Xenophon, Hellenica, Ἑλληνικῶν Δ, chapter 3

(크세노폰, Hellenica, Ἑλληνικῶν Δ, chapter 3)

ὁ δ’ Ἀγησίλαοσ σπεύδων μὲν ἐκ τῆσ Ἀσίασ ἐβοήθει· ὄντι δ’ αὐτῷ ἐν Ἀμφιπόλει ἀγγέλλει Δερκυλίδασ ὅτι νικῷέν τε αὖ Λακεδαιμόνιοι, καὶ αὐτῶν μὲν τεθνάναι ὀκτώ, τῶν δὲ πολεμίων παμπλήθεισ· ἐδήλου δὲ ὅτι καὶ τῶν συμμάχων οὐκ ὀλίγοι πεπτωκότεσ εἰε͂ν. ἐρομένου δὲ τοῦ Ἀγησιλάου·

Ἆρ’ ἄν, ὦ Δερκυλίδα, ἐν καιρῷ γένοιτο, εἰ αἱ συμπέμπουσαι πόλεισ ἡμῖν τοὺσ στρατιώτασ τὴν νίκην ὡσ τάχιστα πύθοιντο; ἀπεκρίνατο δὴ ὁ Δερκυλίδασ· Εὐθυμοτέρουσ γοῦν εἰκὸσ ταῦτ’ ἀκούσαντασ εἶναι. Οὐκοῦν σύ, ἐπεὶ παρεγένου, κάλλιστα ἂν ἀπαγγείλαισ; ὁ δὲ ἄσμενοσ ἀκούσασ, καὶ γὰρ ἀεὶ φιλαπόδημοσ ἦν, εἶπεν· Εἰ σὺ τάττοισ. Ἀλλὰ τάττω, ἔφη, καὶ προσαπαγγέλλειν γε κελεύω ὅτι ἐὰν καὶ τάδε εὖ γένηται, πάλιν παρεσόμεθα, ὥσπερ καὶ ἔφαμεν. ὁ μὲν δὴ Δερκυλίδασ ἐφ’ Ἑλλησπόντου πρῶτον ἐπορεύετο·

ὁ δ’ Ἀγησίλαοσ διαλλάξασ Μακεδονίαν εἰσ Θετταλίαν ἀφίκετο. Λαρισαῖοι μὲν οὖν καὶ Κραννώνιοι καὶ Σκοτουσσαῖοι καὶ Φαρσάλιοι, σύμμαχοι ὄντεσ Βοιωτοῖσ, καὶ πάντεσ δὲ Θετταλοί, πλὴν ὅσοι αὐτῶν φυγάδεσ τότ’ ἐτύγχανον, ἐκακούργουν αὐτὸν ἐπακολουθοῦντεσ. ὁ δὲ τέωσ μὲν ἦγεν ἐν πλαισίῳ τὸ στράτευμα, τοὺσ ἡμίσεισ μὲν ἔμπροσθεν, τοὺσ ἡμίσεισ δ’ ἐπ’ οὐρᾷ ἔχων τῶν ἱππέων·

ἐπεὶ δ’ ἐκώλυον τῆσ πορείασ οἱ Θετταλοὶ ἐπελαύνοντεσ τοῖσ ὄπισθεν, παραπέμπει ἐπ’ οὐρὰν καὶ τὸ ἀπὸ τοῦ στόματοσ ἱππικὸν πλὴν τῶν περὶ αὐτόν. ὡσ δὲ παρετάξαντο ἀλλήλοισ, οἱ μὲν Θετταλοὶ νομίσαντεσ οὐκ ἐν καλῷ εἶναι πρὸσ τοὺσ ὁπλίτασ ἱππομαχεῖν, στρέψαντεσ βάδην ἀπεχώρουν.

οἱ δὲ μάλα σωφρόνωσ ἐπηκολούθουν.

γνοὺσ δὲ ὁ Ἀγησίλαοσ ἃ ἑκάτεροι ἡμάρτανον, πέμπει τοὺσ περὶ αὑτὸν μάλα εὐρώστουσ ἱππέασ, καὶ κελεύει τοῖσ τε ἄλλοισ παραγγέλλειν καὶ αὐτοὺσ διώκειν ὡσ τάχιστα καὶ μηκέτι δοῦναι αὐτοῖσ ἀναστροφήν. οἱ δὲ Θετταλοὶ ὡσ εἶδον παρὰ δόξαν ἐλαύνοντασ, οἱ μὲν αὐτῶν ἔφυγον, οἱ δ’ ἀνέστρεψαν, οἱ δὲ πειρώμενοι τοῦτο ποιεῖν, πλαγίουσ ἔχοντεσ τοὺσ ἵππουσ ἡλίσκοντο.

Πολύχαρμοσ μέντοι ὁ Φαρσάλιοσ ἱππαρχῶν ἀνέστρεψέ τε καὶ μαχόμενοσ σὺν τοῖσ περὶ αὐτὸν ἀποθνῄσκει.

ὡσ δὲ τοῦτ’ ἐγένετο, φυγὴ τῶν Θετταλῶν ἐξαισία γίγνεται· ὥστε οἱ μὲν ἀπέθνῃσκον αὐτῶν, οἱ δὲ καὶ ἡλίσκοντο. ἔστησαν δ’ οὖν οὐ πρόσθεν, πρὶν ἐν τῷ ὄρει τῷ Ναρθακίῳ ἐγένοντο. καὶ τότε μὲν δὴ ὁ Ἀγησίλαοσ τροπαῖόν τ’ ἐστήσατο μεταξὺ Πραντὸσ καὶ Ναρθακίου, καὶ αὐτοῦ ἔμεινε, μάλα ἡδόμενοσ τῷ ἔργῳ, ὅτι τοὺσ μέγιστον φρονοῦντασ ἐπὶ ἱππικῇ ἐνενικήκει σὺν ᾧ αὐτὸσ συνέλεξεν ἱππικῷ.

τῇ δ’ ὑστεραίᾳ ὑπερβάλλων τὰ Ἀχαϊκὰ τῆσ Φθίασ ὄρη τὴν λοιπὴν πᾶσαν διὰ φιλίασ ἐπορεύετο μέχρι πρὸσ τὰ Βοιωτῶν ὁρ́ια. ὄντοσ δ’ αὐτοῦ ἐπὶ τῇ ἐμβολῇ ὁ ἥλιοσ μηνοειδὴσ ἔδοξε φανῆναι, καὶ ἠγγέλθη ὅτι ἡττημένοι εἰε͂ν Λακεδαιμόνιοι τῇ ναυμαχίᾳ καὶ ὁ ναύαρχοσ Πείσανδροσ τεθναίη.

ἐλέγετο δὲ καὶ ᾧ τρόπῳ ἡ ναυμαχία ἐγένετο. εἶναι μὲν γὰρ περὶ Κνίδον τὸν ἐπίπλουν ἀλλήλοισ, Φαρνάβαζον δὲ ναύαρχον ὄντα σὺν ταῖσ Φοινίσσαισ εἶναι, Κόνωνα δὲ τὸ Ἑλληνικὸν ἔχοντα τετάχθαι ἔμπροσθεν αὐτοῦ.

ἀντιπαραταξαμένου δὲ τοῦ Πεισάνδρου, καὶ πολὺ ἐλαττόνων αὐτῷ τῶν νεῶν φανεισῶν τῶν αὑτοῦ τοῦ μετὰ Κόνωνοσ τοῦ Ἑλληνικοῦ, τοὺσ μὲν ἀπὸ τοῦ εὐωνύμου συμμάχουσ εὐθὺσ αὐτῷ φεύγειν, αὐτὸν δὲ συμμείξαντα τοῖσ πολεμίοισ ἐμβολὰσ ἐχούσῃ τῇ τριήρει πρὸσ τὴν γῆν ἐξωσθῆναι·

καὶ τοὺσ μὲν ἄλλουσ ὅσοι εἰσ τὴν γῆν ἐξεώσθησαν ἀπολιπόντασ τὰσ ναῦσ σῴζεσθαι ὅπῃ δύναιντο εἰσ τὴν Κνίδον, αὐτὸν δ’ ἐπὶ τῇ νηὶ μαχόμενον ἀποθανεῖν. ὁ οὖν Ἀγησίλαοσ πυθόμενοσ ταῦτα τὸ μὲν πρῶτον χαλεπῶσ ἤνεγκεν·

ἐπεὶ μέντοι ἐνεθυμήθη ὅτι τοῦ στρατεύματοσ τὸ πλεῖστον εἰή αὐτῷ οἱο͂ν ἀγαθῶν μὲν γιγνομένων ἡδέωσ μετέχειν, εἰ δέ τι χαλεπὸν ὁρῷεν, οὐκ ἀνάγκην εἶναι κοινωνεῖν αὐτοῖσ, ἐκ τούτου μεταβαλὼν ἔλεγεν ὡσ ἀγγέλλοιτο ὁ μὲν Πείσανδροσ τετελευτηκώσ, νικῴη δὲ τῇ ναυμαχίᾳ. ἅμα δὲ ταῦτα λέγων καὶ ἐβουθύτει ὡσ εὐαγγέλια καὶ πολλοῖσ διέπεμπε τῶν τεθυμένων·

ὥστε ἀκροβολισμοῦ ὄντοσ πρὸσ τοὺσ πολεμίουσ ἐκράτησαν οἱ τοῦ Ἀγησιλάου τῷ λόγῳ ὡσ Λακεδαιμονίων νικώντων τῇ ναυμαχίᾳ. ἦσαν δ’ οἱ μὲν ἀντιτεταγμένοι τῷ Ἀγησιλάῳ Βοιωτοί, Ἀθηναῖοι, Ἀργεῖοι, Κορίνθιοι, Αἰνιᾶνεσ, Εὐβοεῖσ, Λοκροὶ ἀμφότεροι·

σὺν Ἀγησιλάῳ δὲ Λακεδαιμονίων μὲν μόρα ἡ ἐκ Κορίνθου διαβᾶσα, ἥμισυ δὲ μόρασ τῆσ ἐξ Ὀρχομενοῦ, ἔτι δ’ οἱ ἐκ Λακεδαίμονοσ νεοδαμώδεισ συστρατευσάμενοι αὐτῷ, πρὸσ δὲ τούτοισ οὗ Ἡριππίδασ ἐξενάγει ξενικοῦ, ἔτι δὲ οἱ ἀπὸ τῶν ἐν τῇ Ἀσίᾳ πόλεων Ἑλληνίδων, καὶ ἀπὸ τῶν ἐν τῇ Εὐρώπῃ ὅσασ διιὼν παρέλαβεν· αὐτόθεν δὲ προσεγένοντο ὁπλῖται Ὀρχομένιοι καὶ Φωκεῖσ. πελτασταί γε μὴν πολὺ πλείουσ οἱ μετ’ Ἀγησιλάου· ἱππεῖσ δ’ αὖ παραπλήσιοι ἀμφοτέροισ τὸ πλῆθοσ. ἡ μὲν δὴ δύναμισ αὕτη ἀμφοτέρων·

διηγήσομαι δὲ καὶ τὴν μάχην, καὶ πῶσ ἐγένετο οἱά οὐκ ἄλλη τῶν γ’ ἐφ’ ἡμῶν. συνῇσαν μὲν γὰρ εἰσ τὸ κατὰ Κορώνειαν πεδίον οἱ μὲν σὺν Ἀγησιλάῳ ἀπὸ τοῦ Κηφισοῦ, οἱ δὲ σὺν Θηβαίοισ ἀπὸ τοῦ Ἑλικῶνοσ. εἶχε δ’ Ἀγησίλαοσ μὲν δεξιὸν τοῦ μετ’ αὐτοῦ, Ὀρχομένιοι δ’ αὐτῷ ἔσχατοι ἦσαν τοῦ εὐωνύμου. οἱ δ’ αὖ Θηβαῖοι αὐτοὶ μὲν δεξιοὶ ἦσαν, Ἀργεῖοι δ’ αὐτοῖσ τὸ εὐώνυμον εἶχον. συνιόντων δὲ τέωσ μὲν σιγὴ πολλὴ ἀπ’ ἀμφοτέρων ἦν·

ἡνίκα δ’ ἀπεῖχον ἀλλήλων ὅσον στάδιον, ἀλαλάξαντεσ οἱ Θηβαῖοι δρόμῳ ὁμόσε ἐφέροντο. ὡσ δὲ τριῶν ἔτι πλέθρων ἐν μέσῳ ὄντων, ἀντεξέδραμον ἀπὸ τῆσ Ἀγησιλάου φάλαγγοσ ὧν Ἡριππίδασ ἐξενάγει καὶ σὺν αὐτοῖσ Ιὤνεσ καὶ Αἰολεῖσ καὶ Ἑλλησπόντιοι, καὶ πάντεσ οὗτοι τῶν συνεκδραμόντων τε ἐγένοντο καὶ εἰσ δόρυ ἀφικόμενοι ἔτρεψαν τὸ καθ’ αὑτούσ. Ἀργεῖοι μέντοι οὐκ ἐδέξαντο τοὺσ περὶ Ἀγησίλαον, ἀλλ’ ἔφυγον ἐπὶ τὸν Ἑλικῶνα. κἀνταῦθα οἱ μέν τινεσ τῶν ξένων ἐστεφάνουν ἤδη τὸν Ἀγησίλαον, ἀγγέλλει δέ τισ αὐτῷ ὅτι οἱ Θηβαῖοι τοὺσ Ὀρχομενίουσ διακόψαντεσ ἐν τοῖσ σκευοφόροισ εἰήσαν.

καὶ ὁ μὲν εὐθὺσ ἐξελίξασ τὴν φάλαγγα ἦγεν ἐπ’ αὐτούσ· οἱ δ’ αὖ Θηβαῖοι ὡσ εἶδον τοὺσ συμμάχουσ πρὸσ Ἑλικῶνι πεφευγότασ, διαπεσεῖν βουλόμενοι πρὸσ τοὺσ ἑαυτῶν, συσπειραθέντεσ ἐχώρουν ἐρρωμένωσ. ἐνταῦθα δὴ Ἀγησίλαον ἀνδρεῖον μὲν ἔξεστιν εἰπεῖν ἀναμφισβητήτωσ·

οὐ μέντοι εἵλετό γε τὰ ἀσφαλέστατα. ἐξὸν γὰρ αὐτῷ παρέντι τοὺσ διαπίπτοντασ ἀκολουθοῦντι χειροῦσθαι τοὺσ ὄπισθεν, οὐκ ἐποίησε τοῦτο, ἀλλ’ ἀντιμέτωποσ συνέρραξε τοῖσ Θηβαίοισ· καὶ συμβαλόντεσ τὰσ ἀσπίδασ ἐωθοῦντο, ἐμάχοντο, ἀπέκτεινον, ἀπέθνῃσκον. τέλοσ δὲ τῶν Θηβαίων οἱ μὲν διαπίπτουσι πρὸσ τὸν Ἑλικῶνα, πολλοὶ δ’ ἀποχωροῦντεσ ἀπέθανον. ἐπεὶ δ’ ἡ μὲν νίκη Ἀγησιλάου ἐγεγένητο, τετρωμένοσ δ’ αὐτὸσ προσενήνεκτο πρὸσ τὴν φάλαγγα, προσελάσαντέσ τινεσ τῶν ἱππέων λέγουσιν αὐτῷ ὅτι τῶν πολεμίων ὡσ ὀγδοήκοντα σὺν ὅπλοισ ὑπὸ τῷ νεῷ εἰσι, καὶ ἠρώτων τί χρὴ ποιεῖν.

ὁ δέ, καίπερ πολλὰ τραύματα ἔχων, ὅμωσ οὐκ ἐπελάθετο τοῦ θείου, ἀλλ’ ἐᾶν τε ἀπιέναι ᾗ βούλοιντο ἐκέλευε καὶ ἀδικεῖν οὐκ εἰά. τότε μὲν οὖν, καὶ γὰρ ἦν ἤδη ὀψέ, δειπνοποιησάμενοι ἐκοιμήθησαν. πρῲ δὲ Γῦλιν τὸν πολέμαρχον παρατάξαι τε ἐκέλευε τὸ στράτευμα καὶ τροπαῖον ἵστασθαι, καὶ στεφανοῦσθαι πάντασ τῷ θεῷ καὶ τοὺσ αὐλητὰσ πάντασ αὐλεῖν.

καὶ οἱ μὲν ταῦτ’ ἐποίουν. οἱ δὲ Θηβαῖοι ἔπεμψαν κήρυκασ, ὑποσπόνδουσ τοὺσ νεκροὺσ αἰτοῦντεσ θάψαι. καὶ οὕτω δὴ αἵ τε σπονδαὶ γίγνονται καὶ Ἀγησίλαοσ μὲν εἰσ Δελφοὺσ ἀφικόμενοσ δεκάτην τῶν ἐκ τῆσ λείασ τῷ θεῷ ἀπέθυσεν οὐκ ἐλάττω ἑκατὸν ταλάντων· Γῦλισ δὲ ὁ πολέμαρχοσ ἔχων τὸ στράτευμα ἀπεχώρησεν εἰσ Φωκέασ, ἐκεῖθεν δ’ εἰσ τὴν Λοκρίδα ἐμβάλλει. καὶ τὴν μὲν ἄλλην ἡμέραν οἱ στρατιῶται καὶ σκεύη ἐκ τῶν κωμῶν καὶ σῖτον ἡρ́παζον·

ἐπεὶ δὲ πρὸσ ἑσπέραν ἦν, τελευταίων ἀποχωρούντων τῶν Λακεδαιμονίων ἐπηκολούθουν αὐτοῖσ οἱ Λοκροὶ βάλλοντεσ καὶ ἀκοντίζοντεσ. ὡσ δ’ αὐτῶν οἱ Λακεδαιμόνιοι ὑποστρέψαντεσ καὶ διώξαντεσ κατέβαλόν τινασ, ἐκ τούτου ὄπισθεν μὲν οὐκέτι ἐπηκολούθουν, ἐκ δὲ τῶν ὑπερδεξίων ἔβαλλον. οἱ δ’ ἐπεχείρησαν μὲν καὶ πρὸσ τὸ σιμὸν διώκειν·

ἐπεὶ δὲ σκότοσ τε ἐγίγνετο καὶ ἀποχωροῦντεσ οἱ μὲν διὰ τὴν δυσχωρίαν ἔπιπτον, οἱ δὲ καὶ διὰ τὸ μὴ προορᾶν τὰ ἔμπροσθεν, οἱ δὲ καὶ ὑπὸ τῶν βελῶν, ἐνταῦθα ἀποθνῄσκουσι Γῦλίσ τε ὁ πολέμαρχοσ καὶ τῶν παραστατῶν Πελλῆσ, καὶ οἱ πάντεσ ὡσ ὀκτωκαίδεκα τῶν Σπαρτιατῶν, οἱ μὲν καταλευσθέντεσ, οἱ δὲ καὶ τραυματισθέντεσ. εἰ δὲ μὴ ἐβοήθησαν αὐτοῖσ ἐκ τοῦ στρατοπέδου δειπνοῦντεσ, ἐκινδύνευσαν ἂν ἅπαντεσ ἀπολέσθαι.

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION