헬라어 문장 검색 - ΧενοπήΞψροπαέ4́2́

(크세노폰, Cyropaedia, Κύρου Παιδείασ Δ, chapter 2)

πράττοντοσ δὲ τοῦ Κύρου ταῦτα θείωσ πωσ ἀφικνοῦνται ἀπὸ Ὑρκανίων ἄγγελοι. οἱ δὲ Ὑρκάνιοι ὅμοροι μὲν τῶν Ἀσσυρίων εἰσίν, ἔθνοσ δ’ οὐ πολύ, διὸ καὶ ὑπήκοοι ἦσαν τῶν Ἀσσυρίων· εὐίπποι δὲ καὶ τότε ἐδόκουν εἶναι καὶ νῦν ἔτι δοκοῦσιν· διὸ καὶ ἐχρῶντο αὐτοῖσ οἱ Ἀσσύριοι ὥσπερ καὶ οἱ Λακεδαιμόνιοι τοῖσ Σκιρίταισ, οὐδὲν φειδόμενοι αὐτῶν οὔτ’ ἐν πόνοισ οὔτ’ ἐν κινδύνοισ· καὶ δὴ καὶ τότε ὀπισθοφυλακεῖν ἐκέλευον αὐτοὺσ ὡσ χιλίουσ ἱππέασ ὄντασ, ὅπωσ εἴ τι ὄπισθεν δεινὸν εἰή, ἐκεῖνοι πρὸ αὐτῶν τοῦτ’ ἔχοιεν. οἱ δὲ Ὑρκάνιοι, ἅτε μέλλοντεσ ὕστατοι πορεύεσθαι, καὶ τὰσ ἁμάξασ τὰσ ἑαυτῶν καὶ τοὺσ οἰκέτασ ὑστάτουσ εἶχον.

στρατεύονται γὰρ δὴ οἱ κατὰ τὴν Ἀσίαν ἔχοντεσ οἱ πολλοὶ μεθ’ ὧνπερ καὶ οἰκοῦσι· καὶ τότε δὴ ἐστρατεύοντο οὕτωσ οἱ Ὑρκάνιοι. ἐννοηθέντεσ δὲ οἱᾶ́ τε πάσχουσιν ὑπὸ τῶν Ἀσσυρίων καὶ ὅτι νῦν τεθναίη μὲν ὁ ἄρχων αὐτῶν, ἡττημένοι δ’ εἰε͂ν, φόβοσ δ’ ἐνείη τῷ στρατεύματι, οἱ δὲ σύμμαχοι αὐτῶν ὡσ ἀθύμωσ ἔχοιεν καὶ ἀπολείποιεν, ταῦτα ἐνθυμουμένοισ ἔδοξεν αὐτοῖσ νῦν καλὸν εἶναι ἀποστῆναι, εἰ θέλοιεν οἱ ἀμφὶ Κῦρον συνεπιθέσθαι.

καὶ πέμπουσιν ἀγγέλουσ πρὸσ Κῦρον· ἀπὸ γὰρ τῆσ μάχησ τὸ τούτου ὄνομα μέγιστον ηὔξητο. οἱ δὲ πεμφθέντεσ λέγουσι Κύρῳ ὅτι μισοῖέν τε τοὺσ Ἀσσυρίουσ δικαίωσ, νῦν τ’, εἰ βούλοιτο ἰέναι ἐπ’ αὐτούσ, καὶ σφεῖσ σύμμαχοι ὑπάρξοιεν καὶ ἡγήσοιντο·

ἅμα δὲ πρὸσ τούτοισ διηγοῦντο τὰ τῶν πολεμίων ὡσ ἔχοι, ἐπαίρειν βουλόμενοι μάλιστα στρατεύεσθαι αὐτόν. καὶ ὁ Κῦροσ ἐπήρετο αὐτούσ·

καὶ δοκεῖτε ἄν, ἔφη, ἔτι ἡμᾶσ καταλαβεῖν αὐτοὺσ πρὶν ἐν τοῖσ ἐρύμασιν εἶναι; ἡμεῖσ μὲν γάρ, ἔφη, μάλα συμφορὰν τοῦτο ἡγούμεθα ὅτι ἔλαθον ἡμᾶσ ἀποδράντεσ. ταῦτα δ’ ἔλεγε βουλόμενοσ αὐτοὺσ ὡσ μέγιστον φρονεῖν ἐπὶ σφίσιν. οἱ δὲ ἀπεκρίναντο ὅτι καὶ αὔριον, ἑώθεν εἰ εὔζωνοι πορεύοιντο, καταλήψοιντο·

ὑπὸ γὰρ τοῦ ὄχλου καὶ τῶν ἁμαξῶν σχολῇ πορεύεσθαι αὐτούσ· καὶ ἅμα, ἔφασαν, τὴν προτέραν νύκτα ἀγρυπνήσαντεσ νῦν μικρὸν προελθόντεσ ἐστρατοπέδευνται. καὶ ὁ Κῦροσ ἔφη·

ἔχετε οὖν ὧν λέγετε πιστόν τι ἡμᾶσ διδάσκειν ὡσ ἀληθεύετε; Ὁμήρουσ γ’, ἔφασαν, ἐθέλομεν αὐτίκα ἐλάσαντεσ τῆσ νυκτὸσ ἀγαγεῖν· μόνον καὶ σὺ ἡμῖν πιστὰ θεῶν πεποίησο καὶ δεξιὰν δόσ, ἵνα φέρωμεν καὶ τοῖσ ἄλλοισ τὰ αὐτὰ ἅπερ ἂν αὐτοὶ λάβωμεν παρὰ σοῦ. ἐκ τούτου τὰ πιστὰ δίδωσιν αὐτοῖσ ἦ μήν, ἐὰν ἐμπεδώσωσιν ἃ λέγουσιν, ὡσ φίλοισ καὶ πιστοῖσ χρήσεσθαι αὐτοῖσ, ὡσ μήτε Περσῶν μήτε Μήδων μεῖον ἔχειν παρ’ ἑαυτῷ.

καὶ νῦν ἔστιν ἔτι ἰδεῖν Ὑρκανίουσ καὶ πιστευομένουσ καὶ ἀρχὰσ ἔχοντασ, ὥσπερ καὶ Περσῶν καὶ Μήδων οἳ ἂν δοκῶσιν ἄξιοι εἶναι. ἐπεὶ δ’ ἐδείπνησαν, ἐξῆγε τὸ στράτευμα ἔτι φάουσ ὄντοσ, καὶ τοὺσ Ὑρκανίουσ περιμένειν ἐκέλευσεν, ἵνα ἅμα ἰοιέν.

οἱ μὲν δὴ Πέρσαι, ὥσπερ εἰκόσ, πάντεσ ἐξῇσαν, καὶ Τιγράνησ ἔχων τὸ αὑτοῦ στράτευμα· τῶν δὲ Μήδων ἐξῇσαν οἱ μὲν διὰ τὸ παιδὶ ὄντι Κύρῳ παῖδεσ ὄντεσ φίλοι γενέσθαι, οἱ δὲ διὰ τὸ ἐν θήραισ συγγενόμενοι ἀγασθῆναι αὐτοῦ τὸν τρόπον, οἱ δὲ διὰ τὸ καὶ χάριν εἰδέναι ὅτι μέγαν αὐτοῖσ φόβον ἀπεληλακέναι ἐδόκει, οἱ δὲ καὶ ἐλπίδασ ἔχοντεσ, διὰ τὸ ἄνδρα φαίνεσθαι ἀγαθὸν καὶ εὐτυχῆ, καὶ μέγαν ἔτι ἰσχυρῶσ ἔσεσθαι αὐτόν, οἱ δέ, ὅτε ἐτρέφετο ἐν Μήδοισ, εἴ τι ἀγαθόν τῳ συνέπραξεν, ἀντιχαρίζεσθαι ἐβούλοντο·

πολλοῖσ δὲ πολλὰ διὰ φιλανθρωπίαν παρὰ τοῦ πάππου ἀγαθὰ διεπέπρακτο· πολλοὶ δ’, ἐπεὶ καὶ τοὺσ Ὑρκανίουσ εἶδον καὶ λόγοσ διῆλθεν ὡσ ἡγήσοιντο ἐπὶ πολλὰ ἀγαθά, ἐξῇσαν καὶ τοῦ λαβεῖν τι ἕνεκα. οὕτω δὴ ἐξῆλθον σχεδὸν ἅπαντεσ καὶ οἱ Μῆδοι πλὴν ὅσοι σὺν Κυαξάρῃ ἔτυχον σκηνοῦντεσ·

οὗτοι δὲ κατέμενον καὶ οἱ τούτων ὑπήκοοι. οἱ δ’ ἄλλοι πάντεσ φαιδρῶσ καὶ προθύμωσ ἐξωρμῶντο, ἅτε οὐκ ἀνάγκῃ ἀλλ’ ἐθελούσιοι καὶ χάριτοσ ἕνεκα ἐξιόντεσ. ἐπεὶ δ’ ἔξω ἦσαν, πρῶτον μὲν πρὸσ τοὺσ Μήδουσ ἐλθὼν ἐπῄνεσέ τε αὐτοὺσ καὶ ἐπηύξατο μάλιστα μὲν θεοὺσ αὐτοῖσ ἵλεωσ ἡγεῖσθαι καὶ σφίσιν, ἔπειτα δὲ καὶ αὐτὸσ δυνασθῆναι χάριν αὐτοῖσ ταύτησ τῆσ προθυμίασ ἀποδοῦναι.

τέλοσ δ’ εἶπεν ὅτι ἡγήσοιντο μὲν αὐτοῖσ οἱ πεζοί, ἐκείνουσ δ’ ἕπεσθαι σὺν τοῖσ ἵπποισ ἐκέλευσε· καὶ ὅπου ἂν ἀναπαύωνται ἢ ἐπίσχωσι τῆσ πορείασ, ἐνετείλατο αὐτοῖσ πρὸσ αὑτὸν παρελαύνειν τινάσ, ἵνα εἰδῶσι τὸ ἀεὶ καίριον. ἐκ τούτου ἡγεῖσθαι ἐκέλευε τοὺσ Ὑρκανίουσ.

καὶ οἳ ἠρώτων τί δέ; οὐκ ἀναμενεῖσ, ἔφασαν, τοὺσ ὁμήρουσ ἑώσ ἂν ἀγάγωμεν, ἵνα ἔχων καὶ σὺ τὰ πιστὰ παρ’ ἡμῶν πορεύῃ; καὶ τὸν ἀποκρίνασθαι λέγεται· ἐννοῶ γάρ, φάναι, ὅτι ἔχομεν τὰ πιστὰ ἐν ταῖσ ἡμετέραισ ψυχαῖσ καὶ ταῖσ ἡμετέραισ χερσίν. οὕτω γὰρ δοκοῦμεν περεσκευάσθαι ὡσ ἢν μὲν ἀληθεύητε, ἱκανοὶ εἶναι ἡμᾶσ εὖ ποιεῖν· ἢν δὲ ἐξαπατᾶτε, οὕτω νομίζομεν ἔχειν ὡσ οὐχ ἡμᾶσ ἐφ’ ὑμῖν ἔσεσθαι, ἀλλὰ μᾶλλον, ἢν οἱ θεοὶ θέλωσιν, ὑμᾶσ ἐφ’ ἡμῖν γενήσεσθαι. καὶ μέντοι, ἔφη, ὦ Ὑρκάνιοι, ἐπείπερ φατὲ ὑστάτουσ ἕπεσθαι τοὺσ ὑμετέρουσ, ἐπειδὰν ἴδητε αὐτούσ, σημήνατε ἡμῖν ὅτι οἱ ὑμέτεροί εἰσιν, ἵνα φειδώμεθα αὐτῶν. ἀκούσαντεσ δὲ ταῦτα οἱ Ὑρκάνιοι τὴν μὲν ὁδὸν ἡγοῦντο ὥσπερ ἐκέλευε, τὴν δὲ ῥώμην τῆσ ψυχῆσ ἐθαύμαζον·

καὶ οὔτε Ἀσσυρίουσ οὔτε Λυδοὺσ οὔτε τοὺσ συμμάχουσ αὐτῶν ἐφοβοῦντο, ἀλλὰ μὴ παντάπασιν ὁ Κῦροσ μικράν τινα αὐτῶν οἰοίτο ῥοπὴν εἶναι καὶ προσόντων καὶ ἀπόντων. πορευομένων δὲ ἐπεὶ νὺξ ἐπεγένετο, λέγεται φῶσ τῷ Κύρῳ καὶ τῷ στρατεύματι ἐκ τοῦ οὐρανοῦ προφανὲσ γενέσθαι, ὥστε πᾶσι μὲν φρίκην ἐγγίγνεσθαι πρὸσ τὸ θεῖον, θάρροσ δὲ πρὸσ τοὺσ πολεμίουσ.

ὡσ δ’ εὔζωνοί τε καὶ ταχὺ ἐπορεύοντο, εἰκότωσ πολλήν τε ὁδὸν διήνυσαν καὶ ἅμα κνέφᾳ πλησίον γίγνονται τοῦ τῶν Ὑρκανίων στρατεύματοσ. ὡσ δ’ ἔγνωσαν οἱ ἄγγελοι, καὶ τῷ Κύρῳ λέγουσιν ὅτι οὗτοί εἰσιν οἱ σφέτεροι·

τῷ τε γὰρ ὑστάτουσ εἶναι γιγνώσκειν ἔφασαν καὶ τῷ πλήθει τῶν πυρῶν· ἐκ τούτου πέμπει τὸν ἕτερον αὐτῶν πρὸσ αὐτούσ, προστάξασ λέγειν, εἰ φίλοι εἰσίν, ὡσ τάχιστα ὑπαντᾶν τὰσ δεξιὰσ ἀνατείναντασ·

συμπέμπει δέ τινα καὶ τῶν σὺν ἑαυτῷ καὶ λέγειν ἐκέλευσε τοῖσ Ὑρκανίοισ ὅτι ὡσ ἂν ὁρῶσιν αὐτοὺσ προσφερομένουσ, οὕτω καὶ αὐτοὶ ποιήσουσιν. οὕτω δὴ ὁ μὲν μένει τῶν ἀγγέλων παρὰ τῷ Κύρῳ, ὁ δὲ προσελαύνει πρὸσ τοὺσ Ὑρκανίουσ. ἐν ᾧ δ’ ἐσκόπει τοὺσ Ὑρκανίουσ ὁ Κῦροσ ὅ τι ποιήσουσιν, ἐπέστησε τὸ στράτευμα·

παρελαύνουσι δὲ πρὸσ αὐτὸν οἱ τῶν Μήδων προεστηκότεσ καὶ ὁ Τιγράνησ καὶ ἐπερωτῶσι τί δεῖ ποιεῖν. ὁ δὲ λέγει αὐτοῖσ ὅτι τοῦτ’ ἔστι τὸ πλησίον Ὑρκανίων στράτευμα καὶ οἴχεται ὁ ἕτεροσ τῶν ἀγγέλων πρὸσ αὐτοὺσ καὶ τῶν ἡμετέρων τισ σὺν αὐτῷ, ἐροῦντεσ, εἰ φίλοι εἰσίν, ὑπαντιάζειν τὰσ δεξιὰσ ἀνατείναντασ πάντασ. ἢν μὲν οὖν οὕτω ποιῶσι, δεξιοῦσθέ τε αὐτοὺσ καθ’ ὃν ἂν ᾖ ἕκαστοσ καὶ ἅμα θαρρύνετε· ἢν δὲ ὅπλα αἴρωνται ἢ φεύγειν ἐπιχειρῶσι, τούτων, ἔφη, εὐθὺσ δεῖ πρώτων πειρᾶσθαι μηδένα λιπεῖν. ὁ μὲν τοιαῦτα παρήγγειλεν.

οἱ δὲ Ὑρκάνιοι ἀκούσαντεσ τῶν ἀγγέλων ἥσθησάν τε καὶ ἀναπηδήσαντεσ ἐπὶ τοὺσ ἵππουσ παρῆσαν τὰσ δεξιάσ, ὥσπερ εἴρητο, προτείνοντεσ· οἱ δὲ Μῆδοι καὶ Πέρσαι ἀντεδεξιοῦντό τε αὐτοὺσ καὶ ἐθάρρυνον. ἐκ τούτου δὴ ὁ Κῦροσ λέγει·

ἡμεῖσ μὲν δή, ὦ Ὑρκάνιοι, ἤδη ὑμῖν πιστεύομεν· καὶ ὑμᾶσ δὲ χρὴ πρὸσ ἡμᾶσ οὕτωσ ἔχειν. τοῦτο δ’, ἔφη, πρῶτον ἡμῖν εἴπατε πόσον ἀπέχει ἐνθένδε ἔνθα αἱ ἀρχαί εἰσι τῶν πολεμίων καὶ τὸ ἁθρόον αὐτῶν. οἱ δ’ ἀπεκρίναντο ὅτι ὀλίγῳ πλέον ἢ παρασάγγην. ἐνταῦθα δὴ λέγει ὁ Κῦροσ·

ἄγετε δή, ἔφη, ὦ ἄνδρεσ Πέρσαι καὶ Μῆδοι καὶ ὑμεῖσ ὦ Ὑρκάνιοι, ἤδη γὰρ καὶ πρὸσ ὑμᾶσ ὡσ πρὸσ συμμάχουσ καὶ κοινωνοὺσ διαλέγομαι, εὖ χρὴ εἰδέναι νῦν ὅτι ἐν τοιούτῳ ἐσμὲν ἔνθα δὴ μαλακισάμενοι μὲν πάντων ἂν τῶν χαλεπωτάτων τύχοιμεν· ἴσασι γὰρ οἱ πολέμιοι ἐφ’ ἃ ἥκομεν· ἢν δὲ τὸ καρτερὸν ἐμβαλόμενοι ἰώμεν ῥώμῃ καὶ θυμῷ ἐπὶ τοὺσ πολεμίουσ, αὐτίκα μάλ’ ὄψεσθε ὥσπερ δούλων ἀποδιδρασκόντων ηὑρημένων τοὺσ μὲν ἱκετεύοντασ αὐτῶν, τοὺσ δὲ φεύγοντασ, τοὺσ δ’ οὐδὲ ταῦτα φρονεῖν δυναμένουσ. ἡττημένοι τε γὰρ ὄψονται ἡμᾶσ καὶ οὔτε οἰόμενοι ἥξειν οὔτε συντεταγμένοι οὔτε μάχεσθαι παρεσκευασμένοι κατειλημμένοι ἔσονται. εἰ οὖν ἡδέωσ βουλόμεθα καὶ δειπνῆσαι καὶ νυκτερεῦσαι καὶ βιοτεύειν τὸ ἀπὸ τοῦδε, μὴ δῶμεν τούτοισ σχολὴν μήτε βουλεύσασθαι μήτε παρασκευάσασθαι ἀγαθὸν αὑτοῖσ μηδέν, μηδὲ γνῶναι πάμπαν ὅτι ἄνθρωποί ἐσμεν, ἀλλὰ γέρρα καὶ κοπίδασ καὶ σαγάρεισ ἅπαντα καὶ πληγὰσ ἥκειν νομιζόντων.

καὶ ὑμεῖσ μέν, ἔφη, ὦ Ὑρκάνιοι, ὑμᾶσ αὐτοὺσ προπετάσαντεσ ἡμῶν πορεύεσθε ἔμπροσθεν, ὅπωσ τῶν ὑμετέρων ὅπλων ὁρωμένων λανθάνωμεν ὅτι πλεῖστον χρόνον.

ἐπειδὰν δ’ ἐγὼ πρὸσ τῷ στρατεύματι γένωμαι τῶν πολεμίων, παρ’ ἐμοὶ μὲν καταλίπετε ἕκαστοι τάξιν ἱππέων, ὡσ, ἄν τι δέῃ, χρῶμαι μένων παρὰ τὸ στρατόπεδον. ὑμῶν δὲ οἱ μὲν ἄρχοντεσ καὶ οἱ πρεσβύτεροι ἐν τάξει ἁθρόοι ἐλαύνετε, εἰ σωφρονεῖτε, ἵνα μήποτε ἁθρόῳ τινὶ ἐντυχόντεσ ἀποβιασθῆτε, τοὺσ δὲ νεωτέρουσ ἀφίετε διώκειν·

οὗτοι δὲ <κατα>καινόντων· τοῦτο γὰρ ἀσφαλέστατον νῦν ὡσ ἐλαχίστουσ τῶν πολεμίων λιπεῖν. ἢν δὲ νικῶμεν, ἔφη, ὃ πολλοῖσ δὴ κρατοῦσι τὴν τύχην ἀνέτρεψε, φυλάξασθαι δεῖ τὸ ἐφ’ ἁρπαγὴν τραπέσθαι·

ὡσ ὁ τοῦτο ποιῶν οὐκέτ’ ἀνήρ ἐστιν, ἀλλὰ σκευοφόροσ· καὶ ἔξεστι τῷ βουλομένῳ χρῆσθαι ἤδη τούτῳ ὡσ ἀνδραπόδῳ. ἐκεῖνο δὲ χρὴ γνῶναι ὅτι οὐδέν ἐστι κερδαλεώτερον τοῦ νικᾶν·

ὁ γὰρ κρατῶν ἅμα πάντα συνήρπακε, καὶ τοὺσ ἄνδρασ καὶ τὰσ γυναῖκασ καὶ τὰ χρήματα καὶ πᾶσαν τὴν χώραν. πρὸσ ταῦτα τοῦτο μόνον ὁρᾶτε ὅπωσ τὴν νίκην διασῳζώμεθα· ἐὰν γὰρ κρατηθῇ, καὶ αὐτὸσ ὁ ἁρπάζων ἔχεται. καὶ τοῦτο ἅμα διώκοντεσ μέμνησθε, ἥκειν πάλιν ὡσ ἐμὲ ἔτι φάουσ ὄντοσ· ὡσ σκότουσ γενομένου οὐδένα ἔτι προσδεξόμεθα. ταῦτ’ εἰπὼν ἀπέπεμπεν εἰσ τὰσ τάξεισ ἑκάστουσ καὶ ἐκέλευεν ἅμα πορευομένουσ τοῖσ αὑτοῦ ἕκαστον δεκαδάρχοισ τὰ αὐτὰ σημαίνειν·

ἐν μετώπῳ γὰρ ἦσαν οἱ δεκάδαρχοι, ὥστε ἀκούειν· τοὺσ δὲ δεκαδάρχουσ τῇ δεκάδι ἕκαστον κελεύειν παραγγέλλειν. ἐκ τούτου προηγοῦντο μὲν οἱ Ὑρκάνιοι, αὐτὸσ δὲ τὸ μέσον ἔχων σὺν τοῖσ Πέρσαισ ἐπορεύετο· τοὺσ δὲ ἱππέασ ἑκατέρωθεν, ὥσπερ εἰκόσ, παρέταξε. τῶν δὲ πολεμίων, ἐπεὶ φῶσ ἐγένετο, οἱ μὲν ἐθαύμαζον τὰ ὁρώμενα, οἱ δ’ ἐγίγνωσκον ἤδη, οἱ δ’ ἤγγελλον, οἱ δ’ ἐβόων, οἱ δ’ ἔλυον ἵππουσ, οἱ δὲ συνεσκευάζοντο, οἱ δ’ ἐρρίπτουν τὰ ὅπλα ἀπὸ τῶν ὑποζυγίων, οἱ δ’ ὡπλίζοντο, οἱ δ’ ἀνεπήδων ἐπὶ τοὺσ ἵππουσ, οἱ δ’ ἐχαλίνουν, οἱ δὲ τὰσ γυναῖκασ ἀνεβίβαζον ἐπὶ τὰ ὀχήματα, οἱ δὲ τὰ πλείστου ἄξια ἐλάμβανον ὡσ διασωσόμενοι, οἱ δὲ κατορύττοντεσ τὰ τοιαῦτα ἡλίσκοντο, οἱ δὲ πλεῖστοι ἐσ φυγὴν ὡρ́μων·

οἰέσθαι δὲ δεῖ καὶ ἄλλα πολλά τε καὶ παντοδαπὰ ποιεῖν αὐτούσ, πλὴν ἐμάχετο οὐδείσ, ἀλλ’ ἀμαχητὶ ἀπώλλυντο. Κροῖσοσ δὲ ὁ Λυδῶν βασιλεύσ, ὡσ θέροσ ἦν, τάσ τε γυναῖκασ ἐν ταῖσ ἁρμαμάξαισ προαπεπέμψατο τῆσ νυκτόσ, ὡσ ἂν ῥᾷον πορεύοιντο κατὰ ψῦχοσ, καὶ αὐτὸσ ἔχων τοὺσ ἱππέασ ἐπηκολούθει.

καὶ τὸν Φρύγα τὰ αὐτὰ ποιῆσαί φασι τὸν τῆσ παρ’ Ἑλλήσποντον ἄρχοντα Φρυγίασ.

ὡσ δὲ παρῄσθοντο τῶν φευγόντων καὶ καταλαμβανόντων αὐτούσ, πυθόμενοι τὸ γιγνόμενον ἔφευγον δὴ καὶ αὐτοὶ ἀνὰ κράτοσ. τὸν δὲ τῶν Καππαδοκῶν βασιλέα καὶ τὸν τῶν Ἀραβίων ἔτι ἐγγὺσ ὄντασ καὶ ὑποστάντασ ἀθωρακίστουσ κατακαίνουσιν οἱ Ὑρκάνιοι.

τὸ δὲ πλεῖστον ἦν τῶν ἀποθανόντων Ἀσσυρίων καὶ Ἀραβίων· ἐν γὰρ τῇ αὑτῶν ὄντεσ χώρᾳ ἀσυντονώτατα πρὸσ τὴν πορείαν εἶχον. οἱ μὲν δὴ Μῆδοι καὶ Ὑρκάνιοι, οἱᾶ δὴ εἰκὸσ κρατοῦντασ, τοιαῦτα ἐποίουν διώκοντεσ.

ὁ δὲ Κῦροσ τοὺσ παρ’ ἑαυτῷ ἱππέασ καταλειφθέντασ περιελαύνειν ἐκέλευε τὸ στρατόπεδον, καὶ εἴ τινασ σὺν ὅπλοισ ἴδοιεν ἐξιόντασ, κατακαίνειν· τοῖσ δ’ ὑπομένουσιν ἐκήρυξεν, ὁπόσοι τῶν πολεμίων στρατιωτῶν ἦσαν ἱππεῖσ ἢ πελτασταὶ ἢ τοξόται, ἀποφέρειν τὰ ὅπλα συνδεδεμένα, τοὺσ δὲ ἵππουσ ἐπὶ ταῖσ σκηναῖσ καταλείπειν· ὅστισ δὲ ταῦτα μὴ ποιήσοι, αὐτίκα τῆσ κεφαλῆσ στερήσεσθαι· τὰσ δὲ κοπίδασ προχείρουσ ἔχοντεσ ἐν τάξει περιέστασαν. οἱ μὲν δὴ τὰ ὅπλα ἔχοντεσ ἐρρίπτουν, ἀποφέροντεσ εἰσ ἓν χωρίον ὅποι ἐκέλευε·

καὶ ταῦτα μὲν οἷσ ἐπέταξεν ἔκαιον. ὁ δὲ Κῦροσ ἐνενόησεν ὅτι ἦλθον μὲν οὔτε σῖτα οὔτε ποτὰ ἔχοντεσ, ἄνευ δὲ τούτων οὔτε στρατεύεσθαι δυνατὸν οὔτ’ ἄλλο ποιεῖν οὐδέν.

σκοπῶν δ’ ὅπωσ ἂν κάλλιστα καὶ τάχιστα ταῦτα γένοιτο, ἐνθυμεῖται ὅτι ἀνάγκη πᾶσι τοῖσ στρατευομένοισ εἶναί τινα ὅτῳ καὶ σκηνῆσ μελήσει καὶ ὅπωσ τὰ ἐπιτήδεια παρεσκευασμένα τοῖσ στρατιώταισ εἰσιοῦσιν ἔσται. καὶ τοίνυν ἔγνω ὅτι τούτουσ εἰκὸσ μάλιστα πάντων ἐν τῷ στρατοπέδῳ νῦν κατειλῆφθαι ἦν διὰ τὸ ἀμφὶ συσκευασίαν ἔχειν·

ἐκήρυξε δὴ παρεῖναι τοὺσ ἐπιτρόπουσ πάντασ· εἰ δέ που μὴ εἰή ἐπίτροποσ, τὸν πρεσβύτατον ἀπὸ σκηνῆσ· τῷ δὲ ἀπειθοῦντι πάντα τὰ χαλεπὰ ἀνεῖπεν. οἱ δὲ ὁρῶντεσ καὶ τοὺσ δεσπότασ πειθομένουσ ταχὺ ἐπείθοντο. ἐπεὶ δὲ παρεγένοντο, πρῶτον μὲν ἐκέλευε καθίζεσθαι αὐτῶν ὅσοισ ἐστὶ πλέον ἢ δυοῖν μηνοῖν ἐν τῇ σκηνῇ τὰ ἐπιτήδεια.

ἐπεὶ δὲ τούτουσ εἶδεν, αὖθισ ἐκέλευσεν ὅσοισ μηνὸσ ἦν· ἐν τούτῳ σχεδὸν πάντεσ ἐκαθίζοντο. ἐπεὶ δὲ ταῦτα ἔμαθεν, εἶπεν ὧδε αὐτοῖσ·

ἄγετέ νυν, ἔφη, ὦ ἄνδρεσ, οἵ τινεσ ὑμῶν τὰ μὲν κακὰ μισεῖτε, μαλακοῦ δέ τινοσ παρ’ ἡμῶν βούλοισθ’ ἂν τυγχάνειν, ἐπιμελήθητε προθύμωσ ὅπωσ διπλάσια ἐν τῇ σκηνῇ ἑκάστῃ σῖτα καὶ ποτὰ παρεσκευασμένα ᾖ ἢ τοῖσ δεσπόταισ καὶ τοῖσ οἰκέταισ καθ’ ἡμέραν ἐποιεῖτε· καὶ τἆλλα δὲ πάντα ὁπόσα καλὴν δαῖτα παρέξει ἕτοιμα ποιεῖτε, ὡσ αὐτίκα μάλα παρέσονται ὁπότεροι ἂν κρατῶσι, καὶ ἀξιώσουσιν ἔκπλεω ἔχειν πάντα τὰ ἐπιτήδεια. εὖ οὖν ἴστε ὅτι συμφέροι ἂν ὑμῖν ἀμέμπτωσ δέχεσθαι τοὺσ ἄνδρασ. οἱ μὲν δὴ ταῦτ’ ἀκούσαντεσ πολλῇ σπουδῇ τὰ παρηγγελμένα ἔπραττον·

ὁ δὲ συγκαλέσασ τοὺσ ταξιάρχουσ ἔλεξε τοιάδε· ἄνδρεσ φίλοι, γιγνώσκομεν ὅτι νῦν ἔξεστιν ἡμῖν προτέροισ τῶν ἀπόντων συμμάχων ἀρίστου τυχεῖν καὶ τοῖσ μάλιστα ἐσπουδασμένοισ σίτοισ καὶ ποτοῖσ χρῆσθαι· ἀλλ’ οὔ μοι δοκεῖ τοῦτ’ ἂν τὸ ἄριστον πλέον ὠφελῆσαι ἡμᾶσ ἢ τὸ τῶν συμμάχων ἐπιμελεῖσ φανῆναι, οὐδ’ ἂν αὕτη ἡ εὐωχία ἰσχυροτέρουσ τοσοῦτον ποιῆσαι ὅσον εἰ δυναίμεθα τοὺσ συμμάχουσ προθύμουσ ποιεῖσθαι. εἰ δὲ τῶν νυνὶ διωκόντων καὶ κατακαινόντων τοὺσ ἡμετέρουσ πολεμίουσ καὶ μαχομένων, εἴ τισ ἐναντιοῦται, τούτων δόξομεν οὕτωσ ἀμελεῖν ὥστε καὶ πρὶν εἰδέναι πῶσ πράττουσιν ἠριστηκότεσ φαίνεσθαι, ὅπωσ μὴ αἰσχροὶ μὲν φανούμεθα, ἀσθενεῖσ δ’ ἐσόμεθα συμμάχων ἀποροῦντεσ.

τὸ δὲ τῶν κινδυνευόντων καὶ πονούντων ἐπιμεληθῆναι ὅπωσ εἰσιόντεσ τὰ ἐπιτήδεια ἕξουσιν, αὕτη ἂν ἡμᾶσ ἡ θοίνη πλείω εὐφράνειεν, ὡσ ἐγώ φημι, ἢ τὸ παραχρῆμα τῇ γαστρὶ χαρίσασθαι. ἐννοήσατε δ’, ἔφη, ὡσ εἰ μηδ’ ἐκείνουσ αἰσχυντέον ἦν, οὐδ’ ὣσ ἡμῖν νῦν προσῆκεν οὔτε πλησμονῆσ πω οὔτε μέθησ·

οὐ γάρ πω διαπέπρακται ἡμῖν ἃ βουλόμεθα, ἀλλ’ αὐτὰ πάντα νῦν ἀκμάζει ἐπιμελείασ δεόμενα. ἔχομεν γὰρ ἐν τῷ στρατοπέδῳ πολεμίουσ πολλαπλασίουσ ἡμῶν αὐτῶν, καὶ τούτουσ λελυμένουσ· οὓσ καὶ φυλάττεσθαι ἔτι προσήκει καὶ φυλάττειν, ὅπωσ ὦσι καὶ οἱ ποιήσοντεσ ἡμῖν τὰ ἐπιτήδεια· ἔτι δ’ οἱ ἱππεῖσ ἡμῖν ἄπεισι, φροντίδα παρέχοντεσ ποῦ εἰσι· κἂν ἔλθωσιν, εἰ παραμενοῦσιν. ὥστ’, ὦ ἄνδρεσ, νῦν μοι δοκεῖ τοιοῦτον σῖτον ἡμᾶσ προσφέρεσθαι δεῖν καὶ τοιοῦτον ποτὸν ὁποῖον ἄν τισ οἰέται μάλιστα σύμφορον εἶναι πρὸσ τὸ μήτε ὕπνου μήτε ἀφροσύνησ ἐμπίμπλασθαι.

ἔτι δὲ καὶ χρήματα πολλά ἐστιν ἐν τῷ στρατοπέδῳ, ὧν οὐκ ἀγνοῶ ὅτι δυνατὸν ἡμῖν κοινῶν ὄντων τοῖσ συγκατειληφόσι νοσφίσασθαι ὁπόσα ἂν βουλώμεθα·

ἀλλ’ οὔ μοι δοκεῖ τὸ λαβεῖν κερδαλεώτερον εἶναι τοῦ δικαίουσ φαινομένουσ ἐκείνοισ τούτῳ πρίασθαι ἔτι μᾶλλον αὐτοὺσ ἢ νῦν ἀσπάζεσθαι ἡμᾶσ. δοκεῖ δέ μοι, ἔφη, καὶ τὸ νεῖμαι τὰ χρήματα, ἐπειδὰν ἔλθωσι, Μήδοισ καὶ Ὑρκανίοισ καὶ Τιγράνῃ ἐπιτρέψαι·

καὶ ἤν τι μεῖον ἡμῖν δάσωνται, κέρδοσ ἡγεῖσθαι· διὰ γὰρ τὰ κέρδη ἥδιον ἡμῖν παραμενοῦσι. τὸ μὲν γὰρ νῦν πλεονεκτῆσαι ὀλιγοχρόνιον ἂν τὸν πλοῦτον ἡμῖν παράσχοι·

τὸ δὲ ταῦτα προεμένουσ ἐκεῖνα κτήσασθαι ὅθεν ὁ πλοῦτοσ φύεται, τοῦτο, ὡσ ἐγὼ δοκῶ, ἀεναώτερον ἡμῖν δύναιτ’ ἂν τὸν ὄλβον καὶ πᾶσι τοῖσ ἡμετέροισ παρέχειν. οἶμαι δ’, ἔφη, καὶ οἴκοι ἡμᾶσ τούτου ἕνεκα ἀσκεῖν καὶ γαστρὸσ κρείττουσ εἶναι καὶ κερδέων ἀκαίρων, ἵν’, εἴ ποτε δέοι, δυναίμεθα αὐτοῖσ συμφόρωσ χρῆσθαι·

ποῦ δ’ ἂν ἐν μείζοσι τῶν νῦν παρόντων ἐπιδειξαίμεθ’ ἂν τὴν παιδείαν ἐγὼ μὲν οὐχ ὁρῶ. ὁ μὲν οὕτωσ εἶπε. συνεῖπε δ’ αὐτῷ Ὑστάσπασ ἀνὴρ Πέρσησ τῶν ὁμοτίμων ὧδε·

δεινὸν γάρ τἂν εἰή, ὦ Κῦρε, εἰ ἐν θήρᾳ μὲν πολλάκισ ἄσιτοι καρτεροῦμεν, ὅπωσ θηρίον τι ὑποχείριον ποιησώμεθα καὶ μάλα μικροῦ ἴσωσ ἄξιον· ὄλβον δὲ ὅλον πειρώμενοι θηρᾶν εἰ ἐμποδών τι ποιησαίμεθα γενέσθαι ἡμῖν ἃ τῶν μὲν κακῶν ἀνθρώπων ἄρχει, τοῖσ δ’ ἀγαθοῖσ πείθεται, οὐκ ἂν πρέποντα ἡμῖν δοκοῦμεν ποιεῖν. ὁ μὲν οὖν Ὑστάσπασ οὕτωσ εἶπεν·

οἱ δ’ ἄλλοι πάντεσ ταῦτα συνῄνουν. ὁ δὲ Κῦροσ εἶπεν· ἄγε δή, ἔφη, ἐπειδὴ ὁμονοοῦμεν ταῦτα, πέμψατε ἀπὸ λόχου ἕκαστοσ πέντε ἄνδρασ τῶν σπουδαιοτάτων· οὗτοι δὲ περιιόντεσ, οὓσ μὲν ἂν ὁρῶσι πορσύνοντασ τὰ ἐπιτήδεια, ἐπαινούντων· οὓσ δ’ ἂν ἀμελοῦντασ, κολαζόντων ἀφειδέστερον ἢ ὡσ δεσπόται. οὗτοι μὲν δὴ ταῦτα ἐποίουν.

MENU NAVIGATION

호흡부호 보기

강세부호 보기

장단부호 보기

작은 Iota 보기

모든 부호 보기

헬라어 텍스트

Xenophon, Cyropaedia, Κύρου Παιδείασ Δ, chapter 2

(크세노폰, Cyropaedia, Κύρου Παιδείασ Δ, chapter 2)

상위

목록

SEARCH

MENU NAVIGATION