Homer, Odyssey, Book 18

(호메로스, 오디세이아, Book 18)

ἦλθε δ’ ἐπὶ πτωχὸσ πανδήμιοσ, ὃσ κατὰ ἄστυ πτωχεύεσκ’ Ἰθάκησ, μετὰ δ’ ἔπρεπε γαστέρι μάργῃ ἀζηχὲσ φαγέμεν καὶ πιέμεν· οὐδέ οἱ ἦν ἲσ οὐδὲ βίη, εἶδοσ δὲ μάλα μέγασ ἦν ὁράασθαι. Ἀρναῖοσ δ’ ὄνομ’ ἔσκε· τὸ γὰρ θέτο πότνια μήτηρ ἐκ γενετῆσ· Ἶρον δὲ νέοι κίκλησκον ἅπαντεσ, οὕνεκ’ ἀπαγγέλλεσκε κιών, ὅτε πού τισ ἀνώγοι· ὅσ ῥ’ ἐλθὼν Ὀδυσῆα διώκετο οἱο͂ δόμοιο, καί μιν νεικείων ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· "εἶκε, γέρον, προθύρου, μὴ δὴ τάχα καὶ ποδὸσ ἕλκῃ.

οὐκ ἀί̈εισ ὅτι δή μοι ἐπιλλίζουσιν ἅπαντεσ, ἑλκέμεναι δὲ κέλονται; ἐγὼ δ’ αἰσχύνομαι ἔμπησ. ἀλλ’ ἄνα, μὴ τάχα νῶϊν ἔρισ καὶ χερσὶ γένηται. τὸν δ’ ἄρ’ ὑπόδρα ἰδὼν προσέφη πολύμητισ Ὀδυσσεύσ·

"δαιμόνι’, οὔτε τί σε ῥέζω κακὸν οὔτ’ ἀγορεύω, οὔτε τινὰ φθονέω δόμεναι καὶ πόλλ’ ἀνελόντα. οὐδὸσ δ’ ἀμφοτέρουσ ὅδε χείσεται, οὐδέ τί σε χρὴ ἀλλοτρίων φθονέειν· δοκέεισ δέ μοι εἶναι ἀλήτησ ὥσ περ ἐγών, ὄλβον δὲ θεοὶ μέλλουσιν ὀπάζειν. χερσὶ δὲ μή τι λίην προκαλίζεο, μή με χολώσῃσ, μή σε γέρων περ ἐὼν στῆθοσ καὶ χείλεα φύρσω αἵματοσ· ἡσυχίη δ’ ἂν ἐμοὶ καὶ μᾶλλον ἔτ’ εἰή αὔριον· οὐ μὲν γάρ τί σ’ ὑποστρέψεσθαι ὀί̈ω δεύτερον ἐσ μέγαρον Λαερτιάδεω Ὀδυσῆοσ. " τὸν δὲ χολωσάμενοσ προσεφώνεεν Ἶροσ ἀλήτησ· "ὢ πόποι, ὡσ ὁ μολοβρὸσ ἐπιτροχάδην ἀγορεύει, γρηὶ̈ καμινοῖ ἶσοσ· ὃν ἂν κακὰ μητισαίμην κόπτων ἀμφοτέρῃσι, χαμαὶ δέ κε πάντασ ὀδόντασ γναθμῶν ἐξελάσαιμι συὸσ ὣσ ληϊβοτείρησ. ζῶσαι νῦν, ἵνα πάντεσ ἐπιγνώωσι καὶ οἵδε μαρναμένουσ· πῶσ δ’ ἂν σὺ νεωτέρῳ ἀνδρὶ μάχοιο; ὣσ οἱ μὲν προπάροιθε θυράων ὑψηλάων οὐδοῦ ἔπι ξεστοῦ πανθυμαδὸν ὀκριόωντο.

τοῖϊν δὲ ξυνέηχ’ ἱερὸν μένοσ Ἀντινόοιο, ἡδὺ δ’ ἄρ’ ἐκγελάσασ μετεφώνει μνηστήρεσσιν· "ὦ φίλοι, οὐ μέν πώ τι πάροσ τοιοῦτον ἐτύχθη, οἱήν τερπωλὴν θεὸσ ἤγαγεν ἐσ τόδε δῶμα.

ὁ ξεῖνόσ τε καὶ Ἶροσ ἐρίζετον ἀλλήλοιϊν χερσὶ μαχέσσασθαι· ἀλλὰ ξυνελάσσομεν ὦκα. ὣσ ἔφαθ’, οἱ δ’ ἄρα πάντεσ ἀνήϊξαν γελόωντεσ, ἀμφὶ δ’ ἄρα πτωχοὺσ κακοείμονασ ἠγερέθοντο.

τοῖσιν δ’ Ἀντίνοοσ μετέφη, Εὐπείθεοσ υἱόσ· "κέκλυτέ μευ, μνηστῆρεσ ἀγήνορεσ, ὄφρα τι εἴπω.

γαστέρεσ αἵδ’ αἰγῶν κέατ’ ἐν πυρί, τὰσ ἐπὶ δόρπῳ κατθέμεθα κνίσησ τε καὶ αἵματοσ ἐμπλήσαντεσ· ὁππότεροσ δέ κε νικήσῃ κρείσσων τε γένηται, τάων ἥν κ’ ἐθέλῃσιν ἀναστὰσ αὐτὸσ ἑλέσθω· αἰεὶ αὖθ’ ἡμῖν μεταδαίσεται, οὐδέ τιν’ ἄλλον πτωχὸν ἔσω μίσγεσθαι ἐάσομεν αἰτήσοντα. ὣσ ἔφατ’ Ἀντίνοοσ, τοῖσιν δ’ ἐπιήνδανε μῦθοσ.

