헬라어 문장 검색 - ΑριστόΡηετορί1́13́

(아리스토텔레스, 수사학, Book 1, chapter 13)

τὰ δ’ ἀδικήματα πάντα καὶ τὰ δικαιώματα διέλωμεν ἀρξάμενοι πρῶτον ἐντεῦθεν. ὡρ́ισται δὴ τὰ δίκαια καὶ τὰ ἄδικα πρόσ τε νόμουσ δύο καὶ πρὸσ οὕσ ἐστι διχῶσ. λέγω δὲ νόμον τὸν μὲν ἴδιον, τὸν δὲ κοινόν, ἴδιον μὲν τὸν ἑκάστοισ ὡρισμένον πρὸσ αὑτούσ, καὶ τοῦτον τὸν μὲν ἄγραφον, τὸν δὲ γεγραμμένον, κοινὸν δὲ τὸν κατὰ φύσιν.

ἔστι γάρ τι ὃ μαντεύονται πάντεσ, φύσει κοινὸν δίκαιον καὶ ἄδικον, κἂν μηδεμία κοινωνία πρὸσ ἀλλήλουσ ᾖ μηδὲ συνθήκη, οἱο͂ν καὶ ἡ Σοφοκλέουσ Ἀντιγόνη φαίνεται λέγουσα, ὅτι δίκαιον ἀπειρημένου θάψαι τὸν Πολυνείκη, ὡσ φύσει ὂν τοῦτο δίκαιον· οὐ γάρ τι νῦν γε κἀχθέσ, ἀλλ’ ἀεί ποτεζῇ τοῦτο, κοὐδεὶσ οἶδεν ἐξ ὅτου φάνη· καὶ ὡσ Ἐμπεδοκλῆσ λέγει περὶ τοῦ μὴ κτείνειν τὸ ἔμψυχον· τοῦτο γὰρ οὐ τισὶ μὲν δίκαιον τισὶ δ’ οὐ δίκαιον, ἀλλὰ τὸ μὲν πάντων νόμιμον διά τ’ εὐρυμέδοντοσαἰθέροσ ἠνεκέωσ τέταται διά τ’ ἀπλέτου αὐγῆσ· καὶ ὡσ ἐν τῷ Μεσσηνιακῷ λέγει Ἀλκιδάμασ, "ἐλευθέρουσ ἀφῆκε πάντασ θεόσ, οὐδένα δοῦλον ἡ φύσισ πεποίηκεν" . πρὸσ οὓσ δέ, διώρισται δίχα·

ὡρ́ισται γὰρ πρὸσ τὸ κοινὸν ἢ πρὸσ ἕνα τῶν κοινωνούντων ἃ δεῖ πράττειν καὶ μὴ πράττειν· διὸ καὶ τἀδικήματα καὶ τὰ δικαιώματα διχῶσ ἔστιν ἀδικεῖν καὶ δικαιοπραγεῖν· ἢ γὰρ πρὸσ ἕνα καὶ ὡρισμένον ἢ πρὸσ τὸ κοινόν· ὁ γὰρ μοιχεύων καὶ τύπτων ἀδικεῖ τινα τῶν ὡρισμένων, ὁ δὲ μὴ στρατευόμενοσ τὸ κοινόν. ἁπάντων δὴ τῶν ἀδικημάτων διῃρημένων, καὶ τῶν μὲν ὄντων πρὸσ τὸ κοινὸν τῶν δὲ πρὸσ ἄλλον ἢ πρὸσ ἄλλουσ, ἀναλαβόντεσ τί ἐστιν τὸ ἀδικεῖσθαι λέγωμεν.

ἔστι δὴ τὸ ἀδικεῖσθαι τὸ ὑπὸ ἑκόντοσ τὰ ἄδικα πάσχειν·

τὸ γὰρ ἀδικεῖν ὡρ́ισται πρότερον ἑκούσιον εἶναι. ἐπεὶ δ’ ἀνάγκη τὸν ἀδικούμενον βλάπτεσθαι καὶ ἑκουσίωσ βλάπτεσθαι, αἱ μὲν βλάβαι ἐκ τῶν πρότερον φανεραί εἰσιν·

ὥστ’ ἀνάγκη πάντα τὰ ἐγκλήματα ἢ πρὸσ τὸ κοινὸν ἢ πρὸσ τὸ ἴδιον εἶναι, καὶ ἢ ἀγνοοῦντοσ καὶ ἄκοντοσ ἢ ἑκόντοσ καὶ εἰδότοσ, καὶ τούτων τὰ μὲν προελομένου τὰ δὲ διὰ πάθοσ.

περὶ μὲν οὖν θυμοῦ ῥηθήσεται ἐν τοῖσ περὶ τὰ πάθη, ποῖα δὲ προαιροῦνται καὶ πῶσ ἔχοντεσ εἴρηται πρότερον.

ἐπεὶ δ’ ὁμολογοῦντεσ πολλάκισ πεπραχέναι ἢ τὸ ἐπίγραμμα οὐχ ὁμολογοῦσιν ἢ περὶ ὃ τὸ ἐπίγραμμα, οἱο͂ν λαβεῖν μὲν ἀλλ’ οὐ κλέψαι, καὶ πατάξαι πρότερον ἀλλ’ οὐχ ὑβρίσαι, καὶ συγγενέσθαι ἀλλ’ οὐ μοιχεῦσαι, ἢ κλέψαι μὲν ἀλλ’ οὐχ ἱεροσυλῆσαι οὐ γὰρ θεοῦ τι, ἢ ἐπεργάσασθαι μὲν ἀλλ’ οὐ δημοσίαν, ἢ διειλέχθαι μὲν τοῖσ πολεμίοισ ἀλλ’ οὐ προδοῦναι, διὰ ταῦτα δέοι ἂν καὶ περὶ τούτων διωρίσθαι, τί κλοπή, τί ὕβρισ, τί μοιχεία, ὅπωσ ἐάν τε ὑπάρχειν ἐάν τε μὴ ὑπάρχειν βουλώμεθα δεικνύναι ἔχωμεν ἐμφανίζειν τὸ δίκαιον.

ἔστι δὲ πάντα τὰ τοιαῦτα περὶ τοῦ ἄδικον εἶναι καὶ φαῦλον ἢ μὴ ἄδικον ἡ ἀμφισβήτησισ·

ἐν γὰρ τῇ προαιρέσει ἡ μοχθηρία καὶ τὸ ἀδικεῖν, τὰ δὲ τοιαῦτα τῶν ὀνομάτων προσσημαίνει τὴν προαίρεσιν, οἱο͂ν ὕβρισ καὶ κλοπή· οὐ γὰρ εἰ ἐπάταξεν πάντωσ ὕβρισεν, ἀλλ’ εἰ ἕνεκά του, οἱο͂ν τοῦ ἀτιμάσαι ἐκεῖνον ἢ αὐτὸσ ἡσθῆναι. οὐδὲ πάντωσ, εἰ λάθρᾳ ἔλαβεν, ἔκλεψεν, ἀλλ’ εἰ ἐπὶ βλάβῃ <τούτου ἀφ’ οὗ ἔλαβε> καὶ σφετερισμῷ ἑαυτοῦ. ὁμοίωσ δὲ καὶ περὶ τῶν ἄλλων ἔχει ὥσπερ καὶ περὶ τούτων. ἐπεὶ δὲ τῶν δικαίων καὶ τῶν ἀδίκων ἦν δύο εἴδη τὰ μὲν γὰρ γεγραμμένα τὰ δ’ ἄγραφα, περὶ ὧν μὲν οἱ νόμοι ἀγορεύουσιν εἴρηται, τῶν δ’ ἀγράφων δύο ἔστιν εἴδη·

ταῦτα δ’ ἐστὶν τὰ μὲν καθ’ ὑπερβολὴν ἀρετῆσ καὶ κακίασ, ἐφ’ οἷσ ὀνείδη καὶ ἔπαινοι καὶ ἀτιμίαι, καὶ τιμαὶ καὶ δωρεαί οἱο͂ν τὸ χάριν ἔχειν τῷ ποιήσαντι εὖ καὶ ἀντευποιεῖν τὸν εὖ ποιήσαντα, καὶ βοηθητικὸν εἶναι τοῖσ φίλοισ, καὶ ὅσα ἄλλα τοιαῦτα, τὰ δὲ τοῦ ἰδίου νόμου καὶ γεγραμμένου ἔλλειμμα.

τὸ γὰρ ἐπιεικὲσ δοκεῖ δίκαιον εἶναι, ἔστιν δὲ ἐπιεικὲσ τὸ παρὰ τὸν γεγραμμένον νόμον δίκαιον.

συμβαίνει δὲ τοῦτο τὰ μὲν ἑκόντων τὰ δὲ ἀκόντων τῶν νομοθετῶν, ἀκόντων μὲν ὅταν λάθῃ, ἑκόντων δ’ ὅταν μὴ δύνωνται διορίσαι, ἀλλ’ ἀναγκαῖον μὲν ᾖ καθόλου εἰπεῖν, μὴ ᾖ δέ, ἀλλ’ ὡσ ἐπὶ τὸ πολύ, καὶ ὅσα μὴ ῥᾴδιον διορίσαι δι’ ἀπειρίαν, οἱο͂ν τὸ τρῶσαι σιδήρῳ πηλίκῳ καὶ ποίῳ τινί· ὑπολείποι γὰρ ἂν ὁ αἰὼν διαριθμοῦντα. ἂν οὖν ᾖ ἀόριστον, δέῃ δὲ νομοθετῆσαι, ἀνάγκη ἁπλῶσ εἰπεῖν, ὥστε κἂν δακτύλιον ἔχων ἐπάρηται τὴν χεῖρα ἢ πατάξῃ, κατὰ μὲν τὸν γεγραμμένον νόμον ἔνοχόσ ἐστι καὶ ἀδικεῖ, κατὰ δὲ τὸ ἀληθὲσ οὐκ ἀδικεῖ, καὶ τὸ ἐπιεικὲσ τοῦτό ἐστιν.

εἰ δὲ ἐστὶ τὸ εἰρημένον τὸ ἐπιεικέσ, φανερὸν ποῖά ἐστι τὰ ἐπιεικῆ καὶ οὐκ ἐπιεικῆ, καὶ ποῖοι οὐκ ἐπιεικεῖσ ἄνθρωποι·

ἐφ’ οἷσ τε γὰρ δεῖ συγγνώμην ἔχειν, ἐπιεικῆ ταῦτα, καὶ τὸ τὰ ἁμαρτήματα καὶ τὰ ἀδικήματα μὴ τοῦ ἴσου ἀξιοῦν, μηδὲ τὰ ἁμαρτήματα καὶ τὰ ἀτυχήματα·

ἔστιν ἀτυχήματα μὲν <γὰρ> ὅσα παράλογα καὶ μὴ ἀπὸ μοχθηρίασ, ἁμαρτήματα δὲ ὅσα μὴ παράλογα καὶ μὴ ἀπὸ πονηρίασ, ἀδικήματα δὲ ὅσα μήτε παράλογα ἀπὸ πονηρίασ τέ ἐστιν· τὰ γὰρ δι’ ἐπιθυμίαν ἀπὸ πονηρίασ. καὶ τὸ τοῖσ ἀνθρωπίνοισ συγγινώσκειν ἐπιεικέσ.

καὶ τὸ μὴ πρὸσ τὸν νόμον ἀλλὰ πρὸσ τὸν νομοθέτην, καὶ μὴ πρὸσ τὸν λόγον ἀλλὰ πρὸσ τὴν διάνοιαν τοῦ νομοθέτου σκοπεῖν, καὶ μὴ πρὸσ τὴν πρᾶξιν ἀλλὰ πρὸσ τὴν προαίρεσιν, καὶ μὴ πρὸσ τὸ μέροσ ἀλλὰ πρὸσ τὸ ὅλον, μηδὲ ποῖόσ τισ νῦν, ἀλλὰ ποῖόσ τισ ἦν ἀεὶ ἢ ὡσ ἐπὶ τὸ πολύ. καὶ τὸ μνημονεύειν μᾶλλον ὧν ἔπαθεν ἀγαθῶν ἢ κακῶν, καὶ ἀγαθῶν ὧν ἔπαθε μᾶλλον ἢ <ὧν> ἐποίησεν. καὶ τὸ ἀνέχεσθαι ἀδικούμενον.

καὶ τὸ μᾶλλον λόγῳ ἐθέλειν κρίνεσθαι ἢ ἔργῳ. καὶ τὸ εἰσ δίαιταν μᾶλλον ἢ εἰσ δίκην βούλεσθαι ἰέναι· ὁ γὰρ διαιτητὴσ τὸ ἐπιεικὲσ ὁρᾷ, ὁ δὲ δικαστὴσ τὸν νόμον·

καὶ τούτου ἕνεκα διαιτητὴσ εὑρέθη, ὅπωσ τὸ ἐπιεικὲσ ἰσχύῃ. περὶ μὲν οὖν τῶν ἐπιεικῶν διωρίσθω τὸν τρόπον τοῦτον.

MENU NAVIGATION

호흡부호 보기

강세부호 보기

장단부호 보기

작은 Iota 보기

모든 부호 보기

헬라어 텍스트

Aristotle, Rhetoric, Book 1, chapter 13

(아리스토텔레스, 수사학, Book 1, chapter 13)

상위

목록

SEARCH

MENU NAVIGATION