Epictetus, Works, book 2, Περὶ φιλίασ.

(에픽테토스, Works, book 2, Περὶ φιλίασ.)

Περὶ ἅ τισ ἐσπούδακεν, φιλεῖ ταῦτα εἰκότωσ. μή τι οὖν περὶ τὰ κακὰ ἐσπουδάκασιν οἱ ἄνθρωποι; οὐδαμῶσ. ἀλλὰ μή τι περὶ τὰ μηδὲν πρὸσ αὐτούσ; οὐδὲ περὶ ταῦτα. ὑπολείπεται τοίνυν περὶ μόνα τὰ ἀγαθὰ ἐσπουδακέναι αὐτούσ·

εἰ δ’ ἐσπουδακέναι, καὶ φιλεῖν ταῦτα. ὅστισ οὖν ἀγαθῶν ἐπιστήμων ἐστίν, οὗτοσ ἂν καὶ φιλεῖν εἰδείη·

ὁ δὲ μὴ δυνάμενοσ διακρῖναι τὰ ἀγαθὰ ἀπὸ τῶν κακῶν καὶ τὰ οὐδέτερα ἀπ’ ἀμφοτέρων πῶσ ἂν ἔτι οὗτοσ φιλεῖν δύναιτο; τοῦ φρονίμου τοίνυν ἐστὶ μόνου τὸ φιλεῖν. Καὶ πῶσ; φησίν·

ἐγὼ γὰρ ἄφρων ὢν ὅμωσ φιλῶ μου τὸ παιδίον. ‐ Θαυμάζω μὲν νὴ τοὺσ θεούσ, πῶσ καὶ τὸ πρῶτον ὡμολόγηκασ ἄφρονα εἶναι σεαυτόν.

τί γάρ σοι λείπει; οὐ χρῇ αἰσθήσει, οὐ φαντασίασ διακρίνεισ, οὐ τροφὰσ προσφέρῃ τὰσ ἐπιτηδείουσ τῷ σώματι, οὐ σκέπην, οὐκ οἴκησιν; πόθεν οὖν ὁμολογεῖσ ἄφρων εἶναι;

ὅτι νὴ Δία πολλάκισ ἐξίστασαι ὑπὸ τῶν φαντασιῶν καὶ ταράττῃ καὶ ἡττῶσίν σε αἱ πιθανότητεσ αὐτῶν· καὶ ποτὲ μὲν ταῦτα ἀγαθὰ ὑπολαμβάνεισ, εἶτα ἐκεῖνα αὐτὰ κακά, ὕστερον δ’ οὐδέτερα· καὶ ὅλωσ λυπῇ, φοβῇ, φθονεῖσ, ταράσσῃ, μεταβάλλῃ· διὰ ταῦτα ὁμολογεῖσ ἄφρων εἶναι. ἐν δὲ τῷ φιλεῖν οὐ μεταβάλλῃ;

ἀλλὰ πλοῦτον μὲν καὶ ἡδονὴν καὶ ἁπλῶσ αὐτὰ τὰ πράγματα ποτὲ μὲν ἀγαθὰ ὑπολαμβάνεισ εἶναι, ποτὲ δὲ κακά· ἀνθρώπουσ δὲ τοὺσ αὐτοὺσ οὐχὶ ποτὲ μὲν ἀγαθούσ, ποτὲ δὲ κακοὺσ καὶ ποτὲ μὲν οἰκείωσ ἔχεισ, ποτὲ δ’ ἐχθρῶσ αὐτοῖσ καὶ ποτὲ μὲν ἐπαινεῖσ, ποτὲ δὲ ψέγεισ; ‐ Ναὶ καὶ ταῦτα πάσχω. ‐ Τί οὖν;

ὁ ἐξηπατημένοσ περί τινοσ δοκεῖ σοι φίλοσ εἶναι αὐτοῦ; ‐ Οὐ πάνυ. ‐ Οὐδ’ ὁ μεταπτώτωσ ἑλόμενοσ αὐτὸν εἶναι εὔνουσ αὐτῷ; ‐ Οὐδ’ οὗτοσ. ‐ Ὁ δὲ νῦν λοιδορῶν μέν τινα, ὕστερον δὲ θαυμάζων; ‐ Οὐδ’ οὗτοσ.

‐ Τί οὖν; κυνάρια οὐδέποτ’ εἶδεσ σαίνοντα καὶ προσπαίζοντα ἀλλήλοισ, ἵν’ εἴπῃσ "οὐδὲν φιλικώτερον"; ἀλλ’ ὅπωσ ἴδῃσ, τί ἐστι φιλία, βάλε κρέασ εἰσ μέσον καὶ γνώσῃ. βάλε καὶ σοῦ καὶ τοῦ παιδίου μέσον ἀγρίδιον καὶ γνώσῃ, πῶσ σὲ τὸ παιδίον ταχέωσ κατορύξαι θέλει καὶ σὺ τὸ παιδίον εὔχῃ ἀποθανεῖν.

εἶτα σὺ πάλιν "οἱο͂ν ἐξέθρεψα τεκνίον· πάλαι ἐκφέρει". βάλε κορασίδιον κομψὸν καὶ αὐτὸ ὁ γέρων φίλει κἀκεῖνοσ ὁ νέοσ·

ἂν δέ, δοξάριον. ἂν δὲ κινδυνεῦσαι δέῃ, ἐρεῖσ τὰσ φωνὰσ τὰσ τοῦ Ἀδμήτου πατρόσ· [χαίρεισ ὁρῶν φῶσ, πατέρα δ’ οὐ χαίρειν δοκεῖσ; ] θέλεισ βλέπειν φῶσ, πατέρα δ’ οὐ θέλειν δοκεῖσ; οἰεί ὅτι ἐκεῖνοσ οὐκ ἐφίλει τὸ ἴδιον παιδίον, ὅτε μικρὸν ἦν, οὐδὲ πυρέσσοντοσ αὐτοῦ ἠγωνία οὐδ’ ἔλεγεν πολλάκισ ὅτι "ὤφελον ἐγὼ μᾶλλον ἐπύρεσσον"; εἶτα ἐλθόντοσ τοῦ πράγματοσ καὶ ἐγγίσαντοσ ὁρ́α οἱάσ φωνὰσ ἀφιᾶσιν.

ὁ Ἐτεοκλῆσ καὶ ὁ Πολυνείκησ οὐκ ἦσαν ἐκ τῆσ αὐτῆσ μητρὸσ καὶ τοῦ αὐτοῦ πατρόσ;

οὐκ ἦσαν συντεθραμμένοι, συμβεβιωκότεσ, συμπεπωκότεσ, συγκεκοιμημένοι, πολλάκισ ἀλλήλουσ καταπεφιληκότεσ; ὥστ’ εἴ τισ οἶμαι εἶδεν αὐτούσ, κατεγέλασεν ἂν τῶν φιλοσόφων ἐφ’ οἷσ περὶ φιλίασ παραδοξολογοῦσιν. ἀλλ’ ἐμπεσούσησ εἰσ τὸ μέσον ὥσπερ κρέωσ τῆσ τυραννίδοσ ὁρ́α οἱᾶ λέγουσι·

ποῦ ποτε στήσῃ πρὸ πύργων; ‐ ὡσ τί μ’ ἐρωτᾷσ τῷδ’ ; ‐ ἀντιτάξομαι κτενῶν σε. ‐ κἀμὲ τοῦδ’ ἔρωσ ἔχει. καὶ εὔχονται εὐχὰσ τοιάσδε. Καθόλου γὰρ ‐ μὴ ἐξαπατᾶσθε ‐ πᾶν ζῷον οὐδενὶ οὕτωσ ᾠκείωται ὡσ τῷ ἰδίῳ συμφέροντι. ὅ τι ἂν οὖν πρὸσ τοῦτο φαίνηται αὐτῷ ἐμποδίζειν, ἄν τ’ ἀδελφὸσ ᾖ τοῦτο ἄν τε πατὴρ ἄν τε τέκνον ἄν τ’ ἐρώμενοσ ἄν τ’ ἐραστήσ, μισεῖ, προβάλλεται, καταρᾶται.

οὐδὲν γὰρ οὕτωσ φιλεῖν πέφυκεν ὡσ τὸ αὑτοῦ συμφέρον·

τοῦτο πατὴρ καὶ ἀδελφὸσ καὶ συγγενεῖσ καὶ πατρὶσ καὶ θεόσ. κἀκείνουσ λοιδοροῦμεν καὶ τὰ ἱδρύματα αὐτῶν καταστρέφομεν καὶ τοὺσ ναοὺσ ἐμπιπρῶμεν, ὥσπερ Ἀλέξανδροσ ἐκέλευσεν ἐμπρησθῆναι τὰ Ἀσκλήπεια ἀποθανόντοσ τοῦ ἐρωμένου.

διὰ τοῦτο ἂν μὲν ἐν ταὐτῷ τισ θῇ τὸ συμφέρον καὶ τὸ ὅσιον καὶ τὸ καλὸν καὶ πατρίδα καὶ γονεῖσ καὶ φίλουσ, σῴζεται ταῦτα πάντα·

ἂν δ’ ἀλλαχοῦ μὲν τὸ συμφέρον, ἀλλαχοῦ δὲ τοὺσ φίλουσ καὶ τὴν πατρίδα καὶ τοὺσ συγγενεῖσ καὶ αὐτὸ τὸ δίκαιον, οἴχεται πάντα ταῦτα καταβαρούμενα ὑπὸ τοῦ συμφέροντοσ. ὅπου γὰρ ἂν τὸ "ἐγὼ" καὶ τὸ "ἐμόν", ἐκεῖ ἀνάγκη ῥέπειν τὸ ζῷον·

εἰ ἐν σαρκί, ἐκεῖ τὸ κυριεῦον εἶναι· εἰ ἐν προαιρέσει, ἐκεῖ[νο] εἶναι· εἰ ἐν τοῖσ ἐκτόσ, ἐκεῖ[νο]. εἰ τοίνυν ἐκεῖ εἰμι ἐγώ, ὅπου ἡ προαίρεσισ, οὕτωσ μόνωσ καὶ φίλοσ ἔσομαι οἱο͂σ δεῖ καὶ υἱὸσ καὶ πατήρ.

τοῦτο γάρ μοι συνοίσει τηρεῖν τὸν πιστόν, τὸν αἰδήμονα, τὸν ἀνεκτικόν, τὸν ἀφεκτικὸν καὶ συνεργητικόν, φυλάσσειν τὰσ σχέσεισ. ἂν δ’ ἀλλαχοῦ μὲν ἐμαυτὸν θῶ, ἀλλαχοῦ δὲ τὸ καλόν, οὕτωσ ἰσχυρὸσ γίνεται ὁ Ἐπικούρου λόγοσ, ἀποφαίνων ἢ μηδὲν εἶναι τὸ καλὸν ἢ εἰ ἄρα τὸ ἔνδοξον.

Διὰ ταύτην τὴν ἄγνοιαν καὶ Ἀθηναῖοι καὶ Λακεδαιμόνιοι διεφέροντο καὶ Θηβαῖοι πρὸσ ἀμφοτέρουσ καὶ μέγασ βασιλεὺσ πρὸσ τὴν Ἑλλάδα καὶ Μακεδόνεσ πρὸσ ἀμφοτέρουσ καὶ νῦν Ῥωμαῖοι πρὸσ Γέτασ καὶ ἔτι πρότερον τὰ ἐν Ἰλίῳ διὰ ταῦτα ἐγένετο.

ὁ Ἀλέξανδροσ τοῦ Μενελάου ξένοσ ἦν, καὶ εἴ τισ αὐτοὺσ εἶδεν φιλοφρονουμένουσ ἀλλήλουσ, ἠπίστησεν ἂν τῷ λέγοντι οὐκ εἶναι φίλουσ αὐτούσ.

ἀλλ’ ἐβλήθη εἰσ τὸ μέσον μερίδιον, κομψὸν γυναικάριον, καὶ περὶ αὐτοῦ πόλεμοσ. καὶ νῦν ὅταν ἴδῃσ φίλουσ, ἀδελφοὺσ ὁμονοεῖν δοκοῦντασ, μὴ αὐτόθεν ἀποφήνῃ περὶ τῆσ φιλίασ τι αὐτῶν μηδ’ ἂν ὀμνύωσιν μηδ’ ἂν ἀδυνάτωσ ἔχειν λέγωσιν ἀπηλλάχθαι ἀλλήλων.

οὐκ ἔστι πιστὸν τὸ τοῦ φαύλου ἡγεμονικόν·

ἀβέβαιόν ἐστιν, ἄκριτον, ἄλλοθ’ ὑπ’ ἄλλησ φαντασίασ νικώμενον. ἀλλ’ ἐξέτασον μὴ ταῦθ’ ἃ οἱ ἄλλοι, εἰ ἐκ τῶν αὐτῶν γονέων καὶ ὁμοῦ ἀνατεθραμμένοι καὶ ὑπὸ τῷ αὐτῷ παιδαγωγῷ, ἀλλ’ ἐκεῖνο μόνον, ποῦ τὸ συμφέρον αὐτοῖσ τίθενται, πότερον ἐκτὸσ ἢ ἐν προαιρέσει.

ἂν ἐκτόσ, μὴ εἴπῃσ φίλουσ οὐ μᾶλλον ἢ πιστοὺσ ἢ βεβαίουσ ἢ θαρραλέουσ ἢ ἐλευθέρουσ, ἀλλὰ μηδ’ ἀνθρώπουσ, εἰ νοῦν ἔχεισ.

οὐ γὰρ ἀνθρωπικὸν δόγμα ἐστὶ τὸ ποιοῦν δάκνειν ἀλλήλουσ καὶ λοιδορεῖσθαι καὶ τὰσ ἐρημίασ καταλαμβάνειν ἢ τὰσ ἀγορὰσ ὡσ τὰ ὄρη καὶ ἐν τοῖσ δικαστηρίοισ ἀποδείκνυσθαι τὰ λῃστῶν·

οὐδὲ τὸ ἀκρατεῖσ καὶ μοιχοὺσ καὶ φθορεῖσ ἀπεργαζόμενον οὐδ’ ὅσ’ ἄλλα πλημμελοῦσιν ἄνθρωποι κατ’ ἀλλήλων δι’ ἓν καὶ μόνον τοῦτο δόγμα, τὸ ἐν τοῖσ ἀπροαιρέτοισ τίθεσθαι αὑτοὺσ καὶ τὰ ἑαυτῶν. ἂν δ’ ἀκούσῃσ, ὅτι ταῖσ ἀληθείαισ οὗτοι οἱ ἄνθρωποι ἐκεῖ μόνον οἰόνται τὸ ἀγαθὸν ὅπου προαίρεσισ, ὅπου χρῆσισ ὀρθὴ φαντασιῶν, μηκέτι πολυπραγμονήσῃσ μήτ’ εἰ υἱὸσ καὶ πατήρ ἐστι μήτ’ εἰ ἀδελφοὶ μήτ’ εἰ πολὺν χρόνον συμπεφοιτηκότεσ καὶ ἑταῖροι, ἀλλὰ μόνον αὐτὸ τοῦτο γνοὺσ θαρρῶν ἀποφαίνου, ὅτι φίλοι, ὥσπερ ὅτι πιστοί, ὅτι δίκαιοι.

ποῦ γὰρ ἀλλαχοῦ φιλία ἢ ὅπου πίστισ, ὅπου αἰδώσ, ὅπου δόσισ τοῦ καλοῦ, τῶν δ’ ἄλλων οὐδενόσ;

3Ἀλλὰ τεθεράπευκέ με τοσούτῳ χρόνῳ·

καὶ οὐκ ἐφίλει με; πόθεν οἶδασ, ἀνδράποδον, εἰ οὕτωσ τεθεράπευκεν ὡσ τὰ ὑποδήματα σπογγίζει τὰ ἑαυτοῦ, ὡσ τὸ κτῆνοσ; πόθεν οἶδασ, εἰ τὴν χρείαν σ’ ἀποβαλόντα τὴν τοῦ σκευαρίου ῥίψει ὡσ κατεαγὸσ πινάκιον; "ἀλλὰ γυνή μου ἐστὶ καὶ τοσούτῳ χρόνῳ συμβεβιώκαμεν.

" πόσῳ δ’ ἡ Ἐριφύλη μετὰ τοῦ Ἀμφιαράου καὶ τέκνων μήτηρ καὶ πολλῶν; ἀλλ’ ὁρ́μοσ ἦλθεν εἰσ τὸ μέσον.

τί δ’ ἐστὶν ὁρ́μοσ; τὸ δόγμα τὸ περὶ τῶν τοιούτων. ἐκεῖνο ἦν τὸ θηριῶδεσ, ἐκεῖνο τὸ διακόπτον τὴν φιλίαν, τὸ οὐκ ἐῶν εἶναι γυναῖκα γαμετήν, [τὴν] μητέρα μητέρα. καὶ ὑμῶν ὅστισ ἐσπούδακεν ἢ αὐτόσ τινι εἶναι φίλοσ ἢ ἄλλον κτήσασθαι φίλον, ταῦτα τὰ δόγματα ἐκκοπτέτω, ταῦτα μισησάτω, ταῦτα ἐξελασάτω ἐκ τῆσ ψυχῆσ τῆσ ἑαυτοῦ.

καὶ οὕτωσ ἔσται πρῶτον μὲν αὐτὸσ ἑαυτῷ μὴ λοιδορούμενοσ, μὴ μαχόμενοσ, μὴ μετανοῶν, μὴ βασανίζων ἑαυτόν·

ἔπειτα καὶ ἑτέρῳ, τῷ μὲν ὁμοίῳ παντὶ ἁπλῶσ, τοῦ δ’ ἀνομοίου ἀνεκτικόσ, πρᾷοσ πρὸσ αὐτόν, ἥμεροσ, συγγνωμονικὸσ ὡσ πρὸσ ἀγνοοῦντα, ὡσ πρὸσ διαπίπτοντα περὶ τῶν μεγίστων·

οὐδενὶ χαλεπόσ, ἅτ’ εἰδὼσ ἀκριβῶσ τὸ τοῦ Πλάτωνοσ, ὅτι πᾶσα ψυχὴ ἄκουσα στέρεται τῆσ ἀληθείασ. εἰ δὲ μή, τὰ μὲν ἄλλα πράξετε πάντα ὅσα οἱ φίλοι καὶ συμπιεῖσθε καὶ συσκηνήσετε καὶ συμπλεύσετε καὶ ἐκ τῶν αὐτῶν γεγενημένοι ἔσεσθε·

καὶ γὰρ οἱ ὄφεισ· φίλοι δ’ οὔτ’ ἐκεῖνοι οὔθ’ ὑμεῖσ, μέχρισ ἂν ἔχητε τὰ θηριώδη ταῦτα καὶ μιαρὰ δόγματα.

상위

Works

목록

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION