호흡부호 보기
강세부호 보기
장단부호 보기
작은 Iota 보기
모든 부호 보기
Τῶν δὲ περὶ Ἀλεξάνδραν τὴν βασίλισσαν καὶ τὸν θάνατον αὐτῆσ ἐν τῇ πρὸ ταύτησ ἡμῖν βίβλῳ δεδηλωμένων τὰ τούτοισ ἀκόλουθα καὶ προσεχῆ νῦν ἐροῦμεν, οὐκ ἄλλου τινὸσ ἢ τοῦ μηδὲν παραλιπεῖν τῶν πραγμάτων ἢ δι’ ἄγνοιαν ἢ διὰ κάματον τῆσ μνήμησ προμηθούμενοι. τοῖσ ἀναγνωσομένοισ ἔχειν, ὡσ ἂν μετὰ χάριτόσ τινοσ καὶ ἡδονῆσ τὴν ἐμπειρίαν παραλαμβάνοιεν, πάντων δὲ μᾶλλον τῆσ ἀκριβείασ τοὺσ συγγραφεῖσ στοχάζεσθαι μηδὲν τοῦ τἀληθῆ λέγειν τοῖσ περὶ ὧν οὐκ ἴσασιν αὐτοὶ πιστεύειν αὐτοῖσ μέλλουσιν προτιμῶντασ.
Παραλαβόντοσ γὰρ τὴν βασιλείαν Ὑρκανοῦ τῷ τρίτῳ ἔτει τῆσ ἑβδόμησ καὶ ἑβδομηκοστῆσ πρὸσ ταῖσ ἑκατὸν ὀλυμπιάδοσ, ὑπατεύοντοσ Ῥωμαίων Κυίντου Ὁρτησίου καὶ Κυίντου Μετέλλου, ὃσ δὴ καὶ Κρητικὸσ ἐπεκαλεῖτο, πόλεμον εὐθὺσ ἐκφέρει πρὸσ αὐτὸν Ἀριστόβουλοσ, καὶ τῆσ μάχησ αὐτῷ γενομένησ πρὸσ Ιἑριχοῦντι πολλοὶ τῶν στρατιωτῶν αὐτοῦ πρὸσ τὸν ἀδελφὸν αὐτομολοῦσιν.
οὗ γενομένου φεύγει πρὸσ τὴν ἀκρόπολιν Ὑρκανόσ, ἔνθα συνέβαινεν κατεῖρχθαι τὴν Ἀριστοβούλου γυναῖκα καὶ τοὺσ παῖδασ αὐτοῦ ὑπὸ τῆσ μητρόσ, καθὼσ προειρήκαμεν, καὶ τοὺσ ἀντιστασιώτασ δὲ καταφυγόντασ εἰσ τὸν τοῦ ἱεροῦ περίβολον αἱρεῖ προσβαλών.
καὶ λόγουσ ποιησάμενοσ πρὸσ τὸν ἀδελφὸν περὶ συμβάσεωσ καταλύεται τὴν ἔχθραν ἐπὶ τῷ βασιλεύειν μὲν Ἀριστόβουλον, αὐτὸν δὲ ζῆν ἀπραγμόνωσ καρπούμενον ἀδεῶσ τὴν ὑπάρχουσαν αὐτῷ κτῆσιν.
ταῦτα ἐπὶ τοῖσ ἐν τῷ ἱερῷ συνθέμενοι καὶ ὁρ́κοισ καὶ δεξιαῖσ πιστωσάμενοι τὰσ ὁμολογίασ καὶ κατασπασάμενοι τοῦ πλήθουσ παντὸσ ὁρῶντοσ ἀλλήλουσ ἀνεχώρησαν, ὁ μὲν εἰσ τὰ βασίλεια, Ὑρκανὸσ δ’ ὡσ ἰδιώτησ τυγχάνων εἰσ τὴν οἰκίαν τὴν Ἀριστοβούλου.
Φίλοσ δέ τισ Ὑρκανοῦ Ἰδουμαῖοσ Ἀντίπατροσ λεγόμενοσ, πολλῶν μὲν εὐπόρει χρημάτων, δραστήριοσ δὲ ὢν τὴν φύσιν καὶ στασιαστὴσ ἀλλοτρίωσ εἶχεν πρὸσ τὸν Ἀριστόβουλον καὶ διαφόρωσ διὰ τὴν πρὸσ τὸν Ὑρκανὸν εὔνοιαν.
Νικόλαοσ μέντοι φησὶν ὁ Δαμασκηνὸσ τοῦτον εἶναι γένοσ ἐκ τῶν πρώτων Ιοὐδαίων τῶν ἐκ Βαβυλῶνοσ εἰσ τὴν Ιοὐδαίαν ἀφικομένων.
ταῦτα δὲ λέγει χαριζόμενοσ Ἡρώδῃ τῷ παιδὶ αὐτοῦ βασιλεῖ τῶν Ιοὐδαίων ἐκ τύχησ τινὸσ γενομένῳ, περὶ οὗ κατὰ καιρὸν δηλώσομεν. οὗτοσ τοίνυν ὁ Ἀντίπατροσ Ἀντίπασ τὸ πρῶτον ἐκαλεῖτο καὶ τῷ πατρὶ αὐτοῦ τοῦτο γὰρ ἦν τὸ ὄνομα, ὃν Ἀλεξάνδρου τοῦ βασιλέωσ καὶ τῆσ γυναικὸσ αὐτοῦ στρατηγὸν ἀποδειξάντων ὅλησ τῆσ Ἰδουμαίασ ποιήσασθαι φιλίαν πρὸσ τοὺσ ὁμοροῦντασ αὐτῷ Ἄραβασ καὶ Γαζαίουσ καὶ Ἀσκαλωνίτασ λέγουσιν πολλαῖσ αὐτοὺσ καὶ μεγάλαισ ἐξιδιωσάμενον δωρεαῖσ.
τὴν οὖν Ἀριστοβούλου δυναστείαν ὁ νεώτεροσ Ἀντίπατροσ ὑφορώμενοσ καὶ δεδιώσ, μή τι πάθῃ διὰ τὸ πρὸσ αὐτὸν μῖσοσ, ἐπισυνιστᾷ κατ’ αὐτοῦ κρύφα διαλεγόμενοσ τῶν Ιοὐδαίων τοὺσ δυναστεύοντασ, ἄδικον εἶναι λέγων περιορᾶν Ἀριστόβουλον ἀδίκωσ ἔχοντα τὴν ἀρχήν, καὶ τὸν μὲν ἀδελφὸν ταύτησ ἐκβεβληκότα πρεσβύτερον ὄντα, κατέχοντα δ’ αὐτὴν οὖσαν ἐκείνου διὰ τὸ πρεσβεῖον.
τούτουσ τε συνεχῶσ πρὸσ τὸν Ὑρκανὸν ποιούμενοσ διετέλει τοὺσ λόγουσ, καὶ ὅτι κινδυνεύσει τῷ ζῆν, εἰ μὴ φυλάξαιτο ποιήσασ αὑτὸν ἐκποδών·
τοὺσ γὰρ φίλουσ τοὺσ Ἀριστοβούλου μηδένα παραλείπειν καιρὸν ἔλεγεν συμβουλεύοντασ αὐτὸν ἀνελεῖν ὡσ τότε βεβαίωσ ἕξοντα τὴν ἀρχήν. τούτοισ Ὑρκανὸσ ἠπίστει τοῖσ λόγοισ φύσει χρηστὸσ ὢν καὶ διαβολὴν δι’ ἐπιείκειαν οὐ προσιέμενοσ ῥᾳδίωσ.
ἐποίει δ’ αὐτὸν τὸ ἄπραγμον καὶ τὸ παρειμένον τῆσ διανοίασ τοῖσ ὁρῶσιν ἀγεννῆ καὶ ἄνανδρον δοκεῖν· τῆσ δ’ ἐναντίασ φύσεωσ ἦν Ἀριστόβουλοσ, δραστήριοσ καὶ διεγηγερμένοσ τὸ φρόνημα. Ἐπειδὴ τοίνυν ὁ Ἀντίπατροσ οὐ προσέχοντα ἑώρα τοῖσ λόγοισ τὸν Ὑρκανόν, οὐ διέλιπεν ἑκάστησ ἡμέρασ πλαττόμενοσ καὶ διαβάλλων πρὸσ αὐτὸν τὸν Ἀριστόβουλον ὡσ ἀποκτεῖναι θέλοντα, καὶ μόλισ ἐγκείμενοσ πείθει πρὸσ Ἀρέταν αὐτῷ συμβουλεύσασ φυγεῖν τὸν Ἀράβων βασιλέα·
πεισθέντι γὰρ ἔσεσθαι καὶ αὐτὸσ σύμμαχοσ ὑπισχνεῖτο. ὁ δὲ ταῦτ’ ἀκούων συμφέρειν ἦν ἐπὶ τῷ πρὸσ τὸν Ἀρέταν ἀποδρᾶναι, ἔστιν δὲ ὅμοροσ τῇ Ιοὐδαίᾳ Ἀραβία, καὶ δὴ πέμπει πρῶτον Ὑρκανὸσ πρὸσ τὸν τῶν Ἀράβων βασιλέα τὸν Ἀντίπατρον ληψόμενον πίστεισ, ὡσ οὐκ ἐκδώσει τοῖσ ἐχθροῖσ ἱκέτην αὐτοῦ γενόμενον.
λαβὼν δὲ τὰσ πίστεισ ὁ Ἀντίπατροσ ὑπέστρεψε πρὸσ Ὑρκανὸν εἰσ Ιἑροσόλυμα, καὶ μετ’ οὐ πολὺ παραλαβὼν αὐτὸν καὶ τῆσ πόλεωσ ὑπεξελθὼν νύκτωρ καὶ πολλὴν ἀνύσασ ὁδὸν ἧκεν ἄγων εἰσ τὴν καλουμένην Πέτραν, ὅπου τὰ βασίλεια ἦν τῷ Ἀρέτᾳ.
μάλιστα δὲ ὢν φίλοσ τῷ βασιλεῖ κατάγειν τὸν Ὑρκανὸν εἰσ τὴν Ιοὐδαίαν παρεκάλει·
καὶ τοῦθ’ ἑκάστησ ἡμέρασ ποιῶν καὶ οὐκ ἀνιείσ, ἀλλὰ καὶ δωρεὰσ προϊέμενοσ, πείθει τὸν Ἀρέταν. οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ Ὑρκανὸσ ὑπέσχετο αὐτῷ καταχθεὶσ καὶ τὴν βασιλείαν κομισάμενοσ ἀποδώσειν τήν τε χώραν καὶ τὰσ δώδεκα πόλεισ, ἃσ Ἀλέξανδροσ ὁ πατὴρ αὐτοῦ τῶν Ἀράβων ἀφείλετο.
ἦσαν δ’ αὗται Μήδαβα, Λιββα, Ναβαλώθ, Ἀραβαθα, Γαλανθώνη, Ζωϊρα, Ὠρωναιδιγωβασιλισσαρυδδα, Αλουσα, Ωρυβδα. Τούτων αὐτῷ τῶν ὑποσχέσεων γενομένων ὁ Ἀρέτασ ἐστράτευσεν ἐπὶ τὸν Ἀριστόβουλον μετὰ πέντε μυριάδων ἱππέων ἅμα καὶ πεζῆσ στρατιᾶσ, καὶ νικᾷ τῇ μάχῃ.
πολλῶν δὲ μετὰ τὴν νίκην πρὸσ Ὑρκανὸν αὐτομολησάντων μονωθεὶσ ὁ Ἀριστόβουλοσ ἔφυγεν εἰσ Ιἑροσόλυμα. ὁ δὲ τῶν Ἀράβων βασιλεὺσ πᾶσαν τὴν στρατιὰν ἀγαγὼν καὶ προσβαλὼν τῷ ἱερῷ τὸν Ἀριστόβουλον ἐπολιόρκει προστιθεμένου καὶ τοῦ δήμου τῷ Ὑρκανῷ καὶ συμπολιορκοῦντοσ αὐτῷ, μόνων δὲ τῶν ἱερέων τῷ Ἀριστοβούλῳ προσμενόντων.
ὁ μὲν οὖν Ἀρέτασ ἑξῆσ βαλόμενοσ στρατόπεδα τῶν Ἀράβων καὶ τῶν Ιοὐδαίων ἰσχυρῶσ ἐνέκειτο τῇ πολιορκίᾳ.
τούτων δὲ γινομένων κατὰ τὸν καιρὸν τῆσ τῶν ἀζύμων ἑορτῆσ, ἣν πάσχα λέγομεν, οἱ δοκιμώτατοι τῶν Ιοὐδαίων ἐκλιπόντεσ τὴν χώραν εἰσ Αἴγυπτον ἔφυγον. Ὀνίαν δέ τινα ὄνομα δίκαιον ὄντα καὶ θεοφιλῆ, ὃσ ἀνομβρίασ ποτὲ οὔσησ ηὔξατο τῷ θεῷ λῦσαι τὸν αὐχμὸν καὶ γενόμενοσ ἐπήκοοσ ὁ θεὸσ ὗσεν, κρύψαντα ἑαυτὸν διὰ τὸ τὴν στάσιν ὁρᾶν ἰσχυρὰν ἐπιμένουσαν, ἀναχθέντα εἰσ τὸ στρατόπεδον τῶν Ιοὐδαίων ἠξίουν, ὡσ ἔπαυσε τὴν ἀνομβρίαν εὐξάμενοσ, ἵν’ οὕτωσ ἀρὰσ θῇ κατὰ Ἀριστοβούλου καὶ τῶν συστασιαστῶν αὐτοῦ.
ἐπεὶ δὲ ἀντιλέγων καὶ παραιτούμενοσ ἐβιάσθη ὑπὸ τοῦ πλήθουσ, στὰσ μέσοσ αὐτῶν εἶπεν·
"ὦ θεὲ βασιλεῦ τῶν ὅλων, ἐπεὶ οἱ μετ’ ἐμοῦ συνεστῶτεσ σὸσ δῆμόσ ἐστιν καὶ οἱ πολιορκούμενοι δὲ ἱερεῖσ σοί, δέομαι μήτε κατὰ τούτων ἐκείνοισ ὑπακοῦσαι μήτε κατ’ ἐκείνων ἃ οὗτοι παρακαλοῦσιν εἰσ τέλοσ ἀγαγεῖν.
" καὶ τὸν μὲν ταῦτ’ εὐξάμενον περιστάντεσ οἱ πονηροὶ τῶν Ιοὐδαίων κατέλευσαν. Ὁ δὲ θεὸσ ταύτησ αὐτοὺσ παραχρῆμα ἐτιμωρήσατο τῆσ ὠμότητοσ καὶ δίκην εἰσεπράξατο τοῦ Ὀνίου φόνου τούτῳ τῷ τρόπῳ·
πολιορκουμένων τῶν ἱερέων καὶ τοῦ Ἀριστοβούλου συνέβη τὴν ἑορτὴν ἐπιστῆναι τὴν καλουμένην φάσκα, καθ’ ἣν ἔθοσ ἐστὶν ἡμῖν πολλὰ θύειν τῷ θεῷ. ἀποροῦντεσ δὲ θυμάτων οἱ περὶ τὸν Ἀριστόβουλον ἠξίωσαν αὐτοῖσ τοὺσ ὁμοφύλουσ παρασχεῖν χρήματα λαβόντασ ἀντὶ τῶν θυμάτων ὅσα θέλουσιν.
τῶν δέ, εἰ βούλονται λαβεῖν, χιλίασ δραχμὰσ ὑπὲρ ἑκάστησ κεφαλῆσ καταβαλεῖν κελευόντων, προθύμωσ ὅ τε Ἀριστόβουλοσ καὶ οἱ ἱερεῖσ ὑπέστησαν καὶ διὰ τῶν τειχῶν καθιμήσαντεσ ἔδωκαν αὐτοῖσ τὰ χρήματα. κἀκεῖνοι λαβόντεσ οὐκ ἀπέδωκαν τὰ θύματα, ἀλλ’ εἰσ τοῦτο πονηρίασ ἦλθον, ὥστε παραβῆναι τὰσ πίστεισ καὶ ἀσεβῆσαι τὸν θεὸν τὰ πρὸσ τὰσ θυσίασ μὴ παρασχόντεσ τοῖσ δεομένοισ.
παρασπονδηθέντεσ δὲ οἱ ἱερεῖσ ηὔξαντο τὸν θεὸν δίκην αὐτῶν εἰσπράξασθαι παρὰ τῶν ὁμοφύλων, ὁ δὲ οὐκ ἀνεβάλετο τὴν τιμωρίαν, ἀλλὰ πνεῦμα πολὺ καὶ βίαιον ἐπιπέμψασ τὸν καρπὸν ἁπάσησ τῆσ χώρασ διέφθειρεν, ὡσ τὸν μόδιον τοῦ σίτου τότε αὐτοὺσ ἐξωνεῖσθαι δραχμῶν ἕνδεκα.
Ἐν τούτῳ πέμπει Σκαῦρον εἰσ Συρίαν Πομπήιοσ αὐτὸσ ὢν ἐν Ἀρμενίᾳ καὶ πολεμῶν ἔτι Τιγράνῃ.
ὁ δὲ ἀφικόμενοσ εἰσ Δαμασκὸν Λόλλιον καὶ Μέτελλον νεωστὶ τὴν πόλιν ᾑρηκότασ εὑρὼν αὐτὸσ εἰσ τὴν Ιοὐδαίαν ἠπείγετο. παραγενομένου δὲ πρέσβεισ ἧκον πρὸσ αὐτὸν παρά τε Ἀριστοβούλου καὶ Ὑρκανοῦ συμμαχεῖν ἀξιούντων ἑκατέροισ.
ὑπισχνουμένου δὲ Ἀριστοβούλου τετρακόσια δώσειν τάλαντα, τοῦ δὲ Ὑρκανοῦ τούτων οὐκ ἐλάττονα παρέξειν, προσδέχεται τὴν Ἀριστοβούλου ὑπόσχεσιν· καὶ γὰρ εὔποροσ χρημάτων καὶ μεγαλόψυχοσ ἦν καὶ μετριωτέρων ἠξίου τυγχάνειν, ὁ δὲ πένησ ἦν καὶ γλίσχροσ καὶ περὶ μειζόνων τὴν ἄπιστον προύτεινεν ἐπαγγελίαν.
οὐ γὰρ ἴσον ἦν βίᾳ πόλιν ἑλεῖν ἐν ταῖσ μάλιστα ὀχυρὰν καὶ δυνατήν, ἢ φυγάδασ ἐκβαλεῖν μετὰ τοῦ Ναβαταίων πλήθουσ οὐκ εὖ πρὸσ πόλεμον διακειμένων. τούτῳ τοίνυν προσθέμενοσ διὰ τὰσ προειρημένασ αἰτίασ λαβὼν τὰ χρήματα λύει τὴν πολιορκίαν, κελεύσασ ἀναχωρεῖν τὸν Ἀρέταν ἢ πολέμιον αὐτὸν Ῥωμαίων ἀποδειχθήσεσθαι.
καὶ Σκαῦροσ μὲν εἰσ Δαμασκὸν πάλιν ἀνεχώρησεν, Ἀριστόβουλοσ δὲ μετὰ πολλῆσ δυνάμεωσ ἐπί τε Ἀρέταν καὶ Ὑρκανὸν ἐστράτευσεν καὶ συμβαλὼν αὐτοῖσ περὶ τὸν καλούμενον Παπυρῶνα νικᾷ τῇ μάχῃ καὶ κτείνει περὶ ἑξακισχιλίουσ τῶν πολεμίων, μεθ’ ὧν ἔπεσεν καὶ Φαλλίων ὁ Ἀντιπάτρου ἀδελφόσ.
Μετ’ οὐ πολὺ δὲ Πομπηίου εἰσ Δαμασκὸν ἀφικομένου καὶ κοίλην Συρίαν ἐπιόντοσ ἧκον παρ’ αὐτὸν πρέσβεισ ἐξ ὅλησ Συρίασ καὶ Αἰγύπτου καὶ ἐκ τῆσ Ιοὐδαίασ·
ἔπεμψε γὰρ αὐτῷ μέγα δῶρον Ἀριστόβουλοσ ἄμπελον χρυσῆν ἐκ πεντακοσίων ταλάντων. μέμνηται δὲ τοῦ δώρου καὶ Στράβων ὁ Καππάδοξ λέγων οὕτωσ·
"ἦλθεν δὲ καὶ ἐξ Αἰγύπτου πρεσβεία καὶ στέφανοσ ἀπὸ χρυσῶν τετρακισχιλίων καὶ ἐκ τῆσ Ιοὐδαίασ εἴτε ἄμπελοσ εἴτε κῆποσ· τερπωλὴν ὠνόμαζον τὸ δημιούργημα. τοῦτο μέντοι τὸ δῶρον ἱστορήκαμεν καὶ ἡμεῖσ ἀνακείμενον ἐν Ῥώμῃ ἐν τῷ ἱερῷ τοῦ Διὸσ τοῦ Καπετωλίου ἐπιγραφὴν ἔχον Ἀλεξάνδρου τοῦ τῶν Ιοὐδαίων βασιλέωσ.
ἐτιμήθη δὲ εἶναι πεντακοσίων ταλάντων" Ἀριστόβουλον μὲν οὖν τοῦτο λέγεται πέμψαι τὸν Ιοὐδαίων δυνάστην. Μετ’ οὐ πολὺ δὲ ἧκον πάλιν πρέσβεισ πρὸσ αὐτὸν Ἀντίπατροσ μὲν ὑπὲρ Ὑρκανοῦ, Νικόδημοσ δὲ ὑπὲρ Ἀριστοβούλου, ὃσ δὴ καὶ κατηγόρει τῶν λαβόντων χρήματα Γαβινίου μὲν πρότερον Σκαύρου δὲ ὕστερον, τοῦ μὲν τριακόσια τοῦ δὲ τετρακόσια τάλαντα, πρὸσ τοῖσ ἄλλοισ καὶ τούτουσ ἐχθροὺσ αὐτῷ κατασκευάζων.
κελεύσασ δὲ ἥκειν τοὺσ διαμφισβητοῦντασ ἐνισταμένου τοῦ ἐάροσ ἀναλαβὼν τὴν δύναμιν ἐκ τῶν χειμαδίων ὡρ́μησεν ἐπὶ τῆσ Δαμασκηνῆσ.
καὶ τὴν Πτολεμαίου τοῦ Μενναίου χώραν κατενόησεν, ἀνδρὸσ πονηροῦ καὶ οὐδὲν ἐλάσσονοσ Διονυσίου τοῦ Τριπολίτου τοῦ πελεκισθέντοσ, ᾧπερ καὶ κηδεύων ἐτύγχανεν, χιλίοισ μέντοι ταλάντοισ ἐξωνησαμένου τὴν ὑπὲρ τῶν ἁμαρτημάτων τιμωρίαν, οἷσ Πομπήιοσ τοὺσ στρατιώτασ ἐμισθοδότησεν.
ἐξεῖλεν δὲ καὶ Λυσιάδα χωρίον, οὗ τύραννοσ ἦν Σίλασ ὁ Ιοὐδαῖοσ.
διελθὼν δὲ τὰσ πόλεισ τήν τε Ἡλιούπολιν καὶ τὴν Χαλκίδα καὶ τὸ διεῖργον ὄροσ ὑπερβαλὼν τὴν κοίλην προσαγορευομένην Συρίαν ἀπὸ τῆσ ἄλλησ εἰσ Δαμασκὸν ἧκεν. ἔνθα δὴ καὶ τῶν Ιοὐδαίων διήκουσεν καὶ τῶν ἡγουμένων αὐτῶν, οἳ πρόσ τε ἀλλήλουσ διεφέροντο Ὑρκανὸσ καὶ Ἀριστόβουλοσ καὶ τὸ ἔθνοσ πρὸσ ἀμφοτέρουσ, τὸ μὲν οὐκ ἀξιοῦν βασιλεύεσθαι·
πάτριον γὰρ εἶναι τοῖσ ἱερεῦσι τοῦ τιμωμένου παρ’ αὐτοῖσ θεοῦ πειθαρχεῖν, ὄντασ δὲ τούτουσ ἀπογόνουσ τῶν ἱερέων εἰσ ἄλλην μετάγειν ἀρχὴν τὸ ἔθνοσ ζητῆσαι, ὅπωσ καὶ δοῦλον γένοιτο. Ὑρκανὸσ δὲ κατηγόρει, ὅτι πρεσβύτεροσ ὢν ἀφαιρεθείη τὸ πρεσβεῖον ὑπὸ Ἀριστοβούλου καὶ μικρὸν ἔχοι μέροσ τῆσ χώρασ ὑφ’ αὑτῷ, τὴν δὲ ἄλλην βίᾳ λαβὼν Ἀριστόβουλοσ·
τάσ τε καταδρομὰσ τὰσ ἐπὶ τοὺσ ὁμόρουσ καὶ τὰ πειρατήρια τὰ ἐν τῇ θαλάττῃ τοῦτον εἶναι τὸν συστήσαντα διέβαλεν, οὐκ ἂν οὐδ’ ἀποστῆναι λέγων τὸ ἔθνοσ αὐτοῦ, εἰ μὴ βίαιόσ τισ καὶ ταραχώδησ ὑπῆρχεν.
συνηγόρουν δὲ αὐτῷ ταῦτα λέγοντι πλείουσ ἢ χίλιοι τῶν δοκιμωτάτων Ιοὐδαίων Ἀντιπάτρου παρασκευάσαντοσ. ὁ δὲ τοῦ μὲν ἐκπεσεῖν αὐτὸν τῆσ ἀρχῆσ τὴν ἐκείνου φύσιν ᾐτιᾶτο ἄπρακτον οὖσαν καὶ διὰ τοῦτ’ εὐκαταφρόνητον, αὐτὸν δ’ ἔλεγεν φόβῳ τοῦ μὴ πρὸσ ἄλλουσ μεταστῆναι τὴν ἀρχὴν ἐν ἀνάγκησ αὐτὴν ὑπελθεῖν, προσαγορεύεσθαι δὲ αὐτὸν τοῦτο ὅπερ καὶ Ἀλέξανδρον τὸν πατέρα.
καὶ δὴ μάρτυρασ τούτων ἐκάλει τοὺσ νέουσ καὶ σοβαρωτέρουσ, ὧν ἐβδελύττοντο τὰσ πορφυρίδασ καὶ τὰσ κόμασ καὶ τὰ φάλαρα καὶ τὸν ἄλλον κόσμον, ὃν ὥσπερ οὐ δίκην ὑφέξοντεσ, ἀλλ’ ὡσ εἰσ πομπὴν προϊόντεσ περιέκειντο.
Πομπήιοσ δὲ τούτων ἀκούσασ καὶ καταγνοὺσ Ἀριστοβούλου βίαν, τότε μὲν αὐτοὺσ ἀπέπεμψεν διαλεχθεὶσ πρᾴωσ, ἐλθὼν δ’ εἰσ τὴν χώραν αὐτῶν ἔλεγεν διατάξειν ἕκαστα, ἐπειδὰν τὰ τῶν Ναβαταίων πρῶτον ἴδῃ.
τέωσ δὲ ἐκέλευσεν ἡσυχίαν ἄγειν θεραπεύων ἅμα τὸν Ἀριστόβουλον, μὴ τὴν χώραν ἀποστήσῃ καὶ διακλεισθείη τῶν παρόδων. ἔτυχεν μέντοι τοῦτο ἐξ Ἀριστοβούλου γενόμενον·
οὐ γὰρ ἀναμείνασ οὐδὲν ὧν διελέχθη πρὸσ αὐτὸν ὁ Πομπήιοσ εἰσ Δειλον πόλιν ἦλθεν κἀκεῖθεν εἰσ τὴν Ιοὐδαίαν ἀπῆρεν. Ὀργίζεται δ’ ἐπὶ τούτοισ ὁ Πομπήιοσ, καὶ τὴν ἐπὶ τοὺσ Ναβαταίουσ ἀναλαβὼν στρατιὰν ἔκ τε Δαμασκοῦ καὶ τῆσ ἄλλησ Συρίασ ἐπικουρικὰ σὺν τοῖσ ὑπάρχουσιν αὐτῷ Ῥωμαίων τάγμασιν ἐστράτευσεν ἐπὶ τὸν Ἀριστόβουλον.
ὡσ δὲ παραμειψάμενοσ Πέλλαν καὶ Σκυθόπολιν εἰσ Κορέασ ἧκεν, ἥτισ ἐστὶν ἀρχὴ τῆσ Ιοὐδαίασ διεξιόντι τὴν μεσόγειον, ἐνταῦθα εἴσ τι περικαλλὲσ ἔρυμα ἐπ’ ἄκρου τοῦ ὄρουσ ἱδρυμένον Ἀλεξάνδρειον Ἀριστοβούλου συμπεφευγότοσ, πέμψασ ἐκέλευσεν ἥκειν πρὸσ αὐτόν.
ὁ δὲ παραινούντων πολλῶν μὴ πολεμεῖν Ῥωμαίοισ κάτεισιν καὶ δικαιολογησάμενοσ πρὸσ τὸν ἀδελφὸν περὶ τῆσ ἀρχῆσ πάλιν εἰσ τὴν ἀκρόπολιν ἀναβαίνει Πομπηίου συγχωρήσαντοσ.
καὶ τοῦτ’ ἐποίησεν δὶσ καὶ τρίσ, ἅμα μὲν κολακεύων τὴν ἀπ’ αὐτοῦ περὶ τῆσ βασιλείασ ἐλπίδα καὶ πρὸσ ἕκαστον ὧν κελεύσειεν Πομπήιοσ ὑπακούειν ὑποκρινόμενοσ, ἅμα δὲ ἀναχωρῶν εἰσ τὸ ἔρυμα ὑπὲρ τοῦ μὴ καταλύειν αὑτὸν καὶ πρὸσ τὸ πολεμεῖν ἀφορμὴν αὑτῷ παρασκευαζόμενοσ, δεδιὼσ μὴ τὴν ἀρχὴν εἰσ Ὑρκανὸν περιστήσῃ.
κελεύοντοσ δὲ Πομπηίου παραδιδόναι τὰ ἐρύματα καὶ τοῖσ φρουράρχοισ ἐπιστέλλειν τῇ ἑαυτοῦ χειρί, παραδέχεσθαι δὲ ἄλλωσ ἀπείρητο, πείθεται μέν, δυσανασχετῶν δ’ ἀνεχώρησεν εἰσ Ιἑροσόλυμα καὶ ἐν παρασκευῇ τοῦ πολεμεῖν ἐγίνετο.
καὶ μετ’ οὐ πολὺ Πομπηίῳ στρατιὰν ἐπ’ αὐτὸν ἄγοντι καθ’ ὁδὸν ἀφικόμενοί τινεσ ἐκ πόντου τὴν Μιθριδάτου τελευτὴν ἐμήνυον τὴν ἐκ Φαρνάκου τοῦ παιδὸσ αὐτῷ γενομένην.
Στρατοπεδευσάμενοσ δὲ περὶ Ιἑριχοῦντα, οὗ τὸν φοίνικα συμβέβηκε τρέφεσθαι καὶ τὸ ὀποβάλσαμον μύρων ἀκρότατον, ὃ τῶν θάμνων τεμνομένων ὀξεῖ λίθῳ ἀναπιδύει ὥσπερ ὀπόσ, ἑώθεν ἐπὶ Ιἑροσολύμων ἐχώρει.
καὶ μετανοήσασ Ἀριστόβουλοσ ἀφικνεῖται πρὸσ Πομπήιον, καὶ χρήματά τε διδοὺσ καὶ τοῖσ Ιἑροσολύμοισ αὐτὸν εἰσδεχόμενοσ παρεκάλει παύσασθαι τοῦ πολέμου καὶ πράττειν μετ’ εἰρήνησ ὅ τι βούλεται.
συγγνοὺσ δὲ ὁ Πομπήιοσ αὐτῷ δεομένῳ πέμπει Γαβίνιον καὶ στρατιώτασ ἐπί τε τὰ χρήματα καὶ τὴν πόλιν. οὐ μὴν ἐπράχθη τι τούτων, ἀλλ’ ἐπανῆλθεν ὁ Γαβίνιοσ τῆσ τε πόλεωσ ἀποκλεισθεὶσ καὶ τὰ χρήματα μὴ λαβών, τῶν Ἀριστοβούλου στρατιωτῶν οὐκ ἐπιτρεψάντων τὰ συγκείμενα γενέσθαι.
ὀργὴ δ’ ἐπὶ τούτοισ Πομπήιον λαμβάνει, καὶ τὸν Ἀριστόβουλον ἐν φυλακῇ καταστήσασ αὐτὸσ ἐπὶ τὴν πόλιν ἔρχεται τὰ μὲν ἄλλα πάντα οὖσαν ὀχυράν, μόνῳ δὲ τῷ βορείῳ μέρει φαύλωσ ἔχουσαν·
περιέρχεται γὰρ αὐτὴν φάραγξ εὐρεῖά τε καὶ βαθεῖα ἐντὸσ ἀπολαμβάνουσα τὸ ἱερὸν λιθίνῳ περιβόλῳ καρτερῶσ πάνυ τετειχισμένον. Ἦν δὲ τῶν ἀνθρώπων ἔνδον στάσισ οὐχ ὁμονοούντων περὶ τῶν ἐνεστώτων, ἀλλὰ τοῖσ μὲν ἐδόκει παραδιδόναι Πομπηίῳ τὴν πόλιν, οἱ δὲ τὰ Ἀριστοβούλου φρονοῦντεσ ἀποκλείειν τε καὶ πολεμεῖν παρῄνουν τῷ κἀκεῖνον ἔχεσθαι δεδεμένον.
φθάσαντεσ δὲ οὗτοι τὸ ἱερὸν καταλαμβάνουσι καὶ τὴν τείνουσαν ἀπ’ αὐτοῦ γέφυραν εἰσ τὴν πόλιν εἰσ πολιορκίαν εὐτρεπιζόμενοι. οἱ δὲ ἕτεροι δεξάμενοι τὴν στρατιὰν ἐνεχείρισαν Πομπηίῳ τήν τε πόλιν καὶ τὰ βασίλεια.
Πομπήιοσ δὲ Πείσωνα τὸν ὑποστράτηγον πέμψασ σὺν στρατιᾷ τήν τε πόλιν καὶ τὰ βασίλεια ἐφρούρει καὶ τὰσ οἰκίασ τὰσ πρὸσ τῷ ἱερῷ καὶ ὅσα ἦν ἔξω περὶ τὸ ἱερὸν ὠχύρου. καὶ τὸ μὲν πρῶτον λόγουσ συμβατηρίουσ τοῖσ ἐντὸσ προσέφερεν, οὐχ ὑπακουόντων δὲ εἰσ ἃ προεκαλεῖτο τὰ πέριξ ἐτείχιζε χωρία πρὸσ ἅπαντα Ὑρκανοῦ προθύμωσ ὑπηρετοῦντοσ.
Πομπήιοσ δὲ ἑώθεν στρατοπεδεύεται κατὰ τὸ βόρειον τοῦ ἱεροῦ μέροσ, ὅθεν ἦν ἐπίμαχον. ἀνεστήκεσαν δὲ καὶ ἐνταῦθα μεγάλοι πύργοι καὶ τάφροσ τε ὀρώρυκτο καὶ βαθείᾳ περιείχετο φάραγγι·
ἀπερρώγει γὰρ καὶ τὰ πρὸσ τὴν πόλιν τῆσ γεφύρασ ἀνατετραμμένησ ἐφ’ οὗ δὴ Πομπήιοσ καὶ τὸ χῶμα ὁσημέραι ταλαιπωρούμενοσ ἐγήγερτο τεμνόντων τὴν πέριξ ὕλην Ῥωμαίων. καὶ ἐπειδὴ τοῦτ’ εἶχεν ἱκανῶσ μόλισ πλησθείσησ τῆσ τάφρου διὰ βάθοσ ἄπειρον προσβαλὼν μηχανὰσ καὶ ὄργανα ἐκ Τύρου κομισθέντα ἐπιστήσασ κατήρασσε τὸ ἱερὸν τοῖσ πετροβόλοισ.
εἰ δὲ μὴ πάτριον ἦν ἡμῖν ἀργεῖν τὰσ ἑβδομάδασ ἡμέρασ, οὐκ ἂν ἠνύσθη τὸ χῶμα κωλυόντων ἐκείνων·
ἄρχοντασ μὲν γὰρ μάχησ καὶ τύπτοντασ ἀμύνασθαι δίδωσιν ὁ νόμοσ, ἄλλο δέ τι δρῶντασ τοὺσ πολεμίουσ οὐκ ἐᾷ. Ὃ δὴ καὶ Ῥωμαῖοι συνιδόντεσ κατ’ ἐκείνασ τὰσ ἡμέρασ, ἃ δὴ σάββατα καλοῦμεν, οὔτ’ ἔβαλλον τοὺσ Ιοὐδαίουσ οὔτε εἰσ χεῖρασ αὐτοῖσ ὑπήντων, χοῦν δὲ καὶ πύργουσ ἀνίστασαν καὶ τὰ μηχανήματα προσῆγον, ὥστ’ αὐτοῖσ εἰσ τὴν ἐπιοῦσαν ἐνεργὰ ταῦτ’ εἶναι.
μάθοι δ’ ἄν τισ ἐντεῦθεν τὴν ὑπερβολὴν ἧσ ἔχομεν περὶ τὸν θεὸν εὐσεβείασ καὶ τὴν φυλακὴν τῶν νόμων, μηδὲν ὑπὸ τῆσ πολιορκίασ διὰ φόβον ἐμποδιζομένων πρὸσ τὰσ ἱερουργίασ, ἀλλὰ δὶσ τῆσ ἡμέρασ πρωί̈ τε καὶ περὶ ἐνάτην ὡρ́αν ἱερουργούντων ἐπὶ τοῦ βωμοῦ, καὶ μηδὲ εἴ τι περὶ τὰσ προσβολὰσ δύσκολον εἰή τὰσ θυσίασ παυόντων.
οἱ δὲ πρὸσ ταῖσ θυσίαισ οὐδὲν ἧττον ἱερουργοῦντεσ διετέλουν, οὔτε ὑπὸ τοῦ φόβου τοῦ περὶ τῆσ ψυχῆσ οὔθ’ ὑπὸ τοῦ πλήθουσ τῶν ἤδη φονευομένων ἀναγκασθέντεσ ἀποδρᾶναι πᾶν θ’ ὅ τι δέοι παθεῖν τοῦτο παρ’ αὐτοῖσ ὑπομεῖναι τοῖσ βωμοῖσ κρεῖττον εἶναι νομίζοντεσ ἢ παρελθεῖν τι τῶν νομίμων.
ὅτι δὲ οὐ λόγοσ ταῦτα μόνον ἐστὶν ἐγκώμιον ψευδοῦσ εὐσεβείασ ἐμφανίζων, ἀλλ’ ἀλήθεια, μαρτυροῦσι πάντεσ οἱ τὰσ κατὰ Πομπήιον πράξεισ ἀναγράψαντεσ, ἐν οἷσ καὶ Στράβων καὶ Νικόλαοσ καὶ πρὸσ αὐτοῖσ Τίτοσ Λίβιοσ ὁ τῆσ Ῥωμαϊκῆσ ἱστορίασ συγγραφεύσ.
Ἐπεὶ δὲ τοῦ μηχανήματοσ προσαχθέντοσ σεισθεὶσ ὁ μέγιστοσ τῶν πύργων κατηνέχθη καὶ παρέρρηξέν τι χωρίον, εἰσεχέοντο μὲν οἱ πολέμιοι, πρῶτοσ δὲ αὐτῶν Κορνήλιοσ Φαῦστοσ Σύλλα παῖσ σὺν τοῖσ ἑαυτοῦ στρατιώταισ ἐπέβη τοῦ τείχουσ, μετὰ δὲ αὐτὸν Φούριοσ ἑκατοντάρχησ ἅμα τοῖσ ἑπομένοισ κατὰ θάτερον μέροσ, διὰ μέσων δὲ Φάβιοσ καὶ αὐτὸσ ἑκατοντάρχησ σὺν στίφει καρτερῷ.
φόνου δὲ ἦν τὰ πάντα ἀνάπλεα.
καὶ τῶν Ιοὐδαίων οἱ μὲν ὑπὸ Ῥωμαίων, οἱ δ’ ὑπὸ ἀλλήλων ἀνῃροῦντο, εἰσὶν δ’ οἳ καὶ κατὰ κρημνῶν ἑαυτοὺσ ἐρρίπτουν καὶ πῦρ ἐνιέντεσ εἰσ τὰσ οἰκίασ ἐνεπίμπραντο τὰ γινόμενα καρτερεῖν οὐχ ὑπομένοντεσ. ἔπεσον δὲ τῶν μὲν Ιοὐδαίων εἰσ μυρίουσ καὶ δισχιλίουσ, Ῥωμαίων δὲ πάνυ ὀλίγοι.
ἐλήφθη δὲ αἰχμάλωτοσ καὶ Ἀψάλωμοσ, θεῖοσ ἅμα καὶ πενθερὸσ Ἀριστοβούλου. παρηνομήθη δὲ οὐ σμικρὰ περὶ τὸν ναὸν ἄβατόν τε ὄντα ἐν τῷ πρὶν χρόνῳ καὶ ἀόρατον· παρῆλθεν γὰρ εἰσ τὸ ἐντὸσ ὁ Πομπήιοσ καὶ τῶν περὶ αὐτὸν οὐκ ὀλίγοι καὶ εἶδον ὅσα μὴ θεμιτὸν ἦν τοῖσ ἄλλοισ ἀνθρώποισ ἢ μόνοισ τοῖσ ἀρχιερεῦσιν.
ὄντων δὲ τραπέζησ τε χρυσῆσ καὶ λυχνίασ ἱερᾶσ καὶ σπονδείων καὶ πλήθουσ ἀρωμάτων, χωρὶσ δὲ τούτων ἐν τοῖσ θησαυροῖσ ἱερῶν χρημάτων εἰσ δύο χιλιάδασ ταλάντων, οὐδενὸσ ἥψατο δι’ εὐσέβειαν, ἀλλὰ κἀν τούτῳ ἀξίωσ ἔπραξεν τῆσ περὶ αὐτὸν ἀρετῆσ. τῇ τε ὑστεραίᾳ καθαίρειν παραγγείλασ τὸ ἱερὸν τοῖσ ναοπόλοισ καὶ τὰ νόμιμα ἐπιφέρειν τῷ θεῷ τὴν ἀρχιερωσύνην ἀπέδωκεν Ὑρκανῷ διά τε τἆλλα ὅσα χρήσιμοσ ὑπῆρξεν αὐτῷ, καὶ ὅτι τοὺσ κατὰ τὴν χώραν Ιοὐδαίουσ Ἀριστοβούλῳ συμπολεμεῖν ἐκώλυσεν, καὶ τοὺσ αἰτίουσ τοῦ πολέμου τῷ πελέκει διεχρήσατο.
τὸν δὲ Φαῦστον καὶ τοὺσ ἄλλουσ ὅσοι τῷ τείχει προθύμωσ ἐπέβησαν τῶν πρεπόντων ἀριστείων ἠξίωσεν. καὶ τὰ μὲν Ιἑροσόλυμα ὑποτελῆ φόρου Ῥωμαίοισ ἐποίησεν, ἃσ δὲ πρότερον οἱ ἔνοικοι πόλεισ ἐχειρώσαντο τῆσ κοίλησ Συρίασ ἀφελόμενοσ ὑπὸ τῷ σφετέρῳ στρατηγῷ ἔταξεν καὶ τὸ σύμπαν ἔθνοσ ἐπὶ μέγα πρότερον αἰρόμενον ἐντὸσ τῶν ἰδίων ὁρ́ων συνέστειλεν.
καὶ Γάδαρα μὲν μικρὸν ἔμπροσθεν καταστραφεῖσαν ἀνέκτισεν Δημητρίῳ χαριζόμενοσ τῷ Γαδαρεῖ ἀπελευθέρῳ αὐτοῦ·
τὰσ δὲ λοιπὰσ Ἵππον καὶ Σκυθόπολιν καὶ Πέλλαν καὶ Δῖον καὶ Σαμάρειαν ἔτι τε Μάρισαν καὶ Ἄζωτον καὶ Ιἄμνειαν καὶ Ἀρέθουσαν τοῖσ οἰκήτορσιν ἀπέδωκεν. καὶ ταύτασ μὲν ἐν τῇ μεσογείῳ χωρὶσ τῶν κατεσκαμμένων, Γάζαν δὲ πρὸσ τῇ θαλάττῃ καὶ Ιὄππην καὶ Δῶρα καὶ Στράτωνοσ πύργον, ἣ κτίσαντοσ αὐτὴν Ἡρώδου μεγαλοπρεπῶσ καὶ λιμέσιν τε καὶ ναοῖσ κοσμήσαντοσ, Καισάρεια μετωνομάσθη, πάσασ ὁ Πομπήιοσ ἀφῆκεν ἐλευθέρασ καὶ προσένειμεν τῇ ἐπαρχίᾳ.
Τούτου τοῦ πάθουσ τοῖσ Ιἑροσολύμοισ αἴτιοι κατέστησαν Ὑρκανὸσ καὶ Ἀριστόβουλοσ πρὸσ ἀλλήλουσ στασιάσαντεσ·
τήν τε γὰρ ἐλευθερίαν ἀπεβάλομεν καὶ ὑπήκοοι Ῥωμαίοισ κατέστημεν καὶ τὴν χώραν, ἣν τοῖσ ὅπλοισ ἐκτησάμεθα τοὺσ Σύρουσ ἀφελόμενοι, ταύτην ἠναγκάσθημεν ἀποδοῦναι τοῖσ Σύροισ, καὶ προσέτι πλείω ἢ μύρια τάλαντα Ῥωμαῖοι ἐν βραχεῖ χρόνῳ παρ’ ἡμῶν εἰσεπράξαντο, καὶ ἡ βασιλεία πρότερον τοῖσ κατὰ γένοσ ἀρχιερεῦσιν διδομένη, τιμὴ δημοτικῶν ἀνδρῶν ἐγένετο. καὶ περὶ μὲν τούτων κατὰ χώραν ἐροῦμεν.
Πομπήιοσ δὲ τήν τε κοίλην ἄλλην Συρίαν ἑώσ Εὐφράτου ποταμοῦ καὶ Αἰγύπτου Σκαύρῳ παραδοὺσ καὶ δύο τάγματα Ῥωμαίων ἐπὶ Κιλικίασ ᾤχετο ἐπειγόμενοσ εἰσ Ῥώμην.
ἐπήγετο δὲ μετὰ τῆσ γενεᾶσ καὶ Ἀριστόβουλον δεδεμένον· δύο γὰρ ἦσαν αὐτῷ θυγατέρεσ καὶ τοσοῦτοι υἱεῖσ, ὧν Ἀλέξανδροσ μὲν ἀπέδρα, ὁ δὲ νεώτεροσ Ἀντίγονοσ συναπεκομίζετο εἰσ Ῥώμην ἅμα ταῖσ ἀδελφαῖσ. Σκαύρου δ’ ἐπὶ Πέτραν τῆσ Ἀραβίασ στρατεύσαντοσ καὶ διὰ τὸ δυσάλωτον εἶναι τὰ ἐν κύκλῳ δῃοῦντοσ αὐτῆσ καὶ τοῦ στρατεύματοσ λιμήναντοσ Ἀντίπατροσ κατ’ ἐντολὴν Ὑρκανοῦ σῖτον ἐκ τῆσ Ιοὐδαίασ καὶ τὰ ἄλλα, ὅσων ἐνέδει, παρεῖχεν.
πεμφθεὶσ δὲ πρὸσ Ἀρέταν πρεσβευτὴσ ὑπὸ Σκαύρου διὰ τὴν ὑπάρχουσαν ξενίαν πείθει αὐτὸν ἀργύριον ὑπὲρ τοῦ μὴ δῃωθῆναι τὴν χώραν δοῦναι, καὶ αὐτὸσ ἐγγυητὴσ τριακοσίων ταλάντων γίνεται.
καὶ ἐπὶ τούτοισ ἔλυσε τὸν πόλεμον Σκαῦροσ οὐχ ἧττον αὐτὸσ ἢ συνέβαινεν Ἀρέταν ἐπιθυμεῖν τοῦτο γενέσθαι βουλόμενοσ. Χρόνῳ δ’ ὕστερον Ἀλεξάνδρου τὴν Ιοὐδαίαν κατατρέχοντοσ τοῦ Ἀριστοβούλου παιδὸσ Γαβίνιοσ ἐκ Ῥώμησ στρατηγὸσ εἰσ Συρίαν ἧκεν, ὃσ ἄλλα τε λόγου ἄξια διεπράξατο καὶ ἐπ’ Ἀλέξανδρον ἐστράτευσεν, μηκέτι Ὑρκανοῦ πρὸσ τὴν ἐκείνου ῥώμην ἀντέχειν δυναμένου, ἀλλ’ ἀνεγείρειν ἤδη καὶ τὸ τῶν Ιἑροσολύμων τεῖχοσ ἐπιχειροῦντοσ, ὅπερ καθεῖλεν Πομπήιοσ.
ἀλλὰ τούτου μὲν αὐτὸν ἐπέσχον οἱ ἐνταῦθα Ῥωμαῖοι.
περιιὼν δὲ ἐν κύκλῳ τὴν χώραν πολλοὺσ ὥπλιζεν τῶν Ιοὐδαίων καὶ συνέλεξεν ταχὺ μυρίουσ μὲν ὁπλίτασ πεντακοσίουσ δὲ πρὸσ τοῖσ χιλίοισ ἱππεῖσ, Ἀλεξάνδρειόν τε ὠχύρου τὸ πρὸσ ταῖσ Κορέαισ ἔρυμα καὶ Μαχαιροῦντα πρὸσ τοῖσ Ἀραβίοισ ὄρεσιν. ἔρχεται οὖν ἐπ’ αὐτὸν Γαβίνιοσ Μᾶρκον Ἀντώνιον προπέμψασ σὺν ἄλλοισ ἡγεμόσιν·
οἱ δὲ ὁπλίσαντεσ Ῥωμαίων τοὺσ ἑπομένουσ καὶ σὺν τούτοισ τοὺσ ὑπηκόουσ Ιοὐδαίουσ, ὧν Πειθόλαοσ ἡγεῖτο καὶ Μάλιχοσ, προσλαβόντεσ δὲ καὶ τὸ Ἀντιπάτρου ἑταιρικὸν ὑπήντων Ἀλεξάνδρῳ· ἠκολούθει δὲ καὶ Γαβίνιοσ σὺν τῇ φάλαγγι. καὶ ἀναχωρεῖ μὲν ἐγγὺσ Ιἑροσολύμων Ἀλέξανδροσ, συμπεσόντων δὲ ἀλλήλοισ ἐκεῖ καὶ μάχησ γενομένησ κτείνουσι μὲν οἱ Ῥωμαῖοι τῶν πολεμίων περὶ τρισχιλίουσ, ζωγροῦσι δὲ οὐκ ἔλαττον.
Ἐν τούτῳ Γαβίνιοσ ἐπ’ Ἀλεξάνδρειον ἐλθὼν προυκαλεῖτο τοὺσ ἔνδον εἰσ διαλύσεισ συγγνώσεσθαι περὶ τῶν πρόσθεν αὐτοῖσ ἡμαρτημένων ὁμολογῶν.
στρατοπεδευομένων δὲ πολλῶν πρὸ τοῦ ἐρύματοσ πολεμίων, ἐφ’ οὓσ ἀνῄεσαν οἱ Ῥωμαῖοι, Μᾶρκοσ Ἀντώνιοσ ἐπιφανῶσ ἀγωνισάμενοσ καὶ πολλοὺσ ἀποκτείνασ ἔδοξεν ἠριστευκέναι. Γαβίνιοσ μὲν οὖν μέροσ τῆσ στρατιᾶσ ἐνταυθοῖ καταλιπών, ἑώσ ἂν ἐκπολιορκηθῇ τὸ χωρίον, αὐτὸσ ἐπῄει τὴν ἄλλην Ιοὐδαίαν, καὶ ὅσαισ ἐπετύγχανεν καθῃρημέναισ τῶν πόλεων κτίζειν παρεκελεύετο.
καὶ ἀνεκτίσθησαν Σαμάρεια καὶ Ἄζωτοσ καὶ Σκυθόπολισ καὶ Ἀνθηδὼν καὶ Ῥάφεια καὶ Ἄδωρα Μάρισά τε καὶ Γάζα καὶ ἄλλαι οὐκ ὀλίγαι.
τῶν δὲ ἀνθρώπων πειθομένων οἷσ ὁ Γαβίνιοσ προσέταττεν βεβαίωσ οἰκηθῆναι τότε συνέβαινε τὰσ πόλεισ πολὺν χρόνον ἐρήμουσ γενομένασ. Ταῦτα δὲ διαπραξάμενοσ κατὰ τὴν χώραν ἐπάνεισιν ἐπὶ τὸ Ἀλεξάνδρειον, καὶ τὴν πολιορκίαν αὐτοῦ κρατύνοντοσ διαπρεσβεύεται πρὸσ αὐτὸν Ἀλέξανδροσ συγγινώσκειν τε αὐτῷ τῶν ἡμαρτημένων δεόμενοσ καὶ παραδιδοὺσ τῶν ἐρυμάτων Ὑρκανίαν τε καὶ Μαχαιροῦντα, ὕστερον δὲ καὶ Ἀλεξάνδρειον.
καὶ ταῦτα μὲν Γαβίνιοσ κατέσκαψεν.
τῆσ δ’ Ἀλεξάνδρου μητρὸσ πρὸσ αὐτὸν ἐλθούσησ, ἣ ἐφρόνει τὰ Ῥωμαίων τοῦ τε ἀνδρὸσ αὐτῆσ καὶ τῶν ἄλλων τέκνων ἐν Ῥώμῃ ἐχομένων, συνεχώρησεν αὐτῇ ταῦτα ἅπερ ἠξίου, καὶ διοικησάμενοσ τὰ πρὸσ αὐτὴν Ὑρκανὸν κατήγαγεν εἰσ Ιἑροσόλυμα σχήσοντα τὴν τοῦ ἱεροῦ ἐπιμέλειαν. πέντε δὲ συνέδρια καταστήσασ εἰσ ἴσασ μοίρασ διένειμε τὸ ἔθνοσ, καὶ ἐπολιτεύοντο οἱ μὲν ἐν Ιἑροσολύμοισ οἱ δὲ ἐν Γαδάροισ οἱ δὲ ἐν Ἀμαθοῦντι, τέταρτοι δ’ ἦσαν ἐν Ιἑριχοῦντι, καὶ τὸ πέμπτον ἐν Σαπφώροισ τῆσ Γαλιλαίασ.
καὶ οἱ μὲν ἀπηλλαγμένοι δυναστείασ ἐν ἀριστοκρατίᾳ διῆγον. Ἀριστοβούλου δὲ διαδράντοσ ἐκ Ῥώμησ εἰσ τὴν Ιοὐδαίαν καὶ τὸ Ἀλεξάνδρειον, ὅπερ ἦν νεωστὶ κατεσκαμμένον, ἀνακτίζειν προαιρουμένου, πέμπει Γαβίνιοσ ἐπ’ αὐτὸν στρατιώτασ καὶ ἡγεμόνασ Σισένναν τε καὶ Ἀντώνιον καὶ Σερουίλιον κωλύσοντάσ τε τὸ χωρίον αὐτὸν κατασχεῖν καὶ συλληψομένουσ αὐτόν.
πολλοὶ δ’ Ἀριστοβούλῳ τῶν Ιοὐδαίων κατὰ τὴν παλαιὰν εὔκλειαν προσέρρεον καὶ δὴ καὶ νεωτέροισ χαίροντεσ ἀεὶ πράγμασιν·
Πειθόλαοσ γοῦν τισ ὑποστράτηγοσ ἐν Ιἑροσολύμοισ ὢν μετὰ χιλίων ηὐτομόλησεν πρὸσ αὐτόν· οἱ δὲ πολλοὶ τῶν προστιθεμένων ἦσαν ἄνοπλοι.
διεγνώκει δ’ εἰσ Μαχαιροῦντα ἀπανίστασθαι Ἀριστόβουλοσ· τούτουσ μὲν οὖν ἀπέλυσεν ἀπόρουσ ὄντασ· οὐ γὰρ ἐγίνοντο αὐτῷ χρήσιμοι πρὸσ τὰ ἔργα· τοὺσ δ’ ὡπλισμένουσ περὶ ὀκτακισχιλίουσ ὄντασ ἀναλαβὼν ᾤχετο. καὶ προσπεσόντων αὐτοῖσ τῶν Ῥωμαίων καρτερῶσ ἡττῶνται τῇ μάχῃ γενναίωσ οἱ Ιοὐδαῖοι καὶ προθύμωσ ἀγωνισάμενοι, βιασαμένων τε τῶν πολεμίων εἰσ φυγὴν τρέπονται.
καὶ φονεύονται μὲν αὐτῶν εἰσ πεντακισχιλίουσ, οἱ δὲ λοιποὶ σκεδασθέντεσ ὡσ ἐδύναντο σώζειν αὑτοὺσ ἐπειρῶντο. χιλίων μέντοι πλείονασ ἔχων Ἀριστόβουλοσ εἰσ Μαχαιροῦντα διέφυγεν ὠχύρου τε τὸ χωρίον καὶ πράττων κακῶσ οὐδὲν ἧττον ἐλπίδοσ ἀγαθῆσ εἴχετο.
δύο δ’ ἡμέρασ ἀντισχὼν τῇ πολιορκίᾳ καὶ πολλὰ τραύματα λαβὼν αἰχμάλωτοσ μετ’ Ἀντιγόνου τοῦ παιδόσ, ὃσ δὴ καὶ συνέφυγεν ἐκ Ῥώμησ αὐτῷ, πρὸσ Γαβίνιον ἄγεται. καὶ τοιαύτῃ μὲν Ἀριστόβουλοσ χρησάμενοσ τύχῃ πάλιν εἰσ Ῥώμην ἀναπέμπεται καὶ δεθεὶσ αὐτόθι κατείχετο, βασιλεύσασ μὲν καὶ ἀρχιερατεύσασ ἔτη τρία καὶ μῆνασ ἕξ, ἀνὴρ δὲ λαμπρὸσ καὶ μεγαλόψυχοσ γενόμενοσ.
τὰ μέντοι τέκνα αὐτοῦ ἀνῆκεν ἡ σύγκλητοσ Γαβινίου γράψαντοσ τοῦθ’ ὑπεσχῆσθαι τῇ μητρὶ παραδούσῃ τὰ ἐρύματα. καὶ ταῦτα μὲν εἰσ τὴν Ιοὐδαίαν ἐπανέρχεται. Γαβινίῳ δὲ ἐπὶ Πάρθουσ στρατεύοντι καὶ τὸν Εὐφράτην ἤδη πεπεραιωμένῳ μετέδοξεν εἰσ τὴν Αἴγυπτον ὑποστρέψαντι καταστῆσαι Πτολεμαῖον εἰσ αὐτήν.
καὶ ταῦτα μὲν καὶ ἐν ἄλλοισ δεδήλωται. Γαβινίῳ μέντοι κατὰ τὴν στρατείαν ἣν ἐφ’ Ὑρκανὸν ἐστείλατο Ἀντίπατροσ ὑπηρέτησεν σῖτον καὶ ὅπλα καὶ χρήματα, καὶ τοὺσ ὑπὲρ Πηλούσιον τῶν Ιοὐδαίων οὗτοσ αὐτῷ προσηγάγετο καὶ συμμάχουσ ἐποίησεν φύλακασ ὄντασ τῶν εἰσ τὴν Αἴγυπτον ἐμβολῶν.
ἐπανελθὼν δ’ ἐκ τῆσ Αἰγύπτου καταλαμβάνει τὴν Συρίαν στάσει καὶ ταραχῇ νοσοῦσαν·
ὁ γὰρ Ἀριστοβούλου παῖσ Ἀλέξανδροσ παρελθὼν ἐξ ὑστέρου πάλιν εἰσ τὴν ἀρχὴν κατὰ βίαν πολλοὺσ μὲν τῶν Ιοὐδαίων ἀπέστησεν, στρατεύματι δὲ μεγάλῳ τὴν χώραν ἐπερχόμενοσ ἔκτεινε πάντασ ὅσουσ ἐπιτύχοι τῶν Ῥωμαίων εἴσ τε ὄροσ τὸ καλούμενον Γαριζεὶν συμφυγόντασ προσέκειτο πολιορκῶν. Ὁ δὲ Γαβίνιοσ τοιαῦτα τὰ κατὰ τὴν Συρίαν καταλαβὼν Ἀντίπατρον, συνετὸσ γὰρ ἦν, πέμπει πρὸσ τοὺσ νενοσηκότασ, εἰ παῦσαι δυνηθείη τῆσ παραφροσύνησ αὐτοὺσ καὶ πεῖσαι πρὸσ τὸν ἀμείνω λογισμὸν ἐπανελθεῖν.
ὁ δ’ ἐλθὼν πολλοὺσ μὲν ἐσωφρόνισεν καὶ προσηγάγετο τῷ δέοντι, τὸν δὲ Ἀλέξανδρον οὐκ ἠδυνήθη κατασχεῖν·
στρατοῦ γὰρ ἔχων οὗτοσ μυριάδασ τρεῖσ Ιοὐδαίων ἀπήντησεν Γαβινίῳ καὶ συμβαλὼν ἡττᾶται πεσόντων αὐτῷ μυρίων περὶ τὸ Ἰταβύριον ὄροσ. Καταστησάμενοσ δὲ Γαβίνιοσ τὰ κατὰ τὴν Ιἑροσολυμιτῶν πόλιν, ὡσ ἦν Ἀντιπάτρῳ θέλοντι, ἐπὶ τὴν Ναβαταίων ἔρχεται, καὶ κρατεῖ μὲν τούτων τῇ μάχῃ, Πάρθων δὲ φυγάδασ Μιθριδάτην καὶ Ὀρσάνην ἐλθόντασ προύπεμψεν, τῷ δὲ λόγῳ ἀπέδρασαν αὐτόν.
καὶ Γαβίνιοσ μὲν ἔργα μεγάλα καὶ λαμπρὰ κατὰ τὴν στρατηγίαν δράσασ ἀπῆρεν εἰσ Ῥώμην Κράσσῳ παραδοὺσ τὴν ἀρχήν.
περὶ δὲ τῆσ Πομπηίου καὶ Γαβινίου στρατείασ ἐπὶ Ιοὐδαίουσ γράφει Νικόλαοσ ὁ Δαμασκηνὸσ καὶ Στράβων ὁ Καππάδοξ οὐδὲν ἕτεροσ ἑτέρου καινότερον λέγων. Κράσσοσ δὲ ἐπὶ Πάρθουσ μέλλων στρατεύειν ἧκεν εἰσ τὴν Ιοὐδαίαν καὶ τὰ ἐν τῷ ἱερῷ χρήματα, ἃ Πομπήιοσ καταλελοίπει, δισχίλια δ’ ἦν τάλαντα, βαστάσασ οἱο͂́σ τε ἦν καὶ τὸν χρυσὸν ἅπαντα, τάλαντα δ’ οὗτοσ ἦν ὀκτακισχίλια, περιδύειν τοῦ ναοῦ.
λαμβάνει δὲ καὶ δοκὸν ὁλοσφύρητον χρυσῆν ἐκ μνῶν τριακοσίων πεποιημένην·
ἡ δὲ μνᾶ παρ’ ἡμῖν ἰσχύει λίτρασ δύο ἥμισυ. ὁρ́κουσ παρ’ αὐτοῦ λαβὼν μηδὲν ἄλλο κινήσειν τῶν ἐκ τοῦ ναοῦ, μόνῳ δὲ ἀρκεσθήσεσθαι τῷ ὑπ’ αὐτοῦ δοθησομένῳ πολλῶν ὄντι μυριάδων ἀξίῳ.
ἡ δὲ δοκὸσ αὕτη ἦν ἐν ξυλίνῃ δοκῷ κενῇ, καὶ τοῦτο τοὺσ μὲν ἄλλουσ ἐλάνθανεν ἅπαντασ, ὁ δὲ Ἐλεάζαροσ μόνοσ ἠπίστατο. ὁ μέντοι Κράσσοσ καὶ ταύτην ὡσ οὐδενὸσ ἁψόμενοσ ἄλλου τῶν ἐν τῷ ἱερῷ λαμβάνει, καὶ παραβὰσ τοὺσ ὁρ́κουσ ἅπαντα τὸν ἐν τῷ ναῷ χρυσὸν ἐξεφόρησεν.
Θαυμάσῃ δὲ μηδείσ, εἰ τοσοῦτοσ ἦν πλοῦτοσ ἐν τῷ ἡμετέρῳ ἱερῷ πάντων τῶν κατὰ τὴν οἰκουμένην Ιοὐδαίων καὶ σεβομένων τὸν θεὸν ἔτι δὲ καὶ τῶν ἀπὸ τῆσ Ἀσίασ καὶ τῆσ Εὐρώπησ εἰσ αὐτὸ συμφερόντων ἐκ πολλῶν πάνυ χρόνων.
οὐκ ἔστι δὲ ἀμάρτυρον τὸ μέγεθοσ τῶν προειρημένων χρημάτων, οὐδ’ ὑπὸ ἀλαζονείασ ἡμετέρασ καὶ περιττολογίασ ἐπὶ τοσοῦτον ἐξαίρεται πλῆθοσ, ἀλλὰ πολλοί τε ἄλλοι τῶν συγγραφέων ἡμῖν μαρτυροῦσιν καὶ Στράβων ὁ Καππάδοξ λέγων οὕτωσ·
"πέμψασ δὲ Μιθριδάτησ [εἰσ Κῶ] ἔλαβε τὰ χρήματα, ἃ παρέθετο ἐκεῖ Κλεοπάτρα βασίλισσα, καὶ τὰ τῶν Ιοὐδαίων ὀκτα κόσια τάλαντα.
" ἡμῖν δὲ δημόσια χρήματα οὐκ ἔστιν ἢ μόνα τὰ τοῦ θεοῦ, καὶ δῆλον, ὅτι ταῦτα μετήνεγκαν εἰσ Κῶ τὰ χρήματα οἱ ἐν τῇ Ἀσίᾳ Ιοὐδαῖοι διὰ τὸν Μιθριδάτου φόβον·
οὐ γὰρ εἰκὸσ τοὺσ ἐν τῇ Ιοὐδαίᾳ πόλιν τε ὀχυρὰν ἔχοντασ καὶ τὸν ναὸν πέμπειν χρήματα εἰσ Κῶ, ἀλλ’ οὐδὲ τοὺσ ἐν Ἀλεξανδρείᾳ κατοικοῦντασ Ιοὐδαίουσ πιθανὸν τοῦτ’ ἐστὶ ποιῆσαι μηδὲν Μιθριδάτην δεδιότασ. μαρτυρεῖ δὲ καὶ ἐν ἑτέρῳ τόπῳ ὁ αὐτὸσ Στράβων, ὅτι καθ’ ὃν καιρὸν διέβη Σύλλασ εἰσ τὴν Ἑλλάδα πολεμήσων Μιθριδάτῃ καὶ Λεύκολλον πέμψασ ἐπὶ τὴν ἐν Κυρήνῃ στάσιν τοῦ ἔθνουσ ἡμῶν ἡ οἰκουμένη πεπλήρωτο, λέγων οὕτωσ·
"τέτταρεσ δ’ ἦσαν ἐν τῇ πόλει τῶν Κυρηναίων, ἥ τε τῶν πολιτῶν καὶ ἡ τῶν γεωργῶν τρίτη δ’ ἡ τῶν μετοίκων τετάρτη δ’ ἡ τῶν Ιοὐδαίων.
αὕτη δ’ εἰσ πᾶσαν πόλιν ἤδη καὶ παρελήλυθεν καὶ τόπον οὐκ ἔστι ῥᾳδίωσ εὑρεῖν τῆσ οἰκουμένησ, ὃσ οὐ παραδέδεκται τοῦτο τὸ φῦλον μηδ’ ἐπικρατεῖται ὑπ’ αὐτοῦ. τήν τε Αἴγυπτον καὶ τὴν Κυρηναίων ἅτε τῶν αὐτῶν ἡγεμόνων τυχοῦσαν τῶν τε ἄλλων συχνὰ ζηλῶσαι συνέβη καὶ δὴ τὰ συντάγματα τῶν Ιοὐδαίων θρέψαι διαφερόντωσ καὶ συναυξῆσαι χρώμενα τοῖσ πατρίοισ τῶν Ιοὐδαίων νόμοισ.
ἐν γοῦν Αἰγύπτῳ κατοικία τῶν Ιοὐδαίων ἐστὶν ἀποδεδειγμένη χωρὶσ καὶ τῆσ Ἀλεξανδρέων πόλεωσ ἀφώρισται μέγα μέροσ τῷ ἔθνει τούτῳ.
καθίσταται δὲ καὶ ἐθνάρχησ αὐτῶν, ὃσ διοικεῖ τε τὸ ἔθνοσ καὶ διαιτᾷ κρίσεισ καὶ συμβολαίων ἐπιμελεῖται καὶ προσταγμάτων, ὡσ ἂν πολιτείασ ἄρχων αὐτοτελοῦσ. ἐν Αἰγύπτῳ μὲν οὖν ἴσχυσε τὸ ἔθνοσ διὰ τὸ Αἰγυπτίουσ εἶναι τὸ ἐξ ἀρχῆσ τοὺσ Ιοὐδαίουσ καὶ διὰ τὸ πλησίον ἔσεσθαι τὴν κατοικίαν τοὺσ ἀπελθόντασ ἐκεῖθεν, εἰσ δὲ τὴν Κυρηναίαν μετέβη διὰ τὸ καὶ ταύτην ὅμορον εἶναι τῇ τῶν Αἰγυπτίων [ἀρχῇ] καθάπερ τὴν Ιοὐδαίαν μᾶλλον δὲ τῆσ ἀρχῆσ ἐκείνησ πρότερον.
" Στράβων μὲν δὴ ταῦτα λέγει. Κράσσοσ δὲ πάντα διοικήσασ ὃν αὐτὸσ ἐβούλετο τρόπον ἐξώρμησεν ἐπὶ τὴν Παρθυαίαν·
καὶ αὐτὸσ μὲν σὺν ἅπαντι διεφθάρη τῷ στρατῷ, ὡσ καὶ ἐν ἄλλοισ δεδήλωται, Κάσσιοσ δὲ εἰσ Συρίαν φυγὼν καὶ περιποιησάμενοσ αὐτὴν Πάρθοισ ἐμποδὼν ἦν ἐκτρέχουσιν ἐπ’ αὐτὴν διὰ τὴν κατὰ Κράσσου νίκην. αὖθισ δ’ εἰσ Τύρον ἀφικόμενοσ ἀνέβη καὶ εἰσ τὴν Ιοὐδαίαν.
ᾧ πολύ τε καὶ παρ’ αὐτῷ συνέβαινε δύνασθαι καὶ πλείστου τότε ἄξιοσ ἦν καὶ παρὰ Ιοὐδαίων οἷσ παρὼν ἄγεται γυναῖκα τῶν ἐπισήμων ἐξ Ἀραβίασ Κύπρον ὄνομα, ἐξ ἧσ αὐτῷ τέσσαρεσ ἐγένοντο παῖδεσ, Φασάηλοσ καὶ Ἡρώδησ, ὃσ ὕστερον βασιλεὺσ γίνεται, Ιὤσηπόσ τε καὶ Φερώρασ, θυγάτηρ τε Σαλώμη.
οὗτοσ ὁ Ἀντίπατροσ ἐπεποίητο καὶ πρὸσ τοὺσ ἄλλουσ δυνάστασ φιλίαν τε καὶ ξενίαν, μάλιστα δὲ πρὸσ τὸν Ἀράβων, ᾧ καὶ τὰ τέκνα πολεμῶν πρὸσ Ἀριστόβουλον παρέθετο.
Κάσσιοσ μὲν οὖν ἀναστρατευσάμενοσ ἐπὶ τὸν Εὐφράτην ἠπείγετο ὑπαντιάσων τοῖσ ἐκεῖθεν ἐπιοῦσιν, ὡσ καὶ ὑπ’ ἄλλων δεδήλωται. Χρόνῳ δ’ ὕστερον Καῖσαρ κατασχὼν Ῥώμην μετὰ τὸ Πομπήιον καὶ τὴν σύγκλητον φυγεῖν πέραν τοῦ Ιὀνίου παραλύσασ τῶν δεσμῶν Ἀριστόβουλον εἰσ Συρίαν πέμπειν διεγνώκει δύο παραδοὺσ αὐτῷ τάγματα, ὡσ ἂν εὐτρεπίζοι τὰ κατ’ αὐτὴν δυνατὸσ ὤν.
Ἀριστόβουλοσ δ’ οὐκ ὤνατο τῶν ἐλπίδων, ἐφ’ αἷσ ἔτυχε τῆσ παρὰ Καίσαροσ ἐξουσίασ, ἀλλ’ αὐτὸν φθάσαντεσ οἱ τὰ Πομπηίου φρονοῦντεσ φαρμάκῳ διαφθείρουσιν, θάπτουσι δ’ αὐτὸν οἱ τὰ Καίσαροσ θεραπεύοντεσ πράγματα, καὶ ὁ νεκρὸσ ἔκειτο ἐν μέλιτι κεκηδευμένοσ ἐπὶ χρόνον πολὺν ἑώσ Ἀντώνιοσ αὐτὸν ὕστερον ἀποπέμψασ εἰσ τὴν Ιοὐδαίαν ἐν ταῖσ βασιλικαῖσ θήκαισ ἐποίησεν τεθῆναι.
Σκιπίων δ’ ἐπιστείλαντοσ αὐτῷ Πομπηίου ἀποκτεῖναι Ἀλέξανδρον τὸν Ἀριστοβούλου αἰτιασάμενοσ τὸν νεανίσκον ἐπὶ τοῖσ τὸ πρῶτον εἰσ Ῥωμαίουσ ἐξημαρτημένοισ τῷ πελέκει διεχρήσατο.
καὶ ὁ μὲν οὕτωσ ἐν Ἀντιοχείᾳ τελευτᾷ. τοὺσ δ’ ἀδελφοὺσ αὐτοῦ Πτολεμαῖοσ ὁ Μενναίου παρέλαβεν δυναστεύων Χαλκίδοσ τῆσ ὑπὸ τῷ Λιβάνῳ ὄρει, καὶ πέμψασ τὸν υἱὸν Φιλιππίωνα εἰσ Ἀσκάλωνα παρὰ τὴν Ἀριστοβούλου γυναῖκα ἐκέλευσεν αὐτῇ συναποστέλλειν τὸν υἱὸν Ἀντίγονον καὶ τὰσ θυγατέρασ, ὧν τῆσ ἑτέρασ ἐρασθεὶσ Ἀλεξάνδρασ ὁ Φιλιππίων ἄγεται γυναῖκα.
μετὰ δὲ ταῦτα ἀνελὼν αὐτὸν ὁ πατὴρ Πτολεμαῖοσ γαμεῖ τε τὴν Ἀλεξάνδραν καὶ τῶν ἀδελφῶν αὐτῆσ πρόνοιαν ποιούμενοσ διετέλει. Μετὰ δὲ τὸν Πομπηίου θάνατον καὶ τὴν νίκην τὴν ἐπ’ αὐτῷ Καίσαρι πολεμοῦντι κατ’ Αἴγυπτον πολλὰ χρήσιμον αὑτὸν παρέσχεν Ἀντίπατροσ ὁ τῶν Ιοὐδαίων ἐπιμελητὴσ ἐξ ἐντολῆσ Ὑρκανοῦ.
Μιθριδάτῃ τε γὰρ τῷ Περγαμηνῷ κομίζοντι ἐπικουρικὸν καὶ ἀδυνάτωσ ἔχοντι διὰ Πηλουσίου ποιήσασθαι τὴν πορείαν, περὶ δὲ Ἀσκάλωνα διατρίβοντι, ἧκεν Ἀντίπατροσ ἄγων Ιοὐδαίων ὁπλίτασ τρισχιλίουσ ἐξ Ἀραβίασ τε συμμάχουσ ἐλθεῖν ἐπραγματεύσατο τοὺσ ἐν τέλει·
καὶ δι’ αὐτὸν οἱ κατὰ τὴν Συρίαν ἅπαντεσ ἐπεκούρουν ἀπολείπεσθαι τῆσ ὑπὲρ Καίσαροσ προθυμίασ οὐ θέλοντεσ, Ιἄμβλιχόσ τε ὁ δυνάστησ καὶ Πτολεμαῖοσ ὁ Σοαίμου Λίβανον ὄροσ οἰκῶν αἵ τε πόλεισ σχεδὸν ἅπασαι.
Μιθριδάτησ δὲ ἄρασ ἐκ Συρίασ εἰσ Πηλούσιον ἀφικνεῖται καὶ μὴ δεχομένων αὐτὸν τῶν ἀνθρώπων ἐπολιόρκει τὴν πόλιν.
ἠρίστευσε δὲ Ἀντίπατροσ κατασύρασ τι τοῦ τείχουσ καὶ ὁδὸν εἰσπεσεῖν παρέσχετο τοῖσ ἄλλοισ εἰσ τὴν πόλιν. καὶ τὸ μὲν Πηλούσιον οὕτωσ εἶχεν.
τοὺσ δὲ περὶ Ἀντίπατρον καὶ Μιθριδάτην ἀπιόντασ πρὸσ Καίσαρα διεκώλυον οἱ Ιοὐδαῖοι οἱ τὴν Ὀνίου [χώραν] λεγομένην κατοικοῦντεσ. πείθει δὲ καὶ τούτουσ τὰ αὐτῶν φρονῆσαι κατὰ τὸ ὁμόφυλον Ἀντίπατροσ καὶ μάλιστα ἐπιδείξασ αὐτοῖσ τὰσ Ὑρκανοῦ τοῦ ἀρχιερέωσ ἐπιστολάσ, ἐν αἷσ αὐτοὺσ φίλουσ εἶναι Καίσαροσ παρεκάλει καὶ ξένια καὶ πάντα τὰ ἐπιτήδεια χορηγεῖν τῷ στρατῷ. καὶ οἱ μὲν ὡσ ἑώρων Ἀντίπατρον καὶ τὸν ἀρχιερέα συνθέλοντασ ὑπήκουον.
τούτουσ δὲ προσθεμένουσ ἀκούσαντεσ οἱ περὶ Μέμφιν ἐκάλουν καὶ αὐτοὶ τὸν Μιθριδάτην πρὸσ ἑαυτούσ· κἀκεῖνοσ ἐλθὼν καὶ τούτουσ παραλαμβάνει. Ἐπεὶ δὲ τὸ καλούμενον Δέλτα ἤδη περιεληλύθει, συμβάλλει τοῖσ πολεμίοισ περὶ τὸ καλούμενον Ιοὐδαίων στρατόπεδον.
εἶχε δὲ τὸ μὲν δεξιὸν κέρασ Μιθριδάτησ, τὸ δ’ εὐώνυμον Ἀντίπατροσ. συμπεσόντων δὲ εἰσ μάχην κλίνεται τὸ τοῦ Μιθριδάτου κέρασ καὶ παθεῖν ἂν ἐκινδύνευσεν τὰ δεινότατα, εἰ μὴ παρὰ τὴν ᾐόνα τοῦ ποταμοῦ σὺν τοῖσ οἰκείοισ στρατιώταισ Ἀντίπατροσ παραθέων νενικηκὼσ ἤδη τοὺσ πολεμίουσ τὸν μὲν ῥύεται, προτρέπει δ’ εἰσ φυγὴν τοὺσ νενικηκότασ Αἰγυπτίουσ.
αἱρεῖ δ’ αὐτῶν καὶ τὸ στρατόπεδον ἐπιμείνασ τῇ διώξει, τόν τε Μιθριδάτην ἐκάλει πλεῖστον ἐν τῇ τροπῇ διασχόντα.
ἔπεσον δὲ τῶν μὲν περὶ τοῦτον ὀκτακόσιοι, τῶν δ’ Ἀντιπάτρου πεντήκοντα. Μιθριδάτησ δὲ περὶ τούτων ἐπιστέλλει Καίσαρι τῆσ τε νίκησ αὐτοῖσ ἅμα καὶ τῆσ σωτηρίασ αἴτιον τὸν Ἀντίπατρον ἀποφαίνων, ὥστε τὸν Καίσαρα τότε μὲν ἐπαινεῖν αὐτόν, κεχρῆσθαι δὲ παρὰ πάντα τὸν πόλεμον εἰσ τὰ κινδυνωδέστατα τῷ Ἀντιπάτρῳ·
καὶ δὴ καὶ τρωθῆναι συνέβη παρὰ τοὺσ ἀγῶνασ αὐτῷ. Καταλύσασ μέντοι Καῖσαρ μετὰ χρόνον τὸν πόλεμον καὶ εἰσ Συρίαν ἀποπλεύσασ ἐτίμησεν μεγάλωσ, Ὑρκανῷ μὲν τὴν ἀρχιερωσύνην βεβαιώσασ, Ἀντιπάτρῳ δὲ πολιτείαν ἐν Ῥώμῃ δοὺσ καὶ ἀτέλειαν πανταχοῦ.
λέγεται δ’ ὑπὸ πολλῶν Ὑρκανὸν ταύτησ κοινωνῆσαι τῆσ στρατείασ καὶ ἐλθεῖν εἰσ Αἴγυπτον, μαρτυρεῖ δέ μου τῷ λόγῳ καὶ Στράβων ὁ Καππάδοξ λέγων ἐξ Ἀσινίου ὀνόματοσ οὕτωσ·
"μετὰ τὸν Μιθριδάτην εἰσβαλεῖν εἰσ τὴν Αἴγυπτον καὶ Ὑρκανὸν τὸν τῶν Ιοὐδαίων ἀρχιερέα. " ὁ δ’ αὐτὸσ οὗτοσ Στράβων καὶ ἐν ἑτέροισ πάλιν ἐξ Ὑψικράτουσ ὀνόματοσ λέγει οὕτωσ· "τὸν δὲ Μιθριδάτην ἐξελθεῖν μόνον, κληθέντα δ’ εἰσ Ἀσκάλωνα Ἀντίπατρον ὑπ’ αὐτοῦ τὸν τῆσ Ιοὐδαίασ ἐπιμελητὴν τρισχιλίουσ αὐτῷ στρατιώτασ συμπαρασκευάσαι καὶ τοὺσ ἄλλουσ δυνάστασ προτρέψαι, κοινωνῆσαι δὲ τῆσ στρατείασ καὶ Ὑρκανὸν τὸν ἀρχιερέα.
" ταῦτα μὲν Στράβων φησίν. Ἐλθὼν δὲ καὶ Ἀντίγονοσ ὁ Ἀριστοβούλου πρὸσ Καίσαρα τήν τε τοῦ πατρὸσ ἀπωδύρετο τύχην καὶ ὡσ δι’ αὐτὸν ἀποθάνοι φαρμάκοισ ἀναιρεθεὶσ Ἀριστόβουλοσ καὶ ὁ ἀδελφὸσ αὐτοῦ κτείναντοσ πελέκει Σκιπίωνοσ, ἐδεῖτό τε λαβεῖν οἶκτον αὐτοῦ τῆσ ἀρχῆσ ἐκβεβλημένου, Ὑρκανοῦ δὲ ἐπὶ τούτοισ καὶ Ἀντιπάτρου κατηγόρει βιαίωσ ἐξηγουμένων τοῦ ἔθνουσ καὶ εἰσ αὐτὸν παρανομησάντων.
παρὼν δ’ Ἀντίπατροσ ἀπελογεῖτο μὲν ὑπὲρ ὧν ἑώρα τὴν κατηγορίαν κατ’ αὐτοῦ γεγενημένην, νεωτεριστὰσ δ’ ἀπέφαινε τοὺσ περὶ τὸν Ἀντίγονον καὶ στασιώδεισ, ὅσα τε πονήσειεν αὐτὸσ καὶ συνεργήσειεν ὑπεμίμνησκεν ἐπὶ τοῖσ στρατεύμασιν ποιούμενοσ τοὺσ λόγουσ ὧν αὐτὸσ ἦν μάρτυσ.
δικαίωσ τε ἔλεγεν Ἀριστόβουλον μὲν εἰσ Ῥώμην ἀνάσπαστον γεγονέναι πολέμιον ἀεὶ καὶ μηδέποτε εὔνουν ὑπάρξαντα Ῥωμαίοισ, τὸν δ’ ἀδελφὸν αὐτοῦ κολασθέντα ἐπὶ λῃστείᾳ ὑπὸ Σκιπίωνοσ τυχεῖν ὧν ἄξιοσ ἦν, ἀλλ’ οὐ κατὰ βίαν καὶ ἀδικίαν τοῦτο παθεῖν τοῦ δράσαντοσ.
Τούτουσ Ἀντιπάτρου ποιησαμένου τοὺσ λόγουσ Καῖσαρ Ὑρκανὸν μὲν ἀποδείκνυσιν ἀρχιερέα, Ἀντιπάτρῳ δ’ ἐφίησιν δυναστείαν ἣν αὐτὸσ προαιρεῖται.
τούτου δὲ ἐπ’ αὐτῷ ποιησαμένου τὴν κρίσιν, ἐπίτροπον αὐτὸν ἀποδείκνυσιν τῆσ Ιοὐδαίασ. ἐπιτρέπει δὲ καὶ Ὑρκανῷ τὰ τῆσ πατρίδοσ ἀναστῆσαι τείχη ταύτην αἰτησαμένῳ τὴν χάριν·
ἔτι γὰρ ἐρήριπτο Πομπηίου καταβαλόντοσ· καὶ ταῦτα ἐπιστέλλει τοῖσ ὑπάτοισ εἰσ Ῥώμην ἀναγράψαι ἐν τῷ Καπετωλίῳ. καὶ τὸ γενόμενον ὑπὸ τῆσ συγκλήτου δόγμα τοῦτον ἔχει τὸν τρόπον· "Λεύκιοσ Οὐαλέριοσ Λευκίου υἱὸσ στρατηγὸσ συνεβουλεύσατο τῇ συγκλήτῳ εἴδοισ Δεκεμβρίαισ ἐν τῷ τῆσ Ὁμονοίασ ναῷ.
γραφομένῳ τῷ δόγματι παρῆσαν Λούκιοσ Κωπώνιοσ Λευκίου υἱὸσ Κολλίνα καὶ Παπείριοσ Κυρίνα. καὶ ἀσπίδα χρυσῆν σύμβολον τῆσ συμμαχίασ γενομένην ἀνήνεγκαν ἀπὸ χρυσῶν μυριάδων πέντε, καὶ γράμματ’ αὐτοῖσ ἠξίωσαν δοθῆναι πρόσ τε τὰσ αὐτονομουμένασ πόλεισ καὶ πρὸσ βασιλεῖσ ὑπὲρ τοῦ τὴν χώραν αὐτῶν καὶ τοὺσ λιμένασ ἀδείασ τυγχάνειν καὶ μηδὲν ἀδικεῖσθαι, ἔδοξεν συνθέσθαι φιλίαν καὶ χάριτασ πρὸσ αὐτούσ, καὶ ὅσων ἐδεήθησαν τυχεῖν ταῦτ’ αὐτοῖσ παρασχεῖν καὶ τὴν κομισθεῖσαν ἀσπίδα προσδέξασθαι.
" ταῦτα ἐγένετο ἐπὶ Ὑρκανοῦ ἀρχιερέωσ καὶ ἐθνάρχου ἔτουσ ἐνάτου μηνὸσ Πανέμου.
Εὑρ́ατο δὲ καὶ παρὰ τοῦ τῶν Ἀθηναίων δήμου τιμὰσ Ὑρκανὸσ πολλὰ καὶ αὐτὸσ εἰσ αὐτοὺσ χρήσιμοσ γενόμενοσ, ἔπεμψάν τε αὐτῷ ψήφισμα τοῦτον περιέχον τὸν τρόπον·
"ἐπὶ πρυτάνεωσ καὶ ἱερέωσ Διονυσίου τοῦ Ἀσκληπιάδου μηνὸσ Πανέμου πέμπτῃ ἀπιόντοσ ἐπεδόθη [τοῖσ στρατηγοῖσ] ψήφισμα Ἀθηναίων. ἐπὶ Ἀγαθοκλέουσ ἄρχοντοσ Εὐκλῆσ Μενάνδρου Ἀλιμούσιοσ ἐγραμμάτευε Μουνυχιῶνοσ ἑνδεκάτῃ τῆσ πρυτανείασ ἐκκλησίασ ἀγομένησ ἐν τῷ θεάτρῳ τῶν προέδρων ἐπεψήφισεν Δωρόθεοσ Ἐρχιεὺσ καὶ οἱ συμπρόεδροι τῷ δήμῳ, Διονύσιοσ Διονυσίου εἶπεν·
ἐπιμεληθῆναι δὲ τοὺσ στρατηγοὺσ διαμένοντί τε αὐτῷ καὶ φυλάττοντι τὴν πρὸσ ἡμᾶσ εὔνοιαν εἶναι πᾶν ὅ τι ἂν ἐπινοήσωμεν εἰσ τιμὴν καὶ χάριν τῆσ τἀνδρὸσ σπουδῆσ καὶ φιλοτιμίασ, ἵνα τούτων γινομένων φαίνηται ὁ δῆμοσ ἡμῶν ἀποδεχόμενοσ τοὺσ ἀγαθοὺσ καὶ τῆσ προσηκούσησ ἀμοιβῆσ ἀξιῶν καὶ ζηλώσῃ τὴν περὶ ἡμᾶσ σπουδὴν τῶν ἤδη τετιμημένων·
ἑλέσθαι δὲ καὶ πρέσβεισ ἐξ ἁπάντων Ἀθηναίων, οἵτινεσ τὸ ψήφισμά τε αὐτῷ κομιοῦσι καὶ παρακαλέσουσιν προσδεξάμενον τὰσ τιμὰσ πειρᾶσθαί τι ποιεῖν ἀγαθὸν ἡμῶν ἀεὶ τὴν πόλιν.
" αἱ μὲν οὖν παρὰ Ῥωμαίων καὶ τοῦ δήμου τοῦ Ἀθηναίων τιμαὶ πρὸσ Ὑρκανὸν τὸν ἀρχιερέα καὶ διὰ τούτων ἡμῖν δεδήλωνται. Καῖσαρ δὲ διοικήσασ τὰ κατὰ τὴν Συρίαν ἀπέπλευσεν.
ὡσ δὲ Καίσαρα προπέμψασ ἐκ τῆσ Συρίασ Ἀντίπατροσ εἰσ τὴν Ιοὐδαίαν ὑπέστρεψεν, ἀνεγείρει μὲν εὐθὺσ τὸ τεῖχοσ ὑπὸ Πομπηίου καθῃρημένον καὶ τὸν κατὰ τὴν χώραν θόρυβον ἐπιὼν κατέστελλεν, ἀπειλῶν τε ἅμα καὶ συμβουλεύων ἠρεμεῖν· τοὺσ μὲν γὰρ τὰ Ὑρκανοῦ φρονοῦντασ ἐν εὑδίᾳ διάξειν καὶ βιώσεσθαι τῶν ἰδίων ἀπολαύοντασ κτημάτων ἀταράχωσ, προστιθεμένουσ δὲ ταῖσ ἐκ τοῦ νεωτερίζειν ἐλπίσιν καὶ τοῖσ ἀπ’ αὐτῶν κέρδεσιν προσανέχοντασ αὐτὸν μὲν ἕξειν ἀντὶ προστάτου δεσπότην, Ὑρκανὸν δὲ ἀντὶ βασιλέωσ τύραννον, Ῥωμαίουσ δὲ καὶ Καίσαρα πικροὺσ ἀνθ’ ἡγεμόνων πολεμίουσ·
οὐ γὰρ ἀνέξεσθαι μετακινούμενον ὃν αὐτοὶ κατέστησαν. ταῦτα λέγων καθίστα τὰ κατὰ τὴν χώραν. Βραδὺν δ’ ὁρῶν καὶ νωθῆ τὸν Ὑρκανὸν Φασάηλον μὲν τὸν πρεσβύτατον τῶν παίδων Ιἑροσολύμων καὶ τῶν πέριξ στρατηγὸν ἀποδείκνυσιν, τῷ δὲ μετ’ αὐτὸν Ἡρώδῃ τὴν Γαλιλαίαν ἐπέτρεψεν νέῳ παντάπασιν ὄντι·
πεντεκαίδεκα γὰρ ἐγεγόνει μόνα ἔτη. βλάπτει δὲ οὐδὲν αὐτὸν ἡ νεότησ, ἀλλ’ ὢν τὸ φρόνημα γενναῖοσ ὁ νεανίασ ἀφορμὴν εὑρίσκει παραχρῆμα εἰσ ἐπίδειξιν τῆσ ἀρετῆσ.
καταλαβὼν γὰρ Ἐζεκίαν τὸν ἀρχιλῃστὴν τὰ προσεχῆ τῆσ Συρίασ κατατρέχοντα σὺν μεγάλῳ στίφει, τοῦτον συλλαβὼν κτείνει καὶ πολλοὺσ τῶν σὺν αὐτῷ λῃστῶν. σφόδρα δὲ αὐτοῦ τὸ ἔργον τοῦτο ἠγάπησαν οἱ Σύροι·
ποθοῦσι γὰρ αὐτοῖσ ἀπηλλάχθαι τοῦ λῃστηρίου τὴν χώραν ἐκαθάρευσεν. ὕμνουν γοῦν αὐτὸν ἐπὶ τούτῳ κατά τε κώμασ καὶ κατὰ πόλεισ ὡσ εἰρήνην αὐτοῖσ παρεσχηκότα καὶ ἀσφαλῆ τῶν κτημάτων ἀπόλαυσιν. ἐγένετο δὲ διὰ τοῦτο καὶ Σέξστῳ Καίσαρι γνώριμοσ ὄντι συγγενεῖ τοῦ μεγάλου Καίσαροσ καὶ διέποντι τὴν Συρίαν. ζῆλοσ δ’ ἐμπίπτει τῶν Ἡρώδῃ πεπραγμένων Φασαήλῳ τῷ ἀδελφῷ, καὶ πρὸσ τὴν εὐδοκίμησιν αὐτοῦ κινηθεὶσ ἐφιλοτιμεῖτο μὴ ἀπολειφθῆναι τῆσ ὁμοίασ εὐφημίασ, καὶ τοὺσ ἐν τοῖσ Ιἑροσολύμοισ εὐνουστέρουσ ἐποιεῖτο, δι’ αὐτοῦ μὲν ἔχων τὴν πόλιν, οὔτε δὲ ἀπειροκάλωσ τοῖσ πράγμασι προσφερόμενοσ οὔτ’ ἐξυβρίζων εἰσ τὴν ἐξουσίαν.
ταῦτ’ Ἀντίπατρον ἐποίει θεραπείασ παρὰ τοῦ ἔθνουσ τυγχάνειν βασιλικῆσ καὶ τιμῶν οἱών ἄν τισ μεταλαμβάνοι τῶν ὅλων ὢν δεσπότησ.
ὑπὸ μέντοι τῆσ ἐκ τούτων λαμπρότητοσ οὐδὲν οἱᾶ φιλεῖ συμβαίνειν πολλάκισ τῆσ πρὸσ Ὑρκανὸν εὐνοίασ παρέβη καὶ πίστεωσ. Οἱ δ’ ἐν τέλει τῶν Ιοὐδαίων ὁρῶντεσ τὸν Ἀντίπατρον καὶ τοὺσ υἱοὺσ αὐτοῦ μεγάλωσ αὐξανομένουσ εὐνοίᾳ τε τῇ παρὰ τοῦ ἔθνουσ καὶ προσόδῳ τῇ τε παρὰ τῆσ Ιοὐδαίασ καὶ τῶν Ὑρκανοῦ χρημάτων, κακοήθωσ εἶχον πρὸσ αὐτόν·
καὶ γὰρ φιλίαν ὁ Ἀντίπατροσ ἦν πεποιημένοσ πρὸσ τοὺσ Ῥωμαίων αὐτοκράτορασ καὶ χρήματα πείσασ πέμψαι τὸν Ὑρκανὸν αὐτὸσ λαβὼν νοσφίζεται τὴν δωρεάν·
ὡσ ἰδίαν γὰρ ἀλλ’ οὐχ ὡσ Ὑρκανοῦ διδόντοσ ἔπεμψεν. ταῦθ’ Ὑρκανὸσ ἀκούων οὐκ ἐφρόντιζεν, ἐν δέει δὲ ἦσαν οἱ πρῶτοι τῶν Ιοὐδαίων ὁρῶντεσ τὸν Ἡρώδην βίαιον καὶ τολμηρὸν καὶ τυραννίδοσ γλιχόμενον·
καὶ προσελθόντεσ Ὑρκανῷ φανερῶσ ἤδη κατηγόρουν Ἀντιπάτρου, καί "μέχρι πότε, ἔφασαν, ἐπὶ τοῖσ πραττομένοισ ἡσυχάσεισ; ἦ οὐχ ὁρᾷσ Ἀντίπατρον μὲν καὶ τοὺσ παῖδασ αὐτοῦ τὴν ἀρχὴν διεζωσμένουσ, σαυτὸν μέντοι τῆσ βασιλείασ ὄνομα μόνον ἀκούοντα; ἀλλὰ μὴ λανθανέτω σε ταῦτα μηδὲ ἀκίνδυνοσ εἶναι νόμιζε ῥαθυμῶν περί τε σαυτῷ καὶ τῇ βασιλείᾳ·
οὐ γὰρ ἐπίτροποί σοι τῶν πραγμάτων Ἀντίπατροσ καὶ οἱ παῖδεσ αὐτοῦ νῦν εἰσιν, μηδὲ ἀπάτα σαυτὸν τοῦτο οἰόμενοσ, ἀλλὰ δεσπόται φανερῶσ ἀνωμολόγηνται· καὶ γὰρ Ἡρώδησ ὁ παῖσ αὐτοῦ Ἐζεκίαν ἀπέκτεινεν καὶ πολλοὺσ σὺν αὐτῷ παραβὰσ τὸν ἡμέτερον νόμον, ὃσ κεκώλυκεν ἄνθρωπον ἀναιρεῖν καὶ πονηρὸν ὄντα, εἰ μὴ πρότερον κατακριθείη τοῦτο παθεῖν ὑπὸ τοῦ συνεδρίου.
μὴ λαβὼν δὲ ἐξουσίαν παρὰ σοῦ ταῦτα ἐτόλμησεν. Ὑρκανὸσ δὲ ἀκούσασ ταῦτα πείθεται·
προσεξῆψαν δὲ αὐτοῦ τὴν ὀργὴν καὶ αἱ μητέρεσ τῶν ὑπὸ Ἡρώδου πεφονευμένων· αὗται γὰρ καθ’ ἑκάστην ἡμέραν ἐν τῷ ἱερῷ παρακαλοῦσαι τὸν βασιλέα καὶ τὸν δῆμον, ἵνα δίκην Ἡρώδησ ἐν τῷ συνεδρίῳ τῶν πεπραγμένων ὑπόσχῃ, διετέλουν. κινηθεὶσ οὖν ὑπὸ τούτων Ὑρκανὸσ Ἡρώδην ἐκάλει δικασόμενον ὑπὲρ ὧν διεβάλλετο.
ὁ δὲ ἧκεν τοῦ πατρὸσ αὐτῷ παραινέσαντοσ μὴ ὡσ ἰδιώτῃ μετὰ δ’ ἀσφαλείασ εἰσελθεῖν καὶ φυλακῆσ τῆσ περὶ τὸ σῶμα, τά τε κατὰ τὴν Γαλιλαίαν ὡσ ἐνόμισεν αὐτῷ συμφέρειν ἀσφαλίσασθαι. τοῦτον τὸν τρόπον ἁρμοσάμενοσ καὶ μετὰ στίφουσ ἀποχρῶντοσ αὐτῷ πρὸσ τὴν ὁδόν, ὡσ μήτε ἐπίφοβοσ Ὑρκανῷ δόξειε μετὰ μείζονοσ παραγενόμενοσ τάγματοσ μήτε γυμνὸσ καὶ ἀφύλακτοσ, ᾔει πρὸσ τὴν δίκην. Σέξστοσ μέντοι ὁ τῆσ Συρίασ ἡγεμὼν γράφει παρακαλῶν Ὑρκανὸν ἀπολῦσαι τὸν Ἡρώδην ἐκ τῆσ δίκησ καὶ προσαπειλῶν παρακούσαντι.
τῷ δ’ ἦν ἀφορμὴ τὸ παρὰ τοῦ Σέξστου γράμμα πρὸσ τὸ μηδὲν ἐκ τοῦ συνεδρίου παθόντα ἀπολῦσαι τὸν Ἡρώδην· ἠγάπα γὰρ αὐτὸν ὡσ υἱόν. καταστὰσ δὲ ἐν τῷ συνεδρίῳ μετὰ τοῦ σὺν αὐτῷ τάγματοσ Ἡρώδησ κατέπληξεν ἅπαντασ καὶ κατηγορεῖν ἐθάρρει τὸ λοιπὸν οὐδεὶσ τῶν πρὶν ἀφικέσθαι διαβαλλόντων, ἀλλ’ ἦν ἡσυχία καὶ τοῦ τί χρὴ ποιεῖν ἀπορία.
διακειμένων δ’ οὕτωσ εἷσ τισ Σαμαίασ ὄνομα, δίκαιοσ ἀνὴρ καὶ διὰ τοῦτο τοῦ δεδιέναι κρείττων, ἀναστὰσ εἶπεν·
"ἄνδρεσ σύνεδροι καὶ βασιλεῦ, εἰσ δίκην μὲν οὔτ’ αὐτὸσ οἶδά τινα τῶν πώποτε εἰσ ὑμᾶσ κεκλημένων οὕτω παραστάντα οὔτε ὑμᾶσ ἔχειν εἰπεῖν ὑπολαμβάνω, ἀλλὰ πᾶσ ὁστισδηποτοῦν ἀφῖκται εἰσ τὸ συνέδριον τοῦτο κριθησόμενοσ ταπεινὸσ παρίσταται καὶ σχήματι δεδοικότοσ καὶ ἔλεον θηρωμένου παρ’ ὑμῶν, κόμην τ’ ἐπιθρέψασ καὶ ἐσθῆτα μέλαιναν ἐνδεδυμένοσ. ὁ δὲ βέλτιστοσ Ἡρώδησ φόνου δίκην φεύγων καὶ ἐπ’ αἰτίᾳ τοιαύτῃ κεκλημένοσ ἕστηκε τὴν πορφύραν περικείμενοσ καὶ τὴν κεφαλὴν κεκοσμημένοσ τῇ συνθέσει τῆσ κόμησ καὶ περὶ αὐτὸν ἔχων ὁπλίτασ, ἵνα ἂν κατακρίνωμεν αὐτοῦ κατὰ τὸν νόμον, κτείνῃ μὲν ἡμᾶσ, αὐτὸν δὲ σώσῃ βιασάμενοσ τὸ δίκαιον.
ἀλλ’ Ἡρώδην μὲν ἐπὶ τούτοισ οὐκ ἂν μεμψαίμην, εἰ τὸ αὐτοῦ συμφέρον ποιεῖται περὶ πλείονοσ ἢ τὸ νόμιμον, ὑμᾶσ δὲ καὶ τὸν βασιλέα τοσαύτην ἄδειαν αὐτῷ παρασχόντασ.
ἴστε μέντοι τὸν θεὸν μέγαν, καὶ οὗτοσ, ὃν νῦν δι’ Ὑρκανὸν ἀπολῦσαι βούλεσθε, κολάσει ὑμᾶσ τε καὶ αὐτὸν τὸν βασιλέα. " διήμαρτεν δ’ οὐδὲν τῶν εἰρημένων. ὁ γὰρ Ἡρώδησ τὴν βασιλείαν παραλαβὼν πάντασ ἀπέκτεινεν τοὺσ ἐν τῷ συνεδρίῳ καὶ Ὑρκανὸν αὐτὸν χωρὶσ τοῦ Σαμαίου·
σφόδρα γὰρ αὐτὸν διὰ τὴν δικαιοσύνην ἐτίμησεν καὶ ὅτι τῆσ πόλεωσ μετὰ ταῦτα πολιορκουμένησ ὑπό τε Ἡρώδου καὶ Σοσσίου παρῄνεσεν τῷ δήμῳ δέξασθαι τὸν Ἡρώδην εἰπὼν διὰ τὰσ ἁμαρτίασ οὐ δύνασθαι διαφυγεῖν αὐτόν.
καὶ περὶ μὲν τούτων κατὰ χώραν ἐροῦμεν. Ὑρκανὸσ δὲ ὁρῶν ὡρμημένουσ πρὸσ τὴν ἀναίρεσιν τὴν Ἡρώδου τοὺσ ἐν τῷ συνεδρίῳ τὴν δίκην εἰσ ἄλλην ἡμέραν ἀνεβάλετο, καὶ πέμψασ κρύφα πρὸσ Ἡρώδην συνεβούλευσεν αὐτῷ φυγεῖν ἐκ τῆσ πόλεωσ·
οὕτω γὰρ τὸν κίνδυνον διαφεύξεσθαι. καὶ ὁ μὲν ἀνεχώρησεν εἰσ Δαμασκὸν ὡσ φεύγων τὸν βασιλέα, καὶ παραγενόμενοσ πρὸσ Σέξτον Καίσαρα καὶ τὰ κατ’ αὐτὸν ἀσφαλισάμενοσ οὕτωσ εἶχεν, ὡσ εἰ καλοῖτο πάλιν εἰσ τὸ συνέδριον ἐπὶ δίκην οὐχ ὑπακουσόμενοσ.
ἠγανάκτουν δὲ οἱ ἐν τῷ συνεδρίῳ καὶ τὸν Ὑρκανὸν ἐπειρῶντο διδάσκειν, ὅτι ταῦτα πάντα εἰή κατ’ αὐτοῦ.
τὸν δ’ οὐκ ἐλάνθανε μέν, πράττειν δ’ οὐδὲν εἶχεν ὑπὸ ἀνανδρίασ καὶ ἀνοίασ. Σέξστου δὲ ποιήσαντοσ Ἡρώδην στρατηγὸν κοίλησ Συρίασ, χρημάτων γὰρ αὐτῷ τοῦτο ἀπέδοτο, Ὑρκανὸσ ἦν ἐν φόβῳ, μὴ στρατεύσηται Ἡρώδησ ἐπ’ αὐτόν.
οὐ πολὺ δὲ τοῦ δέουσ ἐβράδυνεν, ἀλλ’ ἧκεν ἄγων ἐπ’ αὐτὸν Ἡρώδησ στρατιὰν ὀργιζόμενοσ τῆσ δίκησ αὐτῷ καὶ τοῦ κληθῆναι πρὸσ τὸ λόγον ὑποσχεῖν ἐν τῷ συνεδρίῳ. διεκώλυσαν δ’ αὐτὸν προσβαλεῖν τοῖσ Ιἑροσολύμοισ ὑπαντήσαντεσ ὅ τε πατὴρ Ἀντίπατροσ καὶ ὁ ἀδελφόσ, καὶ τὴν ὁρμὴν αὐτοῦ καταπαύσαντεσ καὶ παρακαλέσαντεσ ἔργῳ μὲν ἐγχειρεῖν μηδενί, καταπληξάμενον δὲ ἀπειλῇ μόνον μὴ χωρῆσαι περαιτέρω κατὰ τοῦ παρασχόντοσ αὐτῷ εἰσ τοῦτο παρελθεῖν τὸ ἀξίωμα.
ἠξίουν τε περὶ τοῦ κληθέντα ἐπὶ δίκην ἐλθεῖν ἀγανακτοῦντα μεμνῆσθαι καὶ τῆσ ἀφέσεωσ καὶ χάριν αὐτῆσ εἰδέναι καὶ μὴ πρὸσ μὲν τὸ σκυθρωπότερον ἀπαντᾶν, περὶ δὲ τῆσ σωτηρίασ ἀχαριστεῖν·
λογίζεσθαι δ’ ὡσ, εἰ καὶ πολέμου ῥοπὰσ βραβεύει τὸ θεῖον, πλέον ἐστὶ τῆσ στρατείασ τὸ ἄδικον, διὸ καὶ τὴν νίκην μὴ πάντῃ προσδοκᾶν μέλλοντα πολεμεῖν βασιλεῖ καὶ συντρόφῳ, καὶ πολλὰ μὲν εὐεργετήσαντι, μηδὲν δὲ χαλεπὸν αὐτὸν εἰργασμένῳ, περὶ δὲ ὧν ἐγκαλεῖ διὰ πονηροὺσ συμβούλουσ ἀλλὰ μὴ δι’ αὐτὸν ὑπόνοιαν αὐτῷ καὶ σκιὰν δυσκόλου τινὸσ παρεσχημένῳ.
πείθεται τούτοισ Ἡρώδησ ὑπολαβὼν εἰσ τὰσ ἐλπίδασ ἀποχρῆν αὐτῷ τὸ καὶ τὴν ἰσχὺν ἐπιδείξασθαι τῷ ἔθνει μόνον.
καὶ τὰ μὲν κατὰ τὴν Ιοὐδαίαν οὕτωσ εἶχεν. Καῖσαρ δ’ ἐλθὼν εἰσ Ῥώμην ἕτοιμοσ ἦν πλεῖν ἐπ’ Ἀφρικῆσ πολεμήσων Σκιπίωνι καὶ Κάτωνι, πέμψασ δ’ Ὑρκανὸσ πρὸσ αὐτὸν παρεκάλει βεβαιώσασθαι τὴν πρὸσ αὐτὸν φιλίαν καὶ συμμαχίαν.
ἔδοξεν δ’ ἀναγκαῖον εἶναί μοι πάσασ ἐκθέσθαι τὰσ γεγενημένασ Ῥωμαίοισ καὶ τοῖσ αὐτοκράτορσιν αὐτῶν τιμὰσ καὶ συμμαχίασ πρὸσ τὸ ἔθνοσ ἡμῶν, ἵνα μὴ λανθάνῃ τοὺσ ἄλλουσ ἅπαντασ, ὅτι καὶ οἱ τῆσ Ἀσίασ καὶ οἱ τῆσ Εὐρώπησ βασιλεῖσ διὰ σπουδῆσ ἔσχον ἡμᾶσ τήν τε ἀνδρείαν ἡμῶν καὶ τὴν πίστιν ἀγαπήσαντεσ.
ἐπεὶ δὲ πολλοὶ διὰ τὴν πρὸσ ἡμᾶσ δυσμένειαν ἀπιστοῦσι τοῖσ ὑπὸ Περσῶν καὶ Μακεδόνων ἀναγεγραμμένοισ περὶ ἡμῶν τῷ μηκέτ’ αὐτὰ πανταχοῦ μηδ’ ἐν τοῖσ δημοσίοισ ἀποκεῖσθαι τόποισ, ἀλλὰ παρ’ ἡμῖν τε αὐτοῖσ καί τισιν ἄλλοισ τῶν βαρβάρων, πρὸσ δὲ τὰ ὑπὸ Ῥωμαίων δόγματα οὐκ ἔστιν ἀντειπεῖν·
ἔν τε γὰρ δημοσίοισ ἀνάκειται τόποισ τῶν πόλεων καὶ ἔτι νῦν ἐν τῷ Καπετωλίῳ χαλκαῖσ στήλαισ ἐγγέγραπται, οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ Καῖσαρ Ιοὔλιοσ τοῖσ ἐν Ἀλεξανδρείᾳ Ιοὐδαίοισ ποιήσασ χαλκῆν στήλην ἐδήλωσεν, ὅτι Ἀλεξανδρέων πολῖταί εἰσιν, ἐκ τούτων ποιήσομαι καὶ τὴν ἀπόδειξιν.
παραθήσομαι δὲ τὰ γενόμενα ὑπό τε τῆσ συγκλήτου δόγματα καὶ Ιοὐλίου Καίσαροσ πρόσ τε Ὑρκανὸν καὶ τὸ ἔθνοσ ἡμῶν.
Γάιοσ Ιοὔλιοσ Καῖσαρ αὐτοκράτωρ καὶ ἀρχιερεὺσ δικτάτωρ τὸ δεύτερον Σιδωνίων ἄρχουσιν βουλῇ δήμῳ χαίρειν.
εἰ ἔρρωσθε εὖ ἂν ἔχοι, κἀγὼ δὲ ἔρρωμαι σὺν τῷ στρατοπέδῳ. τῆσ γενομένησ ἀναγραφῆσ ἐν τῇ δέλτῳ πρὸσ Ὑρκανὸν υἱὸν Ἀλεξάνδρου ἀρχιερέα καὶ ἐθνάρχην Ιοὐδαίων πέπομφα ὑμῖν τὸ ἀντίγραφον, ἵν’ ἐν τοῖσ δημοσίοισ ὑμῶν ἀνακέηται γράμμασιν.
βούλομαι δὲ καὶ ἑλληνιστὶ καὶ ῥωμαϊστὶ ἐν δέλτῳ χαλκῇ τοῦτο ἀνατεθῆναι. ἔστιν δὴ τοῦτο·
Ιοὔλιοσ Καῖσαρ αὐτοκράτωρ τὸ δεύτερον καὶ ἀρχιερεὺσ μετὰ συμβουλίου γνώμησ ἐπέκρινα. διὰ ταύτασ τὰσ αἰτίασ Ὑρκανὸν Ἀλεξάνδρου καὶ τὰ τέκνα αὐτοῦ ἐθνάρχασ Ιοὐδαίων εἶναι ἀρχιερωσύνην τε Ιοὐδαίων διὰ παντὸσ ἔχειν κατὰ τὰ πάτρια ἔθη, εἶναί τε αὐτὸν καὶ τοὺσ παῖδασ αὐτοῦ συμμάχουσ ἡμῖν ἔτι τε καὶ ἐν τοῖσ κατ’ ἄνδρα φίλοισ ἀριθμεῖσθαι, ὅσα τε κατὰ τοὺσ ἰδίουσ αὐτῶν νόμουσ ἐστὶν ἀρχιερατικὰ φιλάνθρωπα, ταῦτα κελεύω κατέχειν αὐτὸν καὶ τὰ τέκνα αὐτοῦ·
ἄν τε μεταξὺ γένηταί τισ ζήτησισ περὶ τῆσ Ιοὐδαίων ἀγωγῆσ, ἀρέσκει μοι κρίσιν γίνεσθαι [παρ’ αὐτοῖσ].
παραχειμασίαν δὲ ἢ χρήματα πράσσεσθαι οὐ δοκιμάζω. Γαί̈ου Καίσαροσ αὐτοκράτοροσ ὑπάτου δεδομένα συγκεχωρημένα προσκεκριμένα ἐστὶν οὕτωσ ἔχοντα.
ὅπωσ τὰ τέκνα αὐτοῦ τοῦ Ιοὐδαίων ἔθνουσ ἄρχῃ, καὶ τοὺσ δεδομένουσ τόπουσ καρπίζωνται, καὶ ὁ ἀρχιερεὺσ αὐτὸσ καὶ ἐθνάρχησ τῶν Ιοὐδαίων προϊστῆται τῶν ἀδικουμένων. πέμψαι δὲ πρὸσ Ὑρκανὸν τὸν Ἀλεξάνδρου υἱὸν ἀρχιερέα τῶν Ιοὐδαίων καὶ πρεσβευτὰσ τοὺσ περὶ φιλίασ καὶ συμμαχίασ διαλεξομένουσ·
ἀνατεθῆναι δὲ καὶ χαλκῆν δέλτον ταῦτα περιέχουσαν ἔν τε τῷ Καπετωλίῳ καὶ Σιδῶνι καὶ Τύρῳ καὶ ἐν Ἀσκάλωνι καὶ ἐν τοῖσ ναοῖσ ἐγκεχαραγμένην γράμμασιν Ῥωμαϊκοῖσ καὶ Ἑλληνικοῖσ. ὅπωσ τε τὸ δόγμα τοῦτο πᾶσι τοῖσ κατὰ τὴν πόλιν ταμίαισ καὶ τοῖσ τούτων ἡγουμένοισ εἴσ τε τοὺσ φίλουσ ἀνενέγκωσιν καὶ ξένια τοῖσ πρεσβευταῖσ παρασχεῖν καὶ τὰ διατάγματα διαπέμψαι πανταχοῦ.
Γάιοσ Καῖσαρ αὐτοκράτωρ δικτάτωρ ὕπατοσ τιμῆσ καὶ ἀρετῆσ καὶ φιλανθρωπίασ ἕνεκεν συνεχώρησεν ἐπὶ συμφέροντι καὶ τῇ συγκλήτῳ καὶ τῷ δήμῳ τῶν Ῥωμαίων Ὑρκανὸν Ἀλεξάνδρου υἱὸν καὶ τέκνα αὐτοῦ ἀρχιερεῖσ τε καὶ ἱερεῖσ Ιἑροσολύμων καὶ τοῦ ἔθνουσ εἶναι ἐπὶ τοῖσ δικαίοισ, οἷσ καὶ οἱ πρόγονοι αὐτῶν τὴν ἀρχιερωσύνην διακατέσχον.
Γάιοσ Καῖσαρ ὕπατοσ τὸ πέμπτον ἔκρινεν τούτουσ ἔχειν καὶ τειχίσαι τὴν Ιἑροσολυμιτῶν πόλιν, καὶ κατέχειν αὐτὴν Ὑρκανὸν Ἀλεξάνδρου ἀρχιερέα Ιοὐδαίων καὶ ἐθνάρχην ὡσ ἂν αὐτὸσ προαιρῆται.
ὅπωσ τε Ιοὐδαίοισ ἐν τῷ δευτέρῳ τῆσ μισθώσεωσ [ἔτει] τῆσ προσόδου κόρον ὑπεξέλωνται καὶ μήτε ἐργολαβῶσί τινεσ μήτε φόρουσ τοὺσ αὐτοὺσ τελῶσιν.
Γάιοσ Καῖσαρ αὐτοκράτωρ τὸ δεύτερον ἔστησεν κατ’ ἐνιαυτὸν ὅπωσ τελῶσιν ὑπὲρ τῆσ Ιἑροσολυμιτῶν πόλεωσ Ιὄππησ ὑπεξαιρουμένησ χωρὶσ τοῦ ἑβδόμου ἔτουσ, ὃν σαββατικὸν ἐνιαυτὸν προσαγορεύουσιν, ἐπεὶ ἐν αὐτῷ μήτε τὸν ἀπὸ τῶν δένδρων καρπὸν λαμβάνουσιν μήτε σπείρουσιν.
καὶ ἵνα ἐν Σιδῶνι τῷ δευτέρῳ ἔτει τὸν φόρον ἀποδιδῶσιν τὸ τέταρτον τῶν σπειρομένων, πρὸσ τούτοισ ἔτι καὶ Ὑρκανῷ καὶ τοῖσ τέκνοισ αὐτοῦ τὰσ δεκάτασ τελῶσιν, ἃσ ἐτέλουν καὶ τοῖσ προγόνοισ αὐτῶν.
καὶ ὅπωσ μηδεὶσ μήτε ἄρχων μήτε ἀντάρχων μήτε στρατηγὸσ ἢ πρεσβευτὴσ ἐν τοῖσ ὁρ́οισ τῶν Ιοὐδαίων ἀνιστὰσ συμμαχίαν καὶ στρατιώτασ ἐξῇ τούτῳ χρήματα εἰσπράττεσθαι ἢ εἰσ παραχειμασίαν ἢ ἄλλῳ τινὶ ὀνόματι, ἀλλ’ εἶναι πανταχόθεν ἀνεπηρεάστουσ.
ὅσα τε μετὰ ταῦτα ἔσχον ἢ ἐπρίαντο καὶ διακατέσχον καὶ ἐνεμήθησαν, ταῦτα πάντα αὐτοὺσ ἔχειν.
φόρουσ τε ὑπὲρ ταύτησ τῆσ πόλεωσ Ὑρκανὸν Ἀλεξάνδρου υἱὸν καὶ παῖδασ αὐτοῦ παρὰ τῶν τὴν γῆν νεμομένων χώρασ λιμένοσ ἐξαγωγίου κατ’ ἐνιαυτὸν Σιδῶνι μοδίουσ δισμυρίουσ χοε ὑπεξαιρουμένου τοῦ ἑβδόμου ἔτουσ, ὃν σαββατικὸν καλοῦσιν, καθ’ ὃν οὔτε ἀροῦσιν οὔτε τὸν ἀπὸ τῶν δένδρων καρπὸν λαμβάνουσιν.
τάσ τε κώμασ τὰσ ἐν τῷ μεγάλῳ πεδίῳ, ἃσ Ὑρκανὸσ καὶ οἱ πρόγονοι πρότερον αὐτοῦ διακατέσχον, ἀρέσκει τῇ συγκλήτῳ ταῦτα Ὑρκανὸν καὶ Ιοὐδαίουσ ἔχειν ἐπὶ τοῖσ δικαίοισ οἷσ καὶ πρότερον εἶχον.
μένειν δὲ καὶ τὰ ἀπ’ ἀρχῆσ δίκαια, ὅσα πρὸσ ἀλλήλουσ Ιοὐδαίοισ καὶ τοῖσ ἀρχιερεῦσιν καὶ ἱερεῦσιν ἦν τά τε φιλάνθρωπα ὅσα τε τοῦ δήμου ψηφισαμένου καὶ τῆσ συγκλήτου ἔσχον.
ἐπὶ τούτοισ τε τοῖσ δικαίοισ χρῆσθαι αὐτοῖσ ἐξεῖναι ἐν Λύδδοισ. τούσ τε τόπουσ καὶ χώραν καὶ ἐποίκια, ὅσα βασιλεῦσι Συρίασ καὶ Φοινίκησ συμμάχοισ οὖσι Ῥωμαίων κατὰ δωρεὰν ὑπῆρχε καρποῦσθαι, ταῦτα δοκιμάζει ἡ σύγκλητοσ Ὑρκανὸν τὸν ἐθνάρχην καὶ Ιοὐδαίουσ ἔχειν.
δεδόσθαι δὲ Ὑρκανῷ καὶ παισὶ τοῖσ αὐτοῦ καὶ πρεσβευταῖσ τοῖσ ὑπ’ αὐτοῦ πεμφθεῖσιν ἔν τε πυγμῇ μονομάχων καὶ θηρίων καθεζομένοισ μετὰ τῶν συγκλητικῶν θεωρεῖν αἰτησαμένουσ παρὰ δικτάτοροσ ἢ παρὰ ἱππάρχου παρελθεῖν εἰσ τὴν σύγκλητον εἰσάγωσιν καὶ τὰ ἀποκρίματα αὐτοῖσ ἀποδιδῶσιν ἐν ἡμέραισ δέκα ταῖσ ἁπάσαισ, ἀφ’ ἧσ ἂν τὸ δόγμα γένηται.
Γάιοσ Καῖσαρ αὐτοκράτωρ δικτάτωρ τὸ τέταρτον ὕπατόσ τε τὸ πέμπτον δικτάτωρ ἀποδεδειγμένοσ διὰ βίου λόγουσ ἐποιήσατο περὶ τῶν δικαίων τῶν Ὑρκανοῦ τοῦ Ἀλεξάνδρου ἀρχιερέωσ Ιοὐδαίων καὶ ἐθνάρχου τοιούτουσ·
[τῶν] πρὸ ἐμοῦ αὐτοκρατόρων ἐν ταῖσ ἐπαρχίαισ μαρτυρησάντων Ὑρκανῷ ἀρχιερεῖ Ιοὐδαίων καὶ Ιοὐδαίοισ ἐπί τε συγκλήτου καὶ δήμου Ῥωμαίων, εὐχαριστήσαντοσ δὲ καὶ τοῦ δήμου καὶ τῆσ συγκλήτου αὐτοῖσ, καλῶσ ἔχει καὶ ἡμᾶσ ἀπομνημονεύειν καὶ προνοεῖν, ὡσ Ὑρκανῷ καὶ τῷ ἔθνει τῶν Ιοὐδαίων καὶ τοῖσ Ὑρκανοῦ παισὶν ὑπὸ συγκλήτου καὶ δήμου Ῥωμαίων ἀξία τῆσ πρὸσ ἡμᾶσ εὐνοίασ αὐτῶν καὶ ὧν εὐεργέτησαν ἡμᾶσ χάρισ ἀνταποδοθῇ.
Ιοὔλιοσ Γάιοσ ὑιοσο στρατηγὸσ ὕπατοσ Ῥωμαίων Παριανῶν ἄρχουσι βουλῇ δήμῳ χαίρειν.
ἐνέτυχόν μοι οἱ Ιοὐδαῖοι ἐν Δήλῳ καί τινεσ τῶν παροίκων Ιοὐδαίων παρόντων καὶ τῶν ὑμετέρων πρέσβεων καὶ ἐνεφάνισαν, ὡσ ὑμεῖσ ψηφίσματι κωλύετε αὐτοὺσ τοῖσ πατρίοισ ἔθεσι καὶ ἱεροῖσ χρῆσθαι. ἐμοὶ τοίνυν οὐκ ἀρέσκει κατὰ τῶν ἡμετέρων φίλων καὶ συμμάχων τοιαῦτα γίνεσθαι ψηφίσματα καὶ κωλύεσθαι αὐτοὺσ ζῆν κατὰ τὰ αὐτῶν ἔθη καὶ χρήματα εἰσ σύνδειπνα καὶ τὰ ἱερὰ εἰσφέρειν, τοῦτο ποιεῖν αὐτῶν μηδ’ ἐν Ῥώμῃ κεκωλυμένων.
καὶ γὰρ Γάιοσ Καῖσαρ ὁ ἡμέτεροσ στρατηγὸσ [καὶ] ὕπατοσ ἐν τῷ διατάγματι κωλύων θιάσουσ συνάγεσθαι κατὰ πόλιν μόνουσ τούτουσ οὐκ ἐκώλυσεν οὔτε χρήματα συνεισφέρειν οὔτε σύνδειπνα ποιεῖν.
ὁμοίωσ δὲ κἀγὼ τοὺσ ἄλλουσ θιάσουσ κωλύων τούτοισ μόνοισ ἐπιτρέπω κατὰ τὰ πάτρια ἔθη καὶ νόμιμα συνάγεσθαί τε καὶ ἑστιᾶσθαι.
καὶ ὑμᾶσ οὖν καλῶσ ἔχει, εἴ τι κατὰ τῶν ἡμετέρων φίλων καὶ συμμάχων ψήφισμα ἐποιήσατε, τοῦτο ἀκυρῶσαι διὰ τὴν περὶ ἡμᾶσ αὐτῶν ἀρετὴν καὶ εὔνοιαν. Μετὰ δὲ τὸν Γαί̈ου θάνατον Μᾶρκοσ Ἀντώνιοσ καὶ Πόπλιοσ Δολαβέλλασ ὕπατοι ὄντεσ τήν τε σύγκλητον συνήγαγον καὶ τοὺσ παρ’ Ὑρκανοῦ πρέσβεισ παραγαγόντεσ διελέχθησαν περὶ ὧν ἠξίουν καὶ φιλίαν πρὸσ αὐτοὺσ ἐποίησαν, καὶ πάντα συγχωρεῖν αὐτοῖσ ἡ σύγκλητοσ ἐψηφίσατο ὅσων τυγχάνειν ἐβούλοντο.
παρατέθειμαι δὲ καὶ τὸ δόγμα, ὅπωσ τὴν ἀπόδειξιν τῶν λεγομένων ἐγγύθεν ἔχωσιν οἱ ἀναγινώσκοντεσ τὴν πραγματείαν.
ἦν δὲ τοιοῦτον· Δόγμα συγκλήτου ἐκ τοῦ ταμιείου ἀντιγεγραμμένον ἐκ τῶν δέλτων τῶν δημοσίων τῶν ταμιευτικῶν Κοί̈ντω Ῥουτιλίω Κοί̈ντω Κορνηλίω ταμίαισ κατὰ πόλιν, δέλτῳ δευτέρᾳ καὶ ἐκ τῶν πρώτων πρώτῃ.
πρὸ τριῶν εἰδῶν Ἀπριλλίων ἐν τῷ ναῷ τῆσ Ὁμονοίασ. Πούπλιοσ Σέρριοσ Πόπλιοσ Δολοβέλλασ Μᾶρκοσ Ἀντώνιοσ ὕπατοι λόγουσ ἐποιήσαντο περὶ ὧν δόγματι συγκλήτου Γάιοσ Καῖσαρ ὑπὲρ Ιοὐδαίων ἔκρινεν καὶ εἰσ τὸ ταμιεῖον οὐκ ἔφθασεν ἀνενεχθῆναι, περὶ τούτων ἀρέσκει ἡμῖν γενέσθαι, ὡσ καὶ Ποπλίῳ Δολαβέλλᾳ καὶ Μάρκῳ Ἀντωνίῳ τοῖσ ὑπάτοισ ἔδοξεν, ἀνενεγκεῖν τε ταῦτα εἰσ δέλτουσ καὶ πρὸσ τοὺσ κατὰ πόλιν ταμίασ, ὅπωσ φροντίσωσιν καὶ αὐτοὶ εἰσ δέλτουσ ἀναθεῖναι διπτύχουσ.
ἐγένετο πρὸ πέντε εἰδῶν Φεβρουαρίων ἐν τῷ ναῷ τῆσ Ὁμονοίασ.
οἱ δὲ πρεσβεύοντεσ παρὰ Ὑρκανοῦ τοῦ ἀρχιερέωσ ἦσαν οὗτοι· Λυσίμαχοσ Παυσανίου Ἀλέξανδροσ Θεοδώρου Πάτροκλοσ Χαιρέου Ιωἄννησ Ὀνείου. Ἔπεμψεν δὲ τούτων Ὑρκανὸσ τῶν πρεσβευτῶν ἕνα καὶ πρὸσ Δολαβέλλαν τὸν τῆσ Ἀσίασ τότε ἡγεμόνα, παρακαλῶν ἀπολῦσαι τοὺσ Ιοὐδαίουσ τῆσ στρατείασ καὶ τὰ πάτρια τηρεῖν ἔθη καὶ κατὰ ταῦτα ζῆν ἐπιτρέπειν·
οὗ τυχεῖν αὐτῷ ῥᾳδίωσ ἐγένετο·
λαβὼν γὰρ ὁ Δολοβέλλασ τὰ παρὰ τοῦ Ὑρκανοῦ γράμματα, μηδὲ βουλευσάμενοσ ἐπιστέλλει τοῖσ κατὰ τὴν Ἀσίαν ἅπασιν γράψασ τῇ Ἐφεσίων πόλει πρωτευούσῃ τῆσ Ἀσίασ περὶ τῶν Ιοὐδαίων. ἡ δὲ ἐπιστολὴ τοῦτον περιεῖχεν τὸν τρόπον· Ἐπὶ πρυτάνεωσ Ἀρτέμωνοσ μηνὸσ Ληναιῶνοσ προτέρᾳ.
Δολοβέλλασ αὐτοκράτωρ Ἐφεσίων ἄρχουσι βουλῇ δήμῳ χαίρειν. Ἀλέξανδροσ Θεοδώρου πρεσβευτὴσ Ὑρκανοῦ τοῦ Ἀλεξάνδρου υἱοῦ ἀρχιερέωσ καὶ ἐθνάρχου τῶν Ιοὐδαίων ἐνεφάνισέν μοι περὶ τοῦ μὴ δύνασθαι στρατεύεσθαι τοὺσ πολίτασ αὐτοῦ διὰ τὸ μήτε ὅπλα βαστάζειν δύνασθαι μήτε ὁδοιπορεῖν ἐν ταῖσ ἡμέραισ τῶν σαββάτων, μήτε τροφῶν τῶν πατρίων καὶ συνήθων κατὰ τούτουσ εὐπορεῖν.
ἐγώ τε οὖν αὐτοῖσ, καθὼσ καὶ οἱ πρὸ ἐμοῦ ἡγεμόνεσ, δίδωμι τὴν ἀστρατείαν καὶ συγχωρῶ χρῆσθαι τοῖσ πατρίοισ ἐθισμοῖσ ἱερῶν ἕνεκα καὶ ἁγίοισ συναγομένοισ, καθὼσ αὐτοῖσ νόμιμον, καὶ τῶν πρὸσ τὰσ θυσίασ ἀφαιρεμάτων, ὑμᾶσ τε βούλομαι ταῦτα γράψαι κατὰ πόλεισ.
Καὶ ταῦτα μὲν ὁ Δολαβέλλασ Ὑρκανοῦ πρεσβευσαμένου πρὸσ αὐτὸν ἐχαρίσατο τοῖσ ἡμετέροισ.
Λεύκιοσ δὲ Λέντλοσ ὕπατοσ εἶπεν· πολίτασ Ῥωμαίων Ιοὐδαίουσ ἱερὰ Ιοὐδαϊκὰ ἔχοντασ καὶ ποιοῦντασ ἐν Ἐφέσῳ πρὸ τοῦ βήματοσ δεισιδαιμονίασ ἕνεκα στρατείασ ἀπέλυσα πρὸ δώδεκα καλανδῶν Ὀκτωβρίων Λευκίω Λέντλω Γαί̈ω Μαρκέλλω ὑπάτοισ. παρῆσαν Τίτοσ Ἄμπιοσ Τίτου υἱὸσ Βάλβοσ Ὁρατία πρεσβευτήσ, Τίτοσ Τόνγιοσ Τίτου υἱὸσ Κροστομίνα, Κόιντοσ Καίσιοσ Κοί̈ντου, Τίτοσ Πομπήιοσ Τίτου Λογγῖνοσ, Γάιοσ Σερουίλιοσ Γαί̈ου υἱὸσ Τηρητίνα Βράκκοσ χιλίαρχοσ, Πόπλιοσ Κλούσιοσ Ποπλίου Ἐτωρία [Γάλλοσ], Γάιοσ Σέντιοσ Γαί̈ου υἱὸσ Σαβατίνα.
Τίτοσ Ἄμπιοσ Τίτου υἱὸσ Βάλβοσ πρεσβευτὴσ καὶ ἀντιστράτηγοσ Ἐφεσίων ἄρχουσι βουλῇ δήμῳ χαίρειν.
Ιοὐδαίουσ τοὺσ ἐν τῇ Ἀσίᾳ Λεύκιοσ Λέντλοσ ὁ ὕπατοσ ἐμοῦ ἐντυχόντοσ ἀπέλυσεν τῆσ στρατείασ. αἰτησάμενοσ δὲ μετὰ ταῦτα καὶ παρὰ Φαννίου τοῦ ἀντιστρατήγου καὶ παρὰ Λευκίου Ἀντωνίου τοῦ ἀντιταμίου ἐπέτυχον ὑμᾶσ τε βούλομαι φροντίσαι, ἵνα μή τισ αὐτοῖσ διενοχλῇ. Ψήφισμα Δηλίων.
ἐπ’ ἄρχοντοσ Βοιωτοῦ μηνὸσ Θαργηλιῶνοσ εἰκοστῇ χρηματισμὸσ στρατηγῶν. Μᾶρκοσ Πείσων πρεσβευτὴσ ἐνδημῶν ἐν τῇ πόλει ἡμῶν ὁ καὶ τεταγμένοσ ἐπὶ τῆσ στρατολογίασ προσκαλεσάμενοσ ἡμᾶσ καὶ ἱκανοὺσ τῶν πολιτῶν προσέταξεν, ἵνα εἴ τινέσ εἰσιν Ιοὐδαῖοι πολῖται Ῥωμαίων τούτοισ μηδεὶσ ἐνοχλῇ περὶ στρατείασ, διὰ τὸ τὸν ὕπατον Λούκιον Κορνήλιον Λέντλον δεισιδαιμονίασ ἕνεκα ἀπολελυκέναι τοὺσ Ιοὐδαίουσ τῆσ στρατείασ. διὸ πείθεσθαι ἡμᾶσ δεῖ τῷ στρατηγῷ.
ὅμοια δὲ τούτοισ καὶ Σαρδιανοὶ περὶ ἡμῶν ἐψηφίσαντο. Γάιοσ Φάννιοσ Γαί̈ου υἱὸσ στρατηγὸσ ὕπατοσ Κῴων ἄρχουσι χαίρειν.
βούλομαι ὑμᾶσ εἰδέναι, ὅτι πρέσβεισ Ιοὐδαίων μοι προσῆλθον ἀξιοῦντεσ λαβεῖν τὰ συγκλήτου δόγματα τὰ περὶ αὐτῶν γεγονότα. ὑποτέτακται δὲ τὰ δεδογμένα. ὑμᾶσ οὖν θέλω φροντίσαι καὶ προνοῆσαι τῶν ἀνθρώπων κατὰ τὸ τῆσ συγκλήτου δόγμα, ὅπωσ διὰ τῆσ ὑμετέρασ χώρασ εἰσ τὴν οἰκείαν ἀσφαλῶσ ἀνακομισθῶσιν. Λεύκιοσ Λέντλοσ ὕπατοσ λέγει·
πολίτασ Ῥωμαίων Ιοὐδαίουσ, οἵτινέσ μοι ἱερὰ ἔχειν καὶ ποιεῖν Ιοὐδαϊκὰ ἐν Ἐφέσῳ ἐδόκουν, δεισιδαιμονίασ ἕνεκα ἀπέλυσα. τοῦτο ἐγένετο πρὸ δώδεκα καλανδῶν Κουιντιλίων. Λούκιοσ Ἀντώνιοσ Μάρκου υἱὸσ ἀντιταμίασ καὶ ἀντιστράτηγοσ Σαρδιανῶν ἄρχουσι βουλῇ δήμῳ χαίρειν.
Ιοὐδαῖοι πολῖται ἡμέτεροι προσελθόντεσ μοι ἐπέδειξαν αὐτοὺσ σύνοδον ἔχειν ἰδίαν κατὰ τοὺσ πατρίουσ νόμουσ ἀπ’ ἀρχῆσ καὶ τόπον ἴδιον, ἐν ᾧ τά τε πράγματα καὶ τὰσ πρὸσ ἀλλήλουσ ἀντιλογίασ κρίνουσιν, τοῦτό τε αἰτησαμένοισ ἵν’ ἐξῇ ποιεῖν αὐτοῖσ τηρῆσαι καὶ ἐπιτρέψαι ἔκρινα. Μᾶρκοσ Πόπλιοσ σπιρίου υἱὸσ καὶ Μᾶρκοσ Μάρκου Ποπλίου υἱὸσ Λουκίου λέγουσιν.
Λέντλῳ τἀνθυπάτῳ προσελθόντεσ ἐδιδάξαμεν αὐτὸν περὶ ὧν Δοσίθεοσ Κλεοπατρίδου Ἀλεξανδρεὺσ λόγουσ ἐποιήσατο, ὅπωσ πολίτασ Ῥωμαίων Ιοὐδαίουσ ἱερὰ Ιοὐδαϊκὰ ποιεῖν εἰωθότασ, ἂν αὐτῷ φανῇ, δεισιδαιμονίασ ἕνεκα ἀπολύσῃ· καὶ ἀπέλυσε πρὸ δώδεκα καλανδῶν Κουιντιλίων Λευκίω Λέντλω Γαί̈ω Μαρκέλλω ὑπάτοισ.
Γάιοσ Τεύτιοσ Γαί̈ου Αἰμιλία χιλίαρχοσ, Σέξστοσ Ἀτίλιοσ Σέξστου υἱὸσ Αἰμιλία Σέσρανοσ, Γάιοσ Πομπήιοσ Γαί̈ου υἱὸσ Σαβατίνα, Τίτοσ Ἄμπιοσ Τίτου Μένανδροσ, Πόπλιοσ Σερουίλιοσ Ποπλίου υἱὸσ Στράβων, Λεύκιοσ Πάκκιοσ Λευκίου Κολλίνα Καπίτων, Αὖλοσ Φούριοσ Αὔλου υἱὸσ Τέρτιοσ, Ἄππιοσ Μηνᾶσ.
ἐπὶ τούτων ὁ Λέντλοσ δόγμα ἐξέθετο·
πολίτασ Ῥωμαίων Ιοὐδαίουσ, οἵτινεσ ἱερὰ Ιοὐδαϊκὰ ποιεῖν εἰώθασιν, ἐν Ἐφέσῳ πρὸ τοῦ βήματοσ δεισιδαιμονίασ ἕνεκα ἀπέλυσα. Λαοδικέων ἄρχοντεσ Γαί̈ῳ Ῥαβελλίῳ Γαί̈ου υἱῷ ὑπάτῳ χαίρειν.
Σώπατροσ Ὑρκανοῦ τοῦ ἀρχιερέωσ πρεσβευτὴσ ἀπέδωκεν ἡμῖν τὴν παρὰ σοῦ ἐπιστολήν, δι’ ἧσ ἐδήλου ἡμῖν παρὰ Ὑρκανοῦ τοῦ Ιοὐδαίων ἀρχιερέωσ ἐληλυθότασ τινὰσ γράμματα κομίσαι περὶ τοῦ ἔθνουσ αὐτῶν γεγραμμένα, ἵνα τά τε σάββατα αὐτοῖσ ἐξῇ ἄγειν καὶ τὰ λοιπὰ ἱερὰ ἐπιτελεῖν κατὰ τοὺσ πατρίουσ νόμουσ, ὅπωσ τε μηδεὶσ αὐτοῖσ ἐπιτάσσῃ διὰ τὸ φίλουσ αὐτοὺσ ἡμετέρουσ εἶναι καὶ συμμάχουσ, ἀδικήσῃ τε μηδὲ εἷσ αὐτοὺσ ἐν τῇ ἡμετέρᾳ ἐπαρχίᾳ, ὡσ Τραλλιανῶν τε ἀντειπόντων κατὰ πρόσωπον μὴ ἀρέσκεσθαι τοῖσ περὶ αὐτῶν δεδογμένοισ ἐπέταξασ ταῦτα οὕτωσ γίνεσθαι· παρακεκλῆσθαι δέ σε, ὥστε καὶ ἡμῖν γράψαι περὶ αὐτῶν.
ἡμεῖσ οὖν κατακολουθοῦντεσ τοῖσ ἐπεσταλμένοισ ὑπὸ σοῦ τήν τε ἐπιστολὴν τὴν ἀποδοθεῖσαν ἐδεξάμεθα καὶ κατεχωρίσαμεν εἰσ τὰ δημόσια ἡμῶν γράμματα καὶ περὶ τῶν ἄλλων ὧν ἐπέσταλκασ προνοήσομεν, ὥστε μηδὲν μεμφθῆναι.
Πόπλιοσ Σερουίλιοσ Ποπλίου υἱὸσ Γάλβασ ἀνθύπατοσ Μιλησίων ἄρχουσι βουλῇ δήμῳ χαίρειν.
Πρύτανισ Ἑρμοῦ υἱὸσ πολίτησ ὑμέτεροσ προσελθών μοι ἐν Τράλλεσιν ἄγοντι τὴν ἀγόραιον ἐδήλου παρὰ τὴν ἡμετέραν γνώμην Ιοὐδαίοισ ὑμᾶσ προσφέρεσθαι καὶ κωλύειν αὐτοὺσ τά τε σάββατα ἄγειν καὶ τὰ ἱερὰ τὰ πάτρια τελεῖν καὶ τοὺσ καρποὺσ μεταχειρίζεσθαι, καθὼσ ἔθοσ ἐστὶν αὐτοῖσ, αὐτόν τε κατὰ τοὺσ νόμουσ εὐθυνκέναι τὸ [δίκαιον] ψήφισμα.
βούλομαι οὖν ὑμᾶσ εἰδέναι, ὅτι διακούσασ ἐγὼ λόγων ἐξ ἀντικαταστάσεωσ γενομένων ἐπέκρινα μὴ κωλύεσθαι Ιοὐδαίουσ τοῖσ αὐτῶν ἔθεσι χρῆσθαι.
Ψήφισμα Περγαμηνῶν.
ἐπὶ πρυτάνεωσ Κρατίππου μηνὸσ Δαισίου [πρώτῃ] γνώμη στρατηγῶν. ἵνα τε μηδεὶσ ἀτελὴσ ᾖ ἐκ τῆσ Ιοὐδαίων χώρασ ἢ τῶν λιμένων αὐτῶν ἐξάγων βασιλεὺσ ἢ δῆμοσ ἢ μόνοσ Πτολεμαῖοσ ὁ Ἀλεξανδρέων βασιλεὺσ διὰ τὸ εἶναι σύμμαχοσ ἡμέτεροσ καὶ φίλοσ, καὶ τὴν ἐν Ιὄππῃ φρουρὰν ἐκβαλεῖν, καθὼσ ἐδεήθησαν·
τῆσ βουλῆσ ἡμῶν Λούκιοσ Πέττιοσ ἀνὴρ καλὸσ καὶ ἀγαθὸσ προσέταξεν, ἵνα φροντίσωμεν ταῦτα οὕτωσ γενέσθαι, καθὼσ ἡ σύγκλητοσ ἐδογμάτισεν, προνοῆσαί τε τῆσ ἀσφαλοῦσ εἰσ οἶκον τῶν πρεσβευτῶν ἀνακομιδῆσ.
καὶ ὅτι κοινῇ πάντασ εὐεργετεῖ καὶ κατ’ ἰδίαν τοὺσ πρὸσ αὐτὸν ἀφικομένουσ, τά τε γράμματα εἰσ τὰ δημόσια ἡμῶν ἀπεθέμεθα καὶ αὐτοὶ πάντα ποιεῖν ὑπὲρ Ιοὐδαίων σύμμαχοι ὄντεσ Ῥωμαίων κατὰ τὸ τῆσ συγκλήτου δόγμα ἐψηφισάμεθα.
ὡσ ἀμοιβάσ τε τὰσ προσηκούσασ ἀποληψόμενον μεμνημένον τε ὡσ καὶ ἐν τοῖσ κατὰ Ἄβραμον καιροῖσ, ὃσ ἦν πάντων Ἑβραίων πατήρ, οἱ πρόγονοι ἡμῶν ἦσαν αὐτοῖσ φίλοι, καθὼσ καὶ ἐν τοῖσ δημοσίοισ εὑρίσκομεν γράμμασιν.
Ψήφισμα Ἁλικαρνασέων.
ἐπὶ ἱερέωσ Μέμνονοσ τοῦ Ἀριστείδου, κατὰ δὲ ποίησιν Εὐωνύμου, Ἀνθεστηριῶνοσ ἔδοξε τῷ δήμῳ εἰσηγησαμένου Μάρκου Ἀλεξάνδρου. ἐπεὶ [τὸ] πρὸσ τὸ θεῖον εὐσεβέσ τε καὶ ὅσιον ἐν ἅπαντι καιρῷ διὰ σπουδῆσ ἔχομεν κατακολουθοῦντεσ τῷ δήμῳ τῶν Ῥωμαίων πάντων ἀνθρώπων ὄντι εὐεργέτῃ καὶ οἷσ περὶ τῆσ Ιοὐδαίων φιλίασ καὶ συμμαχίασ πρὸσ τὴν πόλιν ἔγραψεν, ὅπωσ συντελῶνται αὐτοῖσ αἱ εἰσ τὸν θεὸν ἱεροποιίαι καὶ ἑορταὶ αἱ εἰθισμέναι καὶ σύνοδοι, δεδόχθαι καὶ ἡμῖν Ιοὐδαίων τοὺσ βουλομένουσ ἄνδρασ τε καὶ γυναῖκασ τά τε σάββατα ἄγειν καὶ τὰ ἱερὰ συντελεῖν κατὰ τοὺσ Ιοὐδαίων νόμουσ καὶ τὰσ προσευχὰσ ποιεῖσθαι πρὸσ τῇ θαλάττῃ κατὰ τὸ πάτριον ἔθοσ.
ἂν δέ τισ κωλύσῃ ἢ ἄρχων ἢ ἰδιώτησ, τῷδε τῷ ζημιώματι ὑπεύθυνοσ ἔστω καὶ ὀφειλέτω τῇ πόλει.
Ψήφισμα Σαρδιανῶν.
ἔδοξε τῇ βουλῇ καὶ τῷ δήμῳ στρατηγῶν εἰσηγησαμένων. ἀποκαθισταμένων αὐτοῖσ τῶν νόμων καὶ τῆσ ἐλευθερίασ ὑπὸ τῆσ συγκλήτου καὶ τοῦ δήμου τοῦ Ῥωμαίων ἵνα κατὰ τὰ νομιζόμενα ἔθη συνάγωνται καὶ πολιτεύωνται καὶ διαδικάζωνται πρὸσ αὑτούσ, δοθῇ τε καὶ τόποσ αὐτοῖσ, εἰσ ὃν συλλεγόμενοι μετὰ γυναικῶν καὶ τέκνων ἐπιτελοῦσιν τὰσ πατρίουσ εὐχὰσ καὶ θυσίασ τῷ θεῷ·
δεδόχθαι τῇ βουλῇ καὶ τῷ δήμῳ συγκεχωρῆσθαι αὐτοῖσ συνερχομένοισ ἐν ταῖσ ἀποδεδειγμέναισ ἡμέραισ πράσσειν τὰ κατὰ τοὺσ αὐτῶν νόμουσ, ἀφορισθῆναι δ’ αὐτοῖσ καὶ τόπον ὑπὸ τῶν στρατηγῶν εἰσ οἰκοδομίαν καὶ οἴκησιν αὐτῶν, ὃν ἂν ὑπολάβωσιν πρὸσ τοῦτ’ ἐπιτήδειον εἶναι, ὅπωσ τε τοῖσ τῆσ πόλεωσ ἀγορανόμοισ ἐπιμελὲσ ᾖ καὶ τὰ ἐκείνοισ πρὸσ τροφὴν ἐπιτήδεια ποιεῖν εἰσάγεσθαι.
Ψήφισμα Ἐφεσίων.
ἐπὶ πρυτάνεωσ Μηνοφίλου μηνὸσ Ἀρτεμισίου τῇ προτέρᾳ ἔδοξε τῷ δήμῳ, Νικάνωρ Εὐφήμου εἶπεν εἰσηγησαμένων τῶν στρατηγῶν. ὁ στρατηγὸσ συνεχώρησεν, δεδόχθαι τῷ δήμῳ, τοῦ πράγματοσ Ῥωμαίοισ ἀνήκοντοσ, μηδένα κωλύεσθαι παρατηρεῖν τὴν τῶν σαββάτων ἡμέραν μηδὲ πράττεσθαι ἐπιτίμιον, ἐπιτετράφθαι δ’ αὐτοῖσ πάντα ποιεῖν κατὰ τοὺσ ἰδίουσ αὐτῶν νόμουσ.
Πολλὰ μὲν οὖν ἐστιν καὶ ἄλλα τοιαῦτα τῇ συγκλήτῳ καὶ τοῖσ αὐτοκράτορσι τοῖσ Ῥωμαίων δόγματα πρὸσ Ὑρκανὸν καὶ τὸ ἔθνοσ ἡμῶν γεγενημένα καὶ πόλεσιν ψηφίσματα καὶ γράμματα πρὸσ τὰσ περὶ τῶν ἡμετέρων δικαίων ἐπιστολὰσ ἀντιπεφωνημένα τοῖσ ἡγεμόσιν, περὶ ὧν ἁπάντων ἐξ ὧν παρατεθείμεθα πιστεύειν τοῖσ ἀναγνωσομένοισ οὐ βασκάνωσ ἡμῶν τὴν γραφὴν πάρεστιν.
ἐπεὶ γὰρ ἐναργῆ καὶ βλεπόμενα τεκμήρια παρεχόμεθα τῆσ πρὸσ Ῥωμαίουσ ἡμῖν φιλίασ γενομένησ ἐπιδεικνύντεσ αὐτὰ χαλκαῖσ στήλαισ καὶ δέλτοισ ἐν τῷ Καπετωλίῳ μέχρι νῦν διαμένοντα καὶ διαμενοῦντα, τὴν μὲν πάντων παράθεσιν ὡσ περιττήν τε ἅμα καὶ ἀτερπῆ παρῃτησάμην, οὐδένα δ’ οὕτωσ ἡγησάμην σκαιόν, ὃσ οὐχὶ καὶ περὶ τῆσ Ῥωμαίων ἡμῖν πιστεύσει φιλανθρωπίασ, ὅτι ταύτην καὶ διὰ πλειόνων ἐπεδείξαντο πρὸσ ἡμᾶσ δογμάτων, καὶ ἡμᾶσ οὐχ ὑπολήψεται περὶ ὧν εἶναί φαμεν ἀληθεύειν ἐξ ὧν ἐπεδείξαμεν.
τὴν μὲν οὖν πρὸσ Ῥωμαίουσ φιλίαν καὶ συμμαχίαν κατ’ ἐκείνουσ τοὺσ καιροὺσ γενομένην δεδηλώκαμεν.
Συνέβη δ’ ὑπὸ τὸν αὐτὸν καιρὸν ταραχθῆναι τὰ κατὰ τὴν Συρίαν ἐξ αἰτίασ τοιαύτησ·
Βάσσοσ Καικίλιοσ εἷσ τῶν τὰ Πομπηίου φρονούντων ἐπιβουλὴν συνθεὶσ ἐπὶ Σέξστον Καίσαρα κτείνει μὲν ἐκεῖνον, αὐτὸσ δὲ τὸ στράτευμα αὐτοῦ παραλαβὼν ἐκράτει τῶν πραγμάτων, πόλεμόσ τε μέγασ περὶ τὴν Ἀπάμειαν συνέστη τῶν Καίσαροσ στρατηγῶν ἐπ’ αὐτὸν ἐλθόντων μετά τε ἱππέων καὶ πεζῆσ δυνάμεωσ. τούτοισ δὲ καὶ Ἀντίπατροσ συμμαχίαν ἔπεμψεν μετὰ τῶν τέκνων κατὰ μνήμην ὧν εὐεργετήθησαν ὑπὸ Καίσαροσ καὶ διὰ τοῦτο τιμωρεῖν αὐτῷ καὶ δίκην παρὰ τοῦ πεφονευκότοσ εἰσπράξασθαι δίκαιον ἡγούμενοσ.
χρονιζομένου δὲ τοῦ πολέμου Μοῦρκοσ μὲν ἦλθεν ἐκ Ῥώμησ εἰσ τὴν ἀρχὴν τὴν Σέξστου, Καῖσαρ δ’ ὑπὸ τῶν περὶ Κάσσιον καὶ Βροῦτον ἐν τῷ βουλευτηρίῳ κτείνεται κατασχὼν τὴν ἀρχὴν ἔτη τρία καὶ μῆνασ ἕξ.
τοῦτο μὲν οὖν καὶ ἐν ἄλλοισ δεδήλωται. Τοῦ δ’ ἐπὶ τῷ Καίσαροσ θανάτῳ πολέμου συνερρωγότοσ καὶ τῶν ἐν τέλει πάντων ἐπὶ στρατιᾶσ συλλογὴν ἄλλου ἄλλῃ διεσπαρμένων, ἀφικνεῖται Κάσσιοσ εἰσ Συρίαν παραληψόμενοσ τὰ περὶ τὴν Ἀπάμειαν στρατόπεδα·
καὶ λύσασ τὴν πολιορκίαν ἀμφοτέρουσ προσάγεται τόν τε Βάσσον καὶ τὸν Μοῦρκον τάσ τε πόλεισ ἐπερχόμενοσ ὅπλα τε καὶ στρατιώτασ συνήθροιζεν καὶ φόρουσ αὐταῖσ μεγάλουσ ἐπετίθει·
μάλιστα δὲ τὴν Ιοὐδαίαν ἐκάκωσεν ἑπτακόσια τάλαντα ἀργυρίου πραττόμενοσ. Ἀντίπατροσ δ’ ὁρῶν ἐν μεγάλῳ φόβῳ καὶ ταραχῇ τὰ πράγματα μερίζει τὴν τῶν χρημάτων εἴσπραξιν καὶ ἑκατέρῳ τῶν υἱῶν συνάγειν δίδωσιν τὰ μὲν Μαλίχῳ κακοήθωσ πρὸσ αὐτὸν διακειμένῳ, τὰ δὲ ἄλλοισ προσέταξεν εἰσπράττεσθαι.
καὶ πρῶτοσ Ἡρώδησ ἀπὸ τῆσ Γαλιλαίασ εἰσπραξάμενοσ ὅσα ἦν αὐτῷ προστεταγμένα φίλοσ ἦν εἰσ τὰ μάλιστα Κασσίῳ·
σῶφρον γὰρ ἔδοξεν αὐτῷ Ῥωμαίουσ ἤδη θεραπεύειν καὶ τὴν παρ’ αὐτῶν κατασκευάζειν εὔνοιαν ἐκ τῶν ἀλλοτρίων πόνων. ἐπιπράσκοντο δ’ αὔτανδροι οἱ τῶν ἄλλων [πόλεων] ἐπιμεληταί, καὶ τέσσαρασ πόλεισ ἐξηνδραπόδισε τότε Κάσσιοσ, ὧν ἦσαν αἱ δυνατώταται Γόφνα τε καὶ Ἀμμαοῦσ, πρὸσ ταύταισ δὲ Λύδδα καὶ Θάμνα.
ἐπεξῆλθε δ’ ἂν ὑπ’ ὀργῆσ Κάσσιοσ ὥστε καὶ Μάλιχον ἀνελεῖν, ὡρ́μητο γὰρ ἐπ’ αὐτόν, εἰ μὴ Ὑρκανὸσ δι’ Ἀντιπάτρου ἑκατὸν τάλαντα ἐκ τῶν ἰδίων αὐτῷ πέμψασ ἐπέσχε τῆσ ὁρμῆσ.
Ἐπεὶ δὲ Κάσσιοσ ἐκ τῆσ Ιοὐδαίασ ἀπῆρεν, Μάλιχοσ ἐπεβούλευσεν Ἀντιπάτρῳ τὴν τούτου τελευτὴν ἀσφάλειαν Ὑρκανοῦ τῆσ ἀρχῆσ εἶναι νομίζων.
οὐ μὴν ἔλαθεν τὸν Ἀντίπατρον ταῦτα φρονῶν, ἀλλ’ αἰσθόμενοσ γὰρ ἐκεῖνοσ ἐχώρει πέραν Ιὀρδάνου καὶ στρατὸν Ἀράβιον ἅμα καὶ ἐγχώριον συνήθροιζεν. καὶ συνέβησαν Μούρκου κατὰ Συρίαν στρατηγοῦντοσ, ὃσ αἰσθόμενοσ νεωτεροποιοῦντα τὰ κατὰ τὴν Ιοὐδαίαν τὸν Μάλιχον ἦλθε μὲν ὡσ παρὰ μικρὸν αὐτὸν ἀνελεῖν, Ἀντιπάτρου δὲ παρακαλέσαντοσ περιέσωσεν.
Ἦν δὲ ἄρα φονέα περισώσασ Ἀντίπατροσ αὐτοῦ τὸν Μάλιχον·
Κάσσιοσ μὲν γὰρ καὶ Μοῦρκοσ στρατὸν ἀθροίζοντεσ τὴν ἐπιμέλειαν ἅπασαν ἐνεχείρισαν Ἡρώδῃ καὶ στρατηγὸν αὐτὸν κοίλησ Συρίασ ἐποίησαν πλοῖα δόντεσ καὶ δύναμιν ἱππικήν τε καὶ πεζικήν, ὑποσχόμενοί τε καὶ βασιλέα τῆσ Ιοὐδαίασ ἀναδείξειν μετὰ τὸν πόλεμον· συνειστήκει γὰρ τότε πρόσ τε Ἀντώνιον καὶ τὸν νέον Καίσαρα. Μάλιχοσ δὲ δείσασ τότε μάλιστα τὸν Ἀντίπατρον ἐκποδὼν ἐποιεῖτο, καὶ πείσασ ἀργυρίῳ τὸν Ὑρκανοῦ οἰνοχόον, παρ’ ᾧ ἑκάτεροι εἱστιῶντο, φαρμάκῳ κτείνει τὸν ἄνδρα, καὶ ὁπλίτασ ἔχων εὐτρέπιζεν τὰ κατὰ τὴν πόλιν.
γνόντων δὲ τὴν ἐπιβουλὴν τὴν κατὰ τοῦ πατρὸσ Ἡρώδου καὶ Φασαήλου καὶ χαλεπῶσ ἐχόντων, ἠρνεῖτο πάλιν ὁ Μάλιχοσ καὶ ἔξαρνοσ ἦν τοῦ φόνου.
καὶ Ἀντίπατροσ μὲν εὐσεβείᾳ τε καὶ δικαιοσύνῃ διενεγκὼν καὶ τῇ περὶ τὴν πατρίδα σπουδῇ τοῦτον ἐτελεύτησεν τὸν τρόπον.
τῶν δὲ παίδων αὐτοῦ Ἡρώδησ μὲν εὐθὺσ ἔγνω τιμωρεῖν τῷ πατρὶ μετὰ στρατιᾶσ ἐπὶ Μάλιχον ἐλθών. Φασαήλῳ δὲ τῷ πρεσβυτέρῳ δόλῳ μᾶλλον ἐδόκει περιγίνεσθαι τἀνδρόσ, μὴ πολέμου κατάρχειν νομισθῶσιν ἐμφυλίου. τήν τε οὖν ἀπολογίαν τὴν Μαλίχου προσδέχεται καὶ πιστεύειν ὑποκρίνεται μηδὲν αὐτὸν περὶ τὸν Ἀντιπάτρου θάνατον κακουργῆσαι, τάφον τε ἐκόσμει τῷ πατρί.
καὶ παραγενόμενοσ Ἡρώδησ εἰσ Σαμάρειαν καὶ καταλαβὼν αὐτὴν κεκακωμένην ἀνεκτᾶτο καὶ τὰ νείκη διέλυε τοῖσ ἀνθρώποισ. Μετ’ οὐ πολὺ δ’ ἐνστάσησ τῆσ ἐν Ιἑροσολύμοισ ἑορτῆσ παρεγίνετο σὺν τοῖσ στρατιώταισ εἰσ τὴν πόλιν, καὶ δείσασ ὁ Μάλιχοσ ἀνέπεισεν Ὑρκανὸν μὴ ἐπιτρέπειν αὐτῷ εἰσιέναι.
καὶ πείθεται μὲν Ὑρκανόσ, προβέβλητο δὲ αἰτίαν τῆσ ἀποκωλύσεωσ τὸ μὴ δεῖν ὄχλον ἀλλοδαπὸν ἁγνεύοντοσ εἰσδέχεσθαι τοῦ πλήθουσ. ὀλίγον δὲ φροντίσασ Ἡρώδησ τῶν ἀγγέλων νύκτωρ εἴσεισιν εἰσ τὴν πόλιν καὶ φοβερὸσ ἦν τῷ Μαλίχῳ, ὁ δ’ οὐκ ἀνίησιν τὴν ὑπόκρισιν, ἀλλ’ ἐδάκρυεν τὸν Ἀντίπατρον καὶ ἀνεκαλεῖτο φανερῶσ ὡσ φίλοσ, κρύφα δὲ φυλακὴν τοῦ σώματοσ ἐποιεῖτο.
ἔδοξε δὲ καὶ τοῖσ περὶ Ἡρώδην μὴ ἀπελέγχειν αὐτοῦ τὴν προσποίησιν, ἀλλὰ καὶ αὐτοὺσ εἰσ τὸ ἀνύποπτον ἀντιφιλοφρονεῖσθαι τὸν Μάλιχον.
Κασσίῳ μέντοι περὶ τῆσ τελευτῆσ τοῦ πατρὸσ Ἡρώδησ ἐπέστελλεν, κἀκεῖνοσ εἰδώσ, οἱο͂σ εἰή τὸν τρόπον Μάλιχοσ, ἀντεπιστέλλει τιμωρεῖν τῷ πατρί, καὶ λάθρα διαπέμπει πρὸσ τοὺσ ἐν Τύρῳ χιλιάρχουσ κελεύων αὐτοὺσ συμπράττειν Ἡρώδῃ δίκαια μέλλοντι πράξειν.
ὁ δὲ περὶ Τύρον τῆσ Φοινίκησ ὑπιδόμενοσ τὸ πρᾶγμα μειζόνων ἐφήπτετο, καὶ τοῦ παιδὸσ αὐτῷ ὁμηρεύοντοσ ἐν Τύρῳ παρελθὼν εἰσ τὴν πόλιν ἔγνω τοῦτόν τε ὑπεκκλέψαι καὶ εἰσ τὴν Ιοὐδαίαν ἀπαίρειν σπεύδοντοσ ἐπ’ Ἀντώνιον Κασσίου τό τε ἔθνοσ ἀποστήσασ αὐτὸσ τὴν ἀρχὴν κατέχειν.
τοῖσ δὲ βεβουλευμένοισ ὅ τε δαίμων ἀντέπραξεν καὶ δεινὸσ ὢν Ἡρώδησ τὴν προαίρεσιν αὐτοῦ κατανοῆσαι, ὃσ προεισπέμψασ θεράποντα τῷ μὲν δοκεῖν ἐπὶ δείπνου παρασκευήν, καὶ γὰρ ἑστιάσειν αὐτοὺσ ἅπαντασ προειρήκει, ταῖσ δ’ ἀληθείαισ πρὸσ τοὺσ χιλιάρχουσ, ἐξελθεῖν ἐπὶ Μάλιχον πείθει μετὰ ξιφιδίων.
οἱ δ’ ἐπεξελθόντεσ καὶ πλησίον τῆσ πόλεωσ αὐτῷ περιτυχόντεσ ἐπὶ τοῦ αἰγιαλοῦ κατακεντοῦσι τὸν ἄνδρα.
Ὑρκανὸσ μὲν οὖν ὑπ’ ἐκπλήξεωσ τοῦ γεγονότοσ εἰσ ἀφωνίαν ἐτράπη, μόλισ δ’ ἀνενεγκὼν ἐπυνθάνετο τῶν περὶ Ἡρώδην, ὅ τι ποτε εἰή τὸ γεγενημένον καὶ τίσ ὁ Μάλιχον ἀνῃρηκώσ. εἰπόντων δὲ Κάσσιον τοῦτο προστάξαι, ἐπῄνεσεν τὸ ἔργον, πονηρὸν γὰρ εἶναι πάνυ καὶ τῆσ πατρίδοσ ἐπίβουλον.
καὶ Μάλιχοσ μὲν ταύτην ὑπὲρ τῆσ εἰσ Ἀντίπατρον παρανομίασ δίκην ἐξέτισεν. Κασσίου δ’ ἐκ Συρίασ ἀπάραντοσ ταραχὴ γίνεται κατὰ τὴν Ιοὐδαίαν·
Ἔλιξ γὰρ ὑπολειφθεὶσ ἐν Ιἑροσολύμοισ μετὰ στρατιᾶσ ὡρ́μησεν ἐπὶ Φασάηλον ὅ τε δῆμοσ ἔνοπλοσ ἦν. Ἡρώδησ δὲ παρὰ Φάβιον ἐπορεύετο ἐν Δαμασκῷ στρατηγοῦντα, καὶ βουλόμενοσ προσδραμεῖν πρὸσ τὸν ἀδελφὸν ὑπὸ νόσου κωλύεται, ἑώσ οὗ Φασάηλοσ δι’ αὐτοῦ κρείττων Ἔλικοσ γενόμενοσ κατακλείει μὲν αὐτὸν εἰσ πύργον, εἶτα δὲ ὑπόσπονδον ἀφίησιν, τόν τε Ὑρκανὸν ἐμέμφετο πολλὰ μὲν εὖ παθόντα ὑπ’ αὐτῶν συμπράττοντα δὲ τοῖσ ἐχθροῖσ.
ὁ γὰρ ἀδελφὸσ Μαλίχου τότε ἀποστήσασ οὐκ ὀλίγα χωρία ἐφρούρει καὶ Μάσαδαν τὸ πάντων ἐρυμνότατον.
ἐπὶ μὲν οὖν τοῦτον ῥαί̈σασ Ἡρώδησ ἐκ τῆσ νόσου παραγίνεται καὶ ἀφελόμενοσ αὐτοῦ πάντα ὅσα εἶχεν χωρία ὑπόσπονδον ἀπέλυσεν. Ἀντίγονον δὲ τὸν Ἀριστοβούλου στρατιὰν ἀθροίσαντα καὶ Φάβιον τεθεραπευκότα χρήμασιν κατῆγεν Πτολεμαῖοσ ὁ Μενναίου διὰ τὸ κήδευμα.
συνεμάχει δ’ αὐτῷ καὶ Μαρίων, ὃν Τυρίων καταλελοίπει τύραννον Κάσσιοσ· τυραννίσι γὰρ διαλαβὼν τὴν Συρίαν οὗτοσ ὁ ἀνὴρ ἐφρούρησεν. ὁ δὲ Μαρίων καὶ εἰσ τὴν Γαλιλαίαν ὅμορον οὖσαν ἐνέβαλεν καὶ τρία καταλαβὼν ἐρύματα διὰ φρουρᾶσ εἶχεν.
ἐλθὼν δὲ καὶ ἐπὶ τοῦτον Ἡρώδησ ἅπαντα μὲν αὐτὸν ἀφείλετο, τοὺσ δὲ Τυρίων φρουροὺσ φιλανθρώπωσ ἀπέλυσεν ἔστιν οἷσ καὶ δωρεὰσ δοὺσ διὰ τὸ πρὸσ τὴν πόλιν εὔνουν. ταῦτα διαπραξάμενοσ ὑπήντησεν Ἀντιγόνῳ καὶ μάχην αὐτῷ συνάψασ νικᾷ καὶ ὅσον οὔπω τῶν ἄκρων ἐπιβάντα τῆσ Ιοὐδαίασ ἐξέωσεν.
εἰσ Ιἑροσόλυμα δὲ παραγενόμενον στεφάνοισ ἀνέδουν Ὑρκανόσ τε καὶ ὁ δῆμοσ. ἐγεγάμβρευτο δ’ ἤδη καθ’ ὁμολογίαν τῷ Ὑρκανοῦ γένει καὶ διὰ τοῦτο μᾶλλον αὐτοῦ προειστήκει μέλλων ἄγεσθαι τὴν Ἀλεξάνδρου τοῦ Ἀριστοβούλου θυγατέρα, Ὑρκανοῦ δὲ θυγατριδῆν, ἐξ ἧσ πατὴρ μὲν γίνεται τριῶν ἀρρένων, δύο δὲ θηλειῶν.
ἦκτο δὲ πρότερον καὶ γυναῖκα δημότιν Δῶριν ὄνομα ἐκ τοῦ ἔθνουσ, ἐξ ἧσ αὐτῷ πρεσβύτατοσ γίνεται Ἀντίπατροσ. Κάσσιον μὲν οὖν χειροῦνται Ἀντώνιόσ τε καὶ Καῖσαρ περὶ Φιλίππουσ, ὡσ καὶ παρ’ ἄλλοισ δεδήλωται.
μετὰ δὲ τὴν νίκην Καῖσαρ μὲν ἐπ’ Ἰταλίασ ἐχώρει, Ἀντώνιοσ δὲ εἰσ τὴν Ἀσίαν ἀπῆρεν· γενομένῳ δὲ ἐν τῇ Βιθυνίᾳ αἱ πανταχόθεν ἀπήντων πρεσβεῖαι. παρῆσαν δὲ καὶ Ιοὐδαίων οἱ ἐν τέλει κατηγοροῦντεσ τῶν περὶ Φασάηλον καὶ Ἡρώδην, πρόσχημα μὲν εἶναι λέγοντεσ τῆσ βασιλείασ Ὑρκανόν, τούτουσ δὲ τὴν πᾶσαν ἔχειν ἐξουσίαν.
Ἡρώδην δὲ Ἀντώνιοσ διὰ πολλῆσ εἶχε τιμῆσ ἐλθόντα πρὸσ αὐτὸν ἐπὶ ἀπολογίᾳ τῶν κατηγορούντων, καὶ διὰ τοῦτο συνέβη μηδὲ λόγου τυχεῖν τοὺσ ἀντιστασιώτασ·
διεπέπρακτο δὲ τοῦτο χρήμασιν Ἡρώδησ παρ’ Ἀντωνίου. ἐπεὶ δ’ εἰσ Ἔφεσον ἧκεν Ἀντώνιοσ, ἔπεμψεν Ὑρκανὸσ ὁ ἀρχιερεὺσ καὶ τὸ ἔθνοσ τὸ ἡμέτερον πρεσβείαν πρὸσ αὐτὸν στέφανόν τε κομίζουσαν χρυσοῦν καὶ παρακαλοῦσαν τοὺσ αἰχμαλωτισθέντασ ὑπὸ Κασσίου Ιοὐδαίουσ οὐ νόμῳ πολέμου γράψαντα τοῖσ κατὰ τὰσ ἐπαρχίασ ἐλευθέρουσ ἀπολῦσαι καὶ τὴν χώραν, ἣν ἐν τοῖσ Κασσίου καιροῖσ ἀφῃρέθησαν, ἀποδοῦναι.
ταῦτα κρίνασ Ἀντώνιοσ ἀξιοῦν δίκαια τοὺσ Ιοὐδαίουσ παραχρῆμα ἔγραψεν Ὑρκανῷ καὶ τοῖσ Ιοὐδαίοισ, ἐπέστειλεν δὲ καὶ τοῖσ Τυρίοισ καὶ διάταγμα ἔπεμπε περιέχον ταῦτα.
Μᾶρκοσ Ἀντώνιοσ αὐτοκράτωρ Ὑρκανῷ ἀρχιερεῖ καὶ ἐθνάρχῃ καὶ τῷ Ιοὐδαίων ἔθνει χαίρειν.
εἰ ἔρρωσθε, εὖ ἂν ἔχοι, ἔρρωμαι δὲ καὶ αὐτὸσ μετὰ τοῦ στρατεύματοσ. Λυσίμαχοσ Παυσανίου καὶ Ιὤσηποσ Μενναίου καὶ Ἀλέξανδροσ Θεοδώρου πρεσβευταὶ ἐν Ἐφέσῳ μοι συντυχόντεσ τήν τε ἔμπροσθεν ἐν Ῥώμῃ τελεσθεῖσαν αὐτοῖσ πρεσβείαν ἀνενεώσαντο καὶ τὴν νῦν ὑπὲρ σοῦ καὶ τοῦ ἔθνουσ σπουδαίωσ διέθεντο, ἣν ἔχεισ εὔνοιαν πρὸσ ἡμᾶσ ἐμφανίσαντεσ.
ἴδιον ἥγημαι καταδραμόντων δὲ τὴν Ἀσίαν ἅπασαν τῶν ἐναντιωθέντων ἡμῖν τε καὶ τῷ δήμῳ τῶν Ῥωμαίων καὶ μήτε πόλεων μήτε ἡρῴων ἀποσχομένων μήτε ὁρ́κουσ οὓσ ἐποιήσαντο φυλαξάντων, ἡμεῖσ ὡσ οὐχ ὑπὲρ ἰδίου μόνον ἀγῶνοσ, ἀλλ’ ὡσ ὑπὲρ ἁπάντων κοινοῦ, τοὺσ αἰτίουσ καὶ τῶν εἰσ ἀνθρώπουσ παρανομιῶν καὶ τῶν εἰσ θεοὺσ ἁμαρτημάτων ἠμυνάμεθα, δι’ ἃ καὶ τὸν ἥλιον ἀπεστράφθαι δοκοῦμεν, ὃσ καὶ αὐτὸσ ἀηδῶσ ἐπεῖδεν τὸ ἐπὶ Καίσαρι μύσοσ.
ἀλλὰ τὰσ ἐπιβουλὰσ αὐτῶν τὰσ θεημάχουσ, ἃσ ὑπεδέξατο ἡ Μακεδονία καθάπερ ἴδιοσ αὐτοῖσ τῶν ἀνοσίων τολμημάτων ἀήρ, καὶ τὴν σύγχυσιν τῆσ ἡμιμανοῦσ κακοηθείασ κατὰ Φιλίππουσ τῆσ Μακεδονίασ συνεκρότουν, καὶ τόπουσ εὐφυεῖσ καταλαμβανόμενοι μέχρι θαλάσσησ ἀποτετειχισμένουσ ὄρεσιν, ὡσ πύλῃ μιᾷ τὴν πάροδον ταμιεύεσθαι, τῶν θεῶν αὐτοὺσ ἐπὶ τοῖσ ἀδίκοισ ἐγχειρήμασιν κατεψηφισμένων ἐκρατήσαμεν.
καὶ Βροῦτοσ συμφυγὼν εἰσ Φιλίππουσ καὶ συγκλεισθεὶσ ὑφ’ ἡμῶν ἐκοινώνησεν Κασσίῳ τῆσ ἀπωλείασ.
τούτων κεκολασμένων εἰρήνησ τὸ λοιπὸν ἀπολαύσειν ἐλπίζομεν καὶ ἀναπεπαῦσθαι τὴν Ἀσίαν ἐκ τοῦ πολέμου. κοινὴν οὖν ποιούμεθα καὶ τοῖσ συμμάχοισ τὴν ὑπὸ θεοῦ δοθεῖσαν ἡμῖν εἰρήνην·
ὥσπερ οὖν ἐκ νόσου μεγάλησ τὸ τῆσ Ἀσίασ σῶμα νῦν διὰ τὴν ἡμετέραν νίκην ἀναφέρειν. ἔχων τοίνυν καὶ σὲ διὰ μνήμησ καὶ τὸ ἔθνοσ αὔξειν φροντίσω τῶν ὑμῖν συμφερόντων. ἐξέθηκα δὲ καὶ γράμματα κατὰ πόλεισ, ὅπωσ εἴ τινεσ ἐλεύθεροι ἢ δοῦλοι ὑπὸ δόρυ ἐπράθησαν ὑπὸ Γαί̈ου Κασσίου ἢ τῶν ὑπ’ αὐτῷ τεταγμένων ἀπολυθῶσιν οὗτοι, τοῖσ τε ὑπ’ ἐμοῦ δοθεῖσιν καὶ Δολαβέλλα φιλανθρώποισ χρῆσθαι ὑμᾶσ βούλομαι.
Τυρίουσ τε κωλύω βιαίουσ εἶναι περὶ ὑμᾶσ καὶ ὅσα κατέχουσιν Ιοὐδαίων ταῦτα ἀποκαταστῆσαι κελεύω. τὸν δὲ στέφανον ὃν ἔπεμψασ ἐδεξάμην. Μᾶρκοσ Ἀντώνιοσ αὐτοκράτωρ Τυρίων ἄρχουσι βουλῇ δήμῳ χαίρειν.
ἐπεὶ τὸν ὑπὲρ τῆσ ἡγεμονίασ πόλεμον ἀνεδεξάμεθα καὶ τῶν εὐσεβῶν καὶ δικαίων ποιούμενοι πρόνοιαν ἠμυνάμεθα τοὺσ μήτε χάριτοσ ἀπομνημονεύσαντασ μήτε ὁρ́κουσ φυλάξαντασ, βούλομαι καὶ τὴν ἀφ’ ὑμῶν εἰρήνην τοῖσ συμμάχοισ ἡμῶν ὑπάρχειν καὶ ὅσα παρὰ τῶν ἡμετέρων ἐλάβετε ἀνταγωνιστῶν μὴ συγχωρεῖν, [ἀλλὰ] ταῦτα ἀποδοθῆναι τοῖσ ἀφῃρημένοισ.
οὔτε γὰρ ἐπαρχίασ ἐκείνων οὐθεὶσ οὔτε στρατόπεδα τῆσ συγκλήτου δούσησ ἔλαβεν, ἀλλὰ βίᾳ καθαρπάσαντεσ ἐχαρίσαντο βιαίωσ τοῖσ πρὸσ ἃ ἠδίκουν χρησίμοισ αὐτοῖσ γινομένοισ.
δίκην οὖν αὐτῶν δεδωκότων τούσ τε συμμάχουσ τοὺσ ἡμετέρουσ ὅσα ποτ’ εἶχον ἀξιοῦμεν ἀκωλύτουσ διακατέχειν καὶ ὑμᾶσ, εἴ τινα χωρία Ὑρκανοῦ ὄντα τοῦ ἐθνάρχου Ιοὐδαίων πρὸ μιᾶσ ἡμέρασ ἢ Γάιον Κάσσιον πόλεμον οὐ συγκεχωρημένον ἐπάγοντα ἐπιβῆναι τῆσ ἐπαρχίασ ἡμῶν νῦν ἔχετε, ἀποδοῦναι αὐτῷ βίαν τε αὐτοῖσ μηδεμίαν προσφέρειν ἐπὶ τῷ ἀσθενεῖσ αὐτοὺσ ποιεῖν τῶν ἰδίων δεσπόζειν.
εἰ δέ τινα ἔχετε πρὸσ αὐτὸν δικαιολογίαν, ὅταν ἔλθωμεν ἐπὶ τοὺσ τόπουσ ἐξέσται ὑμῖν ταύτῃ χρήσασθαι, ἡμῶν ἕκαστα τοῖσ συμμάχοισ ὁμοίωσ τοῖσ κρίμασιν φυλασσόντων.
Μᾶρκοσ Ἀντώνιοσ αὐτοκράτωρ Τυρίων ἄρχουσι βουλῇ δήμῳ χαίρειν.
διάταγμα ἐμὸν ἀπέσταλκα πρὸσ ὑμᾶσ, περὶ οὗ βούλομαι ὑμᾶσ φροντίσαι, ἵνα αὐτὸ εἰσ τὰσ δημοσίασ ἐντάξητε δέλτουσ γράμμασι Ῥωμαϊκοῖσ καὶ Ἑλληνικοῖσ καὶ ἐν τῷ ἐπιφανεστάτῳ ἔχητε αὐτὸ γεγραμμένον, ὅπωσ ὑπὸ πάντων ἀναγινώσκεσθαι δύνηται. Μᾶρκοσ Ἀντώνιοσ αὐτοκράτωρ τριῶν ἀνδρῶν καταστάντων περὶ τῶν δημοσίων πραγμάτων εἶπεν·
ἐπεὶ Γάιοσ Κάσσιοσ ταύτῃ τῇ ὑποστάσει ἀλλοτρίαν ἐπαρχίαν κατεχομένην ὑπὸ στρατοπέδων καὶ συμμάχουσ ὄντασ διήρπασεν καὶ ἐξεπολιόρκησεν τὸ Ιοὐδαίων ἔθνοσ φίλον ὑπάρχον τοῦ Ῥωμαίων δήμου, τὴν ἀπόνοιαν τὴν ἐκείνου τοῖσ ὅπλοισ κρατήσαντεσ διατάγμασιν καὶ κρίμασιν ἐπανορθούμεθα τὰ ὑπ’ αὐτοῦ διηρπασμένα, ὥστε ἀποκατασταθῆναι ταῦτα τοῖσ συμμάχοισ ἡμῶν· καὶ ὅσα ἐπράθη Ιοὐδαίων ἤτοι σώματα Ιοὐδαίων ἢ κτῆσισ ταῦτα ἀφεθήτω, τὰ μὲν σώματα ἐλεύθερα, ὡσ ἦν ἀπ’ ἀρχῆσ, ἡ δὲ κτῆσισ τοῖσ πρότερον κυρίοισ.
τὸν δ’ οὐχ ὑπακούσαντα τῷ ἐμῷ διατάγματι δίκην συστήσασθαι βούλομαι, κἂν ἁλῷ τότε κατὰ τὴν τοῦ πράγματοσ ἀξίαν μελήσει μοι ἐπεξελθεῖν τὸν οὐχ ὑπακούσαντα.
Τὸ δ’ αὐτὸ τοῦτο καὶ Σιδωνίοισ καὶ Ἀντιοχεῦσιν καὶ Ἀραδίοισ ἔγραψεν.
παρεθέμεθα μὲν οὖν καὶ ταῦτα εὐκαίρωσ τεκμήρια γενησόμενα ἧσ φαμὲν Ῥωμαίουσ ποιήσασθαι προνοίασ ὑπὲρ τοῦ ἡμετέρου ἔθνουσ. Μετὰ δὲ ταῦτα εἰσ Συρίαν Ἀντωνίου παραγενομένου Κλεοπάτρα περὶ Κιλικίαν ἐντυχοῦσα δι’ ἔρωτοσ αὐτὸν ἐκεχείρωτο.
καὶ δὴ πάλιν Ιοὐδαίων ἑκατὸν οἱ δυνατώτατοι παραγίνονται πρὸσ αὐτὸν κατηγοροῦντεσ Ἡρώδου καὶ τῶν περὶ αὐτὸν προστησάμενοι σφῶν τοὺσ δεινοτάτουσ λέγειν. ἀντέλεγεν δὲ αὐτοῖσ Μεσσάλασ ὑπὲρ τῶν νεανίσκων παρόντοσ καὶ Ὑρκανοῦ, ὃσ κηδεστὴσ ἐτύγχανεν ἤδη γεγενημένοσ.
ἀκροασάμενοσ δὲ ἀμφοτέρων Ἀντώνιοσ ἐπὶ Δάφνησ πυνθάνεται Ὑρκανοῦ, πότεροι τοῦ ἔθνουσ ἄμεινον προί̈στανται· φήσαντοσ δὲ τοὺσ περὶ Ἡρώδην, Ἀντώνιοσ καὶ πάλαι οἰκείωσ ἔχων πρὸσ αὐτοὺσ διὰ τὴν πατρῴαν ξενίαν, ἣν ἡνίκα σὺν Γαβινίῳ παρῆν ἐπεποίητο πρὸσ τὸν πατέρα αὐτῶν, τούτουσ μὲν ἀμφοτέρουσ τετράρχασ καθίστησιν καὶ τὰ Ιοὐδαίων αὐτοῖσ ἐπιτρέπει πράγματα, γράφει δὲ καὶ γράμματα πεντεκαίδεκα τῶν ἀντιστασιαστῶν ἔδησεν, μέλλοντοσ δὲ καὶ κτείνειν αὐτοὺσ παρῃτήσαντο οἱ περὶ Ἡρώδην.
Ἠρέμουν δ’ οὐδ’ οὕτωσ ἐπανελθόντεσ ἐκ τῆσ πρεσβείασ, ἀλλ’ ἀπήντων πάλιν Ἀντωνίῳ χίλιοι εἰσ Τύρον ἐκεῖ δόξαντι ἀφικέσθαι.
καὶ ὁ Ἀντώνιοσ πολλοῖσ διεφθαρμένοσ ἤδη χρήμασιν ὑπό τε Ἡρώδου καὶ τοῦ ἀδελφοῦ αὐτοῦ τῷ κατὰ τόπον ἄρχοντι προσέταξεν κολάσαι τοὺσ πρεσβευτὰσ τῶν Ιοὐδαίων νεωτέρων ἐπιθυμοῦντασ πραγμάτων καὶ τοῖσ περὶ Ἡρώδην συγκαθιστάναι τὴν ἀρχήν. ταχὺ δὲ Ἡρώδησ, ἵδρυντο γὰρ ἐπὶ τῆσ ψάμμου πρὸ τῆσ πόλεωσ, προϊὼν ἀπιέναι παρεκελεύετο, συνῆν δ’ αὐτοῖσ καὶ Ὑρκανόσ, ὡσ μεγάλου κακοῦ εἰ προέλθοιεν εἰσ φιλονεικίαν ἐσομένου.
καὶ οἱ μὲν οὐκ ἐπείθοντο. παραχρῆμα δ’ ἐκδραμόντεσ Ῥωμαῖοι σὺν ἐγχειριδίοισ τοὺσ μὲν αὐτῶν ἀπέκτειναν, πλείουσ δὲ κατέτρωσαν, οἱ δὲ λοιποὶ διαφυγόντεσ ἐπ’ οἴκου ἡσύχαζον.
τοῦ δὲ δήμου καταβοῶντοσ Ἡρώδου παροξυνθεὶσ Ἀντώνιοσ τοὺσ δεδεμένουσ ἀπέκτεινεν. Δευτέρῳ δ’ ἔτει Συρίαν κατέσχον Πάκορόσ τε ὁ βασιλέωσ παῖσ καὶ Βαζαφράνησ σατράπησ ὢν Πάρθων.
τελευτᾷ δὲ καὶ Πτολεμαῖοσ ὁ Μενναίου καὶ τὴν ἀρχὴν ὁ παῖσ αὐτοῦ Λυσανίασ παραλαβὼν διαπράττεται φιλίαν πρὸσ Ἀντίγονον τὸν Ἀριστοβούλου, πρὸσ τοῦτο χρήσιμον τὸν σατράπην παραλαβὼν μέγα παρ’ αὐτῷ δυνάμενον. Ἀντίγονοσ δ’ ὑπισχνεῖτο χίλια τάλαντα καὶ πεντακοσίασ γυναῖκασ δώσειν Πάρθοισ, εἰ τὴν ἀρχὴν Ὑρκανὸν ἀφελόμενοι παραδώσουσιν αὐτῷ καὶ τοὺσ περὶ τὸν Ἡρώδην ἀνέλοιεν.
οὐ μὴν ἔδωκεν·
ἀλλ’ οἱ μὲν Πάρθοι διὰ τοῦτ’ ἐπὶ τὴν Ιοὐδαίαν ἐστράτευσαν κατάγοντεσ Ἀντίγονον, Πάκοροσ μὲν διὰ τῆσ παραθαλαττίου, ὁ δὲ σατράπησ Βαζαφράνησ διὰ τῆσ μεσογείου. Τύριοι μὲν οὖν ἀποκλείουσι Πάκορον, Σιδώνιοι δὲ καὶ Πτολεμαεῖσ ἐδέξαντο.
ἴλην μέντοι Πάκοροσ ἱππέων εἰσ τὴν Ιοὐδαίαν ἐξέπεμψεν κατασκεψομένην τε τὰ κατὰ τὴν χώραν καὶ Ἀντιγόνῳ συμπράξουσαν, ἡγεμόνα τε ὁμώνυμον τοῦ βασιλέωσ οἰνοχόον. ἐκ δὲ τῶν περὶ Κάρμηλον τὸ ὄροσ Ιοὐδαίων πρὸσ Ἀντίγονον ἐλθόντων καὶ συνεισβαλεῖν ἑτοίμωσ ἐχόντων, προσεδόκα δὲ τῆσ χώρασ μέροσ τι λαβεῖν ὁ Ἀντίγονοσ, δρυμοὶ δὲ τὸ χωρίον καλεῖται, καί τινων ὑπαντιασάντων αὐτοὺσ διεκπίπτουσιν εἰσ Ιἑροσόλυμα οἱ ἄνθρωποι.
προσγενομένων δέ τινων πολλοὶ συστραφέντεσ ἐπὶ τὰ βασίλεια ἧκον καὶ ταῦτα ἐπολιόρκουν. προσβοηθούντων δὲ τῶν περὶ Φασάηλον καὶ Ἡρώδην καὶ μάχησ γενομένησ κατὰ τὴν ἀγορὰν νικῶσιν οἱ νεανίσκοι τοὺσ πολεμίουσ, καὶ συνδιώξαντεσ εἰσ τὸ ἱερὸν πέμπουσιν ὁπλίτασ τινὰσ εἰσ τὰσ πλησίον οἰκίασ φρουρήσοντασ αὐτάσ, οὓσ ἐπαναστὰσ ὁ δῆμοσ συμμάχων ὄντασ ἐρήμουσ σὺν αὐτοῖσ οἴκοισ κατέπρησεν.
ὑπὲρ μὲν οὖν τῆσ ἀδικίασ ταύτησ Ἡρώδησ μετ’ ὀλίγον τιμωρίαν παρὰ τῶν ἀντιστασιωτῶν λαμβάνει συμβαλὼν αὐτοῖσ εἰσ μάχην καὶ πολλοὺσ αὐτῶν ἀποκτείνασ.
Γινομένων δ’ ὁσημέραι ἀκροβολισμῶν αὐτοῖσ ἀνέμενον οἱ πολέμιοι τὸν ἐκ τῆσ χώρασ ὄχλον εἰσ τὴν καλουμένην πεντηκοστήν, ἑορτὴ δ’ ἐστίν, μέλλοντα ἥξειν.
τῆσ δ’ ἡμέρασ ἐνστάσησ πολλαὶ περὶ τὸ ἱερὸν ἀθροίζονται μυριάδεσ ἀνθρώπων ὡπλισμένων τε καὶ ἀνόπλων.
κατεῖχον δὲ τὴν πόλιν καὶ τὸ ἱερὸν οἱ παρόντεσ πλὴν τῶν περὶ τὰ βασίλεια· ταῦτα γὰρ σὺν ὀλίγοισ στρατιώταισ οἱ περὶ Ἡρώδην ἐφρούρουν. Φασάηλοσ μὲν οὖν τὸ τεῖχοσ ἐφύλασσεν, Ἡρώδησ δὲ λόχον ἔχων ἐπέξεισιν τοῖσ πολεμίοισ κατὰ τὸ προάστειον, καὶ καρτερῶσ μαχεσάμενοσ πολλάσ τε μυριάδασ τρέπει, τῶν μὲν εἰσ τὴν πόλιν φευγόντων, τῶν δ’ εἰσ τὸ ἱερόν, ἔστιν δ’ ὧν εἰσ τὸ ἔξω χαράκωμα·
ἦν γάρ τι αὐτόθι· παρεβοήθει δὲ καὶ Φασάηλοσ. Πάκοροσ δ’ ὁ Πάρθων στρατηγὸσ σὺν ἱππεῦσιν ὀλίγοισ Ἀντιγόνου δεηθέντοσ εἰσ τὴν πόλιν ἔρχεται, λόγῳ μὲν ὡσ καταπαύσειεν τὴν στάσιν, τὸ δ’ ἀληθὲσ συμπράξων ἐκείνῳ τὴν ἀρχήν.
Φασαήλου δ’ ὑπαντήσαντοσ καὶ δεξαμένου ξενίᾳ Πάκοροσ πείθει πρεσβεύσασθαι παρὰ Βαζαφράνην αὐτόν, δόλον τινὰ τοῦτον συντιθείσ.
καὶ Φασάηλοσ οὐδὲν ὑπιδόμενοσ πείθεται μὴ ἐπαινοῦντοσ Ἡρώδου τοῖσ πραττομένοισ διὰ τὸ τῶν βαρβάρων ἄπιστον, ἀλλὰ καὶ Πακόρῳ καὶ τοῖσ ἥκουσιν ἐπιτίθεσθαι κελεύοντοσ. Ωἴχοντο δ’ οὖν πρεσβεύοντεσ Ὑρκανόσ τε καὶ Φασάηλοσ, Πάκοροσ δὲ καταλιπὼν Ἡρώδῃ διακοσίουσ ἱππεῖσ καὶ δέκα τῶν λεγομένων ἐλευθέρων προύπεμψεν αὐτούσ.
γενομένοισ δ’ ἐν τῇ Γαλιλαίᾳ μεθ’ ὅπλων ὑπαντῶσιν οἱ ταύτῃ τῶν πολεμίων ὑφεστῶτεσ. καὶ Βαζαφράνησ τὸ μὲν πρῶτον αὐτοὺσ ὑποδέχεται προθύμωσ καὶ δῶρα δίδωσιν, ἔπειτα ἐπεβούλευεν.
πλησίον δὲ μετὰ ἱππέων ὑπὲρ θαλάττησ οἱ περὶ Φασάηλον κατάγονται καὶ ἐνταῦθ’ ἀκούσαντεσ, ὡσ Ἀντίγονοσ ὑπόσχοιτο χίλια τάλαντα καὶ γυναῖκασ πεντακοσίασ τοῖσ Πάρθοισ κατ’ αὐτῶν, δι’ ὑποψίασ εἶχον ἤδη τοὺσ βαρβάρουσ. οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ νύκτωρ ἐπιβουλευομένουσ αὐτοὺσ ἀπήγγειλέν τισ φυλακῆσ αὐτοὺσ ἐκ τἀφανοῦσ περιισταμένησ, καὶ συνελήφθησαν ἄν, εἰ μὴ περιέμενον ἑώσ [ἂν] οἱ περὶ Ιἑροσόλυμα Πάρθοι Ἡρώδην συλλάβοιεν, μὴ προανῃρημένων τούτων ἐκεῖνοσ αἰσθόμενοσ διαφύγοι.
καὶ ἦν ταῦθ’ οὕτωσ ἔχοντα καὶ οἱ φύλακεσ αὐτῶν ἑωρῶντο. Φασαήλῳ μὲν οὖν παρῄνουν τινὲσ εὐθὺσ ἀφιππάσασθαι καὶ μὴ περιμένειν, μάλιστα μέντοι πρὸσ ταῦτα αὐτὸν Ὀφέλλιοσ ἐνῆγεν, ὃσ ἀκηκόει παρὰ Σαραμάλλα τοῦ πλουσιωτάτου τῶν ἐν Συρίᾳ τότε καὶ πλοῖα πρὸσ τὴν φυγὴν ὑπισχνεῖτο·
ἐγγὺσ γὰρ ἦν ἡ θάλασσα. ὁ δὲ Ὑρκανὸν ἀπολιπεῖν οὐκ ἠξίου οὐδὲ παρακινδυνεύειν τἀδελφῷ·
προσελθὼν δὲ πρὸσ τὸν Βαζαφράνην οὐ δίκαια ποιεῖν αὐτὸν ἔλεγεν τοιαῦτα βουλευόμενον περὶ αὐτῶν· χρημάτων τε γὰρ δεομένῳ πλείονα ἔσεσθαι παρ’ αὐτοῦ ὧν Ἀντίγονοσ δίδωσιν, καὶ ἄλλωσ δεινὸν εἶναι πρὸσ αὐτὸν ἐπὶ πίστει συνελθόντασ πρεσβευτὰσ ἀποκτεῖναι μηδὲν ἀδικοῦντασ. ὁ δὲ βάρβαροσ ταῦτα λέγοντοσ ὤμνυεν μηδὲν ἀληθὲσ εἶναι τῶν ὑπονοουμένων, ἀλλὰ ψευδεῖσ αὐτὸν ὑποψίασ ταράξαι, ἀπῄει τε πρὸσ Πάκορον.
Οἰχομένου δὲ τῶν Πάρθων ἐδέσμευόν τινεσ Ὑρκανὸν καὶ Φασάηλον πολλὰ τῆσ ἐπιορκίασ κακίζοντα τοὺσ Πάρθουσ.
ὁ δ’ ἐπὶ τὸν Ἡρώδην ἀπεσταλμένοσ εὐνοῦχοσ ἐντολὰσ εἶχεν προαγαγὼν αὐτὸν ἔξω τοῦ τείχουσ συλλαμβάνειν. ἔτυχον δὲ ἄγγελοι παρὰ Φασαήλου πεμφθέντεσ ἐπὶ δηλώσει τῆσ τῶν Πάρθων ἀπιστίασ, οὓσ τῶν πολεμίων συλλαβόντων γνοὺσ Ἡρώδησ πρόσεισι Πακόρῳ καὶ Πάρθων τοῖσ δυνατοῖσ ὡσ οὖσιν τῶν ἄλλων δεσπόταισ.
οἱ δὲ τὸ πᾶν εἰδότεσ ὑπεκρίνοντο δολερῶσ καὶ δεῖν αὐτὸν ἔφασαν μετὰ σφῶν ἐξελθόντα πρὸ τοῦ τείχουσ ὑπαντᾶν τοῖσ τὰ γράμματα κομίζουσιν·
οὐδέπω γὰρ αὐτοὺσ εἰλῆφθαι πρὸσ τῶν ἀντιστασιωτῶν, ἥκειν μέντοι δηλοῦντασ ὅσα κατορθώσειε Φασάηλοσ. τούτοισ Ἡρώδησ οὐκ ἐπίστευσεν·
ἀκηκόει γὰρ τὴν σύλληψιν τἀδελφοῦ παρ’ ἑτέρων· καὶ παραινούσησ δὲ τῆσ Ὑρκανοῦ θυγατρόσ, ἧσ ἐγγεγύητο τὴν παῖδα, ἔτι μᾶλλον ὑπώπτευε τοὺσ Πάρθουσ. οἱ μὲν οὖν ἄλλοι ταύτῃ οὐ προσεῖχον, αὐτὸσ δ’ ἐπίστευεν λίαν ἔμφρονι γυναικί. Βουλευομένων δὲ τῶν Πάρθων, τί χρὴ ποιεῖν, οὐ γὰρ ἤρεσκεν αὐτοῖσ ἐκ τοῦ φανεροῦ ἐπιχειρεῖν ἀνδρὶ τηλικούτῳ, καὶ ὑπερθεμένων εἰσ τὴν ὑστεραίαν, ἐν τοιαύταισ ταραχαῖσ Ἡρώδησ γενόμενοσ καὶ μᾶλλον οἷσ ἤκουσεν περὶ τἀδελφοῦ καὶ τῆσ Πάρθων ἐπιβουλῆσ ἢ τοῖσ ἐναντίοισ προστιθέμενοσ, ἑσπέρασ ἐπελθούσησ ἔγνω ταύτῃ πρὸσ φυγὴν χρήσασθαι καὶ μὴ διαμέλλειν ὡσ ἐπ’ ἀδήλοισ τοῖσ ἀπὸ τῶν πολεμίων κινδύνοισ.
ἄρασ οὖν σὺν οἷσ εἶχεν ὁπλίταισ καὶ τὰσ γυναῖκασ τοῖσ ὑποζυγίοισ ἐπιθέμενοσ μητέρα τε αὐτοῦ καὶ ἀδελφὴν καὶ ἣν ἔμελλεν ἄξεσθαι πρὸσ γάμον Ἀλεξάνδρου θυγατέρα τοῦ Ἀριστοβούλου παιδὸσ τήν τε ταύτησ μητέρα, Ὑρκανοῦ δ’ ἦν θυγάτηρ, καὶ τὸν νεώτατον ἀδελφὸν τήν τε θεραπείαν πᾶσαν καὶ τὸν ἄλλον ὄχλον τὸν σὺν αὐτοῖσ, ἐδίωκεν τὴν ἐπὶ Ἰδουμαίασ λαθὼν τοὺσ πολεμίουσ.
ὧν οὐδεὶσ ἂν οὕτωσ στερρὸσ τὴν φύσιν εὑρέθη, ὃσ τότε παρὼν τοῖσ πραττομένοισ οὐκ ἂν ᾤκτειρεν αὐτοὺσ τῆσ τύχησ, γυναίων ἐπαγομένων νήπια τέκνα καὶ μετὰ δακρύων καὶ οἰμωγῆσ ἀπολειπουσῶν τὴν πατρίδα καὶ φίλουσ ἐν δεσμοῖσ καὶ περὶ αὐτῶν οὐδὲν ἔτι χρηστὸν προσδεχομένων.
Ἀλλ’ Ἡρώδησ ἐπάνω τῆσ ἐκ τοῦ δεινοῦ πληγῆσ τὸ φρόνημα ποιησάμενοσ αὐτόσ τε ἦν πρὸσ τὸ δεινὸν εὔψυχοσ καὶ παριὼν κατὰ τὴν ὁδὸν θαρρεῖν ἕκαστον παρεκελεύετο καὶ μὴ παρέχειν αὑτὸν ἔκδοτον τῇ λύπῃ·
τοῦτο γὰρ αὐτοὺσ βλάπτειν πρὸσ τὴν φυγήν, ἐν ᾗ τὴν σωτηρίαν αὐτοῖσ μόνῃ κεῖσθαι συμβέβηκεν. καὶ οἱ μὲν ὡσ Ἡρώδησ παρῄνει φέρειν τὴν συμφορὰν ἐπειρῶντο.
μικροῦ δ’ αὑτὸν διεχρήσατο τοῦ ζεύγουσ περιτραπέντοσ καὶ τῆσ μητρὸσ αὐτῷ κινδυνευσάσησ ἀποθανεῖν, διά τε τὸ ἐπ’ αὐτῇ πάθοσ καὶ διὰ τὸ φοβεῖσθαι, μὴ καταλάβωσιν αὐτὸν οἱ πολέμιοι διώκοντεσ τριβῆσ περὶ τὸ πταῖσμα γενομένησ. σπασάμενον γοῦν αὐτὸν τὸ ξίφοσ καὶ μέλλοντα πλήττειν αὑτὸν κατέσχον οἱ παρόντεσ, τῷ τε πλήθει κατισχύσαντεσ καὶ ὡσ οὐκ ἐχρῆν αὐτοὺσ ἐγκαταλιπεῖν ἐπὶ τοῖσ ἐχθροῖσ ἐσομένουσ λέγοντεσ·
οὐ γὰρ εἶναι γενναίου τῶν δεινῶν αὑτὸν ἐλευθερώσαντα τοὺσ φίλουσ ἐν αὐτοῖσ ὑπεριδεῖν. βιασθεὶσ οὖν ἀποσχέσθαι τοῦ κατ’ αὐτὸν τολμήματοσ αἰδοῖ τε τῶν λεγομένων καὶ πλήθει τῶν οὐκ ἐπιτρεπόντων αὐτοῦ τῇ χειρὶ διακονεῖν οἷσ ἐντεθύμητο, ἀνακτησάμενοσ τὴν μητέρα καὶ θεραπείασ ἧσ ὁ καιρὸσ ἤπειγεν ἀξιώσασ ἐβάδιζεν τὴν προκειμένην ὁδὸν συντονωτέραν ποιούμενοσ τὴν πορείαν εἰσ Μάσαδαν τὸ ἔρυμα.
πολλὰσ δὲ μάχασ πρὸσ τοὺσ ἐπεξελθόντασ καὶ διώκοντασ τῶν Πάρθων μαχεσάμενοσ πάσασ ἐνίκησεν. Ἔμεινε δ’ αὐτῷ παρὰ τὴν φυγὴν οὐδὲ τὰ παρὰ τῶν Ιοὐδαίων ἀσφαλῆ, συνεπέθεντο δὲ καὶ οὗτοι γενομένοισ ἀπὸ σταδίων ἑξήκοντα τῆσ πόλεωσ προσβάλλοντέσ τε καὶ εἰσ χεῖρασ ἐρχόμενοι κατὰ τὴν ὁδόν.
οὓσ δὴ καὶ τρεψάμενοσ καὶ κρατήσασ οὐχ ὡσ ἐν ἀπορίᾳ καὶ ἀνάγκῃ τισ τοιαύτῃ καθεστώσ, ἀλλ’ ὡσ κάλλιστα καὶ μετὰ πολλοῦ τοῦ περιόντοσ πρὸσ πόλεμον παρεσκευασμένοσ, ἐν ἐκείνῳ τῷ χωρίῳ, ἐν ᾧ τῶν Ιοὐδαίων ἐκράτησε, μετὰ χρόνον βασιλεύσασ ἔκτισε καὶ βασίλειον κατεσκεύασεν ἀξιολογώτατον καὶ πόλιν περὶ αὐτὸ Ἡρωδίαν προσαγορεύσασ.
γενομένῳ δὲ τῆσ Ἰδουμαίασ ἐν Θρήσᾳ χωρίῳ οὕτω καλουμένῳ ὁ ἀδελφὸσ Ιὤσηποσ ὑπήντησεν καὶ βουλὴν περὶ τῶν ὅλων ἦγε, τί χρὴ ποιεῖν, πολλοῦ μὲν πλήθουσ ἐπαγομένου καὶ δίχα τῶν μισθοφορούντων αὐτοῖσ, τοῦ δὲ χωρίου τῆσ Μεσάδασ, εἰσ ὃ προύκειτο συμφυγεῖν ἐλάττονοσ ὄντοσ ὑποδέξασθαι τοσοῦτον ὄχλον.
τοὺσ μὲν οὖν πλείουσ ἀπέλυσεν ὑπὲρ ἐννέα χιλιάδασ ὄντασ ἄλλον ἀλλαχῆ κελεύσασ διὰ τῆσ Ἰδουμαίασ σώζειν αὑτούσ, δοὺσ ἐφόδια·
ὅσοι δ’ ἦσαν κοῦφοι καὶ τοὺσ ἀναγκαιοτάτουσ ἀναλαβὼν εἰσ τὸ ἔρυμα παραγίνεται καὶ καταθέμενοσ αὐτόθι τάσ τε γυναῖκασ καὶ τοὺσ ἑπομένουσ, ἦσαν δὲ ὡσ ὀκτακόσιοι, σίτου τε ὄντοσ ἐν τῷ χωρίῳ καὶ ὕδατοσ καὶ τῶν ἄλλων ἐπιτηδείων ἁπάντων διαρκούντωσ αὐτοῖσ ἐξώρμησεν αὐτὸσ ἐπὶ Πέτρασ τῆσ Ἀραβίασ. ἅμα δ’ ἡμέρᾳ τὰ μὲν ἄλλα πάντα τῶν Ιἑροσολύμων διήρπαζον οἱ Πάρθοι καὶ τὸ βασίλειον, μόνων δὲ ἀπείχοντο τῶν Ὑρκανοῦ χρημάτων·
τὰ δ’ ἦν ὡσ τριακόσια τάλαντα. πολλὰ δὲ τῶν Ἡρώδου διέφυγεν καὶ μάλισθ’ ὅσα προκομισθῆναι κατὰ προμήθειαν τἀνδρὸσ εἰσ τὴν Ἰδουμαίαν ἐφθάκει.
τὰ μὲν οὖν κατὰ τὴν πόλιν οὐκ ἀπέχρησε τοῖσ Πάρθοισ, ἀλλὰ καὶ τὴν χώραν αὐτῶν ἐξιόντεσ ἐκάκουν καὶ Μάρισάν τε πόλιν δυνατὴν ἀνέστησαν. Καὶ Ἀντίγονοσ μὲν οὕτωσ καταχθεὶσ εἰσ τὴν Ιοὐδαίαν ὑπὸ τοῦ Πάρθων βασιλέωσ Ὑρκανὸν καὶ Φασάηλον δεσμώτασ παραλαμβάνει.
σφόδρα δ’ ἦν ἄθυμοσ τῶν γυναικῶν αὐτὸν διαφυγουσῶν, ἃσ τοῖσ πολεμίοισ ἐνεθυμεῖτο δώσειν, τοῦτον αὐτοῖσ τὸν μισθὸν μετὰ τῶν χρημάτων ὑποσχόμενοσ. φοβούμενοσ δὲ τὸν Ὑρκανόν, μὴ τὸ πλῆθοσ αὐτῷ τὴν βασιλείαν ἀποκαταστήσῃ, παραστάσ, ἐτηρεῖτο δὲ ὑπὸ τῶν Πάρθων, ἐπιτέμνει αὐτοῦ τὰ ὦτα πραγματευόμενοσ μηκέτ’ αὖθισ εἰσ αὐτὸν ἀφικέσθαι τὴν ἀρχιερωσύνην διὰ τὸ λελωβῆσθαι, τοῦ νόμου τῶν ὁλοκλήρων εἶναι τὴν τιμὴν ἀξιοῦντοσ.
Φασάηλον δ’ ἄν τισ θαυμάσειε τῆσ εὐψυχίασ, ὃσ γνοὺσ αὑτὸν ἀποσφάττεσθαι μέλλοντα οὐχὶ τὸν θάνατον ἡγήσατο δεινόν, τὸ δ’ ὑπ’ ἐχθροῦ τοῦτο παθεῖν πικρότατον καὶ αἴσχιστον ὑπολαβών, τὰσ χεῖρασ οὐκ ἔχων ἐλευθέρασ ὑπὸ δεσμῶν πρὸσ ἀναίρεσιν πέτρᾳ προσαράξασ τὴν κεφαλὴν ἐξήγαγε μὲν αὑτὸν ὡσ ἐδόκει κάλλιστα τοῦ ζῆν παρὰ τοιαύτην ἀπορίαν, τῆσ δ’ ἐξουσίασ τοῦ κτεῖναι πρὸσ ἡδονὴν αὐτὸν ἀφείλετο τὸν πολέμιον.
λέγουσι δ’, ὡσ τραύματοσ μεγάλου γενομένου φαρμάκοισ αὐτὸν ὑποπέμψασ ἰατροὺσ Ἀντίγονοσ ὡσ ἐπὶ θεραπείᾳ διέφθειρεν θανασίμοισ χρησαμένων εἰσ τὸ τραῦμα.
πρὸ μέντοι τοῦ τελέωσ ἀφεῖναι τὴν ψυχὴν ὁ Φασάηλοσ ἀκούσασ παρά τινοσ γυναίου τὸν ἀδελφὸν Ἡρώδην τοὺσ πολεμίουσ διαπεφευγότα σφόδρα τὴν τελευτὴν εὐθύμωσ ὑπέμεινεν καταλιπὼν τὸν ἐκδικῆσαι τὸν θάνατον αὐτοῦ καὶ τοὺσ ἐχθροὺσ τιμωρήσασθαι δυνάμενον.
Ἡρώδην δὲ τὸ μέγεθοσ τῶν περιεστηκότων αὐτὸν κακῶν οὐ κατέπληττεν, ἀλλ’ ἐποίει δεινὸν εὑρίσκειν ἐπιβολὰσ ἔργων παραβόλων.
πρὸσ γὰρ Μάλιχον τὸν Ἀράβων βασιλέα πολλὰ πρόσθεν εὐεργετημένον ἀπῄει τὴν ἀμοιβὴν κομιούμενοσ, ὅτε μάλιστα ἐδεῖτο, χρήματα ληψόμενοσ εἴτε δάνειον εἴτε δωρεὰν ὡσ ἂν πολλῶν παρ’ αὐτοῦ τετυχηκότοσ. οὐ γὰρ εἰδὼσ τὰ κατὰ τὸν ἀδελφὸν ἔσπευδεν λυτρώσασθαι παρὰ τῶν πολεμίων αὐτὸν λύτρον ὑπὲρ αὐτοῦ καταβαλὼν νόμισμα ἑώσ τριακοσίων ταλάντων.
ἐπήγετο δὲ καὶ τὸν Φασαήλου παῖδα διὰ ταύτην τὴν αἰτίαν ἑπταετῆ τυγχάνοντα, παρασχὼν αὐτὸν ἐνέχυρον τοῖσ Ἄραψιν. ἀγγέλων δ’ αὐτὸν ὑπαντησάντων παρὰ τοῦ Μαλίχου, δι’ ὧν ἐκέλευσεν αὐτὸν ἀναχωρεῖν·
παρηγγελκέναι γὰρ αὐτῷ Πάρθουσ Ἡρώδην μὴ δέχεσθαι· ἀπεκρίνατο αὐτοῖσ οὐδὲν ἐνοχλήσων ἀφικνεῖσθαι πρὸσ αὐτούσ, μόνον δὲ διαλεξόμενοσ περὶ τῶν ἀναγκαιοτάτων αὐτῷ πραγμάτων.
Ἔπειτα δόξαν ἀναχωρεῖν ἀπῄει μάλα σωφρόνωσ τὴν ἐπ’ Αἰγύπτου.
καὶ τότε μὲν ἔν τινι ἱερῷ κατάγεται, καταλελοίπει γὰρ αὐτόθι πολλοὺσ τῶν ἑπομένων, τῇ δ’ ὑστεραίᾳ παραγενόμενοσ εἰσ Ῥινοκούρουρα ἐκεῖ καὶ τὰ περὶ τὸν ἀδελφὸν ἤκουσεν. Μαλίχῳ δὲ μεταγνόντι καὶ μεταθέοντι τὸν Ἡρώδην οὐδὲν τούτου περισσότερον ἐγένετο·
πορρωτάτω γὰρ ἦν ἤδη σπεύδων τὴν ἐπὶ Πηλουσίου. ἐπεὶ δ’ αὐτὸν ἐλθόντα νῆεσ ὁρμοῦσαι αὐτόθι εἶργον τοῦ ἐπ’ Ἀλεξανδρείασ πλοῦ, τοῖσ ἡγεμόσιν ἐντυγχάνει, ὑφ’ ὧν κατ’ αἰδῶ καὶ πολλὴν ἐντροπὴν προπεμφθεὶσ εἰσ τὴν πόλιν, ὑπὸ Κλεοπάτρασ κατείχετο. πεῖσαι μέντοι μένειν αὐτὸν οὐκ ἠδυνήθη εἰσ Ῥώμην ἐπειγόμενον χειμῶνόσ τε ὄντοσ καὶ τῶν κατὰ τὴν Ἰταλίαν ἐν ταραχῇ καὶ σάλῳ πολλῷ δηλουμένων.
Ἀναχθεὶσ οὖν ἐκεῖθεν ἐπὶ Παμφυλίασ καὶ χειμῶνι σφοδρῷ περιπεσὼν μόλισ εἰσ Ῥόδον διασώζεται φορτίων ἀποβολῆσ γενομένησ.
καὶ δύο μὲν ἐνταυθοῖ τῶν φίλων αὐτῷ συνήντησαν, Σαππῖνόσ τε καὶ Πτολεμαῖοσ. εὑρὼν δὲ τὴν πόλιν ὑπὸ τοῦ πρὸσ Κάσσιον πολέμου κεκακωμένην οὐδ’ ἐν ἀπόροισ ὢν εὖ ποιεῖν αὐτὴν ὤκνησεν, ἀλλὰ καὶ παρὰ δύναμιν αὐτὴν ἀνεκτᾶτο.
τριήρη τε κατασκευάσασ, καὶ ἀναχθεὶσ ἐκεῖθεν σὺν τοῖσ φίλοισ ἐπ’ Ἰταλίασ εἰσ Βρεντέσιον κατάγεται. κἀκεῖθεν εἰσ Ῥώμην ἀφικόμενοσ πρῶτον μὲν Ἀντωνίῳ φράζει τὰ συμβάντα αὐτῷ κατὰ τὴν Ιοὐδαίαν, καὶ πῶσ ὁ ἀδελφὸσ αὐτοῦ Φασάηλοσ ὑπὸ Πάρθων ἀπόλοιτο συλληφθεὶσ καὶ Ὑρκανὸσ ὑπ’ αὐτῶν αἰχμάλωτοσ ἔχοιτο, καὶ ὡσ Ἀντίγονον καταστήσειαν βασιλέα χρήματα δώσειν ὑποσχόμενον χίλια τάλαντα καὶ γυναῖκασ πεντακοσίασ, αἳ τῶν πρώτων κἀκ τοῦ γένουσ τοῦ αὐτῶν ἔμελλον ἔσεσθαι, καὶ ὅτι ταύτασ νυκτὸσ ἐκκομίσειεν καὶ διαφύγοι τὰσ τῶν ἐχθρῶν χεῖρασ πολλὰσ ὑπομείνασ ταλαιπωρίασ.
εἶτ’ ἐπιδιακινδυνεύειν αὐτῷ τοὺσ οἰκείουσ πολιορκουμένουσ πλεύσειέ τε διὰ χειμῶνοσ καὶ παντὸσ καταφρονήσειε δεινοῦ σπεύδων ἐπὶ τὰσ ἐλπίδασ τὰσ παρ’ αὐτοῦ καὶ τὴν μόνην βοήθειαν.
τὰ δὲ καὶ ὑπὸ χρημάτων ὧν αὐτῷ δώσειν Ἡρώδησ, εἰ γένοιτο βασιλεύσ, ὑπέσχετο καθὼσ καὶ πρότερον τετράρχησ ἀπεδέδεικτο, πολὺ μέντοι μᾶλλον διὰ τὸ πρὸσ Ἀντίγονον μῖσοσ, στασιαστὴν γὰρ καὶ Ῥωμαίοισ ἐχθρὸν αὐτὸν ὑπελάμβανεν, πρόθυμοσ ἦν οἷσ Ἡρώδησ παρεκάλει συλλαμβάνεσθαι.
Καῖσαρ μὲν οὖν καὶ διὰ τὰσ Ἀντιπάτρου στρατείασ, ἃσ κατ’ Αἴγυπτον αὐτοῦ τῷ πατρὶ συνδιήνεγκεν, καὶ τὴν ξενίαν καὶ τὴν ἐν ἅπασιν εὔνοιαν, καὶ χαριζόμενοσ δὲ Ἀντωνίῳ σφόδρα περὶ τὸν Ἡρώδην ἐσπουδακότι, πρὸσ τὴν ἀξίωσιν καὶ τὴν ὧν ἐβούλετο Ἡρώδησ συνεργίαν ἑτοιμότεροσ ἦν.
συναγαγόντεσ δὲ τὴν βουλὴν Μεσσάλασ καὶ μετ’ αὐτὸν Ἀτρατῖνοσ, παραστησάμενοι τὸν Ἡρώδην τάσ τε τοῦ πατρὸσ εὐεργεσίασ αὐτοῦ διεξῄεσαν καὶ ἣν αὐτὸσ πρὸσ Ῥωμαίουσ εἶχεν εὔνοιαν ὑπεμίμνησκον, κατηγοροῦντεσ ἅμα καὶ πολέμιον ἀποφαίνοντεσ τὸν Ἀντίγονον οὐκ ἐξ ὧν τὸ πρῶτον προσέκρουσεν αὐτοῖσ μόνον, ἀλλ’ ὅτι καὶ παρὰ Πάρθων τὴν ἀρχὴν λάβοι Ῥωμαίουσ ὑπεριδών.
τῆσ δὲ βουλῆσ ἐπὶ τούτοισ παρωξυμμένησ παρελθὼν Ἀντώνιοσ ἐδίδασκεν αὐτούσ, ὡσ καὶ πρὸσ τὸν κατὰ Πάρθων πόλεμον Ἡρώδην βασιλεύειν συμφέρει.
καὶ δόξαν τοῦτο πᾶσι ψηφίζονται. ἀλλὰ διὰ τὸ τῷ τῆσ γυναικὸσ ἀδελφῷ λαβεῖν ἀξιώσων Ἀλεξάνδρῳ υἱωνῷ τυγχάνοντι πρὸσ μὲν πατρὸσ Ἀριστοβούλου πρὸσ δὲ μητρὸσ Ὑρκανοῦ, ἀλλ’ ὅτι καὶ ἑπτὰ ταῖσ πάσαισ ἡμέραισ παρέσχεν αὐτῷ τυχόντι τῶν οὐδὲ προσδοκηθέντων ἀπελθεῖν ἐκ τῆσ Ἰταλίασ.
τοῦτον μὲν οὖν τὸν νεανίσκον Ἡρώδησ ἀπέκτεινεν, ὡσ κατὰ καιρὸν δηλώσομεν·
λυθείσησ δὲ τῆσ βουλῆσ μέσον ἔχοντεσ Ἡρώδην Ἀντώνιοσ καὶ Καῖσαρ ἐξῄεσαν προαγόντων ἅμα ταῖσ ἄλλαισ ἀρχαῖσ τῶν ὑπάτων θύσοντέσ τε καὶ τὸ δόγμα καταθησόμενοι εἰσ τὸ Καπετώλιον. ἑστιᾷ δὲ τὴν πρώτην ἡμέραν τῆσ βασιλείασ Ἀντώνιοσ.
καὶ ὁ μὲν οὕτωσ τὴν βασιλείαν παραλαμβάνει τυχὼν αὐτῆσ ἐπὶ τῆσ ἑκατοστῆσ καὶ ὀγδοηκοστῆσ καὶ τετάρτησ ὀλυμπιάδοσ ὑπατεύοντοσ Γναίου Δομετίου Καλβίνου τὸ δεύτερον καὶ Γαί̈ου Ἀσινίου Πωλίωνοσ. Τοῦτον δὲ ἅπαντα τὸν χρόνον Ἀντίγονοσ ἐπολιόρκει τοὺσ ἐν Μασάδα, τῶν μὲν ἄλλων ἐπιτηδείων αὐτοῖσ ὑπαρχόντων, μόνου δὲ σπανίζοντοσ ὕδατοσ, ὡσ διὰ τοῦτο καὶ τὸν ἀδελφὸν τὸν Ἡρώδου Ιὤσηπον σὺν διακοσίοισ τῶν οἰκείων ἀποδρᾶναι βουλεύσασθαι πρὸσ Ἄραβασ·
ἀκηκόει γὰρ ὡσ Μάλχοσ τῶν εἰσ Ἡρώδην ἁμαρτημάτων μετανοεῖ. κατέσχε δ’ αὐτὸν ὕσασ διὰ τῆσ νυκτὸσ ὁ θεόσ·
τῶν γὰρ ἐκδοχείων πλησθέντων τοῦ ὕδατοσ οὐκέτι τῆσ φυγῆσ ἐδεῖτο, ἀλλὰ τεθαρσηκότεσ ἤδη καὶ πλέον ἢ κατὰ τὴν εὐπορίαν τοῦ σπανίζοντοσ, ὡσ ἐκ θεοῦ προνοίασ ταύτησ αὐτοῖσ γεγενημένησ, ἐπεξιόντεσ καὶ συμπλεκόμενοι τοῖσ περὶ τὸν Ἀντίγονον τοῖσ μὲν φανερῶσ, τοῖσ δὲ καὶ λάθρα, πολλοὺσ αὐτῶν διέφθειραν. κἀν τούτῳ Βεντίδιοσ ὁ Ῥωμαίων στρατηγὸσ πεμφθεὶσ ἐκ Συρίασ ὥστε Πάρθουσ ἀνείργειν, μετ’ ἐκείνουσ εἰσ τὴν Ιοὐδαίαν παρέβαλεν τῷ λόγῳ μὲν Ιὠσήπῳ συμμαχήσων, τὸ δ’ ὅλον ἦν αὐτῷ στρατήγημα χρήματα παρ’ Ἀντιγόνου λαβεῖν·
ἔγγιστα γοῦν Ιἑροσολύμων στρατοπεδευόμενοσ ἀποχρώντωσ ἠργυρίσατο τὸν Ἀντίγονον. καὶ αὐτὸσ μὲν ἀνεχώρησεν σὺν τῇ πλείονι δυνάμει, ἵνα δὲ μὴ κατάφωρον γένηται τὸ λῆμμα, Σίλωνα μετὰ μέρουσ τινὸσ τῶν στρατιωτῶν κατέλιπεν, ὃν καὶ αὐτὸν ἐθεράπευεν Ἀντίγονοσ, ὅπωσ μηδὲν ἐνοχλοίη, προσδοκῶν καὶ πάλιν αὐτῷ Πάρθουσ ἐπαμυνεῖν.
Ἡρώδησ δ’ ἐκ τῆσ Ἰταλίασ ἤδη καταπεπλευκὼσ εἰσ Πτολεμαί̈δα καὶ συναγηοχὼσ δύναμιν οὐκ ὀλίγην ξένων τε ἅμα καὶ ὁμοφύλων ἤλαυνε διὰ τῆσ Γαλιλαίασ ἐπὶ τὸν Ἀντίγονον.
συνελάμβανον δ’ αὐτῷ Σίλων τε καὶ Βεντίδιοσ πεισθέντεσ ὑπὸ Δελλίου συγκατάγειν Ἡρώδην τοῦ πεμφθέντοσ ὑπ’ Ἀντωνίου. Βεντίδιοσ μὲν οὖν ἐτύγχανεν τὰσ ταραχὰσ τὰσ διὰ Πάρθουσ ἐν ταῖσ πόλεσιν οὔσασ καθιστάμενοσ, Σίλων δ’ ἐν Ιοὐδαίᾳ χρήμασιν ὑπ’ Ἀντιγόνου διεφθαρμένοσ.
Ἡρώδῃ μέντοι προϊόντι καθ’ ἑκάστην ἡμέραν ἡ δύναμισ ηὔξετο καὶ πᾶσα Γαλιλαία πλὴν ὀλίγων αὐτῷ προστέθειτο. ὡρμηκότα δ’ αὐτὸν ἐπὶ τοὺσ ἐν Μεσάδα, ἀναγκαῖον γὰρ ἦν τὸ σῶσαι τοὺσ ἐν τῷ φρουρίῳ πολιορκουμένουσ συγγενεῖσ ὄντασ, ἐμποδὼν Ιὄππη γίνεται·
πολεμίαν γὰρ οὖσαν αὐτὴν ἐχρῆν ἐξελεῖν πρότερον, ὅπωσ μηδὲν ὑπολείπηται κατὰ νώτου τοῖσ ἐχθροῖσ ἔρυμα χωροῦντοσ ἐπὶ Ιἑροσολύμων. ποιησαμένου δὲ καὶ Σίλωνοσ ταύτην πρόφασιν τῆσ ἀπαναστάσεωσ καὶ τῶν Ιοὐδαίων διωκόντων αὐτὸν Ἡρώδησ μετ’ ὀλίγου στίφουσ ἐπέξεισιν καὶ τρέπεται μὲν τοὺσ Ιοὐδαίουσ, Σίλωνα δὲ σώζει κακῶσ ἀμυνόμενον, ἑλών τε τὴν Ιὄππην ἔσπευδεν ῥυσόμενοσ τοὺσ ἐν Μασάδα οἰκείουσ.
τῶν δ’ ἐπιχωρίων οἱ μὲν αὐτῷ διὰ τὴν πατρῴαν προσεχώρουν φιλίαν, οἱ δὲ διὰ τὴν αὐτοῦ δόξαν, ἄλλοι δὲ κατ’ ἀμοιβὴν τῆσ παρ’ ἀμφοτέρων εὐεργεσίασ, οἱ πλείουσ δὲ διὰ τὰσ ἐλπίδασ, ἃσ ὡσ ἐπὶ βασιλεῖ βεβαίῳ τὸ λοιπὸν εἶχον.
Ἤθροιστο δὴ δύναμισ βαρεῖα, καὶ προϊόντοσ Ἀντίγονοσ τῶν παρόδων τοὺσ ἐπιτηδείουσ τόπουσ ἐνέδραισ καὶ λόχοισ κατελάμβανεν καὶ καθάπαξ οὐδὲν ἐκ τούτου τοὺσ πολεμίουσ ἢ μικρὰ παντάπασιν ἔβλαπτεν.
Ἡρώδησ δὲ τοὺσ ἐκ Μασάδασ οἰκείουσ παραλαβὼν καὶ Ῥῆσαν τὸ φρούριον ᾔει πρὸσ τὰ Ιἑροσόλυμα, συνῆπτε δ’ αὐτῷ τὸ μετὰ Σίλωνοσ στρατιωτικὸν καὶ πολλοὶ τῶν ἐκ τῆσ πόλεωσ τὴν ἰσχὺν καταπλαγέντεσ.
ἐνίων δὲ καὶ κατὰ στῖφοσ ἐξιόντων καὶ τοῖσ προτεταγμένοισ εἰσ χεῖρασ ἐρχομένων, Ἡρώδησ τὸ μὲν πρῶτον ἐκέλευσεν κηρύσσειν περὶ τὸ τεῖχοσ, ὡσ ἐπ’ ἀγαθῷ τε παρείη τοῦ δήμου καὶ ἐπὶ σωτηρίᾳ τῆσ πόλεωσ, μηδὲν μηδὲ τοῖσ φανεροῖσ τῶν ἐχθρῶν μνησικακήσων, ἀλλὰ παρέξων καὶ τοῖσ διαφορωτάτοισ ἀμνηστίαν τῶν εἰσ αὐτὸν ἁμαρτημάτων.
τοῦ δὲ Ἀντιγόνου πρὸσ τὰ ὑπὸ τοῦ Ἡρώδου κηρυχθέντα λέγοντοσ πρόσ τε Σίλωνα καὶ τὸ τῶν Ῥωμαίων στράτευμα, ὡσ παρὰ τὴν αὐτῶν δικαιοσύνην Ἡρώδῃ δώσουσιν τὴν βασιλείαν ἰδιώτῃ τε ὄντι καὶ Ἰδουμαίῳ, τουτέστιν ἡμιιουδαίῳ, δέον τοῖσ ἐκ τοῦ γένουσ οὖσι παρέχειν ὡσ ἔθοσ ἐστὶν αὐτοῖσ.
καὶ γὰρ εἰ νυνὶ πρὸσ αὐτὸν ἔχουσιν χαλεπῶσ καὶ τὴν βασιλείαν ὡσ λαβόντα παρὰ Πάρθων ἀφελέσθαι διεγνώκασιν, εἶναί γε πολλοὺσ ἐκ τοῦ γένουσ αὐτοῦ τοὺσ ληψομένουσ κατὰ τὸν νόμον τὴν βασιλείαν, οἳ μηδὲν ἐξημαρτηκότεσ αὐτοὶ πρὸσ Ῥωμαίουσ καὶ ἱερεῖσ ὄντεσ οὐκ ἂν εἰκότα πάσχοιεν τῆσ τιμῆσ στερόμενοι.
ταῦτα πρὸσ ἀλλήλουσ αὐτῶν λεγόντων καὶ προελθόντων εἰσ βλασφημίασ Ἀντίγονοσ ἀμύνασθαι τοὺσ ἀπὸ τοῦ τείχουσ ἐπέτρεπεν τοῖσ ἰδίοισ.
οἱ δὲ τοξεύοντεσ καὶ πολλῇ προθυμίᾳ κατ’ αὐτῶν χρώμενοι ῥᾳδίωσ αὐτοὺσ ἀπὸ τῶν πύργων ἐτρέψαντο. Τότε καὶ Σίλων ἀπεκαλύψατο τὴν δωροδοκίαν·
καθῆκε γὰρ τῶν οἰκείων στρατιωτῶν οὐκ ὀλίγουσ σπάνιν τῶν ἐπιτηδείων καταβοᾶν καὶ χρήματα εἰσ τροφὰσ αἰτεῖν καὶ χειμάσοντασ ἀπάγειν εἰσ τοὺσ ἐπιτηδείουσ τόπουσ, τῶν περὶ τὴν πόλιν ὄντων ἐρήμων διὰ τὸ ὑπὸ τῶν Ἀντιγόνου στρατιωτῶν ἀνεσκευάσθαι, ἐκίνει τε τὸ στρατόπεδον καὶ ἀναχωρεῖν ἐπειρᾶτο. Ἡρώδησ δ’ ἐνέκειτο παρακαλῶν τούσ τε ὑπὸ τῷ Σίλωνι ἡγεμόνασ καὶ τοὺσ στρατιώτασ μὴ καταλιπεῖν αὐτόν, Καίσαρόσ τε καὶ Ἀντωνίου καὶ τῆσ συγκλήτου προτρεψάντων αὐτόν·
προνοήσειν γὰρ αὐτῶν τῆσ εὐπορίασ καὶ παρέξειν αὐτοῖσ ἀφθονίαν ὧν ἐπιζητοῦσιν ῥᾳδίωσ. καὶ μετὰ τὴν δέησιν εὐθὺσ ἐξορμήσασ εἰσ τὴν χώραν οὐκέτ’ οὐδεμίαν Σίλωνι τῆσ ἀναχωρήσεωσ πρόφασιν ὑπελίπετο·
πλῆθοσ γὰρ ὅσον οὐδ’ ἤλπισέν τισ τῶν ἐπιτηδείων ἐκόμισεν, τοῖσ τε περὶ Σαμάρειαν ᾠκειωμένοισ πρὸσ αὐτὸν ἐπέστειλεν σῖτα καὶ οἶνον καὶ ἔλαιον καὶ βοσκήματα τά τε ἄλλα πάντα κατάγειν εἰσ Ιἑριχοῦντα τοῦ μηδὲ τὰσ ἑξῆσ ἡμέρασ εἰσ χορηγίαν τοὺσ στρατιώτασ ἐπιλιπεῖν. οὐκ ἐλάνθανε δὲ ταῦτ’ Ἀντίγονον, ἀλλ’ εὐθὺσ ἀπέπεμψεν κατὰ τὴν χώραν τοὺσ εἴρξοντασ καὶ λοχήσοντασ τοὺσ σιτηγοῦντασ, οἱ δὲ πειθόμενοι τοῖσ Ἀντιγόνου προστάγμασιν καὶ πολὺ πλῆθοσ ὁπλιτῶν περὶ Ιἑριχοῦντα ἀθροίσαντεσ παρεφύλασσον ἐπὶ τῶν ὀρῶν καθεσθέντεσ τοὺσ τὰ ἐπιτήδεια κομίζοντασ.
οὐ μὴν Ἡρώδησ τούτων πραττομένων ἠρέμει, δέκα δὲ σπείρασ ἀναλαβών, ὧν πέντε μὲν Ῥωμαίων, πέντε δὲ Ιοὐδαίων ἦσαν, καὶ μισθοφόρουσ μιγάδασ πρὸσ οἷσ ὀλίγουσ τῶν ἱππέων ἐπὶ Ιἑριχοῦντα παραγίνεται, καὶ τὴν μὲν πόλιν ἐκλελειμμένην καταλαβών, πεντακοσίουσ δὲ τὰ ἄκρα κατειληφότασ σὺν γυναιξὶν καὶ γενεαῖσ, τούτουσ μὲν ἀπέλυσεν λαβών, Ῥωμαῖοι δὲ εἰσπεσόντεσ διήρπασαν τὴν πόλιν μεσταῖσ ἐπιτυγχάνοντεσ παντοίων κειμηλίων ταῖσ οἰκίαισ.
Ιἑριχοῦντοσ μὲν οὖν φρουρὰν καταλιπὼν ὁ βασιλεὺσ ὑπέστρεψεν καὶ χειμάσουσαν τὴν Ῥωμαίων στρατιὰν εἰσ τὰσ προσκεχωρηκυίασ διαφῆκεν Ἰδουμαίαν καὶ Γαλιλαίαν καὶ Σαμάρειαν.
ἔτυχεν δὲ καὶ Ἀντίγονοσ παρὰ Σίλωνοσ ἀντὶ τῆσ δωροδοκίασ ὥστε ὑποδέξασθαι τοῦ στρατοῦ μοῖραν ἐν Λύδδοισ θεραπεύων Ἀντώνιον.
καὶ Ῥωμαῖοι μὲν ἐν ἀφθόνοισ διῆγον ἀνειμένοι τῶν ὅπλων. Ἡρώδῃ δ’ οὐκ ἐδόκει μένειν ἐφ’ ἡσυχίασ, ἀλλ’ ἐπὶ τὴν Ἰδουμαίαν τὸν ἀδελφὸν Ιὤσηπον σὺν δισχιλίοισ ὁπλίταισ καὶ τετρακοσίοισ ἱππεῦσιν ἐξέπεμψεν, αὐτὸσ δ’ εἰσ Σαμάρειαν παραγενόμενοσ καὶ καταθέμενοσ αὐτόθι τήν τε μητέρα καὶ τοὺσ συγγενεῖσ ἐξεληλυθότασ ἤδη ἐκ τῶν Μασάδων ἐπὶ Γαλιλαίασ ᾤχετο ἐξαιρήσων τινὰ τῶν χωρίων ὑπ’ Ἀντιγόνου φρουραῖσ κατειλημμένα.
διελθὼν δὲ εἰσ Σέπφωριν νίφοντοσ τοῦ θεοῦ καὶ τῶν Ἀντιγόνου φρουρῶν ὑπεξελθόντων ἐν ἀφθόνοισ ἦν τοῖσ ἐπιτηδείοισ.
εἶτ’ ἐκεῖθεν λῃστῶν τινων ἐν σπηλαίοισ κατοικούντων ἱππέων ἐπ’ αὐτοὺσ ἴλην ἐκπέμπει καὶ ὁπλιτικοῦ τρία τέλη παῦσαι κακουργοῦντασ ἐγνωκώσ·
ἔγγιστα δ’ ἦν ταῦτα κώμησ Ἀρβήλων λεγομένησ.
εἰσ δὲ τεσσαρακοστὴν ἡμέραν αὐτὸσ ἧκεν πανστρατιᾷ, καὶ θρασέωσ ἐξελθόντων τῶν πολεμίων κλίνεται μὲν τὸ εὐώνυμον αὐτῶν κέρασ τῆσ φάλαγγοσ, ἐπιφανεὶσ δ’ αὐτὸσ μετὰ στίφουσ τρέπει μὲν εἰσ φυγὴν τοὺσ πάλαι νικῶντασ, ἀναστρέφει δὲ τοὺσ φεύγοντασ. ἐνέκειτο δὲ διώκων τοὺσ πολεμίουσ ἄχρι Ιὀρδάνου ποταμοῦ φεύγοντασ κατ’ ἄλλασ ὁδούσ, καὶ προσάγεται μὲν πᾶσαν τὴν Γαλιλαίαν πλὴν τῶν ἐν τοῖσ σπηλαίοισ κατοικούντων, διανέμει δὲ καὶ ἀργύριον κατ’ ἄνδρα δοὺσ ἑκατὸν καὶ πεντήκοντα δραχμάσ, τοῖσ δὲ ἡγεμόσιν πολὺ πλέον, εἰσ τὰ χειμάδια διέπεμψεν.
καὶ ἐν τούτῳ Σίλων ἧκεν παρ’ αὐτὸν καὶ οἱ ἡγεμόνεσ τῶν ἐν τοῖσ χειμαδίοισ Ἀντιγόνου τροφὰσ παρέχειν οὐ θέλοντοσ·
μῆνα γὰρ οὐ πλέον αὐτοὺσ ὁ ἀνὴρ ἔθρεψεν, διέπεμψεν δὲ καὶ πρὸσ τοὺσ κύκλῳ κελεύων τὰ κατὰ τὴν χώραν ἀνασκευάσασθαι καὶ εἰσ τὰ ὄρη φεύγειν, ὡσ μηδὲν ἔχοντεσ Ῥωμαῖοι λιμῷ διαφθαρεῖεν. Ἡρώδησ δὲ τὴν μὲν τούτων πρόνοιαν Φερώρᾳ τῷ νεωτάτῳ τῶν ἀδελφῶν ἐπιτρέπει κελεύσασ αὐτὸν ἅμα τειχίζειν καὶ Ἀλεξάνδρειον.
ὁ δὲ ταχέωσ τε τοὺσ στρατιώτασ ἐν ἀφθονίᾳ πολλῇ τῶν ἀναγκαίων ἐποίησεν τό τε Ἀλεξάνδρειον ἠρημωμένον ἀνέκτισεν. Ὑπὸ δὲ τὸν αὐτὸν χρόνον Ἀντώνιοσ μὲν διέτριβεν ἐν Ἀθήναισ, κατὰ δὲ Συρίαν Οὐεντίδιοσ Σίλωνα μεταπεμπόμενοσ ἐπὶ τοὺσ Πάρθουσ ἐπέστελλεν πρῶτον μὲν Ἡρώδῃ συλλαμβάνεσθαι τοῦ πολέμου, ἔπειτα δὲ καὶ ἐπὶ τὸν σφέτερον καλεῖν τοὺσ συμμάχουσ.
ὁ δ’ ἐπὶ τοὺσ ἐν τοῖσ σπηλαίοισ λῃστὰσ ἐπειγόμενοσ Σίλωνα μὲν ἐξέπεμψεν Οὐεντιδίῳ, αὐτὸσ δ’ ἐπ’ ἐκείνουσ ἐξώρμησεν.
ἦν δ’ ἐν ὄρεσιν τὰ σπήλαια τελέωσ ἐξερρωγόσιν καὶ κατὰ τὸ μεσαίτατον ἀποκρήμνουσ ἔχοντα τὰσ παρόδουσ καὶ πέτραισ ὀξείαισ ἐμπεριεχόμενα·
ἐν δὴ τούτοισ μετὰ πάντων τῶν οἰκείων ἐφώλευον.
ὁ δὲ βασιλεὺσ λάρνακασ ἐπ’ αὐτοὺσ πηξάμενοσ καθίει ταύτασ σιδηραῖσ ἁλύσεσιν ἐκδεδεμένασ διὰ μηχανῆσ ἀπὸ κορυφῆσ τοῦ ὄρουσ, μήτε κάτωθεν ἀνιέναι διὰ τὴν ὀξύτητα τοῦ ὄρουσ δυναμένων μήτε ἄνωθεν καθέρπειν ἐπ’ αὐτούσ. αἱ δὲ λάρνακεσ πλήρεισ ὁπλιτῶν ὑπῆρχον ἁρ́πασ μεγάλασ ἐχόντων, αἷσ ἔμελλον ἐπισπώμενοι τοὺσ ἀνθεστῶτασ τῶν λῃστῶν κτείνειν καταφερομένουσ.
τὴν μέντοι γε κάθεσιν τῶν λαρνάκων σφαλερὰν εἶναι συνέβαινεν κατὰ βάθουσ ἀπείρου γινομένην· ἔνδον μέντοι καὶ τὰ ἐπιτήδεια παρῆν αὐτοῖσ. ὡσ δὲ καθιμήθησαν αἱ λάρνακεσ, ἐτόλμα δ’ οὐδεὶσ προσελθεῖν τοῖσ ἐπὶ τῶν στομίων, ἀλλ’ ὑπὸ δέουσ ἠρέμουν, μάχαιράν τισ περιζωσάμενοσ τῶν ὁπλοφόρων καὶ ταῖν χεροῖν ἀμφοτέραιν δραξάμενοσ ἁλύσεωσ, ἀφ’ ἧσ ἤρτητο ἡ λάρναξ, κατῄει ἐπὶ τὰ στόμια δυσχεράνασ τὴν τριβὴν τῶν ἐπεξιέναι μὴ τολμώντων.
καὶ γενόμενοσ κατά τι στόμιον πρῶτα μὲν παλτοῖσ ἀνακόπτει τοὺσ πολλοὺσ τῶν ἐπὶ τοῦ στομίου, ἔπειτα ἁρ́πῃ τοὺσ ἀνθεστῶτασ ἐπισπασάμενοσ ὠθεῖ κατὰ τοῦ κρημνοῦ, καὶ τοῖσ ἔνδον ἐπεισελθὼν ἀποσφάττει τε πολλοὺσ καὶ εἰσελθὼν εἰσ τὴν λάρνακα ἡσύχασεν.
φόβοσ δὲ εἶχε τοὺσ ἄλλουσ τῆσ οἰμωγῆσ ἀκούοντασ καὶ περὶ τῆσ σωτηρίασ ἀπόγνωσισ, τὸ μέντοι γε πᾶν ἔργον ἐπέσχεν ἐπεξελθοῦσιν·
καὶ πολλοὶ συγχωρήσαντοσ τοῦ βασιλέωσ ἐπικηρυκευσάμενοι παρέδοσαν σφᾶσ ὑπηκόουσ εἶναι. τῷ δ’ αὐτῷ τρόπῳ καὶ κατὰ τὴν ἐπιοῦσαν ἐχρήσαντο τῇ προσβολῇ, μᾶλλον ἔτι τῶν ἐν τοῖσ πήγμασιν ἐπεξιόντων αὐτοῖσ καὶ κατὰ θύρασ μαχομένων πῦρ τε ἐνιέντων.
ἐξαφθέντων τε τῶν ἄντρων, πολλὴ γὰρ ἦν ἐν αὐτοῖσ ὕλη, πρεσβύτησ τισ ἀπειλημμένοσ ἔνδον σὺν ἑπτὰ τέκνοισ καὶ γυναικί, δεομένων τούτων ἐᾶσαι σφᾶσ ὑπεξελθεῖν πρὸσ τοὺσ πολεμίουσ, στὰσ ἐπὶ τοῦ στομίου τὸν ἀεὶ πρῶτον ἐξιόντα τῶν παίδων ἀπέσφαττεν, εἰσ ὃ πάντασ διεχρήσατο, ἔπειτα δὲ καὶ τὴν γυναῖκα, καὶ ῥίψασ κατὰ τοῦ κρημνοῦ τοὺσ νεκροὺσ ἐπικατέβαλεν ἑαυτὸν θάνατον πρὸ δουλείασ ὑπομένων.
πολλὰ δὲ πρῶτον ὠνείδισεν τὸν Ἡρώδην εἰσ ταπεινότητα καί τοι τοῦ βασιλέωσ, ἦν γὰρ ἄποπτα αὐτῷ τὰ γινόμενα, δεξιάν τε προτείνοντοσ καὶ πᾶσαν ἄδειαν.
τὰ μὲν οὖν σπήλαια τούτων γενομένων ἤδη πάντα ἐκεχείρωτο. Καταστήσασ δ’ ὁ βασιλεὺσ τοῖσ αὐτόθι στρατηγὸν Πτολεμαῖον εἰσ Σαμάρειαν ᾤχετο σὺν ἱππεῦσιν ἑξακοσίοισ ὁπλίταισ δὲ τρισχιλίοισ ὡσ μάχῃ κριθησόμενοσ πρὸσ Ἀντίγονον.
οὐ μὴν τῷ Πτολεμαίῳ προυχώρησεν τὰ κατὰ τὴν στρατηγίαν, ἀλλ’ οἱ καὶ πρότερον τὴν Γαλιλαίαν ταράξαντεσ ἐπεξελθόντεσ αὐτὸν διεχρήσαντο καὶ τοῦτο δράσαντεσ συμφεύγουσιν εἴσ τε τὰ ἕλη καὶ τὰ δύσβατα τῶν χωρίων, ἄγοντεσ καὶ διαρπάζοντεσ τὴν αὐτόθι πᾶσαν.
τιμωρεῖται δὲ τούτουσ Ἡρώδησ ἐπανελθών·
τοὺσ μὲν γὰρ ἀναιρεῖ τῶν ἀποστάντων, τοὺσ δ’ ἀναφυγόντασ εἰσ ἐρυμνὰ χωρία πολιορκίᾳ παραστησάμενοσ αὐτούσ τε ἀπέκτεινεν καὶ τὰ ἐρύματα κατέσκαψεν. ἐζημίωσε δὲ παύσασ οὕτωσ τὴν νεωτεροποιίαν καὶ τὰσ πόλεισ ἑκατὸν ταλάντοισ. Ἐν δὲ τῷ μεταξὺ Πακόρου πεσόντοσ ἐν μάχῃ καὶ τῶν Πάρθων πταισάντων πέμπει βοηθὸν ὁ Βεντίδιοσ Ἡρώδῃ Μαχαιρᾶν σὺν δυσὶ τάγμασι καὶ χιλίοισ ἱππεῦσιν ἐπισπεύδοντοσ Ἀντωνίου.
Μαχαιρᾶσ μὲν οὖν Ἀντιγόνου καλοῦντοσ αὐτὸν παρὰ τὴν Ἡρώδου γνώμην χρήμασι διεφθαρμένοσ ἀπῄει ὡσ κατασκεψόμενοσ αὐτοῦ τὰ πράγματα.
τὴν δὲ διάνοιαν ὑπιδόμενοσ αὐτοῦ τὴν τῆσ ἀφίξεωσ Ἀντίγονοσ οὐδὲ προσεδέξατο, ἀλλὰ σφενδόναισ βάλλων αὐτὸν ἀνεῖργεν, καὶ διεδήλου τὴν αὐτοῦ προαίρεσιν. αἰσθόμενοσ δὲ τὰ βέλτιστα Ἡρώδην αὐτῷ παραινοῦντα καὶ αὐτὸν διημαρτηκότα παρακούσαντα τῆσ ἐκείνου συμβουλίασ, ἀνεχώρει μὲν εἰσ Ἀμμαοῦν πόλιν, οἷσ δὲ κατὰ τὴν ὁδὸν Ιοὐδαίοισ περιετύγχανεν τούτουσ ἀπέσφαττεν ἐχθρούσ τε καὶ φίλουσ ὀργιζόμενοσ ὑπὲρ ὧν πεπόνθει.
παροξυνθεὶσ δ’ ἐπὶ τούτοισ ὁ βασιλεὺσ ἐπὶ Σαμαρείασ ᾔει·
πρὸσ γὰρ Ἀντώνιον ἐγνώκει περὶ τούτων ἀφικέσθαι· δεῖσθαι γὰρ οὐχὶ τοιούτων συμμάχων, οἳ βλάψουσι μᾶλλον αὐτὸν ἢ τοὺσ πολεμίουσ· ἐξαρκεῖν δὲ καὶ αὐτῷ πρὸσ τὴν Ἀντιγόνου καθαίρεσιν. παρακολουθῶν δ’ ὁ Μαχαιρᾶσ ἐδεῖτο μένειν·
εἰ δὲ οὕτωσ ὡρ́μηκεν, ἀλλὰ τόν γε ἀδελφὸν αὐτοῦ Ιὤσηπον παρακαθιστάνειν σφίσι προσπολεμοῦσιν Ἀντιγόνῳ. καὶ διαλλάττεται μὲν πολλὰ τοῦ Μαχαιρᾶ δεηθέντοσ, καταλιπὼν δὲ τὸν Ιὤσηπον αὐτόθι σὺν στρατῷ παρῄνεσεν μὴ ἀποκινδυνεύειν μηδὲ τῷ Μαχαιρᾷ διαφέρεσθαι. Αὐτὸσ δὲ πρὸσ Ἀντώνιον ἔσπευδεν, ἐτύγχανεν γὰρ πολιορκῶν Σαμόσατα τὸ πρὸσ τῷ Εὐφράτῃ χωρίον, σὺν ἱππόταισ τε καὶ πεζοῖσ κατὰ συμμαχίαν αὐτῷ παροῦσιν.
παραγενόμενοσ δ’ εἰσ Ἀντιόχειαν καὶ πολλοῖσ ἐπιτυχὼν ἠθροισμένοισ καὶ πρὸσ Ἀντώνιον μὲν σπουδὴν βαδίζειν ἔχουσιν, ὑπὸ δέουσ δὲ διὰ τὸ κατὰ τὰσ ὁδοὺσ ἐπιτίθεσθαι τοὺσ βαρβάρουσ καὶ πολλοὺσ ἀναιρεῖν οὐ τολμῶντασ ἐξορμᾶν, παραθαρσύνασ αὐτὸσ ἡγεμὼν γίνεται τῆσ ὁδοῦ.
κατὰ δὲ σταθμὸν δεύτερον τῶν Σαμοσάτων ἐλόχα μὲν αὐτόθι τῶν βαρβάρων ἐνέδρα τοὺσ φοιτῶντασ πρὸσ Ἀντώνιον, δρυμῶν δὲ τὰσ εἰσβολὰσ τὰσ εἰσ τὰ πεδία διαλαμβανόντων προλοχίζουσιν αὐτόθι τῶν ἱππέων οὐκ ὀλίγουσ ἠρεμήσοντασ ἑώσ ἂν εἰσ τὸ ἱππήλατον οἱ διεξιόντεσ ἔλθοιεν.
ὡσ δ’ οἱ πρῶτοι διεξῆλθον, ὀπισθοφυλακεῖ μὲν Ἡρώδησ, προσπίπτουσι δὲ ἐξαπιναίωσ οἱ ἐκ τῆσ ἐνέδρασ ὄντεσ εἰσ πεντακοσίουσ, καὶ τρεψαμένων τοὺσ πρώτουσ ἐπιδραμὼν ὁ βασιλεὺσ τῇ ῥύμῃ τῇ περὶ αὐτὸν παραχρῆμα μὲν ἀνακόπτει τοὺσ πολεμίουσ, ἐπεγείρει δὲ τὸ τῶν οἰκείων φρόνημα καὶ θαρραλέουσ ἀπεργάζεται, καὶ τῶν πάλαι φευγόντων ἐξ ὑποστροφῆσ μαχομένων ἐκτείνοντο πάντοθεν οἱ βάρβαροι.
ἐπέκειτο δ’ ὁ βασιλεὺσ ἀναιρῶν καὶ τὰ διηρπασμένα, πολλὰ δ’ ἦν σκευοφόρα καὶ ἀνδράποδα, πάντα ἀνασωσάμενοσ προῄει.
καὶ πλειόνων αὐτοῖσ ἐπιθεμένων τῶν ἐν τοῖσ δρυμῶσιν, οἳ πλησίον τῆσ εἰσ τὸ πεδίον ἐκβολῆσ ἦσαν, καὶ τούτοισ προσμίξασ αὐτὸσ μετὰ στίφουσ καρτεροῦ τρέπεται καὶ πολλοὺσ αὐτῶν ἀποκτείνασ ἀδεᾶ τοῖσ ἑπομένοισ ὁδὸν παρεῖχεν·
οἱ δὲ σωτῆρα καὶ προστάτην αὐτὸν ἐκάλουν. Ἐπεὶ δὲ πλησίον τῶν Σαμοσάτων γεγόνει, πέμπει τὸ στράτευμα ὑπαντησόμενον Ἀντώνιοσ σὺν τῷ οἰκείῳ κόσμῳ τιμὴν Ἡρώδῃ ταύτην ἀπονέμων καὶ ἐπικουρίασ ἕνεκα·
τὴν γὰρ τῶν βαρβάρων ἀκηκόει κατ’ αὐτῶν ἐπίθεσιν. καὶ δὴ παρόντα τε εἶδεν ἀσμένωσ καὶ τὰ κατὰ τὴν ὁδὸν αὐτῷ πεπραγμένα μαθὼν ἐδεξιοῦτο καὶ τῆσ ἀρετῆσ ἐθαύμαζεν, αὐτόσ τε περιλαβὼν αὐτὸν Ἀντώνιοσ ὡσ εἶδεν ἠσπάζετο προυτίμα τε νεωστὶ βασιλέα ἀποδείξασ.
Ἀντιόχου δὲ μετ’ οὐ πολὺ τὸ ἔρυμα παραδόντοσ καὶ διὰ τοῦτο παυσαμένου τοῦ πολέμου Σοσσίῳ μὲν Ἀντώνιοσ παραδίδωσιν παρακελευσάμενοσ δὲ Ἡρώδῃ συμμαχεῖν αὐτὸσ ἐπ’ Αἰγύπτου ἐχώρει.
καὶ Σόσσιοσ μὲν δύο τάγματα ἐπικουρικὰ Ἡρώδῃ προύπεμψεν εἰσ τὴν Ιοὐδαίαν, αὐτὸσ δὲ μετὰ τοῦ πλείονοσ στρατοῦ ἠκολούθει. Ἔτυχεν δ’ ἤδη κατὰ τὴν Ιοὐδαίαν τεθνεὼσ Ιὤσηποσ τρόπῳ τοιούτῳ·
λήθην μὲν ὧν αὐτῷ παρήγγειλεν ὁ ἀδελφὸσ πρὸσ Ἀντώνιον ἀπερχόμενοσ λαμβάνει, στρατοπεδευσάμενοσ δὲ ἀνὰ τὰ ὄρη, πέντε γὰρ αὐτῷ σπείρασ Μαχαιρᾶ δόντοσ ἐπὶ Ιἑριχοῦντοσ ἠπείγετο βουλόμενοσ ἐκθερίσαι τὸν σῖτον αὐτῶν, καὶ νεοσυλλέκτου τοῦ Ῥωμαίων στρατεύματοσ ὄντοσ, καὶ πολέμων ἀπείρωσ ἔχοντοσ καὶ γὰρ πολὺ ἐκ Συρίασ ἦν τὸ κατειλεγμένον, ἐπιθεμένων αὐτόθι τῶν πολεμίων, ἀποληφθεὶσ ἐν δυσχωρίαισ αὐτόσ τε ἀποθνήσκει γενναίωσ μαχόμενοσ καὶ τὸ στράτευμα πᾶν ἀπέβαλεν· ἓξ γὰρ σπεῖραι διεφθάρησαν.
κρατήσασ δὲ τῶν νεκρῶν Ἀντίγονοσ ἀποτέμνει τὴν Ιὠσήπου κεφαλὴν πεντήκοντα ταλάντων αὐτὴν ῥυομένου Φερώρα τἀδελφοῦ.
καὶ μετὰ τοῦτο ἀποστάντεσ Γαλιλαῖοι τῶν παρὰ σφίσι δυνατῶν τοὺσ τὰ Ἡρώδου φρονοῦντασ ἐν τῇ λίμνῃ κατεπόντωσαν, καὶ τῆσ Ιοὐδαίασ πολλὰ ἐνεωτερίσθη. Μαχαιρᾶσ δὲ χωρίον Ηττον ἐξωχύρου. Παρῆσαν δ’ ἄγγελοι τῶν πεπραγμένων πρὸσ τὸν βασιλέα καὶ ἐν Δάφνῃ τῆσ Ἀντιοχείασ ἐδήλωσαν αὐτῷ τὴν κατὰ τὸν ἀδελφὸν τύχην, προσδεχομένῳ μέντοι καὶ αὐτῷ διά τινασ ὀνείρων ὄψεισ τρανῶσ προφαινούσασ τὸν τοῦ ἀδελφοῦ θάνατον.
ἐπειχθεὶσ οὖν κατὰ τὴν πορείαν ὡσ κατὰ Λίβανον τὸ ὄροσ γίνεται, ὀκτακοσίουσ μὲν τῶν αὐτόθι προσλαμβάνει, ἔχων δὲ καὶ Ῥωμαϊκὸν ἓν τάγμα εἰσ Πτολεμαί̈δα παραγίνεται, κἀκεῖθεν νυκτὸσ ἀναστὰσ μετὰ τοῦ στρατοῦ προῄει διὰ τῆσ Γαλιλαίασ.
ὑπήντων δ’ οἱ πολέμιοι καὶ κρατηθέντεσ τῇ μάχῃ κατεκλείσθησαν εἰσ χωρίον, ὅθεν ἦσαν ὡρμηκότεσ τῇ προτεραίᾳ·
προσβολὰσ δὴ τοὐντεῦθεν [ἑώθεν] ἐποιεῖτο, καὶ πολλοῦ χειμῶνοσ καταρραγέντοσ οὐδὲν ποιεῖν δυνάμενοσ ἀπάγει τὴν στρατιὰν εἰσ τὰσ πλησίον κώμασ. ἐλθόντοσ δ’ αὐτῷ παρ’ Ἀντωνίου καὶ δευτέρου τάγματοσ οἱ τὸ χωρίον ἔχοντεσ φοβηθέντεσ νυκτὸσ ἐξέλιπον αὐτό. καὶ ὁ βασιλεὺσ ἔσπευδεν ἐπὶ Ιἑριχοῦντοσ τιμωρήσασθαι κατὰ νοῦν ἔχων αὐτοὺσ ὑπὲρ τἀδελφοῦ.
ἐπεὶ δὲ κατέζευξεν, εἱστία μὲν τοὺσ ἐν τέλει, μετὰ δὲ τὴν συνουσίαν παρῆλθεν εἰσ τὸ δωμάτιον ἀπολύσασ τοὺσ παρόντασ. ἐνταῦθα ἴδοι τισ ἂν τοῦ βασιλέωσ τὴν ἐκ τοῦ θεοῦ εὔνοιαν·
πίπτει μὲν γὰρ ἡ στέγη τοῦ οἰκήματοσ, οὐδένα δὲ ἀπολαβοῦσα διέφθειρεν, ὥστε πάντασ πιστεῦσαι τὸν Ἡρώδην εἶναι θεοφιλῆ, μέγαν οὕτω καὶ παράδοξον διαφυγόντα κίνδυνον. Τῇ δ’ ὑστεραίᾳ τῶν πολεμίων ἑξακισχίλιοι ἀπ’ ἄκρων κατιόντεσ τῶν ὀρῶν εἰσ μάχην ἐφόβουν τοὺσ Ῥωμαίουσ.
οἱ δὲ γυμνῆτεσ προσιόντεσ τοῖσ παλτοῖσ ἔβαλλον καὶ λίθοισ τοὺσ περὶ τὸν βασιλέα ἐξεληλυθότασ αὐτόν τε παλτῷ τισ παρὰ τὴν λαπάραν ἔβαλεν. Ἀντίγονοσ δ’ ἐπὶ τὴν Σαμάρειαν πέμπει στρατηγὸν Πάππον ὄνομα σὺν δυνάμει πολλῇ βουλόμενοσ παρασχεῖν τοῖσ πολεμίοισ δόξαν πολεμοῦντοσ ἐκ περιουσίασ.
ἀλλ’ ὁ μὲν Μαχαιρᾷ τῷ στρατηγῷ προσεκάθητο· Ἡρώδησ δὲ πέντε πόλεισ καταλαβὼν τοὺσ ἐγκαταληφθέντασ περὶ δισχιλίουσ ὄντασ ἐφόνευσεν αὐτάσ τε τὰσ πόλεισ ἐμπρήσασ ἐπανῆλθεν ἐπὶ τὸν Πάππον· ἐστρατοπεδεύσατο δ’ οὗτοσ περὶ κώμην Ἰσάνασ καλουμένην καὶ πολλῶν αὐτῷ προσρεόντων ἐκ τῆσ Ιἑριχοῦσ καὶ τῆσ ἄλλησ Ιοὐδαίασ, ἐπεὶ πλησίον γίνεται, τῶν πολεμίων ἐπεξελθόντων αὐτοῖσ ὑπὸ θράσουσ συμβαλὼν κρατεῖ τῇ μάχῃ, καὶ τιμωρῶν τἀδελφῷ φεύγουσιν εἰσ τὴν κώμην εἵπετο κτείνων.
πεπληρωμένων δὲ τῶν οἰκήσεων ὁπλιτῶν καί τινων ἀναφευγόντων ἐπὶ τὰσ στέγασ κρατεῖ τούτων, καὶ τοὺσ ὀρόφουσ τῶν οἴκων ἀνασκάπτων ἔμπλεα τὰ κάτω τῶν στρατιωτῶν ἑώρα ἀθρόων ἀπειλημμένων.
τούτουσ μὲν οὖν πέτραισ ἄνωθεν βάλλοντεσ σωρηδὸν ἐπ’ ἀλλήλοισ ἀνῄρουν·
καὶ θέαμα τοῦτο δεινότατον ἦν κατὰ τόνδε τὸν πόλεμον νεκρῶν τὸ πλῆθοσ ἀπείρων ἐντὸσ τῶν τειχῶν ἐπ’ ἀλλήλοισ κειμένων. τοῦτο τὸ ἔργον μάλιστα τὰ φρονήματα τῶν πολεμίων ἔκλασεν καραδοκούντων τὸ μέλλον·
ἑωρῶντο γὰρ παμπληθεῖσ πόρρωθεν συγγενόμενοι περὶ τὴν κώμην· οἳ τότε ἔφευγον, καὶ εἰ μὴ χειμὼν ἐπέσχεν βαθύσ, ἧκεν ἂν καὶ ἐπὶ Ιἑροσόλυμα ἡ βασιλέωσ στρατιὰ θαρροῦσα τῷ νενικηκέναι, καὶ τὸ πᾶν ἦν ἂν εἰργασμένη· καὶ γὰρ Ἀντίγονοσ ἤδη τὴν παντελῆ φυγὴν ἐσκόπει καὶ ἀπανάστασιν ἐκ τῆσ πόλεωσ. Τότε μὲν οὖν ὁ βασιλεύσ, ὀψία γὰρ ἦν, δειπνοποιεῖσθαι κελεύει τοὺσ στρατιώτασ, αὐτὸσ δέ, ἐκεκμήκει γάρ, εἰσελθὼν εἴσ τι δωμάτιον περὶ λουτρὸν ἦν.
ἔνθα καὶ κίνδυνοσ αὐτῷ μέγιστοσ συνέπεσεν, ὃν κατὰ θεοῦ πρόνοιαν διέφυγεν· γυμνοῦ γὰρ ὄντοσ αὐτοῦ καὶ μετὰ παιδὸσ ἑνὸσ ἀκολούθου λουομένου [ἐν τῷ] ἐντὸσ οἰκήματι τῶν πολεμίων τινὲσ ὡπλισμένοι συμπεφευγότεσ αὐτόθι διὰ φόβον μεταξὺ λουομένου ὁ πρῶτοσ ὑπεξέρχεται ξίφοσ ἔχων γυμνὸν καὶ διὰ θυρῶν χωρεῖ, καὶ μετὰ τοῦτον δεύτεροσ καὶ τρίτοσ ὁμοίωσ ὡπλισμένοι, οὐδὲν βλάψαντεσ τὸν βασιλέα ὑπ’ ἐκπλήξεωσ, ἀγαπῶντεσ δὲ τὸ μηδὲν αὐτοὶ παθόντεσ εἰσ τὸ πρόσθεν διεκπεσεῖν.
τῇ δ’ ὑστεραίᾳ τὴν μὲν Πάππου κεφαλήν, ἀνῄρητο γάρ, ἀποκόψασ Φερώρᾳ ἔπεμψεν ποινὴν ἀνθ’ ὧν ὁ ἀδελφὸσ αὐτοῦ πάθοι·
οὗτοσ γὰρ ἦν αὐτόχειρ ἐκείνου γεγενημένοσ. Λήξαντοσ δὲ τοῦ χειμῶνοσ ἄρασ ἐκεῖθεν ἐγγὺσ τῶν Ιἑροσολύμων ἔρχεται καὶ πλησίον στρατοπεδεύεται τῆσ πόλεωσ·
τρίτον δὲ ἔτοσ τοῦτο ἦν αὐτῷ ἐξ οὗ βασιλεὺσ ἐν Ῥώμῃ ἀποδέδεικτο. ἀναστρατοπεδευσάμενοσ δὲ καὶ πλησίον ἐλθὼν τοῦ τείχουσ κατὰ τὸ ἐπιμαχώτατον πρὸ τοῦ ἱεροῦ στρατοπεδεύεται προσβαλεῖν διεγνωκώσ, ὡσ καὶ πρότερόν ποτε Πομπήιοσ.
τρισὶν δὲ διαλαβὼν χώμασιν τὸν τόπον πύργουσ ἀνίστα πολλῇ τε χειρὶ πρὸσ τὸ ἔργον χρώμενοσ καὶ τέμνων τὴν πέριξ ὕλην. παρακαταστήσασ δὲ τοῖσ ἔργοισ τοὺσ ἐπιτηδείουσ, ἱδρυμένησ ἔτι τῆσ στρατιᾶσ αὐτὸσ εἰσ Σαμάρειαν ἐπὶ τὸν γάμον ᾤχετο ἀξόμενοσ τὴν Ἀλεξάνδρου τοῦ Ἀριστοβούλου θυγατέρα·
ταύτην γὰρ ἦν ἐγγεγυημένοσ, ὥσ μοι καὶ πρότερον εἴρηται. Μετὰ δὲ τοὺσ γάμουσ ἦλθεν μὲν διὰ Φοινίκησ Σόσσιοσ προεκπέμψασ τὴν δύναμιν διὰ τῆσ μεσογαίασ, ἦλθεν δὲ καὶ ὁ στρατὸσ πλῆθοσ ἱππέων τε καὶ πεζῶν, παρεγένετο δὲ καὶ ὁ βασιλεὺσ ἐκ τῆσ Σαμαρείτιδοσ οὐκ ὀλίγον πρὸσ τῷ πάλαι στρατὸν ἄγων·
περὶ τρισμυρίουσ γὰρ ἦσαν.
πάντεσ δ’ ἐπὶ τὸ Ιἑροσολυμιτῶν ἠθροίζοντο τεῖχοσ, καὶ διεκάθητο πρὸσ τῷ βορείῳ τείχει τῆσ πόλεωσ στρατιᾶσ ἕνδεκα μὲν οὖσα τέλη ὁπλιτικοῦ, ἓξ δὲ χιλιάδεσ ἱππέων, ἄλλα δὲ ἐπικουρικὰ ἀπὸ τῆσ Συρίασ, δύο δ’ ἡγεμόνεσ, Σόσσιοσ μὲν ὑπ’ Ἀντωνίου σταλεὶσ σύμμαχοσ, Ἡρώδησ δ’ ὑπὲρ αὐτοῦ, ὡσ Ἀντίγονον ἀφελόμενοσ τὴν ἀρχὴν ἀποδειχθέντα ἐν Ῥώμῃ πολέμιον αὐτὸσ ἀντ’ ἐκείνου βασιλεὺσ εἰή κατὰ τὸ τῆσ συγκλήτου δόγμα. Μετὰ δὲ πολλῆσ προθυμίασ καὶ ἔριδοσ ἅτε σύμπαντοσ ἠθροισμένου τοῦ πλήθουσ οἱ Ιοὐδαῖοι τοῖσ περὶ τὸν Ἡρώδην ἀντεπολέμουν κατειληθέντεσ ἐντὸσ τοῦ τείχουσ, πολλά τε ἐπεφήμιζον περὶ τὸ ἱερὸν καὶ πολλὰ ἐπ’ εὐφημίᾳ τοῦ δήμου, ὡσ ῥυσομένου τῶν κινδύνων αὐτοὺσ τοῦ θεοῦ.
τά τε ἐκτὸσ τῆσ πόλεωσ ἀπεσκευάσαντο, ὡσ μηδ’ ὅσα τροφὴ δύναιτο εἶναι ὑπολιπεῖν ἢ ἀνθρώποισ ἢ ὑποζυγίοισ, λῃστείαισ τε λάθρα χρώμενοι ἀπορίαν παρέσχον.
ταῦτα δ’ Ἡρώδησ συνιδὼν πρὸσ μὲν τὰσ λῃστείασ ἐν τοῖσ ἐπικαιροτάτοισ τόποισ παρελόχιζεν, πρὸσ δὲ τὰ ἐπιτήδεια πέμπων ὁπλιτικὰ τέλη πόρρωθεν ἀγορὰν συνεκόμιζεν, ὡσ ὀλίγου χρόνου πολλὴν ἀφθονίαν αὐτοῖσ γενέσθαι τῶν ἀναγκαίων.
ἦρτο δὲ συνεχῶσ ἤδη πολλῆσ χειρὸσ ἐργαζομένησ καὶ τὰ τρία χώματα εὐπετῶσ·
θέροσ τε γὰρ ἦν καὶ οὐδὲν ἐμποδὼν πρὸσ τὴν ἀνάστασιν οὔτ’ ἀπὸ τοῦ ἀέροσ οὔτ’ ἀπὸ τῶν ἐργαζομένων, τά τε μηχανήματα προσάγοντεσ κατέσειον τὸ τεῖχοσ καὶ πάσαισ ἐχρῶντο πείραισ. οὐ μὴν ἐξέπληττον τοὺσ ἔνδον, ἀλλὰ ἀντετεχνῶντο κἀκεῖνοι πρὸσ τὰ παρὰ τούτων γινόμενα οὐκ ὀλίγα, ἐπεκθέοντέσ τε τὰ μὲν ἡμίεργα ἐνεπίμπρασαν τὰ δ’ ἐξειργασμένα, εἴσ τε χεῖρασ ἰόντεσ οὐδὲν κακίουσ τὰσ τόλμασ Ῥωμαίων ἦσαν, ἐπιστήμῃ δ’ ἐλείποντο.
πρόσ τε τὰσ μηχανὰσ ἀντετείχιζον ἐρειπομένων τῶν πρώτων οἰκοδομημάτων, ὑπὸ γῆν τε ἀπαντῶντεσ ἐν ταῖσ μεταλλεύσεσιν διεμάχοντο, ἀπονοίᾳ δὲ τὸ πλέον ἢ προμηθείᾳ χρώμενοι προσελιπάρουν τῷ πολέμῳ εἰσ τοὔσχατον, καὶ ταῦτα μεγάλου στρατοῦ περικαθημένου σφᾶσ καὶ λιμῷ ταλαιπωρούμενοι καὶ σπάνει τῶν ἐπιτηδείων·
τὸν γὰρ ἑβδοματικὸν ἐνιαυτὸν συνέβη κατὰ ταῦτ’ εἶναι. ἀναβαίνουσιν δὲ ἐπὶ τὸ τεῖχοσ πρῶτον μὲν λογάδεσ εἴκοσι, ἔπειτα δὲ ἑκατόνταρχοι Σοσσίου·
ᾑρέθη γὰρ τὸ μὲν πρῶτον τεῖχοσ ἡμέραισ τεσσαράκοντα, τὸ δὲ δεύτερον πεντεκαίδεκα· καί τινεσ τῶν περὶ τὸ ἱερὸν ἐνεπρήσθησαν στοῶν, ἃσ Ἡρώδησ Ἀντίγονον ἐμπρῆσαι διέβαλεν, μῖσοσ αὐτῷ πραγματευόμενοσ παρὰ τῶν Ιοὐδαίων γενέσθαι. ᾑρημένου δὲ τοῦ ἔξωθεν ἱεροῦ καὶ τῆσ κάτω πόλεωσ εἰσ τὸ ἔσωθεν ἱερὸν καὶ τὴν ἄνω πόλιν οἱ Ιοὐδαῖοι συνέφυγον, δείσαντεσ δὲ μὴ διακωλύσωσιν αὐτοὺσ οἱ Ῥωμαῖοι τὰσ καθημερινὰσ θυσίασ ἐπιτελεῖν τῷ θεῷ, πρεσβεύονται ἐπιτρέψαι παρακαλοῦντεσ θύματα αὐτοῖσ μόνον εἰσκομίζεσθαι·
ὁ δ’ ὡσ ἐνδωσόντων αὐτῶν συνεχώρει ταῦτα. καὶ ἐπεὶ μηδὲν ἑώρα γινόμενον παρ’ αὐτῶν ὧν ὑπενόει, ἀλλὰ ἰσχυρῶσ ἀντέχοντασ ὑπὲρ τῆσ Ἀντιγόνου βασιλείασ, προσβαλὼν κατὰ κράτοσ εἷλεν τὴν πόλιν.
καὶ πάντα εὐθὺσ φόνων ἦν ἀνάπλεα τῶν μὲν Ῥωμαίων ἐπὶ τῇ τριβῇ τῆσ πολιορκίασ διωργισμένων, τοῦ δὲ περὶ Ἡρώδην Ιοὐδαϊκοῦ μηδὲν ὑπολιπεῖν σπεύδοντοσ ἀντίπαλον.
ἐσφάττοντο δὲ παμπληθεῖσ ἔν τε τοῖσ στενωποῖσ καὶ κατὰ τὰσ οἰκίασ συνωθούμενοι καὶ τῷ ναῷ προσφεύγοντεσ, ἦν τε οὔτε νηπίων οὔτε γήρωσ ἔλεοσ οὔτε ἀσθενείασ γυναικῶν φειδώ, ἀλλὰ καίτοι περιπέμποντοσ τοῦ βασιλέωσ καὶ φείδεσθαι παρακαλοῦντοσ οὐδεὶσ ἐκράτησεν τῆσ δεξιᾶσ, ἀλλ’ ὥσπερ μεμηνότεσ πᾶσαν ἡλικίαν ἐπεξῄεσαν.
ἔνθα καὶ Ἀντίγονοσ μήτε τῆσ πάλαι μήτε τῆσ τότε τύχησ ἔννοιαν λαβὼν κάτεισι μὲν ἀπὸ τῆσ βάρεωσ, προσπίπτει δὲ τοῖσ Σοσσίου ποσίν, κἀκεῖνοσ μηδὲν αὐτὸν οἰκτείρασ πρὸσ τὴν μεταβολὴν ἐπεκρότησεν μὲν ἀκρατῶσ καὶ Ἀντιγόνην ἐκάλεσεν, οὐ μὴν ὡσ γυναῖκά γε φρουρᾶσ ἐλεύθερον ἀφῆκεν, ἀλλ’ ὁ μὲν δεθεὶσ ἐφυλάττετο.
Πρόνοια δ’ ἦν Ἡρώδῃ κρατοῦντι τῶν πολεμίων τοῦ κρατῆσαι καὶ τῶν ἀλλοφύλων συμμάχων·
ὡρ́μητο γὰρ τὸ ξενικὸν πλῆθοσ ἐπὶ θέᾳ τοῦ τε ἱεροῦ καὶ τῶν κατὰ τὸν ναὸν ἁγίων. ὁ δὲ βασιλεὺσ τοὺσ μὲν παρακαλῶν τοὺσ δ’ ἀπειλῶν ἔστιν δ’ οὓσ καὶ τοῖσ ὅπλοισ ἀνέστελλεν, ἥττησ χαλεπωτέραν ἡγούμενοσ τὴν νίκην, εἴ τι τῶν ἀθεάτων παρ’ αὐτῶν ὀφθείη.
διεκώλυέ τε καὶ τὰσ κατὰ τὴν πόλιν ἁρπαγάσ, πολλὰ διατεινάμενοσ πρὸσ Σόσσιον, εἰ χρημάτων τε καὶ ἀνδρῶν Ῥωμαῖοι τὴν πόλιν κενώσαντεσ καταλείψουσιν αὐτὸν ἐρημίασ βασιλέα, καὶ ὡσ ἐπὶ τοσούτῳ πολιτῶν φόνῳ βραχὺ καὶ τὴν τῆσ οἰκουμένησ ἡγεμονίαν ἀντάλλαγμα κρίνει.
τοῦ δὲ ἀντὶ τῆσ πολιορκίασ τὰσ ἁρπαγὰσ δικαίωσ τοῖσ στρατιώταισ ἐπιτρέπειν φαμένου, αὐτὸσ ἔφη διανεμεῖν ἐκ τῶν ἰδίων χρημάτων τοὺσ μισθοὺσ ἑκάστοισ.
οὕτωσ τε τὴν λοιπὴν ἐξωνησάμενοσ πόλιν τὰσ ὑποσχέσεισ ἐπλήρωσεν·
λαμπρῶσ μὲν γὰρ ἕκαστον στρατιώτην, ἀναλόγωσ δὲ τοὺσ ἡγεμόνασ, βασιλικώτατα δ’ αὐτὸν ἐδωρήσατο Σόσσιον, ὡσ πάντασ ἀπελθεῖν χρημάτων εὐποροῦντασ. Τοῦτο τὸ πάθοσ συνέβη τῇ Ιἑροσολυμιτῶν πόλει ὑπατεύοντοσ ἐν Ῥώμῃ Μάρκου Ἀγρίππα καὶ Κανιδίου Γάλλου ἐπὶ τῆσ ἑκατοστῆσ ὀγδοηκοστῆσ καὶ πέμπτησ ὀλυμπιάδοσ τῷ τρίτῳ μηνὶ τῇ ἑορτῇ τῆσ νηστείασ, ὥσπερ ἐκ περιτροπῆσ τῆσ γενομένησ ἐπὶ Πομπηίου τοῖσ Ιοὐδαίοισ συμφορᾶσ·
καὶ γὰρ ὑπ’ ἐκείνου τῇ αὐτῇ ἑάλωσαν ἡμέρᾳ μετὰ ἔτη εἰκοσιεπτά.
Σόσσιοσ δὲ χρυσοῦν ἀναθεὶσ τῷ θεῷ στέφανον ἀνέζευξεν ἀπὸ Ιἑροσολύμων Ἀντίγονον ἄγων δεσμώτην Ἀντωνίῳ. δείσασ δὲ Ἡρώδησ μὴ φυλαχθεὶσ Ἀντίγονοσ ὑπ’ Ἀντωνίου καὶ κομισθεὶσ εἰσ Ῥώμην ὑπ’ αὐτοῦ δικαιολογήσηται πρὸσ τὴν σύγκλητον, ἐπιδεικνὺσ αὐτὸν μὲν ἐκ βασιλέων, Ἡρώδην δὲ ἰδιώτην, καὶ ὅτι προσῆκεν αὐτοῦ βασιλεύειν τοὺσ παῖδασ διὰ τὸ γένοσ, εἰ καὶ αὐτὸσ εἰσ Ῥωμαίουσ ἐξήμαρτεν·
ταῦτα φοβούμενοσ πολλοῖσ χρήμασι πείθει τὸν Ἀντώνιον ἀνελεῖν Ἀντίγονον.
οὗ γενομένου τοῦ δέουσ μὲν Ἡρώδησ ἀπαλλάσσεται, παύεται δ’ οὕτωσ ἡ τοῦ Ἀσσαμωναίου ἀρχὴ μετὰ ἔτη ἑκατὸν εἰκοσιέξ. οἶκοσ λαμπρὸσ οὗτοσ ἦν καὶ διάσημοσ γένουσ τε ἕνεκα καὶ τῆσ ἱερατικῆσ τιμῆσ ὧν τε ὑπὲρ τοῦ ἔθνουσ οἱ γονεῖσ αὐτοῦ διεπράξαντο. ἀλλ’ οὗτοι μὲν διὰ τὴν πρὸσ ἀλλήλουσ στάσιν τὴν ἀρχὴν ἀπέβαλον, μετέβη δ’ εἰσ Ἡρώδην τὸν Ἀντιπάτρου οἰκίασ ὄντα δημοτικῆσ καὶ γένουσ ἰδιωτικοῦ καὶ ὑπακούοντοσ τοῖσ βασιλεῦσιν.
καὶ τοῦτο μὲν τὸ τέλοσ τῆσ Ἀσσαμωναίων γενεᾶσ παρειλήφαμεν.
이 저작물은 크리에이티브 커먼즈 저작자표시-비영리 4.0 국제 라이선스에 따라 이용할 수 있습니다.
bab2min@gmail.com
호흡부호 보기
강세부호 보기
장단부호 보기
작은 Iota 보기
모든 부호 보기