Xenophon, Works on Socrates, Οἰκονομικός, chapter 1

(크세노폰, Works on Socrates, Οἰκονομικός, chapter 1)

ἤκουσα δέ ποτε αὐτοῦ καὶ περὶ οἰκονομίασ τοιάδε διαλεγομένου· εἰπέ μοι, ἔφη, ὦ Κριτόβουλε, ἆρά γε ἡ οἰκονομία ἐπιστήμησ τινὸσ ὄνομά ἐστιν, ὥσπερ ἡ ἰατρικὴ καὶ ἡ χαλκευτικὴ καὶ ἡ τεκτονική; ἔμοιγε δοκεῖ, ἔφη ὁ Κριτόβουλοσ. ἦ καὶ ὥσπερ τούτων τῶν τεχνῶν ἔχοιμεν ἂν εἰπεῖν ὅ τι ἔργον ἑκάστησ, οὕτω καὶ τῆσ οἰκονομίασ δυναίμεθ’ ἂν εἰπεῖν ὅ τι ἔργον αὐτῆσ ἐστι;

δοκεῖ γοῦν, ἔφη ὁ Κριτόβουλοσ, οἰκονόμου ἀγαθοῦ εἶναι εὖ οἰκεῖν τὸν ἑαυτοῦ οἶκον. ἦ καὶ τὸν ἄλλου δὲ οἶκον, ἔφη ὁ Σωκράτησ, εἰ ἐπιτρέποι τισ αὐτῷ, οὐκ ἂν δύναιτο, εἰ βούλοιτο, εὖ οἰκεῖν, ὥσπερ καὶ τὸν ἑαυτοῦ;

ὁ μὲν γὰρ τεκτονικὴν ἐπιστάμενοσ ὁμοίωσ ἂν καὶ ἄλλῳ δύναιτο ἐργάζεσθαι ὅ τι περ καὶ ἑαυτῷ, καὶ ὁ οἰκονομικόσ γ’ ἂν ὡσαύτωσ. ἔμοιγε δοκεῖ, ὦ Σώκρατεσ. ἔστιν ἄρα, ἔφη ὁ Σωκράτησ, τὴν τέχνην ταύτην ἐπισταμένῳ, καὶ εἰ μὴ αὐτὸσ τύχοι χρήματα ἔχων, τὸν ἄλλου οἶκον οἰκονομοῦντα ὥσπερ καὶ οἰκοδομοῦντα μισθοφορεῖν;

νὴ Δία καὶ πολύν γε μισθόν, ἔφη ὁ Κριτόβουλοσ, φέροιτ’ ἄν, εἰ δύναιτο οἶκον παραλαβὼν τελεῖν τε ὅσα δεῖ καὶ περιουσίαν ποιῶν αὔξειν τὸν οἶκον. οἶκοσ δὲ δὴ τί δοκεῖ ἡμῖν εἶναι;

ἆρα ὅπερ οἰκία, ἢ καὶ ὅσα τισ ἔξω τῆσ οἰκίασ κέκτηται, πάντα τοῦ οἴκου ταῦτά ἐστιν; ἐμοὶ γοῦν, ἔφη ὁ Κριτόβουλοσ, δοκεῖ, καὶ εἰ μηδ’ ἐν τῇ αὐτῇ πόλει εἰή τῷ κεκτημένῳ, πάντα τοῦ οἴκου εἶναι ὅσα τισ κέκτηται. οὐκοῦν καὶ ἐχθροὺσ κέκτηνταί τινεσ;

νὴ Δία καὶ πολλούσ γε ἔνιοι. ἦ καὶ κτήματα αὐτῶν φήσομεν εἶναι τοὺσ ἐχθρούσ; γελοῖον μεντἂν εἰή, ἔφη ὁ Κριτόβουλοσ, εἰ ὁ τοὺσ ἐχθροὺσ αὔξων προσέτι καὶ μισθὸν τούτου φέροι. ὅτι τοι ἡμῖν ἐδόκει οἶκοσ ἀνδρὸσ εἶναι ὅπερ κτῆσισ.

νὴ Δί’, ἔφη ὁ Κριτόβουλοσ, ὅ τι γε τισ ἀγαθὸν κέκτηται· οὐ μὰ Δί’ οὐκ εἴ τι κακόν, τοῦτο κτῆμα ἐγὼ καλῶ. σὺ δ’ ἐοίκασ τὰ ἑκάστῳ ὠφέλιμα κτήματα καλεῖν. πάνυ μὲν οὖν, ἔφη· τὰ δέ γε βλάπτοντα ζημίαν ἔγωγε νομίζω μᾶλλον ἢ χρήματα. κἂν ἄρα γέ τισ ἵππον πριάμενοσ μὴ ἐπίστηται αὐτῷ χρῆσθαι, ἀλλὰ καταπίπτων ἀπ’ αὐτοῦ κακὰ λαμβάνῃ, οὐ χρήματα αὐτῷ ἐστιν ὁ ἵπποσ;

οὔκ, εἴπερ τὰ χρήματά γ’ ἐστὶν ἀγαθόν. οὐδ’ ἄρα γε ἡ γῆ ἀνθρώπῳ ἐστὶ χρήματα, ὅστισ οὕτωσ ἐργάζεται αὐτὴν ὥστε ζημιοῦσθαι ἐργαζόμενοσ. οὐδὲ ἡ γῆ μέντοι χρήματά ἐστιν, εἴπερ ἀντὶ τοῦ τρέφειν πεινῆν παρασκευάζει. οὐκοῦν καὶ τὰ πρόβατα ὡσαύτωσ, εἴ τισ διὰ τὸ μὴ ἐπίστασθαι προβάτοισ χρῆσθαι ζημιοῖτο, οὐδὲ τὰ πρόβατα χρήματα τούτῳ εἰή ἄν;

οὔκουν ἔμοιγε δοκεῖ. σὺ ἄρα, ὡσ ἐοίκε, τὰ μὲν ὠφελοῦντα χρήματα ἡγῇ, τὰ δὲ βλάπτοντα οὐ χρήματα. οὕτωσ. ταὐτὰ ἄρα ὄντα τῷ μὲν ἐπισταμένῳ χρῆσθαι αὐτῶν ἑκάστοισ χρήματά ἐστι, τῷ δὲ μὴ ἐπισταμένῳ οὐ χρήματα·

ὥσπερ γε αὐλοὶ τῷ μὲν ἐπισταμένῳ ἀξίωσ λόγου αὐλεῖν χρήματά εἰσι, τῷ δὲ μὴ ἐπισταμένῳ οὐδὲν μᾶλλον ἢ ἄχρηστοι λίθοι, εἰ μὴ ἀποδιδοῖτό γε αὐτούσ. τοῦτ’ ἄρα φαίνεται ἡμῖν, ἀποδιδομένοισ μὲν οἱ αὐλοὶ χρήματα, μὴ ἀποδιδομένοισ δὲ ἀλλὰ κεκτημένοισ οὔ, τοῖσ μὴ ἐπισταμένοισ αὐτοῖσ χρῆσθαι.

καὶ ὁμολογουμένωσ γε, ὦ Σώκρατεσ, ὁ λόγοσ ἡμῖν χωρεῖ, ἐπείπερ εἴρηται τὰ ὠφελοῦντα χρήματα εἶναι. μὴ πωλούμενοι μὲν γὰρ οὐ χρήματά εἰσιν οἱ αὐλοί· οὐδὲν γὰρ χρήσιμοί εἰσι· πωλούμενοι δὲ χρήματα. πρὸσ ταῦτα δ’ ὁ Σωκράτησ εἶπεν·

ἂν ἐπίστηταί γε πωλεῖν. εἰ δὲ πωλοίη αὖ πρὸσ τοῦτο ᾧ μὴ ἐπίσταιτο χρῆσθαι, οὐδὲ πωλούμενοί εἰσι χρήματα κατά γε τὸν σὸν λόγον. λέγειν ἐοίκασ, ὦ Σώκρατεσ, ὅτι οὐδὲ τὸ ἀργύριόν ἐστι χρήματα, εἰ μή τισ ἐπίσταιτο χρῆσθαι αὐτῷ. καὶ σὺ δέ μοι δοκεῖσ οὕτω συνομολογεῖν, ἀφ’ ὧν τισ ὠφελεῖσθαι δύναται, χρήματα εἶναι.

εἰ γοῦν τισ χρῷτο τῷ ἀργυρίῳ ὥστε πριάμενοσ οἱο͂ν ἑταίραν διὰ ταύτην κάκιον μὲν τὸ σῶμα ἔχοι, κάκιον δὲ τὴν ψυχήν, κάκιον δὲ τὸν οἶκον, πῶσ ἂν ἔτι τὸ ἀργύριον αὐτῷ ὠφέλιμον εἰή; οὐδαμῶσ, εἰ μή πέρ γε καὶ τὸν ὑοσκύαμον καλούμενον χρήματα εἶναι φήσομεν, ὑφ’ οὗ οἱ φαγόντεσ παραπλῆγεσ γίγνονται. τὸ μὲν δὴ ἀργύριον, εἰ μή τισ ἐπίσταιτο αὐτῷ χρῆσθαι, οὕτω πόρρω ἀπωθείσθω, ὦ Κριτόβουλε, ὥστε μηδὲ χρήματα εἶναι.

οἱ δὲ φίλοι, ἄν τισ ἐπίστηται αὐτοῖσ χρῆσθαι ὥστε ὠφελεῖσθαι ἀπ’ αὐτῶν, τί φήσομεν αὐτοὺσ εἶναι; χρήματα νὴ Δί’, ἔφη ὁ Κριτόβουλοσ, καὶ πολύ γε μᾶλλον ἢ τοὺσ βοῦσ, ἂν ὠφελιμώτεροί γε ὦσι τῶν βοῶν. καὶ οἱ ἐχθροί γε ἄρα κατά γε τὸν σὸν λόγον χρήματά εἰσι τῷ δυναμένῳ ἀπὸ τῶν ἐχθρῶν ὠφελεῖσθαι.

ἐμοὶ γοῦν δοκεῖ. οἰκονόμου ἄρα ἐστὶν ἀγαθοῦ καὶ τοῖσ ἐχθροῖσ ἐπίστασθαι χρῆσθαι ὥστε ὠφελεῖσθαι ἀπὸ τῶν ἐχθρῶν. ἰσχυρότατά γε. καὶ γὰρ δὴ ὁρᾷσ, ἔφη, ὦ Κριτόβουλε, ὅσοι μὲν δὴ οἶκοι ἰδιωτῶν ηὐξημένοι εἰσὶν ἀπὸ πολέμου, ὅσοι δὲ τυράννων. ἀλλὰ γὰρ τὰ μὲν καλῶσ ἔμοιγε δοκεῖ λέγεσθαι, ὦ Σώκρατεσ, ἔφη ὁ Κριτόβουλοσ·

ἐκεῖνο δ’ ἡμῖν τί φαίνεται, ὁπόταν ὁρῶμέν τινασ ἐπιστήμασ μὲν ἔχοντασ καὶ ἀφορμὰσ ἀφ’ ὧν δύνανται ἐργαζόμενοι αὔξειν τοὺσ οἴκουσ, αἰσθανώμεθα δὲ αὐτοὺσ ταῦτα μὴ θέλοντασ ποιεῖν, καὶ διὰ τοῦτο ὁρῶμεν ἀνωφελεῖσ οὔσασ αὐτοῖσ τὰσ ἐπιστήμασ; ἄλλο τι ἢ τούτοισ αὖ οὔτε αἱ ἐπιστῆμαι χρήματά εἰσιν οὔτε τὰ κτήματα; περὶ δούλων μοι, ἔφη ὁ Σωκράτησ, ἐπιχειρεῖσ, ὦ Κριτόβουλε, διαλέγεσθαι;

οὐ μὰ Δί’, ἔφη, οὐκ ἔγωγε, ἀλλὰ καὶ πάνυ εὐπατριδῶν ἐνίων γε δοκούντων εἶναι, οὓσ ἐγὼ ὁρῶ τοὺσ μὲν πολεμικάσ, τοὺσ δὲ καὶ εἰρηνικὰσ ἐπιστήμασ ἔχοντασ, ταύτασ δὲ οὐκ ἐθέλοντασ ἐργάζεσθαι, ὡσ μὲν ἐγὼ οἶμαι, δι’ αὐτὸ τοῦτο ὅτι δεσπότασ οὐκ ἔχουσιν. καὶ πῶσ ἄν, ἔφη ὁ Σωκράτησ, δεσπότασ οὐκ ἔχοιεν, εἰ εὐχόμενοι εὐδαιμονεῖν καὶ ποιεῖν βουλόμενοι ἀφ’ ὧν <ἂν> ἔχοιεν ἀγαθὰ ἔπειτα κωλύονται ποιεῖν ταῦτα ὑπὸ τῶν ἀρχόντων;

καὶ τίνεσ δὴ οὗτοί εἰσιν, ἔφη ὁ Κριτόβουλοσ, οἳ ἀφανεῖσ ὄντεσ ἄρχουσιν αὐτῶν; ἀλλὰ μὰ Δί’, ἔφη ὁ Σωκράτησ, οὐκ ἀφανεῖσ εἰσιν, ἀλλὰ καὶ πάνυ φανεροί.

καὶ ὅτι πονηρότατοί γέ εἰσιν οὐδὲ σὲ λανθάνουσιν, εἴπερ πονηρίαν γε νομίζεισ ἀργίαν τ’ εἶναι καὶ μαλακίαν ψυχῆσ καὶ ἀμέλειαν. καὶ ἄλλαι δ’ εἰσὶν ἀπατηλαί τινεσ δέσποιναι προσποιούμεναι ἡδοναὶ εἶναι, κυβεῖαί τε καὶ ἀνωφελεῖσ ἀνθρώπων ὁμιλίαι, αἳ προϊόντοσ τοῦ χρόνου καὶ αὐτοῖσ τοῖσ ἐξαπατηθεῖσι καταφανεῖσ γίγνονται ὅτι λῦπαι ἄρα ἦσαν ἡδοναῖσ περιπεπεμμέναι, αἳ διακωλύουσιν αὐτοὺσ ἀπὸ τῶν ὠφελίμων ἔργων κρατοῦσαι.

ἀλλὰ καὶ ἄλλοι, ἔφη, ὦ Σώκρατεσ, ἐργάζεσθαι μὲν οὐ κωλύονται ὑπὸ τούτων, ἀλλὰ καὶ πάνυ σφοδρῶσ πρὸσ τὸ ἐργάζεσθαι ἔχουσι καὶ μηχανᾶσθαι προσόδουσ·

ὅμωσ δὲ καὶ τοὺσ οἴκουσ κατατρίβουσι καὶ ἀμηχανίαισ συνέχονται. δοῦλοι γάρ εἰσι καὶ οὗτοι, ἔφη ὁ Σωκράτησ, καὶ πάνυ γε χαλεπῶν δεσποτῶν, οἱ μὲν λιχνειῶν, οἱ δὲ λαγνειῶν, οἱ δὲ οἰνοφλυγιῶν, οἱ δὲ φιλοτιμιῶν τινων μώρων καὶ δαπανηρῶν, ἃ οὕτω χαλεπῶσ ἄρχει τῶν ἀνθρώπων ὧν ἂν ἐπικρατήσωσιν, ὥσθ’ ἑώσ μὲν ἂν ὁρῶσιν ἡβῶντασ αὐτοὺσ καὶ δυναμένουσ ἐργάζεσθαι, ἀναγκάζουσι φέρειν ἃ ἂν αὐτοὶ ἐργάσωνται καὶ τελεῖν εἰσ τὰσ αὑτῶν ἐπιθυμίασ, ἐπειδὰν δὲ αὐτοὺσ ἀδυνάτουσ αἴσθωνται ὄντασ ἐργάζεσθαι διὰ τὸ γῆρασ, ἀπολείπουσι τούτουσ κακῶσ γηράσκειν, ἄλλοισ δ’ αὖ πειρῶνται δούλοισ χρῆσθαι.

ἀλλὰ δεῖ, ὦ Κριτόβουλε, πρὸσ ταῦτα οὐχ ἧττον διαμάχεσθαι περὶ τῆσ ἐλευθερίασ ἢ πρὸσ τοὺσ σὺν ὅπλοισ πειρωμένουσ καταδουλοῦσθαι.

πολέμιοι μὲν οὖν ἤδη ὅταν καλοὶ κἀγαθοὶ ὄντεσ καταδουλώσωνταί τινασ, πολλοὺσ δὴ βελτίουσ ἠνάγκασαν εἶναι σωφρονίσαντεσ, καὶ ῥᾷον βιοτεύειν τὸν λοιπὸν χρόνον ἐποίησαν· αἱ δὲ τοιαῦται δέσποιναι αἰκιζόμεναι τὰ σώματα τῶν ἀνθρώπων καὶ τὰσ ψυχὰσ καὶ τοὺσ οἴκουσ οὔποτε λήγουσιν, ἔστ’ ἂν ἄρχωσιν αὐτῶν.

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION