Aristotle, Rhetoric, Book 1, chapter 11

(아리스토텔레스, 수사학, Book 1, chapter 11)

ὑποκείσθω δὴ ἡμῖν εἶναι τὴν ἡδονὴν κίνησίν τινα τῆσ ψυχῆσ καὶ κατάστασιν ἀθρόαν καὶ αἰσθητὴν εἰσ τὴν ὑπάρχουσαν φύσιν, λύπην δὲ τοὐναντίον. εἰ δ’ ἐστὶν ἡδονὴ τὸ τοιοῦτον, δῆλον ὅτι καὶ ἡδύ ἐστι τὸ ποιητικὸν τῆσ εἰρημένησ διαθέσεωσ, τὸ δὲ φθαρτικὸν ἢ τῆσ ἐναντίασ καταστάσεωσ ποιητικὸν λυπηρόν.

ἀνάγκη οὖν ἡδὺ εἶναι τό τε εἰσ τὸ κατὰ φύσιν ἰέναι ὡσ ἐπὶ τὸ πολύ, καὶ μάλιστα ὅταν ἀπειληφότα ᾖ τὴν ἑαυτῶν φύσιν τὰ κατ’ αὐτὴν γιγνόμενα, καὶ τὰ ἔθη καὶ γὰρ τὸ εἰθισμένον ὥσπερ πεφυκὸσ ἤδη γίγνεται·

ὅμοιον γάρ τι τὸ ἔθοσ τῇ φύσει· ἐγγὺσ γὰρ καὶ τὸ πολλάκισ τῷ ἀεί, ἔστιν δ’ ἡ μὲν φύσισ τοῦ ἀεί, τὸ δὲ ἔθοσ τοῦ πολλάκισ, καὶ τὸ μὴ βίαιον παρὰ φύσιν γὰρ ἡ βία, διὸ τὸ ἀναγκαῖον λυπηρόν, καὶ ὀρθῶσ εἴρηται πᾶν γὰρ ἀναγκαῖον πρᾶγμ’ ἀνιαρὸν ἔφυ, τὰσ δ’ ἐπιμελείασ καὶ τὰσ σπουδὰσ καὶ τὰσ συντονίασ λυπηράσ· ἀναγκαῖα γὰρ καὶ βίαια ταῦτα, ἐὰν μὴ ἐθισθῶσιν·

οὕτω δὲ τὸ ἔθοσ ποιεῖ ἡδύ. τὰ δ’ ἐναντία ἡδέα· διὸ αἱ ῥαθυμίαι καὶ αἱ ἀπονίαι καὶ αἱ ἀμέλειαι καὶ αἱ παιδιαὶ καὶ αἱ ἀναπαύσεισ καὶ ὁ ὕπνοσ τῶν ἡδέων· οὐδὲν γὰρ πρὸσ ἀνάγκην τούτων. καὶ οὗ ἂν ἡ ἐπιθυμία ἐνῇ, ἅπαν ἡδύ·

ἡ γὰρ ἐπιθυμία τοῦ ἡδέοσ ἐστὶν ὄρεξισ. τῶν δὲ ἐπιθυμιῶν αἱ μὲν ἄλογοί εἰσιν αἱ δὲ μετὰ λόγου. λέγω δὲ ἀλόγουσ ὅσασ μὴ ἐκ τοῦ ὑπολαμβάνειν ἐπιθυμοῦσιν εἰσὶν δὲ τοιαῦται ὅσαι εἶναι λέγονται φύσει, ὥσπερ αἱ διὰ τοῦ σώματοσ ὑπάρχουσαι, οἱο͂ν ἡ τροφῆσ δίψα καὶ πεῖνα, καὶ καθ’ ἕκαστον εἶδοσ τροφῆσ εἶδοσ ἐπιθυμίασ, καὶ αἱ περὶ τὰ γευστὰ καὶ ἀφροδίσια καὶ ὅλωσ τὰ ἁπτά, καὶ περὶ ὀσμὴν εὐωδίασ καὶ ἀκοὴν καὶ ὄψιν, μετὰ λόγου δὲ ὅσασ ἐκ τοῦ πεισθῆναι ἐπιθυμοῦσιν· πολλὰ γὰρ καὶ θεάσασθαι καὶ κτήσασθαι ἐπιθυμοῦσιν ἀκούσαντεσ καὶ πεισθέντεσ. ἐπεὶ δ’ ἐστὶν τὸ ἥδεσθαι ἐν τῷ αἰσθάνεσθαί τινοσ πάθουσ, ἡ δὲ φαντασία ἐστὶν αἴσθησίσ τισ ἀσθενήσ, ἀεὶ ἐν τῷ μεμνημένῳ καὶ τῷ ἐλπίζοντι ἀκολουθοῖ ἂν φαντασία τισ οὗ μέμνηται ἢ ἐλπίζει·

εἰ δὲ τοῦτο, δῆλον ὅτι καὶ ἡδοναὶ ἅμα μεμνημένοισ καὶ ἐλπίζουσιν, ἐπείπερ καὶ αἴσθησισ· ὥστ’ ἀνάγκη πάντα τὰ ἡδέα ἢ ἐν τῷ αἰσθάνεσθαι εἶναι παρόντα ἢ ἐν τῷ μεμνῆσθαι γεγενημένα ἢ ἐν τῷ ἐλπίζειν μέλλοντα·

αἰσθάνονται μὲν γὰρ τὰ παρόντα, μέμνηνται δὲ τὰ γεγενημένα, ἐλπίζουσι δὲ τὰ μέλλοντα. τὰ μὲν οὖν μνημονευτὰ ἡδέα ἐστὶν οὐ μόνον ὅσα ἐν τῷ παρόντι, ὅτε παρῆν, ἡδέα ἦν, ἀλλ’ ἔνια καὶ οὐχ ἡδέα, ἂν ᾖ ὕστερον καλὸν καὶ ἀγαθὸν τὸ μετὰ τοῦτο·

ὅθεν καὶ τοῦτ’ εἴρηται, ἀλλ’ ἡδύ τοι σωθέντα μεμνῆσθαι πόνων, καὶ μετὰ γάρ τε καὶ ἄλγεσι τέρπεται ἀνὴρμνημένοσ ὅστισ πολλὰ πάθῃ καὶ πολλὰ ἐόργῃ· τούτου δ’ αἴτιον ὅτι ἡδὺ καὶ τὸ μὴ ἔχειν κακόν·

τὰ δ’ ἐν ἐλπίδι ὅσα παρόντα ἢ εὐφραίνειν ἢ ὠφελεῖν φαίνεται μεγάλα, καὶ ἄνευ λύπησ ὠφελεῖν. ὅλωσ δὲ ὅσα παρόντα εὐφραίνει, καὶ ἐλπίζοντασ καὶ μεμνημένουσ ὡσ ἐπὶ τὸ πολύ· διὸ καὶ τὸ ὀργίζεσθαι ἡδύ, ὥσπερ καὶ Ὅμηροσ ἐποίησε περὶ τοῦ θυμοῦ ὅσ τε πολὺ γλυκίων μέλιτοσ καταλειβομένοιο οὐθεὶσ γὰρ ὀργίζεται τῷ ἀδυνάτῳ φαινομένῳ τιμωρίασ τυχεῖν, τοῖσ δὲ πολὺ ὑπὲρ αὑτοὺσ τῇ δυνάμει ἢ οὐκ ὀργίζονται ἢ ἧττον· καὶ ἐν ταῖσ πλείσταισ ἐπιθυμίαισ ἀκολουθεῖ τισ ἡδονή·

ἢ γὰρ μεμνημένοι ὡσ ἔτυχον ἢ ἐλπίζοντεσ ὡσ τεύξονται χαίρουσίν τινα ἡδονήν, οἱο͂ν οἵ τ’ ἐν τοῖσ πυρετοῖσ ἐχόμενοι ταῖσ δίψαισ καὶ μεμνημένοι ὡσ ἔπιον καὶ ἐλπίζοντεσ πιεῖσθαι χαίρουσιν, καὶ οἱ ἐρῶντεσ καὶ διαλεγόμενοι καὶ γράφοντεσ καὶ ποιοῦντέσ τι ἀεὶ περὶ τοῦ ἐρωμένου χαίρουσιν· ἐν ἅπασι γὰρ τοῖσ τοιούτοισ μεμνημένοι οἱο͂ν αἰσθάνεσθαι οἰόνται τοῦ ἐρωμένου.

καὶ ἀρχὴ δὲ τοῦ ἔρωτοσ αὕτη γίγνεται πᾶσιν, ὅταν μὴ μόνον παρόντοσ χαίρωσιν ἀλλὰ καὶ ἀπόντοσ μεμνημένοισ ἐρῶσιν λύπη προσγένηται τῷ μὴ παρεῖναι, καὶ ἐν πένθεσι καὶ θρήνοισ ὡσαύτωσ ἐπιγίγνεταί τισ ἡδονή· ἡ μὲν γὰρ λύπη ἐπὶ τῷ μὴ ὑπάρχειν, ἡδονὴ δ’ ἐν τῷ μεμνῆσθαι καὶ ὁρᾶν πωσ ἐκεῖνον καὶ ἃ ἔπραττεν καὶ οἱο͂σ ἦν·

διὸ καὶ τοῦτ’ εἰκότωσ εἴρηται ὧσ φάτο, τοῖσι δὲ πᾶσιν ὑφ’ ἵμερον ὦρσε γόοιο. , καὶ τὸ τιμωρεῖσθαι ἡδύ. οὗ γὰρ τὸ μὴ τυγχάνειν λυπηρόν, τὸ τυγχάνειν ἡδύ· οἱ δ’ ὀργιζόμενοι λυποῦνται ἀνυπερβλήτωσ μὴ τιμωρούμενοι, ἐλπίζοντεσ δὲ χαίρουσιν.

καὶ τὸ νικᾶν ἡδύ, οὐ μόνον τοῖσ φιλονίκοισ ἀλλὰ πᾶσιν·

φαντασία γὰρ ὑπεροχῆσ γίγνεται, οὗ πάντεσ ἔχουσιν ἐπιθυμίαν ἢ ἠρέμα ἢ μάλα. ἐπεὶ δὲ τὸ νικᾶν ἡδύ, ἀνάγκη καὶ τὰσ παιδιὰσ ἡδείασ εἶναι τὰσ μαχητικὰσ καὶ τὰσ ἐριστικάσ πολλάκισ γὰρ ἐν ταύταισγίγνεται τὸ νικᾶν, καὶ ἀστραγαλίσεισ καὶ σφαιρίσεισ καὶ κυβείασ καὶ πεττείασ.

καὶ περὶ τὰσ ἐσπουδασμένασ δὲ παιδιὰσ ὁμοίωσ· αἱ μὲν γὰρ ἡδεῖαι γίγνονται ἄν τισ ᾖ συνήθησ, αἱ δ’ εὐθὺσ ἡδεῖαι, οἱο͂ν κυνηγία καὶ πᾶσα θηρευτική· ὅπου γὰρ ἅμιλλα, ἐνταῦθα καὶ νίκη ἔστιν· διὸ καὶ ἡ δικανικὴ καὶ ἡ ἐριστικὴ ἡδέα τοῖσ εἰθισμένοισ καὶ δυναμένοισ. καὶ τιμὴ καὶ εὐδοξία τῶν ἡδίστων διὰ τὸ γίγνεσθαι φαντασίαν ἑκάστῳ ὅτι τοιοῦτοσ οἱο͂σ ὁ σπουδαῖοσ, καὶ μᾶλλον ὅταν φῶσιν οὓσ οἰέται ἀληθεύειν.

τοιοῦτοι δ’ οἱ ἐγγὺσ μᾶλλον τῶν πόρρω, καὶ οἱ συνήθεισ καὶ οἱ πολῖται τῶν ἄπωθεν, καὶ οἱ ὄντεσ τῶν μελλόντων, καὶ οἱ φρόνιμοι ἀφρόνων, καὶ πολλοὶ ὀλίγων· μᾶλλον γὰρ εἰκὸσ ἀληθεύειν τοὺσ εἰρημένουσ τῶν ἐναντίων· ἐπεὶ ὧν τισ πολὺ καταφρονεῖ, ὥσπερ παιδίων ἢ θηρίων, οὐδὲν μέλει τῆσ τούτων τιμῆσ ἢ τῆσ δόξησ αὐτῆσ γε τῆσ δόξησ χάριν, ἀλλ’ εἴπερ, δι’ ἄλλο τι. καὶ ὁ φίλοσ τῶν ἡδέων·

τό τε γὰρ φιλεῖν ἡδύ οὐδεὶσ γὰρ φίλοινοσ μὴ χαίρων οἴνῳ καὶ τὸ φιλεῖσθαι ἡδύ· φαντασία γὰρ καὶ ἐνταῦθα τοῦ ὑπάρχειν αὐτῷ τὸ ἀγαθὸν εἶναι, οὗ πάντεσ ἐπιθυμοῦσιν οἱ αἰσθανόμενοι· τὸ δὲ φιλεῖσθαι ἀγαπᾶσθαί ἐστιν αὐτὸν δι’ αὑτόν. καὶ τὸ θαυμάζεσθαι ἡδὺ διὰ <τὸ> αὐτὸ τῷ τιμᾶσθαι.

καὶ τὸ κολακεύεσθαι καὶ ὁ κόλαξ ἡδέα· φαινόμενοσ γὰρ θαυμαστὴσ καὶ φαινόμενοσ φίλοσ ὁ κόλαξ ἐστίν. καὶ τὸ ταὐτὰ πράττειν πολλάκισ ἡδύ·

τὸ γὰρ σύνηθεσ ἡδὺ ἦν. καὶ τὸ μεταβάλλειν ἡδύ·

εἰσ φύσιν γὰρ γίγνεται <τὸ> μεταβάλλειν· τὸ γὰρ αὐτὸ ἀεὶ ὑπερβολὴν ποιεῖ τῆσ καθεστώσησ ἕξεωσ, ὅθεν εἴρηται μεταβολὴ πάντων γλυκύ. διὰ τοῦτο γὰρ καὶ τὰ διὰ χρόνου ἡδέα ἐστίν, καὶ ἄνθρωποι καὶ πράγματα· μεταβολὴ γὰρ ἐκ τοῦ παρόντοσ ἐστίν, ἅμα δὲ καὶ σπάνιον τὸ διὰ χρόνου. καὶ τὸ μανθάνειν καὶ τὸ θαυμάζειν ἡδὺ ὡσ ἐπὶ τὸ πολύ·

ἐν μὲν γὰρ τῷ θαυμάζειν τὸ ἐπιθυμεῖν μαθεῖν ἐστιν, ὥστε τὸ θαυμαστὸν ἐπιθυμητόν, ἐν δὲ τῷ μανθάνειν <τὸ> εἰσ τὸ κατὰ φύσιν καθίστασθαι. καὶ τὸ εὖ ποιεῖν καὶ τὸ εὖ πάσχειν τῶν ἡδέων·

τὸ μὲν γὰρ εὖ πάσχειν τυγχάνειν ὧν ἐπιθυμοῦσι, τὸ δὲ εὖ ποιεῖν ἔχειν καὶ ὑπερέχειν, ὧν ἀμφοτέρων ἐφίενται. διὰ δὲ τὸ ἡδὺ εἶναι τὸ εὐποιητικόν, καὶ τὸ ἐπανορθοῦν ἡδὺ τοῖσ ἀνθρώποισ ἐστὶν τοὺσ πλησίον, καὶ τὸ τὰ ἐλλιπῆ ἐπιτελεῖν. ἐπεὶ δὲ τὸ μανθάνειν τε ἡδὺ καὶ τὸ θαυμάζειν, καὶ τὰ τοιάδε ἀνάγκη ἡδέα εἶναι, οἱο͂ν τό τε μιμούμενον, ὥσπερ γραφικὴ καὶ ἀνδριαντοποιία καὶ ποιητική, καὶ πᾶν ὃ ἂν εὖ μεμιμημένον ᾖ, κἂν ᾖ μὴ ἡδὺ αὐτὸ τὸ μεμιμημένον·

οὐ γὰρ ἐπὶ τούτῳ χαίρει, ἀλλὰ συλλογισμὸσ ἔστιν ὅτι τοῦτο ἐκεῖνο, ὥστε μανθάνειν τι συμβαίνει. καὶ αἱ περιπέτειαι καὶ τὸ παρὰ μικρὸν σώζεσθαι ἐκ τῶν κινδύνων·

πάντα γὰρ θαυμαστὰ ταῦτα. καὶ ἐπεὶ τὸ κατὰ φύσιν ἡδύ, τὰ συγγενῆ δὲ κατὰ φύσιν ἀλλήλοισ ἐστίν, πάντα τὰ συγγενῆ καὶ ὅμοια ἡδέα ὡσ ἐπὶ τὸ πολύ, οἱο͂ν ἄνθρωποσ ἀνθρώπῳ καὶ ἵπποσ ἵππῳ καὶ νέοσ νέῳ, ὅθεν καὶ αἱ παροιμίαι εἴρηνται, ὡσ "ἧλιξ ἥλικα τέρπει" , καὶ "ὡσ αἰεὶ τὸν ὁμοῖον" , καὶ "ἔγνω δὲ θὴρ θῆρα" , "καὶ γὰρ κολοιὸσ παρὰ κολοιόν" , καὶ ὅσα ἄλλα τοιαῦτα.

ἐπεὶ δὲ τὸ ὅμοιον καὶ τὸ συγγενὲσ ἑαυτῷ ἡδὺ ἅπαν, μάλιστα δὲ αὐτὸσ πρὸσ ἑαυτὸν ἕκαστοσ τοῦτο πέπονθεν, ἀνάγκη πάντασ φιλαύτουσ εἶναι ἢ μᾶλλον ἢ ἧττον·

πάντα γὰρ τὰ τοιαῦτα ὑπάρχει πρὸσ αὑτὸν μάλιστα. ἐπεὶ δὲ φίλαυτοι πάντεσ, καὶ τὰ αὑτῶν ἀνάγκη ἡδέα εἶναι πᾶσιν, οἱο͂ν ἔργα καὶ λόγουσ· διὸ καὶ φιλοκόλακεσ ὡσ ἐπὶ τὸ πολὺ καὶ φιλερασταὶ καὶ φιλόμαιμοι καὶ φιλότεκνοι· αὐτῶν γὰρ ἔργον τὰ τέκνα. καὶ τὸ τὰ ἐλλιπῆ ἐπιτελεῖν ἡδύ· αὐτῶν γὰρ ἔργον ἤδη γίγνεται.

καὶ ἐπεὶ τὸ ἄρχειν ἥδιστον, καὶ τὸ σοφὸν δοκεῖν εἶναι ἡδύ· ἀρχικὸν γὰρ τὸ φρονεῖν, ἔστιν δ’ ἡ σοφία πολλῶν καὶ θαυμαστῶν ἐπιστήμη. καὶ τὸ ἐν ᾧ δοκεῖ βέλτιστοσ αὐτὸσ αὑτοῦ εἶναι, ἐνταῦθα διατρίβειν, ὥσπερ καὶ ὁ ποιητήσ φησι κἀπὶ τοῦτ’ ἐπείγει, νέμων ἑκάστησ ἡμέρασ πλεῖστον μέροσ,ἵν’ αὐτὸσ αὑτοῦ τυγχάνει βέλτιστοσ ὤν.

ὁμοίωσ δὲ καὶ ἐπεὶ ἡ παιδιὰ τῶν ἡδέων καὶ πᾶσα ἄνεσισ, καὶ ὁ γέλωσ τῶν ἡδέων, ἀνάγκη καὶ τὰ γελοῖα ἡδέα εἶναι, καὶ ἀνθρώπουσ καὶ λόγουσ καὶ ἔργα·

διώρισται δὲ περὶ γελοίων χωρὶσ ἐν τοῖσ περὶ ποιητικῆσ. περὶ μὲν οὖν ἡδέων εἰρήσθω ταῦτα, τὰ δὲ λυπηρὰ ἐκ τῶν ἐναντίων τούτοισ φανερά.

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION