Plutarch, De virtute morali, section 12

(플루타르코스, De virtute morali, section 12)

καθόλου δὲ τῶν ὄντων αὐτοὶ τέ φασι καὶ δῆλόν ἐστιν, ὅτι τὰ μὲν ἕξει διοικεῖται, τὰ δὲ φύσει, τὰ δ’ ἀλόγῳ ψυχῇ, τὰ δὲ καὶ λόγον ἐχούσῃ καὶ διάνοιαν· ὧν ὁμοῦ τι πάντων ὁ ἄνθρωποσ μετέσχηκε καὶ γέγονεν ἐν πάσαισ ταῖσ εἰρημέναισ διαφοραῖσ· ·

καὶ γὰρ ἕξει συνέχεται καὶ φύσει τρέφεται καὶ λόγῳ χρῆται καὶ διανοίᾳ. μέτεστιν οὖν αὐτῷ καὶ τοῦ ἀλόγου, καὶ σύμφυτον ἔχει τὴν τοῦ πάθουσ ἀρχήν, οὐκ ἐπεισόδιον ἀλλ’ ἀναγκαίαν οὖσαν, οὐδ’ ἀναιρετέαν παντάπασιν ἀλλὰ θεραπείασ καὶ παιδαγωγίασ δεομένην. ὅθεν οὐ Θρᾴκιον οὐδὲ Λυκούργειον τοῦ λόγου τὸ ἔργον ἐστί, συνεκκόπτειν καὶ συνδιαφθείρειν τὰ ὠφέλιμα τοῖσ βλαβεροῖσ τοῦ πάθουσ, ἀλλ’ ᾗπερ ὁ φυτάλμιοσ θεὸσ καὶ ὁ ἡμερίδησ, τὸ ἄγριον κολοῦσαι καὶ ἀφελεῖν τὴν ἀμετρίαν, εἶτα τιθασεύειν καὶ παριστάναι τὸ χρήσιμον. οὔτε γὰρ οἶνον οἱ φοβούμενοι τὸ μεθύειν ἐκχέουσιν οὔτε πάθοσ οἱ δεδιότεσ τὸ ταρακτικὸν ἀναιροῦσιν ἀλλὰ κεραννύουσι. καὶ γὰρ βοῶν καὶ ἵππων τὰ πηδήματα καὶ τοὺσ ἀφηνιασμοὺσ οὐ τὰσ κινήσεισ οὐδὲ τὰσ ἐνεργείασ ἀφαιροῦσι, καὶ τοῖσ πάθεσι δεδαμασμένοισ χρῆται καὶ χειροήθεσιν ὁ λογισμόσ, οὐκ ἐκνευρίσασ οὐδ’ ἐκτεμὼν παντάπασι τῆσ ψυχῆσ τὸ ὑπηρετικόν·

̄λδθυο; ὑφ’ ἁρ́μασῑρδθυο; γὰρ ̄λδθυο; ἵπποσ,̄ρδθυο; ὥσ φησι Πίνδαροσ, ἐν δ’ ἀρότρῳ βοῦσ· κάπρῳ δὲ βουλεύοντα φόνον κύνα χρὴ τλάθυμον ἐξευρεῖν. ὧν πολὺ χρησιμώτερα τὰ τῶν παθῶν θρέμματα τῷ λογισμῷ συμπαρόντα καὶ συνεντείνοντα ταῖσ ἀρε ταῖσ· ὁ θυμὸσ τῇ ἀνδρείᾳ μέτριοσ ὤν, ἡ μισοπονηρία τῇ δικαιοσύνῃ, καὶ ἡ νέμεσισ ἐπὶ τοὺσ παρ’ ἀξίαν εὐτυχοῦντασ, ὅταν ἅμ’ ἀνοίᾳ καὶ ὕβρει φλεγόμενοι τὴν ψυχὴν ἐπισχέσεωσ δέωνται.

φιλίασ δὲ φιλοστοργίαν ἢ φιλανθρωπίασ ἔλεον ἢ τὸ συγχαίρειν καὶ συναλγεῖν εὐνοίασ ἀληθινῆσ οὐδὲ βουλόμενοσ ἄν τισ ἀποσπάσειεν οὐδ’ ἀποτήξειεν. εἰ δ’ οἱ τὸν ἔρωτα τῇ ἐρωτομανίᾳ συνεκβάλλοντεσ ἁμαρτάνουσιν, οὐδ’ οἱ τὴν ἐπιθυμίαν διὰ τὴν φιλαργυρίαν ψέγοντεσ κατορθοῦσιν· ἀλλ’ ὅμοιόν τι πράττουσι τοῖσ τὸ τρέχειν διὰ τὸ προσπταίειν καὶ τὸ βάλλειν διὰ τὸ ὑπερβάλλειν ἐν ἀναιροῦσι, καὶ πρὸσ τὸ ᾄδειν τὸ παράπαν διὰ τὸ ἀπᾴδειν ἀπεχθῶσ ἔχουσιν. οἱο͂ν γὰρ ἐν φθόγγοισ μουσικὴ τὸ ἐμμελὲσ οὐκ ἀναιρέσει βαρύτητοσ καὶ ὀξύτητοσ, ἐν δὲ σώμασιν ἰατρικὴ τὸ ὑγιεινὸν οὐ φθορᾷ θερμότητοσ καὶ ψυχρότητοσ, ἀλλὰ συμμετρίαισ καὶ ποσότησι κραθεισῶν ἀπεργάζεται, τοιοῦτον ἐν ψυχῇ τὸ ἠθικὸν ἐγγενομένησ ὑπὸ λόγου ταῖσ παθητικαῖσ δυνάμεσι καὶ κινήσεσιν ἐπιεικείασ καὶ μετριότητοσ.

οἰδοῦντι γὰρ ἐοίκε καὶ φλεγμαίνοντι σώματι τὸ περιαλγοῦν καὶ περιχαρὲσ καὶ περίφοβον τῆσ ψυχῆσ, οὐ τὸ χαῖρον οὐδὲ τὸ λυπούμενον οὐδὲ τὸ φοβούμενον.

καὶ καλῶσ Ὅμηροσ εἰπὼν τοῦ δ’ ἀγαθοῦ οὔτε ἄρ τρέπεται χρὼσ οὔτε τι λίην ταρβεῖ τὸν φόβον οὐκ ἀφεῖλεν ἀλλὰ τὸν ἄγαν φόβον, ὅπωσ ἀνδρεία μὴ ἀπόνοια καὶ θαρραλεότησ μὴ θρασύτησ γένηται. διὸ καὶ περὶ τὰσ ἡδονὰσ τὴν ἄγαν ἀφαιρετέον ἐπιθυμίαν καὶ περὶ τὰσ ἀμύνασ τὴν ἄγαν μισοπονηρίαν οὕτω γὰρ ὁ μὲν οὐκ ἀνάλγητοσ ἀλλὰ σώφρων, ὁ δὲ δίκαιοσ οὐκ ὠμὸσ οὐδὲ πικρὸσ ἔσται. τῶν δὲ παθῶν παντάπασιν ἀναιρεθέντων, εἰ καὶ δυνατόν ἐστιν, ἐν πολλοῖσ ἀργότεροσ ὁ λόγοσ καὶ ἀμβλύτεροσ, ὥσπερ κυβερνήτησ πνεύματοσ ἐπιλείποντοσ.

ταῦτα δ’ ἀμέλει καὶ οἱ νομοθέται συνιδόντεσ ἐμβάλλουσιν εἰσ τὰσ πολιτείασ φιλοτιμίαν καὶ ζῆλον πρὸσ ἀλλήλουσ· πρὸσ δὲ τοὺσ πολεμίουσ σάλπιγξι καὶ αὐλοῖσ ἐπεγείρουσι καὶ αὔξουσι τὸ θυμοειδὲσ καὶ μάχιμον. οὐ γὰρ μόνον ἐν ποιήμασιν, ᾗ φησιν ὁ Πλάτων, τὸν τεχνίτην καὶ διηκριβωμένον ὁ μουσόληπτοσ καὶ κατάσχετοσ ἀποδείκνυσι γελοῖον, ἀλλὰ καὶ περὶ τὰσ μάχασ τὸ παθητικὸν καὶ ἐνθουσιῶδεσ ἀνυπόστατόν ἐστι καὶ ἀήττητον ὃ καὶ τοὺσ θεοὺσ Ὅμηροσ ἐμποιεῖν φησι τοῖσ ἀνθρώποισ· ὣσ εἰπὼν ἔμπνευσε μένοσ μέγα ποιμένι λαῶν·

καὶ οὐχ ὅ γ’ ἄνευθε θεοῦ τάδε μαίνεται· καθάπερ ὁρ́μημα τῷ λογισμῷ καὶ ὄχημα τὸ πάθοσ προστιθέντασ. αὐτούσ γε μὴν τούτουσ ὁρᾶν ἔστι πολλάκισ μὲν ἐπαίνοισ τοὺσ νέουσ παρορμῶντασ πολλάκισ δὲ νουθεσίαισ κολάζοντασ· ὧν τῷ μὲν ἕπεται τὸ ἥδεσθαι, τῷ δὲ τὸ λυπεῖσθαι· καὶ γὰρ ἡ νουθεσία καὶ ὁ ψόγοσ ἐμποιεῖ μετάνοιαν καὶ αἰσχύνην, ὧν τὸ μὲν λύπη τῷ γένει τὸ δὲ φόβοσ ἐστί· καὶ τούτοισ μάλιστα χρῶνται πρὸσ τὰσ ἐπανορθώσεισ. "ἔχει σεμνόν, ὃσ τοσοῦτον χρόνον φιλοσοφῶν οὐδένα λελύπηκεν;

γὰρ οὕτωσ τὰ μαθήματα φαίη τισ ἄν, ὡσ ἔλεγε Ξενοκράτησ, λαβὰσ εἶναι φιλοσοφίασ, ὡσ τὰ πάθη τῶν νέων, αἰσχύνην ἐπιθυμίαν μετάνοιαν ἡδονὴν λύπην φιλοτιμίαν ὧν ἐμμελῆ καὶ σωτήριον ἁφὴν ἁπτόμενοσ ὁ λόγοσ καὶ ὁ νόμοσ εἰσ τὴν προσήκουσαν ὁδὸν ἀνυσίμωσ καθίστησι τὸν νέον. ὥστε μὴ κακῶσ εἰπεῖν τὸν Λάκωνα παιδαγωγόν, ὅτι ποιήσει τὸν παῖδα τοῖσ καλοῖσ ἥδεσθαι καὶ ἄχθεσθαι τοῖσ αἰσχροῖσ, οὗ μεῖζον οὐδέν ἐστιν οὐδὲ κάλλιον ἀποφῆναι τέλοσ ἐλευθέρῳ προσηκούσησ παιδείασ.

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION