Homer, Odyssey, Book 21

(호메로스, 오디세이아, Book 21)

τῇ δ’ ἄρ’ ἐπὶ φρεσὶ θῆκε θεὰ γλαυκῶπισ Ἀθήνη, κούρῃ Ἰκαρίοιο, περίφρονι Πηνελοπείῃ, τόξον μνηστήρεσσι θέμεν πολιόν τε σίδηρον ἐν μεγάροισ Ὀδυσῆοσ, ἀέθλια καὶ φόνου ἀρχήν. κλίμακα δ’ ὑψηλὴν προσεβήσετο οἱο͂ δόμοιο, εἵλετο δὲ κληῖ̈δ’ εὐκαμπέα χειρὶ παχείῃ καλὴν χαλκείην· κώπη δ’ ἐλέφαντοσ ἐπῆεν. βῆ δ’ ἴμεναι θάλαμόνδε σὺν ἀμφιπόλοισι γυναιξὶν ἔσχατον· ἔνθα δέ οἱ κειμήλια κεῖτο ἄνακτοσ, χαλκόσ τε χρυσόσ τε πολύκμητόσ τε σίδηροσ. ἔνθα δὲ τόξον κεῖτο παλίντονον ἠδὲ φαρέτρη ἰοδόκοσ, πολλοὶ δ’ ἔνεσαν στονόεντεσ ὀϊστοί, δῶρα τά οἱ ξεῖνοσ Λακεδαίμονι δῶκε τυχήσασ Ἴφιτοσ Εὐρυτίδησ, ἐπιείκελοσ ἀθανάτοισι. τὼ δ’ ἐν Μεσσήνῃ ξυμβλήτην ἀλλήλοιϊν οἴκῳ ἐν Ὀρτιλόχοιο δαί̈φρονοσ. ἦ τοι Ὀδυσσεὺσ ἦλθε μετὰ χρεῖοσ, τό ῥά οἱ πᾶσ δῆμοσ ὄφελλε· μῆλα γὰρ ἐξ Ἰθάκησ Μεσσήνιοι ἄνδρεσ ἀείραν νηυσὶ πολυκλήϊσι τριηκόσι’ ἠδὲ νομῆασ. τῶν ἕνεκ’ ἐξεσίην πολλὴν ὁδὸν ἦλθεν Ὀδυσσεὺσ παιδνὸσ ἐών· πρὸ γὰρ ἧκε πατὴρ ἄλλοι τε γέροντεσ. Ἴφιτοσ αὖθ’ ἵππουσ διζήμενοσ, αἵ οἱ ὄλοντο δώδεκα θήλειαι, ὑπὸ δ’ ἡμίονοι ταλαεργοί· αἳ δή οἱ καὶ ἔπειτα φόνοσ καὶ μοῖρα γένοντο, ἐπεὶ δὴ Διὸσ υἱὸν ἀφίκετο καρτερόθυμον, φῶθ’ Ἡρακλῆα, μεγάλων ἐπιίστορα ἔργων, ὅσ μιν ξεῖνον ἐόντα κατέκτανεν ᾧ ἐνὶ οἴκῳ, σχέτλιοσ, οὐδὲ θεῶν ὄπιν ᾐδέσατ’ οὐδὲ τράπεζαν, τὴν ἥν οἱ παρέθηκεν· ἔπειτα δὲ πέφνε καὶ αὐτόν, ἵππουσ δ’ αὐτὸσ ἔχε κρατερώνυχασ ἐν μεγάροισι. τὰσ ἐρέων Ὀδυσῆϊ συνήντετο, δῶκε δὲ τόξον, τὸ πρὶν μέν ῥ’ ἐφόρει μέγασ Εὔρυτοσ, αὐτὰρ ὁ παιδὶ κάλλιπ’ ἀποθνῄσκων ἐν δώμασιν ὑψηλοῖσι. τῷ δ’ Ὀδυσεὺσ ξίφοσ ὀξὺ καὶ ἄλκιμον ἔγχοσ ἔδωκεν, ἀρχὴν ξεινοσύνησ προσκηδέοσ· οὐδὲ τραπέζῃ γνώτην ἀλλήλων· πρὶν γὰρ Διὸσ υἱὸσ ἔπεφνεν Ἴφιτον Εὐρυτίδην, ἐπιείκελον ἀθανάτοισιν, ὅσ οἱ τόξον ἔδωκε. τὸ δ’ οὔ ποτε δῖοσ Ὀδυσσεὺσ ἐρχόμενοσ πόλεμόνδε μελαινάων ἐπὶ νηῶν ᾑρεῖτ’, ἀλλ’ αὐτοῦ μνῆμα ξείνοιο φίλοιο κέσκετ’ ἐνὶ μεγάροισι, φόρει δέ μιν ἧσ ἐπὶ γαίησ. ἡ δ’ ὅτε δὴ θάλαμον τὸν ἀφίκετο δῖα γυναικῶν οὐδόν τε δρύϊνον προσεβήσετο, τόν ποτε τέκτων ξέσσεν ἐπισταμένωσ καὶ ἐπὶ στάθμην ἴθυνεν, ἐν δὲ σταθμοὺσ ἄρσε, θύρασ δ’ ἐπέθηκε φαεινάσ, αὐτίκ’ ἄρ’ ἥ γ’ ἱμάντα θοῶσ ἀπέλυσε κορώνησ, ἐν δὲ κληῖ̈δ’ ἧκε, θυρέων δ’ ἀνέκοπτεν ὀχῆασ ἄντα τιτυσκομένη·

τὰ δ’ ἀνέβραχεν ἠύ̈τε ταῦροσ βοσκόμενοσ λειμῶνι· τόσ’ ἔβραχε καλὰ θύρετρα πληγέντα κληί̈δι, πετάσθησαν δέ οἱ ὦκα. ἡ δ’ ἄρ’ ἐφ’ ὑψηλῆσ σανίδοσ βῆ· ἔνθα δὲ χηλοὶ ἕστασαν, ἐν δ’ ἄρα τῇσι θυώδεα εἵματ’ ἔκειτο. ἔνθεν ὀρεξαμένη ἀπὸ πασσάλου αἴνυτο τόξον αὐτῷ γωρυτῷ, ὅσ οἱ περίκειτο φαεινόσ. ἑζομένη δὲ κατ’ αὖθι, φίλοισ ἐπὶ γούνασι θεῖσα, κλαῖε μάλα λιγέωσ, ἐκ δ’ ᾕρεε τόξον ἄνακτοσ. ἡ δ’ ἐπεὶ οὖν τάρφθη πολυδακρύτοιο γόοιο, βῆ ῥ’ ἴμεναι μέγαρόνδε μετὰ μνηστῆρασ ἀγαυοὺσ τόξον ἔχουσ’ ἐν χειρὶ παλίντονον ἠδὲ φαρέτρην ἰοδόκον· πολλοὶ δ’ ἔνεσαν στονόεντεσ ὀϊστοί. τῇ δ’ ἄρ’ ἅμ’ ἀμφίπολοι φέρον ὄγκιον, ἔνθα σίδηροσ κεῖτο πολὺσ καὶ χαλκόσ, ἀέθλια τοῖο ἄνακτοσ. ἡ δ’ ὅτε δὴ μνηστῆρασ ἀφίκετο δῖα γυναικῶν, στῆ ῥα παρὰ σταθμὸν τέγεοσ πύκα ποιητοῖο, ἄντα παρειάων σχομένη λιπαρὰ κρήδεμνα. ἀμφίπολοσ δ’ ἄρα οἱ κεδνὴ ἑκάτερθε παρέστη. αὐτίκα δὲ μνηστῆρσι μετηύδα καὶ φάτο μῦθον· "κέκλυτέ μευ, μνηστῆρεσ ἀγήνορεσ, οἳ τόδε δῶμα ἐχράετ’ ἐσθιέμεν καὶ πινέμεν ἐμμενὲσ αἰεὶ ἀνδρὸσ ἀποιχομένοιο πολὺν χρόνον·

οὐδέ τιν’ ἄλλην μύθου ποιήσασθαι ἐπισχεσίην ἐδύνασθε, ἀλλ’ ἐμὲ ἱέμενοι γῆμαι θέσθαι τε γυναῖκα. ἀλλ’ ἄγετε, μνηστῆρεσ, ἐπεὶ τόδε φαίνετ’ ἀέθλον. θήσω γὰρ μέγα τόξον Ὀδυσσῆοσ θείοιο· ὃσ δέ κε ῥηί̈τατ’ ἐντανύσῃ βιὸν ἐν παλάμῃσι καὶ διοϊστεύσῃ πελέκεων δυοκαίδεκα πάντων, τῷ κεν ἅμ’ ἑσποίμην, νοσφισσαμένη τόδε δῶμα κουρίδιον, μάλα καλόν, ἐνίπλειον βιότοιο, τοῦ ποτὲ μεμνήσεσθαι ὀί̈ομαι ἔν περ ὀνείρῳ. ὣσ φάτο, καί ῥ’ Εὔμαιον ἀνώγει, δῖον ὑφορβόν, τόξον μνηστήρεσσι θέμεν πολιόν τε σίδηρον.

δακρύσασ δ’ Εὔμαιοσ ἐδέξατο καὶ κατέθηκε· κλαῖε δὲ βουκόλοσ ἄλλοθ’, ἐπεὶ ἴδε τόξον ἄνακτοσ. Ἀντίνοοσ δ’ ἐνένιπεν ἔποσ τ’ ἔφατ’ ἔκ τ’ ὀνόμαζε· "νήπιοι ἀγροιῶται, ἐφημέρια φρονέοντεσ, ἆ δειλώ, τί νυ δάκρυ κατείβετον ἠδὲ γυναικὶ θυμὸν ἐνὶ στήθεσσιν ὀρίνετον;

ᾗ τε καὶ ἄλλωσ κεῖται ἐν ἄλγεσι θυμόσ, ἐπεὶ φίλον ὤλεσ’ ἀκοίτην. ἀλλ’ ἀκέων δαίνυσθε καθήμενοι, ἠὲ θύραζε κλαίετον ἐξελθόντε, κατ’ αὐτόθι τόξα λιπόντε, μνηστήρεσσιν ἀέθλον ἀάατον· οὐ γὰρ ὀί̈ω ῥηϊδίωσ τόδε τόξον ἐύ̈ξοον ἐντανύεσθαι. οὐ γάρ τισ μέτα τοῖοσ ἀνὴρ ἐν τοίσδεσι πᾶσιν οἱο͂σ Ὀδυσσεὺσ ἔσκεν· ἐγὼ δέ μιν αὐτὸσ ὄπωπα, καὶ γὰρ μνήμων εἰμί, πάϊσ δ’ ἔτι νήπιοσ ἠᾶ. ὣσ φάτο, τῷ δ’ ἄρα θυμὸσ ἐνὶ στήθεσσιν ἐώλπει νευρὴν ἐντανύσειν διοϊστεύσειν τε σιδήρου.

ἦ τοι ὀϊστοῦ γε πρῶτοσ γεύσεσθαι ἔμελλεν ἐκ χειρῶν Ὀδυσῆοσ ἀμύμονοσ, ὃν τότ’ ἀτίμα ἥμενοσ ἐν μεγάροισ, ἐπὶ δ’ ὤρνυε πάντασ ἑταίρουσ. τοῖσι δὲ καὶ μετέειφ’ ἱερὴ ἲσ Τηλεμάχοιο·

"ὢ πόποι, ἦ μάλα με Ζεὺσ ἄφρονα θῆκε Κρονίων· μήτηρ μέν μοί φησι φίλη, πινυτή περ ἐοῦσα, ἄλλῳ ἅμ’ ἕψεσθαι νοσφισσαμένη τόδε δῶμα· αὐτὰρ ἐγὼ γελόω καὶ τέρπομαι ἄφρονι θυμῷ. ἀλλ’ ἄγετε, μνηστῆρεσ, ἐπεὶ τόδε φαίνετ’ ἀέθλον, οἱή νῦν οὐκ ἔστι γυνὴ κατ’ Ἀχαιί̈δα γαῖαν, οὔτε Πύλου ἱερῆσ οὔτ’ Ἄργεοσ οὔτε Μυκήνησ· οὔτ’ αὐτῆσ Ἰθάκησ οὔτ’ ἠπείροιο μελαίνησ· καὶ δ’ αὐτοὶ τόδε γ’ ἴστε· τί με χρὴ μητέροσ αἴνου; ἀλλ’ ἄγε μὴ μύνῃσι παρέλκετε μηδ’ ἔτι τόξου δηρὸν ἀποτρωπᾶσθε τανυστύοσ, ὄφρα ἴδωμεν. καὶ δέ κεν αὐτὸσ ἐγὼ τοῦ τόξου πειρησαίμην· εἰ δέ κεν ἐντανύσω διοϊστεύσω τε σιδήρου, οὔ κέ μοι ἀχνυμένῳ τάδε δώματα πότνια μήτηρ λείποι ἅμ’ ἄλλῳ ἰοῦσ’, ὅτ’ ἐγὼ κατόπισθε λιποίμην οἱο͂́σ τ’ ἤδη πατρὸσ ἀέθλια κάλ’ ἀνελέσθαι. ἦ καὶ ἀπ’ ὤμοιϊν χλαῖναν θέτο φοινικόεσσαν ὀρθὸσ ἀναί̈ξασ, ἀπὸ δὲ ξίφοσ ὀξὺ θέτ’ ὤμων.

πρῶτον μὲν πελέκεασ στῆσεν, διὰ τάφρον ὀρύξασ πᾶσι μίαν μακρήν, καὶ ἐπὶ στάθμην ἴθυνεν, ἀμφὶ δὲ γαῖαν ἔναξε· τάφοσ δ’ ἕλε πάντασ ἰδόντασ, ὡσ εὐκόσμωσ στῆσε· πάροσ δ’ οὐ πώ ποτ’ ὀπώπει. στῆ δ’ ἄρ’ ἐπ’ οὐδὸν ἰὼν καὶ τόξου πειρήτιζε. τρὶσ μέν μιν πελέμιξεν ἐρύσσεσθαι μενεαίνων, τρὶσ δὲ μεθῆκε βίησ, ἐπιελπόμενοσ τό γε θυμῷ, νευρὴν ἐντανύειν διοϊστεύσειν τε σιδήρου. καί νύ κε δή ῥ’ ἐτάνυσσε βίῃ τὸ τέταρτον ἀνέλκων, ἀλλ’ Ὀδυσεὺσ ἀνένευε καὶ ἔσχεθεν ἱέμενόν περ. τοῖσ δ’ αὖτισ μετέειφ’ ἱερὴ ἲσ Τηλεμάχοιο· "ὢ πόποι, ἦ καὶ ἔπειτα κακόσ τ’ ἔσομαι καὶ ἄκικυσ, ἠὲ νεώτερόσ εἰμι καὶ οὔ πω χερσὶ πέποιθα ἄνδρ’ ἀπαμύνασθαι, ὅτε τισ πρότεροσ χαλεπήνῃ.

ἀλλ’ ἄγεθ’, οἵ περ ἐμεῖο βίῃ προφερέστεροί ἐστε, τόξου πειρήσασθε, καὶ ἐκτελέωμεν ἀέθλον. ὣσ εἰπὼν τόξον μὲν ἀπὸ ἑό θῆκε χαμᾶζε, κλίνασ κολλητῇσιν ἐϋξέστῃσ σανίδεσσιν, αὐτοῦ δ’ ὠκὺ βέλοσ καλῇ προσέκλινε κορώνῃ, ἂψ δ’ αὖτισ κατ’ ἄρ’ ἕζετ’ ἐπὶ θρόνου ἔνθεν ἀνέστη.

τοῖσιν δ’ Ἀντίνοοσ μετέφη, Εὐπείθεοσ υἱόσ·

"ὄρνυσθ’ ἑξείησ ἐπιδέξια πάντεσ ἑταῖροι, ἀρξάμενοι τοῦ χώρου ὅθεν τέ περ οἰνοχοεύει. ὣσ ἔφατ’ Ἀντίνοοσ, τοῖσιν δ’ ἐπιήνδανε μῦθοσ.

Λειώδησ δὲ πρῶτοσ ἀνίστατο, Οἴνοποσ υἱόσ, ὅ σφι θυοσκόοσ ἔσκε, παρὰ κρητῆρα δὲ καλὸν ἷζε μυχοίτατοσ αἰέν· ἀτασθαλίαι δέ οἱ οἰῴ ἐχθραὶ ἔσαν, πᾶσιν δὲ νεμέσσα μνηστήρεσσιν· ὅσ ῥα τότε πρῶτοσ τόξον λάβε καὶ βέλοσ ὠκύ. στῆ δ’ ἄρ’ ἐπ’ οὐδὸν ἰὼν καὶ τόξου πειρήτιζεν, οὐδέ μιν ἐντάνυσε· πρὶν γὰρ κάμε χεῖρασ ἀνέλκων ἀτρίπτουσ ἁπαλάσ· μετὰ δὲ μνηστῆρσιν ἐείπεν· "ὦ φίλοι, οὐ μὲν ἐγὼ τανύω, λαβέτω δὲ καὶ ἄλλοσ.

πολλοὺσ γὰρ τόδε τόξον ἀριστῆασ κεκαδήσει θυμοῦ καὶ ψυχῆσ, ἐπεὶ ἦ πολὺ φέρτερόν ἐστι τεθνάμεν ἢ ζώοντασ ἁμαρτεῖν, οὗθ’ ἕνεκ’ αἰεὶ ἐνθάδ’ ὁμιλέομεν, ποτιδέγμενοι ἤματα πάντα. νῦν μέν τισ καὶ ἔλπετ’ ἐνὶ φρεσὶν ἠδὲ μενοινᾷ γῆμαι Πηνελόπειαν, Ὀδυσσῆοσ παράκοιτιν. αὐτὰρ ἐπὴν τόξου πειρήσεται ἠδὲ ἴδηται, ἄλλην δή τιν’ ἔπειτα Ἀχαιϊάδων εὐπέπλων μνάσθω ἐέδνοισιν διζήμενοσ· ἡ δέ κ’ ἔπειτα γήμαιθ’ ὅσ κε πλεῖστα πόροι καὶ μόρσιμοσ ἔλθοι. ὣσ ἄρ’ ἐφώνησεν καὶ ἀπὸ ἑό τόξον ἔθηκε, κλίνασ κολλητῇσιν ἐϋξέστῃσ σανίδεσσιν, αὐτοῦ δ’ ὠκὺ βέλοσ καλῇ προσέκλινε κορώνῃ, ἂψ δ’ αὖτισ κατ’ ἄρ ἕζετ’ ἐπὶ θρόνου ἔνθεν ἀνέστη.

Ἀντίνοοσ δ’ ἐνένιπεν ἔποσ τ’ ἔφατ’ ἔκ τ’ ὀνόμαζε· "λειῶδεσ, ποῖόν σε ἔποσ φύγεν ἑρ́κοσ ὀδόντων, δεινόν τ’ ἀργαλέον τε, ‐ νεμεσσῶμαι δέ τ’ ἀκούων ‐ εἰ δὴ τοῦτό γε τόξον ἀριστῆασ κεκαδήσει θυμοῦ καὶ ψυχῆσ, ἐπεὶ οὐ δύνασαι σὺ τανύσσαι. οὐ γάρ τοί σέ γε τοῖον ἐγείνατο πότνια μήτηρ οἱο͂́ν τε ῥυτῆρα βιοῦ τ’ ἔμεναι καὶ ὀϊστῶν· ἀλλ’ ἄλλοι τανύουσι τάχα μνηστῆρεσ ἀγαυοί. ὣσ φάτο, καί ῥ’ ἐκέλευσε Μελάνθιον, αἰπόλον αἰγῶν·

"ἄγρει δή, πῦρ κῆον ἐνὶ μεγάροισι, Μελανθεῦ, πὰρ δὲ τίθει δίφρον τε μέγαν καὶ κῶασ ἐπ’ αὐτοῦ, ἐκ δὲ στέατοσ ἔνεικε μέγαν τροχὸν ἔνδον ἐόντοσ, ὄφρα νέοι θάλποντεσ, ἐπιχρίοντεσ ἀλοιφῇ, τόξου πειρώμεσθα καὶ ἐκτελέωμεν ἀέθλον. ὣσ φάθ’, ὁ δ’ αἶψ’ ἀνέκαιε Μελάνθιοσ ἀκάματον πῦρ, πὰρ δὲ φέρων δίφρον θῆκεν καὶ κῶασ ἐπ’ αὐτοῦ, ἐκ δὲ στέατοσ ἔνεικε μέγαν τροχὸν ἔνδον ἐόντοσ·

τῷ ῥα νέοι θάλποντεσ ἐπειρῶντ’· οὐδ’ ἐδύναντο ἐντανύσαι, πολλὸν δὲ βίησ ἐπιδευέεσ ἦσαν. Ἀντίνοοσ δ’ ἔτ’ ἐπεῖχε καὶ Εὐρύμαχοσ θεοειδήσ, ἀρχοὶ μνηστήρων·

ἀρετῇ δ’ ἔσαν ἔξοχ’ ἄριστοι. τὼ δ’ ἐξ οἴκου βῆσαν ὁμαρτήσαντεσ ἅμ’ ἄμφω βουκόλοσ ἠδὲ συφορβὸσ Ὀδυσσῆοσ θείοιο· ἐκ δ’ αὐτὸσ μετὰ τοὺσ δόμου ἤλυθε δῖοσ Ὀδυσσεύσ. ἀλλ’ ὅτε δή ῥ’ ἐκτὸσ θυρέων ἔσαν ἠδὲ καὶ αὐλῆσ, φθεγξάμενόσ σφε ἔπεσσι προσηύδα μειλιχίοισι· "βουκόλε καὶ σύ, συφορβέ, ἔποσ τί κε μυθησαίμην, ἦ αὐτὸσ κεύθω;

φάσθαι δέ με θυμὸσ ἀνώγει. ποῖοί κ’ εἶτ’ Ὀδυσῆϊ ἀμυνέμεν, εἴ ποθεν ἔλθοι ὧδε μάλ’ ἐξαπίνησ καί τισ θεὸσ αὐτὸν ἐνείκαι; ἤ κε μνηστήρεσσιν ἀμύνοιτ’ ἦ Ὀδυσῆϊ; εἴπαθ’ ὅπωσ ὑμέασ κραδίη θυμόσ τε κελεύει. τὸν δ’ αὖτε προσέειπε βοῶν ἐπιβουκόλοσ ἀνήρ·

"Ζεῦ πάτερ, αἲ γὰρ τοῦτο τελευτήσειασ ἐέλδωρ, ὡσ ἔλθοι μὲν κεῖνοσ ἀνήρ, ἀγάγοι δέ ἑ δαίμων· γνοίησ χ’ οἱή ἐμὴ δύναμισ καὶ χεῖρεσ ἕπονται. ὣσ δ’ αὔτωσ Εὔμαιοσ ἐπεύχετο πᾶσι θεοῖσι νοστῆσαι Ὀδυσῆα πολύφρονα ὅνδε δόμονδε.

αὐτὰρ ἐπεὶ δὴ τῶν γε νόον νημερτέ’ ἀνέγνω, ἐξαῦτίσ σφε ἔπεσσιν ἀμειβόμενοσ προσέειπεν·

"ἔνδον μὲν δὴ ὅδ’ αὐτὸσ ἐγώ, κακὰ πολλὰ μογήσασ ἤλυθον εἰκοστῷ ἔτεϊ ἐσ πατρίδα γαῖαν.

γιγνώσκω δ’ ὡσ σφῶϊν ἐελδομένοισιν ἱκάνω οἰοίσι δμώων· τῶν δ’ ἄλλων οὔ τευ ἄκουσα εὐξαμένου ἐμὲ αὖτισ ὑπότροπον οἴκαδ’ ἱκέσθαι. σφῶϊν δ’, ὡσ ἔσεταί περ, ἀληθείην καταλέξω. εἴ χ’ ὑπ’ ἐμοί γε θεὸσ δαμάσῃ μνηστῆρασ ἀγαυούσ, ἄξομαι ἀμφοτέροισ ἀλόχουσ καὶ κτήματ’ ὀπάσσω οἰκία τ’ ἐγγὺσ ἐμεῖο τετυγμένα· καί μοι ἔπειτα Τηλεμάχου ἑτάρω τε κασιγνήτω τε ἔσεσθον. εἰ δ’ ἄγε δή, καὶ σῆμα ἀριφραδὲσ ἄλλο τι δείξω, ὄφρα μ’ ἐὺ̈ γνῶτον πιστωθῆτόν τ’ ἐνὶ θυμῷ, οὐλήν, τήν ποτέ με σῦσ ἤλασε λευκῷ ὀδόντι Παρνησόνδ’ ἐλθόντα σὺν υἱάσιν Αὐτολύκοιο. ὣσ εἰπὼν ῥάκεα μεγάλησ ἀποέργαθεν οὐλῆσ.

τὼ δ’ ἐπεὶ εἰσιδέτην εὖ τ’ ἐφράσσαντο ἕκαστα, κλαῖον ἄρ’ ἀμφ’ Ὀδυσῆϊ δαί̈φρονι χεῖρε βαλόντε, καὶ κύνεον ἀγαπαζόμενοι κεφαλήν τε καὶ ὤμουσ ὣσ δ’ αὔτωσ Ὀδυσεὺσ κεφαλὰσ καὶ χεῖρασ ἔκυσσε. καί νύ κ’ ὀδυρομένοισιν ἔδυ φάοσ ἠελίοιο, εἰ μὴ Ὀδυσσεὺσ αὐτὸσ ἐρύκακε φώνησέν τε· "παύεσθον κλαυθμοῖο γόοιό τε, μή τισ ἴδηται ἐξελθὼν μεγάροιο, ἀτὰρ εἴπῃσι καὶ εἴσω.

ἀλλὰ προμνηστῖνοι ἐσέλθετε, μηδ’ ἅμα πάντεσ, πρῶτοσ ἐγώ, μετὰ δ’ ὔμμεσ· ἀτὰρ τόδε σῆμα τετύχθω· ἄλλοι μὲν γὰρ πάντεσ, ὅσοι μνηστῆρεσ ἀγαυοί, οὐκ ἐάσουσιν ἐμοὶ δόμεναι βιὸν ἠδὲ φαρέτρην· ἀλλὰ σύ, δῖ’ Εὔμαιε, φέρων ἀνὰ δώματα τόξον ἐν χείρεσσιν ἐμοὶ θέμεναι, εἰπεῖν τε γυναιξὶ κληῖ̈σαι μεγάροιο θύρασ πυκινῶσ ἀραρυίασ, ἢν δέ τισ ἢ στοναχῆσ ἠὲ κτύπου ἔνδον ἀκούσῃ ἀνδρῶν ἡμετέροισιν ἐν ἑρ́κεσι, μή τι θύραζε προβλώσκειν, ἀλλ’ αὐτοῦ ἀκὴν ἔμεναι παρὰ ἔργῳ. σοὶ δέ, Φιλοίτιε δῖε, θύρασ ἐπιτέλλομαι αὐλῆσ κληῖ̈σαι κληῖ̈δι, θοῶσ δ’ ἐπὶ δεσμὸν ἰῆλαι. ὣσ εἰπὼν εἰσῆλθε δόμουσ εὖ ναιετάοντασ·

ἕζετ’ ἔπειτ’ ἐπὶ δίφρον ἰών, ἔνθεν περ ἀνέστη· ἐσ δ’ ἄρα καὶ τὼ δμῶε ἴτην θείου Ὀδυσῆοσ. Εὐρύμαχοσ δ’ ἤδη τόξον μετὰ χερσὶν ἐνώμα, θάλπων ἔνθα καὶ ἔνθα σέλᾳ πυρόσ·

ἀλλά μιν οὐδ’ ὣσ ἐντανύσαι δύνατο, μέγα δ’ ἔστενε κυδάλιμον κῆρ· ὀχθήσασ δ’ ἄρα εἶροσ τ’ ἔφατ’ ἔκ τ’ ὀνόμαζεν· "ὢ πόποι, ἧ μοι ἄχοσ περί τ’ αὐτοῦ καὶ περὶ πάντων·

οὔ τι γάμου τοσσοῦτον ὀδύρομαι, ἀχνύμενόσ περ· εἰσὶ καὶ ἄλλαι πολλαὶ Ἀχαιί̈δεσ, αἱ μὲν ἐν αὐτῇ ἀμφιάλῳ Ἰθάκῃ, αἱ δ’ ἄλλῃσιν πολίεσσιν· ἀλλ’ εἰ δὴ τοσσόνδε βίησ ἐπιδευέεσ εἰμὲν ἀντιθέου Ὀδυσῆοσ, ὅ τ’ οὐ δυνάμεσθα τανύσσαι τόξον· ἐλεγχείη δὲ καὶ ἐσσομένοισι πυθέσθαι. τὸν δ’ αὖτ’ Ἀντίνοοσ προσέφη, Εὐπείθεοσ υἱόσ·

ἠῶθεν δὲ κέλεσθε Μελάνθιον, αἰπόλον αἰγῶν, αἶγασ ἄγειν, αἳ πᾶσι μέγ’ ἔξοχοι αἰπολίοισιν, ὄφρ’ ἐπὶ μηρία θέντεσ Ἀπόλλωνι κλυτοτόξῳ τόξου πειρώμεσθα καὶ ἐκτελέωμεν ἀέθλον. "Εὐρύμαχ’, οὐχ οὕτωσ ἔσται· νοέεισ δὲ καὶ αὐτόσ. νῦν μὲν γὰρ κατὰ δῆμον ἑορτὴ τοῖο θεοῖο ἁγνή· τίσ δέ κε τόξα τιταίνοιτ’; ἀλλὰ ἕκηλοι κάτθετ’· ἀτὰρ πελέκεάσ γε καὶ εἴ κ’ εἰῶμεν ἅπαντασ ἑστάμεν· οὐ μὲν γάρ τιν’ ἀναιρήσεσθαι ὀί̈ω, ἐλθόντ’ ἐσ μέγαρον Λαερτιάδεω Ὀδυσῆοσ. ἀλλ’ ἄγετ’, οἰνοχόοσ μὲν ἐπαρξάσθω δεπάεσσιν, ὄφρα σπείσαντεσ καταθείομεν ἀγκύλα τόξα· ὣσ ἔφατ’ Ἀντίνοοσ, τοῖσιν δ’ ἐπιήνδανε μῦθοσ.

τοῖσι δὲ κήρυκεσ μὲν ὕδωρ ἐπὶ χεῖρασ ἔχευαν, κοῦροι δὲ κρητῆρασ ἐπεστέψαντο ποτοῖο, νώμησαν δ’ ἄρα πᾶσιν ἐπαρξάμενοι δεπάεσσιν. οἱ δ’ ἐπεὶ οὖν σπεῖσάν τ’ ἔπιόν θ’ ὅσον ἤθελε θυμόσ, τοῖσ δὲ δολοφρονέων μετέφη πολύμητισ Ὀδυσσεύσ· "κέκλυτέ μευ, μνηστῆρεσ ἀγακλειτῆσ βασιλείησ·

ὄφρ’ εἴπω τά με θυμὸσ ἐνὶ στήθεσσι κελεύει· Εὐρύμαχον δὲ μάλιστα καὶ Ἀντίνοον θεοειδέα λίσσομ’, ἐπεὶ καὶ τοῦτο ἔποσ κατὰ μοῖραν ἐείπε, νῦν μὲν παῦσαι τόξον, ἐπιτρέψαι δὲ θεοῖσιν· ἠῶθεν δὲ θεὸσ δώσει κράτοσ ᾧ κ’ ἐθέλῃσιν. ἀλλ’ ἄγ’ ἐμοὶ δότε τόξον ἐύ̈ξοον, ὄφρα μεθ’ ὑμῖν χειρῶν καὶ σθένεοσ πειρήσομαι, ἤ μοι ἔτ’ ἐστὶν ἴσ, οἱή πάροσ ἔσκεν ἐνὶ γναμπτοῖσι μέλεσσιν, ἦ ἤδη μοι ὄλεσσεν ἄλη τ’ ἀκομιστίη τε. ὣσ ἔφαθ’, οἱ δ’ ἄρα πάντεσ ὑπερφιάλωσ νεμέσησαν, δείσαντεσ μὴ τόξον ἐύ̈ξοον ἐντανύσειεν.

Ἀντίνοοσ δ’ ἐνένιπεν ἔποσ τ’ ἔφατ’ ἔκ τ’ ὀνόμαζεν· "ἆ δειλὲ ξείνων, ἔνι τοι φρένεσ οὐδ’ ἠβαιαί·

οὐκ ἀγαπᾷσ ὃ ἕκηλοσ ὑπερφιάλοισι μεθ’ ἡμῖν δαίνυσαι, οὐδέ τι δαιτὸσ ἀμέρδεαι, αὐτὰρ ἀκούεισ μύθων ἡμετέρων καὶ ῥήσιοσ; οὐδέ τισ ἄλλοσ ἡμετέρων μύθων ξεῖνοσ καὶ πτωχὸσ ἀκούει. οἶνόσ σε τρώει μελιηδήσ, ὅσ τε καὶ ἄλλουσ βλάπτει, ὃσ ἄν μιν χανδὸν ἕλῃ μηδ’ αἴσιμα πίνῃ. οἶνοσ καὶ Κένταυρον, ἀγακλυτὸν Εὐρυτίωνα, ἀάσ’ ἐνὶ μεγάρῳ μεγαθύμου Πειριθόοιο, ἐσ Λαπίθασ ἐλθόνθ’· ὁ δ’ ἐπεὶ φρένασ ἀάσεν οἴνῳ, μαινόμενοσ κάκ’ ἔρεξε δόμον κάτα Πειριθόοιο· ἡρ́ωασ δ’ ἄχοσ εἷλε, διὲκ προθύρου δὲ θύραζε ἕλκον ἀναί̈ξαντεσ, ἀπ’ οὐάτα νηλέϊ χαλκῷ ῥῖνάσ τ’ ἀμήσαντεσ· ὁ δὲ φρεσὶν ᾗσιν ἀασθεὶσ ἠί̈εν ἣν ἄτην ὀχέων ἀεσίφρονι θυμῷ. ἐξ οὗ Κενταύροισι καὶ ἀνδράσι νεῖκοσ ἐτύχθη, οἷ δ’ αὐτῷ πρώτῳ κακὸν εὑρ́ετο οἰνοβαρείων. ὣσ καὶ σοὶ μέγα πῆμα πιφαύσκομαι, αἴ κε τὸ τόξον ἐντανύσῃσ· οὐ γάρ τευ ἐπητύοσ ἀντιβολήσεισ ἡμετέρῳ ἐνὶ δήμῳ, ἄφαρ δέ σε νηὶ̈ μελαίνῃ εἰσ Ἔχετον βασιλῆα, βροτῶν δηλήμονα πάντων, πέμψομεν· ἔνθεν δ’ οὔ τι σαώσεαι· ἀλλὰ ἕκηλοσ πῖνέ τε, μηδ’ ἐρίδαινε μετ’ ἀνδράσι κουροτέροισιν. τὸν δ’ αὖτε προσέειπε περίφρων Πηνελόπεια·

"Ἀντίνο’, οὐ μὲν καλὸν ἀτέμβειν οὐδὲ δίκαιον ξείνουσ Τηλεμάχου, ὅσ κεν τάδε δώμαθ’ ἵκηται· ἔλπεαι, αἴ χ’ ὁ ξεῖνοσ Ὀδυσσῆοσ μέγα τόξον ἐντανύσῃ χερσίν τε βίηφί τε ἧφι πιθήσασ, οἴκαδέ μ’ ἄξεσθαι καὶ ἑὴν θήσεσθαι ἄκοιτιν; οὐδ’ αὐτόσ που τοῦτό γ’ ἐνὶ στήθεσσιν ἐόλπε· μηδέ τισ ὑμείων τοῦ γ’ εἵνεκα θυμὸν ἀχεύων ἐνθάδε δαινύσθω, ἐπεὶ οὐδὲ μὲν οὐδὲ ἐοίκεν. τὴν δ’ αὖτ’ Εὐρύμαχοσ, Πολύβου πάϊσ, ἀντίον ηὔδα·

"κούρη Ἰκαρίοιο, περίφρον Πηνελόπεια, οὔ τί σε τόνδ’ ἄξεσθαι ὀϊόμεθ’· οὐδὲ ἐοίκεν· ἀλλ’ αἰσχυνόμενοι φάτιν ἀνδρῶν ἠδὲ γυναικῶν, μή ποτέ τισ εἴπῃσι κακώτεροσ ἄλλοσ Ἀχαιῶν ἦ πολὺ χείρονεσ ἄνδρεσ ἀμύμονοσ ἀνδρὸσ ἄκοιτιν μνῶνται, οὐδέ τι τόξον ἐύ̈ξοον ἐντανύουσιν· ἀλλ’ ἄλλοσ τισ πτωχὸσ ἀνὴρ ἀλαλήμενοσ ἐλθὼν ῥηϊδίωσ ἐτάνυσσε βιόν, διὰ δ’ ἧκε σιδήρου. ὣσ ἐρέουσ’, ἡμῖν δ’ ἂν ἐλέγχεα ταῦτα γένοιτο. " τὸν δ’ αὖτε προσέειπε περίφρων Πηνελόπεια· "Εὐρύμαχ’, οὔ πωσ ἔστιν ἐϋκλεῖασ κατὰ δῆμον ἔμμεναι οἳ δὴ οἶκον ἀτιμάζοντεσ ἔδουσιν ἀνδρὸσ ἀριστῆοσ· τί δ’ ἐλέγχεα ταῦτα τίθεσθε; οὗτοσ δὲ ξεῖνοσ μάλα μὲν μέγασ ἠδ’ εὐπηγήσ, πατρὸσ δ’ ἐξ ἀγαθοῦ γένοσ εὔχεται ἔμμεναι υἱόσ. ἀλλ’ ἄγε οἱ δότε τόξον ἐύ̈ξοον, ὄφρα ἴδωμεν. ὧδε γὰρ ἐξερέω, τὸ δὲ καὶ τετελεσμένον ἔσται· εἴ κέ μιν ἐντανύσῃ, δώῃ δέ οἱ εὖχοσ Ἀπόλλων, ἕσσω μιν χλαῖνάν τε χιτῶνά τε, εἵματα καλά, δώσω δ’ ὀξὺν ἄκοντα, κυνῶν ἀλκτῆρα καὶ ἀνδρῶν, καὶ ξίφοσ ἄμφηκεσ· δώσω δ’ ὑπὸ ποσσὶ πέδιλα, πέμψω δ’ ὅππη μιν κραδίη θυμόσ τε κελεύει. τὴν δ’ αὖ Τηλέμαχοσ πεπνυμένοσ ἀντίον ηὔδα·

"μῆτερ ἐμή, τόξον μὲν Ἀχαιῶν οὔ τισ ἐμεῖο κρείσσων, ᾧ κ’ ἐθέλω, δόμεναί τε καὶ ἀρνήσασθαι, οὔθ’ ὅσσοι κραναὴν Ἰθάκην κάτα κοιρανέουσιν, οὔθ’ ὅσσοι νήσοισι πρὸσ Ἤλιδοσ ἱπποβότοιο· τῶν οὔ τίσ μ’ ἀέκοντα βιήσεται, αἴ κ’ ἐθέλωμι καὶ καθάπαξ ξείνῳ δόμεναι τάδε τόξα φέρεσθαι. ἀλλ’ εἰσ οἶκον ἰοῦσα τὰ σ’ αὐτῆσ ἔργα κόμιζε, ἱστόν τ’ ἠλακάτην τε, καὶ ἀμφιπόλοισι κέλευε ἔργον ἐποίχεσθαι· τόξον δ’ ἄνδρεσσι μελήσει πᾶσι, μάλιστα δ’ ἐμοί· τοῦ γὰρ κράτοσ ἔστ’ ἐνὶ οἴκῳ. ἡ μὲν θαμβήσασα πάλιν οἶκόνδε βεβήκει·

παιδὸσ γὰρ μῦθον πεπνυμένον ἔνθετο θυμῷ. ἐσ δ’ ὑπερῷ’ ἀναβᾶσα σὺν ἀμφιπόλοισι γυναιξὶ κλαῖεν ἔπειτ’ Ὀδυσῆα, φίλον πόσιν, ὄφρα οἱ ὕπνον ἡδὺν ἐπὶ βλεφάροισι βάλε γλαυκῶπισ Ἀθήνη. αὐτὰρ ὁ τόξα λαβὼν φέρε καμπύλα δῖοσ ὑφορβόσ·

μνηστῆρεσ δ’ ἄρα πάντεσ ὁμόκλεον ἐν μεγάροισιν· ὧδε δέ τισ εἴπεσκε νέων ὑπερηνορεόντων· "πῆ δὴ καμπύλα τόξα φέρεισ, ἀμέγαρτε συβῶτα, πλαγκτέ;

τάχ’ αὖ σ’ ἐφ’ ὑέσσι κύνεσ ταχέεσ κατέδονται οἰο͂ν ἀπ’ ἀνθρώπων, οὓσ ἔτρεφεσ, εἴ κεν Ἀπόλλων ἡμῖν ἱλήκῃσι καὶ ἀθάνατοι θεοὶ ἄλλοι. ὣσ φάσαν, αὐτὰρ, ὁ θῆκε φέρων αὐτῇ ἐνὶ χώρῃ, δείσασ, οὕνεκα πολλοὶ ὁμόκλεον ἐν μεγάροισιν.

Τηλέμαχοσ δ’ ἑτέρωθεν ἀπειλήσασ ἐγεγώνει· "ἄττα, πρόσω φέρε τόξα·

τάχ’ οὐκ εὖ πᾶσι πιθήσεισ μή σε καὶ ὁπλότερόσ περ ἐὼν ἀγρόνδε δίωμαι, βάλλων χερμαδίοισι· βίηφι δὲ φέρτερόσ εἰμι. αἲ γὰρ πάντων τόσσον, ὅσοι κατὰ δώματ’ ἐάσι, μνηστήρων χερσίν τε βίηφί τε φέρτεροσ εἰήν· τῷ κε τάχα στυγερῶσ τιν’ ἐγὼ πέμψαιμι νέεσθαι ἡμετέρου ἐξ οἴκου, ἐπεὶ κακὰ μηχανόωνται. ὣσ ἔφαθ’, οἱ δ’ ἄρα πάντεσ ἐπ’ αὐτῷ ἡδὺ γέλασσαν μνηστῆρεσ, καὶ δὴ μέθιεν χαλεποῖο χόλοιο Τηλεμάχῳ·

τὰ δὲ τόξα φέρων ἀνὰ δῶμα συβώτησ ἐν χείρεσσ’ Ὀδυσῆϊ δαί̈φρονι θῆκε παραστάσ. ἐκ δὲ καλεσσάμενοσ προσέφη τροφὸν Εὐρύκλειαν· "Τηλέμαχοσ κέλεταί σε, περίφρων Εὐρύκλεια, κληῖ̈σαι μεγάροιο θύρασ πυκινῶσ ἀραρυίασ.

ἢν δέ τισ ἤ στοναχῆσ ἠὲ κτύπου ἔνδον ἀκούσῃ ἀνδρῶν ἡμετέροισιν ἐν ἑρ́κεσι, μή τι θύραζε προβλώσκειν, ἀλλ’ αὐτοῦ ἀκὴν ἔμεναι παρὰ ἔργῳ. ὣσ ἄρ’ ἐφώνησεν, τῇ δ’ ἄπτεροσ ἔπλετο μῦθοσ, κλήϊσεν δὲ θύρασ μεγάρων εὖ ναιεταόντων.

σιγῇ δ’ ἐξ οἴκοιο Φιλοίτιοσ ἆλτο θύραζε, κλήϊσεν δ’ ἄρ’ ἔπειτα θύρασ εὐερκέοσ αὐλῆσ.

κεῖτο δ’ ὑπ’ αἰθούσῃ ὅπλον νεὸσ ἀμφιελίσσησ βύβλινον, ᾧ ῥ’ ἐπέδησε θύρασ, ἐσ δ’ ἠί̈εν αὐτόσ· ἕζετ’ ἔπειτ’ ἐπὶ δίφρον ἰών, ἔνθεν περ ἀνέστη, εἰσορόων Ὀδυσῆα. ὁ δ’ ἤδη τόξον ἐνώμα πάντη ἀναστρωφῶν, πειρώμενοσ ἔνθα καὶ ἔνθα, μὴ κέρα ἶπεσ ἔδοιεν ἀποιχομένοιο ἄνακτοσ. ὧδε τισ εἴπεσκεν ἰδὼν ἐσ πλησίον ἄλλον· "ἦ τισ θηητὴρ καὶ ἐπίκλοποσ ἔπλετο τόξων·

ἤ ῥά νύ που τοιαῦτα καὶ αὐτῷ οἴκοθι κεῖται ἢ ὅ γ’ ἐφορμᾶται ποιησέμεν, ὡσ ἐνὶ χερσὶ νωμᾷ ἔνθα καὶ ἔνθα κακῶν ἔμπαιοσ ἀλήτησ. ἄλλοσ δ’ αὖ εἴπεσκε νέων ὑπερηνορεόντων·

"αἲ γὰρ δὴ τοσσοῦτον ὀνήσιοσ ἀντιάσειεν ὡσ οὗτόσ ποτε τοῦτο δυνήσεται ἐντανύσασθαι. ὣσ ἄρ’ ἔφαν μνηστῆρεσ·

ἀτὰρ πολύμητισ Ὀδυσσεύσ, αὐτίκ’ ἐπεὶ μέγα τόξον ἐβάστασε καὶ ἴδε πάντη, ὡσ ὅτ’ ἀνὴρ φόρμιγγοσ ἐπιστάμενοσ καὶ ἀοιδῆσ ῥηϊδίωσ ἐτάνυσσε νέῳ περὶ κόλλοπι χορδήν, ἅψασ ἀμφοτέρωθεν ἐϋστρεφὲσ ἔντερον οἰόσ, ὣσ ἄρ’ ἄτερ σπουδῆσ τάνυσεν μέγα τόξον Ὀδυσσεύσ. δεξιτερῇ ἄρα χειρὶ λαβὼν πειρήσατο νευρῆσ· ἡ δ’ ὑπὸ καλὸν ἀείσε, χελιδόνι εἰκέλη αὐδήν. μνηστῆρσιν δ’ ἄρ’ ἄχοσ γένετο μέγα, πᾶσι δ’ ἄρα χρὼσ ἐτράπετο· Ζεὺσ δὲ μεγάλ’ ἔκτυπε σήματα φαίνων· γήθησέν τ’ ἄρ’ ἔπειτα πολύτλασ δῖοσ Ὀδυσσεύσ. ὅττι ῥά οἱ τέρασ ἧκε Κρόνου πάϊσ ἀγκυλομήτεω· εἵλετο δ’ ὠκὺν ὀϊστόν, ὅ οἱ παρέκειτο τραπέζῃ γυμνόσ· τοὶ δ’ ἄλλοι κοίλησ ἔντοσθε φαρέτρησ κείατο, τῶν τάχ’ ἔμελλον Ἀχαιοὶ πειρήσεσθαι. τόν ῥ’ ἐπὶ πήχει ἑλὼν ἕλκεν νευρὴν γλυφίδασ τε, αὐτόθεν ἐκ δίφροιο καθήμενοσ, ἧκε δ’ ὀϊστὸν ἄντα τιτυσκόμενοσ, πελέκεων δ’ οὐκ ἤμβροτε πάντων πρώτησ στειλειῆσ, διὰ δ’ ἀμπερὲσ ἦλθε θύραζε ἰὸσ χαλκοβαρήσ· ὁ δὲ Τηλέμαχον προσέειπε· "Τηλέμαχ’, οὔ σ’ ὁ ξεῖνοσ ἐνὶ μεγάροισιν ἐλέγχει ἥμενοσ, οὐδέ τι τοῦ σκοποῦ ἤμβροτον οὐδέ τι τόξον δὴν ἔκαμον τανύων·

ἔτι μοι μένοσ ἔμπεδόν ἐστιν, οὐχ ὥσ με μνηστῆρεσ ἀτιμάζοντεσ ὄνονται. νῦν δ’ ὡρ́η καὶ δόρπον Ἀχαιοῖσιν τετυκέσθαι ἐν φάει, αὐτὰρ ἔπειτα καὶ ἄλλωσ ἑψιάασθαι μολπῇ καὶ φόρμιγγι· τὰ γάρ τ’ ἀναθήματα δαιτόσ. ἦ καὶ ἐπ’ ὀφρύσι νεῦσεν·

ὁ δ’ ἀμφέθετο ξίφοσ ὀξὺ Τηλέμαχοσ, φίλοσ υἱὸσ Ὀδυσσῆοσ θείοιο, ἀμφὶ δὲ χεῖρα φίλην βάλεν ἔγχεϊ, ἄγχι δ’ ἄρ’ αὐτοῦ πὰρ θρόνον ἑστήκει κεκορυθμένοσ αἴθοπι χαλκῷ.

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION