Xenophon, Cyropaedia, Κύρου Παιδείασ Η, chapter 8

(크세노폰, Cyropaedia, Κύρου Παιδείασ Η, chapter 8)

ὅτι μὲν δὴ καλλίστη καὶ μεγίστη τῶν ἐν τῇ Ἀσίᾳ ἡ Κύρου βασιλεία ἐγένετο αὐτὴ ἑαυτῇ μαρτυρεῖ. ὡρίσθη γὰρ πρὸσ ἑώ μὲν τῇ Ἐρυθρᾷ θαλάττῃ, πρὸσ ἄρκτον δὲ τῷ Εὐξείνῳ πόντῳ, πρὸσ ἑσπέραν δὲ Κύπρῳ καὶ Αἰγύπτῳ, πρὸσ μεσημβρίαν δὲ Αἰθιοπίᾳ. τοσαύτη δὲ γενομένη μιᾷ γνώμῃ τῇ Κύρου ἐκυβερνᾶτο, καὶ ἐκεῖνόσ τε τοὺσ ὑφ’ ἑαυτῷ ὥσπερ ἑαυτοῦ παῖδασ ἐτίμα τε καὶ ἐθεράπευεν, οἵ τε ἀρχόμενοι Κῦρον ὡσ πατέρα ἐσέβοντο. ἐπεὶ μέντοι Κῦροσ ἐτελεύτησεν, εὐθὺσ μὲν αὐτοῦ οἱ παῖδεσ ἐστασίαζον, εὐθὺσ δὲ πόλεισ καὶ ἔθνη ἀφίσταντο, πάντα δ’ ἐπὶ τὸ χεῖρον ἐτρέποντο.

ὡσ δ’ ἀληθῆ λέγω ἄρξομαι διδάσκων ἐκ τῶν θείων. οἶδα γὰρ ὅτι πρότερον μὲν βασιλεὺσ καὶ οἱ ὑπ’ αὐτῷ καὶ τοῖσ τὰ ἔσχατα πεποιηκόσιν εἴτε ὁρ́κουσ ὀμόσαιεν, ἠμπέδουν, εἴτε δεξιὰσ δοῖεν, ἐβεβαίουν. εἰ δὲ μὴ τοιοῦτοι ἦσαν καὶ τοιαύτην δόξαν εἶχον οὐδ’ ἂν εἷσ αὐτοῖσ ἐπίστευεν, ὥσπερ οὐδὲ νῦν πιστεύει οὐδὲ εἷσ ἔτι, ἐπεὶ ἔγνωσται ἡ ἀσέβεια αὐτῶν.

οὕτωσ οὐδὲ τότε ἐπίστευσαν ἂν οἱ τῶν σὺν Κύρῳ ἀναβάντων στρατηγοί· νῦν δὲ δὴ τῇ πρόσθεν αὐτῶν δόξῃ πιστεύσαντεσ ἐνεχείρισαν ἑαυτούσ, καὶ ἀναχθέντεσ πρὸσ βασιλέα ἀπετμήθησαν τὰσ κεφαλάσ. πολλοὶ δὲ καὶ τῶν συστρατευσάντων βαρβάρων ἄλλοι ἄλλαισ πίστεσιν ἐξαπατηθέντεσ ἀπώλοντο. πολὺ δὲ καὶ τάδε χείρονεσ νῦν εἰσι.

πρόσθεν μὲν γὰρ εἴ τισ ἢ διακινδυνεύσειε πρὸ βασιλέωσ ἢ πόλιν ἢ ἔθνοσ ὑποχείριον ποιήσειεν ἢ ἄλλο τι καλὸν ἢ ἀγαθὸν αὐτῷ διαπράξειεν, οὗτοι ἦσαν οἱ τιμώμενοι· νῦν δὲ καὶ ἤν τισ ὥσπερ Μιθριδάτησ τὸν πατέρα Ἀριοβαρζάνην προδούσ, καὶ ἤν τισ ὥσπερ Ῥεομίθρησ τὴν γυναῖκα καὶ τὰ τέκνα καὶ τοὺσ τῶν φίλων παῖδασ ὁμήρουσ παρὰ τῷ Αἰγυπτίῳ ἐγκαταλιπὼν καὶ τοὺσ μεγίστουσ ὁρ́κουσ παραβὰσ βασιλεῖ δόξῃ τι σύμφορον ποιῆσαι, οὗτοί εἰσιν οἱ ταῖσ μεγίσταισ τιμαῖσ γεραιρόμενοι. ταῦτ’ οὖν ὁρῶντεσ οἱ ἐν τῇ Ἀσίᾳ πάντεσ ἐπὶ τὸ ἀσεβὲσ καὶ τὸ ἄδικον τετραμμένοι εἰσίν·

ὁποῖοί τινεσ γὰρ ἂν οἱ προστάται ὦσι, τοιοῦτοι καὶ οἱ ὑπ’ αὐτοὺσ ὡσ ἐπὶ τὸ πολὺ γίγνονται. ἀθεμιστότεροι δὴ νῦν ἢ πρόσθεν ταύτῃ γεγένηνται. εἴσ γε μὴν χρήματα τῇδε ἀδικώτεροι·

οὐ γὰρ μόνον τοὺσ πολλὰ ἡμαρτηκότασ, ἀλλ’ ἤδη τοὺσ οὐδὲν ἠδικηκότασ συλλαμβάνοντεσ ἀναγκάζουσι πρὸσ οὐδὲν δίκαιον χρήματα ἀποτίνειν· ὥστ’ οὐδὲν ἧττον οἱ πολλὰ ἔχειν δοκοῦντεσ τῶν πολλὰ ἠδικηκότων φοβοῦνται· καὶ εἰσ χεῖρασ οὐδ’ οὗτοι ἐθέλουσι τοῖσ κρείττοσιν ἰέναι. οὐδέ γε ἁθροίζεσθαι εἰσ βασιλικὴν στρατιὰν θαρροῦσι. τοιγαροῦν ὅστισ ἂν πολεμῇ αὐτοῖσ, πᾶσιν ἔξεστιν ἐν τῇ χώρᾳ αὐτῶν ἀναστρέφεσθαι ἄνευ μάχησ ὅπωσ ἂν βούλωνται διὰ τὴν ἐκείνων περὶ μὲν θεοὺσ ἀσέβειαν, περὶ δὲ ἀνθρώπουσ ἀδικίαν.

αἱ μὲν δὴ γνῶμαι ταύτῃ τῷ παντὶ χείρουσ νῦν ἢ τὸ παλαιὸν αὐτῶν. ὡσ δὲ οὐδὲ τῶν σωμάτων ἐπιμέλονται ὥσπερ πρόσθεν, νῦν αὖ τοῦτο διηγήσομαι.

νόμιμον γὰρ δὴ ἦν αὐτοῖσ μήτε πτύειν μήτε ἀπομύττεσθαι. δῆλον δὲ ὅτι ταῦτα οὐ τοῦ ἐν τῷ σώματι ὑγροῦ φειδόμενοι ἐνόμισαν, ἀλλὰ βουλόμενοι διὰ πόνων καὶ ἱδρῶτοσ τὰ σώματα στερεοῦσθαι. νῦν δὲ τὸ μὲν μὴ πτύειν μηδὲ ἀπομύττεσθαι ἔτι διαμένει, τὸ δ’ ἐκπονεῖν οὐδαμοῦ ἐπιτηδεύεται. καὶ μὴν πρόσθεν μὲν ἦν αὐτοῖσ μονοσιτεῖν νόμιμον, ὅπωσ ὅλῃ τῇ ἡμέρᾳ χρῷντο εἰσ τὰσ πράξεισ καὶ εἰσ τὸ διαπονεῖσθαι.

νῦν γε μὴν τὸ μὲν μονοσιτεῖν ἔτι διαμένει, ἀρχόμενοι δὲ τοῦ σίτου ἡνίκαπερ οἱ πρῳαίτατα ἀριστῶντεσ μέχρι τούτου ἐσθίοντεσ καὶ πίνοντεσ διάγουσιν ἔστεπερ οἱ ὀψιαίτατα κοιμώμενοι. ἦν δ’ αὐτοῖσ νόμιμον μηδὲ προχοί̈δασ εἰσφέρεσθαι εἰσ τὰ συμπόσια, δῆλον ὅτι νομίζοντεσ τὸ μὴ ὑπερπίνειν ἧττον ἂν καὶ σώματα καὶ γνώμασ σφάλλειν·

νῦν δὲ τὸ μὲν μὴ εἰσφέρεσθαι ἔτι αὖ διαμένει, τοσοῦτον δὲ πίνουσιν ὥστε ἀντὶ τοῦ εἰσφέρειν αὐτοὶ ἐκφέρονται, ἐπειδὰν μηκέτι δύνωνται ὀρθούμενοι ἐξιέναι. ἀλλὰ μὴν κἀκεῖνο ἦν αὐτοῖσ ἐπιχώριον τὸ μεταξὺ πορευομένουσ μήτε ἐσθίειν μήτε πίνειν μήτε τῶν διὰ ταῦτα ἀναγκαίων μηδὲν ποιοῦντασ φανεροὺσ εἶναι·

νῦν δ’ αὖ τὸ μὲν τούτων ἀπέχεσθαι ἔτι διαμένει, τὰσ μέντοι πορείασ οὕτω βραχείασ ποιοῦνται ὡσ μηδέν’ ἂν ἔτι θαυμάσαι τὸ ἀπέχεσθαι τῶν ἀναγκαίων. ἀλλὰ μὴν καὶ ἐπὶ θήραν πρόσθεν μὲν τοσαυτάκισ ἐξῇσαν ὥστε ἀρκεῖν αὐτοῖσ τε καὶ ἵπποισ γυμνάσια τὰσ θήρασ·

ἐπεὶ δὲ Ἀρταξέρξησ ὁ βασιλεὺσ καὶ οἱ σὺν αὐτῷ ἥττουσ τοῦ οἴνου ἐγένοντο, οὐκέτι ὁμοίωσ οὔτ’ αὐτοὶ ἐξῇσαν οὔτε τοὺσ ἄλλουσ ἐξῆγον ἐπὶ τὰσ θήρασ· ἀλλὰ καὶ εἴ τινεσ φιλόπονοι γενόμενοι καὶ σὺν τοῖσ περὶ αὑτοὺσ ἱππεῦσι θαμὰ θηρῷεν, φθονοῦντεσ αὐτοῖσ δῆλοι ἦσαν καὶ ὡσ βελτίονασ αὑτῶν ἐμίσουν. ἀλλά τοι καὶ τοὺσ παῖδασ τὸ μὲν παιδεύεσθαι ἐπὶ ταῖσ θύραισ ἔτι διαμένει·

τὸ μέντοι τὰ ἱππικὰ μανθάνειν καὶ μελετᾶν ἀπέσβηκε διὰ τὸ μὴ εἶναι ὅπου ἂν ἀποφαινόμενοι εὐδοκιμοῖεν. καὶ ὅτι γε οἱ παῖδεσ ἀκούοντεσ ἐκεῖ πρόσθεν τὰσ δίκασ δικαίωσ δικαζομένασ ἐδόκουν μανθάνειν δικαιότητα, καὶ τοῦτο παντάπασιν ἀνέστραπται· σαφῶσ γὰρ ὁρῶσι νικῶντασ ὁπότεροι ἂν πλέον διδῶσιν. ἀλλὰ καὶ τῶν φυομένων ἐκ τῆσ γῆσ τὰσ δυνάμεισ οἱ παῖδεσ πρόσθεν μὲν ἐμάνθανον, ὅπωσ τοῖσ μὲν ὠφελίμοισ χρῷντο, τῶν δὲ βλαβερῶν ἀπέχοιντο·

νῦν δὲ ἐοίκασι ταῦτα διδασκομένοισ, ὅπωσ ὅτι πλεῖστα κακοποιῶσιν· οὐδαμοῦ γοῦν πλείουσ ἢ ἐκεῖ οὔτ’ ἀποθνῄσκουσιν οὔτε διαφθείρονται ὑπὸ φαρμάκων. ἀλλὰ μὴν καὶ θρυπτικώτεροι πολὺ νῦν ἢ ἐπὶ Κύρου εἰσί.

τότε μὲν γὰρ ἔτι τῇ ἐκ Περσῶν παιδείᾳ καὶ ἐγκρατείᾳ ἐχρῶντο, τῇ δὲ Μήδων στολῇ καὶ ἁβρότητι· νῦν δὲ τὴν μὲν ἐκ Περσῶν καρτερίαν περιορῶσιν ἀποσβεννυμένην, τὴν δὲ τῶν Μήδων μαλακίαν διασῴζονται. σαφηνίσαι δὲ βούλομαι καὶ τὴν θρύψιν αὐτῶν.

ἐκείνοισ γὰρ πρῶτον μὲν τὰσ εὐνὰσ οὐ μόνον ἀρκεῖ μαλακῶσ ὑποστόρνυσθαι, ἀλλ’ ἤδη καὶ τῶν κλινῶν τοὺσ πόδασ ἐπὶ ταπίδων τιθέασιν, ὅπωσ μὴ ἀντερείδῃ τὸ δάπεδον, ἀλλ’ ὑπείκωσιν αἱ τάπιδεσ. καὶ μὴν τὰ πεττόμενα ἐπὶ τράπεζαν ὅσα τε πρόσθεν ηὑρ́ητο, οὐδὲν αὐτῶν ἀφῄρηται, ἄλλα τε ἀεὶ καινὰ ἐπιμηχανῶνται· καὶ ὄψα γε ὡσαύτωσ· καὶ γὰρ καινοποιητὰσ ἀμφοτέρων τούτων κέκτηνται. ἀλλὰ μὴν καὶ ἐν τῷ χειμῶνι οὐ μόνον κεφαλὴν καὶ σῶμα καὶ πόδασ ἀρκεῖ αὐτοῖσ ἐσκεπάσθαι, ἀλλὰ καὶ περὶ ἄκραισ ταῖσ χερσὶ χειρῖδασ δασείασ καὶ δακτυλήθρασ ἔχουσιν.

ἔν γε μὴν τῷ θέρει οὐκ ἀρκοῦσιν αὐτοῖσ οὔθ’ αἱ τῶν δένδρων οὔθ’ αἱ τῶν πετρῶν σκιαί, ἀλλ’ ἐν ταύταισ ἑτέρασ σκιὰσ ἄνθρωποι μηχανώμενοι αὐτοῖσ παρεστᾶσι. καὶ μὴν ἐκπώματα ἢν μὲν ὡσ πλεῖστα ἔχωσι, τούτῳ καλλωπίζονται·

ἢν δ’ ἐξ ἀδίκου φανερῶσ ᾖ μεμηχανημένα, οὐδὲν τοῦτο αἰσχύνονται· πολὺ γὰρ ηὔξηται ἐν αὐτοῖσ ἡ ἀδικία τε καὶ αἰσχροκέρδεια. ἀλλὰ καὶ πρόσθεν μὲν ἦν ἐπιχώριον αὐτοῖσ μὴ ὁρᾶσθαι πεζῇ πορευομένοισ, οὐκ ἄλλου τινὸσ ἕνεκα ἢ τοῦ ὡσ ἱππικωτάτουσ γίγνεσθαι·

νῦν δὲ στρώματα πλείω ἔχουσιν ἐπὶ τῶν ἵππων ἢ ἐπὶ τῶν εὐνῶν· οὐ γὰρ τῆσ ἱππείασ οὕτωσ ὥσπερ τοῦ μαλακῶσ καθῆσθαι ἐπιμέλονται. τά γε μὴν πολεμικὰ πῶσ οὐκ εἰκότωσ νῦν τῷ παντὶ χείρουσ ἢ πρόσθεν εἰσίν;

οἷσ ἐν μὲν τῷ παρελθόντι χρόνῳ ἐπιχώριον εἶναι ὑπῆρχε τοὺσ μὲν τὴν γῆν ἔχοντασ ἀπὸ ταύτησ ἱππότασ παρέχεσθαι, οἳ δὴ καὶ ἐστρατεύοντο εἰ δέοι στρατεύεσθαι, τοὺσ δὲ φρουροῦντασ πρὸ τῆσ χώρασ μισθοφόρουσ εἶναι· νῦν δὲ τούσ τε θυρωροὺσ καὶ τοὺσ σιτοποιοὺσ καὶ τοὺσ ὀψοποιοὺσ καὶ οἰνοχόουσ καὶ λουτροχόουσ καὶ παρατιθέντασ καὶ ἀναιροῦντασ καὶ κατακοιμίζοντασ καὶ ἀνιστάντασ, καὶ τοὺσ κοσμητάσ, οἳ ὑποχρίουσί τε καὶ ἐντρίβουσιν αὐτοὺσ καὶ τἆλλα ῥυθμίζουσι, τούτουσ πάντασ ἱππέασ οἱ δυνάσται πεποιήκασιν, ὅπωσ μισθοφορῶσιν αὐτοῖσ. πλῆθοσ μὲν οὖν καὶ ἐκ τούτων φαίνεται, οὐ μέντοι ὄφελόσ γε οὐδὲν αὐτῶν εἰσ πόλεμον·

δηλοῖ δὲ καὶ αὐτὰ τὰ γιγνόμενα· κατὰ γὰρ τὴν χώραν αὐτῶν ῥᾷον οἱ πολέμιοι ἢ οἱ φίλοι ἀναστρέφονται. καὶ γὰρ δὴ ὁ Κῦροσ τοῦ μὲν ἀκροβολίζεσθαι ἀποπαύσασ, θωρακίσασ δὲ καὶ αὐτοὺσ καὶ ἵππουσ καὶ ἓν παλτὸν ἑκάστῳ δοὺσ εἰσ χεῖρα ὁμόθεν τὴν μάχην ἐποιεῖτο·

νῦν δὲ οὔτε ἀκροβολίζονται ἔτι οὔτ’ εἰσ χεῖρασ συνιόντεσ μάχονται. καὶ οἱ πεζοὶ ἔχουσι μὲν γέρρα καὶ κοπίδασ καὶ σαγάρεισ ὥσπερ <οἱ> ἐπὶ Κύρου τὴν μάχην ποιησάμενοι·

εἰσ χεῖρασ δὲ ἰέναι οὐδ’ οὗτοι ἐθέλουσιν. οὐδέ γε τοῖσ δρεπανηφόροισ ἁρ́μασιν ἔτι χρῶνται ἐφ’ ᾧ Κῦροσ αὐτὰ ἐποιήσατο.

ὁ μὲν γὰρ τιμαῖσ αὐξήσασ τοὺσ ἡνιόχουσ καὶ ἀγαστοὺσ ποιήσασ εἶχε τοὺσ εἰσ τὰ ὅπλα ἐμβαλοῦντασ· οἱ δὲ νῦν οὐδὲ γιγνώσκοντεσ τοὺσ ἐπὶ τοῖσ ἁρ́μασιν οἰόνται σφίσιν ὁμοίουσ τοὺσ ἀνασκήτουσ τοῖσ ἠσκηκόσιν ἔσεσθαι. οἱ δὲ ὁρμῶσι μέν, πρὶν δ’ ἐν τοῖσ πολεμίοισ εἶναι οἱ μὲν ἄκοντεσ ἐκπίπτουσιν, οἱ δ’ ἐξάλλονται, ὥστε ἄνευ ἡνιόχων γιγνόμενα τὰ ζεύγη πολλάκισ πλείω κακὰ τοὺσ φίλουσ ἢ τοὺσ πολεμίουσ ποιεῖ.

ἐπεὶ μέντοι καὶ αὐτοὶ γιγνώσκουσιν οἱᾶ σφίσι τὰ πολεμιστήρια ὑπάρχει, ὑφίενται, καὶ οὐδεὶσ ἔτι ἄνευ Ἑλλήνων εἰσ πόλεμον καθίσταται, οὔτε ὅταν ἀλλήλοισ πολεμῶσιν οὔτε ὅταν οἱ Ἕλληνεσ αὐτοῖσ ἀντιστρατεύωνται·

ἀλλὰ καὶ πρὸσ τούτουσ ἐγνώκασι μεθ’ Ἑλλήνων τοὺσ πολέμουσ ποιεῖσθαι. ἐγὼ μὲν δὴ οἶμαι ἅπερ ὑπεθέμην ἀπειργάσθαι μοι.

φημὶ γὰρ Πέρσασ καὶ τοὺσ σὺν αὐτοῖσ καὶ ἀσεβεστέρουσ περὶ θεοὺσ καὶ ἀνοσιωτέρουσ περὶ συγγενεῖσ καὶ ἀδικωτέρουσ περὶ τοὺσ ἄλλουσ καὶ ἀνανδροτέρουσ τὰ εἰσ τὸν πόλεμον νῦν ἢ πρόσθεν ἀποδεδεῖχθαι. εἰ δέ τισ τἀναντία ἐμοὶ γιγνώσκοι, τὰ ἔργα αὐτῶν ἐπισκοπῶν εὑρήσει αὐτὰ μαρτυροῦντα τοῖσ ἐμοῖσ λόγοισ.

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION