헬라어 문장 검색 - Πλυταρ́Δεϝιρτυ

(플루타르코스, De virtute morali, section 7)

ἡ μὲν οὖν ἀκρασία τοιαύτασ ἔχει διαφορὰσ πρὸσ τὴν ἀκολασίαν, ἡ δ’ ἐγκράτεια πρὸσ τὴν σωφροσύνην αὖθισ αὖ τὰσ ἀντιστρόφουσ ἀναλόγωσ. τὸ γὰρ δάκνον καὶ τὸ λυποῦν καὶ τὸ ἀγανακτοῦν οὔπω τὴν ἐγκράτειαν ἀπολέλοιπε· τῆσ δὲ σώφρονοσ ψυχῆσ τὸ πανταχόθεν ὁμαλὲσ καὶ ἄσφυκτον καὶ ὑγιαῖνον, ᾧ συνήρμοσται καὶ συγκέκραται τὸ ἄλογον πρὸσ τὸν λογισμὸν εὐπειθείᾳ καὶ πραότητι θαυμαστῇ κεκοσμημένον. εἴποισ δ ἂν ἐπιβλέψασ δὴ τότ’ ἔπειτ’ ἄνεμοσ μὲν ἐπαύσατο, ἡ οε γαλήνη ἔπλετο νηνεμίη, κοίμησε δὲ κύματα δαίμων·

τὰ σφοδρὰ καὶ περιμανῆ καὶ οἰστρώδη κινήματα τῶν ἐπιθυμιῶν τοῦ λόγου κατασβέσαντοσ, ὧν δ’ ἡ φύσισ ἀναγκαίωσ δεῖται, ταῦθ’ ὁμοπαθῆ καὶ ὑπήκοα καὶ φίλα καὶ συνεργὰ πεποιημένου ταῖσ πρακτικαῖσ προαιρέσεσιν· ὥστε μὴ προεκθεῖν τοῦ λογισμοῦ μηδ’’ ὑπενδιδόναι μηδ’ ἀτακτεῖν μηδ’ ἀπειθεῖν, ἀλλὰ πᾶσαν ὁρμὴν εὐάγωγον οὖσαν ἄθηλον ἵππῳ πῶλον ὣσ ἅμα τρέχειν, ἐπιβεβαιοῦσαν τὸν Ξενοκράτουσ λόγον, ὃν ἐκεῖνοσ εἶπε περὶ τῶν ἀληθῶσ φιλοσοφούντων, ὅτι μόνοι ποιοῦσιν ἑκουσίωσ ἃ ποιοῦσιν ἄκοντεσ οἱ λοιποὶ διὰ τὸν νόμον, ὥσπερ ὑπὸ πληγῆσ κύνεσ ἢ γαλαῖ ψόφῳ ὁ τῶν ἡδονῶν ἀποτρεπόμενοι καὶ πρὸσ τὸ δεινὸν ὑποβλέποντεσ. ὅτι μὲν οὖν γίνεταί τισ ἐν τῇ ψυχῇ τοιαύτησ ἑτερότητοσ αἴσθησισ καὶ διαφορᾶσ περὶ τὰσ ἐπιθυμίασ, ὥσ τινοσ μαχομένου καὶ τἀναντία λέγοντοσ αὐταῖσ, οὐκ ἄδηλόν ἐστιν.

ἔνιοι δέ φασιν οὐχ ἕτερον εἶναι τοῦ λόγου τὸ πάθοσ οὐδὲ δυεῖν διαφορὰν καὶ στάσιν, ἀλλ’ ἑνὸσ λόγου τροπὴν ἐπ’ ἀμφότερα, λανθάνουσαν ἡμᾶσ ὀξύτητι καὶ τάχει μεταβολῆσ, οὐ συνορῶντασ ὅτι ταὐτόν ἐστι τῆσ ψυχῇ ᾧ πέφυκεν ἐπιθυμεῖν καὶ μετανοεῖν, ὀργίζεσθαι καὶ δεδιέναι, φέρεσθαι πρὸσ τὸ αἰσχρὸν ὑφ’ ἡδονῆσ καὶ φερομένησ πάλιν αὑτῆσ ἐπιλαμβάνεσθαι·

καὶ γὰρ ἐπιθυμίαν καὶ ὀργὴν καὶ φόβον καὶ τὰ τοιαῦτα πάντα δόξασ εἶναι καὶ κρίσεισ πονηράσ, οὐ περὶ ἕν τι γινομένασ τῆσ ψυχῆσ μέροσ, ἀλλ’ ὅλου τοῦ ἡγεμονικοῦ ῥοπὰσ καὶ εἴξεισ καὶ συγκαταθέσεισ καὶ ὁρμάσ, καὶ ὅλωσ ἐνεργείασ τινὰσ οὔσασ ἐν ὀλίγῳ μεταπτωτάσ, ὥσπερ αἱ τῶν παίδων ἐπιδρομαὶ τὸ ῥαγδαῖον καὶ τὸ σφοδρὸν ἐπισφαλὲσ ὑπ’ ἀσθενείασ καὶ ἀβέβαιον ἔχουσι.

ταῦτα δὲ πρῶτον μὲν παρὰ τὴν ἐνάργειὰν ἐστι καὶ τὴν αἴσθησιν. οὐδεὶσ γὰρ ἐν ἑαυτῷ τοῦ ἐπιθυμοῦντοσ αἰσθάνεται μεταβολὴν εἰσ τὸ κρῖνον οὐδὲ τοῦ κρίνοντοσ αὖ πάλιν εἰσ τὸ ἐπιθυμοῦν, οὐδὲ παύεται μὲν ἐρῶν, ὅτε λογίζεται καθεκτέον εἶναι τὸν ἔρωτα καὶ διαμαχετέον πρὸσ αὐτόν, ἐξίσταται δὲ πάλιν τοῦ λογίζεσθαι καὶ κρίνειν, ὅταν ἐνδιδῷ μαλασσόμενοσ ὑπὸ τῆσ ἐπιθυμίασ·

ἀλλὰ καὶ τῷ λόγῳ πρὸσ τὸ πάθοσ ἀντιβαίνων ἐν τῷ πάθει ἐστὶν ἔτι, καὶ πάλιν κρατούμενοσ ὑπὸ τοῦ πάθουσ διορᾷ τῲ λογισμῷ τὸ ἁμαρτανόμενον καὶ οὔτε τῷ πάθει τὸν λόγον ἀνῄρηκεν οὔτε τῷ λογίζεσθαι τοῦ πάθουσ ἀπήλλακται, φερόμενοσ δ’ ἑκατέρωσε μέσοσ ἀμφοῖν καὶ κοινόσ ἐστιν. οἱ δὲ νῦν μὲν ἐπιθυμίαν γίνεσθαι τὸ ἡγεμονικόν, νῦν δὲ τὸν ἀντιταττόμενον τῇ ἐπιθυμίᾳ λογισμὸν ὑπολαμβάνοντεσ, οὐδὲν ἀπέχουσι τῶν μὴ δύο τὸν κυνηγὸν εἶναι καὶ τὸ θηρίον ὑπολαμβανόντων, ἀλλὰ ταὐτὸ σῶμα χρώμενον μεταβολῇ νῦν μὲν εἶναι θηρίον νῦν δὲ γίνεσθαι κυνηγόν. ἐκεῖνοί τε γὰρ ἐμφανέσ τι παρορῶσιν οὗτοί τε πρὸσ τὴν αἴσθησιν ἀντιμαρτυροῦσιν, οὐχ ἑνόσ τινοσ μεταβολῆσ ἀλλὰ δυεῖν ἅμα μάχησ καὶ διαφορᾶσ ἐν αὐτοῖσ αἰσθανομένην. "τί οὖν;

"οὐχὶ καὶ τὸ βουλευόμενον τοῦ ἀνθρώπου πολλάκισ διχοφορεῖ καὶ πρὸσ ἐναντίασ ἀνθέλκεται δόξασ περὶ τοῦ συμφέροντοσ ἀλλ’ ἕν ἐστι; "ἀλλὰ τὸ συμβαῖνον οὐχ ὅμοιον·

οὐ γὰρ μάχεται πρὸσ ἑαυτὸ τῆσ ψυχῆσ τὸ φρονοῦν, ἀλλὰ μιᾷ χρώμενον δυνάμει διαφόρων ἐφάπτεται λογισμῶν μᾶλλον δ’ εἷσ λογισμὸσ ἔστιν ἐν πράγμασι γινόμενοσ ἑτέροισ ὥσπερ ὕλαισ διαφερούσαισ. ὅθεν οὔτε λύπη τοῖσ ἄνευ πάθουσ λογισμοῖσ ἔνεστιν, οὔθ’ ὥσπερ ἐκβιαζόμενοι παρὰ γνώμην αἱροῦνται θάτερον, ἂν μὴ νὴ Δία λανθάνῃ πάθοσ τι προσηρτημένον ὥσπερ ἐπὶ ζυγοῦ. καὶ γὰρ τοῦτο συμβαίνει πολλάκισ, οὐ λογισμοῦ τινοσ πρὸσ λογισμὸν ἀλλὰ φιλοτιμίασ ἢ φιλονεικίασ ἢ χάριτοσ ἢ ζηλοτυπίασ ἢ δέουσ ἀντιβαίνοντοσ , οἰέσθαι λόγων εἶναι δυεῖν διαφοράν ὥσπερ ἐν τούτοισ αἴδεσθεν μὲν ἀνήνασθαι, δεῖσαν δ’ ὑποδέχθαι καὶ τὸ μὲν σφαγῆναι δεινὸν εὔκλειαν δ’ ἔχει, τὸ μὴ θανεῖν δὲ δειλὸν ἡδονὴ δ’ ἔνι. καὶ περὶ τὰσ κρίσεισ τῶν συμβολαίων ὑποτρέχοντα τὰ πάθη τὴν πλείστην ἐμποιεῖ διατριβὴν καὶ περὶ τὰ συμβούλια τῶν βασιλέων οἱ πρὸσ χάριν λέγοντεσ οὐ δυεῖν κρίσεων τῇ ἑτέρᾳ συναγορεύουσιν, ἀλλὰ πάθει τινὶ προστίθενται παρὰ τὸν τοῦ συμφέροντοσ λογισμόν.

διὸ τοὺσ ῥήτορασ ἐν ταῖσ ἀριστοκρατίαισ οἱ ἄρχοντεσ οὐκ ἐῶσι παθαίνεσθαι· ῥέπει γὰρ εὐθεῖαν ῥοπὴν ὁ ἀπαθὴσ λογισμὸσ ἐπὶ τὸ δίκαιον ἂν δὲ πάθοσ ἐγγένηται, μάχην ποιεῖ καὶ διαφορὰν τὸ ἡδόμενον καὶ τὸ ἀλγοῦν πρὸσ τὸ κρῖνον καὶ τὸ βουλευόμενον. ἐπεὶ διὰ τί τοῖσ ἐν φιλοσοφίᾳ σκέμμασιν οὐ πρόσεστι τὸ μετὰ λύπησ ὑπὸ τῶν ἑτέρων ἄγεσθαι καὶ μετατίθεσθαι πολλάκισ, ἀλλ’ αὐτὸσ τ’ Ἀριστοτέλησ Δημόκριτόσ τε καὶ Χρύσιπποσ ἔνια τῶν πρόσθεν αὐτοῖσ ἀρεσκόντων ἀθορύβωσ καὶ ἀδήκτωσ καὶ μεθ’ ἡδονῆσ ἀφεῖσαν;

ὅτι τῷ θεωρητικῷ καὶ μαθηματικῷ τῆσ ψυχῆσ πάθοσ οὐδὲν ἀνθέστηκεν ἀλλ’ ἀτρεμεῖ καὶ οὐ πολυπραγμονεῖ τὸ ἄλογον ἐν τούτοισ.

διὸ πρὸσ τἀληθὲσ ὁ λογισμόσ, ὅταν φανῇ, προέμενοσ τὸ ψεῦδοσ ἀσμένωσ ἀπέκλινεν ἐν αὐτῷ γὰρ ἔστιν οὐκ ἐν αὐτῷ τὸ πειθόμενον καὶ μεταπειθόμενον. αἱ δὲ πραγματικαὶ βουλαὶ καὶ κρίσεισ καὶ δίαιται τῶν πολλῶν ἐμπαθεῖσ οὖσαι δυσοδίαν τῷ λόγῳ παρέχουσι καὶ δυσκολίαν, ἐνισχομένῳ καὶ ταραττομένῳ περὶ τὸ ἄλογον, ἀνταῖρον αὐτῷ μεθ’ ἡδονῆσ τινοσ ἢ δέουσ ἢ λύπησ ἢ ἐπιθυμίασ. καὶ τούτων κριτήριον ἡ αἴσθησίσ ἐστιν, ἀμφοτέρων ἐφαπτομένη·

καὶ γὰρ ἂν περιγένηται θάτερον, οὐκ ἀνῄρηκε θάτερον, ἀλλ’ ἐφέλκεται καταβιαζόμενον καὶ ἀντιτεῖνον. ὁ γὰρ νουθετῶν αὑτὸν ἐρῶντα χρῆται τῷ λογισμῷ πρὸσ τὸ πάθοσ, ὡσ ἀμφοτέρων ἐνόντων ἅμα τῇ ψυχῇ, καθάπερ χειρὶ φλεγμαῖνον ἕτερον μέροσ πιέζων καὶ δυεῖν ὄντων καὶ διαφερόντων ἐπαισθανόμενοσ. ἐν μέντοι ταῖσ ἀπαθέσι βουλαῖσ καὶ σκέψεσιν, οἱάσ ἔχει μάλιστα τὸ θεωρητικόν, ἂν μὲν ἴσαι μένωσιν, οὐ γέγονε κρίσισ ἀλλ’ ἀπορία, στάσισ οὖσα καὶ μονὴ διανοίασ ὑπ’ ἐναντίων πιθανῶν· ἂν δὲ ῥοπὴ γένηται πρὸσ θάτερον, ἡ κρατήσασα τὴν ἑτέραν λέλυκεν, ὥστε μὴ λυπεῖν μηδ’ ὑπεναντιοῦσθαι πρὸσ τὴν δόξαν.

ὅλωσ δὲ λογισμοῦ μὲν ἀντικεῖσθαι λογισμῷ δοκοῦντοσ, οὐ γίνεται δυεῖν καὶ ἑτέρων αἴσθησισ ἀλλ’ ἑνόσ τινοσ ἐν διαφόροισ γινομένου φαντασίαισ· ὅταν δὲ τὸ ἄλογον μάχηται τῷ λογισμῷ, μήτε κρατεῖν ἀλύπωσ μήτε κρατεῖσθαι πεφυκὸσ εὐθὺσ εἰσ δύο διίστησι τῇ μάχῃ τὴν ψυχὴν καὶ ποιεῖ τὴν διαφορὰν πρόδηλον.

MENU NAVIGATION

호흡부호 보기

강세부호 보기

장단부호 보기

작은 Iota 보기

모든 부호 보기

헬라어 텍스트

Plutarch, De virtute morali, section 7

(플루타르코스, De virtute morali, section 7)

상위

목록

SEARCH

MENU NAVIGATION