헬라어 문장 검색 - Ηομερ́Οδψσσεψ́04́

(호메로스, 오디세이아, Book 4)

οἱ δ’ ἷξον κοίλην Λακεδαίμονα κητώεσσαν, πρὸσ δ’ ἄρα δώματ’ ἔλων Μενελάου κυδαλίμοιο. τὸν δ’ εὑρ͂ον δαινύντα γάμον πολλοῖσιν ἔτῃσιν υἱέοσ ἠδὲ θυγατρὸσ ἀμύμονοσ ᾧ ἐνὶ οἴκῳ. τὴν μὲν Ἀχιλλῆοσ ῥηξήνοροσ υἱέι πέμπεν· ἐν Τροίῃ γὰρ πρῶτον ὑπέσχετο καὶ κατένευσε δωσέμεναι, τοῖσιν δὲ θεοὶ γάμον ἐξετέλειον. τὴν ἄρ’ ὅ γ’ ἔνθ’ ἵπποισι καὶ ἁρ́μασι πέμπε νέεσθαι Μυρμιδόνων προτὶ ἄστυ περικλυτόν, οἷσιν ἄνασσεν. υἱέι δὲ Σπάρτηθεν Ἀλέκτοροσ ἤγετο κούρην, ὅσ οἱ τηλύγετοσ γένετο κρατερὸσ Μεγαπένθησ ἐκ δούλησ· Ἑλένῃ δὲ θεοὶ γόνον οὐκέτ’ ἔφαινον, ἐπεὶ δὴ τὸ πρῶτον ἐγείνατο παῖδ’ ἐρατεινήν, Ἑρμιόνην, ἣ εἶδοσ ἔχε χρυσέησ Ἀφροδίτησ. ὣσ οἱ μὲν δαίνυντο καθ’ ὑψερεφὲσ μέγα δῶμα γείτονεσ ἠδὲ ἔται Μενελάου κυδαλίμοιο, τερπόμενοι· μετὰ δέ σφιν ἐμέλπετο θεῖοσ ἀοιδὸσ φορμίζων, δοιὼ δὲ κυβιστητῆρε κατ’ αὐτούσ, μολπῆσ ἐξάρχοντοσ, ἐδίνευον κατὰ μέσσουσ. τὼ δ’ αὖτ’ ἐν προθύροισι δόμων αὐτώ τε καὶ ἵππω, Τηλέμαχόσ θ’ ἡρ́ωσ καὶ Νέστοροσ ἀγλαὸσ υἱόσ, στῆσαν·

ὁ δὲ προμολὼν ἴδετο κρείων Ἐτεωνεύσ, ὀτρηρὸσ θεράπων Μενελάου κυδαλίμοιο, βῆ δ’ ἴμεν ἀγγελέων διὰ δώματα ποιμένι λαῶν, ἀγχοῦ δ’ ἱστάμενοσ ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· "ξείνω δή τινε τώδε, διοτρεφὲσ ὦ Μενέλαε, ἄνδρε δύω, γενεῇ δὲ Διὸσ μεγάλοιο ἐίκτον.

ἀλλ’ εἴπ’, ἤ σφωιν καταλύσομεν ὠκέασ ἵππουσ, ἦ ἄλλον πέμπωμεν ἱκανέμεν, ὅσ κε φιλήσῃ. τὸν δὲ μέγ’ ὀχθήσασ προσέφη ξανθὸσ Μενέλαοσ·

"οὐ μὲν νήπιοσ ἦσθα, Βοηθοί̈δη Ἐτεωνεῦ, τὸ πρίν· ἀτὰρ μὲν νῦν γε πάϊσ ὣσ νήπια βάζεισ. ἦ μὲν δὴ νῶι ξεινήια πολλὰ φαγόντε ἄλλων ἀνθρώπων δεῦρ’ ἱκόμεθ’, αἴ κέ ποθι Ζεὺσ ἐξοπίσω περ παύσῃ ὀιζύοσ. ἀλλὰ λύ’ ἵππουσ ξείνων, ἐσ δ’ αὐτοὺσ προτέρω ἄγε θοινηθῆναι. ὣσ φάθ’, ὁ δὲ μεγάροιο διέσσυτο, κέκλετο δ’ ἄλλουσ ὀτρηροὺσ θεράποντασ ἅμα σπέσθαι ἑοῖ αὐτῷ.

οἱ δ’ ἵππουσ μὲν λῦσαν ὑπὸ ζυγοῦ ἱδρώοντασ, καὶ τοὺσ μὲν κατέδησαν ἐφ’ ἱππείῃσι κάπῃσι, πὰρ δ’ ἔβαλον ζειάσ, ἀνὰ δὲ κρῖ λευκὸν ἔμιξαν, ἁρ́ματα δ’ ἔκλιναν πρὸσ ἐνώπια παμφανόωντα, αὐτοὺσ δ’ εἰσῆγον θεῖον δόμον. οἱ δὲ ἰδόντεσ θαύμαζον κατὰ δῶμα διοτρεφέοσ βασιλῆοσ· ὥσ τε γὰρ ἠελίου αἴγλη πέλεν ἠὲ σελήνησ δῶμα καθ’ ὑψερεφὲσ Μενελάου κυδαλίμοιο. αὐτὰρ ἐπεὶ τάρπησαν ὁρώμενοι ὀφθαλμοῖσιν, ἔσ ῥ’ ἀσαμίνθουσ βάντεσ ἐυξέστασ λούσαντο. τοὺσ δ’ ἐπεὶ οὖν δμῳαὶ λοῦσαν καὶ χρῖσαν ἐλαίῳ, ἀμφὶ δ’ ἄρα χλαίνασ οὔλασ βάλον ἠδὲ χιτῶνασ, ἔσ ῥα θρόνουσ ἕζοντο παρ’ Ἀτρεί̈δην Μενέλαον.

χέρνιβα δ’ ἀμφίπολοσ προχόῳ ἐπέχευε φέρουσα καλῇ χρυσείῃ ὑπὲρ ἀργυρέοιο λέβητοσ, νίψασθαι· παρὰ δὲ ξεστὴν ἐτάνυσσε τράπεζαν. σῖτον δ’ αἰδοίη ταμίη παρέθηκε φέρουσα, εἴδατα πόλλ’ ἐπιθεῖσα, χαριζομένη παρεόντων. δαιτρὸσ δὲ κρειῶν πίνακασ παρέθηκεν ἀείρασ παντοίων, παρὰ δέ σφι τίθει χρύσεια κύπελλα. τὼ καὶ δεικνύμενοσ προσέφη ξανθὸσ Μενέλαοσ· "σίτου θ’ ἅπτεσθον καὶ χαίρετον.

αὐτὰρ ἔπειτα δείπνου πασσαμένω εἰρησόμεθ’, οἵ τινέσ ἐστον ἀνδρῶν· οὐ γὰρ σφῷν γε γένοσ ἀπόλωλε τοκήων, ἀλλ’ ἀνδρῶν γένοσ ἐστὲ διοτρεφέων βασιλήων σκηπτούχων, ἐπεὶ οὔ κε κακοὶ τοιούσδε τέκοιεν. ὣσ φάτο, καί σφιν νῶτα βοὸσ παρὰ πίονα θῆκεν ὄπτ’ ἐν χερσὶν ἑλών, τά ῥά οἱ γέρα πάρθεσαν αὐτῷ.

οἱ δ’ ἐπ’ ὀνείαθ’ ἑτοῖμα προκείμενα χεῖρασ ἰάλλον. αὐτὰρ ἐπεὶ πόσιοσ καὶ ἐδητύοσ ἐξ ἔρον ἕντο, δὴ τότε Τηλέμαχοσ προσεφώνεε Νέστοροσ υἱόν, ἄγχι σχὼν κεφαλήν, ἵνα μὴ πευθοίαθ’ οἱ ἄλλοι· "φράζεο, Νεστορίδη, τῷ ἐμῷ κεχαρισμένε θυμῷ, χαλκοῦ τε στεροπὴν κὰδ δώματα ἠχήεντα χρυσοῦ τ’ ἠλέκτρου τε καὶ ἀργύρου ἠδ’ ἐλέφαντοσ.

Ζηνόσ που τοιήδε γ’ Ὀλυμπίου ἔνδοθεν αὐλή, ὅσσα τάδ’ ἄσπετα πολλά· σέβασ μ’ ἔχει εἰσορόωντα. τοῦ δ’ ἀγορεύοντοσ ξύνετο ξανθὸσ Μενέλαοσ, καί σφεασ φωνήσασ ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·

"τέκνα φίλ’, ἦ τοι Ζηνὶ βροτῶν οὐκ ἄν τισ ἐρίζοι·

ὧν ὄφελον τριτάτην περ ἔχων ἐν δώμασι μοῖραν ναίειν, οἱ δ’ ἄνδρεσ σόοι ἔμμεναι, οἳ τότ’ ὄλοντο Τροίῃ ἐν εὐρείῃ ἑκὰσ Ἄργεοσ ἱπποβότοιο. ἀθάνατοι γὰρ τοῦ γε δόμοι καὶ κτήματ’ ἐάσιν· ἀνδρῶν δ’ ἤ κέν τίσ μοι ἐρίσσεται, ἠὲ καὶ οὐκί, κτήμασιν. ἦ γὰρ πολλὰ παθὼν καὶ πόλλ’ ἐπαληθεὶσ ἠγαγόμην ἐν νηυσὶ καὶ ὀγδοάτῳ ἔτει ἦλθον, Κύπρον Φοινίκην τε καὶ Αἰγυπτίουσ ἐπαληθείσ, Αἰθίοπάσ θ’ ἱκόμην καὶ Σιδονίουσ καὶ Ἐρεμβοὺσ καὶ Λιβύην, ἵνα τ’ ἄρνεσ ἄφαρ κεραοὶ τελέθουσι. τρὶσ γὰρ τίκτει μῆλα τελεσφόρον εἰσ ἐνιαυτόν. ἔνθα μὲν οὔτε ἄναξ ἐπιδευὴσ οὔτε τι ποιμὴν τυροῦ καὶ κρειῶν οὐδὲ γλυκεροῖο γάλακτοσ, ἀλλ’ αἰεὶ παρέχουσιν ἐπηετανὸν γάλα θῆσθαι. ἡο͂σ ἐγὼ περὶ κεῖνα πολὺν βίοτον συναγείρων ἠλώμην, τῆόσ μοι ἀδελφεὸν ἄλλοσ ἔπεφνεν λάθρῃ, ἀνωιστί, δόλῳ οὐλομένησ ἀλόχοιο· ὣσ οὔ τοι χαίρων τοῖσδε κτεάτεσσιν ἀνάσσω. καὶ πατέρων τάδε μέλλετ’ ἀκουέμεν, οἵ τινεσ ὑμῖν εἰσίν, ἐπεὶ μάλα πολλὰ πάθον, καὶ ἀπώλεσα οἶκον εὖ μάλα ναιετάοντα, κεχανδότα πολλὰ καὶ ἐσθλά. ἀλλ’ ἔμπησ πάντασ μὲν ὀδυρόμενοσ καὶ ἀχεύων πολλάκισ ἐν μεγάροισι καθήμενοσ ἡμετέροισιν ἄλλοτε μέν τε γόῳ φρένα τέρπομαι, ἄλλοτε δ’ αὖτε παύομαι·

αἰψηρὸσ δὲ κόροσ κρυεροῖο γόοιο. τῶν πάντων οὐ τόσσον ὀδύρομαι, ἀχνύμενόσ περ, ὡσ ἑνόσ, ὅσ τέ μοι ὕπνον ἀπεχθαίρει καὶ ἐδωδὴν μνωομένῳ, ἐπεὶ οὔ τισ Ἀχαιῶν τόσσ’ ἐμόγησεν, ὅσσ’ Ὀδυσεὺσ ἐμόγησε καὶ ἤρατο. τῷ δ’ ἄρ’ ἔμελλεν αὐτῷ κήδε’ ἔσεσθαι, ἐμοὶ δ’ ἄχοσ αἰὲν ἄλαστον κείνου, ὅπωσ δὴ δηρὸν ἀποίχεται, οὐδέ τι ἴδμεν, ζώει ὅ γ’ ἦ τέθνηκεν. ὀδύρονταί νύ που αὐτὸν Λαέρτησ θ’ ὁ γέρων καὶ ἐχέφρων Πηνελόπεια Τηλέμαχόσ θ’, ὃν ἔλειπε νέον γεγαῶτ’ ἐνὶ οἴκῳ. ὣσ φάτο, τῷ δ’ ἄρα πατρὸσ ὑφ’ ἵμερον ὦρσε γόοιο.

δάκρυ δ’ ἀπὸ βλεφάρων χαμάδισ βάλε πατρὸσ ἀκούσασ, χλαῖναν πορφυρέην ἄντ’ ὀφθαλμοῖιν ἀνασχὼν ἀμφοτέρῃσιν χερσί. νόησε δέ μιν Μενέλαοσ, μερμήριξε δ’ ἔπειτα κατὰ φρένα καὶ κατὰ θυμόν, ἠέ μιν αὐτὸν πατρὸσ ἐάσειε μνησθῆναι ἦ πρῶτ’ ἐξερέοιτο ἕκαστά τε πειρήσαιτο. ἡο͂σ ὁ ταῦθ’ ὡρ́μαινε κατὰ φρένα καὶ κατὰ θυμόν, ἐκ δ’ Ἑλένη θαλάμοιο θυώδεοσ ὑψορόφοιο ἤλυθεν Ἀρτέμιδι χρυσηλακάτῳ ἐικυῖα.

τῇ δ’ ἄρ’ ἅμ’ Ἀδρήστη κλισίην εὔτυκτον ἔθηκεν, Ἀλκίππη δὲ τάπητα φέρεν μαλακοῦ ἐρίοιο, Φυλὼ δ’ ἀργύρεον τάλαρον φέρε, τόν οἱ ἔθηκεν Ἀλκάνδρη, Πολύβοιο δάμαρ, ὃσ ἔναι’ ἐνὶ Θήβῃσ Αἰγυπτίῃσ, ὅθι πλεῖστα δόμοισ ἐν κτήματα κεῖται· ὃσ Μενελάῳ δῶκε δύ’ ἀργυρέασ ἀσαμίνθουσ, δοιοὺσ δὲ τρίποδασ, δέκα δὲ χρυσοῖο τάλαντα. χωρὶσ δ’ αὖθ’ Ἑλένῃ ἄλοχοσ πόρε κάλλιμα δῶρα· χρυσέην τ’ ἠλακάτην τάλαρόν θ’ ὑπόκυκλον ὄπασσεν ἀργύρεον, χρυσῷ δ’ ἐπὶ χείλεα κεκράαντο. τόν ῥά οἱ ἀμφίπολοσ Φυλὼ παρέθηκε φέρουσα νήματοσ ἀσκητοῖο βεβυσμένον· αὐτὰρ ἐπ’ αὐτῷ ἠλακάτη τετάνυστο ἰοδνεφὲσ εἶροσ ἔχουσα. ἕζετο δ’ ἐν κλισμῷ, ὑπὸ δὲ θρῆνυσ ποσὶν ἠε͂ν. αὐτίκα δ’ ἥ γ’ ἐπέεσσι πόσιν ἐρέεινεν ἕκαστα· "ἴδμεν δή, Μενέλαε διοτρεφέσ, οἵ τινεσ οἵδε ἀνδρῶν εὐχετόωνται ἱκανέμεν ἡμέτερον δῶ;

ψεύσομαι ἦ ἔτυμον ἐρέω; κέλεται δέ με θυμόσ. οὐ γάρ πώ τινά φημι ἐοικότα ὧδε ἰδέσθαι οὔτ’ ἄνδρ’ οὔτε γυναῖκα, σέβασ μ’ ἔχει εἰσορόωσαν, ὡσ ὅδ’ Ὀδυσσῆοσ μεγαλήτοροσ υἱῖ ἐοίκε, Τηλεμάχῳ, τὸν ἔλειπε νέον γεγαῶτ’ ἐνὶ οἴκῳ κεῖνοσ ἀνήρ, ὅτ’ ἐμεῖο κυνώπιδοσ εἵνεκ’ Ἀχαιοὶ ἤλθεθ’ ὑπὸ Τροίην πόλεμον θρασὺν ὁρμαίνοντεσ. τὴν δ’ ἀπαμειβόμενοσ προσέφη ξανθὸσ Μενέλαοσ·

"οὕτω νῦν καὶ ἐγὼ νοέω, γύναι, ὡσ σὺ ἐίσκεισ· κείνου γὰρ τοιοίδε πόδεσ τοιαίδε τε χεῖρεσ ὀφθαλμῶν τε βολαὶ κεφαλή τ’ ἐφύπερθέ τε χαῖται. καὶ νῦν ἦ τοι ἐγὼ μεμνημένοσ ἀμφ’ Ὀδυσῆι μυθεόμην, ὅσα κεῖνοσ ὀιζύσασ ἐμόγησεν ἀμφ’ ἐμοί, αὐτὰρ ὁ πικρὸν ὑπ’ ὀφρύσι δάκρυον εἶβε, χλαῖναν πορφυρέην ἄντ’ ὀφθαλμοῖιν ἀνασχών. τὸν δ’ αὖ Νεστορίδησ Πεισίστρατοσ ἀντίον ηὔδα·

"Ἀτρεί̈δη Μενέλαε διοτρεφέσ, ὄρχαμε λαῶν, κείνου μέν τοι ὅδ’ υἱὸσ ἐτήτυμον, ὡσ ἀγορεύεισ· ἀλλὰ σαόφρων ἐστί, νεμεσσᾶται δ’ ἐνὶ θυμῷ ὧδ’ ἐλθὼν τὸ πρῶτον ἐπεσβολίασ ἀναφαίνειν ἄντα σέθεν, τοῦ νῶι θεοῦ ὣσ τερπόμεθ’ αὐδῇ. αὐτὰρ ἐμὲ προέηκε Γερήνιοσ ἱππότα Νέστωρ τῷ ἅμα πομπὸν ἕπεσθαι· ἐέλδετο γάρ σε ἰδέσθαι, ὄφρα οἱ ἤ τι ἔποσ ὑποθήσεαι ἠέ τι ἔργον. πολλὰ γὰρ ἄλγε’ ἔχει πατρὸσ πάϊσ οἰχομένοιο ἐν μεγάροισ, ᾧ μὴ ἄλλοι ἀοσσητῆρεσ ἐώσιν, ὡσ νῦν Τηλεμάχῳ ὁ μὲν οἴχεται, οὐδέ οἱ ἄλλοι εἴσ’ οἵ κεν κατὰ δῆμον ἀλάλκοιεν κακότητα. τὸν δ’ ἀπαμειβόμενοσ προσέφη ξανθὸσ Μενέλαοσ·

"ὢ πόποι, ἦ μάλα δὴ φίλου ἀνέροσ υἱὸσ ἐμὸν δῶ ἵκεθ’, ὃσ εἵνεκ’ ἐμεῖο πολέασ ἐμόγησεν ἀέθλουσ· καί μιν ἔφην ἐλθόντα φιλησέμεν ἔξοχον ἄλλων Ἀργείων, εἰ νῶιν ὑπεὶρ ἅλα νόστον ἔδωκε νηυσὶ θοῇσι γενέσθαι Ὀλύμπιοσ εὐρύοπα Ζεύσ. καί κέ οἱ Ἄργεϊ νάσσα πόλιν καὶ δώματ’ ἔτευξα, ἐξ Ἰθάκησ ἀγαγὼν σὺν κτήμασι καὶ τέκεϊ ᾧ καὶ πᾶσιν λαοῖσι, μίαν πόλιν ἐξαλαπάξασ, αἳ περιναιετάουσιν, ἀνάσσονται δ’ ἐμοὶ αὐτῷ. καί κε θάμ’ ἐνθάδ’ ἐόντεσ ἐμισγόμεθ’· οὐδέ κεν ἡμέασ ἄλλο διέκρινεν φιλέοντέ τε τερπομένω τε, πρίν γ’ ὅτε δὴ θανάτοιο μέλαν νέφοσ ἀμφεκάλυψεν. ἀλλὰ τὰ μέν που μέλλεν ἀγάσσεσθαι θεὸσ αὐτόσ, ὃσ κεῖνον δύστηνον ἀνόστιμον οἰο͂ν ἔθηκεν. ὣσ φάτο, τοῖσι δὲ πᾶσιν ὑφ’ ἵμερον ὦρσε γόοιο.

κλαῖε μὲν Ἀργείη Ἑλένη, Διὸσ ἐκγεγαυῖα, κλαῖε δὲ Τηλέμαχόσ τε καὶ Ἀτρεί̈δησ Μενέλαοσ, οὐδ’ ἄρα Νέστοροσ υἱὸσ ἀδακρύτω ἔχεν ὄσσε· μνήσατο γὰρ κατὰ θυμὸν ἀμύμονοσ Ἀντιλόχοιο, τόν ῥ’ Ηοὖσ ἔκτεινε φαεινῆσ ἀγλαὸσ υἱόσ· τοῦ ὅ γ’ ἐπιμνησθεὶσ ἔπεα πτερόεντ’ ἀγόρευεν· "Ἀτρεί̈δη, περὶ μέν σε βροτῶν πεπνυμένον εἶναι Νέστωρ φάσχ’ ὁ γέρων, ὅτ’ ἐπιμνησαίμεθα σεῖο οἷσιν ἐνὶ μεγάροισι, καὶ ἀλλήλουσ ἐρέοιμεν.

καὶ νῦν, εἴ τί που ἔστι, πίθοιό μοι· οὐ γὰρ ἐγώ γε τέρπομ’ ὀδυρόμενοσ μεταδόρπιοσ, ἀλλὰ καὶ ἠὼσ ἔσσεται ἠριγένεια· νεμεσσῶμαί γε μὲν οὐδὲν κλαίειν ὅσ κε θάνῃσι βροτῶν καὶ πότμον ἐπίσπῃ. τοῦτό νυ καὶ γέρασ οἰο͂ν ὀιζυροῖσι βροτοῖσιν, κείρασθαί τε κόμην βαλέειν τ’ ἀπὸ δάκρυ παρειῶν. καὶ γὰρ ἐμὸσ τέθνηκεν ἀδελφεόσ, οὔ τι κάκιστοσ Ἀργείων· μέλλεισ δὲ σὺ ἴδμεναι· οὐ γὰρ ἐγώ γε ἤντησ’ οὐδὲ ἴδον· περὶ δ’ ἄλλων φασὶ γενέσθαι Ἀντίλοχον, πέρι μὲν θείειν ταχὺν ἠδὲ μαχητήν. τὸν δ’ ἀπαμειβόμενοσ προσέφη ξανθὸσ Μενέλαοσ·

"ὦ φίλ’, ἐπεὶ τόσα εἶπεσ, ὅσ’ ἂν πεπνυμένοσ ἀνὴρ εἴποι καὶ ῥέξειε, καὶ ὃσ προγενέστεροσ εἰή· τοίου γὰρ καὶ πατρόσ, ὃ καὶ πεπνυμένα βάζεισ, ῥεῖα δ’ ἀρίγνωτοσ γόνοσ ἀνέροσ ᾧ τε Κρονίων ὄλβον ἐπικλώσῃ γαμέοντί τε γεινομένῳ τε, ὡσ νῦν Νέστορι δῶκε διαμπερὲσ ἤματα πάντα αὐτὸν μὲν λιπαρῶσ γηρασκέμεν ἐν μεγάροισιν, υἱέασ αὖ πινυτούσ τε καὶ ἔγχεσιν εἶναι ἀρίστουσ. ἡμεῖσ δὲ κλαυθμὸν μὲν ἐάσομεν, ὃσ πρὶν ἐτύχθη, δόρπου δ’ ἐξαῦτισ μνησώμεθα, χερσὶ δ’ ἐφ’ ὕδωρ χευάντων. μῦθοι δὲ καὶ ἠῶθέν περ ἔσονται Τηλεμάχῳ καὶ ἐμοὶ διαειπέμεν ἀλλήλοισιν. ὣσ ἔφατ’, Ἀσφαλίων δ’ ἄρ ὕδωρ ἐπὶ χεῖρασ ἔχευεν, ὀτρηρὸσ θεράπων Μενελάου κυδαλίμοιο.

οἱ δ’ ἐπ’ ὀνείαθ’ ἑτοῖμα προκείμενα χεῖρασ ἰάλλον. ἔνθ’ αὖτ’ ἄλλ’ ἐνόησ’ Ἑλένη Διὸσ ἐκγεγαυῖα·

αὐτίκ’ ἄρ’ εἰσ οἶνον βάλε φάρμακον, ἔνθεν ἔπινον, νηπενθέσ τ’ ἄχολόν τε, κακῶν ἐπίληθον ἁπάντων. ὃσ τὸ καταβρόξειεν, ἐπὴν κρητῆρι μιγείη, οὔ κεν ἐφημέριόσ γε βάλοι κατὰ δάκρυ παρειῶν, οὐδ’ εἴ οἱ κατατεθναίη μήτηρ τε πατήρ τε, οὐδ’ εἴ οἱ προπάροιθεν ἀδελφεὸν ἢ φίλον υἱὸν χαλκῷ δηιόῳεν, ὁ δ’ ὀφθαλμοῖσιν ὁρῷτο. τοῖα Διὸσ θυγάτηρ ἔχε φάρμακα μητιόεντα, ἐσθλά, τά οἱ Πολύδαμνα πόρεν, Θῶνοσ παράκοιτισ Αἰγυπτίη, τῇ πλεῖστα φέρει ζείδωροσ ἄρουρα φάρμακα, πολλὰ μὲν ἐσθλὰ μεμιγμένα πολλὰ δὲ λυγρά· ἰητρὸσ δὲ ἕκαστοσ ἐπιστάμενοσ περὶ πάντων ἀνθρώπων· ἦ γὰρ Παιήονόσ εἰσι γενέθλησ. αὐτὰρ ἐπεί ῥ’ ἐνέηκε κέλευσέ τε οἰνοχοῆσαι, ἐξαῦτισ μύθοισιν ἀμειβομένη προσέειπεν· "Ἀτρεί̈δη Μενέλαε διοτρεφὲσ ἠδὲ καὶ οἵδε ἀνδρῶν ἐσθλῶν παῖδεσ·

ἀτὰρ θεὸσ ἄλλοτε ἄλλῳ Ζεὺσ ἀγαθόν τε κακόν τε διδοῖ· δύναται γὰρ ἅπαντα· ἦ τοι νῦν δαίνυσθε καθήμενοι ἐν μεγάροισι καὶ μύθοισ τέρπεσθε· ἐοικότα γὰρ καταλέξω. πάντα μὲν οὐκ ἂν ἐγὼ μυθήσομαι οὐδ’ ὀνομήνω, ὅσσοι Ὀδυσσῆοσ ταλασίφρονόσ εἰσιν ἀέθλοι· ἀλλ’ οἱο͂ν τόδ’ ἔρεξε καὶ ἔτλη καρτερὸσ ἀνὴρ δήμῳ ἔνι Τρώων, ὅθι πάσχετε πήματ’ Ἀχαιοί. αὐτόν μιν πληγῇσιν ἀεικελίῃσι δαμάσσασ, σπεῖρα κάκ’ ἀμφ’ ὤμοισι βαλών, οἰκῆι ἐοικώσ, ἀνδρῶν δυσμενέων κατέδυ πόλιν εὐρυάγυιαν· ἄλλῳ δ’ αὐτὸν φωτὶ κατακρύπτων ἠίσκε, δέκτῃ, ὃσ οὐδὲν τοῖοσ ἐήν ἐπὶ νηυσὶν Ἀχαιῶν. τῷ ἴκελοσ κατέδυ Τρώων πόλιν, οἱ δ’ ἀβάκησαν πάντεσ· ἐγὼ δέ μιν οἰή ἀνέγνων τοῖον ἐόντα, καί μιν ἀνηρώτων· ὁ δὲ κερδοσύνῃ ἀλέεινεν. ἀλλ’ ὅτε δή μιν ἐγὼ λόεον καὶ χρῖον ἐλαίῳ, ἀμφὶ δὲ εἵματα ἕσσα καὶ ὤμοσα καρτερὸν ὁρ́κον μὴ μὲν πρὶν Ὀδυσῆα μετὰ Τρώεσσ’ ἀναφῆναι, πρίν γε τὸν ἐσ νῆάσ τε θοὰσ κλισίασ τ’ ἀφικέσθαι, καὶ τότε δή μοι πάντα νόον κατέλεξεν Ἀχαιῶν. πολλοὺσ δὲ Τρώων κτείνασ ταναήκεϊ χαλκῷ ἦλθε μετ’ Ἀργείουσ, κατὰ δὲ φρόνιν ἤγαγε πολλήν. ἔνθ’ ἄλλαι Τρῳαὶ λίγ’ ἐκώκυον· αὐτὰρ ἐμὸν κῆρ χαῖρ’, ἐπεὶ ἤδη μοι κραδίη τέτραπτο νέεσθαι ἂψ οἶκόνδ’, ἄτην δὲ μετέστενον, ἣν Ἀφροδίτη δῶχ’, ὅτε μ’ ἤγαγε κεῖσε φίλησ ἀπὸ πατρίδοσ αἰήσ, παῖδά τ’ ἐμὴν νοσφισσαμένην θάλαμόν τε πόσιν τε οὔ τευ δευόμενον, οὔτ’ ἂρ φρένασ οὔτε τι εἶδοσ. τὴν δ’ ἀπαμειβόμενοσ προσέφη ξανθὸσ Μενέλαοσ·

"ναὶ δὴ ταῦτά γε πάντα, γύναι, κατὰ μοῖραν ἐείπεσ. ἤδη μὲν πολέων ἐδάην βουλήν τε νόον τε ἀνδρῶν ἡρώων, πολλὴν δ’ ἐπελήλυθα γαῖαν· ἀλλ’ οὔ πω τοιοῦτον ἐγὼν ἴδον ὀφθαλμοῖσιν, οἷν Ὀδυσσῆοσ ταλασίφρονοσ ἔσκε φίλον κῆρ. οἱο͂ν καὶ τόδ’ ἔρεξε καὶ ἔτλη καρτερὸσ ἀνὴρ ἵππῳ ἔνι ξεστῷ, ἵν’ ἐνήμεθα πάντεσ ἄριστοι Ἀργείων Τρώεσσι φόνον καὶ κῆρα φέροντεσ. ἦλθεσ ἔπειτα σὺ κεῖσε· κελευσέμεναι δέ σ’ ἔμελλε δαίμων, ὃσ Τρώεσσιν ἐβούλετο κῦδοσ ὀρέξαι· καί τοι Δηί̈φοβοσ θεοείκελοσ ἕσπετ’ ἰούσῃ. τρὶσ δὲ περίστειξασ κοῖλον λόχον ἀμφαφόωσα, ἐκ δ’ ὀνομακλήδην Δαναῶν ὀνόμαζεσ ἀρίστουσ, πάντων Ἀργείων φωνὴν ἴσκουσ’ ἀλόχοισιν. αὐτὰρ ἐγὼ καὶ Τυδεί̈δησ καὶ δῖοσ Ὀδυσσεὺσ ἥμενοι ἐν μέσσοισιν ἀκούσαμεν ὡσ ἐβόησασ. νῶι μὲν ἀμφοτέρω μενεήναμεν ὁρμηθέντε ἢ ἐξελθέμεναι, ἢ ἔνδοθεν αἶψ’ ὑπακοῦσαι· ἀλλ’ Ὀδυσεὺσ κατέρυκε καὶ ἔσχεθεν ἱεμένω περ. ἔνθ’ ἄλλοι μὲν πάντεσ ἀκὴν ἔσαν υἱε͂σ Ἀχαιῶν, Ἄντικλοσ δὲ σέ γ’ οἰο͂σ ἀμείψασθαι ἐπέεσσιν ἤθελεν. ἀλλ’ Ὀδυσεὺσ ἐπὶ μάστακα χερσὶ πίεζεν νωλεμέωσ κρατερῇσι, σάωσε δὲ πάντασ Ἀχαιούσ· τόφρα δ’ ἔχ’, ὄφρα σε νόσφιν ἀπήγαγε Παλλὰσ Ἀθήνη. τὸν δ’ αὖ Τηλέμαχοσ πεπνυμένοσ ἀντίον ηὔδα·

"Ἀτρεί̈δη Μενέλαε διοτρεφέσ, ὄρχαμε λαῶν, ἄλγιον· οὐ γάρ οἵ τι τάδ’ ἤρκεσε λυγρὸν ὄλεθρον, οὐδ’ εἴ οἱ κραδίη γε σιδηρέη ἔνδοθεν ἠε͂ν. ἀλλ’ ἄγετ’ εἰσ εὐνὴν τράπεθ’ ἡμέασ, ὄφρα καὶ ἤδη ὕπνῳ ὕπο γλυκερῷ ταρπώμεθα κοιμηθέντεσ. ὣσ ἔφατ’, Ἀργείη δ’ Ἑλένη δμῳῇσι κέλευσεν δέμνι’ ὑπ’ αἰθούσῃ θέμεναι καὶ ῥήγεα καλὰ πορφύρε’ ἐμβαλέειν στορέσαι τ’ ἐφύπερθε τάπητασ, χλαίνασ τ’ ἐνθέμεναι οὔλασ καθύπερθεν ἕσασθαι.

αἱ δ’ ἴσαν ἐκ μεγάροιο δάοσ μετὰ χερσὶν ἔχουσαι, δέμνια δὲ στόρεσαν· ἐκ δὲ ξείνουσ ἄγε κῆρυξ. οἱ μὲν ἄρ’ ἐν προδόμῳ δόμου αὐτόθι κοιμήσαντο, Τηλέμαχόσ θ’ ἡρ́ωσ καὶ Νέστοροσ ἀγλαὸσ υἱόσ· Ἀτρεί̈δησ δὲ καθεῦδε μυχῷ δόμου ὑψηλοῖο, πὰρ δ’ Ἑλένη τανύπεπλοσ ἐλέξατο, δῖα γυναικῶν. ἦμοσ δ’ ἠριγένεια φάνη ῥοδοδάκτυλοσ Ηὤσ, ὤρνυτ’ ἄρ’ ἐξ εὐνῆφι βοὴν ἀγαθὸσ Μενέλαοσ εἵματα ἑσσάμενοσ, περὶ δὲ ξίφοσ ὀξὺ θέτ’ ὤμῳ, ποσσὶ δ’ ὑπὸ λιπαροῖσιν ἐδήσατο καλὰ πέδιλα, βῆ δ’ ἴμεν ἐκ θαλάμοιο θεῷ ἐναλίγκιοσ ἄντην, Τηλεμάχῳ δὲ παρῖζεν, ἔποσ τ’ ἔφατ’ ἔκ τ’ ὀνόμαζεν·

"τίπτε δέ σε χρειὼ δεῦρ’ ἤγαγε, Τηλέμαχ’ ἡρ́ωσ, ἐσ Λακεδαίμονα δῖαν, ἐπ’ εὐρέα νῶτα θαλάσσησ;

δήμιον ἦ ἴδιον; τόδε μοι νημερτὲσ ἐνίσπεσ. τὸν δ’ αὖ Τηλέμαχοσ πεπνυμένοσ ἀντίον ηὔδα·

"Ἀτρεί̈δη Μενέλαε διοτρεφέσ, ὄρχαμε λαῶν, ἤλυθον, εἴ τινά μοι κληηδόνα πατρὸσ ἐνίσποισ. ἐσθίεταί μοι οἶκοσ, ὄλωλε δὲ πίονα ἔργα, δυσμενέων δ’ ἀνδρῶν πλεῖοσ δόμοσ, οἵ τέ μοι αἰεὶ μῆλ’ ἁδινὰ σφάζουσι καὶ εἰλίποδασ ἕλικασ βοῦσ, μητρὸσ ἐμῆσ μνηστῆρεσ ὑπέρβιον ὕβριν ἔχοντεσ. τοὔνεκα νῦν τὰ σὰ γούναθ’ ἱκάνομαι, αἴ κ’ ἐθέλῃσθα κείνου λυγρὸν ὄλεθρον ἐνισπεῖν, εἴ που ὄπωπασ ὀφθαλμοῖσι τεοῖσιν ἢ ἄλλου μῦθον ἄκουσασ πλαζομένου· περὶ γάρ μιν ὀιζυρὸν τέκε μήτηρ. μηδέ τί μ’ αἰδόμενοσ μειλίσσεο μηδ’ ἐλεαίρων, ἀλλ’ εὖ μοι κατάλεξον ὅπωσ ἤντησασ ὀπωπῆσ. λίσσομαι, εἴ ποτέ τοί τι πατὴρ ἐμόσ, ἐσθλὸσ Ὀδυσσεὺσ ἢ ἔποσ ἠέ τι ἔργον ὑποστὰσ ἐξετέλεσσε δήμῳ ἔνι Τρώων, ὅθι πάσχετε πήματ’ Ἀχαιοί, τῶν νῦν μοι μνῆσαι, καί μοι νημερτὲσ ἐνίσπεσ. τὸν δὲ μέγ’ ὀχθήσασ προσέθη ξανθὸσ Μενέλαοσ·

"ὢ πόποι, ἦ μάλα δὴ κρατερόφρονοσ ἀνδρὸσ ἐν εὐνῇ ἤθελον εὐνηθῆναι ἀνάλκιδεσ αὐτοὶ ἐόντεσ. ὡσ δ’ ὁπότ’ ἐν ξυλόχῳ ἔλαφοσ κρατεροῖο λέοντοσ νεβροὺσ κοιμήσασα νεηγενέασ γαλαθηνοὺσ κνημοὺσ ἐξερέῃσι καὶ ἄγκεα ποιήεντα βοσκομένη, ὁ δ’ ἔπειτα ἑὴν εἰσήλυθεν εὐνήν, ἀμφοτέροισι δὲ τοῖσιν ἀεικέα πότμον ἐφῆκεν, ὣσ Ὀδυσεὺσ κείνοισιν ἀεικέα πότμον ἐφήσει. αἲ γάρ, Ζεῦ τε πάτερ καὶ Ἀθηναίη καὶ Ἄπολλον, τοῖοσ ἐών, οἱο͂́σ ποτ’ ἐυκτιμένῃ ἐνὶ Λέσβῳ ἐξ ἔριδοσ Φιλομηλεί̈δῃ ἐπάλαισεν ἀναστάσ, κὰδ δ’ ἔβαλε κρατερῶσ, κεχάροντο δὲ πάντεσ Ἀχαιοί, τοῖοσ ἐὼν μνηστῆρσιν ὁμιλήσειεν Ὀδυσσεύσ· πάντεσ κ’ ὠκύμοροί τε γενοίατο πικρόγαμοί τε. ταῦτα δ’ ἅ μ’ εἰρωτᾷσ καὶ λίσσεαι, οὐκ ἂν ἐγώ γε ἄλλα παρὲξ εἴποιμι παρακλιδόν, οὐδ’ ἀπατήσω, ἀλλὰ τὰ μέν μοι ἐείπε γέρων ἅλιοσ νημερτήσ, τῶν οὐδέν τοι ἐγὼ κρύψω ἔποσ οὐδ’ ἐπικεύσω. "Αἰγύπτῳ μ’ ἔτι δεῦρο θεοὶ μεμαῶτα νέεσθαι ἔσχον, ἐπεὶ οὔ σφιν ἔρεξα τεληέσσασ ἑκατόμβασ.

ἡ δέ μευ ἄγχι στᾶσα ἔποσ φάτο φώνησέν τε· οἱ δ’ αἰεὶ βούλοντο θεοὶ μεμνῆσθαι ἐφετμέων. νῆσοσ ἔπειτά τισ ἔστι πολυκλύστῳ ἐνὶ πόντῳ Αἰγύπτου προπάροιθε, Φάρον δέ ἑ κικλήσκουσι, τόσσον ἄνευθ’ ὅσσον τε πανημερίη γλαφυρὴ νηῦσ ἤνυσεν, ᾗ λιγὺσ οὖροσ ἐπιπνείῃσιν ὄπισθεν· ἐν δὲ λιμὴν ἐύορμοσ, ὅθεν τ’ ἀπὸ νῆασ ἐίσασ ἐσ πόντον βάλλουσιν, ἀφυσσάμενοι μέλαν ὕδωρ. ἔνθα μ’ ἐείκοσιν ἤματ’ ἔχον θεοί, οὐδέ ποτ’ οὖροι πνείοντεσ φαίνονθ’ ἁλιαέεσ, οἵ ῥά τε νηῶν πομπῆεσ γίγνονται ἐπ’ εὐρέα νῶτα θαλάσσησ. καί νύ κεν ἠιά πάντα κατέφθιτο καὶ μένε’ ἀνδρῶν, εἰ μή τίσ με θεῶν ὀλοφύρατο καί μ’ ἐσάωσε, Πρωτέοσ ἰφθίμου θυγάτηρ ἁλίοιο γέροντοσ, Εἰδοθέη· τῇ γάρ ῥα μάλιστά γε θυμὸν ὄρινα. ἥ μ’ οἰῴ ἔρροντι συνήντετο νόσφιν ἑταίρων· αἰεὶ γὰρ περὶ νῆσον ἀλώμενοι ἰχθυάασκον γναμπτοῖσ ἀγκίστροισιν, ἔτειρε δὲ γαστέρα λιμόσ. "νήπιόσ εἰσ, ὦ ξεῖνε, λίην τόσον ἠδὲ χαλίφρων, ἠε͂ ἑκὼν μεθίεισ καὶ τέρπεαι ἄλγεα πάσχων;

ὡσ δὴ δήθ’ ἐνὶ νήσῳ ἐρύκεαι, οὐδέ τι τέκμωρ εὑρέμεναι δύνασαι, μινύθει δέ τοι ἦτορ ἑταίρων. "ὣσ ἔφατ’, αὐτὰρ ἐγώ μιν ἀμειβόμενοσ προσέειπον·

ἐκ μέν τοι ἐρέω, ἥ τισ σύ πέρ ἐσσι θεάων, ὡσ ἐγὼ οὔ τι ἑκὼν κατερύκομαι, ἀλλά νυ μέλλω ἀθανάτουσ ἀλιτέσθαι, οἳ οὐρανὸν εὐρὺν ἔχουσιν. ἀλλὰ σύ πέρ μοι εἰπέ, θεοὶ δέ τε πάντα ἴσασιν, ὅσ τίσ μ’ ἀθανάτων πεδάᾳ καὶ ἔδησε κελεύθου, νόστον θ’, ὡσ ἐπὶ πόντον ἐλεύσομαι ἰχθυόεντα. "ὣσ ἐφάμην, ἡ δ’ αὐτίκ’ ἀμείβετο δῖα θεάων·

τοιγὰρ ἐγώ τοι, ξεῖνε, μάλ’ ἀτρεκέωσ ἀγορεύσω. πωλεῖταί τισ δεῦρο γέρων ἅλιοσ νημερτὴσ ἀθάνατοσ Πρωτεὺσ Αἰγύπτιοσ, ὅσ τε θαλάσσησ πάσησ βένθεα οἶδε, Ποσειδάωνοσ ὑποδμώσ· τὸν δέ τ’ ἐμόν φασιν πατέρ’ ἔμμεναι ἠδὲ τεκέσθαι. τόν γ’ εἴ πωσ σὺ δύναιο λοχησάμενοσ λελαβέσθαι, ὅσ κέν τοι εἴπῃσιν ὁδὸν καὶ μέτρα κελεύθου νόστον θ’, ὡσ ἐπὶ πόντον ἐλεύσεαι ἰχθυόεντα. καὶ δέ κέ τοι εἴπῃσι, διοτρεφέσ, αἴ κ’ ἐθέλῃσθα, ὅττι τοι ἐν μεγάροισι κακόν τ’ ἀγαθόν τε τέτυκται οἰχομένοιο σέθεν δολιχὴν ὁδὸν ἀργαλέην τε. "ὣσ ἔφατ’, αὐτὰρ ἐγώ μιν ἀμειβόμενοσ προσέειπον·

αὐτὴ νῦν φράζευ σὺ λόχον θείοιο γέροντοσ, μή πώσ με προϊδὼν ἠὲ προδαεὶσ ἀλέηται· ἀργαλέοσ γάρ τ’ ἐστὶ θεὸσ βροτῷ ἀνδρὶ δαμῆναι. "ὣσ ἐφάμην, ἡ δ’ αὐτίκ’ ἀμείβετο δῖα θεάων·

τοιγὰρ ἐγώ τοι, ξεῖνε, μάλ’ ἀτρεκέωσ ἀγορεύσω. ἦμοσ δ’ ἠέλιοσ μέσον οὐρανὸν ἀμφιβεβήκῃ, τῆμοσ ἄρ’ ἐξ ἁλὸσ εἶσι γέρων ἅλιοσ νημερτὴσ πνοιῇ ὕπο Ζεφύροιο μελαίνῃ φρικὶ καλυφθείσ, ἐκ δ’ ἐλθὼν κοιμᾶται ὑπὸ σπέσσι γλαφυροῖσιν· ἀμφὶ δέ μιν φῶκαι νέποδεσ καλῆσ ἁλοσύδνησ ἁθρόαι εὕδουσιν, πολιῆσ ἁλὸσ ἐξαναδῦσαι, πικρὸν ἀποπνείουσαι ἁλὸσ πολυβενθέοσ ὀδμήν. ἔνθα σ’ ἐγὼν ἀγαγοῦσα ἅμ’ ἠοῖ φαινομένηφιν εὐνάσω ἑξείησ· σὺ δ’ ἐὺ κρίνασθαι ἑταίρουσ τρεῖσ, οἵ τοι παρὰ νηυσὶν ἐυσσέλμοισιν ἄριστοι. πάντα δέ τοι ἐρέω ὀλοφώια τοῖο γέροντοσ. φώκασ μέν τοι πρῶτον ἀριθμήσει καὶ ἔπεισιν· αὐτὰρ ἐπὴν πάσασ πεμπάσσεται ἠδὲ ἴδηται, λέξεται ἐν μέσσῃσι νομεὺσ ὣσ πώεσι μήλων. τὸν μὲν ἐπὴν δὴ πρῶτα κατευνηθέντα ἴδησθε, καὶ τότ’ ἔπειθ’ ὑμῖν μελέτω κάρτοσ τε βίη τε, αὖθι δ’ ἔχειν μεμαῶτα καὶ ἐσσύμενόν περ ἀλύξαι. πάντα δὲ γιγνόμενοσ πειρήσεται, ὅσσ’ ἐπὶ γαῖαν ἑρπετὰ γίγνονται, καὶ ὕδωρ καὶ θεσπιδαὲσ πῦρ· ὑμεῖσ δ’ ἀστεμφέωσ ἐχέμεν μᾶλλόν τε πιέζειν. ἀλλ’ ὅτε κεν δή σ’ αὐτὸσ ἀνείρηται ἐπέεσσι, τοῖοσ ἐὼν οἱο͂́ν κε κατευνηθέντα ἴδησθε, καὶ τότε δὴ σχέσθαι τε βίησ λῦσαί τε γέροντα, ἡρ́ωσ, εἴρεσθαι δέ, θεῶν ὅσ τίσ σε χαλέπτει, νόστον θ’, ὡσ ἐπὶ πόντον ἐλεύσεαι ἰχθυόεντα. "ὣσ εἰποῦσ’ ὑπὸ πόντον ἐδύσετο κυμαίνοντα. αὐτὰρ ἐγὼν ἐπὶ νῆασ, ὅθ’ ἕστασαν ἐν ψαμάθοισιν, ἠιά· πολλὰ δέ μοι κραδίη πόρφυρε κιόντι. αὐτὰρ ἐπεί ῥ’ ἐπὶ νῆα κατήλυθον ἠδὲ θάλασσαν, δόρπον θ’ ὁπλισάμεσθ’, ἐπί τ’ ἤλυθεν ἀμβροσίη νύξ· δὴ τότε κοιμήθημεν ἐπὶ ῥηγμῖνι θαλάσσησ. ἦμοσ δ’ ἠριγένεια φάνη ῥοδοδάκτυλοσ Ηὤσ, καὶ τότε δὴ παρὰ θῖνα θαλάσσησ εὐρυπόροιο ἠιά πολλὰ θεοὺσ γουνούμενοσ· αὐτὰρ ἑταίρουσ τρεῖσ ἄγον, οἷσι μάλιστα πεποίθεα πᾶσαν ἐπ’ ἰθύν. "τόφρα δ’ ἄρ’ ἥ γ’ ὑποδῦσα θαλάσσησ εὐρέα κόλπον τέσσαρα φωκάων ἐκ πόντου δέρματ’ ἔνεικε·

πάντα δ’ ἔσαν νεόδαρτα· δόλον δ’ ἐπεμήδετο πατρί. εὐνὰσ δ’ ἐν ψαμάθοισι διαγλάψασ’ ἁλίῃσιν ἧστο μένουσ’· ἡμεῖσ δὲ μάλα σχεδὸν ἤλθομεν αὐτῆσ· ἑξείησ δ’ εὔνησε, βάλεν δ’ ἐπὶ δέρμα ἑκάστῳ. ἔνθα κεν αἰνότατοσ λόχοσ ἔπλετο· τεῖρε γὰρ αἰνῶσ φωκάων ἁλιοτρεφέων ὀλοώτατοσ ὀδμή· τίσ γάρ κ’ εἰναλίῳ παρὰ κήτεϊ κοιμηθείη; ἀλλ’ αὐτὴ ἐσάωσε καὶ ἐφράσατο μέγ’ ὄνειαρ· ἀμβροσίην ὑπὸ ῥῖνα ἑκάστῳ θῆκε φέρουσα ἡδὺ μάλα πνείουσαν, ὄλεσσε δὲ κήτεοσ ὀδμήν. πᾶσαν δ’ ἠοίην μένομεν τετληότι θυμῷ· φῶκαι δ’ ἐξ ἁλὸσ ἦλθον ἀολλέεσ. αἱ μὲν ἔπειτα ἑξῆσ εὐνάζοντο παρὰ ῥηγμῖνι θαλάσσησ· ἔνδιοσ δ’ ὁ γέρων ἦλθ’ ἐξ ἁλόσ, εὑρ͂ε δὲ φώκασ ζατρεφέασ, πάσασ δ’ ἄρ’ ἐπῴχετο, λέκτο δ’ ἀριθμόν· ἐν δ’ ἡμέασ πρώτουσ λέγε κήτεσιν, οὐδέ τι θυμῷ ὠί̈σθη δόλον εἶναι· ἔπειτα δὲ λέκτο καὶ αὐτόσ. ἡμεῖσ δὲ ἰάχοντεσ ἐπεσσύμεθ’, ἀμφὶ δὲ χεῖρασ βάλλομεν· οὐδ’ ὁ γέρων δολίησ ἐπελήθετο τέχνησ, ἀλλ’ ἦ τοι πρώτιστα λέων γένετ’ ἠυγένειοσ, αὐτὰρ ἔπειτα δράκων καὶ πάρδαλισ ἠδὲ μέγασ σῦσ· γίγνετο δ’ ὑγρὸν ὕδωρ καὶ δένδρεον ὑψιπέτηλον· ἡμεῖσ δ’ ἀστεμφέωσ ἔχομεν τετληότι θυμῷ. ἀλλ’ ὅτε δή ῥ’ ἀνίαζ’ ὁ γέρων ὀλοφώια εἰδώσ, καὶ τότε δή μ’ ἐπέεσσιν ἀνειρόμενοσ προσέειπε· "τίσ νύ τοι, Ἀτρέοσ υἱέ, θεῶν συμφράσσατο βουλάσ, ὄφρα μ’ ἕλοισ ἀέκοντα λοχησάμενοσ;

τέο σε χρή; "ὣσ ἔφατ’, αὐτὰρ ἐγώ μιν ἀμειβόμενοσ προσέειπον·

οἶσθα, γέρον, τί με ταῦτα παρατροπέων ἐρεείνεισ; ὡσ δὴ δήθ’ ἐνὶ νήσῳ ἐρύκομαι, οὐδέ τι τέκμωρ εὑρέμεναι δύναμαι, μινύθει δέ μοι ἔνδοθεν ἦτορ. ἀλλὰ σύ πέρ μοι εἰπέ, θεοὶ δέ τε πάντα ἴσασιν, ὅσ τίσ μ’ ἀθανάτων πεδάᾳ καὶ ἔδησε κελεύθου, νόστον θ’, ὡσ ἐπὶ πόντον ἐλεύσομαι ἰχθυόεντα. "ὣσ ἐφάμην, ὁ δέ μ’ αὐτίκ’ ἀμειβόμενοσ προσέειπεν·

ἀλλὰ μάλ’ ὤφελλεσ Διί τ’ ἄλλοισίν τε θεοῖσι ῥέξασ ἱερὰ κάλ’ ἀναβαινέμεν, ὄφρα τάχιστα σὴν ἐσ πατρίδ’ ἵκοιο πλέων ἐπὶ οἴνοπα πόντον. οὐ γάρ τοι πρὶν μοῖρα φίλουσ τ’ ἰδέειν καὶ ἱκέσθαι οἶκον ἐυκτίμενον καὶ σὴν ἐσ πατρίδα γαῖαν, πρίν γ’ ὅτ’ ἂν Αἰγύπτοιο, διιπετέοσ ποταμοῖο, αὖτισ ὕδωρ ἔλθῃσ ῥέξῃσ θ’ ἱερὰσ ἑκατόμβασ ἀθανάτοισι θεοῖσι, τοὶ οὐρανὸν εὐρὺν ἔχουσι· καὶ τότε τοι δώσουσιν ὁδὸν θεοί, ἣν σὺ μενοινᾷσ. "ὣσ ἔφατ’, αὐτὰρ ἐμοί γε κατεκλάσθη φίλον ἦτορ, οὕνεκά μ’ αὖτισ ἄνωγεν ἐπ’ ἠεροειδέα πόντον Αἴγυπτόνδ’ ἰέναι, δολιχὴν ὁδὸν ἀργαλέην τε.

ἀλλὰ καὶ ὣσ μύθοισιν ἀμειβόμενοσ προσέειπον· "ταῦτα μὲν οὕτω δὴ τελέω, γέρον, ὡσ σὺ κελεύεισ.

ἀλλ’ ἄγε μοι τόδε εἰπὲ καὶ ἀτρεκέωσ κατάλεξον, ἢ πάντεσ σὺν νηυσὶν ἀπήμονεσ ἦλθον Ἀχαιοί, οὓσ Νέστωρ καὶ ἐγὼ λίπομεν Τροίηθεν ἰόντεσ, ἠε͂́ τισ ὤλετ’ ὀλέθρῳ ἀδευκέι ἧσ ἐπὶ νηὸσ ἠὲ φίλων ἐν χερσίν, ἐπεὶ πόλεμον τολύπευσεν. "ὣσ ἐφάμην, ὁ δέ μ’ αὐτίκ’ ἀμειβόμενοσ προσέειπεν·

Ἀτρεί̈δη, τί με ταῦτα διείρεαι; οὐδέ τί σε χρὴ ἴδμεναι, οὐδὲ δαῆναι ἐμὸν νόον· οὐδέ σέ φημι δὴν ἄκλαυτον ἔσεσθαι, ἐπὴν ἐὺ πάντα πύθηαι. πολλοὶ μὲν γὰρ τῶν γε δάμεν, πολλοὶ δὲ λίποντο· ἀρχοὶ δ’ αὖ δύο μοῦνοι Ἀχαιῶν χαλκοχιτώνων ἐν νόστῳ ἀπόλοντο· μάχῃ δέ τε καὶ σὺ παρῆσθα. εἷσ δ’ ἔτι που ζωὸσ κατερύκεται εὐρέι πόντῳ. "Αἰάσ μὲν μετὰ νηυσὶ δάμη δολιχηρέτμοισι.

Γυρῇσίν μιν πρῶτα Ποσειδάων ἐπέλασσεν πέτρῃσιν μεγάλῃσι καὶ ἐξεσάωσε θαλάσσησ· καί νύ κεν ἔκφυγε κῆρα καὶ ἐχθόμενόσ περ Ἀθήνῃ, εἰ μὴ ὑπερφίαλον ἔποσ ἔκβαλε καὶ μέγ’ ἀάσθη· φῆ ῥ’ ἀέκητι θεῶν φυγέειν μέγα λαῖτμα θαλάσσησ. τοῦ δὲ Ποσειδάων μεγάλ’ ἔκλυεν αὐδήσαντοσ· αὐτίκ’ ἔπειτα τρίαιναν ἑλὼν χερσὶ στιβαρῇσιν ἤλασε Γυραίην πέτρην, ἀπὸ δ’ ἔσχισεν αὐτήν· καὶ τὸ μὲν αὐτόθι μεῖνε, τὸ δὲ τρύφοσ ἔμπεσε πόντῳ, τῷ ῥ’ Αἰάσ τὸ πρῶτον ἐφεζόμενοσ μέγ’ ἀάσθη· τὸν δ’ ἐφόρει κατὰ πόντον ἀπείρονα κυμαίνοντα. ὣσ ὁ μὲν ἔνθ’ ἀπόλωλεν, ἐπεὶ πίεν ἁλμυρὸν ὕδωρ. "σὸσ δέ που ἔκφυγε κῆρασ ἀδελφεὸσ ἠδ’ ὑπάλυξεν ἐν νηυσὶ γλαφυρῇσι·

σάωσε δὲ πότνια Ἥρη. ἀλλ’ ὅτε δὴ τάχ’ ἔμελλε Μαλειάων ὄροσ αἰπὺ ἵξεσθαι, τότε δή μιν ἀναρπάξασα θύελλα πόντον ἐπ’ ἰχθυόεντα φέρεν βαρέα στενάχοντα, ἀγροῦ ἐπ’ ἐσχατιήν, ὅθι δώματα ναῖε Θυέστησ τὸ πρίν, ἀτὰρ τότ’ ἔναιε Θυεστιάδησ Αἴγισθοσ. ἀλλ’ ὅτε δὴ καὶ κεῖθεν ἐφαίνετο νόστοσ ἀπήμων, ἂψ δὲ θεοὶ οὖρον στρέψαν, καὶ οἴκαδ’ ἵκοντο, ἦ τοι ὁ μὲν χαίρων ἐπεβήσετο πατρίδοσ αἰήσ καὶ κύνει ἁπτόμενοσ ἣν πατρίδα· πολλὰ δ’ ἀπ’ αὐτοῦ δάκρυα θερμὰ χέοντ’, ἐπεὶ ἀσπασίωσ ἴδε γαῖαν. τὸν δ’ ἄρ’ ἀπὸ σκοπιῆσ εἶδε σκοπόσ, ὅν ῥα καθεῖσεν Αἴγισθοσ δολόμητισ ἄγων, ὑπὸ δ’ ἔσχετο μισθὸν χρυσοῦ δοιὰ τάλαντα· φύλασσε δ’ ὅ γ’ εἰσ ἐνιαυτόν, μή ἑ λάθοι παριών, μνήσαιτο δὲ θούριδοσ ἀλκῆσ. βῆ δ’ ἴμεν ἀγγελέων πρὸσ δώματα ποιμένι λαῶν. αὐτίκα δ’ Αἴγισθοσ δολίην ἐφράσσατο τέχνην· κρινάμενοσ κατὰ δῆμον ἐείκοσι φῶτασ ἀρίστουσ εἷσε λόχον, ἑτέρωθι δ’ ἀνώγει δαῖτα πένεσθαι. αὐτὰρ ὁ βῆ καλέων Ἀγαμέμνονα, ποιμένα λαῶν ἵπποισιν καὶ ὄχεσφιν, ἀεικέα μερμηρίζων. τὸν δ’ οὐκ εἰδότ’ ὄλεθρον ἀνήγαγε καὶ κατέπεφνεν δειπνίσσασ, ὥσ τίσ τε κατέκτανε βοῦν ἐπὶ φάτνῃ. οὐδέ τισ Ἀτρεί̈δεω ἑτάρων λίπεθ’ οἵ οἱ ἕποντο, οὐδέ τισ Αἰγίσθου, ἀλλ’ ἔκταθεν ἐν μεγάροισιν. "ὣσ ἔφατ’, αὐτὰρ ἐμοί γε κατεκλάσθη φίλον ἦτορ, κλαῖον δ’ ἐν ψαμάθοισι καθήμενοσ, οὐδέ νύ μοι κῆρ ἤθελ’ ἔτι ζώειν καὶ ὁρᾶν φάοσ ἠελίοιο.

αὐτὰρ ἐπεὶ κλαίων τε κυλινδόμενόσ τε κορέσθην, δὴ τότε με προσέειπε γέρων ἅλιοσ νημερτήσ· "μηκέτι, Ἀτρέοσ υἱέ, πολὺν χρόνον ἀσκελὲσ οὕτω κλαῖ’, ἐπεὶ οὐκ ἄνυσίν τινα δήομεν·

ἀλλὰ τάχιστα πείρα ὅπωσ κεν δὴ σὴν πατρίδα γαῖαν ἵκηαι. ἢ γάρ μιν ζωόν γε κιχήσεαι, ἤ κεν Ὀρέστησ κτεῖνεν ὑποφθάμενοσ, σὺ δέ κεν τάφου ἀντιβολήσαισ. "ὣσ ἔφατ’, αὐτὰρ ἐμοὶ κραδίη καὶ θυμὸσ ἀγήνωρ αὖτισ ἐνὶ στήθεσσι καὶ ἀχνυμένῳ περ ἰάνθη, καί μιν φωνήσασ ἔπεα πτερόεντα προσηύδων·

"τούτουσ μὲν δὴ οἶδα·

σὺ δὲ τρίτον ἄνδρ’ ὀνόμαζε, ὅσ τισ ἔτι ζωὸσ κατερύκεται εὐρέι πόντῳ ἠὲ θανών· ἐθέλω δὲ καὶ ἀχνύμενόσ περ ἀκοῦσαι. "ὣσ ἐφάμην, ὁ δέ μ’ αὐτίκ’ ἀμειβόμενοσ προσέειπεν·

υἱὸσ Λαέρτεω, Ἰθάκῃ ἔνι οἰκία ναίων· τὸν δ’ ἴδον ἐν νήσῳ θαλερὸν κατὰ δάκρυ χέοντα, νύμφησ ἐν μεγάροισι Καλυψοῦσ, ἥ μιν ἀνάγκῃ ἴσχει· ὁ δ’ οὐ δύναται ἣν πατρίδα γαῖαν ἱκέσθαι· οὐ γάρ οἱ πάρα νῆεσ ἐπήρετμοι καὶ ἑταῖροι, οἵ κέν μιν πέμποιεν ἐπ’ εὐρέα νῶτα θαλάσσησ. σοι δ’ οὐ θέσφατόν ἐστι, διοτρεφὲσ ὦ Μενέλαε, Ἄργει ἐν ἱπποβότῳ θανέειν καὶ πότμον ἐπισπεῖν, ἀλλά σ’ ἐσ Ἠλύσιον πεδίον καὶ πείρατα γαίησ ἀθάνατοι πέμψουσιν, ὅθι ξανθὸσ Ῥαδάμανθυσ, τῇ περ ῥηίστη βιοτὴ πέλει ἀνθρώποισιν· οὐ νιφετόσ, οὔτ’ ἂρ χειμὼν πολὺσ οὔτε ποτ’ ὄμβροσ, ἀλλ’ αἰεὶ Ζεφύροιο λιγὺ πνείοντοσ ἀήτασ Ὠκεανὸσ ἀνίησιν ἀναψύχειν ἀνθρώπουσ· οὕνεκ’ ἔχεισ Ἑλένην καί σφιν γαμβρὸσ Διόσ ἐσσι. "ὣσ εἰπὼν ὑπὸ πόντον ἐδύσετο κυμαίνοντα. αὐτὰρ ἐγὼν ἐπὶ νῆασ ἅμ’ ἀντιθέοισ ἑτάροισιν ἠιά, πολλὰ δέ μοι κραδίη πόρφυρε κιόντι. αὐτὰρ ἐπεί ῥ’ ἐπὶ νῆα κατήλθομεν ἠδὲ θάλασσαν, δόρπον θ’ ὁπλισάμεσθ’, ἐπί τ’ ἤλυθεν ἀμβροσίη νύξ, δὴ τότε κοιμήθημεν ἐπὶ ῥηγμῖνι θαλάσσησ. ἦμοσ δ’ ἠριγένεια φάνη ῥοδοδάκτυλοσ Ηὤσ, νῆασ μὲν πάμπρωτον ἐρύσσαμεν εἰσ ἅλα δῖαν, ἐν δ’ ἱστοὺσ τιθέμεσθα καὶ ἱστία νηυσὶν ἐίσῃσ, ἂν δὲ καὶ αὐτοὶ βάντεσ ἐπὶ κληῖσι καθῖζον· ἑξῆσ δ’ ἑζόμενοι πολιὴν ἅλα τύπτον ἐρετμοῖσ. ἂψ δ’ εἰσ Αἰγύπτοιο διιπετέοσ ποταμοῖο στῆσα νέασ, καὶ ἔρεξα τεληέσσασ ἑκατόμβασ. αὐτὰρ ἐπεὶ κατέπαυσα θεῶν χόλον αἰὲν ἐόντων, χεῦ’ Ἀγαμέμνονι τύμβον, ἵν’ ἄσβεστον κλέοσ εἰή. ταῦτα τελευτήσασ νεόμην, ἔδοσαν δέ μοι οὖρον ἀθάνατοι, τοί μ’ ὦκα φίλην ἐσ πατρίδ’ ἔπεμψαν. ἀλλ’ ἄγε νῦν ἐπίμεινον ἐνὶ μεγάροισιν ἐμοῖσιν, ὄφρα κεν ἑνδεκάτη τε δυωδεκάτη τε γένηται· καὶ τότε σ’ εὖ πέμψω, δώσω δέ τοι ἀγλαὰ δῶρα, τρεῖσ ἵππουσ καὶ δίφρον ἐύξοον· αὐτὰρ ἔπειτα δώσω καλὸν ἄλεισον, ἵνα σπένδῃσθα θεοῖσιν ἀθανάτοισ ἐμέθεν μεμνημένοσ ἤματα πάντα. τὸν δ’ αὖ Τηλέμαχοσ πεπνυμένοσ ἀντίον ηὔδα·

"Ἀτρεί̈δη, μὴ δή με πολὺν χρόνον ἐνθάδ’ ἔρυκε. καὶ γάρ κ’ εἰσ ἐνιαυτὸν ἐγὼ παρὰ σοί γ’ ἀνεχοίμην ἥμενοσ, οὐδέ κέ μ’ οἴκου ἕλοι πόθοσ οὐδὲ τοκήων· αἰνῶσ γὰρ μύθοισιν ἔπεσσί τε σοῖσιν ἀκούων τέρπομαι. ἀλλ’ ἤδη μοι ἀνιάζουσιν ἑταῖροι ἐν Πύλῳ ἠγαθέῃ· σὺ δέ με χρόνον ἐνθάδ’ ἐρύκεισ. δῶρον δ’ ὅττι κέ μοι δοίησ, κειμήλιον ἔστω· ἵππουσ δ’ εἰσ Ἰθάκην οὐκ ἄξομαι, ἀλλὰ σοὶ αὐτῷ ἐνθάδε λείψω ἄγαλμα· σὺ γὰρ πεδίοιο ἀνάσσεισ εὐρέοσ, ᾧ ἔνι μὲν λωτὸσ πολύσ, ἐν δὲ κύπειρον πυροί τε ζειαί τε ἰδ’ εὐρυφυὲσ κρῖ λευκόν. ἐν δ’ Ἰθάκῃ οὔτ’ ἂρ δρόμοι εὐρέεσ οὔτε τι λειμών· αἰγίβοτοσ, καὶ μᾶλλον ἐπήρατοσ ἱπποβότοιο. οὐ γάρ τισ νήσων ἱππήλατοσ οὐδ’ ἐυλείμων, αἵ θ’ ἁλὶ κεκλίαται· Ἰθάκη δέ τε καὶ περὶ πασέων. ὣσ φάτο, μείδησεν δὲ βοὴν ἀγαθὸσ Μενέλαοσ, χειρί τέ μιν κατέρεξεν ἔποσ τ’ ἔφατ’ ἔκ τ’ ὀνόμαζεν·

"αἵματόσ εἰσ ἀγαθοῖο, φίλον τέκοσ, οἷ’ ἀγορεύεισ·

τοιγὰρ ἐγώ τοι ταῦτα μεταστήσω· δύναμαι γάρ. δώρων δ’ ὅσσ’ ἐν ἐμῷ οἴκῳ κειμήλια κεῖται, δώσω ὃ κάλλιστον καὶ τιμηέστατόν ἐστιν· δώσω τοι κρητῆρα τετυγμένον· ἀργύρεοσ δὲ ἔστιν ἅπασ, χρυσῷ δ’ χείλεα κεκράανται, ἔργον δ’ Ἡφαίστοιο. πόρεν δέ ἑ Φαίδιμοσ ἡρ́ωσ, Σιδονίων βασιλεύσ, ὅθ’ ἑὸσ δόμοσ ἀμφεκάλυψε κεῖσέ με νοστήσαντα· τεὶ̈ν δ’ ἐθέλω τόδ’ ὀπάσσαι. ὣσ οἱ μὲν τοιαῦτα πρὸσ ἀλλήλουσ ἀγόρευον, δαιτυμόνεσ δ’ ἐσ δώματ’ ἴσαν θείου βασιλῆοσ.

οἱ δ’ ἦγον μὲν μῆλα, φέρον δ’ ἐυήνορα οἶνον· σῖτον δέ σφ’ ἄλοχοι καλλικρήδεμνοι ἔπεμπον. ὣσ οἱ μὲν περὶ δεῖπνον ἐνὶ μεγάροισι πένοντο. μνηστῆρεσ δὲ πάροιθεν Ὀδυσσῆοσ μεγάροιο δίσκοισιν τέρποντο καὶ αἰγανέῃσιν ἱέντεσ ἐν τυκτῷ δαπέδῳ, ὅθι περ πάροσ, ὕβριν ἔχοντεσ.

Ἀντίνοοσ δὲ καθῆστο καὶ Εὐρύμαχοσ θεοειδήσ, ἀρχοὶ μνηστήρων, ἀρετῇ δ’ ἔσαν ἔξοχ’ ἄριστοι. τοῖσ δ’ υἱὸσ Φρονίοιο Νοήμων ἐγγύθεν ἐλθὼν Ἀντίνοον μύθοισιν ἀνειρόμενοσ προσέειπεν· "Ἀντίνο’, ἦ ῥά τι ἴδμεν ἐνὶ φρεσίν, ἠε͂ καὶ οὐκί, ὁππότε Τηλέμαχοσ νεῖτ’ ἐκ Πύλου ἠμαθόεντοσ;

νῆά μοι οἴχετ’ ἄγων· ἐμὲ δὲ χρεὼ γίγνεται αὐτῆσ Ἤλιδ’ ἐσ εὐρύχορον διαβήμεναι, ἔνθα μοι ἵπποι δώδεκα θήλειαι, ὑπὸ δ’ ἡμίονοι ταλαεργοὶ ἀδμῆτεσ· τῶν κέν τιν’ ἐλασσάμενοσ δαμασαίμην. ὣσ ἔφαθ’, οἱ δ’ ἀνὰ θυμὸν ἐθάμβεον·

οὐ γὰρ ἔφαντο ἐσ Πύλον οἴχεσθαι Νηλήιον, ἀλλά που αὐτοῦ ἀγρῶν ἢ μήλοισι παρέμμεναι ἠὲ συβώτη. τὸν δ’ αὖτ’ Ἀντίνοοσ προσέφη Εὐπείθεοσ υἱόσ·

"νημερτέσ μοι ἔνισπε, πότ’ ᾤχετο καὶ τίνεσ αὐτῷ κοῦροι ἕποντ’; Ἰθάκησ ἐξαίρετοι, ἦ ἑοὶ αὐτοῦ θῆτέσ τε δμῶέσ τε; δύναιτό κε καὶ τὸ τελέσσαι. καί μοι τοῦτ’ ἀγόρευσον ἐτήτυμον, ὄφρ’ ἐὺ εἰδῶ, ἤ σε βίῃ ἀέκοντοσ ἀπηύρα νῆα μέλαιναν, ἠε͂ ἑκών οἱ δῶκασ, ἐπεὶ προσπτύξατο μύθῳ. τὸν δ’ υἱὸσ Φρονίοιο Νοήμων ἀντίον ηὔδα·

"αὐτὸσ ἑκών οἱ δῶκα· τί κεν ῥέξειε καὶ ἄλλοσ, ὁππότ’ ἀνὴρ τοιοῦτοσ ἔχων μελεδήματα θυμῷ αἰτίζῃ; χαλεπόν κεν ἀνήνασθαι δόσιν εἰή. κοῦροι δ’, οἳ κατὰ δῆμον ἀριστεύουσι μεθ’ ἡμέασ, οἵ οἱ ἕποντ’· ἐν δ’ ἀρχὸν ἐγὼ βαίνοντ’ ἐνόησα Μέντορα, ἠὲ θεόν, τῷ δ’ αὐτῷ πάντα ἐῴκει. ἀλλὰ τὸ θαυμάζω· ἴδον ἐνθάδε Μέντορα δῖον χθιζὸν ὑπηοῖον, τότε δ’ ἔμβη νηὶ Πύλονδε. ὣσ ἄρα φωνήσασ ἀπέβη πρὸσ δώματα πατρόσ, τοῖσιν δ’ ἀμφοτέροισιν ἀγάσσατο θυμὸσ ἀγήνωρ.

μνηστῆρασ δ’ ἄμυδισ κάθισαν καὶ παῦσαν ἀέθλων. τοῖσιν δ’ Ἀντίνοοσ μετέφη Εὐπείθεοσ υἱόσ, ἀχνύμενοσ· μένεοσ δὲ μέγα φρένεσ ἀμφιμέλαιναι πίμπλαντ’, ὄσσε δέ οἱ πυρὶ λαμπετόωντι ἐίκτην· "ὢ πόποι, ἦ μέγα ἔργον ὑπερφιάλωσ ἐτελέσθη Τηλεμάχῳ ὁδὸσ ἥδε·

φάμεν δέ οἱ οὐ τελέεσθαι. ἐκ τοσσῶνδ’ ἀέκητι νέοσ πάϊσ οἴχεται αὔτωσ νῆα ἐρυσσάμενοσ, κρίνασ τ’ ἀνὰ δῆμον ἀρίστουσ. ἄρξει καὶ προτέρω κακὸν ἔμμεναι· ἀλλά οἱ αὐτῷ Ζεὺσ ὀλέσειε βίην, πρὶν ἥβησ μέτρον ἱκέσθαι. ἀλλ’ ἄγε μοι δότε νῆα θοὴν καὶ εἴκοσ’ ἑταίρουσ, ὄφρα μιν αὐτὸν ἰόντα λοχήσομαι ἠδὲ φυλάξω ἐν πορθμῷ Ἰθάκησ τε Σάμοιό τε παιπαλοέσσησ, ὡσ ἂν ἐπισμυγερῶσ ναυτίλλεται εἵνεκα πατρόσ. "ὣσ ἔφαθ’, οἱ δ’ ἄρα πάντεσ ἐπῄνεον ἠδ’ ἐκέλευον.

αὐτίκ’ ἔπειτ’ ἀνστάντεσ ἔβαν δόμον εἰσ Ὀδυσῆοσ. οὐδ’ ἄρα Πηνελόπεια πολὺν χρόνον ἠε͂ν ἄπυστοσ μύθων, οὓσ μνηστῆρεσ ἐνὶ φρεσὶ βυσσοδόμευον·

κῆρυξ γάρ οἱ ἐείπε Μέδων, ὃσ ἐπεύθετο βουλὰσ αὐλῆσ ἐκτὸσ ἐών· οἱ δ’ ἔνδοθι μῆτιν ὕφαινον. βῆ δ’ ἴμεν ἀγγελέων διὰ δώματα Πηνελοπείῃ· τὸν δὲ κατ’ οὐδοῦ βάντα προσηύδα Πηνελόπεια· "κῆρυξ, τίπτε δέ σε πρόεσαν μνηστῆρεσ ἀγαυοί;

ἦ εἰπέμεναι δμῳῇσιν Ὀδυσσῆοσ θείοιο ἔργων παύσασθαι, σφίσι δ’ αὐτοῖσ δαῖτα πένεσθαι; μὴ μνηστεύσαντεσ μηδ’ ἄλλοθ’ ὁμιλήσαντεσ ὕστατα καὶ πύματα νῦν ἐνθάδε δειπνήσειαν· οἳ θάμ’ ἀγειρόμενοι βίοτον κατακείρετε πολλόν, κτῆσιν Τηλεμάχοιο δαί̈φρονοσ· οὐδέ τι πατρῶν ὑμετέρων τὸ πρόσθεν ἀκούετε, παῖδεσ ἐόντεσ, οἱο͂σ Ὀδυσσεὺσ ἔσκε μεθ’ ὑμετέροισι τοκεῦσιν, οὔτε τινὰ ῥέξασ ἐξαίσιον οὔτε τι εἰπὼν ἐν δήμῳ, ἥ τ’ ἐστὶ δίκη θείων βασιλήων· ἄλλον κ’ ἐχθαίρῃσι βροτῶν, ἄλλον κε φιλοίη. κεῖνοσ δ’ οὔ ποτε πάμπαν ἀτάσθαλον ἄνδρα ἐώργει. ἀλλ’ ὁ μὲν ὑμέτεροσ θυμὸσ καὶ ἀεικέα ἔργα φαίνεται, οὐδέ τίσ ἐστι χάρισ μετόπισθ’ ἐυεργέων. τὴν δ’ αὖτε προσέειπε Μέδων πεπνυμένα εἰδώσ·

"αἲ γὰρ δή, βασίλεια, τόδε πλεῖστον κακὸν εἰή. ἀλλὰ πολὺ μεῖζόν τε καὶ ἀργαλεώτερον ἄλλο μνηστῆρεσ φράζονται, ὃ μὴ τελέσειε Κρονίων· Τηλέμαχον μεμάασι κατακτάμεν ὀξέι χαλκῷ οἴκαδε νισόμενον· ὁ δ’ ἔβη μετὰ πατρὸσ ἀκουὴν ἐσ Πύλον ἠγαθέην ἠδ’ ἐσ Λακεδαίμονα δῖαν. ὣσ φάτο, τῆσ δ’ αὐτοῦ λύτο γούνατα καὶ φίλον ἦτορ, δὴν δέ μιν ἀμφασίη ἐπέων λάβε·

τὼ δέ οἱ ὄσσε δακρυόφι πλῆσθεν, θαλερὴ δέ οἱ ἔσχετο φωνή. ὀψὲ δὲ δή μιν ἔπεσσιν ἀμειβομένη προσέειπε· "κῆρυξ, τίπτε δέ μοι πάϊσ οἴχεται;

οὐδέ τί μιν χρεὼ νηῶν ὠκυπόρων ἐπιβαινέμεν, αἵ θ’ ἁλὸσ ἵπποι ἀνδράσι γίγνονται, περόωσι δὲ πουλὺν ἐφ’ ὑγρήν. ἦ ἵνα μηδ’ ὄνομ’ αὐτοῦ ἐν ἀνθρώποισι λίπηται; τὴν δ’ ἠμείβετ’ ἔπειτα Μέδων πεπνυμένα εἰδώσ·

"οὐκ οἶδ’ ἤ τίσ μιν θεὸσ ὤρορεν, ἠε͂ καὶ αὐτοῦ θυμὸσ ἐφωρμήθη ἴμεν ἐσ Πύλον, ὄφρα πύθηται πατρὸσ ἑοῦ ἢ νόστον ἢ ὅν τινα πότμον ἐπέσπεν. ὣσ ἄρα φωνήσασ ἀπέβη κατὰ δῶμ’ Ὀδυσῆοσ.

τὴν δ’ ἄχοσ ἀμφεχύθη θυμοφθόρον, οὐδ’ ἄρ’ ἔτ’ ἔτλη δίφρῳ ἐφέζεσθαι πολλῶν κατὰ οἶκον ἐόντων, ἀλλ’ ἄρ’ ἐπ’ οὐδοῦ ἷζε πολυκμήτου θαλάμοιο οἴκτρ’ ὀλοφυρομένη· περὶ δὲ δμῳαὶ μινύριζον πᾶσαι, ὅσαι κατὰ δώματ’ ἔσαν νέαι ἠδὲ παλαιαί. τῇσ δ’ ἁδινὸν γοόωσα μετηύδα Πηνελόπεια· "κλῦτε, φίλαι·

πέρι γάρ μοι Ὀλύμπιοσ ἄλγε’ ἔδωκεν ἐκ πασέων, ὅσσαι μοι ὁμοῦ τράφεν ἠδ’ ἐγένοντο· ἣ πρὶν μὲν πόσιν ἐσθλὸν ἀπώλεσα θυμολέοντα, παντοίῃσ ἀρετῇσι κεκασμένον ἐν Δαναοῖσιν, ἐσθλόν, τοῦ κλέοσ εὐρὺ καθ’ Ἑλλάδα καὶ μέσον Ἄργοσ. νῦν αὖ παῖδ’ ἀγαπητὸν ἀνηρείψαντο θύελλαι ἀκλέα ἐκ μεγάρων, οὐδ’ ὁρμηθέντοσ ἄκουσα. σχέτλιαι, οὐδ’ ὑμεῖσ περ ἐνὶ φρεσὶ θέσθε ἑκάστη ἐκ λεχέων μ’ ἀνεγεῖραι, ἐπιστάμεναι σάφα θυμῷ, ὁππότ’ ἐκεῖνοσ ἔβη κοίλην ἐπὶ νῆα μέλαιναν. εἰ γὰρ ἐγὼ πυθόμην ταύτην ὁδὸν ὁρμαίνοντα, τῷ κε μάλ’ ἤ κεν ἔμεινε καὶ ἐσσύμενόσ περ ὁδοῖο, ἤ κέ με τεθνηκυῖαν ἐνὶ μεγάροισιν ἔλειπεν. ἀλλά τισ ὀτρηρῶσ Δολίον καλέσειε γέροντα, δμῶ’ ἐμόν, ὅν μοι δῶκε πατὴρ ἔτι δεῦρο κιούσῃ, καί μοι κῆπον ἔχει πολυδένδρεον, ὄφρα τάχιστα Λαέρτῃ τάδε πάντα παρεζόμενοσ καταλέξῃ, εἰ δή πού τινα κεῖνοσ ἐνὶ φρεσὶ μῆτιν ὑφήνασ ἐξελθὼν λαοῖσιν ὀδύρεται, οἳ μεμάασιν ὃν καὶ Ὀδυσσῆοσ φθῖσαι γόνον ἀντιθέοιο. τὴν δ’ αὖτε προσέειπε φίλη τροφὸσ Εὐρύκλεια·

"νύμφα φίλη, σὺ μὲν ἄρ με κατάκτανε νηλέι χαλκῷ ἢ ἐά ἐν μεγάρῳ· μῦθον δέ τοι οὐκ ἐπικεύσω. ᾔδε’ ἐγὼ τάδε πάντα, πόρον δέ οἱ ὅσσ’ ἐκέλευε, σῖτον καὶ μέθυ ἡδύ· ἐμεῦ δ’ ἕλετο μέγαν ὁρ́κον μὴ πρὶν σοὶ ἐρέειν, πρὶν δωδεκάτην γε γενέσθαι ἢ σ’ αὐτὴν ποθέσαι καὶ ἀφορμηθέντοσ ἀκοῦσαι, ὡσ ἂν μὴ κλαίουσα κατὰ χρόα καλὸν ἰάπτῃσ. ἀλλ’ ὑδρηναμένη, καθαρὰ χροὶ̈ εἵμαθ’ ἑλοῦσα, εἰσ ὑπερῷ’ ἀναβᾶσα σὺν ἀμφιπόλοισι γυναιξὶν εὔχε’ Ἀθηναίῃ κούρῃ Διὸσ αἰγιόχοιο· ἡ γάρ κέν μιν ἔπειτα καὶ ἐκ θανάτοιο σαώσαι. μηδὲ γέροντα κάκου κεκακωμένον· οὐ γὰρ ὀίω πάγχυ θεοῖσ μακάρεσσι γονὴν Ἀρκεισιάδαο ἔχθεσθ’, ἀλλ’ ἔτι πού τισ ἐπέσσεται ὅσ κεν ἔχῃσι δώματά θ’ ὑψερεφέα καὶ ἀπόπροθι πίονασ ἀγρούσ. ὣσ φάτο, τῆσ δ’ εὔνησε γόον, σχέθε δ’ ὄσσε γόοιο.

ἡ δ’ ὑδρηναμένη, καθαρὰ χροὶ̈ εἵμαθ’ ἑλοῦσα εἰσ ὑπερῷ’ ἀνέβαινε σὺν ἀμφιπόλοισι γυναιξίν, ἐν δ’ ἔθετ’ οὐλοχύτασ κανέῳ, ἠρᾶτο δ’ Ἀθήνῃ· "κλῦθί μευ, αἰγιόχοιο Διὸσ τέκοσ, Ἀτρυτώνη, εἴ ποτέ τοι πολύμητισ ἐνὶ μεγάροισιν Ὀδυσσεὺσ ἢ βοὸσ ἢ ὀί̈οσ κατὰ πίονα μηρί’ ἔκηε, τῶν νῦν μοι μνῆσαι, καί μοι φίλον υἱᾶ σάωσον, μνηστῆρασ δ’ ἀπάλαλκε κακῶσ ὑπερηνορέοντασ.

ὣσ εἰποῦσ’ ὀλόλυξε, θεὰ δέ οἱ ἔκλυεν ἀρῆσ.

μνηστῆρεσ δ’ ὁμάδησαν ἀνὰ μέγαρα σκιόεντα· ὧδε δέ τισ εἴπεσκε νέων ὑπερηνορεόντων· "ἦ μάλα δὴ γάμον ἄμμι πολυμνήστη βασίλεια ἀρτύει, οὐδέ τι οἶδεν ὅ οἱ φόνοσ υἱῖ τέτυκται.

"ὣσ ἄρα τισ εἴπεσκε, τὰ δ’ οὐκ ἴσαν ὡσ ἐτέτυκτο.

τοῖσιν δ’ Ἀντίνοοσ ἀγορήσατο καὶ μετέειπε· "δαιμόνιοι, μύθουσ μὲν ὑπερφιάλουσ ἀλέασθε πάντασ ὁμῶσ, μή πού τισ ἀπαγγείλῃσι καὶ εἴσω.

ἀλλ’ ἄγε σιγῇ τοῖον ἀναστάντεσ τελέωμεν μῦθον, ὃ δὴ καὶ πᾶσιν ἐνὶ φρεσὶν ἤραρεν ἡμῖν. ὣσ εἰπὼν ἐκρίνατ’ ἐείκοσι φῶτασ ἀρίστουσ, βὰν δ’ ἰέναι ἐπὶ νῆα θοὴν καὶ θῖνα θαλάσσησ.

νῆα μὲν οὖν πάμπρωτον ἁλὸσ βένθοσδε ἔρυσσαν, ἐν δ’ ἱστόν τ’ ἐτίθεντο καὶ ἱστία νηὶ μελαίνῃ, ἠρτύναντο δ’ ἐρετμὰ τροποῖσ ἐν δερματίνοισιν, πάντα κατὰ μοῖραν, ἀνά θ’ ἱστία λευκὰ πέτασσαν· τεύχεα δέ σφ’ ἤνεικαν ὑπέρθυμοι θεράποντεσ. ὑψοῦ δ’ ἐν νοτίῳ τήν γ’ ὡρ́μισαν, ἐκ δ’ ἔβαν αὐτοί· ἔνθα δὲ δόρπον ἕλοντο, μένον δ’ ἐπὶ ἕσπερον ἐλθεῖν. ἡ δ’ ὑπερωίῳ αὖθι περίφρων Πηνελόπεια κεῖτ’ ἄρ’ ἄσιτοσ, ἄπαστοσ ἐδητύοσ ἠδὲ ποτῆτοσ, ὁρμαίνουσ’ ἤ οἱ θάνατον φύγοι υἱὸσ ἀμύμων, ἦ ὅ γ’ ὑπὸ μνηστῆρσιν ὑπερφιάλοισι δαμείη.

ὅσσα δὲ μερμήριξε λέων ἀνδρῶν ἐν ὁμίλῳ δείσασ, ὁππότε μιν δόλιον περὶ κύκλον ἄγωσι, τόσσα μιν ὁρμαίνουσαν ἐπήλυθε νήδυμοσ ὕπνοσ· εὗδε δ’ ἀνακλινθεῖσα, λύθεν δέ οἱ ἅψεα πάντα. ἔνθ’ αὖτ’ ἄλλ’ ἐνόησε θεά, γλαυκῶπισ Ἀθήνη·

εἴδωλον ποίησε, δέμασ δ’ ἠίκτο γυναικί, Ἰφθίμῃ, κούρῃ μεγαλήτοροσ Ἰκαρίοιο, τὴν Εὔμηλοσ ὄπυιε Φερῇσ ἔνι οἰκία ναίων. πέμπε δέ μιν πρὸσ δώματ’ Ὀδυσσῆοσ θείοιο, ἡο͂σ Πηνελόπειαν ὀδυρομένην γοόωσαν παύσειε κλαυθμοῖο γόοιό τε δακρυόεντοσ. ἐσ θάλαμον δ’ εἰσῆλθε παρὰ κληῖδοσ ἱμάντα, στῆ δ’ ἄρ ὑπὲρ κεφαλῆσ, καί μιν πρὸσ μῦθον ἐείπεν· "εὕδεισ, Πηνελόπεια, φίλον τετιημένη ἦτορ;

οὐ μέν σ’ οὐδὲ ἐῶσι θεοὶ ῥεῖα ζώοντεσ κλαίειν οὐδ’ ἀκάχησθαι, ἐπεί ῥ’ ἔτι νόστιμόσ ἐστι σὸσ παῖσ· οὐ μὲν γάρ τι θεοῖσ ἀλιτήμενόσ ἐστι. τὴν δ’ ἠμείβετ’ ἔπειτα περίφρων Πηνελόπεια, ἡδὺ μάλα κνώσσουσ’ ἐν ὀνειρείῃσι πύλῃσιν·

"τίπτε, κασιγνήτη, δεῦρ’ ἤλυθεσ;

οὔ τι πάροσ γε πωλέ’, ἐπεὶ μάλα πολλὸν ἀπόπροθι δώματα ναίεισ· καί με κέλεαι παύσασθαι ὀιζύοσ ἠδ’ ὀδυνάων πολλέων, αἵ μ’ ἐρέθουσι κατὰ φρένα καὶ κατὰ θυμόν, ἣ πρὶν μὲν πόσιν ἐσθλὸν ἀπώλεσα θυμολέοντα, παντοίῃσ ἀρετῇσι κεκασμένον ἐν Δαναοῖσιν, ἐσθλόν, τοῦ κλέοσ εὐρὺ καθ’ Ἑλλάδα καὶ μέσον Ἄργοσ· νῦν αὖ παῖσ ἀγαπητὸσ ἔβη κοίλησ ἐπὶ νηόσ, νήπιοσ, οὔτε πόνων ἐὺ εἰδὼσ οὔτ’ ἀγοράων. τοῦ δὴ ἐγὼ καὶ μᾶλλον ὀδύρομαι ἤ περ ἐκείνου· τοῦ δ’ ἀμφιτρομέω καὶ δείδια, μή τι πάθῃσιν, ἢ ὅ γε τῶν ἐνὶ δήμῳ, ἵν’ οἴχεται, ἢ ἐνὶ πόντῳ· δυσμενέεσ γὰρ πολλοὶ ἐπ’ αὐτῷ μηχανόωνται, ἱέμενοι κτεῖναι πρὶν πατρίδα γαῖαν ἱκέσθαι. τὴν δ’ ἀπαμειβόμενον προσέφη εἴδωλον ἀμαυρόν·

"θάρσει, μηδέ τι πάγχυ μετὰ φρεσὶ δείδιθι λίην· τοίη γάρ οἱ πομπὸσ ἅμ’ ἔρχεται, ἥν τε καὶ ἄλλοι ἀνέρεσ ἠρήσαντο παρεστάμεναι, δύναται γάρ, Παλλὰσ Ἀθηναίη· σὲ δ’ ὀδυρομένην ἐλεαίρει· ἣ νῦν με προέηκε τεὶ̈ν τάδε μυθήσασθαι. τὴν δ’ αὖτε προσέειπε περίφρων Πηνελόπεια·

"εἰ μὲν δὴ θεόσ ἐσσι θεοῖό τε ἔκλυεσ αὐδῆσ, εἰ δ’ ἄγε μοι καὶ κεῖνον ὀιζυρὸν κατάλεξον, ἤ που ἔτι ζώει καὶ ὁρᾷ φάοσ ἠελίοιο, ἦ ἤδη τέθνηκε καὶ εἰν Αἴδαο δόμοισι. τὴν δ’ ἀπαμειβόμενον προσέφη εἴδωλον ἀμαυρόν·

"οὐ μέν τοι κεῖνόν γε διηνεκέωσ ἀγορεύσω, ζώει ὅ γ’ ἦ τέθνηκε· κακὸν δ’ ἀνεμώλια βάζειν. ὣσ εἰπὸν σταθμοῖο παρὰ κληῖδα λιάσθη ἐσ πνοιὰσ ἀνέμων.

ἡ δ’ ἐξ ὕπνου ἀνόρουσε κούρη Ἰκαρίοιο· φίλον δέ οἱ ἦτορ ἰάνθη, ὥσ οἱ ἐναργὲσ ὄνειρον ἐπέσσυτο νυκτὸσ ἀμολγῷ. μνηστῆρεσ δ’ ἀναβάντεσ ἐπέπλεον ὑγρὰ κέλευθα Τηλεμάχῳ φόνον αἰπὺν ἐνὶ φρεσὶν ὁρμαίνοντεσ.

ἔστι δέ τισ νῆσοσ μέσσῃ ἁλὶ πετρήεσσα, μεσσηγὺσ Ἰθάκησ τε Σάμοιό τε παιπαλοέσσησ, Ἀστερίσ, οὐ μεγάλη· λιμένεσ δ’ ἔνι ναύλοχοι αὐτῇ ἀμφίδυμοι· τῇ τόν γε μένον λοχόωντεσ Ἀχαιοί.

MENU NAVIGATION

호흡부호 보기

강세부호 보기

장단부호 보기

작은 Iota 보기

모든 부호 보기

헬라어 텍스트

Homer, Odyssey, Book 4

(호메로스, 오디세이아, Book 4)

상위

목록

SEARCH

MENU NAVIGATION