τοῖσ δὲ δολοφρονέων μετέφη πολύμητισ Ὀδυσσεύσ· "ὦ φίλοι, οὔ πωσ ἔστι νεωτέρῳ ἀνδρὶ μάχεσθαι ἄνδρα γέροντα, δύῃ ἀρημένον·

ἀλλά με γαστὴρ ὀτρύνει κακοεργόσ, ἵνα πληγῇσι δαμείω. ἀλλ’ ἄγε νῦν μοι πάντεσ ὀμόσσατε καρτερὸν ὁρ́κον, μή τισ ἐπ’ Ἴρῳ ἦρα φέρων ἐμὲ χειρὶ βαρείῃ πλήξῃ ἀτασθάλλων, τούτῳ δέ με ἶφι δαμάσσῃ. ὣσ ἔφαθ’, οἱ δ’ ἄρα πάντεσ ἀπώμνυον ὡσ ἐκέλευεν.

αὐτὰρ ἐπεί ῥ’ ὄμοσάν τε τελεύτησάν τε τὸν ὁρ́κον, τοῖσ δ’ αὖτισ μετέειφ’ ἱερὴ ἲσ Τηλεμάχοιο· "ξεῖν’, εἴ σ’ ὀτρύνει κραδίη καὶ θυμὸσ ἀγήνωρ τοῦτον ἀλέξασθαι, τῶν δ’ ἄλλων μή τιν’ Ἀχαιῶν δείδιθ’, ἐπεὶ πλεόνεσσι μαχήσεται ὅσ κέ σε θείνῃ·

ξεινοδόκοσ μὲν ἐγών, ἐπὶ δ’ αἰνεῖτον βασιλῆεσ, Ἀντίνοόσ τε καὶ Εὐρύμαχοσ, πεπνυμένω ἄμφω. ὣσ ἔφαθ’, οἱ δ’ ἄρα πάντεσ ἐπῄνεον·

αὐτὰρ Ὀδυσσεὺσ ζώσατο μὲν ῥάκεσιν περὶ μήδεα, φαῖνε δὲ μηροὺσ καλούσ τε μεγάλουσ τε, φάνεν δέ οἱ εὐρέεσ ὦμοι στήθεά τε στιβαροί τε βραχίονεσ· αὐτὰρ Ἀθήνη ἄγχι παρισταμένη μέλε’ ἤλδανε ποιμένι λαῶν. μνηστῆρεσ δ’ ἄρα πάντεσ ὑπερφιάλωσ ἀγάσαντο· ὧδε δέ τισ εἴπεσκεν ἰδὼν ἐσ πλησίον ἄλλον· "ἦ τάχα Ἶροσ Αἴ̈ροσ ἐπίσπαστον κακὸν ἕξει, οἱήν ἐκ ῥακέων ὁ γέρων ἐπιγουνίδα φαίνει.

ὣσ ἄρ’ ἔφαν, Ἴρῳ δὲ κακῶσ ὠρίνετο θυμόσ.

ἀλλὰ καὶ ὣσ δρηστῆρεσ ἄγον ζώσαντεσ ἀνάγκῃ δειδιότα· σάρκεσ δὲ περιτρομέοντο μέλεσσιν. Ἀντίνοοσ δ’ ἐνένιπεν ἔποσ τ’ ἔφατ’ ἔκ τ’ ὀνόμαζεν· "νῦν μὲν μήτ’ εἰήσ, βουγάϊε, μήτε γένοιο, εἰ δὴ τοῦτόν γε τρομέεισ καὶ δείδιασ αἰνῶσ, ἄνδρα γέροντα, δύῃ ἀρημένον, ἥ μιν ἱκάνει.

ἀλλ’ ἔκ τοι ἐρέω, τὸ δὲ καὶ τετελεσμένον ἔσται· αἴ κέν σ’ οὗτοσ νικήσῃ κρείσσων τε γένηται, πέμψω σ’ ἤπειρόνδε, βαλὼν ἐν νηὶ μελαίνῃ, εἰσ Ἔχετον βασιλῆα, βροτῶν δηλήμονα πάντων, ὅσ κ’ ἀπὸ ῥῖνα τάμῃσι καὶ οὐάτα νηλέϊ χαλκῷ, μήδεά τ’ ἐξερύσασ δώῃ κυσὶν ὠμὰ δάσασθαι. ὣσ φάτο, τῷ δ’ ἔτι μᾶλλον ὑπὸ τρόμοσ ἔλλαβε γυῖα.

ἐσ μέσσον δ’ ἄναγον· τὼ δ’ ἄμφω χεῖρασ ἀνέσχον. δὴ τότε μερμήριξε πολύτλασ δῖοσ Ὀδυσσεὺσ ἢ ἐλάσει’ ὥσ μιν ψυχὴ λίποι αὖθι πεσόντα, ἠε͂́ μιν ἦκ’ ἐλάσειε τανύσσειέν τ’ ἐπὶ γαίῃ. ὧδε δέ οἱ φρονέοντι δοάσσατο κέρδιον εἶναι, ἦκ’ ἐλάσαι, ἵνα μή μιν ἐπιφρασσαίατ’ Ἀχαιοί. δὴ τότ’ ἀνασχομένω ὁ μὲν ἤλασε δεξιὸν ὦμον Ἶροσ, ὁ δ’ αὐχέν’ ἔλασσεν ὑπ’ οὐάτοσ, ὀστέα δ’ εἴσω ἔθλασεν· αὐτίκα δ’ ἦλθε κατὰ στόμα φοίνιον αἷμα, κὰδ δ’ ἔπεσ’ ἐν κονίῃσι μακών, σὺν δ’ ἤλασ’ ὀδόντασ λακτίζων ποσὶ γαῖαν· ἀτὰρ μνηστῆρεσ ἀγαυοὶ χεῖρασ ἀνασχόμενοι γέλῳ ἔκθανον. αὐτὰρ Ὀδυσσεὺσ ἕλκε διὲκ προθύροιο λαβὼν ποδόσ, ὄφρ’ ἵκετ’ αὐλήν, αἰθούσησ τε θύρασ· καί μιν ποτὶ ἑρκίον αὐλῆσ εἷσεν ἀνακλίνασ· σκῆπτρον δέ οἱ ἔμβαλε χειρί, καί μιν φωνήσασ ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· "ἐνταυθοῖ νῦν ἧσο σύασ τε κύνασ τ’ ἀπερύκων, μηδὲ σύ γε ξείνων καὶ πτωχῶν κοίρανοσ εἶναι λυγρὸσ ἐών, μή πού τι κακὸν καὶ μεῖζον ἐπαύρῃ.

ἦ ῥα καὶ ἀμφ’ ὤμοισιν ἀεικέα βάλλετο πήρην, πυκνὰ ῥωγαλέην·

ἐν δὲ στρόφοσ ἠε͂ν ἀορτήρ. ἂψ δ’ ὅ γ’ ἐπ’ οὐδὸν ἰὼν κατ’ ἄρ’ ἕζετο· τοὶ δ’ ἴσαν εἴσω ἡδὺ γελώοντεσ καὶ δεικανόωντ’ ἐπέεσσι· "Ζεύσ τοι δοίη, ξεῖνε, καὶ ἀθάνατοι θεοὶ ἄλλοι, ὅττι μάλιστ’ ἐθέλεισ καί τοι φίλον ἔπλετο θυμῷ, ὃσ τοῦτον τὸν ἄναλτον ἀλητεύειν ἀπέπαυσασ ἐν δήμῳ·

τάχα γάρ μιν ἀνάξομεν ἤπειρόνδε εἰσ Ἔχετον βασιλῆα, βροτῶν δηλήμονα πάντων. ὣσ ἄρ’ ἔφαν, χαῖρεν δὲ κλεηδόνι δῖοσ Ὀδυσσεύσ.

Ἀντίνοοσ δ’ ἄρα οἱ μεγάλην παρὰ γαστέρα θῆκεν, ἐμπλείην κνίσησ τε καὶ αἵματοσ· Ἀμφίνομοσ δὲ ἄρτουσ ἐκ κανέοιο δύω παρέθηκεν ἀείρασ καὶ δέπαϊ χρυσέῳ δειδίσκετο, φώνησέν τε· "χαῖρε, πάτερ ὦ ξεῖνε, γένοιτό τοι ἔσ περ ὀπίσσω ὄλβοσ·

ἀτὰρ μὲν νῦν γε κακοῖσ ἔχεαι πολέεσσι. τὸν δ’ ἀπαμειβόμενοσ προσέφη πολύμητισ Ὀδυσσεύσ·

"Ἀμφίνομ’, ἦ μάλα μοι δοκέεισ πεπνυμένοσ εἶναι· τοίου γὰρ καὶ πατρόσ, ἐπεὶ κλέοσ ἐσθλὸν ἄκουον, Νῖσον Δουλιχιῆα ἐύ̈ν τ’ ἔμεν ἀφνειόν τε· τοῦ σ’ ἔκ φασι γενέσθαι, ἐπητῇ δ’ ἀνδρὶ ἐοίκασ. τοὔνεκά τοι ἐρέω, σὺ δὲ σύνθεο καί μευ ἄκουσον· οὐδὲν ἀκιδνότερον γαῖα τρέφει ἀνθρώποιο, πάντων ὅσσα τε γαῖαν ἔπι πνείει τε καὶ ἑρ́πει. οὐ μὲν γάρ ποτέ φησι κακὸν πείσεσθαι ὀπίσσω, ὄφρ’ ἀρετὴν παρέχωσι θεοὶ καὶ γούνατ’ ὀρώρῃ· ἀλλ’ ὅτε δὴ καὶ λυγρὰ θεοὶ μάκαρεσ τελέσωσι, καὶ τὰ φέρει ἀεκαζόμενοσ τετληότι θυμῷ· τοῖοσ γὰρ νόοσ ἐστὶν ἐπιχθονίων ἀνθρώπων οἱο͂ν ἐπ’ ἦμαρ ἄγησι πατὴρ ἀνδρῶν τε θεῶν τε. καὶ γὰρ ἐγώ ποτ’ ἔμελλον ἐν ἀνδράσιν ὄλβιοσ εἶναι, πολλὰ δ’ ἀτάσθαλ’ ἔρεξα βίῃ καὶ κάρτεϊ εἴκων, πατρί τ’ ἐμῷ πίσυνοσ καὶ ἐμοῖσι κασιγνήτοισι. τῷ μή τίσ ποτε πάμπαν ἀνὴρ ἀθεμίστιοσ εἰή, ἀλλ’ ὅ γε σιγῇ δῶρα θεῶν ἔχοι, ὅττι διδοῖεν. οἷ’ ὁρόω μνηστῆρασ ἀτάσθαλα μηχανόωντασ, κτήματα κείροντασ καὶ ἀτιμάζοντασ ἄκοιτιν ἀνδρόσ, ὃν οὐκέτι φημὶ φίλων καὶ πατρίδοσ αἰήσ δηρὸν ἀπέσσεσθαι· μάλα δὲ σχεδόν. ἀλλά σε δαίμων οἴκαδ’ ὑπεξαγάγοι, μηδ’ ἀντιάσειασ ἐκείνῳ, ὁππότε νοστήσειε φίλην ἐσ πατρίδα γαῖαν· οὐ γὰρ ἀναιμωτί γε διακρινέεσθαι ὀί̈ω μνηστῆρασ καὶ κεῖνον, ἐπεί κε μέλαθρον ὑπέλθῃ. ὣσ φάτο, καὶ σπείσασ ἔπιεν μελιηδέα οἶνον, ἂψ δ’ ἐν χερσὶν ἔθηκε δέπασ κοσμήτορι λαῶν.

αὐτὰρ ὁ βῆ διὰ δῶμα φίλον τετιημένοσ ἦτορ, νευστάζων κεφαλῇ· δὴ γὰρ κακὸν ὄσσετο θυμόσ. ἀλλ’ οὐδ’ ὣσ φύγε κῆρα· πέδησε δὲ καὶ τὸν Ἀθήνη Τηλεμάχου ὑπὸ χερσὶ καὶ ἔγχεϊ ἶφι δαμῆναι. ἂψ δ’ αὖτισ κατ’ ἄρ’ ἕζετ’ ἐπὶ θρόνου ἔνθεν ἀνέστη. τῇ δ’ ἄρ’ ἐπὶ φρεσὶ θῆκε θεὰ γλαυκῶπισ Ἀθήνη, κούρῃ Ἰκαρίοιο, περίφρονι Πηνελοπείῃ, μνηστήρεσσι φανῆναι, ὅπωσ πετάσειε μάλιστα θυμὸν μνηστήρων ἰδὲ τιμήεσσα γένοιτο μᾶλλον πρὸσ πόσιόσ τε καὶ υἱέοσ ἢ πάροσ ἠε͂ν.

ἀχρεῖον δ’ ἐγέλασσεν ἔποσ τ’ ἔφατ’ ἔκ τ’ ὀνόμαζεν· "Εὐρυνόμη, θυμόσ μοι ἐέλδεται, οὔ τι πάροσ γε, μνηστήρεσσι φανῆναι, ἀπεχθομένοισί περ ἔμπησ·

παιδὶ δέ κεν εἴποιμι ἔποσ, τό κε κέρδιον εἰή, μὴ πάντα μνηστῆρσιν ὑπερφιάλοισιν ὁμιλεῖν, οἵ τ’ εὖ μὲν βάζουσι, κακῶσ δ’ ὄπιθεν φρονέουσι. τὴν δ’ αὖτ’ Εὐρυνόμη ταμίη πρὸσ μῦθον ἐείπεν·

"ναὶ δὴ ταῦτά γε πάντα, τέκοσ, κατὰ μοῖραν ἐείπεσ. ἀλλ’ ἴθι καὶ σῷ παιδὶ ἔποσ φάο μηδ’ ἐπίκευθε, χρῶτ’ ἀπονιψαμένη καὶ ἐπιχρίσασα παρειάσ· μηδ’ οὕτω δακρύοισι πεφυρμένη ἀμφὶ πρόσωπα ἔρχευ, ἐπεὶ κάκιον πενθήμεναι ἄκριτον αἰεί. ἤδη μὲν γάρ τοι παῖσ τηλίκοσ, ὃν σὺ μάλιστα ἠρῶ ἀθανάτοισι γενειήσαντα ἰδέσθαι. τὴν δ’ αὖτε προσέειπε περίφρων Πηνελόπεια·

"Εὐρυνόμη, μὴ ταῦτα παραύδα, κηδομένη περ, χρῶτ’ ἀπονίπτεσθαι καὶ ἐπιχρίεσθαι ἀλοιφῇ· ἀγλαί̈ην γὰρ ἐμοί γε θεοί, τοὶ Ὄλυμπον ἔχουσιν, ὤλεσαν, ἐξ οὗ κεῖνοσ ἔβη κοίλῃσ ἐνὶ νηυσίν. ἀλλά μοι Αὐτονόην τε καὶ Ἱπποδάμειαν ἄνωχθι ἐλθέμεν, ὄφρα κέ μοι παρστήετον ἐν μεγάροισιν· οἰή δ’ οὐκ εἴσειμι μετ’ ἀνέρασ· αἰδέομαι γάρ. "ὣσ ἄρ’ ἔφη, γρηὺ̈σ δὲ διὲκ μεγάροιο βεβήκει ἀγγελέουσα γυναιξὶ καὶ ὀτρυνέουσα νέεσθαι.

ἔνθ’ αὖτ’ ἄλλ’ ἐνόησε θεὰ γλαυκῶπισ Ἀθήνη·

κούρῃ Ἰκαρίοιο κατὰ γλυκὺν ὕπνον ἔχευεν, εὗδε δ’ ἀνακλινθεῖσα, λύθεν δέ οἱ ἅψεα πάντα αὐτοῦ ἐνὶ κλιντῆρι· τέωσ δ’ ἄρα δῖα θεάων ἄμβροτα δῶρα δίδου, ἵνα μιν θησαίατ’ Ἀχαιοί. κάλλεϊ μέν οἱ πρῶτα προσώπατα καλὰ κάθηρεν ἀμβροσίῳ, οἱῴ περ ἐϋστέφανοσ Κυθέρεια χρίεται, εὖτ’ ἂν ἰῄ Χαρίτων χορὸν ἱμερόεντα· καί μιν μακροτέρην καὶ πάσσονα θῆκεν ἰδέσθαι, λευκοτέρην δ’ ἄρα μιν θῆκε πριστοῦ ἐλέφαντοσ. ἡ μὲν ἄρ’ ὣσ ἔρξασ’ ἀπεβήσετο δῖα θεάων, ἦλθον δ’ ἀμφίπολοι λευκώλενοι ἐκ μεγάροιο φθόγγῳ ἐπερχόμεναι· τὴν δὲ γλυκὺσ ὕπνοσ ἀνῆκε, καί ῥ’ ἀπομόρξατο χερσὶ παρειὰσ φώνησέν τε· "ἦ με μάλ’ αἰνοπαθῆ μαλακὸν περὶ κῶμ’ ἐκάλυψεν.

αἴθε μοι ὣσ μαλακὸν θάνατον πόροι Ἄρτεμισ ἁγνὴ αὐτίκα νῦν, ἵνα μηκέτ’ ὀδυρομένη κατὰ θυμὸν αἰῶνα φθινύθω, πόσιοσ ποθέουσα φίλοιο παντοίην ἀρετήν, ἐπεὶ ἔξοχοσ ἠε͂ν Ἀχαιῶν. ὣσ φαμένη κατέβαιν’ ὑπερώϊα σιγαλόεντα, οὐκ οἰή·

ἅμα τῇ γε καὶ ἀμφίπολοι δύ’ ἕποντο. ἡ δ’ ὅτε δὴ μνηστῆρασ ἀφίκετο δῖα γυναικῶν, στῆ ῥα παρὰ σταθμὸν τέγεοσ πύκα ποιητοῖο, ἄντα παρειάων σχομένη λιπαρὰ κρήδεμνα· ἀμφίπολοσ δ’ ἄρα οἱ κεδνὴ ἑκάτερθε παρέστη. τῶν δ’ αὐτοῦ λύτο γούνατ’, ἔρῳ δ’ ἄρα θυμὸν ἔθελχθεν, πάντεσ δ’ ἠρήσαντο παραὶ λεχέεσσι κλιθῆναι. ἡ δ’ αὖ Τηλέμαχον προσεφώνεεν, ὃν φίλον υἱόν· "Τηλέμαχ’, οὐκέτι τοι φρένεσ ἔμπεδοι οὐδὲ νόημα·

παῖσ ἔτ’ ἐὼν καὶ μᾶλλον ἐνὶ φρεσὶ κέρδε’ ἐνώμασ· νῦν δ’, ὅτε δὴ μέγασ ἐσσὶ καὶ ἥβησ μέτρον ἱκάνεισ, καί κέν τισ φαίη γόνον ἔμμεναι ὀλβίου ἀνδρόσ, ἐσ μέγεθοσ καὶ κάλλοσ ὁρώμενοσ, ἀλλότριοσ φώσ, οὐκέτι τοι φρένεσ εἰσὶν ἐναίσιμοι οὐδὲ νόημα. οἱο͂ν δὴ τόδε ἔργον ἐνὶ μεγάροισιν ἐτύχθη, ὃσ τὸν ξεῖνον ἐάσασ ἀεικισθήμεναι οὕτωσ. πῶσ νῦν, εἴ τι ξεῖνοσ ἐν ἡμετέροισι δόμοισιν ἥμενοσ ὧδε πάθοι ῥυστακτύοσ ἐξ ἀλεγεινῆσ; σοί κ’ αἶσχοσ λώβη τε μετ’ ἀνθρώποισι πέλοιτο. τὴν δ’ αὖ Τηλέμαχοσ πεπνυμένοσ ἀντίον ηὔδα·

"μῆτερ ἐμή, τὸ μὲν οὔ σε νεμεσσῶμαι κεχολῶσθαι· αὐτὰρ ἐγὼ θυμῷ νοέω καὶ οἶδα ἕκαστα, ἐσθλά τε καὶ τὰ χέρεια· πάροσ δ’ ἔτι νήπιοσ ἠᾶ. ἀλλά τοι οὐ δύναμαι πεπνυμένα πάντα νοῆσαι· ἐκ γάρ με πλήσσουσι παρήμενοι ἄλλοθεν ἄλλοσ οἵδε κακὰ φρονέοντεσ, ἐμοὶ δ’ οὐκ εἰσὶν ἀρωγοί. οὐ μέν τοι ξείνου γε καὶ Ἴρου μῶλοσ ἐτύχθη μνηστήρων ἰότητι, βίῃ δ’ ὅ γε φέρτεροσ ἠε͂ν. αἲ γάρ, Ζεῦ τε πάτερ καὶ Ἀθηναίη καὶ Ἄπολλον, οὕτω νῦν μνηστῆρεσ ἐν ἡμετέροισι δόμοισι νεύοιεν κεφαλὰσ δεδμημένοι, οἱ μὲν ἐν αὐλῇ, οἱ δ’ ἔντοσθε δόμοιο, λελῦτο δὲ γυῖα ἑκάστου, ὡσ νῦν Ἶροσ κεῖνοσ ἐπ’ αὐλείῃσι θύρῃσιν ἧσται νευστάζων κεφαλῇ, μεθύοντι ἐοικώσ, οὐδ’ ὀρθὸσ στῆναι δύναται ποσὶν οὐδὲ νέεσθαι οἴκαδ’, ὅπη οἱ νόστοσ, ἐπεὶ φίλα γυῖα λέλυνται. ὣσ οἱ μὲν τοιαῦτα πρὸσ ἀλλήλουσ ἀγόρευον·

Εὐρύμαχοσ δ’ ἐπέεσσι προσηύδα Πηνελόπειαν· "κούρη Ἰκαρίοιο, περίφρον Πηνελόπεια, εἰ πάντεσ σε ἴδοιεν ἀν’ Ιἄσον Ἄργοσ Ἀχαιοί, πλέονέσ κε μνηστῆρεσ ἐν ὑμετέροισι δόμοισιν ἠῶθεν δαινύατ’, ἐπεὶ περίεσσι γυναικῶν εἶδόσ τε μέγεθόσ τε ἰδὲ φρένασ ἔνδον ἐί̈σασ.

τὸν δ’ ἠμείβετ’ ἔπειτα περίφρων Πηνελόπεια·

"Εὐρύμαχ’, ἦ τοι ἐμὴν ἀρετὴν εἶδόσ τε δέμασ τε ὤλεσαν ἀθάνατοι, ὅτε Ἴλιον εἰσανέβαινον Ἀργεῖοι, μετὰ τοῖσι δ’ ἐμὸσ πόσισ ᾖεν Ὀδυσσεύσ. εἰ κεῖνόσ γ’ ἐλθὼν τὸν ἐμὸν βίον ἀμφιπολεύοι, μεῖζόν κε κλέοσ εἰή ἐμὸν καὶ κάλλιον οὕτωσ. νῦν δ’ ἄχομαι· τόσα γάρ μοι ἐπέσσευεν κακὰ δαίμων. ἦ μὲν δὴ ὅτε τ’ ᾖε λιπὼν κάτα πατρίδα γαῖαν, δεξιτερὴν ἐπὶ καρπῷ ἑλὼν ἐμὲ χεῖρα προσηύδα· "ὦ γύναι, οὐ γὰρ ὀί̈ω ἐϋκνήμιδασ Ἀχαιοὺσ ἐκ Τροίησ εὖ πάντασ ἀπήμονασ ἀπονέεσθαι·

καὶ γὰρ Τρῶάσ φασι μαχητὰσ ἔμμεναι ἄνδρασ, ἠμὲν ἀκοντιστὰσ ἠδὲ ῥυτῆρασ ὀϊστῶν ἵππων τ’ ὠκυπόδων ἐπιβήτορασ, οἵ κε τάχιστα ἔκριναν μέγα νεῖκοσ ὁμοιί̈ου πολέμοιο. τῷ οὐκ οἶδ’ ἤ κέν μ’ ἀνέσει θεόσ, ἦ κεν ἁλώω αὐτοῦ ἐνὶ Τροίῃ· σοὶ δ’ ἐνθάδε πάντα μελόντων. μεμνῆσθαι πατρὸσ καὶ μητέροσ ἐν μεγάροισιν ὡσ νῦν, ἢ ἔτι μᾶλλον ἐμεῦ ἀπονόσφιν ἐόντοσ· αὐτὰρ ἐπὴν δὴ παῖδα γενειήσαντα ἴδηαι, γήμασθ’ ᾧ κ’ ἐθέλῃσθα, τεὸν κατὰ δῶμα λιποῦσα. "κεῖνοσ τὼσ ἀγόρευε·

τὰ δὴ νῦν πάντα τελεῖται. νὺξ δ’ ἔσται ὅτε δὴ στυγερὸσ γάμοσ ἀντιβολήσει οὐλομένησ ἐμέθεν, τῆσ τε Ζεὺσ ὄλβον ἀπηύρα. ἀλλὰ τόδ’ αἰνὸν ἄχοσ κραδίην καὶ θυμὸν ἱκάνει· μνηστήρων οὐχ ἥδε δίκη τὸ πάροιθε τέτυκτο· οἵ τ’ ἀγαθήν τε γυναῖκα καὶ ἀφνειοῖο θύγατρα μνηστεύειν ἐθέλωσι καὶ ἀλλήλοισ ἐρίσωσιν, αὐτοὶ τοί γ’ ἀπάγουσι βόασ καὶ ἴφια μῆλα, κούρησ δαῖτα φίλοισι, καὶ ἀγλαὰ δῶρα διδοῦσιν· ἀλλ’ οὐκ ἀλλότριον βίοτον νήποινον ἔδουσιν. ὣσ φάτο, γήθησεν δὲ πολύτλασ δῖοσ Ὀδυσσεύσ, οὕνεκα τῶν μὲν δῶρα παρέλκετο, θέλγε δὲ θυμὸν μειλιχίοισ ἐπέεσσι, νόοσ δέ οἱ ἄλλα μενοίνα.

τὴν δ’ αὖτ’ Ἀντίνοοσ προσέφη, Εὐπείθεοσ υἱόσ, "κούρη Ἰκαρίοιο, περίφρον Πηνελόπεια, δῶρα μὲν ὅσ κ’ ἐθέλῃσιν Ἀχαιῶν ἐνθάδ’ ἐνεῖκαι, δέξασθ’.

οὐ γὰρ καλὸν ἀνήνασθαι δόσιν ἐστίν· ἡμεῖσ δ’ οὔτ’ ἐπὶ ἔργα πάροσ γ’ ἴμεν οὔτε πῃ ἄλλῃ, πρίν γέ σε τῷ γήμασθαι Ἀχαιῶν ὅσ τισ ἄριστοσ. ὣσ ἔφατ’ Ἀντίνοοσ, τοῖσιν δ’ ἐπιήνδανε μῦθοσ·

δῶρα δ’ ἄρ’ οἰσέμεναι πρόεσαν κήρυκα ἕκαστοσ. Ἀντινόῳ μὲν ἔνεικε μέγαν περικαλλέα πέπλον, ποικίλον· ἐν δ’ ἀρ’ ἔσαν περόναι δυοκαίδεκα πᾶσαι χρύσειαι, κληῖ̈σιν ἐϋγνάμπτοισ ἀραρυῖαι. ὁρ́μον δ’ Εὐρυμάχῳ πολυδαίδαλον αὐτίκ’ ἔνεικε. χρύσεον, ἠλέκτροισιν ἐερμένον ἠέλιον ὥσ. ἑρ́ματα δ’ Εὐρυδάμαντι δύω θεράποντεσ ἔνεικαν, τρίγληνα μορόεντα· χάρισ δ’ ἀπελάμπετο πολλή. ἐκ δ’ ἄρα Πεισάνδροιο Πολυκτορίδαο ἄνακτοσ ἴσθμιον ἤνεικεν θεράπων, περικαλλὲσ ἄγαλμα. ἄλλο δ’ ἄρ’ ἄλλοσ δῶρον Ἀχαιῶν καλὸν ἔνεικεν. ἡ μὲν ἔπειτ’ ἀνέβαιν’ ὑπερώϊα δῖα γυναικῶν, τῇ δ’ ἄρ’ ἅμ’ ἀμφίπολοι ἔφερον περικαλλέα δῶρα οἱ δ’ εἰσ ὀρχηστύν τε καὶ ἱμερόεσσαν ἀοιδὴν τρεψάμενοι τέρποντο, μένον δ’ ἐπὶ ἕσπερον ἐλθεῖν. τοῖσι δὲ τερπομένοισι μέλασ ἐπὶ ἕσπεροσ ἦλθεν. αὐτίκα λαμπτῆρασ τρεῖσ ἵστασαν ἐν μεγάροισιν, ὄφρα φαείνοιεν·

περὶ δὲ ξύλα κάγκανα θῆκαν, αὐᾶ πάλαι, περίκηλα, νέον κεκεασμένα χαλκῷ, καὶ δαί̈δασ μετέμισγον· ἀμοιβηδὶσ δ’ ἀνέφαινον δμῳαὶ Ὀδυσσῆοσ ταλασίφρονοσ. αὐτὰρ ὁ τῇσιν αὐτὸσ διογενῆσ μετέφη πολύμητισ Ὀδυσσεύσ· "δμῳαὶ Ὀδυσσῆοσ, δὴν οἰχομένοιο ἄνακτοσ, ἔρχεσθε πρὸσ δώμαθ’, ἵν’ αἰδοίη βασίλεια·

τῇ δὲ παρ’ ἠλάκατα στροφαλίζετε, τέρπετε δ’ αὐτὴν ἥμεναι ἐν μεγάρῳ, ἢ εἴρια πείκετε χερσίν· αὐτὰρ ἐγὼ τούτοισι φάοσ πάντεσσι παρέξω. ἤν περ γάρ κ’ ἐθέλωσιν ἐύ̈θρονον Ηὦ μίμνειν, οὔ τί με νικήσουσι· πολυτλήμων δὲ μάλ’ εἰμί. ὣσ ἔφαθ’, αἱ δ’ ἐγέλασσαν, ἐσ ἀλλήλασ δὲ ἴδοντο.

τὸν δ’ αἰσχρῶσ ἐνένιπε Μελανθὼ καλλιπάρῃοσ, τὴν Δολίοσ μὲν ἔτικτε, κόμισσε δὲ Πηνελόπεια, παῖδα δὲ ὣσ ἀτίταλλε, δίδου δ’ ἄρ’ ἀθύρματα θυμῷ· ἀλλ’ οὐδ’ ὣσ ἔχε πένθοσ ἐνὶ φρεσὶ Πηνελοπείησ, ἀλλ’ ἥ γ’ Εὐρυμάχῳ μισγέσκετο καὶ φιλέεσκεν. ἥ ῥ’ Ὀδυσῆ’ ἐνένιπεν ὀνειδείοισ ἐπέεσσιν· "ξεῖνε τάλαν, σύ γέ τισ φρένασ ἐκπεπαταγμένοσ ἐσσί, οὐδ’ ἐθέλεισ εὕδειν χαλκήϊον ἐσ δόμον ἐλθών, ἠέ που ἐσ λέσχην, ἀλλ’ ἐνθάδε πόλλ’ ἀγορεύεισ, θαρσαλέωσ πολλοῖσι μετ’ ἀνδράσιν, οὐδέ τι θυμῷ ταρβεῖσ·

ἦ ῥά σε οἶνοσ ἔχει φρένασ, ἤ νύ τοι αἰεὶ τοιοῦτοσ νόοσ ἐστίν· ὃ καὶ μεταμώνια βάζεισ. ἦ ἀλύεισ, ὅτι Ἶρον ἐνίκησασ τὸν ἀλήτην; μή τίσ τοι τάχα Ἴρου ἀμείνων ἄλλοσ ἀναστῇ, ὅσ τίσ σ’ ἀμφὶ κάρη κεκοπὼσ χερσὶ στιβαρῇσι δώματοσ ἐκπέμψῃσι, φορύξασ αἵματι πολλῷ. τὴν δ’ ἄρ’ ὑπόδρα ἰδὼν προσέφη πολύμητισ Ὀδυσσεύσ·

"ἦ τάχα Τηλεμάχῳ ἐρέω, κύον, οἷ’ ἀγορεύεισ, κεῖσ’ ἐλθών, ἵνα σ’ αὖθι διὰ μελεϊστὶ τάμῃσιν. ὣσ εἰπὼν ἐπέεσσι διεπτοίησε γυναῖκασ.

βὰν δ’ ἴμεναι διὰ δῶμα, λύθεν δ’ ὑπὸ γυῖα ἑκάστησ ταρβοσύνῃ· φὰν γάρ μιν ἀληθέα μυθήσασθαι. αὐτὰρ ὁ πὰρ λαμπτῆρσι φαείνων αἰθομένοισιν ἑστήκειν ἐσ πάντασ ὁρώμενοσ· ἄλλα δέ οἱ κῆρ ὡρ́μαινε φρεσὶν ᾗσιν, ἅ ῥ’ οὐκ ἀτέλεστα γένοντο. μνηστῆρασ δ’ οὐ πάμπαν ἀγήνορασ εἰά Ἀθήνη λώβησ ἴσχεσθαι θυμαλγέοσ, ὄφρ’ ἔτι μᾶλλον δύη ἄχοσ κραδίην Λαερτιάδεω Ὀδυσῆοσ.

τοῖσιν δ’ Εὐρύμαχοσ, Πολύβου πάϊσ, ἦρχ’ ἀγορεύειν, κερτομέων Ὀδυσῆα· γέλω δ’ ἑτάροισιν ἔτευχε. "κέκλυτέ μευ, μνηστῆρεσ ἀγακλειτῆσ βασιλείησ, ὄφρ’ εἴπω τά με θυμὸσ ἐνὶ στήθεσσι κελεύει.

οὐκ ἀθεεὶ ὅδ’ ἀνὴρ Ὀδυσήϊον ἐσ δόμον ἵκει· ἔμπησ μοι δοκέει δαίδων σέλασ ἔμμεναι αὐτοῦ κὰκ κεφαλῆσ, ἐπεὶ οὔ οἱ ἔνι τρίχεσ οὐδ’ ἠβαιαί. ἦ ῥ’, ἅμα τε προσέειπεν Ὀδυσσῆα πτολίπορθον·

"ξεῖν’, ἦ ἄρ κ’ ἐθέλοισ θητευέμεν, εἴ σ’ ἀνελοίμην, ἀγροῦ ἐπ’ ἐσχατιῆσ ‐ μισθὸσ δέ τοι ἄρκιοσ ἔσται ‐ αἱμασιάσ τε λέγων καὶ δένδρεα μακρὰ φυτεύων; ἔνθα κ’ ἐγὼ σῖτον μὲν ἐπηετανὸν παρέχοιμι, εἵματα δ’ ἀμφιέσαιμι ποσίν θ’ ὑποδήματα δοίην. ἀλλ’ ἐπεὶ οὖν δὴ ἔργα κάκ’ ἔμμαθεσ, οὐκ ἐθελήσεισ ἔργον ἐποίχεσθαι, ἀλλὰ πτώσσειν κατὰ δῆμον βούλεαι, ὄφρ’ ἄν ἔχῃσ βόσκειν σὴν γαστέρ’ ἄναλτον. τὸν δ’ ἀπαμειβόμενοσ προσέφη πολύμητισ Ὀδυσσεύσ·

"Εὐρύμαχ’, εἰ γὰρ νῶϊν ἔρισ ἔργοιο γένοιτο ὡρ́ῃ ἐν εἰαρινῇ, ὅτε τ’ ἤματα μακρὰ πέλονται, ἐν ποίῃ, δρέπανον μὲν ἐγὼν εὐκαμπὲσ ἔχοιμι, καὶ δὲ σὺ τοῖον ἔχοισ, ἵνα πειρησαίμεθα ἔργου νήστιεσ ἄχρι μάλα κνέφαοσ, ποίη δὲ παρείη. εἰ δ’ αὖ καὶ βόεσ εἰε͂ν ἐλαυνέμεν, οἵ περ ἄριστοι, αἴθωνεσ, μεγάλοι, ἄμφω κεκορηότε ποίησ, ἥλικεσ, ἰσοφόροι, τῶν τε σθένοσ οὐκ ἀλαπαδνόν, τετράγυον δ’ εἰή, εἴκοι δ’ ὑπὸ βῶλοσ ἀρότρῳ· τῷ κέ μ’ ἴδοισ, εἰ ὦλκα διηνεκέα προταμοίμην. εἰ δ’ αὖ καὶ πόλεμόν ποθεν ὁρμήσειε Κρονίων σήμερον, αὐτὰρ ἐμοὶ σάκοσ εἰή καὶ δύο δοῦρε καὶ κυνέη πάγχαλκοσ, ἐπὶ κροτάφοισ ἀραρυῖα, τῷ κέ μ’ ἴδοισ πρώτοισιν ἐνὶ προμάχοισι μιγέντα, οὐδ’ ἄν μοι τὴν γαστέρ’ ὀνειδίζων ἀγορεύοισ. ἀλλὰ μάλ’ ὑβρίξεισ, καί τοι νόοσ ἐστὶν ἀπηνήσ· καί πού τισ δοκέεισ μέγασ ἔμμεναι ἠδὲ κραταιόσ, οὕνεκα πὰρ παύροισι καὶ οὐκ ἀγαθοῖσιν ὁμιλεῖσ. εἰ δ’ Ὀδυσεὺσ ἔλθοι καὶ ἵκοιτ’ ἐσ πατρίδα γαῖαν, αἶψά κέ τοι τὰ θύρετρα, καὶ εὐρέα περ μάλ’ ἐόντα, φεύγοντι στείνοιτο διὲκ προθύροιο θύραζε. ὣσ ἔφατ’, Εὐρύμαχοσ δ’ ἐχολώσατο κηρόθι μᾶλλον, καί μιν ὑπόδρα ἰδὼν ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·

"ἆ δείλ’, ἦ τάχα τοι τελέω κακόν, οἷ’ ἀγορεύεισ θαρσαλέωσ πολλοῖσι μετ’ ἀνδράσιν, οὐδέ τι θυμῷ ταρβεῖσ·

ἦ ῥά σε οἶνοσ ἔχει φρένασ, ἤ νύ τοι αἰεὶ τοιοῦτοσ νόοσ ἐστίν· ὃ καὶ μεταμώνια βάζεισ. ἦ ἀλύεισ, ὅτι Ἶρον ἐνίκησασ τὸν ἀλήτην; ὣσ ἄρα φωνήσασ σφέλασ ἔλλαβεν·

αὐτὰρ Ὀδυσσεὺσ Ἀμφινόμου πρὸσ γοῦνα καθέζετο Δουλιχιῆοσ, Εὐρύμαχον δείσασ· ὁ δ’ ἄρ’ οἰνοχόον βάλε χεῖρα δεξιτερήν· πρόχοοσ δὲ χαμαὶ βόμβησε πεσοῦσα, αὐτὰρ ὅ γ’ οἰμώξασ πέσεν ὕπτιοσ ἐν κονίῃσι. μνηστῆρεσ δ’ ὁμάδησαν ἀνὰ μέγαρα σκιόεντα, ὧδε δέ τισ εἴπεσκεν ἰδὼν ἐσ πλησίον ἄλλον· "αἴθ’ ὤφελλ’ ὁ ξεῖνοσ ἀλώμενοσ ἄλλοθ’ ὀλέσθαι πρὶν ἐλθεῖν·

τῷ οὔ τι τόσον κέλαδον μετέθηκε. νῦν δὲ περὶ πτωχῶν ἐριδαίνομεν, οὐδέ τι δαιτὸσ ἐσθλῆσ ἔσσεται ἦδοσ, ἐπεὶ τὰ χερείονα νικᾷ. " τοῖσι δὲ καὶ μετέειφ’ ἱερὴ ἲσ Τηλεμάχοιο "δαιμόνιοι, μαίνεσθε καὶ οὐκέτι κεύθετε θυμῷ βρωτὺν οὐδὲ ποτῆτα· θεῶν νύ τισ ὔμμ’ ὀροθύνει. ἀλλ’ εὖ δαισάμενοι κατακείετε οἴκαδ’ ἰόντεσ, ὁππότε θυμὸσ ἄνωγε· διώκω δ’ οὔ τιν’ ἐγώ γε. ὣσ ἔφαθ’, οἱ δ’ ἄρα πάντεσ ὀδὰξ ἐν χείλεσι φύντεσ Τηλέμαχον θαύμαζον, ὃ θαρσαλέωσ ἀγόρευε.

τοῖσιν δ’ Ἀμφίνομοσ ἀγορήσατο καὶ μετέειπε Νίσου φαίδιμοσ υἱόσ, Ἀρητιάδαο ἄνακτοσ· "ὦ φίλοι, οὐκ ἂν δή τισ ἐπὶ ῥηθέντι δικαίῳ ἀντιβίοισ ἐπέεσσι καθαπτόμενοσ χαλεπαίνοι·

μήτε τι τὸν ξεῖνον στυφελίζετε μήτε τιν’ ἄλλον δμώων, οἳ κατὰ δώματ’ Ὀδυσσῆοσ θείοιο. ἀλλ’ ἄγετ’, οἰνοχόοσ μὲν ἐπαρξάσθω δεπάεσσιν, ὄφρα σπείσαντεσ κατακείομεν οἴκαδ’ ἰόντεσ· τὸν ξεῖνον δὲ ἐῶμεν ἐνὶ μεγάροισ Ὀδυσῆοσ Τηλεμάχῳ μελέμεν· τοῦ γὰρ φίλον ἵκετο δῶμα. ὣσ φάτο, τοῖσι δὲ πᾶσιν ἑαδότα μῦθον ἐείπε.

τοῖσιν δὲ κρητῆρα κεράσσατο Μούλιοσ ἡρ́ωσ, κῆρυξ Δουλιχιεύσ· θεράπων δ’ ἦν Ἀμφινόμοιο· νώμησεν δ’ ἄρα πᾶσιν ἐπισταδόν· οἱ δὲ θεοῖσι σπείσαντεσ μακάρεσσι πίον μελιηδέα οἶνον. αὐτὰρ ἐπεὶ σπεῖσάν τ’ ἔπιόν θ’ ὅσον ἤθελε θυμόσ, βάν ῥ’ ἴμεναι κείοντεσ ἑὰ πρὸσ δώμαθ’ ἕκαστοσ.

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION