헬라어 문장 검색 - ΧενοπήΞψροπαέ8́1́

(크세노폰, Cyropaedia, Κύρου Παιδείασ Η, chapter 1)

Κῦροσ μὲν οὖν οὕτωσ εἶπεν· ἀνέστη δ’ ἐπ’ αὐτῷ Χρυσάντασ καὶ εἶπεν ὧδε. ἀλλὰ πολλάκισ μὲν δή, ὦ ἄνδρεσ, καὶ ἄλλοτε κατενόησα ὅτι ἄρχων ἀγαθὸσ οὐδὲν διαφέρει πατρὸσ ἀγαθοῦ· οἵ τε γὰρ πατέρεσ προνοοῦσι τῶν παίδων ὅπωσ μήποτε αὐτοὺσ τἀγαθὰ ἐπιλείψει, Κῦρόσ τέ μοι δοκεῖ νῦν συμβουλεύειν ἡμῖν ἀφ’ ὧν μάλιστ’ ἂν εὐδαιμονοῦντεσ διατελοῖμεν· ὃ δέ μοι δοκεῖ ἐνδεέστερον ἢ ὡσ ἐχρῆν δηλῶσαι, τοῦτο ἐγὼ πειράσομαι τοὺσ μὴ εἰδότασ διδάξαι. ἐννοήσατε γὰρ δὴ τίσ ἂν πόλισ πολεμία ὑπὸ μὴ πειθομένων ἁλοίη·

τίσ δ’ ἂν φιλία ὑπὸ μὴ πειθομένων διαφυλαχθείη· ποῖον δ’ ἂν ἀπειθούντων στράτευμα νίκησ τύχοι· πῶσ δ’ ἂν μᾶλλον ἐν μάχαισ ἡττῷντο ἄνθρωποι ἢ ἐπειδὰν ἄρξωνται ἰδίᾳ ἕκαστοσ περὶ τῆσ αὑτοῦ σωτηρίασ βουλεύεσθαι· τί δ’ ἂν ἄλλο ἀγαθὸν τελεσθείη ὑπὸ μὴ πειθομένων τοῖσ κρείττοσι· ποῖαι δὲ πόλεισ νομίμωσ ἂν οἰκήσειαν ἢ ποῖοι οἶκοι σωθείησαν· πῶσ δ’ ἂν νῆεσ ὅποι δεῖ ἀφίκοιντο· ἡμεῖσ δὲ ἃ νῦν ἀγαθὰ ἔχομεν διὰ τί ἄλλο μᾶλλον κατεπράξαμεν ἢ διὰ τὸ πείθεσθαι τῷ ἄρχοντι;

διὰ τοῦτο γὰρ καὶ νυκτὸσ καὶ ἡμέρασ ταχὺ μὲν ὅποι ἔδει παρεγιγνόμεθα, ἁθρόοι δὲ τῷ ἄρχοντι ἑπόμενοι ἀνυπόστατοι ἦμεν, τῶν δ’ ἐπιταχθέντων οὐδὲν ἡμιτελὲσ κατελείπομεν. εἰ τοίνυν μέγιστον ἀγαθὸν τὸ πειθαρχεῖν φαίνεται εἰσ τὸ καταπράττειν τἀγαθά, οὕτωσ εὖ ἴστε ὅτι τὸ αὐτὸ τοῦτο καὶ εἰσ τὸ διασῴζειν ἃ δεῖ μέγιστον ἀγαθόν ἐστι. καὶ πρόσθεν μὲν δὴ πολλοὶ ἡμῶν ἦρχον μὲν οὐδενόσ, ἤρχοντο δέ·

νῦν δὲ κατεσκεύασθε οὕτω πάντεσ οἱ παρόντεσ ὥστε ἄρχετε οἱ μὲν πλειόνων, οἱ δὲ μειόνων. ὥσπερ τοίνυν αὐτοὶ ἀξιώσετε ἄρχειν τῶν ὑφ’ ὑμῖν, οὕτω καὶ αὐτοὶ πειθώμεθα οἷσ ἂν ἡμᾶσ καθήκῃ. τοσοῦτον δὲ διαφέρειν δεῖ τῶν δούλων ὅσον οἱ μὲν δοῦλοι ἄκοντεσ τοῖσ δεσπόταισ ὑπηρετοῦσιν, ἡμᾶσ δ’, εἴπερ ἀξιοῦμεν ἐλεύθεροι εἶναι, ἑκόντασ δεῖ ποιεῖν ὃ πλείστου ἄξιον φαίνεται εἶναι. εὑρήσετε δ’, ἔφη, καὶ ἔνθα ἄνευ μοναρχίασ πόλισ οἰκεῖται, τὴν μάλιστα τοῖσ ἄρχουσιν ἐθέλουσαν πείθεσθαι ταύτην ἥκιστα τῶν πολεμίων ἀναγκαζομένην ὑπακούειν. παρῶμέν τε οὖν, ὥσπερ Κῦροσ κελεύει, ἐπὶ τόδε τὸ ἀρχεῖον, ἀσκῶμέν τε δι’ ὧν μάλιστα δυνησόμεθα κατέχειν ἃ δεῖ, παρέχωμέν τε ἡμᾶσ αὐτοὺσ χρῆσθαι Κύρῳ ὅ τι ἂν δέῃ.

καὶ τοῦτο γὰρ εὖ εἰδέναι χρὴ ὅτι οὐ μὴ δυνήσεται Κῦροσ εὑρεῖν ὅ τι αὑτῷ μὲν ἐπ’ ἀγαθῷ χρήσεται, ἡμῖν δὲ οὔ, ἐπείπερ τά γε αὐτὰ ἡμῖν συμφέρει καὶ οἱ αὐτοί εἰσιν ἡμῖν πολέμιοι. ἐπεὶ δὲ ταῦτα εἶπε Χρυσάντασ, οὕτω δὴ καὶ ἄλλοι ἀνίσταντο πολλοὶ καὶ Περσῶν καὶ τῶν συμμάχων συνεροῦντεσ·

καὶ ἔδοξε τοὺσ ἐντίμουσ ἀεὶ παρεῖναι ἐπὶ θύρασ καὶ παρέχειν αὑτοὺσ χρῆσθαι ὅ τι ἂν βούληται, ἑώσ ἀφείη Κῦροσ. ὡσ δὲ τότε ἔδοξεν, οὕτω καὶ νῦν ἔτι ποιοῦσιν οἱ κατὰ τὴν Ἀσίαν ὑπὸ βασιλεῖ ὄντεσ, θεραπεύουσι τὰσ τῶν ἀρχόντων θύρασ. ὡσ δ’ ἐν τῷ λόγῳ δεδήλωται Κῦροσ καταστησάμενοσ εἰσ τὸ διαφυλάττειν αὑτῷ τε καὶ Πέρσαισ τὴν ἀρχήν, ταὐτὰ καὶ οἱ μετ’ ἐκεῖνον βασιλεῖσ νόμιμα ἔτι καὶ νῦν διατελοῦσι ποιοῦντεσ.

οὕτω δ’ ἔχει καὶ ταῦτα ὥσπερ καὶ τἆλλα·

ὅταν μὲν ὁ ἐπιστάτησ βελτίων γένηται, καθαρώτερον τὰ νόμιμα πράττεται· ὅταν δὲ χείρων, φαυλότερον. ἐφοίτων μὲν οὖν ἐπὶ τὰσ θύρασ Κύρου οἱ ἔντιμοι σὺν τοῖσ ἵπποισ καὶ ταῖσ αἰχμαῖσ, συνδόξαν πᾶσι τοῖσ ἀρίστοισ τῶν συγκαταστρεψαμένων τὴν ἀρχήν. Κῦροσ δ’ ἐπὶ μὲν τἆλλα καθίστη ἄλλουσ ἐπιμελητάσ, καὶ ἦσαν αὐτῷ καὶ προσόδων ἀποδεκτῆρεσ καὶ δαπανημάτων δοτῆρεσ καὶ ἔργων ἐπιστάται καὶ κτημάτων φύλακεσ καὶ τῶν εἰσ τὴν δίαιταν ἐπιτηδείων ἐπιμεληταί·

καὶ ἵππων δὲ καὶ κυνῶν ἐπιμελητὰσ καθίστη οὓσ ἐνόμιζε καὶ ταῦτα τὰ βοσκήματα βέλτιστ’ ἂν παρέχειν αὑτῷ χρῆσθαι. οὓσ δὲ συμφύλακασ τῆσ εὐδαιμονίασ οἱ ᾤετο χρῆναι ἔχειν, τούτουσ ὅπωσ ὡσ βέλτιστοι ἔσοιντο οὐκέτι τούτου τὴν ἐπιμέλειαν ἄλλοισ προσέταττεν, ἀλλ’ αὑτοῦ ἐνόμιζε τοῦτο ἔργον εἶναι.

ᾔδει γὰρ ὅτι, εἴ τι μάχησ ποτὲ δεήσοι, ἐκ τούτων αὐτῷ καὶ παραστάτασ καὶ ἐπιστάτασ ληπτέον εἰή, σὺν οἷσπερ οἱ μέγιστοι κίνδυνοι· καὶ ταξιάρχουσ δὲ καὶ πεζῶν καὶ ἱππέων ἐγίγνωσκεν ἐκ τούτων καταστατέον εἶναι. εἰ δὲ δέοι καὶ στρατηγῶν που ἄνευ αὐτοῦ, ᾔδει ὅτι ἐκ τούτων πεμπτέον εἰή·

καὶ πόλεων δὲ καὶ ὅλων ἐθνῶν φύλαξι καὶ σατράπαισ ᾔδει ὅτι τούτων τισὶν εἰή χρηστέον καὶ πρέσβεισ γε τούτων τινὰσ πεμπτέον, ὅπερ ἐν τοῖσ μεγίστοισ ἡγεῖτο εἶναι εἰσ τὸ ἄνευ πολέμου τυγχάνειν ὧν δέοιτο. μὴ ὄντων μὲν οὖν οἱών δεῖ δι’ ὧν αἱ μέγισται καὶ πλεῖσται πράξεισ ἔμελλον εἶναι, κακῶσ ἡγεῖτο τὰ αὑτοῦ ἕξειν.

εἰ δ’ οὗτοι εἰε͂ν οἱούσ δέοι, πάντα ἐνόμιζε καλῶσ ἔσεσθαι. ἐνέδυ μὲν οὖν οὕτω γνοὺσ εἰσ ταύτην τὴν ἐπιμέλειαν· ἐνόμιζε δὲ τὴν αὐτὴν καὶ αὑτῷ ἄσκησιν εἶναι τῆσ ἀρετῆσ. οὐ γὰρ ᾤετο οἱο͂́ν τε εἶναι μὴ αὐτόν τινα ὄντα οἱο͂ν δεῖ ἄλλουσ παρορμᾶν ἐπὶ τὰ καλὰ καὶ ἀγαθὰ ἔργα. ὡσ δὲ ταῦτα διενοήθη, ἡγήσατο σχολῆσ πρῶτον δεῖν, εἰ μέλλοι δυνήσεσθαι τῶν κρατίστων ἐπιμελεῖσθαι.

τὸ μὲν οὖν προσόδων ἀμελεῖν οὐχ οἱο͂́ν τε ἐνόμιζεν εἶναι, προνοῶν ὅτι πολλὰ καὶ τελεῖν ἀνάγκη ἔσοιτο εἰσ μεγάλην ἀρχήν· τὸ δ’ αὖ πολλῶν κτημάτων ὄντων ἀμφὶ ταῦτα αὐτὸν ἀεὶ ἔχειν ᾔδει ὅτι ἀσχολίαν παρέξοι τῆσ τῶν ὅλων σωτηρίασ ἐπιμελεῖσθαι. οὕτω δὴ σκοπῶν, ὅπωσ ἂν τά τε οἰκονομικὰ καλῶσ ἔχοι καὶ ἡ σχολὴ γένοιτο, κατενόησέ πωσ τὴν στρατιωτικὴν σύνταξιν.

ὡσ γὰρ τὰ πολλὰ δεκάδαρχοι μὲν δεκαδέων ἐπιμέλονται, λοχαγοὶ δὲ δεκαδάρχων, χιλίαρχοι δὲ λοχαγῶν, μυρίαρχοι δὲ χιλιάρχων, καὶ οὕτωσ οὐδεὶσ ἀτημέλητοσ γίγνεται, οὐδ’ ἢν πάνυ πολλαὶ μυριάδεσ ἀνθρώπων ὦσι, καὶ ὅταν ὁ στρατηγὸσ βούληται χρήσασθαί τι τῇ στρατιᾷ, ἀρκεῖ ἢν τοῖσ μυριάρχοισ παραγγείλῃ· ὥσπερ οὖν ταῦτ’ ἔχει, οὕτω καὶ ὁ Κῦροσ συνεκεφαλαιώσατο τὰσ οἰκονομικὰσ πράξεισ·

ὥστε καὶ τῷ Κύρῳ ἐγένετο ὀλίγοισ διαλεγομένῳ μηδὲν τῶν οἰκείων ἀτημελήτωσ ἔχειν· καὶ ἐκ τούτου ἤδη σχολὴν ἦγε πλείω ἢ ἄλλοσ μιᾶσ οἰκίασ καὶ μιᾶσ νεὼσ ἐπιμελούμενοσ. οὕτω δὴ καταστησάμενοσ τὸ αὑτοῦ ἐδίδαξε καὶ τοὺσ περὶ αὐτὸν ταύτῃ τῇ καταστάσει χρῆσθαι. τὴν μὲν δὴ σχολὴν οὕτω κατεσκευάσατο αὑτῷ τε καὶ τοῖσ περὶ αὐτόν, ἤρχετο δ’ ἐπιστατεῖν τοῦ εἶναι οἱούσ δεῖ τοὺσ κοινῶνασ.

πρῶτον μὲν ὁπόσοι ὄντεσ ἱκανοὶ ἄλλων ἐργαζομένων τρέφεσθαι μὴ παρεῖεν ἐπὶ τὰσ θύρασ, τούτουσ ἐπεζήτει, νομίζων τοὺσ μὲν παρόντασ οὐκ ἂν ἐθέλειν οὔτε κακὸν οὔτε αἰσχρὸν οὐδὲν πράττειν καὶ διὰ τὸ παρ’ ἄρχοντι εἶναι καὶ διὰ τὸ εἰδέναι ὅτι ὁρῷντ’ ἂν ὅ τι πράττοιεν ὑπὸ τῶν βελτίστων· οἳ δὲ μὴ παρεῖεν, τούτουσ ἡγεῖτο ἢ ἀκρατείᾳ τινὶ ἢ ἀδικίᾳ ἢ ἀμελείᾳ ἀπεῖναι. τοῦτο οὖν πρῶτον διηγησόμεθα ὡσ προσηνάγκαζε τοὺσ τοιούτουσ παρεῖναι.

τῶν γὰρ παρ’ ἑαυτῷ μάλιστα φίλων ἐκέλευσεν ἄν τινα λαβεῖν τὰ τοῦ μὴ φοιτῶντοσ, φάσκοντα λαμβάνειν τὰ ἑαυτοῦ. ἐπεὶ οὖν τοῦτο γένοιτο, ἧκον ἂν εὐθὺσ οἱ στερόμενοι ὡσ ἠδικημένοι. ὁ δὲ Κῦροσ πολὺν μὲν χρόνον οὐκ ἐσχόλαζε τοῖσ τοιούτοισ ὑπακούειν·

ἐπεὶ δὲ ἀκούσειεν αὐτῶν, πολὺν χρόνον ἀνεβάλλετο τὴν διαδικασίαν. ταῦτα δὲ ποιῶν ἡγεῖτο προσεθίζειν αὐτοὺσ θεραπεύειν, ἧττον δὲ ἐχθρῶσ ἢ εἰ αὐτὸσ κολάζων ἠνάγκαζε παρεῖναι. εἷσ μὲν τρόποσ διδασκαλίασ ἦν αὐτῷ οὗτοσ τοῦ παρεῖναι·

ἄλλοσ δὲ τὸ τὰ ῥᾷστα καὶ κερδαλεώτατα τοῖσ παροῦσι προστάττειν· ἄλλοσ δὲ τὸ μηδέν ποτε τοῖσ ἀποῦσι νέμειν· ὁ δὲ δὴ μέγιστοσ τρόποσ τῆσ ἀνάγκησ ἦν, εἰ τούτων μηδέν τισ ὑπακούοι, ἀφελόμενοσ ἂν τοῦτον ἃ ἔχοι ἄλλῳ ἐδίδου ὃν ᾤετο δύνασθαι ἂν ἐν τῷ δέοντι παρεῖναι·

καὶ οὕτωσ ἐγίγνετο αὐτῷ φίλοσ χρήσιμοσ ἀντὶ ἀχρήστου. ἐπιζητεῖ δὲ καὶ ὁ νῦν βασιλεύσ, ἤν τισ ἀπῇ οἷσ παρεῖναι καθήκει. τοῖσ μὲν δὴ μὴ παροῦσιν οὕτω προσεφέρετο.

τοὺσ δὲ παρέχοντασ ἑαυτοὺσ ἐνόμισε μάλιστ’ ἂν ἐπὶ τὰ καλὰ καὶ ἀγαθὰ ἐπαίρειν, ἐπείπερ ἄρχων ἦν αὐτῶν, εἰ αὐτὸσ ἑαυτὸν ἐπιδεικνύειν πειρῷτο τοῖσ ἀρχομένοισ πάντων μάλιστα κεκοσμημένον τῇ ἀρετῇ. αἰσθάνεσθαι μὲν γὰρ ἐδόκει καὶ διὰ τοὺσ γραφομένουσ νόμουσ βελτίουσ γιγνομένουσ ἀνθρώπουσ·

τὸν δὲ ἀγαθὸν ἄρχοντα βλέποντα νόμον ἀνθρώποισ ἐνόμισεν, ὅτι καὶ τάττειν ἱκανόσ ἐστι καὶ ὁρᾶν τὸν ἀτακτοῦντα καὶ κολάζειν. οὕτω δὴ γιγνώσκων πρῶτον μὲν τὰ περὶ τοὺσ θεοὺσ μᾶλλον ἐκπονοῦντα ἐπεδείκνυεν ἑαυτὸν ἐν τούτῳ τῷ χρόνῳ, ἐπεὶ εὐδαιμονέστεροσ ἦν.

καὶ τότε πρῶτον κατεστάθησαν οἱ μάγοι . . . ὑμνεῖν τε ἀεὶ ἅμα τῇ ἡμέρᾳ τοὺσ θεοὺσ καὶ θύειν ἀν’ ἑκάστην ἡμέραν οἷσ οἱ μάγοι θεοῖσ εἴποιεν. οὕτω δὴ τὰ τότε κατασταθέντα ἔτι καὶ νῦν διαμένει παρὰ τῷ ἀεὶ ὄντι βασιλεῖ.

ταῦτ’ οὖν πρῶτον ἐμιμοῦντο αὐτὸν καὶ οἱ ἄλλοι Πέρσαι, νομίζοντεσ καὶ αὐτοὶ εὐδαιμονέστεροι ἔσεσθαι, ἢν θεραπεύωσι τοὺσ θεούσ, ὥσπερ ὁ εὐδαιμονέστατόσ τε ὢν καὶ ἄρχων· καὶ Κύρῳ δ’ ἂν ἡγοῦντο ταῦτα ποιοῦντεσ ἀρέσκειν. ὁ δὲ Κῦροσ τὴν τῶν μεθ’ αὑτοῦ εὐσέβειαν καὶ ἑαυτῷ ἀγαθὸν ἐνόμιζε, λογιζόμενοσ ὥσπερ οἱ πλεῖν αἱρούμενοι μετὰ τῶν εὐσεβῶν μᾶλλον ἢ μετὰ τῶν ἠσεβηκέναι τι δοκούντων.

πρὸσ δὲ τούτοισ ἐλογίζετο ὡσ εἰ πάντεσ οἱ κοινῶνεσ θεοσεβεῖσ εἰε͂ν, ἧττον ἂν αὐτοὺσ ἐθέλειν περί τε ἀλλήλουσ ἀνόσιόν τι ποιεῖν καὶ περὶ ἑαυτόν, εὐεργέτησ νομίζων εἶναι τῶν κοινώνων. ἐμφανίζων δὲ καὶ τοῦτο ὅτι περὶ πολλοῦ ἐποιεῖτο μηδένα μήτε φίλον ἀδικεῖν μήτε σύμμαχον, ἀλλὰ τὸ δίκαιον ἰσχυρῶσ ἀθρῶν, μᾶλλον καὶ τοὺσ ἄλλουσ ᾤετ’ ἂν τῶν μὲν αἰσχρῶν κερδῶν ἀπέχεσθαι, διὰ τοῦ δικαίου δ’ ἐθέλειν πορεύεσθαι.

καὶ αἰδοῦσ δ’ ἂν ἡγεῖτο μᾶλλον πάντασ ἐμπιμπλάναι, εἰ αὐτὸσ φανερὸσ εἰή πάντασ οὕτωσ αἰδούμενοσ ὡσ μήτ’ εἰπεῖν ἂν μήτε ποιῆσαι μηδὲν αἰσχρόν.

ἐτεκμαίρετο δὲ τοῦτο οὕτωσ ἕξειν ἐκ τοῦδε.

μὴ γὰρ ὅτι ἄρχοντα, ἀλλὰ καὶ οὓσ οὐ φοβοῦνται, μᾶλλον τοὺσ αἰδουμένουσ αἰδοῦνται τῶν ἀναιδῶν οἱ ἄνθρωποι· καὶ γυναῖκασ δὲ ἃσ ἂν αἰδουμένασ αἰσθάνωνται, ἀνταιδεῖσθαι μᾶλλον ἐθέλουσιν ὁρῶντεσ. τὸ δ’ αὖ πείθεσθαι οὕτω μάλιστ’ ἂν ᾤετο ἔμμονον εἶναι τοῖσ περὶ αὐτόν, εἰ τοὺσ ἀπροφασίστωσ πειθομένουσ φανερὸσ εἰή μᾶλλον τιμῶν τῶν τὰσ μεγίστασ ἀρετὰσ καὶ ἐπιπονωτάτασ δοκούντων παρέχεσθαι.

γιγνώσκων δ’ οὕτω καὶ ποιῶν διετέλει.

καὶ σωφροσύνην δ’ αὑτοῦ ἐπιδεικνὺσ μᾶλλον ἐποίει καὶ ταύτην πάντασ ἀσκεῖν. ὅταν γὰρ ὁρῶσιν, ᾧ μάλιστα ἔξεστιν ὑβρίζειν, τοῦτον σωφρονοῦντα, οὕτω μᾶλλον οἵ γε ἀσθενέστεροι ἐθέλουσιν οὐδὲν ὑβριστικὸν ποιοῦντεσ φανεροὶ εἶναι. διῄρει δὲ αἰδῶ καὶ σωφροσύνην τῇδε, ὡσ τοὺσ μὲν αἰδουμένουσ τὰ ἐν τῷ φανερῷ αἰσχρὰ φεύγοντασ, τοὺσ δὲ σώφρονασ καὶ τὰ ἐν τῷ ἀφανεῖ.

καὶ ἐγκράτειαν δὲ οὕτω μάλιστ’ ἂν ᾤετο ἀσκεῖσθαι, εἰ αὐτὸσ ἐπιδεικνύοι ἑαυτὸν μὴ ὑπὸ τῶν παραυτίκα ἡδονῶν ἑλκόμενον ἀπὸ τῶν ἀγαθῶν, ἀλλὰ προπονεῖν ἐθέλοντα πρῶτον σὺν τῷ καλῷ τῶν εὐφροσυνῶν.

τοιγαροῦν τοιοῦτοσ ὢν ἐποίησεν ἐπὶ ταῖσ θύραισ πολλὴν μὲν τῶν χειρόνων εὐταξίαν, ὑπεικόντων τοῖσ ἀμείνοσι, πολλὴν δ’ αἰδῶ καὶ εὐκοσμίαν πρὸσ ἀλλήλουσ.

ἐπέγνωσ δ’ ἂν ἐκεῖ οὐδένα οὔτε ὀργιζόμενον κραυγῇ οὔτε χαίροντα ὑβριστικῷ γέλωτι, ἀλλὰ ἰδὼν ἂν αὐτοὺσ ἡγήσω τῷ ὄντι εἰσ κάλλοσ ζῆν. τοιαῦτα μὲν δὴ ποιοῦντεσ καὶ ὁρῶντεσ ἐπὶ θύραισ διῆγον.

τῆσ πολεμικῆσ δ’ ἕνεκα ἀσκήσεωσ ἐπὶ θήραν ἐξῆγεν οὕσπερ ἀσκεῖν ταῦτα ᾤετο χρῆναι, ταύτην ἡγούμενοσ καὶ ὅλωσ ἀρίστην ἄσκησιν πολεμικῶν εἶναι, καὶ ἱππικῆσ δὲ ἀληθεστάτην. καὶ γὰρ ἐπόχουσ ἐν παντοδαποῖσ χωρίοισ αὕτη μάλιστα ἀποδείκνυσι διὰ τὸ θηρίοισ φεύγουσιν ἐφέπεσθαι, καὶ ἀπὸ τῶν ἵππων ἐνεργοὺσ αὕτη μάλιστα ἀπεργάζεται διὰ τὴν τοῦ λαμβάνειν φιλοτιμίαν καὶ ἐπιθυμίαν·

καὶ τὴν ἐγκράτειαν δὲ καὶ πόνουσ καὶ ψύχη καὶ θάλπη καὶ λιμὸν καὶ δίψοσ δύνασθαι φέρειν ἐνταῦθα μάλιστα προσείθιζε τοὺσ κοινῶνασ.

καὶ νῦν δ’ ἔτι βασιλεὺσ καὶ οἱ ἄλλοι οἱ περὶ βασιλέα ταῦτα ποιοῦντεσ διατελοῦσιν. ὅτι μὲν οὖν οὐκ ᾤετο προσήκειν οὐδενὶ ἀρχῆσ ὅστισ μὴ βελτίων εἰή τῶν ἀρχομένων καὶ τοῖσ προειρημένοισ πᾶσι δῆλον, καὶ ὅτι οὕτωσ ἀσκῶν τοὺσ περὶ αὐτὸν πολὺ μάλιστα αὐτὸσ ἐξεπόνει καὶ τὴν ἐγκράτειαν καὶ τὰσ πολεμικὰσ τέχνασ καὶ τὰσ μελέτασ.

καὶ γὰρ ἐπὶ θήραν τοὺσ μὲν ἄλλουσ ἐξῆγεν, ὁπότε μὴ μένειν ἀνάγκη τισ εἰή·

αὐτὸσ δὲ καὶ ὁπότε ἀνάγκη εἰή, οἴκοι ἐθήρα τὰ ἐν τοῖσ παραδείσοισ θηρία τρεφόμενα· καὶ οὔτ’ αὐτόσ ποτε πρὶν ἱδρῶσαι δεῖπνον ᾑρεῖτο οὔτε ἵπποισ ἀγυμνάστοισ σῖτον ἐνέβαλλε· συμπαρεκάλει δὲ καὶ εἰσ ταύτην τὴν θήραν τοὺσ περὶ αὐτὸν σκηπτούχουσ. τοιγαροῦν πολὺ μὲν αὐτὸσ διέφερεν ἐν πᾶσι τοῖσ καλοῖσ ἔργοισ, πολὺ δὲ οἱ περὶ ἐκεῖνον, διὰ τὴν ἀεὶ μελέτην.

παράδειγμα μὲν δὴ τοιοῦτον ἑαυτὸν παρείχετο. πρὸσ δὲ τούτῳ καὶ τῶν ἄλλων οὕστινασ μάλιστα ὁρῴη τὰ καλὰ διώκοντασ, τούτουσ καὶ δώροισ καὶ ἀρχαῖσ καὶ ἕδραισ καὶ πάσαισ τιμαῖσ ἐγέραιρεν· ὥστε πολλὴν πᾶσι φιλοτιμίαν ἐνέβαλλεν ὅπωσ ἕκαστοσ ὅτι ἄριστοσ φανήσοιτο Κύρῳ. καταμαθεῖν δὲ τοῦ Κύρου δοκοῦμεν ὡσ οὐ τούτῳ μόνῳ ἐνόμιζε χρῆναι τοὺσ ἄρχοντασ τῶν ἀρχομένων διαφέρειν, τῷ βελτίονασ αὐτῶν εἶναι, ἀλλὰ καὶ καταγοητεύειν ᾤετο χρῆναι αὐτούσ.

στολήν τε γοῦν εἵλετο τὴν Μηδικὴν αὐτόσ τε φορεῖν καὶ τοὺσ κοινῶνασ ταύτην ἔπεισεν ἐνδύεσθαι· ‐ αὕτη γὰρ αὐτῷ συγκρύπτειν ἐδόκει εἴ τίσ τι ἐν τῷ σώματι ἐνδεὲσ ἔχοι, καὶ καλλίστουσ καὶ μεγίστουσ ἐπιδεικνύναι τοὺσ φοροῦντασ· καὶ γὰρ τὰ ὑποδήματα τοιαῦτα ἔχουσιν ἐν οἷσ μάλιστα λαθεῖν ἔστι καὶ ὑποτιθεμένουσ τι, ὥστε δοκεῖν μείζουσ εἶναι ἢ εἰσί·

‐ καὶ ὑποχρίεσθαι δὲ τοὺσ ὀφθαλμοὺσ προσίετο, ὡσ εὐοφθαλμότεροι φαίνοιντο ἢ εἰσί, καὶ ἐντρίβεσθαι, ὡσ εὐχροώτεροι ὁρῷντο ἢ πεφύκασιν. ἐμελέτησε δὲ καὶ ὡσ μὴ πτύοντεσ μηδὲ ἀπομυττόμενοι φανεροὶ εἰε͂ν, μηδὲ μεταστρεφόμενοι ἐπὶ θέαν μηδενόσ, ὡσ οὐδὲν θαυμάζοντεσ.

πάντα δὲ ταῦτα ᾤετο φέρειν τι εἰσ τὸ δυσκαταφρονητοτέρουσ φαίνεσθαι τοῖσ ἀρχομένοισ. οὓσ μὲν δὴ ἄρχειν ᾤετο χρῆναι, δι’ ἑαυτοῦ οὕτω κατεσκεύασε καὶ μελέτῃ καὶ τῷ σεμνῶσ προεστάναι αὐτῶν·

οὓσ δ’ αὖ κατεσκεύαζεν εἰσ τὸ δουλεύειν, τούτουσ οὔτε μελετᾶν τῶν ἐλευθερίων πόνων οὐδένα παρώρμα οὔθ’ ὅπλα κεκτῆσθαι ἐπέτρεπεν· ἐπεμελεῖτο δὲ ὅπωσ μήτε ἄσιτοι μήτε ἄποτοί ποτε ἔσοιντο ἐλευθερίων ἕνεκα μελετημάτων. καὶ γὰρ ὁπότε ἐλαύνοιεν τὰ θηρία τοῖσ ἱππεῦσιν εἰσ τὰ πεδία, φέρεσθαι σῖτον εἰσ θήραν τούτοισ ἐπέτρεπε, τῶν δὲ ἐλευθέρων οὐδενί·

καὶ ὁπότε πορεία εἰή, ἦγεν αὐτοὺσ πρὸσ τὰ ὕδατα ὥσπερ τὰ ὑποζύγια. καὶ ὁπότε δὲ ὡρ́α εἰή ἀρίστου, ἀνέμενεν αὐτοὺσ ἔστ’ ἐμφάγοιέν τι, ὡσ μὴ βουλιμιῷεν· ὥστε καὶ οὗτοι αὐτὸν ὥσπερ οἱ ἄριστοι πατέρα ἐκάλουν, ὅτι ἐπεμέλετο αὐτῶν ὅπωσ ἀναμφιλόγωσ ἀεὶ ἀνδράποδα διατελοῖεν. τῇ μὲν δὴ ὅλῃ Περσῶν ἀρχῇ οὕτω τὴν ἀσφάλειαν κατεσκεύαζεν.

αὑτῷ δὲ ὅτι μὲν οὐχ ὑπὸ τῶν καταστραφέντων κίνδυνοσ εἰή παθεῖν τι ἰσχυρῶσ ἐθάρρει· καὶ γὰρ ἀνάλκιδασ ἡγεῖτο εἶναι αὐτοὺσ καὶ ἀσυντάκτουσ ὄντασ ἑώρα, καὶ πρὸσ τούτοισ οὐδ’ ἐπλησίαζε τούτων οὐδεὶσ αὐτῷ οὔτε νυκτὸσ οὔτε ἡμέρασ. οὓσ δὲ κρατίστουσ τε ἡγεῖτο καὶ ὡπλισμένουσ καὶ ἁθρόουσ ὄντασ ἑώρα ‐ καὶ τοὺσ μὲν αὐτῶν ᾔδει ἱππέων ἡγεμόνασ ὄντασ, τοὺσ δὲ πεζῶν·

πολλοὺσ δὲ αὐτῶν καὶ φρονήματα ἔχοντασ ᾐσθάνετο ὡσ ἱκανοὺσ ὄντασ ἄρχειν· καὶ τοῖσ φύλαξι δὲ αὐτοῦ οὗτοι μάλιστα ἐπλησίαζον, καὶ αὐτῷ δὲ τῷ Κύρῳ τούτων πολλοὶ πολλάκισ συνεμίγνυσαν· ἀνάγκη γὰρ ἦν, ὅ τι καὶ χρῆσθαι ἔμελλεν αὐτοῖσ ‐ ὑπὸ τούτων οὖν καὶ κίνδυνοσ ἦν αὐτὸν μάλιστα παθεῖν τι κατὰ πολλοὺσ τρόπουσ. σκοπῶν οὖν ὅπωσ ἂν αὐτῷ καὶ τὰ ἀπὸ τούτων ἀκίνδυνα γένοιτο, τὸ μὲν περιελέσθαι αὐτῶν τὰ ὅπλα καὶ ἀπολέμουσ ποιῆσαι ἀπεδοκίμασε, καὶ ἄδικον ἡγούμενοσ καὶ κατάλυσιν τῆσ ἀρχῆσ ταύτην νομίζων·

τὸ δ’ αὖ μὴ προσίεσθαι αὐτοὺσ καὶ τὸ ἀπιστοῦντα φανερὸν εἶναι ἀρχὴν ἡγήσατο πολέμου· ἓν δὲ ἀντὶ πάντων τούτων ἔγνω καὶ κράτιστον εἶναι πρὸσ τὴν ἑαυτοῦ ἀσφάλειαν καὶ κάλλιστον, εἰ δύναιτο ποιῆσαι τοὺσ κρατίστουσ ἑαυτῷ μᾶλλον φίλουσ ἢ ἀλλήλοισ.

ὡσ οὖν ἐπὶ τὸ φιλεῖσθαι δοκεῖ ἡμῖν ἐλθεῖν, τοῦτο πειρασόμεθα διηγήσασθαι.

MENU NAVIGATION

호흡부호 보기

강세부호 보기

장단부호 보기

작은 Iota 보기

모든 부호 보기

헬라어 텍스트

Xenophon, Cyropaedia, Κύρου Παιδείασ Η, chapter 1

(크세노폰, Cyropaedia, Κύρου Παιδείασ Η, chapter 1)

상위

목록

SEARCH

MENU NAVIGATION