헬라어 문장 검색 - Δεμοστ́Σπεεξηε

(데모스테네스, Speeches 21-30, Κατὰ Ἀριστογείτονοσ Α)

πάλαι καθήμενοσ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, καὶ κατηγοροῦντοσ ἀκούων, ὥσπερ ὑμεῖσ, Λυκούργου, τὰ μὲν ἄλλα καλῶσ αὐτὸν ἡγούμην λέγειν, ἓν δὲ τεθαύμακα ὁρῶν ὑπερδιατεινόμενον, εἰ ἀγνοεῖ τοῦθ’ ὅτι οὔτε παρὰ τοὺσ ὑφ’ ἑαυτοῦ λόγουσ εἰρημένουσ οὔτε παρὰ τοὺσ ὑπ’ ἐμοῦ μέλλοντασ ῥηθήσεσθαι τὰ τουτουὶ τοῦ ἀγῶνόσ ἐστιν δίκαι’ ἰσχυρά, ἀλλ’ ὡσ ἂν ἕκαστοσ ὑμῶν ἔχῃ πρὸσ τὸ δυσχεραίνειν ἢ προσίεσθαι πονηρίαν. καὶ ἔγωγ’ ὑπολαμβάνω τὴν μὲν κατηγορίαν καὶ τὸ τῶν λόγων πλῆθοσ ἔθουσ ἕνεκα καὶ τῆσ ὑμετέρασ ἀκροάσεωσ δεῖν ποιήσασθαι, κεκρίσθαι δὲ τοῦτο τὸ πρᾶγμα πάλαι ὑπὸ τῆσ ἑκάστου φύσεωσ οἴκοθεν, καὶ νυνὶ εἰ μέν εἰσιν ὑμῶν οἱ πλείουσ οἱοῖ τοὺσ πονηροὺσ φιλεῖν καὶ σῴζειν, μάτην ἐρραψῳδηκότασ ἡμᾶσ ἔσεσθαι, εἰ δ’ οἱοῖ μισεῖν, δίκην, ἐὰν θεὸσ θέλῃ, τοῦτον δώσειν.

πολλῶν δὲ λόγων εἰρημένων καὶ πάντων καλῶσ, οὐκ ὀκνήσω πρὸσ ὑμᾶσ εἰπεῖν ἅ γ’ ἐμοὶ φαίνεται.

ἐμοὶ γὰρ οὐδ’ ὁτιοῦν ἐοικέναι δοκεῖ τοῖσ ἄλλοισ ὁ παρὼν ἀγών. σκοπεῖτε δ’ οὑτωσί. πρὸσ ἅπαντ’ ἔρχονται τὰ δικαστήρια οἱ μὲν δικασταὶ παρὰ τοῦ κατηγόρου καὶ τοῦ φεύγοντοσ τὸ πρᾶγμα μαθησόμενοι περὶ οὗ δεήσει τὴν ψῆφον ἐνεγκεῖν αὐτούσ, οἱ δ’ ἀντίδικοι μεθ’ ἑαυτοῦ δείξων ἑκάτεροσ ὄντα τὰ τῶν νόμων δίκαια. τὰ δὲ τούτου τοῦ ἀγῶνοσ πῶσ ἔχει;

οἱ μὲν δικάσοντεσ ὑμεῖσ ἥκετε μᾶλλον ἡμῶν τῶν κατηγόρων εἰδότεσ καὶ ὀφείλοντα τῷ δημοσίῳ τοῦτον καὶ ἐγγεγραμμένον ἐν ἀκροπόλει καὶ οὐκ ἐξὸν αὐτῷ λέγειν· ὥσθ’ ἕκαστον ὑμῶν κατηγόρου τάξιν ἔχειν καὶ τὸ πρᾶγμ’ εἰδέναι, μὴ μαθεῖν δεῖσθαι. ὁ δὲ κρινόμενοσ τῶν μὲν εἰσ σωτηρίαν φερόντων ἀλλ’ οὐδ’ ὁτιοῦν πάρεστιν ἔχων, οὐ τοὺσ ὑπὲρ αὐτοῦ τοῦ πράγματοσ λόγουσ δικαίουσ, οὐ τὸν ἑαυτοῦ βίον ἀνθρώπινον, οὐκ ἄλλ’ οὐδ’ ὁτιοῦν ἀγαθόν·

δι’ ἃ δ’ ἂν καὶ μηδ’ ὁτιοῦν ἀδικῶν τισ ἔδεισε, διὰ ταῦθ’ οὗτοσ οἰέται σωθήσεσθαι· ἐν γὰρ τῇ τῆσ πονηρίασ ὑπερβολῇ τὴν ἐλπίδα τῆσ σωτηρίασ ἔχει. οὕτω δ’ ἐχόντων τούτων, δοκεῖ μοί τισ οὐκ ἂν ἁμαρτεῖν εἰπὼν ὅτι νυνὶ κρίνεται μὲν Ἀριστογείτων, δοκιμάζεσθε δὲ καὶ κινδυνεύεθ’ ὑμεῖσ περὶ δόξησ.

εἰ μὲν γὰρ ὀφθήσεσθ’ ἐπὶ τοῖσ οὕτω φανεροῖσ καὶ μεγάλοισ ἀδικήμασιν ὀργιζόμενοι καὶ τιμωρούμενοι, δόξετε τοῦθ’, ὅπερ ἐστέ, δικασταὶ καὶ φύλακεσ τῶν νόμων εἰσεληλυθέναι· εἰ δ’ ἕτερόν τι περιέσται τούτων, ὃ μηδεὶσ μὲν ἂν αὐτὸσ πεποιηκέναι φήσειεν, ἐν δὲ ταῖσ ψήφοισ εὑρεθήσεται, δέδοικα μὴ δόξητέ τισιν τὸν ἀεὶ βουλόμενον εἶναι πονηρὸν τῶν ἐν τῇ πόλει παιδοτριβεῖν.

ἀσθενὴσ μὲν γάρ ἐστιν ἅπασ ὁ πονηρὸσ καθ’ ἑαυτόν· ᾧ δ’ ἂν ὑμεῖσ πρόσθησθε, οὗτοσ ἰσχυρὸσ γίγνεται. ἔστι δὲ τοῦτο τῷ μὲν λαβόντι παρ’ ὑμῶν ἐργασία καὶ δυναστεία, ὑμῖν δὲ τοῖσ δοῦσιν ὄνειδοσ. βουλοίμην δ’ ἄν, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, πρὸ τοῦ περὶ τῶν ἰδίων ἐμὲ τῶν τουτουὶ λέγειν, σπουδάσαντασ ὑμᾶσ ἐξετάσαι διὰ βραχέων εἰσ ὅσην αἰσχύνην καὶ ἀδοξίαν προῆχε τὴν πόλιν δημοσίᾳ πάντα τὰ τοιαῦτα θηρία, ὧν μέσοσ καὶ τελευταῖοσ καὶ πρῶτόσ ἐστιν οὗτοσ.

καὶ τὰ μὲν ἄλλ’ ἐάσω·

ἀλλ’ εἰσ τὰσ ἐκκλησίασ ἀναβαίνουσιν, ἐν αἷσ ὑμεῖσ γνώμησ ἀπόδειξιν, οὐ πονηρίασ τοῖσ λέγουσι προτίθετε, τόλμαν καὶ κραυγὴν καὶ ψευδεῖσ αἰτίασ καὶ συκοφαντίαν καὶ ἀναισχυντίαν καὶ πάντα τὰ τοιαῦτα συνεσκευασμένοι, ὧν οὐκ ἂν εὑρ́οι τισ ἐναντιώτερα τῷ βουλεύεσθαι, νομίζω δ’ οὐδ’ ἂν αἰσχίω. καὶ τούτοισ τοῖσ αἰσχροῖσ ἁπάντων τῶν τῆσ πόλεωσ καλῶν περίεισι, τῶν νόμων, τῶν προέδρων, τοῦ προγράμματοσ, τῆσ εὐκοσμίασ. εἰ μὲν οὖν ὑμεῖσ ταῦτα βούλεσθε καὶ μετὰ τῆσ ὑμετέρασ γνώμησ οὗτοι ταῦτα ποιοῦσιν, ὁδῷ βαδίζει καὶ ἐᾶν δεῖ·

εἰ δ’ ἐπανορθώσασθαι ταῦτ’ ἔτι καὶ νῦν οἰέσθε χρῆναι, καὶ τὰ προειμένα πόρρω καὶ πολὺν ἤδη χρόνον αἰσχρῶσ καὶ κακῶσ ὑπὸ τούτων διακείμενα βελτίω ποιῆσαι, πάντα τὰ τοιαῦτ’ ἔθη παριδόντασ ὑμᾶσ τήμερον ὀρθῶσ δεῖ δικάσαι, τὴν τὰ δίκαι’ ἀγαπῶσαν Εὐνομίαν περὶ πλείστου ποιησαμένουσ, ἣ πάσασ καὶ πόλεισ καὶ χώρασ σῴζει· καὶ τὴν ἀπαραίτητον καὶ σεμνὴν Δίκην, ἣν ὁ τὰσ ἁγιωτάτασ ἡμῖν τελετὰσ καταδείξασ Ὀρφεὺσ παρὰ τὸν τοῦ Διὸσ θρόνον φησὶ καθημένην πάντα τὰ τῶν ἀνθρώπων ἐφορᾶν, εἰσ αὑτὸν ἕκαστον νομίσαντα βλέπειν οὕτω ψηφίζεσθαι, φυλαττόμενον καὶ προορώμενον μὴ καταισχῦναι ταύτην, ἧσ ἐπώνυμόσ ἐστιν ὑμῶν ἕκαστοσ ὁ ἀεὶ δικάζειν λαχών, πάντα τὰ ἐν τῇ πόλει καλὰ καὶ δίκαια καὶ συμφέροντα φυλάττων καὶ ταύτην τὴν ἡμέραν παρακαταθήκην ἔνορκον εἰληφὼσ παρὰ τῶν νόμων καὶ τῆσ πολιτείασ καὶ τῆσ πατρίδοσ.

ὡσ εἰ μὴ τοῦτον ἕξετε τὸν τρόπον, ἀλλ’ ἀπὸ τῆσ συνήθουσ εὐηθείασ εἰσεληλυθότεσ καθεδεῖσθε, φοβοῦμαι μὴ τὸ πρᾶγμ’ εἰσ τοὐναντίον περιστῇ καὶ δοκοῦντεσ ἡμεῖσ Ἀριστογείτονοσ κατηγορεῖν ὑμῶν κατηγοροῦντεσ φανῶμεν·

ὅσῳ γὰρ ἂν μᾶλλον ἡμῶν δειξάντων τὴν τούτου πονηρίαν μηδὲν ὑμεῖσ φροντίσητε, τοσούτῳ μείζων ἡ καθ’ ὑμῶν αἰσχύνη γενήσεται. καὶ περὶ μὲν τούτων ἱκανά. πάνυ δ’, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, μετὰ πάσησ οἰκειότητοσ ἐρῶ τἀληθῆ πρὸσ ὑμᾶσ.

ἐγὼ γὰρ ἐν ταῖσ ἐκκλησίαισ ὁρῶν ὑμᾶσ κατατάττοντάσ με καὶ προχειριζομένουσ ἐπὶ τὴν τούτου κατηγορίαν, ἠχθόμην καὶ μὰ τὸν Δία καὶ πάντασ θεοὺσ οὐκ ἐβουλόμην. οὐ γὰρ ἠγνόουν ὅτι ὁ ποιήσασ τι τοιοῦτον παρ’ ὑμῖν καὶ παθὼν ἀπέρχεται. εἰ δὲ μὴ τηλικοῦτον ὥστ’ εὐθὺσ αἰσθέσθαι, ἀλλ’ ἐὰν πολλὰ τοιαῦτα ποιῇ καὶ μὴ παύηται, ταχὺ γνώσεται. ὅμωσ δ’ ἀναγκαῖον ἡγούμην εἶναι πείθεσθαι τοῖσ ὑμετέροισ βουλήμασιν. τὰ μὲν οὖν περὶ τῆσ ἐνδείξεωσ καὶ τῶν νόμων δίκαια αὐτόν, ὅπερ πεποίηκεν, Λυκοῦργον ἐρεῖν ἡγούμην, καὶ τοὺσ μάρτυρασ τῆσ πονηρίασ τῆσ τούτου τοῦτον ἑώρων προσκαλούμενον·

ἃ δὲ καὶ λογίζεσθαι τοὺσ ὑπὲρ πόλεωσ καὶ νόμων βουλευομένουσ προσήκει καὶ σκοπεῖσθαι δεῖ, ταῦτα προῃρούμην εἰπεῖν, καὶ νῦν ἐπὶ ταῦτα πορεύσομαι. δότε δ’, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, δότε καὶ συγχωρήσατε μοι πρὸσ Διόσ, ὡσ πέφυκα καὶ προῄρημαι, περὶ τούτων διαλεχθῆναι πρὸσ ὑμᾶσ· καὶ γὰρ οὐδ’ ἂν ἄλλωσ δυναίμην. ἅπασ ὁ τῶν ἀνθρώπων βίοσ, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, κἂν μεγάλην πόλιν οἰκῶσι κἂν μικράν, φύσει καὶ νόμοισ διοικεῖται.

τούτων δ’ ἡ μὲν φύσισ ἐστὶν ἄτακτον καὶ κατ’ ἄνδρ’ ἴδιον τοῦ ἔχοντοσ, οἱ δὲ νόμοι κοινὸν καὶ τεταγμένον καὶ ταὐτὸ πᾶσιν. ἡ μὲν οὖν φύσισ, ἂν ᾖ πονηρά, πολλάκισ φαῦλα βούλεται· διόπερ τοὺσ τοιούτουσ ἐξαμαρτάνοντασ εὑρήσετε. οἱ δὲ νόμοι τὸ δίκαιον καὶ τὸ καλὸν καὶ τὸ συμφέρον βούλονται, καὶ τοῦτο ζητοῦσιν, καὶ ἐπειδὰν εὑρεθῇ, κοινὸν τοῦτο πρόσταγμ’ ἀπεδείχθη, πᾶσιν ἴσον καὶ ὅμοιον, καὶ τοῦτ’ ἔστι νόμοσ.

ᾧ πάντασ πείθεσθαι προσήκει διὰ πολλά, καὶ μάλισθ’ ὅτι πᾶσ ἐστι νόμοσ εὑρ́ημα μὲν καὶ δῶρον θεῶν, δόγμα δ’ ἀνθρώπων φρονίμων, ἐπανόρθωμα δὲ τῶν ἑκουσίων καὶ ἀκουσίων ἁμαρτημάτων, πόλεωσ δὲ συνθήκη κοινή, καθ’ ἣν πᾶσι προσήκει ζῆν τοῖσ ἐν τῇ πόλει. ἀλλὰ μὴν ὅτι νῦν Ἀριστογείτων τοῖσ μὲν τῆσ ἐνδείξεωσ δικαίοισ ἅπασιν ἑάλωκεν, ἕτεροσ δ’ οὐδὲ εἷσ ἔστιν ἀνεκτὸσ αὐτῷ λόγοσ, περὶ τούτων ῥᾴδιον διδάξαι.

δυοῖν γὰρ ὄντοιν, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, ὧν ἕνεκα πάντεσ τίθενται οἱ νόμοι, τοῦ τε μηδένα μηδὲν ὃ μὴ δίκαιόν ἐστι ποιεῖν, καὶ τοῦ τοὺσ παραβαίνοντασ ταῦτα κολαζομένουσ βελτίουσ τοὺσ ἄλλουσ ποιεῖν, ἀμφοτέροισ τούτοισ οὗτοσ ἔνοχοσ ὢν φανήσεται. ἐπὶ μὲν γὰρ οἷσ ἐξ ἀρχῆσ παρέβη τοὺσ νόμουσ, τὰ ὀφλήματ’ αὐτῷ γέγονεν· ἐπὶ δ’ οἷσ οὐκ ἐμμένει τούτοισ, νῦν ἐπὶ τὴν παρ’ ὑμῶν ἄγεται τιμωρίαν, ὥστε μηδεμίαν καταλείπεσθαι πρόφασιν δι’ ἣν ἄν τισ αὐτὸν ἀφείη. οὐδὲ γὰρ αὖ τοῦτ’ ἔστιν εἰπεῖν, ὡσ ἄρ’ ἐκ τούτων οὐδὲν ἡ πόλισ βλάπτεται.

ἐγὼ γάρ, ὅτι μὲν πάντ’ ἀπόλλυται τὰ τῆσ πόλεωσ ὀφλήματα, εἰ τὰ τούτου σοφίσματα προσδέξεσθε, καὶ ὅτι, εἰ ἄρα δεῖ τινασ ἐκ τῶν ὀφειλόντων ἀφιέναι, τοὺσ ἐπιεικεστάτουσ καὶ βελτίστουσ καὶ τοὺσ ἐπὶ τοῖσ ἥκιστα δεινοῖσ ὠφληκότασ, τούτουσ ἀφιέναι δεῖ, οὐχὶ τὸν πονηρότατον καὶ πλεῖσθ’ ἡμαρτηκότα καὶ δικαιότατ’ ὠφληκότα καὶ ἐπὶ δεινοτάτοισ τί γὰρ ἂν γένοιτο συκοφαντίασ καὶ παρανομίασ δεινότερον, ἐφ’ οἷσ ἀμφοτέροισ οὗτοσ ὤφληκεν; καὶ ὅτι οὐδ’ εἰ πᾶσι τοῖσ ἄλλοισ ἀφίετε, οὐχὶ τῷ βιαζομένῳ δήπου συγχωρῆσαι προσήκει ὕβρισ γὰρ δὴ τοῦτό γε, καὶ πάντα τὰ τοιαῦτ’ ἐάσω·

ἀλλ’ ὅτι καὶ πᾶσ ὁ τῆσ πόλεωσ καὶ τῶν νόμων κόσμοσ, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, συνταράττεται καὶ διαφθείρεται <τὸ> κατὰ τοῦτον, καὶ τοῦτ’ οἶμαι σαφῶσ ὑμῖν ἐπιδείξειν. λέξω δ’ οὔτε καινὸν οὔτε περιττὸν οὐδὲν οὔτ’ ἴδιον, ἀλλ’ ὃ πάντεσ ὑμεῖσ ἴσθ’ ὁμοίωσ ἐμοί.

εἰ γάρ τισ ὑμῶν ἐξετάσαι βούλεται τί ποτ’ ἐστὶ τὸ αἴτιον καὶ τὸ ποιοῦν τὴν βουλὴν συλλέγεσθαι, τὸν δῆμον εἰσ τὴν ἐκκλησίαν ἀναβαίνειν, τὰ δικαστήρια πληροῦσθαι, τὰσ ἕνασ ἀρχὰσ ταῖσ νέαισ ἑκούσασ ὑπεξιέναι, καὶ πάντα δι’ ὧν ἡ πόλισ οἰκεῖται καὶ σῴζεται γίγνεσθαι, τοὺσ νόμουσ εὑρήσει τούτων αἰτίουσ καὶ τὸ τούτοισ ἅπαντασ πείθεσθαι, ἐπεὶ λυθέντων γε τούτων, καὶ ἑκάστῳ δοθείσησ ἐξουσίασ ὅ τι βούλεται ποιεῖν, οὐ μόνον ἡ πολιτεία οἴχεται, ἀλλ’ οὐδ’ ὁ βίοσ ἡμῶν τοῦ τῶν θηρίων οὐδὲν ἂν διενέγκαι. τί γὰρ ἂν τοῦτον αὐτὸν οἰέσθε ποιεῖν λυθέντων τῶν νόμων, ὃσ ὄντων κυρίων τοιοῦτόσ ἐστιν;

ἐπειδὴ τοίνυν οἱ νόμοι μετὰ τοὺσ θεοὺσ ὁμολογοῦνται σῴζειν τὴν πόλιν, δεῖ πάντασ ὑμᾶσ τὸν αὐτὸν τρόπον ὥσπερ ἂν εἰ καθῆσθ’ ἐράνου πληρωταί, τὸν μὲν πειθόμενον τούτοισ ὡσ φέροντα τὴν τῆσ σωτηρίασ φορὰν πλήρη τῇ πατρίδι τιμᾶν καὶ ἐπαινεῖν, τὸν δ’ ἀπειθοῦντα κολάζειν. ἔρανοσ γάρ ἐστιν πολιτικὸσ καὶ κοινὸσ πάνθ’ ὅσα, ταξάντων τῶν νόμων, ἕκαστοσ ἡμῶν ποιεῖ.

ὃν ὁ λείπων, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, πολλὰ καὶ καλὰ καὶ σεμνὰ καὶ μεγάλ’ ὑμῶν ἀφαιρεῖται καὶ διαφθείρει τὸ καθ’ αὑτόν. ὧν ἓν ἢ δύ’ ἐρῶ παραδείγματοσ ἕνεκα, τὰ γνωριμώτατα.

τὸ τὴν βουλὴν τοὺσ πεντακοσίουσ ἀπὸ τῆσ ἀσθενοῦσ τοιαυτησὶ κιγκλίδοσ τῶν ἀπορρήτων κυρίαν εἶναι, καὶ μὴ τοὺσ ἰδιώτασ ἐπεισιέναι· τὸ τὴν ἐξ Ἀρείου πάγου βουλήν, ὅταν ἐν τῇ βασιλείῳ στοᾷ καθεζομένη περισχοινίσηται, κατὰ πολλὴν ἡσυχίαν ἐφ’ ἑαυτῆσ εἶναι, καὶ ἅπαντασ ἐκποδὼν ἀποχωρεῖν· τὸ τὰσ ἀρχὰσ ἁπάσασ, ὅσασ οἱ λαχόντεσ ἄρχουσιν ὑμῶν, ἅμα τῷ τὸν ὑπηρέτην εἰπεῖν μετάστητ’ ἔξω τῶν νόμων κρατεῖν ἐφ’ οἷσ εἰσεπέμφθησαν, καὶ μηδὲ τοὺσ ἀσελγεστάτουσ βιάζεσθαι· ἄλλα μυρία. πάντα γὰρ τὰ σεμνὰ καὶ καλὰ καὶ δι’ ὧν ἡ πόλισ κοσμεῖται καὶ σῴζεται, ἡ σωφροσύνη, ἡ πρὸσ τοὺσ γονέασ καὶ τοὺσ πρεσβυτέρουσ ὑμῶν παρὰ τῶν νέων αἰσχύνη, ἡ εὐταξία, τῇ τῶν νόμων προσθήκῃ τῶν αἰσχρῶν περίεστιν, τῆσ ἀναισχυντίασ, τῆσ θρασύτητοσ, τῆσ ἀναιδείασ.

ἰταμὸν γὰρ ἡ πονηρία καὶ τολμηρὸν καὶ πλεονεκτικόν, καὶ τοὐναντίον ἡ καλοκαγαθία ἡσύχιον καὶ ὀκνηρὸν καὶ βραδὺ καὶ δεινὸν ἐλαττωθῆναι. τοὺσ νόμουσ οὖν δεῖ τηρεῖν καὶ τούτουσ ἰσχυροὺσ ποιεῖν τοὺσ ἀεὶ δικάζοντασ ὑμῶν· μετὰ γὰρ τούτων οἱ χρηστοὶ τῶν πονηρῶν περίεισιν. εἰ δὲ μή, λέλυται πάντα, ἀνέῳκται, συγκέχυται, τῶν πονηροτάτων καὶ ἀναιδεστάτων ἡ πόλισ γίγνεται.

φέρε γὰρ πρὸσ θεῶν, εἰ ἕκαστοσ τῶν ἐν τῇ πόλει τὴν Ἀριστογείτονοσ τόλμαν καὶ ἀναισχυντίαν λαβών, καὶ διαλογισάμενοσ ταῦθ’ ἅπερ οὗτοσ, ὅτι ἔξεστι καὶ λέγειν καὶ ποιεῖν μέχρι παντὸσ ὅ τι ἂν βούληταί τισ ἐν δημοκρατίᾳ, ἄνπερ τοῦ ποῖόσ τισ εἶναι δόξει ὁ ταῦτα ποιῶν ὀλιγωρήσῃ, καὶ οὐδεὶσ ἐπ’ οὐδενὶ τῶν ἀδικημάτων εὐθὺσ αὐτὸν ἀποκτενεῖ· εἰ ταῦτα διανοηθεὶσ ὁ μὴ λαχὼν τῷ λαχόντι καὶ ὁ μὴ χειροτονηθεὶσ τῷ χειροτονηθέντι ἐξ ἴσου ζητοίη εἶναι καὶ τῶν αὐτῶν μετέχειν, καὶ ὅλωσ μὴ νέοσ, μὴ πρεσβύτεροσ τὰ προσήκοντα πράττοι, ἀλλὰ πᾶν τὸ τεταγμένον ἐξελάσασ ἕκαστοσ ἐκ τοῦ βίου, τὴν ἑαυτοῦ βούλησιν νόμον, ἀρχήν, πάνθ’ ὑπολαμβάνοι·

εἰ ταῦτα ποιοῖμεν, ἔστι τὴν πόλιν οἰκεῖσθαι; τί δέ; τοὺσ νόμουσ κυρίουσ εἶναι; πόσην δ’ ἂν οἰέσθε βίαν καὶ ὕβριν καὶ παρανομίαν ἐν ἁπάσῃ τῇ πόλει καθ’ ἑκάστην τὴν ἡμέραν γίγνεσθαι καὶ βλασφημίαν ἀντὶ τῆσ νῦν εὐφημίασ καὶ τάξεωσ; καὶ τί δεῖ λέγειν ὅτι τοῖσ νόμοισ ἅπαντα κοσμεῖται καὶ τῷ τούτοισ πείθεσθαι;

ἀλλ’ ὑμεῖσ αὐτοὶ πάντων ἄρτι κληρουμένων Ἀθηναίων, καὶ πάντων εὖ οἶδ’ ὅτι βουλομένων εἰσ τοῦτο λαχεῖν τὸ δικαστήριον, μόνοι δικάζεθ’ ἡμῖν. διὰ τί; ὅτι ἐλάχετε, εἶτ’ ἀπεκληρώθητε· ταῦτα δ’ οἱ νόμοι λέγουσιν. εἶθ’ ὑμεῖσ αὐτοὶ κατὰ τοὺσ νόμουσ εἰσεληλυθότεσ τὸν παρὰ τοὺσ νόμουσ λέγειν ἢ πράττειν τι βιαζόμενον λαβόντεσ ἀφήσετε; καὶ οὐδεὶσ ὑμῶν χολὴν οὐδ’ ὀργὴν ἔχων φανήσεται ἐφ’ οἷσ ὁ βδελυρὸσ καὶ ἀναιδὴσ ἄνθρωποσ βιάζεται τοὺσ νόμουσ; ὅσ, ὦ μιαρώτατε πάντων τῶν ὄντων ἀνθρώπων, κεκλειμένησ σου τῆσ παρρησίασ οὐ κιγκλίσιν οὐδὲ θύραισ, ἃ καὶ παρανοίξειεν ἄν τισ, ἀλλὰ τοσούτοισ καὶ τηλικούτοισ ὀφλήμασιν, καὶ τούτων παρὰ τῇ θεῷ κειμένων, εἰσ τὸ ἐντὸσ τούτων βιάζει καὶ προσέρχει πρὸσ ταῦτ’ ἀφ’ ὧν ἀπελαύνουσίν σ’ οἱ νόμοι·

ἀπεσχοινισμένοσ πᾶσι τοῖσ ἐν τῇ πόλει δικαίοισ, γνώσει δικαστηρίων τριῶν, ἐγγραφῇ θεσμοθετῶν, ἑτέρᾳ πρακτόρων, τῇ τῆσ βουλεύσεωσ, ἣν αὐτὸσ διώκεισ, γραφῇ, μόνον οὐχ ἁλύσει σιδηρᾷ, ὑποδύει παρὰ ταῦτα καὶ διασπᾷσ, καὶ προφάσεισ πλάττων καὶ ψευδεῖσ αἰτίασ συντιθεὶσ τὰ κοινὰ δίκαι’ ἀνατρέψειν οἰεί. καὶ μὴν μέγα καὶ σαφὲσ ὑμῖν ἐρῶ παράδειγμα, ὅτι ταῦτ’ οὐδὲ καθ’ ἓν προσήκει παριδεῖν.

εἰ γάρ τισ αὐτίκα δὴ μάλ’ εἴποι ὡσ ἐκ τῶν νεωτάτων ἢ τῶν πλουσιωτάτων ἢ τῶν λελῃτουργηκότων ἢ τῶν τοιούτων τι μερῶν ἀφορίσασ, τοὺσ λέγοντασ εἶναι δεῖ, ἀποκτείναιτ’ ἂν αὐτὸν εὖ οἶδ’ ὅτι, ὡσ καταλύοντα τὸν δῆμον, καὶ δικαίωσ ἂν τοῦτο ποιήσαιτε. καὶ μὴν ὅ τι βούλεσθε τούτων ἧττόν ἐστι δεινὸν ἢ εἴ τισ ἐξ ὧν οὗτόσ ἐστι μερῶν εἴποι τοῖσ βιαζομένοισ ἐξεῖναι λέγειν, ἢ τοῖσ ἐκ τοῦ δεσμωτηρίου, ἢ τοῖσ ὧν ἀπέκτεινεν ὁ δῆμοσ τοὺσ πατέρασ, ἢ τοῖσ ἀποδεδοκιμασμένοισ ἄρχειν λαχοῦσιν, ἢ τοῖσ ὀφείλουσι τῷ δημοσίῳ, ἢ τοῖσ καθάπαξ ἀτίμοισ, ἢ τοῖσ πονηροτάτοισ καὶ δοκοῦσι καὶ οὖσι·

πάντα γὰρ ταῦθ’ ὑπάρχει τούτῳ, καὶ πρόσεστι τοῖσ οἱο͂σ οὗτόσ ἐστι τὴν φύσιν. ἐγὼ γάρ, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, νομίζω μὲν αὐτὸν καὶ ἐφ’ οἷσ νυνὶ ποιεῖ δικαίωσ ἂν ἀποθανεῖν, πολὺ μέντοι μᾶλλον, ἢ οὐδέν γ’ ἧττον, ἐφ’ οἷσ δῆλόσ ἐστι ποιήσων, εἰ τὴν παρ’ ὑμῶν ἐξουσίαν λήψεται καὶ καιρόν· ὃ μὴ γένοιτο. ὃ καὶ θαυμαστόν ἐστιν, εἴ τισ ὑμῶν ἀγνοεῖ ὅτι ἐπὶ μὲν καλὸν ἢ χρηστὸν ἢ τῆσ πόλεωσ ἄξιον πρᾶγμ’ οὐδὲν οὗτόσ ἐστι χρήσιμοσ μὴ γάρ, ὦ Ζεῦ καὶ θεοί, τοσαύτη σπάνισ ἀνδρῶν γένοιτο τῇ πόλει ὥστε παρ’ Ἀριστογείτονοσ τῶν καλῶν τι ποιήσασθαι·

ἐφ’ ἃ δ’ ἂν καὶ χρήσαιτό τισ τοιούτῳ θηρίῳ, ἀπεύχεσθαι τοῖσ θεοῖσ μὴ γενέσθαι δεῖ. εἰ δ’ ἄρα συμβαίη, μεῖζόν ἐστιν εὐτύχημα τῇ πόλει ἀπορῆσαι τοὺσ βουλομένουσ ἐξαμαρτεῖν δι’ οὗ τοῦτο ποιήσουσιν, ἢ τοῦτον ἀφειμένον αὐτοῖσ ἕτοιμον ὑπάρξαι. τί γὰρ οὗτοσ ὀκνήσειεν ἄν, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, τῶν ἀνηκέστων ἢ δεινῶν, ἄνθρωποσ μιαρὸσ καὶ πατρικῆσ ἔχθρασ πρὸσ τὸν δῆμον ἀνάμεστοσ;

τίσ δ’ ἂν ἄλλοσ μᾶλλον, ὃ μὴ γένοιτο, ἀνατρέψειεν τὴν πόλιν, εἰ λάβοιτ’ ἐξουσίασ; οὐχ ὁρᾶθ’ ὅτι τῆσ φύσεωσ αὐτοῦ καὶ πολιτείασ οὐ λογισμὸσ οὐδ’ αἰδὼσ οὐδεμία, ἀλλ’ ἀπόνοι’ ἡγεῖται, μᾶλλον δ’ ὅλον ἔστ’ ἀπόνοι’ ἡ τούτου πολιτεία; ἣ μέγιστον μέν ἐστιν αὐτῷ τῷ ἔχοντι κακόν, δεινὸν δὲ καὶ χαλεπὸν πᾶσι, πόλει δ’ οὐκ ἀνεκτόν. ὁ γὰρ ἀπονενοημένοσ ἅπασ ἑαυτὸν μὲν προεῖται καὶ τὴν ἐκ λογισμοῦ σωτηρίαν, ἐκ δὲ τοῦ παραδόξου καὶ παραλόγου, ἐὰν ἄρα σωθῇ, σῴζεται. τίσ ἂν οὖν εὖ φρονῶν αὑτὸν ἂν ἢ τὰ τῇ πατρίδι συμφέροντα ταύτῃ συνάψειεν;

τίσ οὐκ ἂν εἰσ ὅσον δυνατὸν φεύγοι, καὶ τὸν ἔχοντα ταύτην ἐκποδὼν ποιήσαιτο, ἵνα μηδ’ ἄκων αὐτῇ ποτε περιπέσῃ; οὐκ ἀπονοίασ, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, τοὺσ ὑπὲρ πατρίδοσ βουλευομένουσ δεῖ ζητεῖν ὅτῳ κοινωνήσουσιν, ἀλλὰ νοῦ καὶ φρενῶν ἀγαθῶν καὶ προνοίασ πολλῆσ. ταῦτα μὲν γὰρ εἰσ εὐδαιμονίαν ἄγει πάντασ ἀνθρώπουσ, ἐκείνη δ’ οἷ τοῦτον ἀπελθεῖν δεῖ. θεωρεῖτε δὲ μὴ πρὸσ τὸν ἐμὸν λόγον, ἀλλ’ εἰσ ἅπαντα τὰ τῶν ἀνθρώπων ἔθη βλέποντεσ.

εἰσὶ ταῖσ πόλεσι πάσαισ βωμοὶ καὶ νεῲ πάντων τῶν θεῶν, ἐν δὲ τούτοισ καὶ Προνοίασ Ἀθηνᾶσ ὡσ ἀγαθῆσ καὶ μεγάλησ θεοῦ, καὶ παρὰ τῷ Ἀπόλλωνι ἐν Δελφοῖσ κάλλιστοσ καὶ μέγιστοσ νεὼσ εὐθὺσ εἰσιόντι εἰσ τὸ ἱερόν, ὃσ ὢν θεὸσ καὶ μάντισ οἶδε τὸ βέλτιστον· ἀλλ’ οὐκ ἀπονοίασ οὐδ’ ἀναιδείασ. καὶ δίκησ γε καὶ εὐνομίασ καὶ αἰδοῦσ εἰσι πᾶσιν ἀνθρώποισ βωμοί, οἱ μὲν κάλλιστοι καὶ ἁγιώτατοι ἐν αὐτῇ τῇ ψυχῇ ἑκάστου καὶ τῇ φύσει, οἱ δὲ καὶ κοινῇ τοῖσ πᾶσι τιμᾶν ἱδρυμένοι·

ἀλλ’ οὐκ ἀναισχυντίασ οὐδὲ συκοφαντίασ οὐδ’ ἐπιορκίασ οὐδ’ ἀχαριστίασ, ἃ πάντα τούτῳ πρόσεστιν. οἶδα τοίνυν ὅτι τὴν μὲν ὀρθὴν καὶ δικαίαν ὁδὸν τῆσ ἀπολογίασ οὗτοσ φεύξεται, ἔξωθεν δὲ κύκλῳ περίεισιν λοιδορούμενοσ καὶ διαβάλλων καὶ ὑπισχνούμενοσ κρινεῖν, εἰσάξειν, παραδώσειν.

ἔστιν δὲ πάντ’ αὐτῷ ταῦτα, ἐάνπερ ὑμεῖσ ὀρθῶσ σκοπῆτε, ἀδόκιμα. τί γὰρ οὐκ ἐξελήλεγκται τούτων ἐπὶ πάντων πολλάκισ; καὶ τὰ μὲν ἄλλ’ ἐάσω·

ἀλλ’, Ἀριστογεῖτον, ἑπτὰ γραφὰσ κέκρικάσ με, τοῖσ ὑπὲρ Φιλίππου τότε πράττουσιν σεαυτὸν μισθώσασ, καὶ εὐθύνασ διδόντοσ δὶσ κατηγόρησασ· καὶ Ἀδράστειαν μὲν ἄνθρωποσ ὢν προσκυνῶ, καὶ ἔχω τοῖσ θεοῖσ καὶ πᾶσιν ὑμῖν, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, τοῖσ σώσασί με πολλὴν χάριν· οὐδεπώποτε δ’ οὐδὲν ἀληθὲσ λέγων ἐφάνησ, ἀλλ’ ἀεὶ συκοφαντῶν ἠλέγχου. ἐὰν οὖν ἀκύρουσ τοὺσ νόμουσ οὗτοι ποιήσαντεσ ἀφῶσί σε τήμερον, νῦν μ’ ἐξελέγξεισ; περὶ τοῦ; σκοπεῖτε γὰρ οὑτωσί.

δύ’ ἔτη βιάζεται λέγειν οὗτοσ οὐκ ἐξὸν αὐτῷ, ἀλλὰ λέγει γ’ ὅμωσ. ἔπειτ’ ἐν τούτοισ τὸν μὲν ταλαίπωρον Φωκίδην καὶ τὸν χαλκοτύπον τὸν ἐκ Πειραιῶσ καὶ τὸν σκυλόδεψον, καὶ ὅσων ἄλλων κατηγόρηκε παρ’ ὑμῖν, εἶδ’ ἀδικοῦντασ τὴν πόλιν, ἐμὲ δ’ οὐχ ἑώρα τὸν ῥήτορ’ ᾧ ἐπολέμει, οὐδὲ τὸν Λυκοῦργον, οὐδὲ τοὺσ ἄλλουσ, περὶ ὧν αὐτίκα δὴ τὰ πόλλ’ ἐρεῖ; καὶ μὴν κατ’ ἀμφότερ’ ἄξιόσ ἐστ’ ἀπολωλέναι, τοῦτο μέν, εἴ τι καθ’ ἡμῶν ἔχων ἀδίκημα δεικνύναι ἡμᾶσ μὲν ἀφίει, ἐπὶ δὲ τοὺσ ἰδιώτασ ἐπορεύετο, τοῦτο δέ, εἰ μηδὲν ἔχων ἕνεκα τοῦ παρακρούσασθαι καὶ φενακίσαι ὑμᾶσ ταῦτ’ ἐρεῖ. εἰ τοίνυν ἄρα καὶ τοιοῦτόσ τίσ ἐστιν ἄνθρωποσ ἐν τῇ πόλει, οἱο͂σ ἐκ παντὸσ τρόπου τὸν κρινοῦντά τινα καὶ συκοφαντήσοντα ζητεῖν, εἰ δὲ δικαίωσ ἢ ἀδίκωσ μηδὲν φροντίζειν, οὐδέν’ ἂν ἧττον εὑρ́οι χρήσιμον ὄντ’ ἢ τοῦτον ἑαυτῷ.

διὰ τί; ὅτι τὸν κατηγορήσοντα τῶν ἄλλων καὶ πάντασ κρινοῦντα αὐτὸν ἀνεξέλεγκτον ὑπάρχειν δεῖ, ἵνα μὴ διὰ τὴν τούτου πονηρίαν ἀποφεύγωσιν ἐκεῖνοι. τούτου δ’ οὔτε πλειόνων οὔτε μειζόνων ἁμαρτημάτων οὐδεὶσ μᾶλλόν ἐστι μεστὸσ ἐν τῇ πόλει. τί οὖν οὗτόσ ἐστι;

κύων νὴ Δία, φασί τινεσ, τοῦ δήμου. ποδαπόσ; οἱο͂σ οὓσ μὲν αἰτιᾶται λύκουσ εἶναι μὴ δάκνειν, ἃ δέ φησι φυλάττειν πρόβατ’ αὐτὸσ κατεσθίειν. τίνα γὰρ τῶν ῥητόρων οὗτοσ εἴργασταί τι κακὸν τοσοῦτον ἡλίκον τοὺσ ἰδιώτασ, περὶ ὧν ψηφίσματα γράψασ ἑάλω; τίνα δ’, ἐξ οὗ νῦν πάλιν λέγει, κέκρικεν ῥήτορα; οὐδ’ ἕνα· ἀλλ’ ἰδιώτασ πολλούσ. ἀλλὰ μὴν τοὺσ γευομένουσ κύνασ τῶν προβάτων κατακόπτειν φασὶ δεῖν, ὥστ’ οὐκ ἂν φθάνοι κατακοπτόμενοσ. οὐδέν, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, χρήσιμόσ ἐστιν ὧν φησίν, ἀλλ’ οὗτοσ πρᾶγμ’ ἑόρακεν μιαρὸν καὶ ἀναιδέσ.

λοιδορούμενοσ γὰρ ἐν ταῖσ ἐκκλησίαισ καὶ προπετῶσ ἅπασι προσκρούων, ὧν ἂν ἐκ τούτων ἁθρόουσ πάντασ ὑμᾶσ ἐκεῖ παρακρούσηται, τούτων καταβὰσ καθ’ ἕν’ ὑμῶν παρ’ ἑκάστου δίκην λαμβάνει, συκοφαντῶν, αἰτῶν, εἰσπράττων ἀργύριον, οὐχὶ μὰ Δία τοὺσ λέγοντασ οὗτοι μὲν γὰρ ἐπίστανται τούτῳ διαβαπτίζεσθαι, ἀλλὰ τοὺσ ἰδιώτασ καὶ τοὺσ ἀπείρουσ· ἴσασι δ’ οἱ πεπληγμένοι. ἀλλὰ νὴ Δία ταῦτα μὲν οὕτωσ ἔχειν ὁμολογήσετε, χρήσιμον δ’ ἄνθρωπον τῇ πόλει κρίνειν, ὥστε πάντα ταῦτα παριδόντασ δεῖν αὐτὸν σῴζειν.

ἀλλ’ ὧν ἔργῳ πεῖραν εἰλήφατ’, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, μηδέποτ’ ἐκ λόγου ταῦτα σκοπεῖσθε. οὗτοσ ὑμῖν οὐχὶ προσῆλθε πέντ’ ἐτῶν, ὧν ἐτιμήθη μὴ λέγειν αὐτῷ. τίσ οὖν ἐν τούτῳ τῷ χρόνῳ τοῦτον ἐπόθησεν; τί τῶν τῆσ πόλεωσ ἐλλειφθὲν διὰ τὴν ἀπουσίαν εἶδε τὴν τούτου; τί δέ, ἀφ’ οὗ νῦν λέγει, βέλτιον γεγονόσ; ἐμοὶ μὲν γὰρ δοκεῖ τοὐναντίον, ὃν μὲν οὐ προσῄει χρόνον ὑμῖν, ἀναπαύσασθαι τῶν κακῶν ἡ πόλισ ὧν ἅπασιν οὗτοσ παρεῖχεν, ἀφ’ οὗ δὲ πάλιν δημηγορεῖ, πολιορκεῖσθαι, λόγουσ στασιώδεισ καὶ ταραχώδεισ ἐν ἁπάσαισ ἀεὶ ταῖσ ἐκκλησίαισ λέγοντοσ τούτου. βούλομαι τοίνυν καὶ παρακινδυνευτικοῦ τινοσ ἅψασθαι λόγου καὶ διαλεχθῆναι τοῖσ διὰ ταῦτα φιλοῦσιν αὐτόν·

οὓσ ὁποίουσ μέν τινασ χρὴ νομίζειν, αὐτοὶ σκοπεῖσθε, ἐγὼ δ’ οὐδὲν ἂν εἴποιμι, πλὴν ὅτι γ’ οὐ σωφρονοῦσι προσνέμοντεσ αὑτοὺσ τούτῳ. τῶν μὲν οὖν ἐν τῷ δικαστηρίῳ νῦν ὄντων ὑμῶν οὐδέν’ εἶναι τοιοῦτον τίθεμαι· καὶ γὰρ δίκαιον, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, καὶ καλὸν καὶ συμφέρον οὕτω καὶ λέγειν ἐμὲ καὶ φρονεῖν περὶ ὑμῶν. ἐκ δὲ τῶν ἄλλων πολιτῶν, ἵν’ ὡσ εἰσ ἐλαχίστουσ τὴν βλασφημίαν ἀγάγω, τὸν μαθητήν, εἰ δὲ βούλεσθε, τὸν διδάσκαλον αὐτοῦ, Φιλοκράτην τὸν Ἐλευσίνιον, μόνον εἶναι τοιοῦτον τίθεμαι, οὐχ ὡσ οὐχὶ πλειόνων ὄντων ὤφελε γὰρ μηδεὶσ ἄλλοσ Ἀριστογείτονι χαίρειν, ἀλλ’ ὃ καθ’ ὑμῶν ὡσ ὄνειδοσ ὀκνῶ λέγειν, οὐδὲ τῶν ἄλλων πολιτῶν δίκαιόσ εἰμι δημοσίᾳ κατηγορεῖν·

εἶτα καὶ ταὐτὸ ποιήσει καὶ πρὸσ ἕνα ῥηθεὶσ ὁ λόγοσ. τὸ μὲν οὖν ἐξετάζειν ἀκριβῶσ οἱο͂ν ἀνάγκη τὴν φύσιν εἶναι τὸν Ἀριστογείτονι χαίροντα, ἐάσω, ἵνα μὴ πολλὰ καὶ βλάσφημ’ ἀναγκάζωμαι λέγειν καὶ διεξιέναι·

ἀλλ’ ἐκεῖνο λέγω. εἰ πονηρόσ ἐστιν Ἀριστογείτων ἁπλῶσ καὶ πικρὸσ καὶ συκοφάντησ καὶ τοιοῦτοσ οἱο͂σ ὑπισχνεῖται, δίδωμι, συγχωρῶ, Φιλόκρατεσ, σοὶ τῷ τοιούτῳ τὸν ὅμοιον σῴζειν· τῶν γὰρ ἄλλων ἁπάντων καὶ φρονούντων ἃ δεῖ καὶ φυλαττόντων τοὺσ νόμουσ, οὐδὲν ἂν παρὰ τοῦτ’ οἶμαι γενέσθαι. εἰ δὲ κάπηλόσ ἐστι πονηρίασ καὶ παλιγκάπηλοσ καὶ μεταβολεύσ, καὶ μόνον οὐ ζυγὰ καὶ στάθμ’ ἔχων πάνθ’ ὅσα πώποτ’ ἔπραξεν ἐπώλει, τί τοῦτον, ὦ μάται’, ἀκονᾷσ;

οὔτε γὰρ μαγείρῳ μαχαίρασ οὐδέν ἐστ’ ὄφελοσ δήπουθεν ἥτισ μὴ τέμνει, οὔτε τῷ βουλομένῳ δι’ αὑτοῦ πᾶσι πράγματα καὶ κακὰ γίγνεσθαι ὁ ταῦτ’ ἀποδωσόμενοσ συκοφάντησ οὐδέν ἐστι χρήσιμοσ. ἀλλὰ μὴν ὅτι τοιοῦτοσ οὗτόσ ἐστιν εἰδότι σοι φράσω.

τὴν καθ’ Ἡγήμονοσ εἰσαγγελίαν μέμνησαι ὡσ ἀπέδοτο· τὰσ κατὰ Δημάδου γραφὰσ οἶσθ’ ὡσ ἐξέλιπεν. τὸν ἐλαιοπώλην Ἀγάθωνα ταυτὶ γὰρ τὰ πρώην βοῶν καὶ κεκραγὼσ καὶ ἰοὺ ἰού, πάντ’ ἄνω τε καὶ κάτω ποιῶν ἐν ταῖσ ἐκκλησίαισ ὡσ δέον στρεβλοῦν, λαβὼν ὁτιδήποτε, παρὼν ὅτ’ ἀφίετο, ἄφωνοσ ἐγένετο. τὴν κατὰ Δημοκλέουσ εἰσαγγελίαν ἀνασείσασ ποῖ ἔτρεψεν; ἄλλα μυρία, ὧν ἐμοὶ μὲν ἔργον ἁπάντων μνησθῆναι, σὺ δ’ εὖ οἶδ’ ὅτι καὶ τὰ ἀντίγραφ’ αὐτῶν ἔχεισ, ἐργολαβῶν αὐτῷ. τίσ οὖν ὁ τὸν τοιοῦτον σώσων ἢ πονηρὸσ ἢ χρηστόσ;

ἢ διὰ τί; τῶν μὲν γὰρ ὁμοίων προδότησ, τῶν δὲ χρηστῶν ἐχθρὸσ ἐκ φύσεωσ καὶ γένουσ· πλὴν εἰ συκοφάντου τισ καὶ πονηροῦ σπέρμα καὶ ῥίζαν, ὡσπερανεὶ γεωργόσ, οἰέται δεῖν ὑπάρχειν τῇ πόλει. τοῦτο δ’ οὐ καλόν, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, νομίζω δὲ μὰ τοὺσ θεοὺσ οὐδ’ ὅσιον· οὐδὲ γὰρ τοὺσ προγόνουσ ὑπολαμβάνω τὰ δικαστήρια ταῦθ’ ὑμῖν οἰκοδομῆσαι, ἵνα τοὺσ τοιούτουσ ἐν αὐτοῖσ μοσχεύητε, ἀλλὰ τοὐναντίον ἵν’ ἀνείργητε καὶ κολάζητε καὶ μηδεὶσ ζηλοῖ μηδ’ ἐπιθυμῇ κακίασ. δυσκατάπαυστον δέ τι κινδυνεύει πρᾶγμ’ εἶναι πονηρία.

ὅπου γὰρ Ἀριστογείτων ἐπὶ τοῖσ ὡμολογημένοισ ἀδικήμασι κρίνεται καὶ οὐκ ἀπόλωλε πάλαι, τί χρὴ ποιεῖν ἢ λέγειν; ὃσ εἰσ τοῦθ’ ἥκει πονηρίασ ὥστ’ ἐνδεδειγμένοσ ἤδη βοῶν, συκοφαντῶν, ἀπειλῶν οὐκ ἐπαύετο, οἷσ μὲν ὑμεῖσ τὰ μέγιστ’ ἐνεχειρίζετε στρατηγοῖσ, ὅτι αὐτῷ ἀργύριον αἰτοῦντι οὐκ ἔδοσαν, οὐδὲ τῶν κοπρώνων ἂν ἐπιστάτασ ἑλέσθαι φάσκων, οὐκ ἐκείνουσ ὑβρίζων, οὔ ἐκείνοισ μὲν γὰρ ἐξῆν μικρὸν ἀργύριον δοῦσι τούτῳ μὴ ἀκούειν ταῦτα, ἀλλὰ τὴν ὑμετέραν χειροτονίαν προπηλακίζων καὶ τῆσ αὑτοῦ πονηρίασ ἐπίδειξιν ποιούμενοσ, τὰσ δὲ κληρωτὰσ ἀρχὰσ σπαράττων, αἰτῶν, εἰσπράττων ἀργύριον, τί κακὸν οὐ παρέχων; τὰ τελευταῖα δὲ ταυτὶ πάντασ εἰσ ταραχὴν καὶ στάσιν ἐμβάλλειν ζητήσασ, γράμματ’ ἐκτιθεὶσ ψευδῆ, ὅλωσ δ’ ἐπὶ τῷ πάντων κακῷ πεφυκώσ, καὶ πρόδηλοσ ὢν ὅτι τοιοῦτόσ ἐστι τῷ βίῳ.

σκοπεῖτε γάρ.

εἰσὶν ὁμοῦ δισμύριοι πάντεσ Ἀθηναῖοι. τούτων ἕκαστοσ ἕν γέ τι πράττων κατὰ τὴν ἀγορὰν περιέρχεται, ἤτοι νὴ τὸν Ἡρακλέα τῶν κοινῶν ἢ τῶν ἰδίων. ἀλλ’ οὐχ οὗτοσ οὐδέν, οὐδ’ ἂν ἔχοι δεῖξαι πρὸσ ὅτῳ τὸν βίον ἐστὶ τῶν μετρίων ἢ καλῶν. οὐχὶ τῶν πολιτικῶν ἀγαθῶν ἐπ’ οὐδενὶ τῇ ψυχῇ διατρίβει· οὐ τέχνησ, οὐ γεωργίασ, οὐκ ἄλλησ ἐργασίασ οὐδεμιᾶσ ἐπιμελεῖται· οὐ φιλανθρωπίασ, οὐχ ὁμιλίασ οὐδεμιᾶσ οὐδενὶ κοινωνεῖ· ἀλλὰ πορεύεται διὰ τῆσ ἀγορᾶσ, ὥσπερ ἔχισ ἢ σκορπίοσ ἠρκὼσ τὸ κέντρον, ᾄττων δεῦρο κἀκεῖσε, σκοπῶν τίνι συμφορὰν ἢ βλασφημίαν ἢ κακόν τι προστριψάμενοσ καὶ καταστήσασ εἰσ φόβον ἀργύριον εἰσπράξεται.

οὐδὲ προσφοιτᾷ πρόσ τι τούτων τῶν ἐν τῇ πόλει κουρείων ἢ μυροπωλίων ἢ τῶν ἄλλων ἐργαστηρίων οὐδὲ πρὸσ ἕν· ἀλλ’ ἄσπειστοσ, ἀνίδρυτοσ, ἄμεικτοσ, οὐ χάριν, οὐ φιλίαν, οὐκ ἄλλ’ οὐδὲν ὧν ἄνθρωποσ μέτριοσ γιγνώσκων· μεθ’ ὧν δ’ οἱ ζωγράφοι τοὺσ ἀσεβεῖσ ἐν Αἵδου γράφουσιν, μετὰ τούτων, μετ’ ἀρᾶσ καὶ βλασφημίασ καὶ φθόνου καὶ στάσεωσ καὶ νείκουσ, περιέρχεται. εἶθ’ ὃν οὐδὲ τῶν ἐν Αἵδου θεῶν εἰκόσ ἐστιν τυχεῖν ἵλεων, ἀλλ’ εἰσ τοὺσ ἀσεβεῖσ ὠσθῆναι διὰ τὴν πονηρίαν τοῦ βίου, τοῦτον ὑμεῖσ ἀδικοῦντα λαβόντεσ οὐ μόνον οὐ τιμωρήσεσθε, ἀλλὰ καὶ μειζόνων ἀξιώσαντεσ δωρειῶν ἀφήσετ’ ἢ τοὺσ εὐεργέτασ;

τίνι γὰρ πώποθ’ ὑμεῖσ ἔδοτε, ἐὰν ὄφλῃ τι τῷ δημοσίῳ, τοῦτο μὴ καταθέντι τῶν ἴσων μετέχειν; οὐδενί. μὴ τοίνυν μηδὲ τούτῳ δῶτε νῦν, ἀλλὰ τιμωρήσασθε καὶ παράδειγμα ποιήσατε τοῖσ ἄλλοισ. ἄξιον δ’ ἐστίν, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, καὶ τὰ λοίπ’ ἀκοῦσαι·

δεινῶν γὰρ ὄντων, οὐ μὲν οὖν ἐχόντων ὑπερβολήν, ὧν ἠκούσατ’ ἄρτι λέγοντοσ Λυκούργου, τὰ λοίπ’ ἐνάμιλλα τούτοισ καὶ τῆσ αὐτῆσ φύσεωσ εὑρεθήσεται. πρὸσ μὲν γὰρ τῷ τὸν πατέρ’ ἐν τῷ δεσμωτηρίῳ προδοὺσ ἀπελθεῖν ἐξ Ἐρετρίασ, ὥσπερ ἠκούσατε Φαίδρου, ἀποθανόνθ’ ὁ ἀσεβὴσ οὗτοσ καὶ μιαρὸσ οὐκ ἔθαψεν, οὐδὲ τοῖσ θάψασι τὴν ταφὴν ἀπέδωκεν, ἀλλὰ καὶ δίκην πρὸσ ἔλαχεν. πρὸσ δὲ τῷ τῆσ μητρὸσ μὴ ἀπεσχῆσθαι τὼ χεῖρε, ὥσπερ ἀρτίωσ ἠκούσατε τῶν μαρτύρων, καὶ τὴν ἀδελφὴν τὴν ἑαυτοῦ, οὐχ ὁμοπατρίαν μὲν οὖσαν, θυγατέρα δ’ ἐκείνησ ὁπωσδήποτε γενομένην ἐῶ γὰρ τοῦτο, ἀλλ’ ἀδελφήν γε, ἐπ’ ἐξαγωγῇ ἀπέδοτο, ὥσ φησι τὸ ἔγκλημα τῆσ δίκησ, ἣν ὑπὲρ τούτων ἔλαχεν αὐτῷ ὁ χρηστὸσ ἀδελφὸσ οὑτοσί, ὁ νῦν συναπολογησόμενοσ.

πρὸσ δὲ τούτοισ τοιούτοισ οὖσιν ἕτερον δεινόν, ὦ γῆ καὶ θεοί, πρᾶγμ’ ἀκούσεσθε.

ὅτε γὰρ τὸ δεσμωτήριον διορύξασ ἀπέδρα, τότε πρὸσ γυναῖκά τιν’ ἔρχεται Ζωβίαν ὄνομα, ᾗ ἐτύγχανεν, ὡσ ἐοίκε, κεχρημένοσ ποτέ· καὶ κρύπτει καὶ διασῴζει τὰσ πρώτασ ἡμέρασ αὐτὸν ἐκείνη, ἃσ ἐζήτουν καὶ ἐκήρυττον οἱ ἕνδεκα, καὶ μετὰ ταῦτα δοῦσα δραχμὰσ ὀκτὼ ἐφόδιον καὶ χιτωνίσκον καὶ ἱμάτιον ἐξέπεμψεν εἰσ Μέγαρα. ταύτην τὴν ἄνθρωπον, τὴν τοιαῦτ’ εὐεργετήσασαν αὐτόν, ὡσ πολὺσ παρ’ ὑμῖν ἔπνει καὶ λαμπρόσ, μεμφομένην τι καὶ τούτων ὑπομιμνῄσκουσαν καὶ ἀξιοῦσαν εὖ παθεῖν τὸ μὲν πρῶτον ῥαπίσασ καὶ ἀπειλήσασ ἀπέπεμψεν ἀπὸ τῆσ οἰκίασ, ὡσ δ’ οὐκ ἐπαύεθ’ ἡ ἄνθρωποσ, ἀλλὰ γυναίου πρᾶγμ’ ἐποίει καὶ πρὸσ τοὺσ γνωρίμουσ προσιοῦσ’ ἐνεκάλει, λαβὼν αὐτὸσ αὐτοχειρίᾳ πρὸσ τὸ πωλητηρίον τοῦ μετοικίου ἀπήγαγεν·

καὶ εἰ μὴ κείμενον αὐτῇ τὸ μετοίκιον ἔτυχεν, ἐπέπρατ’ ἂν διὰ τοῦτον, ᾧ τῆσ σωτηρίασ αὐτὴ αἰτία ἐγεγόνει. καὶ ταῦθ’ ὡσ ἀληθῆ λέγω, κάλει μοι τὸν τὴν ταφὴν τοῦ πατρὸσ οὐκ ἀπειληφότα, καὶ τὸν τῆσ δίκησ διαιτητήν, ἣν ὑπὲρ τῆσ πράσεωσ τῆσ ἀδελφῆσ ἔλαχεν αὐτῷ οὑτοσί, καὶ τὸ ἔγκλημα φέρε.

κάλει δέ μοι πρῶτον πάντων τὸν τῆσ Ζωβίασ προστάτην, τῆσ ὑποδεξαμένησ αὐτόν, καὶ τοὺσ πωλητάσ, πρὸσ οὓσ ἀπήγαγεν αὐτήν. ὑμεῖσ δ’ ἠγανακτεῖτ’ ἀρτίωσ εἰ τῶν τὸν ἔρανον φερόντων εἰσ τὴν σωτηρίαν αὐτῷ κατηγόρει. μιαρόν, μιαρόν, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, τὸ θηρίον καὶ ἄμεικτον. λέγε τὰσ μαρτυρίασ. Μαρτυρίαι τίσ οὖν ἱκανὴ κατὰ τοῦ τοσαῦτα καὶ τοιαῦτα πεποιηκότοσ γένοιτ’ ἂν δίκη; τίσ ἀξία τιμωρία;

θάνατοσ μὲν γὰρ ἔμοιγε μικρὰ φαίνεται. ἓν τοίνυν εἰπὼν ἔτι τῶν ἰδίων αὐτοῦ πονηρευμάτων τὰ λοίπ’ ἐάσω.

πρὶν γὰρ ἐξελθεῖν ἐκ τοῦ δεσμωτηρίου, ἐμπεσόντοσ ἀνθρώπου τινὸσ Ταναγραίου πρὸσ κατεγγύην, γραμματεῖον ἔχοντοσ, προσελθὼν καὶ λαλῶν ὁτιδήποθ’ ὑφαιρεῖται τὸ γραμματεῖον. αἰτιωμένου δὲ καὶ δεινὰ ποιοῦντοσ τἀνθρώπου, καὶ λέγοντοσ ὅτι οὐδεὶσ ἄλλοσ ὑφῄρηται, εἰσ τοῦτ’ ἀφικνεῖται βδελυρίασ ὥστε τύπτειν ἐπεχείρησε τὸν ἄνθρωπον. νεαλὴσ δὲ καὶ πρόσφατοσ ὢν ἐκεῖνοσ περιῆν αὐτοῦ τεταριχευμένου καὶ πολὺν χρόνον ἐμπεπτωκότοσ.

ὡσ δ’ εἰσ τοῦθ’ ἧκεν, ἀπεσθίει τὴν ῥῖνα τἀνθρώπου. καὶ τότε μὲν περὶ τὴν γεγονυῖαν συμφορὰν ἅνθρωποσ γενόμενοσ ἀπέστη τοῦ τὸ γραμματεῖον ἐρευνᾶν καὶ ζητεῖν· ὕστερον δ’ εὑρίσκουσι τὸ γραμματεῖον ἐν κιβωτίῳ τινί, οὗ τὴν κλεῖν οὗτοσ εἶχεν. καὶ μετὰ ταῦτα ψηφίζονται περὶ αὐτοῦ ταῦθ’ οἱ ἐν τῷ οἰκήματι, μὴ πυρόσ, μὴ λύχνου, μὴ ποτοῦ, μὴ βρωτοῦ μηδενὸσ μηδένα τούτῳ κοινωνεῖν, μηδὲ λαμβάνειν, μηδ’ αὐτὸν τούτῳ διδόναι. καὶ ὅτι ταῦτ’ ἀληθῆ λέγω, κάλει μοι τὸν ἄνθρωπον οὗ τὴν ῥῖν’ ὁ μιαρὸσ οὗτοσ ἐσθίων κατέφαγεν.

Μαρτυρία καλῶν γ’ ἔργων ὁ ῥήτωρ δημιουργὸσ ὑμῖν γέγονεν. ἄξιόν γ’ ἐκ τοῦ τοιαῦτα πεποιηκότοσ στόματοσ λόγον ἢ συμβουλήν τιν’ ἀκοῦσαι.

ἀνάγνωθι δὴ καὶ τουτὶ τὸ καλὸν περὶ αὐτοῦ δόγμα. Δόγμα εἶτ’ οὐκ αἰσχύνεσθ’, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, εἰ οἱ μὲν ἐπὶ πονηρίᾳ καὶ τοῖσ ἐσχάτοισ ἐμπεπτωκότεσ εἰσ τὸ οἴκημα τοσούτῳ τοῦτον ἡγήσανθ’ ἑαυτῶν εἶναι πονηρότερον ὥστ’ ἄμεικτον ἑαυτοῖσ καταστῆσαι, ὑμεῖσ δ’ ἐξεληλακότων τῶν νόμων αὐτὸν ἐκ τῆσ πολιτείασ εἰσ ὑμᾶσ αὐτοὺσ καταμείξετε; τί τῶν πεπραγμένων ἢ βεβιωμένων ἐπαινέσαντεσ;

ἢ τί τῶν πάντων οὐχὶ δυσχεράναντεσ; οὐκ ἀσεβήσ; οὐκ ὠμόσ; οὐκ ἀκάθαρτοσ; οὐ συκοφάντησ; ἀλλ’ ὅμωσ τοιαῦτα ποιῶν καὶ τοιοῦτοσ ὢν ἐν ἁπάσαισ ἀεὶ βοᾷ ταῖσ ἐκκλησίαισ ἐγὼ μόνοσ εὔνουσ ὑμῖν·

πάντεσ οὗτοι συνεστᾶσιν· προδέδοσθε· ἡ παρ’ ἐμοὶ μόνον εὔνοια λοιπή. βούλομαι δὴ τὴν σφοδρὰν καὶ μεγάλην εὔνοιαν αὐτοῦ ταύτην ἐξετάσαι, πόθεν ἐστὶ καὶ ἐκ τίνοσ αὐτῷ γεγονυῖα, ἵν’ εἰ μέν ἐστι τοιαύτη, χρῆσθ’ αὐτῇ καὶ πιστεύητε, εἰ δὲ μή, φυλάττησθε. πότερον γάρ, ὅτι τοῦ πατρὸσ αὐτοῦ θάνατον κατέγνωτε καὶ τὴν μητέρ’ αὐτοῦ ὀφλοῦσαν ἀποστασίου ἀπέδοσθε, διὰ ταῦτ’ αὐτὸν ὑμῖν εὔνουν ὑπολαμβάνετ’ εἶναι;

ἀλλ’ ἄτοπον νὴ τὸν Δία καὶ θεοὺσ τοῦτό γε. εἰ μὲν γὰρ εὔνουσ ἐστὶν ἐκείνοισ καὶ τὸν τῆσ φύσεωσ διασῴζει νόμον, ὃσ καὶ ἀνθρώποισ καὶ θηρίοισ εἷσ καὶ ὁ αὐτὸσ ἅπασιν ὡρ́ισται, στέργειν τοὺσ γονέασ, κακόνουσ ἐστὶ τοῖσ ἐκείνουσ ἀπολωλεκόσιν δῆλον ὅτι καὶ νόμοισ καὶ πολιτείᾳ τῇ τούτων· εἰ δὲ μηδένα τούτων ὑπόλογον ποιεῖται, ἡδέωσ ἂν εἰδείην τίσ ἐστιν ὁ τὴν πρὸσ τοὺσ γονέασ εὔνοιαν ὁρῶν προδεδωκότα τοῦτον, ἣν πρὸσ τὸν δῆμον νῦν ἔχειν ὑπισχνεῖται, πιστεύων·

ἐγὼ μὲν γὰρ ἄπιστον καὶ θεοῖσ ἐχθρόν, οὐ μόνον ἀνθρώποισ, ὑπολαμβάνω τὸν τῶν γονέων ἀμελοῦντα. ἀλλὰ νὴ Δί’ ὅτι τὰσ ἐνδείξεισ αὐτοῦ κατεψηφίσασθε, καὶ δὶσ εἰσ τὸ δεσμωτήριον κατέθεσθε καὶ αὐτὸν καὶ τὸν ἀδελφόν, διὰ ταῦθ’ ὑμῖν εὔνουσ ἐστίν.

ἀλλὰ καὶ τοῦτ’ ἄτοπον. ἀλλ’ ὅτι τὴν ἀρχὴν ἣν ἔλαχεν <ἄρχειν> ἀπεδοκιμάσατε; ἀλλ’ ὅτι παρανόμων αὐτοῦ κατέγνωτε;

ἀλλ’ ὅτι πέντε ταλάντων πρὸσ ἐτιμήσατε; ἀλλ’ ὅτι δακτυλοδεικτεῖτ’ ἐπὶ τῷ πονηρότατον τῶν ὄντων ἁπάντων δεικνύναι; ἀλλ’ ὅτι τῶν ὑπαρχόντων νόμων καὶ πολιτείασ μενόντων οὐκ ἔνι τῶν αἰσχρῶν αὐτῷ τούτων ἀπαλλαγῆναι; ἀλλὰ διὰ τί ὑμῖν οὗτοσ εὔνουσ ἐστίν; ὅτι, φησίν, ἀναιδήσ ἐστιν. ὁ δ’ ἀναιδὴσ ἐκ τίνοσ ὠνομάσθη τῶν ἄλλων ἀλλ’ ἢ ὅταν τὰ μήτ’ ὄντα μήτ’ ἂν γενόμενα, ταῦτα τολμᾷ λέγειν δι’ ἀναισχυντίαν, ὅπερ οὗτοσ ποιεῖ; ἡγοῦμαι τοίνυν καὶ περὶ τῆσ ἐνδείξεωσ, ἅ μοι παραλείπειν ἔδοξε Λυκοῦργοσ, βέλτιον εἶναι πρὸσ ὑμᾶσ εἰπεῖν.

ἐγὼ γὰρ οἶμαι δεῖν ὑμᾶσ, ὥσπερ ἂν εἰ χρέοσ ἐσκοπεῖτ’ ἴδιον, οὕτωσ ἐξετάσαι τοῦτον καὶ τὰ τουτουὶ τοῦ ἀγῶνοσ δίκαια. εἰ τοίνυν τισ ὀφείλειν τιν’ ᾐτιᾶτο χρήματα, ὁ δ’ ἠρνεῖτο, εἰ μὲν ἐφαίνονθ’ αἵ τε συνθῆκαι καθ’ ἃσ ἐδανείσατο κείμεναι καὶ οἱ τεθέντεσ ὁρ́οι ἑστηκότεσ, τὸν ἀρνούμενον ἡγεῖσθ’ ἂν ἀναιδῆ δηλονότι, εἰ δ’ ἀνῃρημένα ταῦτα, τὸν ἐγκαλοῦντα· οὕτω ταῦτα πέφυκεν. εἰσὶ τοίνυν ὧν Ἀριστογείτων ὀφείλει τῇ πόλει συνθῆκαι μὲν οἱ νόμοι, καθ’ οὓσ ἐγγράφονται πάντεσ οἱ ὀφλισκάνοντεσ, ὁρ́οσ δ’ ἡ σανὶσ ἡ παρὰ τῇ θεῷ κειμένη.

εἰ μὲν οὖν ἀνῄρηται ταῦτα καὶ ἐξαλήλιπται τὸ ὄφλημα, ἡμεῖσ ληροῦμεν, μᾶλλον δὲ ψευδόμεθα· εἰ δ’ ἔτ’ ἔστι καὶ ἔσται τέωσπερ ἂν ἐκτείσῃ κείμενα, οὗτοσ οὐδὲν ἀληθὲσ λέγει, ἀλλ’ ἀδικεῖ καὶ δεινὰ ποιεῖ τὰ κοινὰ δίκαι’ ἀφανίζειν ἐπιχειρῶν. οὐ γάρ, εἰ μὴ πᾶν ὅσον ὦφλεν ὀφείλει, νῦν ἡ κρίσισ οὐδ’ ὁ λόγοσ, ἀλλ’ εἰ ὀφείλει.

ἢ δεινά γ’ ἂν πάθοιεν οἱ δραχμὴν ἐγγεγραμμένοι μόνην, εἰ, διότι μικρὰ καὶ οὐδὲν ἠδικήκασιν, ἰσχύσει τὸ ὀφείλειν κατ’ αὐτῶν· ἐὰν δέ τισ μεγάλ’ ἠδικηκὼσ ᾖ, μίαν θεὶσ ἢ δύο καταβολὰσ ἐπίτιμοσ ἔσται. ἔτι τοίνυν τρί’ ἐστὶν τὰ ὀφλήμαθ’ ἃ ἐγγέγραπται καὶ ἐφ’ οἷσ ἐνδέδεικται. τὰ μὲν δὴ δύ’ ἐν ἀπογραφῇ πεποίηται, τὸ δ’ ἓν οὐδ’ ἀπογέγραπται, ἀλλὰ βουλεύσεωσ τὸν Ἀλωπεκῆθεν Ἀρίστωνα διώκει. ναί, φησίν·

ἀδίκωσ γάρ μ’ ἐγγέγραφεν. δεῖ δή σε, ὡσ ἐοίκεν, δίκην λαβεῖν. οὐκοῦν ὑποσχεῖν πρῶτον καὶ μεῖναι ἐν οἷσ πέπονθασ ἀνάγκη. ἢ τίνοσ λήψει δίκην; εἰ γὰρ ἔξεστί σοι πάνθ’ ἅπερ τοῖσ ἄλλοισ, τί ἠδίκησαι; φέρε δὴ πρὸσ θεῶν κἀκεῖνο σκέψασθε.

οὐκοῦν νῦν ὀφείλει. ἂν ἕλῃ τὸν Ἀρίστωνα τῆσ βουλεύσεωσ, τί ἔσται; ἐξαλειφθήσεται νὴ Δία, ὁ δ’ ἀντεγγραφήσεται· ταῦτα γὰρ οἱ νόμοι λέγουσιν. καλῶσ. πότερον οὖν ἀπὸ ταύτησ τῆσ ἡμέρασ ὁδὶ μὲν ὀφειλήσει τῷ δημοσίῳ, ὁ ἐξαλειφθείσ, ἐκεῖνοσ δ’ ἐπίτιμοσ ἔσται, ὁ ἐγγραφείσ; ἐκ γὰρ ὧν νῦν ὅδ’ ἀξιοῖ, ταῦτα συμβαίνει· εἰ γὰρ ὅτ’ ἐγγέγραπται μὴ ὀφείλει, ἐπειδὰν ἐξαλειφθῇ, ὀφειλήσει δηλονότι. ἀλλ’ οὐκ ἔστι ταῦτα, οὐκ ἔστιν, ἀλλ’ ὅταν ἐξαλειφθῇ, τότ’ οὐκ ὀφειλήσει· τί δ’;

ἂν αὐτὸν ἀποφύγῃ, παρὰ τοῦ κομιεῖται ταῦθ’ ἡ πόλισ ἃ νῦν οὐκ ἐξὸν οὗτοσ ποιεῖ; πόθεν δέ, οἷσ οὗτοσ θανάτου τιμᾶται καὶ δεσμοῦ περιιὼν ἐν τῷ δικαστηρίῳ, οἱ μὲν τὰσ ψυχάσ, οἱ δὲ τὸ μὴ δεινὰ πεπονθέναι κομιοῦνται; ᾧ γὰρ οὐδὲ τῶν ἴσων οὐδὲ τῶν ἐγκυκλίων δικαίων μετουσίαν διδόασιν οἱ νόμοι, οὗτοσ τῶν ἀνηκέστων ἑτέροισ αἴτιοσ γίγνεται, οὐκ ὀρθῶσ οὐδὲ πολιτικῶσ οὐδ’ ὡσ συμφέρει γιγνομένων τούτων. ἀλλ’ ἔγωγε ταῦθ’ ὁρῶν θαυμάζω, τὸ τἄνω κάτω γεγενῆσθαι τί ποτ’ οἰέσθ’ εἶναι.

ἐὰν ἡ γῆ μὲν ἄνω, τὰ δ’ ἄστρα κάτω γένηται; οὐκ ἔστι τοῦτο γενέσθαι, μηδὲ γένοιτο. ἀλλ’ ὅταν, οἷσ ἐκ τῶν νόμων μὴ ἔξεστιν, ἐκ τῶν ὑμετέρων βουλήσεων ἐξῇ, ὅταν ἡ μὲν πονηρία τιμᾶται, τὰ χρηστὰ δ’ ἀπορρίπτηται, ὅταν τὸ δίκαιον καὶ τὸ συμφέρον ἡττᾶται τοῦ φθόνου, τότ’ ἄνω κάτω πάντα χρὴ νομίζειν τετράφθαι. ἤδη τοίνυν τινὰσ εἶδον τῶν ἀγωνιζομένων οἳ τοῖσ πράγμασιν αὐτοῖσ ἁλισκόμενοι, καὶ οὐκ ἔχοντεσ ὡσ οὐκ ἀδικοῦσι δεῖξαι, οἱ μὲν εἰσ τὴν τοῦ βίου μετριότητα καὶ σωφροσύνην κατέφυγον, οἱ δ’ εἰσ τὰ τῶν προγόνων ἔργα καὶ λῃτουργίασ, οἱ δ’ εἰσ ἕτερα τοιαῦτα δι’ ὧν εἰσ ἔλεον καὶ φιλανθρωπίαν τοὺσ δικάζοντασ ἤγαγον.

τούτῳ δ’ οὐδέν’ ὁρῶ τῶν τόπων τούτων βάσιμον ὄντα, ἀλλὰ πάντ’ ἀπόκρημνα, φάραγγασ, βάραθρα. τί γὰρ ὡσ ἀληθῶσ ἐρεῖ;

ὧν ὁ πατήρ τι πεποίηκε νὴ Δία. ἀλλὰ κατεγνώκαθ’ ὑμεῖσ ἐν τουτοισὶ τοῖσ δικαστηρίοισ αὐτοῦ θάνατον, ὡσ πονηροῦ δηλονότι καὶ ἀξίου τεθνάναι. ἀλλὰ νὴ Δία, εἰ ταῦτ’ ἐστὶν αὐτῷ δυσχερῆ τὰ περὶ τὸν πατέρα, εἰσ τὸν ἑαυτοῦ βίον καταφεύξεται ὡσ σώφρονα καὶ μέτριον. ποῖον; ὃν ποῦ βεβίωκεν; ὃν μὲν γὰρ ἅπαντεσ ὑμεῖσ ἑοράκατε, οὐκ ἔστι τοιοῦτοσ. ἀλλ’ ὦ τᾶν, εἰσ τὰσ λῃτουργίασ ἀποχωρήσεται.

τὰσ πότ’ ἢ ποῦ γεγονυίασ; τὰσ τοῦ πατρόσ; ἀλλ’ οὐκ εἰσίν. ἀλλὰ τὰσ ἑαυτοῦ; φάσεισ, ἀπαγωγάσ, ἐνδείξεισ, οὐχὶ λῃτουργίασ εὑρήσετε. ἀλλὰ νὴ Δία καὶ χωρὶσ τούτων συγγενεῖσ πολλοὶ καὶ καλοὶ κἀγαθοὶ παραστάντεσ αὐτὸν ἐξαιτήσονται. ἀλλ’ οὔτ’ εἰσὶν οὔτ’ ἐγένοντο πώποτε· πῶσ γὰρ τῷ γε μηδ’ ἐλευθέρῳ; πλὴν ἔστι νὴ Δία, ἔστιν ἀδελφόσ τισ οὗτοσ αὐτῷ, ὁ παρὼν καὶ τὴν καλὴν δίκην αὐτῷ λαχών.

περὶ οὗ τὰ μὲν ἄλλα τί δεῖ λέγειν; ἀδελφὸσ δ’ ἐστὶ τούτου ὁμομήτριοσ καὶ ὁμοπάτριοσ καὶ πρὸσ τοῖσ ἄλλοισ κακοῖσ δίδυμοσ. ταῦτα λαβὼν τὰ φάρμακα καὶ τὰσ ἐπῳδὰσ παρὰ τῆσ θεραπαίνησ αὐτῆσ, ἣ κατ’ ἐκείνησ τότ’ ἐμήνυσεν, ἐξ ἧσπερ ὁ βάσκανοσ οὗτοσ πεπαιδοποίηται, μαγγανεύει καὶ φενακίζει καὶ τοὺσ ἐπιλήπτουσ φησὶν ἰᾶσθαι, αὐτὸσ ὢν ἐπίληπτοσ πάσῃ πονηρίᾳ.

οὗτοσ οὖν αὐτὸν ἐξαιρήσεται, ὁ φαρμακόσ, ὁ λοιμόσ, ὃν οἰωνίσαιτ’ ἄν τισ μᾶλλον ἰδὼν ἢ προσειπεῖν βούλοιτο, ὃσ αὐτὸσ αὑτῷ θανάτου τετίμηκεν ὅτε τοιαύτην δίκην ἔλαχεν. τί οὖν λοιπόν, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι;

ἃ κοινὰ νὴ Δία πᾶσιν ὑπάρχει τοῖσ ἀγωνιζομένοισ παρὰ τῆσ τῶν ἄλλων ὑμῶν φύσεωσ, καὶ οὐδεὶσ αὐτὸσ ἑαυτῷ ταῦτα φέρει τῶν κρινομένων, ἀλλ’ ὑμῶν ἕκαστοσ ἔχων οἴκοθεν ἔρχεται, ἔλεον, συγγνώμην, φιλανθρωπίαν. ἀλλὰ τούτων γ’ οὔθ’ ὅσιον οὔτε θέμισ τῷ μιαρῷ τούτῳ μεταδοῦναι. διὰ τί; ὅτι ὃν ἂν αὐτὸσ ἕκαστοσ νόμον τῇ φύσει κατὰ πάντων ἔχῃ, τούτου τυγχάνειν παρ’ ἑκάστου δίκαιόσ ἐστι καὶ αὐτόσ. τίν’ οὖν νόμον ὑμῖν ἢ τίνα βούλησιν ἔχειν Ἀριστογείτων κατὰ πάντων δοκεῖ;

πότερ’ εὐτυχοῦντασ ὁρᾶν καὶ ἐν εὐδαιμονίᾳ καὶ χρηστῇ δόξῃ διάγοντασ; καὶ τί ποιῶν ζήσεται; τὰ γὰρ τῶν ἄλλων κακὰ τοῦτον τρέφει. οὐκοῦν ἐν κρίσεσι καὶ ἀγῶσι καὶ πονηραῖσ αἰτίαισ ἅπαντασ εἶναι βούλεται· ταῦτα γεωργεῖ, ταῦτ’ ἐργάζεται. ὁ δὲ ποῖόσ τισ, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, καλοῖτ’ ἂν δικαίωσ ὁ τρισκατάρατοσ, ὁ κοινὸσ ἐχθρόσ, ὁ πᾶσι δυσμενήσ, ὅτῳ μήτε γῆ φέροι καρπὸν μήτ’ ἀποθανόντα δέξαιτο; οὐχ ὁ τοιοῦτοσ; ἔγωγε νομίζω. τίνοσ δὲ συγγνώμησ ἢ ποίων ἐλέων οἱ σεσυκοφαντημένοι τετυχήκασιν παρὰ τούτου, οἷσ οὗτοσ θανάτου πᾶσιν ἐτιμᾶτ’ ἐν τουτοισὶ τοῖσ δικαστηρίοισ, καὶ ταῦτα πρὶν τὴν πρώτην ψῆφον διενεχθῆναι;

καὶ ἐφ’ οἷσ ὁ βάσκανοσ οὗτοσ οὕτωσ ὠμῶσ καὶ πικρῶσ εἶχεν, τούτουσ ὑμῶν οἱ λαχόντεσ, ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, τὰ δίκαια ποιοῦντεσ ἔσῳζον, καὶ τοὺσ ὑπὸ τούτου συκοφαντουμένουσ ἀπεψηφίζοντο, καὶ τὸ πέμπτον μέροσ τῶν ψήφων οὐ μετεδίδοσαν τούτῳ. ἀλλ’ ἥ γε τούτου πικρία καὶ μιαιφονία καὶ ὠμότησ παρῆν καὶ ἐξητάζετο.

οὐχὶ παιδία, οὐχὶ μητέρασ τῶν κρινομένων ἐνίων γραῦσ παρεστώσασ ὁρῶν οὗτοσ ἠλέει. εἶτα σοὶ συγγνώμη; πόθεν ἢ παρὰ τοῦ; ἢ τοῖσ σοῖσ παιδίοισ ἔλεοσ; πολλοῦ γε καὶ δεῖ. σὺ τὸν εἰσ ταῦτ’ ἔλεον προδέδωκασ, Ἀριστογεῖτον, μᾶλλον δ’ ἀνῄρηκασ ὅλωσ. μὴ δὴ πρὸσ οὓσ αὐτὸσ ἔχωσασ λιμένασ καὶ προβόλων ἐνέπλησασ, πρὸσ τούτουσ προσορμίζου· οὐ γὰρ δίκαιον. εἰ τοίνυν ἀκούσαιτε καὶ τὰσ βλασφημίασ ἃσ κατὰ τὴν ἀγορὰν περιιὼν καθ’ ὑμῶν ἔλεγεν, ἔτι μᾶλλον ἂν αὐτὸν μισήσαιτε, καὶ δικαίωσ.

φησὶ γὰρ πολλοὺσ ὀφείλειν τῷ δημοσίῳ, τούτουσ δ’ ἅπαντασ ὁμοίουσ ὑπάρχειν ἑαυτῷ. ἐγὼ δὲ πολλοὺσ μὲν εἶναι τοὺσ ἠτυχηκότασ, εἰ καὶ δύ’ εἰσὶ μόνοι, συγχωρῶ· παντὶ γὰρ πλείουσ εἰσὶ τοῦ δέοντοσ, καὶ οὐδένα τῶν ἄλλων ὀφείλειν ἔδει. οὐ μέντοι μὰ τοὺσ θεοὺσ τούτῳ γ’ ὑπάρχειν ὁμοίουσ οἰόμαι τούτουσ, οὐδὲ πολλοῦ δεῖ, ἀλλὰ καὶ τοὐναντίον. οὑτωσὶ δὲ λογίζεσθε.

καὶ μή μ’ ὑπολάβητ’, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, ὡσ πρὸσ ὀφείλοντασ ὑμᾶσ τῷ δημοσίῳ διαλέγεσθαι· οὔτε γὰρ ἔστιν μήτε γένοιτο τοῦτο, οὔτ’ ἐγὼ νομίζω. ἀλλ’ εἴ τῴ τισ ἄρ’ ἢ φίλοσ ἢ γνώριμόσ ἐστιν ἐν τούτοισ, ὡσ ὑπὲρ τούτου τοῦτον προσήκει μισεῖν, τοῦτο βούλομαι δεῖξαι. πρῶτον μὲν ὅτι ἀνθρώπουσ ἐπιεικεῖσ, οἷσ ἐγγύαι καὶ φιλανθρωπίαι γίγνονται καὶ ὀφλήματ’ ἴδια, οἷσ οὐ πρόσεστι κοίν’ ἀδικήματα, ἠτυχηκέναι δὲ συμβέβηκεν, εἰσ τὴν ὁμοίαν τάξιν ἑαυτῷ καὶ βλασφημίαν ἄγει, οὐκ ὀρθῶσ οὐδὲ προσηκόντωσ. οὐ γὰρ ὅμοιόν ἐστιν, Ἀριστογεῖτον, οὐδὲ πολλοῦ δεῖ, γράψαντά σε τῶν πολιτῶν τρεῖσ ἀκρίτουσ ἀποκτεῖναι γραφὴν ἁλῶναι παρανόμων καὶ δέον σε τεθνάναι ἐπὶ ταύτῃ τιμήματοσ τυχεῖν, καὶ φίλον ἐγγυησάμενον μὴ δύνασθαι ζημίαν ἀπροσδόκητον ἐνεγκεῖν·

οὐχ ὅμοιον, οὔ. ἔπειθ’ ὅτι τὴν κοινὴν φιλανθρωπίαν ἣν ὑμεῖσ ἔχετ’ ἐκ φύσεωσ πρὸσ ἀλλήλουσ οὗτοσ ἀναιρεῖ καὶ διαφθείρει. ὑμεῖσ γάρ, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, τῇ τῆσ φύσεωσ πρὸσ ἀλλήλουσ, ὅπερ εἶπον, χρώμενοι φιλανθρωπίᾳ, ὥσπερ αἱ συγγένειαι τὰσ ἰδίασ οἰκοῦσιν οἰκίασ, οὕτω τὴν πόλιν οἰκεῖτε δημοσίᾳ. πῶσ οὖν ἐκεῖναι;

ὅπου πατήρ ἐστι καὶ υἱεῖσ ἄνδρεσ, τυχὸν δὲ καὶ τούτων παῖδεσ, ἐνταῦθ’ ἀνάγκη πολλὰσ καὶ μηδὲν ὁμοίασ εἶναι βουλήσεισ· οὐ γὰρ τῶν αὐτῶν οὔτε λόγων οὔτ’ ἔργων ἐστὶν ἡ νεότησ τῷ γήρᾳ. ἀλλ’ ὅμωσ οἵ τε νέοι πάνθ’ ὅσ’ ἂν πράττωσιν, ἄνπερ ὦσιν μέτριοι, οὕτω ποιοῦσιν ὥστε μάλιστα μὲν πειρᾶσθαι λανθάνειν, εἰ δὲ μή, φανεροί γ’ εἶναι τοῦτο βουλόμενοι ποιεῖν· οἵ τε πρεσβύτεροι πάλιν, ἂν ἄρ’ ἴδωσιν ἢ δαπάνην ἢ πότον ἢ παιδιὰν πλείω τῆσ μετρίασ, οὕτω ταῦθ’ ὁρῶσιν ὥστε μὴ δοκεῖν ἑορακέναι. ἐκ δὲ τούτων γίγνεταί τε πάνθ’ ἃ φέρουσιν αἱ φύσεισ καὶ καλῶσ γίγνεται. τὸν αὐτὸν τοίνυν τρόπον ὑμεῖσ, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, τὴν πόλιν οἰκεῖτε συγγενικῶσ καὶ φιλανθρώπωσ, οἱ μὲν οὕτωσ ὁρῶντεσ τὰ τῶν ἠτυχηκότων ἔργα ὥστε, τὸ τῆσ παροιμίασ, ὁρῶντασ μὴ ὁρᾶν καὶ ἀκούοντασ μὴ ἀκούειν, οἱ δ’ οὕτω ποιοῦντεσ ἃ πράττουσιν ὥστ’ εἶναι φανεροὶ καὶ φυλαττόμενοι καὶ αἰσχυνόμενοι.

ἐκ δὲ τούτων ἡ κοινὴ καὶ πάντων τῶν ἀγαθῶν αἰτία τῇ πόλει μένει καὶ συνέστηκεν ὁμόνοια. ταῦτα τοίνυν Ἀριστογείτων τὰ καλῶσ οὕτω πεπηγότα τῇ φύσει καὶ τοῖσ ἤθεσι τοῖσ ὑμετέροισ κινεῖν καὶ ἀναιρεῖ καὶ μεταρρίπτει, καὶ ἃ τῶν ἄλλων τῶν ἠτυχηκότων ἕκαστοσ ἀψοφητεὶ ποιεῖ, ταῦθ’ οὗτοσ μόνον οὐ κώδωνασ ἐξαψάμενοσ διαπράττεται.

οὐ πρυτάνεισ, οὐ κῆρυξ, οὐκ ἐπιστάτησ, οὐχ ἡ προεδρεύουσα φυλὴ τούτου κρατεῖν δύναται. ἐπειδὰν οὖν τισ ὑμῶν ἐφ’ οἷσ οὗτοσ ἀσελγαίνει λυπηθεὶσ εἴπῃ τοῦτον δὲ ταῦτα ποιεῖν, καὶ ταῦτ’ ὀφείλοντα τῷ δημοσίῳ, τί δ’;

οὐ καὶ ὁ δεῖνα φησὶν ὀφείλει; τὸν ἐχθρὸν ἕκαστοσ ὑπειπὼν τὸν αὑτοῦ· ὥστε τὴν πονηρίαν τὴν τούτου αἰτίαν εἶναι τῶν βλασφημιῶν αἳ περὶ τῶν οὐχ ὁμοίων τούτῳ διὰ τοῦτον γίγνονται. λοιπὸν τοίνυν ἐστίν, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, τοῖσ ἀπαλλαγῆναι βουλομένοισ τούτου, ἀδίκημα σαφὲσ καὶ ἐναργὲσ ἔχοντασ ἐκ τῶν νόμων, μάλιστα μὲν αὐτῷ θανάτου τιμῆσαι, εἰ δὲ μή, τοσοῦτον ἀναθεῖναι τίμημα χρημάτων ὅσον μὴ δυνήσεται φέρειν·

ἄλλη γὰρ οὐκ ἔστιν ἀπαλλαγὴ τούτου, σαφῶσ ἐπίστασθε. καὶ γάρ, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, τῶν μὲν ἄλλων ἀνθρώπων ἄν τισ ἴδοι τοὺσ μὲν βελτίστουσ καὶ μετριωτάτουσ αὐτῇ τῇ φύσει πάντα ποιοῦντασ ἑκόντασ ἃ δεῖ, τοὺσ δὲ χείρουσ μὲν τούτων, ἔξω δὲ τοῦ πονηροὺσ ἄγαν κληθῆναι, τῷ φόβῳ τῷ πρὸσ ὑμᾶσ καὶ τῷ τοῖσ αἰσχροῖσ καὶ λόγοισ καὶ ὀνείδεσιν ἀλγεῖν εὐλαβουμένουσ ἐξαμαρτάνειν·

τοὺσ δὲ πονηροτάτουσ καὶ ἐξαγίστουσ ὀνομαζομένουσ τάσ γε συμφορὰσ σωφρονίζειν λέγουσιν. οὑτοσὶ τοίνυν Ἀριστογείτων τοσοῦτον ὑπερῆρκεν ἅπαντασ ἀνθρώπουσ πονηρίᾳ ὥστ’ οὐδὲ παθὼν ἐνουθετήθη, ἀλλ’ ἐπὶ τοῖσ αὐτοῖσ ἀδικήμασι καὶ πλεονεκτήμασιν πάλιν εἴληπται.

καὶ τοσούτῳ πλείονοσ ὀργῆσ ἄξιόσ ἐστιν νῦν ἢ πρότερον, ὅσῳ τότε μὲν γράφειν μόνον ᾤετο δεῖν παρὰ τοὺσ νόμουσ, νυνὶ δὲ πάντα ποιεῖν, αἰτιᾶσθαι, λέγειν, διαβάλλειν, βλασφημεῖν, θανάτου τιμᾶσθαι, εἰσαγγέλλειν, κακολογεῖν τοὺσ ἐπιτίμουσ αὐτὸσ ὀφείλων τῷ δημοσίῳ· τούτου γὰρ οὐδέν ἐστι δεινότερον. τὸ μὲν οὖν νουθετεῖν τοῦτον μανία·

ὃσ γὰρ οἷσ ὁ δῆμοσ ἅπασ τοὺσ ἐνοχλοῦντασ ἑαυτὸν νουθετεῖ θορύβοισ μηδεπώποθ’ ὑπεῖξε μηδὲ διετράπη, ταχύ γ’ ἂν φροντίσειέ τι τοῦ παρ’ ἑνὸσ λόγου. ἀνίατον, ἀνίατον, ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, τὸ πρᾶγμ’ ἔστι τὸ τούτου. δεῖ δὴ πάντασ, ὥσπερ οἱ ἰατροί, ὅταν καρκίνον ἢ φαγέδαιναν ἢ τῶν ἀνιάτων τι κακῶν ἴδωσιν, ἀπέκαυσαν ἢ ὅλωσ ἀπέκοψαν, οὕτω τοῦτο τὸ θηρίον ὑμᾶσ ἐξορίσαι, ῥῖψαι ἐκ τῆσ πόλεωσ, ἀνελεῖν, μὴ περιμείναντάσ τι παθεῖν, ὃ μήτ’ ἰδίᾳ μήτε δημοσίᾳ γένοιτο, ἀλλὰ προευλαβηθέντασ. ὡδὶ γὰρ ὁρᾶτε.

οὐδένα πώποτ’ ἴσωσ ὑμῶν ἔχισ ἔδακεν οὐδὲ φαλάγγιον, μηδὲ δάκοι· ἀλλ’ ὅμωσ ἅπαντα τὰ τοιαῦτα, ἐπὰν ἴδητε, ἀποκτείνετε. τὸν αὐτὸν τοίνυν τρόπον, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, καὶ ὅταν συκοφάντην καὶ πικρὸν καὶ ἔχιν τὴν φύσιν ἄνθρωπον ἴδητε, μὴ πόθ’ ἕκαστον ὑμῶν δήξεται περιμένετε, ἀλλ’ ὁ προστυχὼν ἀεὶ τιμωρησάσθω. Λυκοῦργοσ μὲν οὖν τὴν Ἀθηνᾶν ἐμαρτύρετο καὶ τὴν μητέρα τῶν θεῶν, καὶ καλῶσ ἐποίει.

ἐγὼ δὲ τοὺσ προγόνουσ τοὺσ ὑμετέρουσ καὶ τὰσ ἀρετὰσ τὰσ ἐκείνων ἀνακαλῶ, ὧν οὐδ’ ὁ χρόνοσ τὴν μνήμην ἠφάνικεν, εἰκότωσ· ἐπολιτεύοντο γὰρ οὐχὶ τοῖσ πονηροτάτοισ καὶ συκοφάνταισ συνεργεῖν διδόντεσ ἑαυτούσ, οὐδὲ τὸν ἐντὸσ τείχουσ φθόνον ἀσκοῦντεσ ἐπ’ ἀλλήλουσ, ἀλλὰ καὶ τῶν ῥητόρων καὶ τῶν ἰδιωτῶν τοὺσ μὲν σώφρονασ καὶ χρηστοὺσ τιμῶντεσ, τοὺσ δὲ πονηροὺσ καὶ θρασεῖσ μισοῦντεσ καὶ κολάζοντεσ. ἐξ ὧν πάντεσ ἀθληταὶ τῶν καλῶν ἔργων ἐγένοντο. ἓν δ’ εἰπὼν ἔτι παύσασθαι βούλομαι.

ἔξιτ’ αὐτίκα δὴ μάλ’ ἐκ τοῦ δικαστηρίου, θεωρήσουσι δ’ ὑμᾶσ οἱ περιεστηκότεσ καὶ ξένοι καὶ πολῖται, καὶ κατ’ ἄνδρ’ εἰσ ἕκαστον τὸν παριόντα βλέψονται καὶ φυσιογνωμονήσουσι τοὺσ ἀπεψηφισμένουσ. τί οὖν ἐρεῖτ’, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, εἰ προέμενοι τοὺσ νόμουσ ἔξιτε; ποίοισ προσώποισ ἢ τίσιν ὀφθαλμοῖσ πρὸσ ἕκαστον τούτων ἀντιβλέψεσθε; πῶσ δ’ εἰσ τὸ μητρῷον βαδιεῖσθε, ἄν τι βούλησθε;

οὐ γὰρ δήπου καθ’ ἕν’ ὑμῶν ἕκαστοσ ὡσ ἐπὶ κυρίουσ τοὺσ νόμουσ πορεύσεται, εἰ νῦν μὴ βεβαιώσαντεσ αὐτοὺσ ἔξιθ’ ἅπαντεσ κοινῇ. πῶσ δὲ ταῖσ νουμηνίαισ εἰσ ἀκρόπολιν ἀναβαίνοντεσ τἀγαθὰ τῇ πόλει διδόναι καὶ ἕκαστοσ ἑαυτῷ τοῖσ θεοῖσ εὔξεσθε, ὅταν ὄντοσ τούτου ἐκεῖ καὶ τοῦ πατρὸσ αὐτοῦ τοῦ χρηστοῦ τἀναντία τοῖσ ὁρ́κοισ καὶ τοῖσ ἐκεῖ γράμμασιν ἐγνωκότεσ ἦτε; τί ἐρεῖτ’, ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, τί ἐρεῖτε, ἄν τισ ὑμᾶσ ἐρωτᾷ γνωρίσασ τοὺσ ἀπεψηφισμένουσ;

τί φήσετε; ἀρέσκειν τοῦτον ὑμῖν; καὶ τίσ ὁ τοῦτο τολμήσων εἰπεῖν; τίσ ὁ τῆσ τούτου πονηρίασ μετ’ ἀρᾶσ καὶ κακῆσ δόξησ κληρονομεῖν βουλησόμενοσ; ἀλλ’ οὐκ αὐτὸσ ἕκαστοσ <οὐκ> ἀποψηφίσασθαι; οὐκοῦν καταράσεσθε τοῖσ ἀποψηφισαμένοισ, τοῦτο τὸ πιστὸν ἕκαστοσ διδοὺσ ὡσ οὐκ αὐτὸσ οὗτόσ ἐστι. καὶ τί δεῖ ταῦτα ποιεῖν, ἐξὸν εὐφημεῖν καὶ ἅπαντασ ἅπασι πάντα τἀγάθ’ εὔχεσθαι, καὶ ὑμᾶσ ὑμῖν αὐτοῖσ καὶ τοὺσ ἄλλουσ Ἀθηναίουσ ἅπαντασ ὑμῖν, προσθήσω δὲ καὶ τοὺσ ξένουσ καὶ παῖδασ καὶ γυναῖκασ;

ἐφῖκται γάρ, ἐφῖκται πάντων ἡ τούτου κακοπραγμοσύνη, καὶ πᾶσι βουλομένοισ ἐστὶν ἀπαλλαγῆναι τῆσ τούτου πονηρίασ καὶ δίκην δεδωκότ’ ἰδεῖν.

MENU NAVIGATION

호흡부호 보기

강세부호 보기

장단부호 보기

작은 Iota 보기

모든 부호 보기

헬라어 텍스트

Demosthenes, Speeches 21-30, Κατὰ Ἀριστογείτονοσ Α

(데모스테네스, Speeches 21-30, Κατὰ Ἀριστογείτονοσ Α)

상위

목록

SEARCH

MENU NAVIGATION