헬라어 문장 검색 - ΣτραβόΓεογραπ́11́02́

(스트라본, 지리학, Book 11, chapter 2)

οὕτω δὲ διακειμένων τὸ πρῶτον μέροσ οἰκοῦσιν ἐκ μὲν τῶν πρὸσ ἄρκτον μερῶν καὶ τὸν Ὠκεανὸν Σκυθῶν τινὲσ νομάδεσ καὶ ἁμάξοικοι, ἐνδοτέρω δὲ τούτων Σαρμάται, καὶ οὗτοι Σκύθαι, Αὄρσοι καὶ Σιρακοὶ μέχρι τῶν Καυκασίων ὀρῶν ἐπὶ μεσημβρίαν τείνοντεσ, οἱ μὲν νομάδεσ οἱ δὲ καὶ σκηνῖται καὶ γεωργοί, περὶ δὲ τὴν λίμνην Μαιῶται· πρὸσ δὲ τῇ θαλάττῃ τοῦ Βοσπόρου τὰ κατὰ τὴν Ἀσίαν ἐστὶ καὶ ἡ Σινδική· μετὰ δὲ ταύτην Ἀχαιοὶ καὶ Ζυγοὶ καὶ Ἡνίοχοι Κερκέται τε καὶ Μακροπώγωνεσ. ὑπέρκειται δὲ τούτων καὶ τὰ τῶν Φθειροφάγων στενά· μετὰ δὲ τοὺσ Ἡνιόχουσ ἡ Κολχὶσ ὑπὸ τοῖσ Καυκασίοισ ὄρεσι κειμένη καὶ τοῖσ Μοσχικοῖσ. ἐπεὶ δ’ ὁρ́ιον ὑπόκειται τῆσ Εὐρώπησ καὶ τῆσ Ἀσίασ ὁ Τάναϊσ ποταμόσ, ἐντεῦθεν ἀρξάμενοι τὰ καθ’ ἕκαστα ὑπογράψομεν. φέρεται μὲν οὖν ἀπὸ τῶν ἀρκτικῶν μερῶν, οὐ μὴν ὡσ ἂν κατὰ διάμετρον ἀντίρρουσ τῷ Νείλῳ, καθάπερ νομίζουσιν οἱ πολλοί, ἀλλὰ ἑωθινώτεροσ ἐκείνου, παραπλησίωσ ἐκείνῳ τὰσ ἀρχὰσ ἀδήλουσ ἔχων·

ἀλλὰ τοῦ μὲν πολὺ τὸ φανερὸν χώραν διεξιόντοσ πᾶσαν εὐεπίμικτον καὶ μακροὺσ ἀνάπλουσ ἔχοντοσ, τοῦ δὲ Τανάιδοσ τὰσ μὲν ἐκβολὰσ ἴσμεν δύο δ’ εἰσὶν εἰσ τὰ ἀρκτικώτατα μέρη τῆσ Μαιώτιδοσ ἑξήκοντα σταδίουσ ἀλλήλων διέχουσαι, τοῦ δ’ ὑπὲρ τῶν ἐκβολῶν ὀλίγον τὸ γνώριμόν ἐστι διὰ τὰ ψύχη καὶ τὰσ ἀπορίασ τῆσ χώρασ, ἃσ οἱ μὲν αὐτόχθονεσ δύνανται φέρειν σαρξὶ καὶ γάλακτι τρεφόμενοι νομαδικῶσ, οἱ δ’ ἀλλοεθνεῖσ οὐχ ὑπομένουσιν. ἄλλωσ τε οἱ νομάδεσ δυσεπίμικτοι τοῖσ ἄλλοισ ὄντεσ καὶ πλήθει καὶ βίᾳ διαφέροντεσ ἀποκεκλείκασιν εἰ καί τι πορεύσιμον τῆσ χώρασ ἐστὶν ἢ εἴ τινασ τετύχηκεν ἀνάπλουσ ἔχων ὁ ποταμόσ. ἀπὸ δὲ τῆσ αἰτίασ ταύτησ οἱ μὲν ὑπέλαβον τὰσ πηγὰσ ἔχειν αὐτὸν ἐν τοῖσ Καυκασίοισ ὄρεσι, πολὺν δ’ ἐνεχθέντα ἐπὶ τὰσ ἄρκτουσ εἶτ’ ἀναστρέψαντα ἐκβάλλειν εἰσ τὴν Μαιῶτιν τούτοισ δὲ ὁμοδοξεῖ καὶ Θεοφάνησ ὁ Μιτυληναῖοσ, οἱ δ’ ἀπὸ τῶν ἄνω μερῶν τοῦ Ἴστρου φέρεσθαι· σημεῖον δὲ φέρουσιν οὐδὲν τῆσ πόρρωθεν οὕτω ῥύσεωσ καὶ ἀπ’ ἄλλων κλιμάτων, ὥσπερ οὐ δυνατὸν ὂν καὶ ἐγγύθεν καὶ ἀπὸ τῶν ἄρκτων. ἐπὶ δὲ τῷ ποταμῷ καὶ τῇ λίμνῃ πόλισ ὁμώνυμοσ οἰκεῖται Τάναϊσ, κτίσμα τῶν τὸν Βόσπορον ἐχόντων Ἑλλήνων.

νεωστὶ μὲν οὖν ἐξεπόρθησεν αὐτὴν Πολέμων ὁ βασιλεὺσ ἀπειθοῦσαν, ἦν δ’ ἐμπόριον κοινὸν τῶν τε Ἀσιανῶν καὶ τῶν Εὐρωπαίων νομάδων καὶ τῶν ἐκ τοῦ Βοσπόρου τὴν λίμνην πλεόντων, τῶν μὲν ἀνδράποδα ἀγόντων καὶ δέρματα καὶ εἴ τι ἄλλο τῶν νομαδικῶν, τῶν δ’ ἐσθῆτα καὶ οἶνον καὶ τἆλλα ὅσα τῆσ ἡμέρου διαίτησ οἰκεῖα ἀντιφορτιζομένων. πρόκειται δ’ ἐν ἑκατὸν σταδίοισ τοῦ ἐμπορίου νῆσοσ Ἀλωπεκία, κατοικία μιγάδων ἀνθρώπων· ἔστι δὲ καὶ ἄλλα νησίδια πλησίον ἐν τῇ λίμνῃ. διέχει δὲ τοῦ στόματοσ τῆσ Μαιώτιδοσ εὐθυπλοοῦσιν ἐπὶ τὰ βόρεια δισχιλίουσ καὶ διακοσίουσ σταδίουσ ὁ Τάναϊσ, οὐ πολὺ δὲ πλείουσ εἰσὶ παραλεγομένῳ τὴν γῆν. ἐν δὲ τῷ παράπλῳ τῷ παρὰ γῆν πρῶτον μέν ἐστιν ἀπὸ τοῦ Τανάιδοσ προϊοῦσιν ἐν ὀκτακοσίοισ σταδίοισ ὁ μέγασ καλούμενοσ Ῥομβίτησ, ἐν ᾧ τὰ πλεῖστα ἁλιεύματα τῶν εἰσ ταριχείασ ἰχθύων·

ἔπειτα ἐν ἄλλοισ ὀκτακοσίοισ ὁ ἐλάττων Ῥομβίτησ καὶ ἄκρα ἔχουσα καὶ αὐτὴ ἁλιείασ ἐλάττουσ· ἔχουσι δὲ οἱ μὲν . . . πρότερον νησία ὁρμητήρια, οἱ δ’ ἐν τῷ μικρῷ Ῥομβίτῃ αὐτοί εἰσιν οἱ Μαιῶται ἐργαζόμενοι· οἰκοῦσι γὰρ ἐν τῷ παράπλῳ τούτω παντὶ οἱ Μαιῶται, γεωργοὶ μὲν οὐχ ἧττον δὲ τῶν νομάδων πολεμισταί. διῄρηνται δὲ εἰσ ἔθνη πλείω τὰ μὲν πλησίον τοῦ Τανάιδοσ ἀγριώτερα, τὰ δὲ συνάπτοντα τῷ Βοσπόρῳ χειροήθη μᾶλλον. ἀπὸ δὲ τοῦ μικροῦ Ῥομβίτου στάδιοί εἰσιν ἑξακόσιοι ἐπὶ Τυράμβην καὶ τὸν Ἀντικείτην ποταμόν· εἶθ’ ἑκατὸν καὶ εἴκοσιν ἐπὶ τὴν κώμην τὴν Κιμμερικήν, ἥτισ ἐστὶν ἀφετήριον τοῖσ τὴν λίμνην πλέουσιν· ἐν δὲ τῷ παράπλῳ τούτῳ καὶ σκοπαί τινεσ λέγονται Κλαζομενίων. τὸ δὲ Κιμμερικὸν πόλισ ἦν πρότερον ἐπὶ χερρονήσου ἱδρυμένη, τὸν ἰσθμὸν τάφρῳ καὶ χώματι κλείουσα·

ἐκέκτηντο δ’ οἱ Κιμμέριοι μεγάλην ποτὲ ἐν τῷ Βοσπόρῳ δύναμιν, διόπερ καὶ Κιμμερικὸσ Βόσποροσ ὠνομάσθη. οὗτοι δ’ εἰσὶν οἱ τοὺσ τὴν μεσόγαιαν οἰκοῦντασ ἐν τοῖσ δεξιοῖσ μέρεσι τοῦ Πόντου μέχρι Ιὠνίασ ἐπιδραμόντεσ. τούτουσ μὲν οὖν ἐξήλασαν ἐκ τῶν τόπων Σκύθαι, τοὺσ δὲ Σκύθασ Ἕλληνεσ οἱ Παντικάπαιον καὶ τὰσ ἄλλασ οἰκίσαντεσ πόλεισ τὰσ ἐν Βοσπόρῳ. εἶτ’ ἐπὶ τὴν Ἀχίλλειον κώμην εἴκοσιν, ἐν ᾗ τὸ Ἀχιλλέωσ ἱερόν·

ἐνταῦθα δ’ ἐστὶν ὁ στενώτατοσ πορθμὸσ τοῦ στόματοσ τῆσ Μαιώτιδοσ ὅσον εἴκοσι σταδίων ἢ πλειόνων, ἔχων ἐν τῇ περαίᾳ κώμην τὸ Μυρμήκιον πλησίον δ’ ἐστὶ τοῦ Ἡρακλείου καὶ τὸ Παρθένιον. ἐντεῦθεν δ’ ἐπὶ τὸ Σατύρου μνῆμα ἐνενήκοντα στάδιοι·

τοῦτο δ’ ἐστὶν ἐπ’ ἄκρασ τινὸσ χωστὸν ἀνδρὸσ τῶν ἐπιφανῶσ δυναστευσάντων τοῦ Βοσπόρου. πλησίον δὲ κώμη Πατραεύσ, ἀφ’ ἧσ ἐπὶ κώμην Κοροκονδάμην ἑκατὸν τριάκοντα·

αὕτη δ’ ἐστὶ τοῦ Κιμμερικοῦ καλουμένου Βοσπόρου πέρασ. καλεῖται δὲ οὕτωσ ὁ στενωπὸσ ἐπὶ τοῦ στόματοσ τῆσ Μαιώτιδοσ ἀπὸ τῶν κατὰ τὸ Ἀχίλλειον καὶ τὸ Μυρμήκιον στενῶν διατείνων μέχρι πρὸσ τὴν Κοροκονδάμην καὶ τὸ ἀντικείμενον αὐτῇ κώμιον τῆσ Παντικαπαίων γῆσ ὄνομα Ἄκραν ἑβδομήκοντα σταδίων διειργόμενον πορθμῷ· μέχρι γὰρ δεῦρο καὶ ὁ κρύσταλλοσ διατείνει, πηττομένησ τῆσ Μαιώτιδοσ κατὰ τοὺσ κρυμοὺσ ὥστε πεζεύεσθαι. ἅπασ δ’ ἐστὶν εὐλίμενοσ ὁ στενωπὸσ οὗτοσ. ὑπέρκειται δὲ τῆσ Κοροκονδάμησ εὐμεγέθησ λίμνη, ἣν καλοῦσιν ἀπ’ αὐτῆσ Κοροκονδαμῖτιν·

ἐκδίδωσι δ’ ἀπὸ δέκα σταδίων τῆσ κώμησ εἰσ τὴν θάλατταν· ἐμβάλλει δὲ εἰσ τὴν λίμνην ἀπορρώξ τισ τοῦ Ἀντικείτου ποταμοῦ, καὶ ποιεῖ νῆσον περίκλυστόν τινα ταύτῃ τε τῇ λίμνῃ καὶ τῇ Μαιώτιδι καὶ τῷ ποταμῷ. τινὲσ δὲ καὶ τοῦτον τὸν ποταμὸν Ὕπανιν προσαγορεύουσι, καθάπερ καὶ τὸν πρὸσ τῷ Βορυσθένει. εἰσπλεύσαντι δ’ εἰσ τὴν Κοροκονδαμῖτιν ἥ τε Φαναγόρειά ἐστι πόλισ ἀξιόλογοσ καὶ Κῆποι καὶ Ἑρμώνασσα καὶ τὸ Ἀπάτουρον τὸ τῆσ Ἀφροδίτησ ἱερόν·

ὧν ἡ Φαναγόρεια καὶ οἱ Κῆποι κατὰ τὴν λεχθεῖσαν νῆσον ἵδρυνται εἰσπλέοντι ἐν ἀριστερᾷ, αἱ δὲ λοιπαὶ πόλεισ ἐν δεξιᾷ πέραν Ὑπάνιοσ ἐν τῇ Σινδικῇ. ἔστι δὲ καὶ Γοργιπία ἐν τῇ Σινδικῇ, τὸ βασίλειον τῶν Σινδῶν πλησίον θαλάττησ, καὶ Ἀβοράκη. τοῖσ δὲ τοῦ Βοσπόρου δυνάσταισ ὑπήκοοι ὄντεσ ἅπαντεσ Βοσπορανοὶ καλοῦνται· καὶ ἔστι τῶν μὲν Εὐρωπαίων Βοσπορανῶν μητρόπολισ τὸ Παντικάπαιον, τῶν δ’ Ἀσιανῶν τὸ Φαναγόρειον καλεῖται γὰρ καὶ οὕτωσ ἡ πόλισ, καὶ δοκεῖ τῶν μὲν ἐκ τῆσ Μαιώτιδοσ καὶ τῆσ ὑπερκειμένησ βαρβάρου κατακομιζομένων ἐμπόριον εἶναι τὰ Φαναγόρεια, τῶν δ’ ἐκ τῆσ θαλάττησ ἀναφερομένων ἐκεῖσε τὸ Παντικάπαιον. ἔστι δὲ καὶ ἐν τῇ Φαναγορείᾳ τῆσ Ἀφροδίτησ ἱερὸν ἐπίσημον τῆσ Ἀπατούρου· ἐτυμολογοῦσι δὲ τὸ ἐπίθετον τῆσ θεοῦ μῦθόν τινα προστησάμενοι, ὡσ ἐπιθεμένων ἐνταῦθα τῇ θεῷ τῶν γιγάντων ἐπικαλεσαμένη τὸν Ἡρακλέα κρύψειεν ἐν κευθμῶνί τινι, εἶτα τῶν γιγάντων ἕκαστον δεχομένη καθ’ ἕνα τῷ Ἡρακλεῖ παραδιδοίη δολοφονεῖν ἐξ ἀπάτησ. τῶν Μαιωτῶν δ’ εἰσὶν αὐτοί τε οἱ Σινδοὶ καὶ Δανδάριοι καὶ Τορέται καὶ Ἄγροι καὶ Ἀρρηχοί, ἔτι δὲ Τάρπητεσ Ὀβιδιακηνοὶ Σιττακηνοὶ Δόσκοι, ἄλλοι πλείουσ·

τούτων δ’ εἰσὶ καὶ οἱ Ἀσπουργιανοὶ μεταξὺ Φαναγορείασ οἰκοῦντεσ καὶ Γοργιπίασ ἐν πεντακοσίοισ σταδίοισ, οἷσ ἐπιθέμενοσ Πολέμων ὁ βασιλεὺσ ἐπὶ προσποιήσει φιλίασ οὐ λαθὼν ἀντεστρατηγήθη καὶ ζωγρίᾳ ληφθεὶσ ἀπέθανε. τῶν τε συμπάντων Μαιωτῶν τῶν Ἀσιανῶν οἱ μὲν ὑπήκουον τῶν τὸ ἐμπόριον ἐχόντων τὸ ἐν τῷ Τανάιδι οἱ δὲ τῶν Βοσπορανῶν· τοτὲ δ’ ἀφίσταντο ἄλλοτ’ ἄλλοι. πολλάκισ δ’ οἱ τῶν Βοσπορανῶν ἡγεμόνεσ καὶ τὰ μέχρι τοῦ Τανάιδοσ κατεῖχον καὶ μάλιστα οἱ ὕστατοι, Φαρνάκησ καὶ Ἄσανδροσ καὶ Πολέμων. Φαρνάκησ δέ ποτε καὶ τὸν Ὕπανιν τοῖσ Δανδαρίοισ ἐπαγαγεῖν λέγεται διά τινοσ παλαιᾶσ διώρυγοσ ἀνακαθάρασ αὐτὴν καὶ κατακλύσαι τὴν χώραν. μετὰ δὲ τὴν Σινδικὴν καὶ τὴν Γοργιπίαν ἐπὶ τῇ θαλάττῃ ἡ τῶν Ἀχαιῶν καὶ Ζυγῶν καὶ Ἡνιόχων παραλία τὸ πλέον ἀλίμενοσ καὶ ὀρεινή, τοῦ Καυκάσου μέροσ οὖσα.

ζῶσι δὲ ἀπὸ τῶν κατὰ θάλατταν λῃστηρίων, ἀκάτια ἔχοντεσ λεπτὰ στενὰ καὶ κοῦφα, ὅσον ἀνθρώπουσ πέντε καὶ εἴκοσι δεχόμενα, σπάνιον δὲ τριάκοντα δέξασθαι τοὺσ πάντασ δυνάμενα· καλοῦσι δ’ αὐτὰ οἱ Ἕλληνεσ καμάρασ. φασὶ δ’ ἀπὸ τῆσ Ιἄσονοσ στρατιᾶσ τοὺσ μὲν Φθιώτασ Ἀχαιοὺσ τὴν ἐνθάδε Ἀχαί̈αν οἰκίσαι, Λάκωνασ δὲ τὴν Ἡνιοχίαν, ὧν ἦρχον Κρέκασ καὶ Ἀμφίστρατοσ οἱ τῶν Διοσκούρων ἡνίοχοι, καὶ τοὺσ Ἡνιόχουσ ἀπὸ τούτων εἰκὸσ ὠνομάσθαι. τῶν δ’ οὖν καμαρῶν στόλουσ κατασκευαζόμενοι καὶ ἐπιπλέοντεσ τοτὲ μὲν ταῖσ ὁλκάσι τοτὲ δὲ χώρᾳ τινὶ ἢ καὶ πόλει θαλαττοκρατοῦσι. προσλαμβάνουσι δ’ ἔσθ’ ὅτε καὶ οἱ τὸν Βόσπορον ἔχοντεσ ὑφόρμουσ χορηγοῦντεσ καὶ ἀγορὰν καὶ διάθεσιν τῶν ἁρπαζομένων· ἐπανιόντεσ δὲ εἰσ τὰ οἰκεῖα χωρία, ναυλοχεῖν οὐκ ἔχοντεσ, ἀναθέμενοι τοῖσ ὤμοισ τὰσ καμάρασ ἀναφέρουσιν ἐπὶ τοὺσ δρυμοὺσ ἐν οἷσπερ καὶ οἰκοῦσι, λυπρὰν ἀροῦντεσ γῆν· καταφέρουσι δὲ πάλιν ὅταν ᾖ καιρὸσ τοῦ πλεῖν. τὸ δ’ αὐτὸ ποιοῦσι καὶ ἐν τῇ ἀλλοτρίᾳ γνώριμα ἔχοντεσ ὑλώδη χωρία, ἐν οἷσ ἀποκρύψαντεσ τὰσ καμάρασ αὐτοὶ πλανῶνται πεζῇ νύκτωρ καὶ μεθ’ ἡμέραν ἀνδραποδισμοῦ χάριν. ἃ δ’ ἂν λάβωσιν ἐπίλυτρα ποιοῦσι ῥᾳδίωσ μετὰ τοὺσ ἀνάπλουσ μηνύοντεσ τοῖσ ἀπολέσασιν. ἐν μὲν οὖν τοῖσ δυναστευομένοισ τόποισ ἐστί τισ βοήθεια ἐκ τῶν ἡγεμόνων τοῖσ ἀδικουμένοισ· ἀντεπιτίθενται γὰρ πολλάκισ καὶ κατάγουσιν αὐτάνδρουσ τὰσ καμάρασ· ἡ δ’ ὑπὸ Ῥωμαίοισ ἀβοηθητοτέρα ἐστὶ διὰ τὴν ὀλιγωρίαν τῶν πεμπομένων. τοιοῦτοσ μὲν ὁ τούτων βίοσ·

δυναστεύονται δὲ καὶ οὗτοι ὑπὸ τῶν καλουμένων Σκηπτούχων; καὶ αὐτοὶ δὲ οὗτοι ὑπὸ τυράννοισ ἢ βασιλεῦσίν εἰσιν. οἱ γοῦν Ἡνίοχοι τέτταρασ εἶχον βασιλέασ, ἡνίκα Μιθριδάτησ ὁ Εὐπάτωρ φεύγων ἐκ τῆσ προγονικῆσ εἰσ Βόσπορον διῄει τὴν χώραν αὐτῶν· καὶ αὕτη μὲν ἦν πορεύσιμοσ αὐτῷ, τῆσ δὲ τῶν Ζυγῶν ἀπογνοὺσ διά τε δυσχερείασ καὶ ἀγριότητασ τῇ παραλίᾳ χαλεπῶσ ᾔει, τὰ πολλὰ ἐμβαίνων ἐπὶ τὴν θάλατταν, ἑώσ ἐπὶ τὴν τῶν Ἀχαιῶν ἧκε· καὶ προσλαβόντων τούτων ἐξετέλεσε τὴν ὁδὸν τὴν ἐκ Φάσιδοσ οὐ πολὺ τῶν τετρακισχιλίων λείπουσαν σταδίων. εὐθὺσ δ’ οὖν ἀπὸ τῆσ Κοροκονδάμησ πρὸσ ἑώ μὲν ὁ πλοῦσ ἐστιν.

ἐν δὲ σταδίοισ ἑκατὸν ὀγδοήκοντα ὁ Σινδικόσ ἐστι λιμὴν καὶ πόλισ, εἶτα ἐν τετρακοσίοισ τὰ καλούμενα Βατὰ κώμη καὶ λιμήν, καθ’ ὃ μάλιστα ἀντικεῖσθαι δοκεῖ πρὸσ νότον ἡ Σινώπη ταύτῃ τῇ παραλίᾳ, καθάπερ ἡ Κάραμβισ εἴρηται τοῦ Κριοῦ μετώπῳ· ἀπὸ δὲ τῶν Βατῶν ὁ μὲν Ἀρτεμίδωροσ τὴν Κερκετῶν λέγει παραλίαν ὑφόρμουσ ἔχουσαν καὶ κώμασ ὅσον ἐπὶ σταδίουσ ὀκτακοσίουσ καὶ πεντήκοντα, εἶτα τὴν τῶν Ἀχαιῶν σταδίων πεντακοσίων, εἶτα τὴν τῶν Ἡνιόχων χιλίων, εἶτα τὸν Πιτυοῦντα τὸν μέγαν τριακοσίων ἑξήκοντα μέχρι Διοσκουριάδοσ· οἱ δὲ τὰ Μιθριδατικὰ συγγράψαντεσ, οἷσ μᾶλλον προσεκτέον, Ἀχαιοὺσ λέγουσι πρώτουσ, εἶτα Ζυγούσ, εἶτα Ἡνιόχουσ, εἶτα Κερκέτασ καὶ Μόσχουσ καὶ Κόλχουσ καὶ τοὺσ ὑπὲρ τούτων Φθειροφάγουσ καὶ Σοάνασ καὶ ἄλλα μικρὰ ἔθνη τὰ περὶ τὸν Καύκασον. κατ’ ἀρχὰσ μὲν οὖν ἡ παραλία, καθάπερ εἶπον, ἐπὶ τὴν ἑώ τείνει καὶ βλέπει πρὸσ νότον, ἀπὸ δὲ τῶν Βατῶν ἐπιστροφὴν λαμβάνει κατὰ μικρόν, εἶτ’ ἀντιπρόσωποσ γίνεται τῇ δύσει καὶ τελευτᾷ πρὸσ τὸν Πιτυοῦντα καὶ τὴν Διοσκουριάδα· ταῦτα γὰρ τὰ χωρία τῆσ Κολχίδοσ συνάπτει τῇ λεχθείσῃ παραλίᾳ. μετὰ δὲ τὴν Διοσκουριάδα ἡ λοιπὴ τῆσ Κολχίδοσ ἐστὶ παραλία καὶ ἡ συνεχὴσ Τραπεζοῦσ καμπὴν ἀξιόλογον ποιήσασα, εἶτα εἰσ εὐθεῖαν ταθεῖσά πωσ πλευρὰν τὴν τὰ δεξιὰ τοῦ Πόντου ποιοῦσαν τὰ βλέποντα πρὸσ ἄρκτον. ἅπασα δ’ ἡ τῶν Ἀχαιῶν καὶ τῶν ἄλλων παραλία μέχρι Διοσκουριάδοσ καὶ τῶν ἐπ’ εὐθείασ πρὸσ νότον ἐν τῇ μεσογαίᾳ τόπων ὑποπέπτωκε τῷ Καυκάσῳ. ἔστι δ’ ὄροσ τοῦτο ὑπερκείμενον τοῦ πελάγουσ ἑκατέρου τοῦ τε Ποντικοῦ καὶ τοῦ Κασπίου, διατειχίζον τὸν ἰσθμὸν τὸν διείργοντα αὐτά.

ἀφορίζει δὲ πρὸσ νότον μὲν τήν τε Ἀλβανίαν καὶ τὴν Ἰβηρίαν, πρὸσ ἄρκτον δὲ τὰ τῶν Σαρματῶν πεδία· εὔδενδρον δ’ ἐστὶν ὕλῃ παντοδαπῇ τῇ τε ἄλλῃ καὶ τῇ ναυπηγησίμῳ. φησὶ δ’ Ἐρατοσθένησ ὑπὸ τῶν ἐπιχωρίων καλεῖσθαι Κάσπιον τὸν Καύκασον, ἴσωσ ἀπὸ τῶν Κασπίων παρονομασθέντα. ἀγκῶνεσ δέ τινεσ αὐτοῦ προπίπτουσιν ἐπὶ τὴν μεσημβρίαν, οἳ τήν τε Ἰβηρίαν περιλαμβάνουσι μέσην καὶ τοῖσ Ἀρμενίων ὄρεσι συνάπτουσι καὶ τοῖσ Μοσχικοῖσ καλουμένοισ, ἔτι δὲ τῷ Σκυδίσῃ καὶ τῷ Παρυάδρῃ· ταῦτα δ’ ἐστὶ μέρη τοῦ Ταύρου πάντα τοῦ ποιοῦντοσ τὸ νότιον τῆσ Ἀρμενίασ πλευρόν, ἀπερρωγότα πωσ ἐκεῖθεν πρὸσ ἄρκτον καὶ προσπίπτοντα μέχρι τοῦ Καυκάσου καὶ τῆσ τοῦ Εὐξείνου παραλίασ τῆσ ἐπὶ Θεμίσκυραν διατεινούσησ ἀπὸ τῆσ Κολχίδοσ. ἡ δ’ οὖν Διοσκουριὰσ ἐν κόλπῳ τοιούτῳ κειμένη καὶ τὸ ἑωθινώτατον σημεῖον ἐπέχουσα τοῦ σύμπαντοσ πελάγουσ, μυχόσ τε τοῦ Εὐξείνου λέγεται καὶ ἔσχατοσ πλοῦσ·

τό τε παροιμιακῶσ λεχθὲν οὕτω δεῖ δέξασθαι εἰσ Φᾶσιν ἔνθα ναυσὶν ἔσχατοσ δρόμοσ, οὐχ ὡσ τὸν ποταμὸν λέγοντοσ τοῦ ποιήσαντοσ τὸ ἰαμβεῖον, οὐδὲ δὴ ὡσ τὴν ὁμώνυμον αὐτῷ πόλιν κειμένην ἐπὶ τῷ ποταμῷ, ἀλλ’ ὡσ τὴν Κολχίδα ἀπὸ μέρουσ, ἐπεὶ ἀπό γε τοῦ ποταμοῦ καὶ τῆσ πόλεωσ οὐκ ἐλάττων ἑξακοσίων σταδίων λείπεται πλοῦσ ἐπ’ εὐθείασ εἰσ τὸν μυχόν. ἡ δ’ αὐτὴ Διοσκουριάσ ἐστι καὶ ἀρχὴ τοῦ ἰσθμοῦ τοῦ μεταξὺ τῆσ Κασπίασ καὶ τοῦ Πόντου καὶ ἐμπόριον τῶν ὑπερκειμένων καὶ σύνεγγυσ ἐθνῶν κοινόν· συνέρχεσθαι γοῦν εἰσ αὐτὴν ἑβδομήκοντα, οἱ δὲ καὶ τριακόσια ἔθνη φασίν, οἷσ οὐδὲν τῶν ὄντων μέλει, πάντα δὲ ἑτερόγλωττα διὰ τὸ σποράδην καὶ ἀμίκτωσ οἰκεῖν ὑπὸ αὐθαδείασ καὶ ἀγριότητοσ· Σαρμάται δ’ εἰσὶν οἱ πλείουσ, πάντεσ δὲ Καυκάσιοι. ταῦτα μὲν δὴ τὰ περὶ τὴν Διοσκουριάδα. καὶ ἡ λοιπὴ δὲ Κολχὶσ ἐπὶ τῇ θαλάττῃ ἡ πλείων ἐστί·

διαρρεῖ δ’ αὐτὴν ὁ Φᾶσισ, μέγασ ποταμὸσ ἐξ Ἀρμενίασ τὰσ ἀρχὰσ ἔχων, δεχόμενοσ τόν τε Γλαῦκον καὶ τὸν Ἵππον ἐκ τῶν πλησίον ὀρῶν ἐκπίπτοντασ· ἀναπλεῖται δὲ μέχρι Σαραπανῶν ἐρύματοσ δυναμένου δέξασθαι καὶ πόλεωσ συνοικισμόν, ὅθεν πεζεύουσιν ἐπὶ τὸν Κῦρον ἡμέραισ τέτταρσι δι’ ἁμαξιτοῦ. ἐπίκειται δὲ τῷ Φάσιδι ὁμώνυμοσ πόλισ, ἐμπόριον τῶν Κόλχων, τῇ μὲν προβεβλημένη τὸν ποταμὸν τῇ δὲ λίμνην τῇ δὲ τὴν θάλατταν. ἐντεῦθεν δὲ πλοῦσ ἐπ’ Ἀμισοῦ καὶ Σινώπησ τριῶν ἡμερῶν ἢ δύο διὰ τὸ τοὺσ αἰγιαλοὺσ μαλακοὺσ εἶναι καὶ τὰσ τῶν ποταμῶν ἐκβολάσ. ἀγαθὴ δ’ ἐστὶν ἡ χώρα καὶ καρποῖσ πλὴν τοῦ μέλιτοσ πικρίζει γὰρ τὸ πλέον καὶ τοῖσ πρὸσ ναυπηγίαν πᾶσιν· ὕλην τε γὰρ καὶ φύει καὶ ποταμοῖσ κατακομίζει, λίνον τε ποιεῖ πολὺ καὶ κάνναβιν καὶ κηρὸν καὶ πίτταν. ἡ δὲ λινουργία καὶ τεθρύληται· καὶ γὰρ εἰσ τοὺσ ἔξω τόπουσ ἐξεκόμιζον, καί τινεσ βουλόμενοι συγγένειάν τινα τοῖσ Κόλχοισ πρὸσ τοὺσ Αἰγυπτίουσ ἐμφανίζειν ἀπὸ τούτων πιστοῦνται. ὑπέρκειται δὲ τῶν λεχθέντων ποταμῶν ἐν τῇ Μοσχικῇ τὸ τῆσ Λευκοθέασ ἱερὸν Φρίξου ἵδρυμα, καὶ μαντεῖον ἐκείνου, ὅπου κριὸσ οὐ θύεται, πλούσιόν ποτε ὑπάρξαν, συληθὲν δὲ ὑπὸ Φαρνάκου καθ’ ἡμᾶσ καὶ μικρὸν ὕστερον ὑπὸ Μιθριδάτου τοῦ Περγαμηνοῦ. κακωθείσησ γὰρ χώρασ νοσεῖ τὰ τῶν θεῶν οὐδὲ τιμᾶσθαι θέλει, φησὶν Εὐριπίδησ. τὸ μὲν γὰρ παλαιὸν ὅσην ἐπιφάνειαν ἔσχεν ἡ χώρα αὕτη δηλοῦσιν οἱ μῦθοι, τὴν Ιἄσονοσ στρατείαν αἰνιττόμενοι προελθόντοσ μέχρι καὶ Μηδίασ, ἔτι δὲ πρότερον τὴν Φρίξου.

μετὰ δὲ ταῦτα διαδεξάμενοι βασιλεῖσ εἰσ σκηπτουχίασ διῃρημένην ἔχοντεσ τὴν χώραν μέσωσ ἔπραττον· αὐξηθέντοσ δὲ ἐπὶ πολὺ Μιθριδάτου τοῦ Εὐπάτοροσ, εἰσ ἐκεῖνον ἡ χώρα περιέστη· ἐπέμπετο δ’ ἀεί τισ τῶν φίλων ὕπαρχοσ καὶ διοικητὴσ τῆσ χώρασ. τούτων δὲ ἦν καὶ Μοαφέρνησ, ὁ τῆσ μητρὸσ ἡμῶν θεῖοσ πρὸσ πατρόσ· ἦν δ’ ἔνθεν ἡ πλείστη τῷ βασιλεῖ πρὸσ τὰσ ναυτικὰσ δυνάμεισ ὑπουργία. καταλυθέντοσ δὲ Μιθριδάτου συγκατελύθη καὶ ἡ ὑπ’ αὐτῷ πᾶσα καὶ διενεμήθη πολλοῖσ· ὕστατα δὲ Πολέμων ἔσχε τὴν Κολχίδα, κἀκείνου τελευτήσαντοσ ἡ γυνὴ Πυθοδωρὶσ κρατεῖ, βασιλεύουσα καὶ Κόλχων καὶ Τραπεζοῦντοσ καὶ Φαρνακίασ καὶ τῶν ὑπερκειμένων βαρβάρων, περὶ ὧν ἐροῦμεν ἐν τοῖσ ὕστερον. ἡ δ’ οὖν Μοσχική, ἐν ᾗ τὸ ἱερόν, τριμερήσ ἐστι· τὸ μὲν γὰρ ἔχουσιν αὐτῆσ Κόλχοι τὸ δὲ Ἴβηρεσ τὸ δὲ Ἀρμένιοι. ἔστι δὲ καὶ πολίχνιον ἐν τῇ Ἰβηρίᾳ Φρίξου πόλισ ἡ νῦν Ἰδήεσσα, εὐερκὲσ χωρίον ἐν μεθορίοισ τῆσ Κολχίδοσ. τῶν δὲ συνερχομένων ἐθνῶν εἰσ τὴν Διοσκουριάδα καὶ οἱ Φθειροφάγοι εἰσίν, ἀπὸ τοῦ αὐχμοῦ καὶ τοῦ πίνου λαβόντεσ τοὔνομα.

τὰ μὲν οὖν ἄλλα ἔθνη τὰ πλησίον τὰ περὶ τὸν Καύκασον λυπρὰ καὶ μικρόχωρα, τὸ δὲ τῶν Ἀλβανῶν ἔθνοσ καὶ τὸ τῶν Ἰβήρων, ἃ δὴ πληροῖ μάλιστα τὸν λεχθέντα ἰσθμόν, Καυκάσια μὲν καὶ αὐτὰ λέγοιτ’ ἄν, εὐδαίμονα δὲ χώραν ἔχει καὶ σφόδρα καλῶσ οἰκεῖσθαι δυναμένην. πλησίον δὲ καὶ οἱ Σοάνεσ, οὐδὲν βελτίουσ τούτων τῷ πίνῳ δυνάμει δὲ βελτίουσ, σχεδὸν δέ τι καὶ κράτιστοι κατὰ ἀλκὴν καὶ δύναμιν· δυναστεύουσι γοῦν τῶν κύκλῳ τὰ ἄκρα τοῦ Καυκάσου κατέχοντεσ τὰ ὑπὲρ τῆσ Διοσκουριάδοσ· βασιλέα δ’ ἔχουσι καὶ συνέδριον ἀνδρῶν τριακοσίων, συνάγουσι δ’ ὥσ φασι στρατιὰν καὶ εἴκοσι μυριάδων· ἅπαν γάρ ἐστι τὸ πλῆθοσ μάχιμον, οὐ συντεταγμένον δέ. παρὰ τούτοισ δὲ λέγεται καὶ χρυσὸν καταφέρειν τοὺσ χειμάρρουσ, ὑποδέχεσθαι δ’ αὐτὸν τοὺσ βαρβάρουσ φάτναισ κατατετρημέναισ καὶ μαλλωταῖσ δοραῖσ· ἀφ’ οὗ δὴ μεμυθεῦσθαι καὶ τὸ χρυσόμαλλον δέροσ· εἰ μὴ καὶ Ἴβηρασ ὁμωνύμωσ τοῖσ ἑσπερίοισ καλοῦσιν ἀπὸ τῶν ἑκατέρωθι χρυσείων. χρῶνται δ’ οἱ Σοάνεσ φαρμάκοισ πρὸσ τὰσ ἀκίδασ θαυμαστοῖσ καὶ τοὺσ ἀφαρμάκτοισ τετρωμένουσ βέλεσι λυπεῖ κατὰ τὴν ὀσμήν.

MENU NAVIGATION

호흡부호 보기

강세부호 보기

장단부호 보기

작은 Iota 보기

모든 부호 보기

헬라어 텍스트

Strabo, Geography, Book 11, chapter 2

(스트라본, 지리학, Book 11, chapter 2)

상위

목록

SEARCH

MENU NAVIGATION