Flavius Josephus, Antiquitates Judaicae, Book 1

(플라비우스 요세푸스, Antiquitates Judaicae, Book 1)

Τοῖσ τὰσ ἱστορίασ συγγράφειν βουλομένοισ οὐ μίαν οὐδὲ τὴν αὐτὴν ὁρῶ τῆσ σπουδῆσ γινομένην αἰτίαν, ἀλλὰ πολλὰσ καὶ πλεῖστον ἀλλήλων διαφερούσασ. τινὲσ μὲν γὰρ ἐπιδεικνύμενοι λόγων δεινότητα καὶ τὴν ἀπ’ αὐτῆσ θηρευόμενοι δόξαν ἐπὶ τοῦτο τῆσ παιδείασ τὸ μέροσ ὁρμῶσιν, ἄλλοι δὲ χάριν ἐκείνοισ φέροντεσ, περὶ ὧν τὴν ἀναγραφὴν εἶναι συμβέβηκε, τὸν εἰσ αὐτὴν πόνον καὶ παρὰ δύναμιν ὑπέστησαν·

εἰσὶ δ’ οἵτινεσ ἐβιάσθησαν ὑπ’ αὐτῆσ τῆσ τῶν πραγμάτων ἀνάγκησ οἷσ πραττομένοισ παρέτυχον ταῦτα γραφῇ δηλούσῃ περιλαβεῖν·

πολλοὺσ δὲ χρησίμων μέγεθοσ πραγμάτων ἐν ἀγνοίᾳ κειμένων προύτρεψε τὴν περὶ αὐτῶν ἱστορίαν εἰσ κοινὴν ὠφέλειαν ἐξενεγκεῖν. τούτων δὴ τῶν προειρημένων αἰτιῶν αἱ τελευταῖαι δύο κἀμοὶ συμβεβήκασι·

τὸν μὲν γὰρ πρὸσ τοὺσ Ῥωμαίουσ πόλεμον ἡμῖν τοῖσ Ιοὐδαίοισ γενόμενον καὶ τὰσ ἐν αὐτῷ πράξεισ καὶ τὸ τέλοσ οἱο͂ν ἀπέβη πείρᾳ μαθὼν ἐβιάσθην ἐκδιηγήσασθαι διὰ τοὺσ ἐν τῷ γράφειν λυμαινομένουσ τὴν ἀλήθειαν, ταύτην δὲ τὴν ἐνεστῶσαν ἐγκεχείρισμαι πραγματείαν νομίζων ἅπασι φανεῖσθαι τοῖσ Ἕλλησιν ἀξίαν σπουδῆσ· μέλλει γὰρ περιέξειν ἅπασαν τὴν παρ’ ἡμῖν ἀρχαιολογίαν καὶ διάταξιν τοῦ πολιτεύματοσ ἐκ τῶν Ἑβραϊκῶν μεθηρμηνευμένην γραμμάτων.

ἤδη μὲν οὖν καὶ πρότερον διενοήθην, ὅτε τὸν πόλεμον συνέγραφον, δηλῶσαι τίνεσ ὄντεσ ἐξ ἀρχῆσ Ιοὐδαῖοι καὶ τίσι χρησάμενοι τύχαισ ὑφ’ οἱῴ τε παιδευθέντεσ νομοθέτῃ τὰ πρὸσ εὐσέβειαν καὶ τὴν ἄλλην ἄσκησιν ἀρετῆσ πόσουσ τε πολέμουσ ἐν μακροῖσ πολεμήσαντεσ χρόνοισ εἰσ τὸν τελευταῖον ἄκοντεσ πρὸσ Ῥωμαίουσ κατέστησαν.

ἀλλ’ ἐπειδὴ μείζων ἦν ἡ τοῦδε τοῦ λόγου περιβολή, κατ’ αὐτὸν ἐκεῖνον χωρίσασ ταῖσ ἰδίαισ ἀρχαῖσ αὐτοῦ καὶ τῷ τέλει τὴν γραφὴν συνεμέτρησα·

χρόνου δὲ προϊόντοσ, ὅπερ φιλεῖ τοῖσ μεγάλων ἅπτεσθαι διανοουμένοισ, ὄκνοσ μοι καὶ μέλλησισ ἐγίνετο τηλικαύτην μετενεγκεῖν ὑπόθεσιν εἰσ ἀλλοδαπὴν ἡμῖν καὶ ξένην διαλέκτου συνήθειαν. ἦσαν δέ τινεσ, οἳ πόθῳ τῆσ ἱστορίασ ἐπ’ αὐτήν με προύτρεπον, καὶ μάλιστα δὴ πάντων Ἐπαφρόδιτοσ ἀνὴρ ἅπασαν μὲν ἰδέαν παιδείασ ἠγαπηκώσ, διαφερόντωσ δὲ χαίρων ἐμπειρίαισ πραγμάτων, ἅτε δὴ μεγάλοισ μὲν αὐτὸσ ὁμιλήσασ πράγμασι καὶ τύχαισ πολυτρόποισ, ἐν ἅπασι δὲ θαυμαστὴν φύσεωσ ἐπιδειξάμενοσ ἰσχὺν καὶ προαίρεσιν ἀρετῆσ ἀμετακίνητον.

τούτῳ δὴ πειθόμενοσ ὡσ αἰεὶ τοῖσ χρήσιμον ἢ καλόν τι πράττειν δυναμένοισ συμφιλοκαλοῦντι καὶ ἐμαυτὸν αἰσχυνόμενοσ, εἰ δόξαιμι ῥαθυμίᾳ πλέον ἢ τῷ περὶ τὰ κάλλιστα χαίρειν πόνῳ, προθυμότερον ἐπερρώσθην, ἔτι κἀκεῖνα πρὸσ τοῖσ εἰρημένοισ λογισάμενοσ οὐ παρέργωσ, περί τε τῶν ἡμετέρων προγόνων εἰ μεταδιδόναι τῶν τοιούτων ἤθελον, καὶ περὶ τῶν Ἑλλήνων εἴ τινεσ αὐτῶν γνῶναι τὰ παρ’ ἡμῖν ἐσπούδασαν.

ὁ δὲ τῶν παρ’ ἡμῖν ἀρχιερέων οὐδενὸσ ἀρετῇ δεύτεροσ Ἐλεάζαροσ τῷ προειρημένῳ βασιλεῖ ταύτησ ἀπολαῦσαι τῆσ ὠφελείασ οὐκ ἐφθόνησε πάντωσ ἀντειπὼν ἄν, εἰ μὴ πάτριον ἦν ἡμῖν τὸ μηδὲν ἔχειν τῶν καλῶν ἀπόρρητον.

κἀμαυτῷ δὴ πρέπειν ἐνόμισα τὸ μὲν τοῦ ἀρχιερέωσ μιμήσασθαι μεγαλόψυχον, τῷ βασιλεῖ δὲ πολλοὺσ ὁμοίωσ ὑπολαβεῖν καὶ νῦν εἶναι φιλομαθεῖσ·

οὐδὲ γὰρ πᾶσαν ἐκεῖνοσ ἔφθη λαβεῖν τὴν ἀναγραφήν, ἀλλὰ μόνα τὰ τοῦ νόμου παρέδοσαν οἱ πεμφθέντεσ ἐπὶ τὴν ἐξήγησιν εἰσ τὴν Ἀλεξάνδρειαν· μυρία δ’ ἐστὶ τὰ δηλούμενα διὰ τῶν ἱερῶν γραμμάτων, ἅτε δὴ πεντακισχιλίων ἐτῶν ἱστορίασ ἐν αὐτοῖσ ἐμπεριειλημμένησ, καὶ παντοῖαι μέν εἰσι παράλογοι περιπέτειαι, πολλαὶ δὲ τύχαι πολέμων καὶ στρατηγῶν ἀνδραγαθίαι καὶ πολιτευμάτων μεταβολαί.

τὸ σύνολον δὲ μάλιστά τισ ἂν ἐκ ταύτησ μάθοι τῆσ ἱστορίασ ἐθελήσασ αὐτὴν διελθεῖν, ὅτι τοῖσ μὲν θεοῦ γνώμῃ κατακολουθοῦσι καὶ τὰ καλῶσ νομοθετηθέντα μὴ τολμῶσι παραβαίνειν πάντα κατορθοῦται πέρα πίστεωσ καὶ γέρασ εὐδαιμονία πρόκειται παρὰ θεοῦ·

ἤδη τοίνυν τοὺσ ἐντευξομένουσ τοῖσ βιβλίοισ παρακαλῶ τὴν γνώμην θεῷ προσανέχειν καὶ δοκιμάζειν τὸν ἡμέτερον νομοθέτην, εἰ τήν τε φύσιν ἀξίωσ αὐτοῦ κατενόησε καὶ τῇ δυνάμει πρεπούσασ ἀεὶ τὰσ πράξεισ ἀνατέθεικε πάσησ καθαρὸν τὸν περὶ αὐτοῦ φυλάξασ λόγον τῆσ παρ’ ἄλλοισ ἀσχήμονοσ μυθολογίασ·

καίτοι γε ὅσον ἐπὶ μήκει χρόνου καὶ παλαιότητι πολλὴν εἶχεν ἄδειαν ψευδῶν πλασμάτων·

γέγονε γὰρ πρὸ ἐτῶν δισχιλίων, ἐφ’ ὅσον πλῆθοσ αἰῶνοσ οὐδ’ αὐτῶν οἱ ποιηταὶ τὰσ γενέσεισ τῶν θεῶν, μήτι γε τὰσ τῶν ἀνθρώπων πράξεισ ἢ τοὺσ νόμουσ ἀνενεγκεῖν ἐτόλμησαν. τὰ μὲν οὖν ἀκριβῆ τῶν ἐν ταῖσ ἀναγραφαῖσ προϊὼν ὁ λόγοσ κατὰ τὴν οἰκείαν τάξιν σημανεῖ·

τοῦτο γὰρ διὰ ταύτησ ποιήσειν τῆσ πραγματείασ ἐπηγγειλάμην οὐδὲν προσθεὶσ οὐδ’ αὖ παραλιπών. Ἐπειδὴ δὲ πάντα σχεδὸν ἐκ τῆσ τοῦ νομοθέτου σοφίασ ἡμῖν ἀνήρτηται Μωυσέοσ, ἀνάγκη μοι βραχέα περὶ ἐκείνου προειπεῖν, ὅπωσ μή τινεσ τῶν ἀναγνωσομένων διαπορῶσι, πόθεν ἡμῖν ὁ λόγοσ περὶ νόμων καὶ πράξεων ἔχων τὴν ἀναγραφὴν ἐπὶ τοσοῦτον φυσιολογίασ κεκοινώνηκεν.

ἰστέον οὖν, ὅτι πάντων ἐκεῖνοσ ἀναγκαιότατον ἡγήσατο τῷ καὶ τὸν ἑαυτοῦ μέλλοντι βίον οἰκονομήσειν καλῶσ καὶ τοῖσ ἄλλοισ νομοθετεῖν θεοῦ πρῶτον φύσιν κατανοῆσαι καὶ τῶν ἔργων τῶν ἐκείνου θεατὴν τῷ νῷ γενόμενον οὕτωσ παράδειγμα τὸ πάντων ἄριστον μιμεῖσθαι καθ’ ὅσον οἱο͂́ν τε καὶ πειρᾶσθαι κατακολουθεῖν.

οὔτε γὰρ αὐτῷ ποτ’ ἂν γενέσθαι νοῦν ἀγαθὸν τῷ νομοθέτῃ ταύτησ ἀπολειπομένῳ τῆσ θέασ, οὔτε τῶν γραφησομένων εἰσ ἀρετῆσ λόγον οὐδὲν ἀποβήσεσθαι τοῖσ λαβοῦσιν, εἰ μὴ πρὸ παντὸσ ἄλλου διδαχθεῖεν, ὅτι πάντων πατήρ τε καὶ δεσπότησ ὁ θεὸσ ὢν καὶ πάντα ἐπιβλέπων τοῖσ μὲν ἑπομένοισ αὐτῷ δίδωσιν εὐδαίμονα βίον, τοὺσ ἔξω δὲ βαίνοντασ ἀρετῆσ μεγάλαισ περιβάλλει συμφοραῖσ.

τοῦτο δὴ παιδεῦσαι βουληθεὶσ Μωυσῆσ τὸ παίδευμα τοὺσ ἑαυτοῦ πολίτασ τῆσ τῶν νόμων θέσεωσ οὐκ ἀπὸ συμβολαίων καὶ τῶν πρὸσ ἀλλήλουσ δικαίων ἤρξατο τοῖσ ἄλλοισ παραπλησίωσ, ἀλλ’ ἐπὶ τὸν θεὸν καὶ τὴν τοῦ κόσμου κατασκευὴν τὰσ γνώμασ αὐτῶν ἀναγαγὼν καὶ πείσασ, ὅτι τῶν ἐπὶ γῆσ ἔργων τοῦ θεοῦ κάλλιστόν ἐσμεν ἄνθρωποι, ὅτε πρὸσ τὴν εὐσέβειαν ἔσχεν ὑπακούοντασ, ῥᾳδίωσ ἤδη περὶ πάντων ἔπειθεν.

οἱ μὲν γὰρ ἄλλοι νομοθέται τοῖσ μύθοισ ἐξακολουθήσαντεσ τῶν ἀνθρωπίνων ἁμαρτημάτων εἰσ τοὺσ θεοὺσ τῷ λόγῳ τὴν αἰσχύνην μετέθεσαν καὶ πολλὴν ὑποτίμησιν τοῖσ πονηροῖσ ἔδωκαν·

ὁ δ’ ἡμέτεροσ νομοθέτησ ἀκραιφνῆ τὴν ἀρετὴν ἔχοντα τὸν θεὸν ἀποφήνασ ᾠήθη δεῖν τοὺσ ἀνθρώπουσ ἐκείνησ πειρᾶσθαι μεταλαμβάνειν καὶ τοὺσ μὴ ταῦτα φρονοῦντασ μηδὲ μὴν πιστεύοντασ ἀπαραιτήτωσ ἐκόλασε.

πρὸσ ταύτην οὖν τὴν ὑπόθεσιν ποιεῖσθαι τὴν ἐξέτασιν τοὺσ ἀναγνωσομένουσ παρακαλῶ·

φανεῖται γὰρ σκοπουμένοισ οὕτωσ οὐδὲν οὔτ’ ἄλογον αὐτοῖσ οὔτε πρὸσ τὴν μεγαλειότητα τοῦ θεοῦ καὶ τὴν φιλανθρωπίαν ἀνάρμοστον· πάντα γὰρ τῇ τῶν ὅλων φύσει σύμφωνον ἔχει τὴν διάθεσιν, τὰ μὲν αἰνιττομένου τοῦ νομοθέτου δεξιῶσ, τὰ δ’ ἀλληγοροῦντοσ μετὰ σεμνότητοσ, ὅσα δ’ ἐξ εὐθείασ λέγεσθαι συνέφερε, ταῦτα ῥητῶσ ἐμφανίζοντοσ. τοῖσ μέντοι βουλομένοισ καὶ τὰσ αἰτίασ ἑκάστου σκοπεῖν πολλὴ γένοιτ’ ἂν ἡ θεωρία καὶ λίαν φιλόσοφοσ, ἣν ἐγὼ νῦν μὲν ὑπερβάλλομαι, θεοῦ δὲ διδόντοσ ἡμῖν χρόνον πειράσομαι μετὰ ταύτην γράψαι τὴν πραγματείαν.

τρέψομαι δὲ ἐπὶ τὴν ἀφήγησιν ἤδη τῶν πραγμάτων μνησθεὶσ πρότερον ὧν περὶ τῆσ τοῦ κόσμου κατασκευῆσ εἶπε Μωυσῆσ·

ταῦτα δ’ ἐν ταῖσ ἱεραῖσ βίβλοισ εὑρ͂ον ἀναγεγραμμένα. ἔχει δὲ οὕτωσ· Ἐν ἀρχῇ ἔκτισεν ὁ θεὸσ τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν.

ταύτησ δ’ ὑπ’ ὄψιν οὐκ ἐρχομένησ, ἀλλὰ βαθεῖ μὲν κρυπτομένησ σκότει, πνεύματοσ δ’ αὐτὴν ἄνωθεν ἐπιθέοντοσ, γενέσθαι φῶσ ἐκέλευσεν ὁ θεόσ. καὶ γενομένου τούτου κατανοήσασ τὴν ὅλην ὕλην διεχώρισε τό τε φῶσ καὶ τὸ σκότοσ καὶ τῷ μὲν ὄνομα ἔθετο νύκτα, τὸ δὲ ἡμέραν ἐκάλεσεν ἑσπέραν τε καὶ ὄρθρον τὴν ἀρχὴν τοῦ φωτὸσ καὶ τὴν ἀνάπαυσιν προσαγορεύσασ.

καὶ αὕτη μὲν ἂν εἰή πρώτη ἡμέρα, Μωυσῆσ δ’ αὐτὴν μίαν εἶπε·

τὴν δὲ αἰτίαν ἱκανὸσ μέν εἰμι ἀποδοῦναι καὶ νῦν, ἐπεὶ δ’ ὑπέσχημαι τὴν αἰτιολογίαν πάντων ἰδίᾳ συγγραψάμενοσ παραδώσειν, εἰσ τότε καὶ τὴν περὶ αὐτῆσ ἑρμηνείαν ἀναβάλλομαι. μετὰ δὴ τοῦτο τῇ δευτέρᾳ τῶν ἡμερῶν τὸν οὐρανὸν τοῖσ ὅλοισ ἐπιτίθησιν, ὅτ’ αὐτὸν ἀπὸ τῶν ἄλλων διακρίνασ κατ’ αὐτὸν ἠξίωσε τετάχθαι, κρύσταλλόν τε περιπήξασ αὐτῷ καὶ νότιον αὐτὸν καὶ ὑετώδη πρὸσ τὴν ἀπὸ τῶν δρόσων ὠφέλειαν ἁρμοδίωσ τῇ γῇ μηχανησάμενοσ.

τῇ δὲ τρίτῃ ἵστησι τὴν γῆν ἀναχέασ περὶ αὐτὴν τὴν θάλασσαν·

κατ’ αὐτὴν δὲ ταύτην τὴν ἡμέραν εὐθὺσ φυτά τε καὶ σπέρματα γῆθεν ἀνέτειλε. τῇ τετάρτῃ δὲ διακοσμεῖ τὸν οὐρανὸν ἡλίῳ καὶ σελήνῃ καὶ τοῖσ ἄλλοισ ἄστροισ κινήσεισ αὐτοῖσ ἐπιστείλασ καὶ δρόμουσ, οἷσ ἂν αἱ τῶν ὡρῶν περιφοραὶ σημαίνοιντο. πέμπτῃ ἡμέρᾳ ζῷά τε κατ’ αὐτὴν νηκτὰ καὶ μετάρσια τὰ μὲν κατὰ βάθουσ τὰ δὲ δι’ ἀέροσ ἀνῆκε συνδησάμενοσ αὐτὰ κοινωνίᾳ καὶ μίξει γονῆσ ἕνεκα καὶ τοῦ συναύξεσθαι καὶ πλεονάζειν αὐτῶν τὴν φύσιν.

τῇ δὲ ἕκτῃ ἡμέρᾳ δημιουργεῖ τὸ τῶν τετραπόδων γένοσ ἄρρεν τε καὶ θῆλυ ποιήσασ· ἐν ταύτῃ δὲ καὶ τὸν ἄνθρωπον ἔπλασε. καὶ τὸν κόσμον ἓξ ταῖσ πάσαισ ἡμέραισ Μωυσῆσ καὶ πάντα τὰ ἐν αὐτῷ φησὶ γενέσθαι, τῇ δὲ ἑβδόμῃ ἀναπαύσασθαι καὶ λαβεῖν ἀπὸ τῶν ἔργων ἐκεχειρίαν, ὅθεν καὶ ἡμεῖσ σχολὴν ἀπὸ τῶν πόνων κατὰ ταύτην ἄγομεν τὴν ἡμέραν προσαγορεύοντεσ αὐτὴν σάββατα·

δηλοῖ δὲ ἀνάπαυσιν κατὰ τὴν Ἑβραίων διάλεκτον τοὔνομα. Καὶ δὴ καὶ φυσιολογεῖν Μωυσῆσ μετὰ τὴν ἑβδόμην ἤρξατο περὶ τῆσ τἀνθρώπου κατασκευῆσ λέγων οὕτωσ·

ἔπλασεν ὁ θεὸσ τὸν ἄνθρωπον χοῦν ἀπὸ τῆσ γῆσ λαβών, καὶ πνεῦμα ἐνῆκεν αὐτῷ καὶ ψυχήν. ὁ δ’ ἄνθρωποσ οὗτοσ Ἄδαμοσ ἐκλήθη· σημαίνει δὲ τοῦτο κατὰ γλῶτταν τὴν Ἑβραίων πυρρόν, ἐπειδήπερ ἀπὸ τῆσ πυρρᾶσ γῆσ φυραθείσησ ἐγεγόνει· τοιαύτη γάρ ἐστιν ἡ παρθένοσ γῆ καὶ ἀληθινή. παρίστησι δὲ ὁ θεὸσ τῷ Ἀδάμῳ κατὰ γένη τὰ ζῷα θῆλύ τε καὶ ἄρρεν ἀποδειξάμενοσ καὶ τούτοισ ὀνόματα τίθησιν, οἷσ ἔτι καὶ νῦν καλοῦνται.

βλέπων δὲ τὸν Ἄδαμον οὐκ ἔχοντα κοινωνίαν πρὸσ τὸ θῆλυ καὶ συνδιαίτησιν, οὐδὲ γὰρ ἦν, ξενιζόμενον δ’ ἐπὶ τοῖσ ἄλλοισ ζῴοισ οὕτωσ ἔχουσι, μίαν αὐτοῦ κοιμωμένου πλευρὰν ἐξελὼν ἐξ αὐτῆσ ἔπλασε γυναῖκα. καὶ ὁ Ἄδαμοσ προσαχθεῖσαν αὐτὴν ἐγνώρισεν ἐξ αὑτοῦ γενομένην.

ἔσσα δὲ καθ’ Ἑβραίων διάλεκτον καλεῖται γυνή, τὸ δ’ ἐκείνησ ὄνομα τῆσ γυναικὸσ Εὐά ἦν· σημαίνει δὲ τοῦτο πάντων μητέρα. Φησὶ δὲ τὸν θεὸν καὶ παράδεισον πρὸσ τὴν ἀνατολὴν καταφυτεῦσαι παντοίῳ τεθηλότα φυτῷ·

ἐν τούτοισ δ’ εἶναι καὶ τῆσ ζωῆσ τὸ φυτὸν καὶ ἄλλο τὸ τῆσ φρονήσεωσ, ᾗ διεγινώσκετο τί εἰή τὸ ἀγαθὸν καὶ τί τὸ κακόν. εἰσ τοῦτον δὲ τὸν κῆπον εἰσαγαγόντα τόν τε Ἄδαμον καὶ τὴν γυναῖκα κελεῦσαι τῶν φυτῶν ἐπιμελεῖσθαι.

ἄρδεται δ’ οὗτοσ ὁ κῆποσ ὑπὸ ἑνὸσ ποταμοῦ πᾶσαν ἐν κύκλῳ τὴν γῆν περιρρέοντοσ, ὃσ εἰσ τέσσαρα μέρη σχίζεται. καὶ Φεισὼν μέν, σημαίνει δὲ πληθὺν τοὔνομα, ἐπὶ τὴν Ἰνδικὴν φερόμενοσ ἐκδίδωσιν εἰσ τὸ πέλαγοσ ὑφ’ Ἑλλήνων Γάγγησ λεγόμενοσ, Εὐφράτησ δὲ καὶ Τίγρισ ἐπὶ τὴν Ἐρυθρὰν ἀπίασι θάλασσαν· καλεῖται δὲ ὁ μὲν Εὐφράτησ Φοράσ, σημαίνει δὲ ἤτοι σκεδασμὸν ἢ ἄνθοσ, Τίγρισ δὲ Διγλάθ, ἐξ οὗ φράζεται τὸ μετὰ στενότητοσ ὀξύ·

Γηὼν δὲ διὰ τῆσ Αἰγύπτου ῥέων δηλοῖ τὸν ἀπὸ τῆσ ἐναντίασ ἀναδιδόμενον ἡμῖν, ὃν δὴ Νεῖλον Ἕλληνεσ προσαγορεύουσιν. Ὁ δὴ τοίνυν θεὸσ τὸν Ἄδαμον καὶ τὴν γυναῖκα τῶν μὲν ἄλλων φυτῶν ἐκέλευε γεύεσθαι, τοῦ δὲ τῆσ φρονήσεωσ ἀπέχεσθαι, προειπὼν ἁψαμένοισ ἀπ’ αὐτοῦ ὄλεθρον γενησόμενον.

οἰόμενοσ δὲ συμφορᾷ περιπεσεῖσθαι παρακούσαντασ ἀναπείθει κακοήθωσ τὴν γυναῖκα γεύσασθαι τοῦ φυτοῦ τῆσ φρονήσεωσ ἐν αὐτῷ λέγων εἶναι τήν τε τἀγαθοῦ καὶ τοῦ κακοῦ διάγνωσιν, ἧσ γενομένησ αὐτοῖσ μακάριον καὶ μηδὲν ἀπολείποντα τοῦ θείου διάξειν βίον.

καὶ παρακρούεται μὲν οὕτω τὴν γυναῖκα τῆσ ἐντολῆσ τοῦ θεοῦ καταφρονῆσαι·

γευσαμένη δὲ τοῦ φυτοῦ καὶ ἡσθεῖσα τῷ ἐδέσματι καὶ τὸν Ἄδαμον ἀνέπεισεν αὐτῷ χρήσασθαι. καὶ συνίεσάν τε αὑτῶν ἤδη γεγυμνωμένων καὶ τὴν αἰσχύνην ὕπαιθρον ἔχοντεσ σκέπην αὑτοῖσ ἐπενόουν·

τὸ γὰρ φυτὸν ὀξύτητοσ καὶ διανοίασ ὑπῆρχε. φύλλοισ οὖν ἑαυτοὺσ συκῆσ ἐσκέπασαν καὶ ταῦτα πρὸ τῆσ αἰδοῦσ προβαλόμενοι μᾶλλον ἐδόκουν εὐδαιμονεῖν ὡσ ὧν πρότερον ἐσπάνιζον εὑρόντεσ. τοῦ θεοῦ δ’ εἰσ τὸν κῆπον ἐλθόντοσ ὁ μὲν Ἄδαμοσ πρότερον εἰσ ὁμιλίαν αὐτῷ φοιτῶν συνειδὼσ αὑτῷ τὴν ἀδικίαν ὑπεχώρει, τὸν δὲ θεὸν ἐξένιζε τὸ πραττόμενον καὶ τὴν αἰτίαν ἐπυνθάνετο, δι’ ἣν πρότερον ἡδόμενοσ τῇ πρὸσ αὐτὸν ὁμιλίᾳ νῦν φεύγει ταύτην καὶ περιίσταται.

τοῦ δὲ μηδὲν φθεγγομένου διὰ τὸ συγγινώσκειν ἑαυτῷ παραβάντι τὴν τοῦ θεοῦ πρόσταξιν "ἀλλ’ ἐμοὶ μέν, εἶπεν ὁ θεόσ, ἔγνωστο περὶ ὑμῶν, ὅπωσ βίον εὐδαίμονα καὶ κακοῦ παντὸσ ἀπαθῆ βιώσετε μηδεμιᾷ ξαινόμενοι τὴν ψυχὴν φροντίδι, πάντων δ’ ὑμῖν αὐτομάτων ὅσα πρὸσ ἀπόλαυσιν καὶ ἡδονὴν συντελεῖ κατὰ τὴν ἐμὴν ἀνιόντων πρόνοιαν χωρὶσ ὑμετέρου πόνου καὶ ταλαιπωρίασ, ὧν παρόντων γῆράσ τε θᾶττον οὐκ ἂν ἐπέλθοι καὶ τὸ ζῆν ὑμῖν μακρὸν γένοιτο.

νῦν δ’ εἰσ ταύτην μου τὴν γνώμην ἐνύβρισασ παρακούσασ τῶν ἐμῶν ἐντολῶν·

ἀλλ’ ἐπὶ συνειδότι πονηρῷ.

" Ἄδαμοσ δὲ παρῃτεῖτο τῆσ ἁμαρτίασ αὑτὸν καὶ παρεκάλει τὸν θεὸν μὴ χαλεπαίνειν αὐτῷ τὴν γυναῖκα τοῦ γεγονότοσ αἰτιώμενοσ καὶ λέγων ὑπ’ αὐτῆσ ἐξαπατηθεὶσ ἁμαρτεῖν, ἡ δ’ αὖ κατηγόρει τοῦ ὄφεωσ. ὁ δὲ θεὸσ ἥττονα γυναικείασ συμβουλίασ αὐτὸν γενόμενον ὑπετίθει τιμωρίᾳ, τὴν γῆν οὐκέτι μὲν οὐδὲν αὐτοῖσ ἀναδώσειν αὐτομάτωσ εἰπών, πονοῦσι δὲ καὶ τοῖσ ἔργοισ τριβομένοισ τὰ μὲν παρέξειν, τῶν δ’ οὐκ ἀξιώσειν.

Εὐάν δὲ τοκετοῖσ καὶ ταῖσ ἐξ ὠδίνων ἀλγηδόσιν ἐκόλαζεν, ὅτι τὸν Ἄδαμον οἷσ αὐτὴν ὁ ὄφισ ἐξηπάτησε τούτοισ παρακρουσαμένη συμφοραῖσ περιέβαλεν. ἀφείλετο δὲ καὶ τὸν ὄφιν τὴν φωνὴν ὀργισθεὶσ ἐπὶ τῇ κακοηθείᾳ τῇ πρὸσ τὸν Ἄδαμον καὶ ἰὸν ἐντίθησιν ὑπὸ τὴν γλῶτταν αὐτῷ πολέμιον ἀποδείξασ ἀνθρώποισ καὶ ὑποθέμενοσ κατὰ τῆσ κεφαλῆσ φέρειν τὰσ πληγάσ, ὡσ ἐν ἐκείνῃ τοῦ τε κακοῦ τοῦ πρὸσ ἀνθρώπουσ κειμένου καὶ τῆσ τελευτῆσ ῥᾴστησ τοῖσ ἀμυνομένοισ ἐσομένησ, ποδῶν τε αὐτὸν ἀποστερήσασ σύρεσθαι κατὰ τῆσ γῆσ ἰλυσπώμενον ἐποίησε.

καὶ ὁ μὲν θεὸσ ταῦτα προστάξασ αὐτοῖσ πάσχειν μετοικίζει τὸν Ἄδαμον καὶ τὴν Εὐάν ἐκ τοῦ κήπου εἰσ ἕτερον χωρίον.

Γίνονται δὲ αὐτοῖσ παῖδεσ ἄρρενεσ δύο·

προσηγορεύετο δὲ αὐτῶν ὁ μὲν πρῶτοσ Κάισ, κτίσιν δὲ σημαίνει τοῦτο μεθερμηνευόμενον τοὔνομα, Ἄβελοσ δὲ ὁ δεύτεροσ, σημαίνει δὲ οὐθὲν τοῦτο· γίνονται δὲ αὐτοῖσ καὶ θυγατέρεσ.

οἱ μὲν οὖν ἀδελφοὶ διαφόροισ ἔχαιρον ἐπιτηδεύμασιν· Ἄβελοσ μὲν γὰρ ὁ νεώτεροσ δικαιοσύνησ ἐπεμελεῖτο καὶ πᾶσι τοῖσ ὑπ’ αὐτοῦ πραττομένοισ παρεῖναι τὸν θεὸν νομίζων ἀρετῆσ προενόει, ποιμενικὸσ δ’ ἦν ὁ βίοσ αὐτῷ· Κάισ δὲ τά τε ἄλλα πονηρότατοσ ἦν καὶ πρὸσ τὸ κερδαίνειν μόνον ἀποβλέπων γῆν τε ἀροῦν ἐπενόησε πρῶτοσ καὶ κτείνει δὲ τὸν ἀδελφὸν ἐκ τοιαύτησ αἰτίασ· θῦσαι τῷ θεῷ δόξαν αὐτοῖσ ὁ μὲν Κάισ τοὺσ ἀπὸ τῆσ γεωργίασ καὶ φυτῶν καρποὺσ ἐπήνεγκεν, Ἄβελοσ δὲ γάλα καὶ τὰ πρωτότοκα τῶν βοσκημάτων.

ὁ δὲ θεὸσ ταύτῃ μᾶλλον ἥδεται τῇ θυσίᾳ τοῖσ αὐτομάτοισ καὶ κατὰ φύσιν γεγονόσι τιμώμενοσ, ἀλλ’ οὐχὶ τοῖσ κατ’ ἐπίνοιαν ἀνθρώπου πλεονέκτου βίᾳ πεφυκόσιν. ἔνθεν ὁ Κάισ παροξυνθεὶσ ἐπὶ τῷ προτετιμῆσθαι τὸν Ἄβελον ὑπὸ τοῦ θεοῦ κτείνει τὸν ἀδελφὸν καὶ τὸν νεκρὸν αὐτοῦ ποιήσασ ἀφανῆ λήσειν ὑπέλαβεν.

ὁ δὲ θεὸσ συνεὶσ τὸ ἔργον ἧκε πρὸσ τὸν Κάιν περὶ τἀδελφοῦ πυνθανόμενοσ, ποῖ ποτ’ εἰή· πολλῶν γὰρ αὐτὸν οὐκ ἰδεῖν ἡμερῶν τὸν ἄλλον χρόνον πάντα μετ’ αὐτοῦ βλέπων αὐτὸν ἀναστρεφόμενον. ὁ δὲ Κάισ ἀπορούμενοσ καὶ οὐκ ἔχων ὅ τι λέγοι πρὸσ τὸν θεὸν ἀμηχανεῖν μὲν καὶ αὐτὸσ ἔφασκε τὸ πρῶτον ἐπὶ τἀδελφῷ μὴ βλεπομένῳ, παροξυνθεὶσ δὲ τοῦ θεοῦ λιπαρῶσ ἐγκειμένου καὶ πολυπραγμονοῦντοσ οὐκ εἶναι παιδαγωγὸσ καὶ φύλαξ αὐτοῦ καὶ τῶν ὑπ’ αὐτοῦ πραττομένων ἔλεγεν.

ὁ δὲ θεὸσ τοὐντεῦθεν ἤλεγχεν ἤδη τὸν Κάιν φονέα τἀδελφοῦ γενόμενον καί "θαυμάζω, φησίν, εἰ περὶ ἀνδρὸσ ἀγνοεῖσ εἰπεῖν τί γέγονεν, ὃν αὐτὸσ ἀπολώλεκασ.

" τῆσ μὲν οὖν ἐπὶ τῷ φόνῳ τιμωρίασ αὐτὸν ἠφίει θυσίαν ἐπιτελέσαντα καὶ δι’ αὐτῆσ ἱκετεύσαντα μὴ λαβεῖν ὀργὴν αὐτῷ χαλεπωτέραν, ἐπάρατον δ’ αὐτὸν ἐτίθει καὶ τοὺσ ἐγγόνουσ αὐτοῦ τιμωρήσεσθαι κατὰ τὴν ἑβδόμην ἠπείλησε γενεάν, καὶ τῆσ γῆσ αὐτὸν ἐκείνησ ἐκβάλλει σὺν τῇ γυναικί.

τοῦ δὲ μὴ θηρίοισ ἀλώμενοσ περιπέσῃ δεδιότοσ καὶ τοῦτον ἀπόληται τὸν τρόπον, ἐκέλευε μηδὲν ὑφορᾶσθαι σκυθρωπὸν ἀπὸ τοιαύτησ αἰτίασ, ἀλλ’ ἕνεκα τοῦ μηδὲν αὐτῷ ἐκ θηρίων γενέσθαι δεινὸν διὰ πάσησ ἀδεῶσ χωρεῖν γῆσ·

καὶ σημεῖον ἐπιβαλών, ᾧ γνώριμοσ ἂν εἰή, προσέταξεν ἀπιέναι. Πολλὴν δ’ ἐπελθὼν γῆν ἱδρύεται μετὰ τῆσ γυναικὸσ Κάισ Ναί̈δα τόπον οὕτω καλούμενον καὶ αὐτόθι ποιεῖται τὴν κατοίκησιν, ἔνθ’ αὐτῷ καὶ παῖδεσ ἐγένοντο·

οὐκ ἐπὶ νουθεσίᾳ δὲ τὴν κόλασιν ἔλαβεν, ἀλλ’ ἐπ’ αὐξήσει τῆσ κακίασ, ἡδονὴν μὲν πᾶσαν ἐκπορίζων αὐτοῦ τῷ σώματι, κἂν μεθ’ ὕβρεωσ τῶν συνόντων δέῃ ταύτην ἔχειν· αὔξων δὲ τὸν οἶκον πλήθει χρημάτων ἐξ ἁρπαγῆσ καὶ βίασ πρὸσ ἡδονὴν καὶ λῃστείαν τοὺσ ἐντυγχάνοντασ παρακαλῶν διδάσκαλοσ αὐτοῖσ ὑπῆρχε πονηρῶν ἐπιτηδευμάτων, καὶ τὴν ἀπραγμοσύνην, ᾗ πρότερον συνέζων οἱ ἄνθρωποι, μέτρων ἐπινοίᾳ καὶ σταθμῶν μετεστήσατο ἀκέραιον αὐτοῖσ ὄντα τὸν βίον ἐκ τῆσ τούτων ἀμαθίασ καὶ μεγαλόψυχον εἰσ πανουργίαν περιαγαγών, ὁρ́ουσ τε γῆσ πρῶτοσ ἔθετο καὶ πόλιν ἐδείματο καὶ τείχεσιν ὠχύρωσεν εἰσ ταὐτὸν συνελθεῖν τοὺσ οἰκείουσ καταναγκάσασ.

καὶ τὴν πόλιν δὲ ταύτην ἀπὸ Ἀνώχου τοῦ πρεσβυτάτου παιδὸσ Ἄνωχαν ἐκάλεσεν.

Ἀνώχου δὲ Ιἀράδησ υἱὸσ ἦν, ἐκ δὲ τούτου Μαρουῆλοσ, οὗ γίνεται παῖσ Μαθουσάλασ, τοῦ δὲ Λάμεχοσ, ᾧ παῖδεσ ὑπῆρξαν ἑπτὰ καὶ ἑβδομήκοντα ἐκ δύο γυναικῶν αὐτῷ φύντεσ Σελλᾶσ καὶ Ἄδασ.

τούτων Ιὤβηλοσ μὲν ἐξ Ἄδασ γεγονὼσ σκηνὰσ ἐπήξατο καὶ προβατείαν ἠγάπησεν, Ιοὔβαλοσ δέ, ὁμομήτριοσ δ’ ἦν αὐτῷ, μουσικὴν ἤσκησε καὶ ψαλτήρια καὶ κιθάρασ ἐπενόησεν, Ιοὐβῆλοσ δὲ τῶν ἐκ τῆσ ἑτέρασ γεγονότων ἰσχύι πάντασ ὑπερβαλὼν τὰ πολεμικὰ διαπρεπῶσ μετῆλθεν ἐκ τούτων καὶ τὰ πρὸσ ἡδονὴν τοῦ σώματοσ ἐκπορίζων, χαλκείαν τε πρῶτοσ ἐπενόησεν.

πατὴρ δὲ θυγατρὸσ γενόμενοσ ὁ Λάμεχοσ Νοεμᾶσ ὄνομα, ἐπεὶ τὰ θεῖα σαφῶσ ἐξεπιστάμενοσ ἑώρα δίκην αὑτὸν ὑφέξοντα τῆσ Κάιοσ ἀδελφοκτονίασ μείζονα, τοῦτο ταῖσ ἑαυτοῦ γυναιξὶν ἐποίησε φανερόν.

ἔτι δὲ ζῶντοσ Ἀδάμου Κάιοσ τοὺσ ἐγγόνουσ πονηροτάτουσ συνέβη γενέσθαι κατὰ διαδοχὴν καὶ μίμησιν ἄλλον ἄλλου χείρονα τελευτῶντα·

πρόσ τε γὰρ πολέμουσ εἶχον ἀκρατῶσ καὶ πρὸσ λῃστείαν ὡρμήκεσαν, ἄλλοσ δ’ εἴ τισ ὀκνηρὸσ ἦν πρὸσ τὸ φονεύειν, ἄλλην ἀπόνοιαν ἦν θράσουσ ὑβρίζων καὶ πλεονεκτῶν. Ἄδαμοσ δὲ ὁ πρῶτοσ ἐκ γῆσ γενόμενοσ, ἀπαιτεῖ γὰρ ἡ διήγησισ τὸν περὶ αὐτοῦ λόγον, Ἀβέλου μὲν ἐσφαγμένου, Κάιοσ δὲ διὰ τὸν ἐκείνου φόνον πεφευγότοσ, παιδοποιίασ ἐφρόντιζε, καὶ δεινὸσ εἶχεν αὐτὸν γενέσεωσ ἔρωσ ἔτη τριάκοντ’ ἤδη καὶ διακόσια ἠνυκότα τοῦ βίου, πρὸσ οἷσ ἕτερα ζήσασ ἑπτακόσια τελευτᾷ.

γίνονται μὲν οὖν αὐτῷ παῖδεσ ἄλλοι τε πλείουσ καὶ Σῆθοσ·

ἀλλὰ περὶ μὲν τῶν ἄλλων μακρὸν ἂν εἰή λέγειν, πειράσομαι δὲ μόνα τὰ τῶν ἀπὸ Σήθου διελθεῖν· τραφεὶσ γὰρ οὗτοσ καὶ παρελθὼν εἰσ ἡλικίαν ἤδη καλὰ κρίνειν δυναμένην καὶ γενόμενοσ αὐτὸσ ἄριστοσ μιμητὰσ τῶν αὐτῶν τοὺσ ἀπογόνουσ κατέλιπεν. οἱ δὲ πάντεσ ἀγαθοὶ φύντεσ γῆν τε τὴν αὐτὴν ἀστασίαστοι κατῴκησαν εὐδαιμονήσαντεσ μηδενὸσ αὐτοῖσ ἄχρι καὶ τελευτῆσ δυσκόλου προσπεσόντοσ, σοφίαν τε τὴν περὶ τὰ οὐράνια καὶ τὴν τούτων διακόσμησιν ἐπενόησαν.

ὑπὲρ δὲ τοῦ μὴ διαφυγεῖν τοὺσ ἀνθρώπουσ τὰ ηὑρημένα μηδὲ πρὶν εἰσ γνῶσιν ἐλθεῖν φθαρῆναι, προειρηκότοσ ἀφανισμὸν Ἀδάμου τῶν ὅλων ἔσεσθαι τὸν μὲν κατ’ ἰσχὺν πυρὸσ τὸν ἕτερον δὲ κατὰ βίαν καὶ πλῆθοσ ὕδατοσ, στήλασ δύο ποιησάμενοι τὴν μὲν ἐκ πλίνθου τὴν ἑτέραν δὲ ἐκ λίθων ἀμφοτέραισ ἐνέγραψαν τὰ εὑρημένα, ἵνα καὶ τῆσ πλινθίνησ ἀφανισθείσησ ὑπὸ τῆσ ἐπομβρίασ ἡ λιθίνη μείνασα παράσχῃ μαθεῖν τοῖσ ἀνθρώποισ τὰ ἐγγεγραμμένα δηλοῦσα καὶ πλινθίνην ὑπ’ αὐτῶν ἀνατεθῆναι.

μένει δ’ ἄχρι δεῦρο κατὰ γῆν τὴν Σειρίδα.

Καὶ οὗτοι μὲν ἑπτὰ γενεὰσ διέμειναν θεὸν ἡγούμενοι δεσπότην εἶναι τῶν ὅλων καὶ πάντα πρὸσ ἀρετὴν ἀποβλέποντεσ, εἶτα προϊόντοσ χρόνου μεταβάλλονται πρὸσ τὸ χεῖρον ἐκ τῶν πατρίων ἐθισμῶν μήτε τὰσ νενομισμένασ τιμὰσ ἔτι τῷ θεῷ παρέχοντεσ μήτε τοῦ πρὸσ ἀνθρώπουσ δικαίου ποιούμενοι λόγον, ἀλλ’ ἣν πρότερον εἶχον τῆσ ἀρετῆσ ζήλωσιν διπλασίονα τῆσ κακίασ τότ’ ἐπιδεικνύμενοι δι’ ὧν ἔπραττον·

ἔνθεν ἑαυτοῖσ τὸν θεὸν ἐξεπολέμωσαν. πολλοὶ γὰρ ἄγγελοι θεοῦ γυναιξὶ συνιόντεσ ὑβριστὰσ ἐγέννησαν παῖδασ καὶ παντὸσ ὑπερόπτασ καλοῦ διὰ τὴν ἐπὶ τῇ δυνάμει πεποίθησιν·

ὅμοια τοῖσ ὑπὸ γιγάντων τετολμῆσθαι λεγομένοισ ὑφ’ Ἑλλήνων καὶ οὗτοι δράσαι παραδίδονται. Νῶχοσ δὲ τοῖσ πραττομένοισ ὑπ’ αὐτῶν δυσχεραίνων καὶ τοῖσ βουλεύμασιν ἀηδῶσ ἔχων ἔπειθεν ἐπὶ τὸ κρεῖττον τὴν διάνοιαν αὐτοὺσ καὶ τὰσ πράξεισ μεταφέρειν, ὁρῶν δ’ οὐκ ἐνδιδόντασ, ἀλλ’ ἰσχυρῶσ ὑπὸ τῆσ ἡδονῆσ τῶν κακῶν κεκρατημένουσ, δείσασ μὴ καὶ φονεύσωσιν αὐτὸν μετὰ γυναικῶν καὶ τέκνων καὶ τῶν τούτοισ συνοικουσῶν ἐξεχώρησε τῆσ γῆσ.

Ὁ δὲ θεὸσ τοῦτον μὲν τῆσ δικαιοσύνησ ἠγάπησε, κατεδίκαζε δ’ οὐκ ἐκείνων μόνων τῆσ κακίασ, ἀλλὰ καὶ πᾶν ὅσον ἦν ἀνθρώπινον τότε δόξαν αὐτῷ διαφθεῖραι καὶ ποιῆσαι γένοσ ἕτερον πονηρίασ καθαρόν, ἐπιτεμόμενοσ αὐτῶν τὸν βίον καὶ ποιήσασ ἐτῶν οὐχ ὅσα πρότερον ἔζων, ἀλλ’ ἑκατὸν εἴκοσιν, εἰσ θάλασσαν τὴν ἤπειρον μετέβαλε.

καὶ οἱ μὲν οὕτωσ ἀφανίζονται πάντεσ, Νῶχοσ δὲ σώζεται μόνοσ ὑποθεμένου μηχανὴν αὐτῷ καὶ πόρον πρὸσ σωτηρίαν τοῦ θεοῦ τοιαύτην·

λάρνακα τετράστεγον κατασκευάσασ πηχῶν τὸ μῆκοσ τριακοσίων πεντήκοντα δὲ τὸ πλάτοσ καὶ τριάκοντα τὸ βάθοσ, εἰσ ταύτην σὺν τῇ μητρὶ τῶν παίδων καὶ ταῖσ τούτων γυναιξὶν ἀνέβη, τά τε ἄλλα ὅσα πρὸσ τὰσ χρείασ ἐπικουρήσειν αὐτοῖσ ἔμελλεν ἐνθέμενοσ, ζῷά τε παντοῖα πρὸσ διατήρησιν τοῦ γένουσ αὐτῶν ἄρρενάσ τε καὶ θηλείασ συνεισβαλόμενοσ ἄλλα τε τούτων ἑπταπλασίονα τὸν ἀριθμόν.

ἦν δ’ ἡ λάρναξ τούσ τε τοίχουσ καρτερὰ καὶ τὸν ὄροφον, ὡσ μηδαμόθεν ἐπικλύζεσθαι μηδ’ ἡττᾶσθαι τῆσ τοῦ ὕδατοσ βίασ.

καὶ Νῶχοσ μὲν οὕτωσ μετὰ τῶν οἰκείων διασώζεται. ἦν δ’ αὐτὸσ μὲν ἀπὸ Ἀδάμου δέκατοσ·

Λαμέχου γάρ ἐστιν υἱόσ, οὗ πατὴρ ἦν Μαθουσάλασ, οὗτοσ δὲ ἦν τοῦ Ἀνώχου τοῦ Ιἀρέδου, Μαλαήλου δὲ Ιἄρεδοσ ἐγεγόνει, ὃσ ἐκ Καϊνᾶ τεκνοῦται τοῦ Ἀνώσου σὺν ἀδελφαῖσ πλείοσιν, Ἄνωσοσ δὲ Σήθου υἱὸσ ἦν τοῦ Ἀδάμου· Συνέβη δὲ τοῦτο τὸ πάθοσ κατὰ τὸ ἑξακοσιοστὸν ἔτοσ ἤδη Νώχου τῆσ ἀρχῆσ, ἐν μηνὶ δευτέρῳ Δίῳ μὲν ὑπὸ Μακεδόνων λεγομένῳ, Μαρσουάνῃ δ’ ὑπὸ Ἑβραίων·

οὕτω γὰρ ἐν Αἰγύπτῳ τὸν ἐνιαυτὸν ἦσαν διατεταχότεσ. Μωυσῆσ δὲ τὸν Νισᾶν, ὅσ ἐστι Ξανθικόσ, μῆνα πρῶτον ἐπὶ ταῖσ ἑορταῖσ ὡρ́ισε κατὰ τοῦτον ἐξ Αἰγύπτου τοὺσ Ἑβραίουσ προαγαγών·

οὗτοσ δ’ αὐτῷ καὶ πρὸσ ἁπάσασ τὰσ εἰσ τὸ θεῖον τιμὰσ ἦρχεν, ἐπὶ μέντοι γε πράσεισ καὶ ὠνὰσ καὶ τὴν ἄλλην διοίκησιν τὸν πρῶτον κόσμον διεφύλαξε· τὴν δ’ ἐπομβρίαν ἄρξασθαί φησιν ἑβδόμῃ τοῦ προειρημένου μηνὸσ καὶ εἰκάδι. χρόνοσ δὲ οὗτοσ ἀπὸ Ἀδάμου τοῦ πρώτου γεγονότοσ ἐτῶν ὑπῆρχε δισχιλίων διακοσίων ἑξηκονταδύο.

ἀναγέγραπται δὲ ὁ χρόνοσ ἐν ταῖσ ἱεραῖσ βίβλοισ σημειουμένων μετὰ πολλῆσ ἀκριβείασ τῶν τότε καὶ τὰσ γενέσεισ τῶν ἐπιφανῶν ἀνδρῶν καὶ τὰσ τελευτάσ. Ἀδάμῳ μὲν τριακοστῷ ἤδη καὶ διακοσιοστῷ ἔτει γεγονότι παῖσ Σῆθοσ γίνεται, ὃσ ἐνακόσια καὶ τριάκοντα ἔτη ἐβίωσε.

Σῆθοσ δὲ κατὰ πέμπτον καὶ διακοσιοστὸν ἔτοσ ἐγέννησεν Ἄνωσον, ὃσ πέντε ζήσασ ἔτη καὶ ἐνακόσια Καϊνᾷ τῷ παιδὶ τὴν τῶν πραγμάτων ἐπιμέλειαν δίδωσι τεκνώσασ αὐτὸν περὶ ἐνενηκοστὸν καὶ ἑκατοστὸν ἔτοσ· οὗτοσ ἐβίωσεν ἔτη δώδεκα πρὸσ τοῖσ ἐνακοσίοισ. Καϊνᾶσ δὲ βιοὺσ δέκα καὶ ἐνακόσια Μαλαῆλον υἱὸν ἔσχεν ἔτει γενόμενον ἑβδομηκοστῷ καὶ ἑκατοστῷ.

οὗτοσ ὁ Μαλαῆλοσ ζήσασ πέντε καὶ ἐνενήκοντα καὶ ὀκτακόσια ἔτη ἐτελεύτησεν Ιἄρεδον καταλιπὼν υἱόν, ὃν ἔτοσ πέμπτον ἑξηκοστὸν καὶ ἑκατοστὸν γενόμενοσ ἐγέννησε. τοῦτον εἰσ ἐννέα καὶ ἑξήκοντα πρὸσ τοῖσ ἐνακοσίοισ βιώσαντα Ἄνωχοσ υἱὸσ διαδέχεται γεννηθεὶσ περὶ ἔτη δύο καὶ ἑξήκοντα καὶ ἑκατὸν τοῦ πατρὸσ αὐτῷ τυγχάνοντοσ.

οὗτοσ ζήσασ πέντε καὶ ἑξήκοντα πρὸσ τοῖσ τριακοσίοισ ἀνεχώρησε πρὸσ τὸ θεῖον, ὅθεν οὐδὲ τελευτὴν αὐτοῦ ἀναγεγράφασι. Μαθουσάλασ δὲ Ἀνώχου παῖσ κατὰ ἔτοσ αὐτῷ γεγονὼσ πέμπτον καὶ ἑξηκοστὸν καὶ ἑκατοστὸν Λάμεχον υἱὸν ἔσχε περὶ ἔτη γεγονὼσ ἑπτὰ καὶ ὀγδοήκοντα καὶ ἑκατόν, ᾧ τὴν ἀρχὴν παρέδωκεν αὐτὸσ αὐτὴν κατασχὼν ἐννέα καὶ ἑξήκοντα καὶ ἐνακοσίοισ.

Λάμεχοσ δὲ ἄρξασ ἑπτὰ καὶ ἑπτακοσίοισ ἔτεσι Νῶχον τῶν πραγμάτων ἀποδείκνυσι προστάτην υἱόν, ὃσ Λαμέχῳ γενόμενοσ ὄγδοον καὶ ὀγδοηκοστὸν καὶ ἑκατοστὸν ἔτοσ ἠνυκότι πεντήκοντα καὶ ἐνακοσίοισ ἔτεσιν ἦρξε τῶν πραγμάτων.

ταῦτα συναγόμενα τὰ ἔτη τὸν προαναγεγραμμένον πληροῖ χρόνον.

ἐξεταζέτω δὲ μηδεὶσ τὰσ τελευτὰσ τῶν ἀνδρῶν, τοῖσ γὰρ αὐτῶν παισὶ καὶ τοῖσ ἐκείνων ἀπογόνοισ παρεξέτεινον τὸν βίον, ἀλλὰ τὰσ γενέσεισ αὐτῶν μόνον ὁράτω. Ἐπισημήναντοσ δὲ τοῦ θεοῦ καὶ ὑείν ἀρξαμένου τὸ ὕδωρ ἡμέραισ τεσσαράκοντα ὅλαισ κατεφέρετο, ὡσ ἐπὶ πήχεισ πεντεκαίδεκα τὴν γῆν ὑπερέχειν.

καὶ τοῦτο ἦν τὸ αἴτιον τοῦ μὴ διασωθῆναι πλείονασ φυγῆσ ἀφορμὴν οὐκ ἔχοντασ. παυσαμένου δὲ τοῦ ὑετοῦ μόλισ ἤρξατο ὑποβαίνειν τὸ ὕδωρ ἐφ’ ἡμέρασ ἑκατὸν καὶ πεντήκοντα, ὡσ μηνὶ ἑβδόμῳ, ἱσταμένου δὲ ἦν ἑβδόμη, κατ’ ὀλίγον ὑπονοστεῖν ἀπολήγοντοσ.

ἔπειτα τῆσ λάρνακοσ περὶ ἄκραν τινὰ ὄρουσ σταθείσησ κατὰ τὴν Ἀρμενίαν συνεὶσ ὁ Νῶχοσ ἀνοίγει τ’ αὐτὴν καὶ θεασάμενοσ γῆν βραχεῖαν περὶ αὐτὴν ἐπὶ χρηστοτέρασ ἤδη γεγονὼσ ἐλπίδοσ ἠρέμει. ὀλίγαισ δ’ ὕστερον ἡμέραισ μᾶλλον ὑποχωροῦντοσ τοῦ ὕδατοσ μεθίησι κόρακα βουλόμενοσ μαθεῖν, εἴ τι καὶ ἄλλο τῆσ γῆσ ἐκλελειμμένον ὑπὸ τοῦ ὕδατοσ ἀσφαλέσ ἐστιν ἤδη πρὸσ ἔκβασιν·

ὁ δὲ πᾶσαν εὑρὼν ἔτι λιμναζομένην πρὸσ Νῶχον ἐπανῆλθε. μετὰ δὲ ἡμέρασ ἑπτὰ περιστερὰν ἐπὶ τῷ γνῶναι τὰ περὶ τὴν γῆν προύπεμψεν· ἐπανελθούσησ δὲ πεπηλωμένησ ἅμα καὶ θαλλὸν ἐλαίασ κομιζούσησ, μαθὼν τὴν γῆν ἀπηλλαγμένην τοῦ κατακλυσμοῦ μείνασ ἄλλασ ἑπτὰ ἡμέρασ τά τε ζῷα τῆσ λάρνακοσ ἐξαφίησιν αὐτόσ τε μετὰ τῆσ γενεᾶσ προελθὼν καὶ θύσασ τῷ θεῷ συνευωχεῖτο τοῖσ οἰκείοισ.

ἀποβατήριον μέντοι τὸν τόπον τοῦτον Ἀρμένιοι καλοῦσιν· ἐκεῖ γὰρ ἀνασωθείσησ τῆσ λάρνακοσ ἔτι νῦν αὐτῆσ τὰ λείψανα ἐπιδεικνύουσι. Τοῦ δὲ κατακλυσμοῦ τούτου καὶ τῆσ λάρνακοσ μέμνηνται πάντεσ οἱ τὰσ βαρβαρικὰσ ἱστορίασ ἀναγεγραφότεσ, ὧν ἐστι Βηρωσὸσ ὁ Χαλδαῖοσ·

διηγούμενοσ γὰρ τὰ περὶ τὸν κατακλυσμὸν οὕτωσ που διέξεισι· "λέγεται δὲ καὶ τοῦ πλοίου ἐν τῇ Ἀρμενίᾳ πρὸσ τῷ ὄρει τῶν Κορδυαίων ἔτι μέροσ τι εἶναι καὶ κομίζειν τινὰσ τῆσ ἀσφάλτου ἀφαιροῦντασ· πρὸσ τοὺσ ἀποτροπιασμούσ.

" μέμνηται δὲ τούτων καὶ Ιἑρώνυμοσ ὁ Αἰγύπτιοσ ὁ τὴν ἀρχαιολογίαν τὴν Φοινικικὴν συγγραψάμενοσ καὶ Μνασέασ δὲ καὶ ἄλλοι πλείουσ, καὶ Νικόλαοσ δὲ ὁ Δαμασκηνὸσ ἐν τῇ ἐνενηκοστῇ καὶ ἕκτῃ βίβλῳ ἱστορεῖ περὶ αὐτῶν λέγων οὕτωσ· "ἔστιν ὑπὲρ τὴν Μινυάδα μέγα ὄροσ κατὰ τὴν Ἀρμενίαν Βάρισ λεγόμενον, εἰσ ὃ πολλοὺσ συμφυγόντασ ἐπὶ τοῦ κατακλυσμοῦ λόγοσ ἔχει περισωθῆναι καί τινα ἐπὶ λάρνακοσ ὀχούμενον ἐπὶ τὴν ἀκρώρειαν ὀκεῖλαι καὶ τὰ λείψανα τῶν ξύλων ἐπὶ πολὺ σωθῆναι.

γένοιτο δ’ ἂν οὗτοσ, ὅντινα καὶ Μωυσῆσ ἀνέγραψεν ὁ Ιοὐδαίων νομοθέτησ. Νῶχοσ δὲ φοβούμενοσ, μὴ καθ’ ἕκαστον ἔτοσ ἐπικλύζῃ τὴν γῆν ὁ θεὸσ φθορὰν ἀνθρώπων καταψηφισάμενοσ, ἱερὰ καύσασ ἐδεῖτο τὸν θεὸν τοῦ λοιποῦ ἐπὶ τῆσ πρώτησ μένειν εὐταξίασ καὶ μηδὲν ἔτι τοιοῦτον ἐπενεγκεῖν πάθοσ, ὑφ’ οὗ κινδυνεύσει πᾶν ἀπολέσθαι τὸ τῶν ζῴων γένοσ, ἀλλὰ τετιμωρημένον τοὺσ πονηροὺσ φειδὼ ποιεῖσθαι τῶν διὰ χρηστότητα περιλειφθέντων καὶ τὸ δεινὸν διαφυγεῖν κεκριμένων·

κακοδαιμονεστέρουσ γὰρ ἐκείνων ἔσεσθαι καὶ χείρω κακίαν καταδικασθέντασ, εἰ μὴ πρὸσ τὸ παντελὲσ εἰε͂ν σεσωσμένοι, τηρηθεῖεν δ’ ἑτέρῳ κατακλυσμῷ, τοῦ μὲν πρώτου τὸν φόβον καὶ τὴν ἱστορίαν μαθόντεσ τοῦ δευτέρου δὲ τὴν ἀπώλειαν.

εὐμενῶσ τε οὖν αὐτὸν προσδέχεσθαι τὴν θυσίαν παρεκάλει καὶ μηδεμίαν ὀργὴν ἐπὶ τὴν γῆν ὁμοίαν βαλεῖν, ὅπωσ ἔργοισ τε τοῖσ ταύτησ προσλιπαροῦντεσ καὶ πόλεισ ἀναστήσαντεσ εὐδαιμόνωσ ζῆν ἔχοιεν καὶ μηδενὸσ ὧν καὶ πρὸ τῆσ ἐπομβρίασ ἀπέλαυον ὑστερῶσιν ἀγαθῶν, εἰσ μακρὸν αὐτῶν γῆρασ καὶ βίου μῆκοσ ὅμοιον τοῖσ τάχιον ἐπερχομένων.

Νώχου δὲ ταύτασ ποιησαμένου τὰσ ἱκετείασ ὁ θεὸσ ἐπὶ δικαιοσύνῃ τὸν ἄνδρα ἀγαπῶν ἐπένευεν αὐτῷ τὰσ εὐχὰσ εἰσ τέλοσ ἄξειν, οὔτε τοὺσ διεφθαρμένουσ λέγων αὐτὸσ ἀπολέσαι, κακίᾳ δὲ τῇ οἰκείᾳ ταύτην αὐτοὺσ ὑποσχεῖν τὴν δίκην, οὔτ’ ἄν, εἰ γενομένουσ ἀνθρώπουσ ἀφανίσαι διεγνώκει, παραγαγεῖν αὐτοὺσ εἰσ τὸν βίον, σῶφρον γὰρ εἶναι τὴν ἀρχὴν αὐτοῖσ μηδὲ χαρίσασθαι τὸ ζῆν ἢ δόντα τοῦτο διαφθείρειν·

ἀλλ’ οἷσ ἐξύβριζον εἰσ τὴν ἐμὴν εὐσέβειαν καὶ ἀρετήν, τούτοισ ἐξεβιάσαντό με ταύτην αὐτοῖσ ἐπιθεῖναι τὴν δίκην.

παύσομαι δὲ τοῦ λοιποῦ μετὰ τοσαύτησ ὀργῆσ τὰσ τιμωρίασ ἐπὶ τοῖσ ἀδικήμασιν εἰσπραττόμενοσ καὶ πολὺ μᾶλλον σοῦ παρακαλοῦντοσ.

εἰ δ’ ἐπὶ πλέον ποτὲ χειμάσαιμι, μὴ δείσητε τῶν ὄμβρων τὸ μέγεθοσ· οὐ γὰρ ἔτι τὴν γῆν ἐπικλύσει τὸ ὕδωρ. παραινῶ μέντοι σφαγῆσ ἀνθρωπίνησ ἀπέχεσθαι καὶ καθαρεύειν φόνου τοὺσ δράσαντάσ τι τοιοῦτον κολάζοντασ, χρῆσθαι δὲ τοῖσ ἄλλοισ ζῴοισ ἅπασι πρὸσ ἃ βούλεσθε καὶ τὰσ ὀρέξεισ ἔχετε.

δεσπότασ γὰρ ἁπάντων ὑμᾶσ εἶναι πεποίηκα τῶν τε χερσαίων καὶ νηκτῶν καὶ ὅσα τὴν μετάρσιον αἰώραν ἔχει καὶ φοράν, χωρὶσ αἵματοσ· ἐν τούτῳ γάρ ἐστιν ἡ ψυχή. σημανῶ δὲ ὑμῖν παῦλαν ἐσομένην τοξείᾳ τῇ ἐμῇ" τὴν ἶριν ἀποσημαίνων·

τόξον γὰρ εἶναι τοῦ θεοῦ παρὰ τοῖσ ἐκεῖ νενόμισται. καὶ ὁ μὲν θεὸσ ταῦτ’ εἰπὼν καὶ ὑποσχόμενοσ ἀπαλλάσσεται. Νῶχοσ δὲ βιοὺσ μετὰ τὴν ἐπομβρίαν πεντήκοντα καὶ τριακόσια ἔτη καὶ πάντα τὸν χρόνον τοῦτον εὐδαιμόνωσ διαγαγὼν τελευτᾷ ζήσασ ἐτῶν ἀριθμὸν ἐνακοσίων καὶ πεντήκοντα.

μηδεὶσ δὲ πρὸσ τὸν νῦν βίον καὶ τὴν βραχύτητα τῶν ἐτῶν ἃ ζῶμεν συμβαλὼν τὸν τῶν παλαιῶν ψευδῆ νομιζέτω τὰ περὶ ἐκείνων λεγόμενα τῷ μηδένα νῦν τοσοῦτον ἐν τῷ βίῳ παρατείνειν χρόνον τεκμαιρόμενοσ μηδ’ ἐκείνουσ εἰσ ἐκεῖνο τὸ μῆκοσ τῆσ ζωῆσ ἀφῖχθαι.

οἱ μὲν γὰρ θεοφιλεῖσ ὄντεσ καὶ ὑπ’ αὐτοῦ τοῦ θεοῦ γενόμενοι καὶ διὰ τὰσ τροφὰσ ἐπιτηδειοτέρασ πρὸσ πλείονα χρόνον οὔσασ εἰκότωσ ἔζων πλῆθοσ τοσοῦτον ἐτῶν·

ἔπειτα καὶ δι’ ἀρετὴν καὶ τὴν εὐχρηστίαν ὧν ἐπενόουν ἀστρονομίασ καὶ γεωμετρίασ πλεῖον ζῆν τὸν θεὸν αὐτοῖσ παρασχεῖν, ἅπερ οὐκ ἦν ἀσφαλῶσ αὐτοῖσ προειπεῖν μὴ ζήσασιν ἑξακοσίουσ ἐνιαυτούσ· διὰ τοσούτων γὰρ ὁ μέγασ ἐνιαυτὸσ πληροῦται. μαρτυροῦσι δέ μου τῷ λόγῳ πάντεσ οἱ παρ’ Ἕλλησι καὶ βαρβάροισ συγγραψάμενοι τὰσ ἀρχαιολογίασ·

καὶ γὰρ καὶ Μανέθων ὁ τὴν Αἰγυπτίων ποιησάμενοσ ἀναγραφὴν καὶ Βηρωσὸσ ὁ τὰ Χαλδαϊκὰ συναγαγὼν καὶ Μῶχόσ τε καὶ Ἑστιαῖοσ καὶ πρὸσ τούτοισ ὁ Αἰγύπτιοσ Ιἑρώνυμοσ οἱ τὰ Φοινικικὰ συγγραψάμενοι συμφωνοῦσι τοῖσ ὑπ’ ἐμοῦ λεγομένοισ, Ἡσίοδόσ τε καὶ Ἑκαταῖοσ καὶ Ἑλλάνικοσ καὶ Ἀκουσίλαοσ καὶ πρὸσ τούτοισ Ἔφοροσ καὶ Νικόλαοσ ἱστοροῦσι τοὺσ ἀρχαίουσ ζήσαντασ ἔτη χίλια. περὶ μὲν τούτων, ὡσ ἂν ἑκάστοισ ᾖ φίλον, οὕτω σκοπείτωσαν.

Οἱ δὲ Νώχου παῖδεσ τρεῖσ ὄντεσ Σημᾶσ καὶ Ιἀφθᾶσ καὶ Χαμᾶσ ἔτεσιν ἑκατὸν ἔμπροσθεν τῆσ ἐπομβρίασ γεγονότεσ, πρῶτοι κατελθόντεσ ἀπὸ τῶν ὀρῶν εἰσ τὰ πεδία τὴν ἐν τούτοισ οἴκησιν ἐποιήσαντο, καὶ τοὺσ ἄλλουσ σφόδρα δεδιότασ διὰ τὸν κατακλυσμὸν τὰ πεδία καὶ ὀκνηρῶσ ἔχοντασ πρὸσ τὴν ἀπὸ τῶν ὑψηλῶν τόπων κατάβασιν ἔπεισαν θαρσήσαντασ μιμητὰσ αὐτῶν γενέσθαι.

καὶ τὸ μὲν πεδίον, εἰσ ὃ πρῶτον αὐτοὺσ κατῴκισαν, καλεῖται Σεναάρ·

τοῦ δὲ θεοῦ κελεύσαντοσ αὐτοὺσ διὰ πολυανθρωπίαν στέλλειν ἀποικίασ, ἵνα μὴ στασιάζοιεν πρὸσ ἀλλήλουσ, ἀλλὰ γῆν πολλὴν γεωργοῦντεσ ἀφθονίασ ἀπολαύοιεν τῶν καρπῶν, ὑπὸ ἀμαθίασ παρήκουσαν τοῦ θεοῦ καὶ διὰ τοῦτο συμφοραῖσ περιπεσόντεσ ᾔσθοντο τῆσ ἁμαρτίασ· ἐπεὶ γὰρ ἤνθουν νεότητοσ πλήθει, πάλιν ὁ θεὸσ αὐτοῖσ συνεβούλευσε ποιεῖσθαι τὴν ἀποικίαν·

οἱ δὲ οὐ κατὰ τὴν εὐμένειαν τὴν ἐκείνου νομίζοντεσ ἔχειν τὰ ἀγαθά, τὴν δ’ ἰσχὺν αὐτοῖσ τὴν οἰκείαν αἰτίαν τῆσ εὐπορίασ ὑπολαμβάνοντεσ οὐκ ἐπείθοντο. προσετίθεσαν δὲ τῷ παρακούειν τῆσ τοῦ θεοῦ γνώμησ καὶ τὸ κατ’ ἐπιβουλὴν ὑπονοεῖν εἰσ ἀποικίαν αὐτοὺσ παρορμᾶν, ἵνα διαιρεθέντεσ εὐεπιχειρητότεροι γένωνται.

Ἐξῆρέ τε αὐτοὺσ πρόσ τε ὕβριν τοῦ θεοῦ καὶ καταφρόνησιν Ναβρώδησ, ὃσ υἱωνὸσ μὲν ἦν Χάμου τοῦ Νώχου, τολμηρὸσ δὲ καὶ κατὰ χεῖρα γενναῖοσ·

ἔπειθεν οὖν αὐτοὺσ μὴ τῷ θεῷ διδόναι τὸ δι’ ἐκεῖνον εὐδαιμονεῖν, ἀλλὰ τὴν ἰδίαν ἀρετὴν ταῦτα παρέχειν αὐτοῖσ ἡγεῖσθαι, καὶ περιίστα δὲ κατ’ ὀλίγον εἰσ τυραννίδα τὰ πράγματα μόνωσ οὕτωσ νομίζων ἀποστήσειν τοὺσ ἀνθρώπουσ τοῦ φόβου τοῦ παρὰ τοῦ θεοῦ, εἰ χρώμενοι τῇ αὐτοῦ δυνάμει διατελοῖεν, ἀμυνεῖσθαί τε τὸν θεὸν πάλιν ἠπείλει τὴν γῆν ἐπικλύσαι θελήσαντα· πύργον γὰρ οἰκοδομήσειν ὑψηλότερον ἢ τὸ ὕδωρ ἀναβῆναι δυνηθείη, μετελεύσεσθαι δὲ καὶ τῆσ τῶν προγόνων ἀπωλείασ.

Τὸ δὲ πλῆθοσ πρόθυμον ἦν τοῖσ Ναβρώδου ἕπεσθαι δόγμασι δουλείαν ἡγούμενοι τὸ εἴκειν τῷ θεῷ, καὶ τὸν πύργον ᾠκοδόμουν οὐδὲν ἀπολείποντεσ σπουδῆσ οὐδὲ πρὸσ τὸ ἔργον ὀκνηρῶσ ἔχοντεσ·

ἐλάμβανε δὲ θᾶττον ὕψοσ ἢ προσεδόκησεν ἄν τισ ὑπὸ πολυχειρίασ. τὸ μέντοι πάχοσ ἦν ἰσχυρὸν τοσοῦτον, ὥσθ’ ὑπ’ αὐτοῦ μειοῦσθαι τοῖσ ὁρῶσι τὸ μῆκοσ.

ᾠκοδομεῖτο δὲ ἐκ πλίνθου ὀπτῆσ ἀσφάλτῳ συνδεδεμένησ, ὡσ ἂν μὴ περιρρέοι. οὕτωσ δὲ μεμηνότασ αὐτοὺσ ὁρῶν ὁ θεὸσ ἀφανίσαι μὲν ἐκ παντὸσ οὐκ ἔκρινεν, ὅτι μηδ’ ὑπὸ τῶν πρώτων ἀπολωλότων σωφρονισθεῖεν, εἰσ στάσιν δὲ αὐτοὺσ ἐνέβαλεν ἀλλογλώσσουσ ἀπεργασάμενοσ καὶ ὑπὸ πολυφωνίασ ποιήσασ ἑαυτῶν ἀσυνέτουσ εἶναι. ὁ δὲ τόποσ ἐν ᾧ τὸν πύργον ᾠκοδόμησαν νῦν Βαβυλὼν καλεῖται διὰ τὴν σύγχυσιν τοῦ περὶ τὴν διάλεκτον πρῶτον ἐναργοῦσ·

Ἑβραῖοι γὰρ τὴν σύγχυσιν βαβὲλ καλοῦσι. περὶ δὲ τοῦ πύργου τούτου καὶ τῆσ ἀλλοφωνίασ τῶν ἀνθρώπων μέμνηται καὶ Σίβυλλα λέγουσα οὕτωσ·

"πάντων ὁμοφώνων ὄντων τῶν ἀνθρώπων πύργον ᾠκοδόμησάν τινεσ ὑψηλότατον ὡσ ἐπὶ τὸν οὐρανὸν ἀναβησόμενοι δι’ αὐτοῦ. οἱ δὲ θεοὶ ἀνέμουσ ἐπιπέμψαντεσ ἀνέτρεψαν τὸν πύργον καὶ ἰδίαν ἑκάστῳ φωνὴν ἔδωκαν· καὶ διὰ τοῦτο Βαβυλῶνα συνέβη κληθῆναι τὴν πό λιν. " περὶ δὲ τοῦ πεδίου τοῦ λεγομένου Σεναὰρ ἐν τῇ Βαβυλωνίᾳ χώρᾳ μνημονεύει Ἑστιαῖοσ λέγων οὕτωσ·

"τῶν δὲ ἱερέων τοὺσ διασωθέντασ τὰ τοῦ Ἐνυαλίου Διὸσ ἱερώματα λαβόντασ εἰσ Σεναὰρ τῆσ Βαβυλωνίασ ἐλθεῖν. Σκίδνανται δὴ τὸ λοιπὸν ἐντεῦθεν ὑπὸ τῆσ ἀλλογλωσσίασ τὰσ ἀποικίασ ποιησάμενοι πανταχοῦ, καὶ γῆν ἕκαστοι κατελάμβανον τὴν ἐντυχοῦσαν καὶ εἰσ ἣν αὐτοὺσ ἦγεν ὁ θεόσ, ὡσ πληρωθῆναι πᾶσαν αὐτῶν ἤπειρον μεσόγεών τε καὶ παράλιον·

εἰσὶ δ’ οἳ καὶ περαιωσάμενοι ναυσὶ τὰσ νήσουσ κατῴκησαν. καὶ τῶν ἐθνῶν ἔνια μὲν διασώζει τὰσ ὑπὸ τῶν κτισάντων κειμένασ προσηγορίασ, ἔνια δὲ καὶ μετέβαλεν, οἱ δὲ καὶ πρὸσ τὸ σαφέστερον εἶναι δοκοῦν τοῖσ παροικοῦσι τροπὴν ἔλαβον.

Ἕλληνεσ δ’ εἰσὶν οἱ τούτου καταστάντεσ αἴτιοι· ἰσχύσαντεσ γὰρ ἐν τοῖσ ὕστερον ἰδίαν ἐποιήσαντο καὶ τὴν πάλαι δόξαν καλλωπίσαντεσ τὰ ἔθνη τοῖσ ὀνόμασι πρὸσ τὸ συνετὸν αὐτοῖσ καὶ κόσμον θέμενοι πολιτείασ ὡσ ἀφ’ αὑτῶν γεγονόσιν. Ἦσαν δὲ τῶν Νώχου παίδων υἱοί, ὧν ἐπὶ τιμῇ τοῖσ ἔθνεσι τὰ ὀνόματα ἐπετίθεσαν οἱ γῆν τινα καταλαβόντεσ.

Ιἀφθᾶ μὲν οὖν τοῦ Νώχου παιδὸσ ἦσαν ἑπτὰ υἱοί. κατοικοῦσι δὲ οὗτοι ἀπὸ Ταύρου καὶ Ἀμάνου τῶν ὀρῶν ἀρξάμενοι καὶ προῆλθον ἐπὶ μὲν τῆσ Ἀσίασ ἄχρι ποταμοῦ Τανάιδοσ, ἐπὶ δὲ τῆσ Εὐρώπησ ἑώσ Γαδείρων γῆν ἣν ἔτυχον καταλαμβάνοντεσ, καὶ μηδενὸσ προκατῳκηκότοσ τὰ ἔθνη τοῖσ αὑτῶν ἐκάλουν ὀνόμασιν. τοὺσ γὰρ νῦν ὑφ’ Ἑλλήνων Γαλάτασ καλουμένουσ, Γομαρεῖσ δὲ λεγομένουσ, Γόμαροσ ἔκτισε.

Μαγώγησ δὲ τοὺσ ἀπ’ αὐτοῦ Μαγώγασ ὀνομασθέντασ ᾤκισεν, Σκύθασ δὲ ὑπ’ αὐτῶν προσαγορευομένουσ. τῶν δὲ Ιἀφθᾶ παίδων Ιαυἄνου καὶ Μάδου ἀπὸ μὲν τούτου Μαδαῖοι γίνονται ἔθνοσ, οἳ πρὸσ Ἑλλήνων Μῆδοι κέκληνται, ἀπὸ δὲ Ιαυἄνου Ιὠνία καὶ πάντεσ Ἕλληνεσ γεγόνασι.

κατοικίζει δὲ καὶ Θεοβήλουσ Θεόβηλοσ, οἵτινεσ ἐν τοῖσ νῦν Ἴβηρεσ καλοῦνται. καὶ Μεσχῆνοι δὲ ὑπὸ Μέσχου κτισθέντεσ Καππάδοκεσ μὲν ἄρτι κέκληνται, τῆσ δὲ ἀρχαίασ αὐτῶν προσηγορίασ σημεῖον δείκνυται·

πόλισ γάρ ἐστι παρ’ αὐτοῖσ ἔτι καὶ νῦν Μάζακα, δηλοῦσα τοῖσ συνιέναι δυναμένοισ οὕτωσ ποτὲ προσαγορευθὲν πᾶν τὸ ἔθνοσ. Θείρησ δὲ Θείρασ μὲν ἐκάλεσεν ὧν ἦρξεν, Ἕλληνεσ δὲ Θρᾷκασ αὐτοὺσ μετωνόμασαν. καὶ τοσαῦτα μὲν ἔθνη ὑπὸ τῶν Ιἀφέθου παίδων κατοικεῖται·

Γομάρου δὲ τριῶν υἱῶν γενομένων Ἀσχανάξησ μὲν Ἀσχανάξουσ ᾤκισεν, οἳ νῦν Ῥήγινεσ ὑπὸ τῶν Ἑλλήνων καλοῦνται, Ῥιφάθησ δὲ Ῥιφαθαίουσ τοὺσ Παφλαγόνασ λεγομένουσ, Θυγράμησ δὲ Θυγραμαίουσ, οἳ δόξαν Ἕλλησι Φρύγεσ ὠνομάσθησαν. Ιαυἄνου δὲ τοῦ Ιἄφθου τριῶν καὶ αὐτοῦ παίδων γενομένων Ἁλισᾶσ μὲν Ἁλισαίουσ ἐκάλεσεν ὧν ἦρχεν, Αἰολεῖσ δὲ νῦν εἰσι, Θάρσοσ δὲ Θαρσεῖσ·

οὕτωσ γὰρ ἐκαλεῖτο τὸ παλαιὸν ἡ Κιλικία. σημεῖον δέ· Ταρσὸσ γὰρ παρ’ αὐτοῖσ τῶν πόλεων ἡ ἀξιολογωτάτη καλεῖται μητρόπολισ οὖσα τὸ ταῦ πρὸσ τὴν κλῆσιν ἀντὶ τοῦ θῆτα μεταβαλόντων. Χέθιμοσ δὲ Χέθιμα τὴν νῆσον ἔσχε, Κύπροσ αὕτη νῦν καλεῖται, καὶ ἀπ’ αὐτῆσ νῆσοί τε πᾶσαι καὶ τὰ πλείω τῶν παρὰ θάλατταν Χέθη ὑπὸ Ἑβραίων ὀνομάζεται·

μάρτυσ δέ μου τῷ λόγῳ μία τῶν ἐν Κύπρῳ πόλεων ἰσχύσασα τὴν προσηγορίαν φυλάξαι· Κίτιον γὰρ ὑπὸ τῶν ἐξελληνισάντων αὐτὴν καλεῖται μηδ’ οὕτωσ διαφυγοῦσα τοῦ Χεθίμου τὸ ὄνομα. Ιἀφθᾶ μὲν δὴ παῖδέσ τε καὶ υἱωνοὶ τοσαῦτα ἔσχον ἔθνη. ὃ δ’ ἴσωσ ὑφ’ Ἑλλήνων ἀγνοεῖται, τοῦτο προειπὼν τρέψομαι πρὸσ τὴν ἀφήγησιν ὧν κατέλιπον.

τὰ γὰρ ὀνόματα διὰ τὸ τῆσ γραφῆσ εὐπρεπὲσ ἡλλήνισται πρὸσ ἡδονὴν τῶν ἐντευξομένων· οὐ γὰρ ἐπιχώριοσ ἡμῖν ὁ τοιοῦτοσ αὐτῶν τύποσ, ἀλλ’ ἕν τε αὐτῶν σχῆμα καὶ τελευτὴ μία, Νῶχόσ τέ τοι Νῶε καλεῖται καὶ τοῦτον τὸν τύπον ἐπὶ παντὸσ τηρεῖ σχήματοσ. Οἱ δὲ Χάμου παῖδεσ τὴν ἀπὸ Συρίασ καὶ Ἀμάνου καὶ Λιβάνου τῶν ὀρῶν γῆν κατέσχον, ὅσα πρὸσ θάλασσαν αὐτῆσ ἐτέτραπτο καταλαβόντεσ καὶ τὰ μέχρι τοῦ ὠκεανοῦ ἐξιδιωσάμενοι·

αἱ μέντοι προσηγορίαι τῶν μὲν καὶ παντελῶσ ἐξίτηλοι γεγόνασιν, ἐνίων δὲ μεταβαλοῦσαι καὶ μεταρρυθμισθεῖσαι πρὸσ ἑτέρασ δύσγνωστοι τυγχάνουσιν, ὀλίγοι δὲ οἱ φυλάξαντεσ ἀκεραίουσ τὰσ προσηγορίασ ὑπάρχουσι. τεσσάρων γὰρ Χάμου παίδων γενομένων Χουσαῖον μὲν οὐδὲν ἔβλαψεν ὁ χρόνοσ·

Αἰθίοπεσ γὰρ ὧν ἦρξεν ἔτι καὶ νῦν ὑπὸ ἑαυτῶν τε καὶ τῶν ἐν τῇ Ἀσίᾳ πάντων Χουσαῖοι καλοῦνται. ἐτηρήθη δὲ καὶ Μερσαίοισ ἡ κατὰ τὴν προσηγορίαν μνήμη·

τὴν γὰρ Αἴγυπτον Μέρσην καὶ Μερσαίουσ τοὺσ Αἰγυπτίουσ ἅπαντεσ οἱ ταύτῃ καλοῦμεν. ἔκτισε δὲ καὶ Φούδησ τὴν Λιβύην Φούτουσ ἀπ’ αὐτοῦ καλέσασ τοὺσ ἐπιχωρίουσ. ἔστι δὲ καὶ ποταμὸσ ἐν τῇ Μαύρων χώρᾳ τοῦτο ἔχων τὸ ὄνομα, ὅθεν καὶ τοὺσ πλείστουσ τῶν Ἑλληνικῶν ἱστοριογράφων ἔστιν ἰδεῖν μεμνημένουσ τοῦ ποταμοῦ καὶ τῆσ παρακειμένησ αὐτῷ χώρασ Φούτησ λεγομένησ.

μετέβαλε δὲ ὃ νῦν αὐτῇ ἐστιν ὄνομα ἀπὸ τῶν Μεσράμου υἱῶν Λίβυοσ λεγομένου· μετ’ οὐ πολὺ δ’ ἐροῦμεν τὴν αἰτίαν, δι’ ἣν αὐτὴν καὶ Ἀφρικὴν προσαγορεύεσθαι συμβέβηκε. Χαναναῖοσ δὲ τέταρτοσ ὢν Χάμου παῖσ τὴν νῦν Ιοὐδαίαν καλουμένην οἰκίσασ ἀπ’ αὐτοῦ Χαναναίαν προσηγόρευσεν.

