Demosthenes, Speeches 41-50, Πρὸσ Μακάρτατον περὶ Ἁγνίου Κλήρου

(데모스테네스, Speeches 41-50, Πρὸσ Μακάρτατον περὶ Ἁγνίου Κλήρου)

ἐπειδὴ καὶ πρότερον ἀγῶνεσ ἐγένοντο ἡμῖν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, πρὸσ τοὺσ αὐτοὺσ τούτουσ περὶ τοῦ κλήρου τοῦ Ἁγνίου, καὶ οὐδὲν παύονται παρανομοῦντεσ καὶ βιαζόμενοι ὥστε ἐκ παντὸσ τρόπου τὰ μὴ προσήκονθ’ ἑαυτοῖσ ἔχειν, ἀνάγκη ἴσωσ ἐστὶν τὰ πραχθέντα ἐξ ἀρχῆσ διηγήσασθαι· ὑμεῖσ τε γάρ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ῥᾷον παρακολουθήσετε ἅπασι τοῖσ λεγομένοισ, καὶ οὗτοι ἐπιδειχθήσονται οἱοῖ́ εἰσιν ἄνθρωποι, καὶ ὅτι πάλαι ἤδη ἀρξάμενοι οὐδὲν παύονται κακοτεχνοῦντεσ καὶ οἰόμενοι δεῖν διαπράττεσθαι ὅ τι ἂν ἐπέλθῃ τούτοισ.

δεόμεθα οὖν ὑμῶν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, εὐνοϊκῶσ ἀκροάσασθαι τῶν λεγομένων καὶ παρακολουθεῖν προσέχοντασ τὸν νοῦν. πειράσομαι δὲ κἀγὼ διδάσκειν ὡσ ἂν οἱο͂́σ τε ὦ σαφέστατα περὶ τῶν πεπραγμένων. τουτουὶ γὰρ τοῦ παιδὸσ ἡ μήτηρ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, γένει οὖσα ἐγγυτάτω Ἁγνίᾳ τῷ ἐξ Οἰού, ἐπεδικάσατο τοῦ κλήρου τοῦ Ἁγνίου κατὰ τοὺσ νόμουσ τοὺσ ὑμετέρουσ·

καὶ τῶν τότε ἀμφισβητησάντων αὐτῇ τοῦ κλήρου τουτουί, γένει μὲν ὡσ ἐγγυτέρω τισ εἰή αὐτῶν τῆσ γυναικόσ, οὐδ’ ἐπεχείρησεν οὐδεὶσ ἀντομόσαι ὡμολογεῖτο γὰρ παρὰ πάντων τῆσ γυναικὸσ εἶναι ἡ κληρονομία κατὰ τὴν ἀγχιστείαν, διαθήκασ δὲ ψευδεῖσ ἧκον κατασκευάσαντεσ Γλαῦκόσ τε ὁ ἐξ Οἰού καὶ Γλαύκων ὁ ἀδελφὸσ αὐτοῦ. καὶ Θεόπομποσ ὁ τουτουὶ πατὴρ Μακαρτάτου ἐκείνοισ συγκατεσκεύαζεν ἅπαντα ταῦτα καὶ ἐμαρτύρει τὰσ πλείστασ μαρτυρίασ. αἱ δὲ διαθῆκαι, ἃσ τότε παρέσχοντο, ἐξηλέγχθησαν ψευδεῖσ οὖσαι·

καὶ οὐ μόνον ἡττήθησαν, ἀλλὰ καὶ πονηρότατοι δόξαντεσ εἶναι ἀπηλλάττοντο ἀπὸ τοῦ δικαστηρίου. καὶ ἐπιδημῶν τότε Θεόπομποσ ὁ τουτουὶ πατὴρ Μακαρτάτου, καὶ τοῦ κήρυκοσ κηρύττοντοσ, εἴ τισ ἀμφισβητεῖν ἢ παρακαταβάλλειν βούλεται τοῦ κλήρου τοῦ Ἁγνίου ἢ κατὰ γένοσ ἢ κατὰ διαθήκασ, οὐκ ἐτόλμησεν παρακαταβαλεῖν, ἀλλ’ αὐτὸσ ἑαυτῷ ἐδίκασεν ὅτι οὐδαμόθεν αὐτῷ προσῆκεν οὐδὲν τοῦ κλήρου τοῦ Ἁγνίου.

συνομόσαντεσ καὶ συνθήκασ γράψαντεσ πρὸσ ἀλλήλουσ καὶ καταθέμενοι παρὰ Μηδείῳ Ἁγνουσίῳ, Θεόπομποσ ὁ τουτουὶ πατὴρ Μακαρτάτου καὶ Γλαύκων καὶ Γλαῦκοσ ὁ ἡττηθεὶσ τὸ πρότερον, καὶ ἕτερόν τινα τῶν ἐπιτηδείων τέταρτον προσλαβόντεσ Εὐπόλεμοσ ἦν αὐτῷ ὄνομα, οὗτοι ἅπαντεσ κοινῇ ἐπιβουλεύσαντεσ προσεκαλέσαντο τὴν γυναῖκα πρὸσ τὸν ἄρχοντα εἰσ διαδικασίαν τοῦ κλήρου τοῦ Ἁγνίου, φάσκοντεσ τὸν νόμον κελεύειν παρὰ τοῦ ἐπιδεδικασμένου καὶ ἔχοντοσ τὸν κλῆρον προσκαλεῖσθαι, ἐάν τισ βούληται ἀμφισβητεῖν.

καὶ ἐπειδὴ ἦγεν ὁ ἄρχων εἰσ τὸ δικαστήριον καὶ ἔδει ἀγωνίζεσθαι, τά τε ἄλλα ἦν αὐτοῖσ ἅπαντα κατεσκευασμένα εἰσ τὸν ἀγῶνα, καὶ τὸ ὕδωρ, πρὸσ ὃ ἔδει ἀγωνίζεσθαι, τετραπλάσιον ἡμῶν ἔλαβον.

ἐξ ἀνάγκησ γὰρ ἦν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, τῷ ἄρχοντι ἀμφορέα ἑκάστῳ ἐγχέαι τῶν ἀμφισβητούντων, καὶ τρεῖσ χοᾶσ τῷ ὑστέρῳ λόγῳ. ὥστε συνέβαινεν ἐμοὶ τῷ ὑπὲρ τῆσ γυναικὸσ ἀγωνιζομένῳ, μὴ ὅτι περὶ τοῦ γένουσ καὶ τῶν ἄλλων ὧν μοι προσῆκεν διηγήσασθαι τοῖσ δικασταῖσ ὡσ ἐγὼ ἐβουλόμην, ἀλλ’ οὐδ’ ἀπολογήσασθαί μοι ἐξεγένετο οὐδὲ <πρὸσ> πολλοστὸν μέροσ ὧν κατεψεύδοντο ἡμῶν·

πέμπτον γὰρ μέροσ εἶχον τοῦ ὕδατοσ. καὶ τὸ σόφισμα ἦν τοῦτο, αὐτοὺσ μὲν ἑαυτοῖσ συναγωνίζεσθαι καὶ ὁμολογεῖν ἅπαντα, περὶ ἡμῶν δὲ λέγειν τὰ οὐδεπώποτε γενόμενα. καὶ τοῦτον τὸν τρόπον ἐπιβουλευσάντων καὶ συναγωνιζομένων ἀλλήλοισ ἐφ’ ἡμᾶσ, καδίσκων τεττάρων τεθέντων κατὰ τὸν νόμον, εἰκότωσ οἶμαι οἱ δικασταὶ ἐξηπατήθησαν καὶ ἐστασίασαν ἀλλήλοισ καὶ παρακρουσθέντεσ ὑπὸ τῆσ παρασκευῆσ ἐψηφίζοντο ὅ τι ἔτυχεν ἕκαστοσ.

καὶ αἱ ψῆφοι ὀλίγαισ πάνυ ἐγένοντο πλείουσ, ἢ τρισὶν ἢ τέτταρσιν, ἐν τῷ Θεοπόμπου καδίσκῳ ἢ ἐν τῷ τῆσ γυναικόσ. καὶ τότε μὲν ταῦτα, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ἦν τὰ πραχθέντα.

ἐπειδὴ δ’ οὑτοσὶ ὁ παῖσ ἐγένετο καὶ ἐδόκει καιρὸσ εἶναι, οὐκ ὀργισθεὶσ ἐγὼ τοῖσ γενομένοισ, ἀλλ’ ἡγούμενοσ εἰκόσ τι παθεῖν τοὺσ τότε δικάζοντασ, εἰσήγαγον εἰσ τοὺσ φράτερασ τοὺσ τοῦ Ἁγνίου Εὐβουλίδῃ τὸν παῖδα τουτονί, ἐκ τῆσ θυγατρὸσ ὄντα τῆσ ἐκείνου, ἵνα μὴ ἐξερημωθῇ ὁ οἶκοσ. ἐκεῖνοσ γάρ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ὁ Εὐβουλίδησ, ὁ τῷ Ἁγνίᾳ γένει ὢν ἐγγυτάτω, μάλιστα μὲν ηὔχετο τοῖσ θεοῖσ υἱὸν αὑτῷ γενέσθαι, ὥσπερ καὶ ἡ θυγάτηρ ἡ τουτουὶ μήτηρ τοῦ παιδὸσ αὐτῷ ἐγένετο·

ἐπειδὴ δὲ τούτου ἀπέτυχεν καὶ οὐκ ἐγένετο παῖσ ἄρρην αὐτῷ οὐδὲ εἷσ, μετὰ ταῦτ’ ἤδη ἐσπούδαζεν ὅπωσ ἐκ τῆσ θυγατρὸσ εἰσποιηθῇ αὑτῷ υἱὸσ εἰσ τὸν οἶκον τὸν ἑαυτοῦ καὶ τὸν Ἁγνίου, καὶ εἰσ τοὺσ φράτερασ εἰσαχθῇ τοὺσ ἐκείνου, ἡγούμενοσ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ἐκ τῶν ὑπολοίπων τοῦτον εἶναι ἑαυτῷ οἰκειότατον, καὶ οὕτωσ ἂν μάλιστα τὸν οἶκον τὸν ἑαυτῶν διασῴζεσθαι καὶ οὐκ ἂν ἐξερημωθῆναι. καὶ ἐγὼ ταῦτα ὑπηρέτησα αὐτῷ, ὁ τὴν Εὐβουλίδου θυγατέρα ἔχων ἐπιδικασάμενοσ ὡσ γένει ὢν ἐγγυτάτω, καὶ εἰσήγαγον τὸν παῖδα τουτονὶ εἰσ τοὺσ Ἁγνίου καὶ Εὐβουλίδου φράτερασ, μεθ’ ὧν καὶ Θεόπομποσ ὁ τουτουὶ πατὴρ Μακαρτάτου, ἑώσ ἔζη, ἐφράτριζε καὶ αὐτὸσ οὗτοσ.

καὶ οἱ φράτερεσ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, οἱ τουτουὶ Μακαρτάτου, οἱ ἄριστα εἰδότεσ περὶ τοῦ γένουσ, ὁρῶντεσ αὐτὸν μὲν τοῦτον οὐ ’θέλοντα κινδυνεύειν οὐδὲ ἀπάγοντα τὸ ἱερεῖον ἀπὸ τοῦ βωμοῦ, εἰ μὴ προσηκόντωσ εἰσήγετο ὁ παῖσ οὑτοσί, αὐτοὺσ δ’ ἀξιοῦντα ἐπιορκεῖν, λαβόντεσ τὴν ψῆφον καομένων τῶν ἱερείων, ἀπὸ τοῦ βωμοῦ φέροντεσ τοῦ Διὸσ τοῦ φρατρίου, παρόντοσ τουτουὶ Μακαρτάτου, ἐψηφίσαντο τὰ δίκαια, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ὀρθῶσ καὶ προσηκόντωσ τὸν παῖδα τουτονὶ εἰσάγεσθαι Εὐβουλίδῃ υἱὸν εἰσ τὸν οἶκον τὸν Ἁγνίου.

ψηφισαμένων δὲ ταῦτα τῶν φρατέρων τῶν τουτουὶ Μακαρτάτου, υἱὸσ ὢν Εὐβουλίδου ὁ παῖσ οὑτοσὶ προσεκαλέσατο Μακάρτατον τοῦ κλήρου τοῦ Ἁγνίου εἰσ διαδικασίαν, καὶ ἔλαχε πρὸσ τὸν ἄρχοντα, κύριον ἐπιγραψάμενοσ τὸν ἀδελφὸν τὸν ἑαυτοῦ·

ἐμοὶ γὰρ οὐκέτι οἱο͂́ν τ’ ἦν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, κυρίῳ ἐπιγεγράφθαι, εἰσπεποιηκότι τὸν παῖδα εἰσ τὸν οἶκον τὸν Εὐβουλίδου. καὶ ἡ πρόσκλησισ ἐγένετο τῷ παιδὶ τουτῳὶ κατὰ τὸν νόμον, καθ’ ὅνπερ καὶ οὗτοι προσεκαλέσαντο τὴν τουτουὶ μητέρα, τὴν νενικηκυῖαν πρότερον ἐν τῷ δικαστηρίῳ καὶ ἔχουσαν τὸν κλῆρον τὸν Ἁγνίου. καί μοι ἀνάγνωθι τὸν νόμον, καθ’ ὃν ἡ πρόσκλησίσ ἐστιν παρὰ τοῦ ἔχοντοσ τὸν κλῆρον.

Νόμοσ ἐὰν δ’ ἐπιδεδικασμένου ἀμφισβητῇ τοῦ κλήρου ἢ τῆσ ἐπικλήρου, προσκαλείσθω τὸν ἐπιδεδικασμένον πρὸσ τὸν ἄρχοντα, καθάπερ ἐπὶ τῶν ἄλλων δικῶν· παρακαταβολὰσ δ’ εἶναι τῷ ἀμφισβητοῦντι.

ἐὰν δὲ μὴ προσκαλεσάμενοσ ἐπιδικάσηται, ἀτελὴσ ἔσται ἡ ἐπιδικασία τοῦ κλήρου. ἐὰν δὲ μὴ ζῇ ὁ ἐπιδικασάμενοσ τοῦ κλήρου, προσκαλείσθω κατὰ ταὐτά, ᾧ <ἂν> ἡ προθεσμία μήπω ἐξήκῃ. τὴν δ’ ἀμφισβήτησιν εἶναι τῷ ἔχοντι, καθότι ἐπεδικάσατο οὗ ἂν ἔχῃ τὰ χρήματα. τοῦ μὲν νόμου ἀκηκόατε, δέομαι δ’ ὑμῶν δικαίαν δέησιν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί.

ἐὰν γὰρ ἐπιδείξω Θεοπόμπου τοῦ πατρὸσ τοῦ Μακαρτάτου γένει ὄντασ Ἁγνίᾳ ἐγγυτέρω Εὐβουλίδην τε τὸν παῖδα τουτονὶ καὶ Φυλομάχην, ἥ ἐστιν μήτηρ τῷ παιδί, Εὐβουλίδου δὲ θυγάτηρ, καὶ οὐ μόνον γένει ἐγγυτάτω ὄντασ, ἀλλὰ τὸ παράπαν οὐδὲ ὄντα οὐδένα ἀνθρώπων ἐν τῷ οἴκῳ τῷ Ἁγνίου ἄλλον ἢ τὴν μητέρα τοῦ παιδὸσ τουτουὶ καὶ αὐτὸν τοῦτον τὸν παῖδα, ταῦτ’ ἐὰν ἐπιδείξω, δέομαι ὑμῶν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, βοηθεῖν ἡμῖν.

τὸ μὲν οὖν πρῶτον διενοήθην, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, γράψασ ἐν πίνακι ἅπαντασ τοὺσ συγγενεῖσ τοὺσ Ἁγνίου, οὕτωσ ἐπιδεικνύειν ὑμῖν καθ’ ἕκαστον·

ἐπειδὴ δὲ ἐδόκει οὐκ <ἂν> εἶναι ἐξ ἴσου ἡ θεωρία ἅπασι τοῖσ δικασταῖσ, ἀλλ’ οἱ πόρρω καθήμενοι ἀπολείπεσθαι, ἀναγκαῖον ἴσωσ ἐστὶν τῷ λόγῳ διδάσκειν ὑμᾶσ· τοῦτο γὰρ ἅπασι κοινόν ἐστιν. πειρασόμεθα δὲ καὶ ἡμεῖσ ὡσ ἂν μάλιστα δυνώμεθα διὰ βραχυτάτων ἐπιδεῖξαι περὶ τοῦ γένουσ τοῦ Ἁγνίου. Βούσελοσ γὰρ ἦν ἐξ Οἰού, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, καὶ τούτῳ ἐγένοντο πέντε υἱεῖσ, Ἁγνίασ καὶ Εὐβουλίδησ καὶ Στρατίοσ καὶ Ἅβρων καὶ Κλεόκριτοσ.

καὶ οὗτοι ἅπαντεσ οἱ τοῦ Βουσέλου υἱεῖσ ἄνδρεσ ἐγένοντο, καὶ διένειμεν αὐτοῖσ τὴν οὐσίαν ὁ πατὴρ Βούσελοσ ἅπασιν καλῶσ καὶ δικαίωσ, ὥσπερ προσῆκεν. νειμάμενοι δὲ τὴν οὐσίαν, γυναῖκα αὐτῶν ἕκαστοσ ἔγημεν κατὰ τοὺσ νόμουσ τοὺσ ὑμετέρουσ, καὶ παῖδεσ ἐγένοντο αὐτοῖσ ἅπασιν καὶ παίδων παῖδεσ, καὶ ἐγένοντο πέντε οἶκοι ἐκ τοῦ Βουσέλου οἴκου ἑνὸσ ὄντοσ, καὶ χωρὶσ ἕκαστοσ ᾤκει τὸν ἑαυτοῦ ἔχων καὶ ἐγγόνουσ ἑαυτοῦ ποιούμενοσ. περὶ μὲν οἶν τῶν τριῶν ἀδελφῶν τῶν τοῦ Βουσέλου υἱέων, καὶ τῶν ἐγγόνων τῶν τούτοισ γενομένων, τί ἂν ἐγὼ <ἢ> ὑμῖν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, πράγματα παρέχοιμι ἢ ἐμαυτῷ, ἐξηγούμενοσ περὶ ἑκάστου;

ὄντεσ γὰρ ἐν τῷ αὐτῷ γένει Θεοπόμπῳ καὶ προσήκοντεσ ὁμοίωσ τῷ Ἁγνίᾳ, οὗ ἐστιν ὁ κλῆροσ, οὐδεὶσ αὐτῶν οὔτε πρότερον πώποτε οὔτε νῦν ἠνώχλησεν ἡμῖν, οὐδ’ ἠμφεσβήτησεν οὔτε τοῦ κλήρου τοῦ Ἁγνίου οὔτε τῆσ γυναικὸσ τῆσ ἐπικλήρου, ἣν ἐγὼ ἔχω ἐπιδικασάμενοσ, ἡγούμενοι οὐδ’ ὁτιοῦν προσήκειν ἑαυτοῖσ οὐδενὸσ τῶν Ἁγνίου. περίεργον δή μοι δοκεῖ εἶναι λέγειν τι περὶ τούτων, πλὴν ὅσα ἐξ ἀνάγκησ ἐστὶν ἐπιμνησθῆναι.

περὶ δὲ Θεοπόμπου τοῦ πατρὸσ τοῦ Μακαρτάτου καὶ αὐτοῦ τουτουὶ Μακαρτάτου, περὶ τούτων μοί ἐστιν ἐξ ἀνάγκησ λέγειν. ἔστιν δὲ βραχὺσ ὁ λόγοσ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί. ὥσπερ γὰρ ὀλίγον τι πρότερον ἀκηκόατε ὅτι τῷ Βουσέλῳ πέντε υἱεῖσ ἐγένοντο, τούτων εἷσ ἦν Στρατίοσ ὁ τουτουὶ πρόγονοσ Μακαρτάτου, καὶ ἕτεροσ Ἁγνίασ ὁ τουτουὶ πρόγονοσ τοῦ παιδόσ. ἐγένετο δὴ υἱὸσ τῷ Ἁγνίᾳ Πολέμων καὶ θυγάτηρ Φυλομάχη, ἀδελφὴ τοῦ Πολέμωνοσ ὁμοπατρία καὶ ὁμομητρία·

τοῦ δὲ Στρατίου ἐγένοντο τοῦ ἀδελφοῦ τοῦ Ἁγνίου Φανόστρατοσ καὶ Χαρίδημοσ ὁ τουτουὶ πάπποσ Μακαρτάτου. ἐρωτῶ δὴ ὑμᾶσ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, πότεροσ οἰκειότερόσ ἐστιν καὶ προσήκει μᾶλλον τῷ Ἁγνίᾳ, ὁ υἱὸσ ὁ Πολέμων καὶ ἡ θυγάτηρ ἡ Φυλομάχη, ἢ Χαρίδημοσ ὁ υἱὸσ Στρατίου, ἀδελφιδοῦσ δ’ Ἁγνίου; ἐγὼ μὲν γὰρ ἡγοῦμαι τὸν υἱὸν καὶ τὴν θυγατέρα οἰκειότερον εἶναι ἑκάστῳ ἡμῶν μᾶλλον ἢ τὸν ἀδελφιδοῦν· καὶ οὐ μόνον παρ’ ἡμῖν τοῦτο νενόμισται, ἀλλὰ καὶ παρὰ τοῖσ ἄλλοισ ἅπασι καὶ Ἕλλησι καὶ βαρβάροισ. ἐπειδὴ τοίνυν τοῦτο ὁμολογεῖται, ῥᾳδίωσ ἤδη τοῖσ ἄλλοισ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, παρακολουθήσετε, καὶ αἰσθήσεσθε τούτουσ ὅτι εἰσὶ βίαιοι καὶ ἀσελγεῖσ ἄνθρωποι.

τοῦ Πολέμωνοσ γὰρ τοῦ υἱέοσ τοῦ Ἁγνίου ἐγένετο υἱὸσ Ἁγνίασ, τὸ τοῦ πάππου τοῦ ἑαυτοῦ ὄνομ’ ἔχων, τοῦ Ἁγνίου. καὶ οὗτοσ μὲν ἄπαισ ἐτελεύτησεν ὁ Ἁγνίασ ὁ ὕστεροσ. τῆσ Φυλομάχησ δὲ τῆσ ἀδελφῆσ τῆσ Πολέμωνοσ, καὶ Φιλάγρου, ᾧ ἔδωκεν αὐτὴν ὁ ἀδελφὸσ Πολέμων ἀνεψιῷ ὄντι ἑαυτοῦ ὁ γὰρ Φίλαγροσ υἱὸσ ἦν Εὐβουλίδου τοῦ ἀδελφοῦ τοῦ Ἁγνίου, τοῦ δὴ Φιλάγρου τοῦ ἀνεψιοῦ τοῦ Πολέμωνοσ καὶ τῆσ Φυλομάχησ τῆσ ἀδελφῆσ τῆσ Πολέμωνοσ ἐγένετο υἱὸσ Εὐβουλίδησ, ὁ πατὴρ ὁ τῆσ μητρὸσ τοῦ παιδὸσ τουτουί.

καὶ οὗτοι μὲν υἱεῖσ ἐγένοντο Πολέμωνι καὶ τῇ ἀδελφῇ τῇ Πολέμωνοσ Φυλομάχῃ. τοῦ δὲ Χαριδήμου ἐγένετο, τοῦ υἱέοσ τοῦ Στρατίου, Θεόπομποσ ὁ τουτουὶ πατὴρ Μακαρτάτου. πάλιν δὴ ἐρωτῶ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, πότεροσ οἰκειότερόσ ἐστιν καὶ προσήκει μᾶλλον Ἁγνίᾳ τῷ πρώτῳ ἐκείνῳ, ὁ Πολέμωνοσ υἱὸσ Ἁγνίασ καὶ Εὐβουλίδησ ὁ Φυλομάχησ υἱὸσ καὶ Φιλάγρου, ἢ Θεόπομποσ ὁ Χαριδήμου υἱόσ, Στρατίου δὲ ὑϊδοῦσ;

ἐγὼ μὲν γὰρ οἶμαι, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, εἴπερ καὶ ὁ υἱὸσ οἰκειότατόσ ἐστιν καὶ ἡ θυγάτηρ, πάλιν ὁ ὑϊδοῦσ καὶ ὁ ἐκ τῆσ θυγατρὸσ υἱόσ, οὗτοι οἰκειότεροί εἰσι μᾶλλον ἢ ὁ τοῦ ἀδελφιδοῦ υἱὸσ καὶ ὁ ἐξ ἑτέρου ὢν οἴκου. τῷ μὲν οὖν Θεοπόμπῳ ἐγένετο υἱὸσ Μακάρτατοσ οὑτοσί, τῷ δὲ Εὐβουλίδῃ τῷ τῆσ Φυλομάχησ υἱεῖ, ἀνεψιῷ δὲ Ἁγνίου ὄντι πρὸσ πατρόσ, οὑτοσὶ ὁ παῖσ, ἀνεψιοῦ παῖσ ὢν Ἁγνίᾳ πρὸσ πατρόσ, ἐπειδὴ ἡ Φυλομάχη ἡ μήτηρ ἡ Εὐβουλίδου καὶ ὁ Πολέμων ὁ πατὴρ ὁ Ἁγνίου ἀδελφοὶ ἦσαν ὁμοπάτριοι καὶ ὁμομήτριοι.

τῷ δέ γε Μακαρτάτῳ τῳδί, τῷ υἱεῖ τῷ Θεοπόμπου, οὐδὲν ἐγένετο ἔκγονον ὅ τι ἐστὶν ἐν τῷ οἴκῳ τῷ τούτου καὶ τῷ Στρατίου. τούτων δ’ οὕτωσ ἐχόντων, τῷ μὲν παιδὶ τουτῳί ἐστιν ὄνομα τῶν ἐν τῷ νόμῳ εἰρημένων, καὶ μέχρι ὧν ὁ νόμοσ κελεύει τὴν ἀγχιστείαν εἶναι·

ἀνεψιοῦ γὰρ Ἁγνίου παῖσ ἐστιν· ὁ γὰρ πατὴρ αὐτοῦ Εὐβουλίδησ ἀνεψιὸσ ἦν Ἁγνίᾳ, οὗ ἐστιν ὁ κλῆροσ. ὁ δέ γε Θεόπομποσ ὁ τουτουὶ πατὴρ Μακαρτάτου οὐκ ἂν εἶχεν ὄνομα θέσθαι αὑτῷ τῶν ἐν τῷ νόμῳ εἰρημένων οὐδέν· ἐξ ἑτέρου γὰρ οἴκου ἦν, τοῦ Στρατίου. οὐ προσήκει δέ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, οὐδένα ἀνθρώπων ἔχειν τὸν κλῆρον τὸν Ἁγνίου ἐξ ἑτέρου οἴκου ὄντα, ἑώσ ἄν τισ λείπηται τῶν γενομένων ἐν τῷ οἴκῳ τῷ Ἁγνίου, οὐδ’ ἐκβάλλειν βίᾳ, ὅπερ οὗτοι διαπράττονται, γένει τε ἀπωτέρω ὄντεσ καὶ οὐκ ἐν τῷ αὐτῷ οἴκῳ.

τοῦτο γάρ ἐστιν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ᾧ παρεκρούσατο Θεόπομποσ ὁ τουτουὶ πατὴρ Μακαρτάτου. τίνεσ οὖν οἱ λοιποί;

οἱ ἔτι νῦν ὄντεσ ἐν τῷ οἴκῳ τῷ Ἁγνίου, Φυλομάχη τε ἡ ἐμὴ γυνή, Εὐβουλίδου δὲ θυγάτηρ οὖσα τοῦ ἀνεψιοῦ τοῦ Ἁγνίου, καὶ οὑτοσὶ ὁ παῖσ ὁ εἰσηγμένοσ εἰσ τὸν οἶκον τὸν Εὐβουλίδου καὶ Ἁγνίου. Θεόπομποσ δὲ ὁ τουτουὶ πατὴρ Μακαρτάτου, οὐκ ὢν τοῦ οἴκου τοῦ Ἁγνίου, ἐψεύσατο πρὸσ τοὺσ δικαστὰσ ὑπερμέγεθεσ ψεῦδοσ περί τε τῆσ Φυλομάχησ τῆσ τοῦ Πολέμωνοσ ἀδελφῆσ, τηθίδοσ δὲ Ἁγνίου, ὅτι οὐκ ἦν τῷ Πολέμωνι τῷ τοῦ Ἁγνίου υἱεῖ ὁμοπατρία καὶ ὁμομητρία ἀδελφή, καὶ πάλιν προσποιούμενοσ τοῦ αὐτοῦ οἴκου εἶναι Ἁγνίᾳ, ὁ οὐδεπώποτε γενόμενοσ. ταῦτα δὲ πάντα ἀδεῶσ ἔλεγεν ὁ Θεόπομποσ, μάρτυρα μὲν οὐδένα παρασχόμενοσ, ὅστισ ἔμελλεν ὑπεύθυνοσ ἡμῖν ἔσεσθαι, συνομολογοῦντασ δ’ ἑαυτῷ ἔχων τοὺσ κοινωνούσ, οἳ ἦσαν ἀλλήλοισ συναγωνισταὶ καὶ ἅπαντα ἔπραττον κοινῇ, ὅπωσ ἀφέλωνται τὴν γυναῖκα τὴν τουτουὶ μητέρα τοῦ παιδὸσ τὸν κλῆρον, ὃν αὐτῇ ὑμεῖσ ἐψηφίσασθε.

βούλομαι οὖν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, περὶ ὧν εἴρηκα πρὸσ ὑμᾶσ, μαρτυρίασ παρασχέσθαι, πρῶτον μὲν ὡσ ἐνίκησεν τοῦ κλήρου τοῦ Ἁγνίου ἡ Εὐβουλίδου θυγάτηρ Φυλομάχη, γένει οὖσα ἐγγυτάτω, ἔπειτα περὶ τῶν ἄλλων ἁπάντων.

ἀναγίγνωσκε τὴν μαρτυρίαν. μαρτυροῦσι παρεῖναι πρὸσ τῷ διαιτητῇ ἐπὶΝικοφήμου ἄρχοντοσ, ὅτε ἐνίκησε Φυλομάχη ἡ Εὐβουλίδου θυγάτηρ τοῦ κλήρου τοῦ Ἁγνίου τοὺσ ἀμφισβητοῦντασ αὐτῇ πάντασ.

ὅτι μὲν ἐνίκησεν ἡ Εὐβουλίδου θυγάτηρ τοῦ κλήρου τοῦ Ἁγνίου, ἀκηκόατε, ὦ ἄνδρεσ δικασταί.

καὶ αὕτη ἐνίκησεν οὐδεμιᾷ παρασκευῇ ἀδίκῳ οὐδὲ συνωμοσίᾳ, ἀλλ’ ὡσ οἱο͂́ν τε δικαιότατα, ἐπιδειξάντων ἡμῶν ὅτι γένει ἐγγυτάτω ἦν Ἁγνίᾳ, οὗ ἐστιν ὁ κλῆροσ, ἀνεψιοῦ παῖσ οὖσα πρὸσ πατρὸσ καὶ ἐκ τοῦ οἴκου οὖσα τοῦ Ἁγνίου. ἐπειδὰν οὖν λέγῃ Μακάρτατοσ, ὅτι ἐνίκησεν ὁ πατὴρ αὐτοῦ Θεόπομποσ τοῦ κλήρου τούτου, ὑπολαμβάνετε αὐτῷ ὑμεῖσ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ὅτι καὶ ἡ γυνὴ ἐνίκησεν πρότερον ἢ Θεόπομποσ ὁ τουτουὶ πατήρ, καὶ ὅτι δικαίωσ ἐνίκησεν ἡ γυνὴ ἐκ τοῦ οἴκου οὖσα τοῦ Ἁγνίου, Εὐβουλίδου θυγάτηρ οὖσα, τοῦ ἀνεψιοῦ τοῦ Ἁγνίου, ὁ δὲ Θεόπομποσ ὅτι οὐκ ἐνίκησεν, ἀλλὰ παρεκρούσατο, οὐκ ὢν ἐκ τοῦ οἴκου τὸ παράπαν τοῦ Ἁγνίου.

ταῦτα αὐτῷ ὑμεῖσ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ὑπολαμβάνετε, καὶ ὅτι τὸν παῖδα τουτονὶ Εὐβουλίδην, τὸν Εὐβουλίδου υἱόν, Ἁγνίου δέ, οὗ ἐστιν ὁ κλῆροσ, ἀνεψιοῦ παῖδα πρὸσ πατρόσ, οὔτε Θεόπομποσ ὁ Μακαρτάτου πατὴρ οὔτε ἄλλοσ οὐδεὶσ πώποτε ἀνθρώπων ἐνίκησεν.

νυνὶ δ’ ἐστὶν ὁ ἀγὼν καὶ ἡ διαδικασία περὶ τοῦ κλήρου τοῦ Ἁγνίου τῷ Εὐβουλίδου υἱεῖ τούτῳ καὶ Μακαρτάτῳ τουτῳὶ τῷ Θεοπόμπου υἱεῖ· καὶ ὁπότεροσ τούτων δικαιότερα λέγειν δόξει καὶ κατὰ τοὺσ νόμουσ μᾶλλον, δῆλον ὅτι τούτῳ ὑμεῖσ οἱ δικασταὶ προσθήσεσθε. ἀναγίγνωσκε τὰσ μαρτυρίασ τὰσ ὑπολοίπουσ, πρῶτον μὲν ὅτι ἡ Φυλομάχη ἡ τοῦ Ἁγνίου τηθὶσ ἀδελφὴ ἦν ὁμοπατρία καὶ ὁμομητρία τῷ Πολέμωνι τῷ Ἁγνίου πατρί·

ἔπειτα τὰσ ἄλλασ ἁπάσασ ἀναγνώσεται <τὰσ> περὶ τοῦ γένουσ. μαρτυροῦσι δημόται εἶναι Φιλάγρῳ τῷ Εὐβουλίδου πατρὶ καὶ Πολέμωνι τῷ πατρὶ τῷ Ἁγνίου, καὶ εἰδέναι Φυλομάχην τὴν μητέρα τὴν Εὐβουλίδου νομιζομένην ἀδελφὴν εἶναι Πολέμωνοσ τοῦ πατρὸσ τοῦ Ἁγνίου ὁμοπατρίαν καὶ ὁμομητρίαν, καὶ μηδενὸσ πώποτ’ ἀκοῦσαι ὡσ γένοιτο ἀδελφὸσ Πολέμωνι τῷ Ἁγνίου.

μαρτυροῦσιν Οἰνάνθην, τὴν μητέρα τοῦ πάππου τοῦ ἑαυτῶν Στρατωνίδου, ἀνεψιὰν εἶναι ἐκ πατραδέλφων Πολέμωνι τῷ πατρὶ τῷ Ἁγνίου, καὶ ἀκούειν τοῦ πατρὸσ τοῦ ἑαυτῶν, ὅτι Πολέμωνι ἀδελφὸσ οὐδεὶσ γένοιτο πώποτε, τῷ πατρὶ τῷ Ἁγνίου, ἀδελφὴ δὲ Φυλομάχη ὁμοπατρία καὶ ὁμομητρία, ἡ μήτηρ ἡ Εὐβουλίδου τοῦ πατρὸσ τοῦΦυλομάχησ τῆσ Σωσιθέου γυναικόσ.

μαρτυρεῖ συγγενὴσ εἶναι καὶ φράτηρ καὶ δημότησ Ἁγνίᾳ καὶ Εὐβουλίδῃ, καὶ ἀκούειν τοῦ πατρὸσ τοῦ ἑαυτῶν καὶ τῶν ἄλλων συγγενῶν, ὅτι ἀδελφὸσ οὐδεὶσ ἐγένετο Πολέμωνι τῷ πατρὶ τῷ Ἁγνίου, ἀδελφὴ δ’ ὁμοπατρία καὶ ὁμομητρία Φυλομάχη ἡ μήτηρ ἡ Εὐβουλίδου τοῦ πατρὸσ τοῦ Φυλομάχησ τῆσ Σωσιθέου γυναικόσ.

μαρτυρεῖ πάππον εἶναι ἑαυτοῦ Ἀρχίμαχον καὶ ποιήσασθαι ἑαυτὸν υἱόν, καὶ εἶναι αὐτὸν συγγενῆ Πολέμωνι τῷ πατρὶ τῷ Ἁγίου, καὶ ἀκούειν Ἀρχιμάχου καὶ τῶν ἄλλων συγγενῶν, ὅτι ἀδελφὸσ οὐδεὶσ πώποτ’ ἐγένετο Πολέμωνι τῷ πατρὶ τῷ Ἁγνίου, ἀδελφὴ δ’ ὁμοπατρία καὶ ὁμομητρία Φυλομάχη ἡ μήτηρ ἡ Εὐβουλίδου τοῦ πατρὸσ τοῦ Φυλομάχησ τῆσ Σωσιθέου γυναικόσ.

μαρτυρεῖ τὸν πατέρα τῆσ ἑαυτοῦ γυναικὸσ Καλλίστρατον ἀνεψιὸν εἶναι ἐκ πατραδέλφων Πολέμωνι τῷ πατρὶ τῷ Ἁγνίου καὶ Χαριδήμῳ τῷ πατρὶ τῷ Θεοπόμπου, τὴν δὲ μητέρα τὴν ἑαυτοῦ ἀνεψιοῦ παῖδα εἶναι Πολέμωνι, καὶ λέγειν τὴν μητέρα τὴν αὑτῶν πρὸσ αὑτοὺσ πολλάκισ, ὅτι Φυλομάχη ἡ μήτηρ ἡ Εὐβουλίδου ἀδελφὴ ἦν Πολέμωνοσ τοῦ πατρὸσ τοῦ Ἁγνίου ὁμοπατρία καὶ ὁμομητρία, καὶ ὅτι ἀδελφὸσ οὐδεὶσ πώποτε γένοιτο Πολέμωνι τῷ πατρὶ τῷ Ἁγνίου.

τὸ πρότερον, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ὅτε συνώμοσαν ἀλλήλοισ οὗτοι καὶ συστάντεσ ἠγωνίζοντο πολλοὶ ὄντεσ πρὸσ τὴν γυναῖκα, ἡμεῖσ μέν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, οὔτε μαρτυρίασ ἐγράψαμεν περὶ τῶν ὁμολογουμένων, οὔτε μάρτυρασ προσεκαλεσάμεθα, ἀλλ’ ᾠόμεθα ταῦτά γε ἀδεῶσ ὑπάρχειν ἡμῖν·

οὗτοι δὲ τά τε ἄλλα πολλὰ καὶ ἀναίσχυντα παρεσκευάσαντο εἰσ τὸν ἀγῶνα, καὶ ἔμελεν αὐτοῖσ οὐδὲν πλὴν τοῦ ἐξαπατῆσαι ἐν τῷ παρόντι τότε καιρῷ τοὺσ δικαστάσ, οἵτινεσ κατεχρῶντο ὡσ τῷ Πολέμωνι τῷ πατρὶ τῷ Ἁγνίου τὸ παράπαν οὐδεμία γένοιτο ἀδελφὴ ὁμοπατρία καὶ ὁμομητρία· οὕτωσ ἦσαν ἀναίσχυντοι καὶ βδελυροί, τηλικουτονὶ πρᾶγμα παρακρουόμενοι τοὺσ δικαστὰσ καὶ οὑτωσὶ περιφανέσ, καὶ ἐσπούδαζον καὶ ἠγωνίζοντο περὶ τούτου μάλιστα.

ἡμεῖσ δέ γε νυνὶ μάρτυρασ ὑμῖν τοσουτουσὶ παρεσχήμεθα περὶ τῆσ Πολέμωνοσ ἀδελφῆσ, τηθίδοσ δὲ Ἁγνίου. τούτῳ δ’ ὁ βουλόμενοσ μαρτυρησάτω, ἢ ὡσ οὐκ ἦσαν ἀδελφοὶ ὁμοπάτριοι καὶ ὁμομήτριοι Πολέμων καὶ Φυλομάχη, ἢ ὅτι οὐκ ἦν ὁ μὲν Πολέμων υἱόσ, ἡ δὲ Φυλομάχη θυγάτηρ Ἁγνίου τοῦ Βουσέλου υἱέοσ, ἢ ὅτι ὁ Πολέμων οὐκ ἦν πατὴρ Ἁγνίου, οὗ ἐστιν ὁ κλῆροσ, οὐδ’ ἡ ἀδελφὴ ἡ Πολέμωνοσ Φυλομάχη τηθίσ, ἢ ὡσ Εὐβουλίδησ οὐκ ἦν Φυλομάχησ υἱὸσ οὐδὲ Φιλάγρου τοῦ ἀνεψιοῦ τοῦ Ἁγνίου, ἢ ἐκεῖνο ὅτι Εὐβουλίδου τοῦ ἀνεψιοῦ τοῦ Ἁγνίου οὐκ ἔστι Φυλομάχη θυγάτηρ ἡ νῦν ἔτι οὖσα, οὐδ’ υἱὸσ οὑτοσὶ ὁ παῖσ, εἰσπεποιημένοσ κατὰ τοὺσ νόμουσ τοὺσ ὑμετέρουσ εἰσ τὸν Εὐβουλίδου οἶκον, ἢ ὡσ ὁ Θεόπομποσ ὁ τουτουὶ πατὴρ Μακαρτάτου ἐκ τοῦ οἴκου ἦν τοῦ Ἁγνίου.

τούτων ὅ τι βούλεταί τισ μαρτυρησάτω αὐτῷ.

ἀλλ’ εὖ οἶδ’ ὅτι οὐδεὶσ οὕτω τολμηρὸσ ἔσται οὐδὲ ἀπονενοημένοσ ἄνθρωποσ. ὡσ δὲ καταφανὲσ ὑμῖν ἔσται, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ὅτι τὸ πρότερον ἀναισχυντοῦντεσ περιεγένοντο, δίκαιον δὲ οὐδὲν ἔλεγον, ἀναγίγνωσκε τὰσ μαρτυρίασ, ὅσαι εἰσὶν ἔτι ὑπόλοιποι.

μαρτυρεῖ συγγενὴσ εἶναι Πολέμωνι τῷ Ἁγνίου πατρί, καὶ ἀκούειν τοῦ πατρὸσ τοῦ ἑαυτοῦ ἀνεψιοὺσ εἶναι ἐκ πατραδέλφων Πολέμωνι Φίλαγρόν τε τὸν Εὐβουλίδου πατέρα καὶ Φανόστρατον τὸν Στρατίου πατέρα καὶ Καλλίστρατον τὸν πατέρα τῆσ Σωσίου γυναικὸσ καὶ Εὐκτήμονα τὸν βασιλεύσαντα καὶ Χαρίδημον τὸν πατέρα τὸν Θεοπόμπου καὶ Στρατοκλέουσ, καὶ εἶναι τοῖσ τούτων υἱέσι καὶ Ἁγνίᾳ ἐν τῷ αὐτῷ γένει Εὐβουλίδην κατὰ τὸν πατέρα τὸν ἑαυτοῦ Φίλαγρον, κατὰ δὲ τὴν μητέρα τὴν ἑαυτοῦ Φυλομάχην νομιζόμενον ἀνεψιὸν εἶναι Εὐβουλίδην Ἁγνίᾳ πρὸσ πατρόσ, ἐκ τηθίδοσ γεγονότα Ἁγνίᾳ τῆσ πρὸσ πατρόσ.

Ἄλλη μαρτυροῦσι συγγενεῖσ εἶναι Πολέμωνι τῷ πατρὶ τῷ Ἁγνίου καὶ Φιλάγρῳ τῷ πατρὶ τῷ Εὐβουλίδου καὶ Εὐκτήμονι τῷ βασιλεύσαντι, καὶ εἰδέναι Εὐκτήμονα ἀδελφὸν ὄντα ὁμοπάτριον Φιλάγρῳ τῷ πατρὶ τῷ Εὐβουλίδου·

καὶ ὁπότε ἡ ἐπιδικασία ἦν τοῦ κλήρου τοῦ Ἁγνίου Εὐβουλίδῃ πρὸσ Γλαύκωνα, ἔτι ζῆν Εὐκτήμονα, ἐκ πατραδέλφων ἀνεψιὸν ὄντα Πολέμωνι τῷ πατρὶ <τῷ> Ἁγνίου, καὶ μὴ ἀμφισβητῆσαι Εὐκτήμονα Εὐβουλίδῃ τοῦ κλήρου τοῦ Ἁγνίου, μηδ’ ἄλλον μηδένα κατὰ γένοσ τότε.

Ἄλλη μαρτυροῦσι τὸν πατέρα τὸν ἑαυτῶν Στράτωνα συγγενῆ εἶναι Πολέμωνι τῷ πατρὶ τῷ Ἁγνίου καὶ Χαριδήμῳ τῷ πατρὶ τῷ Θεοπόμπου καὶ Φιλάγρῳ τῷ πατρὶ τῷ Εὐβουλίδου, καὶ ἀκούειν τοῦ ἑαυτῶν πατρόσ, ὅτι Φίλαγροσ λάβοι γυναῖκα πρώτην μὲν Φυλομάχην ἀδελφὴν Πολέμωνοσ τοῦ πατρὸσ τοῦ Ἁγνίου ὁμοπατρίαν καὶ ὁμομητρίαν, καὶ γενέσθαι Φιλάγρῳ ἐκ μὲν τῆσ Φυλομάχησ Εὐβουλίδην, ἀποθανούσησ δὲ Φυλομάχησ ἑτέραν λαβεῖν γυναῖκα Φίλαγρον Τελεσίππην, καὶ γενέσθαι ὁμοπάτριον μὲν ἀδελφὸν Εὐβουλίδῃ Μενεσθέα, ὁμομήτριον δὲ μή·

καὶ Εὐβουλίδου ἀμφισβητήσαντοσ τοῦ κλήρου τοῦ Ἁγνίου κατὰ γένοσ, Μενεσθέα μὴ ἀμφισβητῆσαι τοῦ κλήρου τοῦ Ἁγνίου, μηδ’ Εὐκτήμονα τὸν ἀδελφὸν τὸν Φιλάγρου, μηδ’ ἄλλον μηδένα κατὰ γένοσ πρὸσ Εὐβουλίδην τότε.

Ἄλλη μαρτυρεῖ τὸν πατέρα τὸν ἑαυτοῦ Ἀρχίμαχον συγγενῆ εἶναι Πολέμωνι τῷ πατρὶ τῷ Ἁγνίου καὶ Χαριδήμῳ τῷ πατρὶ τῷ Θεοπόμπου καὶ Φιλάγρῳ τῷ πατρὶ τῷ Εὐβουλίδου, καὶ ἀκούειν τοῦ πατρὸσ τοῦ ἑαυτῶν, ὅτι Φίλαγροσ λάβοι γυναῖκα πρώτην μὲν Φυλομάχην ἀδελφὴν Πολέμωνοσ τοῦ πατρὸσ τοῦ Ἁγνίου ὁμοπατρίαν καὶ ὁμομητρίαν, καὶ γενέσθαι ἐκ μὲν Φυλομάχησ Εὐβουλίδην, ἀποθανούσησ δὲ Φυλομάχησ ἑτέραν λαβεῖν γυναῖκα Φίλαγρον Τελεσίππην, καὶ γενέσθαι Φιλάγρῳ ἐκ Τελεσίππησ Μενεσθέα, ὁμοπάτριον μὲν ἀδελφὸν Εὐβουλίδῃ, ὁμομήτριον δὲ μή·

ἀμφισβητήσαντοσ δὲ <Εὐβουλίδου τοῦ κλήρου> τοῦ Ἁγνίου κατὰ γένοσ, Μενεσθέα μὴ ἀμφισβητῆσαι τοῦ κλήρου, μηδ’ Εὐκτήμονα τὸν ἀδελφὸν <τὸν> Φιλάγρου, μηδ’ ἄλλον μηδένα κατὰ γένοσ πρὸσ Εὐβουλίδην τότε.

μαρτυρεῖ τὸν πατέρα τῆσ ἑαυτοῦ μητρὸσ Καλλίστρατον ἀδελφὸν εἶναι Εὐκτήμονι τῷ βασιλεύσαντι καὶ Φιλάγρῳ τῷ πατρὶ τῷ Εὐβουλίδου, ἀνεψιοὺσ δ’ εἶναι τούτουσ Πολέμωνι τῷ πατρὶ τῷ Ἁγνίου καὶ Χαριδήμῳ τῷ πατρὶ τῷ Θεοπόμπου, καὶ ἀκούειν τῆσ μητρὸσ τῆσ ἑαυτοῦ, ὅτι ἀδελφὸσ οὐ γένοιτο Πολέμωνι τῷ πατρὶ <τῷ> Ἁγνίου, ἀδελφὴ δὲ γένοιτο ὁμοπατρία καὶ ὁμομητρία Φυλομάχη, καὶ ταύτην λάβοι τὴν Φυλομάχην Φίλαγροσ, καὶ γένοιτο ἐξ αὐτῶν Εὐβουλίδησ ὁ πατὴρ ὁ Φυλομάχησ τῆσ Σωσιθέου γυναικόσ.

ἀναγνῶναι μὲν τὰσ μαρτυρίασ ταύτασ ἐξ ἀνάγκησ ἦν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ἵνα μὴ τὸ αὐτὸ πάθοιμεν ὅπερ τὸ πρότερον, ἀπαράσκευοι ληφθέντεσ ὑπὸ τούτων.

πολὺ δὲ σαφέστερον ἔτι αὐτὸσ ἑαυτοῦ Μακάρτατοσ οὑτοσὶ καταμαρτυρήσει, ὅτι οὔτε Θεοπόμπῳ τῷ πατρὶ τῷ αὑτοῦ οὔτε αὐτῷ τούτῳ προσήκει οὐδενὸσ κληρονομεῖν τῶν Ἁγνίου, γένει ἀπωτέρω ὄντοσ τοῦ Θεοπόμπου καὶ οὐδ’ ἐκ τοῦ αὐτοῦ οἴκου τὸ παράπαν. εἰ γάρ τισ ἀνακρίνοι, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, οὑτοσὶ τίσ ἐστιν ὁ ἀμφισβητῶν τῷ παιδὶ τούτῳ τοῦ κλήρου τοῦ Ἁγνίου;

εὖ οἶδ’ ὅτι ἀποκρίναιτ’ ἄν, Μακάρτατοσ. τίνοσ ὢν πατρόσ; Θεοπόμπου. μητρὸσ δὲ τίνοσ; Ἀπολήξιδοσ θυγατρὸσ Προσπαλτίου, ἀδελφῆσ δὲ Μακαρτάτου Προσπαλτίου. ὁ δὲ Θεόπομποσ τίνοσ ἦν πατρόσ; Χαριδήμου. ὁ δὲ Χαρίδημοσ τίνοσ; Στρατίου. ὁ δὲ Στρατίοσ τίνοσ; Βουσέλου. οὑτοσί, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ἐστιν ὁ Στρατίου οἶκοσ, ἑνὸσ τῶν Βουσέλου υἱέων, καὶ ἔκγονοι οὗτοί εἰσιν Στρατίου, οὓσ ὑμεῖσ ἀκηκόατε· καὶ ἐνταῦθα οὐδαμοῦ ἐστιν οὐδὲν ὄνομα τῶν ἐκ τοῦ οἴκου τοῦ Ἁγνίου, ἀλλ’ οὐδὲ παραπλήσιον. πάλιν δὴ ἀνακρίνω τὸν παῖδα τουτονί, τίσ ὢν ἀμφισβητεῖ Μακαρτάτῳ τοῦ κλήρου τοῦ Ἁγνίου.

οὐκ ἂν ἔχοι, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ἄλλ’ οὐδ’ ὁτιοῦν ἀποκρίνασθαι ὁ παῖσ, ἢ ὅτι Εὐβουλίδησ. τίνοσ ὢν πατρόσ; Εὐβουλίδου τοῦ Ἁγνίου ἀνεψιοῦ. μητρὸσ δὲ τίνοσ; Φυλομάχησ, ἣ ἦν Ἁγνίᾳ ἀνεψιοῦ παῖσ πρὸσ πατρόσ. ὁ Εὐβουλίδησ δὲ τίνοσ ἦν πατρόσ; Φιλάγρου τοῦ ἀνεψιοῦ τοῦ Ἁγνίου. μητρὸσ δὲ τίνοσ; Φυλομάχησ τῆσ τηθίδοσ τῆσ Ἁγνίου. ὁ δ’ Ἁγνίασ τίνοσ ἦν υἱόσ; Πολέμωνοσ. ὁ δὲ Πολέμων τίνοσ; Ἁγνίου. ὁ δ’ Ἁγνίασ τίνοσ; Βουσέλου. οὑτοσὶ ἕτεροσ οἶκόσ ἐστιν ὁ Ἁγνίου, ἑνὸσ τῶν Βουσέλου υἱέων, καὶ ἐνταῦθ’ οὐδ’ ὁτιοῦν ἔνεστι τὸ αὐτὸ ὄνομα τῶν ἐν τῷ Στρατίου οἴκῳ ὄντων ἐκγόνων, ἀλλ’ οὐδὲ παραπλήσιον·

ἀλλ’ αὐτοὶ δι’ αὑτῶν πορεύονται ἐν τῷ οἴκῳ τῷ Ἁγνίου, τὰ ὀνόματα παρ’ ἀλλήλων παραλαμβάνοντεσ. πανταχῇ δὴ καὶ πάντα τρόπον ἐξελέγχονται ἐξ ἑτέρου οἴκου καὶ γένει ἀπωτέρω ὄντεσ, καὶ οὐ προσῆκον αὐτοῖσ κληρονομεῖν οὐδενὸσ τῶν Ἁγνίου. οἷσ γὰρ δίδωσιν ὁ νομοθέτησ τὴν ἀγχιστείαν καὶ τὴν κληρονομίαν, τούτουσ ἀναγνώσεται ὑμῖν τοὺσ νόμουσ. Νόμοσ ὅστισ ἂν μὴ διαθέμενοσ ἀποθάνῃ, ἐὰν μὲν παῖδασ καταλίπῃ θηλείασ, σὺν ταύτῃσιν, ἐὰν δὲ μή, τούσδε κυρίουσ εἶναι τῶν χρημάτων.

ἐὰν μὲν ἀδελφοὶ ὦσιν ὁμοπάτορεσ·

καὶ ἐὰν παῖδεσ ἐξ ἀδελφῶν γνήσιοι, τὴν τοῦ πατρὸσ μοῖραν λαγχάνειν· ἐὰν δὲ μὴ ἀδελφοὶ ὦσιν ἢ ἀδελφῶν παῖδεσ, ἐξ αὐτῶν κατὰ ταὐτὰ λαγχάνειν· κρατεῖν δὲ τοὺσ ἄρρενασ καὶ τοὺσ ἐκ τῶν ἀρρένων, ἐὰν ἐκ τῶν αὐτῶν ὦσι, καὶ ἐὰν γένει ἀπωτέρω. ἐὰν δὲ μὴ ὦσι πρὸσ πατρὸσ μέχρι ἀνεψιῶν παίδων, τοὺσ πρὸσ μητρὸσ τοῦ ἀνδρὸσ κατὰ ταὐτὰ κυρίουσ εἶναι. ἐὰν δὲ μηδετέρωθεν ᾖ ἐντὸσ τούτων, τὸν πρὸσ πατρὸσ ἐγγυτάτω κύριον εἶναι. νόθῳ δὲ μηδὲ νόθῃ μὴ εἶναι ἀγχιστείαν μήθ’ ἱερῶν μήθ’ ὁσίων ἀπ’ Εὐκλείδου ἄρχοντοσ. διαρρήδην λέγει ὁ νόμοσ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, οἷσ δεῖ τὴν κληρονομίαν εἶναι·

οὐ μὰ Δί’ οὐ Θεοπόμπῳ οὐδὲ Μακαρτάτῳ τῷ Θεοπόμπου υἱεῖ, τοῖσ μηδὲ τὸ παράπαν ἐν τῷ οἴκῳ οὖσι τῷ Ἁγνίου. ἀλλὰ τίνι καὶ δίδωσιν; τοῖσ ἐκγόνοισ τοῖσ Ἁγνίου, τοῖσ οὖσιν ἐν τῷ οἴκῳ τῷ ἐκείνου. ταῦτα καὶ ὁ νόμοσ λέγει, καὶ τὸ δίκαιον οὕτωσ ἔχει. οὐ τοίνυν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ταῦτα μὲν ἔδωκεν ὁ νομοθέτησ τοῖσ προσήκουσιν, ἕτερα δὲ οὐ προσέταξεν πολλὰ πάνυ ἐν τῷ νόμῳ, ἃ δεῖ ποιεῖν τοὺσ προσήκοντασ ἐπάναγκεσ·

ἀλλὰ πολλὰ πάνυ ἐστὶν ἃ προστάττει ποιεῖν τοῖσ προσήκουσιν, καὶ πρόφασιν οὐδεμίαν δίδωσιν, ἀλλ’ ἐξ ἀνάγκησ δεῖ ποιεῖν. μᾶλλον δὲ λέγε αὐτὸν τὸν νόμον τὸν πρῶτον. Νόμοσ τῶν ἐπικλήρων ὅσαι θητικὸν τελοῦσιν, ἐὰν μὴ βούληται ἔχειν ὁ ἐγγύτατα γένουσ, ἐκδιδότω ἐπιδοὺσ ὁ μὲν πεντακοσιομέδιμνοσ πεντακοσίασ δραχμάσ, ὁ δ’ ἱππεὺσ τριακοσίασ, ὁ δὲ ζευγίτησ ἑκατὸν πεντήκοντα, πρὸσ οἷσ αὐτῆσ.

ἐὰν δὲ πλείουσ ὦσιν ἐν τῷ αὐτῷ γένει, τῇ ἐπικλήρῳ πρὸσ μέροσ ἐπιδιδόναι ἕκαστον. ἐὰν δ’ αἱ γυναῖκεσ πλείουσ ὦσι, μὴ ἐπάναγκεσ εἶναι πλέον ἢ μίαν ἐκδοῦναι τῷ γ’ ἑνί, ἀλλὰ τὸν ἐγγύτατα ἀεὶ ἐκδιδόναι ἢ αὐτὸν ἔχειν.

ἐὰν δὲ μὴ ἔχῃ ὁ ἐγγυτάτω γένουσ ἢ μὴ ἐκδῷ, ὁ ἄρχων ἐπαναγκαζέτω ἢ αὐτὸν ἔχειν ἢ ἐκδοῦναι. ἐὰν δὲ μὴ ἐπαναγκάσῃ ὁ ἄρχων, ὀφειλέτω χιλίασ δραχμὰσ ἱερὰσ τῇ Ἥρᾳ. ἀπογραφέτω δὲ τὸν μὴ ποιοῦντα ταῦτα ὁ βουλόμενοσ πρὸσ τὸν ἄρχοντα. ἃ μὲν λέγει ὁ νόμοσ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ἀκούετε.

ὅτε δὲ τῆσ ἐπικλήρου ἔδει ἐπιδικάζεσθαι Φυλομάχησ τῆσ τουτουὶ μητρὸσ τοῦ παιδόσ, Ἁγνίου δὲ ἀνεψιοῦ παιδὸσ οὔσησ πρὸσ πατρόσ, ἐγὼ μὲν ἧκον φοβούμενοσ τὸν νόμον καὶ ἐπεδικαζόμην γένει ὢν ἐγγυτάτω, Θεόπομποσ δὲ ὁ Μακαρτάτου πατὴρ οὐδὲ προσῆλθεν τὸ παράπαν οὐδὲ ἠμφεσβήτησεν διὰ τὸ μηδ’ ὁτιοῦν αὐτῷ προσήκειν, καὶ ταῦτα ἐν τῇ ἡλικίᾳ ὢν τῇ αὐτῇ. καίτοι πῶσ οἰέσθε, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ἄτοπον εἶναι, τῆσ μὲν ἐπικλήρου, ἣ ἦν Ἁγνίᾳ ἀνεψιοῦ παῖσ πρὸσ πατρόσ, ταύτησ μὲν μηδεπώποτε ἀμφισβητῆσαι Θεόπομπον, τὸν δὲ κλῆρον τὸν Ἁγνίου ἀξιοῦν ἔχειν παρὰ τοὺσ νόμουσ;

τούτων γένοιντ’ ἂν ἄνθρωποι ἀναισχυντότεροι ἢ μιαρώτεροι; ἀναγίγνωσκε καὶ τοὺσ ἑτέρουσ νόμουσ. Νόμοι προειπεῖν τῷ κτείναντι ἐν ἀγορᾷ ἐντὸσ ἀνεψιότητοσ καὶ ἀνεψιοῦ, συνδιώκειν δὲ καὶ ἀνεψιοὺσ καὶ ἀνεψιῶν παῖδασ καὶ γαμβροὺσ καὶ πενθεροὺσ καὶ φράτερασ.

αἰδέσασθαι δέ, ἐὰν μὲν πατὴρ ᾖ ἢ ἀδελφὸσ ἢ υἱεῖσ, ἅπαντασ, ἢ τὸν κωλύοντα κρατεῖν.

ἐὰν δὲ τούτων μηδεὶσ ᾖ, κτείνῃ δὲ ἄκων, γνῶσι δὲ οἱ πεντήκοντα καὶ εἷσ, οἱ ἐφέται, ἄκοντα κτεῖναι, ἐσέσθων οἱ φράτερεσ, ἐὰν ἐθέλωσι, δέκα· τούτουσ δὲ οἱ πεντήκοντα καὶ εἷσ ἀριστίνδην αἱρείσθων. καὶ οἱ πρότερον κτείναντεσ ἐν τῷδε τῷ θεσμῷ ἐνεχέσθων. ‐ τοὺσ δ’ ἀπογιγνομένουσ ἐν τοῖσ δήμοισ, οὓσ ἂν μηδεὶσ ἀναιρῆται, ἐπαγγελλέτω ὁ δήμαρχοσ τοῖσ προσήκουσιν ἀναιρεῖν καὶ θάπτειν καὶ καθαίρειν τὸν δῆμον, τῇ ἡμέρᾳ ᾗ ἂν ἀπογένηται ἕκαστοσ αὐτῶν. ἐπαγγέλλειν δὲ περὶ μὲν τῶν δούλων τῷ δεσπότῃ, περὶ δὲ τῶν ἐλευθέρων τοῖσ τὰ χρήματ’ ἔχουσιν·

ἐὰν δὲ μὴ ᾖ χρήματα τῷ ἀποθανόντι, τοῖσ προσήκουσι τοῦ ἀποθανόντοσ ἐπαγγέλλειν. ἐὰν δὲ τοῦ δημάρχου ἐπαγγείλαντοσ μὴ ἀναιρῶνται οἱ προσήκοντεσ, ὁ μὲν δήμαρχοσ ἀπομισθωσάτω ἀνελεῖν καὶ καταθάψαι καὶ καθῆραι τὸν δῆμον αὐθημερόν, ὅπωσ ἂν δύνηται ὀλιγίστου· ἐὰν δὲ μὴ ἀπομισθώσῃ, ὀφειλέτω χιλίασ δραχμὰσ τῷ δημοσίῳ. ὅ τι δ’ ἂν ἀναλώσῃ, διπλάσιον πραξάσθω παρὰ τῶν ὀφειλόντων· ἐὰν δὲ μὴ πράξῃ, αὐτὸσ ὀφειλέτω τοῖσ δημόταισ. ‐ τοὺσ δὲ μὴ ἀποδιδόντασ τὰσ μισθώσεισ τῶν τεμενῶν τῶν τῆσ θεοῦ καὶ τῶν ἄλλων θεῶν καὶ τῶν ἐπωνύμων ἀτίμουσ εἶναι καὶ αὐτοὺσ καὶ γένοσ καὶ κληρονόμουσ τοὺσ τούτων, ἑώσ ἂν ἀποδῶσιν. ταῦτα πάντα, ὅσα οἱ νόμοι προστάττουσιν τοὺσ προσήκοντασ ποιεῖν, ἡμῖν προστάττουσιν καὶ ἀναγκάζουσιν ποιεῖν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί.

Μακαρτάτῳ δὲ τουτῳὶ οὐδὲν διαλέγονται οὐδὲ Θεοπόμπῳ τῷ πατρὶ τῷ τούτου· οὐδὲ γάρ εἰσιν ἐκ τοῦ οἴκου τοῦ Ἁγνίου τὸ παράπαν· πῶσ ἂν οὖν τούτοισ τι προστάττοιεν; ἀλλ’ οὗτοσ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, πρὸσ μὲν τοὺσ νόμουσ καὶ τὰσ μαρτυρίασ, ἃσ ἡμεῖσ παρεχόμεθα, δίκαιον οὐδ’ ὁτιοῦν ἔχει λέγειν, ἀγανακτεῖ δὲ καὶ δεινά φησι πάσχειν, ὅτι τοῦ πατρὸσ τετελευτηκότοσ ἀγωνίζεται.

ἐκεῖνο δ’ οὐκ ἐνθυμεῖται Μακάρτατοσ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ὅτι ὁ πατὴρ αὐτοῦ ἄνθρωποσ ἦν θνητόσ, καὶ τετελεύτηκεν μετ’ ἄλλων πολλῶν καὶ νεωτέρων καὶ πρεσβυτέρων. ἀλλ’ εἰ Θεόπομποσ τετελεύτηκεν ὁ τουτουὶ πατήρ, οἱ νόμοι οὐ τετελευτήκασιν, οὐδὲ τὸ δίκαιον τετελεύτηκεν, οὐδ’ οἱ δικασταὶ οἱ τὴν ψῆφον ἔχοντεσ. ἔστιν δ’ ὁ νῦν ἀγὼν καὶ ἡ διαδικασία οὐκ εἴ τισ ἕτεροσ ἑτέρου πρότεροσ ἢ ὕστεροσ τετελεύτηκεν, ἀλλ’ εἰ μὴ προσήκει ἐξελαθῆναι ἐκ τοῦ οἴκου τοῦ Ἁγνίου τοὺσ οἰκείουσ τοὺσ Ἁγνίου, ἀνεψιοὺσ ὄντασ καὶ ἀνεψιῶν παῖδασ Ἁγνίᾳ πρὸσ πατρόσ, ὑπὸ τῶν ἐκ τοῦ Στρατίου οἴκου καὶ μηδὲν προσηκόντων ὥστε κληρονομεῖν τῶν Ἁγνίου, ἀλλὰ γένει ἀπωτέρω ὄντων.

περὶ τούτου νῦν ἐσθ’ ὁ ἀγών. ἔτι δὲ σαφέστερον γνώσεσθε, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, καὶ ἐκ τοῦδε τοῦ νόμου, ὅτι Σόλων ὁ νομοθέτησ σπουδάζει περὶ τοὺσ οἰκείουσ, καὶ οὐ μόνον δίδωσιν τὰ καταλειφθέντα, ἀλλὰ καὶ προστάγματα ποιεῖται τὰ δυσχερῆ ἅπαντα τοῖσ προσήκουσι.

λέγε τὸν νόμον. Νόμοσ τὸν ἀποθανόντα προτίθεσθαι ἔνδον, ὅπωσ ἂν βούληται. ἐκφέρειν δὲ τὸν ἀποθανόντα τῇ ὑστεραίᾳ ᾗ ἂν προθῶνται, πρὶν ἥλιον ἐξέχειν.

βαδίζειν δὲ τοὺσ ἄνδρασ πρόσθεν, ὅταν ἐκφέρωνται, τὰσ δὲ γυναῖκασ ὄπισθεν. γυναῖκα δὲ μὴ ἐξεῖναι εἰσιέναι εἰσ τὰ τοῦ ἀποθανόντοσ μηδ’ ἀκολουθεῖν ἀποθανόντι, ὅταν εἰσ τὰ σήματα ἄγηται, ἐντὸσ ἑξήκοντ’ ἐτῶν γεγονυῖαν, πλὴν ὅσαι ἐντὸσ ἀνεψιαδῶν εἰσι· μηδ’ εἰσ τὰ τοῦ ἀποθανόντοσ εἰσιέναι, ἐπειδὰν ἐξενεχθῇ ὁ νέκυσ, γυναῖκα μηδεμίαν πλὴν ὅσαι ἐντὸσ ἀνεψιαδῶν εἰσίν. οὐκ ἐᾷ εἰσιέναι οὗ ἂν ᾖ ὁ τετελευτηκώσ, οὐδεμίαν γυναῖκα ἄλλην ἢ τὰσ προσηκούσασ μέχρι ἀνεψιότητοσ, καὶ πρὸσ τὸ μνῆμα ἀκολουθεῖν τὰσ αὐτὰσ ταύτασ.

Φυλομάχη τοίνυν ἡ Πολέμωνοσ ἀδελφὴ τοῦ πατρὸσ τοῦ Ἁγνίου οὐκ ἀνεψιὰ ἦν Ἁγνίᾳ, ἀλλὰ τηθίσ· ἀδελφὴ γὰρ ἦν Πολέμωνοσ τοῦ πατρὸσ τοῦ Ἁγνίου. Εὐβουλίδησ δὲ ὁ υἱὸσ ταύτησ τῆσ γυναικὸσ ἀνεψιὸσ ἦν πρὸσ πατρὸσ Ἁγνίᾳ, οὗ ἐστιν ὁ κλῆροσ. τοῦ δ’ Εὐβουλίδου ἦν θυγάτηρ ἡ τούτου τοῦ παιδὸσ μήτηρ. ταύτασ κελεύει τὰσ προσηκούσασ καὶ παρεῖναι τῇ προθέσει τοῦ τετελευτηκότοσ καὶ ἐπὶ τὸ μνῆμα ἀκολουθεῖν, οὐ τὴν Μακαρτάτου μητέρα οὐδὲ τὴν Θεοπόμπου γυναῖκα·

οὐδὲν γὰρ προσήκουσα Ἁγνίᾳ αὕτη, ἀλλ’ ἐξ ἑτέρασ φυλῆσ, Ἀκαμαντίδοσ, καὶ ἐξ ἑτέρου δήμου, Προσπαλτόθεν, ὥστε τὸ παράπαν οὐδ’ ᾔσθετο, ὅτε ἦν τετελευτηκὼσ Ἁγνίασ. ὑπεραναίσχυντον δὴ οὗτοι κατασκευάζουσι πρᾶγμα, ὡσ ἄρα δεῖ ἡμᾶσ καὶ τὰσ γυναῖκασ τὰσ ἡμετέρασ τοῦ μὲν σώματοσ τοῦ Ἁγνίου, ὅτε ἐτετελευτήκει, κληρονόμουσ εἶναι καὶ ποιεῖν ἅπαντα τὰ νομιζόμενα, ὡσ προσήκοντασ καὶ γένει ὄντασ ἐγγυτάτω, τὸν δὲ κλῆρον οἰέσθαι δεῖν ἔχειν τὸν Ἁγνίου τοῦ τετελευτηκότοσ Μακάρτατον, ἐκ τοῦ Στρατίου οἴκου ὄντα καὶ ἐκ τῆσ Ἀπολήξιδοσ τοῦ Προσπαλτίου θυγατρόσ, Μακαρτάτου δὲ ἀδελφῆσ.

ἀλλ’ οὔτε δίκαιον οὔθ’ ὅσιον τοῦτ’ ἔστιν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί. ἀνάγνωθι δέ μοι τὰ ἐκ τῆσ μαντείασ τῆσ ἐκ Δελφῶν κομισθείσησ παρὰ τοῦ θεοῦ, ἵνα αἴσθησθε ὅτι ταὐτὰ λέγει περὶ τῶν προσηκόντων τοῖσ νόμοισ τοῖσ τοῦ Σόλωνοσ.

Μαντεία ἀγαθῇ τύχῃ. ἐπερωτᾷ ὁ δῆμοσ ὁ Ἀθηναίων περὶ τοῦ σημείου τοῦ ἐν τῷ οὐρανῷ γενομένου, ὅ τι ἂν δρῶσιν Ἀθηναίοισ ἢ ὅτῳ θεῷ θύουσιν ἢ εὐχομένοισ εἰή ἐπὶ τὸ ἄμεινον ἀπὸ τοῦ σημείου. συμφέρει Ἀθηναίοισ περὶ τοῦ σημείου τοῦ ἐν τῷ οὐρανῷ γενομένου θύοντασ καλλιερεῖν Διὶ ὑπάτῳ, Ἀθηνᾷ ὑπάτῃ, Ἡρακλεῖ, Ἀπόλλωνι σωτῆρι, καὶ ἀποπέμπειν Ἀμφιόνεσσι·

περὶ τύχασ ἀγαθᾶσ Ἀπόλλωνι ἀγυιεῖ, Λατοῖ, Ἀρτέμιδι, καὶ τὰσ ἀγυιὰσ κνισῆν, καὶ κρατῆρασ ἱστάμεν καὶ χορούσ, καὶ στεφαναφορεῖν καττὰ πάτρια· θεοῖσ Ὀλυμπίοισ καὶ Ὀλυμπίαισ πάντεσσι καὶ πάσαισ, δεξιὰσ καὶ ἀριστερὰσ ἀνίσχοντασ, μνασιδωρεῖν καττὰ πάτρια· ἡρ́ῳ ἀρχαγέτᾳ, οὗ ἐπώνυμοί ἐστε, θύειν καὶ δωροτελεῖν καττὰ πάτρια· τοῖσ ἀποφθιμένοισ ἐν ἱκνουμένᾳ ἁμέρᾳ τελεῖν τοὺσ ποθίκοντασ καττὰ ἁγημένα. ἀκούετε, ἄνδρεσ δικασταί, ὅτι ταὐτὰ λέγει ὅ τε Σόλων ἐν τοῖσ νόμοισ καὶ ὁ θεὸσ ἐν τῇ μαντείᾳ, κελεύων τοῖσ κατοιχομένοισ ποιεῖν τοὺσ προσήκοντασ ἐν ταῖσ καθηκούσαισ ἡμέραισ.

ἀλλὰ τούτων οὐδὲν ἔμελεν Θεοπόμπῳ οὐδὲ Μακαρτάτῳ τουτῳί, ἀλλὰ τοῦτο μόνον, τὰ μὴ προσήκοντα ἑαυτοῖσ ἔχειν, καὶ ἐγκαλεῖν ὅτι πολὺν χρόνον ἐχόντων ἑαυτῶν τὸν κλῆρον νυνὶ ἀγωνίζονται. ἐγὼ δὲ ᾤμην, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, προσήκειν τὸν τἀλλότρια ἀδίκωσ ἔχοντα οὐκ ἐγκαλεῖν, εἰ πλείω χρόνον εἶχεν, ἀλλὰ χάριν εἰδέναι, μὴ ἡμῖν, ἀλλὰ τῇ τύχῃ, ὅτι πολλαὶ καὶ ἀναγκαῖαι διατριβαὶ ἐγένοντο ἐν τῷ μεταξὺ χρόνῳ, ὥστε νῦν περὶ τούτων ἀγωνίζεσθαι. οὗτοι μὲν οὖν τοιοῦτοί εἰσιν ἄνθρωποι, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, καὶ μέλει αὐτοῖσ οὐδὲν οὔτε τοῦ οἴκου ἐξερημουμένου τοῦ Ἁγνίου οὔτε τῶν ἄλλων ὅσα παρανομοῦσιν·

οἵτινέσ γε, ὦ Ζεῦ καὶ θεοί, τὰ μὲν ἄλλα τί ἄν τισ λέγοι περὶ τούτων; πολλὰ γὰρ ἂν εἰή λέγειν· ἓν δὲ ὃ παρανομώτατον καὶ μιαρώτατον διαπεπραγμένοι εἰσίν, καὶ μάλιστα ἐνδεικνύμενοι ὅτι οὐδὲν αὐτοῖσ μέλει πλὴν τοῦ πλεονεκτεῖν· οὐ γὰρ ἔφθη Θεόπομποσ τὴν ἐπιδικασίαν ποιησάμενοσ τοῦ κλήρου τοῦ Ἁγνίου τὸν τρόπον τοῦτον ὃν ὑμεῖσ ἀκηκόατε, καὶ εὐθὺσ ἐνεδείξατο ὅτι τὰ οὐδὲν προσήκοντα ἑαυτῷ ἔχειν ἐνόμιζεν.

ὃ γὰρ ἦν πλείστου ἄξιον ἐν τοῖσ χωρίοισ τοῖσ Ἁγνίου καὶ ἐθαυμάζετο μάλιστα ὑπὸ τῶν προσχώρων καὶ ὑπὸ τῶν ἄλλων ἀνθρώπων, αἱ ἐλᾶαι, ταύτασ ἐξώρυττον καὶ ἐξεπρέμνιζον, πλέον ἢ χίλια στελέχη, ὅθεν ἔλαιον πολὺ ἐγίγνετο. ταύτασ οὗτοι ἀπέδοντο ἐκπρεμνίσαντεσ, καὶ ἀργύριον ὑπέρπολυ ἔλαβον. καὶ ταῦτ’ ἐποίουν οὗτοι ἐπιδίκου ὄντοσ τοῦ κλήρου τοῦ Ἁγνίου κατὰ τὸν νόμον, καθ’ ὅνπερ οὗτοι τὴν τουτουὶ μητέρα προσεκαλέσαντο. ὅτι δὲ ταῦτ’ ἀληθῆ λέγω, καὶ ἐξεπρέμνισαν οὗτοι τὰσ ἐλάασ ἐκ τῶν χωρίων ὧν Ἁγνίασ κατέλιπεν, μάρτυρασ ὑμῖν τούτων παρεξόμεθα τούσ τε προσχώρουσ καὶ τῶν ἄλλων οὓσ παρεκαλέσαμεν, ὅτ’ ἐπεμαρτυρόμεθα περὶ τούτων.

λέγε τὴν μαρτυρίαν. μαρτυροῦσιν ἀκολουθῆσαι Ἀραφῆνάδε παρακληθέντεσ ὑπὸ Σωσιθέου εἰσ τοὺσ Ἁγνίου ἀγρούσ, ἐπειδὴ Θεόπομποσ ἐπεδικάσατο τοῦ κλήρου τοῦ Ἁγνίου, καὶ ἐπιδεικνύναι αὑτοῖσ Σωσίθεον τὰσ ἐλάασ πρεμνιζομένασ ἐκ τοῦ Ἁγνίου ἀγροῦ.

εἰ μὲν τοίνυν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, τὸν τετελευτηκότα μόνον ὕβριζον ταῦτα διαπραξάμενοι, δεινὰ μὲν <ἂν> ἐποίουν, ἧττον δέ·

νῦν δὲ καὶ εἰσ ὅλην τὴν πόλιν ταυτὶ ὑβρίκασι καὶ παρανενομήκασιν. γνώσεσθε δέ, ἐπειδὰν τοῦ νόμου ἀκούσητε. ἀναγίγνωσκε τὸν νόμον. Νόμοσ ἐάν τισ ἐλάαν Ἀθήνησιν ἐξορύττῃ, ἐὰν μὴ εἰσ ἱερὸν Ἀθηναίων δημόσιον ἢ δημοτικόν, ἢ ἑαυτῷ χρῆσθαι μέχρι δυοῖν ἐλάαιν τοῦ ἐνιαυτοῦ ἑκάστου, ἢ ἐπὶ ἀποθανόντα δέῃ χρήσασθαι, ὀφείλειν ἑκατὸν δραχμὰσ τῷ δημοσίῳ τῆσ ἐλάασ ἑκάστησ, τὸ δὲ ἐπιδέκατον τούτου τῆσ θεοῦ εἶναι. ὀφειλέτω δὲ καὶ τῷ ἰδιώτῃ τῷ ἐπεξιόντι ἑκατὸν δραχμὰσ καθ’ ἑκάστην ἐλάαν.

τὰσ δὲ δίκασ εἶναι περὶ τούτων πρὸσ τοὺσ ἄρχοντασ, ὧν ἕκαστοι δικασταί εἰσι. πρυτανεῖα δὲ τιθέτω ὁ διώκων τοῦ αὑτοῦ μέρουσ. ὅτου δ’ ἂν καταγνωσθῇ, ἐγγραφόντων οἱ ἄρχοντεσ, πρὸσ οὓσ ἂν ᾖ ἡ δίκη, τοῖσ πράκτορσιν, ὃ τῷ δημοσίῳ γίγνεται· <ὃ δὲ τῇ θεῷ γίγνεται>, τοῖσ ταμίαισ τῶν τῆσ θεοῦ. ἐὰν δὲ μὴ ἐγγράφωσιν, αὐτοὶ ὀφειλόντων. ὁ μὲν νόμοσ οὗτοσ οὕτωσ ἰσχυρόσ.

ἐκεῖνο δ’ ἐνθυμεῖσθε πρὸσ ὑμᾶσ αὐτούσ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, τί ποτ’ οἰέσθ’ ἡμᾶσ πάσχειν ἐν τῷ παρεληλυθότι χρόνῳ ὑπὸ τούτων καὶ ὑπὸ τῆσ ὕβρεωσ τῆσ τούτων, ὅπου ὑμῶν, πόλεωσ τηλικαυτησί, κατεφρόνησαν καὶ τῶν νόμων τῶν ὑμετέρων, καὶ ἃ διαρρήδην ἀπαγορεύουσιν οἱ νόμοι μὴ ποιεῖν, οὑτωσὶ καταφρονητικῶσ ᾐκίσαντο τὰ χωρία ἃ κατέλιπεν Ἁγνίασ. ὁ δὲ νόμοσ ἀπαγορεύει μηδ’ ἐκ τοῦ αὑτοῦ χωρίου τοῦ πατρῴου μηδὲν τούτων ποιεῖν. πολύ γε αὐτοῖσ μέλει ἢ τοῖσ νόμοισ τοῖσ ὑμετέροισ πείθεσθαι, ἢ ὅπωσ μὴ ἐξερημωθήσεται ὁ οἶκοσ ὁ Ἁγνίου. ἐγὼ δέ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, βούλομαι περὶ ἐμαυτοῦ πρὸσ ὑμᾶσ εἰπεῖν διὰ βραχέων, καὶ ἐπιδεῖξαι ὅτι οὐχ ὁμοίωσ τούτοισ ἐπιμέλειαν ἐποιησάμην τοῦ οἴκου τοῦ Ἁγνίου, ὅπωσ μὴ ἐξερημωθήσεται.

καὶ αὐτὸσ γάρ εἰμι τοῦ γένουσ τοῦ Βουσέλου. Ἅβρωνοσ γὰρ τοῦ Βουσέλου υἱέοσ ἔλαβεν τὴν θυγατριδῆν Καλλίστρατοσ, Εὐβουλίδου μὲν υἱὸσ ὤν, Βουσέλου δ’ ὑϊδοῦσ· καὶ ἐκ τῆσ Ἅβρωνοσ θυγατριδῆσ καὶ ἐκ Καλλιστράτου τοῦ ἀδελφιδοῦ τοῦ Ἅβρωνοσ ἐγένετο ἡ μήτηρ ἡ ἡμετέρα. ἐγὼ δὲ ἐπειδὴ ἐπεδικασάμην τῆσ τούτου μητρὸσ καὶ ἐγένοντό μοι υἱεῖσ μὲν τέτταρεσ, θυγάτηρ δὲ μία, τὰ ὀνόματα ἐθέμην τούτοισ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, τῷ μὲν πρεσβυτάτῳ τὸ τοῦ πατρὸσ τοῦ ἐμαυτοῦ ὄνομα, Σωσίαν, ὥσπερ καὶ δίκαιόν ἐστιν, καὶ ἀπέδωκα τῷ πρεσβυτάτῳ τοῦτο τὸ ὄνομα·

τῷ δὲ μετ’ αὐτὸν γενομένῳ τούτῳ ἐθέμην Εὐβουλίδην, ὅπερ ἦν ὄνομα τῷ πατρὶ τῷ τῆσ μητρὸσ τοῦ παιδὸσ τουτουί· τῷ δὲ μετὰ τοῦτον Μενεσθέα ἐθέμην καὶ γὰρ ὁ Μενεσθεὺσ οἰκεῖοσ ἦν τῆσ ἐμῆσ γυναικόσ· τῷ δὲ νεωτάτῳ ἐθέμην ὄνομα Καλλίστρατον, ὃ ἦν ὄνομα τῷ πατρὶ τῆσ ἐμῆσ μητρόσ. ἔτι δὲ πρὸσ τούτοισ καὶ τὴν θυγατέρα ἔδωκα οὐδαμόσε ἔξω, ἀλλὰ τῷ ἀδελφιδῷ τῷ ἐμαυτοῦ, ὅπωσ, ἐὰν ὑγιαίνωσιν, καὶ οἱ ἐκ τούτων ἐκ τοῦ αὐτοῦ γένουσ ὦσιν Ἁγνίᾳ. ἐγὼ μὲν οὖν τοῦτον τὸν τρόπον διῴκησα, ὅπωσ ἂν διασῴζωνται ὅτι μάλιστα οἱ οἶκοι οἱ ἀπὸ τοῦ Βουσέλου·

τούτουσ δὲ ἐξετάσωμεν πάλιν. καὶ πρώτιστον μὲν τὸν νόμον τουτονὶ ἀνάγνωθι. Νόμοσ ὁ ἄρχων ἐπιμελείσθω τῶν ὀρφανῶν καὶ τῶν ἐπικλήρων καὶ τῶν οἴκων τῶν ἐξερημουμένων καὶ τῶν γυναικῶν, ὅσαι μένουσιν ἐν τοῖσ οἴκοισ τῶν ἀνδρῶν τῶν τεθνηκότων φάσκουσαι κυεῖν. τούτων ἐπιμελείσθω καὶ μὴ ἐάτω ὑβρίζειν μηδένα περὶ τούτουσ. ἐὰν δέ τισ ὑβρίζῃ ἢ ποιῇ τι παράνομον, κύριοσ ἔστω ἐπιβάλλειν κατὰ τὸ τέλοσ.

ἐὰν δὲ μείζονοσ ζημίασ δοκῇ ἄξιοσ εἶναι, προσκαλεσάμενοσ πρόπεμπτα καὶ τίμημα ἐπιγραψάμενοσ, ὅ τι ἂν δοκῇ αὐτῷ, εἰσαγέτω εἰσ τὴν ἡλιαίαν. ἐὰν δ’ ἁλῷ, τιμάτω ἡ ἡλιαία περὶ τοῦ ἁλόντοσ, ὅ τι χρὴ αὐτὸν παθεῖν ἢ ἀποτεῖσαι. πῶσ ἂν μᾶλλον ἐξερημώσαιεν ἄνθρωποι οἶκον, ἢ εἴ τινεσ τούσ τε γένει ὄντασ ἐγγυτάτω Ἁγνίᾳ, τούτουσ ἐξελαύνοιεν ἐξ ἑτέρου οἴκου ὄντεσ, τοῦ Στρατίου, καὶ πάλιν εἰ τὸν μὲν κλῆρον ἀξιοῖ ἔχειν τὸν Ἁγνίου ὡσ γένει προσήκων, τὸ δ’ ὄνομα, ὅ ἐστιν αὐτῷ, μὴ ὅτι ἐκ τοῦ Ἁγνίου οἴκου, ἀλλ’ οὐδ’ ἐκ τοῦ Στρατίου ἐστὶν τοῦ ἑαυτοῦ προγόνου, οὐδὲ τῶν ἄλλων ἀπογόνων τῶν Βουσέλου, τοσούτων γενομένων, οὐδενὸσ ἔχει τὸ ὄνομα;

ἀλλὰ πόθεν δή ἐστι τὸ ὄνομα ὁ Μακάρτατοσ;

ἐκ τῶν πρὸσ μητρόσ. εἰσεποιήθη γὰρ οὗτοσ εἰσ τὸν οἶκον τὸν Μακαρτάτου τοῦ Προσπαλτίου, ἀδελφοῦ ὄντοσ τῆσ μητρὸσ τῆσ τούτου, καὶ ἔχει καὶ ἐκεῖνον τὸν οἶκον. καὶ οὕτωσ ἐστὶν ὑβριστήσ, ὥστε γενομένου αὐτῷ υἱέοσ τοῦ μὲν εἰσαγαγεῖν εἰσ τὸν οἶκον τὸν Ἁγνίου υἱὸν τῷ Ἁγνίᾳ ἐπελάθετο, καὶ ταῦτα ἔχων τὸν κλῆρον τὸν Ἁγνίου καὶ φάσκων πρὸσ ἀνδρῶν αὐτῷ προσήκειν· τοῦτον δὲ τὸν υἱὸν τὸν γενόμενον τῷ Μακαρτάτῳ εἰσπεποίηκεν τῷ πρὸσ μητρὸσ εἰσ τοὺσ Προσπαλτίουσ, τὸν δὲ Ἁγνίου οἶκον εἰάκεν ἔρημον εἶναι τὸ τούτου μέροσ·

φησὶ δὲ τὸν πατέρα τὸν ἑαυτοῦ Θεόπομπον προσήκειν Ἁγνίᾳ. ὁ δὲ νόμοσ κελεύει ὁ τοῦ Σόλωνοσ κρατεῖν τοὺσ ἄρρενασ καὶ τοὺσ ἐκ τῶν ἀρρένων· οὗτοσ δὲ οὑτωσὶ ῥᾳδίωσ κατεφρόνησεν καὶ τῶν νόμων καὶ τοῦ Ἁγνίου, καὶ εἰσεποίησεν τὸν υἱὸν εἰσ τὸν οἶκον τὸν πρὸσ μητρόσ. πῶσ ἂν γένοιντο τούτων ἄνθρωποι παρανομώτεροι ἢ βιαιότεροι; οὐ τοίνυν ταῦτα μόνον, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ἀλλὰ καὶ μνήματοσ ὄντοσ κοινοῦ ἅπασιν τοῖσ ἀπὸ τοῦ Βουσέλου γενομένοισ καὶ καλεῖται τὸ μνῆμα Βουσελιδῶν, πολὺσ τόποσ περιβεβλημένοσ, ὥσπερ οἱ ἀρχαῖοι ἐνόμιζον, ἐν τούτῳ τῷ μνήματι οἱ μὲν ἄλλοι ἅπαντεσ οἱ ἀπὸ τοῦ Βουσέλου κεῖνται, καὶ ὁ Ἁγνίασ καὶ ὁ Εὐβουλίδησ καὶ ὁ Πολέμων καὶ οἱ ἄλλοι ἅπαντεσ τοσοῦτοι ὄντεσ συγγενεῖσ, οἱ ἀπὸ τοῦ Βουσέλου, ἅπαντεσ οὗτοι κοινωνοῦσιν τοῦ μνήματοσ τούτου·

ὁ δὲ τουτουὶ πατὴρ Μακαρτάτου καὶ ὁ πάπποσ οὐ κεκοινωνήκασιν τούτου, ἀλλ’ αὑτοῖσ ἰδίᾳ ἐποιήσαντο μνῆμα ἄπωθεν τοῦ Βουσελιδῶν μνήματοσ.

δοκοῦσιν ὑμῖν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, προσήκειν τι τῷ οἴκῳ τῷ Ἁγνίου, πλὴν τοῦ ἔχειν ἁρπάσαντεσ τὰ μὴ προσήκοντα; εἰ δ’ ἐξερημωθήσεται ἢ ἀνώνυμοσ ἔσται ὁ οἶκοσ ὁ Ἁγνίου καὶ ὁ Εὐβουλίδου τοῦ ἀνεψιοῦ τοῦ Ἁγνίου, οὐδὲ κατὰ τοὐλάχιστον πώποτ’ αὐτοῖσ ἐμέλησεν. ἐγὼ δ’, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, βοηθῶ μὲν ὡσ οἱο͂́σ τ’ εἰμὶ μάλιστα τοῖσ τετελευτηκόσιν ἐκείνοισ·

οὐ πάνυ δ’ ἐστὶ ῥᾴδιον ταῖσ τούτων παρασκευαῖσ ἀνταγωνίζεσθαι. παραδίδωμι οὖν ὑμῖν τὸν παῖδα τουτονί, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ἐπιμεληθῆναι, ὅπωσ ὑμῖν δοκεῖ δικαιότατον εἶναι. οὗτοσ εἰσπεποίηται εἰσ τὸν οἶκον τὸν Εὐβουλίδου, καὶ εἰσῆκται εἰσ τοὺσ φράτερασ, οὐκ εἰσ τοὺσ ἐμούσ, ἀλλ’ εἰσ τοὺσ Εὐβουλίδου καὶ Ἁγνίου καὶ Μακαρτάτου τουτουί. καὶ ὅτε εἰσήγετο, οἱ μὲν ἄλλοι φράτερεσ κρύβδην ἔφερον τὴν ψῆφον, οὑτοσὶ δὲ Μακάρτατοσ φανερᾷ τῇ ψήφῳ ἐψηφίσατο ὀρθῶσ εἰσάγεσθαι Εὐβουλίδῃ υἱὸν τὸν παῖδα τουτονί, οὐκ ἐθελήσασ ἅψασθαι τοῦ ἱερείου οὐδὲ ἀπαγαγεῖν ἀπὸ τοῦ βωμοῦ ὑπεύθυνον αὑτὸν ποιήσασ, ἀλλὰ καὶ τὴν μερίδα τῶν κρεῶν ᾤχετο λαβὼν παρὰ τοῦ παιδὸσ τουτουί, ὥσπερ καὶ οἱ ἄλλοι φράτερεσ.

νομίζετε δὴ τὸν παῖδα τοῦτον, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ἱκετηρίαν ὑμῖν προκεῖσθαι ὑπὲρ τῶν τετελευτηκότων Ἁγνίου καὶ Εὐβουλίδου καὶ τῶν ἄλλων τῶν ἀπὸ τοῦ Ἁγνίου, καὶ ἱκετεύειν αὐτοὺσ ὑμᾶσ τοὺσ δικαστάσ, ὅπωσ μὴ ἐξερημωθήσεται αὐτῶν ὁ οἶκοσ ὑπὸ τῶν μιαρῶν τούτων θηρίων, οἵ εἰσιν ἐκ τοῦ Στρατίου οἴκου, ἐν δὲ τῷ Ἁγνίου οὐδεπώποτ’ ἐγένοντο·

μηδ’ ἐπιτρέψητε τούτοισ ἔχειν τὰ μὴ προσήκοντα, ἀλλ’ ἀποδοῦναι ἀναγκάσατε εἰσ τὸν Ἁγνίου οἶκον τοῖσ προσήκουσιν τοῖσ Ἁγνίου. ἐγὼ μὲν οὖν ἐκείνοισ τε βοηθῶ τοῖσ τετελευτηκόσιν καὶ τοῖσ νόμοισ τοῖσ περὶ τούτων κειμένοισ, δέομαι δὲ καὶ ὑμῶν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, καὶ ἱκετεύω καὶ ἀντιβολῶ, μὴ περιίδητε μήτε τὸν παῖδα τουτονὶ ὑβρισθέντα ὑπὸ τούτων, μήτε τοὺσ προγόνουσ τοὺσ τούτου ἔτι μᾶλλον καταφρονουμένουσ ἢ νῦν καταπεφρόνηνται, ἐὰν διαπράξωνται οὗτοι ἃ βούλονται·

ἀλλὰ τοῖσ τε νόμοισ βοηθεῖτε καὶ τῶν τετελευτηκότων ἐπιμελεῖσθε, ὅπωσ μὴ ἐξερημωθῇ αὐτῶν ὁ οἶκοσ. καὶ ταῦτα ποιοῦντεσ τά τε δίκαια ψηφιεῖσθε καὶ τὰ εὐόρκα καὶ τὰ ὑμῖν αὐτοῖσ συμφέροντα.

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION