헬라어 문장 검색 - ΑριστόΡηετορί1́10́

(아리스토텔레스, 수사학, Book 1, chapter 10)

περὶ δὲ κατηγορίασ καὶ ἀπολογίασ, ἐκ πόσων καὶ ποίων ποιεῖσθαι δεῖ τοὺσ συλλογισμούσ, ἐχόμενον ἂν εἰή λέγειν. δεῖ δὴ λαβεῖν τρία, ἓν μὲν τίνων καὶ πόσων ἕνεκα ἀδικοῦσι, δεύτερον δὲ πῶσ αὐτοὶ διακείμενοι, τρίτον δὲ τοὺσ ποίουσ καὶ πῶσ ἔχοντασ.

διορισάμενοι οὖν τὸ ἀδικεῖν λέγωμεν ἑξῆσ.

ἔστω δὴ τὸ ἀδικεῖν τὸ βλάπτειν ἑκόντα παρὰ τὸν νόμον. νόμοσ δ’ ἐστὶν ὁ μὲν ἴδιοσ ὁ δὲ κοινόσ· λέγω δὲ ἴδιον μὲν καθ’ ὃν γεγραμμένον πολιτεύονται, κοινὸν δὲ ὅσα ἄγραφα παρὰ πᾶσιν ὁμολογεῖσθαι δοκεῖ. ἑκόντεσ δὲ ποιοῦσιν ὅσα εἰδότεσ καὶ μὴ ἀναγκαζόμενοι. ὅσα μὲν οὖν εἰδότεσ, οὐ πάντα προαιρούμενοι, ὅσα δὲ προαιρούμενοι, εἰδότεσ ἅπαντα· οὐδεὶσ γὰρ ὃ προαιρεῖται ἀγνοεῖ. δι’ ἃ δὲ προαιροῦνται βλάπτειν καὶ φαῦλα ποιεῖν παρὰ τὸν νόμον κακία ἐστὶν καὶ ἀκρασία·

ἐὰν γάρ τινεσ ἔχωσιν μοχθηρίαν ἢ μίαν ἢ πλείουσ, περὶ τοῦτο ὃ μοχθηροὶ τυγχάνουσιν ὄντεσ καὶ ἄδικοί εἰσιν· οἱο͂ν ὁ μὲν ἀνελεύθεροσ περὶ χρήματα, ὁ δ’ ἀκόλαστοσ περὶ τὰσ τοῦ σώματοσ ἡδονάσ, ὁ δὲ μαλακὸσ περὶ τὰ ῥάθυμα, ὁ δὲ δειλὸσ περὶ τοὺσ κινδύνουσ τοὺσ γὰρ συγκινδυνεύοντασ ἐγκαταλιμπάνουσι διὰ τὸν φόβον, ὁ δὲ φιλότιμοσ διὰ τιμήν, ὁ δ’ ὀξύθυμοσ δι’ ὀργήν, ὁ δὲ φιλόνικοσ διὰ νίκην, ὁ δὲ πικρὸσ διὰ τιμωρίαν, ὁ δ’ ἄφρων διὰ τὸ ἀπατᾶσθαι περὶ τὸ δίκαιον καὶ ἄδικον, ὁ δ’ ἀναίσχυντοσ δι’ ὀλιγωρίαν δόξησ· ὁμοίωσ δὲ καὶ τῶν ἄλλων ἕκαστοσ περὶ ἕκαστον τῶν ὑποκειμένων. ἀλλὰ περὶ μὲν τούτων δῆλον, τὰ μὲν ἐκ τῶν περὶ τὰσ ἀρετὰσ εἰρημένων, τὰ δ’ ἐκ τῶν περὶ τὰ πάθη ῥηθησομένων·

λοιπὸν δ’ εἰπεῖν τίνοσ ἕνεκα καὶ πῶσ ἔχοντεσ ἀδικοῦσι καὶ τίνασ. πρῶτον μὲν οὖν διελώμεθα τίνων ὀρεγόμενοι καὶ ποῖα φεύγοντεσ ἐγχειροῦσιν ἀδικεῖν·

δῆλον γὰρ ὡσ τῷ μὲν κατηγοροῦντι πόσα καὶ ποῖα τούτων ὑπάρχει τῷ ἀντιδίκῳ σκεπτέον, ὧν ἐφιέμενοι πάντεσ τοὺσ πλησίον ἀδικοῦσι, τῷ δὲ ἀπολογουμένῳ ποῖα καὶ πόσα τούτων οὐχ ὑπάρχει. πάντεσ δὴ πάντα πράττουσι τὰ μὲν οὐ δι’ αὑτοὺσ τὰ δὲ δι’ αὑτούσ.

τῶν μὲν οὖν μὴ δι’ αὑτοὺσ τὰ μὲν διὰ τύχην πράττουσι τὰ δ’ ἐξ ἀνάγκησ, τῶν δ’ ἐξ ἀνάγκησ τὰ μὲν βίᾳ τὰ δὲ φύσει, ὥστε πάντα ὅσα μὴ δι’ αὑτοὺσ πράττουσι, τὰ μὲν ἀπὸ τύχησ τὰ δὲ φύσει τὰ δὲ βίᾳ. ὅσα δὲ δι’ αὑτούσ, καὶ ὧν αὐτοὶ αἴτιοι, τὰ μὲν δι’ ἔθοσ τὰ δὲ δι’ ὄρεξιν, τὰ μὲν διὰ λογιστικὴν ὄρεξιν τὰ δὲ δι’ ἄλογον· ἔστιν δ’ ἡ μὲν βούλησισ ἀγαθοῦ ὄρεξισ οὐδεὶσ γὰρ βούλεται ἀλλ’ ἢ ὅταν οἰηθῇ εἶναι ἀγαθόν, ἄλογοι δ’ ὀρέξεισ ὀργὴ καὶ ἐπιθυμία·

ὥστε πάντα ὅσα πράττουσιν ἀνάγκη πράττειν δι’ αἰτίασ ἑπτά, διὰ τύχην, διὰ φύσιν, διὰ βίαν, δι’ ἔθοσ, διὰ λογισμόν, διὰ θυμόν, δι’ ἐπιθυμίαν. τὸ δὲ προσδιαιρεῖσθαι καθ’ ἡλικίαν ἢ ἕξεισ ἢ ἀλλ’ ἄττα τὰ πραττόμενα περίεργον·

εἰ γὰρ συμβέβηκεν τοῖσ νέοισ ὀργίλοισ εἶναι ἢ ἐπιθυμητικοῖσ, οὐ διὰ τὴν νεότητα πράττουσι τὰ τοιαῦτα ἀλλὰ δι’ ὀργὴν καὶ ἐπιθυμίαν. οὐδὲ διὰ πλοῦτον καὶ πενίαν, ἀλλὰ συμβέβηκε τοῖσ μὲν πένησι διὰ τὴν ἔνδειαν ἐπιθυμεῖν χρημάτων, τοῖσ δὲ πλουσίοισ διὰ τὴν ἐξουσίαν ἐπιθυμεῖν τῶν μὴ ἀναγκαίων ἡδονῶν· ἀλλὰ πράξουσι καὶ οὗτοι οὐ διὰ πλοῦτον καὶ πενίαν ἀλλὰ διὰ τὴν ἐπιθυμίαν. ὁμοίωσ δὲ καὶ οἱ δίκαιοι καὶ οἱ ἄδικοι, καὶ οἱ ἄλλοι οἱ λεγόμενοι κατὰ τὰσ ἕξεισ πράττειν, διὰ ταῦτα πράξουσιν· ἢ γὰρ διὰ λογισμὸν ἢ διὰ πάθοσ· ἀλλ’ οἱ μὲν διὰ ἤθη καὶ πάθη χρηστά, οἱ δὲ διὰ τἀναντία. συμβαίνει μέντοι ταῖσ μὲν τοιαύταισ ἕξεσι τὰ τοιαῦτα ἀκολουθεῖν, ταῖσ δὲ τοιαῖσδε τὰ τοιάδε·

εὐθὺσ γὰρ ἴσωσ τῷ μὲν σώφρονι διὰ τὸ σώφρονα εἶναι δόξαι τε καὶ ἐπιθυμίαι χρησταὶ ἐπακολουθοῦσι περὶ τῶν ἡδέων, τῷ δ’ ἀκολάστῳ αἱ ἐναντίαι περὶ τῶν αὐτῶν τούτων· διὸ τὰσ μὲν τοιαύτασ διαιρέσεισ ἐατέον, σκεπτέον δὲ ποῖα ποίοισ εἰώθεν ἕπεσθαι·

εἰ μὲν γὰρ λευκὸσ ἢ μέλασ, ἢ μέγασ ἢ μικρόσ, οὐδὲν τέτακται τῶν τοιούτων ἀκολουθεῖν, εἰ δὲ νέοσ ἢ πρεσβύτησ, ἢ δίκαιοσ ἢ ἄδικοσ, ἤδη διαφέρει· καὶ ὅλωσ ὅσα τῶν συμβαινόντων ποιεῖ διαφέρειν τὰ ἤθη τῶν ἀνθρώπων, οἱο͂ν πλουτεῖν δοκῶν ἑαυτῷ ἢ πένεσθαι διοίσει τι, καὶ εὐτυχεῖν ἢ ἀτυχεῖν. ταῦτα μὲν οὖν ὕστερον ἐροῦμεν, νῦν δὲ περὶ τῶν λοιπῶν εἴπωμεν πρῶτον. ἔστι δ’ ἀπὸ τύχησ μὲν τὰ τοιαῦτα γιγνόμενα, ὅσων ἥ τε αἰτία ἀόριστοσ καὶ μὴ ἕνεκά του γίγνεται καὶ μήτε ἀεὶ μήτε ὡσ ἐπὶ τὸ πολὺ μήτε τεταγμένωσ δῆλον δ’ ἐκ τοῦ ὁρισμοῦ τῆσ τύχησ περὶ τούτων, φύσει δὲ ὅσων ἥ τ’ αἰτία ἐν αὐτοῖσ καὶ τεταγμένη·

ἢ γὰρ ἀεὶ ἢ ὡσ ἐπὶ τὸ πολὺ ὡσαύτωσ ἀποβαίνει.

τὰ γὰρ παρὰ φύσιν οὐδὲν δεῖ ἀκριβολογεῖσθαι πότερα κατὰ φύσιν ἤ τινα ἄλλην αἰτίαν γίγνεται· δόξειε δ’ ἂν καὶ ἡ τύχη αἰτία εἶναι τῶν τοιούτων.

βίᾳ δὲ ὅσα παρ’ ἐπιθυμίαν ἢ τοὺσ λογισμοὺσ γίγνεται δι’ αὐτῶν τῶν πραττόντων. ἔθει δὲ ὅσα διὰ τὸ πολλάκισ πεποιηκέναι ποιοῦσιν.

διὰ λογισμὸν δὲ τὰ δοκοῦντα συμφέρειν ἐκ τῶν εἰρημένων ἀγαθῶν ἢ ὡσ τέλοσ ἢ ὡσ πρὸσ τὸ τέλοσ, ὅταν διὰ τὸ συμφέρειν πράττηται·

ἔνια γὰρ καὶ οἱ ἀκόλαστοι συμφέροντα πράττουσιν, ἀλλ’ οὐ διὰ τὸ συμφέρειν ἀλλὰ δι’ ἡδονήν. διὰ θυμὸν δὲ καὶ ὀργὴν τὰ τιμωρητικά. διαφέρει δὲ τιμωρία καὶ κόλασισ·

ἡ μὲν γὰρ κόλασισ τοῦ πάσχοντοσ ἕνεκά ἐστιν, ἡ δὲ τιμωρία τοῦ ποιοῦντοσ, ἵνα πληρωθῇ. τί μὲν οὖν ἐστιν ἡ ὀργή, δῆλον ἔσται ἐν τοῖσ περὶ τῶν παθῶν.

δι’ ἐπιθυμίαν δὲ πράττεται ὅσα φαίνεται ἡδέα. ἔστιν δὲ καὶ τὸ σύνηθεσ καὶ τὸ ἐθιστὸν ἐν τοῖσ ἡδέσιν· πολλὰ γὰρ καὶ τῶν φύσει μὴ ἡδέων, ὅταν συνεθισθῶσιν, ἡδέωσ ποιοῦσιν· ὥστε συλλαβόντι εἰπεῖν, ὅσα δι’ αὑτοὺσ πράττουσιν ἅπαντ’ ἐστὶν ἢ ἀγαθὰ ἢ φαινόμενα ἀγαθά, ἢ ἡδέα ἢ φαινόμενα ἡδέα. ἐπεὶ δ’ ὅσα δι’ αὑτοὺσ ἑκόντεσ πράττουσιν, οὐχ ἑκόντεσ δὲ ὅσα μὴ δι’ αὑτούσ, πάντ’ ἂν εἰή ὅσα ἑκόντεσ πράττουσιν ἢ ἀγαθὰ ἢ φαινόμενα ἀγαθά, ἢ ἡδέα ἢ φαινόμενα ἡδέα· τίθημι γὰρ καὶ τὴν τῶν κακῶν ἢ φαινομένων κακῶν ἢ ἀπαλλαγὴν ἢ ἀντὶ μείζονοσ ἐλάττονοσ μετάληψιν ἐν τοῖσ ἀγαθοῖσ αἱρετὰ γάρ πωσ, καὶ τὴν τῶν λυπηρῶν ἢ φαινομένων <λυπηρῶν> ἢ ἀπαλλαγὴν ἢ μετάληψιν ἀντὶ μειζόνων ἐλαττόνων ἐν τοῖσ ἡδέσιν ὡσαύτωσ. ληπτέον ἄρα τὰ συμφέροντα καὶ τὰ ἡδέα, πόσα καὶ ποῖα. περὶ μὲν οὖν τοῦ συμφέροντοσ ἐν τοῖσ συμβουλευτικοῖσ εἴρηται πρότερον, περὶ δὲ τοῦ ἡδέοσ εἴπωμεν νῦν.

δεῖ δὲ νομίζειν ἱκανοὺσ εἶναι τοὺσ ὁρ́ουσ ἐὰν ὦσι περὶ ἑκάστου μήτε ἀσαφεῖσ μήτε ἀκριβεῖσ.

MENU NAVIGATION

호흡부호 보기

강세부호 보기

장단부호 보기

작은 Iota 보기

모든 부호 보기

헬라어 텍스트

Aristotle, Rhetoric, Book 1, chapter 10

(아리스토텔레스, 수사학, Book 1, chapter 10)

상위

목록

SEARCH

MENU NAVIGATION