헬라어 문장 검색 - ΧενοπήΜεμοραβ́1́02́

(크세노폰, Memorabilia, Ἀπομνημονευμάτων Α, chapter 2)

θαυμαστὸν δὲ φαίνεταί μοι καὶ τὸ πεισθῆναί τινασ ὡσ Σωκράτησ τοὺσ νέουσ διέφθειρεν, ὃσ πρὸσ τοῖσ εἰρημένοισ πρῶτον μὲν ἀφροδισίων καὶ γαστρὸσ πάντων ἀνθρώπων ἐγκρατέστατοσ ἦν, εἶτα πρὸσ χειμῶνα καὶ θέροσ καὶ πάντασ πόνουσ καρτερικώτατοσ, ἔτι δὲ πρὸσ τὸ μετρίων δεῖσθαι πεπαιδευμένοσ οὕτωσ, ὥστε πάνυ μικρὰ κεκτημένοσ πάνυ ῥᾳδίωσ ἔχειν ἀρκοῦντα. πῶσ οὖν αὐτὸσ ὢν τοιοῦτοσ ἄλλουσ ἂν ἢ ἀσεβεῖσ ἢ παρανόμουσ ἢ λίχνουσ ἢ ἀφροδισίων ἀκρατεῖσ ἢ πρὸσ τὸ πονεῖν μαλακοὺσ ἐποίησεν;

ἀλλ’ ἔπαυσε μὲν τούτων πολλοὺσ ἀρετῆσ ποιήσασ ἐπιθυμεῖν καὶ ἐλπίδασ παρασχών, ἂν ἑαυτῶν ἐπιμελῶνται, καλοὺσ κἀγαθοὺσ ἔσεσθαι· καίτοι γε οὐδεπώποτε ὑπέσχετο διδάσκαλοσ εἶναι τούτου, ἀλλὰ τῷ φανερὸσ εἶναι τοιοῦτοσ ὢν ἐλπίζειν ἐποίει τοὺσ συνδιατρίβοντασ ἑαυτῷ μιμουμένουσ ἐκεῖνον τοιούτουσ γενήσεσθαι.

ἀλλὰ μὴν καὶ τοῦ σώματοσ αὐτόσ τε οὐκ ἠμέλει τούσ τ’ ἀμελοῦντασ οὐκ ἐπῄνει·

τὸ μὲν οὖν ὑπερεσθίοντα ὑπερπονεῖν ἀπεδοκίμαζε, τὸ δὲ ὅσα ἡδέωσ ἡ ψυχὴ δέχεται, ταῦτα ἱκανῶσ ἐκπονεῖν ἐδοκίμαζε· ταύτην γὰρ τὴν ἕξιν ὑγιεινήν τε ἱκανῶσ εἶναι καὶ τὴν τῆσ ψυχῆσ ἐπιμέλειαν οὐκ ἐμποδίζειν ἔφη. ἀλλ’ οὐ μὴν θρυπτικόσ γε οὐδὲ ἀλαζονικὸσ ἦν οὔτ’ ἀμπεχόνῃ οὔθ’ ὑποδέσει οὔτε τῇ ἄλλῃ διαίτῃ.

οὐ μὴν οὐδ’ ἐρασιχρημάτουσ γε τοὺσ συνόντασ ἐποίει. τῶν μὲν γὰρ ἄλλων ἐπιθυμιῶν ἔπαυε, τοὺσ δ’ ἑαυτοῦ ἐπιθυμοῦντασ οὐκ ἐπράττετο χρήματα. τούτου δ’ ἀπεχόμενοσ ἐνόμιζεν ἐλευθερίασ ἐπιμελεῖσθαι·

τοὺσ δὲ λαμβάνοντασ τῆσ ὁμιλίασ μισθὸν ἀνδραποδιστὰσ ἑαυτῶν ἀπεκάλει διὰ τὸ ἀναγκαῖον αὐτοῖσ εἶναι διαλέγεσθαι παρ’ ὧν ἂν λάβοιεν τὸν μισθόν. ἐθαύμαζε δ’ εἴ τισ ἀρετὴν ἐπαγγελλόμενοσ ἀργύριον πράττοιτο καὶ μὴ νομίζοι τὸ μέγιστον κέρδοσ ἕξειν φίλον ἀγαθὸν κτησάμενοσ, ἀλλὰ φοβοῖτο μὴ ὁ γενόμενοσ καλὸσ κἀγαθὸσ τῷ τὰ μέγιστα εὐεργετήσαντι μὴ τὴν μεγίστην χάριν ἕξοι.

Σωκράτησ δὲ ἐπηγγείλατο μὲν οὐδενὶ πώποτε τοιοῦτον οὐδέν, ἐπίστευε δὲ τῶν συνόντων ἑαυτῷ τοὺσ ἀποδεξαμένουσ ἅπερ αὐτὸσ ἐδοκίμαζεν εἰσ τὸν πάντα βίον ἑαυτῷ τε καὶ ἀλλήλοισ φίλουσ ἀγαθοὺσ ἔσεσθαι.

πῶσ ἂν οὖν ὁ τοιοῦτοσ ἀνὴρ διαφθείροι τοὺσ νέουσ; εἰ μὴ ἄρα ἡ τῆσ ἀρετῆσ ἐπιμέλεια διαφθορά ἐστιν. ἀλλὰ νὴ Δία, ὁ κατήγοροσ ἔφη, ὑπερορᾶν ἐποίει τῶν καθεστώτων νόμων τοὺσ συνόντασ, λέγων ὡσ μῶρον εἰή τοὺσ μὲν τῆσ πόλεωσ ἄρχοντασ ἀπὸ κυάμου καθιστάναι, κυβερνήτῃ δὲ μηδένα θέλειν χρῆσθαι κυαμευτῷ μηδὲ τέκτονι μηδ’ αὐλητῇ μηδ’ ἐπ’ ἄλλα τοιαῦτα, ἃ πολλῷ ἐλάττονασ βλάβασ ἁμαρτανόμενα ποιεῖ τῶν περὶ τὴν πόλιν ἁμαρτανομένων·

τοὺσ δὲ τοιούτουσ λόγουσ ἐπαίρειν ἔφη τοὺσ νέουσ καταφρονεῖν τῆσ καθεστώσησ πολιτείασ καὶ ποιεῖν βιαίουσ. ἐγὼ δ’ οἶμαι τοὺσ φρόνησιν ἀσκοῦντασ καὶ νομίζοντασ ἱκανοὺσ ἔσεσθαι τὰ συμφέροντα διδάσκειν τοὺσ πολίτασ ἥκιστα γίγνεσθαι βιαίουσ, εἰδότασ ὅτι τῇ μὲν βίᾳ πρόσεισιν ἔχθραι καὶ κίνδυνοι, διὰ δὲ τοῦ πείθειν ἀκινδύνωσ τε καὶ μετὰ φιλίασ ταὐτὰ γίγνεται.

οἱ μὲν γὰρ βιασθέντεσ ὡσ ἀφαιρεθέντεσ μισοῦσιν, οἱ δὲ πεισθέντεσ ὡσ κεχαρισμένοι φιλοῦσιν. οὔκουν τῶν φρόνησιν ἀσκούντων τὸ βιάζεσθαι, ἀλλὰ τῶν ἰσχὺν ἄνευ γνώμησ ἐχόντων τὰ τοιαῦτα πράττειν ἐστίν. ἀλλὰ μὴν καὶ συμμάχων ὁ μὲν βιάζεσθαι τολμῶν δέοιτ’ ἂν οὐκ ὀλίγων, ὁ δὲ πείθειν δυνάμενοσ οὐδενόσ·

καὶ γὰρ μόνοσ ἡγοῖτ’ ἂν δύνασθαι πείθειν. καὶ φονεύειν δὲ τοῖσ τοιούτοισ ἥκιστα συμβαίνει· τίσ γὰρ ἀποκτεῖναί τινα βούλοιτ’ ἂν μᾶλλον ἢ ζῶντι πειθομένῳ χρῆσθαι; ἀλλ’ ἔφη γε ὁ κατήγοροσ, Σωκράτει ὁμιλητὰ γενομένω Κριτίασ τε καὶ Ἀλκιβιάδησ πλεῖστα κακὰ τὴν πόλιν ἐποιησάτην.

Κριτίασ μὲν γὰρ τῶν ἐν τῇ ὀλιγαρχίᾳ πάντων πλεονεκτίστατόσ τε καὶ βιαιότατοσ ἐγένετο, Ἀλκιβιάδησ δὲ αὖ τῶν ἐν τῇ δημοκρατίᾳ πάντων ἀκρατέστατόσ τε καὶ ὑβριστότατοσ. ἐγὼ δ’, εἰ μέν τι κακὸν ἐκείνω τὴν πόλιν ἐποιησάτην, οὐκ ἀπολογήσομαι·

τὴν δὲ πρὸσ Σωκράτην συνουσίαν αὐτοῖν ὡσ ἐγένετο διηγήσομαι. ἐγενέσθην μὲν γὰρ δὴ τὼ ἄνδρε τούτω φύσει φιλοτιμοτάτω πάντων Ἀθηναίων, βουλομένω τε πάντα δι’ ἑαυτῶν πράττεσθαι καὶ πάντων ὀνομαστοτάτω γενέσθαι.

ᾔδεσαν δὲ Σωκράτην ἀπ’ ἐλαχίστων μὲν χρημάτων αὐταρκέστατα ζῶντα, τῶν ἡδονῶν δὲ πασῶν ἐγκρατέστατον ὄντα, τοῖσ δὲ διαλεγομένοισ αὐτῷ πᾶσι χρώμενον ἐν τοῖσ λόγοισ ὅπωσ βούλοιτο. ταῦτα δὲ ὁρῶντε καὶ ὄντε οἱώ προείρησθον, πότερόν τισ αὐτὼ φῇ τοῦ βίου τοῦ Σωκράτουσ ἐπιθυμήσαντε καὶ τῆσ σωφροσύνησ, ἣν ἐκεῖνοσ εἶχεν, ὀρέξασθαι τῆσ ὁμιλίασ αὐτοῦ, ἢ νομίσαντε, εἰ ὁμιλησαίτην ἐκείνῳ, γενέσθαι ἂν ἱκανωτάτω λέγειν τε καὶ πράττειν;

ἐγὼ μὲν γὰρ ἡγοῦμαι, θεοῦ διδόντοσ αὐτοῖν ἢ ζῆν ὅλον τὸν βίον ὥσπερ ζῶντα Σωκράτην ἑώρων ἢ τεθνάναι, ἑλέσθαι ἂν μᾶλλον αὐτὼ τεθνάναι.

δήλω δ’ ἐγενέσθην ἐξ ὧν ἐπραξάτην· ὡσ γὰρ τάχιστα κρείττονε τῶν συγγιγνομένων ἡγησάσθην εἶναι, εὐθὺσ ἀποπηδήσαντε Σωκράτουσ ἐπραττέτην τὰ πολιτικά, ὧνπερ ἕνεκα Σωκράτουσ ὠρεχθήτην. ἴσωσ οὖν εἴποι τισ ἂν πρὸσ ταῦτα ὅτι ἐχρῆν τὸν Σωκράτην μὴ πρότερον τὰ πολιτικὰ διδάσκειν τοὺσ συνόντασ ἢ σωφρονεῖν.

ἐγὼ δὲ πρὸσ τοῦτο μὲν οὐκ ἀντιλέγω· πάντασ δὲ τοὺσ διδάσκοντασ ὁρῶ αὑτοὺσ δεικνύντασ τε τοῖσ μανθάνουσιν ᾗπερ αὐτοὶ ποιοῦσιν ἃ διδάσκουσι καὶ τῷ λόγῳ προσβιβάζοντασ. οἶδα δὲ καὶ Σωκράτην δεικνύντα τοῖσ συνοῦσιν ἑαυτὸν καλὸν κἀγαθὸν ὄντα καὶ διαλεγόμενον κάλλιστα περὶ ἀρετῆσ καὶ τῶν ἄλλων ἀνθρωπίνων. οἶδα δὲ κἀκείνω σωφρονοῦντε, ἔστε Σωκράτει συνήστην, οὐ φοβουμένω μὴ ζημιοῖντο ἢ παίοιντο ὑπὸ Σωκράτουσ, ἀλλ’ οἰομένω τότε κράτιστον εἶναι τοῦτο πράττειν.

ἴσωσ οὖν εἴποιεν ἂν πολλοὶ τῶν φασκόντων φιλοσοφεῖν ὅτι οὐκ ἄν ποτε ὁ δίκαιοσ ἄδικοσ γένοιτο, οὐδὲ ὁ σώφρων ὑβριστήσ, οὐδὲ ἄλλο οὐδὲν ὧν μάθησίσ ἐστιν ὁ μαθὼν ἀνεπιστήμων ἄν ποτε γένοιτο.

ἐγὼ δὲ περὶ τούτων οὐχ οὕτω γιγνώσκω· ὁρῶ γὰρ ὥσπερ τὰ τοῦ σώματοσ ἔργα τοὺσ μὴ τὰ σώματα ἀσκοῦντασ οὐ δυναμένουσ ποιεῖν, οὕτω καὶ τὰ τῆσ ψυχῆσ ἔργα τοὺσ μὴ τὴν ψυχὴν ἀσκοῦντασ οὐ δυναμένουσ· οὔτε γὰρ ἃ δεῖ πράττειν οὔτε ὧν δεῖ ἀπέχεσθαι δύνανται. δι’ ὃ καὶ τοὺσ υἱεῖσ οἱ πατέρεσ, κἂν ὦσι σώφρονεσ, ὅμωσ ἀπὸ τῶν πονηρῶν ἀνθρώπων εἴργουσιν, ὡσ τὴν μὲν τῶν χρηστῶν ὁμιλίαν ἄσκησιν οὖσαν τῆσ ἀρετῆσ, τὴν δὲ τῶν πονηρῶν κατάλυσιν.

μαρτυρεῖ δὲ καὶ τῶν ποιητῶν ὅ τε λέγων· ἐσθλῶν μὲν γὰρ ἄπ’ ἐσθλὰ διδάξεαι· ἢν δὲ κακοῖσισυμμίσγῃσ, ἀπολεῖσ καὶ τὸν ἐόντα νόον,καὶ ὁ λέγων· αὐτὰρ ἀνὴρ ἀγαθὸσ τοτὲ μὲν κακόσ, ἄλλοτε δ’ ἐσθλόσ. κἀγὼ δὲ μαρτυρῶ τούτοισ·

ὁρῶ γὰρ ὥσπερ τῶν ἐν μέτρῳ πεποιημένων ἐπῶν τοὺσ μὴ μελετῶντασ ἐπιλανθανομένουσ, οὕτω καὶ τῶν διδασκαλικῶν λόγων τοῖσ ἀμελοῦσι λήθην ἐγγιγνομένην. ὅταν δὲ τῶν νουθετικῶν λόγων ἐπιλάθηταί τισ, ἐπιλέλησται καὶ ὧν ἡ ψυχὴ πάσχουσα τῆσ σωφροσύνησ ἐπεθύμει· τούτων δ’ ἐπιλαθόμενον οὐδὲν θαυμαστὸν καὶ τῆσ σωφροσύνησ ἐπιλαθέσθαι. ὁρῶ δὲ καὶ τοὺσ εἰσ φιλοποσίαν προαχθέντασ καὶ τοὺσ εἰσ ἔρωτασ ἐγκυλισθέντασ ἧττον δυναμένουσ τῶν τε δεόντων ἐπιμελεῖσθαι καὶ τῶν μὴ δεόντων ἀπέχεσθαι.

πολλοὶ γὰρ καὶ χρημάτων δυνάμενοι φείδεσθαι, πρὶν ἐρᾶν, ἐρασθέντεσ οὐκέτι δύνανται· καὶ τὰ χρήματα καταναλώσαντεσ, ὧν πρόσθεν ἀπείχοντο κερδῶν, αἰσχρὰ νομίζοντεσ εἶναι, τούτων οὐκ ἀπέχονται. πῶσ οὖν οὐκ ἐνδέχεται σωφρονήσαντα πρόσθεν αὖθισ μὴ σωφρονεῖν καὶ δίκαια δυνηθέντα πράττειν αὖθισ ἀδυνατεῖν;

πάντα μὲν οὖν ἔμοιγε δοκεῖ τὰ καλὰ καὶ τἀγαθὰ ἀσκητὰ εἶναι, οὐχ ἥκιστα δὲ σωφροσύνη. ἐν γὰρ τῷ αὐτῷ σώματι συμπεφυτευμέναι τῇ ψυχῇ αἱ ἡδοναὶ πείθουσιν αὐτὴν μὴ σωφρονεῖν, ἀλλὰ τὴν ταχίστην ἑαυταῖσ τε καὶ τῷ σώματι χαρίζεσθαι. καὶ Κριτίασ δὴ καὶ Ἀλκιβιάδησ, ἑώσ μὲν Σωκράτει συνήστην, ἐδυνάσθην ἐκείνῳ χρωμένω συμμάχῳ τῶν μὴ καλῶν ἐπιθυμιῶν κρατεῖν·

ἐκείνου δ’ ἀπαλλαγέντε, Κριτίασ μὲν φυγὼν εἰσ Θετταλίαν ἐκεῖ συνῆν ἀνθρώποισ ἀνομίᾳ μᾶλλον ἢ δικαιοσύνῃ χρωμένοισ, Ἀλκιβιάδησ δ’ αὖ διὰ μὲν κάλλοσ ὑπὸ πολλῶν καὶ σεμνῶν γυναικῶν θηρώμενοσ, διὰ δύναμιν δὲ τὴν ἐν τῇ πόλει καὶ τοῖσ συμμάχοισ ὑπὸ πολλῶν καὶ δυνατῶν κολακεύειν ἀνθρώπων διαθρυπτόμενοσ, ὑπὸ δὲ τοῦ δήμου τιμώμενοσ καὶ ῥᾳδίωσ πρωτεύων, ὥσπερ οἱ τῶν γυμνικῶν ἀγώνων ἀθληταὶ ῥᾳδίωσ πρωτεύοντεσ ἀμελοῦσι τῆσ ἀσκήσεωσ, οὕτω κἀκεῖνοσ ἠμέλησεν αὑτοῦ. τοιούτων δὲ συμβάντων αὐτοῖν, καὶ ὠγκωμένω μὲν ἐπὶ γένει, ἐπηρμένω δ’ ἐπὶ πλούτῳ, πεφυσημένω δ’ ἐπὶ δυνάμει, διατεθρυμμένω δὲ ὑπὸ πολλῶν ἀνθρώπων, ἐπὶ δὲ πᾶσι τούτοισ διεφθαρμένω καὶ πολὺν χρόνον ἀπὸ Σωκράτουσ γεγονότε, τί θαυμαστὸν εἰ ὑπερηφάνω ἐγενέσθην;

εἶτα, εἰ μέν τι ἐπλημμελησάτην, τούτου Σωκράτην ὁ κατήγοροσ αἰτιᾶται;

ὅτι δὲ νέω ὄντε αὐτώ, ἡνίκα καὶ ἀγνωμονεστάτω καὶ ἀκρατεστάτω εἰκὸσ εἶναι, Σωκράτησ παρέσχε σώφρονε, οὐδενὸσ ἐπαίνου δοκεῖ τῷ κατηγόρῳ ἄξιοσ εἶναι; οὐ μὴν τά γε ἄλλα οὕτω κρίνεται. τίσ μὲν γὰρ αὐλητήσ, τίσ δὲ κιθαριστήσ, τίσ δὲ ἄλλοσ διδάσκαλοσ ἱκανοὺσ ποιήσασ τοὺσ μαθητάσ, ἐὰν πρὸσ ἄλλουσ ἐλθόντεσ χείρουσ φανῶσιν, αἰτίαν ἔχει τούτου;

τίσ δὲ πατήρ, ἐὰν ὁ παῖσ αὐτοῦ συνδιατρίβων τῳ σωφρονῇ, ὕστερον δὲ ἄλλῳ τῳ συγγενόμενοσ πονηρὸσ γένηται, τὸν πρόσθεν αἰτιᾶται, ἀλλ’ οὐχ ὅσῳ ἂν παρὰ τῷ ὑστέρῳ χείρων φαίνηται, τοσούτῳ μᾶλλον ἐπαινεῖ τὸν πρότερον; ἀλλ’ οἵ γε πατέρεσ αὐτοὶ συνόντεσ τοῖσ υἱέσι, τῶν παίδων πλημμελούντων, οὐκ αἰτίαν ἔχουσιν, ἐὰν αὐτοὶ σωφρονῶσιν. οὕτω δὲ καὶ Σωκράτην δίκαιον ἦν κρίνειν·

εἰ μὲν αὐτὸσ ἐποίει τι φαῦλον, εἰκότωσ ἂν ἐδόκει πονηρὸσ εἶναι· εἰ δ’ αὐτὸσ σωφρονῶν διετέλει, πῶσ ἂν δικαίωσ τῆσ οὐκ ἐνούσησ αὐτῷ κακίασ αἰτίαν ἔχοι; ἀλλ’ εἰ καὶ μηδὲν αὐτὸσ πονηρὸν ποιῶν ἐκείνουσ φαῦλα πράττοντασ ὁρῶν ἐπῄνει, δικαίωσ ἂν ἐπιτιμῷτο.

Κριτίαν μὲν τοίνυν αἰσθανόμενοσ ἐρῶντα Εὐθυδήμου καὶ πειρῶντα χρῆσθαι, καθάπερ οἱ πρὸσ τἀφροδίσια τῶν σωμάτων ἀπολαύοντεσ, ἀπέτρεπε φάσκων ἀνελεύθερόν τε εἶναι καὶ οὐ πρέπον ἀνδρὶ καλῷ κἀγαθῷ τὸν ἐρώμενον, ᾧ βούλεται πολλοῦ ἄξιοσ φαίνεσθαι, προσαιτεῖν ὥσπερ τοὺσ πτωχοὺσ ἱκετεύοντα καὶ δεόμενον προσδοῦναι, καὶ ταῦτα μηδενὸσ ἀγαθοῦ. τοῦ δὲ Κριτίου τοῖσ τοιούτοισ οὐχ ὑπακούοντοσ οὐδὲ ἀποτρεπομένου, λέγεται τὸν Σωκράτην ἄλλων τε πολλῶν παρόντων καὶ τοῦ Εὐθυδήμου εἰπεῖν ὅτι ὑικὸν αὐτῷ δοκοίη πάσχειν ὁ Κριτίασ, ἐπιθυμῶν Εὐθυδήμῳ προσκνῆσθαι ὥσπερ τὰ ὕδια τοῖσ λίθοισ.

ἐξ ὧν δὴ καὶ ἐμίσει τὸν Σωκράτην ὁ Κριτίασ, ὥστε καὶ ὅτε τῶν τριάκοντα ὢν νομοθέτησ μετὰ Χαρικλέουσ ἐγένετο, ἀπεμνημόνευσεν αὐτῷ καὶ ἐν τοῖσ νόμοισ ἔγραψε λόγων τέχνην μὴ διδάσκειν, ἐπηρεάζων ἐκείνῳ καὶ οὐκ ἔχων ὅπῃ ἐπιλάβοιτο, ἀλλὰ τὸ κοινῇ τοῖσ φιλοσόφοισ ὑπὸ τῶν πολλῶν ἐπιτιμώμενον ἐπιφέρων αὐτῷ καὶ διαβάλλων πρὸσ τοὺσ πολλούσ·

οὐδὲ γὰρ ἔγωγε οὔτ’ αὐτὸσ τοῦτο πώποτε Σωκράτουσ ἤκουσα οὔτ’ ἄλλου του φάσκοντοσ ἀκηκοέναι ᾐσθόμην. ἐδήλωσε δέ·

ἐπεὶ γὰρ οἱ τριάκοντα πολλοὺσ μὲν τῶν πολιτῶν καὶ οὐ τοὺσ χειρίστουσ ἀπέκτεινον, πολλοὺσ δὲ προετρέποντο ἀδικεῖν, εἶπέ που ὁ Σωκράτησ ὅτι θαυμαστόν οἱ δοκοίη εἶναι, εἴ τισ γενόμενοσ βοῶν ἀγέλησ νομεὺσ καὶ τὰσ βοῦσ ἐλάττουσ τε καὶ χείρουσ ποιῶν μὴ ὁμολογοίη κακὸσ βουκόλοσ εἶναι, ἔτι δὲ θαυμαστότερον, εἴ τισ προστάτησ γενόμενοσ πόλεωσ καὶ ποιῶν τοὺσ πολίτασ ἐλάττουσ τε καὶ χείρουσ μὴ αἰσχύνεται μηδ’ οἰέται κακὸσ εἶναι προστάτησ τῆσ πόλεωσ. ἀπαγγελθέντοσ δὲ αὐτοῖσ τούτου, καλέσαντεσ ὅ τε Κριτίασ καὶ ὁ Χαρικλῆσ τὸν Σωκράτην τόν τε νόμον ἐδεικνύτην αὐτῷ καὶ τοῖσ νέοισ ἀπειπέτην μὴ διαλέγεσθαι.

ὁ δὲ Σωκράτησ ἐπήρετο αὐτὼ εἰ ἐξείη πυνθάνεσθαι, εἴ τι ἀγνοοῖτο τῶν προαγορευομένων. τὼ δ’ ἐφάτην.

ἐγὼ τοίνυν, ἔφη, παρεσκεύασμαι μὲν πείθεσθαι τοῖσ νόμοισ· ὅπωσ δὲ μὴ δι’ ἄγνοιαν λάθω τι παρανομήσασ, τοῦτο βούλομαι σαφῶσ μαθεῖν παρ’ ὑμῶν, πότερον τὴν τῶν λόγων τέχνην σὺν τοῖσ ὀρθῶσ λεγομένοισ εἶναι νομίζοντεσ ἢ σὺν τοῖσ μὴ ὀρθῶσ ἀπέχεσθαι κελεύετε αὐτῆσ. εἰ μὲν γὰρ σὺν τοῖσ ὀρθῶσ, δῆλον ὅτι ἀφεκτέον <ἂν> εἰή τοῦ ὀρθῶσ λέγειν· εἰ δὲ σὺν τοῖσ μὴ ὀρθῶσ, δῆλον ὅτι πειρατέον ὀρθῶσ λέγειν. καὶ ὁ Χαρικλῆσ ὀργισθεὶσ αὐτῷ, ἐπειδή, ἔφη, ὦ Σώκρατεσ, ἀγνοεῖσ, τάδε σοι εὐμαθέστερα ὄντα προαγορεύομεν, τοῖσ νέοισ ὅλωσ μὴ διαλέγεσθαι.

καὶ ὁ Σωκράτησ, ἵνα τοίνυν, ἔφη, μὴ ἀμφίβολον ᾖ ὡσ ἄλλο τι ποιῶ ἢ τὰ προηγορευμένα, ὁρίσατέ μοι μέχρι πόσων ἐτῶν δεῖ νομίζειν νέουσ εἶναι τοὺσ ἀνθρώπουσ. καὶ ὁ Χαρικλῆσ, ὅσουπερ, εἶπε, χρόνου βουλεύειν οὐκ ἔξεστιν, ὡσ οὔπω φρονίμοισ οὖσι· μηδὲ σὺ διαλέγου νεωτέροισ τριάκοντα ἐτῶν. μηδ’ ἐάν τι ὠνῶμαι, ἔφη, ἢν πωλῇ νεώτεροσ τριάκοντα ἐτῶν, ἔρωμαι ὁπόσου πωλεῖ;

ναὶ τά γε τοιαῦτα, ἔφη ὁ Χαρικλῆσ· ἀλλά τοι σύγε, ὦ Σώκρατεσ, εἰώθασ εἰδὼσ πῶσ ἔχει τὰ πλεῖστα ἐρωτᾶν· ταῦτα οὖν μὴ ἐρώτα. μηδ’ ἀποκρίνωμαι οὖν, ἔφη, ἄν τίσ με ἐρωτᾷ νέοσ, ἐὰν εἰδῶ, οἱο͂ν ποῦ οἰκεῖ Χαρικλῆσ ἢ ποῦ ἐστι Κριτίασ; ναὶ τά γε τοιαῦτα, ἔφη ὁ Χαρικλῆσ. ὁ δὲ Κριτίασ, ἀλλὰ τῶνδέ τοί σε ἀπέχεσθαι, ἔφη, δεήσει, ὦ Σώκρατεσ, τῶν σκυτέων καὶ τῶν τεκτόνων καὶ τῶν χαλκέων·

καὶ γὰρ οἶμαι αὐτοὺσ ἤδη κατατετρῖφθαι διαθρυλουμένουσ ὑπὸ σοῦ. οὐκοῦν, ἔφη ὁ Σωκράτησ, καὶ τῶν ἑπομένων τούτοισ, τοῦ τε δικαίου καὶ τοῦ ὁσίου καὶ τῶν ἄλλων τῶν τοιούτων; ναὶ μὰ Δί’, ἔφη ὁ Χαρικλῆσ· καὶ τῶν βουκόλων γε· εἰ δὲ μή, φυλάττου ὅπωσ μὴ καὶ σὺ ἐλάττουσ τὰσ βοῦσ ποιήσῃσ. ἔνθα καὶ δῆλον ἐγένετο ὅτι ἀπαγγελθέντοσ αὐτοῖσ τοῦ περὶ τῶν βοῶν λόγου ὠργίζοντο τῷ Σωκράτει.

οἱά μὲν οὖν ἡ συνουσία ἐγεγόνει Κριτίᾳ πρὸσ Σωκράτην καὶ ὡσ εἶχον πρὸσ ἀλλήλουσ, εἴρηται.

φαίην δ’ ἂν ἔγωγε μηδενὶ μηδεμίαν εἶναι παίδευσιν παρὰ τοῦ μὴ ἀρέσκοντοσ.

Κριτίασ δὲ καὶ Ἀλκιβιάδησ οὐκ ἀρέσκοντοσ αὐτοῖσ Σωκράτουσ ὡμιλησάτην ὃν χρόνον ὡμιλείτην αὐτῷ, ἀλλ’ εὐθὺσ ἐξ ἀρχῆσ ὡρμηκότε προεστάναι τῆσ πόλεωσ. ἔτι γὰρ Σωκράτει συνόντεσ οὐκ ἄλλοισ τισὶ μᾶλλον ἐπεχείρουν διαλέγεσθαι ἢ τοῖσ μάλιστα πράττουσι τὰ πολιτικά. λέγεται γὰρ Ἀλκιβιάδην, πρὶν εἴκοσιν ἐτῶν εἶναι, Περικλεῖ ἐπιτρόπῳ μὲν ὄντι αὐτοῦ, προστάτῃ δὲ τῆσ πόλεωσ, τοιάδε διαλεχθῆναι περὶ νόμων·

εἰπέ μοι, φάναι, ὦ Περίκλεισ, ἔχοισ ἄν με διδάξαι τί ἐστι νόμοσ;

πάντωσ δήπου, φάναι τὸν Περικλέα. δίδαξον δὴ πρὸσ τῶν θεῶν, φάναι τὸν Ἀλκιβιάδην· ὡσ ἐγὼ ἀκούων τινῶν ἐπαινουμένων, ὅτι νόμιμοι ἄνδρεσ εἰσίν, οἶμαι μὴ ἂν δικαίωσ τούτου τυχεῖν τοῦ ἐπαίνου τὸν μὴ εἰδότα τί ἐστι νόμοσ. ἀλλ’ οὐδέν τι χαλεποῦ πράγματοσ ἐπιθυμεῖσ, ὦ Ἀλκιβιάδη, φάναι τὸν Περικλέα, βουλόμενοσ γνῶναι τί ἐστι νόμοσ·

πάντεσ γὰρ οὗτοι νόμοι εἰσίν, οὓσ τὸ πλῆθοσ συνελθὸν καὶ δοκιμάσαν ἔγραψε, φράζον ἅ τε δεῖ ποιεῖν καὶ ἃ μή. πότερον δὲ τἀγαθὰ νομίσαν δεῖν ποιεῖν ἢ τὰ κακά; τἀγαθὰ νὴ Δία, φάναι, ὦ μειράκιον, τὰ δὲ κακὰ οὔ. ἐὰν δὲ μὴ τὸ πλῆθοσ, ἀλλ’, ὥσπερ ὅπου ὀλιγαρχία ἐστίν, ὀλίγοι συνελθόντεσ γράψωσιν ὅ τι χρὴ ποιεῖν, ταῦτα τί ἐστι;

πάντα, φάναι, ὅσα ἂν τὸ κρατοῦν τῆσ πόλεωσ βουλευσάμενον, ἃ χρὴ ποιεῖν, γράψῃ, νόμοσ καλεῖται. κἂν τύραννοσ οὖν κρατῶν τῆσ πόλεωσ γράψῃ τοῖσ πολίταισ ἃ χρὴ ποιεῖν, καὶ ταῦτα νόμοσ ἐστί; καὶ ὅσα τύραννοσ ἄρχων, φάναι, γράφει, καὶ ταῦτα νόμοσ καλεῖται. βία δέ, φάναι, καὶ ἀνομία τί ἐστιν, ὦ Περίκλεισ;

ἆρ’ οὐχ ὅταν ὁ κρείττων τὸν ἥττω μὴ πείσασ, ἀλλὰ βιασάμενοσ, ἀναγκάσῃ ποιεῖν ὅ τι ἂν αὐτῷ δοκῇ; ἔμοιγε δοκεῖ, φάναι τὸν Περικλέα. καὶ ὅσα ἄρα τύραννοσ μὴ πείσασ τοὺσ πολίτασ ἀναγκάζει ποιεῖν γράφων, ἀνομία ἐστί; δοκεῖ μοι, φάναι τὸν Περικλέα· ἀνατίθεμαι γὰρ τὸ ὅσα τύραννοσ μὴ πείσασ γράφει νόμον εἶναι. ὅσα δὲ οἱ ὀλίγοι τοὺσ πολλοὺσ μὴ πείσαντεσ, ἀλλὰ κρατοῦντεσ γράφουσι, πότερον βίαν φῶμεν ἢ μὴ φῶμεν εἶναι;

πάντα μοι δοκεῖ, φάναι τὸν Περικλέα, ὅσα τισ μὴ πείσασ ἀναγκάζει τινὰ ποιεῖν, εἴτε γράφων εἴτε μή, βία μᾶλλον ἢ νόμοσ εἶναι. καὶ ὅσα ἄρα τὸ πᾶν πλῆθοσ κρατοῦν τῶν τὰ χρήματα ἐχόντων γράφει μὴ πεῖσαν, βία μᾶλλον ἢ νόμοσ ἂν εἰή; μάλα τοι, φάναι τὸν Περικλέα, ὦ Ἀλκιβιάδη, καὶ ἡμεῖσ τηλικοῦτοι ὄντωσ δεινοὶ τὰ τοιαῦτα ἦμεν·

τοιαῦτα γὰρ καὶ ἐμελετῶμεν καὶ ἐσοφιζόμεθα οἱᾶ́περ καὶ σὺ νῦν ἐμοὶ δοκεῖσ μελετᾶν. τὸν δὲ Ἀλκιβιάδην φάναι· εἴθε σοι, ὦ Περίκλεισ, τότε συνεγενόμην ὅτε δεινότατοσ ἑαυτοῦ ἦσθα. ἐπεὶ τοίνυν τάχιστα τῶν πολιτευομένων ὑπέλαβον κρείττονεσ εἶναι, Σωκράτει μὲν οὐκέτι προσῇσαν·

οὔτε γὰρ αὐτοῖσ ἄλλωσ ἤρεσκεν, εἴ τε προσέλθοιεν, ὑπὲρ ὧν ἡμάρτανον ἐλεγχόμενοι ἤχθοντο· τὰ δὲ τῆσ πόλεωσ ἔπραττον, ὧνπερ ἕνεκεν καὶ Σωκράτει προσῆλθον. ἀλλὰ Κρίτων τε Σωκράτουσ ἦν ὁμιλητὴσ καὶ Χαιρεφῶν καὶ Χαιρεκράτησ καὶ Ἑρμογένησ καὶ Σιμμίασ καὶ Κέβησ καὶ Φαιδώνδασ καὶ ἄλλοι, οἳ ἐκείνῳ συνῆσαν, οὐχ ἵνα δημηγορικοὶ ἢ δικανικοὶ γένοιντο, ἀλλ’ ἵνα καλοί τε κἀγαθοὶ γενόμενοι καὶ οἴκῳ καὶ οἰκέταισ καὶ οἰκείοισ καὶ φίλοισ καὶ πόλει καὶ πολίταισ δύναιντο καλῶσ χρῆσθαι.

καὶ τούτων οὐδεὶσ οὔτε νεώτεροσ οὔτε πρεσβύτεροσ ὢν οὔτ’ ἐποίησε κακὸν οὐδὲν οὔτ’ αἰτίαν ἔσχεν. ἀλλὰ Σωκράτησ γ’, ἔφη ὁ κατήγοροσ, τοὺσ πατέρασ προπηλακίζειν ἐδίδασκε, πείθων μὲν τοὺσ συνόντασ αὐτῷ σοφωτέρουσ ποιεῖν τῶν πατέρων, φάσκων δὲ κατὰ νόμον ἐξεῖναι παρανοίασ ἑλόντι καὶ τὸν παρέρα δῆσαι, τεκμηρίῳ τούτῳ χρώμενοσ, ὡσ τὸν ἀμαθέστερον ὑπὸ τοῦ σοφωτέρου νόμιμον εἰή δεδέσθαι.

Σωκράτησ δὲ τὸν μὲν ἀμαθίασ ἕνεκα δεσμεύοντα δικαίωσ ἂν καὶ αὐτὸν ᾤετο δεδέσθαι ὑπὸ τῶν ἐπισταμένων ἃ μὴ αὐτὸσ ἐπίσταται·

καὶ τῶν τοιούτων ἕνεκα πολλάκισ ἐσκόπει, τί διαφέρει μανίασ ἀμαθία· καὶ τοὺσ μὲν μαινομένουσ ᾤετο συμφερόντωσ ἂν δεδέσθαι καὶ ἑαυτοῖσ καὶ τοῖσ φίλοισ, τοὺσ δὲ μὴ ἐπισταμένουσ τὰ δέοντα δικαίωσ ἂν μανθάνειν παρὰ τῶν ἐπισταμένων. ἀλλὰ Σωκράτησ γε, ἔφη ὁ κατήγοροσ, οὐ μόνον τοὺσ πατέρασ ἀλλὰ καὶ τοὺσ ἄλλουσ συγγενεῖσ ἐποίει ἐν ἀτιμίᾳ εἶναι παρὰ τοῖσ ἑαυτῷ συνοῦσι, λέγων ὡσ οὔτε τοὺσ κάμνοντασ οὔτε τοὺσ δικαζομένουσ οἱ συγγενεῖσ ὠφελοῦσιν, ἀλλὰ τοὺσ μὲν οἱ ἰατροί, τοὺσ δὲ οἱ συνδικεῖν ἐπιστάμενοι.

ἔφη δὲ καὶ περὶ τῶν φίλων αὐτὸν λέγειν ὡσ οὐδὲν ὄφελοσ εὔνουσ εἶναι, εἰ μὴ καὶ ὠφελεῖν δυνήσονται·

μόνουσ δὲ φάσκειν αὐτὸν ἀξίουσ εἶναι τιμῆσ τοὺσ εἰδότασ τὰ δέοντα καὶ ἑρμηνεῦσαι δυναμένουσ· ἀναπείθοντα οὖν τοὺσ νέουσ αὐτόν, ὡσ αὐτὸσ εἰή σοφώτατόσ τε καὶ ἄλλουσ ἱκανώτατοσ ποιῆσαι σοφούσ, οὕτω διατιθέναι τοὺσ ἑαυτῷ συνόντασ, ὥστε μηδαμοῦ παρ’ αὐτοῖσ τοὺσ ἄλλουσ εἶναι πρὸσ ἑαυτόν. ἐγὼ δ’ αὐτὸν οἶδα μὲν καὶ περὶ πατέρων τε καὶ τῶν ἄλλων συγγενῶν τε καὶ περὶ φίλων ταῦτα λέγοντα·

καὶ πρὸσ τούτοισ γε δή, ὅτι τῆσ ψυχῆσ ἐξελθούσησ, ἐν ᾗ μόνῃ γίγνεται φρόνησισ, τὸ σῶμα τοῦ οἰκειοτάτου ἀνθρώπου τὴν ταχίστην ἐξενέγκαντεσ ἀφανίζουσιν. ἔλεγε δ’ ὅτι καὶ ζῶν ἕκαστοσ ἑαυτοῦ, ὃ πάντων μάλιστα φιλεῖ, τοῦ σώματοσ ὅ τι ἂν ἀχρεῖον ᾖ καὶ ἀνωφελέσ, αὐτόσ τε ἀφαιρεῖ καὶ ἄλλῳ παρέχει.

αὐτοί τέ γε αὑτῶν ὄνυχάσ τε καὶ τρίχασ καὶ τύλουσ ἀφαιροῦσι καὶ τοῖσ ἰατροῖσ παρέχουσι μετὰ πόνων τε καὶ ἀλγηδόνων καὶ ἀποτέμνειν καὶ ἀποκάειν, καὶ τούτων χάριν οἰόνται δεῖν αὐτοῖσ καὶ μισθὸν τίνειν· καὶ τὸ σίαλον ἐκ τοῦ στόματοσ ἀποπτύουσιν ὡσ δύνανται πορρωτάτω, διότι ὠφελεῖ μὲν οὐδὲν αὐτοὺσ ἐνόν, βλάπτει δὲ πολὺ μᾶλλον. ταῦτ’ οὖν ἔλεγεν οὐ τὸν μὲν πατέρα ζῶντα κατορύττειν διδάσκων, ἑαυτὸν δὲ κατατέμνειν, ἀλλ’ ἐπιδεικνύων ὅτι τὸ ἄφρον ἄτιμόν ἐστι παρεκάλει ἐπιμελεῖσθαι τοῦ ὡσ φρονιμώτατον εἶναι καὶ ὠφελιμώτατον, ὅπωσ, ἐάν τε ὑπὸ πατρὸσ ἐάν τε ὑπὸ ἀδελφοῦ ἐάν τε ὑπ’ ἄλλου τινὸσ βούληται τιμᾶσθαι, μὴ τῷ οἰκεῖοσ εἶναι πιστεύων ἀμελῇ, ἀλλὰ πειρᾶται, ὑφ’ ὧν ἂν βούληται τιμᾶσθαι, τούτοισ ὠφέλιμοσ εἶναι.

ἔφη δ’ αὐτὸν ὁ κατήγοροσ καὶ τῶν ἐνδοξοτάτων ποιητῶν ἐκλεγόμενον τὰ πονηρότατα καὶ τούτοισ μαρτυρίοισ χρώμενον διδάσκειν τοὺσ συνόντασ κακούργουσ τε εἶναι καὶ τυραννικούσ, Ἡσιόδου μὲν τὸἔργον δ’ οὐδὲν ὄνειδοσ, ἀεργίη δέ τ’ ὄνειδοσ·

τοῦτο δὴ λέγειν αὐτόν, ὡσ ὁ ποιητὴσ κελεύει μηδενὸσ ἔργου μήτ’ ἀδίκου μήτ’ αἰσχροῦ ἀπέχεσθαι, ἀλλὰ καὶ ταῦτα ποιεῖν ἐπὶ τῷ κέρδει. Σωκράτησ δ’ ἐπεὶ διομολογήσαιτο τὸ μὲν ἐργάτην εἶναι ὠφέλιμόν τε ἀνθρώπῳ καὶ ἀγαθὸν εἶναι, τὸ δὲ ἀργὸν βλαβερόν τε καὶ κακόν, καὶ τὸ μὲν ἐργάζεσθαι ἀγαθόν, τὸ δ’ ἀργεῖν κακόν, τοὺσ μὲν ἀγαθόν τι ποιοῦντασ ἐργάζεσθαί τε ἔφη καὶ ἐργάτασ ἀγαθοὺσ εἶναι, τοὺσ δὲ κυβεύοντασ ἤ τι ἄλλο πονηρὸν καὶ ἐπιζήμιον ποιοῦντασ ἀργοὺσ ἀπεκάλει.

ἐκ δὲ τούτων ὀρθῶσ ἂν ἔχοι τὸἔργον δ’ οὐδὲν ὄνειδοσ, ἀεργίη δέ τ’ ὄνειδοσ. τὸ δὲ Ὀμήρου ἔφη ὁ κατήγοροσ πολλάκισ αὐτὸν λέγειν, ὅτι Ὀδυσσεὺσὅντινα μὲν βασιλῆα καὶ ἔξοχον ἄνδρα κιχείη,τὸν δ’ ἀγανοῖσ ἐπέεσσιν ἐρητύσασκε παραστάσ·

δαιμόνι’, οὔ σε ἐοίκε κακὸν ὣσ δειδίσσεσθαι,ἀλλ’ αὐτόσ τε κάθησο καὶ ἄλλουσ ἵδρυε λαούσ. ὃν δ’ αὖ δήμου τ’ ἄνδρα ἴδοι βοόωντά τ’ ἐφεύροι,τὸν σκήπτρῳ ἐλάσασκεν ὁμοκλήσασκέ τε μύθῳ· δαιμόνι’, ἀτρέμασ ἧσο, καὶ ἄλλων μῦθον ἄκουε,οἳ σέο φέρτεροί εἰσι· σὺ δ’ ἀπτόλεμοσ καὶ ἄναλκισ,οὔτε ποτ’ ἐν πολέμῳ ἐναρίθμιοσ οὔτ’ ἐνὶ βουλῇ. ταῦτα δὴ αὐτὸν ἐξηγεῖσθαι, ὡσ ὁ ποιητὴσ ἐπαινοίη παίεσθαι τοὺσ δημότασ καὶ πένητασ. Σωκράτησ δ’ οὐ ταῦτ’ ἔλεγε·

καὶ γὰρ ἑαυτὸν οὕτω γ’ ἂν ᾤετο δεῖν παίεσθαι· ἀλλ’ ἔφη δεῖν τοὺσ μήτε λόγῳ μήτ’ ἔργῳ ὠφελίμουσ ὄντασ μήτε στρατεύματι μήτε πόλει μήτε αὐτῷ τῷ δήμῳ, εἴ τι δέοι, βοηθεῖν ἱκανούσ, ἄλλωσ τ’ ἐὰν πρὸσ τούτῳ καὶ θρασεῖσ ὦσι, πάντα τρόπον κωλύεσθαι, κἂν πάνυ πλούσιοι τυγχάνωσιν ὄντεσ. ἀλλὰ Σωκράτησ γε τἀναντία τούτων φανερὸσ ἦν καὶ δημοτικὸσ καὶ φιλάνθρωποσ ὤν.

ἐκεῖνοσ γὰρ πολλοὺσ ἐπιθυμητὰσ καὶ ἀστοὺσ καὶ ξένουσ λαβὼν οὐδένα πώποτε μισθὸν τῆσ συνουσίασ ἐπράξατο, ἀλλὰ πᾶσιν ἀφθόνωσ ἐπήρκει τῶν ἑαυτοῦ· ὧν τινεσ μικρὰ μέρη παρ’ ἐκείνου προῖκα λαβόντεσ πολλοῦ τοῖσ ἄλλοισ ἐπώλουν, καὶ οὐκ ἦσαν ὥσπερ ἐκεῖνοσ δημοτικοί· τοῖσ γὰρ μὴ ἔχουσι χρήματα διδόναι οὐκ ἤθελον διαλέγεσθαι. ἀλλὰ Σωκράτησ γε καὶ πρὸσ τοὺσ ἄλλουσ ἀνθρώπουσ κόσμον τῇ πόλει παρεῖχε πολλῷ μᾶλλον ἢ Λίχασ τῇ Λακεδαιμονίων, ὃσ ὀνομαστὸσ ἐπὶ τούτῳ γέγονε.

Λίχασ μὲν γὰρ ταῖσ γυμνοπαιδίαισ τοὺσ ἐπιδημοῦντασ ἐν Λακεδαίμονι ξένουσ ἐδείπνιζε, Σωκράτησ δὲ διὰ παντὸσ τοῦ βίου τὰ ἑαυτοῦ δαπανῶν τὰ μέγιστα πάντασ τοὺσ βουλομένουσ ὠφέλει· βελτίουσ γὰρ ποιῶν τοὺσ συγγιγνομένουσ ἀπέπεμπεν. ἐμοὶ μὲν δὴ Σωκράτησ τοιοῦτοσ ὢν ἐδόκει τιμῆσ ἄξιοσ εἶναι τῇ πόλει μᾶλλον ἢ θανάτου.

καὶ κατὰ τοὺσ νόμουσ δὲ σκοπῶν ἄν τισ τοῦθ’ εὑρ́οι. κατὰ γὰρ τοὺσ νόμουσ, ἐάν τισ φανερὸσ γένηται κλέπτων ἢ λωποδυτῶν ἢ βαλλαντιοτομῶν ἢ τοιχωρυχῶν ἢ ἀνδραποδιζόμενοσ ἢ ἱεροσυλῶν, τούτοισ θάνατόσ ἐστιν ἡ ζημία· ὧν ἐκεῖνοσ πάντων ἀνθρώπων πλεῖστον ἀπεῖχεν. ἀλλὰ μὴν τῇ πόλει γε οὔτε πολέμου κακῶσ συμβάντοσ οὔτε στάσεωσ οὔτε προδοσίασ οὔτε ἄλλου κακοῦ οὐδενὸσ πώποτε αἴτιοσ ἐγένετο·

οὐδὲ μὴν ἰδίᾳ γε οὐδένα πώποτε ἀνθρώπων οὔτε ἀγαθῶν ἀπεστέρησεν οὔτε κακοῖσ περιέβαλεν, ἀλλ’ οὐδ’ αἰτίαν τῶν εἰρημένων οὐδενὸσ πώποτ’ ἔσχε. πῶσ οὖν ἂν ἔνοχοσ εἰή τῇ γραφῇ;

ὃσ ἀντὶ μὲν τοῦ μὴ νομίζειν θεούσ, ὡσ ἐν τῇ γραφῇ ἐγέγραπτο, φανερὸσ ἦν θεραπεύων τοὺσ θεοὺσ μάλιστα τῶν ἄλλων ἀνθρώπων, ἀντὶ δὲ τοῦ διαφθείρειν τοὺσ νέουσ, ὃ δὴ ὁ γραψάμενοσ αὐτὸν ᾐτιᾶτο, φανερὸσ ἦν τῶν συνόντων τοὺσ πονηρὰσ ἐπιθυμίασ ἔχοντασ τούτων μὲν παύων, τῆσ δὲ καλλίστησ καὶ μεγαλοπρεπεστάτησ ἀρετῆσ, ᾗ πόλεισ τε καὶ οἶκοι εὖ οἰκοῦσι, προτρέπων ἐπιθυμεῖν· ταῦτα δὲ πράττων πῶσ οὐ μεγάλησ ἄξιοσ ἦν τιμῆσ τῇ πόλει;

MENU NAVIGATION

호흡부호 보기

강세부호 보기

장단부호 보기

작은 Iota 보기

모든 부호 보기

헬라어 텍스트

Xenophon, Memorabilia, Ἀπομνημονευμάτων Α, chapter 2

(크세노폰, Memorabilia, Ἀπομνημονευμάτων Α, chapter 2)

상위

목록

SEARCH

MENU NAVIGATION