εἰ γάρ τοι, βασίλεια, σιωπήσειαν Ἀχαιοί·

οἷ’ ὅ γε μυθεῖται, θέλγοιτό κέ τοι φίλον ἦτορ. τρεῖσ γὰρ δή μιν νύκτασ ἔχον, τρία δ’ ἤματ’ ἔρυξα ἐν κλισίῃ· πρῶτον γὰρ ἔμ’ ἵκετο νηὸσ ἀποδράσ· ἀλλ’ οὔ πω κακότητα διήνυσεν ἣν ἀγορεύων. ὡσ δ’ ὅτ’ ἀοιδὸν ἀνὴρ ποτιδέρκεται, ὅσ τε θεῶν ἒξ ἀείδει δεδαὼσ ἔπε’ ἱμερόεντα βροτοῖσι, τοῦ δ’ ἄμοτον μεμάασιν ἀκουέμεν, ὁππότ’ ἀείδῃ· ὣσ ἐμὲ κεῖνοσ ἔθελγε παρήμενοσ ἐν μεγάροισι. φησὶ δ’ Ὀδυσσῆοσ ξεῖνοσ πατρώϊοσ εἶναι, Κρήτῃ ναιετάων, ὅθι Μίνωοσ γένοσ ἐστίν. ἔνθεν δὴ νῦν δεῦρο τόδ’ ἵκετο πήματα πάσχων, προπροκυλινδόμενοσ· στεῦται δ’ Ὀδυσῆοσ ἀκοῦσαι, ἀγχοῦ, Θεσπρωτῶν ἀνδρῶν ἐν πίονι δήμῳ, ζωοῦ· πολλὰ δ’ ἄγει κειμήλια ὅνδε δόμονδε. τὸν δ’ αὖτε προσέειπε περίφρων Πηνελόπεια·

"ἔρχεο, δεῦρο κάλεσσον, ἵν’ ἀντίον αὐτὸσ ἐνίσπῃ. οὗτοι δ’ ἠὲ θύρῃσι καθήμενοι ἑψιαάσθων. ἢ αὐτοῦ κατὰ δώματ’, ἐπεί σφισι θυμὸσ ἐύ̈φρων. αὐτῶν μὲν γὰρ κτήματ’ ἀκήρατα κεῖτ’ ἐνὶ οἴκῳ, σῖτοσ καὶ μέθυ ἡδύ· τὰ μὲν οἰκῆεσ ἔδουσιν, οἱ δ’ εἰσ ἡμέτερον πωλεύμενοι ἤματα πάντα, βοῦσ ἱερεύοντεσ καὶ ὀί̈σ καὶ πίονασ αἶγασ, εἰλαπινάζουσιν πίνουσί τε αἴθοπα οἶνον, μαψιδίωσ· τὰ δὲ πολλὰ κατάνεται. οὐ γὰρ ἔπ’ ἀνήρ, οἱο͂σ Ὀδυσσεὺσ ἔσκεν, ἀρὴν ἀπὸ οἴκου ἀμῦναι. εἰ δ’ Ὀδυσεὺσ ἔλθοι καὶ ἵκοιτ’ ἐσ πατρίδα γαῖαν, αἶψά κε σὺν ᾧ παιδὶ βίασ ἀποτίσεται ἀνδρῶν. ὣσ φάτο, Τηλέμαχοσ δὲ μέγ’ ἔπταρεν, ἀμφὶ δὲ δῶμα σμερδαλέον κονάβησε·

γέλασσε δὲ Πηνελόπεια, αἶψα δ’ ἄρ’ Εὔμαιον ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· "ἔρχεό μοι, τὸν ξεῖνον ἐναντίον ὧδε κάλεσσον.

οὐχ ὁράᾳσ ὅ μοι υἱὸσ ἐπέπταρε πᾶσιν ἔπεσσι; τῷ κε καὶ οὐκ ἀτελὴσ θάνατοσ μνηστῆρσι γένοιτο πᾶσι μάλ’, οὐδέ κέ τισ θάνατον καὶ κῆρασ ἀλύξει. ἄλλο δέ τοι ἐρέω, σὺ δ’ ἐνὶ φρεσὶ βάλλεο σῇσιν· αἴ κ’ αὐτὸν γνώω νημερτέα πάντ’ ἐνέποντα, ἕσσω μιν χλαῖνάν τε χιτῶνά τε, εἵματα καλά. ὣσ φάτο, βῆ δὲ συφορβόσ, ἐπεὶ τὸν μῦθον ἄκουσεν·

ἀγχοῦ δ’ ἱστάμενοσ ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· "ξεῖνε πάτερ, καλέει σε περίφρων Πηνελόπεια, μήτηρ Τηλεμάχοιο·

μεταλλῆσαί τί ἑ θυμὸσ ἀμφὶ πόσει κέλεται, καὶ κήδεά περ πεπαθυίῃ. εἰ δέ κέ σε γνώῃ νημερτέα πάντ’ ἐνέποντα, ἕσσει σε χλαῖνάν τε χιτῶνά τε, τῶν σὺ μάλιστα χρηί̈ζεισ· σῖτον δὲ καὶ αἰτίζων κατὰ δῆμον γαστέρα βοσκήσεισ· δώσει δέ τοι ὅσ κ’ ἐθέλῃσι. τὸν δ’ αὖτε προσέειπε πολύτλασ δῖοσ Ὀδυσσεύσ·

"Εὔμαι’, αἶψά κ’ ἐγὼ νημερτέα πάντ’ ἐνέποιμι κούρῃ Ἰκαρίοιο, περίφρονι Πηνελοπείῃ· οἶδα γὰρ εὖ περὶ κείνου, ὁμὴν δ’ ἀνεδέγμεθ’ ὀϊζύν. ἀλλὰ μνηστήρων χαλεπῶν ὑποδείδι’ ὅμιλον, τῶν ὕβρισ τε βίη τε σιδήρεον οὐρανὸν ἵκει. καὶ γὰρ νῦν, ὅτε μ’ οὗτοσ ἀνὴρ κατὰ δῶμα κιόντα οὔ τι κακὸν ῥέξαντα βαλὼν ὀδύνῃσιν ἔδωκεν, οὔτε τι Τηλέμαχοσ τό γ’ ἐπήρκεσεν οὔτε τισ ἄλλοσ. τῷ νῦν Πηνελόπειαν ἐνὶ μεγάροισιν ἄνωχθι μεῖναι, ἐπειγομένην περ, ἐσ ἠέλιον καταδύντα· καὶ τότε μ’ εἰρέσθω πόσιοσ πέρι νόστιμον ἦμαρ, ἀσσοτέρω καθίσασα παραὶ πυρί· εἵματα γάρ τοι λύγρ’ ἔχω· οἶσθα καὶ αὐτόσ, ἐπεί σε πρῶθ’ ἱκέτευσα. ὣσ φάτο, βῆ δὲ συφορβόσ, ἐπεὶ τὸν μῦθον ἄκουσε.

τὸν δ’ ὑπὲρ οὐδοῦ βάντα προσηύδα Πηνελόπεια· "οὐ σύ γ’ ἄγεισ, Εὔμαιε·

τί τοῦτ’ ἐνόησεν ἀλήτησ; ἦ τινά που δείσασ ἐξαίσιον ἠε͂ καὶ ἄλλωσ αἰδεῖται κατὰ δῶμα; κακὸσ δ’ αἰδοῖοσ ἀλήτησ. τὴν δ’ ἀπαμειβόμενοσ προσέφησ, Εὔμαιε συβῶτα·

"μυθεῖται κατὰ μοῖραν, ἅ πέρ κ’ οἰοίτο καὶ ἄλλοσ, ὕβριν ἀλυσκάζων ἀνδρῶν ὑπερηνορεόντων. ἀλλά σε μεῖναι ἄνωγεν ἐσ ἠέλιον καταδύντα. καὶ δὲ σοὶ ὧδ’ αὐτῇ πολὺ κάλλιον, ὦ βασίλεια, οἰήν πρὸσ ξεῖνον φάσθαι ἔποσ ἠδ’ ἐπακοῦσαι. " τὸν δ’ αὖτε προσέειπε περίφρων Πηνελόπεια· "οὐκ ἄφρων ὁ ξεῖνοσ· ὀί̈εται, ὥσ περ ἂν εἰή· οὐ γάρ πού τινεσ ὧδε καταθνητῶν ἀνθρώπων ἀνέρεσ ὑβρίζοντεσ ἀτάσθαλα μηχανόωνται. ἡ μὲν ἄρ’ ὣσ ἀγόρευεν, ὁ δ’ ᾤχετο δῖοσ ὑφορβὸσ μνηστήρων ἐσ ὅμιλον, ἐπεὶ διεπέφραδε πάντα.

αἶψα δὲ Τηλέμαχον ἔπεα πτερόεντα προσηύδα, ἄγχι σχὼν κεφαλήν, ἵνα μὴ πευθοίαθ’ οἱ ἄλλοι· "ὦ φίλ’, ἐγὼ μὲν ἄπειμι, σύασ καὶ κεῖνα φυλάξων, σὸν καὶ ἐμὸν βίοτον·

σοὶ δ’ ἐνθάδε πάντα μελόντων. αὐτὸν μέν σε πρῶτα σάω, καὶ φράζεο θυμῷ μή τι πάθῃσ· πολλοὶ δὲ κακὰ φρονέουσιν Ἀχαιῶν, τοὺσ Ζεὺσ ἐξολέσειε πρὶν ἡμῖν πῆμα γενέσθαι. τὸν δ’ αὖ Τηλέμαχοσ πεπνυμένοσ ἀντίον ηὔδα·

"ἔσσεται οὕτωσ, ἄττα· σὺ δ’ ἔρχεο δειελιήσασ· ἠῶθεν δ’ ἰέναι καὶ ἄγειν ἱερήϊα καλά· αὐτὰρ ἐμοὶ τάδε πάντα καὶ ἀθανάτοισι μελήσει. ὣσ φάθ’, ὁ δ’ αὖτισ ἄρ’ ἕζετ’ ἐϋξέστου ἐπὶ δίφρου, πλησάμενοσ δ’ ἄρα θυμὸν ἐδητύοσ ἠδὲ ποτῆτοσ βῆ ῥ’ ἴμεναι μεθ’ ὑάσ, λίπε δ’ ἑρ́κεά τε μέγαρόν τε, πλεῖον δαιτυμόνων·

οἱ δ’ ὀρχηστυῖ καὶ ἀοιδῇ τέρποντ’· ἤδη γὰρ καὶ ἐπήλυθε δείελον ἦμαρ.

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION