Septuagint, Liber Maccabees II

(70인역 성경, Liber Maccabees II)

ΤΟΙΣ ἀδελφοῖσ τοῖσ κατ̓ Αἴγυπτον Ἰουδαίοισ χαίρειν. οἱ ἀδελφοὶ οἱ ἐν Ἱεροσολύμοισ Ἰουδαῖοι καὶ οἱ ἐν τῇ χώρᾳ τῆσ Ἰουδαίασ εἰρήνην ἀγαθήν. καὶ ἀγαθοποιήσαι ὑμῖν ὁ Θεὸσ καὶ μνησθείη τῆσ διαθήκησ αὐτοῦ τῆσ πρὸσ Ἁβραὰμ καὶ Ἰσαὰκ καὶ Ἰακὼβ τῶν δούλων αὐτοῦ τῶν πιστῶν. καὶ δῴη ὑμῖν καρδίαν πᾶσιν εἰσ τὸ σέβεσθαι αὐτὸν καὶ ποιεῖν αὐτοῦ τὰ θελήματα καρδίᾳ μεγάλῃ καὶ ψυχῇ βουλομένῃ. καὶ διανοίξαι τὴν καρδίαν ὑμῶν ἐν τῷ νόμῳ αὐτοῦ καὶ ἐν τοῖσ προστάγμασι καὶ εἰρήνην ποιήσαι καὶ ἐπακούσαι ὑμῶν τῶν δεήσεων καὶ καταλλαγείη ὑμῖν καὶ μὴ ὑμᾶσ ἐγκαταλίποι ἐν καιρῷ πονηρῷ. καὶ νῦν ὧδέ ἐσμεν προσευχόμενοι περὶ ὑμῶν. βασιλεύοντοσ Δημητρίου ἔτουσ ἑκατοστοῦ ἑξηκοστοῦ ἐνάτου, ἡμεῖσ οἱ Ἰουδαῖοι γεγράφαμεν ὑμῖν ἐν τῇ θλίψει καὶ ἐν τῇ ἀκμῇ τῇ ἐπελθούσῃ ἡμῖν ἐν τοῖσ ἔτεσι τούτοισ, ἀφ̓ οὗ ἀπέστη Ἰάσων καὶ οἱ μετ̓ αὐτοῦ ἀπὸ τῆσ ἁγίασ γῆσ καὶ τῆσ βασιλείας καὶ ἐνεπύρισαν τὸν πυλῶνα καὶ ἐξέχεαν αἷμα ἀθῷον. καὶ ἐδεήθημεν τοῦ Κυρίου καὶ εἰσηκούσθημεν καὶ προσηνέγκαμεν θυσίαν καὶ σεμίδαλιν καὶ ἐξήψαμεν τοὺσ λύχνουσ καὶ προεθήκαμεν τοὺσ ἄρτουσ. καὶ νῦν ἵνα ἄγητε τὰσ ἡμέρασ τῆσ σκηνοπηγίασ τοῦ Χασελεῦ μηνόσ. ἔτουσ ἑκατοστοῦ ὀγδοηκοστοῦ καὶ ὀγδόου». «Οἱ ἐν Ἱεροσολύμοισ καὶ οἱ ἐν τῇ Ἰουδαίᾳ καὶ ἡ γερουσία καὶ Ἰούδασ Ἀριστοβούλῳ διδασκάλῳ Πτολεμαίου τοῦ βασιλέωσ, ὄντι δὲ ἀπὸ τοῦ τῶν χριστῶν ἱερέων γένουσ, καὶ τοῖσ ἐν Αἰγύπτῳ Ἰουδαίοισ χαίρειν καὶ ὑγιαίνειν. ἐκ μεγάλων κινδύνων ὑπὸ τοῦ Θεοῦ σεσωσμένοι μεγάλωσ εὐχαριστοῦμεν αὐτῷ, ὡσ ἂν πρὸσ βασιλέα παρατασσόμενοι. αὐτὸσ γὰρ ἐξέβρασε τοὺσ παραταξαμένουσ ἐν τῇ ἁγίᾳ πόλει. εἰσ γὰρ τὴν Περσίδα γενόμενοσ ὁ ἡγεμὼν καὶ ὁ περὶ αὐτὸν ἀνυπόστατοσ δοκοῦσα εἶναι δύναμισ, κατεκόπησαν ἐν τῷ τῆσ Ναναίᾳσ ἱερῷ, παραλογισμῷ χρησαμένων τῶν περὶ τὴν Ναναίαν ἱερέων. ὡσ γὰρ συνοικήσων αὐτῇ παρεγένετο εἰσ τὸν τόπον ὅ τε Ἀντίοχοσ καὶ οἱ σὺν αὐτῷ φίλοι χάριν τοῦ λαβεῖν τὰ χρήματα εἰσ φερνῆσ λόγον. καὶ προθέντων αὐτὰ τῶν ἱερέων τῆσ Ναναίασ κἀκείνου προσελθόντοσ μετ̓ ὀλίγων εἰσ τὸν περίβολον τοῦ τεμένουσ, συγκλείσαντεσ, τὸ ἱερόν, ὡσ εἰσῆλθεν Ἀντίοχοσ, ἀνοίξαντεσ τὴν τοῦ φατνώματοσ κρυπτὴν θύραν, βάλοντεσ πέτρουσ συνεκεραύνωσαν τὸν ἡγεμόνα καὶ μέλη ποιήσαντεσ καὶ τὰσ κεφαλὰσ ἀφελόντεσ τοῖσ ἔξω παρέρριψαν. κατὰ πάντα εὐλογητὸσ ἡμῶν ὁ Θεόσ, ὃσ παρέδωκε τοὺσ ἀσεβήσαντασ. μέλλοντεσ οὖν ἄγειν ἐν τῷ Χασελεῦ πέμπτη καὶ εἰκάδι τὸν καθαρισμὸν τοῦ ἱεροῦ, δέον ἡγησάμεθα διασαφῆσαι ὑμῖν, ἵνα καὶ αὐτοὶ ἄγητε τῆσ σκηνοπηγίασ καὶ τοῦ πυρόσ, ὅτε Νεεμίασ οἰκοδομήσασ τό τε ἱερὸν καὶ τὸ θυσιαστήριον ἀνήνεγκε θυσίαν. καὶ γὰρ ὅτε εἰσ τὴν Περσικὴν ἤγοντο οἱ πατέρεσ ἡμῶν, οἱ τότε εὐσεβεῖσ ἱερεῖσ λαβόντεσ ἀπὸ τοῦ πυρὸσ τοῦ θυσιαστηρίου λαθραίωσ, κατέκρυψαν ἐν κοιλώματι φρέατοσ τάξιν ἔχοντοσ ἀνύδρου, ἐν ᾧ κατησφαλίσαντο ὥστε πᾶσιν ἄγνωστον εἶναι τὸν τόπον. διελθόντων δὲ ἐτῶν ἱκανῶν, ὅτε ἔδοξε τῷ Θεῷ, ἀποσταλεὶσ Νεεμίασ ὑπὸ τοῦ βασιλέωσ τῆσ Περσίδοσ τοὺσ ἐκγόνουσ τῶν ἱερέων τῶν ἀποκρυψάντων ἔπεμψεν ἐπὶ τὸ πῦρ. ὡσ δὲ διεσάφησαν ἡμῖν μὴ εὑρηκέναι πῦρ, ἀλλὰ ὕδωρ παχύ, ἐκέλευσεν αὐτοὺσ ἀποβάψαντασ φέρειν. ὡσ δὲ ἀνηνέχθη τὰ τῶν θυσιῶν, ἐκέλευσε τοὺσ ἱερεῖσ Νεεμίασ ἐπιρρᾶναι τῷ ὕδατι τά τε ξύλα καὶ τὰ ἐπικείμενα. ὡσ δὲ ἐγένετο τοῦτο καὶ χρόνοσ διῆλθεν ὅ τε ἥλιοσ ἀνέλαμψε, πρότερον ἐπινεφὴσ ὤν, ἀνήφθη πυρὰ μεγάλη ὥστε θαυμάσαι πάντασ. προσευχὴν δὲ ἐποιήσαντο οἱ ἱερεῖσ δαπανωμένησ τῆσ θυσίασ, οἵ τε ἱερεῖσ καὶ πάντεσ, καταρχομένου Ἰωνάθου, τῶν δὲ λοιπῶν ἐπιφωνούντων ὡσ Νεεμίου. ἦν δὲ ἡ προσευχὴ τὸν τρόπον ἔχουσα τοῦτον. Κύριε Κύριε ὁ Θεὸσ ὁ πάντων κτίστησ, ὁ φοβερὸσ καὶ ἰσχυρὸσ καὶ δίκαιοσ καὶ ἐλεήμων, ὁ μόνοσ βασιλεὺσ καὶ χρηστόσ, ὁ μόνοσ χορηγόσ, ὁ μόνοσ δίκαιοσ καὶ παντοκράτωρ καὶ αἰώνιοσ, ὁ διασώζων τὸν Ἰσραὴλ ἐκ παντὸσ κακοῦ, ὁ ποιήσασ τοὺσ πατέρασ ἐκλεκτοὺσ καὶ ἁγιάσασ αὐτούσ, πρόσδεξαι τὴν θυσίαν ὑπὲρ παντὸσ τοῦ λαοῦ σου Ἰσραὴλ καὶ διαφύλαξον τὴν μερίδα σου καὶ καθαγίασον. ἐπισυνάγαγε τὴν διασπορὰν ἡμῶν, ἐλευθέρωσον τοὺσ δουλεύοντασ ἐν τοῖσ ἔθνεσι, τοὺσ ἐξουθενημένουσ καὶ βδελυκτοὺσ ἔπιδε, καὶ γνώτωσαν τὰ ἔθνη, ὅτι σὺ εἶ ὁ Θεὸσ ἡμῶν. βασάνισον τοὺσ καταδυναστεύοντασ καὶ ἐξυβρίζοντασ ἐν ὑπερηφανίᾳ. καταφύτευσον τὸν λαόν σου εἰσ τὸν τόπον τὸν ἅγιόν σου, καθὼσ εἶπε Μωυσῆσ. οἱ δὲ ἱερεῖσ ἐπέψαλλον τοὺσ ὕμνουσ. καθὼσ δὲ ἀνηλώθη τὰ τῆσ θυσίασ καὶ τὸ περιλειπόμενον ὕδωρ, ὁ Νεεμίασ ἐκέλευσε λίθουσ μείζονασ κατασχεῖν. ὡσ δὲ τοῦτο ἐγενήθη, φλὸξ ἀνήφθη. τοῦ δὲ ἀπὸ τοῦ θυσιαστηρίου ἀντιλάμψαντοσ φωτὸσ ἐδαπανήθη. ὡσ δὲ φανερὸν ἐγενήθη τὸ πρᾶγμα, καὶ διηγγέλη τῷ βασιλεῖ τῶν Περσῶν ὅτι εἰσ τὸν τόπον, οὗ τὸ πῦρ ἀπέκρυψαν οἱ μεταχθέντεσ ἱερεῖσ τὸ ὕδωρ ἐφάνη, ἀφ̓ οὗ καὶ οἱ περὶ τὸν Νεεμίαν ἥγνισαν τὰ τῆσ θυσίασ, περιφράξασ δὲ ὁ βασιλεὺσ ἱερὸν ἐποίησε, δοκιμάσασ τὸ πρᾶγμα. καὶ οἷσ ἐχαρίζετο ὁ βασιλεὺσ πολλὰ διάφορα ἐλάμβανε καὶ μετεδίδου. προσηγόρευσαν δὲ οἱ περὶ τὸν Νεεμίαν τοῦτο νέφθαρ, ὃ διερμηνεύεται Καθαρισμόσ. καλεῖται δὲ παρὰ τοῖσ πολλοῖσ Νεφθαεί. ΕΥΡΙΣΚΕΤΑΙ δὲ ἐν ταῖσ ἀπογραφαῖσ Ἱερεμίασ ὁ προφήτησ ὅτι ἐκέλευσε τοῦ πυρὸσ λαβεῖν τοὺσ μεταγινομένουσ, ὡσ σεσήμανται,

καὶ ὡσ ἐνετείλατο τοῖσ μεταγενομένοισ ὁ προφήτησ, δοὺσ αὐτοῖσ τὸν νόμον, ἵνα μὴ ἐπιλάθωνται τῶν προσταγμάτων τοῦ Κυρίου καὶ ἵνα μὴ ἀποπλανηθῶσι ταῖσ διανοίαισ βλέποντεσ ἀγάλματα χρυσᾶ καὶ ἀργυρᾶ καὶ τὸν περὶ αὐτὰ κόσμον. καὶ ἕτερα τοιαῦτα λέγων παρεκάλει μὴ ἀποστῆναι τὸν νόμον ἀπὸ τῆσ καρδίασ αὐτῶν. ἦν δὲν ἐν τῇ γραφῇ ὡσ τὴν σκηνὴν καὶ τὴν κιβωτὸν ἐκέλευσεν ὁ προφήτησ χρηματισμοῦ γενηθέντοσ αὐτῷ συνακολουθεῖν. ὡσ δὲ ἐξῆλθεν εἰσ τὸ ὄροσ, οὗ ὁ Μωυσῆσ ἀναβὰσ ἐθεάσατο τὴν τοῦ Θεοῦ κληρονομίαν. καὶ ἐλθὼν ὁ Ἱερεμίασ εὗρεν οἶκον ἀντρώδη καὶ τὴν σκηνὴν καὶ τὴν κιβωτὸν καὶ τὸ θυσιαστήριον τοῦ θυμιάματοσ εἰσήνεγκεν ἐκεῖ καὶ τὴν θύραν ἐνέφραξε. καὶ προσελθόντεσ τινὲσ τῶν συνακολουθούντων ὥστε ἐπισημήνασθαι τὴν ὁδὸν καὶ οὐκ ἠδυνήθησαν εὑρεῖν. ὡσ δὲ ὁ Ἱερεμίασ ἔγνω, μεμψάμενοσ αὐτοῖσ εἶπεν ὅτι καὶ ἄγνωστοσ ὁ τόποσ ἔσται, ἕωσ ἂν συναγάγῃ ὁ Θεὸσ ἐπισυναγωγὴν τοῦ λαοῦ καὶ ἵλεωσ γένηται. καὶ τότε ὁ Κύριοσ ἀναδείξει ταῦτα, καὶ ὀφθήσεται ἡ δόξα τοῦ Κυρίου καὶ ἡ νεφέλη, ὡσ καὶ ἐπὶ Μωυσῇ ἐδηλοῦτο, ὡσ καὶ ὁ Σαλωμὼν ἠξίωσεν ἵνα ὁ τόποσ καθαγιασθῇ μεγάλωσ. διεσαφεῖτο δὲ καὶ ὡσ σοφίαν ἔχων ἀνήνεγκε θυσίαν ἐγκαινισμοῦ καὶ τῆσ τελειώσεωσ τοῦ ἱεροῦ. καθὼσ καὶ Μωυσῆσ προσηύξατο πρὸσ Κύριον, καὶ κατέβη πῦρ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καὶ τὰ τῆσ θυσίασ ἐδαπάνησεν, οὕτωσ καὶ Σαλαμὼν προσηύξατο, καὶ καταβὰν τὸ πῦρ ἀνήλωσε τὰ ὁλοκαυτώματα. καὶ εἶπε Μωυσῆσ. διὰ τὸ μὴ βεβρῶσθαι τὸ περὶ τῆσ ἁμαρτίασ, ἀνηλώθη. ὡσαύτωσ καὶ ὁ Σαλωμὼν τὰσ ὀκτὼ ἡμέρασ ἤγαγεν. ἐξηγοῦντο δὲ καὶ ἐν ταῖσ ἀναγραφαῖσ καὶ ἐν τοῖσ ὑπομνηματισμοῖσ τοῖσ κατὰ τὸν Νεεμίαν τὰ αὐτὰ καὶ ὡσ καταβαλλόμενοσ βιβλιοθήκην ἐπισυνήγαγε τὰ περὶ τῶν βασιλέων καὶ προφητῶν καὶ τὰ τοῦ Δαυὶδ καὶ ἐπιστολὰσ βασιλέων περὶ ἀναθεμάτων. ὡσαύτωσ δὲ καὶ Ἰούδασ τὰ διαπεπτωκότα διὰ τὸν πόλεμον τὸν γεγονότα ἡμῖν ἐπισυνήγαγε πάντα, καὶ ἔστι παῤ ἡμῖν. ὧν οὖν ἐὰν χρείαν ἔχητε τοὺσ ἀποκομιοῦντασ ὑμῖν ἀποστέλλετε. Μέλλοντεσ οὖν ἄγειν τὸν καθαρισμὸν ἐγράψαμεν ὑμῖν. καλῶσ οὖν ποιήσετε ἄγοντεσ τὰσ ἡμέρασ. ὁ δὲ Θεὸσ ὁ σώσασ τὸν πάντα λαὸν αὐτοῦ καὶ ἀποδοὺσ τὴν κληρονομίαν πᾶσι καὶ τὸ βασίλειον καὶ τὸ ἱεράτευμα καὶ τὸν ἁγιασμόν, καθὼσ ἐπηγγείλατο διὰ τοῦ νόμου. ἐλπίζομεν γὰρ ἐπὶ τῷ Θεῷ ὅτι ταχέωσ ἡμᾶσ ἐλεήσει καὶ ἐπισυνάξει ἐκ τῆσ ὑπὸ τὸν οὐρανὸν εἰσ τὸν ἅγιον τόπον. ἐξείλετο γὰρ ἡμᾶσ ἐκ μεγάλων κακῶν καὶ τὸν τόπον ἐκαθάρισε. Τὰ δὲ κατὰ τὸν Ἰούδαν τὸν Μακκαβαῖον καὶ τοὺσ τούτου ἀδελφοὺσ καὶ τὸν τοῦ ἱεροῦ τοῦ μεγάλου καθαρισμὸν καὶ τὸν τοῦ βωμοῦ ἐγκαινισμόν, ἔτι τε τοὺσ πρὸσ Ἀντίοχον τὸν Ἐπιφανῆ καὶ τὸν τούτου υἱὸν Εὐπάτορα πολέμους καὶ τὰσ ἐξ οὐρανοῦ γενομένασ ἐπιφανείασ τοῖσ ὑπὲρ τοῦ Ἰουδαϊσμοῦ φιλοτίμωσ ἀνδραγαθήσασιν, ὥστε τὴν ὅλην χώραν ὀλίγουσ ὄντασ λεηλατεῖν καὶ τὰ βάρβαρα πλήθη διώκειν, καὶ τὸ περιβόητον καθ̓ ὅλην τὴν οἰκουμένην ἱερὸν ἀνακομίσασθαι καὶ τὴν πόλιν ἐλευθερῶσαι καὶ τοὺσ μέλλοντασ καταλύεσθαι νόμουσ ἐπανορθῶσαι, τοῦ Κυρίου μετὰ πάσησ ἐπιεικείασ ἱλέω γενομένου αὐτοῖσ, τὰ ὑπὸ Ἰάσωνοσ τοῦ Κυρηναίου δεδηλωμένα δὲ πέντε βιβλίων πειρασόμεθα δἰ ἑνὸσ συντάγματοσ ἐπιτεμεῖν. συνορῶντεσ γὰρ τὸ χῦμα τῶν ἀριθμῶν καὶ τὴν οὖσαν δυσχέρειαν τοῖσ θέλουσιν εἰσκυκλεῖσθαι τοῖσ τῆσ ἱστορίασ διηγήμασι διὰ τὸ πλῆθοσ τῆσ ὕλησ, ἐφροντίσαμεν τοῖσ μὲν βουλομένοισ ἀναγινώσκειν ψυχαγωγίαν, τοῖσ δὲ φιλοφρονοῦσιν εἰσ τὸ διὰ μνήμησ ἀναλαβεῖν εὐκοπίαν, πᾶσι δὲ τοῖσ ἐντυγχάνουσιν ὠφέλειαν. καὶ ἡμῖν μὲν τοῖσ τὴν κακοπάθειαν ἐπιδεδεγμένοισ τῆσ ἐπιτομῆσ οὐ ρᾴδιον, ἱδρῶτοσ δὲ καὶ ἀγρυπνίασ τὸ πρᾶγμα, καθάπερ τῷ παρασκευάζοντι συμπόσιον καὶ ζητοῦντι τὴν ἑτέρων λυσιτέλειαν οὐκ εὐχερὲσ μέν, ὅμωσ διὰ τὴν τῶν πολλῶν εὐχαριστίαν ἡδέωσ τὴν κακοπάθειαν ὑποίσομεν, τὸ μὲ διακριβοῦν περὶ ἑκάστων τῷ συγγραφεῖ παραχωρήσαντεσ, τὸ δὲ ἐπιπορεύεσθαι τοῖσ ὑπογραμμοῖσ τῆσ ἐπιτομῆσ διαπονοῦντεσ. καθάπερ γὰρ τῆσ καινῆσ οἰκίασ ἀρχιτέκτονι τῆσ ὅλησ καταβολῆσ φροντιστέον, τῷ δὲ ἐγκαίειν καὶ ζωγραφεῖν ἐπιχειροῦντι τὰ ἐπιτήδεια πρὸσ διακόσμησιν ἐξεταστέον, οὕτω δοκῶ καὶ ἐπὶ ἡμῶν. τὸ μὲν ἐμβατεύειν καὶ περίπατον ποιεῖσθαι λόγον καὶ πολυπραγμονεῖν ἐν τοῖσ κατὰ μέροσ τῷ τῆσ ἱστορίασ ἀρχηγέτῃ καθήκει. τὸ δὲ σύντομον τῆσ λέξεωσ μεταδιώκειν καὶ τὸ ἐξεργαστικὸν τῆσ πραγματείασ παραιτεῖσθαι τῷ τὴν μετάφρασιν ποιουμένῳ συγχωρητέον. ἐντεῦθεν οὖν ἀρξώμεθα τῆσ διηγήσεωσ, τοῖσ προειρημένοισ τοσοῦτον ἐπιζεύξαντεσ. εὔηθεσ γὰρ τὸ μὲν πρὸ τῆσ ἱστορίασ πλεονάζειν, τὴν δὲ ἱστορίαν ἐπιτεμεῖν. ΤΗΣ ἁγίασ τοίνυν πόλεωσ κατοικουμένησ μετὰ πάσησ εἰρήνησ καὶ τῶν νόμων ἔτι κάλλιστα συντηρουμένων διὰ τὴν Ὀνίου τοῦ ἀρχιερέωσ εὐσέβειάν τε καὶ μισοπονηρίαν,

συνέβαινε καὶ αὐτοὺσ τοὺσ βασιλεῖσ τιμᾶν τὸν τόπον, καὶ τὸ ἱερὸν ἀποστολαῖσ ταῖσ κρατίσταισ δοξάζειν, ὥστε καὶ Σέλευκον τὸν τῆσ Ἀσίασ βασιλέα χορηγεῖν ἐκ τῶν ἰδίων προσόδων πάντα τὰ πρὸσ τὰσ λειτουργίασ τῶν θυσιῶν ἐπιβάλλοντα δαπανήματα. Σίμων δέ τισ ἐκ τῆσ Βενιαμὶν φυλῆσ προστάτησ τοῦ ἱεροῦ καθεσταμένοσ διηνέχθη τῷ ἀρχιερεῖ περὶ τῆσ κατὰ τὴν πόλιν ἀγορανομίασ. καὶ νικῆσαι τὸν Ὀνίαν μὴ δυνάμενοσ, ἦλθε πρὸσ Ἀπολλώνιον Θρασαίου τὸν κατ̓ ἐκεῖνον τὸ καιρὸν Κοίλησ Συρίασ καὶ Φοινίκησ στρατηγὸν καὶ προσήγγειλε περὶ τοῦ χρημάτων ἀμυθήτων γέμειν τὸ ἐν Ἱεροσολύμοισ γαζοφυλάκιον, ὥστε τὸ πλῆθοσ τῶν διαφόρων ἐναρίθμητον εἶναι, καὶ μὴ προσήκειν αὐτὰ πρὸσ τὸν τῶν θυσιῶν λόγον, εἶναι δὲ δυνατὸν ὑπὸ τὴν τοῦ βασιλέωσ ἐξουσίαν πεσεῖν ἅπαντα ταῦτα. συμμείξασ δὲ ὁ Ἀπολλώνιοσ τῷ βασιλεῖ περὶ τῶν μηνυθέντων αὐτῷ χρημάτων ἐνεφάνισεν. ὁ δὲ προχειρισάμενοσ Ἡλιόδωρον τὸν ἐπὶ τῶν πραγμάτων ἀπέστειλε δοὺσ ἐντολὰσ τὴν τῶν προειρημένων χρημάτων ἐκκομιδὴν ποιήσασθαι. εὐθέωσ δὲ ὁ Ἡλιόδωροσ ἐποιεῖτο τὴν πορείαν, τῇ μὲν ἐμφάσει ὡσ τὰσ κατὰ Κοίλην Συρίαν καὶ Φοινίκην πόλεισ ἐφοδεύσων, τῷ πράγματι δὲ τὴν τοῦ βασιλέωσ πρόθεσιν ἐπιτελέσων. παραγενηθεὶσ δὲ εἰσ Ἱεροσόλυμα καὶ φιλοφρόνωσ ὑπὸ τοῦ ἀρχιερέωσ τῆσ πόλεωσ ἀποδεχθείσ, ἀνέθετο περὶ τοῦ γεγονότοσ ἐμφανισμοῦ, καὶ τίνοσ ἕνεκεν πάρεστι διεσάφησεν. ἐπυνθάνετο δέ, εἰ ταῖσ ἀληθείασ ταῦτα οὕτωσ ἔχοντα τυγχάνει. τοῦ δὲ ἀρχιερέωσ ὑποδείξαντοσ παραθήκασ εἶναι χηρῶν τε καὶ ὀρφανῶν, τινὰ δὲ καὶ Ὑρκανοῦ τοῦ Τωβίου σφόδρα ἀνδρὸσ ἐν ὑπεροχῇ κειμένου —οὐχ ὥσπερ ἦν διαβάλλων ὁ δυσεβὴσ Σίμων— τὰ δὲ πάντα ἀργυρίου τετρακόσια τάλαντα, χρυσίου δὲ διακόσια. ἀδικηθῆναι δὲ τοὺσ πεπιστευκότασ τῇ τοῦ τόπου ἁγιωσύνῃ καὶ τῇ τοῦ τετιμημένου κατὰ τὸν σύμπαντα κόσμον ἱεροῦ σεμνότητι καὶ ἀσυλίᾳ παντελῶσ ἀμήχανον εἶναι. ὁ δὲ Ἡλιόδωροσ, δἰ ἃσ εἶχε βασιλικὰσ ἐντολάσ, πάντωσ ἔλεγεν εἰσ τὸ βασιλικὸν ἀναληπτέα ταῦτα εἶναι. ταξάμενοσ δὲ ἡμέραν εἰσήει τὴν περὶ τούτων ἐπίσκεψιν οἰκονομήσων. ἦν δὲ οὐ μικρὰ καθ̓ ὅλην τὴν πόλιν ἀγωνία. οἱ δὲ ἱερεῖσ πρὸ τοῦ θυσιαστηρίου ἐν ταῖσ ἱερατικαῖσ στολαῖσ ρίψαντεσ ἑαυτούσ, ἐπεκαλοῦντο εἰσ οὐρανὸν τὸν περὶ παραθήκησ νομοθετήσαντα τοῖσ παρακαταθεμένοισ ταῦτα σῷα διαφυλάξαι. ἦν δὲ ὁρῶντα τὴν τοῦ ἀρχιερέωσ ἰδέαν τιτρώσκεσθαι τὴν διάνοιαν. ἡ γὰρ ὄψισ καὶ τὸ τῆσ χρόασ παρηλλαγμένον ἐνέφαινε τὴν κατὰ ψυχὴν ἀγωνίαν. περιεκέχυτο γὰρ περὶ τὸν ἄνδρα δέοσ τι καὶ φρικασμὸσ σώματοσ, δἰ ὧν πρόδηλον ἐγίνετο τοῖσ θεωροῦσι τὸ κατὰ καρδίαν ἐνεστὸσ ἄλγοσ. οἱ δὲ ἐκ τῶν οἰκιῶν ἀγεληδὸν ἐξεπήδων ἐπὶ πάνδημον ἱκετείαν, διὰ τὸ μέλλειν εἰσ καταφρόνησιν ἔρχεσθαι τὸν τόπον. ὑπεζωσμέναι δὲ ὑπὸ τοὺσ μαστοὺσ αἱ γυναῖκεσ σάκκουσ κατὰ τὰσ ὁδοὺσ ἐπλήθυον. αἱ δὲ κατάκλειστοι τῶν παρθένων, αἱ μὲν συνέτρεχον ἐπὶ τοὺσ πυλῶνασ, αἱ δὲ ἐπὶ τὰ τείχη, τινὲσ δὲ διὰ τῶν θυρίδων διεξέκυπτον. πᾶσαι δὲ προτείνουσαι τὰσ χεῖρασ εἰσ τὸν οὐρανὸν ἐποιοῦντο τὴν λιτανείαν. ἐλεεῖν δ̓ ἦν τὴν τοῦ πλήθουσ παμμιγῆ πρόπτωσιν τήν τε τοῦ μεγάλου διαγωνιῶντοσ ἀρχιερέωσ προσδοκίαν. οἱ μὲν οὖν ἐπεκαλοῦντο τὸν παντοκράτορα Θεὸν τὰ πεπιστευμένα τοῖσ πεπιστευκόσι σῶα διαφυλάσσειν μετὰ πάσησ ἀσφαλείασ, ὁ δὲ Ἡλιόδωροσ τὸ διεγνωσμένον ἐπετέλει. αὐτόθι δὲ αὐτοῦ σὺν τοῖσ δορυφόροισ κατὰ τὸ γαζοφυλάκιον ἤδη παρόντοσ, ὁ τῶν πατέρων Κύριοσ καὶ πάσησ ἐξουσίασ δυνάστησ ἐπιφάνειαν μεγάλην ἐποίησεν, ὥστε πάντασ τοὺσ κατοτολμήσαντασ συνελθεῖν, καταπλαγέντασ τὴν τοῦ Θεοῦ δύναμιν, εἰσ ἔκλυσιν καὶ δειλίαν τραπῆναι. ὤφθη γάρ τισ ἵπποσ αὐτοῖσ φοβερὸν ἔχων τὸν ἐπιβάτην καὶ καλλίστῃ σαγῇ διακεκοσμημένοσ, φερόμενοσ δὲ ρύδην ἐνέσεισε τῷ Ἡλιοδώρῳ τὰσ ἐμπροσθίουσ ὁπλάσ. ὁ δὲ ἐπικαθήμενοσ ἐφαίνετο χρυσῆν πανοπλίαν ἔχων. ἕτεροι δὲ δύο προεφάνησαν αὐτῷ νεανίαι τῇ ρώμῃ μὲν ἐκπρεπεῖσ, κάλλιστοι δὲ τῇ δόξῃ, διαπρεπεῖσ δὲ τὴν περιβολήν, οἳ καὶ παραστάντεσ ἐξ ἑκατέρου μέρουσ ἐμαστίγουν αὐτὸν ἀδιαλείπτωσ, πολλὰσ ἐπιρριπτοῦντεσ αὐτῷ πληγάσ. ἄφνω δὲ πεσόντα πρὸσ τὴν γῆν καὶ πολλῷ σκότει περιχυθέντα συναρπάσαντεσ καὶ εἰσ φορεῖον ἐνθέντες τὸν ἄρτι μετὰ πολλῆσ παραδρομῆσ καὶ πάσησ δορυφορίασ εἰσ τὸ προειρημένον εἰσελθόντα γαζοφυλάκιον ἔφερον ἀβοήθητον ἑαυτῷ καθεστῶτα, φανερῶσ τὴν τοῦ Θεοῦ δυναστείαν ἐπεγνωκότεσ. καὶ ὁ μὲν διὰ τὴν θείαν ἐνέργειαν ἄφωνοσ καὶ πάσησ ἐστερημένοσ ἐλπίδοσ καὶ σωτηρίασ ἔρριπτο, οἱ δὲ τὸν Κύριον εὐλόγουν τὸν παραδοξάζοντα τὸν ἑαυτοῦ τόπον, καὶ τὸ μικρῷ πρότερον δέουσ καὶ ταραχῆσ γέμον ἱερὸν τοῦ παντοκράτοροσ ἐπιφανέντοσ Κυρίου χαρᾶσ καὶ εὐφροσύνησ ἐπεπλήρωτο. ταχὺ δέ τινεσ τῶν τοῦ Ἡλιοδώρου συνήθων ἠξίουν τὸν Ὀνίαν ἐπικαλέσασθαι τὸν Ὕψιστον καὶ τὸ ζῆν χαρίσασθαι τῷ παντελῶσ ἐν ἐσχάτῃ πνοῇ κειμένῳ. ὕποπτοσ δὲ γενόμενοσ ὁ ἀρχιερεύσ, μήποτε διάληψιν ὁ βασιλεὺσ σχῇ κακουργίαν τινὰ περὶ τὸν Ἡλιόδωρον ὑπὸ τῶν Ἰουδαίων συντετελέσθαι, προσήγαγε θυσίαν ὑπὲρ τῆσ τοῦ ἀνδρὸσ σωτηρίασ. ποιουμένου δὲ τοῦ ἀρχιερέωσ τὸν ἱλασμόν, οἱ αὐτοὶ νεανίαι πάλιν ἐνεφάνησαν τῷ Ἡλιοδώρῳ ἐν ταῖσ αὐταῖσ ἐσθήσεσιν ἐστολισμένοι καὶ στάντεσ εἶπον. πολλὰσ τῷ Ὀνίᾳ τῷ ἀρχιερεῖ χάριτασ ἔχε, διὰ γὰρ αὐτόν σοι κεχάρισται τὸ ζῆν ὁ Κύριοσ. σὺ δὲ ὑπ̓ αὐτοῦ μεμαστιγωμένοσ διάγγελλε πᾶσι τὸ μεγαλεῖον τοῦ Θεοῦ κράτοσ. ταῦτα δὲ εἰπόντεσ ἀφανεῖσ ἐγένοντο. ὁ δὲ Ἡλιόδωροσ θυσίαν ἀνενέγκασ τῷ Κυρίῳ καὶ εὐχὰσ μεγίστασ εὐξάμενοσ τῷ τὸ ζῆν περιποιήσαντι καὶ τὸν Ὀνίαν ἀποδεξάμενοσ, ἀνεστρατοπέδευσε πρὸσ τὸν βασιλέα. ἐξεμαρτύρει δὲ πᾶσιν ἅπερ ἦν ὑπ̓ ὄψιν τεθεαμένοσ ἔργα τοῦ μεγίστου Θεοῦ. τοῦ δὲ βασιλέωσ ἐπερωτήσαντοσ τὸν Ἡλιόδωρον ποῖόσ τισ εἴη ἐπιτήδειοσ ἔτι ἅπαξ διαπεμφθῆναι εἰσ Ἱεροσόλυμα, ἔφησεν. εἴ τινα ἔχεισ πολέμιον ἢ πραγμάτων ἐπίβουλον, πέμψον αὐτὸν ἐκεῖ, καὶ μεμαστιγωμένον αὐτὸν προσδέξῃ, ἐάν περ καὶ διασωθείη, διὰ τὸ περὶ τὸν τόπον ἀληθῶσ εἶναί τινα Θεοῦ δύναμιν. αὐτὸσ γὰρ ὁ τὴν κατοικίαν ἐπουράνιον ἔχων, ἐπόπτησ ἐστὶ καὶ βοηθὸσ ἐκείνου τοῦ τόπου καὶ τοὺσ παραγινομένουσ ἐπὶ κακώσει τύπτων ἀπόλλυσι. καὶ τὰ μὲν κατὰ Ἡλιόδωρον καὶ τὴν τοῦ γαζοφυλακίου τήρησιν οὕτωσ ἐχώρησεν. Ο δὲ προειρημένοσ Σίμων, ὁ τῶν χρημάτων καὶ τῆσ πατρίδοσ ἐνδείκτησ γεγονώσ, ἐκακολόγει τὸν Ὀνίαν, ὡσ αὐτόσ τε εἴη τὸν Ἡλιόδωρον ἐπισεσεικὼσ καὶ τῶν κακῶν δημιουργὸσ καθεστηκώσ,

καὶ τὸν εὐεργέτην τῆσ πόλεωσ καὶ τὸν κηδεμόνα τῶν ὁμοεθνῶν καὶ ζηλωτὴν τῶν νόμων ἐπίβουλον τῶν πραγμάτων ἐτόλμα λέγειν. τῆσ δὲ ἔχθρασ ἐπὶ τοσοῦτον προβαινούσησ, ὥστε καὶ διά τινοσ τῶν ὑπὸ τοῦ Σίμωνοσ δεδοκιμασμένων φόνουσ συντελεῖσθαι, συνορῶν ὁ Ὀνίασ τὸ χαλεπὸν τῆσ φιλονεικίασ καὶ Ἀπολλώνιον τὸν Μενεσθέωσ τὸν Κοίλησ Συρίασ καὶ Φοινίκησ στρατηγὸν συναύξοντα τὴν κακίαν τοῦ Σίμωνοσ, πρὸσ τὸν βασιλέα διεκομίσθη οὐ γινόμενοσ τῶν πολιτῶν κατήγοροσ, τὸ δὲ συμφέρον κοινῇ καὶ κατ̓ ἰδίαν παντὶ τῷ πλήθει σκοπῶν. ἑώρα γὰρ ἄνευ βασιλικῆσ προνοίασ ἀδύνατον εἶναι τυχεῖν εἰρήνησ ἔτι τὰ πράγματα καὶ τὸν Σίμωνα παῦλαν οὐ ληψόμενον τῆσ ἀνοίασ. Μεταλλάξαντοσ δὲ τὸν βίον Σελεύκου καὶ παραλαβόντοσ τὴν βασιλείαν Ἀντιόχου τοῦ προσαγορευθέντοσ Ἐπιφανοῦσ, ὑπενόθευσεν Ἰάσων ὁ ἀδελφὸσ Ὀνίου τὴν ἀρχιερωσύνην, ἐπαγγειλάμενοσ τῷ βασιλεῖ δἰ ἐντεύξεωσ ἀργυρίου τάλαντα ἑξήκοντα πρὸσ τοῖσ τριακοσίοισ καὶ προσόδου τινὸσ ἄλλησ τάλαντα ὀγδοήκοντα. πρὸσ δὲ τούτοισ ὑπισχνεῖτο καὶ ἕτερα διαγράψαι πεντήκοντα πρὸσ τοῖσ ἑκατόν, ἐὰν συγχωρηθῇ διὰ τῆσ ἐξουσίασ αὐτοῦ γυμνάσιον καὶ ἐφηβεῖον αὐτῷ συστήσασθαι καὶ τοὺσ ἐν Ἱεροσολύμοισ Ἀντιοχεῖσ ἀναγράψαι. ἐπινεύσαντοσ δὲ τοῦ βασιλέωσ καὶ τῆσ ἀρχῆσ κρατήσασ, εὐθέωσ ἐπὶ τὸν Ἑλληνικὸν χαρακτῆρα τοὺσ ὁμοφύλουσ μετῆγε καὶ τὰ κείμενα τοῖσ Ἰουδαίοισ φιλάνθρωπα βασιλικὰ διὰ Ἰωάννου τοῦ πατρὸσ Εὐπολέμου, τοῦ ποιησαμένου τὴν πρεσβείαν ὑπὲρ φιλίασ καὶ συμμαχίασ πρὸσ τοὺσ Ρωμαίουσ, παρώσατο. καὶ τὰσ μὲν νομίμουσ καταλύων πολιτείασ, παρανόμουσ ἐθισμοὺσ ἐκαίνιζεν. ἀσμένωσ γὰρ ὑπ̓ αὐτὴν τὴν ἀκρόπολιν γυμνάσιον καθίδρυσε καὶ τοὺσ κρατίστουσ τῶν ἐφήβων ὑποτάσσων ὑπὸ πέτασον ἦγεν. ἦν δ̓ οὕτωσ ἀκμή τισ Ἑλληνισμοῦ καὶ πρόσβασισ ἀλλοφυλισμοῦ διὰ τὴν τοῦ ἀσεβοῦσ καὶ οὐκ ἀρχιερέωσ Ἰάσωνοσ ὑπερβάλλουσαν ἀναγνείαν, ὥστε μηκέτι περὶ τὰσ τοῦ θυσιαστηρίου λειτουργίασ προθύμουσ εἶναι τοὺσ ἱερεῖσ, ἀλλὰ τοῦ μὲν ναοῦ καταφρονοῦντεσ καὶ τῶν θυσιῶν ἀμελοῦντεσ ἔσπευδον μετέχειν τῆσ ἐν παλαίστρᾳ παρανόμου χορηγίασ μετὰ τὴν τοῦ δίσκου πρόκλησιν, καὶ τὰσ μὲν πατρῴουσ τιμὰσ ἐν οὐδενὶ τιθέμενοι, τὰσ δὲ Ἑλληνικὰσ δόξασ καλλίστασ ἡγούμενοι. ὧν χάριν περιέσχεν αὐτοὺσ χαλεπὴ περίστασισ, καὶ ὧν ἐζήλουν τὰσ ἀγωγὰσ καὶ καθάπαν ἤθελον ἐξομοιοῦσθαι, τούτουσ πολεμίουσ καὶ τιμωρητὰσ ἔσχον. ἀσεβεῖν γὰρ εἰσ τοὺσ θείουσ νόμουσ οὐ ρᾴδιον, ἀλλὰ ταῦτα ὁ ἀκόλουθοσ καιρὸσ δηλώσει. ἀγομένου δὲ πενταετηρικοῦ ἀγῶνοσ ἐν Τύρῳ καὶ τοῦ βασιλέωσ παρόντοσ, ἀπέστειλεν Ἰάσων ὁ μιαρὸσ θεωροὺσ ἀπὸ Ἱεροσολύμων Ἀντιοχεῖσ ὄντασ παρακομίζοντασ ἀργυρίου δραχμὰσ τριακοσίασ εἰσ τὴν τοῦ Ἡρακλέουσ θυσίαν, ἃσ καὶ ἠξίωσαν οἱ παρακομίσαντεσ μὴ χρῆσθαι πρὸσ θυσίαν διὰ τὸ μὴ καθήκειν, εἰσ ἑτέραν δὲ καταθέσθαι δαπάνην. ἔπεσεν οὖν ταῦτα διὰ μὲν τὸν ἀποστείλαντα εἰσ τὴν τοῦ Ἡρακλέουσ θυσίαν, ἕνεκεν δὲ τῶν παρακομιζόντων εἰσ τὰσ τῶν τριήρων κατασκευάσ. ἀποσταλέντοσ δὲ εἰσ Αἴγυπτον Ἀπολλωνίου τοῦ Μενεσθέωσ διὰ τὰ πρωτοκλίσια Πτολεμαίου τοῦ Φιλομήτοροσ Βασιλέωσ, μεταλαβὼν Ἀντίοχοσ ἀλλότριον αὐτὸν τῶν αὐτῶν γεγονέναι πραγμάτων, τῆσ καθ̓ αὑτὸν ἀσφαλείασ ἐφρόντιζεν. ὅθεν εἰσ Ἰόππην παραγενόμενοσ κατήντησεν εἰσ Ἱεροσόλυμα. μεγαλοπρεπῶσ δὲ ὑπὸ τοῦ Ἰάσωνοσ καὶ τῆσ πόλεωσ παραδεχθείσ, μετὰ δᾳδουχίασ καὶ βοῶν εἰσπεπόρευται, εἶθ̓ οὕτωσ εἰσ τὴν Φοινίκην κατεστρατοπέδευσε. μετὰ δὲ τριετῆ χρόνον ἀπέστειλεν Ἰάσων Μενέλαον, τὸν τοῦ προσημαινομένου Σίμωνοσ ἀδελφόν, παρακομίζοντα τὰ χρήματα τῷ βασιλεῖ καὶ περὶ πραγμάτων ἀναγκαίων ὑπομνηματισμοὺσ τελέσοντα. ὁ δὲ συσταθεὶσ τῷ βασιλεῖ καὶ δοξάσασ αὐτὸν τῷ προσώπῳ τῆσ ἐξουσίασ, εἰσ ἑαυτὸν κατήντησε τὴν ἀρχιερωσύνην, ὑπερβαλὼν τὸν Ἰάσωνα τάλαντα ἀργυρίου τριακόσια. λαβὼν δὲ τὰσ βασιλικὰσ ἐντολὰσ παρεγένετο, τῆσ μὲν ἀρχιερωσύνησ οὐδὲν ἄξιον φέρων, θυμοὺσ δὲ ὠμοῦ τυράννου καὶ θηρὸσ βαρβάρου ὀργὰσ ἔχων. καὶ ὁ μὲν Ἰάσων ὁ τὸν ἴδιον ἀδελφὸν ὑπονοθεύσασ, ὑπονοθευθεὶσ ὑφ̓ ἑτέρου, φυγὰσ εἰσ τὴν Ἀμμανῖτιν χώραν συνήλαστο. ὁ δὲ Μενέλαοσ τῆσ μὲν ἀρχῆσ ἐκράτει, τῶν δὲ ἐπηγγελμένων τῷ βασιλεῖ χρημάτων οὐδὲν εὐτάκνει. ποιουμένου δὲ τὴν ἀπαίτησιν Σωστράτου τοῦ τῆσ ἀκροπόλεωσ ἐπάρχου, πρὸσ τοῦτον γὰρ ἦν ἡ τῶν φόρων πρᾶξισ, δἰ ἣν αἰτίαν οἱ δύο ὑπὸ τοῦ βασιλέωσ προσεκλήθησαν, καὶ ὁ μὲν Μενέλαοσ ἀπέλιπε τῆσ ἀρχιερωσύνησ διάδοχον Λυσίμαχον τὸν ἑαυτοῦ ἀδελφόν, Σώστρατοσ δὲ Κράτητα τὸν ἐπὶ τῶν Κυπρίων. τοιούτων δὲ συνεστηκότων, συνέβη Ταρσεῖσ καὶ Μαλλώτασ στασιάζειν διὰ τὸ Ἀντιοχίδι τῇ παλλακῇ τοῦ βασιλέωσ ἐν δωρεᾷ δεδόσθαι. θᾶττον οὖν ὁ βασιλεὺσ ἧκε καταστεῖλε τὰ πράγματα, καταλιπὼν τὸν διαδεχόμενον Ἀνδρόνικον τῶν ἐν ἀξιώματι κειμένων. νομίσασ δὲ ὁ Μενέλαοσ εἰληφέναι καιρὸν εὐφυῆ, χρυσώματά τινα τῶν τοῦ ἱεροῦ νοσφισάμενοσ ἐχαρίσατο τῷ Ἀνδρονίκῳ καὶ ἕτερα ἐτύγχανε πεπρακὼσ εἴσ τε Τύρον καὶ τὰσ κύκλῳ πόλεισ. ἃ καὶ σαφῶσ ἐπεγνωκὼσ ὁ Ὀνίασ, παρήλεγχεν ἀποκεχωρηκὼσ εἰσ ἄσυλον τόπον ἐπὶ Δάφνησ τῆσ πρὸσ Ἀντιόχειαν κειμένησ. ὅθεν ὁ Μενέλαοσ λαβὼν ἰδίᾳ τὸν Ἀνδρόνικον, παρεκάλει χειρώσασθαι τὸν Ὀνίαν. ὁ δὲ παραγενόμενοσ ἐπὶ τὸν Ὀνίαν καὶ πεισθεὶσ ἐπὶ δόλῳ καὶ δεξιὰσ μεθ̓ ὅρκων δούσ, καίπερ ἐν ὑποψίᾳ κείμενοσ, ἔπεισεν ἐκ τοῦ ἀσύλου προελθεῖν, ὃν καὶ παραχρῆμα παρέκλεισεν οὐκ αἰδεσθεὶσ τὸ δίκαιον. δἰ ἣν αἰτίαν οὐ μόνον Ἰουδαῖοι, πολλοὶ δὲ καὶ τῶν ἄλλων ἐθνῶν ἐδείναζον καὶ ἐδυσφόρουν ἐπὶ τῷ τοῦ ἀνδρὸσ ἀδίκῳ φόνῳ. τοῦ δὲ βασιλέωσ ἐπανελθόντοσ ἀπὸ τῶν κατὰ Κιλικίαν τόπων, ἐνετύγχανον οἱ κατὰ πόλιν Ἰουδαῖοι, συμμισοπονηρούντων καὶ τῶν Ἑλλήνων ὑπὲρ τοῦ παρὰ λόγον τὸν Ὀνίαν ἀπεκτάνθαι. ψυχικῶσ οὖν ὁ Ἀντίοχοσ ἐπιλυπηθεὶσ καὶ τραπεὶσ εἰσ ἔλεον καὶ δακρύσασ διὰ τὴν τοῦ μετηλλαχότοσ σωφροσύνην καὶ πολλὴν εὐταξίαν καὶ πυρωθεὶσ τοῖσ θυμοῖσ, παραχρῆμα τὴν τοῦ Ἀνδρονίκου πορφύραν περιελόμενοσ καὶ τοὺσ χιτῶνασ περιρρήξασ, περιαγαγὼν καθ̓ ὅλην τὴν πόλιν, ἐπ̓ αὐτὸ τὸν τόπον, οὗπερ εἰσ τὸν Ὀνίαν ἠσέβησεν, ἐκεῖ τὸν μιαιφόνον ἀπεκόσμησε, τοῦ Κυρίου τὴν ἀξία αὐτῷ κόλασιν ἀποδόντοσ. γενομένων δὲ πολλῶν ἱεροσυλυμάτων κατὰ τὴν πόλιν ὑπὸ τοῦ Λυσιμάχου μετὰ τῆσ Μενελάου γνώμησ καὶ διαδοθείσησ ἔξω τῆσ φήμησ, ἐπισυνήχθη τὸ πλῆθοσ ἐπὶ τὸν Λυσίμαχον, χρυσωμάτων ἤδη πολλῶν διενηνεγμένων. ἐπεγειρομένων δὲ τῶν ὄχλων καὶ ταῖσ ὀργαῖσ διεμπιπλαμένων, καθοπλίσασ ὁ Λυσίμαχοσ πρὸσ τρισχιλίουσ, κατήρξατο χειρῶν ἀδίκων, προηγησαμένου τινὸσ τυράννου προβεβηκότοσ τὴν ἡλικίαν, οὐδὲν δὲ ἧττον καὶ τὴν ἄνοιαν. συνιδόντεσ δὲ καὶ τὴν ἐπίθεσιν τοῦ Λυσιμάχου, συναρπάσαντεσ οἱ μὲν πέτρουσ, οἱ δὲ ξύλων πάχη, τινὲσ δὲ ἐκ τῆσ παρακειμένησ σποδοῦ δρασσόμενοι, φύρδην ἐνετίνασσον εἰσ τοὺσ περὶ τὸν Λυσίμαχον. δἰ ἣν αἰτίαν πολλοὺσ μὲν αὐτῶν τραυματίασ ἐποίησαν, τινὰσ δὲ καὶ κατέβαλον, πάντασ δὲ εἰσ φυγὴν συνήλασαν, αὐτὸν δὲ τὸν ἱερόσυλον παρὰ τὸ γαζοφυλάκιον ἐχειρώσαντο. περὶ δὲ τούτων ἐνέστη κρίσισ πρὸσ τὸν Μενέλαον. καταντήσαντοσ δὲ τοῦ βασιλέωσ εἰσ Τύρον, ἐπ̓ αὐτοῦ τὴν δικαιολογίαν ἐποιήσαντο οἱ πεμφθέντεσ ἄνδρεσ τρεῖσ ὑπὸ τῆσ γερουσίασ. ἤδη δὲ λελειμμένοσ ὁ Μενέλαοσ ἐπηγγείλατο χρήματα ἱκανὰ τῷ Πτολεμαίῳ τῷ Δορυμένουσ πρὸσ τὸ πεῖσαι τὸν βασιλέα. ὅθεν ἀπολαβὼν ὁ Πτολεμαῖοσ εἴσ τι περίστυλον ὡσ ἀναψύξοντα τὸν βασιλέα μετέθηκε, καὶ τὸν μὲν τῆσ ὅλησ κακίασ Μενέλαον ἀπέλυσε τῶν κατηγορημάτων, τοῖσ δὲ ταλαιπώροισ, οἵτινεσ, εἰ καὶ ἐπὶ Σκυθῶν ἔλεγον, ἀπελύθησαν ἂν ἀκατάγνωστοι, τούτοισ θάνατον ἐπέκρινε. ταχέωσ οὖν τὴν ἄδικον ζημίαν ὑπέσχον οἱ ὑπὲρ πόλεωσ καὶ δήμων καὶ τῶν ἱερῶν σκευῶν προαγορεύσαντεσ. δἰ ἣν αἰτίαν καὶ Τύριοι μισοπονηρήσαντεσ τὰ πρὸσ τὴν κηδείαν αὐτῶν μεγαλοπρεπῶσ ἐχορήγησαν. ὁ δὲ Μενέλαοσ διὰ τὰσ τῶν κρατούντων πλεονεξίασ ἔμενεν ἐπὶ τῆσ ἀρχῆσ ἐπιφυόμενοσ τῇ κακίᾳ, μέγασ τῶν πολιτῶν ἐπίβουλοσ καθεστώσ. Περὶ δὲ τὸν καιρὸν τοῦτον τὴν δευτέραν ἔφοδον ὁ Ἀντίοχοσ εἰσ Αἴγυπτον ἐστείλατο.

συνέβη δὲ καθ̓ ὅλην τὴν πόλιν σχεδὸν ἐφ̓ ἡμέρασ τεσσαράκοντα φαίνεσθαι διὰ τοῦ ἀέροσ τρέχοντασ ἱππεῖσ διαχρύσουσ στολὰσ ἔχοντασ καὶ λόγχασ σπειρηδὸν ἐξωπλισμένους καὶ ἴλασ ἵππων διατεταγμένασ καὶ προσβολὰσ γινομένασ καὶ καταδρομὰσ ἑκατέρων καὶ ἀσπίδων κινήσεισ καὶ καμάκων πλήθη καὶ μαχαιρῶν σπασμοὺσ καὶ βελῶν βολὰσ καὶ χρυσῶν κόσμων ἐκλάμψεισ καὶ παντοίουσ θωρακισμούσ. διὸ πάντεσ ἠξίουν ἐπ̓ ἀγαθῷ τὴν ἐπιφάνειαν γενέσθαι. γενομένησ δὲ λαλιᾶσ ψευδοῦσ ὡσ μετηλλαχότοσ τὸν βίον Ἀντιόχου παραλαβὼν ὁ Ἰάσων οὐκ ἐλάττουσ τῶν χιλίων, αἰφνιδίωσ ἐπὶ τὴν πόλιν συνετελέσατο ἐπίθεσιν. τῶν δὲ ἐπὶ τῷ τείχει συνελασθέντων καὶ τέλοσ ἤδη καταλαμβανομένησ τῆσ πόλεωσ, ὁ Μενέλαοσ εἰσ τὴν ἀκρόπολιν ἐφυγάδευσεν. ὁ δὲ Ἰάσων ἐποιεῖτο σφαγὰσ τῶν πολιτῶν τῶν ἰδίων ἀφειδῶσ, οὐ συννοῶν τὴν εἰσ τοὺσ συγγενεῖσ εὐημερίαν δυσημερίαν εἶναι τὴν μεγίστην. δοκῶν δὲ πολεμίων καὶ οὐχ ὁμοεθνῶν τρόπαια καταβάλλεσθαι, τῆσ μὲν ἀρχῆσ οὐκ ἐκράτησε, τὸ δὲ τέλοσ τῆσ ἐπιβουλῆσ αἰσχύνην λαβών, φυγὰσ πάλιν εἰσ τὴν Ἀμμανῖτιν ἀπῆλθε. πέρασ οὖν κακῆσ ἀναστροφῆσ ἔτυχεν ἐγκλεισθεὶσ πρὸσ Ἀρέταν τὸν τῶν Ἀράβων τύρρανον, πόλιν ἐκ πόλεωσ φεύγων, διωκόμενοσ ὑπὸ πάντων καὶ στυγούμενοσ ὡσ τῶν νόμων ἀποστάτησ καὶ βδελυσσόμενοσ ὡσ πατρίδοσ καὶ πολιτῶν δήμιοσ, εἰσ Αἴγυπτον ἐξεβράσθη. καὶ ὁ συχνοὺσ τῆσ πατρίδοσ ἀποξενώσασ ἐπὶ ξένησ ἀπώλετο πρὸσ Λακεδαιμονίουσ ἀναχθεὶσ ὡσ διὰ τὴν συγγένειαν τευξόμενοσ σκέπησ. καὶ ὁ πλῆθοσ ἀτάφων ἐκρίψασ ἀπένθητοσ ἐγενήθη καὶ κηδείασ οὐδ̓ ἡστινοσοῦν οὔτε πατρῴου τάφου μετέσχε. Προσπεσόντων δὲ τῷ βασιλεῖ περὶ τῶν γεγονότων διέλαβεν ἀποστατεῖν τὴν Ἰουδαίαν. ὅθεν ἀναζεύξασ ἐξ Αἰγύπτου τεθηριωμένοσ τῇ ψυχῇ, ἔλαβε τὴν μὲν πόλιν δορυάλωτον, καὶ ἐκέλευσε τοῖσ στρατιώταισ κόπτειν ἀφειδῶσ τοὺσ ἐμπίπτοντασ καὶ τοὺσ εἰσ τὰσ οἰκίασ ἀναβαίνοντασ κατασφάζειν. ἐγίνοντο δὲ νέων καὶ πρεσβυτέρων ἀναιρέσεισ, ἀνδρῶν τε καὶ γυναικῶν καὶ τέκνων ἀφανισμόσ, παρθένων τε καὶ νηπίων σφαγαί. ὀκτὼ δὲ μυριάδεσ ἐν ταῖσ πάσαισ ἡμέραισ τρισὶ κατεφθάρησαν. τέσσαρεσ μὲν ἐκ χειρῶν νομαῖσ, οὐχ ἧττον δὲ τῶν ἐσφαγμένων ἐπράθησαν. καὶ οὐκ ἀρκεσθεὶσ δὲ τούτοισ κατετόλμησεν εἰσ τὸ πάσησ τῆσ γῆσ ἁγιώτατον ἱερὸν εἰσελθεῖν, ὁδηγὸν ἔχων τὸν Μενέλαον, τὸν καὶ τῶν νόμων καὶ τῆσ πατρίδοσ προδότην γεγονότα καὶ ταῖσ μιαραῖσ χερσὶ τὰ ἱερὰ σκεύη λαμβάνων καὶ τὰ ὑπ̓ ἄλλων βασιλέων ἀνατεθέντα πρὸσ αὔξησιν καὶ δόξαν τοῦ τόπου καὶ τιμὴν ταῖσ βεβήλοισ χερσὶ συσσύρων ἐπεδίδου. καὶ ἐμετεωρίζετο τὴν διάνοιαν ὁ Ἀντίοχοσ, οὐ συνορῶν ὅτι διὰ τὰσ ἁμαρτίασ τῶν τὴν πόλιν οἰκούντων ἀπώργισται βραχέωσ ὁ Δεσπότησ, διὸ γέγονε περὶ τὸν τόπον παρόρασισ. εἰ δὲ μὴ συνέβαινε προσενέχεσθαι πολλοῖσ ἁμαρτήμασι, καθάπερ ὁ Ἡλιόδωροσ ὁ πεμφθεὶσ ὑπὸ Σελεύκου τοῦ βασιλέωσ ἐπὶ τὴν ἐπίσκεψιν τοῦ γαζοφυλακίου, οὗτοσ προαχθεὶσ παραχρῆμα μαστιγωθεὶσ ἀνετράπη τοῦ θράσουσ. ἀλλ̓ οὐ διὰ τὸν τόπον τὸ ἔθνοσ, ἀλλὰ διὰ τὸ ἔθνοσ τὸν τόπον ὁ Κύριοσ ἐξελέξατο. διόπερ καὶ αὐτὸσ ὁ τόποσ συμμετασχὼν τῶν τοῦ ἔθνουσ δυσπετημάτων γενομένων, ὕστερον εὐεργετημάτων ὑπὸ τοῦ Κυρίου ἐκοινώνησε, καὶ ὁ καταληφθεὶσ ἐν τῇ τοῦ Παντοκράτοροσ ὀργῇ πάλιν ἐν τῇ τοῦ μεγάλου Δεσπότου καταλλαγῇ μετὰ πάσησ δόξησ ἐπανωρθώθη. ὁ γοῦν Ἀντίοχοσ ὀκτακόσια πρὸσ τοῖσ χιλίοισ ἀπενεγκάμενοσ ἐκ τοῦ ἱεροῦ τάλαντα θᾶττον εἰσ Ἀντιόχειαν ἐχωρίσθη, οἰόμενοσ ἀπὸ τῆσ ὑπερηφανίασ τὴν μὲν γῆν πλωτὴν καὶ τὸ πέλαγοσ πορευτὸν θέσθαι διὰ τὸν μετεωρισμὸν τῆσ καρδίασ. κατέλιπε δὲ καὶ ἐπιστάτασ τοῦ κακοῦν τὸ γένοσ, ἐν μὲν Ἱεροσολύμοισ Φίλιππον τὸ μὲν γένοσ Φρύγα, τὸν δὲ τρόπον βαρβαρώτερον ἔχοντα τοῦ καταστήσαντοσ, ἐν δὲ Γαριζὶν Ἀνδρόνικον, πρὸσ δὲ τούτοισ Μενέλαον, ὃσ χείριστα τῶν ἄλλων ὑπερῄρετο τοῖσ πολίταισ, ἀπεχθῆ δὲ πρὸσ τοὺσ πολίτασ Ἰουδαίουσ ἔχων διάθεσιν. ἔπεμψε δὲ τὸν μυσάρχην Ἀπολλώνιον μετὰ στρατεύματοσ δισμυρίων πρὸσ τοῖσ δισχιλίοισ, προστάξασ τοὺσ ἐν ἡλικίᾳ πάντασ κατασφάξαι, τὰσ δὲ γυναῖκασ καὶ νεωτέρουσ πωλεῖν. οὗτοσ δὲ παραγενόμενοσ εἰσ Ἱεροσόλυμα καὶ τὸν εἰρηνικὸν ὑποκριθείσ, ἐπέσχεν ἕωσ τῆσ ἁγίασ ἡμέρασ τοῦ σαββάτου καὶ λαβὼν ἀργοῦντασ τοὺσ Ἰουδαίουσ τοῖσ ὑφ̓ ἑαυτὸν ἐξοπλησίαν παρήγγειλε καὶ τοὺσ ἐξελθόντασ πάντασ ἐπὶ τὴν θεωρίαν συνεξεκέντησε καὶ εἰσ τὴν πόλιν σὺν τοῖσ ὅπλοισ εἰσδραμὼν ἱκανὰ κατέστρωσε πλήθη. Ἰούδασ δὲ ὁ Μακκαβαῖοσ δέκατόσ που γενηθεὶσ καὶ ἀναχωρήσασ εἰσ τὴν ἔρημον, θηρίων τρόπον ἐν τοῖσ ὄρεσι διέζη σὺν τοῖσ μετ̓ αὐτοῦ, καὶ τὴν χορτώδη τροφὴν σιτούμενοι διετέλουν πρὸσ τὸ μὴ μετασχεῖν τοῦ μολυσμοῦ. ΜΕΤ̓ οὐ πολὺν δὲ χρόνον ἐξαπέστειλεν ὁ βασιλεὺσ γέροντα Ἀθηναῖον ἀναγκάζειν τοὺσ Ἰουδαίουσ μεταβαίνειν ἐκ τῶν πατρώων νόμων καὶ τοῖσ τοῦ Θεοῦ νόμοισ μὴ πολιτεύεσθαι,

μολῦναι δὲ καὶ τὸν ἐν Ἱεροσολύμοισ νεὼν καὶ προσονομάσαι Διὸσ Ὀλυμπίου καὶ τὸν ἐν Γαριζίν, καθὼσ ἐτύγχανον οἱ τὸν τόπον οἰκοῦντεσ, Διὸσ Ξενίου. χαλεπὴ δὲ καὶ τοῖσ ὅλοισ ἦν καὶ δυσχερὴσ ἡ ἐπίτασισ τῆσ κακίασ. τὸ μὲν γὰρ ἱερὸν ἀσωτίασ καὶ κώμων ἐπεπλήρωτο ὑπὸ τῶν ἐθνῶν ραθυμούντων μεθ̓ ἑταιρῶν καὶ ἐν τοῖσ ἱεροῖσ περιβόλοισ γυναιξὶ πλησιαζόντων, ἔτι δὲ τὰ μὴ καθήκοντα ἔνδον φερόντων. τὸ δὲ θυσιαστήριον τοῖσ ἀποδιεσταλμένοισ ἀπὸ τῶν νόμων ἀθεμίτοισ ἐπεπλήρωτο. ἦν δ̓ οὔτε σαββατίζειν οὔτε πατρῴουσ ἑορτὰσ διαφυλάττειν οὔτε ἁπλῶσ Ἰουδαῖον ὁμολογεῖν εἶναι. ἤγοντο δὲ μετὰ πικρᾶσ ἀνάγκησ εἰσ τὴν κατὰ μῆνα τοῦ βασιλέωσ γενέθλιον ἡμέραν ἐπὶ σπλαγχνισμόν. γενομένησ δὲ Διονυσίων ἑορτῆσ ἠναγκάζοντο οἱ Ἰουδαῖοι κισσοὺσ ἔχοντεσ πομπεύειν τῷ Διονύσῳ. ψήφισμα δὲ ἐξέπεσεν εἰσ τὰσ ἀστυγείτονασ πόλεισ Ἑλληνίδασ Πτολεμαίου ὑποτιθεμένου τὴν αὐτὴν ἀγωγὴν κατὰ τῶν Ἰουδαίων ἄγειν καὶ σπλαγνίζειν, τοὺσ δὲ μὴ προαιρουμένουσ μεταβαίνειν ἐπὶ τὰ Ἑλληνικὰ κατασφάζειν. παρῆν οὖν ὁρᾶν τὴν ἐνεστῶσαν ταλαιπωρίαν. δύο γὰρ γυναῖκεσ ἀνηνέχθησαν περιτετμηκυῖαι τὰ τέκνα αὐτῶν. τούτων δὲ ἐκ τῶν μαστῶν κρεμάσαντεσ τὰ βρέφη καὶ δημοσίᾳ περιαγαγόντεσ αὐτὰσ τὴν πόλιν κατὰ τοῦ τείχουσ ἐκρήμνισαν. ἕτεροι δὲ πλησίον συνδραμόντεσ εἰσ τὰ σπήλαια λεληθότωσ ἄγειν τὴν ἑβδομάδα, μηνυθέντεσ τῷ Φιλίππῳ συνεφλογίσθησαν διὰ τὸ εὐλαβῶσ ἔχειν βοηθῆσαι ἑαυτοῖσ κατὰ τὴν δόξαν τῆσ σεμνοτάτησ ἡμέρασ. Παρακαλῶ οὖν τοὺσ ἐντυγχάνοντασ τῇδε τῇ βίβλῳ, μὴ συστέλλεσθαι διὰ τὰσ συμφοράσ, λογίζεσθαι δὲ τὰσ τιμωρίασ μὴ πρὸσ ὄλεθρον, ἀλλὰ πρὸσ παιδείαν τοῦ γένουσ ἡμῶν εἶναι. καὶ γὰρ τὸ μὴ πολὺν χρόνον ἐᾶσθαι τοὺσ δυσσεβοῦντασ, ἀλλ̓ εὐθέωσ περιπίπτειν ἐπιτιμίοισ, μεγάλησ εὐεργεσίασ σημεῖόν ἐστιν. οὐ γὰρ καθάπερ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων ἐθνῶν ἀναμένει μακροθυμῶν ὁ δεσπότησ μέχρι τοῦ καταντήσαντασ αὐτοὺσ πρὸσ ἐκπλήρωσιν ἁμαρτιῶν κολάσαι, οὕτω καὶ ἐφ̓ ἡμῶν ἔκρινεν εἶναι, ἵνα μὴ πρὸσ τέλοσ ἀφικομένων ἡμῶν τῶν ἁμαρτιῶν ὕστερον ἡμᾶσ ἐκδικᾷ. διόπερ οὐδέποτε μὲν τὸν ἔλεον αὐτοῦ ἀφ̓ ἡμῶν ἀφίστησι, παιδεύων δὲ μετὰ συμφορᾶσ οὐκ ἐγκαταλείπει τὸν ἑαυτοῦ λαόν. πλὴν ἕωσ ὑπομνήσεωσ ταῦθ̓ ἡμῖν εἰρήσθω. δἰ ὀλίγων δ̓ ἐλευστέον ἐπὶ τὴν διήγησιν. Ἐλεάζαρόσ τισ τῶν πρωτευόντων γραμματέων, ἀνὴρ ἤδη προβεβηκὼσ τὴν ἡλικίαν καὶ τὴν πρόσοψιν τοῦ προσώπου κάλλιστοσ τυγχάνων, ἀναχανὼν ἠναγκάζετο φαγεῖν ὕειον κρέασ. ὁ δὲ τὸν μετ̓ εὐκλείασ θάνατον μᾶλλον ἢ τὸν μετὰ μύσουσ βίον ἀναδεξάμενοσ, αὐθαιρέτωσ ἐπὶ τὸ τύμπανον προσῆγε, προπτύσασ δὲ καθ̓ ὃν ἔδει τρόπον προσέρχεσθαι τοὺσ ὑπομένοντασ ἀμύνεσθαι, ὧν οὐ θέμισ γεύσασθαι διὰ τὴν πρὸσ τὸν ζῆν φιλοστοργίαν. οἱ δὲ πρὸσ τῷ παρανόμῳ σπλαγνισμῷ τεταγμένοι διὰ τὴν ἐκ τῶν παλαιῶν χρόνων πρὸσ τὸν ἄνδρα γνῶσιν ἀπολαβόντεσ αὐτὸν κατ̓ ἰδίαν παρεκάλουν ἐνέγκατα κρέα, οἷσ καθῆκον αὐτῷ χρήσασθαι, δἰ αὐτοῦ παρασκευασθέντα, ὑποκριθῆναι δὲ ὡσ ἐσθίοντα τὰ ὑπὸ τοῦ βασιλέωσ προστεταγμένα τῶν ἀπὸ τῆσ θυσίασ κρεῶν, ἵνα τοῦτο πράξασ ἀπολυθῇ τοῦ θανάτου καὶ διὰ τὴν ἀρχαίαν πρὸσ αὐτοὺσ φιλίαν τύχῃ φιλανθρωπίασ. ὁ δὲ λογισμὸν ἀστεῖον ἀναλαβὼν καὶ ἄξιον τῆσ ἡλικίασ καὶ τῆσ τοῦ γήρωσ ὑπεροχῆσ καὶ τῆσ ἐπικτήτου καὶ ἐπιφανοῦσ πολιᾶσ καὶ τῆσ ἐκ παιδὸσ καλλίστησ ἀναστροφῆσ, μᾶλλον δὲ τῆσ ἁγίασ καὶ θεοκτίστου νομοθεσίασ ἀκολούθωσ ἀπεφῄνατο, ταχέωσ λέγων προπέμπειν εἰσ τὸν ᾅδην. οὐ γὰρ τῆσ ἡμετέρασ ἡλικίασ ἄξιόν ἐστιν ὑποκριθῆναι, ἵνα πολλοὶ τῶν νέων ὑπολαβόντεσ Ἐλεάζαρον τὸν ἐνενηκονταετῆ μεταβεβηκέναι εἰσ ἀλλοφυλισμὸν καὶ αὐτοὶ διὰ τὴν ἐμὴν ὑπόκρισιν καὶ διὰ τὸν μικρὸν καὶ ἀκαριαῖον ζῆν πλανηθῶσι δἰ ἐμέ, καὶ μύσοσ καὶ κηλῖδα τοῦ γήρωσ κατακτήσομαι. εἰ γὰρ καὶ ἐπὶ τοῦ παρόντοσ ἐξελοῦμαι τὴν ἐξ ἀνθρώπων τιμωρίαν, ἀλλὰ τὰσ τοῦ Παντοκράτοροσ χεῖρασ οὔτε ζῶν οὔτε ἀποθανὼν ἐκφεύξομαι. διόπερ ἀνδρείωσ μὲν νῦν διαλλάξασ τὸν βίον τοῦ μὲν γήρωσ ἄξιοσ φανήσομαι, τοῖσ δὲ νέοισ ὑπόδειγμα γενναῖον καταλελοιπὼσ εἰσ τὸ προθύμωσ καὶ γενναίωσ ὑπὲρ τῶν σεμνῶν καὶ ἁγίων νόμων ἀπευθανατίζειν. τοσαῦτα δὲ εἰπὼν ἐπὶ τὸ τύμπανον εὐθέωσ ἦλθε. τῶν δὲ ἀγόντων τὴν μικρῷ πρότερον εὐμένειαν πρὸσ αὐτὸν εἰσ δυσμένειαν μεταβαλόντων διὰ τὸ τοὺσ προειρημένουσ λόγουσ, ὡσ αὐτοὶ διελάμβανον, ἀπόνοιαν εἶναι, μέλλων δὲ ταῖσ πληγαῖσ τελευτᾶν, ἀναστενάξασ εἶπε. τῷ Κυρίῳ τῷ τὴν ἁγίαν γνῶσιν ἔχοντι φανερόν ἐστιν ὅτι δυνάμενοσ ἀπολυθῆναι τοῦ θανάτου, σκληρὰσ ὑποφέρω κατὰ τὸ σῶμα ἀλγηδόνασ μαστιγούμενοσ, κατὰ ψυχὴν δὲ ἡδέωσ διὰ τὸν αὐτοῦ φόβον ταῦτα πάσχω. καὶ οὗτοσ οὖν τοῦτον τὸν τρόπον μετήλλαξεν, οὐ μόνον τοῖσ νέοισ, ἀλλὰ καὶ τοῖσ πλείστοισ τοῦ ἔθνουσ τὸν ἑαυτοῦ θάνατον ὑπόδειγμα γεναιότητοσ καὶ μνημόσυνον ἀρετῆσ καταλιπών. ΣΥΝΕΒΗ δὲ καὶ ἑπτὰ ἀδελφοὺσ μετὰ τῆσ μητρὸσ συλληφθέντασ ἀναγκάζεσθαι ὑπὸ τοῦ βασιλέωσ ἀπὸ τῶν ἀθεμίτων ὑείων κρεῶν ἐφάπτεσθαι μάστιξι καὶ νευραῖσ αἰκιζομένουσ.

εἶσ δὲ αὐτῶν γενόμενοσ προήγοροσ οὕτωσ ἔφη. τί μέλλεισ ἐρωτᾶν καὶ μανθάνειν παῤ ἡμῶν̣ ἕτοιμοι γὰρ ἀποθνῄσκειν ἐσμὲν ἢ παραβαίνειν τοὺσ πατρίουσ νόμουσ. ἔκθυμοσ δὲ γενόμενοσ ὁ βασιλεὺσ προσέταξε τήγανα καὶ λέβητασ ἐκπυροῦν. τῶν δὲ παραχρῆμα ἐκπυρωθέντων, παραχρῆμα τὸν γενόμενον αὐτῶν προήγορον προσέταξε γλωσσοτομεῖν καὶ περισκυθίσαντεσ ἀκρωτηριάζειν, τῶν λοιπῶν ἀδελφῶν καὶ τῆσ μητρὸσ συνορώντων. ἄχρηστον δὲ αὐτὸν τοῖσ ὅλοισ γενόμενον ἐκέλευσε τῇ πυρᾷ προσάγειν ἔμπνουν καὶ τηγανίζειν. τῆσ δὲ ἀτμίδοσ ἐφ̓ ἱκανὸν διαδιδούσησ τοῦ τηγάνου, ἀλλήλουσ παρεκάλουν σὺν τῇ μητρὶ γενναίωσ τελευτᾶν λέγοντεσ οὕτωσ. ὁ Κύριοσ ὁ Θεὸσ ἐφορᾷ καὶ ταῖσ ἀληθείαισ ἐφ’ ἡμῖν παρακαλεῖται, καθάπερ διὰ τῆσ κατὰ πρόσωπον ἀντιμαρτυρούσησ ᾠδῆσ διεσάφησε Μωυσῆσ λέγων. καὶ ἐπὶ τοῖσ δούλοισ αὐτοῦ παρακληθήσεται. μεταλλάξαντοσ δὲ τοῦ πρώτου τὸν τρόπον τοῦτον, τὸν δεύτερον ἦγον ἐπὶ τὸν ἐμπαιγμὸν καὶ τὸ τῆσ κεφαλῆσ δέρμα σὺν ταῖσ θριξὶ περισύραντεσ ἐπηρώτων. εἰ φάγεσαι πρὸ τοῦ τιμωρηθῆναι τὸ σῶμα κατὰ μέλοσ̣ ὁ δὲ ἀποκριθεὶσ τῇ πατρίῳ φωνῇ εἶπεν. οὐχί. διόπερ καὶ οὗτοσ τὴν ἑξῆσ ἔλαβε βάσανον ὡσ ὁ πρῶτοσ. ἐν ἐσχάτῃ δὲ πνοῇ γενόμενοσ εἶπε. σὺ μὲν ἀλάστωρ ἐκ τοῦ παρόντοσ ἡμᾶσ ζῆν ἀπολύεισ, ὁ δὲ τοῦ κόσμου βασιλεὺσ ἀποθανόντασ ἡμᾶσ ὑπὲρ τῶν αὐτοῦ νόμων εἰσ αἰώνιον ἀναβίωσιν ζωῆσ ἡμᾶσ ἀναστήσει. μετὰ δὲ τοῦτον ὁ τρίτοσ ἐνεπαίζετο καὶ τὴν γλῶσσαν αἰτηθεὶσ ταχέωσ προέβαλε καὶ τὰσ χεῖρασ εὐθαρσῶσ προέτεινε καὶ γενναίωσ εἶπεν. ἐξ οὐρανοῦ ταῦτα κέκτημαι καὶ διὰ τοὺσ αὐτοῦ νόμουσ ὑπερορῶ ταῦτα καὶ παῤ αὐτοῦ ταῦτα πάλιν ἐλπίζω κομίσασθαι. ὥστε αὐτὸν τὸν βασιλέα καὶ τοὺσ σὺν αὐτῷ ἐκπλήσσεσθαι τὴν τοῦ νεανίσκου ψυχήν, ὡσ ἐν οὐδενὶ τὰσ ἀλγηδόνασ ἐτίθετο. καὶ τούτου δὲ μεταλλάξαντοσ, τὸν τέταρτον ὡσαύτωσ ἐβασάνιζον αἰκιζόμενοι. καὶ γενόμενοσ πρὸσ τὸ τελευτᾶν οὕτωσ ἔφη. αἱρετὸν μεταλλάσσοντα ὑπ̓ ἀνθρώπων τὰσ ὑπὸ τοῦ Θεοῦ προσδοκᾶν ἐλπίδασ πάλιν ἀναστήσεσθαι ὑπ̓ αὐτοῦ. σοὶ μὲν γὰρ ἀνάστασισ εἰσ ζωὴν οὐκ ἔσται. ἐχομένωσ δὲ τὸν πέμπτον προσάγοντεσ ᾐκίζοντο. ὁ δὲ πρὸσ αὐτὸν ἰδὼν εἶπεν. ἐξουσίαν ἐν ἀνθρώποισ ἔχων φθαρτὸσ ὤν, ὃ θέλεισ ποιεῖσ. μὴ δόκει δὲ τὸ γένοσ ἡμῶν ὑπὸ τοῦ Θεοῦ καταλελεῖφθαι. σὺ δὲ καρτέρει καὶ θεώρει τὸ μεγαλεῖον αὐτοῦ κράτοσ, ὡσ σὲ καὶ τὸ σπέρμα σου βασανίσει. μετὰ δὲ τοῦτον ἦγον τὸν ἕκτον, καὶ μέλλων ἀποθνήσκειν ἔφη. μὴ πλανῶ μάτην, ἡμεῖσ γὰρ δἰ ἑαυτοὺσ ταῦτα πάσχομεν ἁμαρτάνοντεσ εἰσ τὸν ἑαυτῶν Θεόν, διὸ ἄξια θαυμασμοῦ γέγονε. σὺ δὲ μὴ νομίσῃσ ἀθῷοσ ἔσεσθαι θεομαχεῖν ἐπιχειρήσασ. ὑπεραγόντωσ δὲ ἡ μήτηρ θαυμαστὴ καὶ μνήμησ ἀγαθῆσ ἀξία, ἥτισ ἀπολλυμένουσ υἱοὺσ ἑπτὰ συνορῶσα μιᾶσ ὑπὸ καιρὸν ἡμέρασ εὐψύχωσ ἔφερε διὰ τὰσ ἐπὶ Κύριον ἐλπίδασ. ἕκαστον δὲ αὐτῶν παρεκάλει τῇ πατρίῳ φωνῇ γενναίῳ πεπληρωμένη φρονήματι καὶ τὸν θῆλυν λογισμὸν ἄρσενι θυμῷ διεγείρασα, λέγουσα πρὸσ αὐτούσ. οὐκ οἶδ̓ ὅπωσ εἰσ τὴν ἐμὴν ἐφάνητε κοιλίαν, οὐδὲ ἐγὼ τὸ πνεῦμα καὶ τὴν ζωὴν ὑμῖν ἐχαρισάμην, καὶ τὴν ἑκάστου στοιχείωσιν οὐκ ἐγὼ διερρύθμισα. τοιγαροῦν ὁ τοῦ κόσμου κτίστησ, ὁ πλάσασ ἀνθρώπου γένεσιν καὶ πάντων ἐξευρὼν γένεσιν καὶ τὸ πνεῦμα καὶ τὴν ζωὴν ὑμῖν πάλιν ἀποδώσει μετ̓ ἐλέουσ, ὡσ νῦν ὑπερορᾶται ἑαυτοὺσ διὰ τοὺσ αὐτοῦ νόμουσ. ὁ δὲ Ἀντίοχοσ οἰόμενοσ καταφρονεῖσθαι καὶ τὴν ὀνειδίζουσαν ὑφορώμενοσ φωνήν, ἔτι τοῦ νεωτέρου περιόντοσ, οὐ μόνον διὰ λόγων ἐποιεῖτο τὴν παράκλησιν, ἀλλὰ καὶ δἰ ὅρκων ἐπίστου ἅμα πλουτιεῖν καὶ μακαριστὸν ποιήσειν μεταθέμενον ἀπὸ τῶν πατρίων νόμων καὶ φίλον ἕξειν καὶ χρείασ ἐμπιστεύσειν. τοῦ δὲ νεανίου μηδαμῶσ προσέρχοντοσ, προσκαλεσάμενοσ ὁ βασιλεὺσ τὴν μητέρα παρῄνει τοῦ μειρακίου γενέσθαι σύμβουλον ἐπὶ σωτηρίᾳ. πολλὰ δὲ αὐτοῦ παραινέσαντοσ ἐπεδέξατο πείσειν τὸν υἱόν. προσκύψασα δὲ αὐτῷ, χλευάσασα τὸν ὠμὸν τύραννον οὕτωσ ἔφησε τῇ πατρῴᾳ φωνῇ. υἱέ, ἐλέησόν με τὴν ἐν γαστρὶ περιενέγκασάν σε μῆνασ ἐννέα καὶ θηλάσασάν σε ἔτη τρία καὶ ἐκθρέψασάν σε καὶ ἀγαγοῦσαν εἰσ τὴν ἡλικίαν ταύτην καὶ τροφοφορήσασαν. ἀξιῶσε, τέκνον, ἀναβλέψαντα εἰσ τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν καὶ τὰ ἐν αὐτοῖσ πάντα ἰδόντα, γνῶναι ὅτι ἐξ οὐκ ὄντων ἐποίησεν αὐτὰ ὁ Θεὸσ καὶ τὸ τῶν ἀνθρώπων γένοσ οὕτωσ γεγένηται. μὴ φοβηθῇσ τὸν δήμιον τοῦτον, ἀλλὰ τῶν ἀδελφῶν ἄξιοσ γενόμενοσ, ἐπίδεξαι τὸν θάνατον, ἵνα ἐν τῷ ἐλέει σὺν τοῖσ ἀδελφοῖσ σου κομίσωμαί σε. ἔτι δὲ ταύτησ καταλεγούσησ ὁ νεανίασ εἶπε. τίνα μένετε̣ οὐχ ὑπακούω τοῦ προστάγματοσ τοῦ βασιλέωσ, τοῦ δὲ προστάγματοσ ἀκούω τοῦ νόμου τοῦ δοθέντοσ τοῖσ πατράσιν ἡμῶν διὰ Μωυσέωσ. σὺ δὲ πάσησ κακίασ εὑρετὴσ γενόμενοσ εἰσ τοὺσ Ἑβραίουσ, οὐ μὴ διαφύγῃσ τὰσ χεῖρασ τοῦ Θεοῦ. ἡμεῖσ γὰρ διὰ τὰσ ἑαυτῶν ἁμαρτίασ πάσχομεν. εἰ δὲ χάριν ἐπιπλήξεωσ καὶ παιδείασ ὁ ζῶν Κύριοσ ἡμῶν βραχέωσ ἐπώργισται, καὶ πάλιν καταλλαγήσεται τοῖσ ἑαυτοῦ δούλοισ. σὺ δέ, ὦ ἀνόσιε καὶ πάντων ἀνθρώπων μιαρώτατε, μὴ μάτην μετεωρίζου φρυαττόμενοσ ἀδήλοισ ἐλπίσιν, ἐπὶ τοὺσ δούλουσ αὐτοῦ ἐπαιρόμενοσ χεῖρα. οὕπω γὰρ τὴν τοῦ Παντοκράτοροσ ἐπόπτου Θεοῦ, κρίσιν ἐκπέφευγασ. οἱ μὲν γὰρ νῦν ἡμέτεροι ἀδελφοὶ βραχὺν ὑπενέγκαντεσ πόνον ἀεννάου ζωῆσ ὑπὸ διαθήκην Θεοῦ πεπτώκασι. σὺ δὲ τῇ τοῦ Θεοῦ κρίσει δίκαια τὰ πρόστιμα τῆσ ὑπερηφανίασ ἀποίσῃ. ἐγὼ δὲ καθάπερ οἱ ἀδελφοί μου καὶ σῶμα καὶ ψυχὴν προδίδωμι περὶ τῶν πατρίων νόμων, ἐπικαλούμενοσ τὸν Θεὸν ἵλεων ταχὺ τῷ ἔθνει γενέσθαι καὶ σὲ μετὰ ἐτασμῶν καὶ μαστίγων ἐξομολογήσασθαι, διότι μόνοσ αὐτὸσ Θεόσ ἐστιν, ἐν ἐμοὶ δὲ καὶ τοῖσ ἀδελφοῖσ μου στῆναι τὴν τοῦ Παντοκράτοροσ ὀργὴν τὴν ἐπὶ τὸ σύμπαν ἡμῶν γένοσ δικαίωσ ἐπηγμένην. ἔκθυμοσ δὲ γενόμενοσ ὁ βασιλεύσ, τούτῳ παρὰ τοὺσ ἄλλουσ χειρίστωσ ἀπήντησε πικρῶσ φέρων ἐπὶ τῷ μυκτηρισμῷ. καὶ οὗτοσ οὖν καθαρὸσ τὸν βίον μετήλλαξε παντελῶσ ἐπὶ τῷ Κυρίῳ πεποιθώσ. ἐσχάτη δὲ τῶν υἱῶν ἡ μήτηρ ἐτελεύτησε. τὰ μὲν οὖν περὶ τοὺσ σπλαγνισμούσ καὶ τὰσ ὑπερβαλλούσασ αἰκίασ ἐπὶ τοσοῦτον δεδηλώσθω. ΙΟΥΔΑΣ δὲ ὁ Μακκαβαῖοσ καὶ οἱ σὺν αὐτῷ παρεισπορευόμενοι λεληθότωσ εἰσ τὰσ κώμασ προσεκαλοῦντο τοὺσ συγγενεῖσ καὶ τοὺσ μεμενηκότασ ἐν τῷ Ἰουδαϊσμῷ προσλαβόμενοι συνήγαγον εἰσ ἑξακισχιλίουσ.

καὶ ἐπεκαλοῦντο τὸν Κύριον ἐπιδεῖν ἐπὶ τὸν ὑπὸ πάντων καταπατούμενον λαόν, οἰκτεῖραι δὲ καὶ τὸν ναὸν τὸν ὑπὸ τῶν ἀσεβῶν ἀνθρώπων βεβηλωθέντα, ἐλεῆσαι δὲ καὶ τὴν καταφθειρομένην πόλιν καὶ μέλλουσαν ἰσόπεδον γίνεσθαι καὶ τῶν καταβοώντων πρὸσ αὐτὸν αἱμάτων εἰσακοῦσαι, μνησθῆναι δὲ καὶ τῆσ τῶν ἀναμαρτήτων νηπίων παρανόμου ἀπωλείασ καὶ περὶ τῶν γενομένων εἰσ τὸ ὄνομα αὐτοῦ βλασφημιῶν καὶ μισοπονηρῆσαι. γενόμενοσ δὲ ἐν συστήματι ὁ Μακκαβαῖοσ ἀνυπόστατοσ ἤδη τοῖσ ἔθνεσιν ἐγίνετο, τῆσ ὀργῆσ τοῦ Κυρίου εἰσ ἔλεον τραπείσησ. πόλεισ δὲ καὶ κώμασ ἀπροσδοκήτωσ ἐρχόμενοσ ἐνεπίμπρα καὶ τοὺσ ἐπικαίρουσ τόπουσ ἀπολαμβάνων οὐκ ὀλίγουσ τῶν πολεμίων ἐνίκα τροπούμενος μάλιστα τὰσ νύκτασ πρὸσ τὰσ τοιαύτασ ἐπιβουλὰσ συνεργοὺσ ἐλάμβανε. καὶ λαλιά τισ τῆσ εὐανδρίασ αὐτοῦ διεχεῖτο πανταχῆ. Συνορῶν δὲ ὁ Φίλιπποσ κατὰ μικρὸν εἰσ προκοπὴν ἐρχόμενον τὸν ἄνδρα, πυκνότερον δὲ ἐν ταῖσ εὐημερίαισ προβαίνοντα, πρὸσ Πτολεμαῖον τὸν Κοίλησ Συρίασ καὶ Φοινίκησ στρατηγὸν ἔγραψεν ἐπιβοηθεῖν τοῖσ τοῦ βασιλέωσ πράγμασιν. ὁ δὲ ταχέωσ προχειρισάμενοσ Νικάνορα τὸν τοῦ Πατρόκλου τῶν πρώτων φίλων ἀπέστειλεν ὑποτάξασ παμφύλων ἔθνη οὐκ ἐλάττουσ τῶν δισμυρίων τὸ σύμπαν τῶν Ἰουδαίων ἐξᾶραι γένοσ. συνέστησε δὲ αὐτῷ καὶ Γοργίαν ἄνδρα στρατηγὸν καὶ ἐν πολεμικαῖσ χρείαισ πεῖραν ἔχοντα. διεστήσατο δὲ ὁ Νικάνωρ τὸν φόρον τῷ βασιλεῖ τοῖσ Ρωμαίοισ ὄντα ταλάντων δισχιλίων ἐκ τῆσ τῶν Ἰουδαίων αἰχμαλωσίασ ἐκπληρώσειν. εὐθέωσ δὲ εἰσ τὰσ παραθαλασσίουσ πόλεισ ἀπέστειλε προσκαλούμενοσ ἐπ̓ ἀγορασμὸν Ἰουδαϊκῶν σωμάτων, ὑπισχνούμενοσ ἐνενήκοντα σώματα ταλάντου παραχωρήσειν, οὐ προσδεχόμενοσ τὴν παρὰ τοῦ Παντοκράτοροσ μέλλουσαν παρακολουθήσειν ἐπ̓ αὐτῷ δίκην. τῷ δὲ Ἰούδᾳ προσέπεσε περὶ τῆσ τοῦ Νικάνοροσ ἐφόδου. καὶ μεταδόντοσ αὐτοῦ τοῖσ σὺν αὐτῷ τὴν παρουσίαν τοῦ στρατοπέδου, οἱ δειλανδροῦντεσ καὶ ἀπιστοῦντεσ τὴν τοῦ Θεοῦ δίκην διεδίδρασκον καὶ ἐξετόπιζον ἑαυτούσ. οἱ δὲ τὰ περιλελειμμένα πάντα ἐπώλουν, ὁμοῦ δὲ τὸν Κύριον ἠξίουν ρύσασθαι τοὺσ ὑπὸ τοῦ δυσσεβοῦσ Νικάνοροσ πρὶν συντυχεῖν πεπραμένουσ. καὶ εἰ μὴ δἰ αὐτούσ, ἀλλὰ διὰ τὰσ πρὸσ τοὺσ πατέρασ αὐτῶν διαθήκασ καὶ ἕνεκεν τῆσ ἐπ̓ αὐτοὺσ ἐπικλήσεωσ τοῦ σεμνοῦ καὶ μεγαλοπρεποῦσ ὀνόματοσ αὐτοῦ. συναγαγὼν δὲ ὁ Μακκαβαῖοσ τοὺσ περὶ αὐτὸν ὄντασ τὸν ἀριθμὸν ἐξακισχιλίουσ παρεκάλει μὴ καταπλαγῆναι τοὺσ πολεμίουσ, μηδὲ εὐλαβεῖσθαι τὴν τῶν ἀδίκωσ παραγινομένων ἐπ̓ αὐτοὺσ ἐθνῶν πολυπληθίαν, ἀγωνίσασθαι δὲ γενναίως πρὸ ὀφθαλμῶν λαβόντασ τὴν ἀνόμωσ εἰσ τὸν ἅγιον τόπον συντελεσμένην ὑπ̓ αὐτῶν ὕβριν καὶ τὸν τῆσ ἐμπεπαιγμένησ πόλεωσ αἰκισμόν, ἔτι δὲ τὴν τῆσ προγονικῆσ πολιτείασ κατάλυσιν. οἱ μὲν γὰρ ὅπλοισ πεποίθασιν ἅμα καὶ τόλμαισ, ἔφησεν, ἡμεῖσ δὲ ἐπὶ τῷ παντοκράτορι Θεῷ, δυναμένῳ καὶ τοὺσ ἐρχομένουσ ἐφ̓ ἡμᾶσ καὶ τὸν ὅλον κόσμον ἐν ἑνὶ νεύματι καταβαλεῖν, πεποίθαμεν. προσαναλεξάμενοσ δὲ αὐτοῖσ καὶ τὰσ ἐπὶ τῶν προγόνων γενομένασ ἀντιλήψεισ καὶ τὴν ἐπὶ Σενναχηρείμ, ἑκατὸν ὀγδοήκοντα πέντε χιλιάδεσ ὡσ ἀπώλοντο, καὶ τὴν ἐν τῇ Βαβυλωνίᾳ τὴν πρὸσ αὐτοὺσ Γαλάτασ παράταξιν γενομένην, ὡσ οἱ πάντεσ ἐπὶ τὴν χρείαν ἦλθον ὀκτακισχίλιοι σὺν Μακεδόσι τετρασχιλίοισ, τῶν Μακεδόνων ἀπορουμένων, οἱ ὀκτακισχίλιοι τὰσ δώδεκα μυριάδασ ἀπώλεσαν διὰ τὴν γενομένην αὐτοῖσ ἀπ̓ οὐρανοῦ βοήθειαν καὶ ὠφέλειαν πολλὴν ἔλαβον. ἐφ̓ οἷσ εὐθαρσεῖσ αὐτοὺσ παραστήσασ καὶ ἑτοίμουσ ὑπὲρ τῶν νόμων καὶ τῆσ πατρίδοσ ἀποθνήσκειν, τετραμερέσ τι τὸ στράτευμα ἐποίησε. τάξασ καὶ τοὺσ ἀδελφοὺσ αὐτοῦ προηγουμένουσ ἑκατέρασ τάξεωσ, Σίμωνα καὶ Ἰώσηφον καὶ Ἰωνάθαν, ὑποτάξασ ἑκάστῳ χιλίουσ πρὸσ τοῖσ πεντακοσίοισ, ἔτι δὲ καὶ Ἐλεάζαρον, παραγνοὺσ τὴν ἱερὰν βίβλον καὶ δοὺσ σύνθημα Θεοῦ βοηθείασ τῆσ πρώτησ σπείρασ αὐτὸσ προηγούμενοσ, συνέβαλε τῷ Νικάνορι. γενομένου δὲ αὐτοῖσ τοῦ Παντοκράτοροσ συμμάχου, κατέσφαξαν τῶν πολεμίων ὑπὲρ τοὺσ ἐνακισχιλίουσ, τραυματίασ δὲ καὶ τοῖσ μέλεσιν ἀναπήρουσ τὸ πλεῖστον μέροσ τῆσ τοῦ Νικάνοροσ στρατιᾶσ ἐποίησαν, πάντασ δὲ φυγεῖν ἠνάγκασαν. τὰ δὲ χρήματα τῶν παραγεγονότων ἐπὶ τὸν ἀγορασμὸν αὐτῶν ἔλαβον. συνδιώξαντεσ δὲ αὐτοὺσ ἐφ̓ ἱκανὸν ἀνέλυσαν ὑπὸ τῆσ ὥρασ συγκλειόμενοι. ἦν γὰρ ἡ πρὸ τοῦ σαββάτου, δἰ ἣν αἰτίαν οὐκ ἐμακροθύμησαν κατατρέχοντεσ αὐτούσ. ὁπλολογήσαντεσ δὲ αὐτοὺσ καὶ τὰ σκῦλα ἐκδύσαντεσ τῶν πολεμίων περὶ τὸ σάββατον ἐγίνοντο, περισσῶσ εὐλογοῦντεσ καὶ ἐξομολογούμενοι τῷ Κυρίῳ τῷ διασώσαντι αὐτοὺσ εἰσ τὴν ἡμέραν ταύτην, ἀρχὴν ἐλέουσ τάξαντοσ αὐτοῖσ. μετὰ δὲ τὸ σάββατον τοῖσ ᾐκισμένοισ καὶ ταῖσ χήραισ καὶ ὀρφανοῖσ μερίσαντεσ ἀπὸ τῶν σκύλων, τὰ λοιπὰ αὐτοὶ καὶ τὰ παιδία ἐμερίσαντο. ταῦτα δὲ διαπραξάμενοι καὶ κοινὴν ἱκετίαν ποιησάμενοι, τὸν ἐλεήμονα Κύριον ἠξίουν εἰσ τέλοσ καταλλαγῆναι τοῖσ αὐτοῦ δούλοισ. καὶ τοῖσ περὶ Τιμόθεον καὶ Βακχίδην συνερίσαντεσ ὑπὲρ τοὺσ δισμυρίουσ αὐτῶν ἀνεῖλον καὶ ὀχυρωμάτων ὑψηλῶν εὖ μάλα ἐγκρατεῖσ ἐγένοντο καὶ λάφυρα πλεῖστα ἐμερίσαντο ἰσομοίρουσ ἑαυτοὺσ καὶ τοῖσ ᾐκισμένοισ καὶ ὀρφανοῖσ καὶ χήραισ, ἔτι δὲ καὶ πρεσβυτέροισ ποιήσαντεσ. ὁπλολογήσαντεσ δὲ αὐτοὺσ ἐπιμελῶσ πάντα συνέθηκαν εἰσ τοὺσ ἐπικαίρουσ τόπουσ, τὰ δὲ λοιπὰ τῶν σκύλων ἤνεγκαν εἰσ Ἱεροσόλυμα. τὸν δὲ φυλάρχην τῶν περὶ Τιμόθεον ἀνεῖλον, ἀνοσιώτατον ἄνδρα καὶ πολλὰ τοὺσ Ἰουδαίουσ ἐπιλελυπηκότα. ἐπινίκια δὲ ἄγοντεσ ἐν τῇ πατρίδι τοὺσ ἐμπρήσαντασ τοὺσ ἱεροὺσ πυλῶνασ. Καλλισθένην καί τινασ ἄλλουσ, ὑφῆψαν εἰσ ἓν οἰκίδιον πεφευγότασ, οἵτινεσ ἄξιον τῆσ δυσσεβείασ ἐκομίσαντο μισθόν. ὁ δὲ τρισαλιτήριοσ Νικάνωρ, ὁ τοὺσ χιλίουσ ἐμπόρουσ ἐπὶ τὴν πράσιν τῶν Ἰουδαίων ἀγαγών, ταπεινωθεὶσ ὑπὸ τῶν κατ̓ αὐτὸν νομιζομένων ἐλαχίστων εἶναι, τῇ τοῦ Κυρίου βοηθείᾳ τὴν δοξικὴν ἀποθέμενοσ ἐσθῆτα, διὰ τῆσ μεσογείου, δραπέτου τρόπον, ἔρημον ἑαυτὸν ποιήσασ, ἧκεν εἰσ Ἀντιόχειαν ὑπεράγαν δυσημερήσασ ἐπὶ τῇ τοῦ στρατοῦ διαφθορᾷ. καὶ ὁ τοῖσ Ρωμαίοισ ἀναδεξάμενοσ φόρον ἀπὸ τῆσ τῶν ἐν Ἱεροσολύμοισ αἰχμαλωσίασ κατορθώσασθαι, κατήγγελλεν ὑπέρμαχον ἔχειν τὸν Θεὸν τοὺσ Ἰουδαίουσ καὶ διὰ τὸν τρόπον τοῦτο ἀτρώτουσ εἶναι τοὺσ Ἰουδαίουσ, διὰ τὸ ἀκολουθεῖν τοῖσ ὑπ̓ αὐτοῦ προστεταγμένοισ νόμοισ. ΠΕΡΙ δὲ τὸν καιρὸν ἐκεῖνον ἐτύγχανεν Ἀντίοχοσ ἀναλελυκὼσ ἀκόσμωσ ἐκ τῶν κατὰ τὴν Περσίδα τόπων.

εἰσεληλύθει γὰρ εἰσ τὴν λεγομένην Περσέπολιν καὶ ἐπεχείρησεν ἱεροσυλεῖν καὶ τὴν πόλιν συνέχειν. διὸ δὴ τῶν πληθῶν ὁρμησάντων ἐπὶ τὴν τῶν ὅπλων βοήθειαν ἐτράπησαν, καὶ συνέβη τροπωθέντα τὸν Ἀντίοχον ὑπὸ τῶν ἐγχωρίων ἀσχήμονα τὴν ἀναζυγὴν ποιήσασθαι. ὄντι δὲ αὐτῷ κατ̓ Ἐκβάτανα προσέπεσε τὰ κατὰ Νικάνορα καὶ τοὺσ περὶ Τιμόθεον γεγονότα. ἐπαρθεὶσ δὲ τῷ θυμῷ ᾤετο καὶ τὴν τῶν πεφυγαδευκότων αὐτὸν κακίαν εἰσ τοὺσ Ἰουδαίουσ ἐναπερείσασθαι, διὸ συνέταξε τὸν ἁρματηλάτην ἀδιαλείπτωσ ἐλαύνοντα κατανύειν τὴν πορείαν, τῆσ ἐξ οὐρανοῦ δὴ κρίσεωσ συνούσησ αὐτῷ. οὕτω γὰρ ὑπερηφάνωσ εἶπε. πολυάνδριον Ἰουδαίων Ἱεροσόλυμα ποιήσω παραγενόμενοσ ἐκεῖ. ὁ δὲ πανεπόπτησ Κύριοσ ὁ Θεὸσ τοῦ Ἰσραὴλ ἐπάταξεν αὐτὸν ἀνιάτῳ καὶ ἀοράτῳ πληγῇ. ἄρτι δὲ αὐτοῦ καταλήξαντοσ τὸν λόγον, ἔλαβεν αὐτὸν ἀνήκεστοσ τῶν σπλάγχνων ἀλγηδὼν καὶ πικραὶ τῶν ἔνδον βάσανοι, πάνυ δικαίωσ τὸν πολλαῖσ καὶ ξενιζούσαισ συμφοραῖσ ἑτέρων σπλάγχνα βασανίσαντα. ὁ δ̓ οὐδαμῶσ τῆσ ἀγερωχίασ ἔληγεν. ἔτι δὲ καὶ τῆσ ὑπερηφανίασ ἐπεπλήρωτο, πῦρ πνέων τοῖσ θυμοῖσ ἐπὶ τοὺσ Ἰουδαίουσ καὶ κελεύων ἐποξύνειν τὴν πορείαν. συνέβη δὲ καὶ πεσεῖν αὐτὸν ἀπὸ τοῦ ἅρματοσ φερομένου ροίζῳ καὶ δυσχερεῖ πτώματι περιπεσόντα πάντα τὰ μέλη τοῦ σώματοσ ἀποστρεβλοῦσθαι. ὁ δ̓ ἄρτι δοκῶν τοῖσ τῆσ θαλάσσησ κύμασιν ἐπιτάσσειν διὰ τὴν ὑπὲρ ἄνθρωπον ἀλαζονείαν καὶ πλάστιγγι τὰ τῶν ὀρέων οἰόμενοσ ὕψη στήσειν, κατὰ γῆν γενόμενοσ ἐν φορείῳ παρεκομίζετο, φανερὰν τοῦ Θεοῦ πᾶσι τὴν δύναμιν ἐνδεικνύμενοσ, ὥστε καὶ ἐκ τοῦ σώματοσ τοῦ δυσσεβοῦσ σκώληκασ ἀναζεῖν, καὶ ζῶντοσ ἐν ὀδύναισ καὶ ἀλγηδόσι τὰσ σάρκασ αὐτοῦ διαπίπτειν, ὑπὸ δὲ τῆσ ὀσμῆσ αὐτοῦ πᾶν τὸ στρατόπεδον βαρύνεσθαι τῇ σαπρίᾳ. καὶ τὸν μικρῷ πρότερον τῶν οὐρανίων ἄστρων ἅπτεσθαι δοκοῦντα παρακομίζειν οὐδεὶσ ἐδύνατο διὰ τὸ τῆσ ὀσμῆσ ἀφόρητον βάροσ. ἐνταῦθα οὖν ἤρξατο τὸ πολὺ τῆσ ὑπερηφανίασ λήγειν ὑποτεθραυσμένοσ καὶ εἰσ ἐπίγνωσιν ἔρχεσθαι θείᾳ μάστιγι κατὰ στιγμὴν ἐπιτεινόμενοσ ταῖσ ἀλγηδόσι. καὶ μηδὲ τῆσ ὀσμῆσ αὐτοῦ δυνάμενοσ ἀνέχεσθαι ταῦτ̓ ἔφη. δίκαιον ὑποτάσσεσθαι τῷ Θεῷ καὶ μὴ θνητὸν ὄντα ἰσόθεα φρονεῖν ὑπερηφάνωσ. ηὔχετο δὲ ὁ μιαρὸσ πρὸσ τὸν οὐκέτι αὐτὸν ἐλεήσοντα Δεσπότην, οὕτω λέγων τὴν μὲν ἁγίαν πόλιν, ἣν σπεύδων παρεγίνετο ἰσόπεδον ποιῆσαι καὶ πολυάνδριον οἰκοδομῆσαι, ἐλευθέραν ἀναδεῖξαι. τοὺσ δὲ Ἰουδαίουσ, οὓσ διεγνώκει μηδὲ ταφῆσ ἀξιῶσαι οἰωνοβρώτουσ δὲ σὺν τοῖσ νηπίοισ ἐκρίψειν θηρίοισ, πάντασ αὐτοὺσ ἴσουσ Ἀθηναίουσ ποιήσειν. ὃν δὲν πρότερον ἐσκύλευσεν ἅγιον νεὼν καλλίστοισ ἀναθήμασι κοσμήσειν καὶ τὰ ἱερὰ σκεύη πολυπλάσια πάντα ἀποδώσειν, τὰσ δὲ ἐπιβαλλούσασ πρὸσ τὰσ θυσίασ συντάξεισ ἐκ τῶν ἰδίων προσόδων χορηγήσειν. πρὸσ δὲ τούτοισ καὶ Ἰουδαῖον ἔσεσθαι καὶ πάντα τόπον οἰκητὸν ἐπελεύσεσθαι καταγγέλλοντα τὸ τοῦ Θεοῦ κράτοσ. οὐδαμῶσ δὲ ληγόντων τῶν πόνων, ἐπεληλύθει γὰρ ἐπ̓ αὐτὸν δικαία ἡ τοῦ Θεοῦ κρίσισ, τὰ κατ̓ αὐτὸν ἀπελπίσασ, ἔγραψε πρὸσ τοὺσ Ἰουδαίουσ τὴν ὑπογεγραμμένην ἐπιστολήν, ἱκετηρίασ τάξιν ἔχουσαν, περιέχουσαν δὲ οὕτωσ. «Τοῖσ χρηστοῖσ Ἰουδαίοισ τοῖσ πολίταισ πολλὰ χαίρειν καὶ ὑγιαίνειν καὶ εὖ πράττειν βασιλεὺσ καὶ στρατηγὸσ Ἀντίοχοσ. εἰ ἔρρωσθε καὶ τὰ τέκνα καὶ τὰ ἴδια κατὰ γνώμην ἐστὶν ὑμῖν, εὔχομαι μὲν τῷ Θεῷ τὴν μεγίστην χάριν, εἰσ οὐρανὸν τὴν ἐλπίδα ἔχων, κἀγὼ δὲ ἀσθενῶσ διεκείμην, ὑμῶν τὴν τιμὴν καὶ τὴν εὔνοιαν ἂν ἐμνημόνευον φιλοστόργωσ. ἐπανάγων ἐκ τῶν περὶ τὴν Περσίδα τόπων καὶ περιπεσὼν ἀσθενείᾳ δυσχέρειαν ἐχούσῃ, ἀναγκαῖον ἡγησάμην φροντίσαι τῆσ κοινῆσ πάντων ἀσφαλείασ. οὐκ ἀπογινώσκων τὰ κατ̓ ἐμαυτόν, ἀλλὰ ἔχων πολλὴν ἐλπίδα ἐκφεύξεσθαι τὴν ἀσθένειαν, θεωρῶν δὲ ὅτι καὶ ὁ πατήρ, καθ̓ οὓσ καιροὺσ εἰσ τοὺσ ἄνω τόπουσ ἐστρατοπέδευσεν, ἀνέδειξε τὸν διαδεξόμενον, ὅπωσ ἐάν τι παράδοξον ἀποβαίνῃ ἢ καὶ προσαγγελθῇ τι δυσχερέσ, εἰδότεσ οἱ κατὰ τὴν χώραν ᾧ καταλέλειπται τὰ πράγματα, μὴ ἐπιταράσσωνται. πρὸσ δὲ τούτοισ κατανοῶν τοὺσ παρακειμένουσ δυνάστασ καὶ γειτνιῶντασ τῇ βασιλείᾳ τοῖσ καιροῖσ ἐπέχοντασ καὶ προσδεχομένουσ τὸ ἀποβησόμενον, ἀναδέδειχα τὸν υἱόν μου Ἀντίοχον βασιλέα, ὃν πολλάκισ ἀνατρέχων εἰσ τὰσ ἐπάνω σατραπείασ τοῖσ πλείστοισ ὑμῶν παρακατετιθέμην καὶ συνίστων. γέγραφα δὲ πρὸσ αὐτὸν τὰ ὑπογεγραμμένα. παρακαλῶ οὖν ὑμᾶσ καὶ ἀξιῶ, μεμνημένουσ τῶν εὐεργεσιῶν κοινῇ καὶ κατ̓ ἰδίαν, ἕκαστον συντηρεῖν τὴν οὖσαν εὔνοιαν εἰσ ἐμὲ καὶ τὸν υἱόν μου. πέπεισμαι γὰρ αὐτὸν ἐπιεικῶσ καὶ φιλανθρώπωσ παρακολουθοῦντα τῇ ἐμῇ προαιρέσει συμπεριενεχθήσεσθαι ὑμῖν». Ὁ μὲν οὖν ἀνδροφόνοσ καὶ βλάσφημοσ τὰ χείριστα παθών, ὡσ ἑτέρουσ διέθηκεν, ἐπὶ ξένησ ἐν τοῖσ ὄρεσιν οἰκτίστῳ μόρῳ κατέστρεψε τὸν βίον. παρεκομίζετο δὲ τὸ σῶμα Φίλιπποσ ὁ σύντροφοσ αὐτοῦ, ὃσ καὶ διευλαβηθεὶσ τὸν υἱὸν Ἀντιόχου, πρὸσ Πτολεμαῖον τὸν Φιλομήτορα εἰσ Αἴγυπτον διεκομίσθη. ΜΑΚΚΑΒΑΙΟΣ δὲ καὶ οἱ σὺν αὐτῷ, τοῦ Κυρίου προάγοντοσ αὐτούσ, τὸ μὲν ἱερὸν ἐκομίσαντο καὶ τὴν πόλιν,

τοὺσ δὲ κατὰ τὴν ἀγορὰν βωμοὺσ ὑπὸ τῶν ἀλλοφύλων δεδημιουργημένουσ, ἔτι δὲ τεμένη καθεῖλον. καὶ τὸν νεὼν καθαρίσαντεσ ἕτερον θυσιαστήριον ἐποίησαν καὶ πυρώσαντεσ λίθουσ καὶ πῦρ ἐκ τούτων λαβόντεσ, ἀνήνεγκαν θυσίαν μετὰ διετῆ χρόνον καὶ θυμίαμα καὶ λύχνουσ καὶ τῶν ἄρτων τὴν πρόθεσιν ἐποιήσαντο. ταῦτα δὲ ποιήσαντεσ ἠξίωσαν τὸν Κύριον πεσόντεσ ἐπὶ κοιλίαν μηκέτι περιπεσεῖν τοιούτοισ κακοῖσ, ἀλλ̓ ἐάν ποτε καὶ ἁμάρτωσιν, ὑπ̓ αὐτοῦ μετ̓ ἐπιεικείασ παιδεύεσθαι καὶ μὴ βλασφήμοισ καὶ βαρβάροισ ἔθνεσι παραδίδοσθαι. ἐν ᾗ δὲ ἡμέρᾳ ὁ νεὼσ ὑπὸ ἀλλοφύλων ἐβεβηλώθη, συνέβη κατὰ τὴν αὐτὴν ἡμέραν τὸν καθαρισμὸν γενέσθαι τοῦ ναοῦ, τῇ πέμπτῃ καὶ εἰκάδι τοῦ αὐτοῦ μηνόσ, ὅσ ἐστι Χασελεῦ. καὶ μετ̓ εὐφροσύνησ ἦγον ἡμέρασ ὀκτὼ σκηνωμάτων τρόπον, μνημονεύοντεσ ὡσ πρὸ μικροῦ χρόνου τὴν τῶν σκηνῶν ἑορτὴν ἐν τοῖσ ὄρεσι καὶ ἐν τοῖσ σπηλαίοισ θηρίων τρόπον ἦσαν νεμόμενοι. διὸ θύρσουσ καὶ κλάδουσ ὡραίουσ, ἔτι δὲ φοίνικασ ἔχοντεσ ὕμνουσ ἀνέφερον τῷ εὐοδώσαντι καθαρισθῆναι τὸν ἑαυτοῦ τόπον. ἐδογμάτισαν δὲ μετὰ κοινοῦ προστάγματοσ καὶ ψηφίσματοσ παντὶ τῷ τῶν Ἰουδαίων ἔθνει κατ̓ ἐνιαυτὸν ἄγειν τάσδε τὰσ ἡμέρασ. καὶ τὰ μὲν τῆσ Ἀντιόχου τοῦ προσαγορευθέντοσ Ἐπιφανοῦσ τελευτῆσ οὕτωσ εἶχε. Νυνὶ δὲ τὰ κατὰ τὸν Εὐπάτορα Ἀντίοχον, υἱὸν δὲ τοῦ ἀσεβοῦσ γενόμενον δηλώσομεν, αὐτὰ συντέμνοντεσ τὰ τῶν πολέμων κακά. αὐτὸσ γὰρ παραλαβὼν βασιλείαν ἀνέδειξεν ἐπὶ τῶν πραγμάτων Λυσίαν τινά, Κοίλησ δὲ Συρίασ καὶ Φοινίκησ στρατηγὸν πρώταρχον. Πτολεμαῖοσ γὰρ ὁ καλούμενοσ Μάκρων τὸ δίκαιον συντηρεῖν προηγούμενοσ εἰσ τοὺσ Ἰουδαίουσ διὰ τὴν γεγονυῖαν εἰσ αὐτοὺσ ἀδικίαν ἐπειρᾶτο τὰ πρὸσ αὐτοὺσ εἰρηνικῶσ διεξάγειν. ὅθεν κατηγορούμενοσ ὑπὸ τῶν φίλων πρὸσ τὸν Εὐπάτορα καὶ προδότησ παρέκαστα ἀκούων διὰ τὸ τὴν Κύπρον ἐμπιστευθέντα ὑπὸ τοῦ Φιλομήτοροσ ἐκλιπεῖν καὶ πρὸσ Ἀντίοχον τὸν Ἐπιφανῆ ἀναχωρῆσαι μήτ̓ εὐγενῆ τὴν ἐξουσίαν ἔχων, ὑπ̓ ἀθυμίασ φαρμακεύσασ ἑαυτὸν ἐξέλιπε τὸν βίον. Γοργίασ δὲ γενόμενοσ στρατηγὸσ τῶν τόπων ἐξενοτρόφει καὶ παρέκαστα πρὸσ τοὺσ Ἰουδαίουσ ἐπολεμοτρόφει. ὁμοῦ δὲ τούτῳ καὶ οἱ Ἰδουμαῖοι ἐγκρατεῖσ ἐπικαίρων ὀχυρωμάτων ὄντεσ ἐγύμναζον τοὺσ Ἰουδαίουσ, καὶ τοὺσ φυγαδευθέντασ ἀπὸ Ἱεροσολύμων προσλαβόμενοι πολεμοτροφεῖν ἐπεχείρουν. οἱ δὲ περὶ τὸν Μακκαβαῖον ποιησάμενοι λιτανείαν καὶ ἀξιώσαντεσ τὸν Θεὸν σύμμαχον αὐτοῖσ γενέσθαι, ἐπὶ τὰ τῶν Ἰδουμαίων ὀχυρώματα ὥρμησαν, οἷσ καὶ προσβαλόντεσ εὐρώστωσ ἐγκρατεῖσ ἐγένοντο τῶν τόπων πάντασ τε τοὺσ ἐπὶ τῷ τείχει μαχομένουσ ἠμύναντο κατέσφαζόν τε τοὺσ ἐμπίπτοντασ, ἀνεῖλον δὲ οὐχ ἦττον τῶν δισμυρίων. συμφυγόντων δὲ οὐκ ἔλαττον τῶν ἐνακισχιλίων εἰσ δύο πύργουσ ὀχυροὺσ εὖ μάλα καὶ πάντα τὰ πρὸσ πολιορκίαν ἔχοντασ, ὁ Μακκαβαῖοσ εἰσ ἐπείγοντασ τόπουσ ἀπολιπὼν Σίμωνα καὶ Ἰώσηφον, ἔτι δὲ καὶ Ζακχαῖον καὶ τοὺσ σὺν αὐτῷ ἱκανοὺσ πρὸσ τὴν τούτων πολιορκίαν, αὐτὸσ ἐχωρίσθη. οἱ δὲ περὶ τὸν Σίμωνα φιλαργυρήσαντεσ ὑπό τινων τῶν ἐν τοῖσ πύργοισ ἐπείσθησαν ἀργυρίῳ. ἑπτάκισ δὲ μυριάδασ δραχμὰσ λαβόντεσ εἴασάν τινασ διαρρυῆναι. προσαγγελθέντοσ δὲ τῷ Μακκαβαίῳ περὶ τοῦ γεγονότοσ, συναγαγὼν τοὺσ ἡγουμένουσ τοῦ λαοῦ κατηγόρησεν ὡσ ἀργυρίου πεπράκασι τοὺσ ἀδελφούσ, τοὺσ πολεμίουσ κατ̓ αὐτῶν ἀπολύσαντεσ. τούτουσ μὲν οὖν προδότασ γενομένουσ ἀπέκτεινε καὶ παραχρῆμα τοὺσ δύο πύργουσ κατελάβετο. τοῖσ δὲ ὅπλοισ τὰ πάντα ἐν ταῖσ χερσὶν εὐοδούμενοσ ἀπώλεσεν ἐν τοῖσ δυσὶν ὀχυρώμασι πλείουσ τῶν δισμυρίων. Τιμόθεοσ δὲ ὁ πρότερον ἡττηθεὶσ ὑπὸ τῶν Ἰουδαίων συναγαγὼν ξένασ δυνάμεισ παμπληθεῖσ καὶ τοὺσ τῆσ Ἀσίασ γενομένουσ ἵππουσ συναθροίσασ οὐκ ὀλίγουσ, παρῆν ὡσ δορυάλωτον ληψόμενοσ τὴν Ἰουδαίαν. οἱ δὲ περὶ τὸν Μακκαβαῖον συνεγγίζοντοσ αὐτοῦ, πρὸσ ἱκετείαν τοῦ Θεοῦ ἐτράπησαν γῇ τὰσ κεφαλὰσ καταπάσαντεσ καὶ τὰσ ὀσφύασ σάκκοισ ζώσαντεσ, ἐπὶ τὴν ἀπέναντι τοῦ θυσιαστηρίου κρηπῖδα προσπεσόντεσ, ἠξίουν ἵλεων αὐτοῖσ γενόμενν ἐχθρεῦσαι τοῖσ ἐχθροῖσ αὐτῶν καὶ ἀντικεῖσθαι τοῖσ ἀντικειμένοισ, καθὼσ ὁ νόμοσ διασαφεῖ. γενόμενοι δὲ ἀπὸ τῆσ δεήσεωσ, ἀναλαβόντεσ τὰ ὅπλα προῆγον ἀπὸ τῆσ πόλεωσ ἐπὶ πλεῖον. συνεγγίσαντεσ δὲ τοῖσ πολεμίοισ ἐφ̓ ἑαυτῶν ἦσαν. ἄρτι δὲ τῆσ ἀνατολῆσ διαδεχομένησ προσέβαλον ἑκάτεροι, οἱ μὲν ἔγγυον ἔχοντεσ εὐημερίασ καὶ νίκησ μετ̓ ἀρετῆσ τὴν ἐπὶ τὸν Κύριον καταφυγήν, οἱ δὲ καθηγεμόνα τῶν ἀγώνων ταττόμενοι τὸν θυμόν. γενομένησ δὲ καρτερᾶσ μάχησ, ἐφάνησαν τοῖσ ὑπεναντίοισ ἐξ οὐρανοῦ ἐφ̓ ἵππων χρυσοχαλίνων ἄνδρεσ πέντε διαπρεπεῖσ, καὶ ἀφηγούμενοι τῶν Ἰουδαίων, οἳ καὶ τὸν Μακκαβαῖον μέσον λαβόντεσ καὶ σκεπάζοντεσ ταῖσ ἑαυτῶν πανοπλίαισ ἄτρωτον διεφύλαττον, εἰσ δὲ τοὺσ ὑπεναντίουσ τοξεύματα καὶ κεραυνοὺσ ἐξερρίπτουν. διὸ συγχυθέντεσ ἀορασίᾳ κατεκόπτοντο ταραχῆσ πεπληρωμένοι. κατεσφάγησαν δὲ δισμύριοι πρὸσ τοῖσ πεντακοσίοισ, ἱππεῖσ δὲ ἑξακόσιοι. αὐτὸσ δὲ ὁ Τιμόθεοσ συνέφυγεν εἰσ Γάζαρα λεγόμενον ὀχύρωμα, εὖ μάλα φρούριον, στρατηγοῦντοσ ἐκεῖ Χαιρέου. οἱ δὲ περὶ τὸν Μακκαβαῖον ἄσμενοι περιεκάθισαν τὸ φρούριον ἡμέρασ τέσσαρασ. οἱ δὲ ἔνδον τῇ ἐρυμνότητι τοῦ τόπου πεποιθότεσ ὑπεράγαν ἐβλασφήμουν καὶ λόγουσ ἀθεμίτουσ προί̈εντο. ὑποφαινούσησ δὲ τῆσ πέμπτησ ἡμέρασ, εἴκοσι νεανίαι τῶν περὶ τὸν Μακκαβαῖον πυρωθέντεσ τοῖσ θυμοῖσ διὰ τὰσ βλασφημίασ, προσβαλόντεσ τῷ τείχει ἀρρενωδῶσ καὶ θηριώδει θυμῷ τὸν ἐμπίπτοντα ἔκοπτον. ἕτεροι δὲ ὁμοίωσ προσαναβάντεσ ἐν τῷ περισπασμῷ πρὸσ τοὺσ ἔνδον, ἐνεπίμπρων τοὺσ πύργουσ καὶ πυρὰσ ἀνάψαντεσ ζῶντασ τοὺσ βλασφήμουσ κατέκαιον. οἱ δὲ τὰσ πύλασ διέκοπτον, εἰσδεξάμενοι δὲ τὴν λοιπὴν τάξιν προκατελάβοντο τὴν πόλιν. καὶ τὸν Τιμόθεον ἀποκεκρυμμένον ἔν τινι λάκκῳ κατέσφαξαν καὶ τὸν τούτου ἀδελφὸν Χαιρέαν καὶ τὸν Ἀπολλοφάνην. ταῦτα δὲ διαπραξάμενοι μεθ̓ ὕμνων καὶ ἐξομολογήσεων εὐλόγουν τῷ Κυρίῳ τῷ μεγάλωσ εὐεργετοῦντι τὸν Ἰσραὴλ καὶ τὸ νῖκοσ αὐτοῖσ διδόντι. ΜΕΤ̓ ὀλίγον δὲ παντελῶσ χρόνον Λυσίασ ἐπίτροποσ τοῦ βασιλέωσ καὶ συγγενὴσ καὶ ἐπὶ τῶν πραγμάτων λίαν βαρέωσ φέρων ἐπὶ τοῖσ γεγονόσι,

συναθροίσασ περὶ τὰσ ὀκτὼ μυριάδασ καὶ τὴν ἵππον πᾶσαν, παρεγένετο ἐπὶ τοὺσ Ἰουδαίουσ λογιζόμενοσ τὴν μὲν πόλιν Ἕλλησιν οἰκητήριον ποιήσειν, τὸ δὲ ἱερὸν ἀργυρολόγητον, καθὼσ τὰ λοιπὰ τῶν ἐθνῶν τεμένη, πρατὴν δὲ τὴν ἀρχιερωσύνην κατ̓ ἔτοσ ποιήσειν, οὐδαμῶσ ἐπιλογιζόμενοσ τὸ τοῦ Θεοῦ κράτοσ, πεφρενωμένοσ δὲ ταῖσ μυριάσι τῶν πεζῶν καὶ ταῖσ χιλιάσι τῶν ἱππέων καὶ τοῖσ ἐλέφασι τοῖσ ὀγδοήκοντα. εἰσελθὼν δὲ εἰσ τὴν Ἰουδαίαν καὶ συνεγγίσασ Βαιθσούρᾳ, ὄντι μὲν ἐρυμνῷ χωρίῳ, ἀπὸ δὲ Ἱεροσολύμων ἀπέχοντι ὡσεὶ σταδίουσ πέντε, τοῦτο ἔθλιβεν. ὡσ δὲ μετέλαβον οἱ περὶ τὸν Μακκαβαῖον πολιορκοῦντα αὐτὸν τὰ ὀχυρώματα, μετ̓ ὀδυρμῶν καὶ δακρύων ἱκέτευον σὺν τοῖσ ὄχλοισ τὸν Κύριον ἀγαθὸν ἄγγελον ἀποστεῖλαι πρὸσ σωτηρίαν τῷ Ἰσραήλ. αὐτὸσ δὲ πρῶτοσ ὁ Μακκαβαῖοσ ἀναλαβὼν τὰ ὅπλα προετρέψατο τοὺσ ἄλλουσ, ἅμα αὐτῷ διακινδυνεύοντασ ἐπιβοηθεῖν τοῖσ ἀδελφοῖσ αὐτῶν. ὁμοῦ δὲ καὶ προθύμωσ ἐξώρμησαν. αὐτόθι δὲ καὶ πρὸσ τοῖσ Ἱεροσολύμοισ ὄντων, ἐφάνη προηγούμενοσ αὐτῶν ἔφιπποσ ἐν λευκῇ ἐσθῆτι, πανοπλίαν χρυσῆν κραδαίνων. ὁμοῦ δὲ πάντεσ εὐλόγησαν τὸν ἐλεήμονα Θεὸν καὶ ἐπερρώσθησαν ταῖσ ψυχαῖσ, οὐ μόνον ἀνθρώπουσ ἀλλὰ καὶ θῆρασ τοὺσ ἀγριωτάτουσ καὶ σιδηρᾶ τείχη τιτρώσκειν ὄντεσ ἕτοιμοι, προῆγον ἐν διασκευῇ τὸν ἀπ̓ οὐρανοῦ σύμμαχον ἔχοντεσ, ἐλεήσαντοσ αὐτοὺσ τοῦ Κυρίου. λεοντηδὸν δὲ ἐντινάξαντεσ εἰσ τοὺσ πολεμίουσ κατέστρωσαν αὐτοὺσ χιλίουσ πρὸσ τοῖσ μυρίοισ, ἱππεῖσ δὲ ἑξακοσίουσ πρὸσ τοῖσ χιλίοισ. τοὺσ δὲ πάντασ ἠνάγκασαν φυγεῖν. οἱ πλείονεσ δὲ αὐτῶν τραυματίαι γυμνοὶ διεσώθησαν, καὶ αὐτὸσ δὲ ὁ Λυσίασ αἰσχρῶσ φεύγων διεσώθη. οὐκ ἄνουσ δὲ ὑπάρχων, πρὸσ ἑαυτὸν ἀντιβάλλων τὸ γεγονὸσ περὶ ἑαυτὸν ἐλάσσωμα καὶ συννοήσασ ἀνικήτουσ εἶναι τοὺσ Ἑβραίουσ, τοῦ πάντα δυναμένου Θεοῦ συμμαχοῦντοσ αὐτοῖσ, προσαποστείλας ἔπεισε συλλύσεσθαι ἐπὶ πᾶσι τοῖσ δικαίοισ, καὶ διότι καὶ τὸν βασιλέα πείσειν φίλον αὐτοῖσ ἀναγκάζειν γενέσθαι. ἐνέπνευσε δὲ ὁ Μακκαβαῖοσ ἐπὶ πᾶσιν, οἷσ ὁ Λυσίασ παρεκάλει, τοῦ συμφέροντοσ φροντίζων. ὅσα γὰρ ὁ Μακκαβαῖοσ ἐπέδωκε τῷ Λυσίᾳ διὰ γραπτῶν περὶ τῶν Ἰουδαίων, συνεχώρησεν ὁ βασιλεύσ. ἦσαν γὰρ αἱ γεγραμμέναι τοῖσ Ἰουδαίοισ ἐπιστολαί, παρὰ μὲν Λυσίου περιέχουσαι τὸν τρόπον τοῦτον. «Λυσίασ τῷ πλήθει τῶν Ἰουδαίων χαίρειν. Ἰωάννησ καὶ Ἀβεσσαλὼμ οἱ πεμφθέντεσ παῤ ὑμῶν, ἐπιδόντεσ τὸν ὑπογεγραμμένον χρηματισμόν, ἠξίουν περὶ τῶν δἰ αὐτοῦ σημαινομένων. ὅσα μὲν οὖν ἔδει καὶ τῷ βασιλεῖ πρσενεχθῆναι, διεσάφησα. ἃ δὲ ἦν ἐνδεχόμενα, συνεχώρησεν. ἐὰν μὲν οὖν συντηρήσητε τὴν εἰσ τὰ πράγματα εὔνοιαν, καὶ εἰσ τὸ λοιπὸν πειράσομαι παραίτιοσ ὑμῖν ἀγαθῶν γενέσθαι. ὑπὲρ δὲ τῶν κατὰ μέροσ ἐντέταλμαι τούτοισ τε καὶ τοῖσ παῤ ἐμοῦ διαλεχθῆναι ὑμῖν. ἔρρωσθε. ἔτουσ ἑκατοστοῦ τεσσαρακοστοῦ ὀγδόου, Διοσκορινθίου τετράδι καὶ εἰκάδι». Ἡ δὲ τοῦ βασιλέωσ ἐπιστολὴ περιεῖχεν οὕτωσ. «Βασιλεὺσ Ἀντίοχοσ τῷ ἀδελφῷ Λυσίᾳ χαίρειν. τοῦ πατρὸσ ἡμῶν εἰσ θεοὺσ μεταστάντοσ, βουλόμενοι τοὺσ ἐκ τῆσ βασιλείασ ἀταράχουσ ὄντασ γενέσθαι πρὸσ τὴν τῶν ἰδίων ἐπιμέλειαν, ἀκηκοότεσ τοὺσ Ἰουδαίουσ μὴ συνευδοκοῦντασ τῇ τοῦ πατρὸσ ἐπὶ τὰ Ἑλληνικὰ μεταθέσει, ἀλλὰ τὴν ἑαυτῶν ἀγωγὴν αἱρετίζοντασ καὶ διὰ τοῦτο ἀξιοῦντασ συγχωρηθῆναι αὐτοῖσ τὰ νόμιμα αὐτῶν. αἱρούμενοι οὖν καὶ τοῦτο τὸ ἔθνοσ ἐκτὸσ ταραχῆσ εἶναι, κρίνομεν τό τε ἱερὸν αὐτοῖσ ἀποκατασταθῆναι καὶ πολιτεύεσθαι κατὰ τὰ ἐπὶ τῶν προγόνων αὐτῶν ἔθη. εὖ οὖν ποιήσεισ διαπεμψάμενοσ πρὸσ αὐτοὺσ καὶ δοὺσ δεξιάσ, ὅπωσ εἰδότεσ τὴν ἡμετέραν προαίρεσιν εὔθυμοί τε ὦσι καὶ ἡδέωσ διαγίνωνται πρὸσ τὴν τῶν ἰδίων ἀντίληψιν». Πρὸσ δὲ τὸ ἔθνοσ ἡ τοῦ βασιλέωσ ἐπιστολὴ τοιαύτη ἦν. «Βασιλεὺσ Ἀντίοχοσ τῇ γερουσίᾳ τῶν Ἰουδαίων καὶ τοῖσ ἄλλοισ Ἰουδαίοισ χαίρειν. εἰ ἔρρωσθε, εἴη ἂν ὡσ βουλόμεθα. καὶ αὐτοὶ δὲ ὑγιαίνομεν. ἐνεφάνισεν ἡμῖν ὁ Μενέλαοσ βούλεσθαι κατελθόντασ ὑμᾶσ γίνεσθαι πρὸσ τοῖσ ἰδίοισ. τοῖσ οὖν καταπορευομένοισ μέχρι τριακάδοσ Ξανθικοῦ ὑπάρξει δεξιὰ μετὰ τῆσ ἀδείας χρῆσθαι τοὺσ Ἰουδαίουσ τοῖσ ἑαυτῶν δαπανήμασι καὶ νόμοισ, καθὰ καὶ τὸ πρότερον, καὶ οὐδεὶσ αὐτῶν κατ̓ οὐδένα τρόπον παρενοχληθήσεται περὶ τῶν ἠγνοημένων. πέπομφα δὲ καὶ τὸν Μενέλαον παρακαλέσοντα ὑμᾶσ. ἔρρωσθε. ἔτουσ ἑκατοστοῦ τεσσαρακοστοῦ ὀγδόου, Ξανθικοῦ πέμπτῃ καὶ δεκάτῃ». Ἔπεμψαν δὲ καὶ οἱ Ρωμαῖοι πρὸσ αὐτοὺσ ἐπιστολὴν ἔχουσαν οὕτωσ. «Κόϊντοσ Μέμμιοσ, Τίτοσ Μάνλιοσ, πρεσβῦται Ρωμαίων, τῷ δήμῳ τῶν Ἰουδαίων χαίρειν. ὑπὲρ ὧν Λυσίασ ὁ συγγενὴσ τοῦ βασιλέωσ συνεχώρησεν ὑμῖν, καὶ ἡμεῖσ συνευδοκοῦμεν. ἃ δὲ ἔκρινε προσανενεχθῆναι τῷ βασιλεῖ, πέμψατέ τινα παραχρῆμα ἐπισκεψάμενοι περὶ τούτων, ἵνα ἐκθῶμεν ὡσ καθήκει ὑμῖν. ἡμεῖσ γὰρ προσάγομεν πρὸσ Ἀντιόχειαν. διὸ σπεύσατε καὶ πέμψατέ τινασ, ὅπωσ καὶ ἡμεῖσ ἐπιγνῶμεν ὁποίασ ἐστὲ γνώμησ. ὑγιαίνετε. ἔτουσ ἑκατοστοῦ τεσσαρακοστοῦ, Ξανθικοῦ πέμπτῃ καὶ δεκάτῃ». ΓΕΝΟΜΕΝΩΝ τῶν συνθηκῶν τούτων, ὁ μὲν Λυσίασ ἀπῄει πρὸσ τὸν βασιλέα, οἱ δὲ Ἰουδαῖοι περὶ τὴν γεωργίαν ἐγίνοντο.

τῶν δὲ κατὰ τόπον στρατηγῶν Τιμόθεοσ καὶ Ἀπολλώνιοσ ὁ τοῦ Γενναίουσ, ἔτι δὲ Ἱερώνυμοσ καὶ Δημοφῶν, πρὸσ δὲ τούτοισ Νικάνωρ ὁ Κυπριάρχησ οὐκ εἴων αὐτοὺσ εὐσταθεῖσ καὶ τὰ τῆσ ἡσυχίασ ἄγειν. Ἰοππῖται δὲ τηλικοῦτο συνετέλεσαν τὸ δυσσέβημα. παρακαλέσαντεσ τοὺσ σὺν αὐτοῖσ οἰκοῦντασ Ἰουδαίουσ ἐμβῆναι εἰσ τὰ παρασταθέντα ὑπ̓ αὐτῶν σκάφη σὺν γυναιξὶ καὶ τέκνοισ ὡσ μηδεμιᾶσ ἐνεστώσησ πρὸσ αὐτοὺσ δυσμενείασ, κατὰ δὲ τὸ κοινὸν τῆσ πόλεωσ ψήφισμα, καὶ τούτων ἐπιδεξαμένων ὡσ ἂν εἰρηνεύειν θελόντων καὶ μηδὲν ὕποπτον ἐχόντων, ἐπαναχθέντασ αὐτοὺσ ἐβύθισαν ὄντασ οὐκ ἔλαττον τῶν διακοσίων. μεταλαβὼν δὲ Ἰούδασ τὴν γεγονυῖαν εἰσ τοὺσ ὁμοεθνεῖσ ὠμότητα, παραγγείλασ τοῖσ περὶ αὐτὸν ἀνδράσι καὶ ἐπικαλεσάμενοσ τὸν δίκαιον κριτὴν Θεόν, παρεγένετο ἐπὶ τοὺσ μιαιοφόνουσ τῶν ἀδελφῶν. καὶ τὸν μὲν λιμένα νύκτωρ ἐνέπρησε καὶ τὰ σκάφη κατέφλεξε, τοὺσ δὲ ἐκεῖ συμφυγόντασ ἐξεκέντησε. τοῦ δὲ χωρίου συγκλεισθέντοσ, ἀνέλυσεν ὡσ πάλιν ἥξων καὶ τὸ σύμπαν τῶν Ἰοππιτῶν ἐκριζῶσαι πολίτευμα. μεταλαβὼν δὲ καὶ τοὺσ ἐν Ἰαμνείᾳ τὸν αὐτὸν ἐπιτελεῖν βουλομένουσ τρόπον τοῖσ παροικοῦσιν Ἰουδαίοισ, καὶ τοῖσ Ἰαμνίταισ νυκτὸσ ἐπιβαλὼν ὑφῆψε τὸν λιμένα σὺν τῷ στόλῳ, ὥστε φαίνεσθαι τὰσ αὐγὰσ τοῦ φέγγουσ εἰσ τὰ Ἱεροσόλυμα, σταδίων ὄντων διακοσίων τεσσαράκοντα. Ἐκεῖθεν δὲ ἀποσπασθέντων σταδίουσ ἐννέα, ποιουμένων τὴν πορείαν ἐπὶ τὸν Τιμόθεον, προσέβαλον Ἄραβεσ αὐτῷ οὐκ ἐλάττουσ τῶν πεντακισχιλίων, ἱππεῖσ δὲ πεντακόσιοι. γενομένησ δὲ καρτερᾶσ μάχησ καὶ τῶν περὶ τὸν Ἰούδαν διὰ τὴν παρὰ τοῦ Θεοῦ βοήθειαν εὐημερησάντων, ἐλαττωθέντεσ οἱ νομάδεσ Ἄραβεσ ἠξίουν δοῦναι τὸν Ἰούδαν δεξιὰν αὐτοῖσ, ὑπισχνούμενοι καὶ βοσκήματα δώσειν καὶ ἐν τοῖσ λοιποῖσ ὠφελήσειν αὐτούσ. Ἰούδασ δὲ ὑπολαβὼν ὡσ ἀληθῶσ ἐν πολλοῖσ αὐτοὺσ χρησίμουσ, ἐπεχώρησεν εἰρήνην ἄξειν πρὸσ αὐτούσ. καὶ λαβόντεσ δεξιὰσ εἰσ τὰσ σκηνὰσ αὐτῶν ἐχωρίσθησαν. Ἐπέβαλε δὲ καὶ ἐπί τινα πόλιν γεφυροῦν ὀχυρὰν καὶ τείχεσι περιπεφραγμένην καὶ παμμειγέσιν ἔθνεσι κατοικουμένην, ὄνομα δὲ Κάσπιν. οἱ δ̓ ἔνδον πεποιθότεσ τῇ τῶν τειχέων ἐρυμνότητι τῇ τε τῶν βρωμάτων παραθέσει, ἀναγωγότερον ἐχρῶντο τοῖσ περὶ τὸν Ἰούδαν λοιδοροῦντεσ καὶ προσέτι βλασφημοῦντεσ καὶ λαλοῦντεσ ἃ μὴ θέμισ. οἱ δὲ περὶ τὸν Ἰούδαν ἐπικαλεσάμενοι τὸν μέγαν τοῦ κόσμου δυνάστην, τὸν ἄτερ κριῶν καὶ μηχανῶν ὀργανικῶν κατακρημνίσαντα τὴν Ἱεριχὼ κατὰ τοὺσ Ἰησοῦ χρόνουσ, ἐνέσεισαν θηριωδῶσ τῷ τείχει. καταλαβόμενοί τε τὴν πόλιν τῇ τοῦ Θεοῦ θελήσει, ἀμυθήτουσ ἐποιήσαντο σφαγάσ, ὥστε τὴν παρακειμένην λίμνην, τὸ πλάτοσ ἔχουσαν σταδίων δύο, κατάρρυτον αἵματι πεπληρωμένην φαίνεσθαι. Ἐκεῖθεν δὲ ἀποσπάσαντεσ σταδίουσ ἑπτακοσίουσ πεντήκοντα διήνυσαν εἰσ τὸν Χάρακα πρὸσ τοὺσ λεγομένουσ Τουβιήνουσ Ἰουδαίουσ. καὶ Τιμόθεον μὲν ἐπὶ τῶν τόπων οὐ κατέλαβον, ἄπρακτόν τε ἀπὸ τῶν τόπων ἐκλελυκότα, καταλελοιπότα δὲ φρουρὰν ἔν τινι τόπῳ καὶ μάλα ὀχυράν. Δοσίθεοσ δὲ καὶ Σωσίπατροσ τῶν περὶ τὸν Μακκαβαῖον ἡγεμόνων ἐξοδεύσαντεσ ἀπώλεσαν τοὺσ ὑπὸ Τιμοθέου καταλειφθέντασ ἐν τῷ ὀχυρώματι πλείουσ τῶν μυρίων ἀνδρῶν. ὁ δὲ Μακκαβαῖοσ διατάξασ τὴν ἑαυτοῦ στρατιὰν σπειρηδόν, κατέστησεν αὐτοὺσ ἐπὶ τῶν σπειρῶν καὶ ἐπὶ τὸν Τιμόθεον ὥρμησεν ἔχοντα περὶ αὐτὸν μυριάδασ δώδεκα πεζῶν, ἱππεῖσ δὲ χιλίουσ πρὸσ τοῖσ πεντακοσίοισ. τὴν δὲ ἔφοδον μεταλαβὼν Ἰούδα, ὁ Τιμόθεοσ προσεξαπέστειλε τὰσ γυναῖκασ καὶ τὰ τέκνα καὶ τὴν ἄλλην ἀποσκευὴν εἰσ τὸ λεγόμενον Καρνίον. ἦν γὰρ δυσπολιόρκητον καὶ δυσπρόσιτον τὸ χωρίον διὰ τὴν τῶν πάντων τῶν τόπων στενότητα. ἐπιφανείσησ δὲ τῆσ Ἰούδα σπείρασ πρώτησ καὶ γενομένου δέουσ ἐπὶ τοὺσ πολεμίουσ, φόβου τε ἐκ τῆσ τοῦ πάντα ἐφορῶντοσ ἐπιφανείασ γενομένου ἐπ̓ αὐτούσ, εἰσ φυγὴν ὥρμησαν ἄλλοσ ἀλλαχῇ φερόμενοσ, ὥστε πολλάκισ ὑπὸ τῶν ἰδίων βλάπτεσθαι καὶ ταῖσ τῶν ξιφῶν ἀκμαῖσ ἀναπείρεσθαι. ἐποιεῖτο δὲ τὸν διωγμὸν εὐτονώτερον Ἰούδασ συγκεντῶν τοὺσ ἀλιτηρίουσ διέφθειρέ τε εἰσ μυριάδασ τρεῖσ ἀνδρῶν. αὐτὸσ δὲ ὁ Τιμόθεοσ ἐμπεσὼν τοῖσ περὶ τὸν Δοσίθεον καὶ Σωσίπατρον, ἠξίου μετὰ πολλῆσ γοητείασ ἐξαφεῖναι σῷον αὐτὸν διὰ τὸ πλειόνων μὲν γονεῖσ, ὧν δὲ ἀδελφοὺσ ἔχειν καὶ τούτουσ ἀλογηθῆναι συμβήσεται, εἰ ἀποθάνοι. πιστώσαντοσ δὲ αὐτοῦ διὰ πλειόνων τὸν ὁρισμὸν ἀποκαταστήσειν τούτουσ ἀπημάντουσ, ἀπέλυσαν αὐτὸν ἕνεκα τῆσ τῶν ἀδελφῶν σωτηρίασ. Ἐξελθὼν δὲ ἐπὶ τὸ Καρνίον καὶ τὸ Ἀταργατεῖον κατέσφαξε μυριάδασ σωμάτων δύο καὶ πεντακισχιλίουσ. μετὰ δὲ τὴν τούτων τροπὴν καὶ ἀπώλειαν ἐπεστράτευσεν Ἰούδασ καὶ ἐπὶ Ἐφρὼν πόλιν ὀχυράν, ἐν ᾗ κατῴκει Λυσίασ καὶ πάμφυλα πλήθη. νεανίαι δὲ πρὸ τῶν τειχῶν καθεστῶτεσ ρωμαλέοι ἀπεμάχοντο εὐρώστωσ, ἔνθα δὲ ὀργάνων καὶ βελῶν πολλαὶ παραθέσεισ ὑπῆρχον ἐπικαλεσάμενοι δὲ τὸν Δυνάστην τὸν μετὰ κράτουσ συντρίβοντα τὰσ τῶν πολεμίων ἀλκάσ, ἔλαβον τὴν πόλιν ὑποχείριον καὶ κατέστρωσαν τῶν ἔνδον εἰσ μυριάδασ δύο καὶ πεντακισχιλίουσ. ἀναζεύξαντεσ δὲ ἐκεῖθεν ὥρμησαν ἐπὶ Σκυθῶν πόλιν ἀπέχουσαν ἀπὸ Ἱεροσολύμων σταδίουσ ἐξακοσίουσ. ἀπομαρτυρησάντων δὲ τῶν ἐκεῖ κατοικούντων Ἰουδαίων, ἣν οἱ Σκυθοπολῖται ἔσχον πρὸσ αὐτοὺσ εὔνοιαν καὶ ἐν τοῖσ τῆσ ἀτυχίασ καιροῖσ ἥμερον ἀπάντησιν ἐποιοῦντο. εὐχαρηστήσαντεσ αὐτοῖσ καὶ προσπαρακαλέσαντεσ καὶ εἰσ τὰ λοιπὰ πρὸσ τὸ γένοσ εὐμενεῖσ εἶναι, παρεγένοντο εἰσ Ἱεροσόλυμα τῆσ τῶν ἑβδομάδων ἑορτῆσ οὔσησ ὑπογύου. Μετὰ δὲ τὴν λεγομένην Πεντηκοστὴν ὥρμησαν ἐπὶ Γοργίαν τὸν τῆσ Ἰδουμαίασ στρατηγόν. ἐξῆλθε δὲ μετὰ πεζῶν τρισχιλίων, ἱππέων δὲ τετρακοσίων, καὶ παραταξαμένων συνέβη πεσεῖν ὀλίγουσ τῶν Ἰουδαίων. Δοσίθεοσ δέ τισ τῶν τοῦ Βακήνοροσ, ἔφιπποσ ἀνὴρ καὶ καρτερόσ, εἴχετο τοῦ Γοργίου καὶ λαβόμενοσ τῆσ χλαμύδοσ ἦγεν αὐτὸν εὐρώστωσ καὶ βουλόμενοσ τὸν κατάρατον λαβεῖν ζωγρίαν, τῶν ἱππέων Θρακῶν τινοσ ἐπενεχθέντοσ αὐτῷ καὶ τὸν ὦμον καθελόντοσ διέφυγεν ὁ Γοργίασ εἰσ Μαρισά. τῶν δὲ περὶ τὸν Ἔσδριν ἐπὶ πλεῖον μαχομένων καὶ κατακόπων ὄντων, ἐπικαλεσάμενοσ ὁ Ἰούδασ τὸν Κύριον σύμμαχον φανῆναι καὶ προοδηγὸν τοῦ πολέμου, καταρξάμενοσ τῇ πατρίῳ φωνῇ τὴν μεθ̓ ὕμνων κραυγήν, ἀναβοήσασ καὶ ἐνσείσασ ἀπροσδοκήτωσ τοῖσ περὶ τὸν Γοργίαν, τροπὴν αὐτῶν ἐποιήσατο. Ἰούδασ δὲ ἀναλαβὼν τὸ στράτευμα ἦγεν εἰσ Ὀδολλὰμ πόλιν. τῆσ δὲ ἑβδομάδοσ ἐπιβαλλούσησ, κατὰ τὸν ἐθισμὸν ἁγνισθέντεσ αὐτόθι τὸ σάββατον διήγαγον. τῇ δὲ ἐχομένῃ ἦλθον οἱ περὶ τὸν Ἰούδαν καθ̓ ὃν τρόπον τὸ τῆσ χρείασ ἐγεγόνει, τὰ τῶν προπεπτωκότων σώματα ἀνακομίσασθαι καὶ μετὰ τῶν συγγενῶν ἀποκαταστῆσαι εἰσ τοὺσ πατρῴουσ τάφουσ. εὗρον δὲ ἑκάστου τῶν τεθνηκότων ὑπὸ τοὺσ χιτῶνασ ἱερώματα τῶν ἀπὸ Ἰαμνείασ εἰδώλων, ἀφ̓ ὧν ὁ νόμοσ ἀπείργει τοὺσ Ἰουδαίουσ. τοῖσ δὲ πᾶσι σαφὲσ ἐγένετο διὰ τήνδε τὴν αἰτίαν τούσδε πεπτωκέναι. πάντεσ οὖν εὐλογήσαντεσ τὰ τοῦ δικαιοκρίτου Κυρίου τοῦ τὰ κεκρυμμένα φανερὰ ποιοῦντοσ, εἰσ ἱκετείαν ἐτράπησαν ἀξιώσαντεσ τὸ γεγονὸσ ἁμάρτημα τελείωσ ἐξαλειφθῆναι. ὁ δὲ γενναῖοσ Ἰούδασ παρεκάλεσε τὸ πλῆθοσ συντηρεῖν ἑαυτοὺσ ἀναμαρτήτουσ εἶναι, ὑπ̓ ὄψιν ἑωρακότασ τὰ γεγονότα διὰ τὴν τῶν προπεπτωκότων ἁμαρτίαν. ποιησάμενόσ τε κατ̓ ἀνδραλογίαν κατασκευάσματα εἰσ ἀργυρίου δραχμὰσ δισχιλίασ, ἀπέστειλεν εἰσ Ἱεροσόλυμα προσαγαγεῖν περὶ ἁμαρτίασ θυσίαν, πάνυ καλῶσ καὶ ἀστείωσ πράττων ὑπὲρ ἀναστάσεωσ διαλογιζόμενοσ. εἰ γὰρ μὴ τοὺσ προπεπτωκότασ ἀναστῆναι προσεδόκα, περισσὸν ἂν ἦν καὶ ληρῶδεσ ὑπὲρ νεκρῶν προσεύχεσθαι. εἶτ̓ ἐμβλέπων τοῖσ μετ̓ εὐσεβείασ κοιμωμένοισ κάλλιστον ἀποκείμενον χαριστήριον, ὁσία καὶ εὐσεβὴσ ἡ ἐπίνοια. ὅθεν περὶ τῶν τεθνηκότων τὸν ἐξιλασμὸν ἐποιήσαντο τῆσ ἁμαρτίασ ἀπολυθῆναι. Τῼ δὲ ἐνάτῳ καὶ τεσσαρακοστῷ καὶ ἑκατοστῷ ἔτει προσέπεσε τοῖσ περὶ τὸν Ἰούδαν Ἀντίοχον τὸν Εὐπάτορα παραγενέσθαι σὺν πλήθεσιν ἐπὶ τὴν Ἰουδαίαν

καὶ σὺ αὐτῷ Λυσίαν τὸν ἐπίτροπον καὶ ἐπὶ τῶν πραγμάτων, ἕκαστον ἔχοντα δύναμιν Ἑλληνικὴν πεζῶν μυριάδασ ἕνδεκα καὶ ἱππεῖσ πεντακισχιλίουσ τριακοσίουσ καὶ ἐλέφαντασ εἰκοσιδύο, ἅρματα δὲ δρεπανηφόρα τριακόσια. καὶ Μενέλαοσ δὲ συνέμειξεν αὐτοῖσ καὶ παρεκάλει μετὰ πολλῆσ εἰρωνείασ τὸν Ἀντίοχον, οὐκ ἐπὶ σωτηρίᾳ τῆσ πατρίδοσ, οἰόμενοσ δὲ ἐπὶ τῆσ ἀρχῆσ κατασταθήσεσθαι. ὁ δὲ βασιλεὺσ τῶν βασιλέων ἐξήγειρε τὸν θυμὸν τοῦ Ἀντιόχου ἐπὶ τὸν ἀλιτήριον, καὶ Λυσίου ὑποδείξαντοσ τοῦτον αἴτιον εἶναι πάντων τῶν κακῶν, προσέταξεν, ὡσ ἔθοσ ἐστὶν ἐν τῷ τόπῳ, προσαπολέσαι ἀγαγόντασ αὐτὸν εἰσ Βέροιαν. ἔστι δὲ ἐν τῷ τόπῳ πύργοσ πεντήκοντα πηχῶν πλήρησ σποδοῦ, οὗτοσ δὲ ὄργανον εἶχε περιφερὲσ πάντοθεν ἀπόκρημνον εἰσ τὴν σποδόν. ἐνταῦθα τὸν ἱεροσυλίασ ἔνοχον ὄντα ἢ καί τινων ἄλλων κακῶν ὑπεροχὴν πεποιημένον ἅπαντεσ προσωθοῦσιν εἰσ ὄλεθρον. τοιούτῳ μόρῳ τὸν παράνομον συνέβη θανεῖν, μηδὲ τῆσ γῆσ τυχόντα Μενέλαον, πάνυ δικαίωσ. ἐπεὶ γὰρ συνετελέσατο πολλὰ περὶ τὸν βωμὸν ἁμαρτήματα, οὗ τὸ πῦρ ἁγνὸν ἦν καὶ ἡ σποδόσ, ἐν σποδῷ τὸν θάνατον ἐκομίσατο. Τοῖσ δὲ φρονήμασιν ὁ βασιλεὺσ βεβαρβαρωμένοσ ἤρχετο τὰ χείριστα τῶν ἐπὶ τοῦ πατρὸσ αὐτοῦ γεγονότων ἐνδειξόμενοσ τοῖσ Ἰουδαίοισ. μεταλαβὼν δὲ Ἰούδασ ταῦτα παρήγγειλε τῷ πλήθει δἰ ἡμέρασ καὶ νυκτὸσ ἐπικαλεῖσθαι τὸν Κύριον, εἴποτε ἄλλοτε καὶ νῦν ἐπιβοηθεῖν τοῖσ τοῦ νόμου καὶ πατρίδοσ καὶ ἱεροῦ ἁγίου στερεῖσθαι μέλουσι καὶ τὸν ἄρτι βραχέωσ ἀνεψυχότα λαὸν μὴ ἐᾶσαι τοῖσ δυσφήμοισ ἔθνεσι ὑποχειρίουσ γενέσθαι. πάντων δὲ τὸ αὐτὸ ποιησάντων ὁμοῦ καὶ καταξιωσάντων τὸν ἐλεήμονα Κύριον μετὰ κλαυθμοῦ καὶ νηστειῶν καὶ προπτώσεωσ ἐφ̓ ἡμέρασ τρεῖσ ἀδιαλείπτωσ, παρακαλέσασ αὐτοὺσ ὁ Ἰούδασ ἐκέλευσε παραγίνεσθαι. καθ̓ ἑαυτὸν δὲ σὺν τοῖσ πρεσβυτέροισ γενόμενοσ ἐβουλεύσατο, πρὶν εἰσβαλεῖν τοῦ βασιλέωσ τὸ στράτευμα εἰσ τὴν Ἰουδαίαν καὶ γενέσθαι τῆσ πόλεωσ ἐγκρατεῖσ, ἐξελθόντασ κρῖναι τὰ πράγματα τῇ τοῦ Κυρίου βοηθείᾳ. δοὺσ δὲ τὴν ἐπιτροπὴν τῷ κτίστῃ τοῦ κόσμου, παρακαλέσασ τοὺσ σὺν αὐτῶ γενναίωσ ἀγωνίσασθαι μέχρι θανάτου περὶ νόμων, περὶ ἱεροῦ, πόλεωσ, πατρίδοσ, πολιτείασ, ἐποιήσατο περὶ Μωδεί̈ν τὴν στρατοπεδείαν. δοὺσ δὲ τοῖσ περὶ αὐτὸν σύνθεμα «Θεοῦ νίκη», μετὰ νεανίσκων ἀρίστων κεκριμένων ἐπιβαλὼν νύκτωρ ἐπὶ τὴν βασιλικὴν αὐλήν, ἐν τῇ παρεμβολῇ ἀνεῖλεν εἰσ ἄνδρασ τετρακισχιλίουσ καὶ τὸν πρωτεύοντα τῶν ἐλεφάντων σὺν τῶν κατ̓ οἰκίαν ὄχλῳ συνέθηκε καὶ τὸ τέλοσ τὴν παρεμβολὴν δέουσ καὶ ταραχῆσ ἐπλήρωσαν καὶ ἐξέλυσαν εὐημεροῦντεσ. ὑποφαινούσησ δὲ ἤδη τῆσ ἡμέρασ τοῦτο ἐγεγόνει διὰ τὴν ἐπαρήγουσαν αὐτῷ τοῦ Κυρίου σκέπην. Ὁ δὲ βασιλεὺσ εἰληφὼσ γεῦσιν τῆσ τῶν Ἰουδαίων εὐτολμίασ, κατεπείρασε διὰ μεθόδων τοὺσ τόπουσ. καὶ ἐπὶ Βαιθσούρᾳ φρούριον ὀχυρὸν τῶν Ἰουδαίων προσῆγε καὶ ἐτροποῦτο, προσέκρουεν, ἠλαττονοῦτο. τοῖσ δὲ ἔνδον Ἰούδασ τὰ δέοντα εἰσέπεμψε. προσήγγειλε δὲ τὰ μυστήρια τοῖσ πολεμίοισ Ρόδοκοσ ἐκ τῆσ Ἰουδαϊκῆσ τάξεωσ. ἀνεζητήθη δὲ καὶ κατελήφθη καὶ κατεκλείσθη. ἐδευτερολόγησεν ὁ βασιλεὺσ τοῖσ ἐν Βαιθσούρᾳ δεξιὰν ἔδωκεν, ἔλαβεν, ἀπῄει προσέβαλε τοῖσ περὶ τὸν Ἰούδαν, ἥττων ἐγένετο, μετέλαβεν ἀπονενοῆσθαι τὸν Φίλιππον ἐν Ἀντιοχείᾳ τὸν ἀπολελειμμένον ἐπὶ τῶν πραγμάτων, συνεχύθη, τοὺσ Ἰουδαίουσ παρεκάλεσεν, ὑπετάγη καὶ ὤμοσεν ἐπὶ πᾶσι τοῖσ δικαίοισ, συνελύθη καὶ θυσίαν προσήγαγεν, ἐτίμησε τὸν νεὼ καὶ τὸν τόπον ἐφιλανθρώπησε καὶ τὸν Μακκαβαῖον ἀπεδέξατο. κατέλιπε στρατηγὸν ἀπὸ Πτολεμαί̈δοσ ἕωσ τῶν Γερρηνῶν Ἡγεμονίδην. ἦλθεν εἰσ Πτολεμαί̈δα. ἐδυσφόρουν περὶ τῶν συνθηκῶν οἱ Πτολεμαεῖσ, ἐδείναζον γὰρ ὑπὲρ ὧν ἠθέλησαν ἀθετεῖν τὰσ διαστάλσεισ. προσῆλθεν ἐπὶ τὸ βῆμα Λυσίασ, ἐπελογήσατο ἐνδεχομένωσ, συνέπεισε, κατεπράϋνε, εὐμενεῖσ ἐποίησεν, ἀνέζευξεν εἰσ Ἀντιόχειαν. οὕτω τὰ τοῦ βασιλέωσ τῆσ ἐφόδου καὶ τῆσ ἀναζυγῆσ ἐχώρησε. ΜΕΤΑ δὲ τριετῆ χρόνον προσέπεσε τοῖσ περὶ τὸν Ἰούδαν Δημήτριον τὸν τοῦ Σελεύκου διὰ τοῦ κατὰ Τρίπολιν λιμένοσ εἰσπλεύσαντα μετὰ πλήθουσ ἰσχυροῦ καὶ στόλου

κεκρατηκέναι τῆσ χώρασ ἐπανελόμενον Ἀντίοχον καὶ τὸν τούτου ἐπίτροπον Λυσίαν. Ἄλκιμοσ δέ τισ προγενόμενοσ ἀρχιερεύσ, ἑκουσίωσ δὲ μεμολυμμένοσ ἐν τοῖσ τῆσ ἐπιμειξίασ χρόνοισ, συννοήσασ ὅτι καθ̓ ὁντιναοῦν τρόπον οὐκ ἔστιν αὐτῷ σωτηρία, οὐδὲ πρὸσ ἅγιον θυσιαστήριον ἔτι πρόσοδοσ, ἧκε πρὸσ τὸν βασιλέα Δημήτριον πρώτῳ καὶ πεντηκοστῷ καὶ ἑκατοστῷ ἔτει προσάγων αὐτῷ στέφανον χρυσοῦν καὶ φοίνικα, πρὸσ δὲ τούτοισ τῶν νομιζομένων θαλλῶν τοῦ ἱεροῦ, καὶ τὴν ἡμέραν ἐκείνην ἡσυχίαν ἔσχε. καιρὸν δὲ λαβὼν τῆσ ἰδίασ ἀνοίασ συνεργόν, προσκληθεὶσ εἰσ συνέδριον ὑπὸ τοῦ Δημητρίου καὶ ἐπερωτηθεὶσ ἐν τίνι διαθέσει καὶ βουλῇ καθεστήκασιν οἱ Ἰουδαῖοι, πρὸσ ταῦτα ἔφη. οἱ λεγόμενοι τῶν Ἰουδαίων Ἀσιδαῖοι, ὧν ἀφηγεῖται Ἰούδασ ὁ Μακκαβαῖοσ, πολεμοτροφοῦσι καὶ στασιάζουσιν, οὐκ ἐῶντεσ τὴν βασιλείαν εὐσταθείασ τυχεῖν. ὅθεν ἀφελόμενοσ τὴν προγονικὴν δόξαν, λέγω δὴ τὴν ἀρχιερωσύνην, δεῦρο νῦν ἐλήλυθα, πρῶτον μὲν ὑπὲρ τῶν ἀνηκόντων τῷ βασιλεῖ γνησίωσ φρονῶν, δεύτερον δὲ καὶ τῶν ἰδίων πολιτῶν στοχαζόμενοσ. τῇ μὲν γὰρ τῶν προειρημένων ἀλογιστίᾳ τὸ σύμπαν ἡμῶν γένοσ οὐ μικρῶσ ἀκληρεῖ. ἕκαστα δὲ τούτων ἐπεγνωκώσ σύ, βασιλεῦ, καὶ τῆσ χώρασ καὶ τοῦ περιϊσταμένου γένουσ ἡμῶν προνοήθητι, καθ̓ ἣν ἔχεισ πρὸσ ἅπαντασ εὐαπάντητον φιλανθρωπίαν. ἄχρι γὰρ Ἰούδασ περίεστιν, ἀδύνατον εἰρήνησ τυχεῖν τὰ πράγματα. τοιούτων δὲ ρηθέντων ὑπὸ τούτου, θᾶττον οἱ λοιποὶ φίλοι δυσμενῶσ ἔχοντεσ τὰ πρὸσ τὸν Ἰούδαν προσεπύρωσαν τὸν Δημήτριον. προσκαλεσάμενοσ δὲ εὐθέωσ Νικάνορα τὸν γενόμενον ἐλεφαντάρχην, καὶ στρατηγὸν ἀναδείξασ τῆσ Ἰουδαίασ, ἐξαπέστειλε δοὺσ ἐντολὰσ αὐτὸν μὲν τὸν Ἰούδαν ἐπαναλέσθαι, τοὺσ δὲ σὺν αὐτῷ σκορπίσαι, καταστῆσαι δὲ Ἄλκιμον ἀρχιερέα τοῦ μεγίστου ἱεροῦ. οἱ δὲ ἐπὶ τῆσ Ἰουδαίασ πεφυγαδευκότεσ τὸν Ἰούδαν ἔθνη συνέμισγον ἀγεληδὸν τῷ Νικάνορι, τὰσ τῶν Ἰουδαίων ἀτυχίασ καὶ συμφορὰσ ἰδίασ εὐημερίασ δοκοῦντεσ ἔσεσθαι. Ἀκούσαντεσ δὲ τὴν τοῦ Νικάνοροσ ἔφοδον καὶ τὴν ἐπίθεσιν τῶν ἐθνῶν, καταπασάμενοι γῆν ἐλιτάνευον τὸν ἄχρι αἰῶνοσ συστήσαντα τὸν ἑαυτοῦ λαόν, ἀεὶ δὲ μετ̓ ἐπιφανείασ ἀντιλαμβανόμενον τῆσ ἑαυτοῦ μερίδοσ. προτάξαντοσ δὲ τοῦ ἡγουμένου ἐκεῖθεν εὐθέωσ ἀνέζευξαν καὶ συμμίσγουσιν αὐτοῖσ ἐπὶ κώμην Δεσσαού. Σίμων δὲ ὁ ἀδελφὸσ Ἰούδα συμβεβληκὼσ ἦν τῷ Νικάνορι, βραχέωσ δὲ διὰ τὴν αἰφνίδιον τῶν ἀντιπάλων ἀφασίαν ἐπταικώσ. ὅμωσ δὲ ἀκούων ὁ Νικάνωρ ἣν εἶχον οἱ περὶ τὸν Ἰούδαν ἀνδραγαθίαν καὶ ἐν τοῖσ ὑπὲρ τῆσ πατρίδοσ ἀγῶσιν εὐψυχίαν, ὑπευλαβεῖτο τὴν κρίσιν δἰ αἱμάτων ποιήσασθαι. διόπερ ἔπεμψε Ποσιδώνιον καὶ Θεόδοτον καὶ Ματταθίαν δοῦναι καὶ λαβεῖν δεξιάσ. πλείονοσ δὲ γενομένησ περὶ τούτων ἐπισκέψεωσ καὶ τοῦ ἡγεμόνοσ τοῖσ πλήθεσιν ἀνακοινωσαμένου καὶ φανείσησ ὁμοψήφου γνώμησ, ἐπένευσαν ταῖσ συνθήκεσ. ἐτάξαντο δὲ ἡμέραν, ἐν ᾗ κατ̓ ἰδίαν ἥξουσιν εἰσ τὸ αὐτό. καὶ προῆλθε καὶ παῤ ἑκάστου διαφόρουσ ἔθεσαν δίφρουσ. διέταξεν Ἰούδασ ἐνόπλουσ ἑτοίμουσ ἐν τοῖσ ἐπικαίροισ τόποισ, μή ποτε ἐκ τῶν πολεμίων αἰφνιδίωσ κακουργία γένηται. τὴν ἁρμόζουσαν ἐποιήσαντο κοινολογίαν. διέτριβε δὲ ὁ Νικάνωρ ἐν Ἱεροσολύμοισ, καὶ ἔπραττεν οὐθὲν ἄτοπον, τοὺσ δὲ συναχθέντασ ἀγελαίουσ ὄχλουσ ἀπέλυσε. καὶ εἶχε τὸν Ἰούδαν διαπαντὸσ ἐν προσώπῳ, ψυχικῶσ τῷ ἀνδρὶ προσεκέκλιτο. παρακάλεσεν αὐτὸν γῆμαι καὶ παιδοποιήσασθαι. ἐγάμησεν, εὐστάθησεν, ἐκοινώνησε βίου. Ὁ δὲ Ἄλκιμοσ συνιδὼν τὴν πρὸσ ἀλλήλουσ εὔνοιαν καὶ τὰσ γενομένασ συνθήκασ, ἀναλαβὼν ἧκε πρὸσ τὸν Δημήτριον καὶ ἔλεγε τὸν Νικάνορα ἀλλότρια φρονεῖν τῶν πραγμάτων. τὸν γὰρ ἐπίβουλον τῆσ βασιλείασ Ἰούδαν διάδοχον ἀναδέδειχεν ἑαυτοῦ. ὁ δὲ βασιλεὺσ ἔκθυμοσ γενόμενοσ καὶ ταῖσ τοῦ παμπονήρου ἐρεθισθεὶσ διαβολαῖσ, ἔγραψε Νικάνορι φάσκων ὑπὲρ μὲν τῶν συνθηκῶν βαρέωσ φέρειν, κελεύων δὲ τὸν Μακκαβαῖον δέσμιον ἐξαποστέλλειν ταχέωσ εἰσ Ἀντιόχειαν. προσπεσόντων δὲ τούτων τῷ Νικάνορι συνεκέχυτο καὶ δυσφόρωσ ἔφερεν, εἰ τὰ διεσταλμένα ἀθετήσει μηδὲν τ̓ ἀνδρὸσ ἠδικηκότοσ. ἐπεὶ δὲ τῷ βασιλεῖ ἀντιπράττειν οὐκ ἦν, εὔκαιρον ἐτήρει στρατηγήματι τοῦτ̓ ἐπιτελέσαι. ὁ δὲ Μακκαβαῖοσ αὐστηρότερον διεξάγοντα συνιδὼν τὸν Νικάνορα πρὸσ αὐτὸν καὶ τὴν εἰθισμένην ἀπάντησιν ἀγροικότερον ἐσχηκότα, νοήσασ οὐκ ἀπὸ τοῦ βελτίστου τὴν αὐστηρίαν εἶναι, συστρέψασ οὐκ ὀλίγουσ τῶν περὶ ἑαυτόν, συνεκρύπτετο τὸν Νικάνορα. συγγνοὺσ δὲ ὁ ἕτεροσ ὅτι γενναίωσ ὑπὸ τοῦ ἀνδρὸσ ἐστρατήγηται, παραγενόμενοσ ἐπὶ τὸ μέγιστον καὶ ἅγιον ἱερόν, τῶν ἱερέων τὰσ καθηκούσασ θυσίασ προσαγόντων, ἐκέλευσε παραδιδόναι τὸν ἄνδρα. τῶν δὲ μεθ̓ ὅρκων φασκόντων μὴ γινώσκειν ποῦ ποτ̓ ἔστιν ὁ ζητούμενοσ, προτείνασ τὴν δεξιὰν εἰσ τὸν νεὼ ταῦτα ὤμοσε. ἐὰν μὴ δέσμιόν μοι τὸν Ἰούδαν παραδῶτε, τόνδε τοῦ Θεοῦ σηκὸν εἰσ πεδίον ποιήσω καὶ τὸ θυσιαστήριον κατασκάψω καὶ ἱερὸν ἐνταῦθα τῷ Διονύσῳ ἐπιφανὲσ ἀναστήσω. τοσαῦτα δὲ εἰπὼν ἀπῆλθεν. οἱ δὲ ἱερεῖσ προτείναντεσ τὰσ χεῖρασ εἰσ τὸν οὐρανόν, ἐπεκαλοῦντο τὸν διαπαντὸσ ὑπέρμαχον τοῦ ἔθνουσ ἡμῶν ταῦτα λέγοντεσ. σὺ Κύριε, τῶν ὅλων ἀπροσδεὴσ ὑπάρχων, εὐδόκησασ ναὸν τῆσ σῆσ κατασκηνώσεωσ ἐν ἡμῖν γενέσθαι. καὶ νῦν ἅγιε παντὸσ ἁγιασμοῦ Κύριε, διατήρησον εἰσ αἰῶνα ἀμίαντον τόνδε τὸν προσφάτωσ κεκαθαρισμένον οἶκον. Ραζὶσ δέ τισ τῶν ἀπὸ Ἱεροσολύμων πρεσβυτέρων ἐμηνύθη τῷ Νικάνορι, ἀνὴρ φιλοπολίτησ καὶ σφόδρα καλῶσ ἀκούων καὶ κατὰ τὴν εὔνοιαν πατὴρ τῶν Ἰουδαίων προσαγορευόμενοσ. ἦν γὰρ ἐν τοῖσ ἔμπροσθεν χρόνοισ τῆσ ἀμειξίασ κρίσιν εἰσενηνεγμένοσ Ἰουδαϊσμοῦ, καὶ σῶμα καὶ ψυχὴν ὑπὲρ τοῦ Ἰουδαϊσμοῦ παραβεβλημένοσ μετὰ πάσησ ἐκτενίασ. βουλόμενοσ δὲ Νικάνωρ πρόδηλον ποιῆσαι, ἣν εἶχε πρὸσ τοὺσ Ἰουδαίουσ δυσμένειαν, ἀπέστειλε στρατιώτασ ὑπὲρ τοὺσ πεντακοσίουσ συλλαβεῖν αὐτόν. ἔδοξε γὰρ ἐκεῖνον συλλαβὼν τούτοισ ἐργάσασθαι συμφοράν. τῶν δὲ πληθῶν μελλόντων τὸν πύργον καταλαβέσθαι καὶ τὴν αὐλαίαν θύραν βιαζομένων καὶ κελευόντων πῦρ προσάγειν καὶ τὰσ θύρασ ὑφάπτειν, περικατάληπτοσ γενόμενοσ ὑπέθηκε ἑαυτῷ ξίφοσ, εὐγενῶσ θέλων ἀποθανεῖν ἤπερ τοῖσ ἀλιτηρίοισ ὑποχείριοσ γενέσθαι καὶ τῆσ ἰδίασ εὐγενείασ ἀναξίωσ ὑβρισθῆναι. τῇ δὲ πληγῇ μὴ κατευθικτήσασ διὰ τὴν τοῦ ἀγῶνοσ σπουδὴν καὶ τῶν ὄχλων εἴσω τῶν θυρωμάτων εἰσβαλόντων, ἀναδραμὼν γενναίωσ ἐπὶ τὸ τεῖχοσ, κατεκρήμνισεν ἑαυτὸν ἀνδρείωσ εἰσ τοὺσ ὄχλουσ. τῶν δὲ ταχέωσ ἀναποδισάντων γενομένου διαστήματοσ ἦλθε κατὰ μέσον τὸν κενεῶνα. ἔτι δὲ ἔμπνουσ ὑπάρχων καὶ πεπυρωμένοσ τοῖσ θυμοῖσ, ἐξαναστὰσ φερομένων κρουνηδὸν τῶν αἱμάτων καὶ δυσχερῶν ὄντων τῶν τραυμάτων, δρόμῳ τοὺσ ὄχλουσ διελθὼν καὶ στὰσ ἐπί τινοσ πέτρασ ἀπορρωγάδοσ, παντελῶσ ἔξαιμοσ ἤδη γενόμενοσ, προβαλὼν τὰ ἔντερα καὶ λαβὼν ἑκατέραισ ταῖσ χερσίν, ἐνέσεισε τοῖσ ὄχλοισ καὶ ἐπικαλεσάμενοσ τὸν δεσπόζοντα τῆσ ζωῆσ καὶ τοῦ πνεύματοσ, ταῦτα αὐτῷ πάλιν ἀποδοῦναι, τόνδε τὸν τρόπον μετήλλαξεν. Ο δὲ Νικάνωρ μεταλαβὼν τοὺσ περὶ τὸν Ἰούδαν ὄντασ ἐν τοῖσ κατὰ Σαμάρειαν τόποισ, ἐβουλεύσατο τῇ τῆσ καταπαύσεωσ ἡμέρᾳ μετὰ πάσησ ἀσφαλείασ αὐτοῖσ ἐπιβαλεῖν.

τῶν δὲ κατ̓ ἀνάγκην συνεπομένων αὐτῷ Ἰουδαίων λεγόντων. μηδαμῶσ οὕτωσ ἀγρίωσ καὶ βαρβάρωσ ἀπολέσῃσ, δόξαν δὲ ἀπομέρισον τῇ προτετιμημένῃ ὑπὸ τοῦ πάντα ἐφορῶντοσ μεθ̓ ἁγιότητοσ ἡμέρᾳ. ὁ δὲ τρισαλιτήριοσ ἐπηρώτησεν. εἰ ἔστιν ἐν οὐρανῷ δυνάστησ ὁ προστεταχὼσ ἄγειν τὴν τῶν σαββάτων ἡμέραν̣ τῶν δὲ ἀποφηναμένων. ἔστιν ὁ Κύριοσ ζῶν αὐτὸσ ἐν οὐρανῷ δυνάστησ ὁ κελεύσασ ἀσκεῖν τὴν ἑβδομάδα. ὁ δὲ ἕτεροσ. κἀγώ, φησί, δυνάστησ ἐπὶ τῆσ γῆσ ὁ προστάσσων αἴρειν τὰ ὅπλα καὶ τὰσ βασιλικὰσ χρείασ ἐπιτελεῖν. ὅμωσ οὐ κατέσχεν ἐπιτελέσαι τὸ σχέτλιον αὐτοῦ βούλημα. καὶ ὁ μὲν Νικάνωρ μετὰ πάσησ ἀλαζονείασ ὑψαυχενῶν, διεγνώκει κοινὸν τῶν περὶ τὸν Ἰούδαν συστήσασθαι τρόπαιον. ὁ δὲ Μακκαβαῖοσ ἦν ἀδιαλείπτωσ πεποιθὼσ μετὰ πάσησ ἐλπίδοσ ἀντιλήψεωσ τεύξασθαι παρὰ τοῦ Κυρίου καὶ παρεκάλει τοὺσ σὺν αὐτῷ μὴ δειλιᾶν τὴν τῶν ἐθνῶν ἔφοδον, ἔχοντασ δὲ κατὰ νοῦν τὰ προγεγονότα αὐτοῖσ ἀπ̓ οὐρανοῦ βοηθήματα καὶ τανῦν προσδοκᾶν τὴν παρὰ τοῦ Παντοκράτοροσ ἐσομένην αὐτοῖσ νίκην καὶ βοήθειαν. καὶ παραμυθούμενοσ αὐτοὺσ ἐκ τοῦ νόμου καὶ τῶν προφητῶν, προσυπομνήσασ δὲ αὐτοὺσ καὶ τοὺσ ἀγῶνασ, οὓσ ἦσαν ἐκτετελεκότεσ, προθυμοτέρουσ αὐτοὺσ κατέστησε. καὶ τοῖσ θυμοῖσ διεγείρασ αὐτοὺσ παρήγγειλεν ἅμα παρεπιδεικνὺσ τὴν τῶν ἐθνῶν ἀθεσίαν καὶ τὴν τῶν ὅρκων παράβασιν. ἕκαστον δὲ αὐτῶν καθοπλίσασ οὐ τὴν ἀσπίδων καὶ λογχῶν ἀσφάλειαν, ὡσ τὴν ἐν τοῖσ ἀγαθοῖσ λόγοισ παράκλησιν, καὶ προσεξηγησάμενοσ ὄνειρον ἀξιόπιστον ὕπερ τι πάντασ εὔφρανεν. ἦν δὲ ἡ τούτου θεωρία τοιάδε. Ὀνίαν τὸν γενόμενον ἀρχιερέα ἄνδρα καλὸν καὶ ἀγαθόν, αἰδήμονα μὲν τὴν ἀπάντησιν, πρᾷον δὲ τὸν τρόπον καὶ λαλιὰν προϊέμενον πρεπόντωσ καὶ ἐκ παιδὸσ ἐκμεμελητηκότα πάντα τὰ τῆσ ἀρετῆσ οἰκεῖα, τοῦτον τὰσ χεῖρασ προτείναντα κατεύχεσθαι τῷ παντὶ τῶν Ἰουδαίων συστήματι. εἶθ̓ οὕτωσ ἐπιφανῆναι ἄνδρα πολιᾷ καὶ δόξῃ διαφέροντα, θαυμαστὴν δέ τινα καὶ μεγαλοπρεπεστάτην εἶναι τὴν περὶ αὐτὸν ὑπεροχήν. ἀποκριθέντα δὲ τὸν Ὀνίαν εἰπεῖν. ὁ φιλάδελφοσ οὗτόσ ἐστιν ὁ πολλὰ προσευχόμενοσ περὶ τοῦ λαοῦ καὶ τῆσ ἁγίασ πόλεωσ Ἱερεμίασ ὁ τοῦ Θεοῦ προφήτησ. προτείναντα δὲ τὸν Ἱερεμίαν τὴν δεξιὰν παραδοῦναι τῷ Ἰούδᾳ ρομφαίαν χρυσῆν, διδόντα δὲ προσφωνῆσαι τάδε. λάβε τὴν ἁγίαν ρομφαίαν δῶρον παρὰ τοῦ Θεοῦ, δἰ ἧσ θραύσεισ τοὺσ ὑπεναντίουσ. παρακληθέντεσ δὲ τοῖσ Ἰούδα λόγοισ πάνυ καλοῖσ καὶ δυναμένοισ ἐπ̓ ἀρετὴν παρορμῆσαι καὶ ψυχὰσ νέων ἐπανορθῶσαι, διέγνωσαν μὴ στρατοπεδεύεσθαι, γενναίωσ δὲ ἐμφέρεσθαι καὶ μετὰ πάσησ εὐανδρίασ ἐμπλακέντεσ κρῖναι τὰ πράγματα, διὰ τὸ καὶ τὴν πόλιν καὶ τὰ ἅγια καὶ τὸ ἱερὸν κινδυνεύειν. ἦν γὰρ ὁ περὶ γυναικῶν καὶ τέκνων, ἔτι δὲ ἀδελφῶν καὶ συγγενῶν ἐν ἥττονι μέρει κείμενοσ αὐτοῖσ ἀγών, μέγιστοσ δὲ καὶ πρῶτοσ ὁ περὶ τοῦ καθηγιασμένου ναοῦ φόβοσ. ἦν δὲ καὶ τοῖσ ἐν τῇ πόλει κατειλημμένοισ οὐ πάρεργοσ ἀγωνία ταρασσομένοισ τῆσ ἐν ὑπαίθρῳ προσβολῆσ. καὶ πάντων ἤδη προσδοκώντων τὴν ἐσομένην κρίσιν καὶ ἤδη συμμειξάντων τῶν πολεμίων καὶ τῆσ στρατιᾶσ ἐκταγείσησ καὶ τῶν θηρίων ἐπὶ μέροσ εὔκαιρον ἀποκατασταθέντων τῆσ τε ἵππου κατὰ κέρασ τεταγμένησ, συνιδὼν ὁ Μακκαβαῖοσ τὴν τῶν πληθῶν παρουσίαν καὶ τῶν ὅπλων τὴν ποικίλην παρασκευὴν τήν τε τῶν θηρίων ἀγριότητα, προτείνασ τὰσ χεῖρασ εἰσ τὸν οὐρανὸν ἐπεκαλέσατο τὸν τερατοποιὸν Κύριον, τὸν κατόπτην, γινώσκων ὅτι οὐκ ἔστι δἰ ὅπλων ἡ νίκη, καθὼσ δὲ ἂν αὐτῷ κριθείη, τοῖσ ἀξίοισ περιποιεῖται τὴν νίκην. ἔλεγε δὲ ἐπικαλούμενοσ τόνδε τὸν τρόπον. σὺ Δέσποτα, ἀπέστειλασ τὸν ἄγγελόν σου ἐπὶ Ἐζεκίου τοῦ βασιλέωσ τῆσ Ἰουδαίασ καὶ ἀνεῖλεν ἐκ τῆσ παρεμβολῆσ Σενναχηρεὶμ εἰσ ἑκατὸν ὀγδοηκονταπέντε χιλιάδασ. καὶ νῦν, δυνάστα τῶν οὐρανῶν, ἀπόστειλον ἄγγελον ἀγαθὸν ἔμπροσθεν ἡμῶν εἰσ δέοσ καὶ τρόμον. μεγέθει βραχίονόσ σου καταπλαγείησαν οἱ μετὰ βλασφημίασ παραγενόμενοι ἐπὶ τὸν ἅγιόν σου λαόν. καὶ οὗτοσ μὲν ἐν τούτοισ ἔληξεν. οἱ δὲ περὶ τὸν Νικάνορα μετὰ σαλπίγγων καὶ παιάνων προσῆγον. οἱ δὲ περὶ τὸν Ἰούδαν μετ̓ ἐπικλήσεωσ καὶ εὐχῶν συνέμειξαν τοῖσ πολεμίοις καὶ ταῖσ μὲν χερσὶν ἀγωνιζόμενοι, ταῖσ δὲ καρδίαισ πρὸσ τὸν Θεὸν εὐχόμενοι κατέστρωσαν οὐδὲν ἧττον μυριάδων τριῶν καὶ πεντακισχιλίων, τῇ τοῦ Θεοῦ μεγάλωσ εὐφρανθέντεσ ἐπιφανείᾳ. γενόμενοι δὲ ἀπὸ τῆσ χρείασ καὶ μετὰ χαρᾶσ ἀναλύοντεσ, ἐπέγνωσαν προπεπτωκότα Νικάνορα σὺν τῇ πανοπλίᾳ. γενομένησ δὲ κραυγῆσ καὶ ταραχῆσ, εὐλόγουν τὸν Δυνάστην τῇ πατρίῳ φωνῇ. καὶ προσέταξεν ὁ καθ̓ ἅπαν σώματι καὶ ψυχῇ πρωταγωνιστὴσ ὑπὲρ τῶν πολιτῶν, ὁ τὴν τῆσ ἡλικίασ εὔνοιαν εἰσ ὁμοεθνεῖσ διαφυλάξασ, τὴν τοῦ Νικάνοροσ κεφαλὴν ἀποτεμόντασ καὶ τὴν χεῖρα σὺν τῷ ὤμῳ φέρειν εἰσ Ἱεροσόλυμα. παραγενόμενοσ δὲ ἐκεῖ καὶ συγκαλέσασ τοὺσ ὁμοεθνεῖσ καὶ τοὺσ ἱερεῖσ πρὸ τοῦ θυσιαστηρίου στήσασ, μετεπέμψατο τοὺσ ἐκ τῆσ ἄκρασ. καὶ ἐπιδειξάμενοσ τὴν τοῦ μιαροῦ Νικάνοροσ κεφαλὴν καὶ τὴν χεῖρα τοῦ δυσφήμου, ἣν ἐκτείνασ ἐπὶ τὸν ἅγιον τοῦ Παντοκράτοροσ οἶκον ἐμεγαλαύχησε, καὶ τὴν γλῶσσαν τοῦ δυσσεβοῦσ Νικάνοροσ ἐκτεμὼν ἔφη κατὰ μέροσ δώσειν τοῖσ ὀρνέοισ, τὰ δὲ ἐπίχειρα τῆσ ἀνοίασ κατέναντι τοῦ ναοῦ κρεμάσαι. οἱ δὲ πάντεσ εἰσ τὸν οὐρανὸν εὐλόγησαν τὸν ἐπιφανῆ Κύριον λέγοντεσ. εὐλογητὸσ ὁ διατηρήσασ τὸν ἑαυτοῦ τόπον ἀμίαντον. ἐξέδησε δὲ τὴν τοῦ Νικάνοροσ κεφαλὴν ἐκ τῆσ ἄκρασ ἐπίδηλον πᾶσι καὶ φανερὸν τῆσ τοῦ Κυρίου βοηθείασ σημεῖον. καὶ ἐδογμάτισαν πάντεσ μετὰ κοινοῦ ψηφίσματοσ μηδαμῶσ ἐᾶσαι ἀπαρασήμαντον τήνδε τὴν ἡμέραν, ἔχειν δὲ ἐπίσημον τὴν τρισκαιδεκάτην τοῦ δωδεκάτου μηνὸσ —Ἄδαρ λέγεται τῇ Συριακῇ φωνῇ— πρὸ μιᾶσ ἡμέρασ τῆσ Μαρδοχαϊκῆσ ἡμέρασ. Τῶν οὖν κατὰ Νικάνορα χωρησάντων οὕτω καὶ ἀπ̓ ἐκείνων τῶν καιρῶν κρατηθείσησ τῆσ πόλεωσ ὑπὸ τῶν Ἑβραίων, καὶ αὐτὸσ αὐτόθι καταπαύσω τὸν λόγον. καὶ εἰ μὲν καλῶσ καὶ εὐθίκτωσ τῇ συντάξει, τοῦτο καὶ αὐτὸσ ἤθελον. εἰ δὲ εὐτελῶσ καὶ μετρίωσ, τοῦτο ἐφικτὸν ἦν μοι. καθάπερ γὰρ οἶνον καταμόνασ πίνειν, ὡσαύτωσ δὲ καὶ ὕδωρ πάλιν πολέμιον. ὃν δὲ τρόπον οἶνοσ ὕδατι συγκερασθεὶσ ἡδὺσ καὶ ἐπιτερπῆ τὴν χάριν ἀποτελεῖ, οὕτω καὶ τὸ τῆσ κατασκευῆσ τοῦ λόγου τέρπει τὰσ ἀκοὰσ τῶν ἐντυγχανόντων τῇ συντάξει. ἐνταῦθα δὲ ἔσται ἡ τελευτή.

목록

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION