Xenophon, Works on Socrates, Οἰκονομικός, chapter 2

(크세노폰, Works on Socrates, Οἰκονομικός, chapter 2)

ὁ οὖν Κριτόβουλοσ ἐκ τούτων ὧδέ πωσ εἶπεν· ἀλλὰ περὶ μὲν τῶν τοιούτων ἀρκούντωσ πάνυ μοι δοκῶ τὰ λεγόμενα ὑπὸ σοῦ ἀκηκοέναι· αὐτὸσ δ’ ἐμαυτὸν ἐξετάζων δοκῶ μοι εὑρίσκειν ἐπιεικῶσ τῶν τοιούτων ἐγκρατῆ ὄντα, ὥστ’ εἴ μοι συμβουλεύοισ ὅ τι ἂν ποιῶν αὔξοιμι τὸν οἶκον, οὐκ ἄν μοι δοκῶ ὑπό γε τούτων ὧν σὺ δεσποινῶν καλεῖσ κωλύεσθαι· ἀλλὰ θαρρῶν συμβούλευε ὅ τι ἔχεισ ἀγαθόν· ἢ κατέγνωκασ ἡμῶν, ὦ Σώκρατεσ, ἱκανῶσ πλουτεῖν καὶ οὐδὲν δοκοῦμέν σοι προσδεῖσθαι χρημάτων; οὔκουν ἔγωγε, ἔφη ὁ Σωκράτησ, εἰ καὶ περὶ ἐμοῦ λέγεισ, οὐδέν μοι δοκῶ προσδεῖσθαι χρημάτων, ἀλλ’ ἱκανῶσ πλουτεῖν·

σὺ μέντοι, ὦ Κριτόβουλε, πάνυ μοι δοκεῖσ πένεσθαι, καὶ ναὶ μὰ Δί’ ἔστιν ὅτε καὶ πάνυ οἰκτίρω σε ἐγώ. καὶ ὁ Κριτόβουλοσ γελάσασ εἶπε·

καὶ πόσον ἂν πρὸσ τῶν θεῶν οἰεί, ὦ Σώκρατεσ, ἔφη, εὑρεῖν τὰ σὰ κτήματα πωλούμενα, πόσον δὲ τὰ ἐμά; ἐγὼ μὲν οἶμαι, ἔφη ὁ Σωκράτησ, εἰ ἀγαθοῦ ὠνητοῦ ἐπιτύχοιμι, εὑρεῖν ἄν μοι σὺν τῇ οἰκίᾳ καὶ τὰ ὄντα πάντα πάνυ ῥᾳδίωσ πέντε μνᾶσ· τὰ μέντοι σὰ ἀκριβῶσ οἶδα ὅτι πλέον ἂν εὑρ́οι ἢ ἑκατονταπλασίονα τούτου. κᾆτα οὕτωσ ἐγνωκὼσ σὺ μὲν οὐχ ἡγῇ προσδεῖσθαι χρημάτων, ἐμὲ δὲ οἰκτίρεισ ἐπὶ τῇ πενίᾳ;

τὰ μὲν γὰρ ἐμά, ἔφη, ἱκανά ἐστιν ἐμοὶ παρέχειν τὰ ἐμοὶ ἀρκοῦντα· εἰσ δὲ τὸ σὸν σχῆμα ὃ σὺ περιβέβλησαι καὶ τὴν σὴν δόξαν, οὐδ’ εἰ τρὶσ ὅσα νῦν κέκτησαι προσγένοιτό σοι, οὐδ’ ὣσ ἂν ἱκανά μοι δοκεῖ εἶναί σοι. πῶσ δὴ τοῦτ’;

ἔφη ὁ Κριτόβουλοσ. ἀπεφήνατο ὁ Σωκράτησ· ὅτι πρῶτον μὲν ὁρῶ σοι ἀνάγκην οὖσαν θύειν πολλά τε καὶ μεγάλα, ἢ οὔτε θεοὺσ οὔτε ἀνθρώπουσ οἶμαί σε ἂν ἀνασχέσθαι· ἔπειτα ξένουσ προσήκει σοι πολλοὺσ δέχεσθαι, καὶ τούτουσ μεγαλοπρεπῶσ· ἔπειτα δὲ πολίτασ δειπνίζειν καὶ εὖ ποιεῖν, ἢ ἔρημον συμμάχων εἶναι. ἔτι δὲ καὶ τὴν πόλιν αἰσθάνομαι τὰ μὲν ἤδη σοι προστάττουσαν μεγάλα τελεῖν, ἱπποτροφίασ τε καὶ χορηγίασ καὶ γυμνασιαρχίασ καὶ προστατείασ, ἂν δὲ δὴ πόλεμοσ γένηται, οἶδ’ ὅτι καὶ τριηραρχίασ μισθοὺσ καὶ εἰσφορὰσ τοσαύτασ σοι προστάξουσιν ὅσασ σὺ οὐ ῥᾳδίωσ ὑποίσεισ.

ὅπου δ’ ἂν ἐνδεῶσ δόξῃσ τι τούτων ποιεῖν, οἶδ’ ὅτι σε τιμωρήσονται Ἀθηναῖοι οὐδὲν ἧττον ἢ εἰ τὰ αὑτῶν λάβοιεν κλέπτοντα. πρὸσ δὲ τούτοισ ὁρῶ σε οἰόμενον πλουτεῖν, καὶ ἀμελῶσ μὲν ἔχοντα πρὸσ τὸ μηχανᾶσθαι χρήματα, παιδικοῖσ δὲ πράγμασι προσέχοντα τὸν νοῦν, ὥσπερ ἐξόν σοι.

ὧν ἕνεκα οἰκτίρω σε μή τι ἀνήκεστον κακὸν πάθῃσ καὶ εἰσ πολλὴν ἀπορίαν καταστῇσ. καὶ ἐμοὶ μέν, εἴ τι καὶ προσδεηθείην, οἶδ’ ὅτι καὶ σὺ γιγνώσκεισ ὡσ εἰσὶν οἳ καὶ ἐπαρκέσειαν ἂν ὥστε πάνυ μικρὰ πορίσαντεσ κατακλύσειαν ἂν ἀφθονίᾳ τὴν ἐμὴν δίαιταν·

οἱ δὲ σοὶ φίλοι πολὺ ἀρκοῦντα σοῦ μᾶλλον ἔχοντεσ τῇ ἑαυτῶν κατασκευῇ ἢ σὺ τῇ σῇ ὅμωσ ὡσ παρὰ σοῦ ὠφελησόμενοι ἀποβλέπουσι. καὶ ὁ Κριτόβουλοσ εἶπεν·

ἐγὼ τούτοισ, ὦ Σώκρατεσ, οὐκ ἔχω ἀντιλέγειν· ἀλλ’ ὡρ́α σοι προστατεύειν ἐμοῦ, ὅπωσ μὴ τῷ ὄντι οἰκτρὸσ γένωμαι. ἀκούσασ οὖν ὁ Σωκράτησ εἶπε· καὶ οὐ θαυμαστὸν δοκεῖσ, ὦ Κριτόβουλε, τοῦτο σαυτῷ ποιεῖν, ὅτι ὀλίγῳ μὲν πρόσθεν, ὅτε ἐγὼ ἔφην πλουτεῖν, ἐγέλασασ ἐπ’ ἐμοὶ ὡσ οὐδὲ εἰδότι ὅ τι εἰή πλοῦτοσ, καὶ πρότερον οὐκ ἐπαύσω πρὶν ἐξήλεγξάσ με καὶ ὁμολογεῖν ἐποίησασ μηδὲ ἑκατοστὸν μέροσ τῶν σῶν κεκτῆσθαι, νῦν δὲ κελεύεισ προστατεύειν μέ σου καὶ ἐπιμελεῖσθαι ὅπωσ ἂν μὴ παντάπασιν ἀληθῶσ πένησ γένοιο; ὁρῶ γάρ σε, ἔφη, ὦ Σώκρατεσ, ἕν τι πλουτηρὸν ἔργον ἐπιστάμενον περιουσίαν ποιεῖν.

τὸν οὖν ἀπ’ ὀλίγων περιποιοῦντα ἐλπίζω ἀπὸ πολλῶν γ’ ἂν πάνυ ῥᾳδίωσ πολλὴν περιουσίαν ποιῆσαι. οὔκουν μέμνησαι ἀρτίωσ ἐν τῷ λόγῳ ὅτε οὐδ’ ἀναγρύζειν μοι ἐξουσίαν ἐποίησασ, λέγων ὅτι τῷ μὴ ἐπισταμένῳ ἵπποισ χρῆσθαι οὐκ εἰή χρήματα οἱ ἵπποι οὐδὲ ἡ γῆ οὐδὲ τὰ πρόβατα οὐδὲ ἀργύριον οὐδὲ ἄλλο οὐδὲ ἓν ὅτῳ τισ μὴ ἐπίσταιτο χρῆσθαι;

εἰσὶ μὲν οὖν αἱ πρόσοδοι ἀπὸ τῶν τοιούτων· ἐμὲ δὲ πῶσ τινὶ τούτων οἰεί ἂν ἐπιστηθῆναι χρῆσθαι, ᾧ τὴν ἀρχὴν οὐδὲν πώποτ’ ἐγένετο τούτων; ἀλλ’ ἐδόκει ἡμῖν, καὶ εἰ μὴ χρήματά τισ τύχοι ἔχων, ὅμωσ εἶναί τισ ἐπιστήμη οἰκονομίασ.

τί οὖν κωλύει καὶ σὲ ἐπίστασθαι; ὅπερ νὴ Δία καὶ αὐλεῖν ἂν κωλύσειεν ἄνθρωπον ἐπίστασθαι, εἰ μήτε αὐτὸσ πώποτε κτήσαιτο αὐλοὺσ μήτε ἄλλοσ αὐτῷ παράσχοι ἐν τοῖσ αὑτοῦ μανθάνειν· οὕτω δὴ καὶ ἐμοὶ ἔχει περὶ τῆσ οἰκονομίασ. οὔτε γὰρ αὐτὸσ ὄργανα χρήματα ἐκεκτήμην, ὥστε μανθάνειν, οὔτε ἄλλοσ πώποτέ μοι παρέσχε τὰ ἑαυτοῦ διοικεῖν ἀλλ’ ἢ σὺ νυνὶ ἐθέλεισ παρέχειν.

οἱ δὲ δήπου τὸ πρῶτον μανθάνοντεσ κιθαρίζειν καὶ τὰσ λύρασ λυμαίνονται· καὶ ἐγὼ δὴ εἰ ἐπιχειρήσαιμι ἐν τῷ σῷ οἴκῳ μανθάνειν οἰκονομεῖν, ἴσωσ ἂν καταλυμηναίμην ἄν σου τὸν οἶκον. πρὸσ ταῦτα ὁ Κριτόβουλοσ εἶπε·

προθύμωσ γε, ὦ Σώκρατεσ, ἀποφεύγειν μοι πειρᾷ μηδέν με συνωφελῆσαι εἰσ τὸ ῥᾷον ὑποφέρειν τὰ ἐμοὶ ἀναγκαῖα πράγματα. οὐ μὰ Δί’, ἔφη ὁ Σωκράτησ, οὐκ ἔγωγε, ἀλλ’ ὅσα ἔχω καὶ πάνυ προθύμωσ ἐξηγήσομαί σοι. οἶμαι δ’ ἂν καὶ εἰ ἐπὶ πῦρ ἐλθόντοσ σου καὶ μὴ ὄντοσ παρ’ ἐμοί, εἰ ἄλλοσε ἡγησάμην ὁπόθεν σοι εἰή λαβεῖν, οὐκ ἂν ἐμέμφου μοι, καὶ εἰ ὕδωρ παρ’ ἐμοῦ αἰτοῦντί σοι αὐτὸσ μὴ ἔχων ἄλλοσε καὶ ἐπὶ τοῦτο ἤγαγον, οἶδ’ ὅτι οὐδ’ ἂν τοῦτό μοι ἐμέμφου, καὶ εἰ βουλομένου μουσικὴν μαθεῖν σου παρ’ ἐμοῦ δείξαιμί σοι πολὺ δεινοτέρουσ ἐμοῦ περὶ μουσικὴν καί σοι χάριν <ἂν> εἰδότασ, εἰ ἐθέλοισ παρ’ αὐτῶν μανθάνειν, τί ἂν ἔτι μοι ταῦτα ποιοῦντι μέμφοιο;

οὐδὲν ἂν δικαίωσ γε, ὦ Σώκρατεσ.

ἐγὼ τοίνυν σοι δείξω, ὦ Κριτόβουλε, ὅσα νῦν λιπαρεῖσ παρ’ ἐμοῦ μανθάνειν πολὺ ἄλλουσ ἐμοῦ δεινοτέρουσ τοὺσ περὶ ταῦτα. ὁμολογῶ δὲ μεμεληκέναι μοι οἵτινεσ ἕκαστα ἐπιστημονέστατοί εἰσι τῶν ἐν τῇ πόλει. καταμαθὼν γάρ ποτε ἀπὸ τῶν αὐτῶν ἔργων τοὺσ μὲν πάνυ ἀπόρουσ ὄντασ, τοὺσ δὲ πάνυ πλουσίουσ, ἀπεθαύμασα, καὶ ἔδοξέ μοι ἄξιον εἶναι ἐπισκέψεωσ ὅ τι εἰή τοῦτο.

καὶ ηὑρ͂ον ἐπισκοπῶν πάνυ οἰκείωσ ταῦτα γιγνόμενα. τοὺσ μὲν γὰρ εἰκῇ ταῦτα πράττοντασ ζημιουμένουσ ἑώρων, τοὺσ δὲ γνώμῃ συντεταμένῃ ἐπιμελουμένουσ καὶ θᾶττον καὶ ῥᾷον καὶ κερδαλεώτερον κατέγνων πράττοντασ.

παρ’ ὧν ἂν καὶ σὲ οἶμαι, εἰ βούλοιο, μαθόντα, εἴ σοι ὁ θεὸσ μὴ ἐναντιοῖτο, πάνυ ἂν δεινὸν χρηματιστὴν γενέσθαι.

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION