Xenophon, Works on Socrates, Οἰκονομικός, chapter 11

(크세노폰, Works on Socrates, Οἰκονομικός, chapter 11)

ἐντεῦθεν δ’ ἐγὼ εἶπον· ὦ Ἰσχόμαχε, τὰ μὲν δὴ περὶ τῶν τῆσ γυναικὸσ ἔργων ἱκανῶσ μοι δοκῶ ἀκηκοέναι τὴν πρώτην, καὶ ἄξιά γε πάνυ ἐπαίνου ἀμφοτέρων ὑμῶν. τὰ δ’ αὖ σὰ ἔργα, ἔφην ἐγώ, ἤδη μοι λέγε, ἵνα σύ τε ἐφ’ οἷσ εὐδοκιμεῖσ διηγησάμενοσ ἡσθῇσ κἀγὼ τὰ τοῦ καλοῦ κἀγαθοῦ ἀνδρὸσ ἔργα τελέωσ διακούσασ καὶ καταμαθών, ἂν δύνωμαι, πολλήν σοι χάριν εἰδῶ. ἀλλὰ νὴ Δί’, ἔφη ὁ Ἰσχόμαχοσ, καὶ πάνυ ἡδέωσ σοι, ὦ Σώκρατεσ, διηγήσομαι ἃ ἐγὼ ποιῶν διατελῶ, ἵνα καὶ μεταρρυθμίσῃσ με, ἐάν τί σοι δοκῶ μὴ καλῶσ ποιεῖν.

ἀλλ’ ἐγὼ μὲν δή, ἔφην, πῶσ ἂν δικαίωσ μεταρρυθμίσαιμι ἄνδρα ἀπειργασμένον καλόν τε κἀγαθόν, καὶ ταῦτα ὢν ἀνὴρ ὃσ ἀδολεσχεῖν τε δοκῶ καὶ ἀερομετρεῖν καί, τὸ πάντων δὴ ἀνοητότατον δοκοῦν εἶναι ἔγκλημα, πένησ καλοῦμαι;

καὶ πάνυ μεντἄν, ὦ Ἰσχόμαχε, ἦν ἐν πολλῇ ἀθυμίᾳ τῷ ἐπικλήματι τούτῳ, εἰ μὴ πρῴην ἀπαντήσασ τῷ Νικίου τοῦ ἐπηλύτου ἵππῳ εἶδον πολλοὺσ ἀκολουθοῦντασ αὐτῷ θεατάσ, πολὺν δὲ λόγον ἐχόντων τινῶν περὶ αὐτοῦ ἤκουον·

καὶ δῆτα ἠρόμην προσελθὼν τὸν ἱπποκόμον εἰ πολλὰ εἰή χρήματα τῷ ἵππῳ. ὁ δὲ προσβλέψασ με ὡσ οὐδὲ ὑγιαίνοντα τῷ ἐρωτήματι εἶπε·

πῶσ δ’ ἂν ἵππῳ χρήματα γένοιτο; οὕτω δὴ ἐγὼ ἀνέκυψα ἀκούσασ ὅτι ἐστὶν ἄρα θεμιτὸν καὶ πένητι ἵππῳ ἀγαθῷ γενέσθαι, εἰ τὴν ψυχὴν φύσει ἀγαθὴν ἔχοι. ὡσ οὖν θεμιτὸν καὶ ἐμοὶ ἀγαθῷ ἀνδρὶ γενέσθαι διηγοῦ τελέωσ τὰ σὰ ἔργα, ἵνα, ὅ τι ἂν δύνωμαι ἀκούων καταμαθεῖν, πειρῶμαι καὶ ἐγώ σε ἀπὸ τῆσ αὔριον ἡμέρασ ἀρξάμενοσ μιμεῖσθαι.

καὶ γὰρ ἀγαθή ἐστιν, ἔφην ἐγώ, ἡμέρα ὡσ ἀρετῆσ ἄρχεσθαι. σὺ μὲν παίζεισ, ἔφη ὁ Ἰσχόμαχοσ, ὦ Σώκρατεσ, ἐγὼ δὲ ὅμωσ σοι διηγήσομαι ἃ ἐγὼ ὅσον δύναμαι πειρῶμαι ἐπιτηδεύων διαπερᾶν τὸν βίον.

ἐπεὶ γὰρ καταμεμαθηκέναι δοκῶ ὅτι οἱ θεοὶ τοῖσ ἀνθρώποισ ἄνευ μὲν τοῦ γιγνώσκειν τε ἃ δεῖ ποιεῖν καὶ ἐπιμελεῖσθαι ὅπωσ ταῦτα περαίνηται οὐ θεμιτὸν ἐποίησαν εὖ πράττειν, φρονίμοισ δ’ οὖσι καὶ ἐπιμελέσι τοῖσ μὲν διδόασιν εὐδαιμονεῖν, τοῖσ δ’ οὔ, οὕτω δὴ ἐγὼ ἄρχομαι μὲν τοὺσ θεοὺσ θεραπεύων, πειρῶμαι δὲ ποιεῖν ὡσ ἂν θέμισ ᾖ μοι εὐχομένῳ καὶ ὑγιείασ τυγχάνειν καὶ ῥώμησ σώματοσ καὶ τιμῆσ ἐν πόλει καὶ εὐνοίασ ἐν φίλοισ καὶ ἐν πολέμῳ καλῆσ σωτηρίασ καὶ πλούτου καλῶσ αὐξομένου.

καὶ ἐγὼ ἀκούσασ ταῦτα·

μέλει γὰρ δή σοι, ὦ Ἰσχόμαχε, ὅπωσ πλουτῇσ καὶ πολλὰ χρήματα ἔχων πολλὰ ἔχῃσ πράγματα τούτων ἐπιμελόμενοσ; καὶ πάνυ γ’, ἔφη ὁ Ἰσχόμαχοσ, μέλει μοι τούτων ὧν ἐρωτᾷσ· ἡδὺ γάρ μοι δοκεῖ, ὦ Σώκρατεσ, καὶ θεοὺσ μεγαλείωσ τιμᾶν καὶ φίλουσ, ἄν τινοσ δέωνται, ἐπωφελεῖν καὶ τὴν πόλιν μηδὲν <τὸ> κατ’ ἐμὲ χρήμασιν ἀκόσμητον εἶναι. καὶ γὰρ καλά, ἔφην ἐγώ, ὦ Ἰσχόμαχε, ἐστὶν ἃ σὺ λέγεισ, καὶ δυνατοῦ γε ἰσχυρῶσ ἀνδρόσ·

πῶσ γὰρ οὔ; ὅτε πολλοὶ μὲν εἰσὶν ἄνθρωποι οἳ οὐ δύνανται ζῆν ἄνευ τοῦ ἄλλων δεῖσθαι, πολλοὶ δὲ ἀγαπῶσιν, ἂν δύνωνται τὰ ἑαυτοῖσ ἀρκοῦντα πορίζεσθαι. οἱ δὲ δὴ δυνάμενοι μὴ μόνον τὸν ἑαυτῶν οἶκον διοικεῖν, ἀλλὰ καὶ περιποιεῖν ὥστε καὶ τὴν πόλιν κοσμεῖν καὶ τοὺσ φίλουσ ἐπικουφίζειν, πῶσ τούτουσ οὐχὶ βαθεῖσ τε καὶ ἐρρωμένουσ ἄνδρασ χρὴ νομίσαι; ἀλλὰ γὰρ ἐπαινεῖν μέν, ἔφην ἐγώ, τοὺσ τοιούτουσ πολλοὶ δυνάμεθα·

σὺ δέ μοι λέξον, ὦ Ἰσχόμαχε, ἀφ’ ὧνπερ ἤρξω, πῶσ ὑγιείασ ἐπιμελῇ; πῶσ τῆσ τοῦ σώματοσ ῥώμησ; πῶσ θέμισ εἶναί σοι καὶ ἐκ πολέμου καλῶσ σῴζεσθαι; τῆσ δὲ χρηματίσεωσ πέρι καὶ μετὰ ταῦτα, ἔφην ἐγώ, ἀρκέσει ἀκούειν. ἀλλ’ ἔστι μέν, ἔφη ὁ Ἰσχόμαχοσ, ὥσ γε ἐμοὶ δοκεῖ, ὦ Σώκρατεσ, ἀκόλουθα ταῦτα πάντα ἀλλήλων.

ἐπεὶ γὰρ ἐσθίειν τισ τὰ ἱκανὰ ἔχει, ἐκπονοῦντι μὲν ὀρθῶσ μᾶλλον δοκεῖ μοι ἡ ὑγίεια παραμένειν, ἐκπονοῦντι δὲ μᾶλλον ἡ ῥώμη προσγίγνεσθαι, ἀσκοῦντι δὲ τὰ τοῦ πολέμου κάλλιον σῴζεσθαι, ὀρθῶσ δὲ ἐπιμελομένῳ καὶ μὴ καταμαλακιζομένῳ μᾶλλον εἰκὸσ τὸν οἶκον αὔξεσθαι. ἀλλὰ μέχρι μὲν τούτου ἕπομαι, ἔφην ἐγώ, ὦ Ἰσχόμαχε, ὅτι ἐκπονοῦντα φῂσ καὶ ἐπιμελόμενον καὶ ἀσκοῦντα ἄνθρωπον μᾶλλον τυγχάνειν τῶν ἀγαθῶν, ὁποίῳ δὲ πόνῳ χρῇ πρὸσ τὴν εὐεξίαν καὶ ῥώμην καὶ ὅπωσ ἀσκεῖσ τὰ τοῦ πολέμου καὶ ὅπωσ ἐπιμελεῖ τοῦ περιουσίαν ποιεῖν ὡσ καὶ φίλουσ ἐπωφελεῖν καὶ πόλιν ἐπισχύειν, ταῦτα ἂν ἡδέωσ, ἔφην ἐγώ, πυθοίμην.

ἐγὼ τοίνυν, ἔφη, ὦ Σώκρατεσ, ὁ Ἰσχόμαχοσ, ἀνίστασθαι μὲν ἐξ εὐνῆσ εἴθισμαι ἡνίκ’ <ἂν> ἔτι ἔνδον καταλαμβάνοιμι, εἴ τινα δεόμενοσ ἰδεῖν τυγχάνοιμι.

κἂν μέν τι κατὰ πόλιν δέῃ πράττειν, ταῦτα πραγματευόμενοσ περιπάτῳ τούτῳ χρῶμαι· ἂν δὲ μηδὲν ἀναγκαῖον ᾖ κατὰ πόλιν, τὸν μὲν ἵππον ὁ παῖσ προάγει εἰσ ἀγρόν, ἐγὼ δὲ περιπάτῳ χρῶμαι τῇ εἰσ ἀγρὸν ὁδῷ ἴσωσ ἄμεινον, ὦ Σώκρατεσ, ἢ εἰ ἐν τῷ ξυστῷ περιπατοίην.

ἐπειδὰν δὲ ἔλθω εἰσ ἀγρόν, ἄν τέ μοι φυτεύοντεσ τυγχάνωσιν ἄν τε νειοποιοῦντεσ ἄν τε σπείροντεσ ἄν τε καρπὸν προσκομίζοντεσ, ταῦτα ἐπισκεψάμενοσ ὅπωσ ἕκαστα γίγνεται, μεταρρυθμίζω, ἐὰν ἔχω τι βέλτιον τοῦ παρόντοσ.

μετὰ δὲ ταῦτα ὡσ τὰ πολλὰ ἀναβὰσ ἐπὶ τὸν ἵππον ἱππασάμην ἱππασίαν ὡσ ἂν ἐγὼ δύνωμαι ὁμοιοτάτην ταῖσ ἐν τῷ πολέμῳ ἀναγκαίαισ ἱππασίαισ, οὔτε πλαγίου οὔτε κατάντουσ οὔτε τάφρου οὔτε ὀχετοῦ ἀπεχόμενοσ, ὡσ μέντοι δυνατὸν ταῦτα ποιοῦντα ἐπιμέλομαι μὴ ἀποχωλεῦσαι τὸν ἵππον.

ἐπειδὰν δὲ ταῦτα γένηται, ὁ παῖσ ἐξαλίσασ τὸν ἵππον οἴκαδε ἀπάγει, ἅμα φέρων ἀπὸ τοῦ χώρου ἄν τι δεώμεθα εἰσ ἄστυ.

ἐγὼ δὲ τὰ μὲν βάδην τὰ δὲ ἀποδραμὼν οἴκαδε ἀπεστλεγγισάμην. εἶτα δὲ ἀριστῶ, ὦ Σώκρατεσ, ὅσα μήτε κενὸσ μήτε ἄγαν πλήρησ διημερεύειν. νὴ τὴν Ἥραν, ἔφην ἐγώ, ὦ Ἰσχόμαχε, ἀρεσκόντωσ γέ μοι ταῦτα ποιεῖσ.

τὸ γὰρ ἐν τῷ αὐτῷ χρόνῳ συνεσκευασμένοισ χρῆσθαι τοῖσ τε πρὸσ τὴν ὑγίειαν καὶ τοῖσ πρὸσ τὴν ῥώμην παρασκευάσμασι καὶ τοῖσ εἰσ τὸν πόλεμον ἀσκήμασι καὶ ταῖσ τοῦ πλούτου ἐπιμελείαισ, ταῦτα πάντα ἀγαστά μοι δοκεῖ εἶναι. καὶ γὰρ ὅτι ὀρθῶσ ἑκάστου τούτων ἐπιμελῇ ἱκανὰ τεκμήρια παρέχῃ·

ὑγιαίνοντά τε γὰρ καὶ ἐρρωμένον ὡσ ἐπὶ τὸ πολὺ σὺν τοῖσ θεοῖσ σε ὁρῶμεν καὶ ἐν τοῖσ ἱππικωτάτοισ τε καὶ πλουσιωτάτοισ λεγόμενόν σε ἐπιστάμεθα. ταῦτα τοίνυν ἐγὼ ποιῶν, ἔφη, ὦ Σώκρατεσ, ὑπὸ πολλῶν πάνυ συκοφαντοῦμαι, σὺ δ’ ἴσωσ ᾤου με ἐρεῖν ὡσ ὑπὸ πολλῶν καλὸσ κἀγαθὸσ κέκλημαι.

ἀλλὰ καὶ ἔμελλον δὲ ἐγώ, ἔφην, ὦ Ἰσχόμαχε, τοῦτο ἐρήσεσθαι, εἴ τινα καὶ τούτου ἐπιμέλειαν ποιῇ, ὅπωσ δύνῃ λόγον διδόναι καὶ λαμβάνειν, ἄν τινί ποτε δέῃ.

οὐ γὰρ δοκῶ σοι, ἔφη, ὦ Σώκρατεσ, αὐτὰ ταῦτα διατελεῖν μελετῶν, ἀπολογεῖσθαι μὲν ὅτι οὐδένα ἀδικῶ, εὖ δὲ ποιῶ πολλοὺσ ὅσον ἂν δύνωμαι, κατηγορεῖν δὲ οὐ δοκῶ σοι μελετᾶν ἀνθρώπων, ἀδικοῦντασ μὲν καὶ ἰδίᾳ πολλοὺσ καὶ τὴν πόλιν καταμανθάνων τινάσ, εὖ δὲ ποιοῦντασ οὐδένα; ἀλλ’ εἰ καὶ ἑρμηνεύειν τοιαῦτα μελετᾷσ, τοῦτό μοι, ἔφην ἐγώ, ἔτι, ὦ Ἰσχόμαχε, δήλωσον.

οὐδὲν μὲν οὖν, ὦ Σώκρατεσ, παύομαι, ἔφη, λέγειν μελετῶν. ἢ γὰρ κατηγοροῦντόσ τινοσ τῶν οἰκετῶν ἢ ἀπολογουμένου ἀκούσασ ἐλέγχειν πειρῶμαι, ἢ μέμφομαί τινα πρὸσ τοὺσ φίλουσ ἢ ἐπαινῶ, ἢ διαλλάττω τινὰσ τῶν ἐπιτηδείων πειρώμενοσ διδάσκειν ὡσ συμφέρει αὐτοῖσ φίλουσ εἶναι μᾶλλον ἢ πολεμίουσ, <ἢ> ἐπιτιμῶμέν τινι στρατηγῷ συμπαρόντεσ, ἢ ἀπολογούμεθα ὑπέρ του, εἴ τισ ἀδίκωσ αἰτίαν ἔχει, ἢ κατηγοροῦμεν πρὸσ ἀλλήλουσ, εἴ τισ ἀδίκωσ τιμᾶται. πολλάκισ δὲ καὶ βουλευόμενοι ἃ μὲν ἂν ἐπιθυμῶμεν πράττειν, ταῦτα ἐπαινοῦμεν, ἃ δ’ ἂν μὴ βουλώμεθα πράττειν, ταῦτα μεμφόμεθα.

ἤδη δ’, ἔφη, ὦ Σώκρατεσ, καὶ διειλημμένωσ πολλάκισ ἐκρίθην ὅ τι χρὴ παθεῖν ἢ ἀποτεῖσαι.

ὑπὸ τοῦ, ἔφην ἐγώ, ὦ Ἰσχόμαχε; ἐμὲ γὰρ δὴ τοῦτο ἐλάνθανεν. ὑπὸ τῆσ γυναικόσ, ἔφη. καὶ πῶσ δή, ἔφην ἐγώ, ἀγωνίζει; ὅταν μὲν ἀληθῆ λέγειν συμφέρῃ, πάνυ ἐπιεικῶσ· ὅταν δὲ ψευδῆ, τὸν ἥττω λόγον, ὦ Σώκρατεσ, οὐ μὰ τὸν Δία οὐ δύναμαι κρείττω ποιεῖν. καὶ ἐγὼ εἶπον· ἴσωσ γάρ, ὦ Ἰσχόμαχε, τὸ ψεῦδοσ οὐ δύνασαι ἀληθὲσ ποιεῖν.

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION