Plato, Republic, book 8

(플라톤, Republic, book 8)

εἰε͂ν· ταῦτα μὲν δὴ ὡμολόγηται, ὦ Γλαύκων, τῇ μελλούσῃ ἄκρωσ οἰκεῖν πόλει κοινὰσ μὲν γυναῖκασ, κοινοὺσ δὲ παῖδασ εἶναι καὶ πᾶσαν παιδείαν, ὡσαύτωσ δὲ τὰ ἐπιτηδεύματα κοινὰ ἐν πολέμῳ τε καὶ εἰρήνῃ, βασιλέασ δὲ αὐτῶν εἶναι τοὺσ ἐν φιλοσοφίᾳ τε καὶ πρὸσ τὸν πόλεμον γεγονότασ ἀρίστουσ. ὡμολόγηται, ἔφη.

καὶ μὴν καὶ τάδε συνεχωρήσαμεν, ὡσ, ὅταν δὴ καταστῶσιν οἱ ἄρχοντεσ, ἄγοντεσ τοὺσ στρατιώτασ κατοικιοῦσιν εἰσ οἰκήσεισ οἱάσ προείπομεν, ἴδιον μὲν οὐδὲν οὐδενὶ ἐχούσασ, κοινὰσ δὲ πᾶσι·

πρὸσ δὲ ταῖσ τοιαύταισ οἰκήσεσι, καὶ τὰσ κτήσεισ, εἰ μνημονεύεισ, διωμολογησάμεθά που οἱαῖ ἔσονται αὐτοῖσ. καὶ φύλακασ, μισθὸν τῆσ φυλακῆσ δεχομένουσ εἰσ ἐνιαυτὸν τὴν εἰσ ταῦτα τροφὴν παρὰ τῶν ἄλλων, αὑτῶν τε δεῖν καὶ τῆσ ἄλλησ πόλεωσ ἐπιμελεῖσθαι.

ὀρθῶσ, ἔφην, λέγεισ.

ἀλλ’ ἄγ’, ἐπειδὴ τοῦτ’ ἀπετελέσαμεν, ἀναμνησθῶμεν πόθεν δεῦρο ἐξετραπόμεθα, ἵνα πάλιν τὴν αὐτὴν ἰώμεν. οὐ χαλεπόν, ἔφη.

καὶ ἄνδρα τὸν ἐκείνῃ ὅμοιον, καὶ ταῦτα, ὡσ ἐοίκασ, καλλίω ἔτι ἔχων εἰπεῖν πόλιν τε καὶ ἄνδρα.

ἀλλ’ οὖν δὴ τὰσ ἄλλασ ἡμαρτημένασ ἔλεγεσ, εἰ αὕτη ὀρθή.

τῶν δὲ λοιπῶν πολιτειῶν ἔφησθα, ὡσ μνημονεύω, τέτταρα εἴδη εἶναι, ὧν καὶ πέρι λόγον ἄξιον εἰή ἔχειν καὶ ἰδεῖν αὐτῶν τὰ ἁμαρτήματα καὶ τοὺσ ἐκείναισ αὖ ὁμοίουσ, ἵνα πάντασ αὐτοὺσ ἰδόντεσ, καὶ ὁμολογησάμενοι τὸν ἄριστον καὶ τὸν κάκιστον ἄνδρα, ἐπισκεψαίμεθα εἰ ὁ ἄριστοσ εὐδαιμονέστατοσ καὶ ὁ κάκιστοσ ἀθλιώτατοσ, ἢ ἄλλωσ ἔχοι· τὰσ τέτταρασ πολιτείασ, ἐν τούτῳ ὑπέλαβε Πολέμαρχόσ τε καὶ Ἀδείμαντοσ, καὶ οὕτω δὴ σὺ ἀναλαβὼν τὸν λόγον δεῦρ’ ἀφῖξαι.

ὀρθότατα, εἶπον, ἐμνημόνευσασ.

πάλιν τοίνυν, ὥσπερ παλαιστήσ, τὴν αὐτὴν λαβὴν πάρεχε, καὶ τὸ αὐτὸ ἐμοῦ ἐρομένου πειρῶ εἰπεῖν ἅπερ τότε ἔμελλεσ λέγειν.

ἐάνπερ, ἦν δ’ ἐγώ, δύνωμαι.

καὶ μήν, ἦ δ’ ὅσ, ἐπιθυμῶ γε καὶ αὐτὸσ ἀκοῦσαι τίνασ ἔλεγεσ τὰσ τέτταρασ πολιτείασ.

οὐ χαλεπῶσ, ἦν δ’ ἐγώ, ἀκούσῃ.

εἰσὶ γὰρ ἃσ λέγω, αἵπερ καὶ ὀνόματα ἔχουσιν, ἥ τε ὑπὸ τῶν πολλῶν ἐπαινουμένη, ἡ Κρητική τε καὶ Λακωνικὴ αὕτη· καὶ δευτέρα καὶ δευτέρωσ ἐπαινουμένη, καλουμένη δ’ ὀλιγαρχία, συχνῶν γέμουσα κακῶν πολιτεία· ἥ τε ταύτῃ διάφοροσ καὶ ἐφεξῆσ γιγνομένη δημοκρατία, καὶ ἡ γενναία δὴ τυραννὶσ καὶ πασῶν τούτων διαφέρουσα, τέταρτόν τε καὶ ἔσχατον πόλεωσ νόσημα. ἤ τινα ἄλλην ἔχεισ ἰδέαν πολιτείασ, ἥτισ καὶ ἐν εἴδει διαφανεῖ τινι κεῖται; δυναστεῖαι γὰρ καὶ ὠνηταὶ βασιλεῖαι καὶ τοιαῦταί τινεσ πολιτεῖαι μεταξύ τι τούτων πού εἰσιν, εὑρ́οι δ’ ἄν τισ αὐτὰσ οὐκ ἐλάττουσ περὶ τοὺσ βαρβάρουσ ἢ τοὺσ Ἕλληνασ.

πολλαὶ γοῦν καὶ ἄτοποι, ἔφη, λέγονται.

οἶσθ’ οὖν, ἦν δ’ ἐγώ, ὅτι καὶ ἀνθρώπων εἴδη τοσαῦτα ἀνάγκη τρόπων εἶναι, ὅσαπερ καὶ πολιτειῶν;

οὐχὶ ἐκ τῶν ἠθῶν τῶν ἐν ταῖσ πόλεσιν, ἃ ἂν ὥσπερ ῥέψαντα τἆλλα ἐφελκύσηται;

οὐδαμῶσ ἔγωγ’, ἔφη, ἄλλοθεν ἢ ἐντεῦθεν.

οὐκοῦν εἰ τὰ τῶν πόλεων πέντε, καὶ αἱ τῶν ἰδιωτῶν κατασκευαὶ τῆσ ψυχῆσ πέντε ἂν εἰε͂ν.

τί μήν;

τὸν μὲν δὴ τῇ ἀριστοκρατίᾳ ὅμοιον διεληλύθαμεν ἤδη, ὃν ἀγαθόν τε καὶ δίκαιον ὀρθῶσ φαμεν εἶναι.

διεληλύθαμεν.

διώκωμεν ἀδικίαν ἢ τῷ νῦν προφαινομένῳ λόγῳ δικαιοσύνην;

παντάπασι μὲν οὖν, ἔφη, οὕτω ποιητέον.

ἆρ’ οὖν, ὥσπερ ἠρξάμεθα ἐν ταῖσ πολιτείαισ πρότερον σκοπεῖν τὰ ἤθη ἢ ἐν τοῖσ ἰδιώταισ, ὡσ ἐναργέστερον ὄν, καὶ νῦν οὕτω πρῶτον μὲν τὴν φιλότιμον σκεπτέον πολιτείαν ‐ ὄνομα γὰρ οὐκ ἔχω λεγόμενον ἄλλο·

ἄνδρα σκεψόμεθα, ἔπειτα ὀλιγαρχίαν καὶ ἄνδρα ὀλιγαρχικόν, αὖθισ δὲ εἰσ δημοκρατίαν ἀποβλέψαντεσ θεασόμεθα ἄνδρα δημοκρατικόν, τὸ δὲ τέταρτον εἰσ τυραννουμένην πόλιν ἐλθόντεσ καὶ ἰδόντεσ, πάλιν εἰσ τυραννικὴν ψυχὴν βλέποντεσ, πειρασόμεθα περὶ ὧν προυθέμεθα ἱκανοὶ κριταὶ γενέσθαι;

κατὰ λόγον γέ τοι ἄν, ἔφη, οὕτω γίγνοιτο ἥ τε θέα καὶ ἡ κρίσισ.

φέρε τοίνυν, ἦν δ’ ἐγώ, πειρώμεθα λέγειν τίνα τρόπον τιμοκρατία γένοιτ’ ἂν ἐξ ἀριστοκρατίασ.

ἢ τόδε μὲν ἁπλοῦν, ὅτι πᾶσα πολιτεία μεταβάλλει ἐξ αὐτοῦ τοῦ ἔχοντοσ τὰσ ἀρχάσ, ὅταν ἐν αὐτῷ τούτῳ στάσισ ἐγγένηται· ὁμονοοῦντοσ δέ, κἂν πάνυ ὀλίγον ᾖ, ἀδύνατον κινηθῆναι;

ἔστι γὰρ οὕτω.

πῶσ οὖν δή, εἶπον, ὦ Γλαύκων, ἡ πόλισ ἡμῖν κινηθήσεται, καὶ πῇ στασιάσουσιν οἱ ἐπίκουροι καὶ οἱ ἄρχοντεσ πρὸσ ἀλλήλουσ τε καὶ πρὸσ ἑαυτούσ;

πρῶτον στάσισ ἔμπεσε, καὶ φῶμεν αὐτὰσ τραγικῶσ ὡσ πρὸσ παῖδασ ἡμᾶσ παιζούσασ καὶ ἐρεσχηλούσασ, ὡσ δὴ σπουδῇ λεγούσασ, ὑψηλολογουμένασ λέγειν;

πῶσ;

ὧδέ πωσ.

χαλεπὸν μὲν κινηθῆναι πόλιν οὕτω συστᾶσαν· ἀλλ’ ἐπεὶ γενομένῳ παντὶ φθορά ἐστιν, οὐδ’ ἡ τοιαύτη σύστασισ τὸν ἅπαντα μενεῖ χρόνον, ἀλλὰ λυθήσεται. λύσισ δὲ ἥδε· οὐ μόνον φυτοῖσ ἐγγείοισ, ἀλλὰ καὶ ἐν ἐπιγείοισ ζῴοισ φορὰ καὶ ἀφορία ψυχῆσ τε καὶ σωμάτων γίγνονται, ὅταν περιτροπαὶ ἑκάστοισ κύκλων περιφορὰσ συνάπτωσι, βραχυβίοισ μὲν βραχυπόρουσ, ἐναντίοισ δὲ ἐναντίασ. γένουσ δὲ ὑμετέρου εὐγονίασ τε καὶ ἀφορίασ, καίπερ ὄντεσ σοφοί, οὓσ ἡγεμόνασ πόλεωσ ἐπαιδεύσασθε, οὐδὲν μᾶλλον λογισμῷ μετ’ αἰσθήσεωσ τεύξονται, ἀλλὰ πάρεισιν αὐτοὺσ καὶ γεννήσουσι παῖδάσ ποτε οὐ δέον. ἔστι δὲ θείῳ μὲν γεννητῷ περίοδοσ ἣν ἀριθμὸσ περιλαμβάνει τέλειοσ, ἀνθρωπείῳ δὲ ἐν ᾧ πρώτῳ αὐξήσεισ δυνάμεναί τε καὶ δυναστευόμεναι, τρεῖσ ἀποστάσεισ, τέτταρασ δὲ ὁρ́ουσ λαβοῦσαι ὁμοιούντων τε καὶ ἀνομοιούντων καὶ αὐξόντων καὶ φθινόντων, πάντα προσήγορα καὶ ῥητὰ πρὸσ ἄλληλα ἀπέφηναν·

ὧν ἐπίτριτοσ πυθμὴν πεμπάδι συζυγεὶσ δύο ἁρμονίασ παρέχεται τρὶσ αὐξηθείσ, τὴν μὲν ἴσην ἰσάκισ, ἑκατὸν τοσαυτάκισ, τὴν δὲ ἰσομήκη μὲν τῇ, προμήκη δέ, ἑκατὸν μὲν ἀριθμῶν ἀπὸ διαμέτρων ῥητῶν πεμπάδοσ, δεομένων ἑνὸσ ἑκάστων, ἀρρήτων δὲ δυοῖν, ἑκατὸν δὲ κύβων τριάδοσ.

σύμπασ δὲ οὗτοσ ἀριθμὸσ γεωμετρικόσ, τοιούτου κύριοσ, ἀμεινόνων τε καὶ χειρόνων γενέσεων, ἃσ ὅταν ἀγνοήσαντεσ ὑμῖν οἱ φύλακεσ συνοικίζωσιν νύμφασ νυμφίοισ παρὰ καιρόν, οὐκ εὐφυεῖσ οὐδ’ εὐτυχεῖσ παῖδεσ ἔσονται· ὧν καταστήσουσι μὲν τοὺσ ἀρίστουσ οἱ πρότεροι, ὅμωσ δὲ ὄντεσ ἀνάξιοι, εἰσ τὰσ τῶν πατέρων αὖ δυνάμεισ ἐλθόντεσ, ἡμῶν πρῶτον ἄρξονται ἀμελεῖν φύλακεσ ὄντεσ, παρ’ ἔλαττον τοῦ δέοντοσ ἡγησάμενοι τὰ μουσικῆσ, δεύτερον δὲ τὰ γυμναστικῆσ, ὅθεν ἀμουσότεροι γενήσονται ὑμῖν οἱ νέοι.

καταστήσονται πρὸσ τὸ δοκιμάζειν τὰ Ἡσιόδου τε καὶ τὰ παρ’ ὑμῖν γένη, χρυσοῦν τε καὶ ἀργυροῦν καὶ χαλκοῦν καὶ σιδηροῦν·

ὁμοῦ δὲ μιγέντοσ σιδηροῦ ἀργυρῷ καὶ χαλκοῦ χρυσῷ ἀνομοιότησ ἐγγενήσεται καὶ ἀνωμαλία ἀνάρμοστοσ, ἃ γενόμενα, οὗ ἂν ἐγγένηται, ἀεὶ τίκτει πόλεμον καὶ ἔχθραν.

ταύτησ τοι γενεῆσ χρὴ φάναι εἶναι στάσιν, ὅπου ἂν γίγνηται ἀεί. καὶ ὀρθῶσ γ’, ἔφη, αὐτὰσ ἀποκρίνεσθαι φήσομεν.

καὶ γάρ, ἦν δ’ ἐγώ, ἀνάγκη μούσασ γε οὔσασ.

τί οὖν, ἦ δ’ ὅσ, τὸ μετὰ τοῦτο λέγουσιν αἱ Μοῦσαι;

στάσεωσ, ἦν δ’ ἐγώ, γενομένησ εἱλκέτην ἄρα ἑκατέρω τὼ γένει, τὸ μὲν σιδηροῦν καὶ χαλκοῦν ἐπὶ χρηματισμὸν καὶ γῆσ κτῆσιν καὶ οἰκίασ χρυσίου τε καὶ ἀργύρου, τὼ δ’ αὖ, τὸ χρυσοῦν τε καὶ ἀργυροῦν, ἅτε οὐ πενομένω ἀλλὰ φύσει ὄντε πλουσίω, τὰσ ψυχὰσ ἐπὶ τὴν ἀρετὴν καὶ τὴν ἀρχαίαν κατάστασιν ἠγέτην·

ἰδιώσασθαι, τοὺσ δὲ πρὶν φυλαττομένουσ ὑπ’ αὐτῶν ὡσ ἐλευθέρουσ φίλουσ τε καὶ τροφέασ, δουλωσάμενοι τότε περιοίκουσ τε καὶ οἰκέτασ ἔχοντεσ, αὐτοὶ πολέμου τε καὶ φυλακῆσ αὐτῶν ἐπιμελεῖσθαι.

δοκεῖ μοι, ἔφη, αὕτη ἡ μετάβασισ ἐντεῦθεν γίγνεσθαι.

οὐκοῦν, ἦν δ’ ἐγώ, ἐν μέσῳ τισ ἂν εἰή ἀριστοκρατίασ τε καὶ ὀλιγαρχίασ αὕτη ἡ πολιτεία;

πάνυ μὲν οὖν.

μεταβήσεται μὲν δὴ οὕτω·

μεταβᾶσα δὲ πῶσ οἰκήσει; φανερὸν ὅτι τὰ μὲν μιμήσεται τὴν προτέραν πολιτείαν, τὰ δὲ τὴν ὀλιγαρχίαν, ἅτ’ ἐν μέσῳ οὖσα, τὸ δέ τι καὶ αὑτῆσ ἕξει ἴδιον;

οὕτωσ, ἔφη.

οὐκοῦν τῷ μὲν τιμᾶν τοὺσ ἄρχοντασ καὶ γεωργιῶν ἀπέχεσθαι τὸ προπολεμοῦν αὐτῆσ καὶ χειροτεχνιῶν καὶ τοῦ ἄλλου χρηματισμοῦ, συσσίτια δὲ κατεσκευάσθαι καὶ γυμναστικῆσ τε καὶ τῆσ τοῦ πολέμου ἀγωνίασ ἐπιμελεῖσθαι, πᾶσι τοῖσ τοιούτοισ τὴν προτέραν μιμήσεται;

ναί.

εἰρήνην, καὶ τοὺσ περὶ ταῦτα δόλουσ τε καὶ μηχανὰσ ἐντίμωσ ἔχειν, καὶ πολεμοῦσα τὸν ἀεὶ χρόνον διάγειν, αὐτὴ ἑαυτῆσ αὖ τὰ πολλὰ τῶν τοιούτων ἴδια ἕξει;

ναί.

ἀναλίσκοντεσ γυναιξί τε καὶ οἷσ ἐθέλοιεν ἄλλοισ πολλὰ ἂν δαπανῷντο.

ἀληθέστατα, ἔφη.

τε καὶ φιλοσοφίασ ἠμεληκέναι καὶ πρεσβυτέρωσ γυμναστικὴν μουσικῆσ τετιμηκέναι.

παντάπασιν, ἔφη, λέγεισ μεμειγμένην πολιτείαν ἐκ κακοῦ τε καὶ ἀγαθοῦ.

μέμεικται γάρ, ἦν δ’ ἐγώ·

διαφανέστατον δ’ ἐν αὐτῇ ἐστὶν ἕν τι μόνον ὑπὸ τοῦ θυμοειδοῦσ κρατοῦντοσ, φιλονικίαι καὶ φιλοτιμίαι. σφόδρα γε, ἦ δ’ ὅσ.

μὴ ἀκριβῶσ ἀπεργάσασθαι διὰ τὸ ἐξαρκεῖν μὲν ἰδεῖν καὶ ἐκ τῆσ ὑπογραφῆσ τόν τε δικαιότατον καὶ τὸν ἀδικώτατον, ἀμήχανον δὲ μήκει ἔργον εἶναι πάσασ μὲν πολιτείασ, πάντα δὲ ἤθη μηδὲν παραλιπόντα διελθεῖν.

καὶ ὀρθῶσ, ἔφη.

τίσ οὖν ὁ κατὰ ταύτην τὴν πολιτείαν ἀνήρ;

πῶσ τε γενόμενοσ ποῖόσ τέ τισ ὤν; οἶμαι μέν, ἔφη ὁ Ἀδείμαντοσ, ἐγγύσ τι αὐτὸν Γλαύκωνοσ τουτουὶ τείνειν ἕνεκά γε φιλονικίασ.

ἴσωσ, ἦν δ’ ἐγώ, τοῦτό γε·

ἀλλά μοι δοκεῖ τάδε οὐ κατὰ τοῦτον πεφυκέναι. τὰ ποῖα;

οὐδαμῶσ.

καὶ δούλοισ μέν τισ ἂν ἄγριοσ εἰή ὁ τοιοῦτοσ, οὐ καταφρονῶν δούλων, ὥσπερ ὁ ἱκανῶσ πεπαιδευμένοσ, ἐλευθέροισ δὲ ἥμεροσ, ἀρχόντων δὲ σφόδρα ὑπήκοοσ, φίλαρχοσ δὲ καὶ φιλότιμοσ, οὐκ ἀπὸ τοῦ λέγειν ἀξιῶν ἄρχειν οὐδ’ ἀπὸ τοιούτου οὐδενόσ, ἀλλ’ ἀπὸ ἔργων τῶν τε πολεμικῶν καὶ τῶν περὶ τὰ πολεμικά, φιλογυμναστήσ τέ τισ ὢν καὶ φιλόθηροσ. ἔστι γάρ, ἔφη, τοῦτο τὸ ἦθοσ ἐκείνησ τῆσ πολιτείασ.

καταφρονοῖ ἄν, ὅσῳ δὲ πρεσβύτεροσ γίγνοιτο, μᾶλλον ἀεὶ ἀσπάζοιτο ἂν τῷ τε μετέχειν τῆσ τοῦ φιλοχρημάτου φύσεωσ καὶ μὴ εἶναι εἰλικρινὴσ πρὸσ ἀρετὴν διὰ τὸ ἀπολειφθῆναι τοῦ ἀρίστου φύλακοσ;

τίνοσ;

ἦ δ’ ὃσ ὁ Ἀδείμαντοσ. λόγου, ἦν δ’ ἐγώ, μουσικῇ κεκραμένου·

ὃσ μόνοσ ἐγγενόμενοσ σωτὴρ ἀρετῆσ διὰ βίου ἐνοικεῖ τῷ ἔχοντι. καλῶσ, ἔφη, λέγεισ.

καὶ ἔστι μέν γ’, ἦν δ’ ἐγώ, τοιοῦτοσ ὁ τιμοκρατικὸσ νεανίασ, τῇ τοιαύτῃ πόλει ἐοικώσ.

πάνυ μὲν οὖν.

γίγνεται δέ γ’, εἶπον, οὗτοσ ὧδέ πωσ·

πῇ δή, ἔφη, γίγνεται;

οἱᾶ φιλοῦσιν αἱ γυναῖκεσ περὶ τῶν τοιούτων ὑμνεῖν.

καὶ μάλ’, ἔφη ὁ Ἀδείμαντοσ, πολλά τε καὶ ὅμοια ἑαυταῖσ.

οἶσθα οὖν, ἦν δ’ ἐγώ, ὅτι καὶ οἱ οἰκέται τῶν τοιούτων ἐνίοτε λάθρᾳ πρὸσ τοὺσ ὑεῖσ τοιαῦτα λέγουσιν, οἱ δοκοῦντεσ εὖνοι εἶναι, καὶ ἐάν τινα ἴδωσιν ἢ ὀφείλοντα χρήματα, ᾧ μὴ ἐπεξέρχεται ὁ πατήρ, ἤ τι ἄλλο ἀδικοῦντα, διακελεύονται ὅπωσ, ἐπειδὰν ἀνὴρ γένηται, τιμωρήσεται πάντασ τοὺσ τοιούτουσ καὶ ἀνὴρ μᾶλλον ἔσται τοῦ πατρόσ.

καὶ ἐξιὼν ἕτερα τοιαῦτα ἀκούει καὶ ὁρᾷ, τοὺσ μὲν τὰ αὑτῶν πράττοντασ ἐν τῇ πόλει ἠλιθίουσ τε καλουμένουσ καὶ ἐν σμικρῷ λόγῳ ὄντασ, τοὺσ δὲ μὴ τὰ αὑτῶν τιμωμένουσ τε καὶ ἐπαινουμένουσ. τούτων, τοῦ μὲν πατρὸσ αὐτοῦ τὸ λογιστικὸν ἐν τῇ ψυχῇ ἄρδοντόσ τε καὶ αὔξοντοσ, τῶν δὲ ἄλλων τό τε ἐπιθυμητικὸν καὶ τὸ θυμοειδέσ, διὰ τὸ μὴ κακοῦ ἀνδρὸσ εἶναι τὴν φύσιν, ὁμιλίαισ δὲ ταῖσ τῶν ἄλλων κακαῖσ κεχρῆσθαι, εἰσ τὸ μέσον ἑλκόμενοσ ὑπ’ ἀμφοτέρων τούτων ἦλθε, καὶ τὴν ἐν ἑαυτῷ ἀρχὴν παρέδωκε τῷ μέσῳ τε καὶ φιλονίκῳ καὶ θυμοειδεῖ, καὶ ἐγένετο ὑψηλόφρων τε καὶ φιλότιμοσ ἀνήρ.

κομιδῇ μοι, ἔφη, δοκεῖσ τὴν τούτου γένεσιν διεληλυθέναι.

ἔχομεν ἄρα, ἦν δ’ ἐγώ, τήν τε δευτέραν πολιτείαν καὶ τὸν δεύτερον ἄνδρα.

ἔχομεν, ἔφη.

οὐκοῦν μετὰ τοῦτο, τὸ τοῦ Αἰσχύλου, λέγωμεν, "ἄλλον ἄλλῃ πρὸσ πόλει τεταγμένον," μᾶλλον δὲ κατὰ τὴν ὑπόθεσιν προτέραν τὴν πόλιν;

πάνυ μὲν οὖν, ἔφη.

εἰή δέ γ’ ἄν, ὡσ ἐγᾦμαι, ὀλιγαρχία ἡ μετὰ τὴν τοιαύτην πολιτείαν.

λέγεισ δέ, ἦ δ’ ὅσ, τὴν ποίαν κατάστασιν ὀλιγαρχίαν;

πλούσιοι ἄρχουσιν, πένητι δὲ οὐ μέτεστιν ἀρχῆσ.

μανθάνω, ἦ δ’ ὅσ.

οὐκοῦν ὡσ μεταβαίνει πρῶτον ἐκ τῆσ τιμαρχίασ εἰσ τὴν ὀλιγαρχίαν, ῥητέον;

ναί.

καὶ μήν, ἦν δ’ ἐγώ, καὶ τυφλῷ γε δῆλον ὡσ μεταβαίνει.

πῶσ;

τὸ ταμιεῖον, ἦν δ’ ἐγώ, ἐκεῖνο ἑκάστῳ χρυσίου πληρούμενον ἀπόλλυσι τὴν τοιαύτην πολιτείαν.

πρῶτον μὲν γὰρ δαπάνασ αὑτοῖσ ἐξευρίσκουσιν, καὶ τοὺσ νόμουσ ἐπὶ τοῦτο παράγουσιν, ἀπειθοῦντεσ αὐτοί τε καὶ γυναῖκεσ αὐτῶν. εἰκόσ, ἔφη.

ἔπειτά γε οἶμαι ἄλλοσ ἄλλον ὁρῶν καὶ εἰσ ζῆλον ἰὼν τὸ πλῆθοσ τοιοῦτον αὑτῶν ἀπηργάσαντο.

εἰκόσ.

τοὐντεῦθεν τοίνυν, εἶπον, προϊόντεσ εἰσ τὸ πρόσθεν τοῦ χρηματίζεσθαι, ὅσῳ ἂν τοῦτο τιμιώτερον ἡγῶνται, τοσούτῳ ἀρετὴν ἀτιμοτέραν.

ἢ οὐχ οὕτω πλούτου ἀρετὴ διέστηκεν, ὥσπερ ἐν πλάστιγγι ζυγοῦ κειμένου ἑκατέρου, ἀεὶ τοὐναντίον ῥέποντε; καὶ μάλ’, ἔφη.

τιμωμένου δὴ πλούτου ἐν πόλει καὶ τῶν πλουσίων ἀτιμοτέρα ἀρετή τε καὶ οἱ ἀγαθοί.

δῆλον.

ἀσκεῖται δὴ τὸ ἀεὶ τιμώμενον, ἀμελεῖται δὲ τὸ ἀτιμαζόμενον.

οὕτω.

ἀντὶ δὴ φιλονίκων καὶ φιλοτίμων ἀνδρῶν φιλοχρηματισταὶ καὶ φιλοχρήματοι τελευτῶντεσ ἐγένοντο, καὶ τὸν μὲν πλούσιον ἐπαινοῦσίν τε καὶ θαυμάζουσι καὶ εἰσ τὰσ ἀρχὰσ ἄγουσι, τὸν δὲ πένητα ἀτιμάζουσι.

πάνυ γε.

οὐκοῦν τότε δὴ νόμον τίθενται ὁρ́ον πολιτείασ ὀλιγαρχικῆσ ταξάμενοι πλῆθοσ χρημάτων, οὗ μὲν μᾶλλον ὀλιγαρχία, πλέον, οὗ δ’ ἧττον, ἔλαττον, προειπόντεσ ἀρχῶν μὴ μετέχειν ᾧ ἂν μὴ ᾖ οὐσία εἰσ τὸ ταχθὲν τίμημα, ταῦτα δὲ ἢ βίᾳ μεθ’ ὅπλων διαπράττονται, ἢ καὶ πρὸ τούτου φοβήσαντεσ κατεστήσαντο τὴν τοιαύτην πολιτείαν.

ἢ οὐχ οὕτωσ;

οὕτω μὲν οὖν.

ἡ μὲν δὴ κατάστασισ ὡσ ἔποσ εἰπεῖν αὕτη.

ναί, ἔφη·

ἀλλὰ τίσ δὴ ὁ τρόποσ τῆσ πολιτείασ; ἐστιν ἃ ἔφαμεν αὐτὴν ἁμαρτήματα ἔχειν;

πρῶτον μέν, ἔφην, τοῦτο αὐτό, ὁρ́οσ αὐτῆσ οἱο͂́σ ἐστιν.

πονηράν, ἦ δ’ ὅσ, τὴν ναυτιλίαν αὐτοὺσ ναυτίλλεσθαι.

οὐκοῦν καὶ περὶ ἄλλου οὕτωσ ὁτουοῦν ἤ τινοσ ἀρχῆσ;

οἶμαι ἔγωγε.

πλὴν πόλεωσ;

ἦν δ’ ἐγώ· ἢ καὶ πόλεωσ πέρι; πολύ γ’, ἔφη, μάλιστα, ὅσῳ χαλεπωτάτη καὶ μεγίστη ἡ ἀρχή.

ἓν μὲν δὴ τοῦτο τοσοῦτον ὀλιγαρχία ἂν ἔχοι ἁμάρτημα.

φαίνεται.

τί δέ;

τόδε ἆρά τι τούτου ἔλαττον; τὸ ποῖον;

τὸ μὴ μίαν ἀλλὰ δύο ἀνάγκῃ εἶναι τὴν τοιαύτην πόλιν, τὴν μὲν πενήτων, τὴν δὲ πλουσίων, οἰκοῦντασ ἐν τῷ αὐτῷ, ἀεὶ ἐπιβουλεύοντασ ἀλλήλοισ.

οὐδὲν μὰ Δί’, ἔφη, ἔλαττον.

τῷ πλήθει ὡπλισμένῳ δεδιέναι μᾶλλον ἢ τοὺσ πολεμίουσ, ἢ μὴ χρωμένουσ ὡσ ἀληθῶσ ὀλιγαρχικοὺσ φανῆναι ἐν αὐτῷ τῷ μάχεσθαι, καὶ ἅμα χρήματα μὴ ἐθέλειν εἰσφέρειν, ἅτε φιλοχρημάτουσ.

οὐ καλόν.

τί δέ;

καὶ χρηματιζομένουσ καὶ πολεμοῦντασ ἅμα τοὺσ αὐτοὺσ ἐν τῇ τοιαύτῃ πολιτείᾳ, ἦ δοκεῖ ὀρθῶσ ἔχειν;

οὐδ’ ὁπωστιοῦν.

ὁρ́α δή, τούτων πάντων τῶν κακῶν εἰ τόδε μέγιστον αὕτη πρώτη παραδέχεται.

τὸ ποῖον;

τὸ ἐξεῖναι πάντα τὰ αὑτοῦ ἀποδόσθαι, καὶ ἄλλῳ κτήσασθαι τὰ τούτου, καὶ ἀποδόμενον οἰκεῖν ἐν τῇ πόλει μηδὲν ὄντα τῶν τῆσ πόλεωσ μερῶν, μήτε χρηματιστὴν μήτε δημιουργὸν μήτε ἱππέα μήτε ὁπλίτην, ἀλλὰ πένητα καὶ ἄπορον κεκλημένον.

πρώτη, ἔφη.

οὔκουν διακωλύεταί γε ἐν ταῖσ ὀλιγαρχουμέναισ τὸ τοιοῦτον·

οὐ γὰρ ἂν οἱ μὲν ὑπέρπλουτοι ἦσαν, οἱ δὲ παντάπασι πένητεσ. ὀρθῶσ.

τόδε δὲ ἄθρει·

ἆρα ὅτε πλούσιοσ ὢν ἀνήλισκεν ὁ τοιοῦτοσ, μᾶλλόν τι τότ’ ἦν ὄφελοσ τῇ πόλει εἰσ ἃ νυνδὴ ἐλέγομεν; ἢ ἐδόκει μὲν τῶν ἀρχόντων εἶναι, τῇ δὲ ἀληθείᾳ οὔτε ἄρχων οὔτε ὑπηρέτησ ἦν αὐτῆσ, ἀλλὰ τῶν ἑτοίμων ἀναλωτήσ; οὕτωσ, ἔφη·

ἐδόκει, ἦν δὲ οὐδὲν ἄλλο ἢ ἀναλωτήσ. βούλει οὖν, ἦν δ’ ἐγώ, φῶμεν αὐτόν, ὡσ ἐν κηρίῳ κηφὴν ἐγγίγνεται, σμήνουσ νόσημα, οὕτω καὶ τὸν τοιοῦτον ἐν οἰκίᾳ κηφῆνα ἐγγίγνεσθαι, νόσημα πόλεωσ;

πάνυ μὲν οὖν, ἔφη, ὦ Σώκρατεσ.

οὐκοῦν, ὦ Ἀδείμαντε, τοὺσ μὲν πτηνοὺσ κηφῆνασ πάντασ ἀκέντρουσ ὁ θεὸσ πεποίηκεν, τοὺσ δὲ πεζοὺσ τούτουσ ἐνίουσ μὲν αὐτῶν ἀκέντρουσ, ἐνίουσ δὲ δεινὰ κέντρα ἔχοντασ;

τῶν κεκεντρωμένων πάντεσ ὅσοι κέκληνται κακοῦργοι;

ἀληθέστατα, ἔφη.

δῆλον ἄρα, ἦν δ’ ἐγώ, ἐν πόλει οὗ ἂν ἴδῃσ πτωχούσ, ὅτι εἰσί που ἐν τούτῳ τῷ τόπῳ ἀποκεκρυμμένοι κλέπται τε καὶ βαλλαντιατόμοι καὶ ἱερόσυλοι καὶ πάντων τῶν τοιούτων κακῶν δημιουργοί.

δῆλον, ἔφη.

τί οὖν;

ἐν ταῖσ ὀλιγαρχουμέναισ πόλεσι πτωχοὺσ οὐχ ὁρᾷσ ἐνόντασ; ὀλίγου γ’, ἔφη, πάντασ τοὺσ ἐκτὸσ τῶν ἀρχόντων.

μὴ οὖν οἰόμεθα, ἔφην ἐγώ, καὶ κακούργουσ πολλοὺσ ἐν αὐταῖσ εἶναι κέντρα ἔχοντασ, οὓσ ἐπιμελείᾳ βίᾳ κατέχουσιν αἱ ἀρχαί;

οἰόμεθα μὲν οὖν, ἔφη.

ἆρ’ οὖν οὐ δι’ ἀπαιδευσίαν καὶ κακὴν τροφὴν καὶ κατάστασιν τῆσ πολιτείασ φήσομεν τοὺσ τοιούτουσ αὐτόθι ἐγγίγνεσθαι;

φήσομεν.

ἀλλ’ οὖν δὴ τοιαύτη γέ τισ ἂν εἰή ἡ ὀλιγαρχουμένη πόλισ καὶ τοσαῦτα κακὰ ἔχουσα, ἴσωσ δὲ καὶ πλείω.

σχεδόν τι, ἔφη.

ἀπειργάσθω δὴ ἡμῖν καὶ αὕτη, ἦν δ’ ἐγώ, ἡ πολιτεία, ἣν ὀλιγαρχίαν καλοῦσιν, ἐκ τιμημάτων ἔχουσα τοὺσ ἄρχοντασ·

τὸν δὲ ταύτῃ ὅμοιον μετὰ ταῦτα σκοπῶμεν, ὥσ τε γίγνεται οἱο͂́σ τε γενόμενόσ ἐστιν. πάνυ μὲν οὖν, ἔφη.

ἆρ’ οὖν ὧδε μάλιστα εἰσ ὀλιγαρχικὸν ἐκ τοῦ τιμοκρατικοῦ ἐκείνου μεταβάλλει;

πῶσ;

πταίσαντα ὥσπερ πρὸσ ἑρ́ματι πρὸσ τῇ πόλει, καὶ ἐκχέαντα τά τε αὑτοῦ καὶ ἑαυτόν, ἢ στρατηγήσαντα ἤ τιν’ ἄλλην μεγάλην ἀρχὴν ἄρξαντα, εἶτα εἰσ δικαστήριον ἐμπεσόντα βλαπτόμενον ὑπὸ συκοφαντῶν ἢ ἀποθανόντα ἢ ἐκπεσόντα ἢ ἀτιμωθέντα καὶ τὴν οὐσίαν ἅπασαν ἀποβαλόντα.

εἰκόσ γ’, ἔφη.

ἰδὼν δέ γε, ὦ φίλε, ταῦτα καὶ παθὼν καὶ ἀπολέσασ τὰ ὄντα, δείσασ οἶμαι εὐθὺσ ἐπὶ κεφαλὴν ὠθεῖ ἐκ τοῦ θρόνου τοῦ ἐν τῇ ἑαυτοῦ ψυχῇ φιλοτιμίαν τε καὶ τὸ θυμοειδὲσ ἐκεῖνο, καὶ ταπεινωθεὶσ ὑπὸ πενίασ πρὸσ χρηματισμὸν τραπόμενοσ γλίσχρωσ καὶ κατὰ σμικρὸν φειδόμενοσ καὶ ἐργαζόμενοσ χρήματα συλλέγεται.

ἆρ’ οὐκ οἰεί τὸν τοιοῦτον τότε εἰσ μὲν τὸν θρόνον ἐκεῖνον τὸ ἐπιθυμητικόν τε καὶ φιλοχρήματον ἐγκαθίζειν καὶ μέγαν βασιλέα ποιεῖν ἐν ἑαυτῷ, τιάρασ τε καὶ στρεπτοὺσ καὶ ἀκινάκασ παραζωννύντα;

ἔγωγ’, ἔφη.

τὸ δέ γε οἶμαι λογιστικόν τε καὶ θυμοειδὲσ χαμαὶ ἔνθεν καὶ ἔνθεν παρακαθίσασ ὑπ’ ἐκείνῳ καὶ καταδουλωσάμενοσ, τὸ μὲν οὐδὲν ἄλλο ἐᾷ λογίζεσθαι οὐδὲ σκοπεῖν ἀλλ’ ἢ ὁπόθεν ἐξ ἐλαττόνων χρημάτων πλείω ἔσται, τὸ δὲ αὖ θαυμάζειν καὶ τιμᾶν μηδὲν ἄλλο ἢ πλοῦτόν τε καὶ πλουσίουσ, καὶ φιλοτιμεῖσθαι μηδ’ ἐφ’ ἑνὶ ἄλλῳ ἢ ἐπὶ χρημάτων κτήσει καὶ ἐάν τι ἄλλο εἰσ τοῦτο φέρῃ.

οὐκ ἔστ’ ἄλλη, ἔφη, μεταβολὴ οὕτω ταχεῖά τε καὶ ἰσχυρὰ ἐκ φιλοτίμου νέου εἰσ φιλοχρήματον.

ἆρ’ οὖν οὗτοσ, ἦν δ’ ἐγώ, ὀλιγαρχικόσ ἐστιν;

ἡ γοῦν μεταβολὴ αὐτοῦ ἐξ ὁμοίου ἀνδρόσ ἐστι τῇ πολιτείᾳ, ἐξ ἧσ ἡ ὀλιγαρχία μετέστη.

σκοπῶμεν δὴ εἰ ὅμοιοσ ἂν εἰή.

σκοπῶμεν.

οὐκοῦν πρῶτον μὲν τῷ χρήματα περὶ πλείστου ποιεῖσθαι ὅμοιοσ ἂν εἰή;

πῶσ δ’ οὔ;

καὶ μὴν τῷ γε φειδωλὸσ εἶναι καὶ ἐργάτησ, τὰσ ἀναγκαίουσ ἐπιθυμίασ μόνον τῶν παρ’ αὑτῷ ἀποπιμπλάσ, τὰ δὲ ἄλλα ἀναλώματα μὴ παρεχόμενοσ, ἀλλὰ δουλούμενοσ τὰσ ἄλλασ ἐπιθυμίασ ὡσ ματαίουσ.

πάνυ μὲν οὖν.

‐ ἢ οὐχ οὗτοσ ἂν εἰή ὁ τῇ τοιαύτῃ πολιτείᾳ ὅμοιοσ;

ἐμοὶ γοῦν, ἔφη, δοκεῖ·

χρήματα γοῦν μάλιστα ἔντιμα τῇ τε πόλει καὶ παρὰ τῷ τοιούτῳ. οὐ γὰρ οἶμαι, ἦν δ’ ἐγώ, παιδείᾳ ὁ τοιοῦτοσ προσέσχηκεν.

οὐ δοκῶ, ἔφη·

οὐ γὰρ ἂν τυφλὸν ἡγεμόνα τοῦ χοροῦ ἐστήσατο καὶ ἐτί<μα> μάλιστα. εὖ, ἦν δ’ ἐγώ.

τόδε δὲ σκόπει· πτωχικάσ, τὰσ δὲ κακούργουσ, κατεχομένασ βίᾳ ὑπὸ τῆσ ἄλλησ ἐπιμελείασ;

καὶ μάλ’, ἔφη.

οἶσθ’ οὖν, εἶπον, οἷ ἀποβλέψασ κατόψει αὐτῶν τὰσ κακουργίασ;

ποῖ;

ἔφη. εἰσ τὰσ τῶν ὀρφανῶν ἐπιτροπεύσεισ, καὶ εἴ πού τι αὐτοῖσ τοιοῦτον συμβαίνει, ὥστε πολλῆσ ἐξουσίασ λαβέσθαι τοῦ ἀδικεῖν.

ἀληθῆ.

τινὶ ἑαυτοῦ βίᾳ κατέχει ἄλλασ κακὰσ ἐπιθυμίασ ἐνούσασ, οὐ πείθων ὅτι οὐκ ἄμεινον, οὐδ’ ἡμερῶν λόγῳ, ἀλλ’ ἀνάγκῃ καὶ φόβῳ, περὶ τῆσ ἄλλησ οὐσίασ τρέμων;

καὶ πάνυ γ’, ἔφη.

καὶ νὴ Δία, ἦν δ’ ἐγώ, ὦ φίλε, τοῖσ πολλοῖσ γε αὐτῶν ἐνευρήσεισ, ὅταν δέῃ τἀλλότρια ἀναλίσκειν, τὰσ τοῦ κηφῆνοσ συγγενεῖσ ἐνούσασ ἐπιθυμίασ.

καὶ μάλα, ἦ δ’ ὅσ, σφόδρα.

κρατούσασ ἂν ἔχοι βελτίουσ χειρόνων.

ἔστιν οὕτω.

διὰ ταῦτα δὴ οἶμαι εὐσχημονέστεροσ ἂν πολλῶν ὁ τοιοῦτοσ εἰή·

ὁμονοητικῆσ δὲ καὶ ἡρμοσμένησ τῆσ ψυχῆσ ἀληθὴσ ἀρετὴ πόρρω ποι ἐκφεύγοι ἂν αὐτόν. δοκεῖ μοι.

φαῦλοσ ἤ τινοσ νίκησ ἢ ἄλλησ φιλοτιμίασ τῶν καλῶν, χρήματά τε οὐκ ἐθέλων εὐδοξίασ ἕνεκα καὶ τῶν τοιούτων ἀγώνων ἀναλίσκειν, δεδιὼσ τὰσ ἐπιθυμίασ τὰσ ἀναλωτικὰσ ἐγείρειν καὶ συμπαρακαλεῖν ἐπὶ συμμαχίαν τε καὶ φιλονικίαν, ὀλίγοισ τισὶν ἑαυτοῦ πολεμῶν ὀλιγαρχικῶσ τὰ πολλὰ ἡττᾶται καὶ πλουτεῖ.

καὶ μάλα, ἔφη.

τετάχθαι;

οὐδαμῶσ, ἔφη.

δημοκρατίαν δή, ὡσ ἐοίκε, μετὰ τοῦτο σκεπτέον, τίνα τε γίγνεται τρόπον, γενομένη τε ποῖόν τινα ἔχει, ἵν’ αὖ τὸν τοῦ τοιούτου ἀνδρὸσ τρόπον γνόντεσ παραστησώμεθ’ αὐτὸν εἰσ κρίσιν.

ὁμοίωσ γοῦν ἄν, ἔφη, ἡμῖν αὐτοῖσ πορευοίμεθα.

οὐκοῦν, ἦν δ’ ἐγώ, μεταβάλλει μὲν τρόπον τινὰ τοιόνδε ἐξ ὀλιγαρχίασ εἰσ δημοκρατίαν, δι’ ἀπληστίαν τοῦ προκειμένου ἀγαθοῦ, τοῦ ὡσ πλουσιώτατον δεῖν γίγνεσθαι;

πῶσ δή;

ἅτε οἶμαι ἄρχοντεσ ἐν αὐτῇ οἱ ἄρχοντεσ διὰ τὸ πολλὰ κεκτῆσθαι, οὐκ ἐθέλουσιν εἴργειν νόμῳ τῶν νέων ὅσοι ἂν ἀκόλαστοι γίγνωνται, μὴ ἐξεῖναι αὐτοῖσ ἀναλίσκειν τε καὶ ἀπολλύναι τὰ αὑτῶν, ἵνα ὠνούμενοι τὰ τῶν τοιούτων καὶ εἰσδανείζοντεσ ἔτι πλουσιώτεροι καὶ ἐντιμότεροι γίγνωνται.

παντόσ γε μᾶλλον.

ἀδύνατον, ἀλλ’ ἀνάγκη ἢ τοῦ ἑτέρου ἀμελεῖν ἢ τοῦ ἑτέρου;

ἐπιεικῶσ, ἔφη, δῆλον.

παραμελοῦντεσ δὴ ἐν ταῖσ ὀλιγαρχίαισ καὶ ἐφιέντεσ ἀκολασταίνειν οὐκ ἀγεννεῖσ ἐνίοτε ἀνθρώπουσ πένητασ ἠνάγκασαν γενέσθαι.

μάλα γε.

ἐρῶντεσ.

ἔστι ταῦτα.

κομιζόμενοι, πολὺν τὸν κηφῆνα καὶ πτωχὸν ἐμποιοῦσι τῇ πόλει.

πῶσ γάρ, ἔφη, οὐ πολύν;

καὶ οὔτε γ’ ἐκείνῃ, ἦν δ’ ἐγώ, τὸ τοιοῦτον κακὸν ἐκκαόμενον ἐθέλουσιν ἀποσβεννύναι, εἴργοντεσ τὰ αὑτοῦ ὅπῃ τισ βούλεται τρέπειν, οὔτε τῇδε, ᾗ αὖ κατὰ ἕτερον νόμον τὰ τοιαῦτα λύεται.

κατὰ δὴ τίνα;

ὃσ μετ’ ἐκεῖνόν ἐστι δεύτεροσ καὶ ἀναγκάζων ἀρετῆσ ἐπιμελεῖσθαι τοὺσ πολίτασ.

τὰ πολλά τισ τῶν ἑκουσίων συμβολαίων προστάττῃ συμβάλλειν, χρηματίζοιντο μὲν ἂν ἧττον ἀναιδῶσ ἐν τῇ πόλει, ἐλάττω δ’ ἐν αὐτῇ φύοιτο τῶν τοιούτων κακῶν οἱών νυνδὴ εἴπομεν.

καὶ πολύ γε, ἦ δ’ ὅσ.

νῦν δέ γ’, ἔφην ἐγώ, διὰ πάντα τὰ τοιαῦτα τοὺσ μὲν δὴ ἀρχομένουσ οὕτω διατιθέασιν ἐν τῇ πόλει οἱ ἄρχοντεσ·

τὰ τῆσ ψυχῆσ, μαλακοὺσ δὲ καρτερεῖν πρὸσ ἡδονάσ τε καὶ λύπασ καὶ ἀργούσ;

τί μήν;

αὑτοὺσ δὲ πλὴν χρηματισμοῦ τῶν ἄλλων ἠμεληκότασ, καὶ οὐδὲν πλείω ἐπιμέλειαν πεποιημένουσ ἀρετῆσ ἢ τοὺσ πένητασ;

οὐ γὰρ οὖν.

κινδύνοισ ἀλλήλουσ θεώμενοι μηδαμῇ ταύτῃ καταφρονῶνται οἱ πένητεσ ὑπὸ τῶν πλουσίων, ἀλλὰ πολλάκισ ἰσχνὸσ ἀνὴρ πένησ, ἡλιωμένοσ, παραταχθεὶσ ἐν μάχῃ πλουσίῳ ἐσκιατροφηκότι, πολλὰσ ἔχοντι σάρκασ ἀλλοτρίασ, ἴδῃ ἄσθματόσ τε καὶ ἀπορίασ μεστόν, ἆρ’ οἰεί αὐτὸν οὐχ ἡγεῖσθαι κακίᾳ τῇ σφετέρᾳ πλουτεῖν τοὺσ τοιούτουσ, καὶ ἄλλον ἄλλῳ παραγγέλλειν, ὅταν ἰδίᾳ συγγίγνωνται, ὅτι "ἇνδρεσ ἡμέτεροι·

εἰσὶ γὰρ οὐδέν;

εὖ οἶδα μὲν οὖν, ἔφη, ἔγωγε, ὅτι οὕτω ποιοῦσιν.

οὐκοῦν ὥσπερ σῶμα νοσῶδεσ μικρᾶσ ῥοπῆσ ἔξωθεν δεῖται προσλαβέσθαι πρὸσ τὸ κάμνειν, ἐνίοτε δὲ καὶ ἄνευ τῶν ἔξω στασιάζει αὐτὸ αὑτῷ, οὕτω δὴ καὶ ἡ κατὰ ταὐτὰ ἐκείνῳ διακειμένη πόλισ ἀπὸ σμικρᾶσ προφάσεωσ, ἔξωθεν ἐπαγομένων ἢ τῶν ἑτέρων ἐξ ὀλιγαρχουμένησ πόλεωσ συμμαχίαν ἢ τῶν ἑτέρων ἐκ δημοκρατουμένησ, νοσεῖ τε καὶ αὐτὴ αὑτῇ μάχεται, ἐνίοτε δὲ καὶ ἄνευ τῶν ἔξω στασιάζει;

καὶ σφόδρα γε.

δημοκρατία δὴ οἶμαι γίγνεται ὅταν οἱ πένητεσ νικήσαντεσ τοὺσ μὲν ἀποκτείνωσι τῶν ἑτέρων, τοὺσ δὲ ἐκβάλωσι, τοῖσ δὲ λοιποῖσ ἐξ ἴσου μεταδῶσι πολιτείασ τε καὶ ἀρχῶν, καὶ ὡσ τὸ πολὺ ἀπὸ κλήρων αἱ ἀρχαὶ ἐν αὐτῇ γίγνονται.

ἔστι γάρ, ἔφη, αὕτη ἡ κατάστασισ δημοκρατίασ, ἐάντε καὶ δι’ ὅπλων γένηται ἐάντε καὶ διὰ φόβον ὑπεξελθόντων τῶν ἑτέρων.

τίνα δὴ οὖν, ἦν δ’ ἐγώ, οὗτοι τρόπον οἰκοῦσι;

καὶ ποία τισ ἡ τοιαύτη αὖ πολιτεία; δῆλον γὰρ ὅτι ὁ τοιοῦτοσ ἀνὴρ δημοκρατικόσ τισ ἀναφανήσεται.

δῆλον, ἔφη.

οὐκοῦν πρῶτον μὲν δὴ ἐλεύθεροι, καὶ ἐλευθερίασ ἡ πόλισ μεστὴ καὶ παρρησίασ γίγνεται, καὶ ἐξουσία ἐν αὐτῇ ποιεῖν ὅτι τισ βούλεται;

λέγεταί γε δή, ἔφη.

ὅπου δέ γε ἐξουσία, δῆλον ὅτι ἰδίαν ἕκαστοσ ἂν κατασκευὴν τοῦ αὑτοῦ βίου κατασκευάζοιτο ἐν αὐτῇ, ἥτισ ἕκαστον ἀρέσκοι.

δῆλον.

παντοδαποὶ δὴ ἂν οἶμαι ἐν ταύτῃ τῇ πολιτείᾳ μάλιστ’ ἐγγίγνοιντο ἄνθρωποι.

πῶσ γὰρ οὔ;

κινδυνεύει, ἦν δ’ ἐγώ, καλλίστη αὕτη τῶν πολιτειῶν εἶναι·

ὥσπερ ἱμάτιον ποικίλον πᾶσιν ἄνθεσι πεποικιλμένον, οὕτω καὶ αὕτη πᾶσιν ἤθεσιν πεποικιλμένη καλλίστη ἂν φαίνοιτο. καὶ ἴσωσ μέν, ἦν δ’ ἐγώ, καὶ ταύτην, ὥσπερ οἱ παῖδέσ τε καὶ αἱ γυναῖκεσ τὰ ποικίλα θεώμενοι, καλλίστην ἂν πολλοὶ κρίνειαν. καὶ μάλ’, ἔφη.

καὶ ἔστιν γε, ὦ μακάριε, ἦν δ’ ἐγώ, ἐπιτήδειον ζητεῖν ἐν αὐτῇ πολιτείαν.

τί δή;

ὅτι πάντα γένη πολιτειῶν ἔχει διὰ τὴν ἐξουσίαν, καὶ κινδυνεύει τῷ βουλομένῳ πόλιν κατασκευάζειν, ὃ νυνδὴ ἡμεῖσ ἐποιοῦμεν, ἀναγκαῖον εἶναι εἰσ δημοκρατουμένην ἐλθόντι πόλιν, ὃσ ἂν αὐτὸν ἀρέσκῃ τρόποσ, τοῦτον ἐκλέξασθαι, ὥσπερ εἰσ παντοπώλιον ἀφικομένῳ πολιτειῶν, καὶ ἐκλεξαμένῳ οὕτω κατοικίζειν.

ἴσωσ γοῦν, ἔφη, οὐκ ἂν ἀποροῖ παραδειγμάτων.

ἄρχειν καὶ δικάζειν, ἐὰν αὐτῷ σοι ἐπίῃ, ἆρ’ οὐ θεσπεσία καὶ ἡδεῖα ἡ τοιαύτη διαγωγὴ ἐν τῷ παραυτίκα;

ἴσωσ, ἔφη, ἔν γε τούτῳ.

τί δέ;

ἡ πρᾳότησ ἐνίων τῶν δικασθέντων οὐ κομψή; ἢ οὔπω εἶδεσ, ἐν τοιαύτῃ πολιτείᾳ ἀνθρώπων καταψηφισθέντων θανάτου ἢ φυγῆσ, οὐδὲν ἧττον αὐτῶν μενόντων τε καὶ ἀναστρεφομένων ἐν μέσῳ, καὶ ὡσ οὔτε φροντίζοντοσ οὔτε ὁρῶντοσ οὐδενὸσ περινοστεῖ ὥσπερ ἡρ́ωσ; καὶ πολλούσ γ’, ἔφη.

ἐὰν φῇ μόνον εὔνουσ εἶναι τῷ πλήθει;

πάνυ γ’, ἔφη, γενναία.

ταῦτά τε δή, ἔφην, ἔχοι ἂν καὶ τούτων ἄλλα ἀδελφὰ δημοκρατία, καὶ εἰή, ὡσ ἐοίκεν, ἡδεῖα πολιτεία καὶ ἄναρχοσ καὶ ποικίλη, ἰσότητά τινα ὁμοίωσ ἴσοισ τε καὶ ἀνίσοισ διανέμουσα.

καὶ μάλ’, ἔφη, γνώριμα λέγεισ.

ἄθρει δή, ἦν δ’ ἐγώ, τίσ ὁ τοιοῦτοσ ἰδίᾳ.

ἢ πρῶτον σκεπτέον, ὥσπερ τὴν πολιτείαν ἐσκεψάμεθα, τίνα τρόπον γίγνεται; ναί, ἔφη.

ἆρ’ οὖν οὐχ ὧδε;

γένοιτ’ ἂν οἶμαι ὑὸσ ὑπὸ τῷ πατρὶ τεθραμμένοσ ἐν τοῖσ ἐκείνου ἤθεσι;

τί γὰρ οὔ;

βίᾳ δὴ καὶ οὗτοσ ἄρχων τῶν ἐν αὑτῷ ἡδονῶν, ὅσαι ἀναλωτικαὶ μέν, χρηματιστικαὶ δὲ μή·

δῆλον, ἔφη.

βούλει οὖν, ἦν δ’ ἐγώ, ἵνα μὴ σκοτεινῶσ διαλεγώμεθα, πρῶτον ὁρισώμεθα τάσ τε ἀναγκαίουσ ἐπιθυμίασ καὶ τὰσ μή;

βούλομαι, ἦ δ’ ὅσ.

οὐκοῦν ἅσ τε οὐκ ἂν οἱοῖ́ τ’ εἶμεν ἀποτρέψαι, δικαίωσ ἂν ἀναγκαῖαι καλοῖντο, καὶ ὅσαι ἀποτελούμεναι ὠφελοῦσιν ἡμᾶσ;

τούτων γὰρ ἀμφοτέρων ἐφίεσθαι ἡμῶν τῇ φύσει ἀνάγκη.

ἢ οὔ; καὶ μάλα.

δικαίωσ δὴ τοῦτο ἐπ’ αὐταῖσ ἐροῦμεν, τὸ ἀναγκαῖον.

δικαίωσ.

τί δέ;

ἅσ γέ τισ ἀπαλλάξειεν ἄν, εἰ μελετῷ ἐκ νέου, καὶ πρὸσ οὐδὲν ἀγαθὸν ἐνοῦσαι δρῶσιν, αἱ δὲ καὶ τοὐναντίον, πάσασ ταύτασ εἰ μὴ ἀναγκαίουσ φαῖμεν εἶναι, ἆρ’ οὐ καλῶσ ἂν λέγοιμεν; καλῶσ μὲν οὖν.

προελώμεθα δή τι παράδειγμα ἑκατέρων αἵ εἰσιν, ἵνα τύπῳ λάβωμεν αὐτάσ;

οὐκοῦν χρή.

καὶ αὐτοῦ σίτου τε καὶ ὄψου ἀναγκαῖοσ ἂν εἰή;

οἶμαι.

ἡ μέν γέ που τοῦ σίτου κατ’ ἀμφότερα ἀναγκαία, ᾗ τε ὠφέλιμοσ ᾗ τε <μὴ> παῦσαι ζῶντα δυνατή.

ναί.

πάνυ μὲν οὖν.

τί δὲ ἡ πέρα τούτων καὶ ἀλλοίων ἐδεσμάτων ἢ τοιούτων ἐπιθυμία, δυνατὴ δὲ κολαζομένη ἐκ νέων καὶ παιδευομένη ἐκ τῶν πολλῶν ἀπαλλάττεσθαι, καὶ βλαβερὰ μὲν σώματι, βλαβερὰ δὲ ψυχῇ πρόσ τε φρόνησιν καὶ τὸ σωφρονεῖν;

γε ὀρθῶσ οὐκ ἀναγκαία ἂν καλοῖτο;

ὀρθότατα μὲν οὖν.

οὐκοῦν καὶ ἀναλωτικὰσ φῶμεν εἶναι ταύτασ, ἐκείνασ δὲ χρηματιστικὰσ διὰ τὸ χρησίμουσ πρὸσ τὰ ἔργα εἶναι;

τί μήν;

οὕτω δὴ καὶ περὶ ἀφροδισίων καὶ τῶν ἄλλων φήσομεν;

οὕτω.

ἀρχόμενον ὑπὸ τῶν μὴ ἀναγκαίων, τὸν δὲ ὑπὸ τῶν ἀναγκαίων φειδωλόν τε καὶ ὀλιγαρχικόν;

ἀλλὰ τί μήν;

πάλιν τοίνυν, ἦν δ’ ἐγώ, λέγωμεν ὡσ ἐξ ὀλιγαρχικοῦ δημοκρατικὸσ γίγνεται.

φαίνεται δέ μοι τά γε πολλὰ ὧδε γίγνεσθαι. πῶσ;

οἰού εἶναι ἀρχὴν αὐτῷ μεταβολῆσ .

. . ὀλιγαρχικῆσ τῆσ ἑαυτῷ εἰσ δημοκρατικήν. πολλὴ ἀνάγκη, ἔφη.

ἆρ’ οὖν, ὥσπερ ἡ πόλισ μετέβαλλε βοηθησάσησ τῷ ἑτέρῳ μέρει συμμαχίασ ἔξωθεν, ὁμοίασ ὁμοίῳ, οὕτω καὶ ὁ νεανίασ μεταβάλλει βοηθοῦντοσ αὖ εἴδουσ ἐπιθυμιῶν ἔξωθεν τῷ ἑτέρῳ τῶν παρ’ ἐκείνῳ, συγγενοῦσ τε καὶ ὁμοίου;

παντάπασιν μὲν οὖν.

ἄλλων οἰκείων νουθετούντων τε καὶ κακιζόντων, στάσισ δὴ καὶ ἀντίστασισ καὶ μάχη ἐν αὐτῷ πρὸσ αὑτὸν τότε γίγνεται.

τί μήν;

καὶ ποτὲ μὲν οἶμαι τὸ δημοκρατικὸν ὑπεχώρησε τῷ ὀλιγαρχικῷ, καί τινεσ τῶν ἐπιθυμιῶν αἱ μὲν διεφθάρησαν, αἱ δὲ καὶ ἐξέπεσον, αἰδοῦσ τινοσ ἐγγενομένησ ἐν τῇ τοῦ νέου ψυχῇ, καὶ κατεκοσμήθη πάλιν.

γίγνεται γὰρ ἐνίοτε, ἔφη.

συγγενεῖσ δι’ ἀνεπιστημοσύνην τροφῆσ πατρὸσ πολλαί τε καὶ ἰσχυραὶ ἐγένοντο.

φιλεῖ γοῦν, ἔφη, οὕτω γίγνεσθαι.

οὐκοῦν εἵλκυσάν τε πρὸσ τὰσ αὐτὰσ ὁμιλίασ, καὶ λάθρᾳ συγγιγνόμεναι πλῆθοσ ἐνέτεκον.

τί μήν;

τελευτῶσαι δὴ οἶμαι κατέλαβον τὴν τοῦ νέου τῆσ ψυχῆσ ἀκρόπολιν, αἰσθόμεναι κενὴν μαθημάτων τε καὶ ἐπιτηδευμάτων καλῶν καὶ λόγων ἀληθῶν, οἳ δὴ ἄριστοι φρουροί τε καὶ φύλακεσ ἐν ἀνδρῶν θεοφιλῶν εἰσι διανοίαισ.

καὶ πολύ γ’, ἔφη.

ψευδεῖσ δὴ καὶ ἀλαζόνεσ οἶμαι λόγοι τε καὶ δόξαι ἀντ’ ἐκείνων ἀναδραμόντεσ κατέσχον τὸν αὐτὸν τόπον τοῦ τοιούτου.

σφόδρα γ’, ἔφη.

λόγουσ ἰδιωτῶν εἰσδέχονται, αὐτοί τε κρατοῦσι μαχόμενοι, καὶ τὴν μὲν αἰδῶ ἠλιθιότητα ὀνομάζοντεσ ὠθοῦσιν ἔξω ἀτίμωσ φυγάδα, σωφροσύνην δὲ ἀνανδρίαν καλοῦντέσ τε καὶ προπηλακίζοντεσ ἐκβάλλουσι, μετριότητα δὲ καὶ κοσμίαν δαπάνην ὡσ ἀγροικίαν καὶ ἀνελευθερίαν οὖσαν πείθοντεσ ὑπερορίζουσι μετὰ πολλῶν καὶ ἀνωφελῶν ἐπιθυμιῶν;

σφόδρα γε.

κατεχομένου τε ὑπ’ αὐτῶν καὶ τελουμένου ψυχὴν μεγάλοισι τέλεσι, τὸ μετὰ τοῦτο ἤδη ὕβριν καὶ ἀναρχίαν καὶ ἀσωτίαν καὶ ἀναίδειαν λαμπρὰσ μετὰ πολλοῦ χοροῦ κατάγουσιν ἐστεφανωμένασ, ἐγκωμιάζοντεσ καὶ ὑποκοριζόμενοι, ὕβριν μὲν εὐπαιδευσίαν καλοῦντεσ, ἀναρχίαν δὲ ἐλευθερίαν, ἀσωτίαν δὲ μεγαλοπρέπειαν, ἀναίδειαν δὲ ἀνδρείαν.

ἆρ’ οὐχ οὕτω πωσ, ἦν δ’ ἐγώ, νέοσ ὢν μεταβάλλει ἐκ τοῦ ἐν ἀναγκαίοισ ἐπιθυμίαισ τρεφομένου τὴν τῶν μὴ ἀναγκαίων καὶ ἀνωφελῶν ἡδονῶν ἐλευθέρωσίν τε καὶ ἄνεσιν;

καὶ μάλα γ’, ἦ δ’ ὅσ, ἐναργῶσ.

Ζῇ δὴ οἶμαι μετὰ ταῦτα ὁ τοιοῦτοσ οὐδὲν μᾶλλον εἰσ ἀναγκαίουσ ἢ μὴ ἀναγκαίουσ ἡδονὰσ ἀναλίσκων καὶ χρήματα καὶ πόνουσ καὶ διατριβάσ·

θορύβου παρελθόντοσ μέρη τε καταδέξηται τῶν ἐκπεσόντων καὶ τοῖσ ἐπεισελθοῦσι μὴ ὅλον ἑαυτὸν ἐνδῷ, εἰσ ἴσον δή τι καταστήσασ τὰσ ἡδονὰσ διάγει, τῇ παραπιπτούσῃ ἀεὶ ὥσπερ λαχούσῃ τὴν ἑαυτοῦ ἀρχὴν παραδιδοὺσ ἑώσ ἂν πληρωθῇ, καὶ αὖθισ ἄλλῃ, οὐδεμίαν ἀτιμάζων ἀλλ’ ἐξ ἴσου τρέφων.

πάνυ μὲν οὖν.

καὶ λόγον γε, ἦν δ’ ἐγώ, ἀληθῆ οὐ προσδεχόμενοσ οὐδὲ παριεὶσ εἰσ τὸ φρούριον, ἐάν τισ λέγῃ ὡσ αἱ μέν εἰσι τῶν καλῶν τε καὶ ἀγαθῶν ἐπιθυμιῶν ἡδοναί, αἱ δὲ τῶν πονηρῶν, καὶ τὰσ μὲν χρὴ ἐπιτηδεύειν καὶ τιμᾶν, τὰσ δὲ κολάζειν τε καὶ δουλοῦσθαι·

ἀλλ’ ἐν πᾶσι τούτοισ ἀνανεύει τε καὶ ὁμοίασ φησὶν ἁπάσασ εἶναι καὶ τιμητέασ ἐξ ἴσου.

σφόδρα γάρ, ἔφη, οὕτω διακείμενοσ τοῦτο δρᾷ.

οὐκοῦν, ἦν δ’ ἐγώ, καὶ διαζῇ τὸ καθ’ ἡμέραν οὕτω χαριζόμενοσ τῇ προσπιπτούσῃ ἐπιθυμίᾳ, τοτὲ μὲν μεθύων καὶ καταυλούμενοσ, αὖθισ δὲ ὑδροποτῶν καὶ κατισχναινόμενοσ, τοτὲ δ’ αὖ γυμναζόμενοσ, ἔστιν δ’ ὅτε ἀργῶν καὶ πάντων ἀμελῶν, τοτὲ δ’ ὡσ ἐν φιλοσοφίᾳ διατρίβων.

πολλάκισ δὲ πολιτεύεται, καὶ ἀναπηδῶν ὅτι ἂν τύχῃ λέγει τε καὶ πράττει·

κἄν ποτέ τινασ πολεμικοὺσ ζηλώσῃ, ταύτῃ φέρεται, ἢ χρηματιστικούσ, ἐπὶ τοῦτ’ αὖ. καὶ οὔτε τισ τάξισ οὔτε ἀνάγκη ἔπεστιν αὐτοῦ τῷ βίῳ, ἀλλ’ ἡδύν τε δὴ καὶ ἐλευθέριον καὶ μακάριον καλῶν τὸν βίον τοῦτον χρῆται αὐτῷ διὰ παντόσ. παντάπασιν, ἦ δ’ ὅσ, διελήλυθασ βίον ἰσονομικοῦ τινοσ ἀνδρόσ.

οἶμαι δέ γε, ἦν δ’ ἐγώ, καὶ παντοδαπόν τε καὶ πλείστων ἠθῶν μεστόν, καὶ τὸν καλόν τε καὶ ποικίλον, ὥσπερ ἐκείνην τὴν πόλιν, τοῦτον τὸν ἄνδρα εἶναι·

ὃν πολλοὶ ἂν καὶ πολλαὶ ζηλώσειαν τοῦ βίου, παραδείγματα πολιτειῶν τε καὶ τρόπων πλεῖστα ἐν αὐτῷ ἔχοντα. οὗτοσ γάρ, ἔφη, ἔστιν.

τί οὖν;

τετάχθω ἡμῖν κατὰ δημοκρατίαν ὁ τοιοῦτοσ ἀνήρ, ὡσ δημοκρατικὸσ ὀρθῶσ ἂν προσαγορευόμενοσ; τετάχθω, ἔφη.

ἡ καλλίστη δή, ἦν δ’ ἐγώ, πολιτεία τε καὶ ὁ κάλλιστοσ ἀνὴρ λοιπὰ ἂν ἡμῖν εἰή διελθεῖν, τυραννίσ τε καὶ τύραννοσ.

κομιδῇ γ’, ἔφη.

φέρε δή, τίσ τρόποσ τυραννίδοσ, ὦ φίλε ἑταῖρε, γίγνεται;

ὅτι μὲν γὰρ ἐκ δημοκρατίασ μεταβάλλει σχεδὸν δῆλον. δῆλον.

γίγνεται καὶ ἐκ δημοκρατίασ τυραννίσ;

πῶσ;

ὃ προύθεντο, ἦν δ’ ἐγώ, ἀγαθόν, καὶ δι’ ὃ ἡ ὀλιγαρχία καθίστατο ‐ τοῦτο δ’ ἦν ὑπερπλοῦτοσ·

ἦ γάρ; ναί.

ἡ πλούτου τοίνυν ἀπληστία καὶ ἡ τῶν ἄλλων ἀμέλεια διὰ χρηματισμὸν αὐτὴν ἀπώλλυ.

ἀληθῆ, ἔφη.

ἆρ’ οὖν καὶ ὃ δημοκρατία ὁρίζεται ἀγαθόν, ἡ τούτου ἀπληστία καὶ ταύτην καταλύει;

λέγεισ δ’ αὐτὴν τί ὁρίζεσθαι;

τὴν ἐλευθερίαν, εἶπον.

πόλει ἀκούσαισ ἂν ὡσ ἔχει τε κάλλιστον καὶ διὰ ταῦτα ἐν μόνῃ ταύτῃ ἄξιον οἰκεῖν ὅστισ φύσει ἐλεύθεροσ.

λέγεται γὰρ δή, ἔφη, καὶ πολὺ τοῦτο τὸ ῥῆμα.

ἆρ’ οὖν, ἦν δ’ ἐγώ, ὅπερ ᾖα νυνδὴ ἐρῶν, ἡ τοῦ τοιούτου ἀπληστία καὶ ἡ τῶν ἄλλων ἀμέλεια καὶ ταύτην τὴν πολιτείαν μεθίστησίν τε καὶ παρασκευάζει τυραννίδοσ δεηθῆναι;

πῶσ;

ἔφη. κακῶν οἰνοχόων προστατούντων τύχῃ, καὶ πορρωτέρω τοῦ δέοντοσ ἀκράτου αὐτῆσ μεθυσθῇ, τοὺσ ἄρχοντασ δή, ἂν μὴ πάνυ πρᾷοι ὦσι καὶ πολλὴν παρέχωσι τὴν ἐλευθερίαν, κολάζει αἰτιωμένη ὡσ μιαρούσ τε καὶ ὀλιγαρχικούσ.

δρῶσιν γάρ, ἔφη, τοῦτο.

τοὺσ δέ γε, εἶπον, τῶν ἀρχόντων κατηκόουσ προπηλακίζει ὡσ ἐθελοδούλουσ τε καὶ οὐδὲν ὄντασ, τοὺσ δὲ ἄρχοντασ μὲν ἀρχομένοισ, ἀρχομένουσ δὲ ἄρχουσιν ὁμοίουσ ἰδίᾳ τε καὶ δημοσίᾳ ἐπαινεῖ τε καὶ τιμᾷ.

πόλει ἐπὶ πᾶν τὸ τῆσ ἐλευθερίασ ἰέναι;

πῶσ γὰρ οὔ;

καὶ καταδύεσθαί γε, ἦν δ’ ἐγώ, ὦ φίλε, εἴσ τε τὰσ ἰδίασ οἰκίασ καὶ τελευτᾶν μέχρι τῶν θηρίων τὴν ἀναρχίαν ἐμφυομένην.

πῶσ, ἦ δ’ ὅσ, τὸ τοιοῦτον λέγομεν;

οἱο͂ν, ἔφην, πατέρα μὲν ἐθίζεσθαι παιδὶ ὅμοιον γίγνεσθαι καὶ φοβεῖσθαι τοὺσ ὑεῖσ, ὑὸν δὲ πατρί, καὶ μήτε αἰσχύνεσθαι μήτε δεδιέναι τοὺσ γονέασ, ἵνα δὴ ἐλεύθεροσ ᾖ·

ἀστῷ καὶ ἀστὸν μετοίκῳ ἐξισοῦσθαι, καὶ ξένον ὡσαύτωσ.

γίγνεται γὰρ οὕτωσ, ἔφη.

ταῦτά τε, ἦν δ’ ἐγώ, καὶ σμικρὰ τοιάδε ἄλλα γίγνεται·

διδάσκαλόσ τε ἐν τῷ τοιούτῳ φοιτητὰσ φοβεῖται καὶ θωπεύει, φοιτηταί τε διδασκάλων ὀλιγωροῦσιν, οὕτω δὲ καὶ παιδαγωγῶν· ἐμπίμπλανται, μιμούμενοι τοὺσ νέουσ, ἵνα δὴ μὴ δοκῶσιν ἀηδεῖσ εἶναι μηδὲ δεσποτικοί.

πάνυ μὲν οὖν, ἔφη.

τὸ δέ γε, ἦν δ’ ἐγώ, ἔσχατον, ὦ φίλε, τῆσ ἐλευθερίασ τοῦ πλήθουσ, ὅσον γίγνεται ἐν τῇ τοιαύτῃ πόλει, ὅταν δὴ οἱ ἐωνημένοι καὶ αἱ ἐωνημέναι μηδὲν ἧττον ἐλεύθεροι ὦσι τῶν πριαμένων.

ἐν γυναιξὶ δὲ πρὸσ ἄνδρασ καὶ ἀνδράσι πρὸσ γυναῖκασ ὅση ἡ ἰσονομία καὶ ἐλευθερία γίγνεται, ὀλίγου ἐπελαθόμεθ’ εἰπεῖν. οὐκοῦν κατ’ Αἰσχύλον, ἔφη, "ἐροῦμεν ὅτι νῦν ἦλθ’ ἐπὶ στόμα;

πάνυ γε, εἶπον·

καὶ ἔγωγε οὕτω λέγω· τὸ μὲν γὰρ τῶν θηρίων τῶν ὑπὸ τοῖσ ἀνθρώποισ ὅσῳ ἐλευθερώτερά ἐστιν ἐνταῦθα ἢ ἐν ἄλλῃ, οὐκ ἄν τισ πείθοιτο ἄπειροσ. μεστὰ ἐλευθερίασ γίγνεται.

τὸ ἐμόν γ’, ἔφη, ἐμοὶ λέγεισ ὄναρ·

αὐτὸσ γὰρ εἰσ ἀγρὸν πορευόμενοσ θαμὰ αὐτὸ πάσχω. τὸ δὲ δὴ κεφάλαιον, ἦν δ’ ἐγώ, πάντων τούτων συνηθροισμένων, ἐννοεῖσ ὡσ ἁπαλὴν τὴν ψυχὴν τῶν πολιτῶν ποιεῖ, ὥστε κἂν ὁτιοῦν δουλείασ τισ προσφέρηται, ἀγανακτεῖν καὶ μὴ ἀνέχεσθαι;

μηδεὶσ αὐτοῖσ ᾖ δεσπότησ.

καὶ μάλ’, ἔφη, οἶδα.

αὕτη μὲν τοίνυν, ἦν δ’ ἐγώ, ὦ φίλε, ἡ ἀρχὴ οὑτωσὶ καλὴ καὶ νεανική, ὅθεν τυραννὶσ φύεται, ὡσ ἐμοὶ δοκεῖ.

νεανικὴ δῆτα, ἔφη·

ἀλλὰ τί τὸ μετὰ τοῦτο; ταὐτόν, ἦν δ’ ἐγώ, ὅπερ ἐν τῇ ὀλιγαρχίᾳ νόσημα ἐγγενόμενον ἀπώλεσεν αὐτήν, τοῦτο καὶ ἐν ταύτῃ πλέον τε καὶ ἰσχυρότερον ἐκ τῆσ ἐξουσίασ ἐγγενόμενον καταδουλοῦται δημοκρατίαν.

φυτοῖσ καὶ ἐν σώμασιν, καὶ δὴ καὶ ἐν πολιτείαισ οὐχ ἥκιστα.

εἰκόσ, ἔφη.

ἡ γὰρ ἄγαν ἐλευθερία ἐοίκεν οὐκ εἰσ ἄλλο τι ἢ εἰσ ἄγαν δουλείαν μεταβάλλειν καὶ ἰδιώτῃ καὶ πόλει.

εἰκὸσ γάρ.

εἰκότωσ τοίνυν, εἶπον, οὐκ ἐξ ἄλλησ πολιτείασ τυραννὶσ καθίσταται ἢ ἐκ δημοκρατίασ, ἐξ οἶμαι τῆσ ἀκροτάτησ ἐλευθερίασ δουλεία πλείστη τε καὶ ἀγριωτάτη.

ἔχει γάρ, ἔφη, λόγον.

νόσημα ἐν ὀλιγαρχίᾳ τε φυόμενον ταὐτὸν καὶ ἐν δημοκρατίᾳ δουλοῦται αὐτήν.

ἀληθῆ, ἔφη, λέγεισ.

ἐκεῖνο τοίνυν, ἔφην, ἔλεγον τὸ τῶν ἀργῶν τε καὶ δαπανηρῶν ἀνδρῶν γένοσ, τὸ μὲν ἀνδρειότατον ἡγούμενον αὐτῶν, τὸ δ’ ἀνανδρότερον ἑπόμενον·

οὓσ δὴ ἀφομοιοῦμεν κηφῆσι, τοὺσ μὲν κέντρα ἔχουσι, τοὺσ δὲ ἀκέντροισ. καὶ ὀρθῶσ γ’, ἔφη.

τούτω τοίνυν, ἦν δ’ ἐγώ, ταράττετον ἐν πάσῃ πολιτείᾳ ἐγγιγνομένω, οἱο͂ν περὶ σῶμα φλέγμα τε καὶ χολή·

δεῖ τὸν ἀγαθὸν ἰατρόν τε καὶ νομοθέτην πόλεωσ μὴ ἧττον ἢ σοφὸν μελιττουργὸν πόρρωθεν εὐλαβεῖσθαι, μάλιστα μὲν ὅπωσ μὴ ἐγγενήσεσθον, ἂν δὲ ἐγγένησθον, ὅπωσ ὅτι τάχιστα σὺν αὐτοῖσι τοῖσ κηρίοισ ἐκτετμήσεσθον.

ναὶ μὰ Δία, ἦ δ’ ὅσ, παντάπασί γε.

ὧδε τοίνυν, ἦν δ’ ἐγώ, λάβωμεν, ἵν’ εὐκρινέστερον ἴδωμεν ὃ βουλόμεθα.

πῶσ;

τριχῇ διαστησώμεθα τῷ λόγῳ δημοκρατουμένην πόλιν, ὥσπερ οὖν καὶ ἔχει.

ἓν μὲν γάρ που τὸ τοιοῦτον γένοσ ἐν αὐτῇ ἐμφύεται δι’ ἐξουσίαν οὐκ ἔλαττον ἢ ἐν τῇ ὀλιγαρχουμένῃ.

ἔστιν οὕτω.

πολὺ δέ γε δριμύτερον ἐν ταύτῃ ἢ ἐν ἐκείνῃ.

πῶσ;

ἐκεῖ μὲν διὰ τὸ μὴ ἔντιμον εἶναι, ἀλλ’ ἀπελαύνεσθαι τῶν ἀρχῶν, ἀγύμναστον καὶ οὐκ ἐρρωμένον γίγνεται·

ἄλλα λέγοντοσ, ὥστε πάντα ὑπὸ τοῦ τοιούτου διοικεῖται ἐν τῇ τοιαύτῃ πολιτείᾳ χωρίσ τινων ὀλίγων.

μάλα γε, ἦ δ’ ὅσ.

ἄλλο τοίνυν τοιόνδε ἀεὶ ἀποκρίνεται ἐκ τοῦ πλήθουσ.

τὸ ποῖον;

χρηματιζομένων που πάντων, οἱ κοσμιώτατοι φύσει ὡσ τὸ πολὺ πλουσιώτατοι γίγνονται.

εἰκόσ.

πλεῖστον δὴ οἶμαι τοῖσ κηφῆσι μέλι καὶ εὐπορώτατον ἐντεῦθεν βλίττει.

πῶσ γὰρ ἄν, ἔφη, παρά γε τῶν σμικρὰ ἐχόντων τισ βλίσειεν;

πλούσιοι δὴ οἶμαι οἱ τοιοῦτοι καλοῦνται κηφήνων βοτάνη.

σχεδόν τι, ἔφη.

δῆμοσ δ’ ἂν εἰή τρίτον γένοσ, ὅσοι αὐτουργοί τε καὶ ἀπράγμονεσ, οὐ πάνυ πολλὰ κεκτημένοι·

ὃ δὴ πλεῖστόν τε καὶ κυριώτατον ἐν δημοκρατίᾳ ὅτανπερ ἁθροισθῇ. ἔστιν γάρ, ἔφη·

ἀλλ’ οὐ θαμὰ ἐθέλει ποιεῖν τοῦτο, ἐὰν μὴ μέλιτόσ τι μεταλαμβάνῃ. οὐκοῦν μεταλαμβάνει, ἦν δ’ ἐγώ, ἀεί, καθ’ ὅσον δύνανται οἱ προεστῶτεσ, τοὺσ ἔχοντασ τὴν οὐσίαν ἀφαιρούμενοι, διανέμοντεσ τῷ δήμῳ, τὸ πλεῖστον αὐτοὶ ἔχειν.

μεταλαμβάνει γὰρ οὖν, ἦ δ’ ὅσ, οὕτωσ.

ἀναγκάζονται δὴ οἶμαι ἀμύνεσθαι, λέγοντέσ τε ἐν τῷ δήμῳ καὶ πράττοντεσ ὅπῃ δύνανται, οὗτοι ὧν ἀφαιροῦνται.

πῶσ γὰρ οὔ;

αἰτίαν δὴ ἔσχον ὑπὸ τῶν ἑτέρων, κἂν μὴ ἐπιθυμῶσι νεωτερίζειν, ὡσ ἐπιβουλεύουσι τῷ δήμῳ καί εἰσιν ὀλιγαρχικοί.

τί μήν;

διαβαλλόντων, ἐπιχειροῦντα σφᾶσ ἀδικεῖν, τότ’ ἤδη, εἴτε βούλονται εἴτε μή, ὡσ ἀληθῶσ ὀλιγαρχικοὶ γίγνονται, οὐχ ἑκόντεσ, ἀλλὰ καὶ τοῦτο τὸ κακὸν ἐκεῖνοσ ὁ κηφὴν ἐντίκτει κεντῶν αὐτούσ.

κομιδῇ μὲν οὖν.

εἰσαγγελίαι δὴ καὶ κρίσεισ καὶ ἀγῶνεσ περὶ ἀλλήλων γίγνονται.

καὶ μάλα.

οὐκοῦν ἕνα τινὰ ἀεὶ δῆμοσ εἰώθεν διαφερόντωσ προί̈στασθαι ἑαυτοῦ, καὶ τοῦτον τρέφειν τε καὶ αὔξειν μέγαν;

εἰώθε γάρ.

τοῦτο μὲν ἄρα, ἦν δ’ ἐγώ, δῆλον, ὅτι, ὅτανπερ φύηται τύραννοσ, ἐκ προστατικῆσ ῥίζησ καὶ οὐκ ἄλλοθεν ἐκβλαστάνει.

καὶ μάλα δῆλον.

τίσ ἀρχὴ οὖν μεταβολῆσ ἐκ προστάτου ἐπὶ τύραννον;

ἢ δῆλον ὅτι ἐπειδὰν ταὐτὸν ἄρξηται δρᾶν ὁ προστάτησ τῷ ἐν τῷ μύθῳ ὃσ περὶ τὸ ἐν Ἀρκαδίᾳ τὸ τοῦ Διὸσ τοῦ Λυκαίου ἱερὸν λέγεται; τίσ;

ἔφη. ὡσ ἄρα ὁ γευσάμενοσ τοῦ ἀνθρωπίνου σπλάγχνου, ἐν ἄλλοισ ἄλλων ἱερείων ἑνὸσ ἐγκατατετμημένου, ἀνάγκη δὴ τούτῳ λύκῳ γενέσθαι.

ἢ οὐκ ἀκήκοασ τὸν λόγον;

ἔγωγε.

ἀποκτεινύῃ καὶ ὑποσημαίνῃ χρεῶν τε ἀποκοπὰσ καὶ γῆσ ἀναδασμόν, ἆρα τῷ τοιούτῳ ἀνάγκη δὴ τὸ μετὰ τοῦτο καὶ εἵμαρται ἢ ἀπολωλέναι ὑπὸ τῶν ἐχθρῶν ἢ τυραννεῖν καὶ λύκῳ ἐξ ἀνθρώπου γενέσθαι;

πολλὴ ἀνάγκη, ἔφη.

οὗτοσ δή, ἔφην, ὁ στασιάζων γίγνεται πρὸσ τοὺσ ἔχοντασ τὰσ οὐσίασ.

οὗτοσ.

ἆρ’ οὖν ἐκπεσὼν μὲν καὶ κατελθὼν βίᾳ τῶν ἐχθρῶν τύραννοσ ἀπειργασμένοσ κατέρχεται;

δῆλον.

ἐὰν δὲ ἀδύνατοι ἐκβάλλειν αὐτὸν ὦσιν ἢ ἀποκτεῖναι διαβάλλοντεσ τῇ πόλει, βιαίῳ δὴ θανάτῳ ἐπιβουλεύουσιν ἀποκτεινύναι λάθρᾳ.

φιλεῖ γοῦν, ἦ δ’ ὅσ, οὕτω γίγνεσθαι.

τὸ δὴ τυραννικὸν αἴτημα τὸ πολυθρύλητον ἐπὶ τούτῳ πάντεσ οἱ εἰσ τοῦτο προβεβηκότεσ ἐξευρίσκουσιν, αἰτεῖν τὸν δῆμον φύλακάσ τινασ τοῦ σώματοσ, ἵνα σῶσ αὐτοῖσ ᾖ ὁ τοῦ δήμου βοηθόσ.

καὶ μάλ’, ἔφη.

διδόασι δὴ οἶμαι δείσαντεσ μὲν ὑπὲρ ἐκείνου, θαρρήσαντεσ δὲ ὑπὲρ ἑαυτῶν.

καὶ μάλα.

οὐκοῦν τοῦτο ὅταν ἴδῃ ἀνὴρ χρήματα ἔχων καὶ μετὰ τῶν χρημάτων αἰτίαν μισόδημοσ εἶναι, τότε δὴ οὗτοσ, ὦ ἑταῖρε, κατὰ τὸν Κροίσῳ γενόμενον χρησμὸν ‐ .

. . πολυψήφιδα παρ’ Ἕρμονφεύγει, οὐδὲ μένει, οὐδ’ αἰδεῖται κακὸσ εἶναι. οὐ γὰρ ἄν, ἔφη, δεύτερον αὖθισ αἰδεσθείη.

ὁ δέ γε οἶμαι, ἦν δ’ ἐγώ, καταληφθεὶσ θανάτῳ δίδοται.

ἀνάγκη.

μεγαλωστὶ οὐ κεῖται, ἀλλὰ καταβαλὼν ἄλλουσ πολλοὺσ ἕστηκεν ἐν τῷ δίφρῳ τῆσ πόλεωσ, τύραννοσ ἀντὶ προστάτου ἀποτετελεσμένοσ.

τί δ’ οὐ μέλλει;

ἔφη. διέλθωμεν δὴ τὴν εὐδαιμονίαν, ἦν δ’ ἐγώ, τοῦ τε ἀνδρὸσ καὶ τῆσ πόλεωσ, ἐν ᾗ ἂν ὁ τοιοῦτοσ βροτὸσ ἐγγένηται;

πάνυ μὲν οὖν, ἔφη, διέλθωμεν.

οὔτε τύραννόσ φησιν εἶναι ὑπισχνεῖταί τε πολλὰ καὶ ἰδίᾳ καὶ δημοσίᾳ, χρεῶν τε ἠλευθέρωσε καὶ γῆν διένειμε δήμῳ τε καὶ τοῖσ περὶ ἑαυτὸν καὶ πᾶσιν ἵλεώσ τε καὶ πρᾷοσ εἶναι προσποιεῖται;

ἀνάγκη, ἔφη.

ὅταν δέ γε οἶμαι πρὸσ τοὺσ ἔξω ἐχθροὺσ τοῖσ μὲν καταλλαγῇ, τοὺσ δὲ καὶ διαφθείρῃ, καὶ ἡσυχία ἐκείνων γένηται, πρῶτον μὲν πολέμουσ τινὰσ ἀεὶ κινεῖ, ἵν’ ἐν χρείᾳ ἡγεμόνοσ ὁ δῆμοσ ᾖ.

εἰκόσ γε.

οὐκοῦν καὶ ἵνα χρήματα εἰσφέροντεσ πένητεσ γιγνόμενοι πρὸσ τῷ καθ’ ἡμέραν ἀναγκάζωνται εἶναι καὶ ἧττον αὐτῷ ἐπιβουλεύωσι;

δῆλον.

καὶ ἄν γέ τινασ οἶμαι ὑποπτεύῃ ἐλεύθερα φρονήματα ἔχοντασ μὴ ἐπιτρέψειν αὐτῷ ἄρχειν, ὅπωσ ἂν τούτουσ μετὰ προφάσεωσ ἀπολλύῃ ἐνδοὺσ τοῖσ πολεμίοισ;

τούτων πάντων ἕνεκα τυράννῳ ἀεὶ ἀνάγκη πόλεμον ταράττειν; ἀνάγκη.

πολίταισ;

πῶσ γὰρ οὔ;

οὐκοῦν καί τινασ τῶν συγκαταστησάντων καὶ ἐν δυνάμει ὄντων παρρησιάζεσθαι καὶ πρὸσ αὐτὸν καὶ πρὸσ ἀλλήλουσ, ἐπιπλήττοντασ τοῖσ γιγνομένοισ, οἳ ἂν τυγχάνωσιν ἀνδρικώτατοι ὄντεσ;

εἰκόσ γε.

ὑπεξαιρεῖν δὴ τούτουσ πάντασ δεῖ τὸν τύραννον, εἰ μέλλει ἄρξειν, ἑώσ ἂν μήτε φίλων μήτ’ ἐχθρῶν λίπῃ μηδένα ὅτου τι ὄφελοσ.

δῆλον.

ὀξέωσ ἄρα δεῖ ὁρᾶν αὐτὸν τίσ ἀνδρεῖοσ, τίσ μεγαλόφρων, τίσ φρόνιμοσ, τίσ πλούσιοσ·

καὶ οὕτωσ εὐδαίμων ἐστίν, ὥστε τούτοισ ἅπασιν ἀνάγκη αὐτῷ, εἴτε βούλεται εἴτε μή, πολεμίῳ εἶναι καὶ ἐπιβουλεύειν, ἑώσ ἂν καθήρῃ τὴν πόλιν.

καλόν γε, ἔφη, καθαρμόν.

ναί, ἦν δ’ ἐγώ, τὸν ἐναντίον ἢ οἱ ἰατροὶ τὰ σώματα·

οἱ μὲν γὰρ τὸ χείριστον ἀφαιροῦντεσ λείπουσι τὸ βέλτιστον, ὁ δὲ τοὐναντίον. ὡσ ἐοίκε γάρ, αὐτῷ, ἔφη, ἀνάγκη, εἴπερ ἄρξει.

ἐν μακαρίᾳ ἄρα, εἶπον ἐγώ, ἀνάγκῃ δέδεται, ἣ προστάττει αὐτῷ ἢ μετὰ φαύλων τῶν πολλῶν οἰκεῖν, καὶ ὑπὸ τούτων μισούμενον, ἢ μὴ ζῆν.

ἐν τοιαύτῃ, ἦ δ’ ὅσ.

ἆρ’ οὖν οὐχὶ ὅσῳ ἂν μᾶλλον τοῖσ πολίταισ ἀπεχθάνηται ταῦτα δρῶν, τοσούτῳ πλειόνων καὶ πιστοτέρων δορυφόρων δεήσεται;

πῶσ γὰρ οὔ;

τίνεσ οὖν οἱ πιστοί;

καὶ πόθεν αὐτοὺσ μεταπέμψεται; αὐτόματοι, ἔφη, πολλοὶ ἥξουσι πετόμενοι, ἐὰν τὸν μισθὸν διδῷ.

λέγειν ξενικούσ τε καὶ παντοδαπούσ.

ἀληθῆ γάρ, ἔφη, δοκῶ σοι.

τίσ δὲ αὐτόθεν;

πῶσ;

τοὺσ δούλουσ ἀφελόμενοσ τοὺσ πολίτασ, ἐλευθερώσασ, τῶν περὶ ἑαυτὸν δορυφόρων ποιήσασθαι.

σφόδρα γ’, ἔφη·

ἐπεί τοι καὶ πιστότατοι αὐτῷ οὗτοί εἰσιν. φίλοισ τε καὶ πιστοῖσ ἀνδράσι χρῆται, τοὺσ προτέρουσ ἐκείνουσ ἀπολέσασ.

ἀλλὰ μήν, ἔφη, τοιούτοισ γε χρῆται.

καὶ θαυμάζουσι δή, εἶπον, οὗτοι οἱ ἑταῖροι αὐτὸν καὶ σύνεισιν οἱ νέοι πολῖται, οἱ δ’ ἐπιεικεῖσ μισοῦσί τε καὶ φεύγουσι;

τί δ’ οὐ μέλλουσιν;

οὐκ ἐτόσ, ἦν δ’ ἐγώ, ἥ τε τραγῳδία ὅλωσ σοφὸν δοκεῖ εἶναι καὶ ὁ Εὐριπίδησ διαφέρων ἐν αὐτῇ.

τί δή;

ἄρα "σοφοὶ τύραννοί" εἰσι "τῶν σοφῶν συνουσίᾳ.

" καὶ ἔλεγε δῆλον ὅτι τούτουσ εἶναι τοὺσ σοφοὺσ οἷσ σύνεστιν. καὶ ὡσ ἰσόθεόν γ’, ἔφη, τὴν τυραννίδα ἐγκωμιάζει, καὶ ἕτερα πολλά, καὶ οὗτοσ καὶ οἱ ἄλλοι ποιηταί.

τοιγάρτοι, ἔφην, ἅτε σοφοὶ ὄντεσ οἱ τῆσ τραγῳδίασ ποιηταὶ συγγιγνώσκουσιν ἡμῖν τε καὶ ἐκείνοισ ὅσοι ἡμῶν ἐγγὺσ πολιτεύονται, ὅτι αὐτοὺσ εἰσ τὴν πολιτείαν οὐ παραδεξόμεθα ἅτε τυραννίδοσ ὑμνητάσ.

κομψοί.

εἰσ δέ γε οἶμαι τὰσ ἄλλασ περιιόντεσ πόλεισ, συλλέγοντεσ τοὺσ ὄχλουσ, καλὰσ φωνὰσ καὶ μεγάλασ καὶ πιθανὰσ μισθωσάμενοι, εἰσ τυραννίδασ τε καὶ δημοκρατίασ ἕλκουσι τὰσ πολιτείασ.

μάλα γε.

οὐκοῦν καὶ προσέτι τούτων μισθοὺσ λαμβάνουσι καὶ τιμῶνται, μάλιστα μέν, ὥσπερ τὸ εἰκόσ, ὑπὸ τυράννων, δεύτερον δὲ ὑπὸ δημοκρατίασ·

τὸ ἄναντεσ τῶν πολιτειῶν, μᾶλλον ἀπαγορεύει αὐτῶν ἡ τιμή, ὥσπερ ὑπὸ ἄσθματοσ ἀδυνατοῦσα πορεύεσθαι.

πάνυ μὲν οὖν.

ἀλλὰ δή, εἶπον, ἐνταῦθα μὲν ἐξέβημεν·

λέγωμεν δὲ πάλιν ἐκεῖνο τὸ τοῦ τυράννου στρατόπεδον, τὸ καλόν τε καὶ πολὺ καὶ ποικίλον καὶ οὐδέποτε ταὐτόν, πόθεν θρέψεται. δῆλον, ἔφη, ὅτι, ἐάν τε ἱερὰ χρήματα ᾖ ἐν τῇ πόλει, ταῦτα ἀναλώσει, ὅποι ποτὲ ἂν ἀεὶ ἐξαρκῇ τὰ τῶν ἀποδομένων, ἐλάττουσ εἰσφορὰσ ἀναγκάζων τὸν δῆμον εἰσφέρειν.

τί δ’ ὅταν δὴ ταῦτα ἐπιλίπῃ;

δῆλον, ἔφη, ὅτι ἐκ τῶν πατρῴων θρέψεται αὐτόσ τε καὶ οἱ συμπόται τε καὶ ἑταῖροι καὶ ἑταῖραι.

μανθάνω, ἦν δ’ ἐγώ·

ὅτι ὁ δῆμοσ ὁ γεννήσασ τὸν τύραννον θρέψει αὐτόν τε καὶ ἑταίρουσ. πολλὴ αὐτῷ, ἔφη, ἀνάγκη.

πῶσ δὲ λέγεισ;

εἶπον· ἐγέννησέν τε καὶ κατέστησεν, ἵνα, ἐπειδὴ μέγασ γένοιτο, τότε αὐτὸσ δουλεύων τοῖσ αὑτοῦ δούλοισ τρέφοι ἐκεῖνόν τε καὶ τοὺσ δούλουσ μετὰ συγκλύδων ἄλλων, ἀλλ’ ἵνα ἀπὸ τῶν πλουσίων τε καὶ καλῶν κἀγαθῶν λεγομένων ἐν τῇ πόλει ἐλευθερωθείη ἐκείνου προστάντοσ, καὶ νῦν κελεύει ἀπιέναι ἐκ τῆσ πόλεωσ αὐτόν τε καὶ τοὺσ ἑταίρουσ, ὥσπερ πατὴρ ὑὸν ἐξ οἰκίασ μετὰ ὀχληρῶν συμποτῶν ἐξελαύνων;

θρέμμα γεννῶν ἠσπάζετό τε καὶ ηὖξεν, καὶ ὅτι ἀσθενέστεροσ ὢν ἰσχυροτέρουσ ἐξελαύνει.

πῶσ, ἦν δ’ ἐγώ, λέγεισ;

τολμήσει τὸν πατέρα βιάζεσθαι, κἂν μὴ πείθηται, τύπτειν ὁ τύραννοσ; ναί, ἔφη, ἀφελόμενόσ γε τὰ ὅπλα.

δουλείασ ἐλευθέρων εἰσ πῦρ δούλων δεσποτείασ ἂν ἐμπεπτωκὼσ εἰή, ἀντὶ τῆσ πολλῆσ ἐκείνησ καὶ ἀκαίρου ἐλευθερίασ τὴν χαλεπωτάτην τε καὶ πικροτάτην δούλων δουλείαν μεταμπισχόμενοσ.

καὶ μάλα, ἔφη, ταῦτα οὕτω γίγνεται.

τί οὖν;

εἶπον· οὐκ ἐμμελῶσ ἡμῖν εἰρήσεται, ἐὰν φῶμεν ἱκανῶσ διεληλυθέναι ὡσ μεταβαίνει τυραννὶσ ἐκ δημοκρατίασ, γενομένη τε οἱά ἐστίν; πάνυ μὲν οὖν ἱκανῶσ, ἔφη.

상위

Plato (플라톤)

목록

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION