Appian, The Civil Wars, book 3, chapter 8

(아피아노스, The Civil Wars, book 3, chapter 8)

Καὶ τάδε μὲν ἦν ἀνὰ τὴν Ἰταλίαν, ἐν δὲ τῇ Κελτικῇ τὸν Δέκμον ὁ Ἀντώνιοσ ἐκέλευσεν ἐσ Μακεδονίαν μετιέναι, πειθόμενόν τε τῷ δήμῳ καὶ φειδόμενον ἑαυτοῦ. ὁ δὲ ἀντέπεμπεν αὐτῷ τὰ παρὰ τῆσ βουλῆσ οἱ κεκομισμένα γράμματα, ὡσ οὐχὶ διὰ τὸν δῆμον εἴκειν οἷ πρέπον ἢ διὰ τὴν βουλὴν Ἀντωνίῳ μᾶλλον. Ἀντωνίου δ’ αὐτῷ προθεσμίαν ὁρίζοντοσ, μεθ’ ἣν ὡσ πολεμίῳ χρήσεται, μακροτέραν ὁ Δέκμοσ ἐκέλευεν ὁρίζειν ἑαυτῷ, μὴ θᾶσσον γένοιτο τῇ βουλῇ πολέμιοσ. καὶ ὁ Ἀντώνιοσ εὐμαρῶσ ἂν αὐτοῦ κρατήσασ ἔτι ὄντοσ ἐν πεδίῳ ἐπὶ τὰσ πόλεισ ἔκρινε προελθεῖν. αἱ δὲ αὐτὸν ἐδέχοντο. καὶ δείσασ ὁ Δέκμοσ, μὴ οὐδ’ ἐσελθεῖν ἔσ τινα αὐτῶν ἔτι δύνηται, πλάσσεται γράμματα τῆσ βουλῆσ καλούσησ αὐτὸν ἐσ Ῥώμην σὺν τῷ στρατῷ· καὶ ἀναζεύξασ ἐχώρει τὴν ἐπὶ τῆσ Ἰταλίασ, ὑποδεχομένων αὐτὸν ὡσ ἀπιόντα πάντων, μέχρι Μουτίνην παροδεύων, πόλιν εὐδαίμονα, τάσ τε πύλασ ἀπέκλειε καὶ τὰ τῶν Μουτιναίων ἐσ τὰσ τροφὰσ συνέφερεν, ὑποζύγιά τε ὅσα ἦν κατέθυε καὶ ἐταρίχευε δέει, μὴ χρόνιοσ ἡ πολιορκία γένοιτο, καὶ τὸν Ἀντώνιον ὑπέμενε. στρατιὰ δ’ ἦν αὐτῷ μονομάχων τε πλῆθοσ καὶ ὁπλιτῶν τρία τέλη, ὧν ἓν μὲν ἦν ἀρτιστρατεύτων ἀνδρῶν ἔτι ἀπείρων, δύο δέ, ἃ καὶ πρότερον ὑπεστρατευμένα αὐτῷ πιστότατα ἦν. ὁ δ’ Ἀντώνιοσ ἐπελθὼν αὐτῷ σὺν ὀργῇ τὴν Μουτίνην ἀπετάφρευέ τε καὶ ἀπετείχιζε. Καὶ Δέκμοσ μὲν ἐπολιορκεῖτο, ἐν δὲ τῇ Ῥώμῃ κατὰ τὴν ἐτήσιον νουμηνίαν ὕπατοι γενόμενοι Ἵρτιόσ τε καὶ Πάνσασ τὴν βουλὴν εὐθὺσ ἐπὶ ταῖσ θυσίαισ ἐν αὐτῷ τῷ ἱερῷ συνῆγον ἐπὶ Ἀντωνίῳ.

Κικέρων μὲν δὴ καὶ οἱ Κικέρωνοσ φίλοι πολέμιον αὐτὸν ἠξίουν ἤδη ψηφίσασθαι, τὴν Κελτικὴν ἀκούσησ τῆσ βουλῆσ ἐσ ἐπιτείχισμα τῆσ πατρίδοσ βιαζόμενον ὅπλοισ καὶ τὸν ἐπὶ Θρᾷκασ αὐτῷ δεδομένον στρατὸν ἐσ τὴν Ἰταλίαν διαγαγόντα· ἐπελέγοντο δὲ καὶ τὴν ἄλλην αὐτοῦ μετὰ Καίσαρα προαίρεσιν, ἔν τε τῇ πόλει φανερῶσ δορυφορηθέντοσ ὑπὸ τοσῶνδε λοχαγῶν καὶ περὶ τὴν οἰκίαν ὥσπερ ἄκραν ὅπλοισ καὶ συνθήμασι κεχρημένου καὶ τἆλλα σοβαρωτέρου σφίσι φανέντοσ ἢ κατὰ τὴν ἐτήσιον ἀρχήν. Λεύκιοσ δὲ Πείσων, ὁ τῷ Ἀντωνίῳ τὴν ἀποδημίαν ἐπιτροπεύων, ἀνὴρ ἐν τοῖσ μάλιστα Ῥωμαίων ἐπιφανήσ, ὅσοι τε ἄλλοι τῷ Πείσωνι δι’ αὐτὸν ἢ δι’ Ἀντώνιον ἢ κατ’ οἰκείαν γνώμην προσετίθεντο, καλεῖν αὐτὸν ἐσ κρίσιν ἠξίουν, ὡσ οὐ πάτριον σφίσιν ἀκρίτου καταδικάζειν οὐδ’ εὐπρεπὲσ τοῦ χθὲσ ὑπάτου τῆσ ἐπιούσησ ἡμέρασ, οὗ γε μάλιστα συνεχεῖσ ἐπαίνουσ ἄλλοι τε καὶ Κικέρων αὐτὸσ εἶπε πολλάκισ. ἡ δὲ βουλὴ τότε μὲν ἀγχώμαλοι ταῖσ γνώμαισ ἐσ νύκτα περιῆλθον, ἅμα δ’ ἑῴ περὶ τῶν αὐτῶν ἐσ τὸ βουλευτήριον συνελέγοντο· ἔνθα τῶν Κικερωνείων ἐπιβαρούντων ἐψήφιστο ἂν ὁ Ἀντώνιοσ πολέμιοσ, εἰ μὴ τῶν δημάρχων Σάλουιοσ ἐσ τὴν ἐπιοῦσαν ἐκέλευσεν ἀναθέσθαι. ἔστι δὲ ἐν τοῖσ ἄρχουσιν ὁ κωλύων ἀεὶ δυνατώτεροσ. Οἱ μὲν δὴ Κικερώνειοι καὶ τούτῳ μάλα φορτικῶσ ὠνείδιζόν τε καὶ ἐνύβριζον καὶ τὸν δῆμον ἐκδραμόντεσ ἠρέθιζον ἐπ’ αὐτὸν καὶ τὸν Σάλουιον ἐσ αὐτὸν ἐκάλουν.

ὁ δὲ ἀκαταπλήκτωσ ἐξέτρεχεν, ἑώσ ἡ βουλὴ κατέσχε δείσασα, μὴ μεταπείσειε τὸν δῆμον ἐσ μνήμην ἀγαγὼν Ἀντωνίου. οὐ γὰρ ἠγνόουν καταγινώσκοντεσ ἀνδρὸσ ἐπιφανοῦσ πρὸ δίκησ οὐδ’ ὅτι τὴν Κελτικὴν ὁ δῆμοσ αὐτῷ δεδώκει· ἀλλ’ ὑπὲρ τῶν σφαγέων δεδιότεσ ὠργίζοντο πρώτῳ μετὰ τὴν ἀμνηστίαν ἀνακινήσαντι τὰ κατ’ αὐτούσ. διὸ καὶ τῷ Καίσαρι ἐσ αὐτὸν προκατεχρῶντο· καὶ ὁ Καῖσαρ οὐκ ἀγνοῶν ᾑρεῖτο καὶ αὐτὸσ ὅμωσ προκαθελεῖν τὸν Ἀντώνιον. τοιᾷδε μὲν ἡ βουλὴ γνώμῃ τὸν Ἀντώνιον εἶχεν ἐν ὀργῇ, ἀναθέμενοι δὲ τὴν ψῆφον, ὡσ ὁ δήμαρχοσ ἐκέλευεν, ἐψηφίσαντο ὅμωσ Δέκμον τε ἐπαινέσαι οὐκ ἐκστάντα Ἀντωνίῳ τῆσ Κελτικῆσ, καὶ τοῖσ ὑπάτοισ Ἱρτίῳ καὶ Πάνσᾳ Καίσαρα συστρατηγεῖν οὗ νῦν ἔχει στρατοῦ, ἐπίχρυσόν τε αὐτοῦ εἰκόνα τεθῆναι καὶ γνώμην αὐτὸν ἐσφέρειν ἐν τοῖσ ὑπατικοῖσ ἤδη καὶ τὴν ὑπατείαν αὐτὴν μετιέναι τοῦ νόμου θᾶσσον ἔτεσι δέκα, ἔκ τε τοῦ δημοσίου δοθῆναι τοῖσ τέλεσι τοῖσ ἐσ αὐτὸν ἀπὸ Ἀντωνίου μεταστᾶσιν, ὅσον αὐτοῖσ ὁ Καῖσαρ ἐπὶ τῇ νίκῃ δώσειν ὑπέσχετο. Οἱ μὲν δὴ ταῦτα ψηφισάμενοι διελύθησαν, ὡσ τὸν Ἀντώνιον ἔργῳ διὰ τῶνδε εἰδέναι πολέμιον ἐψηφισμένον καὶ τὸν δήμαρχον ἐσ τὴν ἐπιοῦσαν οὐδὲν ἔτι ἀντεροῦντα· Ἀντωνίου δὲ ἡ μήτηρ καὶ ἡ γυνὴ καὶ παῖσ ἔτι μειράκιον οἵ τε ἄλλοι οἰκεῖοι καὶ φίλοι δι’ ὅλησ τῆσ νυκτὸσ ἐσ τὰσ τῶν δυνατῶν οἰκίασ διέθεον ἱκετεύοντεσ καὶ μεθ’ ἡμέραν ἐσ τὸ βουλευτήριον ἰόντασ ἠνώχλουν, ῥιπτούμενοί τε πρὸ ποδῶν σὺν οἰμωγῇ καὶ ὀλολυγαῖσ καὶ μελαίνῃ στολῇ παρὰ θύραισ ἐκβοῶντεσ. οἱ δὲ ὑπό τε τῆσ φωνῆσ καὶ τῆσ ὄψεωσ καὶ μεταβολῆσ ἐσ τοσοῦτον αἰφνιδίου γενομένησ ἐκάμπτοντο. δείσασ δ’ ὁ Κικέρων ἐβουληγόρησεν ὧδε. "Ἃ μὲν ἔδει γνῶναι περὶ Ἀντωνίου, ἐχθὲσ ἔγνωμεν·

οἷσ γὰρ αὐτοῦ τοὺσ ἐχθροὺσ ἐτιμῶμεν, τούτοισ ἐψηφιζόμεθα εἶναι πολέμιον. Σάλουιον δὲ τὸν μόνον ἐμποδὼν γινόμενον ἢ πάντων εἶναι χρὴ συνετώτερον ἢ φιλίᾳ τάδε πράσσειν ἢ τῶν ἐνεστώτων ἀμαθίᾳ. ὧν τὸ μὲν αἴσχιστόν ἐστιν ἡμῖν, εἰ δόξομεν ἀσυνετώτεροι πάντεσ ἑνὸσ εἶναι, τὸ δὲ αὐτῷ Σαλουίῳ, εἰ φιλίαν τῶν κοινῶν προτιμῴη· ἀμαθῶσ δ’ αὐτὸν ἔχοντα τῶν παρόντων ἔδει πιστεύειν ὑπάτοισ ἀνθ’ ἑαυτοῦ καὶ στρατηγοῖσ καὶ δημάρχοισ τοῖσ συνάρχουσιν αὐτῷ καὶ τοῖσ ἄλλοισ βουλευταῖσ, οἳ τοσοίδε τὴν ἀξίωσίν τε καὶ τὸν ἀριθμὸν ὄντεσ διά τε ἡλικίαν καὶ ἐμπειρίαν ὑπὲρ τὸν Σάλουιον, καταγινώκομεν Ἀντωνίου. ἔστι δ’ ἔν τε χειροτονίαισ καὶ δίκαισ αἰεὶ τὸ πλέον δικαιότερον. εἰ δὲ καὶ νῦν ἔτι χρῄζει τὰσ αἰτίασ μαθεῖν, λελέξεται διὰ βραχέοσ, ὡσ ἐν ἀναμνήσει, τὰ μέγιστα αὐτῶν. "Τὰ χρήματα ἡμῶν Καίσαροσ ἀποθανόντοσ ἐσφετερίσατο Ἀντώνιοσ. Μακεδονίασ ἄρχειν παρ’ ἡμῶν ἐπιτυχὼν ἐπὶ τὴν Κελτικὴν ὡρ́μησε χωρὶσ ἡμῶν. τὸν στρατὸν ἐπὶ Θρᾷκασ λαβὼν ἀντὶ Θρᾳκῶν ἐπήγαγεν ἡμῖν ἐσ τὴν Ἰταλίαν. ἑκάτερα τούτων αἰτήσασ ἡμᾶσ ἐπ’ ἐνέδρᾳ καὶ οὐ λαβὼν ἔπραξε δι’ ἑαυτοῦ. σπεῖραν ἐν Βρεντεσίῳ βασιλικὴν συνέταξεν ἀμφ’ αὑτὸν εἶναι, καὶ φανερῶσ αὐτὸν ἐν τῇ πόλει σιδηροφοροῦντεσ ἄνδρεσ ἐδορυφόρουν τε καὶ ἐνυκτοφυλάκουν ὑπὸ συνθήματι. ἦγεν ἐκ τοῦ Βρεντεσίου καὶ τὸν ἄλλον στρατὸν ἐσ τὴν πόλιν ἅπαντα, συντομώτερον ἐφιέμενοσ ὧν ἐπενόει Καῖσαρ· Καίσαροσ δὲ αὐτὸν τοῦ νέου σὺν ἑτέρῳ στρατῷ φθάσαντοσ ἔδεισε καὶ ἐσ τὴν Κελτικὴν ἐτράπετο ὡσ εὔκαιρον ἐφ’ ἡμῖν ὁρμητήριον, ὅτι καὶ ὁ Καῖσαρ ἐκεῖθεν ὁρμώμενοσ ἐδυνάστευσεν ἡμῶν. "Τὴν στρατιὰν ἐπὶ τοῖσδε καταπλησσόμενοσ, ἵνα πρὸσ μηθὲν αὐτῷ παρανομοῦντι κατοκνῇ, διεκλήρωσεν ἐσ θάνατον, οὐ στασιάσαντασ ἢ φυλακὴν ἢ τάξιν ἐν πολέμῳ λιπόντασ, ἐφ’ ὧν μόνων ὁ στρατιωτικὸσ νόμοσ τὴν οὕτωσ ὠμὴν ὡρ́ισε τιμωρίαν, καὶ ὅμωσ αὐτῇ καὶ ἐπὶ τοῖσδε ὀλίγοι μόλισ ἐν τοῖσ πάνυ κινδύνοισ ἐχρήσαντο ὑπ’ ἀνάγκησ·

ὁ δὲ φωνῆσ ἢ γέλωτοσ ἦγεν ἐσ θάνατον τοὺσ πολίτασ καὶ θάνατον οὐ τῶν ἐλεγχθέντων, ἀλλὰ τῶν διαλαχόντων. τοιγαροῦν οἱ μὲν δυνηθέντεσ ἀπέστησαν αὐτοῦ, καὶ ὑμεῖσ αὐτοῖσ ὡσ εὖ πράξασι δωρεὰσ χθὲσ ἐψηφίσασθε· οἱ δὲ οὐ δυνηθέντεσ ἀποδρᾶναι δεδιότεσ συναδικοῦσι καὶ χωροῦσιν ἐπὶ χώραν ὑμετέραν πολέμιοι καὶ πολιορκοῦσι στρατὸν ὑμέτερον καὶ στρατηγὸν ὑμέτερον, ᾧ γράφετε μὲν ὑμεῖσ ἐμμένειν τῇ Κελτικῇ, Ἀντώνιοσ δ’ ἐξιέναι κελεύει. πότερον οὖν ἡμεῖσ Ἀντώνιον ψηφιζόμεθα εἶναι πολέμιον, ἢ Ἀντώνιοσ ἡμᾶσ ἤδη πολεμεῖ, καὶ ὁ δήμαρχοσ ἡμῶν ἔτι ἀγνοεῖ, μέχρι ἄρα Δέκμου πεσόντοσ ἥ τε χώρα τοσήδε οὖσα καὶ ὅμοροσ ἡμῖν καὶ ἐπὶ τῇ χώρᾳ ὁ Δέκμου στρατὸσ ἐσ τὰσ καθ’ ἡμῶν ἐλπίδασ Ἀντωνίῳ προσγένηται. τότε γὰρ αὐτόν, ὡσ ἐοίκεν, ὁ δήμαρχοσ ψηφιεῖται πολέμιον, ὅταν ἡμῶν γένηται δυνατώτεροσ. Ταῦτ’ ἔτι τοῦ Κικέρωνοσ λέγοντοσ οἱ φίλοι θορυβοῦντεσ ἀπαύστωσ οὐδενὶ ἀντειπεῖν ἐπέτρεπον, μέχρι Πείσωνοσ αὐτοῦ παρελθόντοσ ἥ τε ἄλλη βουλὴ κατ’ αἰδῶ τοῦ ἀνδρὸσ ἡσύχασε καὶ οἱ τοῦ Κικέρωνοσ ἠνέσχοντο.

καὶ ἔλεγεν ὁ Πείσων· "ὁ μὲν νόμοσ, ὦ βουλή, δικαιοῖ τὸν εὐθυνόμενον αὐτὸν ἀκοῦσαί τε τῆσ κατηγορίασ καὶ ἀπολογησάμενον ὑπὲρ αὑτοῦ κρίνεσθαι· καὶ τὸν δεινότατον εἰπεῖν Κικέρωνα ἐσ ταῦτα προκαλοῦμαι. ἐπεὶ δὲ ὀκνεῖ μὲν παρόντοσ Ἀντωνίου κατηγορεῖν, ἀπόντοσ δ’ ἐγκλήματά τινα εἶπεν ὡσ μέγιστα ἐκ πάντων καὶ ἀναμφίλογα ὄντα, παρῆλθον ἐγὼ δείξων αὐτὰ ψευδῆ βραχυτάταισ ἀποκρισεσι. τὰ χρήματά φησιν Ἀντώνιον τὰ κοινὰ μετὰ τὴν Καίσαροσ τελευτὴν σφετερίσασθαι, τοῦ μὲν νόμου τὸν κλέπτην οὐ πολέμιον ἀποφαίνοντοσ, ἀλλὰ ὡρισμένῃ δίκῃ ζημιοῦντοσ, Βρούτου δὲ τοῦ Καίσαρα κτείναντοσ ἐν τῷ δήμῳ καὶ τόδε κατηγορήσαντοσ, ὅτι ὁ Καῖσαρ τὰ χρήματα διεφόρησε καὶ κενὰ καταλέλοιπε τὰ ταμιεῖα, Ἀντωνίου δὲ μετ’ οὐ πολὺ ζητεῖν αὐτὰ ψηφισαμένου καὶ ὑμῶν ἀποδεξαμένων τε τὴν γνώμην καὶ κεκυρωκότων καὶ γέρασ τοῖσ μηνύουσι δεκάτην ὑπεσχημένων, ἣν διπλασιάσομεν ἡμεῖσ, εἴ τισ Ἀντώνιον περὶ αὐτῶν ἔχοι τι διελέγχειν. "Καὶ τάδε μὲν περὶ τῶν χρημάτων·

τὴν δὲ Κελτικὴν ἡγεμονίαν οὐκ ἐψηφισάμεθα μὲν ἡμεῖσ Ἀντωνίῳ, ἔδωκε δὲ ὁ δῆμοσ νόμῳ, παρόντοσ αὐτοῦ Κικέρωνοσ, ᾧ τρόπῳ καὶ ἕτερα πολλάκισ ἔδωκε καὶ τήνδε τὴν ἡγεμονίαν αὐτὴν Καίσαρι πάλαι. μέροσ δ’ ἐστὶ τοῦ νόμου τὸν Ἀντώνιον, τὴν δεδομένην οἱ μετιόντα, Δέκμῳ μὴ παραχωροῦντι πολεμεῖν καὶ τὸν στρατὸν ἀντὶ Θρᾳκῶν οὐδὲν ἔτι κινουμένων ἐσ τὴν Κελτικὴν ἐπὶ τὸν ἀντιλέγοντα. ἀλλὰ Κικέρων Δέκμον μὲν οὐχ ἡγεῖται πολέμιον, ἐναντία τῷ νόμῳ τιθέμενον ὅπλα, Ἀντώνιον δὲ πολέμιον, τῷ νόμῳ συμμαχοῦντα. εἰ δὲ αὐτὸν αἰτιᾶται τὸν νόμον, τοὺσ θεμένουσ αἰτιᾶται· οὓσ ἔδει μεταπείθειν, οὐχὶ συνθέμενον ὑβρίζειν, οὐδὲ τὴν χώραν Δέκμῳ μὲν πιστεύειν, ὃν ὁ δῆμοσ ἐδίωξεν ἐπὶ τῷ φόνῳ, Ἀντωνίῳ δὲ ἀπιστεῖν, ὅ τι ὁ δῆμοσ ἔδωκεν. οὐ γὰρ εὖ βουλευομένων ἐστὶ διαστασιάζεσθαι πρὸσ τὸν δῆμον ἐν καιροῖσ μάλιστα ἐπικινδύνοισ οὐδὲ ἀμνημονεῖν, ὅτι καὶ τόδε αὐτὸ τοῦ δήμου πρότερον ἦν, τὸ κρίνειν τὰ φίλια καὶ πολέμια. μόνοσ γὰρ ἐκ τῶν πάλαι νόμων ὁ δῆμοσ αὐτοκράτωρ εἰρήνησ πέρι καὶ πολέμου σκοπεῖν. ὧν μηδὲν ὁ δῆμοσ ἐπιστήσειε μηδὲ ἐπιμηνίσειεν ἡμῖν, προστάτου λαβόμενοσ. "Ἀλλ’ ἔκτεινέ τινασ τῶν στρατιωτῶν ὁ Ἀντώνιοσ.

αὐτοκράτωρ γε ὢν καὶ ἐσ τοῦτο ὑφ’ ὑμῶν κεχειροτονημένοσ. καὶ οὐδείσ πω τῶνδε λόγον ὑπέσχεν αὐτοκράτωρ. οὐ γὰρ ἔκριναν οἱ νόμοι λυσιτελήσειν ἡμῖν τὸν ἄρχοντα τοῖσ στρατευομένοισ ὑπεύθυνον εἶναι· οὐδ’ ἔστιν ἀπειθείασ τι χεῖρον ἐν στρατοπέδῳ, δι’ ἣν καὶ νικῶντέσ τινεσ ἀνῃρέθησαν, καὶ οὐδεὶσ εὔθυνε τοὺσ ἀνελόντασ. οὐδὲ τῶν νῦν συγγενὴσ οὐδείσ, ἀλλὰ Κικέρων ἐπιμέμφεται καὶ φόνου κατηγορῶν πολέμιον κοινὸν ἀντὶ τῶν ὡρισμένων ἐπιτιμίων τοῖσ φονεῦσι τίθεται. Ἀντωνίῳ δὲ τὸ στρατόπεδον ὅπωσ τε ἄτακτον ἦν καὶ ὅπωσ κατεφρόνει, δηλοῖ καὶ τὰ μεταστάντα αὐτοῦ δύο τέλη, ἃ ὑμεῖσ μὲν ἐψηφίσασθε Ἀντωνίῳ στρατεύειν, αὐτομολήσαντα δὲ παρὰ τοὺσ στρατιωτικοὺσ νόμουσ, οὐ πρὸσ ὑμᾶσ, ἀλλ’ ἐσ Καίσαρα, ὁ Κικέρων ὅμωσ ἐπῄνεσε καὶ ἐκ τῶν κοινῶν ἐχθὲσ ἐμισθοδότησε· καὶ μή ποτε ὑμᾶσ λυπήσειε τὸ παράδειγμα. Κικέρωνα δὲ καὶ ἐσ ἀνωμαλίαν ἐξέστησεν ἡ ἔχθρα· κατηγορεῖ γὰρ Ἀντωνίου τυραννίδα καὶ κόλασιν στρατιωτῶν, ἀεὶ τῶν ἐπιβουλευόντων τὰ στρατεύματα θεραπευόντων, οὐ κολαζόντων. ἐπεὶ δὲ οὐκ ὤκνησεν οὐδε τὴν ἄλλην Ἀντωνίου μετὰ Καίσαρα ἀρχὴν ὡσ τυραννικὴν διαβαλεῖν, φέρε πύθωμαι καθ’ ἕκαστον ὧδε. "Τίνα ἔκτεινεν ὡσ τύραννοσ ἄκριτον ὁ νῦν κινδυνεύων ἀκρίτωσ;

τίνα δ’ ἐξέβαλε τῆσ πόλεωσ; τίνα δὲ ὑμῖν διέβαλεν; ἢ καθ’ ἕνα μὲν τοιόσδε ἦν, ἐπεβούλευε δὲ πᾶσιν ὁμοῦ; πότε, ὦ Κικέρων; ὅτε τὴν ἀμνηστίαν ἐκύρου τῶν γεγονότων; ἢ ὅτε μηδένα διώκεσθαι φόνου; ἢ ὅτε ζήτησιν εἶναι τῶν κοινῶν χρημάτων; ἢ ὅτε Πομπήιον τὸν Πομπηίου τοῦ ὑμετέρου κατεκάλει καὶ τὴν πατρῴαν ἐκ τῶν δημοσίων αὐτῷ διέλυε περιουσίαν; ἢ ὅτε τὸν Ψευδομάριον λαβὼν ἐπιβουλεύοντα ἀπέκτεινε καὶ ἐπῃνέσατε πάντεσ καὶ τοῦτο μόνον δι’ ὑμᾶσ οὐ διέβαλε Κικέρων; ἢ ὅτε ἐψηφίζετο μὴ εἰσηγεῖσθαι περὶ δικτάτοροσ μηδένα μήτε ἐπιψηφίζειν, ἢ νηποινεὶ πρὸσ τοῦ θέλοντοσ ἀποθνῄσκειν; ταῦτα γάρ ἐστιν, ἃ ἐπολιτεύσατο ἡμῖν Ἀντώνιοσ ἐν δύο μησίν, οἷσ μόνοισ ἐπέμεινε τῇ πόλει μετὰ Καίσαρα, ἄρτι μὲν τοῦ δήμου τοὺσ φονέασ διώκοντοσ, ἄρτι δὲ ὑμῶν δεδιότων ἐπὶ τοῖσ ἐσομένοισ· οὗ τίνα καιρόν, εἰ πονηρὸσ ἦν, ἀμείνονα εἶχεν; "Ἀλλ’ ἐσ τὰ ἐναντία· οὐκ ἦρχε. πῶσ; οὐ μόνοσ ἦρχεν ἀποδημήσαντοσ ἐπὶ Συρίασ Δολοβέλλα; οὐ στρατὸν εἶχεν ἕτοιμον ἐν τῇ πόλει τὸν ὑφ’ ἡμῶν αὐτῷ δεδομένον; οὐκ ἐνυκτοφυλάκει τὴν πόλιν; οὐκ ἐνυκτοφυλακεῖτο διὰ τὴν τῶν ἐχθρῶν ἐπιβουλήν; οὐ πρόφασιν εἶχε τὴν σφαγὴν Καίσαροσ, φίλου τέ οἱ καὶ εὐεργέτου ὄντοσ καὶ τῷ δήμῳ μάλιστα ὑπεραρέσκοντοσ; οὐχ ἑτέραν εἶχεν οἰκείαν, ἐπιβεβουλευμένοσ ἐσ τὸ σῶμα ὑπὸ τῶν ἀνδρῶν; ὧν ἔκτεινε μὲν ἢ ἐφυγάδευσεν οὐδένα, συνέγνω δέ, ὅσον εἶχε μέτρου καλῶσ, καὶ διδομένασ αὐτοῖσ ἡγεμονίασ οὐκ ἐφθόνησε δοθῆναι. Τὰ μὲν δὴ μέγιστα, ὦ Ῥωμαῖοι, καὶ ἀναμφίλογα Κικέρωνοσ ἐσ τὸν Ἀντώνιον ἐγκλήματα ὁρᾶτε· ἐπεὶ δέ γε ἐπὶ τοῖσ ἐγκλήμασι καὶ μαντεύματα ἐπάγουσιν, ὡσ ὁ Ἀντώνιοσ ἔμελλε μὲν τὸν στρατὸν ἄξειν ἐπὶ τὴν πόλιν, δείσειε δὲ προλαβόντοσ αὐτὴν ἑτέρῳ στρατῷ Καίσαροσ, πῶσ οὖν, εἰ τὸ μελλῆσαι μόνον ἐστὶν ἀνδρὸσ πολεμίου, τὸν ἐλθόντα καὶ παραστρατοπεδεύσαντα ἡμῖν ἀσήμαντον οὐχ ἡγεῖται πολέμιον;

πῶσ δ’, εἴπερ ἤθελεν ὁ Ἀντώνιοσ, οὐκ ἀφίκετο; ἢ τρισμυρίουσ ἔχων συντεταγμένουσ ἔδεισε τρισχιλίουσ τοὺσ ἀμφὶ τὸν Καίσαρα ὄντασ ἀνόπλουσ, ἀσυντάκτουσ, ἐσ μόνασ Καίσαρι διαλλαγὰσ συνελθόντασ καὶ εὐθύσ, ὡσ ἔγνωσαν πολεμεῖν αἱρούμενον, καταλιπόντασ; εἰ δὲ μετὰ τρισμυρίων ἐλθεῖν ἔδεισε, πῶσ ἦλθε μετὰ μόνων χιλίων; μεθ’ ὧν αὐτὸν ἐσ τὸ Τίβυρον ἐξιόντα πόσοι προεπέμπομεν καὶ πόσοι συνώμνυμεν οὐχ ὁρκούμενοι; πόσουσ δὲ Κικέρων ἐπαίνουσ ἐσ τὴν πολιτείαν αὐτοῦ καὶ ἀρετὴν ἀνάλισκε; πῶσ δ’ αὐτὸσ Ἀντώνιοσ, εἴ τι τοιοῦτον ἐγίγνωσκε, τὰ ἐνέχυρα τὰ νῦν ὄντα πρὸ τοῦ βουλευτηρίου κατέλιπεν ἡμῖν; μητέρα καὶ γυναῖκα καὶ μειράκιον υἱόν; οἳ κλαίουσι καὶ δεδίασι νῦν οὐ τὴν Ἀντωνίου πολιτείαν, ἀλλὰ τὴν τῶν ἐχθρῶν δυναστείαν. "Ταῦτα μὲν δὴ πρὸσ ὑμᾶσ ἐξενήνοχα δεῖγμα τῆσ Ἀντωνίου τε ἀπολογίασ καὶ Κικέρωνοσ μεταβολῆσ·

παραίνεσιν δ’ ἐπιθήσω τοῖσ εὖ φρονοῦσι μήτε ἐσ τὸν δῆμον μήτε ἐσ Ἀντώνιον ἁμαρτάνειν μηδὲ ἔχθρασ καὶ κινδύνουσ ἐπάγειν τοῖσ κοινοῖσ, νοσούσησ ἔτι τῆσ πολιτείασ καὶ ἀπορούσησ τῶν ὀξέωσ ἀμυνούντων, δύναμιν δ’ ἐν τῇ πόλει συστησαμένουσ, πρὶν θορυβῆσαί τι τῶν ἔξω, τὴν ἀρκέσουσαν, τότε τοῖσ ἑκάστοτε ἐπείγουσιν ἐφεδρεύειν καὶ κρίνειν, οὓσ ἂν ἐθέλητε, δυναμένουσ τὸ κεκριμένον τελεῖν. πῶσ οὖν ἔσται ταῦτα; ἐὰν Ἀντώνιον μὲν ἐῶμεν ἐσ πρόφασιν ἢ χάριν τοῦ δήμου τὴν Κελτικὴν ἔχειν, Δέκμον δὲ μετὰ τριῶν ὧν ἔχει τελῶν ἐνθάδε καλῶμεν καὶ ἀφικόμενον ἐκπέμπωμεν ἐσ Μακεδονίαν, τὰ τέλη κατασχόντεσ. εἰ δὲ καὶ τὰ ἀπ’ Ἀντωνίου μεταστάντα δύο πρὸσ ἡμᾶσ μετέστη, καθάπερ φησὶ Κικέρων, καὶ τάδε καλῶμεν ἀπὸ τοῦ Καίσαροσ ἐσ τὴν πόλιν. οὕτω γὰρ πέντε τελῶν ἡμῖν ὑπαρχόντων ψηφιζοίμεθα ἄν, ὅ τι δοκιμάζοιμεν, ἐγκρατῶσ, ἐσ οὐδενὸσ ἀνδρὸσ ἐλπίδασ αἰωρούμενοι. "Καὶ τάδε μὲν εἴρηται τοῖσ ἄνευ φθόνου καὶ φιλονικίασ ἀκροωμένοισ·

τοῖσ δὲ ἀπερισκέπτωσ καὶ ἀπαρασκεύωσ δι’ οἰκείαν ἔχθραν ἢ φιλονικίαν ἐκθορυβοῦσιν ὑμᾶσ κριτὰσ παραινῶ μὴ ταχεῖσ εἶναι μηδὲ προπετεῖσ ἐσ ἄνδρασ μεγίστουσ τε καὶ στρατιᾶσ ἄρχοντασ ἱκανῆσ μηδὲ ἄκοντασ ἐκπολεμοῦν, ἀναμιμνησκομένουσ Μαρκίου τε τοῦ Κοριολανοῦ καὶ τὰ ἔναγχοσ δὴ ταῦτα Καίσαροσ, ὃν στρατιᾶσ ὁμοίωσ ἡγούμενον καὶ σπονδὰσ ἀρίστασ ἂν ἡμῖν γενομένασ προτείνοντα προπετῶσ πολέμιον ψηφισάμενοι τῷ ὄντι πολέμιον ἠναγκάσαμεν γενέσθαι, φείδεσθαι δὲ καὶ τοῦ δήμου πρὸ βραχέοσ τοῖσ φονεῦσι τοῖσ Καίσαροσ ἐπιδραμόντοσ, μὴ ἐσ ὕβριν αὐτοῦ δοκῶμεν τοῖσ μὲν ἡγεμονίασ ἐθνῶν διδόναι, Δέκμον δὲ ἐπαινεῖν, ὅτι τοῦ δήμου νόμον ἀκυροῖ, καὶ Ἀντώνιον πολέμιον κρίνειν, ὅτι τὴν Κελτικὴν ἔλαβε παρὰ τοῦ δήμου. ὧν τοὺσ μὲν εὖ βουλευομένουσ ἐνθυμεῖσθαι χρὴ ὑπὲρ τῶν ἔτι πλανωμένων, τοὺσ δ’ ὑπάτουσ καὶ δημάρχουσ πλείονασ κινδυνεύουσι τοῖσ κοινοῖσ γενέσθαι. Ὧδε μὲν ὁ Πείσων ἀπελογεῖτο καὶ ὠνείδιζεν ὁμοῦ καὶ ἐφόβει καὶ σαφῶσ αἴτιοσ ἐγένετο μὴ ψηφισθῆναι πολέμιον Ἀντώνιον.

ἄρτι δὲ καὶ τῶν Τρεβωνίου λειψάνων κομισθέντων καὶ τῆσ ἐσ αὐτὸν ὕβρεωσ γνωσθείσησ ἀκριβέστερον, οὐ δυσχερῶσ ἡ βουλὴ τὸν Δολοβέλλαν ἔκρινεν εἶναι πολέμιον. οὐ μὴν ἐκράτησε τῆσ Κελτικῆσ αὐτὸν ἄρχειν· οἱ γὰρ τῶν σφαγέων φίλοι τε καὶ συγγενεῖσ ὑπὸ δέουσ ἐκώλυσαν, μὴ τοῦ πολέμου λυθέντοσ ἐπεξέλθοι τὸν φόνον Καίσαρι συναλλαγείσ· διὸ καὶ στασιάζειν αἰεὶ παρεσκεύαζον Καίσαρά τε καὶ Ἀντώνιον. ἐψηφίσαντο δ’ Ἀντωνίῳ προαγορεῦσαι Μακεδονίαν ἀντὶ τῆσ Κελτικῆσ ἔχειν· τὰσ δὲ ἄλλασ ἐντολάσ, εἴτε λαθόντεσ εἴτ’ ἐξεπίτηδεσ, Κικέρωνα συγγράψαι τε καὶ δοῦναι τοῖσ πρεσβεύουσι προσέταξαν. ὁ δὲ τὴν γνώμην παραφέρων συνέγραφεν ὧδε· Μουτίνησ Ἀντώνιον εὐθὺσ ἀπανίστασθαι καὶ Δέκμῳ τὴν Κελτικὴν μεθιέναι, ἐντὸσ δὲ Ῥουβίκωνοσ ποταμοῦ, τοῦ τὴν Ἰταλίαν ὁρίζοντοσ ἀπὸ τῆσ Κελτικῆσ, ἡμέρᾳ ῥητῇ γενόμενον ἐπιτρέψαι τὰ καθ’ ἑαυτὸν ἅπαντα τῇ βουλῇ. οὕτω μὲν φιλονίκωσ τε καὶ ψευδῶσ τὰσ ἐντολὰσ ὁ Κικέρων συνέγραφεν, οὐδεμιᾶσ ἔχθρασ τοσῆσδε ὑπούσησ, ἀλλ’, ὡσ ἐοίκε, τοῦ δαιμονίου τὰ κοινὰ ἐσ μεταβολὴν ἐνοχλοῦντοσ καὶ αὐτῷ Κικέρωνι κακῶσ ἐπινοοῦντοσ. Οἱ δ’ ἐσ τὸν Ἀντώνιον ἀπεσταλμένοι πρέσβεισ, αἰδούμενοι τῶν ἐντολῶν τὸ ἀλλόκοτον, οὐδὲν μὲν ἔφασαν, αὐτὰσ δ’ ἐπέδοσαν αὐτῷ.

καὶ ὁ Ἀντώνιοσ σὺν ὀργῇ πολλὰ ἔσ τε τὴν βουλὴν καὶ τὸν Κικέρωνα ἀπερρίπτει, θαυμάζων, ὅτι Καίσαρα μὲν τὸν τὰ μέγιστα ὠφελήσαντα τὴν ἀρχὴν ἡγοῦνται τύραννον ἢ βασιλέα, Κικέρωνα δὲ οὐ νομίζουσιν, ὃν Καῖσαρ μὲν εἷλε πολέμῳ καὶ οὐκ ἀπέκτεινε, Κικέρων δὲ τοὺσ ἐκείνου φονέασ προτίθησι τῶν φίλων αὐτοῦ καὶ Δέκμον Καίσαρι μὲν ὄντα φίλον ἐμίσει, ἀνδροφόνον δὲ αὐτοῦ γενόμενον ἀγαπᾷ, καὶ τῷ μὲν παρ’ οὐδενὸσ μετὰ Καίσαρα λαβόντι τὴν Κελτικὴν προστίθεται, τῷ δὲ παρὰ τοῦ δήμου λαβόντι πολεμεῖ. "τῶν τε ἐψηφισμένων μοι τελῶν τοῖσ μὲν αὐτομολήσασι γέρα δίδωσι, τοῖσ δὲ παραμείνασιν οὔ, διαφθείρων οὐκ ἐμοὶ μᾶλλον ἀλλὰ τῇ πόλει τὰ στρατιωτικά. καὶ τοῖσ μὲν ἀνδροφόνοισ ἀμνηστίαν ἔδωκεν, ᾗ κἀγὼ συνεθέμην διὰ δύο ἄνδρασ αἰδεσίμουσ· Ἀντώνιον δὲ καὶ Δολοβέλλαν ἡγεῖται πολεμίουσ, ὅτι τῶν δεδομένων ἐχόμεθα. ἥδε γάρ ἐστιν ἡ ἀληθὴσ αἰτία· κἂν ἀποστῶ τῆσ Κελτικῆσ, οὔτε πολέμιοσ οὔτε μόναρχόσ εἰμι. ταῦτα μέντοι μαρτύρομαι λύσειν τὴν οὐκ ἀγαπωμένην ἀμνηστίαν. Τοιάδε πολλὰ εἰπὼν ὁ Ἀντώνιοσ ἀντέγραφε τῷ δόγματι τῇ μὲν βουλῇ πεισθῆναι ἂν ἐσ ἅπαντα ὡσ πατρίδι, Κικέρωνι δὲ τῷ συγγράψαντι τὰσ ἐντολὰσ ὧδε ἀποκρίνεσθαι·

"ὁ δῆμοσ ἔδωκέ μοι τὴν Κελτικὴν νόμῳ, καὶ Δέκμον ἀπειθοῦντα τῷ νόμῳ μετελεύσομαι καὶ τοῦ φόνου δίκασ ἀπαιτήσω μόνον ὑπὲρ ἁπάντων, ἵνα καὶ ἡ βουλὴ καθαρεύσῃ ποτὲ τοῦ μύσουσ, ἐμπιπλαμένη νῦν διὰ Κικέρωνα Δέκμῳ βοηθοῦντα. " τάδε μὲν ὁ Ἀντώνιοσ εἶπέ τε καὶ ἀντέγραψε, καὶ ἡ βουλὴ αὐτὸν αὐτίκα ἐψηφίζετο εἶναι πολέμιον καὶ τὸν ὑπ’ αὐτῷ στρατόν, εἰ μὴ ἀποσταῖεν αὐτοῦ· Μακεδονίασ δὲ καὶ τῆσ Ἰλλυρίδοσ αὐτῆσ καὶ τῶν ἐν ἀμφοτέραισ ὑπολοίπων στρατῶν Μᾶρκον Βροῦτον ἄρχειν, μέχρι κατασταίη τὰ κοινά. ὁ δὲ ἴδιόν τε εἶχεν ἤδη στρατὸν καὶ παρὰ Ἀπουληίου τινὰ προσειλήφει καὶ ναῦσ εἶχε μακράσ τε καὶ ὁλκάδασ καὶ χρημάτων ἐσ μύρια καὶ ἑξακισχίλια τάλαντα καὶ ὅπλα πολλά, ὅσα ἐν Δημητριάδι Γαϊῴ Καίσαρι ἐκ πολλοῦ γιγνόμενα εὑρ͂εν· οἷσ ἅπασιν αὐτὸν ἡ βουλὴ τότε ἐψηφίζετο ἐσ τὰ συμφέροντα τῆσ πατρίδοσ χρῆσθαι. ἐψηφίσαντο δὲ καὶ Κάσσιον ἄρχειν τε Συρίασ καὶ πολεμεῖν Δολοβέλλᾳ· τούσ τε ἄλλουσ, ὅσοι τινὸσ ἔθνουσ ἢ στρατοῦ Ῥωμαίων ἄρχουσιν ἀπὸ τῆσ Ιὀνίου θαλάσσησ ἐπὶ τὴν ἑώ, πάντασ ὑπακούειν ἐσ ὅ τι προστάσσοι Κάσσιοσ ἢ Βροῦτοσ.

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION