호흡부호 보기
강세부호 보기
장단부호 보기
작은 Iota 보기
모든 부호 보기
οὕτω δὲ τοῦ αἰῶνοσ προκεχωρηκότοσ, μάλα δὴ πρεσβύτησ ὢν ὁ Κῦροσ ἀφικνεῖται εἰσ Πέρσασ τὸ ἕβδομον ἐπὶ τῆσ αὑτοῦ ἀρχῆσ. καὶ ὁ μὲν πατὴρ καὶ ἡ μήτηρ πάλαι δὴ ὥσπερ εἰκὸσ ἐτετελευτήκεσαν αὐτῷ· ὁ δὲ Κῦροσ ἔθυσε τὰ νομιζόμενα ἱερὰ καὶ τοῦ χοροῦ ἡγήσατο Πέρσαισ κατὰ τὰ πάτρια καὶ τὰ δῶρα πᾶσι διέδωκεν ὥσπερ εἰώθει. κοιμηθεὶσ δ’ ἐν τῷ βασιλείῳ ὄναρ εἶδε τοιόνδε.
ἔδοξεν αὐτῷ προσελθὼν κρείττων τισ ἢ κατὰ ἄνθρωπον εἰπεῖν· συσκευάζου, ὦ Κῦρε· ἤδη γὰρ εἰσ θεοὺσ ἄπει. τοῦτο δὲ ἰδὼν τὸ ὄναρ ἐξηγέρθη καὶ σχεδὸν ἐδόκει εἰδέναι ὅτι τοῦ βίου ἡ τελευτὴ παρείη. εὐθὺσ οὖν λαβὼν ἱερεῖα ἔθυε Διί τε πατρῴῳ καὶ Ἡλίῳ καὶ τοῖσ ἄλλοισ θεοῖσ ἐπὶ τῶν ἄκρων, ὡσ Πέρσαι θύουσιν, ὧδ’ ἐπευχόμενοσ·
Ζεῦ πατρῷε καὶ Ἥλιε καὶ πάντεσ θεοί, δέχεσθε τάδε καὶ τελεστήρια πολλῶν καὶ καλῶν πράξεων καὶ χαριστήρια ὅτι ἐσημαίνετέ μοι καὶ ἐν ἱεροῖσ καὶ ἐν οὐρανίοισ σημείοισ καὶ ἐν οἰωνοῖσ καὶ ἐν φήμαισ ἅ τ’ ἐχρῆν ποιεῖν καὶ ἃ οὐκ ἐχρῆν. πολλὴ δ’ ὑμῖν χάρισ ὅτι κἀγὼ ἐγίγνωσκον τὴν ὑμετέραν ἐπιμέλειαν καὶ οὐδεπώποτε ἐπὶ ταῖσ εὐτυχίαισ ὑπὲρ ἄνθρωπον ἐφρόνησα. αἰτοῦμαι δ’ ὑμᾶσ δοῦναι καὶ νῦν παισὶ μὲν καὶ γυναικὶ καὶ φίλοισ καὶ πατρίδι εὐδαιμονίαν, ἐμοὶ δὲ οἱο͂́νπερ αἰῶνα δεδώκατε, τοιαύτην καὶ τελευτὴν δοῦναι. ὁ μὲν δὴ τοιαῦτα ποιήσασ καὶ οἴκαδε ἐλθὼν ἔδοξεν ἡδέωσ ἀναπαύσεσθαι καὶ κατεκλίνη.
ἐπεὶ δὲ ὡρ́α ἦν, οἱ τεταγμένοι προσιόντεσ λούσασθαι αὐτὸν ἐκέλευον. ὁ δ’ ἔλεγεν ὅτι ἡδέωσ ἀναπαύοιτο. οἱ δ’ αὖ τεταγμένοι, ἐπεὶ ὡρ́α ἦν, δεῖπνον παρετίθεσαν· τῷ δὲ ἡ ψυχὴ σῖτον μὲν οὐ προσίετο, διψῆν δ’ ἐδόκει, καὶ ἔπιεν ἡδέωσ. ὡσ δὲ καὶ τῇ ὑστεραίᾳ συνέβαινεν αὐτῷ ταὐτὰ καὶ τῇ τρίτῃ, ἐκάλεσε τοὺσ παῖδασ·
οἱ δ’ ἔτυχον συνηκολουθηκότεσ αὐτῷ καὶ ὄντεσ ἐν Πέρσαισ· ἐκάλεσε δὲ καὶ τοὺσ φίλουσ καὶ τὰσ Περσῶν ἀρχάσ· παρόντων δὲ πάντων ἤρχετο τοιοῦδε λόγου. παῖδεσ ἐμοὶ καὶ πάντεσ οἱ παρόντεσ φίλοι, ἐμοὶ μὲν τοῦ βίου τὸ τέλοσ ἤδη πάρεστιν·
ἐκ πολλῶν τοῦτο σαφῶσ γιγνώσκω· ὑμᾶσ δὲ χρή, ὅταν τελευτήσω, ὡσ περὶ εὐδαίμονοσ ἐμοῦ καὶ λέγειν καὶ ποιεῖν πάντα. ἐγὼ γὰρ παῖσ τε ὢν τὰ ἐν παισὶ νομιζόμενα καλὰ δοκῶ κεκαρπῶσθαι, ἐπεί τε ἥβησα, τὰ ἐν νεανίσκοισ, τέλειόσ τε ἀνὴρ γενόμενοσ τὰ ἐν ἀνδράσι· σὺν τῷ χρόνῳ τε προϊόντι ἀεὶ συναυξανομένην ἐπιγιγνώσκειν ἐδόκουν καὶ τὴν ἐμὴν δύναμιν, ὥστε καὶ τοὐμὸν γῆρασ οὐδεπώποτε ᾐσθόμην τῆσ ἐμῆσ νεότητοσ ἀσθενέστερον γιγνόμενον, καὶ οὔτ’ ἐπιχειρήσασ οὔτ’ ἐπιθυμήσασ οἶδα ὅτου ἠτύχησα. καὶ τοὺσ μὲν φίλουσ ἐπεῖδον δι’ ἐμοῦ εὐδαίμονασ γενομένουσ, τοὺσ δὲ πολεμίουσ ὑπ’ ἐμοῦ δουλωθέντασ·
καὶ τὴν πατρίδα πρόσθεν ἰδιωτεύουσαν ἐν τῇ Ἀσίᾳ νῦν προτετιμημένην καταλείπω· ὧν τ’ ἐκτησάμην οὐδὲν οἶδα ὅ τι οὐ διεσωσάμην. καὶ τὸν μὲν παρελθόντα χρόνον ἔπραττον οὕτωσ ὥσπερ ηὐχόμην· φόβοσ δέ μοι συμπαρομαρτῶν μή τι ἐν τῷ ἐπιόντι χρόνῳ ἢ ἴδοιμι ἢ ἀκούσαιμι ἢ πάθοιμι χαλεπόν, οὐκ εἰά τελέωσ με μέγα φρονεῖν οὐδ’ εὐφραίνεσθαι ἐκπεπταμένωσ. νῦν δ’ ἢν τελευτήσω, καταλείπω μὲν ὑμᾶσ, ὦ παῖδεσ, ζῶντασ οὕσπερ ἔδοσάν μοι οἱ θεοὶ γενέσθαι·
καταλείπω δὲ πατρίδα καὶ φίλουσ εὐδαιμονοῦντασ· ὥστε πῶσ οὐκ ἂν ἐγὼ δικαίωσ μακαριζόμενοσ τὸν ἀεὶ χρόνον μνήμησ τυγχάνοιμι;
δεῖ δὲ καὶ τὴν βασιλείαν με ἤδη σαφηνίσαντα καταλιπεῖν, ὡσ ἂν μὴ ἀμφίλογοσ γενομένη πράγματα ὑμῖν παράσχῃ. ἐγὼ δ’ οὖν φιλῶ μὲν ἀμφοτέρουσ ὑμᾶσ ὁμοίωσ, ὦ παῖδεσ· τὸ δὲ προβουλεύειν καὶ τὸ ἡγεῖσθαι ἐφ’ ὅ τι ἂν καιρὸσ δοκῇ εἶναι, τοῦτο προστάττω τῷ προτέρῳ γενομένῳ καὶ πλειόνων κατὰ τὸ εἰκὸσ ἐμπείρῳ. ἐπαιδεύθην δὲ καὶ αὐτὸσ οὕτωσ ὑπὸ τῆσδε τῆσ ἐμῆσ τε καὶ ὑμετέρασ πατρίδοσ, τοῖσ πρεσβυτέροισ οὐ μόνον ἀδελφοῖσ ἀλλὰ καὶ πολίταισ καὶ ὁδῶν καὶ θάκων καὶ λόγων ὑπείκειν, καὶ ὑμᾶσ δέ, ὦ παῖδεσ, οὕτωσ ἐξ ἀρχῆσ ἐπαίδευον, τοὺσ μὲν γεραιτέρουσ προτιμᾶν, τῶν δὲ νεωτέρων προτετιμῆσθαι·
ὡσ οὖν παλαιὰ καὶ εἰθισμένα καὶ ἔννομα λέγοντοσ ἐμοῦ οὕτωσ ἀποδέχεσθε. καὶ σὺ μέν, ὦ Καμβύση, τὴν βασιλείαν ἔχε, θεῶν τε διδόντων καὶ ἐμοῦ ὅσον ἐν ἐμοί·
σοὶ δ’, ὦ Ταναοξάρη, σατράπην εἶναι δίδωμι Μήδων τε καὶ Ἀρμενίων καὶ τρίτων Καδουσίων· ταῦτα δέ σοι διδοὺσ νομίζω ἀρχὴν μὲν μείζω καὶ τοὔνομα τῆσ βασιλείασ τῷ πρεσβυτέρῳ καταλιπεῖν, εὐδαιμονίαν δὲ σοὶ ἀλυποτέραν. ὁποίασ μὲν γὰρ ἀνθρωπίνησ εὐφροσύνησ ἐνδεὴσ ἔσῃ οὐχ ὁρῶ·
ἀλλὰ πάντα σοι τὰ δοκοῦντα ἀνθρώπουσ εὐφραίνειν παρέσται. τὸ δὲ δυσκαταπρακτοτέρων τε ἐρᾶν καὶ τὸ πολλὰ μεριμνᾶν καὶ τὸ μὴ δύνασθαι ἡσυχίαν ἔχειν κεντριζόμενον ὑπὸ τῆσ πρὸσ τἀμὰ ἔργα φιλονικίασ καὶ τὸ ἐπιβουλεύειν καὶ τὸ ἐπιβουλεύεσθαι, ταῦτα τῷ βασιλεύοντι ἀνάγκη σοῦ μᾶλλον συμπαρομαρτεῖν, ἃ σάφ’ ἴσθι τοῦ εὐφραίνεσθαι πολλὰσ ἀσχολίασ παρέχει. οἶσθα μὲν οὖν καὶ σύ, ὦ Καμβύση, ὅτι οὐ τόδε τὸ χρυσοῦν σκῆπτρον τὸ τὴν βασιλείαν διασῷζόν ἐστιν, ἀλλ’ οἱ πιστοὶ φίλοι σκῆπτρον βασιλεῦσιν ἀληθέστατον καὶ ἀσφαλέστατον.
πιστοὺσ δὲ μὴ νόμιζε φύσει φύεσθαι ἀνθρώπουσ· πᾶσι γὰρ ἂν οἱ αὐτοὶ πιστοὶ φαίνοιντο, ὥσπερ καὶ τἆλλα τὰ πεφυκότα πᾶσι τὰ αὐτὰ φαίνεται· ἀλλὰ τοὺσ πιστοὺσ τίθεσθαι δεῖ ἕκαστον ἑαυτῷ· ἡ δὲ κτῆσισ αὐτῶν ἔστιν οὐδαμῶσ σὺν τῇ βίᾳ, ἀλλὰ μᾶλλον σὺν τῇ εὐεργεσίᾳ. εἰ οὖν καὶ ἄλλουσ τινὰσ πειράσῃ συμφύλακασ τῆσ βασιλείασ ποιεῖσθαι μηδαμόθεν πρότερον ἄρχου ἢ ἀπὸ τοῦ ὁμόθεν γενομένου.
καὶ πολῖταί τοι ἄνθρωποι ἀλλοδαπῶν οἰκειότεροι καὶ σύσσιτοι ἀποσκήνων· οἱ δὲ ἀπὸ τοῦ αὐτοῦ σπέρματοσ φύντεσ καὶ ὑπὸ τῆσ αὐτῆσ μητρὸσ τραφέντεσ καὶ ἐν τῇ αὐτῇ οἰκίᾳ αὐξηθέντεσ καὶ ὑπὸ τῶν αὐτῶν γονέων ἀγαπώμενοι καὶ τὴν αὐτὴν μητέρα καὶ τὸν αὐτὸν πατέρα προσαγορεύοντεσ, πῶσ οὐ πάντων οὗτοι οἰκειότατοι; μὴ οὖν ἃ οἱ θεοὶ ὑφήγηνται ἀγαθὰ εἰσ οἰκειότητα ἀδελφοῖσ μάταιά ποτε ποιήσητε, ἀλλ’ ἐπὶ ταῦτα εὐθὺσ οἰκοδομεῖτε ἄλλα φιλικὰ ἔργα·
καὶ οὕτωσ ἀεὶ ἀνυπέρβλητοσ ἄλλοισ ἔσται ἡ ὑμετέρα φιλία. ἑαυτοῦ τοι κήδεται ὁ προνοῶν ἀδελφοῦ· τίνι γὰρ ἄλλῳ ἀδελφὸσ μέγασ ὢν οὕτω καλὸν ὡσ ἀδελφῷ; τίσ δ’ ἄλλοσ τιμήσεται δι’ ἄνδρα μέγα δυνάμενον οὕτωσ ὡσ ἀδελφόσ; τίνα δὲ φοβήσεταί τισ ἀδικεῖν ἀδελφοῦ μεγάλου ὄντοσ οὕτωσ ὡσ τὸν ἀδελφόν; μήτε οὖν θᾶττον μηδεὶσ σοῦ τούτῳ ὑπακουέτω μήτε προθυμότερον παρέστω·
οὐδενὶ γὰρ οἰκειότερα τὰ τούτου οὔτε ἀγαθὰ οὔτε δεινὰ ἢ σοί. ἐννόει δὲ καὶ τάδε· τίνι χαρισάμενοσ ἐλπίσαισ ἂν μειζόνων τυχεῖν ἢ τούτῳ; τίνι δ’ ἂν βοηθήσασ ἰσχυρότερον σύμμαχον ἀντιλάβοισ; τίνα δ’ αἴσχιον μὴ φιλεῖν ἢ τὸν ἀδελφόν; τίνα δὲ ἁπάντων κάλλιον προτιμᾶν ἢ τὸν ἀδελφόν; μόνου τοι, ὦ Καμβύση, πρωτεύοντοσ ἀδελφοῦ παρ’ ἀδελφῷ οὐδὲ φθόνοσ παρὰ τῶν ἄλλων ἐφικνεῖται. ἀλλὰ πρὸσ θεῶν πατρῴων, ὦ παῖδεσ, τιμᾶτε ἀλλήλουσ, εἴ τι καὶ τοῦ ἐμοὶ χαρίζεσθαι μέλει ὑμῖν·
οὐ γὰρ δήπου τοῦτό γε σαφῶσ δοκεῖτε εἰδέναι ὡσ οὐδὲν ἔτι ἐγὼ ἔσομαι, ἐπειδὰν τοῦ ἀνθρωπίνου βίου τελευτήσω· οὐδὲ γὰρ νῦν τοι τήν γ’ ἐμὴν ψυχὴν ἑωρᾶτε, ἀλλ’ οἷσ διεπράττετο, τούτοισ αὐτὴν ὡσ οὖσαν κατεφωρᾶτε. τὰσ δὲ τῶν ἄδικα παθόντων ψυχὰσ οὔπω κατενοήσατε οἱούσ μὲν φόβουσ τοῖσ μιαιφόνοισ ἐμβάλλουσιν, οἱούσ δὲ παλαμναίουσ τοῖσ ἀνοσίοισ ἐπιπέμπουσι;
τοῖσ δὲ φθιμένοισ τὰσ τιμὰσ διαμένειν ἔτι ἂν δοκεῖτε, εἰ μηδενὸσ αὐτῶν αἱ ψυχαὶ κύριαι ἦσαν; οὔτοι ἔγωγε, ὦ παῖδεσ, οὐδὲ τοῦτο πώποτε ἐπείσθην ὡσ ἡ ψυχὴ ἑώσ μὲν ἂν ἐν θνητῷ σώματι ᾖ, ζῇ, ὅταν δὲ τούτου ἀπαλλαγῇ, τέθνηκεν·
ὁρῶ γὰρ ὅτι καὶ τὰ θνητὰ σώματα ὅσον ἂν ἐν αὐτοῖσ χρόνον ᾖ ἡ ψυχή, ζῶντα παρέχεται. οὐδέ γε ὅπωσ ἄφρων ἔσται ἡ ψυχή, ἐπειδὰν τοῦ ἄφρονοσ σώματοσ δίχα γένηται, οὐδὲ τοῦτο πέπεισμαι·
ἀλλ’ ὅταν ἄκρατοσ καὶ καθαρὸσ ὁ νοῦσ ἐκκριθῇ, τότε καὶ φρονιμώτατον αὐτὸν εἰκὸσ εἶναι. διαλυομένου δὲ ἀνθρώπου δῆλά ἐστιν ἕκαστα ἀπιόντα πρὸσ τὸ ὁμόφυλον πλὴν τῆσ ψυχῆσ· αὕτη δὲ μόνη οὔτε παροῦσα οὔτε ἀπιοῦσα ὁρᾶται. ἐννοήσατε δ’, ἔφη, ὅτι ἐγγύτερον μὲν τῶν ἀνθρωπίνων θανάτῳ οὐδέν ἐστιν ὕπνου·
ἡ δὲ τοῦ ἀνθρώπου ψυχὴ τότε δήπου θειοτάτη καταφαίνεται καὶ τότε τι τῶν μελλόντων προορᾷ· τότε γάρ, ὡσ ἐοίκε, μάλιστα ἐλευθεροῦται.
εἰ μὲν οὖν οὕτωσ ἔχει ταῦτα ὥσπερ ἐγὼ οἰόμαι καὶ ἡ ψυχὴ καταλείπει τὸ σῶμα, καὶ τὴν ἐμὴν ψυχὴν καταιδούμενοι ποιεῖτε ἃ ἐγὼ δέομαι· εἰ δὲ μὴ οὕτωσ, ἀλλὰ μένουσα ἡ ψυχὴ ἐν τῷ σώματι συναποθνῄσκει, ἀλλὰ θεούσ γε τοὺσ ἀεὶ ὄντασ καὶ πάντ’ ἐφορῶντασ καὶ πάντα δυναμένουσ, οἳ καὶ τήνδε τὴν τῶν ὅλων τάξιν συνέχουσιν ἀτριβῆ καὶ ἀγήρατον καὶ ἀναμάρτητον καὶ ὑπὸ κάλλουσ καὶ μεγέθουσ ἀδιήγητον, τούτουσ φοβούμενοι μήποτ’ ἀσεβὲσ μηδὲν μηδὲ ἀνόσιον μήτε ποιήσητε μήτε βουλεύσητε. μετὰ μέντοι θεοὺσ καὶ ἀνθρώπων τὸ πᾶν γένοσ τὸ ἀεὶ ἐπιγιγνόμενον αἰδεῖσθε·
οὐ γὰρ ἐν σκότῳ ὑμᾶσ οἱ θεοὶ ἀποκρύπτονται, ἀλλ’ ἐμφανῆ πᾶσιν ἀνάγκη ἀεὶ ζῆν τὰ ὑμέτερα ἔργα· ἃ ἢν μὲν καθαρὰ καὶ ἔξω τῶν ἀδίκων φαίνηται, δυνατοὺσ ὑμᾶσ ἐν πᾶσιν ἀνθρώποισ ἀναδείξει· εἰ δὲ εἰσ ἀλλήλουσ ἄδικόν τι φρονήσετε, ἐκ πάντων ἀνθρώπων τὸ ἀξιόπιστοι εἶναι ἀποβαλεῖτε. οὐδεὶσ γὰρ ἂν ἔτι πιστεῦσαι δύναιτο ὑμῖν, οὐδ’ εἰ πάνυ προθυμοῖτο, ἰδὼν ἀδικούμενον τὸν μάλιστα φιλίᾳ προσήκοντα. εἰ μὲν οὖν ἐγὼ ὑμᾶσ ἱκανῶσ διδάσκω οἱούσ χρὴ πρὸσ ἀλλήλουσ εἶναι·
εἰ δὲ μή, καὶ παρὰ τῶν προγεγενημένων μανθάνετε· αὕτη γὰρ ἀρίστη διδασκαλία. οἱ μὲν γὰρ πολλοὶ διαγεγένηνται φίλοι μὲν γονεῖσ παισί, φίλοι δὲ ἀδελφοὶ ἀδελφοῖσ· ἤδη δέ τινεσ τούτων καὶ ἐναντία ἀλλήλοισ ἔπραξαν· ὁποτέροισ ἂν οὖν αἰσθάνησθε τὰ πραχθέντα συνενεγκόντα, ταῦτα δὴ αἱρούμενοι ὀρθῶσ ἂν βουλεύοισθε. καὶ τούτων μὲν ἴσωσ ἤδη ἅλισ.
τὸ δ’ ἐμὸν σῶμα, ὦ παῖδεσ, ὅταν τελευτήσω, μήτε ἐν χρυσῷ θῆτε μήτε ἐν ἀργύρῳ μηδὲ ἐν ἄλλῳ μηδενί, ἀλλὰ τῇ γῇ ὡσ τάχιστα ἀπόδοτε. τί γὰρ τούτου μακαριώτερον τοῦ γῇ μειχθῆναι, ἣ πάντα μὲν τὰ καλά, πάντα δὲ τἀγαθὰ φύει τε καὶ τρέφει; ἐγὼ δὲ καὶ ἄλλωσ φιλάνθρωποσ ἐγενόμην καὶ νῦν ἡδέωσ ἄν μοι δοκῶ κοινωνῆσαι τοῦ εὐεργετοῦντοσ ἀνθρώπουσ. ἀλλὰ γὰρ ἤδη, ἔφη, ἐκλείπειν μοι φαίνεται ἡ ψυχὴ ὅθενπερ, ὡσ ἐοίκε, πᾶσιν ἄρχεται ἀπολείπουσα.
εἴ τισ οὖν ὑμῶν ἢ δεξιᾶσ βούλεται τῆσ ἐμῆσ ἅψασθαι ἢ ὄμμα τοὐμὸν ζῶντοσ ἔτι προσιδεῖν ἐθέλει, προσίτω· ὅταν δ’ ἐγὼ ἐγκαλύψωμαι, αἰτοῦμαι ὑμᾶσ, ὦ παῖδεσ, μηδεὶσ ἔτ’ ἀνθρώπων τοὐμὸν σῶμα ἰδέτω, μηδ’ αὐτοὶ ὑμεῖσ. Πέρσασ μέντοι πάντασ καὶ τοὺσ συμμάχουσ ἐπὶ τὸ μνῆμα τοὐμὸν παρακαλεῖτε συνησθησομένουσ ἐμοὶ ὅτι ἐν τῷ ἀσφαλεῖ ἤδη ἔσομαι, ὡσ μηδὲν ἂν ἔτι κακὸν παθεῖν, μήτε ἢν μετὰ τοῦ θείου γένωμαι μήτε ἢν μηδὲν ἔτι ὦ·
ὁπόσοι δ’ ἂν ἔλθωσι, τούτουσ εὖ ποιήσαντεσ ὁπόσα ἐπ’ ἀνδρὶ εὐδαίμονι νομίζεται ἀποπέμπετε. καὶ τοῦτο, ἔφη, μέμνησθέ μου τελευταῖον, τοὺσ φίλουσ εὐεργετοῦντεσ καὶ τοὺσ ἐχθροὺσ δυνήσεσθε κολάζειν.
καὶ χαίρετε, ὦ φίλοι παῖδεσ, καὶ τῇ μητρὶ ἀπαγγέλλετε ὡσ παρ’ ἐμοῦ· καὶ πάντεσ δὲ οἱ παρόντεσ καὶ οἱ ἀπόντεσ φίλοι χαίρετε. ταῦτ’ εἰπὼν καὶ πάντασ δεξιωσάμενοσ ἐνεκαλύψατο καὶ οὕτωσ ἐτελεύτησεν.
호흡부호 보기
강세부호 보기
장단부호 보기
작은 Iota 보기
모든 부호 보기