γίνονται δὲ παῖδεσ ἐξ αὐτῶν Χούσου μὲν ἕξ, ὧν Σάβασ μὲν Σαβαίουσ, Εὐίλασ δὲ Εὐιλαίουσ ἔκτισεν, οἳ νῦν Γαιτοῦλοι λέγονται, Σαβάθησ δὲ Σαβαθηνούσ, ὀνομάζονται δὲ Ἀστάβαροι παρ’ Ἕλλησιν· οἰκίζει δὲ καὶ Σαβάκτασ Σαβακτηνούσ·

Ῥάμοσ δὲ Ῥαμαίουσ ᾤκισε καὶ δύο παῖδασ ἔσχεν, ὧν Ιοὐδάδασ μὲν Ιοὐδαδαίουσ Αἰθιοπικὸν ἔθνοσ τῶν ἑσπερίων οἰκίσασ ἐπωνύμουσ αὐτῷ κατέλιπε, Σαβαίουσ δὲ Σαβαῖοσ· Ναβρώδησ δὲ Χούσου υἱὸσ ὑπομείνασ παρὰ Βαβυλωνίοισ ἐτυράννησεν, ὡσ καὶ πρότερόν μοι δεδήλωται. τῶν δὲ Μεσραίου παίδων ὀκτὼ γενομένων οἱ πάντεσ τὴν ἀπὸ Γάζησ ἑώσ Αἰγύπτου γῆν κατέσχον, μόνου δὲ Φυλιστίνου τὴν ἐπωνυμίαν ἡ χώρα διεφύλαξε·

Παλαιστίνην γὰρ οἱ Ἕλληνεσ αὐτοῦ τὴν μοῖραν καλοῦσι. τῶν δὲ ἄλλων, Λουμαίου καὶ Ἀναμία καὶ Λαβίμου τοῦ μόνου κατοικήσαντοσ ἐν Λιβύῃ καὶ ὧδε τὴν χώραν ἀπ’ αὐτοῦ καλέσαντοσ, Νεδέμου τε καὶ Πεθρωσίμου καὶ Χεσλοίμου καὶ Χεφθώμου πέρα τῶν ὀνομάτων οὐδὲν ἴσμεν·

ὁ γὰρ Αἰθιοπικὸσ πόλεμοσ, περὶ οὗ δηλώσομεν ὕστερον, ἀναστάτουσ αὐτῶν τὰσ πόλεισ ἐποίησεν. ἐγένοντο δὲ καὶ Χαναναίου παῖδεσ, Σιδώνιοσ, ὃσ καὶ πόλιν ἐπώνυμον ἔκτισεν ἐν τῇ Φοινίκῃ, Σιδὼν δ’ ὑφ’ Ἑλλήνων καλεῖται·

Ἀμαθοῦσ δὲ Ἀμάθουν κατῴκισεν, ἥτισ ἔστι καὶ νῦν ὑπὸ μὲν τῶν ἐπιχωρίων Ἀμάθη καλουμένη, Μακεδόνεσ δ’ αὐτὴν Ἐπιφάνειαν ἀφ’ ἑνὸσ τῶν ἐπιγόνων ἐπωνόμασαν· Ἀρουδαῖοσ δὲ Ἄραδον τὴν νῆσον ἔσχεν· Ἀρουκαῖοσ δὲ Ἄρκην τὴν ἐν τῷ Λιβάνῳ. τῶν δὲ ἄλλων ἑπτά, Εὐαίου Χετταίου Ιἐβουσαίου Ἀμορραίου Γεργεσαίου Σειναίου Σαμαραίου, πλὴν τῶν ὀνομάτων ἐν ταῖσ ἱεραῖσ βίβλοισ οὐδὲν ἔχομεν·

Ἑβραῖοι γὰρ αὐτῶν ἀνέστησαν τὰσ πόλεισ ἐκ τοιαύτησ αἰτίασ ἐν συμφορᾷ γενομένασ· Νῶχοσ μετὰ τὴν ἐπομβρίαν τῆσ γῆσ κατασταθείσησ εἰσ τὴν αὐτῆσ φύσιν ἐπ’ ἔργα χωρεῖ καὶ καταφυτεύσασ αὐτὴν ἀμπέλοισ, ἡνίκα τοῦ καρποῦ τελεσφορηθέντοσ καθ’ ὡρ́αν ἐτρύγησε καὶ παρῆν εἰσ χρῆσιν ὁ οἶνοσ, θύσασ ἐν εὐωχίαισ ἦν.

μεθυσθεὶσ δὲ εἰσ ὕπνον καταφέρεται καὶ γεγυμνωμένοσ παρακόσμωσ ἔκειτο.

θεασάμενοσ δὲ αὐτὸν ὁ νεώτατοσ τῶν παίδων τοῖσ ἀδελφοῖσ ἐπιγελῶν δείκνυσιν· οἱ δὲ περιστέλλουσι τὸν πατέρα. καὶ Νῶχοσ αἰσθόμενοσ τοῖσ μὲν ἄλλοισ παισὶν εὐδαιμονίαν εὔχεται, τῷ δὲ Χαμᾷ διὰ τὴν συγγένειαν αὐτῷ μὲν οὐ κατηράσατο, τοῖσ δ’ ἐγγόνοισ αὐτοῦ·

καὶ τῶν ἄλλων διαπεφευγότων τὴν ἀρὰν τοὺσ Χαναναίου παῖδασ μέτεισιν ὁ θεόσ. καὶ περὶ μὲν τούτων ἐν τοῖσ ἑξῆσ ἐροῦμεν. Σημᾷ δὲ τῷ τρίτῳ τῶν Νώχου υἱῶν πέντε γίνονται παῖδεσ, οἳ τὴν μέχρι τοῦ κατ’ Ἰνδίαν ὠκεανοῦ κατοικοῦσιν Ἀσίαν ἀπ’ Εὐφράτου τὴν ἀρχὴν πεποιημένοι.

Ἔλυμοσ μὲν γὰρ Ἐλυμαίουσ Περσῶν ὄντασ ἀρχηγέτασ κατέλιπεν· Ἀσσούρασ δὲ Νίνον οἰκίζει πόλιν καὶ τοὺσ ὑπηκόουσ Ἀσσυρίουσ ἐπωνόμασεν, οἳ μάλιστα εὐδαιμόνησαν· Ἀρφαξάδησ δὲ τοὺσ νῦν Χαλδαίουσ καλουμένουσ Ἀρφαξαδαίουσ ὠνόμασεν ἄρξασ αὐτῶν·

Ἀραμαίουσ δὲ Ἄραμοσ ἔσχεν, οὓσ Ἕλληνεσ Σύρουσ προσαγορεύουσιν· οὓσ δὲ Λυδοὺσ νῦν καλοῦσι, Λούδουσ δὲ τότε, Λούδασ ἔκτισε. τῶν δὲ Ἀράμου παίδων τεσσάρων ὄντων Οὔσησ μὲν κτίζει τὴν Τραχωνῖτιν καὶ Δαμασκόν, μέση δ’ ἐστὶ τῆσ Παλαιστίνησ καὶ κοίλησ Συρίασ·

Ἀρμενίαν δὲ Ὄτροσ, καὶ Γεθέρησ Βακτριανούσ, Μήσασ δὲ Μησαναίουσ, Σπασίνου Χάραξ ἐν τοῖσ νῦν καλεῖται. Ἀρφαξάδου δὲ παῖσ γίνεται Σάλησ, τοῦ δὲ Ἕβεροσ, ἀφ’ οὗ τοὺσ Ιοὐδαίουσ Ἑβραίουσ ἀρχῆθεν ἐκάλουν·

Ἕβεροσ δὲ Ιοὔκταν καὶ Φάλεγον ἐγέννησεν· ἐκλήθη δὲ Φάλεγοσ, ἐπειδὴ κατὰ τὸν ἀποδασμὸν τῶν οἰκήσεων τίκτεται· φαλὲκ γὰρ τὸν μερισμὸν Ἑβραῖοι καλοῦσιν. Ιοὔκτᾳ δὲ τῶν Ἑβέρου παίδων ἦσαν υἱοὶ Ἐλμόδαδοσ Σάλεφοσ Ἀζερμώθησ Εἰράησ Ἐδώραμοσ Οὐζάλησ Δαήλησ Ἤβαλοσ Ἀβιμάηλοσ Σάφασ Ὀφίρησ Εὐίλησ Ιὄβηλοσ.

οὗτοι ἀπὸ Κωφῆνοσ ποταμοῦ τῆσ Ἰνδικῆσ καὶ τῆσ πρὸσ αὐτῇ Σηρίασ τινὰ κατοικοῦσι. ταῦτα μὲν περὶ τῶν Σημᾶ παίδων ἱστορήσθω. Ποιήσομαι δὲ περὶ Ἑβραίων τὸν λόγον·

Φαλέγου γὰρ τοῦ Ἑβέρου γίνεται παῖσ Ῥεούσ· τούτου δὲ Σεροῦγοσ, ᾧ Ναχώρησ υἱὸσ τίκτεται· τούτου δὲ Θέρροσ· πατὴρ δὲ οὗτοσ Ἁβράμου γίνεται, ὃσ δέκατοσ μέν ἐστιν ἀπὸ Νώχου, δευτέρῳ δ’ ἔτει καὶ ἐνενηκοστῷ πρὸσ ἐνακοσίοισ μετὰ τὴν ἐπομβρίαν ἐγένετο. Θέρροσ μὲν γὰρ ἑβδομηκοστῷ ποιεῖται τὸν Ἅβραμον·

Ναχώρησ δὲ Θέρρον εἰκοστὸν αὐτὸσ [ἔτοσ] καὶ ἑκατοστὸν ἤδη γεγονὼσ ἐγέννησε· Σερούγῳ δὲ Ναχώρησ τίκτεται περὶ ἔτοσ δεύτερον καὶ τριακοστὸν καὶ ἑκατοστόν· Ῥοῦμοσ δὲ Σεροῦγον ἔτη τριάκοντα γεγονὼσ πρὸσ τοῖσ ἑκατόν· ἐν δὲ τοῖσ αὐτοῖσ ἔτεσι καὶ Ῥοῦμον Φάλεγοσ ἔσχεν· Ἕβεροσ δὲ τετάρτῳ καὶ τριακοστῷ πρὸσ τοῖσ ἑκατὸν γεννᾷ Φάλεγον γεννηθεὶσ αὐτὸσ ὑπὸ Σέλου τριακοστὸν ἔτοσ ἔχοντοσ καὶ ἑκατοστόν, ὃν Ἀρφάξαδοσ ἐτέκνωσε κατὰ πέμπτον καὶ τριακοστὸν ἔτοσ πρὸσ τοῖσ ἑκατόν·

Σημᾷ δὲ υἱὸσ Ἀρφαξάδησ ἦν μετὰ ἔτη δώδεκα τῆσ ἐπομβρίασ γενόμενοσ. Ἅβραμοσ δὲ εἶχεν ἀδελφοὺσ Ναχώρην καὶ Ἀράνην·

τούτων Ἀράνησ μὲν υἱὸν καταλιπὼν Λῶτον καὶ Σάρραν καὶ Μελχὰν θυγατέρασ ἐν Χαλδαίοισ ἀπέθανεν ἐν πόλει Οὐρῆ λεγομένῃ τῶν Χαλδαίων, καὶ τάφοσ αὐτοῦ μέχρι νῦν δείκνυται. γαμοῦσι δὲ τὰσ ἀδελφιδὰσ Μελχὰν μὲν Ναχώρησ Σάρραν δὲ Ἅβραμοσ. Θέρρου δὲ μισήσαντοσ τὴν Χαλδαίαν διὰ τὸ Ἀράνου πένθοσ μετοικίζονται πάντεσ εἰσ Χαρρὰν τῆσ Μεσοποταμίασ, ὅπου καὶ Θέρρον τελευτήσαντα θάπτουσιν ἔτη βιώσαντα πέντε καὶ διακόσια·

συνετέμνετο γὰρ ἤδη τοῖσ ἀνθρώποισ τὸ ζῆν καὶ βραχύτερον ἐγίνετο μέχρι τῆσ Μωυσέοσ γενέσεωσ, μεθ’ ὃν ὁρ́οσ ἦν τοῦ ζῆν ἑκατὸν ἔτη πρὸσ τοῖσ εἴκοσι τοσαῦθ’ ὁρίσαντοσ τοῦ θεοῦ, ὅσα καὶ Μωυσεῖ συνέβη βιῶναι. Ναχώρῃ μὲν οὖν ἐκ τῆσ Μελχᾶσ ὀκτὼ παῖδεσ ἐγένοντο, Οὖξοσ Βαοῦξοσ Μαουῆλοσ Ζάχαμοσ Ἀζαοῦοσ Ιἀδελφᾶσ Ιἀδαφᾶσ Βαθουῆλοσ·

οὗτοι μὲν Ναχώρου παῖδεσ γνήσιοι· Ταβαῖοσ γὰρ καὶ Γάδαμοσ καὶ Τααῦοσ καὶ Μαχᾶσ ἐκ Ῥούμασ παλλακῆσ αὐτῷ γεγόνασι. Βαθουήλῳ δὲ τῶν Ναχώρου γνησίων παίδων γίνεται Ῥεβέκκα θυγάτηρ καὶ Λάβανοσ υἱόσ. Ἅβραμοσ δὲ Λῶτον τὸν Ἀράνου τοῦ ἀδελφοῦ υἱὸν τῆσ δὲ γυναικὸσ αὐτοῦ Σάρρασ ἀδελφὸν εἰσεποιήσατο γνησίου παιδὸσ ἀπορῶν καὶ καταλείπει τὴν Χαλδαίαν ἑβδομήκοντα καὶ πέντε γεγονὼσ ἔτη τοῦ θεοῦ κελεύσαντοσ εἰσ τὴν Χαναναίαν μετελθεῖν, ἐν ᾗ κατῴκησε καὶ τοῖσ ἀπογόνοισ κατέλιπε δεινὸσ ὢν συνεῖναί τε περὶ πάντων καὶ πιθανὸσ τοῖσ ἀκροωμένοισ περί τε ὧν εἰκάσειεν οὐ διαμαρτάνων.

διὰ τοῦτο καὶ φρονεῖν μεῖζον ἐπ’ ἀρετῇ τῶν ἄλλων ἠργμένοσ καὶ τὴν περὶ τοῦ θεοῦ δόξαν, ἣν ἅπασι συνέβαινεν εἶναι, καινίσαι καὶ μεταβαλεῖν ἔγνω.

πρῶτοσ οὖν τολμᾷ θεὸν ἀποφήνασθαι δημιουργὸν τῶν ὅλων ἕνα, τῶν δὲ λοιπῶν εἰ καί τι πρὸσ εὐδαιμονίαν συντελεῖ κατὰ προσταγὴν τὴν τούτου παρέχειν ἕκαστον καὶ οὐ κατ’ οἰκείαν ἰσχύν. εἰκάζεται δὲ ταῦτα τοῖσ γῆσ καὶ θαλάσσησ παθήμασι τοῖσ τε περὶ τὸν ἥλιον καὶ τὴν σελήνην καὶ πᾶσι τοῖσ κατ’ οὐρανὸν συμβαίνουσι·

δυνάμεωσ γὰρ αὐτοῖσ παρούσησ καὶ προνοῆσαι τῆσ κατ’ αὐτοὺσ εὐταξίασ, ταύτησ δ’ ὑστεροῦντασ φανεροὺσ γίνεσθαι μηδ’ ὅσα πρὸσ τὸ χρησιμώτερον ἡμῖν συνεργοῦσι κατὰ τὴν αὐτῶν ἐξουσίαν, ἀλλὰ κατὰ τὴν τοῦ κελεύοντοσ ἰσχὺν ὑπουργεῖν, ᾧ καλῶσ ἔχει μόνῳ τὴν τιμὴν καὶ τὴν εὐχαριστίαν ἀπονέμειν. δι’ ἅπερ Χαλδαίων τε καὶ τῶν ἄλλων Μεσοποταμιτῶν στασιασάντων πρὸσ αὐτὸν μετοικεῖν δοκιμάσασ κατὰ βούλησιν καὶ βοήθειαν τοῦ θεοῦ τὴν Χαναναίαν ἔσχε γῆν, ἱδρυθείσ τε αὐτόθι βωμὸν ᾠκοδόμησε καὶ θυσίαν ἐτέλεσε τῷ θεῷ.

Μνημονεύει δὲ τοῦ πατρὸσ ἡμῶν Ἁβράμου Βηρωσόσ, οὐκ ὀνομάζων, λέγων δ’ οὕτωσ·

"μετὰ δὲ τὸν κατακλυσμὸν δεκάτῃ γενεᾷ παρὰ Χαλδαίοισ τισ ἦν δίκαιοσ ἀνὴρ καὶ μέγασ καὶ τὰ οὐράνια ἔμπειροσ. " Ἑκαταῖοσ δὲ καὶ τοῦ μνησθῆναι πλέον τι πεποίηκε·

βιβλίον γὰρ περὶ αὐτοῦ συνταξάμενοσ κατέλιπε. Νικόλαοσ δὲ ὁ Δαμασκηνὸσ ἐν τῇ τετάρτῃ τῶν ἱστοριῶν λέγει οὕτωσ· "Ἁβράμησ ἐβασίλευσεν ἔπηλυσ σὺν στρατῷ ἀφιγμένοσ ἐκ τῆσ γῆσ τῆσ ὑπὲρ Βαβυλῶνοσ Χαλδαίων λεγομένησ. μετ’ οὐ πολὺν δὲ χρόνον μεταναστὰσ καὶ ἀπὸ ταύτησ τῆσ χώρασ σὺν τῷ σφετέρῳ λαῷ εἰσ τὴν τότε μὲν Χαναναίαν λεγομένην νῦν δὲ Ιοὐδαίαν μετῴκησε καὶ οἱ ἀπ’ ἐκείνου πληθύσαντεσ, περὶ ὧν ἐν ἑτέρῳ λόγῳ διέξειμι τὰ ἱστορούμενα.

τοῦ δὲ Ἁβράμου ἔτι καὶ νῦν ἐν τῇ Δαμασκηνῇ τὸ ὄνομα δοξάζεται καὶ κώμη δείκνυται ἀπ’ αὐτοῦ Ἁβράμου οἴκησισ λεγομένη. Λιμοῦ δὲ χρόνοισ ὕστερον τὴν Ιοὐδαίαν καταλαβόντοσ Ἅβραμοσ Αἰγυπτίουσ εὐδαιμονεῖν πυθόμενοσ μεταίρειν πρὸσ αὐτοὺσ ἦν πρόθυμοσ τῆσ τε ἀφθονίασ τῆσ ἐκείνων μεθέξων καὶ τῶν ἱερέων ἀκροατὴσ ἐσόμενοσ ὧν λέγοιεν περὶ θεῶν·

ἢ γὰρ κρείσσοσιν εὑρεθεῖσι κατακολουθήσειν ἢ μετακοσμήσειν αὐτοὺσ ἐπὶ τὸ βέλτιον αὐτὸσ ἄμεινον φρονῶν. ἐπαγόμενοσ δὲ καὶ τὴν Σάρραν καὶ φοβούμενοσ τὸ πρὸσ τὰσ γυναῖκασ τῶν Αἰγυπτίων ἐπιμανέσ, μὴ διὰ τὴν εὐμορφίαν τῆσ γυναικὸσ ὁ βασιλεὺσ αὐτὸν ἀνέλῃ, τέχνην ἐπενόησε τοιαύτην·

ἀδελφὸσ αὐτῆσ εἶναι προσεποιήσατο κἀκείνην τοῦθ’ ὑποκρίνασθαι, συμφέρειν γὰρ αὐτοῖσ, ἐδίδαξεν. ὡσ δ’ ἧκον εἰσ τὴν Αἴγυπτον, ἀπέβαινε τῷ Ἁβράμῳ καθὼσ ὑπενόησε·

τὸ γὰρ κάλλοσ ἐξεβοήθη τῆσ γυναικὸσ αὐτοῦ· διὸ καὶ Φαραώθησ ὁ βασιλεὺσ τῶν Αἰγυπτίων οὐ τοῖσ περὶ αὐτῆσ λεγομένοισ ἀρκεσθεὶσ ἀλλὰ καὶ θεάσασθαι σπουδάσασ οἱο͂́σ τε ἦν ἅψασθαι τῆσ Σάρρασ. ἐμποδίζει δὲ αὐτοῦ ὁ θεὸσ τὴν ἄδικον ἐπιθυμίαν νόσῳ τε καὶ στάσει τῶν πραγμάτων·

καὶ θυομένῳ περὶ ἀπαλλαγῆσ κατὰ μῆνιν θεοῦ τὸ δεινὸν αὐτῷ παρεῖναι ἀπεσήμαινον οἱ ἱερεῖσ, ἐφ’ οἷσ ἠθέλησεν ὑβρίσαι τοῦ ξένου τὴν γυναῖκα. ὁ δὲ φοβηθεὶσ ἠρώτα τὴν Σάρραν, τίσ τε εἰή καὶ τίνα τοῦτον ἐπάγοιτο, πυθόμενόσ τε τὴν ἀλήθειαν Ἅβραμον παρῃτεῖτο·

νομίζων γὰρ ἀδελφὴν ἀλλ’ οὐ γυναῖκα αὐτοῦ σπουδάσαι περὶ αὐτὴν συγγένειαν ποιήσασθαι βουλόμενοσ, ἀλλ’ οὐκ ἐνυβρίσαι κατ’ ἐπιθυμίαν ὡρμημένοσ· δωρεῖταί τε αὐτὸν πολλοῖσ χρήμασι, καὶ συνῆν Αἰγυπτίων τοῖσ λογιωτάτοισ τήν τε ἀρετὴν αὐτῷ καὶ τὴν ἐπ’ αὐτῇ δόξαν ἐντεῦθεν ἐπιφανεστέραν συνέβη γενέσθαι. Τῶν γὰρ Αἰγυπτίων διαφόροισ ἀρεσκομένων ἔθεσι καὶ τὰ παρ’ ἀλλήλοισ ἐκφαυλιζόντων νόμιμα καὶ διὰ τοῦτο δυσμενῶσ ἐχόντων πρὸσ ἀλλήλουσ, συμβαλὼν αὐτῶν ἑκάστοισ καὶ διαπτύων τοὺσ λόγουσ οὓσ ἐποιοῦντο περὶ τῶν ἰδίων κενοὺσ καὶ μηδὲν ἔχοντασ ἀληθὲσ ἀπέφαινε.

θαυμασθεὶσ οὖν ὑπ’ αὐτῶν ἐν ταῖσ συνουσίαισ ὡσ συνετώτατοσ καὶ δεινὸσ ἀνὴρ οὐ νοῆσαι μόνον ἀλλὰ καὶ πεῖσαι λέγων περὶ ὧν ἐπιχειρήσειε διδάσκειν, τήν τε ἀριθμητικὴν αὐτοῖσ χαρίζεται καὶ τὰ περὶ ἀστρονομίαν παραδίδωσι.

πρὸ γὰρ τῆσ Ἁβράμου παρουσίασ Αἰγύπτιοι τούτων εἶχον ἀμαθῶσ·

ἐκ Χαλδαίων γὰρ ταῦτ’ ἐφοίτησεν εἰσ Αἴγυπτον, ὅθεν ἦλθε καὶ εἰσ τοὺσ Ἕλληνασ. Ὡσ δ’ εἰσ τὴν Χαναναίαν ἀφίκετο, μερίζεται πρὸσ Λῶτον τὴν γῆν τῶν ποιμένων αὐτοῖσ στασιαζόντων περὶ τῆσ χώρασ ἐν ᾗ νέμοιεν·

τὴν ἐκλογὴν μέντοι καὶ τὴν αἱρ́εσιν ἐπιτρέπει τῷ Λώτῳ· λαβὼν δ’ αὐτὸσ τὴν ὑπ’ ἐκείνου καταλελειμμένην ὑπώρειαν ᾤκει ἐν τῇ Ναβρῶ πόλει·

παλαιοτέρα δέ ἐστιν ἔτεσιν ἑπτὰ πρὸ Τάνιδοσ τῆσ Αἰγύπτου. Λῶτοσ δὲ τὴν πρὸσ τὸ πεδίον κειμένην καὶ ποταμὸν Ιὀρδάνην εἶχεν οὐκ ἄπωθεν τῆσ Σοδομιτῶν πόλεωσ, ἣ τότε μὲν ἦν ἀγαθή, νῦν δὲ ἠφάνισται κατὰ βούλησιν θεοῦ. τὴν δὲ αἰτίαν κατὰ χώραν σημανῶ. Κατ’ ἐκεῖνον δὲ τὸν καιρὸν Ἀσσυρίων κρατούντων τῆσ Ἀσίασ Σοδομίταισ ἤνθει τὰ πράγματα εἴσ τε πλοῦτον αὐτῶν ἐπιδεδωκότων καὶ νεότητα πολλήν·

βασιλεῖσ δὲ αὐτοῖσ πέντε διεῖπον τὴν χώραν, Βάλασ Βαλαίασ Συναβάνησ καὶ Συμμόβοροσ ὅ τε Βαλήνων βασιλεύσ· μοίρασ δ’ ἦρχον ἕκαστοσ ἰδίασ. ἐπὶ τούτουσ στρατεύσαντεσ Ἀσσύριοι καὶ μέρη τέσσαρα ποιήσαντεσ τῆσ στρατιᾶσ ἐπολιόρκουν αὐτούσ·

στρατηγὸσ δ’ ἑκάστοισ ἦν εἷσ ἐπιτεταγμένοσ. γενομένησ δὲ μάχησ νικήσαντεσ οἱ Ἀσσύριοι φόρον ἐπιτάσσουσι τοῖσ Σοδομιτῶν βασιλεῦσι. δώδεκα μὲν οὖν ἔτη δουλεύοντεσ καὶ τοὺσ ἐπιταχθέντασ αὐτοῖσ φόρουσ τελοῦντεσ ὑπέμειναν, τῷ δὲ τρισκαιδεκάτῳ ἀπέστησαν, καὶ διαβαίνει στρατὸσ Ἀσσυρίων ἐπ’ αὐτοὺσ στρατηγούντων Ἀμαραψίδου Ἀριόχου Χοδολαμόρου Θαδάλου.

οὗτοι τήν τε Συρίαν ἅπασαν διηρπάσαντο καὶ τοὺσ τῶν Γιγάντων ἀπογόνουσ κατεστρέψαντο, γενόμενοι δὲ κατὰ τὰ Σόδομα στρατοπεδεύουσι κατὰ τὴν κοιλάδα τὴν λεγομένην φρέατα ἀσφάλτου·

κατ’ ἐκεῖνον γὰρ τὸν καιρὸν φρέατα ἦν ἐν τῷ τόπῳ, νῦν μέντοι τῆσ Σοδομιτῶν πόλεωσ ἀφανισθείσησ ἡ κοιλὰσ ἐκείνη λίμνη γέγονεν ἡ Ἀσφαλτῖτισ λεγομένη. περὶ μὲν οὖν τῆσ λίμνησ ταύτησ αὖθισ μετ’ οὐ πολὺ δηλώσομεν, τῶν δὲ Σοδομιτῶν συμβαλόντων τοῖσ Ἀσσυρίοισ καὶ καρτερᾶσ τῆσ μάχησ γενομένησ, πολλοὶ μὲν αὐτῶν ἀπέθανον, οἱ λοιποὶ δὲ ᾐχμαλωτίσθησαν, σὺν οἷσ καὶ Λῶτοσ ἤγετο τοῖσ Σοδομίταισ σύμμαχοσ ἐληλυθώσ.

Ἁβράμῳ δὲ ἀκούσαντι τὴν συμφορὰν αὐτῶν φόβοσ τε ἅμα περὶ Λώτου τοῦ συγγενοῦσ εἰσῆλθε καὶ οἶκτοσ περὶ τῶν Σοδομιτῶν φίλων ὄντων καὶ γειτνιώντων.

καὶ βοηθεῖν αὐτοῖσ δοκιμάσασ οὐκ ἀνέμεινεν, ἀλλ’ ἐπειχθεὶσ καὶ κατὰ πέμπτην ἐπιπεσὼν νύκτα τοῖσ Ἀσσυρίοισ περὶ Δάνον, οὕτωσ γὰρ ἡ ἑτέρα τοῦ Ιὀρδάνου προσαγορεύεται πηγή, καὶ φθάσασ πρὶν ἐν ὅπλοισ γενέσθαι τοὺσ μὲν ἐν ταῖσ κοίταισ ὄντασ ἀπέκτεινε μηδ’ ἐπίνοιαν τῆσ συμφορᾶσ ἔχοντασ, οἱ δὲ μήπω πρὸσ ὕπνον τετραμμένοι μάχεσθαι δ’ ὑπὸ μέθησ ἀδύνατοι ἔφυγον.

Ἅβραμοσ δὲ διώκων εἵπετο μέχρι καὶ δευτεραίουσ συνήλασεν αὐτοὺσ εἰσ Ὠβὰ τῆσ Δαμασκηνῶν γῆσ, ἐπιδείξασ ὅτι τὸ νικᾶν οὐκ ἐν τῷ πλήθει καὶ τῇ πολυχειρίᾳ κεῖσθαι συμβέβηκεν, ἀλλὰ προθυμία τῶν μαχομένων καὶ τὸ γενναῖον κρατεῖ παντὸσ ἀριθμοῦ, τριακοσίοισ καὶ δεκαοκτὼ οἰκέταισ αὐτοῦ καὶ τρισὶ φίλοισ τοσούτου στρατοῦ περιγενόμενοσ.

ὁπόσοι δὲ αὐτῶν καὶ διέφυγον ἀδόξωσ ἀνέστρεψαν. Ἅβραμοσ δὲ τοὺσ τῶν Σοδομιτῶν σώσασ αἰχμαλώτουσ, οἳ ληφθέντεσ ἔφθησαν ὑπὸ τῶν Ἀσσυρίων, καὶ τὸν συγγενῆ Λῶτον ἀνέζευξεν μετὰ εἰρήνησ.

ἀπήντησε δὲ αὐτῷ ὁ τῶν Σοδομιτῶν βασιλεὺσ εἰσ τόπον τινά, ὃν καλοῦσι πεδίον βασιλικόν. ἔνθα ὁ τῆσ Σολυμᾶ ὑποδέχεται βασιλεὺσ αὐτὸν Μελχισεδέκ·

σημαίνει δὲ τοῦτο βασιλεὺσ δίκαιοσ· καὶ ἦν δὲ τοιοῦτοσ ὁμολογουμένωσ, ὡσ διὰ ταύτην αὐτὸν τὴν αἰτίαν καὶ ἱερέα γενέσθαι τοῦ θεοῦ· τὴν μέντοι Σολυμᾶ ὕστερον ἐκάλεσεν Ιἑροσόλυμα. ἐχορήγησε δὲ οὗτοσ ὁ Μελχισεδὲκ τῷ Ἁβράμου στρατῷ ξένια καὶ πολλὴν ἀφθονίαν τῶν ἐπιτηδείων παρέσχε καὶ παρὰ τὴν εὐωχίαν αὐτόν τε ἐπαινεῖν ἤρξατο καὶ τὸν θεὸν εὐλογεῖν ὑποχειρίουσ αὐτῷ ποιήσαντα τοὺσ ἐχθρούσ.

Ἁβράμου δὲ διδόντοσ καὶ τὴν δεκάτην τῆσ λείασ αὐτῷ προσδέχεται τὴν δόσιν. ὁ δὲ τῶν Σοδομιτῶν βασιλεὺσ τὴν μὲν λείαν ἔχειν Ἅβραμον παρεκάλει, τοὺσ δ’ ἀνθρώπουσ ἀπολαβεῖν ἠξίου, οὓσ παρὰ τῶν Ἀσσυρίων ἔσωσεν οἰκείουσ ὄντασ.

Ἅβραμοσ δὲ οὐκ ἔφη τοῦτο ποιήσειν, οὐδ’ ἂν ἄλλην ὠφέλειαν ἐκ τῆσ λείασ ἐκείνησ εἰσ αὐτὸν ἥξειν πλὴν ὅσα τροφὴ τοῖσ οἰκέταισ αὐτοῦ γένοιτο· μοῖραν μέντοι τινὰ τοῖσ φίλοισ αὐτοῦ παρέσχε τοῖσ συστρατευομένοισ. Ἔσχων δ’ ὁ πρῶτοσ ἐκαλεῖτο [καὶ] Ἔννηροσ καὶ Μαμβρῆσ. Ἐπαινέσασ δὲ αὐτοῦ τὴν ἀρετὴν ὁ θεόσ, "ἀλλ’ οὐκ ἀπολεῖσ, φησί, μισθοὺσ οὓσ ἄξιόν ἐστίν σε ἐπὶ τοιαύταισ εὐπραγίαισ κομίζεσθαι.

" τοῦ δ’ ὑπολαβόντοσ "καὶ τίσ ἂν εἰή χάρισ τούτων τῶν μισθῶν, οὐκ ὄντων οἳ διαδέξονται μετ’ αὐτόν, ἔτι γὰρ ἦν ἄπαισ, ὁ θεὸσ καὶ παῖδα αὐτῷ γενήσεσθαι καταγγέλλει καὶ πολλὴν ἐκείνου γενεάν, ὡσ παραπλησίωσ αὐτῇ τοῖσ ἄστροισ ἔσεσθαι τὸν ἀριθμόν. καὶ ὁ μὲν ταῦτ’ ἀκούσασ θυσίαν προσφέρει τῷ θεῷ κελευσθεὶσ ὑπ’ αὐτοῦ.

ἦν δὲ ὁ τρόποσ τῆσ θυσίασ τοιοῦτοσ· δάμαλιν τριετίζουσαν καὶ αἶγα τριετίζουσαν καὶ κριὸν ὁμοίωσ τριετῆ καὶ τρυγόνα καὶ περιστερὰν κελεύσαντοσ διεῖλε, τῶν ὀρνέων οὐδὲν διελών. εἶτα πρὶν στῆναι τὸν βωμὸν οἰωνῶν ἐφιπταμένων ἐπιθυμίᾳ τοῦ αἵματοσ φωνὴ θεία παρῆν ἀποσημαίνουσα πονηροὺσ αὐτοῦ τοῖσ ἐγγόνοισ γείτονασ ἐπὶ ἔτη τετρακόσια γενησομένουσ κατὰ τὴν Αἴγυπτον·

ἐν οἷσ κακοπαθήσαντασ περιέσεσθαι τῶν ἐχθρῶν καὶ κρατήσαντασ πολέμῳ Χαναναίων ἕξειν αὐτῶν τὴν γῆν καὶ τὰσ πόλεισ. Ἅβραμοσ δὲ κατῴκει μὲν περὶ τὴν Ὠγύγην καλουμένην δρῦν, ἔστι δὲ τῆσ Χαναναίασ τὸ χωρίον οὐ πόρρω τῆσ Ἑβρωνίων πόλεωσ, δυσφορῶν δὲ ἐπὶ γυναικὶ μὴ κυούσῃ ἱκετεύει τὸν θεὸν γονὴν αὐτῷ παιδὸσ ἄρσενοσ παρασχεῖν.

τοῦ δὲ θεοῦ θαρσεῖν αὐτὸν παρακελευομένου τοῖσ τε ἄλλοισ ἅπασιν ὡσ ἐπ’ ἀγαθοῖσ αὐτὸν ἀπὸ τῆσ Μεσοποταμίασ ἠγμένον καὶ παίδων ἐσομένων, Σάρρα τοῦ θεοῦ κελεύσαντοσ ἐπικλίνει μίαν τῶν θεραπαινίδων Ἀγάρην ὄνομα γένοσ οὖσαν Αἰγυπτίαν ὡσ ἐξ αὐτῆσ παιδοποιησομένῳ.

καὶ γενομένη ἐγκύμων ἡ θεραπαινὶσ ἐξυβρίζειν εἰσ τὴν Σάρραν ἐτόλμησε βασιλίζουσα, ὡσ τῆσ ἡγεμονίασ περιστησομένησ εἰσ τὸν ὑπ’ αὐτῆσ τεχθησόμενον.

Ἁβράμου δὲ αὐτὴν πρὸσ αἰκίαν παραδιδόντοσ τῇ Σάρρᾳ δρασμὸν ἐπεβούλευσεν οὐχ ὑπομένουσα τὰσ ταλαιπωρίασ καὶ τὸν θεὸν ἱκέτευεν οἶκτον αὐτῆσ λαβεῖν. ὑπαντιάζει δὲ διὰ τῆσ ἐρήμου προϊοῦσαν αὐτὴν ἄγγελοσ θεῖοσ κελεύων πρὸσ τοὺσ δεσπότασ ἐπανιέναι·

βίου γὰρ μείζονοσ τεύξεσθαι σωφρονοῦσαν· καὶ γὰρ νῦν εἰσ τὴν δέσποιναν ἀγνώμονα καὶ αὐθάδη γενομένην ἐν τούτοισ εἶναι τοῖσ κακοῖσ· παρακούουσαν μὲν τοῦ θεοῦ καὶ προσωτέρω χωροῦσαν ἔλεγεν ἀπολεῖσθαι, νοστήσασαν δὲ αὐτὴν ὀπίσω γενήσεσθαι μητέρα παιδὸσ τῆσ γῆσ ἐκείνησ βασιλεύσοντοσ.

τούτοισ πείθεται καὶ ἐπανελθοῦσα πρὸσ τοὺσ δεσπότασ συγγνώμησ ἔτυχε· τίκτει δὲ μετ’ οὐ πολὺ Ἰσμαῆλον, θεόκλυτον ἄν τισ εἴποι, διὰ τὸ εἰσακοῦσαι τὸν θεὸν τῆσ ἱκεσίασ. Ἁβράμῳ μὲν οὖν ἕκτον ἤδη καὶ ὀγδοηκοστὸν ἔτοσ γεγονότι ὁ προειρημένοσ ἐγεννήθη, εἰσ ἔνατον δ’ αὐτῷ καὶ ἐνενηκοστὸν παρελθόντι ἐπιφανεὶσ ὁ θεὸσ ἀπήγγειλεν, ὡσ παῖσ αὐτῷ ἐκ Σάρρασ ἔσοιτο·

κελεύει δ’ αὐτὸν καλέσαι Ἴσακον δηλῶν ἐσόμενα ἔθνη μεγάλα ἀπ’ αὐτοῦ καὶ βασιλεῖσ, καὶ ὅτι πολεμήσαντεσ καθέξουσι τὴν Χαναναίαν ἅπασαν ἀπὸ Σιδῶνοσ μέχρι Αἰγύπτου, προσέταξέ τε βουλόμενοσ τὸ ἀπ’ αὐτοῦ γένοσ μένειν τοῖσ ἄλλοισ οὐ συμφυρόμενον περιτέμνεσθαι τὰ αἰδοῖα καὶ τοῦτο ποιεῖν ὀγδόῃ ἡμέρᾳ μετὰ τὸ γεννηθῆναι. τὴν αἰτίαν δὲ τῆσ περιτομῆσ ἡμῶν ἐν ἄλλοισ δηλώσω.

πυθομένῳ δὲ Ἁβράμῳ καὶ περὶ τοῦ Ἰσμαήλου, εἰ ζήσεται, πολυχρόνιόν τε ἀπεσήμαινεν ὁ θεὸσ καὶ μεγάλων ἐθνῶν πατέρα.

καὶ Ἅβραμοσ μὲν ἐπὶ τούτοισ εὐχαριστήσασ τῷ θεῷ περιτέμνεται παραχρῆμα καὶ πάντεσ οἱ παρ’ αὐτοῦ καὶ ὁ παῖσ Ἰσμαῆλοσ, οὗ κατ’ ἐκείνην τὴν ἡμέραν τρισκαιδέκατον ἔτοσ ἔχοντοσ αὐτὸσ ἐνενηκοστὸν πρὸσ τοῖσ ἐννέα διῆγεν. Ὑπὸ δὴ τοῦτον τὸν καιρὸν οἱ Σοδομῖται πλήθει καὶ μεγέθει χρημάτων ὑπερφρονοῦντεσ εἴσ τε ἀνθρώπουσ ἦσαν ὑβρισταὶ καὶ πρὸσ τὸ θεῖον ἀσεβεῖσ, ὡσ μηκέτι μεμνῆσθαι τῶν παρ’ αὐτοῦ γενομένων ὠφελειῶν, εἶναί τε μισόξενοι καὶ τὰσ πρὸσ ἄλλουσ ὁμιλίασ ἐκτρέπεσθαι.

χαλεπήνασ οὖν ἐπὶ τούτοισ ὁ θεὸσ ἔγνω τιμωρήσασθαι τῆσ ὑπερηφανίασ αὐτοὺσ καὶ τήν τε πόλιν αὐτὴν κατασκάψασθαι καὶ τὴν χώραν οὕτωσ ἀφανίσαι, ὡσ μήτε φυτὸν ἔτι μήτε καρπὸν ἕτερον ἐξ αὐτῆσ ἀναδοθῆναι.

Ταῦτα τοῦ θεοῦ κρίναντοσ περὶ τῶν Σοδομιτῶν Ἅβραμοσ θεασάμενοσ τρεῖσ ἀγγέλουσ, ἐκαθέζετο δὲ πρὸσ τῇ δρυὶ̈ τῇ Μαμβρῆ παρὰ τῇ θύρᾳ τῆσ αὑτοῦ αὐλῆσ, καὶ νομίσασ εἶναι ξένουσ ἀναστὰσ ἠσπάσατό τε καὶ παρ’ αὐτῷ καταχθέντασ παρεκάλει ξενίασ μεταλαβεῖν.

ἐπινευσάντων δὲ ἄρτουσ τε προσέταξεν εὐθὺσ ἐκ σεμιδάλεωσ γενέσθαι, καὶ μόσχον θύσασ καὶ ὀπτήσασ ἐκόμισεν αὐτοῖσ ὑπὸ τῇ δρυὶ̈ κατακειμένοισ·

οἱ δὲ δόξαν αὐτῷ παρέσχον ἐσθιόντων, ἔτι δὲ καὶ περὶ τῆσ γυναικὸσ ἐπυνθάνοντο, ποῖ ποτ’ εἰή Σάρρα. τοῦ δ’ εἰπόντοσ ἔνδον εἶναι, ἥξειν ἔφασαν εἰσ τὸ μέλλον καὶ εὑρήσειν αὐτὴν ἤδη μητέρα γεγενημένην. τῆσ δὲ γυναικὸσ ἐπὶ τούτῳ μειδιασάσησ καὶ ἀδύνατον εἶναι τὴν τεκνοποιίαν εἰπούσησ αὐτῆσ μὲν ἐνενήκοντα ἔτη ἐχούσησ τοῦ δ’ ἀνδρὸσ ἑκατόν, οὐκέτι κατέσχον λανθάνοντεσ ἀλλ’ ἐμήνυσαν ἑαυτοὺσ ὄντασ ἀγγέλουσ τοῦ θεοῦ, καὶ ὅτι πεμφθείη μὲν ὁ εἷσ σημανῶν περὶ τοῦ παιδόσ, οἱ δύο δὲ Σοδομίτασ καταστρεψόμενοι.

Ταῦτ’ ἀκούσασ Ἅβραμοσ ἤλγησεν ἐπὶ τοῖσ Σοδομίταισ καὶ τὸν θεὸν ἀναστὰσ ἱκέτευσε παρακαλῶν, μὴ τοὺσ δικαίουσ καὶ ἀγαθοὺσ συναπολλύναι τοῖσ πονηροῖσ.

τοῦ δὲ θεοῦ φήσαντοσ μηδένα εἶναι τῶν Σοδομιτῶν ἀγαθόν, εἰ γὰρ ἐν αὐτοῖσ δέκα εἰε͂ν συγχωρεῖν ἅπασι τὴν ἐπὶ τοῖσ ἁμαρτήμασι τιμωρίαν, ὁ μὲν Ἅβραμοσ ἡσύχασεν· οἱ δὲ ἄγγελοι παρεγένοντο εἰσ τὴν τῶν Σοδομιτῶν πόλιν, καὶ ὁ Λῶτοσ αὐτοὺσ ἐπὶ ξενίαν παρεκάλει·

λίαν γὰρ ἦν περὶ τοὺσ ξένουσ φιλάνθρωποσ καὶ μαθητὴσ τῆσ Ἁβράμου χρηστότητοσ. οἱ δὲ Σοδομῖται θεασάμενοι τοὺσ νεανίσκουσ εὐπρεπεστάτουσ τῇ ὄψει διαφέροντασ καὶ παρὰ Λώτῳ καταχθέντασ ἐπὶ βίαν καὶ ὕβριν αὐτῶν τῆσ ὡρ́ασ ἐτράπησαν. τοῦ δὲ Λώτου παραινοῦντοσ σωφρονεῖν καὶ μὴ χωρεῖν ἐπ’ αἰσχύνῃ τῶν ξένων, ἀλλ’ ἔχειν αἰδῶ τῆσ παρ’ αὐτῷ καταγωγῆσ, εἰ δὲ ἔχουσιν ἀκρατῶσ, τὰσ θυγατέρασ αὐτοῦ ὑπὲρ ἐκείνων ταῖσ ἐπιθυμίαισ αὐτῶν λέγοντοσ παρέξειν, οὐδ’ οὕτωσ ἐπείσθησαν.

Ὁ θεὸσ οὖν ἀγανακτήσασ αὐτῶν ἐπὶ τοῖσ τολμήμασι τοὺσ μὲν ἠμαύρωσεν, ὡσ μὴ δυνηθῆναι τὴν εἴσοδον τὴν εἰσ τὴν οἰκίαν εὑρεῖν, Σοδομιτῶν δὲ κατέκρινε πάνδημον ὄλεθρον.

Λῶτοσ δὲ τοῦ θεοῦ τὴν μέλλουσαν ἀπώλειαν τῶν Σοδομιτῶν αὐτῷ φράσαντοσ ἀπαλλάσσεται τήν τε γυναῖκα καὶ τὰσ θυγατέρασ, δύο δὲ ἦσαν ἔτι παρθένοι, ἀναλαβών· οἱ γὰρ μνηστῆρεσ περιεφρόνησαν τῆσ ἐξόδου εὐήθειαν ἐπικαλοῦντεσ τοῖσ ὑπὸ τοῦ Λώτου λεγομένοισ. καὶ ὁ θεὸσ ἐνσκήπτει βέλοσ εἰσ τὴν πόλιν καὶ σὺν τοῖσ οἰκήτορσιν κατεπίμπρα τὴν γῆν ὁμοίᾳ πυρώσει ἀφανίζων, ὥσ μοι καὶ πρότερον λέλεκται τὸν Ιοὐδαϊκὸν ἀναγράφοντι πόλεμον.

ἡ δὲ Λώτου γυνὴ παρὰ τὴν ἀναχώρησιν συνεχῶσ εἰσ τὴν πόλιν ἀναστρεφομένη καὶ πολυπραγμονοῦσα τὰ περὶ αὐτὴν ἀπηγορευκότοσ τοῦ θεοῦ τοῦτο μὴ ποιεῖν εἰσ στήλην ἁλῶν μετέβαλεν· ἱστόρησα δ’ αὐτήν, ἔτι γὰρ καὶ νῦν διαμένει. διαφεύγει δ’ αὐτὸσ μετὰ τῶν θυγατέρων εἰσ βραχύ τι χωρίον κατασχὼν περιγραφὲν ὑπὸ τοῦ πυρόσ·

Ζωὼρ ἔτι καὶ νῦν λέγεται· καλοῦσι γὰρ οὕτωσ Ἑβραῖοι τὸ ὀλίγον. ἐνταῦθα τοίνυν ὑπό τε ἀνθρώπων ἐρημίασ καὶ τροφῆσ ἀπορίασ ταλαιπώρωσ διῆγεν. Αἱ δὲ παρθένοι πᾶν ἠφανίσθαι τὸ ἀνθρώπινον ὑπολαβοῦσαι τῷ πατρὶ πλησιάζουσι προνοήσασαι λαθεῖν·

ἐποίουν δὲ τοῦτο ὑπὲρ τοῦ μὴ τὸ γένοσ ἐκλιπεῖν. γίνονται δὲ παῖδεσ ὑπὸ μὲν τῆσ πρεσβυτέρασ Μώαβοσ· εἴποι δ’ ἄν τισ ἀπὸ πατρόσ. Ἄμμανον δ’ ἡ νεωτέρα ποιεῖται· γένουσ υἱὸν ἀποσημαίνει τὸ ὄνομα. καὶ κτίζει δ’ αὐτῶν ὁ μὲν Μωαβίτασ μέγιστον ὄντασ καὶ νῦν ἔθνοσ, Ἀμμανίτασ δὲ ὁ ἕτεροσ·

Συρίασ τῆσ κοίλησ ἐστὶν ἀμφότερα. καὶ Λώτῳ μὲν τοιαύτην συνέβη τὴν ἐκ Σοδομιτῶν ἀναχώρησιν γενέσθαι. Ἅβραμοσ δὲ μετῴκησεν εἰσ Γέραρα τῆσ Παλαιστίνησ ἐν ἀδελφῆσ ἐπαγόμενοσ σχήματι τὴν Σάρραν, ὅμοια τοῖσ πρὶν ὑποκρινάμενοσ διὰ τὸν φόβον·

ἐδεδίει γὰρ Ἀβιμέλεχον τὸν βασιλέα τῶν ἐπιχωρίων· ὃσ καὶ αὐτὸσ ἐρασθεὶσ τῆσ Σάρρασ φθείρειν οἱο͂́σ τε ἦν. εἴργεται δὲ τῆσ ἐπιθυμίασ ὑπὸ νόσου χαλεπῆσ αὐτῷ προσπεσούσησ ἐκ θεοῦ καὶ τῶν ἰατρῶν αὐτὸν ἀπεγνωκότων ὑπνώσασ ὄναρ ὁρᾷ μηδὲν ὑβρίζειν τὴν τοῦ ξένου γυναῖκα, καὶ ῥᾷον διατεθεὶσ φράζει πρὸσ τοὺσ φίλουσ, ὡσ ὁ θεὸσ ταύτην αὐτῷ ἐπάγει τὴν νόσον ὑπὲρ ἐκδικίασ τοῦ ξένου φυλάσσων ἀνύβριστον αὐτῷ τὴν γυναῖκα, μὴ γὰρ ἀδελφὴν οὖσαν ἐπάγεσθαι νόμῳ δ’ αὐτῷ συνοικοῦσαν, ἐπαγγέλλεταί τε παρέξειν αὑτὸν εὐμενῆ τὸ λοιπὸν ἀδεοῦσ ἐκείνου περὶ τὴν γυναῖκα γενομένου.

ταῦτα εἰπὼν μεταπέμπεται τὸν Ἅβραμον συμβουλευσάντων τῶν φίλων καὶ μηδὲν ἔτι περὶ τῆσ γυναικὸσ αὐτὸν ὡσ πεισομένησ τι τῶν αἰσχρῶν ἐκέλευσε δεδιέναι, θεὸν γὰρ αὐτοῦ κήδεσθαι, καὶ κατὰ τὴν συμμαχίαν τὴν ἐκείνου μεμενηκυῖαν ἀνύβριστον κομίζεσθαι.

τοῦ δὲ θεοῦ μάρτυροσ ὄντοσ καὶ τοῦ τῆσ γυναικὸσ συνειδότοσ ἔλεγε μηδ’ ἂν ὀρεχθῆναι τὴν ἀρχήν, εἰ γαμετὴν οὖσαν ἠπίστατο, ὡσ ἀδελφὴν δὲ ἀγόμενον ἣν οὐκ ἠδίκουν. παρακαλεῖ τε πρᾴωσ ἔχειν πρὸσ αὐτὸν καὶ τὸν θεὸν εὐμενῆ ποιεῖν, παρ’ αὐτῷ τε μένειν βουλομένῳ πᾶσαν ἀφθονίαν ὑπάρξειν ἀπιέναι τε προαιρούμενον τεύξεσθαι πομπῆσ καὶ πάντων ὅσων καὶ χρῄζων πρὸσ αὐτὸν ἀφίκοιτο.

ταῦτ’ εἰπόντοσ Ἅβραμοσ οὔτε τὴν συγγένειαν τῆσ γυναικὸσ ἐψεῦσθαι ἔλεγεν, ἀδελφοῦ γὰρ αὐτὴν εἶναι παῖδα, καὶ δίχα τοιαύτησ ὑποκρίσεωσ οὐκ ἀσφαλῆ τὴν ἐπιδημίαν ὑπολαβεῖν.

ὅσα τε ἐπὶ τῷ μηδὲν αἴτιοσ τῆσ νόσου γεγονέναι προθυμηθῆναι δ’ αὐτοῦ περὶ τὴν σωτηρίαν, ἑτοίμωσ ἔφασκεν ἔχειν παρ’ αὐτῷ μένειν. καὶ Ἀβιμέλεχοσ τήν τε γῆν πρὸσ αὐτὸν νέμεται καὶ τὰ χρήματα, καὶ συντίθενται ἀδόλωσ πολιτεύσεσθαι ὑπέρ τινοσ φρέατοσ ποιούμενοι τὸν ὁρ́κον, ὃ Βηρσουβαὶ καλοῦσιν·

ὁρ́κιον δὲ φρέαρ λέγοιτ’ ἄν. οὕτω δ’ ἔτι καὶ νῦν ὑπὸ τῶν ἐπιχωρίων ὠνόμασται. Γίνεται δὲ Ἁβράμῳ μετ’ οὐ πολὺ καὶ παῖσ ἐκ Σάρρασ, ὡσ αὐτῷ ὑπὸ τοῦ θεοῦ προείρητο, ὃν Ἴσακον ὠνόμασε·

τοῦτο γέλωτα σημαίνει· διὰ μέντοι τὸ τὴν Σάρραν μειδιάσαι τέξεσθαι φήσαντοσ αὐτὴν τοῦ θεοῦ μὴ προσδοκῶσαν ἤδη τοκετοῦ πρεσβυτέραν οὖσαν τὸν υἱὸν οὕτωσ ἐκάλεσεν. αὐτὴ μὲν γὰρ ἐνενήκοντα εἶχεν ἔτη ἑκατὸν δὲ Ἅβραμοσ. τίκτεται δὲ παῖσ ἑκατέρων τῷ ὑστάτῳ ἔτει, ὃν εὐθὺσ μετ’ ὀγδόην ἡμέραν περιτέμνουσι, κἀξ ἐκείνου μετὰ τοσαύτασ ἔθοσ ἔχουσιν οἱ Ιοὐδαῖοι ποιεῖσθαι τὰσ περιτομάσ, Ἄραβεσ δὲ μετὰ ἔτοσ τρισκαιδέκατον·

Ἰσμαῆλοσ γὰρ ὁ κτίστησ αὐτῶν τοῦ ἔθνουσ Ἁβράμῳ γενόμενοσ ἐκ τῆσ παλλακῆσ ἐν τούτῳ περιτέμνεται τῷ χρόνῳ· περὶ οὗ τὸν πάντα λόγον ἐκθήσομαι μετὰ πολλῆσ ἀκριβείασ. Σάρρα δὲ γεννηθέντα τὸν Ἰσμαῆλον ἐκ τῆσ δούλησ αὐτῆσ Ἀγάρησ τὸ μὲν πρῶτον ἔστεργεν οὐδὲν ἀπολείπουσα τῆσ πρὸσ ἴδιον υἱὸν εὐνοίασ, ἐτρέφετο γὰρ ἐπὶ τῇ τῆσ ἡγεμονίασ διαδοχῇ, τεκοῦσα δ’ αὐτὴ τὸν Ἴσακον οὐκ ἠξίου παρατρέφεσθαι τούτῳ τὸν Ἰσμαῆλον ὄντα πρεσβύτερον καὶ κακουργεῖν δυνάμενον τοῦ πατρὸσ αὐτοῖσ ἀποθανόντοσ.

ἔπειθεν οὖν τὸν Ἅβραμον εἰσ ἀποικίαν ἐκπέμπειν αὐτὸν μετὰ τῆσ μητρόσ.

ὁ δὲ κατὰ μὲν ἀρχὰσ οὐ προσετίθετο τὴν αὑτοῦ γνώμην οἷσ ἡ Σάρρα ἐσπουδάκει πάντων ὠμότατον ἡγούμενοσ εἶναι παῖδα νήπιον καὶ γυναῖκα ἄπορον τῶν ἀναγκαίων ἐκπέμπειν. ὕστερον δέ, καὶ γὰρ ὁ θεὸσ ἠρέσκετο τοῖσ ὑπὸ τῆσ Σάρρασ προσταττομένοισ, πεισθεὶσ παρεδίδου τὸν Ἰσμαῆλον τῇ μητρὶ μήπω δι’ αὐτοῦ χωρεῖν δυνάμενον, ὕδωρ τε ἐν ἀσκῷ καὶ ἄρτον φερομένην ἐκέλευεν ἀπιέναι ὁδηγῷ τῇ ἀνάγκῃ χρωμένην.

ὡσ δ’ ἀπιοῦσαν ἐπιλελοίπει τὰ ἀναγκαῖα, ἐν κακοῖσ ἦν, ὕδατοσ δὲ σπανίζοντοσ ὑπ’ ἐλάτῃ τινὶ θεῖσα τὸ παιδίον ψυχορραγοῦν, ὡσ μὴ παρούσησ τὴν ψυχὴν ἀφῇ, προῄει πορρωτέρω.

συντυχὼν δ’ αὐτῇ θεῖοσ ἄγγελοσ πηγήν τε φράζει παρακειμένην καὶ κελεύει προνοεῖν τῆσ ἀνατροφῆσ τοῦ παιδίου·

μεγάλα γὰρ αὐτὴν ἀγαθὰ περιμένειν ἐκ τῆσ Ἰσμαήλου σωτηρίασ. ἡ δ’ ἐθάρσησε τοῖσ προκατηγγελμένοισ καὶ συμβαλοῦσα ποιμέσι διὰ τὴν ἐξ αὐτῶν ἐπιμέλειαν διαφεύγει τὰσ ταλαιπωρίασ. Ἀνδρωθέντι δὲ τῷ παιδὶ γύναιον ἄγεται τὸ γένοσ Αἰγύπτιον, ἐνθένδε ἦν καὶ αὐτὴ τὸ ἀρχαῖον, ἐξ οὗ παῖδεσ Ἰσμαήλῳ γίνονται δώδεκα πάντεσ, Ναβαιώθησ Κήδαροσ Ἀβδεῆλοσ Μάσσαμοσ Μάσμασοσ Ἰδουμᾶσ Μάσμησοσ Χόδαμοσ Θέμανοσ Ιἐτοῦροσ Νάφαισοσ Κάδμασοσ.

οὗτοι πᾶσαν τὴν ἀπ’ Εὐφράτου καθήκουσαν πρὸσ τὴν Ἐρυθρὰν θάλασσαν κατοικοῦσι Ναβατηνὴν τὴν χώραν ὀνομάσαντεσ.

εἰσὶ δὲ οὗτοι, οἳ τὸ τῶν Ἀράβων ἔθνοσ καὶ τὰσ φυλὰσ ἀπ’ αὐτῶν καλοῦσι διά τε τὴν ἀρετὴν αὐτῶν καὶ τὸ Ἁβράμου ἀξίωμα. Ἴσακον δὲ ὁ πατὴρ Ἅβραμοσ ὑπερηγάπα μονογενῆ ὄντα καὶ ἐπὶ γήρωσ οὐδῷ κατὰ δωρεὰν αὐτῷ τοῦ θεοῦ γενόμενον.

προεκαλεῖτο δὲ εἰσ εὔνοιαν καὶ τὸ φιλεῖσθαι μᾶλλον ὑπὸ τῶν γονέων καὶ αὐτὸσ ὁ παῖσ ἐπιτηδεύων πᾶσαν ἀρετὴν καὶ τῆσ τε τῶν πατέρων θεραπείασ ἐχόμενοσ καὶ περὶ τὴν τοῦ θεοῦ θρησκείαν ἐσπουδακώσ. Ἅβραμοσ δὲ τὴν ἰδίαν εὐδαιμονίαν ἐν μόνῳ τῷ τὸν υἱὸν ἀπαθῆ καταλιπὼν ἐξελθεῖν τοῦ ζῆν ἐτίθετο.

τούτου μέντοι κατὰ τὴν τοῦ θεοῦ βούλησιν ἔτυχεν, ὃσ διάπειραν αὐτοῦ βουλόμενοσ λαβεῖν τῆσ περὶ αὐτὸν θρησκείασ ἐμφανισθεὶσ αὐτῷ καὶ πάντα ὅσα εἰή παρεσχημένοσ καταριθμησάμενοσ, ὡσ πολεμίων τε κρείττονα ποιήσειε καὶ τὴν παροῦσαν εὐδαιμονίαν ἐκ τῆσ αὐτοῦ σπουδῆσ ἔχοι καὶ τὸν υἱὸν Ἴσακον, ᾔτει τοῦτον αὐτῷ θῦμα καὶ ἱερεῖον αὐτὸν παρασχεῖν ἐκέλευέ τε εἰσ τὸ Μώριον ὄροσ ἀναγαγόντα ὁλοκαυτῶσαι βωμὸν ἱδρυσάμενον· οὕτωσ γὰρ ἐμφανίσειν τὴν περὶ αὐτὸν θρησκείαν, εἰ καὶ τῆσ τοῦ τέκνου σωτηρίασ προτιμήσειε τὸ τῷ θεῷ κεχαρισμένον.

Ἅβραμοσ δὲ ἐπὶ μηδενὶ κρίνων παρακούειν τοῦ θεοῦ δίκαιον ἅπαντά θ’ ὑπουργεῖν ὡσ ἐκ τῆσ ἐκείνου προνοίασ ἀπαντώντων οἷσ ἂν εὐμενὴσ ᾖ, ἐπικρυψάμενοσ πρὸσ τὴν γυναῖκα τήν τε τοῦ θεοῦ πρόρρησιν καὶ ἣν εἶχεν αὐτὸσ γνώμην περὶ τῆσ τοῦ παιδὸσ σφαγῆσ, ἀλλὰ μηδὲ τῶν οἰκετῶν τινι δηλώσασ, ἐκωλύετο γὰρ ἂν ὑπηρετῆσαι τῷ θεῷ, λαβὼν τὸν Ἴσακον μετὰ δύο οἰκετῶν καὶ τὰ πρὸσ τὴν ἱερουργίαν ἐπισάξασ ὄνῳ ἀπῄει πρὸσ τὸ ὄροσ.

καὶ δύο μὲν ἡμέρασ αὐτῷ συνώδευσαν οἱ οἰκέται, τῇ τρίτῃ δὲ ὡσ κάτοπτον ἦν αὐτῷ τὸ ὄροσ, καταλιπὼν ἐν τῷ πεδίῳ τοὺσ συνόντασ μετὰ μόνου τοῦ παιδὸσ παραγίνεται εἰσ τὸ ὄροσ, ἐφ’ οὗ τὸ ἱερὸν Δαβίδησ ὁ βασιλεὺσ ὕστερον ἱδρύεται.

ἔφερον δὲ σὺν αὐτοῖσ ὅσα λοιπὰ πρὸσ τὴν θυσίαν ἦν πλὴν ἱερείου.

τοῦ δ’ Ἰσάκου πέμπτον τε καὶ εἰκοστὸν ἔτοσ ἔχοντοσ τὸν βωμὸν κατασκευάζοντοσ καὶ πυθομένου, τί καὶ μέλλοιεν θύειν ἱερείου μὴ παρόντοσ, τὸν θεὸν αὐτοῖσ παρέξειν ἔλεγεν ὄντα ἱκανὸν καὶ τῶν οὐκ ὄντων εἰσ εὐπορίαν ἀνθρώποισ παραγαγεῖν καὶ τὰ ὄντα τῶν ἐπ’ αὐτοῖσ θαρρούντων ἀφελέσθαι· δώσειν οὖν κἀκείνῳ ἱερεῖον, εἴπερ εὐμενὴσ μέλλει τῇ θυσίᾳ παρατυγχάνειν αὐτοῦ. Ὡσ δ’ ὁ βωμὸσ παρεσκεύαστο καὶ τὰσ σχίζασ ἐπενηνόχει καὶ ἦν εὐτρεπῆ, λέγει πρὸσ τὸν υἱόν·

"ὦ παῖ, μυρίαισ εὐχαῖσ αἰτησάμενόσ σε γενέσθαι μοι παρὰ τοῦ θεοῦ, ἐπεὶ παρῆλθεσ εἰσ τὸν βίον, οὐκ ἔστιν ὅ τι μὴ περὶ τὴν σὴν ἀνατροφὴν ἐφιλοτιμησάμην οὐδ’ ἐφ’ ᾧ μᾶλλον εὐδαιμονήσειν ᾤμην, ὡσ εἰ σέ τ’ ἴδοιμι ἠνδρωμένον καὶ τελευτῶν διάδοχον τῆσ ἀρχῆσ τῆσ ἐμαυτοῦ καταλίποιμι. ἀλλ’ ἐπεὶ θεοῦ τε βουλομένου σὸσ πατὴρ ἐγενόμην καὶ πάλιν τούτῳ δοκοῦν ἀποτίθεμαί σε, φέρε γενναίωσ τὴν καθιέρωσιν·

τῷ θεῷ γάρ σε παραχωρῶ ταύτησ ἀξιώσαντι παρ’ ἡμῶν τῆσ τιμῆσ ἀνθ’ ὧν εὐμενὴσ γέγονέ μοι παραστάτησ καὶ σύμμαχοσ νῦν ἐπιτυχεῖν. ἐπεὶ δ’ ἐγεννήθησ ἀποθάνῃσ οὐ τὸν κοινὸν ἐκ τοῦ ζῆν τρόπον, ἀλλ’ ὑπὸ πατρὸσ ἰδίου θεῷ τῷ πάντων πατρὶ νόμῳ θυσίασ προπεμπόμενοσ, ἄξιον οἶμαί σε κρίναντοσ αὐτοῦ μήτε νόσῳ μήτε πολέμῳ μήτε ἄλλῳ τινὶ τῶν παθῶν, ἃ συμπίπτειν πέφυκεν ἀνθρώποισ, ἀπαλλαγῆναι τοῦ βίου, μετ’ εὐχῶν τε καὶ ἱερουργίασ ἐκείνου ψυχὴν τὴν σὴν προσδεξομένου καὶ παρ’ αὐτῷ καθέξοντοσ·

ἔσῃ τ’ ἐμοὶ εἰσ κηδεμόνα καὶ γηρωκόμον, διὸ καὶ σὲ μάλιστα ἀνετρεφόμην, τὸν θεὸν ἀντὶ σαυτοῦ παρεσχημένοσ.

Ἴσακοσ δέ, πατρὸσ γὰρ ἦν οἱού τετυχηκότα γενναῖον ἔδει τὸ φρόνημα εἶναι, δέχεται πρὸσ ἡδονὴν τοὺσ λόγουσ καὶ φήσασ, ὡσ οὐδὲ γεγονέναι τὴν ἀρχὴν ἦν δίκαιοσ, εἰ θεοῦ καὶ πατρὸσ μέλλει κρίσιν ἀπωθεῖσθαι καὶ μὴ παρέχειν αὑτὸν τοῖσ ἀμφοτέρων βουλήμασιν ἑτοίμωσ, ὅτε καὶ μόνου τοῦ πατρὸσ ταῦτα προαιρουμένου μὴ ὑπακούειν ἄδικον ἦν, ὡρ́μησεν ἐπὶ τὸν βωμὸν καὶ τὴν σφαγήν.

κἂν ἐπράχθη τὸ ἔργον μὴ στάντοσ ἐμποδὼν τοῦ θεοῦ·

βοᾷ γὰρ ὀνομαστὶ τὸν Ἅβραμον εἴργων τῆσ τοῦ παιδὸσ σφαγῆσ. οὐ γὰρ ἐπιθυμήσασ αἵματοσ ἀνθρωπίνου τὴν σφαγὴν αὐτῷ προστάξαι τοῦ παιδὸσ ἔλεγεν, οὐδὲ οὗ πατέρα ἐποίησεν αὐτὸσ ἀφελέσθαι τούτου βουλόμενοσ μετὰ τοιαύτησ ἀσεβείασ, ἀλλὰ δοκιμάσαι θέλων αὐτοῦ τὴν διάνοιαν, εἰ καὶ τοιαῦτα προστασσόμενοσ ὑπακούοι. μαθὼν δὲ αὐτοῦ τὸ πρόθυμον καὶ τὴν ὑπερβολὴν τῆσ θρησκείασ ἥδεσθαι μὲν οἷσ αὐτῷ παρέσχεν, οὐχ ὑστερήσειν δὲ αὐτὸν ἀεὶ πάσησ ἐπιμελείασ καὶ τὸ γένοσ ἀξιοῦντα, ἔσεσθαί τε τὸν υἱὸν αὐτοῦ πολυχρονιώτατον καὶ βιώσαντα εὐδαιμόνωσ παισὶν ἀγαθοῖσ καὶ γνησίοισ παραδώσειν μεγάλην ἡγεμονίαν.

προεδήλου τε τὸ γένοσ τὸ αὐτῶν εἰσ ἔθνη πολλὰ καὶ πλοῦτον ἐπιδώσειν, καὶ μνήμην αἰώνιον αὐτῶν ἔσεσθαι τοῖσ γενάρχαισ, τήν τε Χαναναίαν ὅπλοισ κατακτησαμένουσ ζηλωτοὺσ ἔσεσθαι πᾶσιν ἀνθρώποισ.

ταῦτα ὁ θεὸσ εἰπὼν κριὸν ἐκ τἀφανοῦσ παρήγαγεν αὐτοῖσ εἰσ τὴν ἱερουργίαν.

οἱ δὲ παρ’ ἐλπίδασ αὐτοῦ κεκομισμένου καὶ τοιούτων ἀγαθῶν ἐπαγγελίασ ἀκηκοότεσ ἠσπάζοντό τε ἀλλήλουσ καὶ θύσαντεσ ἀπενόστησαν πρὸσ τὴν Σάρραν καὶ διῆγον εὐδαιμόνωσ ἐφ’ ἅπασιν οἷσ ἐθελήσειαν τοῦ θεοῦ συλλαμβάνοντοσ αὐτοῖσ. Καὶ Σάρρα μὲν οὐ πολὺ ὕστερον ἀποθνήσκει βιώσασα ἔτη ἑπτὰ καὶ εἴκοσι πρὸσ τοῖσ ἑκατόν.

θάπτουσι δ’ αὐτὴν ἐν Νεβρῶνι συγχωρούντων μὲν τῶν Χαναναίων καὶ δημοσίᾳ χοῦν αὐτῆσ τὸν τάφον, Ἁβράμου δὲ ὠνησαμένου τὸ χωρίον σίκλων τετρακοσίων παρ’ Ἐφραίμου τινὸσ ἐκ τῆσ Νεβρῶνοσ. καὶ τὰ μνημεῖα Ἅβραμόσ τε καὶ οἱ ἀπόγονοι αὐτοῦ ταύτῃ κατεσκευάσαντο. Γαμεῖ δ’ αὐτὸσ Κατούραν ὕστερον, ἐξ ἧσ αὐτῷ παῖδεσ ἓξ γίνονται πρόσ τε πόνουσ καρτεροὶ καὶ δεινοὶ συνιέναι, Ζεμβράνησ Ιἀζάρησ Μαδάνησ Μαδιάνησ Λουσούβακοσ Σοῦοσ.

φύονται δὲ καὶ τούτοισ παῖδεσ· καὶ Σούου μὲν Σαβακίνησ γίνεται καὶ Δαδάνησ, τούτου δὲ Λατούσιμοσ Ἄσσουρισ Λούουρισ· Μαδάνου δὲ Ἠφᾶσ Εὥφρην Ἄνωχοσ Ἐβιδᾶσ Ἐλδᾶσ. τούτοισ ἅπασι τοῖσ παισὶ καὶ τοῖσ υἱωνοῖσ Ἅβραμοσ ἀποικιῶν στόλουσ μηχανᾶται, καὶ τήν τε Τρωγλοδῦτιν καταλαμβάνουσι καὶ τῆσ εὐδαίμονοσ Ἀραβίασ ὅσον ἐπὶ τὴν Ἐρυθρὰν καθήκει θάλασσαν.

λέγεται δέ, ὡσ οὗτοσ ὁ Εὥφρην στρατεύσασ ἐπὶ τὴν Λιβύην κατέσχεν αὐτὴν καὶ οἱ υἱωνοὶ αὐτοῦ κατοικήσαντεσ ἐν αὐτῇ τὴν γῆν ἀπὸ τοῦ ἐκείνου ὀνόματοσ Ἀφρικὰ προσηγόρευσαν. μαρτυρεῖ δέ μου τῷ λόγῳ Ἀλέξανδροσ ὁ πολυίστωρ λέγων οὕτωσ·

"Κλεόδημοσ δέ φησιν ὁ προφήτησ ὁ καὶ Μάλχοσ ἱστορῶν τὰ περὶ Ιοὐδαίων, καθὼσ καὶ Μωυσῆσ ἱστόρησεν ὁ νομοθέτησ αὐτῶν, ὅτι ἐκ τῆσ Κατούρασ Ἁβράμῳ ἐγένοντο παῖδεσ ἱκανοί. λέγει δὲ αὐτῶν καὶ τὰ ὀνόματα ὀνομάζων τρεῖσ Ιἀφέραν Σούρην Ιἀφράν.

ἀπὸ Σούρου μὲν τὴν Ἀσσυρίαν κεκλῆσθαι, ἀπὸ δὲ τῶν δύο Ιἀφρᾶ τε καὶ Ιἀφέρου, πόλιν τε Ἐφρᾶν καὶ τὴν χώραν Ἀφρικὰ ὀνομασθῆναι. τούτουσ γὰρ Ἡρακλεῖ συστρατεῦσαι ἐπὶ Λιβύην καὶ Ἀνταῖον· γήμαντά τε τὴν Ἀφράνου θυγατέρα Ἡρακλέα γεννῆσαι υἱὸν ἐξ αὐτῆσ Δίδωρον· τούτου δὲ γενέσθαι Σόφωνα, ἀφ’ οὗ τοὺσ βαρβάρουσ Σόφακασ λέγεσθαι. Ἰσάκῳ δὲ περὶ τεσσαρακοστὸν ἔτοσ γεγονότι γυναῖκα γνοὺσ ἀγαγέσθαι ὁ πατὴρ Ἅβραμοσ Ῥεβέκκαν Ναχώρου παιδὸσ θυγατέρα τἀδελφοῦ τὸν πρεσβύτατον πέμπει τῶν οἰκετῶν ἐπὶ τὴν μνηστείαν ἐνδησάμενοσ μεγάλαισ πίστεσι.

γίνονται δὲ αὗται τοῦτον τὸν τρόπον·

ὑπὸ τοὺσ μηροὺσ ἀλλήλοισ τὰσ χεῖρασ ἐπαγαγόντεσ ἔπειτα ἐπικαλοῦνται τὸν θεὸν μάρτυρα τῶν ἐσομένων. ἔπεμπε δὲ καὶ δῶρα τοῖσ ἐκεῖ διὰ τὸ σπάνιον ἢ μηδ’ ὅλωσ ἐπιχωριάζειν ἐκτετιμημένα. οὗτοσ ἀπερχόμενοσ χρόνῳ διὰ τὸ εἶναι χαλεπὴν ὁδεύεσθαι τὴν Μεσοποταμίαν, χειμῶνι μὲν ὑπὸ πηλῶν βάθουσ, θέρουσ δ’ ὑπὸ ἀνυδρίασ, ἔτι δὲ καὶ λῃστηρίων ὄντων ἐν αὐτῇ, ἃ διαφυγεῖν οὐκ ἐνῆν μὴ προνοοῦσι τούτου τοῖσ ὁδεύουσιν, εἰσ πόλιν ἀφικνεῖται Κάρραν καὶ γενόμενοσ ἐν τοῖσ προαστείοισ παρθένοισ ἐντυγχάνει πλείοσιν ἐφ’ ὕδωρ βαδιζούσαισ·

εὔχεται μὲν οὖν τῷ θεῷ Ῥεβέκκαν, ἣν τῷ παιδὶ Ἅβραμοσ μνηστευσόμενον ἐξαπέστειλεν, εἰ κατὰ νοῦν τὸν αὐτοῦ μέλλει ὁ γάμοσ οὗτοσ συντελεῖσθαι, ἐν ἐκείναισ εὑρεθῆναι γνωρισθῆναι τε αὐτὴν τῶν μὲν ἄλλων αἰτοῦντι ποτὸν ἀρνουμένων ἐκείνησ δὲ αὐτῷ παρασχούσησ.

Καὶ ὁ μὲν ἐπὶ ταύτησ ὢν τῆσ διανοίασ ἐπὶ τὸ φρέαρ παραγίνεται καὶ παρακαλεῖ τὰσ παρθένουσ ποτὸν αὐτῷ παρασχεῖν·

τῶν δ’ ἐκτρεπομένων ὡσ χρῃζουσῶν οἴκαδε κομίζειν, ἀλλ’ οὐκ ἐκείνῳ παρασχεῖν, καὶ γὰρ οὐδ’ εὔληπτον εἶναι τὸ ὕδωρ, μία ἐξ ἁπασῶν ἐκείναισ τε τῆσ πρὸσ τὸν ξένον ἐπιπλήττει δυσκολίασ, τίνοσ ἄλλου κοινωνήσειν πρὸσ ἀνθρώπουσ αὐτάσ ποτε, αἳ μηδ’ ὕδατοσ μετέδοσαν λέγουσα, καὶ παρέχει αὐτῷ φιλοφρόνωσ. ὁ δὲ ἐν ἐλπίδι μὲν τῶν ὅλων γενόμενοσ, βουλόμενοσ δὲ τὴν ἀλήθειαν μαθεῖν, ἐπῄνει τε τῆσ εὐγενείασ αὐτὴν καὶ τῆσ χρηστότητοσ, ὅτι καὶ μετ’ οἰκείου πόνου τοῖσ δεομένοισ ἐπαρκεῖν οὐκ ἔφυγεν, ἐπυνθάνετό τε τίνων εἰή γονέων καὶ κατεύχεται αὐτοῖσ ὄνησιν τοιαύτησ παιδὸσ καί "νυμφεύσειαν, φησίν, ὡσ αὐτοῖσ ἐστι κεχαρισμένον, εἰσ οἶκον ἀνδρὸσ ἀγαθοῦ παῖδασ αὐτῷ τεξομένην γνησίουσ.

" ἡ δὲ οὐδὲ τούτων ἐφθόνησεν αὐτῷ βουλομένῳ μαθεῖν, ἀλλὰ καὶ τὸ γένοσ ἀπεσήμαινε καὶ "Ῥεβέκκα μέν, φησίν, ἐγὼ καλοῦμαι, πατὴρ δέ μοι Βαθουῆλοσ ἦν·

ἀλλ’ ὁ μὲν ἤδη τέθνηκε, Λάβανοσ δὲ ἀδελφόσ ἐστιν ἡμέτεροσ τοῦ τε οἴκου παντὸσ σὺν τῇ μητρὶ προνοούμενοσ καὶ τῆσ ἐμῆσ παρθενίασ ἐπιμελόμενοσ. τούτων ἀκροασάμενοσ ἔχαιρέ τε τοῖσ γεγονόσι καὶ τοῖσ εἰρημένοισ τὸν θεὸν οὕτωσ ὁρῶν αὐτῷ τῆσ ὁδοῦ σαφῶσ συλλαμβάνοντα, καὶ προκομίσασ ὁρμίσκον τε καί τινασ κόσμουσ, οὓσ εὐπρεπὲσ φορεῖν παρθένοισ, ἀνεδίδου τῇ κόρῃ τῆσ ἐπὶ τῷ πιεῖν χάριτοσ ἀμοιβὴν εἶναι καὶ γέρασ, δίκαιον λέγων τοιούτων αὐτὴν τυγχάνειν ἀγαθὴν παρὰ τὰσ τοσαύτασ παρθένουσ γενομένην.

ἠξίου τε παρ’ αὐτοῖσ καταχθῆναι τοῦ προσωτέρω χωρεῖν τῆσ νυκτὸσ αὐτὸν ἀφαιρουμένησ, κόσμον τε φέρων γυναικεῖον πολυτελῆ πιστεύειν αὐτὸν οὐκ ἀσφαλεστέροισ ἔφασκεν ἢ τούτοισ, οἷσ αὐτὸσ ἐπειράθη.

τεκμαίρεσθαι δὲ καὶ τὴν τῆσ μητρὸσ καὶ τἀδελφοῦ φιλανθρωπίαν αὐτῆσ ἔλεγεν, ὡσ οὐ δυσχερανοῦσιν, ἐκ τῆσ περὶ αὐτὴν ἀρετῆσ· οὐδὲ γὰρ ἔσεσθαι βαρὺσ μισθόν τε τῆσ φιλοξενίασ τελέσασ καὶ δαπάναισ ἰδίαισ χρησάμενοσ. ἡ δὲ περὶ μὲν τῆσ τῶν γονέων φιλανθρωπίασ αὐτῆσ ὀρθῶσ εἰκάζειν αὐτὸν εἶπεν, ἐπεμέμφετο δὲ ὡσ μικρολόγουσ ὑπειληφότα·

πάντων γὰρ ἀμισθὶ μεθέξειν. δηλώσασα μέντοι Λαβάνῳ πρότερον τἀδελφῷ συγχωροῦντοσ ἄξειν αὐτὸν ἔλεγεν. Ὡσ οὖν τούτου γενομένου παρῆγε τὸν ξένον, τὰσ μὲν καμήλουσ αὐτοῦ παραλαμβάνοντεσ οἱ Λαβάνου θεράποντεσ ἐτημέλουν, αὐτὸσ δὲ δειπνήσων εἰσήγετο σὺν αὐτῷ καὶ μετὰ τὸ δεῖπνόν φησι πρόσ τε αὐτὸν καὶ τὴν μητέρα τῆσ κόρησ·

"Ἅβραμοσ Θέρρου μέν ἐστιν υἱόσ, συγγενὴσ δ’ ὑμέτεροσ· Ναχώρησ γὰρ ὁ τούτων, ὦ γύναι, τῶν παίδων πάπποσ ἀδελφὸσ ἦν Ἁβράμου ὁμοπάτριόσ τε καὶ ὁμομήτριοσ. πέμπει τοίνυν οὗτοσ πρὸσ ὑμᾶσ ἀξιῶν τὴν κόρην ταύτην παιδὶ τῷ ἑαυτοῦ λαβεῖν πρὸσ γάμον, ὃσ γνήσιόσ ἐστιν αὐτῷ καὶ μόνοσ ἐπὶ τοῖσ πᾶσι τεθραμμένοσ.

ᾧ τῶν μὲν ἐκεῖ γυναικῶν δυνατὸν αὐτῷ τὴν εὐδαιμονεστάτην λαβεῖν οὐκ ἠξίωσεν ἀγαγέσθαι, τιμῶν δὲ τὸ γένοσ τὸν γάμον πολιτεύει τοῦτον. οὗ τὴν σπουδὴν καὶ τὴν προαίρεσιν μὴ ὑβρίσητε·

κατὰ γὰρ θεοῦ βούλησιν τά τε ἄλλα μοι κατὰ τὴν ὁδὸν ἀπήντησε καὶ τὴν παῖδα καὶ τὸν ὑμέτερον οἶκον εὑρ͂ον. ἐπεὶ γὰρ πλησίον τῆσ πόλεωσ ἐγενόμην, παρθένουσ ἰδὼν πολλὰσ ἐπὶ τὸ φρέαρ παραγινομένασ ηὐξάμην εἰσ ταύτην ἐμπεσεῖν, ὃ δὴ γέγονε. γάμον οὖν ὑπὸ θείασ μνηστευόμενον ἐπιφανείασ καὶ ὑμεῖσ κυρώσατε καὶ Ἅβραμον τὸν μετὰ τοσαύτησ ἀπεσταλκότα σπουδῆσ τῷ κατανεῦσαι τὴν κόρην τιμήσατε.

" οἱ δὲ, καλὰ γὰρ ἦν αὐτοῖσ καὶ κεχαρισμένα, τήν τε γνώμην τοῦ θεοῦ συνῆκαν καὶ πέμπουσιν ἐφ’ οἷσ ἠξίου τὴν θυγατέρα. γαμεῖ δὲ ταύτην ὁ Ἴσακοσ τῶν πραγμάτων εἰσ αὐτὸν ἀφικομένων· οἱ γὰρ ἐκ τῆσ Κατούρασ εἰσ τὰσ ἀποικίασ ἐξεληλύθεισαν. Τελευτᾷ δὲ καὶ Ἅβραμοσ μετ’ ὀλίγον, ἀνὴρ πᾶσαν ἀρετὴν ἄκροσ καὶ τῆσ περὶ αὐτὸν σπουδῆσ ἀξίωσ ὑπὸ τοῦ θεοῦ τετιμημένοσ.

ἐβίωσε δὲ τὸν πάντα χρόνον ἐτῶν ἑβδομηκονταπέντε πρὸσ τοῖσ ἑκατὸν καὶ θάπτεται ἐν Νεβρῶνι μετὰ τῆσ γυναικὸσ Σάρρασ ὑπὸ τῶν παίδων Ἰσάκου καὶ Ἰσμαήλου. Ἰσάκῳ δὲ μετὰ τὴν Ἁβράμου τελευτὴν ἐκύει τὸ γύναιον, καὶ τῆσ γαστρὸσ ἐπὶ μεῖζον ὀγκουμένησ ἀγωνιάσασ ἀνήρετο τὸν θεόν.

φράζει δ’ αὐτῷ διδύμουσ τέξεσθαι τὴν Ῥεβέκκαν καὶ φερώνυμα ἔσεσθαι τοῖσ παισὶν ἔθνη, τοῦ δὲ μείζονοσ προτερήσειν τὸ δοκοῦν ἔλασσον εἶναι. τίκτεται δ’ αὐτῷ μετ’ ὀλίγον κατὰ πρόρρησιν τοῦ θεοῦ δίδυμα παιδία, ὧν τὸ μὲν πρεσβύτερον ἀπὸ κεφαλῆσ ἐπὶ τοὺσ πόδασ περισσῶσ ἦν δασύ, τὸ δὲ νεώτερον εἴχετο προϊόντοσ αὐτοῦ κατὰ πτέρναν.

ἠγάπα δὲ ὁ μὲν πατὴρ τὸν πρεσβύτερον Ἠσαῦ λεγόμενον κατ’ ἐπωνυμίαν τῆσ τριχώσεωσ· Ἑβραῖοι γὰρ τὸ ἤσαυρον τρίχωμα λέγουσιν· Ιἄκωβοσ δὲ ὁ νεώτεροσ τῇ μητρὶ προσφιλὴσ ἦν. Λιμοῦ δὲ τὴν γῆν καταλαβόντοσ Ἴσακοσ, δόξαν αὐτῷ χωρεῖν εἰσ Αἴγυπτον τῆσ χώρασ ἀγαθῆσ ὑπαρχούσησ, ἐπὶ Γεράρων ἀπῄει τοῦ θεοῦ κελεύσαντοσ.

ὑποδέχεται δ’ αὐτὸν ὁ βασιλεὺσ Ἀβιμέλεχοσ κατὰ ξενίαν καὶ φιλίαν τὴν Ἁβράμου καὶ πολλῇ πάνυ πρὸσ αὐτὸν εὐνοίᾳ χρησάμενοσ κατ’ ἀρχὰσ ἐπὶ ταύτησ ὑπὸ φθόνου μεῖναι πρὸσ τὸ πᾶν ἐκωλύθη. ὁρῶν γὰρ τὸν θεὸν τῷ Ἰσάκῳ συμπαρόντα καὶ τοσαύτῃ περὶ αὐτὸν σπουδῇ χρώμενον ἀπώσατο αὐτόν.

ὁ δὲ τοιούτου πάλιν ἐκ μεταβολῆσ τῆσ ἀπὸ τοῦ βασκάνου πειραθεὶσ Ἀβιμελέχου τότε μὲν ἀνεχώρησεν εἰσ τὴν λεγομένην Φάραγγα χωρίον οὐ μακρὰν Γεράρων, ὀρύσσοντι δ’ αὐτῷ φρέαρ ποιμένεσ ἐπιπεσόντεσ εἰσ μάχην ἐχώρησαν κωλύοντεσ τὸ ἔργον, καὶ μὴ βουληθέντοσ φιλονικεῖν ἔδοξαν κεκρατηκέναι. ὑποχωρήσασ δὲ ὤρυσσεν ἕτερον, καὶ βιασαμένων ἄλλων τινῶν Ἀβιμελέχου ποιμένων καὶ τοῦτο καταλιπὼν ἀπεχώρησεν εὐγνώμονι λογισμῷ κτώμενοσ αὑτῷ τὴν ἄδειαν.

εἶτα αὐτομάτου παρασχόντοσ αὐτῷ τὴν φρεωρυχίαν ἀνεπικώλυτον, Ῥοωβὼθ τὸ φρέαρ ὠνόμασεν·

εὐρύχωρον ἀποσημαίνει τὸ ὄνομα. τῶν δὲ προτέρων τὸ μὲν Ἔσκον καλεῖται· μάχην ἄν τισ αὐτὸ φήσειε· τὸ δ’ ἕτερον Σύαιναν· ἔχθραν ἀποσημαίνει τὸ ὄνομα. Ἰσάκῳ μὲν οὖν ἀκμάζειν συνέβαινε τὴν ἰσχὺν ὑπὸ μεγέθουσ πραγμάτων, Ἀβιμέλεχοσ δὲ κατ’ αὐτοῦ φύεσθαι νομίζων τὸν Ἴσακον, ὑπόπτου μὲν αὐτοῖσ καὶ τῆσ συνδιαιτήσεωσ γενομένησ, ἐπ’ οὐ φανερᾷ δὲ ἔχθρᾳ τοῦ Ἰσάκου ὑπεκστάντοσ, δείσασ μὴ τῆσ προτέρασ αὐτῷ φιλίασ οὐδὲν ὄφελοσ γένηται πρὸσ ἄμυναν ὧν ἔπαθεν Ἰσάκου τραπέντοσ φιλίαν ἄνωθεν ποιεῖται πρὸσ αὐτὸν ἕνα τῶν στρατηγῶν Φίλοχον ἐπαγόμενοσ.

πάντων δὲ τετυχηκὼσ ὧν ἠξίου διὰ τὴν Ἰσάκου χρηστότητα ὀργῆσ προσφάτου πρεσβυτέραν χάριν εἰσ αὐτόν τε καὶ τὸν πατέρα γεγενημένην προτιμῶντοσ ἀπῆρεν εἰσ τὴν ἑαυτοῦ.

Τῶν δὲ Ἰσάκου παίδων Ἡσαῦσ, περὶ ὃν μάλιστα ὁ πατὴρ ἐσπουδάκει, τεσσαράκοντα γεγονὼσ ἔτη γαμεῖ Ἄδαν τὴν Ἥλωνοσ καὶ Ἀλιβάμην τὴν Εὐσεβεῶνοσ δυναστευόντων ἐν Χαναναίοισ ἀνδρῶν θυγατέρασ, ἑαυτὸν ποιήσασ τῆσ περὶ τὸν γάμον ἐξουσίασ κύριον καὶ μηδὲ τῷ πατρὶ συμβουλευσάμενοσ·

οὐδὲ γὰρ ἂν ἐπέτρεψεν Ἴσακοσ ἐπ’ αὐτῷ τῆσ γνώμησ γενομένησ·

οὐ γὰρ ἦν αὐτῷ δι’ ἡδονῆσ συνάψασθαι συγγένειαν πρὸσ τοὺσ ἐπιχωρίουσ. οὐ βουλόμενοσ δὲ ἀπεχθὴσ εἶναι τῷ παιδὶ κελεύων ἀφίστασθαι τῶν γυναικῶν σιγᾶν ἔκρινε. πεύειν τὸν θεὸν ἐκέλευσεν ἐξελθεῖν ἐπὶ κυνηγέσιον καὶ θηρασάμενον ὅσα ἂν αὐτῷ δυνατὸν γίνηται παρασκευάσαι δεῖπνον, ἵνα μετὰ τοῦτο ἱκετεύσῃ τὸν θεὸν σύμμαχον αὐτῷ καὶ συνεργὸν εἰσ ἅπαντα παρεῖναι τὸν βίον, ἄδηλον μὲν εἶναι λέγων, ὁπότε καὶ τελευτήσειε, πρὸ δὲ τούτου παρασχεῖν αὐτῷ βούλεσθαι τὸν θεὸν ταῖσ εὐχαῖσ ταῖσ ὑπὲρ αὐτοῦ παρακεκλημένον.

Καὶ Ἡσαῦσ μὲν ἐπὶ τὸ κυνηγέσιον ἐξώρμησεν·

ἡ δὲ Ῥεβέκκα τὸν θεὸν εἰσ τὴν εὔνοιαν ἀξιοῦσα τὴν Ιἀκώβου παρακαλεῖν καὶ παρὰ τὴν Ἰσάκου γνώμην ἐκέλευσεν αὐτὸν ἐρίφουσ κατασφάξαντα δεῖπνον παρασκευάζειν. ὁ δὲ Ιἄκωβοσ ὑπηρέτει τῇ μητρὶ πάντα παρ’ αὐτῆσ πεπυσμένοσ· ἐπεὶ δ’ εὐτρεπὲσ ἦν τὸ δεῖπνον, ἐρίφου δέρματι τὸν βραχίονα περιβαλών, ἵνα πιστεύοιτο παρὰ τῷ πατρὶ διὰ τὴν δασύτητα Ἡσαῦσ εἶναι, τὰ γὰρ ἄλλα πάντ’ ὢν ὅμοιοσ διὰ τὸ εἶναι δίδυμοσ τούτῳ μόνῳ διέφερε, καὶ φοβηθεὶσ μὴ πρὶν γενέσθαι τὰσ εὐχὰσ εὑρεθεὶσ κακουργῶν εἰσ τοὐναντίον παροξύνῃ τὸν πατέρα ποιήσασθαι ταύτασ, προσέφερε τῷ πατρὶ τὸ δεῖπνον.

καὶ ὁ Ἴσακοσ ἐπαισθόμενοσ τῷ κατὰ τὴν φωνὴν ἰδίῳ προσκαλεῖται τὸν υἱόν·

τοῦ δὲ τὸν βραχίονα προτείναντοσ, ᾧ τὴν αἰγέαν περιβέβλητο, ταύτησ ἐπαφώμενοσ "φωνεῖσ μέν, εἶπεν, Ιἀκώβῳ παραπλήσιον, κατὰ δὲ τὸ τῆσ τριχὸσ βάθοσ Ἡσαῦσ εἶναί μοι δοκεῖσ. " καὶ μηδὲν ὑπολαβὼν κακοῦργον δειπνήσασ τρέπεται πρὸσ εὐχὰσ καὶ παράκλησιν τοῦ θεοῦ "δέσποτα, λέγων, παντὸσ αἰῶνοσ καὶ δημιουργὲ τῆσ ὅλησ οὐσίασ· σὺ γὰρ πατρὶ τῷ ἐμῷ μεγάλην ἰσχὺν προύθηκασ ἀγαθῶν κἀμὲ τῶν παρόντων ἠξίωσασ καὶ τοῖσ ἐξ ἐμοῦ γενομένοισ ὑπέσχου βοηθὸσ εὐμενὴσ καὶ δοτὴρ ἀεὶ τῶν κρειττόνων ἔσεσθαι·

ταῦτ’ οὖν καὶ βεβαίωσον καὶ μὴ περιίδῃσ με διὰ τὴν παροῦσαν ἀσθένειαν, δι’ ἣν καὶ μᾶλλόν σου δεόμενοσ τυγχάνω, καί μοι παῖδα τοῦτον εὐμενὴσ σῶζε καὶ παντὸσ ἀπαθῆ κακοῦ διαφύλαττε δοὺσ αὐτῷ βίον εὐδαίμονα καὶ κτῆσιν ἀγαθῶν, ὅσων σοι δύναμισ παρασχεῖν, ποιήσασ δ’ αὐτὸν φοβερὸν μὲν ἐχθροῖσ φίλοισ δὲ τίμιον καὶ κεχαρισμένον.

Καὶ ὁ μὲν νομίζων εἰσ Ἡσαῦν ποιεῖσθαι τὰσ εὐχὰσ παρεκάλει τὸν θεόν·

ἄρτι δὲ πέπαυτο τούτων καὶ παρῆν Ἡσαῦσ ἀπὸ τῆσ θήρασ. καὶ τῆσ διαμαρτίασ Ἴσακοσ αἰσθόμενοσ ἡσυχίαν ἄγει, Ἡσαῦσ δὲ ἠξίου τῶν ὁμοίων τἀδελφῷ παρὰ τοῦ πατρὸσ τυγχάνειν· τοῦ δὲ [πατρὸσ] ἀρνουμένου διὰ τὸ πάσασ εἰσ Ιἄκωβον τὰσ εὐχὰσ ἀνηλωκέναι πένθοσ ἦγεν ἐπὶ τῇ διαμαρτίᾳ.

καὶ αὐτοῦ τοῖσ δάκρυσιν ἀχθόμενοσ ὁ πατὴρ τὰ μὲν περὶ τὸ κυνηγέσιον καὶ δύναμιν σώματοσ ἐν ὅπλοισ καὶ πᾶσιν ἔργοισ εὐδοκιμήσειν αὐτὸν ἔφασκε καὶ καρπώσεσθαι τὴν ἐπ’ αὐτοῖσ δόξαν δι’ αἰῶνοσ καὶ τὸ ἀπ’ αὐτοῦ γένοσ, δουλεύσειν δὲ τἀδελφῷ. Ιἄκωβον δὲ φοβούμενον τὸν ἀδελφὸν τιμωρίαν βουλόμενον λαβεῖν τῆσ ἐπὶ ταῖσ εὐχαῖσ διαμαρτίασ ἡ μήτηρ ῥύεται·

πείθει γὰρ τὸν ἄνδρα Μεσοποταμίαν ἀγαγέσθαι τῷ Ιἀκώβῳ γυναῖκα συγγενῆ. ἤδη γὰρ τὴν Ἰσμαήλου παῖδα Ἡσαῦσ παρειλήφει πρὸσ γάμον Βασεμάθην·

οὐ γὰρ εὐνόουν τοῖσ Χαναναίοισ οἱ περὶ τὸν Ἴσακον, ὥστε ἐπὶ τοῖσ πρότερον αὐτοῦ γάμοισ δυσχερῶσ διακειμένων εἰσ τὸ ἐκείνοισ κεχαρισμένον τὴν Βασεμάθην παρέλαβεν μάλιστα περὶ αὐτὴν σπουδάσασ. Ιἄκωβοσ δὲ εἰσ τὴν Μεσοποταμίαν στελλόμενοσ ὑπὸ τῆσ μητρὸσ κατὰ γάμον τῆσ Λαβάνου θυγατρὸσ τοῦ ἐκείνησ ἀδελφοῦ, ἐπιτρέψαντοσ Ἰσάκου τὸν γάμον διὰ τὸ πείθεσθαι τοῖσ βουλήμασι τῆσ γυναικὸσ διὰ τῆσ Χαναναίασ ἐπορεύετο καὶ διὰ τὸ πρὸσ τοὺσ ἐπιχωρίουσ μῖσοσ παρ’ οὐδένα μὲν ἠξίου κατάγεσθαι, ὑπαίθριοσ δὲ ηὐλίζετο τὴν κεφαλὴν λίθοισ ὑπ’ αὐτοῦ συμφορουμένοισ ἐπιτιθεὶσ καὶ τοιαύτην κατὰ τοὺσ ὕπνουσ ὄψιν ὁρᾷ παραστᾶσαν αὐτῷ·

κλίμακα γῆθεν ἔδοξεν ἐφικνουμένην τοῦ οὐρανοῦ βλέπειν καὶ δι’ αὐτῆσ ὄψεισ κατιούσασ σεμνότερον ἢ κατὰ ἀνθρώπου φύσιν ἐχούσασ, καὶ τελευταῖον ὑπὲρ αὐτῆσ τὸν θεὸν ἐναργῶσ αὐτῷ φαινόμενον ὀνομαστί τε καλέσαι καὶ ποιήσασθαι τοιούτουσ λόγουσ.

"Ιἄκωβε, πατρὸσ ὄντα σε ἀγαθοῦ καὶ πάππου δόξαν ἀρετῆσ μεγάλησ εὑραμένου κάμνειν ἐπὶ τοῖσ παροῦσιν οὐ προσῆκεν, ἀλλ’ ἐλπίζειν τὰ κρείττονα·

καὶ γὰρ ἄφθονοσ ἐκδέξεταί σε μεγάλων ἀγαθῶν παρουσία πρὸσ τὸ πᾶν κατὰ τὴν ἐμὴν ἐπικουρίαν.

Ἅβραμόν τε γὰρ ἐγὼ ἐκ τῆσ Μεσοποταμίασ δεῦρο ἤγαγον ἐλαυνόμενον ὑπὸ τῶν συγγενῶν, καὶ πατέρα τὸν σὸν εὐδαίμονα ἀπέφηνα· ὧν οὐχ ἥττω μοῖραν εἰσ σὲ καταθήσομαι· θαρρῶν οὖν καὶ ταύτην πορεύου τὴν ὁδὸν ἐμοὶ προπομπῷ χρώμενοσ·

ἀνυσθήσεται γάρ σοι γάμοσ, ἐφ’ ὃν ἐσπούδακασ, καὶ γενήσονταί σοι παῖδεσ ἀγαθοί, τὸ δὲ πλῆθοσ αὐτῶν ἀριθμοῦ κρεῖττον ἔσται, μείζοσιν υἱοῖσ αὐτῶν καταλιμπάνοντεσ· οἷσ ἐγὼ τὸ ταύτησ κράτοσ τῆσ γῆσ δίδωμι καὶ παισὶ τοῖσ αὐτῶν, οἳ πληρώσουσιν ὅσην ἥλιοσ ὁρᾷ καὶ γῆν καὶ θάλασσαν. ἀλλὰ μήτε κίνδυνον ὑφορῶ μηδένα μήτ’ εὐλαβοῦ τὸ πλῆθοσ τῶν πόνων ἐμοῦ ποιουμένου τῶν σοὶ πραχθησομένων πρόνοιαν ἔν τε τοῖσ νῦν καὶ πολὺ πλέον ἐν τοῖσ ὕστερον.

Ταῦτα μὲν οὖν ὁ θεὸσ Ιἀκώβῳ προαγορεύει·

ὁ δὲ περιχαρὴσ γενόμενοσ ἐπὶ τοῖσ ἑωραμένοισ καὶ κατηγγελμένοισ φαιδρύνει τε τοὺσ λίθουσ ὡσ τηλικούτων ἀγαθῶν ἐπ’ αὐτοῖσ προρρήσεωσ γεγενημένησ καὶ εὐχὴν ποιεῖται θύσειν ἐπ’ αὐτῶν, εἰ κτησάμενοσ βίον ἀπαθὴσ ἐπανίοι, τῷ θεῷ δεκάτην τῶν πεπορισμένων ποιεῖσθαι οὕτωσ ἀφικόμενοσ, τίμιόν τε κρίνει τὸ χωρίον ὄνομα αὐτῷ Βηθὴλ θέμενοσ, σημαίνει δὲ τοῦτο θείαν ἑστίαν κατὰ τὴν τῶν Ἑλλήνων γλῶτταν. Προϊὼν δὲ ἐπὶ τῆσ Μεσοποταμίασ χρόνῳ παρῆν εἰσ τὴν Χαρράν, καὶ ποιμένασ ἐν τοῖσ προαστείοισ καταλαβὼν καὶ παῖδασ ἐφήβουσ καὶ παρθένουσ ὑπέρ τινοσ ἱδρυμένουσ φρέατοσ συνδιέτριβεν αὐτοῖσ χρῄζων ποτοῦ εἴσ τε λόγουσ αὐτοῖσ ἀφικνούμενοσ ἀνέκρινεν αὐτούσ, εἰ τυγχάνουσι Λάβανόν τινα παρ’ αὐτοῖσ εἰδότεσ ἔτι περιόντα.

οἱ δὲ πάντεσ ἐπίστασθαί τε ἔφασαν, οὐ γὰρ εἶναι τοιοῦτον ὥστε ἀγνοεῖσθαι, καὶ συμποιμαίνειν αὐτοῖσ θυγατέρα αὐτοῦ, ἣν θαυμάζειν ὅτι μήπω παρείη·

παρὰ γὰρ ταύτησ μεμαθήκεισ ἂν ἀκριβέστερον ὅσα περὶ αὐτῶν ἀκοῦσαι ποθεῖσ. " ταῦτα δ’ αὐτῶν ἔτι λεγόντων παρῆν ἡ παῖσ σὺν τοῖσ ἐπικατιοῦσι τῶν ποιμένων. καὶ δεικνύουσι τὸν Ιἄκωβον αὐτῇ λέγοντεσ, ὡσ ξένοσ οὗτοσ ἥκοι τὰ περὶ τοῦ πατρὸσ αὐτῆσ ἀναπυνθανόμενοσ.

ἡ δὲ ἡσθεῖσα ὑπὸ νηπιότητοσ τῇ παρουσίᾳ τοῦ Ιἀκώβου ἀνέκρινεν αὐτόν, τίσ τε ὢν καὶ πόθεν ἥκοι πρὸσ αὐτοὺσ καὶ ὑπὸ τίνοσ χρείασ ἠγμένοσ, ηὔχετο δὲ δυνατὸν εἶναι αὐτοῖσ παρέχειν ὧν ἀφικνεῖται δεόμενοσ. Ιἄκωβοσ δὲ οὐχ ὑπὸ τῆσ συγγενείασ οὐδὲ τῆσ διὰ ταύτην εὐνοίασ, ἀλλ’ ἔρωτι τῆσ παιδὸσ ἡττηθεὶσ ἐκπέπληκτό τε τοῦ κάλλουσ ὁρῶν οὕτωσ ἔχουσαν, ὡσ ὀλίγαι τῶν τότε γυναικῶν ἤνθουν, καὶ φησίν·

"ἀλλ’ ἐμοὶ πρὸσ σὲ καὶ πατέρα τὸν σόν, εἴπερ Λαβάνου παῖσ τυγχάνεισ, οἰκειότησ ἐστὶ πρεσβυτέρα τῆσ τε σῆσ καὶ ἐμῆσ γενέσεωσ· ἐκ Θάρρου γὰρ Ἅβραμοσ καὶ Ἀρράνησ καὶ Ναχώρησ ἦσαν υἱοί, ὧν Βαθουῆλοσ ὁ σὸσ πάπποσ Ναχώρου γίνεται παῖσ, Ἁβράμου δὲ καὶ τῆσ Ἀρράνου Σάρρασ Ἴσακοσ ὁ ἐμὸσ πατήρ.

ἔγγιον δὲ καὶ νεώτερον τοῦθ’ ἡμεῖσ τῆσ συγγενείασ ὁμήρευμα ἔχομεν πρὸσ ἀλλήλουσ· Ῥεβέκκα γὰρ μήτηρ ἐμὴ Λαβάνου πατρὸσ τοῦ σοῦ ἀδελφὴ πατρόσ τε τοῦ αὐτοῦ καὶ μητρόσ, ἀνεψιοὶ δ’ ἐσμὲν ἡμεῖσ ἐγώ τε καὶ σύ.

καὶ νῦν δεῦρο ἥκω ἀσπασόμενόσ τε ὑμᾶσ καὶ τὴν προϋπ άρχουσαν ἡμῖν συγγένειαν ἀνανεωσόμενοσ. " ἡ δὲ ὑπὸ μνήμησ, ὁποῖα φιλεῖ συντυγχάνειν τοῖσ νέοισ, προπεπυσμένη παρὰ τοῦ πατρὸσ τὰ περὶ τῆσ Ῥεβέκκασ καὶ τοὺσ γονεῖσ εἰδυῖα ποθοῦντασ αὐτῆσ τὸ ὄνομα ὑπὸ τῆσ περὶ τὸν πατέρα εὐνοίασ ἔνδακρυσ γενομένη περιβάλλει τὸν Ιἄκωβον, καὶ κατασπασαμένη τὴν εὐκταιοτάτην καὶ μεγίστην ἡδονὴν αὐτὸν κομίσαι τῷ πατρὶ καὶ τοῖσ ἐπὶ τῆσ οἰκίασ ἅπασιν ἔλεγεν ἐπὶ τῇ μνήμῃ τῆσ μητρὸσ αὐτοῦ κειμένῳ καὶ πρὸσ μόνῃ ταύτῃ τυγχάνοντι·

φανεῖσθαι δ’ αὐτῷ παντὸσ ἀντάξιον ἀγαθοῦ.

χωρεῖν τε ἐκέλευεν ἤδη πρὸσ τὸν πατέρα καὶ ἕπεσθαι πρὸσ αὐτὸν ἡγουμένῃ καὶ τῆσ ἡδονῆσ μὴ ἀφαιρεῖσθαι τὸ πλέον αὐτὸν βραδύνοντα. Ταῦτ’ εἰποῦσα παρῆγεν αὐτὸν πρὸσ τὸν Λάβανον, καὶ γνωρισθεὶσ ὑπὸ τοῦ μήτρωοσ αὐτόσ τε ἀδεὴσ ἦν ἐν φίλοισ γενόμενοσ κἀκείνοισ πολλὴν ἡδονὴν παρεῖχεν ἀδοκήτωσ ἐπιφανείσ.

μετὰ δὲ οὐ πολλὰσ ἡμέρασ ὁ Λάβανοσ χαίρειν μὲν ἐπ’ αὐτῷ παρόντι μειζόνωσ ἢ ὡσ τῷ λόγῳ δηλώσειεν ἔλεγε, τὴν δ’ αἰτίαν δι’ ἣν ἀφῖκται μητέρα τε καὶ πατέρα πρεσβύτασ καταλιπὼν καὶ θεραπείασ τῆσ παρ’ αὐτοῦ δεομένουσ ἀνεπυνθάνετο·

παρέξειν γὰρ αὐτῷ καὶ πρὸσ ἅπασαν ἐπαμύνειν χρείαν. Ιἄκωβοσ δὲ πᾶσαν αὐτῷ τὴν αἰτίαν διηγεῖτο λέγων Ἰσάκῳ γενέσθαι παῖδασ διδύμουσ αὐτόν τε καὶ Ἡσαῦν, ὃν ἐπεὶ τῶν τοῦ πατρὸσ εὐχῶν διήμαρτε σοφίᾳ τῆσ μητρὸσ εἰσ αὐτὸν γενομένων, ἀποκτεῖναι ζητεῖν αὐτὸν ὡσ ἀφῃρημένον τῆσ παρὰ τοῦ θεοῦ βασιλείασ καὶ ἀγαθῶν ὧν ὁ πατὴρ ηὔξατο.

ταύτην τε εἶναι τὴν αἰτίαν τῆσ ἐνθάδε παρουσίασ κατὰ τὴν τῆσ μητρὸσ ἐντολήν·

πᾶσί τε γὰρ ἡμῖν ἀδελφοὶ τυγχάνουσι καὶ πλέον τοῦ κατ’ ἐκείνουσ συγγενοῦσ ἡ μήτηρ προσλαμβάνει. ἔρυμα δὲ τῆσ ἐμῆσ, φησίν, ἀποδημίασ σέ τε καὶ τὸν θεὸν ποιούμενοσ θαρρῶ τοῖσ παροῦσι. Λάβανοσ δὲ καὶ διὰ τοὺσ προγόνουσ ὑπισχνεῖται πάσησ αὐτῷ μεταδώσειν φιλανθρωπίασ καὶ διὰ τὴν μητέρα, πρὸσ ἣν τὴν εὔνοιαν διὰ τῆσ περὶ αὐτὸν σπουδῆσ ἐνδείξεσθαι καὶ μὴ παρούσησ·

ποιμνίων τε γὰρ αὐτὸν ἐπιμελητὴν καταστήσειν ἔφασκε καὶ προνομῆσ ἀντὶ τούτων ἀξιώσειν, καὶ πρὸσ τοὺσ ἰδίουσ ἀπαλλάττεσθαι γονεῖσ βουλόμενον μετὰ δώρων ἐπανήξειν καὶ τιμῆσ ὅσησ εἰκὸσ ἦν τυχεῖν τὸν οὕτω συγγενῆ. Ιἀκώβου δὲ ἀσμένωσ ταῦτα ἀκούσαντοσ καὶ φήσαντοσ ἡδέωσ πάντα μένων παρ’ αὐτῷ πόνον εἰσ ἡδονὴν ὑπομενεῖν τὴν ἐκείνου, μισθὸν δὲ ὑπὲρ τούτου λαβεῖν ἀξιοῦντοσ τὸν Ῥαχήλασ γάμον διά τε τὰ ἄλλα τιμῆσ ἀξίασ παρ’ αὐτοῦ τυγχάνειν οὔσησ, καὶ ὅτι διάκονοσ τῆσ πρὸσ αὐτὸν ἀφίξεωσ γένοιτο·

ὁ γὰρ τῆσ παιδὸσ ἔρωσ αὐτὸν ἠνάγκασε ποιήσασθαι τοὺσ περὶ τούτου λόγουσ. Λάβανοσ δὲ ἡσθεὶσ τούτοισ ἐπινεύει τὸν γάμον αὐτῷ τῆσ παιδὸσ οὐκ ἄλλον ἀμείνω γαμβρὸν εὐξάμενοσ ἐλθεῖν·

εἰ μέντοι παρ’ αὐτῷ μένοι τινὰ χρόνον, τοῦτο ποιήσειν· εἰσ γὰρ Χαναναίουσ οὐκ ἂν πέμψαι τὴν θυγατέρα· μεταμέλειν γὰρ αὐτῷ καὶ τοῦ τῆσ ἀδελφῆσ κήδουσ ἐκεῖ συναφθέντοσ. τοῦ δ’ Ιἀκώβου τούτοισ συγχωροῦντοσ ἑπτὰ ἐτῶν χρόνον συντίθεται·

τοσάδε γὰρ αὐτῷ κέκριται θητεῦσαι τῷ πενθερῷ, ἵνα τῆσ ἀρετῆσ πεῖραν δοὺσ ἐπιγνωσθῇ μᾶλλον τίσ εἰή. καὶ προσδεξάμενοσ τὸν λόγον Λάβανοσ τοῦ χρόνου διελθόντοσ προυτίθει τὴν εὐωχίαν τῶν γάμων. νυκτὸσ δ’ ἐπιγενομένησ οὐδὲν προῃσθημένῳ τῷ Ιἀκώβῳ παρακατακλίνει τὴν ἑτέραν τῶν θυγατέρων πρεσβυτέραν τε τῆσ Ῥαχήλασ καὶ τὴν ὄψιν οὐκ εὐπρεπῆ.

συνελθὼν δ’ ἐκεῖνοσ ὑπὸ μέθησ καὶ σκότουσ εἶτα μεθ’ ἡμέραν γνοὺσ ἀδικίαν ἐπεκάλει Λαβάνῳ. ὁ δὲ συγγνώμην ᾐτεῖτο τῆσ ἀνάγκησ, ὑφ’ ἧσ ταῦτα πράξειεν·

οὐ γὰρ κατὰ κακουργίαν αὐτῷ τὴν Λείαν παρασχεῖν, ἀλλ’ ὑφ’ ἑτέρου μείζονοσ νενικημένον. τοῦτο μέντοι γ’ οὐδὲν ἐμποδίζειν πρὸσ τὸν Ῥαχήλασ γάμον, ἀλλ’ ἐρῶντι δώσειν ταύτην μετ’ ἄλλην ἑπταετίαν. πείθεται δ’ ὁ Ιἄκωβοσ, οὐδὲν γὰρ ἕτερον αὐτῷ ποιεῖν ὁ τῆσ κόρησ ἔρωσ ἐπέτρεπε, καὶ διελθούσησ ἄλλησ ἑπταετίασ τὴν Ῥαχήλαν παρέλαβεν. Ἦσαν δ’ ἑκατέραισ θεραπαινίδεσ τοῦ πατρὸσ δόντοσ Ζελφὰ μὲν Λείασ Ῥαχήλασ δὲ Βάλλα, δοῦλαι μὲν οὐδαμῶσ ὑποτεταγμέναι δέ.

καὶ τῆσ Λείασ ἥπτετο δεινῶσ ὁ πρὸσ τὴν ἀδελφὴν ἔρωσ τοῦ ἀνδρὸσ προσεδόκα τε παίδων γενομένων ἔσεσθαι τιμία ἱκέτευέ τε τὸν θεὸν διηνεκῶσ. καὶ γενομένου παιδὸσ ἄρρενοσ καὶ διὰ τοῦτο πρὸσ αὐτὴν ἐπεστραμμένου τοῦ ἀνδρὸσ Ῥούβηλον ὀνομάζει τὸν υἱόν, διότι κατ’ ἔλεον αὐτῇ τοῦ θεοῦ γένοιτο·

τοῦτο γὰρ σημαίνει τὸ ὄνομα. τεκνοῦνται δὲ αὐτοῖσ καὶ τρεῖσ ἕτεροι μετὰ χρόνον· Σεμεών, ἀποσημαίνει δὲ τὸ ὄνομα τὸ ἐπήκοον αὐτῇ τὸν θεὸν γεγονέναι, εἶτα Λευίσ, κοινωνίασ οἱο͂ν βεβαιωτήσ, μεθ’ ὃν Ιοὔδασ, εὐχαριστίαν τοῦτο δηλοῖ. Ῥαχήλα δὲ φοβουμένη, μὴ διὰ τὴν εὐτεκνίαν τῆσ ἀδελφῆσ ἥττονοσ παρὰ τἀνδρὸσ μοίρασ τυγχάνῃ, παρακατακλίνει τῷ Ιἀκώβῳ τὴν αὑτῆσ θεραπαινίδα Βάλλαν.

ἐγένετο δὲ παιδίον ἐξ αὐτῆσ Δάν, θεόκριτον ἄν τινεσ εἴποιεν κατὰ τὴν Ἑλλήνων γλῶτταν· καὶ μετ’ αὐτὸν Νεφθάλεισ, μηχανητὸσ οἱο͂ν, διὰ τὸ ἀντιτεχνάσασθαι πρὸσ τὴν εὐτεκνίαν τῆσ ἀδελφῆσ. τὸ δ’ αὐτὸ καὶ Λεία ποιεῖ πρὸσ τὸ τῆσ ἀδελφῆσ ἔργον ἀντιτεχνασαμένη·

παρακατακλίνει γὰρ τὴν αὑτῆσ θεράπαιναν γίνεταί τε καὶ ἐκ τῆσ Ζελφῆσ υἱὸσ Γάδασ, τυχαῖον ἄν τισ καλέσειεν αὐτόν, καὶ μετ’ αὐτὸν Ἄσηροσ, μακαριστὴσ λέγοιτ’ ἂν ἐξ ὧν πρὸσ εὔκλειαν προσελάμβανε. Ῥουβήλου δὲ τοῦ πρεσβυτάτου τῶν υἱῶν Λείασ μανδραγόρου μῆλα κομίζοντοσ τῇ μητρί, Ῥαχήλα θεασαμένη παρακαλεῖ μεταδοῦναι δι’ ἐπιθυμίασ τοῦ βρώματοσ γενομένη.

τῆσ δ’ οὐ πειθομένησ, ἀρκεῖσθαι δ’ αὐτὴν ἀξιούσησ, ὅτι τῆσ τιμῆσ αὐτὴν ἀφέλοιτο τῆσ παρὰ τοῦ ἀνδρόσ, Ῥαχήλα πεπαίνουσα τὸν θυμὸν τῆσ ἀδελφῆσ παραχωρήσειν αὐτῇ τἀνδρὸσ ἔλεγε κοιμησομένου παρ’ αὐτῇ κατ’ ἐκείνην τὴν ἑσπέραν. τῆσ δὲ προσιεμένησ τὴν χάριν Ιἄκωβοσ συγκαθεύδει τῇ Λείᾳ Ῥαχήλᾳ χαριζόμενοσ.

πάλιν οὖν γίνονται παῖδεσ αὐτῇ, Ἰσσαχάρησ μὲν σημαίνων τὸν ἐκ μισθοῦ γενόμενον, Ζαβουλὼν δὲ ἠνεχυρασμένον εὐνοίᾳ τῇ πρὸσ αὐτήν, θυγάτηρ δὲ Δεῖνα. χρόνοισ δ’ ὕστερον καὶ Ῥαχήλᾳ γίνεται Ιὤσηποσ υἱόσ· προσθήκην γενησομένου τινὸσ δηλοῖ. Τοῦτον ἅπαντα τὸν χρόνον, ἔτη δ’ ἐστὶν εἴκοσιν, ἐποίμαινε τῷ πενθερῷ·

μετὰ τὸν δ’ ἠξίου τὰσ γυναῖκασ ἀναλαβὼν ἀπαλλάττεσθαι πρὸσ αὑτόν· τοῦ δὲ πενθεροῦ μὴ συγχωροῦντοσ κρύφα τοῦτο ποιεῖν ἐπενόει. τῶν γυναικῶν οὖν ἀπεπειρᾶτο, πῶσ ἔχοιεν πρὸσ τὴν ἀποδημίαν, τῶν δ’ ἐχουσῶν ἡδέωσ Ῥαχήλα καὶ τοὺσ τύπουσ τῶν θεῶν, οὓσ σέβειν πατρίουσ ὄντασ νόμιμον ἦν, συνανελομένη συναπεδίδρασκε μετὰ τῆσ ἀδελφῆσ οἵ τε ἑκατέρων παῖδεσ καὶ αἱ θεραπαινίδεσ σὺν τοῖσ υἱοῖσ εἴ τέ τισ ἦν κτῆσισ αὐταῖσ.

ἐπήγετο δὲ Ιἄκωβοσ καὶ τῶν βοσκημάτων τὴν ἡμίσειαν Λαβάνου μὴ προεγνωκότοσ.

τοὺσ δὲ τύπουσ ἐπεφέρετο τῶν θεῶν ἡ Ῥαχήλα καταφρονεῖν μὲν τῆσ τοιαύτησ τιμῆσ τῶν θεῶν διδάξαντοσ αὐτὴν Ιἀκώβου, ἵνα δ’ εἰ καταληφθεῖεν ὑπὸ τοῦ πατρὸσ αὐτῆσ διωχθέντεσ ἔχοι τούτοισ προσφυγοῦσα συγγνώμησ τυγχάνειν. Λάβανοσ δὲ μεθ’ ἡμέραν πρώτην γνοὺσ τήν τε Ιἀκώβου ἀναχώρησιν καὶ τῶν θυγατέρων δεινοπαθῶν ἤλαυνεν ἐπ’ αὐτὸν μετὰ δυνάμεωσ ἐπειγόμενοσ, καὶ καθ’ ἑβδόμην ἡμέραν ἐπί τινοσ λόφου λαμβάνει προκαθιδρυμένουσ.

καὶ τότε μέν, ἑσπέρα γὰρ ἦν, ἡσύχαζεν·

ὄναρ δὲ ὁ θεὸσ ἐπιστὰσ αὐτῷ παρῄνεσε λαβόντι τὸν γαμβρὸν καὶ τὰσ θυγατέρασ ἠρεμεῖν καὶ μηδὲν εἰσ αὐτοὺσ ὑπὸ θυμοῦ τολμᾶν, σπονδὰσ δὲ ποιεῖσθαι πρὸσ Ιἄκωβον, αὐτὸσ λέγων ἐκείνῳ συμμαχήσειν, εἰ καταφρονήσασ αὐτοῦ τῆσ ὀλιγότητοσ χωρήσειεν αὐτῷ διὰ μάχησ. Λάβανοσ δὲ τοιαύτησ αὐτῷ προρρήσεωσ γεγενημένησ μεθ’ ἡμέραν τὸν Ιἄκωβον εἰσ λόγουσ προκαλεσάμενοσ καὶ δηλώσασ αὐτῷ τὸ ὄναρ, ἐπεὶ πρὸσ αὐτὸν ἦλθε πεισθείσ, ἤρξατο κατηγορεῖν αὐτοῦ προφέρων, ὅτι καὶ πένητα αὐτὸν ἐλθόντα πρὸσ αὐτὸν καὶ πάντων ἄπορον ὑπεδέξατο καὶ παράσχοι πᾶσαν ἀφθονίαν τῆσ αὑτοῦ κτήσεωσ·

καὶ γὰρ καὶ θυγατέρασ ἐμὰσ συνέζευξα τὴν εὔνοιάν σου τὴν πρὸσ ἡμᾶσ τούτοισ αὐξήσεσθαι λογιζόμενοσ. σὺ δὲ οὔτε τῆσ μητρὸσ τῆσ σαυτοῦ καὶ ἧσ ἔχεισ πρὸσ ἐμὲ συγγενείασ οὔτε γυναικῶν ἃσ ἔγημασ αἰδῶ ποιησάμενοσ, οὐδὲ τέκνων ὧν εἰμι πάπποσ φροντίσασ, ἐχρήσω μοι πολέμου νόμῳ, κτῆσιν μὲν ἄγων τὴν ἐμὴν θυγατέρασ δὲ ἀναπείσασ ἀποδρᾶναι τὸν γεγεννηκότα, ἱερά τε πάτρια βαστάσασ οἴχῃ φερόμενοσ ὑπό τε τῶν ἐμῶν τιμηθέντα προγόνων καὶ ὑπ’ ἐμοῦ θρησκείασ τῆσ αὐτῆσ ἐκείνοισ ἀξιωθέντα·

καὶ ταῦτα ἃ μηδὲ οἱ πολεμήσαντεσ τοὺσ ἐχθροὺσ ἔδρασαν ὁ συγγενὴσ σὺ καὶ τῆσ μὲν ἀδελφῆσ τῆσ ἐμῆσ υἱόσ, θυγατέρων δὲ τῶν ἐμῶν ἀνήρ, ξένοσ δὲ καὶ ἐφέστιοσ τῆσ ἐμῆσ οἰκίασ γεγενημένοσ ἔδρασασ.

ταῦτα εἰπόντοσ Λαβάνου Ιἄκωβοσ ἀπελογεῖτο μὴ μόνῳ πατρίδοσ ἔρωτα τὸν θεόν, ἀλλὰ καὶ πᾶσιν ἐμφῦσαι, καὶ μετὰ τοσοῦτον χρόνον καλῶσ ἔχειν αὐτὸν κατελθεῖν εἰσ ταύτην.

"ὑπὲρ δὲ τῆσ λείασ ἧσ ἐγκαλεῖσ, φησίν, ἀδικῶν αὐτὸσ ἂν εὑρεθείησ ἐπ’ ἄλλῳ κριτῇ·

ὑπὲρ γὰρ ἧσ ἐχρῆν σε χάριν ἡμῖν ἔχειν καὶ φυλαχθείσησ ὑφ’ ἡμῶν καὶ πλείονοσ γεγενημένησ, ὑπὲρ ταύτησ πῶσ οὐ διαμαρτάνεισ τῶν δικαίων χαλεπαίνων ἐμοί, εἰ μοῖραν αὐτῆσ ὀλίγην λαβόντεσ ἔχομεν. περὶ μέντοι γε τῶν θυγατέρων ἴσθι μὴ κατ’ ἐμὴν κακουργίαν ἀπαναστήσαντοσ ἀκολουθεῖν, ἀλλὰ κατ’ εὔνοιαν δικαίαν, ἣν γυναιξὶ γαμεταῖσ πρὸσ τοὺσ συνοικοῦντασ εἶναι συμβέβηκεν· ὅσον τοῖσ παισὶν αὐτῶν.

" καὶ ταῦτα μὲν ὑπὲρ τοῦ μηδὲν ἀδικεῖν αὐτὸσ ἔλεγε, προσενεκάλει δὲ καὶ κατηγορίαν ἐποιεῖτο, ὅτι μητρὸσ ὢν ἀδελφὸσ τῆσ αὐτοῦ καὶ συζεύξασ αὐτῷ τὰσ θυγατέρασ ἐπιτάγμασιν ἐκτρυχώσειε χαλεποῖσ, εἴκοσιν ἐτῶν ἀριθμὸν ἐν αὐτοῖσ κατασχών. καὶ τὰ μὲν προφάσει τῶν γάμων ὑπ’ αὐτοῦ γενόμενα καίπερ ὄντα χαλεπὰ κουφότερα ἔφασκε, χείρω δὲ τὰ μετὰ τοὺσ γάμουσ καὶ ἅ τισ ἂν ἔπαθεν ἐχθρὸσ ἔφυγε. καὶ γὰρ σφόδρα κακούργωσ ὁ Λάβανοσ ἐχρήσατο τῷ Ιἀκώβῳ·

ὁρῶν γὰρ αὐτῷ τὸν θεὸν πρὸσ ὅτι θελήσειε συλλαμβανόμενον ὑπισχνεῖτο τῶν τεχθησομένων αὐτῷ παρέξειν ἔσθ’ ὅτε μὲν ὅτι καὶ γένοιτο λευκόν, ποτὲ δ’ αὖ τὰ μέλανα τῶν γεννωμένων. πληθυόντων δὲ τῶν ἐπ’ ὀνόματι τῷ Ιἀκώβου τικτομένων, τὴν μὲν εἰσ τὸ παρὸν οὐκ ἐφύλαττε πίστιν, εἰσ ἔτοσ δὲ παρέξειν ἐπηγγέλλετο διὰ τὸ ἐποφθαλμιᾶν τῷ πλήθει τῆσ κτήσεωσ, ἐπαγγελλόμενοσ μὲν διὰ τὸ δυσέλπιστον γενέσθαι τοσαῦτα, ψευδόμενοσ δὲ ἐπὶ γενομένοισ.

Περὶ μέντοι τῶν ἱερωμάτων ἐκέλευεν ἔρευναν ποιεῖσθαι·

δεξαμένου δὲ Λαβάνου τὴν ἔρευναν Ῥαχήλα πυνθανομένη κατατίθησι τοὺσ τύπουσ εἰσ τὴν σάγην τῆσ φερούσησ αὐτὴν καμήλου· ἐκαθέζετο δὲ φάσκουσα τὴν κατὰ φύσιν κάθαρσιν αὐτῇ ἐνοχλεῖν. καὶ Λάβανοσ μὲν ἀφίσταται τῆσ ἐπὶ πλεῖον ἐρεύνησ οὐκ ἂν οἰηθεὶσ τὴν θυγατέρα μετὰ τοιούτου πάθουσ τοῖσ τύποισ προσελθεῖν, ποιεῖται δ’ ὁρ́κουσ πρὸσ Ιἄκωβον οὐδενὸσ αὐτῷ μνησικακήσειν τῶν γενομένων, ἀλλὰ κἀκεῖνοσ ἀγαπήσειν αὐτοῦ τὰσ θυγατέρασ.

καὶ τὰσ πίστεισ τὰσ ἐπὶ τούτοισ ἐποιήσαντο ὑπὲρ ὀρῶν τινων, ἐφ’ οἷσ στήλην ἀνέθεσαν κατὰ βωμοῦ σχῆμα, ὅθεν Γαλάδην λέγεται βουνόσ, ἀφ’ οὗ καὶ νῦν Γαλαδηνὴν καλοῦσι τὴν γῆν.

ἑστιαθέντων δὲ ἐπὶ τοῖσ ὁρ́κοισ ὁ μὲν Λάβανοσ ἀνέζευξεν. Ιἀκώβῳ δὲ εἰσ τὴν Χαναναίαν προϊόντι φαντάσματα συνετύγχανεν ἀγαθὰσ ἐλπίδασ ὑπαγορεύοντα περὶ τῶν ἐσ ὕστερον·

καὶ τὸν μὲν τόπον ἐκεῖνον προσαγορεύει θεοῦ στρατόπεδον, βουλόμενοσ δὲ εἰδέναι, τί ὁ ἀδελφὸσ αὐτοῦ φρονεῖ, τοὺσ γνωσομένουσ ἕκαστα μετὰ ἀκριβείασ προύπεμψε δεδιὼσ αὐτὸν διὰ τὴν προτέραν ὑποψίαν. ἐνετέλλετο δὲ τοῖσ πεμπομένοισ λέγειν πρὸσ τὸν Ἡσαῦν, ὅτι νομίσασ Ιἄκωβοσ ἄδικον συνδιαιτᾶσθαι αὐτοῦ τῇ ὀργῇ τῆσ χώρασ ἑκὼν ὑπεξέλθοι, καὶ νῦν τὸν χρόνον ἱκανὸν ἡγούμενοσ εἶναι διαλλάκτην ἐπανήκοι γυναῖκάσ τε καὶ παῖδασ ἐπαγόμενοσ μετὰ τοῦ πορισθέντοσ βίου, μετὰ τῶν τιμιωτάτων ἑαυτὸν ἐκείνῳ παραδιδούσ, ὅτι κρίνοι μέγιστον ἀγαθὸν τὸ τῷ ἀδελφῷ συμμεταλαμβάνειν τῶν ὑπὸ τοῦ θεοῦ δεδομένων.

καὶ οἱ μὲν ταῦτα ἐδήλουν, Ἡσαῦσ δὲ περιχαρὴσ γίνεται καὶ τῷ ἀδελφῷ ὑπήντα σὺν ὁπλίταισ τετρακοσίοισ.

καὶ Ιἄκωβοσ πυνθανόμενοσ ἥκειν αὐτὸν ὑπαντησόμενον μετὰ τοσούτων ἦν περίφοβοσ, τῷ μέντοι θεῷ τὴν ἐλπίδα τῆσ σωτηρίασ ἐπέτρεπε καὶ πρόνοιαν εἶχεν ἐκ τῶν παρόντων, ὅπωσ αὐτὸσ ἀπαθὴσ σώζοι τοὺσ σὺν αὑτῷ κρατήσασ τῶν ἐχθρῶν εἰ θέλοιεν ἀδικεῖν. νείμασ οὖν τοὺσ σὺν αὑτῷ τοὺσ μὲν προύπεμπε, τοὺσ δὲ λειπομένουσ ἆσσον ἐκέλευσεν ἀκολουθεῖν, ὅπωσ εἰ βιασθεῖεν οἱ προπεμφθέντεσ ἐπιθεμένου τοῦ ἀδελφοῦ, καταφυγὴν ἔχοιεν τοὺσ ἑπομένουσ.

καὶ τοῦτον διατάξασ τοὺσ σὺν αὑτῷ τὸν τρόπον πέμπει τινὰσ δῶρα κομίζοντασ τἀδελφῷ·

ὑποζύγια δὲ ἦν τὰ πεμπόμενα καὶ πλῆθοσ τετραπόδων ποικίλων, ἃ δὴ τίμια τοῖσ ληψομένοισ ἔμελλεν ἔσεσθαι παρὰ τὸ σπανίζειν αὐτῶν. ἦσαν δὲ οἱ πεμφθέντεσ ἐκ διαλειμμάτων, ἵνα συνεχέστερον ἐντυγχάνοντεσ πολλοὶ δοκῶσιν·

ἀνήσειν γὰρ ὑπὸ τῶν δωρεῶν τῆσ ὀργῆσ, εἰ διαμένοι τεθυμωμένοσ· ἔτι μέντοι καὶ λόγοισ χρηστοῖσ ὁμιλεῖν πρὸσ αὐτὸν εἴρητο τοῖσ πεμπομένοισ. Ταῦτα συνθεὶσ διὰ πάσησ τῆσ ἡμέρασ νυκτὸσ ἐπιγενομένησ ἐκίνει τοὺσ σὺν αὑτῷ·

ὃ δὴ καὶ φωνῇ χρῆται καὶ λόγοισ πρὸσ αὐτὸν χαίρειν τε τοῖσ γεγενημένοισ παραινοῦν καὶ μὴ μικρὸν κρατεῖν ὑπολαμβάνειν, ἀλλὰ θεῖον ἄγγελον νενικηκέναι καὶ σημεῖον ἡγεῖσθαι τοῦτο μεγάλων ἀγαθῶν ἐσομένων καὶ τοῦ μηδέποτε τὸ γένοσ ἐκλείψειν αὐτοῦ, μηδὲ ὑπέρτερον ἀνθρώπων τινὰ τῆσ ἰσχύοσ ἔσεσθαι τῆσ ἐκείνου.

ἐκέλευσέ τε καλεῖν αὐτὸν Ἰσραῆλον, σημαίνει δὲ τοῦτο κατὰ τὴν Ἑβραίων γλῶτταν τὸν ἀντιστάτην ἀγγέλῳ θεοῦ.

ταῦτα μέντοι προύλεγεν Ιἀκώβου δεηθέντοσ· αἰσθόμενοσ γὰρ ἄγγελον εἶναι θεοῦ, τίνα μοῖραν ἕξει σημαίνειν παρεκάλει. καὶ τὸ μὲν φάντασμα ταῦτ’ εἰπὸν ἀφανὲσ γίνεται. ἡσθεὶσ δὲ τούτοισ Ιἄκωβοσ Φανουῆλον ὀνομάζει τὸν τόπον, ὃ σημαίνει θεοῦ πρόσωπον.

καὶ γενομένου διὰ τὴν μάχην ἀλγήματοσ αὐτῷ περὶ τὸ νεῦρον τὸ πλατὺ αὐτόσ τε ἀπέχεται τῆσ τούτου βρώσεωσ καὶ δι’ ἐκεῖνον οὐδὲ ἡμῖν ἐστιν ἐδώδιμον. Πλησίον δ’ ἤδη τὸν ἀδελφὸν πυνθανόμενοσ κελεύει προϊέναι τῶν γυναικῶν ἑκατέραν κατ’ αὐτὴν μετὰ τῶν θεραπαινίδων, ἵνα πόρρωθεν ἀφορῷεν τὰ ἔργα τῶν ἀνδρῶν μαχομένων, εἰ τοῦτο θελήσειεν Ἡσαῦσ, προσεκύνει δ’ αὐτὸσ τὸν ἀδελφὸν ἐγγὺσ αὐτῷ γενόμενον οὐδὲν περὶ αὐτοῦ δόλιον φρονοῦντα.

καὶ ὁ Ἡσαῦσ ἀσπασάμενοσ αὐτὸν ἀνήρετο τῶν παίδων τὸν ὄχλον καὶ τὰσ γυναῖκασ, ἠξίου τε τότε μαθὼν περὶ αὐτῶν τὸ πᾶν καὶ αὐτὸσ συμβαδίζειν αὐτοῖσ πρὸσ τὸν πατέρα, Ιἀκώβου δὲ προφασιζομένου τὸν κόπον τῶν ὑποζυγίων ὑπεχώρησεν εἰσ Σάειραν·

ἐνταῦθα γὰρ ἐποιεῖτο τὴν δίαιταν προσαγορεύσασ τὸ χωρίον ἀπὸ τῆσ αὑτοῦ τριχώσεωσ [δασεῖαν]. Ιἄκωβοσ δὲ ἀφίκετο εἰσ τὰσ ἔτι νῦν Σκηνὰσ λεγομένασ, ὅθεν εἰσ Σίκιμον παρῆν·

Χαναναίων δ’ ἐστὶν ἡ πόλισ. τῶν δὲ Σικιμωτῶν ἑορτὴν ἀγόντων Δεῖνα, θυγάτηρ ἦν Ιἀκώβου μόνη, παρῆλθεν εἰσ τὴν πόλιν ὀψομένη τὸν κόσμον τῶν ἐπιχωρίων γυναικῶν. θεασάμενοσ δ’ αὐτὴν Συχέμμησ ὁ Ἐμμώρου τοῦ βασιλέωσ υἱὸσ φθείρει δι’ ἁρπαγῆσ καὶ διατεθεὶσ ἐρωτικῶσ ἱκετεύει τὸν πατέρα λαβεῖν αὐτῷ πρὸσ γάμον τὴν κόρην. ὁ δὲ πεισθεὶσ ἧκε πρὸσ τὸν Ιἄκωβον δεόμενοσ τῷ παιδὶ αὐτοῦ Συχέμμῃ συζεῦξαι Δεῖναν κατὰ νόμον.

Ιἄκωβοσ δὲ οὔτ’ ἀντιλέγειν ἔχων διὰ τὸ ἀξίωμα τοῦ παρακαλοῦντοσ οὔτε νόμιμον ἡγούμενοσ ἀλλοφύλῳ συνοικίζειν τὴν θυγατέρα ἠξίωσεν ἐπιτρέψαι αὐτῷ βουλὴν ἀγαγεῖν περὶ ὧν παρακαλεῖ. ἀπῄει μὲν οὖν ὁ βασιλεὺσ ἐλπίζων Ιἄκωβον παρέξειν τὸν γάμον, Ιἄκωβοσ δὲ τοῖσ παισὶ δηλώσασ τήν τε φθορὰν τῆσ ἀδελφῆσ καὶ τοῦ Ἐμμώρου τὴν δέησιν ἠξίου βουλεύεσθαι τί δεῖ ποιεῖν.

οἱ μὲν οὖν πλείουσ ἡσύχαζον γνώμησ ἀποροῦντεσ, Σεμεὼν δὲ καὶ Λευὶσ ὁμομήτριοι τῆσ κόρησ ἀδελφοὶ συντίθενται πρὸσ ἀλλήλουσ τοιάνδε τινὰ πρᾶξιν· οὔσησ ἑορτῆσ καὶ τῶν Σικιμιωτῶν εἰσ ἄνεσιν καὶ εὐωχίαν τετραμμένων νύκτωρ πρώτοισ ἐπιβαλόντεσ τοῖσ φύλαξι κτείνουσι κοιμωμένουσ καὶ παρελθόντεσ εἰσ τὴν πόλιν ἀναιροῦσι πᾶν ἄρρεν καὶ τὸν βασιλέα σὺν αὐτοῖσ καὶ τὸν υἱὸν αὐτοῦ, φείδονται δὲ τῶν γυναικῶν.

πράξαντεσ δὲ ταῦτα δίχα τῆσ τοῦ πατρὸσ γνώμησ ἐπανάγουσι τὴν ἀδελφήν. Ιἀκώβῳ δὲ ἐκπλαγέντι πρὸσ τὸ μέγεθοσ τῶν γεγονότων καὶ χαλεπαίνοντι πρὸσ τοὺσ υἱοὺσ ὁ θεὸσ παραστὰσ ἐκέλευσε θαρρεῖν, ἁγνίσαντι δὲ τὰσ σκηνὰσ θυσίασ ἐπιτελεῖν, ἃσ τὸ πρῶτον ἀπιὼν εἰσ τὴν Μεσοποταμίαν ἐπὶ τῇ ὄψει τοῦ ὀνείρου ηὔξατο.

ἁγνίζων οὖν τοὺσ ἑπομένουσ ἐπιτυγχάνει τοῖσ Λαβάνου θεοῖσ, οὐ γὰρ ἠπίστατο ὑπὸ τῆσ Ῥαχήλησ κλαπέντασ, καὶ αὐτοὺσ ἔκρυψεν ἐν Σικίμοισ εἰσ γῆν ὑπό τινα δρῦν, ἀπάρασ τε τοὐντεῦθεν ἐν Βαιθήλοισ ἔθυεν, ὅπου τὸ ὄνειρον ἐθεάσατο χωρῶν πρότερον ἐπὶ τῆσ Μεσοποταμίασ.

Ἐντεῦθεν δὲ προϊὼν ἐπεὶ κατὰ τὴν Ἐφραθηνὴν γίνεται, ἐνθάδε Ῥαχήλαν ἐκ τοκετοῦ θανοῦσαν θάπτει μόνην τῶν συγγενῶν τῆσ ἐν Νεβρῶνι τιμῆσ οὐ τυχοῦσαν.

πενθήσασ δὲ μεγάλωσ τὸ ἐξ αὐτῆσ παιδίον Βενιαμὶν ἐκάλεσε διὰ τὴν ἐπ’ αὐτῷ γενομένην ὀδύνην τῇ μητρί. οὗτοι Ιἀκώβου παῖδεσ οἱ πάντεσ, ἄρρενεσ μὲν δώδεκα θήλεια δὲ μία.

τούτων ὀκτὼ γνήσιοι, ἐκ Λείασ μὲν ἕξ, δύο δὲ ἐκ Ῥαχήλησ, τέσσαρεσ δὲ ἐκ τῶν θεραπαινίδων δύο ἐξ ἑκατέρασ, ὧν καὶ τὰ ὀνόματα πάντων προεῖπον. Παρῆν δ’ ἐντεῦθεν ἐπὶ Νεβρῶνα πόλιν ἐν Χαναναίοισ κειμένην·

ἐκεῖ δὲ Ἴσακοσ τὴν δίαιταν εἶχε· καὶ βραχέα μὲν ἀλλήλοισ συνδιατρίβουσι· τὴν γὰρ Ῥεβέκκαν Ιἄκωβοσ οὐ κατέλαβε ζῶσαν. θνήσκει δὲ καὶ Ἴσακοσ οὐ μετὰ πολὺ τῆσ ἀφίξεωσ τοῦ υἱοῦ καὶ ταφῆσ ἔτυχεν ὑπὸ τῶν παίδων σὺν τῇ γυναικὶ ἐν Νεβρῶνι μνημείου προγονικοῦ ἐν αὐτῇ τυγχάνοντοσ αὐτοῖσ. ἐγένετο δὲ Ἴσακοσ ἀνὴρ θεοφιλὴσ καὶ προνοίασ πολλῆσ ἠξιωμένοσ ὑπ’ αὐτοῦ μετὰ Ἅβραμον τὸν πατέρα, πολυχρονιώτατοσ δέ·

βιώσασ γὰρ ἔτη πέντε καὶ ὀγδοήκοντα πρὸσ τοῖσ ἑκατὸν μετὰ ἀρετῆσ οὕτωσ ἀπέθανεν.

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION