Septuagint, Liber Sapientiae

(70인역 성경, 지혜서)

ΑΓΑΠΗΣΑΤΕ δικαιοσύνην, οἱ κρίνοντεσ τὴν γῆν, φρονήσατε περὶ τοῦ Κυρίου ἐν ἀγαθότητι, καὶ ἐν ἁπλότητι καρδίασ ζητήσατε αὐτόν. ὅτι εὑρίσκεται τοῖσ μὴ πειράζουσιν αὐτόν, ἐμφανίζεται δὲ τοῖσ μὴ ἀπιστοῦσιν αὐτῷ. σκολιοὶ γὰρ λογισμοὶ χωρίζουσιν ἀπὸ Θεοῦ, δοκιμαζομένη τε ἡ δύναμισ ἐλέγχει τοὺσ ἄφρονασ. ὅτι εἰσ κακότεχνον ψυχὴν οὐκ εἰσελεύσεται σοφία, οὐδὲ κατοικήσει ἐν σώματι κατάχρεῳ ἁμαρτίασ. ἅγιον γὰρ πνεῦμα παιδείασ φεύξεται δόλον καὶ ἀπαναστήσεται ἀπὸ λογισμῶν ἀσυνέτων καὶ ἐλεγχθήσεται ἐπελθούσησ ἀδικίασ. φιλάνθρωπον γὰρ πνεῦμα σοφία καὶ οὐκ ἀθῳώσει βλάσφημον ἀπὸ χειλέων αὐτοῦ. ὅτι τῶν νεφρῶν αὐτοῦ μάρτυσ ὁ Θεὸσ καὶ τῆσ καρδίασ αὐτοῦ ἐπίσκοποσ ἀληθὴσ καὶ τῆσ γλώσσησ ἀκουστήσ. ὅτι πνεῦμα Κυρίου πεπλήρωκε τὴν οἰκουμένην, καὶ τὸ συνέχον τὰ πάντα γνῶσιν ἔχει φωνῆσ. διὰ τοῦτο φθεγγόμενοσ ἄδικα οὐδεὶσ μὴ λάθῃ, οὐδὲ μὴ παροδεύσῃ αὐτὸν ἐλέγχουσα ἡ δίκη. ἐν γὰρ διαβουλίοισ ἀσεβοῦσ ἐξέτασισ ἔσται, λόγων δὲ αὐτοῦ ἀκοὴ πρὸσ Κύριον ἥξει εἰσ ἔλεγχον ἀνομημάτων αὐτοῦ. ὅτι οὖσ ζηλώσεωσ ἀκροᾶται τὰ πάντα, καὶ θροῦσ γογγυσμῶν οὐκ ἀποκρύπτεται. φυλάξασθε τοίνυν γογγυσμὸν ἀνωφελῆ καὶ ἀπὸ καταλαλιᾶσ φείσασθε γλώσσησ. ὅτι φθέγμα λαθραῖον κενὸν οὐ πορεύσεται, στόμα δὲ καταψευδόμενον ἀναιρεῖ ψυχήν. μὴ ζηλοῦτε θάνατον ἐν πλάνῃ ζωῆσ ὑμῶν, μηδὲ ἐπισπᾶσθε ὄλεθρον ἔργοισ χειρῶν ὑμῶν. ὅτι ὁ Θεὸσ θάνατον οὐκ ἐποίησεν, οὐδὲ τέρπεται ἐπ̓ ἀπωλείᾳ ζώντων. ἔκτισε γὰρ εἰσ τὸ εἶναι τὰ πάντα, καὶ σωτήριοι αἱ γενέσεισ τοῦ κόσμου, καὶ οὐκ ἔστιν ἐν αὐταῖσ φάρμακον ὀλέθρου οὔτε ᾅδου βασίλειον ἐπὶ γῆσ. δικαιοσύνη γὰρ ἀθάνατόσ ἐστιν. Ἀσεβεῖσ δὲ ταῖσ χερσὶ καὶ τοῖσ λόγοισ προσεκαλέσαντο αὐτόν, φίλον ἡγησάμενοι αὐτὸν ἐτάκησαν καὶ συνθήκην ἔθεντο πρὸσ αὐτόν, ὅτι ἄξιοί εἰσι τῆσ ἐκείνου μερίδοσ εἶναι. ΕΙΠΟΝ γὰρ ἐν ἑαυτοῖσ λογισάμενοι οὐκ ὀρθῶσ. ὀλίγοσ ἐστὶ καὶ λυπηρὸσ ὁ βίοσ ἡμῶν, καὶ οὐκ ἔστιν ἴασισ ἐν τελευτῇ ἀνθρώπου, καὶ οὐκ ἐγνώσθη ὁ ἀναλύσασ ἐξ ᾅδου.

ὅτι αὐτοσχεδίωσ ἐγεννήθημεν, καὶ μετὰ τοῦτο ἐσόμεθα ὡσ οὐχ ὑπάρξαντεσ. ὅτι καπνὸσ ἡ πνοὴ ἐν ρισὶν ἡμῶν, καὶ ὁ λόγοσ σπινθὴρ ἐν κινήσει καρδίασ ἡμῶν, οὗ σβεσθέντοσ τέφρα ἀποβήσεται τὸ σῶμα καὶ τὸ πνεῦμα διαχυθήσεται ὡσ χαῦνοσ ἀήρ. καὶ τὸ ὄνομα ἡμῶν ἐπιλησθήσεται ἐν χρόνῳ, καὶ οὐθεὶσ μνημονεύσει τῶν ἔργων ἡμῶν. καὶ παρελεύσεται ὁ βίοσ ἡμῶν ὡσ ἴχνη νεφέλησ καὶ ὡσ ὁμίχλη διασκεδασθήσεται διωχθεῖσα ὑπὸ ἀκτίνων ἡλίου καὶ ὑπὸ θερμότητοσ αὐτοῦ βαρυνθεῖσα. σκιᾶσ γὰρ πάροδοσ ὁ βίοσ ἡμῶν, καὶ οὐκ ἔστιν ἀναποδισμὸσ τῆσ τελευτῆσ ἡμῶν, ὅτι κατεσφραγίσθη, καὶ οὐδείσ ἀναστρέφει. δεῦτε οὖν καὶ ἀπολαύσωμεν τῶν ὄντων ἀγαθῶν καὶ χρησώμεθα τῇ κτίσει ὡσ ἐν νεότητι σπουδαίωσ. οἴνου πολυτελοῦσ καὶ μύρων πλησθῶμεν, καὶ μὴ παροδευσάτω ἡμᾶσ ἄνθοσ ἀέροσ. στεψώμεθα ρόδων κάλυξι πρὶν ἢ μαρανθῆναι. μηδεὶσ ἡμῶν ἄμοιροσ ἔστω τῆσ ἡμετέρασ ἀγερωγίασ, πανταχῆ καταλίπωμεν σύμβολα τῆσ εὐφροσύνησ, ὅτι αὕτη ἡ μερὶσ ἡμῶν καὶ ὁ κλῆροσ οὗτοσ. καταδυναστεύσωμεν πένητα δίκαιον, μὴ φεισώμεθα χήρασ, μηδὲ πρεσβύτου ἐντραπῶμεν πολιὰσ πολυχρονίουσ. ἔστω δὲ ἡμῶν ἡ ἰσχὺσ νόμοσ τῆσ δικαιοσύνησ, τὸ γὰρ ἀσθενὲσ ἄχρηστον ἐλέγχεται. ἐνεδρεύσωμεν δὲ τὸν δίκαιον, ὅτι δύσχρηστοσ ἡμῖν ἐστι καὶ ἐναντιοῦται τοῖσ ἔργοισ ἡμῶν καὶ ὀνειδίζει ἡμῖν ἁμαρτήματα νόμου καὶ ἐπιφημίζει ἡμῖν ἁμαρτήματα παιδείασ ἡμῶν. ἐπαγγέλλεται γνῶσιν ἔχειν Θεοῦ καὶ παῖδα Κυρίου ἑαυτὸν ὀνομάζει. ἐγένετο ἡμῖν εἰσ ἔλεγχον ἐννοιῶν ἡμῶν. βαρύσ ἐστιν ἡμῖν καὶ βλεπόμενοσ, ὅτι ἀνόμοιοσ τοῖσ ἄλλοισ ὁ βίοσ αὐτοῦ, καὶ ἐξηλλαγμέναι αἱ τρίβοι αὐτοῦ. εἰσ κίβδηλον ἐλογίσθημεν αὐτῷ, καὶ ἀπέχεται τῶν ὁδῶν ἡμῶν ὡσ ἀπὸ ἀκαθαρσιῶν. μακαρίζει ἔσχατα δικαίων καὶ ἀλαζονεύεται πατέρα Θεόν. ἴδωμεν εἰ οἱ λόγοι αὐτοῦ ἀληθεῖσ, καὶ πειράσωμεν τὰ ἐν ἐκβάσει αὐτοῦ. εἰ γάρ ἐστιν ὁ δίκαιοσ υἱὸσ Θεοῦ, ἀντιλήψεται αὐτοῦ καὶ ρύσεται αὐτὸν ἐκ χειρὸσ ἀνθεστηκότων. ὕβρει καὶ βασάνῳ ἐτάσωμεν αὐτόν, ἵνα γνῶμεν τὴν ἐπιείκειαν αὐτοῦ καὶ δοκιμάσωμεν τὴν ἀνεξικακίαν αὐτοῦ. θανάτῳ ἀσχήμονι καταδικάσωμεν αὐτόν, ἔσται γὰρ αὐτοῦ ἐπισκοπὴ ἐκ λόγων αὐτοῦ. Ταῦτα ἐλογίσαντο, καὶ ἐπλανήθησαν. ἀπετύφλωσε γὰρ αὐτοὺσ ἡ κακία αὐτῶν, καὶ οὐκ ἔγνωσαν μυστήρια Θεοῦ, οὐδὲ μισθὸν ἤλπισαν ὁσιότητοσ, οὐδὲ ἔκριναν γέρασ ψυχῶν ἀμώμων. ὅτι ὁ Θεὸσ ἔκτισε τὸν ἄνθρωπον ἐπ̓ ἀφθαρσίᾳ καὶ εἰκόνα τῆσ ἰδίασ ἰδιότητοσ ἐποίησεν αὐτόν. φθόνῳ δέ διαβόλου θάνατοσ εἰσῆλθεν εἰσ τόν κόσμον, πειράζουσι δὲ αὐτὸν οἱ τῆσ ἐκείνου μερίδοσ ὄντεσ. ΔΙΚΑΙΩΝ δὲ ψυχαὶ ἐν χειρὶ Θεοῦ, καὶ οὐ μὴ ἅψηται αὐτῶν βάσανοσ.

ἔδοξαν ἐν ὀφθαλμοῖσ ἀφρόνων τεθνάναι, καὶ ἐλογίσθη κάκωσισ ἡ ἔξοδοσ αὐτῶν καί ἡ ἀφ̓ ἡμῶν πορεία σύντριμμα, οἱ δέ εἰσιν ἐν εἰρήνῃ. καὶ γὰρ ἐν ὄψει ἀνθρώπων ἐὰν καλασθῶσιν, ἡ ἐλπὶσ αὐτῶν ἀθανασίασ πλήρησ. καὶ ὀλίγα παιδευθέντεσ μεγάλα εὐεργετηθήσονται, ὅτι ὁ Θεὸσ ἐπείρασεν αὐτοὺσ καὶ εὗρεν αὐτοὺσ ἀξίουσ ἑαυτοῦ. ὡσ χρυσὸν ἐν χωνευτηρίῳ ἐδοκίμασεν αὐτοὺσ καὶ ὡσ ὁλοκάρπωμα θυσίασ προσεδέξατο αὐτούσ. καὶ ἐν καιρῷ ἐπισκοπῆσ αὐτῶν ἀναλάμψουσι καὶ ὡσ σπινθῆρεσ ἐν καλάμῃ διαδραμοῦνται. κρινοῦσιν ἔθνη καὶ κρατήσουσι λαῶν, καὶ βασιλεύσει αὐτῶν Κύριοσ εἰσ τοὺσ αἰῶνασ. οἱ πεποιθότεσ ἐπ̓ αὐτῷ συνήσουσιν ἀλήθειαν, καὶ οἱ πιστοὶ ἐν ἀγάπῃ προσμενοῦσιν αὐτῷ, ὅτι χάρισ καὶ ἔλεοσ ἐν τοῖσ ὁσίοισ αὐτοῦ, καὶ ἐπισκοπὴ ἐν τοῖσ ἐκλεκτοῖσ αὐτοῦ. Οἱ δὲ ἀσεβεῖσ καθὰ ἐλογίσαντο ἕξουσιν ἐπιτιμίαν, οἱ ἀμελήσαντεσ τοῦ δικαίου καὶ τοῦ Κυρίου ἀποστάντεσ. σοφίαν γὰρ καὶ παιδείαν ὁ ἐξουθενῶν ταλαίπωροσ, καὶ κενὴ ἡ ἐλπὶσ αὐτῶν, καὶ οἱ κόποι ἀνόνητοι καὶ ἄχρηστα τὰ ἔργα αὐτῶν. αἱ γυναῖκεσ αὐτῶν ἄφρονεσ, καί πονηρὰ τὰ τέκνα αὐτῶν, ἐπικατάρατοσ ἡ γένεσισ αὐτῶν. ὅτι μακαρία στεῖρα ἡ ἀμίαντοσ, ἥτισ οὐκ ἔγνω κοίτην ἐν παραπτώματι, ἕξει καρπόν ἐν ἐπισκοπῇ ψυχῶν, καὶ εὐνοῦχοσ ὁ μὴ ἐργασάμενοσ ἐν χειρὶ ἀνόμημα, μηδὲ ἐνθυμηθεὶσ κατὰ τοῦ Κυρίου πονηρά, δοθήσεται γὰρ αὐτῷ τῆσ πίστεωσ χάρισ ἐκλεκτὴ καὶ κλῆροσ ἐν ναῷ Κυρίου θυμηρέστεροσ. ἀγαθῶν γὰρ πόνων καρπὸσ εὐκλεήσ, καὶ ἀδιάπτωτοσ ἡ ρίζα τῆσ φρονήσεωσ. τέκνα δὲ μοιχῶν ἀτέλεστα ἔσται, καὶ ἐκ παρανόμου κοίτησ σπέρμα ἀφανισθήσεται. ἐάν τε γὰρ μακρόβιοι γένωνται, εἰσ οὐθὲν λογισθήσονται, καὶ ἄτιμον ἐπ̓ ἐσχάτων τὸ γῆρασ αὐτῶν. ἐάν τε ὀξέωσ τελευτήσωσιν, οὐχ ἕξουσιν ἐλπίδα, οὐδὲ ἐν ἡμέρᾳ διαγνώσεωσ παραμύθιον. γενεᾶσ γὰρ ἀδίκου χαλεπὰ τὰ τέλη. ΚΡΕΙΣΣΩΝ ἀτεκνία μετὰ ἀρετῆσ. ἀθανασία γάρ ἐστιν ἐν μνήμῃ αὐτῆσ, ὅτι καὶ παρὰ Θεῷ γινώσκεται καὶ παρὰ ἀνθρώποισ.

παροῦσάν τε μιμοῦνται αὐτὴν καὶ ποθοῦσιν ἀπελθοῦσαν. καὶ ἐν τῷ αἰῶνι στεφανηφοροῦσα πομπεύει τὸν τῶν ἀμιάντων ἄθλων ἀγῶνα νικήσασα. πολύγονον δὲ ἀσεβῶν πλῆθοσ οὐ χρησιμεύσει, καὶ ἐκ νόθων μοσχευμάτων οὐ δώσει ρίζαν εἰσ βάθοσ, οὐδὲ ἀσφαλῆ βάσιν ἑδράσει. κἂν γὰρ ἐν κλάδοισ πρὸσ καιρὸν ἀναθάλῃ, ἐπισφαλῶσ βεβηκότα ὑπὸ ἀνέμου σαλευθήσεται καὶ ὑπὸ βίασ ἀνέμων ἐκριζωθήσεται. περικλασθήσονται κλῶνεσ ἀτέλεστοι, καὶ ὁ καρπὸσ αὐτῶν ἄχρηστοσ, ἄωροσ εἰσ βρῶσιν καὶ εἰσ οὐθὲν ἐπιτήδειοσ. ἐκ γὰρ ἀνόμων ὕπνων τέκνα γεννώμενα μάρτυρέσ εἰσι πονηρίασ κατὰ γονέων ἐν ἐξετασμῷ αὐτῶν. Δίκαιοσ δὲ ἐὰν φθάσῃ τελευτῆσαι, ἐν ἀναπαύσει ἔσται. γῆρασ γὰρ τίμιον οὐ τὸ πολυχρόνιον οὐδὲ ἀριθμῷ ἐτῶν μεμέτρηται. πολιὰ δέ ἐστι φρόνησισ ἀνθρώποισ καὶ ἡλικία γήρωσ βίοσ ἀκηλίδωτοσ. εὐάρεστοσ τῷ Θεῷ γενόμενοσ ἠγαπήθη καὶ ζῶν μεταξὺ ἁμαρτωλῶν μετετέθη. ἡρπάγη, μὴ κακία ἀλλάξῃ σύνεσιν αὐτοῦ ἢ δόλοσ ἀπατήσῃ ψυχὴν αὐτοῦ. βασκανία γὰρ φαυλότητοσ ἀμαυροῖ τὰ καλά, καὶ ρεμβασμὸσ ἐπιθυμίασ μεταλλεύει νοῦν ἄκακον. τελειωθεὶσ ἐν ὀλίγῳ ἐπλήρωσε χρόνουσ μακρούσ, ἀρεστὴ γὰρ ἦν Κυρίῳ ἡ ψυχὴ αὐτοῦ. διὰ τοῦτο ἔσπευσεν ἐκ μέσου πονηρίασ. οἱ δὲ λαοὶ ἰδόντεσ καὶ μὴ νοήσαντεσ, μηδὲ θέντεσ ἐπὶ διανοίᾳ τὸ τοιοῦτον, ὅτι χάρισ καὶ ἔλεοσ ἐν τοῖσ ἐκλεκτοῖσ αὐτοῦ καὶ ἐπισκοπὴ ἐν τοῖσ ὁσίοισ αὐτοῦ. κατακρινεῖ δὲ δίκαιοσ καμὼν τοὺσ ζῶντασ ἀσεβεῖσ καὶ νεότησ τελεσθεῖσα ταχέωσ πολυετὲσ γῆρασ ἀδίκου. ὄψονται γὰρ τελευτὴν σοφοῦ καὶ οὐ νοήσουσι τί ἐβουλεύσατο περὶ αὐτοῦ καὶ εἰσ τί ἠσφαλίσατο αὐτὸν ὁ Κύριοσ. ὄψονται καὶ ἐξουθενήσουσιν, αὐτοὺσ δὲ ὁ Κύριοσ ἐκγελάσεται καὶ ἔσονται μετὰ τοῦτο εἰσ πτῶμα ἄτιμον καὶ εἰσ ὕβριν ἐν νεκροῖσ δἰ αἰῶνοσ, ὅτι ρήξει αὐτοὺσ ἀφώνουσ πρηνεῖσ καὶ σαλεύσει αὐτοὺσ ἐκ θεμελίων καὶ ἕωσ ἐσχάτου χερσωθήσονται καὶ ἔσονται ἐν ὀδύνῃ, καὶ ἡ μνήμη αὐτῶν ἀπολεῖται. ἐλεύσονται ἐν συλλογισμῷ ἁμαρτημάτων αὐτῶν δειλοί, καὶ ἐλέγξει αὐτοὺσ ἐξεναντίασ τὰ ἀνομήματα αὐτῶν. ΤΟΤΕ στήσεται ἐν παρρησίᾳ πολλῇ ὁ δίκαιοσ κατὰ πρόσωπον τῶν θλιψάντων αὐτὸν καὶ τῶν ἀθετούντων τοὺσ πόνουσ αὐτοῦ.

ἰδόντεσ ταραχθήσονται φόβῳ δεινῷ καὶ ἐκστήσονται ἐπὶ τῷ παραδόξῳ τῆσ σωτηρίασ. ἐροῦσιν ἐν ἑαυτοῖσ μετανοοῦντεσ καὶ διὰ στενοχωρίαν πνεύματοσ στενάξονται καὶ ἐροῦσιν. οὗτοσ ἦν ὃν ἔσχομέν ποτε εἰσ γέλωτα καὶ εἰσ παραβολὴν ὀνειδισμοῦ οἱ ἄφρονεσ. τὸν βίον αὐτοῦ ἐλογισάμεθα μανίαν καὶ τὴν τελευτὴν αὐτοῦ ἄτιμον. πῶσ κατελογίσθη ἐν υἱοῖσ Θεοῦ καὶ ἐν ἁγίοισ ὁ κλῆροσ αὐτοῦ ἐστιν̣ ἄρα ἐπλανήθημεν ἀπὸ ὁδοῦ ἀληθείασ, καὶ τὸ τῆσ δικαιοσύνησ φῶσ οὐκ ἔλαμψεν ἡμῖν, καὶ ὁ ἥλιοσ οὐκ ἀνέτειλεν ἡμῖν. ἀνομίασ ἐνεπλήσθημεν τρίβοισ καὶ ἀπωλείασ καὶ διωδεύσαμεν ἐρήμουσ ἀβάτουσ, τὴν δὲ ὁδὸν Κυρίου οὐκ ἔγνωμεν. τί ὠφέλησεν ἡμᾶσ ἡ ὑπερηφανία̣ καὶ τί πλοῦτοσ μετὰ ἀλαζονίασ συμβέβληται ἡμῖν̣ παρῆλθεν ἐκεῖναι πάντα ὡσ σκιὰ καὶ ὡσ ἀγγελία παρατρέχουσα. ὡσ ναῦσ διερχομένη κυμαινόμενον ὕδωρ, ἧσ διαβάσησ οὐκ ἔστιν ἴχνοσ εὑρεῖν, οὐδὲ ἀτραπὸν τρόπιοσ αὐτῆσ ἐν κύμασιν. ἢ ὡσ ὀρνέου διαπτάντοσ ἀέρα οὐθὲν εὑρίσκεται τεκμήριον πορείασ, πληγῇ δὲ ταρσῶν μαστιζόμενον πνεῦμα κοῦφον καὶ σχιζόμενον βίᾳ ροίζου, κινουμένων πτερύγων διωδεύθη, καὶ μετὰ τοῦτο οὐχ εὑρέθη σημεῖον ἐπιβάσεωσ ἐν αὐτῷ. ἢ ὡσ βέλουσ βληθέντοσ ἐπὶ σκοπόν, τμηθεὶσ ὁ ἀὴρ εὐθέωσ εἰσ ἑαυτὸν ἀνελύθη ὡσ ἀγνοῆσαι τὴν δίοδον αὐτοῦ. οὕτωσ καὶ ἡμεῖσ γεννηθέντεσ ἐξελίπομεν καὶ ἀρετῆσ μὲν σημεῖον οὐδὲν ἔσχομεν δεῖξαι, ἐν δὲ τῇ κακίᾳ ἡμῶν κατεδαπανήθημεν. ὅτι ἐλπὶσ ἀσεβοῦσ ὡσ φερόμενοσ χνοῦσ ὑπὸ ἀνέμου καὶ ὡσ πάχνη ὑπὸ λαίλαποσ διωχθεῖσα λεπτὴ καὶ ὡσ καπνὸσ ὑπό ἀνέμου διεχύθη καὶ ὡσ μνεία καταλύτου μονοημέρου παρώδευσε. Δίκαιοι δὲ εἰσ τὸν αἰῶνα ζῶσι, καὶ ἐν Κυρίῳ ὁ μισθὸσ αὐτῶν, καὶ ἡ φροντὶσ αὐτῶν παρὰ Ὑψίστῳ. διὰ τοῦτο λήψονται τὸ βασίλειον τῆσ εὐπρεπείασ καὶ τὸ διάδημα τοῦ κάλλουσ ἐκ χειρὸσ Κυρίου, ὅτι τῇ δεξιᾷ σκεπάσει αὐτοὺσ καὶ τῷ βραχίονι ὑπερασπιεῖ αὐτῶν. λήψεται πανοπλίαν τὸν ζῆλον αὐτοῦ καὶ ὁπλοποιήσει τὴν κτίσιν εἰσ ἄμυναν ἐχθρῶν. ἐνδύσεται θώρακα δικαιοσύνην καὶ περιθήσεται κόρυθα κρίσιν ἀνυπόκριτον. λήψεται ἀσπίδα ἀκαταμάχητον ὁσιότητα, ὀξυνεῖ δὲ ἀπότομον ὀργὴν εἰσ ρομφαίαν, συνεκπολεμήσει δὲ αὐτῷ ὁ κόσμοσ ἐπὶ τοὺσ παράφρονασ. πορεύσονται εὔστοχοι βολίδεσ ἀστραπῶν καὶ ὡσ ἀπὸ εὐκύκλου τόξου τῶν νεφῶν ἐπί σκοπὸν ἁλοῦνται, καὶ ἐκ πετροβόλου θυμοῦ πλήρεισ ριφήσονται χάλαζαι. ἀγανακτήσει κατ̓ αὐτῶν ὕδωρ θαλάσσησ, ποταμοὶ δὲ συγκλύσουσιν ἀποτόμωσ. ἀντιστήσεται αὐτοῖσ πνεῦμα δυνάμεωσ καὶ ὡσ λαῖλαψ ἐκλικμήσει αὐτούσ. καὶ ἐρημώσει πᾶσαν τὴν γῆν ἀνομία, καὶ ἡ κακοπραγία περιτρέψει θρόνουσ δυναστῶν. ΑΚΟΥΣΑΤΕ οὖν, βασιλεῖσ, καὶ σύνετε. μάθετε, δικασταὶ περάτων γῆσ.

ἐνωτίσασθε οἱ κρατοῦντεσ πλήθουσ καὶ γεγαυρωμένοι ἐπὶ ὄχλοισ ἐθνῶν. ὅτι ἐδόθη παρὰ τοῦ Κυρίου ἡ κράτησισ ὑμῖν καὶ ἡ δυναστεία παρὰ Ὑψίστου, ὃσ ἐξετάσει ὑμῶν τὰ ἔργα καὶ τὰσ βουλὰσ διερευνήσει. ὅτι ὑπηρέται ὄντεσ τῆσ αὐτοῦ βασιλείασ οὐκ ἐκρίνατε ὀρθῶσ, οὐδὲ ἐφυλάξατε νόμον, οὐδὲ κατὰ τὴν βουλὴν τοῦ Θεοῦ ἐπορεύθητε. φρικτῶσ καὶ ταχέωσ ἐπιστήσεται ὑμῖν, ὅτι κρίσισ ἀπότομοσ ἐν τοῖσ ὑπερέχουσι γίνεται. ὁ γὰρ ἐλάχιστοσ συγγνωστόσ ἐστιν ἐλέουσ, δυνατοὶ δὲ δυνατῶσ ἐτασθήσονται. οὐ γὰρ ὑποστελεῖται πρόσωπον ὁ πάντων δεσπότησ, οὐδὲ ἐντραπήσεται μέγεθοσ, ὅτι μικρὸν καὶ μέγαν αὐτὸσ ἐποίησεν ὁμοίωσ τε προνοεῖ περὶ πάντων. τοῖσ δὲ κραταιοῖσ ἰσχυρὰ ἐφίσταται ἔρευνα. πρὸσ ὑμᾶσ οὖν, ὦ τύραννοι, οἱ λόγοι μου, ἵνα μάθητε σοφίαν καὶ μὴ παραπέσητε. οἱ γὰρ φυλάξαντεσ ὁσίωσ τὰ ὅσια ὁσιωθήσονται, καὶ οἱ διδαχθέντεσ αὐτὰ εὑρήσουσιν ἀπολογίαν. ἐπιθυμήσατε οὖν τῶν λόγων μου, ποθήσατε καὶ παιδευθήσεσθε. Λαμπρὰ καὶ ἀμάραντόσ ἐστιν ἡ σοφία και εὐχερῶσ θεωρεῖται ὑπὸ τῶν ἀγαπώντων αὐτὴν καὶ εὑρίσκεται ὑπὸ τῶν ζητούντων αὐτήν, φθάνει τοὺσ ἐπιθυμοῦντασ προγνωσθῆναι. ὁ ὀρθρίσασ πρὸσ αὐτὴν οὐ κοπιάσει, πάρεδρον γὰρ εὑρήσει τῶν πυλῶν αὐτοῦ. τὸ γὰρ ἐνθυμηθῆναι περὶ αὐτῆσ φρονήσεωσ τελειότησ, καὶ ὁ ἀγρυπνήσασ δἰ αὐτὴν ταχέωσ ἀμέριμνοσ ἔσται. ὅτι τοὺσ ἀξίουσ αὐτῆσ αὕτη περιέρχεται ζητοῦσα καὶ ἐν ταῖσ τρίβοισ φαντάζεται αὐτοῖσ εὐμενῶσ καὶ ἐν πάσῃ ἐπινοίᾳ ὑπαντᾷ αὐτοῖσ. ἀρχὴ γὰρ αὐτῆσ ἡ ἀληθεστάτη παιδείασ ἐπιθυμία, φροντὶσ δὲ παιδείασ ἀγάπη, ἀγάπη δέ τήρησισ νόμων αὐτῆσ, προσοχὴ δὲ νόμων βεβαίωσισ ἀφθαρσίασ, ἀφθαρσία δὲ ἐγγὺσ εἶναι ποιεῖ Θεοῦ. ἐπιθυμία ἄρα σοφίασ ἀνάγει ἐπὶ βασιλείαν. εἰ οὖν ἥδεσθε ἐπὶ θρόνοισ καὶ σκήπτροισ, τύραννοι λαῶν, τιμήσατε σοφίαν, ἵνα εἰσ τὸν αἰῶνα βασιλεύσητε. τί δέ ἐστι σοφία καὶ πῶσ ἐγένετο, ἀπαγγελῶ καὶ οὐκ ἀποκρύψω ὑμῖν μυστήρια, ἀλλὰ ἀπ̓ ἀρχῆσ γενέσεωσ ἐξιχνιάσω καὶ θήσω εἰσ τὸ ἐμφανὲσ τὴν γνῶσιν αὐτῆσ καὶ οὐ μὴ παροδεύσω τὴν ἀλήθειαν. οὔτε μὴν φθόνῳ τετηκότι συνοδεύσω, ὅτι οὗτοσ οὐ κοινωνήσει σοφίᾳ. πλῆθοσ δὲ σοφῶν σωτηρία κόσμου, καὶ βασιλεὺσ φρόνιμοσ εὐστάθεια δήμου. ὥστε παιδεύσθε τοῖσ ρήμασί μου, καὶ ὠφεληθήσεσθε. ΕΙΜΙ μὲν κἀγὼ θνητὸσ ἄνθρωποσ ἴσοσ ἅπασι καὶ γηγενοῦσ ἀπόγονοσ πρωτοπλάστου. καὶ ἐν κοιλίᾳ μητρὸσ ἐγλύφην σὰρξ

δεκαμηνιαίῳ χρόνῳ παγεὶσ ἐν αἵματι ἐκ σπέρματοσ ἀνδρὸσ καὶ ἡδονῆσ ὕπνῳ συνελθούσησ. καὶ ἐγώ δὲ γενόμενοσ ἔσπασα τὸν κοινὸν ἀέρα καὶ ἐπὶ τὴν ὁμοιοπαθῆ κατέπεσον γῆν, πρώτην φωνὴν τὴν ὁμοίαν πᾶσιν ἴσα κλαίων. ἐν σπαργάνοισ ἀνετράφην καὶ ἐν φροντίσιν. οὐδεὶσ γὰρ βασιλεὺσ ἑτέραν ἔσχε γενέσεωσ ἀρχήν, μία δὲ πάντων εἴσοδοσ εἰσ τὸν βίον, ἔξοδόσ τε ἴση. διὰ τοῦτο ηὐξάμην, καὶ φρόνησισ ἐδόθη μοι. ἐπεκαλεσάμην, καὶ ἦλθέ μοι πνεῦμα σοφίασ. προέκρινα αὐτὴν σκήπτρων καὶ θρόνων καὶ πλοῦτον οὐδὲν ἡγησάμην ἐν συγκρίσει αὐτῆσ. οὐδὲ ὡμοίωσα αὐτῇ λίθον ἀτίμητον, ὅτι ὁ πᾶσ χρυσὸσ ἐν ὄψει αὐτῆσ ψάμμοσ ὀλίγη, καὶ ὡσ πηλὸσ λογισθήσεται ἄργυροσ ἐναντίον αὐτῆσ. ὑπὲρ ὑγίειαν καὶ εὐμορφίαν ἠγάπησα αὐτὴν καὶ προειλόμην αὐτὴν ἀντὶ φωτὸσ ἔχειν, ὅτι ἀκοίμητον τὸ ἐκ ταύτησ φέγγοσ. ἦλθε δέ μοι τὰ ἀγαθὰ ὁμοῦ πάντα μετ̓ αὐτῆσ καὶ ἀναρίθμητοσ πλοῦτοσ ἐν χερσὶν αὐτῆσ. εὐφράνθην δὲ ἐπὶ πᾶσιν, ὅτι αὐτῶν ἡγεῖται σοφία, ἠγνόουν δὲ αὐτὴν γενέτιν εἶναι τούτων. ἀδόλωσ τε ἔμαθον ἀφθόνωσ τε μεταδίδωμι, τὸν πλοῦτον αὐτῆσ οὐκ ἀποκρύπτομαι. ἀνεκλιπὴσ γὰρ θησαυρόσ ἐστιν ἀνθρώποισ, ὃν οἱ χρησάμενοι πρὸσ Θεὸν ἐστείλαντο φιλίαν διὰ τὰσ ἐκ παιδείασ δωρεὰσ συσταθέντεσ. Ἐμοὶ δὲ δῴη ὁ Θεὸσ εἰπεῖν κατὰ γνώμην καὶ ἐνθυμηθῆναι ἀξίωσ τῶν δεδομένων, ὅτι αὐτὸσ καὶ τῆσ σοφίασ ὁδηγόσ ἐστι καὶ τῶν σοφῶν διορθωτήσ. ἐν γὰρ χειρὶ αὐτοῦ καὶ ἡμεῖσ καὶ οἱ λόγοι ἡμῶν πᾶσά τε φρόνησισ καὶ ἐργατειῶν ἐπιστήμη. αὐτὸσ γάρ μοι ἔδωκε τῶν ὄντων γνῶσιν ἀψευδῆ εἰδέναι σύστασιν κόσμου καὶ ἐνέργειαν στοιχείων, ἀρχὴν καὶ τέλοσ καὶ μεσότητα χρόνων, τροπῶν ἀλλαγὰσ καὶ μεταβολὰσ καιρῶν, ἐνιαυτῶν κύκλουσ καὶ ἀστέρων θέσεισ, φύσεισ ζῴων καὶ θυμοὺσ θηρίων, πνευμάτων βίασ καὶ διαλογισμοὺσ ἀνθρώπων, διαφορὰσ φυτῶν καὶ δυνάμεισ ριζῶν, ὅσα τέ ἐστι κρυπτὰ καὶ ἐμφανῆ ἔγνων. ἡ γὰρ πάντων τεχνῖτισ ἐδίδαξέ με σοφία. Ἔστι γὰρ ἐν αὐτῇ πνεῦμα νοερόν, ἅγιον, μονογενέσ, πολυμερέσ, λεπτόν, εὐκίνητον, τρανόν, ἀμόλυντον, σαφέσ, ἀπήμαντον, φιλάγαθον, ὀξύ, ἀκώλυτον, εὐεργετικόν, φιλάνθρωπον, βέβαιον, ἀσφαλέσ, ἀμέριμνον, παντοδύναμον, πανεπίσκοπον καὶ διὰ πάντων χωροῦν πνευμάτων νοερῶν καθαρῶν λεπτοτάτων. πάσησ γὰρ κινήσεωσ κινητικώτερον σοφία, διήκει δὲ καὶ χωρεῖ διὰ πάντων διὰ τὴν καθαρότητα. ἀτμὶσ γάρ ἐστι τῆσ τοῦ Θεοῦ δυνάμεωσ καὶ ἀπόρροια τῆσ τοῦ Παντοκράτοροσ δόξησ εἰλικρινήσ. διὰ τοῦτο οὐδὲν μεμιαμμένον εἰσ αὐτὴν παρεμπίπτει. ἀπαύγασμα γάρ ἐστι φωτὸσ ἀϊδίου καὶ ἔσοπτρον ἀκηλίδωτον τῆσ τοῦ Θεοῦ ἐνεργείασ καὶ εἰκὼν τῆσ ἀγαθότητοσ αὐτοῦ. μία δὲ οὖσα πάντα δύναται καὶ μένουσα ἐν αὐτῇ τὰ πάντα καινίζει καὶ κατὰ γενεὰσ εἰσ ψυχὰσ ὁσίασ μεταβαίνουσα φίλουσ Θεοῦ καὶ προφήτασ κατασκευάζει. οὐθὲν γὰρ ἀγαπᾷ ὁ Θεὸσ εἰ μὴ τὸν σοφίᾳ συνοικοῦντα. ἔστι γὰρ αὕτη εὐπρεπεστέρα ἡλίου καὶ ὑπὲρ πᾶσαν ἄστρων θέσιν, φωτὶ συγκρινομένη, εὑρίσκεται προτέρα. τοῦτο μὲν γὰρ διαδέχεται νύξ, σοφίασ δὲ οὐ κατισχύει κακία. ΔΙΑΤΕΙΝΕΙ δὲ ἀπὸ πέρατοσ εἰσ πέρασ εὐρώστωσ καὶ διοικεῖ τὰ πάντα χρηστῶσ.

Ταύτην ἐφίλησα καὶ ἐξεζήτησα ἐκ νεότητόσ μου καὶ ἐζήτησα νύμφην ἀγαγέσθαι ἐμαυτῷ καὶ ἐραστὴσ ἐγενόμην τοῦ κάλλουσ αὐτῆσ. εὐγένειαν δοξάζει συμβίωσιν Θεοῦ ἔχουσα, καὶ ὁ πάντων δεσπότησ ἠγάπησεν αὐτήν. μύστισ γὰρ ἐστι τῆσ τοῦ Θεοῦ ἐπιστήμησ καὶ αἱρετὶσ τῶν ἔργων αὐτοῦ. εἰ δὲ πλοῦτόσ ἐστιν ἐπιθυμητὸν κτῆμα ἐν βίῳ, τί σοφίασ πλουσιώτερον τῆσ τὰ πάντα ἐργαζομένησ̣ εἰ δὲ φρόνησισ ἐργάζεται, τίσ αὐτῆσ τῶν ὄντων μᾶλλόν ἐστι τεχνῖτισ̣ καὶ εἰ δικαιοσύνην ἀγαπᾷ τισ, οἱ πόνοι ταύτησ εἰσὶν ἀρεταί. σωφροσύνην γὰρ καὶ φρόνησιν ἐκδιδάσκει, δικαιοσύνην καὶ ἀνδρείαν, ὧν χρησιμώτερον οὐδέν ἐστιν ἐν βίῳ ἀνθρώποισ. εἰ δὲ καὶ πολυπειρίαν ποθεῖ τισ, οἶδε τὰ ἀρχαῖα καὶ τὰ μέλλοντα εἰκάζειν, ἐπίσταται στροφὰσ λόγων καὶ λύσεισ αἰνιγμάτων, σημεῖα καὶ τέρατα προγινώσκει καὶ ἐκβάσεισ καιρῶν καὶ χρόνων. ἔκρινα τοίνυν ταύτην ἀγαγέσθαι πρὸσ συμβίωσιν, εἰδὼσ ὅτι ἔσται μοι σύμβουλοσ ἀγαθῶν καὶ παραίνεσισ φροντίδων καὶ λύπησ. ἕξω δἰ αὐτὴν δόξαν ἐν ὄχλοισ καὶ τιμὴν παρὰ πρεσβυτέροισ ὁ νέοσ. ὀξὺσ εὑρεθήσομαι ἐν κρίσει καὶ ἐν ὄψει δυναστῶν θαυμασθήσομαι. σιγῶντά με περιμενοῦσι καὶ φθεγγομένῳ προσέξουσι καὶ λαλοῦντοσ ἐπί πλεῖον χεῖρα ἐπιθήσουσιν ἐπὶ στόμα αὐτῶν. ἕξω δἰ αὐτὴν ἀθανασίαν καὶ μνήμην αἰώνιον τοῖσ μετ̓ ἐμὲ ἀπολείψω. διοικήσω λαούσ, καὶ ἔθνη ὑποταγήσεταί μοι. φοβηθήσονταί με ἀκούσαντεσ τύραννοι φρικτοί, ἐν πλήθει φανοῦμαι ἀγαθὸσ καὶ ἐν πολέμῳ ἀνδρεῖοσ. εἰσελθὼν εἰσ τὸν οἶκόν μου προσαναπαύσομαι αὐτῇ. οὐ γὰρ ἔχει πικρίαν ἡ συναναστροφή αὐτῆσ, οὐδὲ ὀδύνην ἡ συμβίωσισ αὐτῆσ, ἀλλὰ εὐφροσύνην καὶ χαράν. ταῦτα λογισάμενοσ ἐν ἐμαυτῷ καὶ φροντίσασ ἐν καρδίᾳ μου ὅτι ἐστιν ἀθανασία ἐν συγγενείᾳ σοφίας καὶ ἐν φιλίᾳ αὐτῆσ τέρψισ ἀγαθὴ καὶ ἐν πόνοισ χειρῶν αὐτῆσ πλοῦτοσ ἀνεκλιπὴσ καὶ ἐν συγγυμνασίᾳ ὁμιλίασ αὐτῆσ φρόνησισ καὶ εὔκλεια ἐν κοινωνίᾳ λόγων αὐτῆσ, περιῄειν ζητῶν ὅπωσ λάβω αὐτὴν εἰσ ἐμαυτόν. παῖσ δὲ ἤμην εὐφυὴσ ψυχῆσ τε ἔλαχον ἀγαθῆσ, μᾶλλον δὲ ἀγαθὸσ ὢν ἦλθον εἰσ σῶμα ἀμίαντον. γνοὺσ δὲ ὅτι οὐκ ἄλλωσ ἔσομαι ἐγκρατήσ, ἐὰν μὴ ὁ Θεὸσ δῷ ‐καὶ τοῦτο δ̓ ἦν φρονήσεωσ τὸ εἰδέναι τίνοσ ἡ χάρισ‐ ἐνέτυχον τῷ Κυρίῳ καὶ ἐδεήθην αὐτοῦ καὶ εἶπον ἐξ ὅλησ τῆσ καρδίασ μου, ΘΕΕ πατέρων καὶ Κύριε τοῦ ἐλέουσ ὁ ποιήσασ τὰ πάντα ἐν λόγῳ σου

καὶ τῇ σοφίᾳ σου κατεσκεύσασασ ἄνθρωπον, ἵνα δεσπόζῃ τῶν ὑπὸ σοῦ γενομένων κτισμάτων καὶ διέπῃ τὸν κόσμον ἐν ὁσιότητι καὶ δικαιοσύνῃ καὶ ἐν εὐθύτητι ψυχῆσ κρίσιν κρίνῃ, δόσ μοι τὴν τῶν σῶν θρόνων πάρεδρον σοφίαν καὶ μή με ἀποδοκιμάσῃσ ἐκ παίδων σου. ὅτι ἐγὼ δοῦλοσ σὸσ καὶ υἱὸσ τῆσ παιδίσκησ σου, ἄνθρωποσ ἀσθενὴσ καὶ ὀλιγοχρόνιοσ καὶ ἐλάσσων ἐν συνέσει κρίσεωσ καὶ νόμων. κἂν γάρ τισ ᾖ τέλειοσ ἐν υἱοῖσ ἀνθρώπων, τῆσ ἀπὸ σοῦ σοφίασ ἀπούσησ, εἰσ οὐδὲν λογισθήσεται. σύ με προείλω βασιλέα λαοῦ σου καὶ δικαστὴν υἱῶν σου καί θυγατέρων. εἶπασ οἰκοδομῆσαι ναὸν ἐν ὄρει ἁγίῳ σου καὶ ἐν πόλει κατασκηνώσεώσ σου θυσιαστήριον, μίμημα σκηνῆσ ἁγίασ, ἣν προητοίμασασ ἀπ̓ ἀρχῆσ. καὶ μετὰ σοῦ ἡ σοφία ἡ εἰδυῖα τὰ ἔργα σου καὶ παροῦσα, ὅτε ἐποίεισ τὸν κόσμον, καὶ ἐπισταμένη τί ἀρεστὸν ἐν ὀφθαλμοῖσ σου καὶ τί εὐθὲσ ἐν ἐντολαῖσ σου. ἐξαπόστειλον αὐτὴν ἐξ ἁγίων οὐρανῶν καὶ ἀπὸ θρόνου δόξησ σου πέμψον αὐτήν, ἵνα συμπαροῦσά μοι κοπιάσῃ καὶ γνῶ τί εὐάρεστόν ἐστι παρά σοί. οἶδε γὰρ ἐκείνη πάντα καὶ συνίει καὶ ὁδηγήσει με ἐν ταῖσ πράξεσί μου σωφρόνωσ καὶ φυλάξει με ἐν τῇ δόξῃ αὐτῆσ. καὶ ἔσται προσδεκτὰ τὰ ἔργα μου, καὶ διακρινῶ τὸν λαόν σου δικαίωσ καὶ ἔσομαι ἄξιοσ θρόνων πατρόσ μου. τίσ γὰρ ἄνθρωποσ γνώσεται βουλὴν Θεοῦ̣ ἢ τίσ ἐνθυμηθήσεται τί θέλει ὁ Κύριοσ̣ λογισμοὶ γὰρ θνητῶν δειλοί, καὶ ἐπισφαλεῖσ αἱ ἐπίνοιαι ἡμῶν. φθαρτὸν γὰρ σῶμα βαρύνει ψυχήν, καὶ βρίθει τὸ γεῶδεσ σκῆνοσ νοῦν πολυφρόντιδα. καὶ μόλισ εἰκάζομεν τὰ ἐπὶ γῆσ καί τὰ ἐν χερσὶν εὑρίσκομεν μετὰ πόνου. τὰ δὲ ἐν οὐρανοῖσ τίσ ἐξιχνίασε̣ βουλὴν δέ σου τίσ ἔγων, εἰ μὴ σὺ ἔδωκασ σοφίαν καὶ ἔπεμψασ τὸ ἅγιόν σου πνεῦμα ἀπὸ ὑψίστων̣ καὶ οὕτωσ διωρθώθησαν αἱ τρίβοι τῶν ἐπὶ γῆσ, καὶ τὰ ἀρεστά σου ἐδιδάχθησαν ἄνθρωποι, καὶ τῇ σοφίᾳ ἐσώθησαν. ΑΥΤΗ πρωτόπλαστον πατέρα κόσμου μόνον κτισθέντα διεφύλαξε καὶ ἐξείλατο αὐτὸν ἐκ παραπτώματοσ ἰδίου

ἔδωκέ τε αὐτῷ ἰσχὺν κρατῆσαι ἁπάντων. ἀποστάσ δὲ ἀπ̓ αὐτῆσ ἄδικοσ ἐν ὀργῇ αὐτοῦ, ἀδελφοκτόνοισ συναπώλετο θυμοῖσ. δἰ ὃν κατακλυζομένην γῆν πάλιν διέσωσε σοφία, δἰ εὐτελοῦσ ξύλου τὸν δίκαιον κυβερνήσασα. αὕτη καὶ ἐν ὁμονοίᾳ πονηρίασ ἐθνῶν συγχυθέντων ἔγνω τὸν δίκαιον καὶ ἐτήρησεν αὐτὸν ἄμεμπτον Θεῷ καὶ ἐπὶ τέκνου σπλάγχνοισ ἰσχυρὸν ἐφύλαξεν. αὕτη δίκαιον ἐξαπολλυμένων ἀσεβῶν ἐρρύσατο φυγόντα πῦρ καταβάσιον Πενταπόλεωσ. ἧσ ἔτι μαρτύριον τῆσ πονηρίασ καπνιζομένη καθέστηκε χέρσοσ, καὶ ἀτελέσιν ὥραισ καρποφοροῦντα φυτά, ἀπιστούσησ ψυχῆσ μνημεῖον ἑστηκυῖα στήλη ἁλόσ. σοφίαν γὰρ παροδεύσαντεσ οὐ μόνον ἐβλάβησαν τοῦ μὴ γνῶναι τὰ καλά, ἀλλὰ καὶ τῆσ ἀφροσύνησ ἀπέλιπον τῷ βίῳ μνημόσυνον, ἵνα ἐν οἶσ ἐσφάλησαν μηδὲ λαθεῖν δυνηθῶσι. σοφία δὲ τοὺσ θεραπεύσαντασ αὐτὴν ἐκ πόνων ἐρρύσατο. αὕτη φυγάδα ὀργῆσ ἀδελφοῦ δίκαιον ὡδήγησεν ἐν τρίβοισ εὐθείαισ. ἔδειξεν αὐτῷ βασιλείαν Θεοῦ καὶ ἔδωκεν αὐτῷ γνῶσιν ἁγίων. εὐπόρησεν αὐτὸν ἐν μόχθοισ καί ἐπλήθυνε τοὺσ πόνουσ αὐτοῦ. ἐν πλεονεξίᾳ κατισχυόντων αὐτὸν παρέστη καὶ ἐπλούτισεν αὐτόν. διεφύλαξεν αὐτὸν ἀπὸ ἐχθρῶν, καὶ ἀπὸ ἐνεδρευόντων ἠσφαλίσατο καὶ ἀγῶνα ἰσχυρὸν ἐβράβευσεν αὐτῷ, ἵνα γνῷ, ὅτι παντὸσ δυνατωτέρα ἐστὶν εὐσέβεια. αὕτη πραθέντα δίκαιον οὐκ ἐγκατέλιπεν, ἀλλὰ ἐξ ἁμαρτίασ ἐρρύσατο αὐτόν. συγκατέβη αὐτῷ εἰσ λάκκον καὶ ἐν δεσμοῖσ οὐκ ἀφῆκεν αὐτόν, ἕωσ ἤνεγκεν αὐτῷ σκῆπτρα βασιλείασ καὶ ἐξουσίαν τυραννούντων αὐτοῦ. ψευδεῖσ τε ἔδειξε τοὺσ μωμησαμένουσ αὐτὸν καὶ ἔδωκεν αὐτῷ δόξαν αἰώνιον. αὕτη λαὸν ὅσιον καὶ σπέρμα ἄμεμπτον ἐρρύσατο ἐξ ἔθνουσ θλιβόντων. εἰσῆλθεν εἰσ ψυχὴν θεράποντοσ Κυρίου καὶ ἀντέστη βασιλεῦσι φοβεροῖσ ἐν τέρασι καὶ σημείοισ. ἀπέδωκεν ὁσίοισ μισθὸν κόπων αὐτῶν, ὡδήγησεν αὐτοὺσ ἐν ὁδῷ θαυμαστῇ καὶ ἐγένετο αὐτοῖσ εἰσ σκέπην ἡμέρασ καὶ εἰσ φλόγα ἄστρων τὴν νύκτα. διεβίβασεν αὐτοὺσ θάλασσαν ἐρυθρὰν καὶ διήγαγεν αὐτοὺσ δἰ ὕδατοσ πολλοῦ. τοὺσ δὲ ἐχθροὺσ αὐτῶν κατέκλυσε καὶ ἐκ βάθουσ ἀβύσσου ἀνέβρασεν αὐτούσ. διὰ τοῦτο δίκαιοι ἐσκύλευσαν ἀσεβεῖσ καὶ ὕμνησαν, Κύριε, τὸ ὄνομα τὸ ἅγιόν σου, τήν τε ὑπέρμαχόν σου χεῖρα ᾔνεσαν ὁμοθυμαδόν. ὅτι ἡ σοφία ἤνοιξε στόμα κωφῶν καὶ γλώσσασ νηπίων ἔθηκε τρανάσ. ΕΥΩΔΩΣΕ τὰ ἔργα αὐτῶν ἐν χειρὶ προφήτου ἁγίου.

διώδευσαν ἔρημον ἀοίκητον καὶ ἐν ἀβάτοισ ἔπηξαν σκηνάσ. ἀντέστησαν πολεμίοισ καὶ ἠμύναντο ἐχθρούσ. ἐδίψησαν καὶ ἐπεκαλέσαντό σε, καὶ ἐδόθη αὐτοῖσ ἐκ πέτρασ ἀκροτόμου ὕδωρ καὶ ἴαμα δίψησ ἐκ λίθου σκληροῦ. δἰ ὧν γὰρ ἐκολάσθησαν οἱ ἐχθροὶ αὐτῶν, διὰ τούτων αὐτοὶ ἀποροῦντεσ εὐεργετήθησαν. ἀντὶ μὲν πηγῆσ ἀεννάου ποταμοῦ αἵματι λυθρώδει ταραχθέντος εἰσ ἔλεγχον νηπιοκτόνου διατάγματοσ, ἔδωκασ αὐτοῖσ δαψιλὲσ ὕδωρ ἀνελπίστωσ, δείξασ διὰ τοῦ τότε δίψουσ πῶσ τοὺσ ὑπεναντίουσ ἐκόλασασ. ὅτε γὰρ ἐπειράσθησαν, καί περ ἐν ἐλέει παιδευόμενοι, ἔγνωσαν πῶσ ἐν ὀργῇ κρινόμενοι ἀσεβεῖσ ἐβασανίζοντο. τούτουσ μὲν γὰρ ὡσ πατὴρ νουθετῶν ἐδοκίμασασ, ἐκείνουσ δὲ ὡσ ἀπότομοσ βασιλεὺσ καταδικάζων ἐξήτασασ. καὶ ἀπόντεσ δὲ καὶ παρόντεσ ὁμοίωσ ἐτρύχοντο. διπλῆ γὰρ αὐτοὺσ ἔλαβε λύπη. καὶ στεναγμὸσ μνημῶν τῶν παρελθόντων. ὅτε γὰρ ἤκουσαν διὰ τῶν ἰδίων κολάσεων εὐεργετουμένουσ αὐτούσ, ᾔσθοντο τοῦ Κυρίου. ὃν γὰρ ἐν ἐκθέσει πάλαι ριφέντα ἀπεῖπον χλευάζοντεσ, ἐπὶ τέλει τῶν ἐκβάσεων ἐθαύμασαν, οὐχ ὅμοια δικαίοισ διψήσαντεσ. ἀντὶ δὲ λογισμῶν ἀσυνέτων ἀδικίασ αὐτῶν, ἐν οἷσ πλανηθέντεσ ἐθρήσκευον ἄλογα ἑρπετὰ καὶ κνώδαλα εὐτελῆ, ἐπαπέστειλασ αὐτοῖσ πλῆθοσ ἀλόγων ζώων εἰσ ἐκδίκησιν, ἵνα γνῶσιν ὅτι δἰ ὧν τισ ἁμαρτάνει, διὰ τούτων κολάζεται. οὐ γὰρ ἠπόρει ἡ παντοδύναμόσ σου χεὶρ καὶ κτίσασα τὸν κόσμον ἐξ ἀμόρφου ὕλησ ἐπιπέμψαι αὐτοῖσ πλῆθοσ ἄρκων ἢ θρασεῖσ λέοντας ἢ νεοκτίστουσ θυμοῦ πλήρεισ θῆρασ ἀγνώστουσ ἤτοι πυρπνόον φυσῶντασ ἆσθμα ἢ βρόμουσ λικμωμένουσ καπνοῦ ἢ δεινοὺσ ἀπ̓ ὀμμάτων σπινθῆρασ ἀστράπτοντασ, ὧν οὐ μόνον ἡ βλάβη ἠδύνατο συνεκτρῖψαι αὐτούσ, ἀλλὰ καὶ ἡ ὄψισ ἐκφοβήσασα διολέσαι. καὶ χωρὶσ δὲ τούτων, ἑνὶ πνεύματι πεσεῖν ἐδύναντο ὑπὸ τῆσ δίκησ διωχθέντεσ καὶ λικμηθέντεσ ὑπὸ πνεύματοσ δυνάμεώσ σου. ἀλλὰ πάντα μέτρῳ καὶ ἀριθμῷ καὶ σταθμῷ διέταξασ. τὸ γὰρ μεγάλωσ ἰσχύειν πάρεστί σοι πάντοτε, καὶ κράτει βραχίονόσ σου τίσ ἀντιστήσεται̣ ὅτι ὡσ ροπὴ ἐκ πλαστίγγων ὅλοσ ὁ κόσμοσ ἐναντίον σου καὶ ὡσ ρανὶσ δρόσου ὀρθρινὴ κατελθοῦσα ἐπὶ γῆν. ἐλεεῖσ δὲ πάντασ, ὅτι πάντα δύνασαι, καὶ παρορᾷσ ἁμαρτήματα ἀνθρώπων εἰσ μετάνοιαν. ἀγαπᾷσ γὰρ τὰ ὄντα πάντα καὶ οὐδὲν βδελύσσῃ, ὧν ἐποίησασ. οὐδὲ γὰρ ἂν μισῶν τι κατεσκεύασασ. πῶσ δὲ ἔμεινεν ἄν τι, εἰ μὴ σὺ ἠθέλησασ ἢ τὸ μὴ κληθὲν ὑπὸ σοῦ διετηρήθη̣ φείδῃ δὲ πάντων, ὅτι σά ἐστι, δέσποτα φιλόψυχε. ΤΟ γὰρ ἄφθαρτόν σου πνεῦμά ἐστιν ἐν πᾶσι.

διὸ τοὺσ παραπίπτοντασ κατ̓ ὀλίγον ἐλέγχεισ καὶ ἐν οἷσ ἁμαρτάνουσιν ὑπομιμνήσκων νουθετεῖσ, ἵνα ἀπαλλαγέντεσ τῆσ κακίασ πιστεύσωσιν ἐπὶ σέ, Κύριε. καὶ γὰρ τοὺσ παλαιοὺσ οἰκήτορασ τῆσ ἁγίασ σου γῆσ μισήσας ἐπὶ τῷ ἔχθιστα πράσσειν ἔργα φαρμακειῶν καὶ τελετὰσ ἀνοσίους τέκνων τε φονέασ ἀνελεήμονασ καὶ σπλαγχνοφάγων ἀνθρωπίνων σαρκῶν θοῖναν καὶ αἵματοσ, ἐκ μέσου μύστασ θιάσου καὶ αὐθέντασ γονεῖσ ψυχῶν ἀβοηθήτων, ἐβουλήθησ ἀπολέσαι διὰ χειρῶν πατέρων ἡμῶν, ἵνα ἀξίαν ἀποικίαν δέξηται Θεοῦ παίδων ἡ παρὰ σοὶ πασῶν τιμιωτάτη γῆ. ἀλλὰ καὶ τούτων ὡσ ἀνθρώπων ἐφείσω ἀπέστειλάσ τε προδρόμουσ τοῦ στρατοπέδου σου σφῆκασ, ἵνα αὐτοὺσ κατὰ βραχὺ ἐξολοθρεύσωσιν. οὐκ ἀδυνατῶν ἐν παρατάξει ἀσεβεῖσ δικαίοισ ὑποχειρίουσ δοῦναι ἢ θηρίοισ δεινοῖσ ἢ λόγῳ ἀποτόμῳ ὑφ̓ ἓν ἐκτρῖψαι, κρίνων δὲ κατὰ βραχὺ ἐδίδουσ τόπον μετανοίασ, οὐκ ἀγνοῶν ὅτι πονηρὰ ἡ γένεσισ αὐτῶν καὶ ἔμφυτοσ ἡ κακία αὐτῶν καὶ ὅτι οὐ μὴ ἀλλαγῇ ὁ λογισμὸσ αὐτῶν εἰσ τὸν αἰῶνα. σπέρμα γὰρ ἦν κατηραμένον ἀπ̓ ἀρχῆσ, οὐδὲ εὐλαβούμενόσ τινα ἐφ̓ οἷσ ἡμάρτανον ἄδειαν ἐδίδουσ. τίσ γὰρ ἐρεῖ. τί ἐποίησασ̣ ἢ τίσ ἀντιστήσεται τῷ κρίματί σου̣ τίσ δὲ ἐγκαλέσει σοι κατὰ ἐθνῶν ἀπολωλότων, ἃ σὺ ἐποίησασ̣ ἢ τίσ εἰσ κατάστασίν σοι ἐλεύσεται ἔκδικοσ κατὰ ἀδίκων ἀνθρώπων̣ οὔτε γὰρ Θεόσ ἐστι πλὴν σοῦ, ᾧ μέλει περὶ πάντων, ἵνα δείξῃσ ὅτι οὐκ ἀδίκωσ ἔκρινασ, οὔτε βασιλεὺσ ἢ τύραννοσ ἀντοφθαλμῆσαι δυνήσεταί σοι περὶ ὧν ἐκόλασασ. δίκαιοσ δὲ ὢν δικαίωσ τὰ πάντα διέπεισ, αὐτὸν τὸν μὴ ὀφείλοντα κολασθῆναι καταδικάσαι ἀλλότριον ἡγούμενοσ τῆσ σῆσ δυνάμεωσ. ἡ γὰρ ἰσχύσ σου δικαιοσύνησ ἀρχή, καὶ τὸ πάντων σε δεσπόζειν πάντων φείδεσθαι ποιεῖ. ἰσχὺν γὰρ ἐνδείκνυσαι ἀπιστούμενοσ ἐπὶ δυνάμεωσ τελειότητι καὶ ἐν τοῖσ εἰδόσι τὸ θράσοσ ἐξελέγχεισ. σὺ δὲ δεσπόζων ἰσχύοσ ἐν ἐπιεικείᾳ κρίνεισ καὶ μετὰ πολλῆσ φειδοῦσ διοικεῖσ ἡμᾶσ. πάρεστι γάρ σοι, ὅταν θέλῃσ, τὸ δύνασθαι. Ἐδίδαξασ δέ σου τὸν λαὸν διά τῶν τοιούτων ἔργων, ὅτι δεῖ τὸν δίκαιον εἶναι φιλάνθρωπον. καὶ εὐέλπιδασ ἐποίησασ τοὺσ υἱούσ σου ὅτι δίδωσ ἐπὶ ἁμαρτήμασι μετάνοιαν. εἰ γὰρ ἐχθροὺσ παίδων σου καὶ ὀφειλομένουσ θανάτῳ μετὰ τοσαύτησ ἐτιμώρησασ προσοχῆσ καὶ διέσεωσ, δοὺσ χρόνουσ καὶ τόπον, δἰ ὧν ἀπαλλαγῶσι τῆσ κακίασ, μετὰ πόσησ ἀκριβείασ ἔκρινασ τοὺσ υἱούσ σου, ὧν τοῖσ πατράσιν ὅρκουσ καὶ συνθήκασ ἔδωκασ ἀγαθῶν ὑποσχέσεων̣ Ἡμᾶσ οὖν παιδεύων τοὺσ ἐχθροὺσ ἡμῶν ἐν μυριότητι μαστιγοῖσ, ἵνα σου τὴν ἀγαθότητα μεριμνῶμεν κρίνοντεσ, κρινόμενοι δὲ προσδοκῶμεν ἔλεοσ. ὅθεν καὶ τοὺσ ἐν ἀφροσύνῃ ζωῆσ βιώσαντασ ἀδίκουσ διὰ τῶν ἰδίων ἐβασάνισασ βδελυγμάτων. καὶ γὰρ τῶν πλάνησ ὁδῶν μακρότερον ἐπλανήθησαν, θεοὺσ ὑπολαμβάνοντεσ τὰ καὶ ἐν ζῴοισ τῶν ἐχθρῶν ἄτιμα, νηπίων δίκην ἀφρόνων ψευσθέντεσ. διὰ τοῦτο ὡσ παισὶν ἀλογίστοισ τὴν κρίσιν εἰσ ἐμπαιγμὸν ἔπεμψασ. οἱ δὲ παιγνίοισ ἐπιτιμήσεωσ μὴ νουθετηθέντεσ ἀξίαν Θεοῦ κρίσιν πειράσουσιν. ἐφ̓ οἷσ γὰρ αὐτοὶ πάσχοντεσ ἠγανάκτουν, ἐπὶ τούτοισ, οὓσ ἐδόκουν θεούσ, ἐν αὐτοῖσ κολαζόμενοι, ἰδόντεσ ὃν πάλαι ἠρνοῦντο εἰδέναι Θεὸν ἐπέγνωσαν ἀληθῆ. διὸ καὶ τὸ τέρμα τῆσ καταδίκησ ἐπ̓ αὐτοὺσ ἐπῆλθεν. ΜΑΤΑΙΟΙ μὲν γὰρ πάντεσ ἄνθρωποι φύσει, οἷσ παρῆν Θεοῦ ἀγνωσία καὶ ἐκ τῶν ὁρωμένων ἀγαθῶν οὐκ ἴσχυσαν εἰδέναι τὸν ὄντα οὔτε τοῖσ ἔργοισ προσχόντεσ ἐπέγνωσαν τὸν τεχνίτην.

ἀλλ̓ ἢ πῦρ ἢ πνεῦμα ἢ ταχινὸν ἀέρα ἢ κύκλον ἄστρων ἢ βίαιον ὕδωρ ἢ φωστῆρασ οὐρανοῦ πρυτάνεισ κόσμου θεοὺσ ἐνόμισαν. ὧν εἰ μὲν τῇ καλλονῇ τερπόμενοι ταῦτα θεοὺσ ὑπελάμβανον, γνώτωσαν πόσῳ τούτων ὁ δεσπότησ ἐστὶ βελτίων, ὁ γὰρ τοῦ κάλλουσ γενεσιάρχησ ἔκτισεν αὐτά. εἰ δὲ δύναμιν καὶ ἐνέργειαν ἐκπλαγέντεσ νοησάτωσαν ἀπ̓ αὐτῶν πόσῳ ὁ κατασκευάσασ αὐτὰ δυνατώτερόσ ἐστιν. ἐκ γὰρ μεγέθουσ καλλονῆσ κτισμάτων ἀναλόγωσ ὁ γενεσιουργὸσ αὐτῶν θεωρεῖται. ἀλλ̓ ὅμωσ ἐπὶ τούτοισ ἔστι μέμψισ ὀλίγη, καὶ γὰρ αὐτοὶ τάχα πλανῶνται Θεὸν ζητοῦντεσ καὶ θέλοντεσ εὑρεῖν. ἐν γὰρ τοῖσ ἔργοισ αὐτοῦ ἀναστρεφόμενοι διερευνῶσι καὶ πείθονται τῇ ὄψει, ὅτι καλὰ τὰ βλεπόμενα. πάλιν δὲ οὐδ̓ αὐτοὶ συγγνωστοί. εἰ γὰρ τοσοῦτον ἴσχυσαν εἰδέναι, ἵνα δύνωνται στοχάσασθαι τὸν αἰῶνα, τὸν τούτων δεσπότην πῶσ τάχιον οὐχ εὗρον̣ Ταλαίπωροι δὲ καὶ ἐν νεκροῖσ αἱ ἐλπίδεσ αὐτῶν, οἵτινεσ ἐκάλεσαν θεοὺσ ἔργα χειρῶν ἀνθρώπων, χρυσὸν καὶ ἄργυρον τέχνησ ἐμμελέτημα καὶ ἀπεικάσματα ζῴων ἢ λίθον ἄχρηστον χειρὸσ ἔργον ἀρχαίασ. εἰ δὲ καί τισ ὑλοτόμοσ τέκνων εὐκίνητον φυτὸν ἐκπρίσασ περιέξυσεν εὐμαθῶσ πάντα τὸν φλοιὸν αὐτοῦ καὶ τεχνησάμενοσ εὐπρεπῶσ κατεσκεύασε χρήσιμον σκεῦοσ εἰσ ὑπηρεσίαν ζωῆσ, τὰ δὲ ἀποβλήματα τῆσ ἐργασίασ εἰσ ἑτοιμασίαν τροφῆσ ἀναλώσασ ἐνεπλήσθη. τὸ δὲ ἐξ αὐτῶν ἀπόβλημα εἰσ οὐθὲν εὔχρηστον, ξύλον σκολιὸν καὶ ὄζοισ συμπεφηκόσ, λαβὼν ἔγλυψεν ἐν ἐπιμελείᾳ ἀργίασ αὐτοῦ καὶ ἐμπειρίᾳ συνέσεωσ ἐτύπωσεν αὐτό, ἀπείκασεν αὐτὸ εἰκόνι ἀνθρώπου ἢ ζῴῳ τινὶ εὐτελεῖ ὡμοίωσεν αὐτό, καταχρίσασ μίλτῳ καὶ φύκει ἐρυθήνασ χρόαν αὐτοῦ, καὶ πᾶσαν κηλῖδα τὴν ἐν αὐτῷ καταχρίσας καὶ ποιήσασ αὐτῷ αὐτοῦ ἄξιον οἴκημα, ἐν τοίχῳ ἔθηκεν αὐτὸ ἀσφαλισάμενοσ σιδήρῳ. ἵνα μὲν οὖν μὴ καταπέσῃ, προενόησεν αὐτοῦ εἰδὼσ ὅτι ἀδυνατεῖ ἑαυτῷ βοηθῆσαι. καὶ γάρ ἐστιν εἰκὼν καὶ χρείαν ἔχει βοηθείασ. περὶ δὲ κτημάτων καὶ γάμων αὐτοῦ καὶ τέκνων προσευχόμενοσ, οὐκ αἰσχύνεται τῷ ἀψύχῳ προσλαλῶν καὶ περὶ μὲν ὑγιείασ τὸ ἀσθενὲσ ἐπικαλεῖται, περὶ δὲ ζωῆσ τὸν νεκρὸν ἀξιοῖ, περὶ δὲ ἐπικουρίασ τὸ ἀπειρότατον ἱκετεύει, περὶ δὲ ὁδοιπορίασ τὸ μηδὲ βάσει χρῆσθαι δυνάμενον, περὶ δὲ πορισμοῦ καὶ ἐργασίασ καὶ χειρῶν ἐπιτυχίασ τὸ ἀδρανέστατον ταῖσ χερσὶν εὐδράνειαν αἰτεῖται. Πλοῦν τισ πάλιν στελλόμενοσ καὶ ἄγρια μέλλων διοδεύειν κύματα, τοῦ φέροντοσ αὐτὸν πλοίου σαθρότερον ξύλον ἐπιβοᾶται.

ἐκεῖνο μὲν γὰρ ὄρεξισ πορισμῶν ἐπενόησε, τεχνῖτισ δὲ σοφίᾳ κατεσκεύασεν. ἡ δὲ σή, πάτερ, διακυβερνᾷ πρόνοια, ὅτι ἔδωκασ καὶ ἐν θαλάσσῃ ὁδὸν καὶ ἐν κύμασι τρίβον ἀσφαλῆ, δεικνὺσ ὅτι δύνασαι ἐκ παντὸσ σώζειν, ἵνα κἂν ἄνευ τέχνησ τισ ἐπιβῇ. θέλεισ δὲ μή ἀργὰ εἶναι τὰ τῆσ σοφίασ σου ἔργα, διὰ τοῦτο καὶ ἐλαχίστῳ ξύλῳ πιστεύουσιν ἄνθρωποι ψυχὰσ καὶ διελθόντεσ κλύδωνα σχεδίᾳ διεσώθησαν. καὶ ἀρχῆσ γὰρ ἀπολλυμένων ὑπερηφάνων γιγάντων, ἡ ἐλπὶσ τοῦ κόσμου ἐπὶ σχεδίασ καταφυγοῦσα ἀπέλιπεν αἰῶνι σπέρμα γενέσεωσ τῇ σῇ κυβερνηθεῖσα χειρί. εὐλόγηται γὰρ ξύλον, δἰ οὗ γίνεται δικαιοσύνη. τὸ χειροποίητον δέ, ἐπικατάρατον αὐτὸν καὶ ὁ ποιήσασ αὐτό, ὅτι ὁ μὲν εἰργάζετο, τὸ δὲ φθαρτὸν θεὸσ ὠνομάσθη. ἐν ἴσῳ γὰρ μισητὰ Θεῷ καὶ ὁ ἀσεβῶν καὶ ἡ ἀσέβεια αὐτοῦ. καὶ γὰρ τὸ πραχθὲν σὺν τῷ δράσαντι κολασθήσεται. διὰ τοῦτο καὶ ἐν εἰδώλοισ ἐθνῶν ἐπισκοπὴ ἔσται, ὅτι ἐν κτίσματι Θεοῦ εἰσ βδέλυγμα ἐγενήθησαν καὶ εἰσ σκάνδαλα ψυχαῖσ ἀνθρώπων καὶ εἰσ παγίδα ποσὶν ἀφρόνων. Ἀρχὴ γὰρ πορνείασ ἐπίνοια εἰδώλων, εὕρεσισ δὲ αὐτῶν φθορὰ ζωῆσ. οὔτε γὰρ ἦν ἀπ̓ ἀρχῆσ, οὔτε εἰσ τὸν αἰῶνα ἔσται. κενοδοξίᾳ γὰρ ἀνθρώπων εἰσῆλθεν εἰσ κόσμον, καὶ διὰ τοῦτο σύντομον αὐτῶν τέλοσ ἐπενοήθη. ἀώρῳ γὰρ πένθει τρυχόμενοσ πατήρ, τοῦ ταχέωσ ἀφαιρεθέντοσ τέκνου εἰκόνα ποιήσασ, τὸν τότε νεκρὸν ἄνθρωπον νῦν ὡσ Θεὸν ἐτίμησε καὶ παρέδωκε τοῖσ ὑποχειρίοισ μυστήρια καὶ τελετάσ. εἶτα ἐν χρόνῳ κρατυνθὲν τὸ ἀσεβὲσ ἔθοσ ὡσ νόμοσ ἐφυλάχθη, καὶ τυράννων ἐπιταγαῖσ ἐθρησκεύετο τὰ γλυπτά, οὓσ ἐν ὄψει μὴ δυνάμενοι τιμᾶν ἄνθρωποι διὰ τὸ μακρὰν οἰκεῖν, τὴν πόρρωθεν ὄψιν ἀνατυπωσάμενοι, ἐμφανῆ εἰκόνα τοῦ τιμωμένου βασιλέωσ ἐποίησαν, ἵνα τὸν ἀπόντα ὡσ παρόντα κολακεύωσι διὰ τῆσ σπουδῆσ. εἰσ ἐπίτασιν δὲ θρησκείασ καὶ τοὺσ ἀγνοοῦντασ ἡ τοῦ τεχνίτου προετρέψατο φιλοτιμία. ὁ μὲν γὰρ τάχα τῷ κρατοῦντι βουλόμενοσ ἀρέσαι, ἐξεβιάσατο τῇ τέχνῃ τὴν ὁμοιότητα ἐπὶ τὸ κάλλιον. τὸ δὲ πλῆθοσ ἐφελκόμενον διὰ τὸ εὔχαρι τῆσ ἐργασίασ, τὸν πρὸ ὀλίγου τιμηθέντα ἄνθρωπον νῦν σέβασμα ἐλογίσαντο. καὶ τοῦτο ἐγένετο τῷ βίῳ εἰσ ἔνεδρον, ὅτι ἢ συμφορᾷ ἢ τυραννίδι δουλεύσαντεσ ἄνθρωποι τὸ ἀκοινώνητον ὄνομα λίθοισ καὶ ξύλοισ περιέθεσαν. Εἶτ̓ οὐκ ἤρκεσε τὸ πλανᾶσθαι περὶ τὴν τοῦ Θεοῦ γνῶσιν, ἀλλὰ καὶ μεγάλῳ ζῶντεσ ἀγνοίασ πολέμῳ τὰ τοσαῦτα κακὰ εἰρήνην προσαγορεύουσιν. ἢ γὰρ τεκνοφόνουσ τελετὰσ ἢ κρύφια μυστήρια ἢ ἐμμανεῖσ ἐξ ἄλλων θεσμῶν κώμουσ ἄγοντεσ, οὔτε βίουσ οὔτε γάμουσ καθαροὺσ ἔτι φυλάσσουσιν, ἕτεροσ δ̓ ἕτερον ἢ λοχῶν ἀναιρεῖ ἢ νοθεύων ὀδυνᾷ. πάντασ δ̓ ἐπιμὶξ ἔχει αἷμα καὶ φόνοσ, κλοπὴ καὶ δόλοσ, φθορά, ἀπιστία, ταραχή, ἐπιορκία, θόρυβοσ ἀγαθῶν, χάριτοσ ἀμνησία, ψυχῶν μιασμόσ, γενέσεωσ ἐναλλαγή, γάμων ἀταξία, μοιχεία καὶ ἀσέλγεια. ἡ γὰρ τῶν ἀνωνύμων εἰδώλων θρησκεία παντὸσ ἀρχὴ κακοῦ καὶ αἰτία καὶ πέρασ ἐστίν. ἢ γὰρ εὐφραινόμενοι μεμήνασιν ἢ προφητεύουσι ψευδῆ ἢ ζῶσιν ἀδίκωσ ἢ ἐπιορκοῦσι ταχέωσ. ἀψύχοισ γὰρ πεποιθότεσ εἰδώλοισ κακῶσ ὀμόσαντεσ, ἀδικηθῆναι οὐ προσδέχονται. ἀμφότερα δὲ αὐτοὺσ μετελεύσεται τὰ δίκαια, ὅτι κακῶσ ἐφρόνησαν περὶ Θεοῦ προσχόντεσ εἰδώλοισ καὶ ἀδίκωσ ὤμοσαν ἐν δόλῳ καταφρονήσαντεσ ὁσιότητοσ. οὐ γὰρ ἡ τῶν ὀμνυομένων δύναμισ, ἀλλ̓ ἡ τῶν ἁμαρτανόντων δίκη ἐπεξέρχεται ἀεὶ τὴν τῶν ἀδίκων παράβασιν. ΣΥ δὲ ὁ Θεὸσ ἡμῶν χρηστὸσ καὶ ἀληθήσ, μακρόθυμοσ καὶ ἐν ἐλέει διοικῶν τὰ πάντα.

καὶ γὰρ ἐὰν ἁμάρτωμεν, σοί ἐσμεν, εἰδότεσ σου τὸ κράτοσ. οὐχ ἁμαρτησόμεθα δέ, εἰδότεσ ὅτι σοὶ λελογίσμεθα. τὸ γὰρ ἐπίστασθαί σε ὁλόκληροσ δικαιοσύνη, καὶ εἰδέναι τὸ κράτοσ σου ρίζα ἀθανασίασ. οὔτε γὰρ ἐπλάνησεν ἡμᾶσ ἀνθρώπων κακότεχνοσ ἐπίνοια, οὐδὲ σκιαγράφων πόνοσ ἄκαρποσ, εἶδοσ σπιλωθὲν χρώμασι διηλλαγμένοισ, ὧν ὄψισ ἄφροσιν εἰσ ὄνειδοσ ἔρχεται, ποθεῖ τε νεκρᾶσ εἰκόνοσ εἶδοσ ἄπνουν. κακῶν ἐρασταὶ ἄξιοί τε τοιούτων ἐλπίδων, καὶ οἱ δρῶντεσ καὶ οἱ ποθοῦντεσ καὶ οἱ σεβόμενοι. Καὶ γὰρ κεραμεὺσ ἁπαλὴν γῆν θλίβων ἐπίμοχθον πλάσσει πρὸσ ὑπηρεσίαν ἡμῶν ἓν ἕκαστον. ἀλλ̓ ἐκ τοῦ αὐτοῦ πηλοῦ ἀνεπλάσατο τά τε τῶν καθαρῶν ἔργων δοῦλα σκεύη τά τε ἐναντία, πάνθ̓ ὁμοίωσ. τούτων δὲ ἑκατέρου τίσ ἑκάστῳ ἐστὶν ἡ χρῆσισ, κριτὴσ ὁ πηλουργόσ. καὶ κακόμοχθοσ θεὸν μάταιον ἐκ τοῦ αὐτοῦ πλάσσει πηλοῦ, ὃσ πρὸ μικροῦ γῆσ γεννηθεὶσ μετ̓ ὀλίγον πορεύεται ἐξ ἧσ ἐλήφθη, τὸ τῆσ ψυχῆσ ἀπαιτηθεὶσ χρέοσ. ἀλλ̓ ἔστιν αὐτῷ φροντὶσ οὐχ ὅτι μέλλει κάμνειν, ἀλλ̓ ὅτι βραχυτελῆ βίον ἔχει, ἀλλ̓ ἀντερείδεται μέν χρυσουργοῖσ καὶ ἀργυροχόοισ, χαλκοπλάστασ τε μιμεῖται καὶ δόξαν ἡγεῖται ὅτι κίβδηλα πλάσσει. σποδὸσ ἡ καρδία αὐτοῦ, καὶ γῆσ εὐτελεστέρα ἡ ἐλπὶσ αὐτοῦ, πηλοῦ τε ἀτιμότεροσ ὁ βίοσ αὐτοῦ, ὅτι ἠγνόησε τὸν πλάσαντα αὐτὸν καὶ τὸν ἐμπνεύσαντα αὐτῷ ψυχὴν ἐνεργοῦσαν καὶ ἐμφυσήσαντα πνεῦμα ζωτικόν. ἀλλ̓ ἐλογίσαντο παίγνιον εἶναι τὴν ζωὴν ἡμῶν καὶ τὸν βίον πανηγυρισμὸν ἐπικερδῆ. δεῖν γάρ φησιν ὅθεν δή, κἂν ἐκ κακοῦ, πορίζειν. οὗτοσ γὰρ παρὰ πάντασ οἶδεν ὅτι ἁμαρτάνει, ὕλησ γεώδουσ εὔθραυστα σκεύη καὶ γλυπτὰ δημιουργῶν. πάντεσ δ̓ ἀφρονέστατοι καὶ τάλαντεσ ὑπὲρ ψυχὴν νηπίου οἱ ἐχθροὶ τοῦ λαοῦ σου καταδυναστεύσαντεσ αὐτόν, ὅτι καὶ πάντα εἴδωλα τῶν ἐθνῶν ἐλογίσαντο θεούσ, οἷσ οὔτε ὀμμάτων χρῆσισ εἰσ ὅρασιν οὔτε ρῖνεσ εἰσ συνολκὴν ἀέροσ οὔτε ὦτα ἀκούειν οὔτε δάκτυλοι χειρῶν εἰσ ψηλάφησιν, καὶ οἱ πόδεσ αὐτῶν ἀργοὶ πρὸσ ἐπίβασιν. ἄθρωποσ γὰρ ἐποίησεν αὐτούσ, καὶ τὸ πνεῦμα δεδανεισμένοσ ἔπλασεν αὐτούσ. οὐδεὶσ γὰρ αὐτῷ ὅμοιον ἄνθρωποσ ἰσχύει πλάσαι Θεόν. θνητὸσ δὲ ὢν νεκρὸν ἐργάζεται χερσὶν ἀνόμοισ. κρείττων γάρ ἐστι τῶν σεβασμάτων αὐτοῦ, ὧν αὐτὸσ μὲν ἔζησεν, ἐκεῖνα δὲ οὐδέποτε. καὶ τὰ ζῷα δὲ τὰ ἔχθιστα σέβονται. ἀνοίᾳ γὰρ συγκρινόμενα τῶν ἄλλων ἐστὶ χείρονα. οὐδ̓ ὅσον ἐπιποθῆσαι ὡσ ἐν ζῴων ὄψει καλὰ τυγχάνει, ἐκπέφευγε δὲ καὶ τὸν τοῦ Θεοῦ ἔπαινον καὶ τὴν εὐλογίαν αὐτοῦ. ΔΙΑ τοῦτο δ̓ ὁμοίων ἐκολάσθησαν ἀξίωσ καὶ διὰ πλήθουσ κνωδάλων ἐβασανίσθησαν.

ἀνθ̓ ἧσ κολάσεωσ εὐεργετήσασ τὸν λαόν σου, εἰσ ἐπιθυμίαν ὀρέξεωσ ξένην γεῦσιν, τροφὴν ἡτοίμασασ ὀρτυγομήτραν, ἵνα ἐκεῖνοι μὲν ἐπιθυμοῦντεσ τροφὴν διὰ τὴν εἰδέ χθειαν τῶν ἐπαπεσταλμένων καὶ τὴν ἀναγκαίαν ὄρεξιν ἀποστρέφωνται, αὐτοὶ δὲ ἐπ̓ ὀλίγον ἐνδεεῖσ γενόμενοι καὶ ξένησ μετάσχωσι γεύσεωσ. ἔδει γὰρ ἐκείνοισ μὲν ἀπαραίτητον ἔνδειαν ἐπελθεῖν τυραννοῦσι, τούτοισ δὲ μόνον δειχθῆναι πῶσ οἱ ἐχθροὶ αὐτῶν ἐβασανίζοντο. Καὶ γὰρ ὅτε αὐτοῖσ δεινὸσ ἐπῆλθε θηρίων θυμὸσ δήγμασί τε σκολιῶν διεφθείροντο ὄφεων, οὐ μέχρι τέλουσ ἔμεινεν ἡ ὀργή σου. εἰσ νουθεσίαν δὲ πρὸσ ὀλίγον ἐταράχθησαν, σύμβουλον ἔχοντεσ σωτηρίασ εἰσ ἀνάμνησιν ἐντολῆσ νόμου σου. ὁ γὰρ ἐπιστραφεὶσ οὐ διὰ τὸ θεωρούμενον ἐσώζετο, ἀλλὰ διὰ σὲ τὸν πάντων σωτῆρα. καὶ ἐν τούτῳ δὲ ἔπεισασ τοὺσ ἐχθροὺσ ἡμῶν, ὅτι σὺ εἶ ὁ ρυόμενοσ ἐκ παντὸσ κακοῦ. οὓσ μὲν γαρ ἀκρίδων καὶ μυιῶν ἀπέκτεινε δήγματα, καὶ οὐχ εὑρέθη ἴαμα τῇ ψυχῇ αὐτῶν, ὅτι ἄξιοι ἦσαν ὑπὸ τοιούτων κολασθῆναι. τοὺσ δὲ υἱούσ σου οὐδὲ ἰοβόλων δρακόντων ἐνίκησαν ὀδόντεσ, τὸ ἔλεοσ γάρ σου ἀντιπαρῆλθε καὶ ἰάσατο αὐτούσ. εἰσ γὰρ ὑπόμνησιν τῶν λογίων σου ἐνεκεντρίζοντο καὶ ὀξέωσ διεσώζοντο, ἵνα μὴ εἰσ βαθεῖαν ἐμπεσόντεσ λήθην ἀπερίσπαστοι γένωνται τῆσ σῆσ εὐεργεσίασ. καὶ γὰρ οὔτε βοτάνη οὔτε μάλαγμα ἐθεράπευσεν αὐτούσ, ἀλλὰ ὁ σόσ, Κύριε, λόγοσ ὁ πάντα ἱώμενοσ. σὺ γὰρ ζωῆσ καὶ θανάτου ἐξουσίαν ἔχεισ καὶ κατάγεισ εἰσ πύλασ ᾅδου καὶ ἀνάγεισ. ἄνθρωποσ δὲ ἀποκτέννει μὲν τῇ κακίᾳ αὐτοῦ, ἐξελθὸν δὲ πνεῦμα οὐκ ἀναστρέφει οὐδὲ ἀναλύει ψυχὴν παραληφθεῖσαν. Τὴν δὲ σὴν χεῖρα φυγεῖν ἀδύνατόν ἐστιν. ἀρνούμενοι γάρ σε εἰδέναι ἀσεβεῖσ, ἐν ἰσχύϊ βραχίονόσ σου ἐμαστιγώθησαν, ξένοισ ὑετοῖσ καὶ χαλάζαισ καὶ ὄμβροισ διωκόμενοι ἀπαραιτήτοισ καὶ πυρὶ καταναλισκόμενοι. τὸ γὰρ παραδοξότατον, ἐν τῷ πάντα σβεννύντι ὕδατι πλεῖον ἐνήργει τὸ πῦρ, ὑπέρμαχοσ γὰρ ὁ κόσμοσ ἐστὶ δικαίων. ποτὲ μὲν γὰρ ἡμεροῦτο φλόξ, ἵνα μὴ καταφλέξῃ τὰ ἐπ̓ ἀσεβεῖσ ἀπεσταλμένα ζῷα, ἀλλ̓ αὐτοὶ βλέποντεσ ἴδωσιν, ὅτι Θεοῦ κρίσει ἐλαύνονται. ποτὲ δὲ καὶ μεταξὺ ὕδατοσ ὑπὲρ τὴν πυρὸσ δύναμιν φλέγει, ἵνα ἀδίκου γῆσ γεννήματα διαφθείρῃ. ἀνθ̓ ὧν ἀγγέλων τροφὴν ἐψώμισασ τὸν λαόν σου καὶ ἕτοιμον ἄρτον αὐτοῖσ ἀπ̓ οὐρανοῦ ἔπεμψασ ἀκοπιάτωσ πᾶσαν ἡδονὴν ἰσχύοντα καὶ πρὸσ πᾶσαν ἁρμόνιον γεῦσιν. ἡ μὲν γὰρ ὑπόστασίσ σου τὴν σὴν γλυκύτητα πρὸσ τέκνα ἐνεφάνισε, τῇ δὲ τοῦ προσφερομένου ἐπιθυμίᾳ ὑπηρετῶν πρὸσ ὅ τισ ἐβούλετο μετεκιρνᾶτο. χιὼν δὲ καὶ κρύσταλλοσ ὑπέμεινε πῦρ καὶ οὐκ ἐτήκετο, ἵνα γνῶσιν ὅτι τοὺσ τῶν ἐχθρῶν καρποὺσ κατέφθειρε πῦρ φλεγόμενον ἐν τῇ χαλάζῃ καὶ ἐν τοῖσ ὑετοῖσ διαστράπτον. τοῦτο πάλιν δ̓ ἵνα τραφῶσι δίκαιοι, καὶ τῆσ ἰδίασ ἐπιλελῆσθαι δυνάμεωσ. ἡ γὰρ κτίσισ σοι τῷ ποιήσαντι ὑπηρετοῦσα ἐπιτείνεται εἰσ κόλασιν κατὰ τῶν ἀδίκων καὶ ἀνίεται εἰσ εὐεργεσίαν ὑπὲρ τῶν εἰσ σὲ πεποιθότων. διὰ τοῦτο καὶ τότε εἰσ πάντα μεταλλευομένη τῇ παντοτρόφῳ σου δωρεᾷ ὑπηρέτει πρὸσ τὴν τῶν δεομένων θέλησιν, ἵνα μάθωσιν οἱ υἱοί σου, οὓσ ἠγάπησασ, Κύριε, ὅτι οὐχ αἱ γενέσεισ τῶν καρπῶν τρέφουσιν ἄνθρωπον, ἀλλὰ τὸ ρῆμά σου τοὺσ σοὶ πιστεύοντασ διατηρεῖ. τὸ γὰρ ὑπὸ πυρὸσ μὴ φθειρόμενον ἁπλῶσ ὑπὸ βραχείασ ἀκτῖνοσ ἡλίου θερμαινόμενον ἐτήκετο, ὅπωσ γνωστὸν ᾖ ὅτι δεῖ φθάνειν τὸν ἥλιον ἐπ̓ εὐχαριστίαν σου καὶ πρὸσ ἀνατολὴν φωτὸσ ἐντυγχάνειν σοι. ἀχαρίστου γὰρ ἐλπὶσ ὡσ χειμέριοσ πάχνη τακήσεται καὶ ρυήσεται ὡσ ὕδωρ ἄχρηστον. ΜΕΓΑΛΑΙ γάρ σου αἱ κρίσεισ καὶ δυσδιήγητοι. διὰ τοῦτο ἀπαίδευτοι ψυχαὶ ἐπλανήθησαν.

ὑπειληφότεσ γὰρ καταδυναστεύειν ἔθνοσ ἅγιον ἄνομοι, δέσμιοι σκότουσ καὶ μακρᾶσ πεδῆται νυκτὸσ κατακλεισθέντεσ ὀρόφοισ, φυγάδεσ τῆσ αἰωνίου προνοίασ ἔκειντο. λανθάνειν γὰρ νομίζοντεσ ἐπὶ κρυφαίοισ ἁμαρτήμασιν, ἀφεγγεῖ λήθησ παρακαλύμματι ἐσκορπίσθησαν, θαμβούμενοι δεινῶσ καὶ ἰνδάλμασιν ἐκταρασσόμενοι. οὐδὲ γὰρ ὁ κατέχων αὐτοὺσ μυχὸσ ἀφόβωσ διεφύλασσεν, ἦχοι δὲ καταράσσοντεσ αὐτοὺσ περιεκόμπουν, καὶ φάσματα ἀμειδήτοισ κατηφῆ προσώποισ ἐνεφανίζετο. καὶ πυρὸσ μὲν οὐδεμία βία κατίσχυε φωτίζειν, οὔτε ἄστρων ἔκλαμπροι φλόγεσ καταυγάζειν ὑπέμενον τὴν στυγνὴν ἐκείνην νύκτα. διεφαίνετο δ̓ αὐτοῖσ μόνον αὐτομάτη πυρὰ φόβου πλήρησ, ἐκδειματούμενοι δὲ τῆσ μὴ θεωρουμένησ ἐκείνησ ὄψεωσ ἡγοῦντο χείρω τὰ βλεπόμενα. μαγικῆσ δὲ ἐμπαίγματα κατέκειτο τέχνησ, καὶ τῆσ ἐπί φρονήσει ἀλαζονείασ ἔλεγχοσ ἐφύβριστοσ. οἱ γὰρ ὑπισχνούμενοι δείματα καὶ ταραχὰσ ἀπελαύνειν ψυχῆσ νοσούσησ, οὗτοι καταγέλαστον εὐλάβειαν ἐνόσουν. καὶ γὰρ εἰ μηδὲν αὐτοὺσ ταραχῶδεσ ἐφόβει, κνωδάλων παρόδοισ καὶ ἑρπετῶν συριγμοῖσ ἐκσεσοβημένοι, διώλλυντο ἔντρομοι καὶ τὸν μηθαμόθεν φευκτὸν ἀέρα προσιδεῖν ἀρνούμενοι. δειλὸν γὰρ ἰδίωσ πονηρία μαρτυρεῖ καταδικαζομένη, ἀεὶ δὲ προσείληφε τὰ χαλεπὰ συνεχομένη τῇ συνειδήσει. οὐθὲν γάρ ἐστι φόβοσ εἰ μὴ προδοσία τῶν ἀπὸ λογισμοῦ βοηθημάτων. ἔνδοθεν δὲ οὖσα ἥττων ἡ προσδοκία, πλείονα λογίζεται τὴν ἄγνοιαν τῆσ παρεχούσησ τὴν βάσανον αἰτίασ. οἱ δὲ τὴν ἀδύνατον ὄντωσ νύκτα καὶ ἐξ ἀδυνάτου ᾅδου μυχῶν ἐπελθοῦσαν, τὸν αὐτὸν ὕπνον κοιμώμενοι, τὰ μὲν τέρασιν ἠλαύνοντο φαντασμάτων, τὰ δὲ τῆσ ψυχῆσ παρελύοντο προδοσίᾳ. αἰφνίδιοσ γὰρ αὐτοῖσ καὶ ἀπροσδόκητοσ φόβοσ ἐπῆλθεν. εἶθ̓ οὕτωσ, ὃσ δήποτ̓ οὖν ἦν ἐκεῖ καταπίπτων, ἐφρουρεῖτο εἰσ τὴν ἀσίδηρον εἱρκτὴν κατακλεισθείσ. εἴ τε γὰρ γεωργὸσ ἦν τισ ἢ ποιμὴν ἢ τῶν κατ̓ ἐρημίαν ἐργάτησ μόχθων, προληφθεὶσ τὴν δυσάλυκτον ἔμενεν ἀνάγκην, μιᾷ γὰρ ἁλύσει σκότουσ πάντεσ ἐδέθησαν. εἴτε πνεῦμα συρίζον ἢ περὶ ἀμφιλαφεῖσ κλάδουσ ὀρνέων ἦχοσ εὐμελὴσ ἢ ρυθμὸσ ὕδατοσ πορευομένου βίᾳ ἢ κτύποσ ἀπηνὴσ καταρριπτομένων πετρῶν, ἢ σκιρτώντων ζώων δρόμοσ ἀθεώρητοσ ἢ ὠρυομένων ἀπηνεστάτων θηρίων φωνὴ ἢ ἀντανακλωμένη ἐκ κοιλοτάτων ὀρέων ἠχώ, παρέλυεν αὐτοὺσ ἐκφοβοῦντα. ὅλοσ γὰρ ὁ κόσμοσ λαμπρῷ καταλάμπετο φωτὶ καὶ ἀνεμποδίστοισ συνείχετο ἔργοισ. μόνοισ δὲ ἐκείνοισ ἐπετέτατο βαρεῖα νύξ, εἰκὼν τοῦ μέλλοντοσ αὐτοὺσ διαδέχεσθαι σκότουσ, ἑαυτοῖσ δὲ ἦσαν βαρύτεροι σκότουσ. ΤΟΙΣ δὲ ὁσίοισ σου μέγιστον ἦν φῶσ. ὧν φωνὴν μὲν ἀκούοντεσ, μορφὴν δὲ οὐχ ὁρῶντεσ, ὅτι μὲν οὐ κἀκεῖνοι ἐπεπόνθεισαν, ἐμακάριζον,

ὅτι δὲ οὐ βλάπτουσι προηδικημένοι, ηὐχαρίστουν καὶ τοῦ διενεχθῆναι χάριν ἐδέοντο. ἀνθ̓ ὧν πυριφλεγῆ στῦλον, ὁδηγὸν μὲν ἀγνώστου ὁδοιπορίασ, ἥλιον δὲ ἀβλαβῆ φιλοτίμου ξενιτείασ παρέσχεσ. ἄξιοι μὲν γὰρ ἐκεῖνοι στερηθῆναι φωτὸσ καὶ φυλακισθῆναι ἐν σκότει, οἱ κατακλείστουσ φυλάξαντεσ τοὺσ υἱούσ σου, δἰ ὧν ἤμελλε τὸ ἄφθαρτον νόμου φῶσ τῷ αἰῶνι δίδοσθαι. Βουλευσαμένουσ δ̓ αὐτοὺσ τὰ τῶν ὁσίων ἀποκτεῖναι νήπια καὶ ἑνὸσ ἐκτεθέντοσ τέκνου καὶ σωθέντοσ, εἰσ ἔλεγχον τὸ αὐτῶν ἀφείλω πλῆθοσ τέκνων καὶ ὁμοθυμαδὸν ἀπώλεσασ ἐν ὕδατι σφοδρῷ. ἐκείνη ἡ νὺξ προεγνώσθη πατράσιν ἡμῶν, ἵνα ἀσφαλῶσ εἰδότεσ οἷσ ἐπίστευσαν ὅρκοισ ἐπευθυμήσωσι. προσεδέχθη δὲ ὑπὸ λαοῦ σου σωτηρία μὲν δικαίων, ἐχθρῶν δὲ ἀπώλεια. ᾧ γὰρ ἐτιμωρήσω τοὺσ ὑπεναντίουσ, τοῦτο ἡμᾶσ προσκαλεσάμενοσ ἐδόξασασ. κρυφῆ γὰρ ἐθυσίαζον ὅσιοι παῖδεσ ἀγαθῶν καὶ τὸν τῆσ θειότητοσ νόμον ἐν ὁμονοίᾳ διέθεντο τῶν αὐτῶν ὁμοίωσ καὶ ἀγαθῶν καὶ κινδύνων μεταλήψεσθαι τοὺσ ἁγίουσ, πατέρων ἤδη προαναμέλποντεσ αἴνουσ. ἀντήχει δ̓ ἀσύμφωνοσ ἐχθρῶν βοή, καὶ οἰκτρὰ διεφέρετο θρηνουμένων παίδων. ὁμοίᾳ δὲ δίκῃ δοῦλοσ ἅμα δεσπότῃ κολασθεὶσ καὶ δημότησ βασιλεῖ τὰ αὐτὰ πάσχων, ὁμοθυμαδὸν δὲ πάντεσ ἐν ἑνὶ ὀνόματι θανάτου νεκροὺσ εἶχον ἀναριθμήτουσ. οὐδὲ γὰρ πρὸσ τὸ θάψαι οἱ ζῶντεσ ἦσαν ἱκανοί, ἐπεὶ πρὸσ μίαν ροπὴν ἡ ἐντιμοτέρα γένεσισ αὐτῶν διέφθαρτο. πάντα γὰρ ἀπιστοῦντεσ διὰ τὰσ φαρμακείασ ἐπὶ τῷ τῶν πρωτοτόκων ὀλέθρῳ, ὡμολόγησαν Θεοῦ υἱὸν λαὸν εἶναι. ἡσύχου γὰρ σιγῆσ περιεχούσησ τὰ πάντα καὶ νυκτὸσ ἐν ἰδίῳ τάχει μεσαζούσησ, ὁ παντοδύναμόσ σου λόγοσ ἀπ̓ οὐρανῶν ἐκ θρόνων βασιλειῶν ἀπότομοσ πολεμιστὴσ εἰσ μέσον τῆσ ὀλεθρίασ ἥλατο γῆσ, ξίφοσ ὀξὺ τὴν ἀνυπόκριτον ἐπιταγήν σου φέρων, καὶ στὰσ ἐπλήρωσε τὰ πάντα θανάτου. καὶ οὐρανοῦ μὲν ἥπτετο, βεβήκει δ̓ ἐπὶ γῆσ. τότε παραχρῆμα φαντασίαι μὲν ὀνείρων δεινῶσ ἐξετάραξαν αὐτούσ, φόβοι δὲ ἐπέστησαν ἀδόκητοι, καὶ ἄλλοσ ἀλλαχῇ ριφεὶσ ἡμίθνητοσ δἰ ἣν ἔθνησκεν αἰτίαν ἐνεφάνιζεν. οἱ γὰρ ὄνειροι θορυβήσαντεσ αὐτοὺσ τοῦτο προεμήνυσαν, ἵνα μὴ ἀγνοοῦντεσ δἰ ὃ κακῶσ πάσχουσιν ἀπόλωνται. Ἥψατο δὲ καὶ δικαίων πεῖρα θανάτου, καὶ θραῦσισ ἐν ἐρήμῳ ἐγένετο πλήθουσ. ἀλλ̓ οὐκ ἐπὶ πολὺ ἔμεινεν ἡ ὀργή. σπεύσασ γὰρ ἀνὴρ ἄμεμπτοσ προεμάχησε τὸ τῆσ ἰδίασ λειτουργίασ ὅπλον, προσευχὴν καὶ θυμιάματοσ ἐξιλασμὸν κομίσασ, ἀντέστη τῷ θυμῷ καὶ πέρασ ἐπέθηκε τῇ συμφορᾷ, δεικνὺσ ὅτι σόσ ἐστι θεράπων. ἐνίκησε δὲ τὸν ὄχλον οὐκ ἰσχύϊ τοῦ σώματοσ, οὐχ ὅπλων ἐνεργείᾳ, ἀλλὰ λόγῳ τὸν κολάζοντα ὑπέταξεν, ὅρκουσ πατέρων καὶ διαθήκασ ὑπομνήσασ. σωρηδὸν γὰρ ἤδη πεπτωκότων ἐπ̓ ἀλλήλων νεκρῶν, μεταξὺ στάσ, ἀνέκοψε τὴν ὀργὴν καὶ διέσχισε τὴν πρὸσ τοὺσ ζῶντασ ὁδόν. ἐπὶ γὰρ ποδήρουσ ἐνδύματοσ ἦν ὅλοσ ὁ κόσμοσ, καὶ πατέρων δόξαι ἐπὶ τετραστίχου λίθου γλυφῆσ, καὶ μεγαλωσύνη σου ἐπὶ διαδήματοσ κεφαλῆσ αὐτοῦ. τούτοισ εἶξεν ὁ ὀλοθρεύων, ταῦτα δὲ ἐφοβήθησαν. ἦν γὰρ μόνη ἡ πεῖρα τῆσ ὀργῆσ ἱκανή. ΤΟΙΣ δὲ ἀσεβέσι μέχρι τέλουσ ἀνελεήμων θυμὸσ ἐπέστη. προῄδει γὰρ αὐτῶν καὶ τὰ μέλλοντα,

ὅτι αὐτοὶ ἐπιτρέψαντεσ τοῦ ἀπιέναι καὶ μετὰ σπουδῆσ προπέμψαντεσ αὐτούσ, διώξουσι μεταμεληθέντεσ. ἔτι γὰρ ἐν χερσὶν ἔχοντεσ τὰ πένθη καὶ προσοδυρόμενοι τάφοισ νεκρῶν, ἕτερον ἐπεσπάσαντο λογισμὸν ἀνοίασ καὶ οὓσ ἱκετεύοντεσ ἐξέβαλον, τούτουσ ὡσ φυγάδεσ ἐδίωκον. εἷλκε γὰρ αὐτοὺσ ἡ ἀξία ἐπὶ τοῦτο τὸ πέρασ ἀνάγκη καὶ τῶν συμβεβηκότων ἀμνηστίαν ἐνέβαλεν, ἵνα τὴν λείπουσαν ταῖσ βασάνοισ προαναπληρώσωσι κόλασιν, καὶ ὁ μὲν λαόσ σου παράδοξον ὁδοιπορίαν περάσῃ, ἐκεῖνοι δὲ ξένον εὕρωσι θάνατον. ὅλη γὰρ ἡ κτίσισ ἐν ἰδίῳ γένει πάλιν ἄνωθεν διετυποῦτο ὑπηρετοῦσα ταῖσ σαῖσ ἐπιταγαῖσ. ἵνα οἱ σοὶ παῖδεσ φυλαχθῶσιν ἀβλαβεῖσ. ἡ τὴν παρεμβολὴν σκιάζουσα νεφέλη, ἐκ δὲ προϋφεστῶτοσ ὕδατοσ ξηρᾶσ ἀνάδυσισ γῆσ ἐθεωρήθη, ἐξ ἐρυθρᾶσ θαλάσσησ ὁδὸσ ἀνεμπόδιστοσ καὶ χλοηφόρον πεδίον ἐκ κλύδωνοσ βιαίου. δἰ οὗ πανεθνὶ διῆλθον οἱ τῇ σῇ σκεπαζόμενοι χειρί, θεωρήσαντεσ θαυμαστὰ τέρατα. ὡσ γὰρ ἵπποι ἐνεμήθησαν καὶ ὡσ ἀμνοὶ διεσκίρτησαν αἰνοῦντέσ σε, Κύριε, τὸν ρυόμενον αὐτούσ. ἐμέμνηντο γὰρ ἔτι τῶν ἐν τῇ παροικίᾳ αὐτῶν, πῶσ ἀντὶ μὲν γενέσεωσ ζῴων ἐξήγαγεν ἡ γῆ σκνῖπα, ἀντὶ δὲ ἐνύδρων ἐξηρεύξατο ὁ ποταμὸσ πλῆθοσ βατράχων. ἐφ̓ ὑστέρῳ δὲ εἶδον καὶ νέαν γένεσιν ὀρνέων, ὅτι ἐπιθυμίᾳ προαχθέντεσ ᾐτήσαντο ἐδέσματα τρυφῆσ. εἰσ γὰρ παραμυθίαν ἀνέβη αὐτοῖσ ἀπὸ θαλάσσησ ὀρτυγομήτρα. καὶ αἱ τιμωρίαι τοῖσ ἀμαρτωλοῖσ ἐπῆλθον οὐκ ἄνευ τῶν προγεγονότων τεκμηρίων τῇ βίᾳ τῶν κεραυνῶν. δικαίωσ γὰρ ἔπασχον ταῖσ ἰδίαισ αὐτῶν πονηρίαισ, καὶ γὰρ χαλεπωτέραν μισοξενίαν ἐπετήδευσαν. οἱ μὲν γὰρ τοὺσ ἀγνοοῦντασ οὐκ ἐδέχοντο παρόντασ, οὗτοι δὲ εὐεργέτασ ξένουσ ἐδουλοῦντο. καὶ οὐ μόνον, ἀλλ̓ ἤ τισ ἐπισκοπὴ ἔσται αὐτῶν, ἐπεὶ ἀπεχθῶσ προσεδέχοντο τοὺσ ἀλλοτρίουσ. οἱ δὲ μετὰ ἑορτασμάτων εἰσδεξάμενοι τοὺσ ἤδη τῶν αὐτῶν μετεσχηκότασ δικαίων, δεινοῖσ ἐκάκωσαν πόνοισ. ἐπλήγησαν δὲ καὶ ἀορασίᾳ, ὥσπερ ἐκεῖνοι ἐπὶ ταῖσ τοῦ δικαίου θύραισ, ὅτε ἀχανεῖ περιβληθέντεσ σκότει, ἕκαστοσ τῶν αὐτοῦ θυρῶν τὴν δίοδον ἐζήτει. δἰ ἑαυτῶν γὰρ τὰ στοιχεῖα μεθαρμοζόμενα, ὥσπερ ἐν ψαλτηρίῳ φθόγγοι τοῦ ρυθμοῦ τὸ ὄνομα διαλλάσσουσι, πάντοτε μένοντα ἤχῳ, ὅπερ ἐστὶν εἰκάσαι ἐκ τῆσ τῶν γεγονότων ὄψεωσ ἀκριβῶσ. χερσαῖα γὰρ εἰσ ἔνυδρα μετεβάλλετο, καὶ νηκτὰ μετέβαινεν ἐπὶ γῆσ. πῦρ ἴσχυεν ἐν ὕδατι τῆσ ἰδίασ δυνάμεωσ, καὶ ὕδωρ τῆσ σβεστικῆσ δυνάμεωσ ἐπελανθάνετο. φλόγεσ ἀνάπαλιν εὐφθάρτων ζῴων οὐκ ἐμάραναν σάρκασ ἐμπεριπατούντων, οὐδὲ τηκτὸν κρυσταλλοειδὲσ εὔτηκτον γένοσ ἀμβροσίασ τροφῆσ. Κατὰ πάντα γάρ, Κύριε, ἐμεγάλυνασ τὸν λαόν σου καὶ ἐδόξασασ καὶ οὐχ ὑπερεῖδεσ ἐν παντὶ καιρῷ καὶ τόπῳ παριστάμενοσ.

목록

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION