호흡부호 보기
강세부호 보기
장단부호 보기
작은 Iota 보기
모든 부호 보기
Ἑβραίουσ δ’ ὁ κατὰ τὴν ἐρημίαν βίοσ ἀηδὴσ καὶ χαλεπὸσ ὢν ἐπόνει καὶ κωλύοντοσ τοῦ θεοῦ τῶν Χαναναίων πεῖραν λαμβάνειν· πολεμεῖν δὲ τοῖσ Χαναναίοισ ὡρμήκεσαν λέγοντεσ τὸν θεὸν οὐχὶ Μωυσεῖ χαριζόμενον ἐπικουρεῖν αὐτοῖσ, ἀλλὰ καὶ κοινῇ κηδόμενον αὐτῶν τοῦ ἔθνουσ διὰ τοὺσ προγόνουσ ὧν ἐπετρόπευσε καὶ διὰ τὴν αὐτῶν ἀρετὴν πρότερόν τε παρασχεῖν τὴν ἐλευθερίαν καὶ νῦν βουλομένοισ πονεῖν ἀεὶ παρέσεσθαι σύμμαχον·
εἶναί τε καὶ κατ’ αὐτοὺσ ἱκανοὶ κρατεῖν τῶν ἐθνῶν ἔφασκον, κἂν ἀπαλλοτριοῦν αὐτῶν Μωυσῆσ ἐθελήσῃ τὸν θεόν·
ὅτι μόνῳ τὸ θεῖον αὐτῷ προδηλοῖ περὶ τῶν ἡμετέρων κατὰ τὴν πρὸσ αὐτὸν εὔνοιαν, ὡσ οὐχ ἁπάντων ἐκ τῆσ Ἁβράμου γενεᾶσ ὄντων, ἀλλ’ αἴτιον ἕνα τούτων τοῦ θεοῦ παρεσχηκότοσ εἰσ τὸ πάντ’ αὐτὸν εἰδέναι τὰ μέλλοντα παρ’ αὐτοῦ μανθάνοντα·
δόξειν τε συνετοὺσ εἶναι τῆσ ἀλαζονείασ αὐτοῦ καταγνόντεσ καὶ τῷ θεῷ πιστεύσαντεσ κτήσασθαι γῆν ἣν αὐτοῖσ ὑπέσχηται θελήσασιν, ἀλλὰ μὴ τῷ διὰ τὴν αἰτίαν ταύτην ἐπ’ ὀνόματι τοῦ θεοῦ κωλύοντι προσσχοῖεν.
τὴν ἀπορίαν οὖν λογιζόμενοι καὶ τὴν ἐρημίαν, ὑφ’ ἧσ ἔτι ταύτην αὐτοῖσ χείρω συνέβαινεν εἶναι δοκεῖν, ἐπὶ τὴν πρὸσ τοὺσ Χαναναίουσ μάχην ἦσαν ὡρμημένοι, τὸν θεὸν προστησάμενοι στρατηγὸν ἀλλ’ οὐχὶ τὴν παρὰ τοῦ νομοθέτου συνεργίαν περιμένοντεσ.
καὶ τῷ παρ’ ἐλπίδασ ἀτυχῆσαι παντάπασιν ἀθυμοῦν οὐδὲν ἔτι χρηστὸν προσεδόκα λογιζόμενον, ὅτι καὶ ταῦτα κατὰ μῆνιν θεοῦ πάθοιεν προεξορμήσαντεσ ἐπὶ τὸν πόλεμον τῆσ ἐκείνου βουλήσεωσ.
Μωυσῆσ δὲ τοὺσ μὲν οἰκείουσ ὁρῶν ὑπὸ τῆσ ἥττησ καταπεπληγότασ, φοβούμενοσ δὲ μὴ θαρσήσαντεσ ἐπὶ τῇ νίκῃ οἱ πολέμιοι καὶ μειζόνων ὀρεχθέντεσ ἐπ’ αὐτοὺσ ἔλθοιεν, ἔγνω δεῖν τὴν στρατιὰν ἀπαγαγεῖν πορρωτέρω τῶν Χαναναίων εἰσ τὴν ἔρημον.
καὶ τοῦ πλήθουσ ἐπιτρέψαντοσ ἑαυτὸ πάλιν ἐκείνῳ, συνῆκε γὰρ δίχα τῆσ αὐτοῦ προνοίασ οὐ δυνησόμενον ἐρρῶσθαι τοῖσ πράγμασιν, ἀναστήσασ τὸ στράτευμα προῆλθεν εἰσ τὴν ἔρημον, ἐνταῦθα νομίζων ἡσυχάσειν αὐτοὺσ καὶ μὴ πρότερον τοῖσ Χαναναίοισ εἰσ χεῖρασ ἥξειν πρὶν ἢ παρὰ τοῦ θεοῦ τὸν εἰσ τοῦτο καιρὸν λάβωσιν.
Ὅπερ δὲ τοῖσ μεγάλοισ συμβαίνει στρατοπέδοισ καὶ μάλιστα παρὰ τὰσ κακοπραγίασ δυσάρκτοισ εἶναι καὶ δυσπειθέσι, τοῦτο καὶ τοῖσ Ιοὐδαίοισ συνέπεσεν·
ἑξήκοντα γὰρ ὄντεσ μυριάδεσ καὶ διὰ τὸ πλῆθοσ ἴσωσ ἂν μηδ’ ἐν ἀγαθοῖσ ὑποταγέντεσ τοῖσ κρείττοσι, τότε μᾶλλον ὑπὸ τῆσ ἀπορίασ καὶ συμφορᾶσ ἐξηγανάκτουν καὶ πρὸσ ἀλλήλουσ καὶ πρὸσ τὸν ἡγεμόνα. στάσισ οὖν αὐτοὺσ οἱάν ἴσμεν οὔτε παρ’ Ἕλλησιν οὔτε παρὰ βαρβάροισ γενομένην κατέλαβεν, ὑφ’ ἧσ ἅπαντασ ἀπολέσθαι κινδυνεύσαντασ ἔσωσε Μωυσῆσ οὐ μνησικακῶν, ὅτι παρ’ ὀλίγον ἦλθε καταλευσθεὶσ ὑπ’ αὐτῶν ἀποθανεῖν.
οὐδ’ ὁ θεὸσ δὲ ἠμέλησε τοῦ μηδὲν αὐτοὺσ παθεῖν τῶν δεινῶν, ἀλλὰ καίπερ εἰσ τὸν νομοθέτην αὐτῶν ἐξυβρισάντων καὶ τὰσ ἐντολάσ, ἃσ αὐτὸσ διὰ Μωυσέοσ αὐτοῖσ ἐπέστειλεν, ἐρρύσατο τῶν ἐκ τοῦ στασιάζειν αὐτοῖσ ἂν γενομένων δεινῶν, εἰ μὴ προενόησε.
τήν τε οὖν στάσιν καὶ ὅσα μετ’ αὐτὴν Μωυσῆσ ἐπολιτεύσατο διηγήσομαι προδιελθὼν τὴν αἰτίαν ἀφ’ ἧσ ἐγένετο. Κορῆσ τισ Ἑβραίων ἐν τοῖσ μάλιστα καὶ γένει καὶ πλούτῳ διαφόρων ἱκανὸσ δ’ εἰπεῖν καὶ δήμοισ ὁμιλεῖν πιθανώτατοσ, ὁρῶν ἐν ὑπερβαλλούσῃ τιμῇ τὸν Μωυσῆν καθεστῶτα χαλεπῶσ εἶχεν ὑπὸ φθόνου, καὶ γὰρ φυλέτησ ὢν ἐτύγχανεν αὐτοῦ καὶ συγγενήσ, ἀχθόμενοσ ὅτι ταύτησ τῆσ δόξησ δικαιότερον ἂν τῷ πλουτεῖν ἐκείνου μᾶλλον μὴ χείρων ὢν κατὰ γένοσ αὐτὸσ ἀπέλαυε.
τυράννων δὲ τρόπῳ καταχαριζομένου τὰσ τιμὰσ οἷσ ἂν ἐθελήσῃ χαλεπώτερον ἤδη τυγχάνειν τοῦ βιάζεσθαι τό τε λεληθότωσ ἐξυβρίζειν, ὅτι μὴ μόνον ἄκοντασ μηδὲ συνιέντασ τῆσ ἐπιβουλῆσ τὴν ἰσχὺν ἀφαιρεῖται·
ὅστισ γὰρ αὐτῷ σύνοιδεν ὄντι λαβεῖν ἀξίῳ πείθει τυγχάνειν αὐτὸν καὶ τότε βιάσασθαι μὴ θρασυνόμενοσ, οἷσ δὲ ἄπορον ἐκ τοῦ δικαίου τιμᾶσθαι, βίαν μὲν ἀγαθοὶ βουλόμενοι δοκεῖν οὐ προσφέρουσι, τέχνῃ δ’ εἶναι κακουργοῦσι δυνατοί.
συμφέρειν δὲ τῷ πλήθει τοὺσ τοιούτουσ ἔτι λανθάνειν οἰομένουσ κολάζειν καὶ μὴ παρελθεῖν εἰσ δύναμιν ἐάσαντασ φανεροὺσ ἔχειν πολεμίουσ.
τίνα γὰρ καὶ λόγον ἀποδοῦναι δυνάμενοσ Μωυσῆσ Αἀρῶνι καὶ τοῖσ υἱέσιν αὐτοῦ τὴν ἱερωσύνην παρέδωκεν; εἰ μὲν γὰρ ἐκ τῆσ Λευίτιδοσ φυλῆσ τὴν τιμὴν ὁ θεόσ τινι παρασχεῖν ἔκρινεν, ἐγὼ ταύτησ δικαιότεροσ τυγχάνειν γένει μὲν ὁ αὐτὸσ ὢν Μωυσεῖ, πλούτῳ δὲ καὶ ἡλικίᾳ διαφέρων·
εἰ δὲ τῇ πρεσβυτάτῃ τῶν φυλῶν, εἰκότωσ ἂν ἡ Ῥουβήλου τὴν τιμὴν ἔχοι λαμβανόντων αὐτὴν Δαθάμου καὶ Ἀβιράμου καὶ Φαλαοῦσ· πρεσβύτατοι γὰρ οὗτοι τῶν ταύτην τὴν φυλὴν νεμομένων καὶ δυνατοὶ χρημάτων περιουσίᾳ. Ἐβούλετο μὲν οὖν ταῦτα λέγων ὁ Κορῆσ τοῦ κοινοῦ προνοεῖσθαι δοκεῖν, ἔργῳ δὲ εἰσ ἑαυτὸν ἐπραγματεύετο τὴν παρὰ τοῦ πλήθουσ τιμὴν μεταστῆσαι.
καὶ ὁ μὲν ταῦτα κακοήθωσ μετ’ εὐπρεπείασ πρὸσ τοὺσ φυλέτασ ἔλεγε. προϊόντοσ δ’ εἰσ τοὺσ πλείονασ κατ’ ὀλίγον τοῦ λόγου καὶ τῶν ἀκροωμένων προστιθεμένων ταῖσ κατὰ Αἀρῶνοσ διαβολαῖσ ἀναπίμπλαται τούτων ἅπασ ὁ στρατόσ.
ἦσαν δὲ οἱ συντεταγμένοι τῷ Κορῇ πεντήκοντα καὶ διακόσιοι τῶν πρώτων ἄνδρεσ σπεύδοντεσ ἀφελέσθαι τὴν ἱερωσύνην τὸν Μωυσέοσ ἀδελφὸν καὶ τοῦτον αὐτὸν ἀτιμοῦν. ἀνηρέθιστο δὲ καὶ τὸ πλῆθοσ καὶ βάλλειν τὸν Μωυσῆν ὡρμήκεσαν, εἴσ τε ἐκκλησίαν ἀκόσμωσ μετὰ θορύβου καὶ ταραχῆσ συνελέγοντο, καὶ πρὸ τῆσ σκηνῆσ τοῦ θεοῦ στάντεσ ἐβόων ἥκειν τὸν τύραννον καὶ τῆσ ἀπ’ αὐτοῦ δουλείασ ἀπηλλάχθαι τὸ πλῆθοσ, τῇ τοῦ θεοῦ προφάσει βίαια προστάγματα κελεύοντοσ·
τὸν γὰρ θεόν, εἴπερ αὐτὸσ ἦν ὁ τὸν ἱερωσόμενον ἐκλεγόμενοσ, τὸν ἄξιον ἂν εἰσ τὴν τιμὴν παράγειν, οὐχὶ τοῖσ πολλῶν ὑποδεεστέροισ ταύτην φέροντα προσνεῖμαι, κρίνοντά τε παρασχεῖν Αἀρῶνι ταύτην ἐπὶ τῷ πλήθει ποιήσασθαι τὴν δόσιν, ἀλλ’ οὐκ ἐπὶ τἀδελφῷ καταλιπεῖν.
Μωυσῆσ δὲ τὴν Κορέου διαβολὴν ἐκ πολλοῦ προειδὼσ καὶ τὸν λαὸν παροξυνόμενον ἰδὼν οὐκ ἔδεισεν, ἀλλὰ θαρρῶν οἷσ περὶ τῶν πραγμάτων καλῶσ ἐβουλεύετο καὶ τὸν ἀδελφὸν εἰδὼσ κατὰ τὴν τοῦ θεοῦ προαίρεσιν τῆσ ἱερωσύνησ τυχεῖν, ἀλλ’ οὐ κατὰ τὴν αὐτοῦ χάριν, ἧκεν εἰσ τὴν ἐκκλησίαν.
καὶ πρὸσ μὲν τὸ πλῆθοσ οὐδένα ἐποιήσατο λόγον, πρὸσ δὲ τὸν Κορῆ βοῶν ἐφ’ ὅσον ἐδύνατο, δεξιὸσ ὢν καὶ κατὰ τἆλλα καὶ πλήθεσιν ὁμιλεῖν εὐφυήσ, "ἐμοί, φησίν, ὦ Κορῆ, καὶ σὺ καὶ τούτων ἕκαστοσ," ἀπεδήλου δὲ τοὺσ πεντήκοντα καὶ διακοσίουσ ἄνδρασ, "τιμῆσ ἄξιοι δοκεῖτε, καὶ τὸν ὅμιλον δὲ πάντα τῆσ ὁμοίασ οὐκ ἀποστερῶ τιμῆσ, κἂν ὑστερῶσιν ὧν ὑμῖν ἐκ πλούτου καὶ τῆσ ἄλλησ ἀξιώσεωσ ὑπάρχει.
καὶ νῦν Αἀρῶνι τὴν ἱερωσύνην οὐκ ἐπειδὴ πλούτῳ προεῖχε, σὺ γὰρ καὶ ἀμφοτέρουσ ἡμᾶσ μεγέθει χρημάτων ὑπερβάλλεισ, οὐ μὴν οὐδ’ εὐγενείᾳ, κοινὸν γὰρ ἡμῖν τοῦτο ἐποίησεν ὁ θεὸσ τὸν αὐτὸν δοὺσ προπάτορα, οὐδὲ διὰ φιλαδελφίαν ὃ δικαίωσ ἂν ἕτεροσ εἶχε τοῦτο φέρων ἔδωκα τἀδελφῷ·
καὶ γὰρ εἰ μὴ φροντίζων τοῦ θεοῦ καὶ τῶν νόμων τὴν τιμὴν ἐχαριζόμην, οὐκ ἂν ἐμαυτῷ παρεὶσ δοῦναι παρέσχον ἑτέρῳ συγγενέστεροσ ὢν ἐμαυτῷ τἀδελφοῦ, καὶ πρὸσ ἐμαυτὸν οἰκειότερον ἢ πρὸσ ἐκεῖνον διακείμενοσ·
καὶ γὰρ οὐδὲ συνετὸν ἦν τοῖσ κινδύνοισ ἐμαυτὸν ὑποτιθέντα τοῖσ ἐκ τοῦ παρανομεῖν ἄλλῳ τὴν διὰ τούτου εὐδαιμονίαν χαρίζεσθαι. ἀλλ’ ἐγώ τε κρείττων ἢ κακουργεῖν ὅ τε θεὸσ οὐκ ἂν περιεῖδεν ἑαυτὸν καταφρονούμενον οὐδ’ ὑμᾶσ ἀγνοοῦντασ ὅτι καὶ ποιοῦντεσ αὐτῷ χαρίζεσθε, ἀλλ’ αὐτὸσ ἐπιλεξάμενοσ τὸν ἱερωσόμενον αὐτῷ τῆσ κατὰ τοῦτ’ αἰτίασ ἡμᾶσ ἠλευθέρωσεν.
οὐ μὴν ἐξ ἐμῆσ χάριτοσ λαβεῖν ἀλλὰ μὴ κατὰ κρίσιν θεοῦ, κατατίθησιν αὐτὴν εἰσ μέσον ἐπιδικάσιμον τοῖσ βουλομένοισ, οὐκ ἐκ τοῦ προκριθεὶσ ἤδη τυχεῖν αὐτῆσ ἀξιῶν ἐπιτραπῆναι καὶ τοῦτο νῦν αὐτῷ [συγχωρηθῆναι] περὶ αὐτῆσ σπουδάσαι, προτιμῶν τοῦ τὸ γέρασ ἔχειν τὸ μὴ στασιάζοντασ ὑμᾶσ ὁρᾶν καί τοι κατὰ τὴν ὑμετέραν γνώμην αὐτοῦ τυγχάνων·
ὃ γὰρ ἔδωκεν ὁ θεὸσ οὐχ ἡμάρτομεν τοῦτο καὶ μὴ βουλομένων ὑμῶν λαμβάνοντεσ.
ἦν δὲ καὶ τὸ μὴ προσέσθαι παρέχοντοσ ἐκείνου τὴν τιμὴν ἀσεβέσ, καὶ πάλιν ἀξιοῦντ’ ἔχειν εἰσ ἅπαντα χρόνον μὴ τὴν ἀσφάλειαν τὴν ἐπ’ αὐτῇ βεβαιοῦντοσ ἡμῖν τοῦ θεοῦ παντάπασιν ἀλόγιστον.
κρινεῖ τοίνυν πάλιν αὐτόσ, τίνασ βούλεται τὰσ ὑπὲρ ἡμῶν αὐτῷ θυσίασ ἐπιτελεῖν καὶ προεστάναι τῆσ εὐσεβείασ· ἄτοπον γὰρ Κορῆν ἐφιέμενον τῆσ τιμῆσ τὴν ἐξουσίαν τοῦ τίνι παράσχῃ ταύτην ἀφελέσθαι τὸν θεόν.
τῆσ οὖν στάσεωσ καὶ τῆσ διὰ τοῦτο ταραχῆσ παύσασθε, πρωὶ̈ δὲ ὅσοι τῆσ ἱερωσύνησ ἀντιποιεῖσθε κομίζων ἕκαστοσ θυμιατήριον οἴκοθεν σὺν θυμιάμασι καὶ πῦρ πάριτε. καὶ σὺ δέ, Κορῆ, παραχώρησον τὴν κρίσιν τῷ θεῷ καὶ τὴν ἐπὶ τούτοισ αὐτοῦ μένε ψηφοφορίαν, ἀλλὰ μὴ σαυτὸν ποίει τοῦ θεοῦ κρείττονα, παραγίνου δὲ κριθησόμενοσ οὕτωσ περὶ τοῦ γέρωσ.
ἀνεμέσητον δ’ οἶμαι καὶ Αἀρῶνα προσδέξασθαι συγκριθησόμενον, γένουσ μὲν ὄντα τοῦ αὐτοῦ μηδὲν δὲ μεμφθῆναι τοῖσ παρὰ τὴν ἱερωσύνην πεπραγμένοισ δυνάμενον. θυμιάσετε οὖν συνελθόντεσ ἐν φανερῷ παντὶ τῷ λαῷ, καὶ θυμιωμένων ὑμῶν οὗπερ ἂν τὴν θυσίαν ἡδίω κρίνῃ ὁ θεόσ, οὗτοσ ὑμῖν ἱερεὺσ κεχειροτονήσεται, τῆσ ἐπὶ τἀδελφῷ διαβολῆσ ὡσ κεχαρισμένου τὴν τιμὴν αὐτῷ ῥυόμενοσ.
Ταῦτα Μωυσέοσ εἰπόντοσ παύεται καὶ τῆσ ταραχῆσ τὸ πλῆθοσ καὶ τῆσ εἰσ Μωυσῆν ὑποψίασ, ἐπένευσαν δὲ τοῖσ εἰρημένοισ·
καὶ γὰρ ἦν καὶ ἐδόκει χρηστὰ τῷ λαῷ. τότε μὲν οὖν διαλύουσι τὸν σύλλογον, τῇ δ’ ἐπιούσῃ συνῆλθον εἰσ τὴν ἐκκλησίαν παρατευξόμενοι τῇ θυσίᾳ καὶ τῇ δι’ αὐτῆσ κρίσει τῶν περὶ τῆσ ἱερωσύνησ ἀγωνιζομένων. συνέβαινε δ’ εἶναι θορυβώδη τὴν ἐκκλησίαν μετεώρου τοῦ πλήθουσ ὄντοσ ἐπ’ ἐλπίδι τῶν ἐσομένων, καὶ τῶν μὲν εἰσ ἡδονὴν λαμβανόντων, εἰ Μωυσῆσ ἐλεγχθείη κακουργῶν, τῶν δὲ φρονίμων, εἰ πραγμάτων ἀπαλλαγείησαν καὶ ταραχῆσ·
ἐδεδίεσαν γάρ, μὴ τῆσ στάσεωσ προϊούσησ ἀφανισθῇ μᾶλλον αὐτοῖσ ὁ κόσμοσ τῆσ καταστάσεωσ. ὁ δὲ πᾶσ ὅμιλοσ φύσει χαίρων τῷ καταβοᾶν τῶν ἐν τέλει καὶ πρὸσ ὅ τισ εἴποι πρὸσ τοῦτο τὴν γνώμην τρέπων ἐθορύβει.
πέμψασ δὲ καὶ Μωυσῆσ πρὸσ Ἀβίραμον καὶ Δαθάμην ὑπηρέτασ ἐκέλευσεν ἥκειν κατὰ τὰ συγκείμενα καὶ περιμένειν τὴν ἱερουργίαν. ὡσ δ’ οὔτε ὑπακούσεσθαι τοῖσ ἀγγέλοισ ἔφασαν καὶ Μωυσῆν οὐ περιόψεσθαι κατὰ τοῦ λαοῦ παντὸσ ἐκ κακουργίασ αὐξανόμενον, ἀκούσασ τὰ παρ’ αὐτῶν ὁ Μωυσῆσ ἀκολουθεῖν αὐτῷ τοὺσ προβούλουσ ἀξιώσασ ἀπῄει πρὸσ τοὺσ περὶ Δαθάμην, οὐχ ἡγούμενοσ εἶναι δεινὸν βαδίζειν πρὸσ τοὺσ ὑπερηφανήσαντασ·
οἱ δ’ οὐδὲν ἀντειπόντεσ ἠκολούθουν. οἱ δὲ περὶ Δαθάμην πυθόμενοι τὸν Μωυσῆν μετὰ τῶν ἀξιολόγων τῆσ πληθύοσ πρὸσ αὐτοὺσ παραγινόμενον προελθόντεσ γυναιξὶν ἅμα καὶ τέκνοισ πρὸ τῶν σκηνῶν ἀπέβλεπον, τί καὶ μέλλοι ποιεῖν ὁ Μωυσῆσ·
ἔτι τε θεράποντεσ ἦσαν περὶ αὐτούσ, ὡσ εἰ βίαν τινὰ προσφέροι Μωυσῆσ ἀμυνούμενοι. Ὁ δὲ πλησίον γενόμενοσ τὰσ χεῖρασ εἰσ τὸν οὐρανὸν ἀνασχὼν γεγωνότερον ἐκβοήσασ, ὡσ ἀκουστὸν πάσῃ τῇ πληθύι γενέσθαι, "δέσποτα, φησί, τῶν ἐπ’ οὐρανοῦ τε καὶ γῆσ καὶ θαλάσσησ·
σὺ γὰρ ἐμοὶ τῶν ὑπ’ ἐμοῦ πεπραγμένων μάρτυσ ἀξιολογώτατοσ, ὡσ γνώμῃ τε σῇ γίνεται πάντα καὶ δρωμένοισ μηχανὴν ἐξεπόρισασ οἶκτον ἐν πᾶσι δεινοῖσ Ἑβραίων ποιησάμενοσ, ἐλθέ μοι τούτων ἀκροατὴσ τῶν λόγων· σὲ γὰρ οὔτε πραττόμενον οὔτε νοηθὲν λανθάνει, ὥστ’ οὐδὲ φθονήσεισ μοι τῆσ ἀληθείασ τὴν τούτων ἀχαριστίαν ἐπίπροσθεν θέμενοσ.
τὰ μὲν οὖν πρεσβύτερα τῆσ ἐμῆσ γενέσεωσ αὐτὸσ οἶσθ’ ἀκριβέστερον οὐκ ἀκοῇ μαθὼν ὄψει δὲ τότ’ αὐτοῖσ παρὼν γινομένοισ, ἃ δὲ ἐπὶ τούτοισ καίπερ ἐπιστάμενοι σαφῶσ ἀδίκωσ ὑπονοοῦσι τούτων μοι γενοῦ μάρτυσ. ἐγὼ βίον ἀπράγμονα καταστησάμενοσ ἀνδραγαθίᾳ μὲν ἐμῇ σῇ δὲ βουλῇ, καὶ τοῦτον Ῥαγουήλου μοι τοῦ πενθεροῦ καταλιπόντοσ ἀφεὶσ τὴν ἐκείνων ἀπόλαυσιν τῶν ἀγαθῶν ἐμαυτὸν ἐπέδωκα ταῖσ ὑπὲρ τούτων ταλαιπωρίαισ.
καὶ πρότερον μὲν ὑπὲρ τῆσ ἐλευθερίασ αὐτῶν, νῦν δ’ ὑπὲρ τῆσ σωτηρίασ μεγάλουσ ὑπέστην πόνουσ καὶ παντὶ δεινῷ τοὐμὸν ἀντιτάξασ πρόθυμον. ὁ ποτίμουσ ἡμῖν διεφθαρμένασ πηγὰσ ῥεῦσαι παρασκευάσασ καὶ τελέωσ ἀποροῦσιν ἐκ πετρῶν ἐλθεῖν ἡμῖν ποτὸν μηχανησάμενοσ, ὁ τῶν γῆθεν ἀπορουμένουσ εἰσ τροφὴν διασώσασ τοῖσ ἀπὸ θαλάσσησ, ὁ καὶ ἀπ’ οὐρανοῦ τροφὴν καταπέμψασ οὐ πρότερον ἱστορηθεῖσαν, ὁ νόμων ἡμῖν ἐπίνοιαν ὑποθέμενοσ καὶ διάταξιν πολιτείασ·
ἐλθέ, δέσποτα τῶν ὅλων, δικαστήσ μου καὶ μάρτυσ ἀδωροδόκητοσ, ὡσ οὔτε δωρεὰν ἐγὼ παρ’ Ἑβραίων τινὸσ κατὰ τοῦ δικαίου προσηκάμην οὔτε πλούτῳ κατέκρινα πενίαν νικᾶν δυναμένην οὔτε ἐπὶ βλάβῃ τοῦ κοινοῦ πολιτευσάμενοσ εἰσ ἀλλοτριωτάτασ τῶν ἐμῶν ἐπιτηδευμάτων ἐπινοίασ πάρειμι, ὡσ οὐχὶ σοῦ κελεύσαντοσ Αἀρῶνι δοὺσ τὴν ἱερωσύνην ἀλλὰ κατ’ ἐμὴν χάριν.
παράστησον δὲ καὶ νῦν, ὅτι πάντα σῇ προνοίᾳ διοικεῖται καὶ μηδὲν αὐτομάτωσ ἀλλὰ κατὰ βούλησιν βραβευόμενον τὴν σὴν εἰσ τέλοσ ἔρχεται, ὅτι δὲ φροντίζεισ τῶν Ἑβραίουσ ὀνησόντων, μετελθὼν Ἀβίραμον καὶ Δαθάμην, οἵ σου καταδικάζουσιν ἀναισθησίαν ὡσ ὑπ’ ἐμῆσ τέχνησ νικωμένου.
ποιήσεισ δὲ φανερὰν τὴν ἐπ’ αὐτοῖσ δίκην οὕτωσ μεμηνότων κατὰ τῆσ σῆσ δόξησ, μὴ κοινῶσ ἐκ τοῦ ζῆν αὐτοὺσ μεταστήσασ μηδ’ ὡσ ἀποθανόντασ κατ’ ἀνθρώπινον ἐξεληλυθότασ τοῦ βίου φανέντασ νόμον, ἀλλὰ χάνοι περὶ αὐτοὺσ ἅμα τῇ γενεᾷ καὶ τοῖσ ὑπάρχουσιν ἣν πατοῦσι γῆν·
τοῦτο γὰρ σῆσ ἐπίδειξισ ἂν ἰσχύοσ ἅπασι γένοιτο καὶ διδασκαλία σωφροσύνησ δὲ εἰσ τοὺσ ταῦτα πείσεσθαι περὶ σοῦ δοξάζοντασ οὐχ ὅσια·
εὑρεθείην γὰρ ἂν οὕτωσ ἀγαθὸσ ὑπηρέτησ ὧν σὺ προστάσσεισ. εἰ δ’ ἀληθεῖσ πεποίηνται τὰσ κατ’ ἐμοῦ διαβολάσ, τοὺσ μὲν ἀπαθεῖσ ἀπὸ παντὸσ φυλάξεισ κακοῦ, ὃν δ’ ἐπηρασάμην ὄλεθρον αὐτοῖσ τοῦτον ποιήσεισ ἐμόν, καὶ δίκην εἰσπραξάμενοσ παρὰ τοῦ τὸν σὸν ἀδικῆσαι θελήσαντοσ λαὸν τοῦ λοιποῦ βραβεύων ὁμόνοιαν καὶ εἰρήνην σῶζε τὴν πληθὺν ἑπομένην τοῖσ σοῖσ προστάγμασιν, ἀπαθῆ τηρῶν αὐτὴν καὶ ἀκοινώνητον τῆσ τῶν ἡμαρτηκότων κολάσεωσ·
σὺ γὰρ αὐτὸσ οἶσθα, ὡσ οὐ δίκαιον ὑπὲρ τῆσ ἐκείνων κακίασ κοινῇ πάντασ Ἰσραηλίτασ τιμωρίαν ἐκτίνειν. Ταῦτ’ εἰπόντοσ καὶ δακρύοντοσ σείεται μὲν αἰφνίδιον ἡ γῆ, σάλου δ’ ἐπ’ αὐτῆσ κινηθέντοσ ὥσπερ ἐξ ἀνέμου βίασ σαλευομένου κύματοσ πᾶσ μὲν ἔδεισεν ὁ λαόσ, πατάγου δὲ καὶ σκληροῦ ῥαγέντοσ ἤχου κατὰ τὰσ ἐκείνων σκηνὰσ συνίζησεν ἡ γῆ καὶ πάνθ’ ὅσα φίλα τούτοισ ἦν ὑπήνεγκεν εἰσ αὑτήν.
ἠφανισμένων δ’ οὕτωσ, ὡσ μηδὲ φανῆναί τινασ γνῶναι, συνῄει τε πάλιν τῆσ γῆσ τὸ περὶ ἐκείνοισ κεχηνὸσ καὶ καθίστατο, ὡσ μηδ’ εἰ πάθοι τι τῶν προειρημένων φανερὸν εἶναι τοῖσ ὁρῶσι.
καὶ οἱ μὲν οὕτωσ ἀπώλοντο ἐπίδειξισ τοῦ θεοῦ τῆσ ἰσχύοσ γενόμενοι· ὀδύραιτο δ’ ἄν τισ οὐ μόνον τῆσ συμφορᾶσ αὐτοὺσ καὶ καθ’ ἑαυτὴν οὔσησ ἀξίασ οἴκτου, ἀλλ’ ὅτι καὶ τοιαῦτα παθόντων ἐφήσθησαν οἱ συγγενεῖσ·
τῶν γὰρ συντεταγμένων ἐκλαθόμενοι πρὸσ τὴν ὄψιν τοῦ συμβεβηκότοσ ἐβεβαίουν τὴν κρίσιν, καὶ νομίζοντεσ ὡσ ἀλιτηρίουσ ἀπολωλέναι τοὺσ περὶ Δαθάμην οὐδ’ ἐλυποῦντο. Μωυσῆσ δ’ ἐκάλει τοὺσ περὶ τῆσ ἱερωσύνησ ἁμιλλωμένουσ διὰ τὴν τῶν ἱερέων δοκιμασίαν, ἵν’ οὗ προσδέξηται τὴν θυσίαν ὁ θεὸσ ἥδιον εἰή κεχειροτονημένοσ.
συνελθόντων δὲ πεντήκοντα καὶ διακοσίων ἀνδρῶν, οἳ καὶ διὰ πατέρων ἀρετὴν ἐτιμῶντο παρὰ τῷ λαῷ καὶ διὰ τὴν αὐτῶν, ᾗ κἀκείνουσ ὑπερεβάλλοντο, προῆλθον καὶ Αἀρὼν καὶ Κορῆσ, καὶ πρὸ τῆσ σκηνῆσ πάντεσ καθήγνισαν ἐπὶ τοῖσ θυμιατηρίοισ ὁπόσα κομίζοντεσ ἔτυχον. ἐξέλαμψε δὲ πῦρ τοσοῦτον ὅσον οὔτε χειροποίητον ἱστόρησέ τισ οὔτε γῆθεν ἀναδοθὲν κατὰ ὑποδρομὴν καύματοσ οὔτε κατὰ βίαν πνευμάτων ὕλησ πρὸσ αὐτὸ παρατριβείσησ αὐτομάτωσ ἐξεκρούσθη, ἀλλ’ ὁποῖον θεοῦ κελεύσαντοσ ἁφθείη λαμπρὸν καὶ φλογωδέστατον·
ὑφ’ οὗ πάντεσ, οἵ τε διακόσιοι καὶ πεντήκοντα καὶ Κορῆσ, ᾄξαντοσ ἐπ’ αὐτοὺσ ἐφθάρησαν, ὡσ καὶ τὰ σώματα αὐτῶν ἀφανῆ γεγονέναι.
περισώζεται δὲ μόνοσ Αἀρὼν μηδὲν ὑπὸ τοῦ πυρὸσ βλαβεὶσ τῷ τὸν θεὸν [εἶναι] τὸν οὓσ ἔδει καίειν ἀπεσταλκότα. Μωυσῆσ δὲ τούτων ἀπολομένων βουλόμενοσ τὴν τιμωρίαν αὐτῶν μνήμῃ παραδοθῆναι καὶ τοὺσ αὖθισ ἐσομένουσ αὐτὴν μαθεῖν, ἐκέλευσεν Ἐλεάζαρον τὸν Αἀρῶνοσ υἱὸν τὰ θυμιατήρια αὐτῶν παρὰ τὸν χάλκεον καταθέσθαι βωμόν, ὡσ ἂν ὑπόμνησισ εἰή τοῖσ αὖθισ ὧν ἔπαθον καὶ ὅτι τὴν ἰσχὺν τοῦ θεοῦ νομίσειαν ἀπατᾶσθαι δύνασθαι.
καὶ Αἀρὼν μὲν οὐκέτι τῇ Μωυσέοσ χάριτι τὴν ἀρχιερωσύνην ἔχειν δοκῶν, ἀλλὰ τῇ τοῦ θεοῦ κρίσει φανερᾷ γενομένῃ, μετὰ τῶν υἱῶν ἤδη βεβαίωσ ἀπέλαυε τῆσ τιμῆσ.
Τὴν μέντοι στάσιν οὐδ’ οὕτωσ συνέβη παύσασθαι, πολλῷ δὲ μᾶλλον αὔξειν καὶ φύεσθαι·
χαλεπωτέραν ἐλάμβανε τῆσ ἐπὶ τὸ χεῖρον προκοπῆσ αἰτίαν, ὑφ’ ἧσ οὐδέποτε λήξειν τὸ δεινὸν ἦν εἰκὸσ ἀλλ’ εἰσ χρόνον παραμενεῖν. οἱ γὰρ ἄνθρωποι πεπιστευκότεσ ἤδη μηδὲν γίνεσθαι δίχα τῆσ τοῦ θεοῦ προνοίασ οὐκ ἐβούλοντο ταῦτα χωρὶσ τῆσ εἰσ Μωυσῆν χάριτοσ τοῦ θεοῦ πεπρᾶχθαι, κατηγόρουν δ’ αὐτοῦ τὴν ὀργὴν τοῦ θεοῦ γίνεσθαι τοσαύτην οὐχ οὕτω διὰ τὴν τῶν κολασθέντων ἀδικίαν, ὡσ Μωυσέοσ πραγματευσαμένου·
καὶ τοὺσ μὲν διεφθάρθαι μηδὲν ἐξαμαρτόντασ ἢ ὅτι περὶ τὴν τοῦ θεοῦ θρησκείαν ἐσπουδάκεσαν, τὸν δὲ τοιούτων [ἀνδρῶν] ὀλέθρῳ καὶ πάντων ἀρίστων ἐζημιωκότα τὸν λαὸν πρὸσ τῷ μηδεμίαν ὑποσχεῖν δίκην ἔτι καὶ τὴν ἱερωσύνην ἀναμφίλεκτον τἀδελφῷ παρασχεῖν·
οὐδένα γὰρ ἔτι αὐτῆσ ἄλλον ἀντιποιήσεσθαι καὶ τοὺσ πρώτουσ ὁρῶντα κακῶσ ἀπολωλότασ.
ἔτι γε μὴν καὶ παρὰ τῶν οἰκείων τοῖσ διεφθαρμένοισ δέησισ ἐγένετο πολλὴ τοῦ πλήθουσ μειῶσαί τι τῆσ Μωυσέοσ μεγαλαυχίασ· ἀσφαλὲσ γὰρ αὐτοῖσ τοῦτ’ εἶναι. Μωυσῆσ δέ, καὶ γὰρ ἐκ πολλοῦ συνιστάμενον ἠκροᾶτο τὸν θόρυβον, δείσασ μή τι νεωτερίσωσι πάλιν καὶ γένηταί τι μέγα καὶ χαλεπὸν συνήγαγε τὸ πλῆθοσ εἰσ ἐκκλησίαν, [καὶ] περὶ μὲν ὧν ἠκροᾶτο εἰσ ἀπολογίαν οὐ καθιστάμενοσ, ἵνα μὴ παροξύνῃ τὸ πλῆθοσ, αὐτὸ δὲ μόνον τοῖσ φυλάρχοισ προειπὼν κομίζειν τὰ τῶν φυλῶν ὀνόματα βακτηρίαισ ἐπιγεγραμμένα·
λήψεσθαι γὰρ ἐκεῖνον τὴν ἱερωσύνην, οὗπερ ἂν ὁ θεὸσ ἐπισημήνῃ τῇ βακτηρίᾳ.
δόξαν οὖν κομίζουσιν οἵ τε ἄλλοι καὶ Αἀρὼν ἐπιγράψασ Λευῖτιν ἐν τῇ βακτηρίᾳ, καὶ ταύτασ Μωυσῆσ ἐν τῇ σκηνῇ τοῦ θεοῦ κατατίθησι. τῇ δὲ ἐπιούσῃ προεκόμισε τὰσ βακτηρίασ· γνώριμοι δ’ ἦσαν κατασημηναμένων αὐτὰσ τῶν τε ἀνδρῶν οἵπερ ἐκόμιζον καὶ τοῦ πλήθουσ. καὶ τὰσ μὲν ἄλλασ ἐφ’ οὗπερ αὐτὰσ σχήματοσ Μωυσῆσ παρέλαβεν ἐπὶ τούτου μεμενηκυίασ ἔβλεπον, ἐκ δὲ τῆσ Αἀρῶνοσ βλαστούσ τε καὶ κλάδουσ ἀναφύντασ ἑώρων καὶ καρπὸν ὡραῖον, ἀμύγδαλα δ’ ἦν, ἐκ τοιούτου ξύλου τῆσ βακτηρίασ κατεσκευασμένησ.
ἐκπλαγέντεσ δ’ ἐπὶ τῷ παραλόγῳ τῆσ θέασ, εἰ καί τισι διὰ μίσουσ ἦν ὁ Μωυσῆσ καὶ Αἀρών, ἀφέντεσ τοῦτο θαυμάζειν ἤρξαντο τὴν τοῦ θεοῦ περὶ αὐτῶν κρίσιν καὶ τὸ λοιπὸν ἐπευφημοῦντεσ τοῖσ δεδογμένοισ τῷ θεῷ συνεχώρουν Αἀρῶνι καλῶσ ἔχειν τὴν ἀρχιερωσύνην.
καὶ ὁ μὲν τρὶσ αὐτὸν τοῦ θεοῦ χειροτονήσαντοσ βεβαίωσ εἶχε τὴν τιμήν, ἡ δὲ τῶν Ἑβραίων στάσισ πολὺν ἀκμάσασα χρόνον τοῦτον ἐπαύθη τὸν τρόπον. Μωυσῆσ δ’ ἐπεὶ πολέμου καὶ στρατείασ ἡ τῶν Λευιτῶν ἀφεῖτο φυλὴ θεραπεύουσα τὸν θεόν, ἵνα μὴ δι’ ἀπορίαν μηδὲ ζήτησιν τῶν εἰσ τὸν βίον ἀναγκαίων ἀμελοῖεν τοῦ ἱεροῦ, κατὰ βούλησιν τοῦ θεοῦ τὴν Χαναναίαν κτησαμένουσ τοὺσ Ἑβραίουσ ἐκέλευε κατανεῖμαι τοῖσ Λευίταισ ὀκτὼ καὶ τεσσαράκοντα πόλεισ ἀγαθὰσ καὶ καλὰσ τῆσ τε πρὸ αὐτῶν γῆσ περιγράψαντασ εἰσ δισχιλίουσ πήχεισ ἀπὸ τῶν τειχῶν αὐτοῖσ ἀνεῖναι.
πρὸσ τούτοισ δὲ καὶ τὸν λαὸν ἐξέταξε τῶν ἐπετείων καρπῶν δεκάτην αὐτοῖσ τε τοῖσ Λευίταισ καὶ ἱερεῦσι τελεῖν.
καὶ ἃ μὲν ἡ φυλὴ παρὰ τοῦ πλήθουσ λαμβάνει ταῦτ’ ἐστίν· ἀναγκαῖον δ’ ἡγησάμην ἃ τοῖσ ἱερεῦσιν ἰδίᾳ παρὰ πάντων γίνεται δηλῶσαι. Τῶν μὲν τεσσαράκοντα καὶ ὀκτὼ πόλεων τρισκαίδεκα παραχωρῆσαι τοὺσ Λευίτασ αὐτοῖσ προσέταξε καὶ τῆσ δεκάτησ, ἧσ παρὰ τοῦ λαοῦ κατ’ ἔτοσ λαμβάνουσι, δεκάτην αὐτοῖσ ἀπομερίζειν.
ἔτι δὲ ἀπαρχὰσ τὸν λαὸν δίκαιον τῷ θεῷ πάντων τῶν ἐκ τῆσ γῆσ φυομένων καρπῶν ἐπιφέρειν, καὶ τῶν τετραπόδων δὲ τῶν εἰσ τὰσ θυσίασ νενομισμένων τὸ γεννηθὲν πρῶτον, ἂν ἄρσεν ᾖ, καταθῦσαι παρασχεῖν τοῖσ ἱερεῦσιν, ὥστε αὐτοὺσ πανοικὶ σιτεῖσθαι ἐν τῇ ἱερᾷ πόλει.
τῶν δ’ οὐ νενομισμένων ἐσθίειν παρ’ αὐτοῖσ κατὰ τοὺσ πατρίουσ νόμουσ τοὺσ δεσπότασ σίκλον καὶ ἥμισυ αὐτοῖσ ἀναφέρειν, ἀνθρώπου δὲ πρωτοτόκου πέντε σίκλουσ, εἶναι δὲ ἀπαρχὰσ αὐτοῖσ καὶ τῆσ τῶν προβάτων κουρᾶσ, τούσ τε πέττοντασ τὸν σῖτον καὶ ἀρτοποιουμένουσ τῶν πεμμάτων αὐτοῖσ τινα χορηγεῖν.
ὅσοι δ’ ἂν αὑτοὺσ καθιερῶσιν εὐχὴν πεποιημένοι, ναζιραῖοι δὲ οὗτοι καλοῦνται, κομῶντεσ καὶ οἶνον οὐ προσφερόμενοι, τούτουσ δὲ ὅταν τὰσ τρίχασ ἀφιερῶσιν ἐπὶ θυσίᾳ τε δρῶσι τὰσ κουρὰσ νέμεσθαι πρὸσ τοὺσ ἱερέασ.
καὶ οἱ κορβᾶν αὑτοὺσ ὀνομάσαντεσ τῷ θεῷ, δῶρον δὲ τοῦτο σημαίνει κατὰ Ἑλλήνων γλῶτταν, βουλομένουσ ἀφίεσθαι τῆσ λειτουργίασ τοῖσ ἱερεῦσι καταβάλλειν ἀργύριον, γυναῖκα μὲν τριάκοντα σίκλουσ ἄνδρα δὲ πεντήκοντα.
ὅσοι δὲ ἂν ἐνδεέστερα τῶν ὡρισμένων ἔχωσι χρήματα τοῖσ ἱερεῦσιν ἐξεῖναι περὶ τούτων ὡσ βούλονται δοκιμάσαι. εἶναι δὲ καὶ τοῖσ κατ’ οἶκον θύουσιν εὐωχίασ ἕνεκα τῆσ αὑτῶν ἀλλὰ μὴ θρησκείασ ἀνάγκην κομίζειν τοῖσ ἱερεῦσιν ἔνυστρόν τε καὶ χελύνιον καὶ τὸν δεξιὸν βραχίονα τοῦ θύματοσ.
καὶ τοῖσ μὲν ἱερεῦσι Μωυσῆσ τοσαύτην, πάρεξ ὧν ὑπὲρ ἁμαρτημάτων θύων ὁ λαὸσ δίδωσιν αὐτοῖσ, ὡσ ἐν τῇ πρὸ ταύτησ βίβλῳ δεδηλώκαμεν, εὐπορίαν ἐπενόησε. πάντων δὲ τῶν τοῖσ ἱερεῦσι τελουμένων κοινωνεῖν διέταξε καὶ τοὺσ οἰκέτασ καὶ θυγατέρασ καὶ γυναῖκασ ἔξω τῶν ὑπὲρ ἁμαρτημάτων ἐπιφερομένων θυσιῶν·
ταύτασ γὰρ ἐν τῷ ἱερῷ μόνοι δαπανῶσιν οἱ ἄρρενεσ τῶν ἱερέων αὐθημερόν. Ὡσ δὲ ταῦτα μετὰ τὴν στάσιν Μωυσῆσ διέταξεν, ἄρασ μετὰ πάσησ τῆσ στρατιᾶσ ἐπὶ τοὺσ τῆσ Ἰδουμαίασ ὁρ́ουσ ἦλθε καὶ πρέσβεισ πρὸσ τὸν βασιλέα τῶν Ἰδουμαίων πέμψασ ἠξίου δίοδον αὐτῷ παρασχεῖν, πίστεισ ἃσ αὐτὸσ ἐθέλοι λαβεῖν ὑπὲρ τοῦ μηδὲν ἀδικηθήσεσθαι δώσειν ὁμολογῶν, ἀγοράν τε τῷ στρατῷ χορηγῆσαι καὶ τιμὴν τοῦ ὕδατοσ αὐτοὺσ κελεῦσαι καταβαλεῖν.
ὁ δ’ οἷσ ἐπρεσβεύσατο Μωυσῆσ οὐκ ἀρεσκόμενοσ οὐδὲ συγχωρῶν τὴν δίοδον ἔνοπλον τὴν στρατιὰν ἀγαγὼν προαπήντα τῷ Μωυσεῖ, κωλύσων αὐτοὺσ εἰ τολμήσαιεν βίᾳ περαιοῦσθαι.
καὶ Μωυσῆσ, ἄρχειν γὰρ μάχησ οὐ συνεβούλευσεν ὁ θεὸσ χρωμένῳ, τὴν δύναμιν ὑπανῆγε διὰ τῆσ ἐρήμου ἐκπεριιών. Τότε δὴ καὶ τὴν ἀδελφὴν αὐτοῦ Μαριάμην τελευτὴ τοῦ βίου καταλαμβάνει τεσσαρακοστὸν ἔτοσ πεπληρωκυῖαν ἀφ’ οὗ τὴν Αἴγυπτον κατέλιπε μηνὸσ δὲ Ξανθικοῦ νουμηνίᾳ κατὰ σελήνην.
θάπτουσι δ’ αὐτὴν δημοσίᾳ πολυτελῶσ ὑπέρ τινοσ ὄρουσ, ὃ καλοῦσι Σίν, καὶ πενθήσαντα ἐπὶ τριάκοντα ἡμέρασ τὸν λαὸν ἐκάθηρε Μωυσῆσ τούτῳ τῷ τρόπῳ· μόσχον θήλειαν, ἀρότρου μὲν καὶ γεωργίασ ἄπειρον ὁλόκληρον δέ, ξανθὴν πᾶσαν, μικρὸν ἄπωθεν τοῦ στρατοπέδου προαγαγὼν εἰσ χωρίον καθαρώτατον ὁ ἀρχιερεὺσ ἔθυέ τε καὶ τοῦ αἵματοσ ἑπτάκισ ἔρρανε τῷ δακτύλῳ ἀντικρὺ τῆσ σκηνῆσ τοῦ θεοῦ.
ἔπειτα καιομένησ ὡσ εἶχεν ὅλησ τῆσ δαμάλιδοσ σὺν τῇ δορᾷ καὶ τοῖσ ἐντὸσ ξύλον κέδρινον εἰσ μέσον ἐμβάλλουσι τὸ πῦρ καὶ ὕσσωπον καὶ φοινικτὸν ἔριον·
συναγαγὼν δ’ αὐτῆσ ἅπασαν τὴν τέφραν ἁγνὸσ ἀνὴρ κατατίθησιν εἰσ χωρίον καθαρώτατον. τοὺσ οὖν ἀπὸ νεκροῦ μεμιασμένουσ τῆσ τέφρασ ὀλίγον εἰσ πηγὴν ἐνιέντεσ καὶ ὕσσωπον βαπτίσαντέσ τε καὶ τῆσ τέφρασ ταύτησ εἰσ πηγὴν ἔρραινον τρίτῃ τε καὶ ἑβδόμῃ τῶν ἡμερῶν καὶ καθαροὶ τὸ λοιπὸν ἦσαν.
τοῦτο δὲ καὶ κατελθοῦσιν εἰσ τὰσ κληρουχίασ προσέταξε ποιεῖν. Μετὰ δὲ τὴν ἐπὶ τῷ πένθει τῆσ ἀδελφῆσ τοῦ στρατηγοῦ κάθαρσιν τοιαύτην γενομένην ἀπῆγε τὴν δύναμιν διὰ τῆσ ἐρήμου καὶ τῆσ Ἀραβίασ ἐλθὼν εἰσ χωρίον, ὃ μητρόπολιν αὑτῶν Ἄραβεσ νενομίκασι, πρότερον μὲν Ἄρκην λεγομένην Πέτραν δὲ νῦν ὀνομαζομένην.
τῷ μὲν αὐτῷ τελευτήσασ ἔτει, ᾧ καὶ τὴν ἀδελφὴν ἀπέβαλε, βιοὺσ δὲ ἔτη τὰ πάντα τρία πρὸσ τοῖσ εἴκοσι καὶ ἑκατόν.
ἀποθνήσκει δὲ κατὰ σελήνην νουμηνίᾳ μηνὸσ ὄντοσ τοῦ παρὰ μὲν Ἀθηναίοισ Ἑκατομβαιῶνοσ καλουμένου Λώου δὲ παρὰ Μακεδόσι Σαβὰ δὲ παρὰ Ἑβραίοισ. Πένθοσ δὲ ἐπ’ αὐτῷ τοῦ λαοῦ τριακονθήμερον ἄγοντοσ, ἐπεὶ τοῦτ’ ἐλώφησεν, ἀναλαβὼν ἐκεῖθεν Μωυσῆσ τὸν στρατὸν παρῆν ἐπὶ τὸν ποταμὸν Ἀρνῶν’, ὃσ ἐκ τῶν τῆσ Ἀραβίασ ὀρῶν ὡρμημένοσ καὶ διὰ πάσησ ἐρήμου ῥέων εἰσ τὴν Ἀσφαλτῖτιν λίμνην ἐκδίδωσιν ὁρίζων τήν τε Μωαβῖτιν καὶ Ἀμωρῖτιν.
γῆ δ’ αὕτη καρποφόροσ καὶ πλῆθοσ ἀνθρώπων τοῖσ παρ’ αὐτῆσ ἀγαθοῖσ ἱκανὴ τρέφειν. πρὸσ οὖν Σιχῶνα τὸν βασιλεύοντα τῆσ χώρασ ταύτησ ἀπέστειλε Μωυσῆσ τῷ στρατῷ δίοδον αἰτῶν ἐφ’ αἷσ ἂν θελήσειε πίστεσιν, ὥστε μηδὲν ἀδικηθῆναι μήτε τὴν γῆν μήτε τοὺσ ἐνοικοῦντασ, ὧν Σιχὼν ἐκράτει, τοῖσ τε κατὰ τὴν ἀγορὰν χρῆσθαι πρὸσ τὸ ἐκείνων λυσιτελέσ, εἰ καὶ τὸ ὕδωρ αὐτοῖσ πιπράσκειν ἐθέλοιεν.
Σιχὼν δ’ ἀρνούμενοσ ὁπλίζει τὸν οἰκεῖον στρατὸν καὶ τοὺσ Ἑβραίουσ διαβαίνειν τὸν Ἀρνῶνα κωλύειν ἑτοιμότατοσ ἦν. Μωυσῆσ δὲ ὁρῶν πολεμίωσ αὐτοῖσ τὸν Ἀμοραῖον διακείμενον οὔτε περιφρονούμενοσ ἀνέχεσθαι δεῖν ἔγνω καὶ τοὺσ Ἑβραίουσ τῆσ ἀπραξίασ καὶ τῆσ δι’ αὐτὴν ἀπορίασ, ὑφ’ ἧσ στασιάσαι τε πρότερον αὐτοῖσ συνέπεσε καὶ τότε δυσκόλωσ εἶχον, ἀπαλλάξαι διαγνοὺσ ἤρετο τὸν θεόν, εἰ πολεμεῖν αὐτῷ δίδωσι.
τοῦ δὲ θεοῦ καὶ νίκην ἐπισημήναντοσ αὐτὸσ θαρσαλέωσ εἶχε πρὸσ τὸν ἀγῶνα καὶ τοὺσ στρατιώτασ παρώρμα, νῦν αὐτοὺσ ἀξιῶν τῆσ τοῦ πολεμεῖν ἡδονῆσ ἀπολαύειν, ὅτ’ αὐτῇ συγχωρεῖ χρῆσθαι τὸ θεῖον.
οἱ δ’ ἧσ ἐπόθουν ἐξουσίασ λαβόμενοι καὶ τὰσ πανοπλίασ ἀναλαβόντεσ εὐθέωσ ἐχώρουν εἰσ τὸ ἔργον. ὁ δὲ Ἀμορραῖοσ οὐκέτ’ ἦν ἐπιόντων ὅμοιοσ αὑτῷ, ἀλλ’ αὐτόσ τε κατεπλάγη τοὺσ Ἑβραίουσ καὶ ἡ δύναμισ αὐτοῦ παρέχουσα θᾶττον αὑτὴν εὔψυχον εἶναι δοκεῖν τότ’ ἀπηλέγχθη πεφοβημένη.
τὴν πρώτην οὖν σύνοδον οὐχ ὑπομείναντεσ ἀντιστῆναι καὶ δέξασθαι τοὺσ Ἑβραίουσ τρέπονται, τοῦτο ἑαυτοῖσ σωτηρίαν ὑπολαβόντεσ ἢ τὸ μάχεσθαι παρέξειν· ἐθάρρουν γὰρ ταῖσ πόλεσιν οὔσαισ ὀχυραῖσ.
παρ’ ὧν οὐδὲν αὐτοῖσ ὄφελοσ ἦν εἰσ ταύτασ συνδιωχθεῖσιν· Ἑβραῖοι γὰρ ὡσ ἐνδόντασ αὐτοὺσ εὐθὺσ εἶδον, ἐνέκειντο καὶ παραλύσαντεσ αὐτῶν τὸν κόσμον εἰσ φόβον κατέστησαν. καὶ οἱ μὲν ἀπορραγέντεσ ἔφευγον ἐπὶ τῶν πόλεων, οἱ δὲ πρὸσ τὴν δίωξιν οὐκ ἔκαμνον, ἀλλ’ οἷσ προπεπονήκεσαν προσεπιταλαιπωρῆσαι προθέμενοι, καὶ σφενδονᾶν τε ἄριστοι τυγχάνοντεσ καὶ πᾶσι τοῖσ ἑκηβόλοισ δεξιοὶ χρῆσθαι, καὶ διὰ τὴν ὅπλισιν οὖσαν εὐσταλῆ κοῦφοι πρὸσ τὸ διώκειν ὄντεσ μετέθεον τοὺσ πολεμίουσ καὶ τοὺσ πορρωτάτω συλληφθῆναι γεγονότασ ταῖσ σφενδόναισ καὶ τοῖσ τοξεύμασι κατελάμβανον.
φόνοσ τε οὖν γίνεται πολὺσ καὶ τραύμασιν ἐπόνουν οἱ διαφεύγοντεσ, ἔκαμνόν τε ἐπὶ δίψει μᾶλλον ἤ τινι τῶν πολεμικῶν, καὶ γὰρ ὡρ́α θέρουσ ἦν, καὶ ἐπιθυμίᾳ τοῦ πιεῖν.
ἐπὶ ποταμὸν οὖν τοὺσ πλείουσ καταραχθέντασ, καὶ ὅσον συνεστραμμένον ἔφευγε, περιστάντεσ ἔβαλλον καὶ πάντασ αὐτοὺσ ἀκοντίζοντεσ ἅμα καὶ τοξεύοντεσ διέφθειραν. ἀποθνήσκει δ’ αὐτῶν καὶ Σιχὼν ὁ βασιλεύσ.
Ἑβραῖοι δὲ νεκροὺσ ἐσκύλευον καὶ λείαν ἔλαβον καὶ πολλὴν ἀφθονίαν τῶν ἐκ τῆσ γῆσ εἶχον μεστῆσ ἔτι τῶν καρπῶν ὑπαρχούσησ, καὶ διεξῄει πᾶσιν ἀδεῶσ τὸ στράτευμα προνομῇ χρώμενον ἁλισκομένων καὶ τῶν πόλεων· οὐδὲν γὰρ παρὰ τούτων ἦν ἐμπόδιον τοῦ μαχίμου παντὸσ ἀπολωλότοσ.
Ἀμορραίουσ μὲν οὖν τοιοῦτο πάθοσ κατέλαβεν οὔτε φρονῆσαι δεινοὺσ οὔτε ἀγαθοὺσ κατὰ τὸ ἔργον γεγονότασ, Ἑβραῖοι δὲ τὴν ἐκείνων παρελάμβανον. ἔστι δὲ χωρίον, ὃ τριῶν μεταξὺ ποταμῶν κείμενον ὅμοιόν τι νήσῳ τὴν φύσιν ὑπάρχει, τοῦ μὲν Ἀρνῶνοσ ἀπὸ μεσημβρίασ ὁρίζοντοσ αὐτό, Ιὀβάκου δὲ τὴν ἀρκτῴαν αὐτοῦ πλευρὰν περιγράφοντοσ, ὃσ εἰσ τὸν Ιὄρδανον ποταμὸν ἐκβάλλων ἐκείνῳ καὶ τοῦ ὀνόματοσ μεταδίδωσι, τὰ μέντοι γε πρὸσ τῇ δύσει τοῦ χωρίου περίεισιν αὐτὴν Ιὄρδανοσ.
Οὕτωσ οὖν ἐχόντων τῶν πραγμάτων ἐπιτίθεται τοῖσ Ἰσραηλίταισ Ὤγησ ὁ τῆσ Γαλαδηνῆσ καὶ Γαυλανίτιδοσ βασιλεὺσ στρατὸν ἄγων, καὶ σπεύδων μὲν ὡσ ἐπὶ συμμαχίαν τὴν Σιχῶνοσ φίλου τυγχάνοντοσ εὑρὼν δὲ ἐκεῖνον ἤδη προαπολωλότα καὶ οὕτωσ ἔγνω τοῖσ Ἑβραίοισ εἰσ μάχην ἐλθεῖν περιέσεσθαί τε νομίζων καὶ τῆσ ἀρετῆσ αὐτῶν διάπειραν βουλόμενοσ λαβεῖν·
διαμαρτὼν δὲ τῆσ ἐλπίδοσ αὐτόσ τε ἀποθνήσκει κατὰ τὴν μάχην καὶ σύμπασ ὁ στρατὸσ αὐτοῦ διαφθείρεται.
Μωυσῆσ δὲ τὸν ποταμὸν Ιὄβακον περαιωσάμενοσ διεξῄει τῆσ Ὤγου βασιλείασ τάσ τε πόλεισ καταστρεφόμενοσ καὶ κτείνων πάντασ τοὺσ ἐνοικοῦντασ, οἳ καὶ πλούτῳ διέφερον πάντων τῶν ἐκείνῃ ἠπειρωτῶν δι’ ἀρετὴν γῆσ καὶ πλῆθοσ χρημάτων. Ὤγησ δὲ μέγεθόσ τε καὶ κάλλοσ ἦν οἱο͂σ ὀλίγοι σφόδρα, ἦν δὲ καὶ κατὰ χεῖρα γενναῖοσ ἀνήρ, ὡσ ἴσα τὰ τῶν ἔργων εἶναι τοῖσ τοῦ μεγέθουσ καὶ τῆσ εὐπρεπείασ πλεονεκτήμασι.
τὴν δ’ ἰσχὺν αὐτοῦ καὶ τὸ μέγεθοσ ἐτεκμηριώσαντο κλίνην αὐτοῦ λαβόντεσ ἐν Ῥαβαθᾶ πόλει τῶν βασιλείων τῆσ Ἀμμανίτιδοσ, τῇ μὲν κατασκευῇ σιδηρέαν, τεσσάρων δὲ πηχῶν τὸ εὖροσ, μήκει δὲ τοῦ διπλασίονοσ ἑνὶ πήχει μείζονα. τούτου τοίνυν πταίσαντοσ οὐκ εἰσ τὸ παρὸν μόνον τοῖσ Ἑβραίοισ ἐπέδωκε τὰ πράγματα, ἀλλὰ καὶ πρὸσ τὸ μέλλον ἀγαθῶν αὐτοῖσ αἴτιοσ ἀποθανὼν ὑπῆρξε·
καὶ γὰρ πόλεισ ἑξήκοντα λαμπρῶσ πάνυ τετειχισμένασ ὑποτελεῖσ ἐκείνῳ παρέλαβον καὶ λείαν πολλὴν ἰδίᾳ τε καὶ δημοσίᾳ πάντεσ εὐπόρησαν. Μωυσῆσ μὲν οὖν στρατοπεδεύει καὶ ἀγαγὼν τὴν δύναμιν ἐπὶ τῷ Ιὀρδάνῳ κατὰ τὸ μέγα πεδίον Ιἑριχοῦντοσ ἀντικρύ, πόλισ δ’ ἐστὶν εὐδαίμων αὕτη φοίνικά τε φέρειν ἀγαθὴ καὶ βάλσαμον νεμομένη.
ἤρχοντο δὲ φρονεῖν ἐφ’ ἑαυτοῖσ μέγα Ἰσραηλῖται καὶ τὴν πρὸσ τοὺσ πολέμουσ ἐπιθυμίαν ὑπερέτεινον. καὶ Μωυσῆσ ὀλίγων ἡμερῶν θύσασ χαριστήρια πρῶτον τῷ θεῷ καὶ τὸν λαὸν εὐωχήσασ μέροσ τι τῶν ὁπλιτῶν ἐξέπεμψε δῃῶσον τὴν Μαδιηνιτῶν γῆν καὶ τὰσ πατρίδασ αὐτῶν ἐκπολιορκῆσον.
τοῦ δ’ ἐκπολεμηθῆναι πρὸσ αὐτοὺσ αἰτίαν ἔλαβε τοιαύτην. Βάλακοσ ὁ τῶν Μωαβιτῶν βασιλεὺσ φιλίασ αὐτῷ πατρῴασ οὔσησ καὶ συμμαχίασ πρὸσ Μαδιηνίτασ, ἐπεὶ τοὺσ Ἰσραηλίτασ τοσοῦτον φυομένουσ ἑώρα καὶ περὶ τῶν αὐτοῦ πραγμάτων λίαν εὐλαβεῖτο, καὶ γὰρ οὐδὲν πέπυστο γῆν ἄλλω πολυπραγμονεῖν τοὺσ Ἑβραίουσ ἀπηγορευκότοσ τοῦ θεοῦ κτησαμένουσ τὴν Χαναναίων, θᾶττον ἢ φρονιμώτερον ἐγχειρεῖν ἔγνω τοῖσ λόγοισ.
καὶ πολεμεῖν μὲν ἐπὶ ταῖσ εὐπραγίαισ θρασύτερον ὑπὸ τῆσ κακοπραγίασ κατειλημμένοισ οὐκ ἔκρινε, κωλῦσαι δ’ εἰ δύναιτο γενέσθαι μεγάλουσ λογιζόμενοσ πρεσβεῦσαι πρὸσ Μαδιηνίτασ ὑπὲρ αὐτῶν.
οἱ δέ, ἦν γάρ τισ ἀπὸ Εὐφράτου Βάλαμοσ μάντισ ἄριστοσ τῶν τότε καὶ πρὸσ αὐτοὺσ ἐπιτηδείωσ ἔχων, πέμπουσι μετὰ τῶν Βαλάκου πρέσβεων ἄνδρασ τῶν παρ’ αὐτοῖσ ἀξιολόγων παρακαλέσοντασ τὸν μάντιν ἐλθεῖν, ὅπωσ ἐπ’ ἐξωλείᾳ τῶν Ἰσραηλιτῶν ἀρὰσ ποιήσηται.
παραγενομένουσ δὲ τοὺσ πρέσβεισ δέχεται ξενίᾳ φιλοφρόνωσ καὶ δειπνίσασ ἀνέκρινε τὴν τοῦ θεοῦ διάνοιαν, τίσ αὕτη ἐστὶν ἐφ’ οἷσ Μαδιηνῖται παρακαλοῦσι.
τοῦ δ’ ἐμποδὼν στάντοσ ἀφικνεῖται πρὸσ τοὺσ πρέσβεισ, προθυμίαν μὲν καὶ σπουδὴν τὴν ἰδίαν ἐμφανίζων αὐτοῖσ εἰσ ἃ δέονται τυχεῖν, τὸν δὲ θεὸν ἀντιλέγειν αὐτοῦ τῇ προαιρέσει δηλῶν, ὃσ αὐτὸν ἐπὶ τοσοῦτον κλέοσ δι’ ἀλήθειαν καὶ τὴν ταύτησ πρόρρησιν ἀγάγοι· τὸν γὰρ στρατόν, ᾧ καταρασόμενον αὐτὸν ἐλθεῖν παρακαλοῦσι, δι’ εὐνοίασ εἶναι τῷ θεῷ·
συνεβούλευέ τε διὰ ταύτην τὴν αἰτίαν χωρεῖν παρ’ αὐτοὺσ τὴν ἔχθραν τὴν πρὸσ τοὺσ Ἰσραηλίτασ καταλυσαμένουσ. καὶ τοὺσ μὲν πρέσβεισ ταῦτα εἰπὼν ἀπέλυσε. Μαδιηνῖται δὲ Βαλάκου σφόδρα ἐγκειμένου καὶ δέησιν λιπαρὰν προσφέροντοσ πάλιν πέμπουσι πρὸσ τὸν Βάλαμον.
κἀκεῖνοσ βουλόμενοσ χαρίζεσθαί τι τοῖσ ἀνδράσιν ἀνήρετο τὸν θεόν, ὁ δὲ καὶ τῆσ πείρασ δυσχεράνασ κελεύει μηδὲν ἀντιλέγειν τοῖσ πρέσβεσιν. ὁ δ’ οὐχ ὑπολαβὼν ἀπάτῃ ταῦτα τὸν θεὸν κεκελευκέναι συναπῄει τοῖσ πρέσβεσι. κατὰ δὲ τὴν ὁδὸν ἀγγέλου θείου προσβαλόντοσ αὐτῷ κατά τι στενὸν χωρίον περιειλημμένον αἱμασιαῖσ διπλαῖσ ἡ ὄνοσ, ἐφ’ ἧσ ὁ Βάλαμοσ ὠχεῖτο, συνεῖσα τοῦ θείου πνεύματοσ ὑπαντῶντοσ ἀπέκλινε τὸν Βάλαμον πρὸσ τὸν ἕτερον τῶν τριγχῶν ἀναισθήτωσ ἔχουσα τῶν πληγῶν, ἃσ ὁ Βάλαμοσ ἐπέφερεν αὐτῇ κακοπαθῶν τῇ θλίψει τῇ πρὸσ τὸν τριγχόν.
ὡσ δ’ ἐγκειμένου τοῦ ἀγγέλου ἡ ὄνοσ τυπτομένη ὤκλασε, κατὰ βούλησιν θεοῦ φωνὴν ἀνθρωπίνην ἀφεῖσα κατεμέμφετο τὸν Βάλαμον ὡσ ἄδικον ἐπὶ ταῖσ πρότερον διακονίαισ μηδὲν ἔχοντα ἐγκαλεῖν αὐτῇ πληγὰσ ἐπιφέρειν μὴ συνιείσ, ὅτι νῦν κατὰ θεοῦ προαίρεσιν οἷσ αὐτὸσ ἔσπευσεν ὑπηρετεῖν εἴργεται.
ταραττομένου δὲ αὐτοῦ διὰ τὴν τῆσ ὄνου φωνὴν ἀνθρωπίνην οὖσαν ἐπιφανεὶσ καὶ ὁ ἄγγελοσ ἐναργὴσ ἐνεκάλει τῶν πληγῶν, ὡσ οὐχὶ τοῦ κτήνουσ ὄντοσ αἰτίου, τὴν δὲ ὁδὸν αὐτοῦ διακωλύοντοσ παρὰ γνώμην τοῦ θεοῦ γενομένην.
καταδείσασ δ’ ὁ Βάλαμοσ οἱο͂́σ τε ἦν ἀναστρέφειν, ἀλλ’ ὁ θεὸσ αὐτὸν χωρεῖν τὴν προκειμένην παρώρμησε προστάξασ ὅτιπερ ἂν αὐτὸσ κατὰ νοῦν αὐτῷ ποιήσειε τοῦτο σημαίνειν.
Καὶ ὁ μὲν ταῦτα τοῦ θεοῦ κελεύσαντοσ ἥκει πρὸσ Βάλακον.
δεξαμένου δὲ αὐτὸν τοῦ βασιλέωσ ἐκπρεπῶσ ἠξίου προαχθεὶσ ἐπί τι τῶν ὀρῶν σκέψασθαι, πῶσ τὸ τῶν Ἑβραίων ἔχοι στρατόπεδον. Βάλακοσ δ’ αὐτὸσ ἀφικνεῖται τὸν μάντιν σὺν βασιλικῇ θεραπείᾳ φιλοτίμωσ ἀγόμενοσ εἰσ ὄροσ, ὅπερ ὑπὲρ κεφαλῆσ αὐτῶν ἔκειτο τοῦ στρατοπέδου σταδίουσ ἀπέχον ἑξήκοντα. κατιδὼν δ’ αὐτοὺσ ἐκεῖνοσ βωμούσ τε ἐκέλευσεν ἑπτὰ δείμασθαι τὸν βασιλέα καὶ τοσούτουσ ταύρουσ καὶ κριοὺσ παραστῆσαι·
ὑπουργήσαντοσ δὲ διὰ ταχέων τοῦ βασιλέωσ ὁλοκαυτεῖ τυθέντασ, ὡσ τρόπον εἶδε σημαινομένην, "ὁ λεώσ, φησίν, οὗτοσ εὐδαίμων, ᾧ ὁ θεὸσ δίδωσι μυρίων κτῆσιν ἀγαθῶν καὶ σύμμαχον εἰσ ἅπαντα καὶ ἡγεμόνα τὴν ἑαυτοῦ πρόνοιαν ἐπένευσεν. ὡσ οὐδέν ἐστιν ἀνθρώπινον γένοσ, οὗ μὴ κατ’ ἀρετὴν καὶ ζήλωσιν ἐπιτηδευμάτων ἀρίστων καὶ καθαρῶν πονηρίασ ὑμεῖσ ἀμείνουσ κριθήσεσθε καὶ παισὶ βελτίοσιν αὐτῶν ταῦτα καταλείψετε, θεοῦ μόνουσ ὑμᾶσ ἀνθρώπουσ ἐφορῶντοσ καὶ ὅθεν ἂν γένοισθε πάντων εὐδαιμονέστεροι τῶν ὑπὸ τὸν ἥλιον ἐκπορίζοντοσ.
γῆν τε οὖν ἐφ’ ἣν ὑμᾶσ αὐτὸσ ἔστειλε καθέξετε δουλεύσουσαν αἰεὶ παισὶν ὑμετέροισ καὶ τοῦ περὶ αὐτῶν κλέουσ ἐμπλησθήσεται πᾶσα ἡ γῆ καὶ θάλασσα, ἀρκέσετε δὲ τῷ κόσμῳ παρασχεῖν ἑκάστῃ γῇ τῶν ἀφ’ ὑμετέρου γένουσ οἰκήτορασ.
θαυμάζετε οὖν, ὦ μακάριοσ στρατόσ, ὅτι τοσοῦτοσ ἐξ ἑνὸσ πατρὸσ γεγόνατε.
ἀλλὰ τὸν νῦν ὑμῶν ὀλίγον ἡ Χαναναίων χωρήσει γῆ, τὴν δ’ οἰκουμένην οἰκητήριον δι’ αἰῶνοσ ἴστε προκειμένην ὑμῖν, καὶ τὸ πλῆθοσ ὑμῶν ἔν τε νήσοισ καὶ κατ’ ἤπειρον βιοτεύσετε ὅσον ἐστὶν οὐδ’ ἀστέρων ἀριθμὸσ ἐν οὐρανῷ. τοσούτοισ δὲ οὖσιν οὐκ ἀπαγορεύσει τὸ θεῖον ἀφθονίαν μὲν παντοίων ἀγαθῶν ἐν εἰρήνῃ χορηγοῦν, νίκην δὲ καὶ κράτοσ ἐν πολέμῳ. παῖδασ ἐχθρῶν ἔρωσ τοῦ πρὸσ ὑμᾶσ πολέμου λάβοι καὶ θρασυνθεῖεν ὥστε εἰσ ὅπλα καὶ τὰσ ὑμετέρασ χεῖρασ ἐλθεῖν·
οὐ γὰρ ἂν ὑποστρέψειέ τισ νικηφόροσ οὐδ’ ὥστε παῖδασ εὐφρᾶναι καὶ γυναῖκασ. τοσοῦτον ὑμῖν ἀνδρείασ τὸ περιὸν ἐκ θεοῦ προνοίασ ἀνῄρηται, ᾧ καὶ τὰ περιττὰ μειοῦν ἰσχὺσ καὶ τὰ λείποντα διδόναι. Καὶ ὁ μὲν τοιαῦτα ἐπεθείαζεν οὐκ ὢν ἐν ἑαυτῷ τῷ δὲ θείῳ πνεύματι πρὸσ αὐτὰ νενικημένοσ.
τοῦ δὲ Βαλάκου δυσχεραίνοντοσ καὶ παραβαίνειν αὐτὸν τὰσ συνθήκασ ἐφ’ αἷσ αὐτὸν ἀντὶ μεγάλων λάβοι δωρεῶν παρὰ τῶν συμμάχων ἐπικαλοῦντοσ, ἐλθόντα γὰρ ἐπὶ κατάρᾳ τῶν πολεμίων ὑμνεῖν αὐτοὺσ ἐκείνουσ καὶ μακαριωτάτουσ ἀποφαίνειν ἀνθρώπων, "ὦ Βάλακε, φησί, περὶ τῶν ὅλων λογίζῃ καὶ δοκεῖσ ἐφ’ ἡμῖν εἶναί τι περὶ τῶν τοιούτων σιγᾶν ἢ λέγειν, ὅταν ἡμᾶσ τὸ τοῦ θεοῦ λάβῃ πνεῦμα; φωνὰσ γὰρ ἃσ βούλεται τοῦτο καὶ λόγουσ οὐδὲν ἡμῶν εἰδότων ἀφίησιν.
ἐγὼ δὲ μέμνημαι μὲν ὧντε καὶ σὺ καὶ Μαδιηνῖται δεηθέντεσ ἐνταυθοῖ με προθύμωσ ἠγάγετε καὶ δι’ ἃ τὴν ἄφιξιν ἐποιησάμην, ἦν τέ μοι δι’ εὐχῆσ μηδὲν ἀδικῆσαί σου τὴν ἐπιθυμίαν.
κρείττων δὲ ὁ θεὸσ ὧν ἐγὼ χαρίζεσθαι διεγνώκειν·
καὶ παντελῶσ ἀσθενεῖσ οἱ προγινώσκειν περὶ τῶν ἀνθρωπίνων παρ’ ἑαυτῶν ὑπολαμβάνοντεσ, ὡσ μὴ ταῦθ’ ἅπερ ὑπαγορεύει τὸ θεῖον λέγειν, βιάζεσθαι δὲ τὴν ἐκείνου βούλησιν· οὐδὲν γὰρ ἐν ἡμῖν ἔτι φθάσαντοσ εἰσελθεῖν ἐκείνου ἡμέτερον.
ἔγωγ’ οὖν τὸν στρατὸν τοῦτον οὔτ’ ἐπαινέσαι προεθέμην οὔτ’ ἐφ’ οἷσ τὸ γένοσ αὐτῶν ὁ θεὸσ ἀγαθοῖσ ἐμηχανήσατο διελθεῖν, ἀλλ’ εὐμενὴσ αὐτοῖσ οὗτοσ ὢν καὶ σπεύδων αὐτοῖσ εὐδαίμονα βίον καὶ κλέοσ αἰώνιον παρασχεῖν ἐμοὶ τοιούτων ἀπαγγελίαν λόγων ὑπέθετο. νῦν δέ, χαρίζεσθαί τε γὰρ αὐτῷ σοὶ διὰ σπουδῆσ ἐστί μοι καὶ Μαδιηνίταισ, ὧν ἀπώσασθαί μοι τὴν ἀξίωσιν οὐκ εὐπρεπέσ, φέρε βωμούσ τε ἑτέρουσ αὖθισ ἐγείρωμεν καὶ θυσίασ ταῖσ πρὶν παραπλησίασ ἐπιτελέσωμεν, εἰ πεῖσαι τὸν θεὸν δυνηθείην ἐπιτρέψαι μοι τοὺσ ἀνθρώπουσ ἀραῖσ ἐνδῆσαι.
πεσὼν δ’ ἐπὶ στόμα πάθη προύλεγεν ὅσα τε βασιλεῦσιν ἔσται καὶ ὅσα πόλεσι ταῖσ ἀξιολογωτάταισ, ὧν ἐνίαισ οὐδ’ οἰκεῖσθαί πω συνέβαινε τὴν ἀρχήν, ἅ τε καὶ προϋπῆρξεν ἐν τοῖσ ἔμπροσθεν χρόνοισ γενόμενα τοῖσ ἀνθρώποισ διὰ γῆσ ἢ θαλάσσησ εἰσ μνήμην τὴν ἐμήν.
ἐξ ὧν ἁπάντων λαβόντων τέλοσ ὁποῖον ἐκεῖνοσ προεῖπε τεκμαίροιτ’ ἄν τισ, ὅ τι καὶ ἔσοιτο πρὸσ τὸ μέλλον. Βάλακοσ δὲ ἀγανακτήσασ ἐπὶ τῷ μὴ καταράτουσ γενέσθαι τοὺσ Ἰσραηλίτασ ἀποπέμπει τὸν Βάλαμον μηδεμιᾶσ τιμῆσ ἀξιώσασ·
φησί, καὶ Μαδιηνιτῶν οἱ παρόντεσ, χρὴ γὰρ καὶ παρὰ βούλησιν τοῦ θεοῦ χαρίσασθαι ὑμῖν, τὸ μὲν Ἑβραίων γένοσ οὐκ ἂν ὄλεθροσ παντελὴσ καταλάβοι οὔτ’ ἐν πολέμῳ οὔτ’ ἐν λοιμῷ καὶ σπάνει τῶν ἀπὸ γῆσ καρπῶν, οὔτ’ ἄλλη τισ αἰτία παράλογοσ διαφθείρειεν.
πρόνοια γάρ ἐστιν αὐτῶν τῷ θεῷ σώζειν ἀπὸ παντὸσ κακοῦ καὶ μηδὲν ἐπ’ αὐτοὺσ [ἐᾶσαι τοιοῦτον πάθοσ] ἐλθεῖν, ὑφ’ οὗ κἂν ἀπόλοιντο πάντεσ·
συμπέσοι δ’ αὐτοῖσ ὀλίγα τε καὶ πρὸσ ὀλίγον, ὑφ’ ὧν ταπεινοῦσθαι δοκοῦντεσ εἶτ’ ἀνθήσουσιν ἐπὶ φόβῳ τῶν ἐπαγαγόντων αὐτοῖσ τὰσ βλάβασ. ὑμεῖσ δ’ εἰ νίκην τινὰ πρὸσ βραχὺν καιρὸν κατ’ αὐτῶν κερδᾶναι ποθεῖτε, τύχοιτ’ ἂν αὐτῆσ ταῦτα ποιήσαντεσ·
τῶν θυγατέρων τὰσ μάλιστα εὐπρεπεῖσ καὶ βιάσασθαι καὶ νικῆσαι τὴν τῶν ὁρώντων σωφροσύνην ἱκανὰσ διὰ τὸ κάλλοσ ἀσκήσαντεσ τὴν εὐμορφίαν αὐτῶν ἐπὶ τὸ μᾶλλον εὐπρεπὲσ πέμψατε πλησίον ἐσομένασ τοῦ ἐκείνων στρατοπέδου, καὶ δεομένοισ συνεῖναι τοῖσ νεανίαισ αὐτῶν προστάξατε. ἐπειδὰν δὲ κεχειρωμένουσ ὁρῶσι ταῖσ ἐπιθυμίαισ, καταλιπέτωσαν καὶ παρακαλούντων μένειν μὴ πρότερον ἐπινευέτωσαν, πρὶν ἂν πείσωσιν αὐτοὺσ ἀφέντασ τοὺσ πατρίουσ νόμουσ καὶ τὸν τούτουσ αὐτοῖσ θέμενον τιμᾶν θεὸν τοὺσ Μαδιηνιτῶν καὶ Μωαβιτῶν σέβωσιν·
οὕτωσ γὰρ αὐτοῖσ τὸν θεὸν ὀργισθήσεσθαι. καὶ ὁ μὲν τοῦθ’ ὑποθέμενοσ αὐτοῖσ ᾤχετο. Τῶν δὲ Μαδιηνιτῶν πεμψάντων τὰσ θυγατέρασ κατὰ τὴν ἐκείνου παραίνεσιν οἱ τῶν Ἑβραίων ἁλίσκονται νέοι τῆσ εὐπρεπείασ αὐτῶν καὶ παραγενόμενοι εἰσ λόγουσ αὐταῖσ παρεκάλουν μὴ φθονεῖν αὐτοῖσ τῆσ τοῦ κάλλουσ αὐτῶν ἀπολαύσεωσ μηδὲ τῆσ τοῦ πλησιάζειν συνηθείασ·
αἱ δ’ ἀσμένωσ δεξάμεναι τοὺσ λόγουσ συνῄεσαν αὐτοῖσ. ἐνδησάμεναι δ’ αὐτοὺσ τῷ πρὸσ αὐτὰσ ἔρωτι καὶ τῆσ ἐπιθυμίασ ἀκμαζούσησ περὶ ἀπαλλαγὴν ἐγίνοντο.
τοὺσ δ’ ἀθυμία πολλὴ πρὸσ τὴν ἀναχώρησιν τῶν γυναικῶν κατέλαβε καὶ λιπαροῦντεσ ἐνέκειντο, μὴ σφᾶσ καταλιπεῖν, ἀλλὰ γαμετὰσ αὐτῶν ἐσομένασ αὐτόθι μένειν καὶ δεσποίνασ ἀποδειχθησομένασ πάντων ὧν ὑπῆρχεν αὐτοῖσ. ταῦτα δὲ ὀμνύντεσ ἔλεγον καὶ θεὸν μεσίτην ὧν ὑπισχνοῦντο ποιούμενοι δακρύοντέσ τε καὶ πανταχόθεν αὑτοὺσ ἐλεεινοὺσ ταῖσ γυναιξὶ κατασκευάζοντεσ εἶναι.
αἱ δ’ ὡσ δεδουλωμένουσ αὐτοὺσ κατενόησαν καὶ τελέωσ ὑπὸ τῆσ συνηθείασ ἐχομένουσ, ἤρξαντο πρὸσ αὐτοὺσ λέγειν· "Ἡμῖν, ὦ κράτιστοι νέων, οἶκοί τέ εἰσι πατρῷοι καὶ κτῆσισ ἀγαθῶν ἄφθονοσ καὶ ἡ παρὰ τῶν γονέων καὶ τῶν οἰκείων εὔνοια καὶ στοργή, καὶ κατ’ οὐδενὸσ τούτων πόρον ἐνθάδ’ ἥκουσαι ἡμεῖσ εἰσ ὁμιλίαν ἥκομεν, οὐδ’ ἐμπορευσόμεναι τὴν ὡρ́αν τοῦ σώματοσ προσηκάμεθα τὴν ὑμετέραν ἀξίωσιν, ἀλλ’ ἄνδρασ ἀγαθοὺσ καὶ δικαίουσ ὑπολαβοῦσαι τοιούτοισ ὑμᾶσ τιμῆσαι ξενίοισ δεομένουσ ἐπείσθημεν.
καὶ νῦν, ἐπεί φατε πρὸσ ἡμᾶσ φιλοστόργωσ ἔχειν καὶ λυπεῖσθε μελλουσῶν ἀναχωρεῖν, οὐδ’ αὐταὶ τὴν δέησιν ὑμῶν ἀποστρεφόμεθα, πίστιν δ’ εὐνοίασ λαβοῦσαι τὴν μόνην ἡμῖν ἀξιόλογον νομισθεῖσαν ἀγαπήσομεν τὸν μεθ’ ὑμῶν βίον ὡσ γαμεταὶ διανύσαι.
δέοσ γάρ, μὴ καὶ κόρον τῆσ ἡμετέρασ ὁμιλίασ λαβόντεσ ἔπειθ’ ὑβρίσητε καὶ ἀτίμουσ ἀποπέμψητε πρὸσ τοὺσ γονεῖσ.
συγγινώσκειν τε ταῦτα φυλαττομέναισ ἠξίουν. ἔφασαν, δέδοκται, τοῖσ δ’ ἔθεσι καὶ τῷ βίῳ πρὸσ ἅπαντασ ἀλλοτριώτατα χρῆσθε, ὡσ καὶ τὰσ τροφὰσ ὑμῖν ἰδιοτρόπουσ εἶναι καὶ τὰ ποτὰ μὴ κοινὰ τοῖσ ἄλλοισ, ἀνάγκη βουλομένουσ ἡμῖν συνοικεῖν καὶ θεοὺσ τοὺσ ἡμετέρουσ σέβειν, καὶ οὐκ ἂν ἄλλο γένοιτο τεκμήριον ἧσ ἔχειν τε νῦν φατε πρὸσ ἡμᾶσ εὐνοίασ καὶ τῆσ ἐσομένησ ἢ τὸ τοὺσ αὐτοὺσ ἡμῖν θεοὺσ προσκυνεῖν.
μέμψαιτο δ’ ἂν οὐδείσ, εἰ γῆσ εἰσ ἣν ἀφῖχθε τοὺσ ἰδίουσ αὐτῆσ θεοὺσ προστρέποισθε καὶ ταῦτα τῶν μὲν ἡμετέρων κοινῶν ὄντων πρὸσ ἅπαντασ, τοῦ δ’ ὑμετέρου πρὸσ μηδένα τοιούτου τυγχάνοντοσ.
δεῖν οὖν αὐτοῖσ ἔλεγον ἢ ταὐτὰ πᾶσιν ἡγητέον ἢ ζητεῖν ἄλλην οἰκουμένην, ἐν ᾗ βιώσονται μόνοι κατὰ τοὺσ ἰδίουσ νόμουσ. Οἱ δ’ ὑπὸ τοῦ πρὸσ αὐτὰσ ἔρωτοσ κάλλιστα λέγεσθαι ταῦτα ὑπολαβόντεσ καὶ παραδόντεσ αὑτοὺσ εἰσ ἃ προεκαλοῦντο παρέβησαν τὰ πάτρια, θεούσ τε πλείονασ εἶναι νομίσαντεσ καὶ θύειν αὐτοῖσ κατὰ νόμον τὸν ἐπιχώριον τοῖσ καθιδρυσαμένοισ προθέμενοι ξενικοῖσ τε βρώμασιν ἔχαιρον καὶ πάντ’ εἰσ ἡδονὴν τῶν γυναικῶν ἐπὶ τοὐναντίον οἷσ ὁ νόμοσ αὐτῶν ἐκέλευε ποιοῦντεσ διετέλουν, ὡσ διὰ παντὸσ ἤδη τοῦ στρατοῦ τὴν παρανομίαν χωρεῖν τῶν νέων καὶ στάσιν αὐτοῖσ πολὺ χείρω τῆσ προτέρασ ἐμπεσεῖν καὶ κίνδυνον παντελοῦσ τῶν ἰδίων ἐθισμῶν ἀπωλείασ.
καὶ Ζαμβρίασ ὁ τῆσ Σεμεωνίδοσ ἡγούμενοσ φυλῆσ Χοσβίᾳ συνὼν Μαδιανίτιδι Οὔρου θυγατρὶ τῶν ἐκείνῃ δυναστεύοντοσ ἀνδρὸσ κελευσθεὶσ ὑπὸ τῆσ γυναικὸσ πρὸ τῶν Μωυσεῖ δοχθέντων τὸ πρὸσ ἡδονὴν αὐτῇ γενησόμενον ἐθεράπευεν.
ἐν τούτοισ δ’ ὄντων τῶν πραγμάτων δείσασ Μωυσῆσ, μὴ γένηταί τι χεῖρον, συναγαγὼν εἰσ ἐκκλησίαν τὸν λαὸν οὐδενὸσ μὲν κατηγόρει πρὸσ ὄνομα μὴ βουλόμενοσ εἰσ ἀπόνοιαν περιστῆσαι τοὺσ ἐκ τοῦ λανθάνειν μετανοῆσαι δυναμένουσ, ἔλεγε δ’ ὡσ οὐκ ἄξια δρῷεν οὔτ’ αὐτῶν οὔτε πατέρων τὴν ἡδονὴν προτιμήσαντεσ τοῦ θεοῦ καὶ τοῦ κατὰ τοῦτον βίου.
προσήκειν δ’ ἑώσ ἔτι καὶ καλῶσ αὐτοῖσ ἂν ἔχοι μεταβαλέσθαι, τὴν ἀνδρείαν ὑπολαμβάνουσιν οὐκ ἐν τῷ βιάζεσθαι τοὺσ νόμουσ ἀλλ’ ἐν τῷ μὴ εἴκειν ταῖσ ἐπιθυμίαισ εἶναι.
πρὸσ τούτοισ δ’ οὐδ’ εὔλογον ἔφασκε σωφρονήσαντασ αὐτοὺσ ἐπὶ τῆσ ἐρήμου νῦν ἐν τοῖσ ἀγαθοῖσ ὄντασ παροινεῖν, μηδὲ τὰ κτηθέντα ὑπὸ τῆσ ἐνδείασ δι’ εὐπορίαν αὐτῶν ἀπολέσθαι.
καὶ ὁ μὲν ταῦτα λέγων ἐπειρᾶτο τοὺσ νέουσ ἐπανορθοῦν καὶ εἰσ μετάνοιαν ἄγειν ὧν ἔπραττον. Ἀναστὰσ δὲ μετ’ αὐτὸν Ζαμβρίασ "ἀλλὰ σὺ μέν, εἶπεν, ὦ Μωυσῆ, χρῶ νόμοισ οἷσ αὐτὸσ ἐσπούδακασ ἐκ τῆσ τούτων εὐηθείασ τὸ βέβαιον αὐτοῖσ παρεσχημένοσ·
ἐπεὶ μὴ τοῦτον αὐτῶν ἐχόντων τὸν τρόπον πολλάκισ ἂν ἤδη κεκολασμένοσ ἔγνωσ ἂν οὐκ εὐπαραλογίστουσ Ἑβραίουσ. ἐμὲ δ’ οὐκ ἂν ἀκόλουθον οἷσ σὺ προστάττεισ τυραννικῶσ λάβοισ·
οὐ γὰρ ἄλλο τι μέχρι νῦν ἢ προσχήματι νόμων καὶ τοῦ θεοῦ δουλείαν μὲν ἡμῖν ἀρχὴν δὲ σαυτῷ κακουργεῖσ ἀφαιρούμενοσ ἡμᾶσ τὸ ἡδὺ καὶ τὸ κατὰ τὸν βίον αὐτεξούσιον, ὃ τῶν ἐλευθέρων ἐστὶ καὶ δεσπότην οὐκ ἐχόντων. χαλεπώτεροσ δ’ ἂν οὕτωσ Αἰγυπτίων Ἑβραίοισ γένοιο τιμωρεῖν ἀξιῶν κατὰ [τοὺσ] νόμουσ τὴν ἑκάστου πρὸσ τὸ κεχαρισμένον αὐτῷ βούλησιν.
πολὺ δ’ ἂν δικαιότερον αὐτὸσ τιμωρίαν ὑπομένοισ τὰ παρ’ ἑκάστοισ ὁμολογούμενα καλῶσ ἔχειν ἀφανίσαι προῃρημένοσ καὶ κατὰ τῆσ ἁπάντων δόξησ ἰσχυρὰν τὴν σεαυτοῦ κατεσκευακὼσ ἀτοπίαν· ἐγὼ δ’ ἂν στεροίμην εἰκότωσ ὧν πράττω νυνὶ κρίνασ ἀγαθὰ ταῦτ’ ἔπειτα περὶ αὐτῶν ὁμολογεῖν ἐν τούτοισ οὐκ ὀκνήσαιμι.
γύναιόν τε ξενικόν, ὡσ φῄσ, ἦγμαι· παρ’ ἐμαυτοῦ γὰρ ἀκούσῃ τὰσ ἐμὰσ πράξεισ ὡσ παρὰ ἐλευθέρου, καὶ γὰρ οὐδὲ λαθεῖν προεθέμην· θύω τε θεοῖσ οἷσ θύειν μοι νομίζεται δίκαιον ἡγούμενοσ παρὰ πολλῶν ἐμαυτῷ πραγματεύεσθαι τὴν ἀλήθειαν, καὶ οὐχ ὥσπερ ἐν τυραννίδι ζῆν τὴν ὅλην ἐξ ἑνὸσ ἐλπίδα τοῦ βίου παντὸσ ἀνηρτηκότα·
χαρείη τ’ ἂν οὐδεὶσ κυριώτερον αὑτὸν περὶ ὧν πράξαιμι γνώμησ τῆσ ἐμῆσ ἀποφαινόμενοσ. Τοῦ δὲ Ζαμβρίου ταῦτα περὶ ὧν αὐτόσ τε ἠδίκει καὶ τῶν ἄλλων τινὲσ εἰπόντοσ ὁ μὲν λαὸσ ἡσύχαζε φόβῳ τε τοῦ μέλλοντοσ καὶ τὸν νομοθέτην δὲ ὁρῶν μὴ περαιτέρω τὴν ἀπόνοιαν αὐτοῦ προαγαγεῖν ἐκ τῆσ ἄντικρυσ διαμάχησ θελήσαντα·
περιίστατο γάρ, μὴ πολλοὶ τῆσ τῶν λόγων ἀσελγείασ αὐτοῦ μιμηταὶ γενόμενοι ταράξωσι τὸ πλῆθοσ.
καὶ διαλύεται μὲν ἐπὶ τούτοισ ὁ σύλλογοσ. προεληλύθει δ’ ἂν ἐπὶ πλεῖον ἡ τοῦ κακοῦ πεῖρα μὴ φθάσαντοσ Ζαμβρία τελευτῆσαι ἐκ τοιαύτησ αἰτίασ. τόλμῃ δὲ καὶ ψυχῆσ καὶ σώματοσ ἀνδρείᾳ τοσοῦτον προύχων, ὡσ μὴ πρότερον εἴ τινι συσταίη τῶν δεινῶν ἀπαλλάττεσθαι, πρὶν ἢ καταγωνίσασθαι καὶ νίκην τὴν ἐπ’ αὐτῷ λαβεῖν, ἐπὶ τὴν τοῦ Ζαμβρίου σκηνὴν παραγενόμενοσ αὐτόν τε παίων τῇ ῥομφαίᾳ καὶ τὴν Χοσβίαν ἀπέκτεινεν.
οἱ δὲ νέοι πάντεσ, οἷσ ἀρετῆσ ἀντιποίησισ ἦν καὶ τοῦ φιλοκαλεῖν, μιμηταὶ γενόμενοι τῆσ Φινεέσσου τόλμησ ἀνῄρουν τοὺσ ἐπὶ τοῖσ ὁμοίοισ Ζαμβρίᾳ τὴν αἰτίαν εἰληφότασ.
ἀπόλλυνται μὲν οὖν καὶ ὑπὸ τῆσ τούτων ἀνδραγαθίασ πολλοὶ τῶν παρανομησάντων, ἐφθάρησαν δὲ [πάντεσ] καὶ λοιμῷ ταύτην ἐνσκήψαντοσ αὐτοῖσ τοῦ θεοῦ τὴν νόσον ὅσοι [τε] συγγενεῖσ ὄντεσ κωλύειν δέον ἐξώτρυνον αὐτοὺσ ἐπὶ ταῦτα ἀδικεῖν τῷ θεῷ δοκοῦντεσ ἀπέθνησκον. ἀπόλλυνται μὲν οὖν ἐκ τῶν τάξεων ἄνδρεσ οὐκ ἐλάττουσ τετρακισχιλίων καὶ μυρίων.
Ὑπὸ δὲ ταύτησ παροξυνθεὶσ τῆσ αἰτίασ Μωυσῆσ ἐπὶ τὸν Μαδιανιτῶν ὄλεθρον τὴν στρατιὰν ἐξέπεμπε, περὶ ὧν τῆσ ἐπ’ αὐτοὺσ ἐξόδου μετὰ μικρὸν ἀπαγγελοῦμεν προδιηγησάμενοι πρῶτον ὃ παρελίπομεν·
δίκαιον [γὰρ] ἐπὶ τούτου τὴν τοῦ νομοθέτου γνώμην μὴ παρελθεῖν ἀνεγκωμίαστον. τὸν γὰρ Βάλαμον παραληφθέντα ὑπὸ τῶν Μαδιηνιτῶν, ὅπωσ ἐπαράσηται τοῖσ Ἑβραίοισ, καὶ τοῦτο μὲν οὐ δυνηθέντα θείᾳ προνοίᾳ, γνώμην δὲ ὑποθέμενον, ᾗ χρησαμένων τῶν πολεμίων ὀλίγου τὸ τῶν Ἑβραίων πλῆθοσ διεφθάρη τοῖσ ἐπιτηδεύμασι νοσησάντων δή τινων περὶ ταῦτα, μεγάλωσ ἐτίμησεν ἀναγράψασ αὐτοῦ τὰσ μαντείασ, καὶ παρὸν αὐτῷ σφετερίσασθαι τὴν ἐπ’ αὐτοῖσ δόξαν καὶ ἐξιδιώσασθαι μηδενὸσ ἂν γενομένου μάρτυροσ τοῦ διελέγξοντοσ, ἐκείνῳ τὴν μαρτυρίαν ἔδωκε καὶ τῆσ ἐπ’ αὐτῷ μνήμησ ἠξίωσε.
καὶ ταῦτα μὲν ὡσ ἂν αὐτοῖσ τισι δοκῇ οὕτω σκοπείτωσαν.
Μωυσῆσ δὲ ὑπὲρ ὧν καὶ προεῖπον ἐπὶ τὴν Μαδιηνιτῶν γῆν ἔπεμψεν στρατιὰν τοὺσ πάντασ εἰσ δισχιλίουσ καὶ μυρίουσ ἐξ ἑκάστησ φυλῆσ τὸν ἴσον ἀριθμὸν ἐπιλεξάμενοσ, στρατηγὸν δ’ αὐτῶν ἀπέδειξε Φινεέσ, οὗ μικρῷ πρότερον ἐμνήσθημεν φυλάξαντοσ τοῖσ Ἑβραίοισ τοὺσ νόμουσ καὶ τὸν παρανομοῦντα τούτουσ Ζαμβρίαν τιμωρησαμένου.
Μαδιηνῖται δὲ προπυθόμενοι τὸν στρατὸν ἐπὶ σφᾶσ ἐλαύνοντα καὶ ὅσον οὐδέπω παρεσόμενον ἠθροίζοντό τε καὶ τὰσ εἰσβολὰσ τῆσ χώρασ, ᾗ προσεδέχοντο τοὺσ πολεμίουσ, ἀσφαλισάμενοι περιέμενον αὐτούσ.
ἐλθόντων δὲ καὶ συμβολῆσ γενομένησ πίπτει τῶν Μαδιηνιτῶν πλῆθοσ ἀσυλλόγιστον καὶ ἀριθμοῦ κρεῖττον οἵ τε βασιλεῖσ αὐτῶν ἅπαντεσ·
πέντε δὲ ἦσαν, Ὦχόσ τε καὶ Σούρησ ἔτι δὲ Ῥοβέησ καὶ Οὔρησ, πέμπτοσ δὲ Ῥέκεμοσ, οὗ πόλισ ἐπώνυμοσ τὸ πᾶν ἀξίωμα τῆσ Ἀράβων ἔχουσα γῆσ καὶ μέχρι νῦν ὑπὸ παντὸσ τοῦ Ἀραβίου τοῦ κτίσαντοσ βασιλέωσ τὸ ὄνομα Ῥεκέμησ καλεῖται, Πέτρα παρ’ Ἕλλησι λεγομένη. τραπέντων δὲ τῶν πολεμίων οἱ Ἑβραῖοι διήρπασαν αὐτῶν τὴν χώραν καὶ πολλὴν λείαν λαβόντεσ καὶ τοὺσ οἰκήτορασ γυναιξὶν ἅμα διαφθείραντεσ μόνασ τὰσ παρθένουσ κατέλιπον, τοῦτο Μωυσέοσ Φινέει κελεύσαντοσ.
ὃσ ἧκεν ἄγων τὸν στρατὸν ἀπαθῆ καὶ λείαν ἄφθονον, βόασ μὲν γὰρ δισχιλίουσ καὶ πεντακισμυρίουσ, ὀίσ δὲ πεντακισχιλίασ πρὸσ μυριάσιν ἑπτὰ καὶ ἑξήκοντα, ὄνουσ δὲ ἑξακισμυρίασ, χρυσοῦ δὲ καὶ ἀργύρου ἄπειρόν τι πλῆθοσ κατασκευῆσ, ᾗ κατ’ οἶκον ἐχρῶντο·
ὑπὸ γὰρ εὐδαιμονίασ καὶ ἁβροδίαιτοι σφόδρα ἐτύγχανον. ἤχθησαν δὲ καὶ αἱ παρθένοι περὶ δισχιλίασ καὶ τρισμυρίασ. Μωυσῆσ δὲ μερίσασ τὴν λείαν τῆσ μὲν ἑτέρασ τὸ πεντηκοστὸν Ἐλεαζάρῳ δίδωσι καὶ τοῖσ ἱερεῦσι, Λευίταισ δὲ τῆσ ἑτέρασ τὸ πεντηκοστὸν μέροσ, τὴν δὲ λοιπὴν νέμει τῷ λαῷ.
καὶ διῆγον τὸ λοιπὸν εὐδαιμόνωσ, ἀφθονίασ μὲν ἀγαθῶν αὐτοῖσ ὑπ’ ἀρετῆσ γεγενημένησ, ὑπὸ μηδενὸσ δὲ σκυθρωποῦ ταύτησ ἀπολαύειν ἐμποδιζόμενοι. Μωυσῆσ δὲ γηραιὸσ ἤδη τυγχάνων διάδοχον ἑαυτοῦ Ιἠσοῦν καθίστησιν ἐπί τε ταῖσ προφητείαισ καὶ στρατηγὸν εἴ που δεήσειε γενησόμενον, κελεύσαντοσ καὶ τοῦ θεοῦ τούτῳ τὴν προστασίαν ἐπιτρέψαι τῶν πραγμάτων.
ὁ δὲ Ιἠσοῦσ πᾶσαν ἐπεπαίδευτο τὴν περὶ τοὺσ νόμουσ παιδείαν καὶ τὸ θεῖον Μωυσέοσ ἐκδιδάξαντοσ. Κἀν τούτῳ δύο φυλαὶ Γαδίσ τε καὶ Ῥουβήλου καὶ τῆσ Μανασσίτιδοσ ἡμίσεια πλήθει τετραπόδων εὐδαιμονοῦντεσ καὶ τοῖσ ἄλλοισ ἅπασι, κοινολογησάμενοι παρεκάλουν τὸν Μωυσῆν ἐξαίρετον αὐτοῖσ τὴν Ἀμορῖτιν παρασχεῖν δορίκτητον οὖσαν·
ἀγαθὴν γὰρ εἶναι βοσκήματα τρέφειν. μὴ θέλειν δὲ συναραμένουσ τῶν ἐπιλοίπων ἀγώνων γῆν ἣν διαβᾶσιν αὐτοῖσ τὸν Ιὀρδάνην ὁ θεὸσ παραδώσειν ὑπέσχηται ταύτην λαβεῖν καταστρεψαμένουσ οὓσ ἐκεῖνοσ ἀπέδειξεν ἡμῖν πολεμίουσ.
ἀλλ’ ὅπωσ τὴν λείαν ἐν ἐπιτηδείοισ καταλιπόντεσ εὔζωνοι πρὸσ τοὺσ ἀγῶνασ καὶ τὰσ μάχασ χωρεῖν δύναιντο, ἑτοίμουσ τε ἔλεγον ἑαυτοὺσ κτίσαντασ πόλεισ εἰσ φυλακὴν τέκνων καὶ γυναικῶν καὶ κτήσεωσ αὐτοῦ διδόντοσ συναπιέναι τῷ στρατῷ.
καὶ Μωυσῆσ ἀρεσθεὶσ τῷ λόγῳ καλέσασ Ἐλεάζαρον τὸν ἀρχιερέα καὶ Ιἠσοῦν καὶ τοὺσ ἐν τέλει πάντασ συνεχώρει τὴν Ἀμορρῖτιν αὐτοῖσ ἐπὶ τῷ συμμαχῆσαι τοῖσ συγγενέσιν, ἑώσ ἂν καταστήσωνται τὰ πάντα.
λαβόντεσ οὖν ἐπὶ τούτοισ τὴν χώραν καὶ κτίσαντεσ πόλεισ καρτερὰσ τέκνα τε καὶ γυναῖκασ καὶ τἆλλα ὅσα συμπεριάγειν μέλλουσιν αὐτοῖσ ἂν ἦν ἐμπόδια τοῦ πονεῖν ἀπέθεντο εἰσ αὐτάσ. Οἰκοδομεῖ δὲ καὶ Μωυσῆσ τὰσ δέκα πόλεισ τὰσ εἰσ τὸν ἀριθμὸν τῶν ὀκτὼ καὶ τεσσαράκοντα γενησομένασ, ὧν τρεῖσ ἀπέδειξε τοῖσ ἐπ’ ἀκουσίῳ φόνῳ φευξομένοισ, καὶ χρόνον ἔταξεν εἶναι τῆσ φυγῆσ τὸν αὐτὸν τῷ ἀρχιερεῖ, ἐφ’ οὗ δράσασ τισ τὸν φόνον ἔφυγε.
μεθ’ ὃν συνεχώρει τελευτήσαντα κάθοδον, ἐχόντων ἐξουσίαν τῶν τοῦ πεφονευμένου συγγενῶν κτείνειν, εἰ λάβοιεν ἔξω τῶν ὁρ́ων τῆσ πόλεωσ εἰσ ἣν ἔφυγε τὸν πεφονευκότα· ἑτέρῳ δὲ οὐκ ἐπετέτραπτο. αἱ δὲ πόλεισ αἱ πρὸσ τὰσ φυγὰσ ἀποδεδειγμέναι ἦσαν αἵδε·
Βοσάρα μὲν ἐπὶ τοῖσ ὁρίοισ τῆσ Ἀραβίασ, Ἀρίμανον δὲ τῆσ Γαλαδηνῶν γῆσ, καὶ Γαυλανὰν δ’ ἐν τῇ Βατανίδι. κτησαμένων δ’ αὐτῶν καὶ τὴν Χαναναίων γῆν τρεῖσ ἕτεραι πόλεισ ἔμελλον ἀνατεθήσεσθαι τῶν Λευίτιδων πόλεων τοῖσ φυγάσιν εἰσ κατοικισμὸν Μωυσέοσ ἐπιστείλαντοσ. εἰ μὲν μέλλουσί τινι συνοικεῖν τῶν φυλετῶν, μετὰ τοῦ κλήρου πρὸσ αὐτοὺσ ἀπιέναι, εἰ δ’ ἐξ ἄλλησ γαμοῖντό τισι φυλῆσ, τὸν κλῆρον ἐν τῇ πατρῴᾳ φυλῇ καταλιπεῖν.
καὶ τότε μένειν ἑκάστου τὸν κλῆρον ἐν τῇ φυλῇ διετάξατο. Τῶν δὲ τεσσαράκοντα ἐτῶν παρὰ τριάκοντα ἡμέρασ συμπεπληρωμένων Μωυσῆσ ἐκκλησίαν ἐπὶ τῷ Ιὀρδάνῃ συναγαγών, ὅπου νῦν πόλισ ἐστὶν Ἀβίλη, φοινικόφυτον δ’ ἐστὶ τὸ χωρίον, συνελθόντοσ τοῦ λαοῦ παντὸσ λέγει τοιάδε·
δίκαιον ἡγησάμην μηδὲ νῦν ἐγκαταλιπεῖν τοὐμὸν ὑπὲρ τῆσ ὑμετέρασ εὐδαιμονίασ πρόθυμον, ἀλλ’ ἀίδιόν τε ὑμῖν πραγματεύσασθαι τὴν τῶν ἀγαθῶν ἀπόλαυσιν, καὶ μνήμην ἐμαυτῷ γενομένων ὑμῶν ἐν ἀφθονίᾳ τῶν κρειττόνων.
φέρε οὖν ὑποθέμενοσ ὃν τρόπον ὑμεῖσ τ’ ἂν εὐδαιμονήσαιτε καὶ παισὶ τοῖσ αὑτῶν καταλίποιτε κτῆσιν ἀγαθῶν ἀίδιον παραθέμενοσ οὕτωσ ἀπέλθω τοῦ βίου.
πιστεύεσθαι δὲ ἄξιόσ εἰμι διά τε τὰσ πρότερον ὑπὲρ ὑμῶν φιλοτιμίασ καὶ διὰ τὸ τὰσ ψυχὰσ ἐπὶ τελευτῇ γιγνομένασ μετ’ ἀρετῆσ πάσησ ὁμιλεῖν. ὦ παῖδεσ Ἰσραήλου, μία πᾶσιν ἀνθρώποισ ἀγαθῶν κτήσεωσ αἰτία ὁ θεὸσ εὐμενήσ·
μόνοσ γὰρ οὗτοσ δοῦναί τε ταῦτα τοῖσ ἀξίοισ καὶ ἀφελέσθαι τῶν ἁμαρτανόντων εἰσ αὐτὸν ἱκανόσ, ᾧ παρέχοντεσ ἑαυτοὺσ οἱούσ αὐτόσ τε βούλεται κἀγὼ τὴν διάνοιαν αὐτοῦ σαφῶσ ἐξεπιστάμενοσ παραινῶ, οὐκ ἂν ὄντεσ μακαριστοὶ καὶ ζηλωτοὶ πᾶσιν ἀτυχήσαιτέ ποτ’ ἢ παύσαισθε, ἀλλ’ ὧν τε νῦν ὑμῖν ἐστιν ἀγαθῶν ἡ κτῆσισ βεβαία μενεῖ τῶν τε ἀπόντων ταχεῖαν ἕξετε τὴν παρουσίαν. μόνον οἷσ ὁ θεὸσ ὑμᾶσ ἕπεσθαι βούλεται, τούτοισ πειθαρχεῖτε, καὶ μήτε νομίμων τῶν παρόντων ἄλλην προτιμήσητε διάταξιν μήτ’ εὐσεβείασ ἧσ νῦν περὶ τὸν θεὸν ἔχοντεσ καταφρονήσαντεσ εἰσ ἄλλον μεταστήσησθε τρόπον.
ταῦτα δὲ πράττοντεσ ἀλκιμώτατοι μάχασ διενεγκεῖν ἁπάντων ἔσεσθε καὶ μηδενὶ τῶν ἐχθρῶν εὐάλωτοι. θεοῦ γὰρ παρόντοσ ὑμῖν βοηθοῦ πάντων περιφρονεῖν εὔλογον.
τῆσ δ’ ἀρετῆσ ἔπαθλα ὑμῖν μεγάλα κεῖται πρὸσ ἅπαντα τὸν βίον κτησαμένοισ· αὐτή γε τὸ πρῶτον ἀγαθῶν τὸ πρέσβιστόν ἐστιν, ἔπειτα καὶ τὴν τῶν ἄλλων χαρίζεται περιουσίαν, ὡσ καὶ πρὸσ ἀλλήλουσ ὑμῖν χρωμένοισ αὐτῇ μακαριστὸν ποιῆσαι τὸν βίον καὶ τῶν ἀλλοφύλων πλέον δοξαζομένουσ ἀδήριτον καὶ παρὰ τοῖσ αὖθισ τὴν εὔκλειαν ὑμῖν ὑπάρξαι. τούτων δ’ ἂν ἐφικέσθαι δυνηθείητε, εἰ τῶν νόμων οὓσ ὑπαγορεύσαντόσ μοι τοῦ θεοῦ συνεταξάμην κατήκοοι καὶ φύλακεσ γένοισθε καὶ μελετῴητε τὴν σύνεσιν αὐτῶν.
ἄπειμι δ’ αὐτὸσ χαίρων ἐπὶ τοῖσ ὑμετέροισ ἀγαθοῖσ παρατιθέμενοσ ὑμᾶσ νόμων τε σωφροσύνῃ καὶ κόσμῳ τῆσ πολιτείασ καὶ ταῖσ τῶν στρατηγῶν ἀρεταῖσ, οἳ πρόνοιαν ἕξουσιν ὑμῶν τοῦ συμφέροντοσ.
θεόσ τε ὁ μέχρι νῦν ἡγεμονεύσασ ἡμῖν, καθ’ οὗ βούλησιν κἀγὼ χρήσιμοσ ὑμῖν ἐγενόμην, οὐ μέχρι τοῦ δεῦρο στήσει τὴν αὑτοῦ πρόνοιαν, ἀλλ’ ἐφ’ ὃν αὐτοὶ βούλεσθε χρόνον τοῦτον ἔχειν προστάτην ἐν τοῖσ τῆσ ἀρετῆσ ἐπιτηδεύμασι μένοντεσ, ἐπὶ τοσοῦτον αὐτοῦ χρήσεσθε τῇ προμηθείᾳ.
γνώμασ τε ὑμῖν εἰσηγήσονται τὰσ ἀρίστασ, αἷσ ἑπόμενοι τὴν εὐδαιμονίαν ἕξετε, ὁ ἀρχιερεὺσ Ἐλεάζαροσ καὶ Ιἠσοῦσ ἥ τε γερουσία καὶ τὰ τέλη τῶν φυλῶν, ὧν ἀκροᾶσθε μὴ χαλεπῶσ, γινώσκοντεσ ὅτι πάντεσ οἱ ἄρχεσθαι καλῶσ εἰδότεσ καὶ ἄρχειν εἴσονται παρελθόντεσ εἰσ ἐξουσίαν αὐτοῦ, τήν τ’ ἐλευθερίαν ἡγεῖσθε μὴ τὸ προσαγανακτεῖν οἷσ ἂν ὑμᾶσ οἱ ἡγεμόνεσ πράττειν ἀξιῶσι·
νῦν μὲν γὰρ ἐν τῷ τοὺσ εὐεργέτασ ὑβρίζειν ἐν τούτῳ τὴν παρρησίαν τίθεσθε, ὃ δὴ τοῦ λοιποῦ φυλαττομένοισ ὑμῖν ἄμεινον ἕξει τὰ πράγματα·
μηδὲ τὴν ἴσην ἐπὶ τούτοισ ὀργήν ποτε λαμβάνετε, ᾗ κατ’ ἐμοῦ πολλάκισ ἐτολμήσατε χρῆσθαι·
γινώσκετε γὰρ ὡσ πλεονάκισ ἐκινδύνευσα ὑφ’ ὑμῶν ἀποθανεῖν ἢ ὑπὸ τῶν πολεμίων. ταῦτα δ’ οὐκ ὀνειδίζειν ὑμᾶσ προεθέμην, οὐ γὰρ ἐπ’ ἐξόδου τοῦ ζῆν δυσχεραίνοντασ καταλιπεῖν ἠξίουν εἰσ τὴν ἀνάμνησιν φέρων μηδὲ παρ’ ὃν ἔπασχον αὐτὰ καιρὸν ἐν ὀργῇ γενόμενοσ, ἀλλ’ ὥστε τοῦ σωφρονήσειν ὑμᾶσ εἰσ τὸ μέλλον κατ’ αὐτό γε τοῦτ’ ἀσφαλὲσ εἶναι, καὶ μηδὲν εἰσ τοὺσ προεστηκότασ ἐξυβρίσαι διὰ πλοῦτον, ὃσ ὑμῖν πολὺσ διαβᾶσι τὸν Ιὀρδάνην καὶ τὴν Χαναναίαν κτησαμέναισ περιστήσεται.
ἐπεὶ προαχθέντεσ εἰσ καταφρόνησιν ὑπ’ αὐτοῦ καὶ τῆσ ἀρετῆσ ὀλιγωρίαν ἀπολεῖτε καὶ τὴν εὔνοιαν τὴν παρὰ τοῦ θεοῦ, ποιήσαντεσ δὲ τοῦτον ἐχθρὸν τήν τε γῆν, ἣν κτήσεσθε, κρατηθέντεσ ὅπλοισ ὑπὸ τῶν αὖθισ ἀφαιρεθήσεσθε μετὰ μεγίστων ὀνειδῶν καὶ σκεδασθέντεσ διὰ τῆσ οἰκουμένησ πᾶσαν ἐμπλήσετε καὶ γῆν καὶ θάλασσαν τῆσ αὑτῶν δουλείασ.
ἔσται δ’ ὑμῖν τούτων πεῖραν λαμβάνουσιν ἀνωφελὴσ ἡ μετάνοια καὶ ἡ τῶν οὐ φυλαχθέντων νόμων ἀνάμνησισ.
ὅθεν εἰ βούλοισθε τούτουσ ὑμῖν μένειν, τῶν πολεμίων μηδένα ὑπολείπησθε κρατήσαντεσ αὐτῶν, ἀλλ’ ἀπολλύναι πάντασ κρίνατε συμφέρειν, ἵνα μή τινων παραγευσάμενοι τῆσ ἐκείνων ἐπιτηδεύσεωσ διαφθείρητε τὴν πάτριον πολιτείαν. ἔτι δὲ καὶ βωμοὺσ καὶ ἄλση καὶ νεὼσ ὁπόσουσ ἂν ἔχοιεν κατερείπειν παραινῶ καὶ δαπανᾶν πυρὶ τὸ γένοσ αὐτῶν καὶ τὴν μνήμην·
βεβαία γὰρ ἂν οὕτωσ ὑμῖν μόνον ὑπάρξειεν ἡ τῶν οἰκείων ἀγαθῶν ἀσφάλεια. ἵνα δὲ μὴ δι’ ἀμαθίαν τοῦ κρείττονοσ ἡ φύσισ ὑμῶν πρὸσ τὸ χεῖρον ἀπονεύσῃ, συνέθηκα ὑμῖν καὶ νόμουσ ὑπαγορεύσαντόσ μοι τοῦ θεοῦ καὶ πολιτείαν, ἧσ τὸν κόσμον φυλάξαντεσ πάντων ἂν εὐδαιμονέστατοι κριθείητε.
Ταῦτα εἰπὼν δίδωσιν αὐτοῖσ ἐν βιβλίῳ τοὺσ νόμουσ καὶ τὴν διάταξιν τῆσ πολιτείασ ἀναγεγραμμένην.
οἱ δὲ ἐδάκρυόν τε καὶ πολλὴν ἐπιζήτησιν ἐποιοῦντο τοῦ στρατηγοῦ μεμνημένοι τε ὧν κινδυνεύσειε καὶ προθυμηθείη τῆσ περὶ αὐτῶν σωτηρίασ καὶ δυσελπιστοῦντεσ περὶ τῶν μελλόντων ὡσ οὐκ ἐσομένησ ἄλλησ ἀρχῆσ τοιαύτησ, ἧττόν τε τοῦ θεοῦ προνοησομένου διὰ τὸ Μωυσῆν εἶναι τὸν παρακαλοῦντα. ὧν τε ἐπὶ τῆσ ἐρήμου μετ’ ὀργῆσ ὁμιλήσειαν αὐτῷ μετανοοῦντεσ ἤλγουν, ὡσ ἅπαντα τὸν λαὸν εἰσ δάκρυα προπεσόντα κρεῖττον καὶ τῆσ ἐκ λόγου παρηγορίασ τὸ ἐπ’ αὐτῷ ποιῆσαι πάθοσ.
Μωυσῆσ δ’ αὐτοὺσ παρηγόρει, καὶ τοῦ δακρύων αὐτὸν ἄξιον ὑπολαμβάνειν ἀπάγων αὐτοὺσ χρῆσθαι τῇ πολιτείᾳ παρεκάλει. καὶ τότε μὲν οὕτω διελύθησαν. Βούλομαι δὲ τὴν πολιτείαν πρότερον εἰπὼν τῷ τε Μωυσέοσ ἀξιώματι τῆσ ἀρετῆσ ἀναλογοῦσαν καὶ μαθεῖν παρέξων δι’ αὐτῆσ τοῖσ ἐντευξομένοισ.
οἱᾶ τὰ καθ’ ἡμᾶσ ἀρχῆθεν ἦν, ἐπὶ τὴν τῶν ἄλλων τραπέσθαι διήγησιν. γέγραπται δὲ πάνθ’ ὡσ ἐκεῖνοσ κατέλιπεν οὐδὲν ἡμῶν ἐπὶ καλλωπισμῷ προσθέντων οὐδ’ ὅτι μὴ κατελέλοιπε Μωυσῆσ. νενεωτέρισται δ’ ἡμῖν τὸ κατὰ γένοσ ἕκαστα τάξαι·
σποράδην γὰρ ὑπ’ ἐκείνου κατελείφθη γραφέντα καὶ ὡσ ἕκαστόν τι παρὰ τοῦ θεοῦ πύθοιτο. τούτου χάριν ἀναγκαῖον ἡγησάμην προδιαστείλασθαι, μὴ καί τισ ἡμῖν παρὰ τῶν ὁμοφύλων ἐντυχόντων τῇ γραφῇ μέμψισ ὡσ διημαρτηκόσι γένηται. ἔχει δὲ οὕτωσ ἡ διάταξισ ἡμῶν τῶν νόμων τῶν ἀνηκόντων εἰσ τὴν πολιτείαν.
οὓσ δὲ κοινοὺσ ἡμῖν καὶ πρὸσ ἀλλήλουσ κατέλιπε τούτουσ ὑπερεθέμην εἰσ τὴν περὶ ἐθῶν καὶ αἰτιῶν ἀπόδοσιν, ἣν συλλαμβανομένου τοῦ θεοῦ μετὰ ταύτην ἡμῖν τὴν πραγματείαν συντάξασθαι πρόκειται. Ἐπειδὰν τὴν Χαναναίων γῆν κτησάμενοι καὶ σχολὴν ἐν χρήσει τῶν ἀγαθῶν ἔχοντεσ πόλεισ τὸ λοιπὸν ἤδη κτίζειν προαιρῆσθε, ταῦτα ποιοῦντεσ τῷ θεῷ φίλα πράξετε καὶ τὴν εὐδαιμονίαν βεβαίαν ἕξετε·
ἱερὰ πόλισ ἔστω μία τῆσ Χαναναίων γῆσ ἐν τῷ καλλίστῳ καὶ δι’ ἀρετὴν ἐπιφανεῖ, ἣν ἂν ὁ θεὸσ ἑαυτῷ διὰ προφητείασ ἕληται, καὶ νεὼσ εἷσ ἐν ταύτῃ ἔστω, καὶ βωμὸσ εἷσ ἐκ λίθων μὴ κατειργασμένων, ἀλλὰ λογάδην συγκειμένων, οἳ κονιάματι χρισθέντεσ εὐπρεπεῖσ τε εἰε͂ν καὶ καθάριοι πρὸσ τὴν θέαν.
ἡ δ’ ἐπὶ τοῦτον πρόσβασισ ἔστω μὴ διὰ βαθμίδων, ἀλλὰ προσχώσεωσ αὐτῷ καταπρανοῦσ γενομένησ.
ἐν ἑτέρᾳ δὲ πόλει μήτε βωμὸσ μήτε νεὼσ ἔστω· θεὸσ γὰρ εἷσ καὶ τὸ Ἑβραίων γένοσ ἕν. Ὁ δὲ βλασφημήσασ θεὸν καταλευσθεὶσ κρεμάσθω δι’ ἡμέρασ καὶ ἀτίμωσ καὶ ἀφανῶσ θαπτέσθω.
Συνερχέσθωσαν δὲ εἰσ ἣν ἀποφήνωσι πόλιν τὸν νεὼν τρὶσ τοῦ ἔτουσ οἱ ἐκ τῶν περάτων τῆσ γῆσ, ἧσ ἂν Ἑβραῖοι κρατῶσιν, ὅπωσ τῷ θεῷ τῶν μὲν ὑπηργμένων εὐχαριστῶσι καὶ περὶ τῶν εἰσ τὸ μέλλον παρακαλῶσι καὶ συνιόντεσ ἀλλήλοισ καὶ συνευωχούμενοι προσφιλεῖσ ὦσι·
καλὸν γὰρ εἶναι μὴ ἀγνοεῖν ἀλλήλουσ ὁμοφύλουσ τε ὄντασ καὶ τῶν αὐτῶν κοινωνοῦντασ ἐπιτηδευμάτων, τοῦτο δὲ ἐκ μὲν τῆσ αὐτῆσ ἐπιμιξίασ αὐτοῖσ ὑπάρξειν, τῇ τε ὄψει καὶ τῇ ὁμιλίᾳ μνήμην αὐτῶν ἐντιθέντασ·
ἀνεπιμίκτουσ γὰρ ἀλλήλοισ μένοντασ ἀλλοτριωτάτουσ αὑτοῖσ νομισθήσεσθαι. Ἔστω δὲ καὶ δεκάτη τῶν καρπῶν ἐξαίρεσισ ὑμῖν χωρὶσ ἧσ διετάξατε τοῖσ ἱερεῦσι καὶ Λευίταισ δεδόσθαι, ἣ πιπρασκέσθω μὲν ἐπὶ τῶν πατρίδων, εἰσ δὲ τὰσ εὐωχίασ ὑπηρετείτω καὶ τὰσ θυσίασ τὰσ ἐν τῇ ἱερᾷ πόλει·
δίκαιον γὰρ εἶναι τῶν ἐκ τῆσ γῆσ ἀναδιδομένων, ἣν ὁ θεὸσ αὐτοῖσ κτήσασθαι παρέσχεν, ἐπὶ τιμῇ τοῦ δεδωκότοσ ἀπολαύειν. Ἐκ μισθοῦ γυναικὸσ ἡταιρημένησ θυσίασ μὴ τελεῖν·
ἥδεσθαι γὰρ μηδενὶ τῶν ἀφ’ ὕβρεωσ τὸ θεῖον, χείρων δ’ οὐκ ἂν εἰή τῆσ ἐπὶ τοῖσ σώμασιν αἰσχύνησ· ὁμοίωσ μηδ’ ἂν ἐπ’ ὀχεύσει κυνὸσ ἤτοι θηρευτικοῦ ἢ ποιμνίων φύλακοσ λάβῃ τισ μισθόν, ἐκ τούτου θύειν τῷ θεῷ. Βλασφημείτω δὲ μηδεὶσ θεοὺσ οὓσ πόλεισ ἄλλαι νομίζουσι.
μηδὲ συλᾶν ἱερὰ ξενικά, μηδ’ ἂν ἐπωνομασμένον ᾖ τινι θεῷ κειμήλιον λαμβάνειν. Μηδεὶσ δ’ ἐξ ὑμῶν κλωστὴν ἐξ ἐρίου καὶ λίνου στολὴν φορείτω·
τοῖσ γὰρ ἱερεῦσι μόνοισ ταύτην ἀποδεδεῖχθαι. Συνελθόντοσ δὲ τοῦ πλήθουσ εἰσ τὴν ἱερὰν πόλιν ἐπὶ ταῖσ θυσίαισ δι’ ἐτῶν ἑπτὰ τῆσ σκηνοπηγίασ ἑορτῆσ ἐνστάσησ ὁ ἀρχιερεὺσ ἐπὶ βήματοσ ὑψηλοῦ σταθείσ, ἀφ’ οὗ γένοιτο ἐξάκουστοσ, ἀναγινωσκέτω τοὺσ νόμουσ ἅπασι, καὶ μήτε γυνὴ μήτε παῖδεσ εἰργέσθωσαν τοῦ ἀκούειν, ἀλλὰ μηδὲ οἱ δοῦλοι·
καλὸν γὰρ ταῖσ ψυχαῖσ ἐγγραφέντασ καὶ τῇ μνήμῃ φυλαχθῆναι μηδέποτε ἐξαλειφθῆναι δυναμένουσ.
οὕτωσ γὰρ οὐδὲν ἁμαρτήσονται μὴ δυνάμενοι λέγειν ἄγνοιαν τῶν ἐν τοῖσ νόμοισ διωρισμένων, οἵ τε νόμοι πολλὴν πρὸσ ἁμαρτάνοντασ ἕξουσι παρρησίαν, ὡσ προλεγόντων αὐτοῖσ ἃ πείσονται καὶ ταῖσ ψυχαῖσ ἐγγραψάντων διὰ τῆσ ἀκοῆσ ἃ κελεύουσιν, ὥστ’ εἶναι διὰ παντὸσ ἔνδον αὐτοῖσ τὴν προαίρεσιν αὐτῶν ἧσ ὀλιγωρήσαντεσ ἠδίκησαν καὶ τῆσ ζημίασ αὑτοῖσ αἴτιοι γεγόνασι. μανθανέτωσαν δὲ καὶ οἱ παῖδεσ πρῶτον τοὺσ νόμουσ μάθημα κάλλιστον καὶ τῆσ εὐδαιμονίασ αἴτιον.
Δίσ τε ἑκάστησ ἡμέρασ ἀρχομένησ τε αὐτῆσ καὶ ὁπότε πρὸσ ὕπνον ὡρ́α τρέπεσθαι μαρτυρεῖν τῷ θεῷ τὰσ δωρεάσ, ἃσ ἀπαλλαγεῖσιν αὐτοῖσ ἐκ τῆσ Αἰγυπτίων γῆσ παρέσχε, δικαίασ οὔσησ φύσει τῆσ εὐχαριστίασ καὶ γενομένησ ἐπ’ ἀμοιβῇ μὲν τῶν ἤδη γεγονότων ἐπὶ δὲ προτροπῇ τῶν ἐσομένων·
ἐπιγράφειν δὲ καὶ τοῖσ θυρώμασιν αὐτῶν τὰ μέγιστα ὧν εὐεργέτησεν αὐτοὺσ ὁ θεὸσ ἔν τε βραχίοσιν ἕκαστον διαφαίνειν, ὅσα τε τὴν ἰσχὺν ἀποσημαίνειν δύναται τοῦ θεοῦ καὶ τὴν πρὸσ αὐτοὺσ εὔνοιαν φέρειν ἐγγεγραμμένα ἐπὶ τῆσ κεφαλῆσ καὶ τοῦ βραχίονοσ, ὡσ περίβλεπτον πανταχόθεν τὸ περὶ αὐτοὺσ πρόθυμον τοῦ θεοῦ.
Ἀρχέτωσαν δὲ καθ’ ἑκάστην πόλιν ἄνδρεσ ἑπτὰ οἱ καὶ τὴν ἀρετὴν καὶ τὴν περὶ τὸ δίκαιον σπουδὴν προησκηκότεσ·
ἑκάστῃ δὲ ἀρχῇ δύο ἄνδρεσ ὑπηρέται διδόσθωσαν ἐκ τῆσ τῶν Λευιτῶν φυλῆσ. ἔστωσαν δὲ καὶ οἱ δικάζειν λαχόντεσ ταῖσ πόλεσιν ἐν πάσῃ τιμῇ, ὡσ μήτε βλασφημεῖν ἐκείνων παρόντων μήτε θρασύνεσθαί τισιν ἐξεῖναι τῆσ πρὸσ τοὺσ ἐν ἀξιώματι τῶν ἀνθρώπων αἰδοῦσ αὐτῶν εὐλαβεστέρουσ, ὥστε τοῦ θεοῦ μὴ καταφρονεῖν, ἀπεργαζομένησ.
οἱ δὲ δικασταὶ ἀποφήνασθαι κύριοι περὶ τοῦ δόξαντοσ αὐτοῖσ ἔστωσαν, πλὴν εἰ μή τι χρήματα λαβόντασ τισ αὐτοὺσ ἐπὶ διαφθορᾷ τοῦ δικαίου ἐνδείξαιτ’ ἢ ἄλλην τινὰ αἰτίαν προφέροι, καθ’ ἣν οὐ καλῶσ ἐλέγχει αὐτοὺσ ἀποφηναμένουσ·
οὔτε γὰρ κέρδει χαριζομένουσ οὔτ’ ἀξιώματι προσῆκε φανερὰσ ποιεῖσθαι τὰσ κρίσεισ, ἀλλὰ τὸ δίκαιον ἐπάνω πάντων τιθεμένουσ. ὁ γὰρ θεὸσ ἂν οὕτωσ δόξειε καταφρονεῖσθαι καὶ ἀσθενέστεροσ ἐκείνων οἷσ ἄν τισ κατὰ φόβον ἰσχύοσ προσνέμοι τὴν ψῆφον κεκρίσθαι·
τοῦ θεοῦ γὰρ ἰσχύσ ἐστι τὸ δίκαιον. ὃ τοῖσ ἐν ἀξιώμασι τυγχάνουσι καταχαριζόμενόσ τισ ἐκείνουσ τοῦ θεοῦ δυνατωτέρουσ ποιεῖ. ἂν δ’ οἱ δικασταὶ μὴ νοῶσι περὶ τῶν ἐπ’ αὐτοὺσ παρατεταγμένων ἀποφήνασθαι, συμβαίνει δὲ πολλὰ τοιαῦτα τοῖσ ἀνθρώποισ, ἀναπεμπέτωσαν τὴν δίκην εἰσ τὴν ἱερὰν πόλιν, καὶ συνελθόντεσ ὅ τε ἀρχιερεὺσ καὶ ὁ προφήτησ καὶ ἡ γερουσία τὸ δοκοῦν ἀποφαινέσθωσαν.
Εἷσ δὲ μὴ πιστευέσθω μάρτυσ, ἀλλὰ τρεῖσ ἢ τὸ τελευταῖον δύο, ὧν τὴν μαρτυρίαν ἀληθῆ ποιήσει τὰ προβεβιωμένα.
γυναικῶν δὲ μὴ ἔστω μαρτυρία διὰ κουφότητα καὶ θράσοσ τοῦ γένουσ αὐτῶν· μαρτυρείτωσαν δὲ μηδὲ δοῦλοι διὰ τὴν τῆσ ψυχῆσ ἀγένειαν, οὓσ ἢ διὰ κέρδοσ εἰκὸσ ἢ διὰ φόβον μὴ τἀληθῆ μαρτυρῆσαι. ἂν δέ τισ ψευδομαρτυρήσασ πιστευθῇ, πασχέτω ταῦτ’ ἐλεγχθεὶσ ὅσα ὁ καταμαρτυρηθεὶσ πάσχειν ἔμελλεν. Ἂν δὲ πραχθέντοσ φόνου ἔν τινι χώρᾳ μὴ εὑρίσκηται ὁ δράσασ μηδ’ ὑπονοῆταί τισ ὡσ διὰ μῖσοσ ἀπεκτονηκώσ, ζητείτωσαν μὲν αὐτὸν μετὰ πολλῆσ σπουδῆσ μήνυτρα προθέμενοι·
μηδενὸσ δὲ μηνύοντοσ αἱ ἀρχαὶ τῶν πόλεων τῶν πλησίον τῇ χώρᾳ, ἐν ᾗ ὁ φόνοσ ἐπράχθη, καὶ ἡ γερουσία συνελθόντεσ μετρείτωσαν ἀπὸ τοῦ τόπου ὅπου κεῖται ὁ νεκρὸσ τὴν χώραν. καὶ χέρνιβασ ἑλόμενοι ὑπὲρ κεφαλῆσ τῆσ βοὸσ οἱ ἱερεῖσ καὶ οἱ Λευῖται καὶ ἡ γερουσία τῆσ πόλεωσ ἐκείνησ καθαρὰσ ἀναβοησάτωσαν τὰσ χεῖρασ ἔχειν ἀπὸ τοῦ φόνου καὶ μήτε δρᾶσαι μήτε δρωμένῳ παρατυχεῖν, ἐπικαλεῖσθαι δὲ ἵλεω τὸν θεὸν καὶ μηκέτι τοιοῦτον δεινὸν συμβῆναι τῇ γῇ πάθοσ.
Ἀριστοκρατία μὲν οὖν κράτιστον καὶ ὁ κατ’ αὐτὴν βίοσ, καὶ μὴ λάβῃ πόθοσ ὑμᾶσ ἄλλησ πολιτείασ, ἀλλὰ ταύτην στέργοιτε καὶ τοὺσ νόμουσ ἔχοντεσ δεσπότασ κατ’ αὐτοὺσ ἕκαστα πράττετε·
ἀρκεῖ γὰρ ὁ θεὸσ ἡγεμὼν εἶναι. βασιλέωσ δ’ εἰ γένοιτο ἔρωσ ὑμῖν, ἔστω μὲν οὗτοσ ὁμόφυλοσ, πρόνοια δ’ αὐτῷ δικαιοσύνησ καὶ τῆσ ἄλλησ ἀρετῆσ διὰ παντὸσ ἔστω. παραχωροίη δὲ οὗτοσ τοῖσ μὲν νόμοισ καὶ τῷ θεῷ τὰ πλείονα τοῦ φρονεῖν, πρασσέτω δὲ μηδὲν δίχα τοῦ ἀρχιερέωσ καὶ τῆσ τῶν γερουσιαστῶν γνώμησ γάμοισ τε μὴ πολλοῖσ χρώμενοσ μηδὲ πλῆθοσ διώκων χρημάτων μηδ’ ἵππων, ὧν αὐτῷ παραγενομένων ὑπερήφανοσ ἂν τῶν νόμων ἔσοιτο.
κωλυέσθω δ’, εἰ τούτων τι διὰ σπουδῆσ ἔχοι, γίγνεσθαι τοῦ συμφέροντοσ ὑμῖν δυνατώτεροσ. Ὅρουσ γῆσ μὴ ἐξέστω κινεῖν μήτε οἰκείασ μήτ’ ἀλλοτρίασ πρὸσ οὕσ ἐστιν ὑμῖν εἰρήνη, φυλαττέσθω δ’ ὥσπερ θεοῦ ψῆφον βεβαίαν εἰσ αἰῶνα κειμένην ἀναιρεῖν, ὡσ πολέμων ἐντεῦθεν καὶ στάσεων γινομένων ἐκ τοῦ πλεονεκτοῦντασ προσωτέρω χωρεῖν βούλεσθαι τῶν ὁρ́ων·
μὴ γὰρ μακρὰν εἶναι τοῦ καὶ τοὺσ νόμουσ ὑπερβαίνειν τοὺσ τὸν ὁρ́ον μετακινοῦντασ. Γῆν ὁ φυτεύσασ, πρὸ ἐτῶν τεσσάρων ἂν καρπὸν προβάλῃ τὰ φυτά, μήτε τῷ θεῷ ἀπαρχὰσ ἐντεῦθεν ἀποφερέτω μήτ’ αὐτὸσ χρήσθω·
οὐ γὰρ κατὰ καιρὸν τοῦτον ὑπ’ αὐτῶν ἐνεχθῆναι, βιασαμένησ δὲ τῆσ φύσεωσ ἀώρωσ μήτε τῷ θεῷ ἁρμόζειν μήτ’ αὐτῷ τῷ δεσπότῃ χρῆσθαι. τῷ δὲ τετάρτῳ τρυγάτω πᾶν τὸ γενόμενον, τότε γὰρ ὡρ́ιον εἶναι, καὶ συναγαγὼν εἰσ τὴν ἱερὰν πόλιν κομιζέτω, καὶ σὺν τῇ δεκάτῃ τοῦ ἄλλου καρποῦ μετὰ τῶν φίλων εὐωχούμενοσ ἀναλισκέτω καὶ μετ’ ὀρφανῶν καὶ χηρευουσῶν γυναικῶν.
πέμπτου δὲ ἔτουσ κύριοσ ἔστω τὰ φυτὰ καρποῦσθαι. Τὴν ἀμπέλοισ κατάφυτον γῆν μὴ σπείρειν·
ἀρκεῖσθαι γὰρ αὐτὴν τρέφειν τοῦτο τὸ φυτὸν καὶ τῶν ἐξ ἀρότρου πόνων ἀπηλλάχθαι. βουσὶν ἀροῦν τὴν γῆν, καὶ μηδὲν τῶν ἑτέρων ζῴων [σὺν αὐτοῖσ] ὑπὸ ζεύγλην ἄγοντασ, ἀλλὰ κατ’ οἰκεῖα γένη κἀκείνοισ ποιεῖσθαι τὸν ἄροτον. εἶναι δὲ καθαρὰ τὰ σπέρματα καὶ ἀνεπίμικτα, καὶ μὴ σύνδυο καὶ τρία σπείρειν· οὐ γὰρ τῇ τῶν ἀνομοίων κοινωνίᾳ χαίρειν τὴν φύσιν. μηδὲ κτήνεσιν ἐπάγειν ὅσα μὴ συγγενῆ·
δέοσ γὰρ ἐκ τούτου μὴ διαβῇ καὶ μέχρι τῶν ἀνθρωπείων ἡ πρὸσ τὸ ὁμόφυλον ἀτιμία τὴν ἀρχὴν ἀπὸ τῶν περὶ τὰ μικρὰ καὶ τὰ φαῦλα πρότερον λαβοῦσα. δεῖ δὲ μηδὲν εἶναι τοιοῦτον συγκεχωρημένον, ἐξ οὗ κατὰ μίμησιν παρατροπή τισ τῶν κατὰ τὴν πολιτείαν ἔσοιτο, ἀλλ’ ὡσ οὐδὲ περὶ τῶν τυχόντων ἠμέληται τοῖσ νόμοισ εἰδόσι προνοεῖσθαι τοῦ κατ’ αὐτοὺσ ἀμέμπτου.
Ἀμῶντασ δὲ καὶ συναιροῦντασ τὰ θέρη μὴ καλαμᾶσθαι, καταλιπεῖν δέ τινα καὶ τῶν δραγμάτων τοῖσ βίου σπανίζουσιν ἑρ́μαιον εἶναι [τούτοισ] πρὸσ διατροφήν·
ὁμοίωσ δὲ καὶ τῆσ τρύγησ ἀπολιπεῖν τὰσ ἐπιφυλλίδασ τοῖσ πένησι καὶ τῶν ἐλαιῶν παρεῖναί τι τοῦ καρποῦ πρὸσ συλλογὴν τοῖσ ἐξ ἰδίων οὐκ ἔχουσι μεταλαβεῖν· οὐ τοσαύτη γὰρ ἂν ἐκ τῆσ ἐπ’ ἀκριβὲσ αὐτῶν συλλογῆσ εὐπορία τοῖσ δεσπόταισ γένοιτο, ὅση χάρισ ἐκ τῶν δεομένων ἔλθοι, τό τε θεῖον τὴν γῆν προθυμοτέραν εἰσ τὴν ἐκτροφὴν τῶν καρπῶν ἀπεργάσεται μὴ τοῦ κατ’ αὐτοὺσ προνοουμένων λυσιτελοῦσ, ἀλλὰ καὶ τῆσ τῶν ἄλλων διατροφῆσ λόγον ἐχόντων.
μηδὲ βοῶν ὁπότε τρίβοιεν τοὺσ στάχυασ ἀποδεῖν τὰ στόματα ἐπὶ τῆσ ἅλωοσ·
οὐ γὰρ εἶναι δίκαιον εἴργειν τοὺσ συνειργασμένουσ τοῦ καρποῦ καὶ περὶ τὴν γένεσιν αὐτοῦ πονήσαντασ. μηδὲ ὀπώρασ ἀκμαζούσησ κωλύειν ἅπτεσθαι τοὺσ ὁδῷ βαδίζοντασ, ἀλλ’ ὡσ ἐξ οἰκείων αὐτοῖσ ἐπιτρέπειν ἐμπίπλασθαι, κἂν ἐγχώριοι τυγχάνωσι κἂν ξένοι, χαίροντασ ἐπὶ τῷ παρέχειν αὐτοῖσ τῶν ὡραίων μεταλαμβάνειν·
ἀποφέρεσθαι δ’ αὐτοῖσ μηδὲν ἐξέστω. μηδὲ τρυγῶντεσ ὧν ἂν εἰσ τὰσ ληνοὺσ κομίζωσιν εἰργέτωσαν τοὺσ ὑπαντιάζοντασ ἐπεσθίειν·
ἄδικον γὰρ ἀγαθῶν, ἃ κατὰ βούλησιν θεοῦ παρῆλθεν εἰσ τὸν βίον, φθονεῖν τοῖσ ἐπιθυμοῦσιν αὐτῶν μεταλαμβάνειν τῆσ ὡρ́ασ ἐν ἀκμῇ τε οὔσησ καὶ σπευδούσησ ἀπελθεῖν· ὡσ τῷ θεῷ κεχαρισμένον ἂν εἰή, κἂν ὑπ’ αἰσχύνησ τινὰσ ὀκνοῦντασ ἅψασθαι λαβεῖν παρακαλῶσιν, ὄντασ μὲν Ἰσραηλίτασ ὡσ κοινωνοὺσ καὶ δεσπότασ διὰ τὴν συγγένειαν, ἀφιγμένουσ δ’ ἀλλαχόθεν ἀνθρώπουσ ξενίων τυχεῖν ἀξιοῦντασ ὧν ὁ θεὸσ καθ’ ὡρ́αν αὐτοῖσ παρέσχεν.
ἀναλώματα γὰρ οὐχ ἡγητέον ὅσα τισ κατὰ χρηστότητα παρίησιν ἀνθρώποισ λαμβάνειν, τοῦ θεοῦ τὴν ἀφθονίαν τῶν ἀγαθῶν χορηγοῦντοσ οὐκ ἐπὶ τῷ καρποῦσθαι μόνοισ, ἀλλὰ καὶ τῷ τοῖσ ἄλλοισ μεταδιδόναι φιλοτίμωσ, καὶ βουλομένου τῷ τρόπῳ τούτῳ τὴν ἰδίαν περὶ τὸν Ἰσραηλιτῶν λαὸν εὔνοιαν καὶ τὴν χορηγίαν τῆσ εὐδαιμονίασ καὶ τοῖσ ἄλλοισ ἐμφανίζεσθαι ἐκ πολλοῦ τοῦ περιόντοσ αὐτοῖσ κἀκείνοισ μεταδιδόντων.
ὁ δὲ παρὰ ταῦτα ποιήσασ πληγὰσ μιᾷ λειπούσασ τεσσαράκοντα τῷ δημοσίῳ σκύτει λαβὼν τιμωρίαν ταύτην αἰσχίστην ἐλεύθεροσ ὑπομενέτω, ὅτι τῷ κέρδει δουλεύσασ ὕβρισε τὸ ἀξίωμα·
καλῶσ γὰρ ὑμῖν ἔχει πεπειραμένοισ ἐν Αἰγύπτῳ συμφορῶν καὶ κατὰ τὴν ἐρημίαν πρόνοιαν τῶν ἐν τοῖσ ὁμοίοισ ὑπαρχόντων ποιεῖσθαι, καὶ τυχόντασ εὐπορίασ ἐξ ἐλέου καὶ προνοίασ τοῦ θεοῦ τὴν αὐτὴν ταύτην ἐξ ὁμοίου πάθουσ ἀπομερίζειν τοῖσ δεομένοισ.
Ταῖσ δὲ δεκάταισ ταῖσ δυσίν, ἃσ ἔτουσ ἑκάστου προεῖπον τελεῖν, τὴν μὲν τοῖσ Λευίταισ, τὴν δ’ ἑτέραν πρὸσ τὰσ εὐωχίασ, τρίτην πρὸσ αὐταῖσ κατὰ τὸ ἔτοσ τρίτον συμφέρειν εἰσ διανέμησιν τῶν σπανιζόντων γυναιξί τε χήραισ καὶ παισὶν ὀρφανοῖσ·
τῶν δ’ ὡραίων ὅ τι καὶ πρῶτον ἑκάστῳ τύχῃ γενόμενον εἰσ τὸ ἱερὸν κομιζέτωσαν, καὶ τὸν θεὸν ὑπὲρ τῆσ ἐνεγκαμένησ αὐτὸ γῆσ, ἣν αὐτοῖσ κτήσασθαι παρέσχεν, εὐλογήσαντεσ θυσίασ ἃσ ὁ νόμοσ αὐτοῖσ ἐπιφέρειν κελεύει ἐπιτελέσαντεσ τούτων τὰ προτέλεια τοῖσ ἱερεῦσι διδότωσαν.
μαρτυράμενοσ δὲ ὡσ τάσ τε δεκάτασ κατὰ τοὺσ Μωυσέοσ τελέσειε νόμουσ αἰτησάσθω τὸν θεὸν εὐμενῆ καὶ ἵλεων αὐτῷ διὰ παντὸσ εἶναι καὶ κοινῇ πᾶσιν Ἑβραίοισ διαμένειν, φυλάττοντα μὲν ἃ δέδωκεν αὐτοῖσ ἀγαθὰ προσκτήσασθαι δὲ ὅσα δύναται χαρίζεσθαι.
Γαμείτωσαν δὲ ἐν ὡρ́ᾳ γάμου γενόμενοι παρθένουσ ἐλευθέρασ γονέων ἀγαθῶν, ὁ δὲ μὴ μέλλων ἄγεσθαι παρθένον μὴ ζευγνύσθω συνοικοῦσαν ἄλλῳ νοθεύσασ μηδὲ λυπῶν τὸν πρότερον αὐτῆσ ἄνδρα·
δούλασ δὲ μὴ γαμεῖσθαι τοῖσ ἐλευθέροισ, μηδ’ ἂν ὑπ’ ἔρωτοσ πρὸσ τοῦτό τινεσ ἐκβιάζωνται, κρατεῖν δὲ τῆσ ἐπιθυμίασ τὸ εὐπρεπὲσ καὶ τοῖσ ἀξιώμασι πρόσφορον. ἔτι μηδὲ ἡταιρημένησ εἶναι γάμον, ἧσ δι’ ὕβριν τοῦ σώματοσ τὰσ ἐπὶ τῷ γάμῳ θυσίασ ὁ θεὸσ οὐκ ἂν προσοῖτο·
γένοιτο γὰρ ἂν οὕτω τῶν παίδων τὰ φρονήματα ἐλευθέρια καὶ πρὸσ ἀρετὴν ὄρθια, εἰ μὴ τύχοιεν ἐκ γάμων φύντεσ αἰσχρῶν, μηδ’ ἐξ ἐπιθυμίασ οὐκ ἐλευθερίασ συνελθόντων. εἴ τισ ὡσ παρθένον μνηστευσάμενοσ ἔπειτα μὴ τοιαύτην εὑρ́οι, δίκην λαχὼν αὐτὸσ μὲν κατηγορείτω χρώμενοσ εἰσ ἀπόδειξιν οἷσ ἂν ἔχῃ τεκμηρίοισ, ἀπολογείσθω δὲ ὁ τῆσ κόρησ πατὴρ ἢ ἀδελφὸσ ἢ ὃσ ἂν μετὰ τούτουσ ἐγγυτέρω δοκῇ τοῦ γένουσ.
καὶ κριθεῖσα μὲν ἡ κόρη μὴ ἀδικεῖν συνοικείτω τῷ κατηγορήσαντι μηδεμίαν ἐξουσίαν ἔχοντοσ ἐκείνου ἀποπέμπεσθαι αὐτήν, πλὴν εἰ μὴ μεγάλασ αἰτίασ αὐτῷ παράσχοι καὶ πρὸσ ἃσ οὐδ’ ἀντειπεῖν δυνηθείη.
τοῦ δὲ τολμηρῶσ καὶ προπετῶσ ἐπενεγκεῖν αἰτίαν καὶ διαβολὴν πρόστιμον ἐκτινύτω πληγὰσ τεσσαράκοντα μιᾷ λειπούσασ λαμβάνων καὶ πεντήκοντα σίκλουσ ἀποτινύτω τῷ πατρί.
ἂν δ’ ἐξελέγξῃ τὴν παιδίσκην ἐφθαρμένην, δημότισ μὲν οὖσα τοῦ μὴ σωφρόνωσ προστῆναι τῆσ παρθενίασ ἄχρι νομίμων γάμων καταλευέσθω, ἂν δ’ ἐξ ἱερέων ᾖ γεγενημένη, καιέσθω ζῶσα. δύο γυναικῶν οὐσῶν τινι, καὶ τῆσ μὲν ἑτέρασ ἐν τιμῇ σφόδρα καὶ εὐνοίᾳ κειμένησ ἢ δι’ ἔρωτα καὶ κάλλοσ ἢ κατ’ ἄλλην αἰτίαν, τῆσ δ’ ἑτέρασ ἐν ἐλάττονι μοίρᾳ τυγχανούσησ, ἂν ὁ ἐκ τῆσ ἀγαπωμένησ παῖσ γενόμενοσ νεώτεροσ ὢν τοῦ ἐκ τῆσ ἑτέρασ φύντοσ ἀξιοῖ διὰ τὴν πρὸσ τὴν μητέρα τοῦ πατρὸσ εὔνοιαν τῶν πρεσβείων τυγχάνειν, ὥστε διπλοῦν τὸ μέροσ τῆσ πατρῴασ οὐσίασ ἐκλαμβάνειν, τοῦτο γὰρ ἐν τοῖσ νόμοισ διεταξάμην, μὴ συγκεχωρήσθω·
ἄδικον γὰρ τὸν τῇ γενέσει πρεσβύτερον, ὅτι τὰ τῆσ μητρὸσ αὐτῷ ἥττονα παρὰ τῇ διαθέσει τοῦ πατρόσ, τῶν ὀφειλομένων αὐτῷ στερεῖσθαι.
ὁ κόρην ἄλλῳ κατηγγυημένην φθείρασ, εἰ μὲν πείσασ καὶ πρὸσ τὴν φθορὰν συγκάταινον λαβών, ἀποθνησκέτω σὺν αὐτῇ·
πονηροὶ γὰρ ὁμοίωσ ἑκάτεροι, ὁ μὲν τὸ αἴσχιστον πείσασ ἑκουσίωσ ὑπομεῖναι καὶ προτιμῆσαι τοῦτο τοῦ ἐλευθέρου γάμου τὴν κόρην, ἡ δὲ παρασχεῖν ἑαυτὴν πεισθεῖσα δι’ ἡδονὴν ἢ διὰ κέρδοσ πρὸσ τὴν ὕβριν· ἐὰν δέ που μόνῃ περιπεσὼν βιάσηται μηδενὸσ βοηθοῦ παρόντοσ, μόνοσ ἀποθνησκέτω.
ὁ φθείρασ παρθένον μήπω κατηγγυημένην αὐτὸσ γαμείτω· ἢν δὲ τῷ πατρὶ τῆσ κόρησ μὴ δόξῃ συνοικίζειν αὐτῷ, πεντήκοντα σίκλουσ τιμὴν τῆσ ὕβρεωσ καταβαλλέτω. γυναικὸσ δὲ τῆσ συνοικούσησ βουλόμενοσ διαζευχθῆναι καθ’ ἁσδηποτοῦν αἰτίασ, πολλαὶ δ’ ἂν τοῖσ ἀνθρώποισ τοιαῦται γίγνοιντο, γράμμασι μὲν περὶ τοῦ μηδέποτε συνελθεῖν ἰσχυριζέσθω·
λάβοι γὰρ ἂν οὕτωσ ἐξουσίαν συνοικεῖν ἑτέρῳ, πρότερον γὰρ οὐκ ἐφετέον· εἰ δὲ καὶ πρὸσ ἐκεῖνον κακωθείη καὶ τελευτήσαντοσ αὐτοῦ θελήσειε γαμεῖν ὁ πρότεροσ, μὴ ἐξεῖναι αὐτῇ ἐπανιέναι. τὴν ἄτεκνον τἀνδρὸσ αὐτῇ τετελευτηκότοσ ὁ ἀδελφὸσ ἐκείνου γαμείτω καὶ τὸν παῖδα τὸν γενόμενον τῷ τοῦ τεθνεῶτοσ καλέσασ ὀνόματι τρεφέτω τοῦ κλήρου διάδοχον·
τοῦτο γὰρ καὶ τοῖσ δημοσίοισ λυσιτελήσει γιγνόμενον τῶν οἴκων οὐκ ἐκλειπόντων καὶ τῶν χρημάτων τοῖσ συγγενέσι μενόντων, καὶ ταῖσ γυναιξὶ κουφισμὸν οἴσει τῆσ συμφορᾶσ τοῖσ ἔγγιστα τῶν προτέρων ἀνδρῶν συνοικούσαισ. ἐὰν δὲ μὴ βούληται γαμεῖν ὁ ἀδελφόσ, ἐπὶ τὴν γερουσίαν ἐλθοῦσα ἡ γυνὴ μαρτυράσθω τοῦθ’, ὅτι βουλομένην αὐτὴν ἐπὶ τοῦ οἴκου μένειν καὶ τεκνοῦν ἐξ αὐτοῦ μὴ προσδέχοιτο ὑβρίζων τὴν τοῦ τεθνηκότοσ ἀδελφοῦ μνήμην.
ἐρομένησ δὲ τῆσ γερουσίασ, διὰ ποίαν αἰτίαν ἀλλοτρίωσ ἔχοι πρὸσ τὸν γάμον, ἄν τε μικρὰν ἄν τε μείζω λέγῃ, πρὸσ ταῦτα ῥεπέτω· ὑπολύσασα δ’ αὐτὸν ἡ γυνὴ τἀδελφοῦ τὰ σάνδαλα, καὶ πτύουσα αὐτοῦ εἰσ τὸ πρόσωπον τούτων αὐτὸν ἄξιον εἶναι παρ’ αὐτῆσ λεγέτω τυγχάνειν ὑβρίσαντα τὴν τοῦ κατοιχομένου μνήμην.
καὶ ὁ μὲν ἐκ τῆσ γερουσίασ ἀπίτω τοῦτ’ ἔχων ὄνειδοσ πρὸσ ἅπαντα τὸν βίον, ἡ δ’ ᾧπερ ἂν βουληθῇ τινι τῶν δεομένων γαμείσθω. ἂν δ’ αἰχμάλωτόν τισ λάβῃ παρθένον ἄν τε καὶ γεγαμημένην, βουλομένῳ συνοικεῖν μὴ πρότερον ἐξέστω εὐνῆσ ἅψασθαι καὶ κοινωνίασ, πρὶν ἢ ξυραμένην αὐτὴν καὶ πένθιμον σχῆμα ἀναλαβοῦσαν ἀποθρηνῆσαι συγγενεῖσ καὶ φίλουσ τοὺσ ἀπολωλότασ ἐν τῇ μάχῃ, ὅπωσ τὸ ἐπ’ αὐτοῖσ κορέσασα λυπηρὸν ἔπειθ’ οὕτωσ ἐπ’ εὐωχίασ τράπηται καὶ γάμουσ·
καλὸν γὰρ εἶναι καὶ δίκαιον παιδοποιὸν παραλαμβάνοντα θεραπεύειν αὐτῆσ τὸ βουλητὸν, ἀλλὰ μὴ τὴν ἰδίαν ἡδονὴν διώκοντα μόνον τοῦ κατ’ αὐτὴν ἀμελεῖν κεχαρισμένου.
τριάκοντα δ’ ἡμερῶν τῷ πένθει διελθουσῶν, αὐτάρκεισ γὰρ ἐπὶ τοῖσ δακρύοισ αὗται τῶν φιλτάτων ταῖσ φρονίμοισ, τότε χωρεῖν ἐπὶ τὸν γάμον.
εἰ δ’ ἐμπλησθεὶσ τῆσ ἐπιθυμίασ ὑπερηφανεύσειεν αὐτὴν γαμετὴν ἔχειν, μηκέτ’ ἐξουσίαν ἐχέτω καταδουλοῦν αὐτήν, ἀλλ’ ὅπη βούλεται χωρεῖν ἀπίτω τοῦτο ἐλεύθερον ἔχουσα. συνελθεῖν μὲν ἀλλήλοισ οὐχ ἡδονῆσ ἕνεκα λέγοντεσ οὐδὲ τῆσ τῶν χρημάτων αὐξήσεωσ κοινῶν τῶν ἑκατέροισ ὑπαρχόντων γενομένων, ἀλλ’ ὅπωσ παίδων τύχωσιν, οἳ γηρωκομήσουσιν αὐτοὺσ καὶ ὧν ἂν δέωνται παρ’ αὐτῶν ἕξουσι, γενόμενόν τε μετὰ χαρᾶσ καὶ τοῦ τῷ θεῷ χάριν εἰδέναι τὴν μεγίστην ἀράμενοι διὰ σπουδῆσ ἀνεθρέψαμεν μηδενὸσ φειδὼ ποιούμενοι τοῦ καὶ δόξαντοσ εἰσ σωτηρίαν τὴν σὴν καὶ παιδείαν τῶν ἀρίστων εἶναι χρησίμου.
νῦν δέ, συγγνώμην γὰρ χρὴ νέμειν ἐφ’ ἁμαρτήμασι νέων, ἀπόχρη σοι ὅσα τῆσ εἰσ ἡμᾶσ τιμῆσ ὠλιγώρησασ, καὶ μεταβαλοῦ πρὸσ τὸ σωφρονέστερον λογισάμενοσ καὶ τὸν θεὸν ἐπὶ τοῖσ εἰσ πατέρασ τολμωμένοισ χαλεπῶσ ἔχειν, ὅτι καὶ αὐτὸσ πατὴρ τοῦ παντὸσ ἀνθρώπων γένουσ ἐστὶ καὶ συνατιμοῦσθαι δοκεῖ τοῖσ τὴν αὐτὴν αὐτῷ προσηγορίαν ἔχουσιν οὐχ ὧν προσῆκεν αὐτοῖσ παρὰ τῶν παίδων τυγχανόντων, καὶ νόμοσ κολαστὴσ γίνεται τῶν τοιούτων ἀπαραίτητοσ, οὗ σὺ μὴ πειραθείησ.
" κἂν μὲν τούτοισ θεραπεύηται τὸ τῶν νέων αὔθαδεσ, ἀπαλλαττέσθωσαν τῶν ἐπὶ τοῖσ ἠγνοημένοισ ὀνειδῶν.
οὕτωσ γὰρ ἂν ὅ τε νομοθέτησ ἀγαθὸσ εἰή καὶ οἱ πατέρεσ εὐτυχεῖσ οὐκ ἐπιδόντεσ οὔτε υἱὸν κολαζόμενον οὔτε θυγατέρα. οὐδ’ ἂν οἱ λόγοι καὶ ἡ παρ’ αὐτῶν διδασκαλία τοῦ σωφρονεῖν τὸ μηδὲν εἶναι φανῶσιν, ἐχθροὺσ δ’ ἀσπόνδουσ αὑτῷ ποιῇ τοὺσ νόμουσ τοῖσ συνεχέσι κατὰ τῶν γονέων τολμήμασι, προαχθεὶσ ὑπ’ αὐτῶν τούτων ἔξω τῆσ πόλεωσ τοῦ πλήθουσ ἑπομένου καταλευέσθω καὶ μείνασ δι’ ὅλησ τῆσ ἡμέρασ εἰσ θέαν τὴν ἁπάντων θαπτέσθω νυκτόσ.
οὕτωσ δὲ καὶ οἱ ὁπωσοῦν ὑπὸ τῶν νόμων ἀναιρεθῆναι κατακριθέντεσ.
θαπτέσθωσαν δὲ καὶ οἱ πολέμιοι καὶ νεκρὸσ μηδὲ εἷσ ἄμοιροσ γῆσ κείσθω περαιτέρω τοῦ δικαίου τιμωρίαν ἐκτίνων. Δανείζειν δ’ Ἑβραίων ἐπὶ τόκοισ ἐξέστω μηδενὶ μήτε βρωτὸν μήτε ποτόν·
οὐ γὰρ δίκαιον προσοδεύεσθαι τοῦ ὁμοφύλου τὰσ τύχασ, ἀλλὰ βοηθήσαντασ ταῖσ χρείαισ αὐτοῦ κέρδοσ εἶναι νομίζειν τήν τ’ ἐκείνων εὐχαριστίαν καὶ τὴν ἀμοιβὴν τὴν παρὰ τοῦ θεοῦ γενησομένην ἐπὶ τῇ χρηστότητι. Οἱ δὲ λαβόντεσ εἴτε ἀργύρια εἴτε τινὰ τῶν καρπῶν ὑγρὸν ἢ ξηρόν, κατὰ νοῦν αὐτοῖσ τῶν παρὰ τοῦ θεοῦ χωρησάντων κομίζοντεσ μεθ’ ἡδονῆσ ἀποδιδότωσαν τοῖσ δοῦσιν ὥσπερ ἀποθέμενοι εἰσ τὰ αὑτῶν καὶ πάλιν εἰ δεηθεῖεν ἕξοντεσ.
ἂν δὲ ἀναισχυντῶσι περὶ τὴν ἀπόδοσιν, μὴ περὶ τὴν οἰκίαν βαδίσαντασ ἐνεχυριάζειν πρὶν ἢ δίκη περὶ τούτου γένηται·
τὸ δ’ ἐνέχυρον αἰτεῖν ἔξω καὶ τὸν ὀφείλοντα κομίζειν δι’ αὐτοῦ μηδὲν ἀντιλέγοντα τῷ μετὰ νόμου βοηθείασ ἐπ’ αὐτὸν ἥκοντι. κἂν μὲν εὔποροσ ᾖ ὁ ἐνεχυρασμένοσ, κατεχέτω τοῦτο μέχρι τῆσ ἀποδόσεωσ ὁ δεδανεικώσ, ἂν δὲ πένησ, ἀποτιθέτω πρὶν ἡλίου δυσμῶν, καὶ μάλιστ’ ἂν ἱμάτιον ᾖ τὸ ἐνέχυρον, ὅπωσ εἰσ ὕπνον ἔχῃ τοῦτο, φύσει τοῦ θεοῦ τοῖσ πενομένοισ ἔλεον νέμοντοσ.
μύλην δὲ καὶ τὰ περὶ ταύτην σκεύη μὴ ἐξεῖναι λαμβάνειν ἐνέχυρον, ὅπωσ μὴ στερῶνται καὶ τῶν πρὸσ τὰ σιτία ὀργάνων μηδ’ ὑπ’ ἐνδείασ πάθωσί τι τῶν χειρόνων.
Ἐπ’ ἀνθρώπου μὲν κλοπῇ θάνατοσ ἔστω ζημία, ὁ δὲ χρυσὸν ἢ ἄργυρον ὑφελόμενοσ τὸ διπλοῦν ἀποτινέτω.
κτείνασ δ’ ἐπὶ τοῖσ κατ’ οἶκον κλεπτομένοισ τισ ἀθῷοσ ἔστω κἂν εἰ πρὸσ διορύγματι τειχίου. βόσκημα δὲ ὁ κλέψασ τετραπλῆν τὴν ζημίαν ἀποτινέτω πλὴν βοόσ, πενταπλῆν δ’ ὑπὲρ τούτου καταβαλλέτω.
ὁ δὲ τὸ ἐπιτίμιον ἄποροσ διαλύσασθαι δοῦλοσ ἔστω τοῖσ καταδεδικασμένοισ. Πραθεὶσ δὲ ὁμοφύλῳ τισ ἓξ ἔτη δουλευέτω, τῷ δ’ ἑβδόμῳ ἐλεύθεροσ ἀφείσθω·
ἐὰν δὲ τέκνων αὐτῷ γενομένων ἐκ δούλησ παρὰ τῷ πριαμένῳ διὰ τὴν εὔνοιαν καὶ τὴν πρὸσ τὰ οἰκεῖα φιλοστοργίαν βούληται δουλεύειν, ἐνιαυτοῦ ἐνστάντοσ τοῦ ἰοβήλου, πεντηκοστὸσ δὲ ἐνιαυτόσ ἐστιν, ἐλευθερούσθω καὶ τὰ τέκνα καὶ τὴν γυναῖκα ἐλευθέραν ἐπαγόμενοσ. Εἂν δέ τισ ἢ χρυσίον ἢ ἀργύριον εὑρ́ῃ καθ’ ὁδόν, ἐπιζητήσασ τὸν ἀπολωλεκότα καὶ κηρύξασ τὸν τόπον ἐν ᾧ εὑρ͂εν ἀποδότω, τὴν ἐκ τῆσ ἑτέρου ζημίασ ὠφέλειαν οὐκ ἀγαθὴν ὑπολαμβάνων.
ὁμοίωσ καὶ περὶ βοσκημάτων οἷσ ἂν ἐντύχῃ τισ κατ’ ἐρημίαν πλανωμένοισ, μὴ εὑρεθέντοσ τοῦ κυρίου παραχρῆμα παρ’ αὑτῷ φυλαττέτω μαρτυράμενοσ τὸν θεὸν μὴ νοσφίζεσθαι ἀλλότρια. Μὴ ἐξεῖναι δὲ παριέναι κτηνῶν τινι κακοπαθούντων ὑπὸ χειμῶνοσ πεπτωκότων ἐν πηλῷ, συνδιασώζειν δὲ καὶ τὸν πόνον οἰκεῖον ἡγησάμενον βοηθεῖν.
Μηνύειν δὲ καὶ τὰσ ὁδοὺσ τοῖσ ἀγνοοῦσι, καὶ μὴ γέλωτα θηρωμένουσ αὑτοῖσ ἐμποδίζειν πλάνῃ τὴν ἑτέρου χρείαν.
Ὁμοίωσ μηδὲ βλασφημείτω τισ τὸν ἀπόντα καὶ τὸν ἐνεόν. Ἐν μάχῃ τισ ὅπου μὴ σίδηροσ πληγεὶσ παραχρῆμα μὲν ἀποθανὼν ἐκδικείσθω ταὐτὸν παθόντοσ τοῦ πεπληχότοσ.
ἂν δὲ κομισθεὶσ παρ’ ἑαυτὸν καὶ νοσήσασ ἐπὶ πλείονασ ἡμέρασ ἔπειτ’ ἀποθάνῃ, ἀθῷοσ ἔστω ὁ πλήξασ, σωθέντοσ δὲ καὶ πολλὰ δαπανήσαντοσ εἰσ τὴν νοσηλείαν ἀποτινέτω πάνθ’ ὅσα παρὰ τὸν χρόνον τῆσ κατακλίσεωσ ἀνάλωσε καὶ ὅσα τοῖσ ἰατροῖσ ἔδωκεν. ὁ γυναῖκα λακτίσασ ἔγκυον, ἂν μὲν ἐξαμβλώσῃ ἡ γυνὴ ζημιούσθω χρήμασιν ὑπὸ τῶν δικαστῶν ὡσ παρὰ τὸ διαφθαρὲν ἐν τῇ γαστρὶ μειώσασ τὸ πλῆθοσ, διδόσθω δὲ καὶ τῷ ἀνδρὶ τῆσ γυναικὸσ παρ’ αὐτοῦ χρήματα·
θνησκούσησ δ’ ἐκ τῆσ πληγῆσ καὶ αὐτὸσ ἀποθνησκέτω ψυχὴν ἀντὶ ψυχῆσ καταθέσθαι δικαιοῦντοσ τοῦ νόμου. Φάρμακον μήτε θανάσιμον μήτε τῶν εἰσ ἄλλασ βλάβασ πεποιημένων Ἰσραηλιτῶν ἐχέτω μηδὲ εἷσ·
ἐὰν δὲ κεκτημένοσ φωραθῇ τεθνάτω, τοῦτο πάσχων ὃ διέθηκεν ἂν ἐκείνουσ καθ’ ὧν τὸ φάρμακον ἦν παρεσκευασμένον. Πηρώσασ πασχέτω [τὰ ὅμοια] στερούμενοσ οὗπερ ἄλλον ἐστέρησε, πλὴν εἰ μήτι χρήματα λαβεῖν ἐθελήσειεν ὁ πεπηρωμένοσ, αὐτὸν τὸν πεπονθότα κύριον τοῦ νόμου ποιοῦντοσ τιμήσασθαι τὸ συμβεβηκὸσ αὐτῷ πάθοσ καὶ συγχωροῦντοσ, εἰ μὴ βούλεται γενέσθαι πικρότεροσ.
Βοῦν τοῖσ κέρασι πλήττοντα ὁ δεσπότησ ἀποσφαττέτω·
εἰ δ’ ἐφ’ ἅλωοσ κτείνειέ τινα πλήξασ, αὐτὸσ μὲν καταλευσθεὶσ ἀποθνησκέτω μηδ’ εἰσ τροφὴν εὔχρηστοσ εἶναι κατηξιωμένοσ, ἐὰν δὲ καὶ ὁ δεσπότησ ἐλέγχηται προειδὼσ αὐτοῦ τὴν φύσιν καὶ μὴ φυλαξάμενοσ, ἀποθνησκέτω ὡσ αἴτιοσ τῷ ὑπὸ τοῦ βοὸσ ἀνῃρημένῳ γεγενημένοσ. ἐὰν δὲ δοῦλον ἢ θεράπαιναν ἀποκτείνῃ βοῦσ, αὐτὸσ μὲν καταλιθούσθω, τριάκοντα δὲ σίκλουσ ὁ κύριοσ τοῦ βοὸσ ἀποτινέτω τῷ δεσπότῃ τοῦ ἀνῃρημένου.
βοῦσ δὲ ἐὰν οὕτωσ πληγεὶσ ἀποθάνῃ, πωλείσθωσαν καὶ ὁ τεθνεὼσ καὶ ὁ πλήξασ καὶ τὴν τιμὴν τὴν ἀμφοτέρων οἱ δεσπόται αὐτῶν διανεμέσθωσαν. Οἱ φρέαρ ἢ λάκκον ὀρύξαντεσ ἐπιμελὲσ ποιείσθωσαν ὥστε σανίδων ἐπιβολαῖσ ἔχειν κεκλεισμένα, οὐχ ὅπωσ τινὲσ εἴργοιντο ὑδρείασ, ἀλλ’ ἵνα μηδεὶσ κίνδυνοσ ὡσ ἐμπεσουμένοισ ᾖ.
οὗ δ’ ἂν εἰσ ὄρυγμα τοιοῦτον μὴ κλειστὸν ἐμπεσὸν βόσκημά τινοσ διαφθαρῇ, τὴν τιμὴν αὐτοῦ τῷ δεσπότῃ καταβαλλέτω.
περιβαλλέσθω δὲ καὶ τοῖσ στέγεσιν ἅπερ ὡσ ἀντὶ τείχουσ ὄντα οὐκ ἐάσει τινὰσ ἀποκυλισθέντασ ἀπολέσθαι. Παρακαταθήκην δὲ ὥσπερ ἱερόν τι καὶ θεῖον χρῆμα ὁ παραλαβὼν φυλακῆσ ἀξιούτω, καὶ μηδεὶσ ἀποστερῆσαι θρασυνθείη τὸν πεπιστευκότα μήτ’ ἀνὴρ μήτε γυνή, μηδ’ εἰ χρυσὸν ἄπειρον μέλλοι κερδαίνειν, καταφρονῶν τῷ μηδένα εἶναι τὸν ἐξελέγξοντα.
καθόλου μὲν γὰρ τὸ συνειδὸσ ἐπιστάμενον τὸ αὐτοῦ προσῆκεν ἕκαστον εὖ πράττειν, καὶ μάρτυρι ἀρκούμενοσ αὐτῷ πάντα ποιείτω ἃ παρ’ ἄλλων ἔπαινον αὐτῷ παρέξει, μάλιστα δὲ τὸν θεόν, ὃν οὐδεὶσ πονηρὸσ ὢν λανθάνει.
εἰ δὲ μηδὲν ἐπίβουλον δρῶν ὁ πιστευθεὶσ ἀπολέσειεν, ἀφικόμενοσ ἐπὶ τοὺσ ἑπτὰ κριτὰσ ὀμνύτω τὸν θεόν, ὅτι μηδὲν παρὰ τὴν αὐτοῦ βούλησιν ἀπόλοιτο καὶ κακίαν οὐδὲ χρησαμένου τινὶ μέρει αὐτῆσ, καὶ οὕτωσ ἀνεπαιτίατοσ ἀπίτω.
χρησάμενοσ δὲ κἂν ἐλαχίστῳ μέρει τῶν πεπιστευμένων ἂν ἀπολέσασ τύχῃ τὰ λοιπὰ πάντα ἃ ἔλαβεν ἀποδοῦναι κατεγνώσθω. ὁμοίωσ δὲ τῷ περὶ παρακαταθηκῶν κἂν μισθόν τισ ἀποστερήσῃ τῶν ἐπὶ σώμασι τοῖσ αὐτῶν ἐργαζομένων, μεμισήσθω.
ὅθεν οὐκ ἀποστερητέον ἀνδρὸσ πένητοσ μισθὸν εἰδότασ, ὡσ ἀντὶ γῆσ καὶ τῶν ἄλλων κτημάτων ὁ θεὸσ αὐτῷ τοῦτον εἰή παρεσχηκώσ· ἀλλὰ μηδὲ ἀναβάλλεσθαι τὴν ἀπόδοσιν, ἀλλ’ αὐθημερὸν ἐκτίνειν ὡσ οὐ βουλομένου τοῦ θεοῦ τῆσ ἐξ ὧν πεπόνηκε χρήσεωσ ὑστερεῖν τὸν ἐργασάμενον. Παῖδασ ὑπὲρ ἀδικίασ πατέρων μὴ κολάζειν, ἀλλὰ διὰ τὴν ἐκείνων αὐτῶν ἀρετὴν οἴκτου μᾶλλον ἀξιοῦν, ὅτι μοχθηρῶν ἐγένοντο πατέρων, ἢ μίσουσ φύντασ ἐκ φαύλων.
οὐ μὴν οὐδὲ πατράσιν υἱῶν ἁμαρτίαν λογιστέον τῶν νέων πολλὰ παρὰ τὴν ἡμετέραν διδασκαλίαν αὐτοῖσ ἐπιτρεπόντων ὑπερηφανίᾳ τοῦ διδάσκεσθαι. Γάλλουσ ἐκτρέπεσθαι καὶ σύνοδον φεύγειν τὴν μετ’ αὐτῶν ἀφελομένων αὑτοὺσ τὸ ἄρρεν καὶ τὸν τῆσ παιδοποιίασ καρπόν, ὃν ἀνθρώποισ ἐπ’ αὐξήσει τοῦ γένουσ ἡμῖν ὁ θεὸσ παρέσχεν, ἐλαύνειν δὲ οὕτωσ ὡσ ἐπὶ τέκνων σφαγῇ καὶ πρὸσ τούτῳ ἀπολλύντασ τὸ ἐκείνων αἴτιον·
δῆλον γάρ, ὡσ τῆσ ψυχῆσ αὐτοῖσ τεθηλυσμένησ μετεκοσμήσαντο πρὸσ τοῦτο καὶ τὸ σῶμα·
ὁμοίωσ δὲ καὶ πᾶν τὸ νομιζόμενον τέρασ τοῖσ ὁρῶσι. μὴ ἐξεῖναι δὲ ποιεῖν ἐκτομίασ μήτε ἀνθρώπουσ μήτε τῶν ἄλλων ζῴων. Αὕτη μὲν οὖν ὑμῖν εἰρηνικὴ τῶν νόμων κατὰ τὴν πολιτείαν διάταξισ ἔστω·
καὶ ὁ θεὸσ εὐμενὴσ ἀστασίαστον αὐτῆσ τὸν κόσμον παρέξεται, γένοιτο δὲ χρόνοσ μηδὲ εἷσ, ὃσ καινίσει τι τούτων καὶ πρὸσ τὸ ἐναντίον μεταβαλεῖ. ἐπεὶ δὲ ἀνάγκη τὸ ἀνθρώπειον καὶ εἰσ ἀβουλήτουσ ἢ κατὰ προαίρεσιν ταραχὰσ καὶ κινδύνουσ ἐμπεσεῖν, φέρε καὶ περὶ τούτων βραχέα προσδιατάξωμεν, ὡσ ἂν προειδότεσ ἃ χρὴ ποιεῖν ἐν τῇ χρείᾳ τῶν σωτηρίων εὐπορῆτε καὶ μὴ τότε ἃ δεῖ ποιεῖν ἐπιζητοῦντεσ ἀπαρασκεύαστοι τοῖσ καιροῖσ περιπέσητε.
Γῆν ὑμῖν ἣν ὁ θεὸσ ἔδωκε πόνων καταφρονοῦσι καὶ ψυχὰσ πρὸσ ἀρετὴν ἠσκημένοισ ἀπόλεμον μὲν νέμεσθαι παράσχοι τε κεκτημένοισ αὐτὴν μήτε ἀλλοτρίων εἰσ αὐτὴν ἐπὶ κακώσει στρατευσάντων μήτε στάσεωσ ἐμφυλίου κατασχούσησ ὑμᾶσ, ὑφ’ ἧσ τἀναντία πατράσι τοῖσ ἑαυτῶν πράττοντεσ ἀπολεῖτε τὰ ἐκείνοισ νομισθέντα, χρώμενοί τε νόμοισ οὓσ ἀγαθοὺσ δοκιμάσασ ὁ θεὸσ παραδίδωσι διατελοίητε·
ἔργον δ’ ὅτι ἂν πολεμικὸν ἢ νῦν ὑφ’ ὑμῶν ἢ ὕστερον ἐπὶ παίδων ὑμετέρων γένηται τοῦθ’ ὑπερόριον πραχθείη.
μέλλοντασ δὲ πολεμεῖν πρεσβείαν καὶ κήρυκασ πέμπειν παρὰ τοὺσ ἑκουσίωσ πολεμίουσ·
πρὸ γὰρ τῶν ὅπλων καλὸν εἶναι χρῆσθαι λόγοισ πρὸσ αὐτοὺσ δηλοῦντασ, ὅτι καὶ στρατιὰν πολλὴν ἔχοντεσ καὶ ἵππουσ καὶ ὅπλα καὶ πρὸ τούτων εὐμενῆ τὸν θεὸν καὶ σύμμαχον, ὅμωσ ἀξιοῦτε μὴ ἀναγκάζεσθαι πολεμεῖν αὐτοῖσ μηδὲ τὰ ἐκείνων ἀφαιρουμένουσ ἀβούλητον αὑτοῖσ κέρδοσ προσλαμβάνειν. καὶ πειθομένων μὲν καλῶσ ὑμᾶσ ἔχειν τὴν εἰρήνην φυλάττειν, εἰ δὲ φρονοῦντεσ ἐφ’ ἑαυτοῖσ ὡσ ἰσχύι διαφέρουσιν ἀδικεῖν ἐθέλοιεν, στρατὸν ἐπ’ αὐτοὺσ ἀγάγοιτε, στρατηγῷ μὲν αὐτοκράτορι χρώμενοι τῷ θεῷ, ὑποστράτηγον δὲ χειροτονήσαντεσ ἕνα τὸν ἀρετῇ προύχοντα·
πολυαρχία γὰρ πρὸσ τῷ τοῖσ ὀξέωσ τι πράττειν ἀνάγκην ἔχουσιν ἐμπόδιον εἶναι καὶ βλάπτειν πέφυκε τοὺσ χρωμένουσ. στρατὸν δ’ ἄγειν καθαρὸν ἐκ πάντων τῶν ῥώμῃ σωμάτων καὶ ψυχῆσ εὐτολμίᾳ διαφερόντων τὸ δειλὸν ἀποκρίναντασ, μὴ τοὺσ πολεμίουσ παρὰ τὸ ἔργον τραπὲν εἰσ φυγὴν ὠφελήσῃ.
τούσ τε νεωστὶ δειμαμένουσ οἰκίασ, οἷσ οὔπω χρόνοσ ἀπολαύσεωσ αὐτῶν ἐνιαύσιοσ, καὶ φυτεύσαντασ οὔπω δὲ καρπῶν μετεσχηκότασ, ἐᾶν κατὰ χώραν, καὶ τοὺσ μνηστευσαμένουσ δὲ καὶ νεωστὶ γεγαμηκότασ, μὴ πόθῳ τούτων φειδόμενοι τοῦ ζῆν καὶ τηροῦντεσ αὑτοὺσ εἰσ τὴν τούτων ἀπόλαυσιν ἐθελοκακήσωσι περὶ τὰσ γυναῖκασ. Στρατοπεδευσάμενοι δὲ προνοεῖσθε, μή τι τῶν δυσχερεστέρων ἐργάσησθε.
πολιορκοῦντασ δὲ καὶ ξύλων ἀπορουμένουσ εἰσ ποίησιν μηχανημάτων μὴ κείρειν τὴν γῆν ἥμερα δένδρα κόπτοντασ ἀλλὰ φείδεσθαι, λογιζομένουσ ἐπ’ ὠφελείᾳ ταῦτα τῶν ἀνθρώπων γεγονέναι, καὶ φωνῆσ ἂν εὐπορήσαντα δικαιολογήσασθαι πρὸσ ὑμᾶσ, ὡσ οὐδὲν αἴτια τοῦ πολέμου γεγονότα πάσχοι κακῶσ παρὰ δίκην, εἰ δύναμισ αὐτοῖσ ἦν καὶ μετοικήσαντα ἂν καὶ πρὸσ ἄλλην μεταβάντα γῆν. κρατήσαντεσ δὲ τῇ μάχῃ τοὺσ ἀντιταξαμένουσ κτείνατε, τοὺσ δ’ ἄλλουσ εἰσ τὸ τελεῖν ὑμῖν φόρουσ σώζετε πλὴν τοῦ Χαναναίων ἔθνουσ τούτουσ γὰρ πανοικὶ χρῆναι ἀφανίσαι.
Φυλάσσειν δὲ μάλιστα ἐν ταῖσ μάχαισ, ὡσ μήτε γυναῖκα ἀνδρικῇ σκευῇ χρῆσθαι μήτ’ ἄνδρα στολῇ γυναικείᾳ.
Πολιτείαν μὲν οὖν τοιάνδε Μωυσῆσ κατέλιπε, νόμουσ δ’ ἔτι πρότερον τεσσαρακοστῷ ἔτει γεγραμμένουσ παραδίδωσι, περὶ ὧν ἐν ἑτέρᾳ γραφῇ λέξομεν.
ταῖσ δ’ ἑξῆσ ἡμέραισ, συνεχὲσ γὰρ ἐκκλησίασεν, εὐλογίασ αὐτοῖσ δίδωσι καὶ κατάρασ ἐπὶ τοὺσ μὴ κατὰ τοὺσ νόμουσ ζησομένουσ ἀλλὰ παραβησομένουσ τὰ ἐν αὐτοῖσ διωρισμένα. ἔπειτα ποίησιν ἑξάμετρον αὐτοῖσ ἀνέγνω, ἣν καὶ καταλέλοιπεν ἐν βίβλῳ ἐν τῷ ἱερῷ πρόρρησιν περιέχουσαν τῶν ἐσομένων, καθ’ ἣν καὶ γέγονε τὰ πάντα καὶ γίνεται, μηδὲν ἐκείνου διημαρτηκότοσ τῆσ ἀληθείασ.
ταῦτ’ οὖν τὰ βιβλία παραδίδωσι τοῖσ ἱερεῦσι καὶ τὴν κιβωτόν, εἰσ ἣν καὶ τοὺσ δέκα λόγουσ γεγραμμένουσ ἐν δυσὶ πλαξὶ κατέθετο, καὶ τὴν σκηνήν·
ἐξελόντασ δὲ τὴν Χαναναίων γῆν καὶ πᾶσαν διαφθείραντασ τὴν ἐν αὐτῇ πληθὺν καθὰ πρέπει, τὸν βωμόν τε ἀναστῆσαι πρὸσ ἥλιον ἀνίσχοντα τετραμμένον οὐ πόρρω τῆσ Σικιμίων πόλεωσ ἐμπεριάγειν μεταξὺ δυοῖν ὀροῖν, Γριζαίου μὲν τοῦ ἐκ δεξιῶν κειμένου, τοῦ δ’ ἐκ λαιῶν Βουλῆ προσαγορευομένου, μερισθεῖσαν δὲ τὴν στρατιὰν καθ’ ἓξ φυλὰσ ἐπὶ τοῖν δυοῖν ὀροῖν ἀναστῆναι καὶ σὺν αὐτοῖσ Λευίτασ τε καὶ ἱερέασ.
καὶ πρώτουσ μὲν τοὺσ ἐπὶ τῷ Γρίζειν γενομένουσ εὔχεσθαι τὰ κάλλιστα τοῖσ περὶ τὴν θρησκείαν τοῦ θεοῦ καὶ τὴν τῶν νόμων φυλακὴν σπουδάσασιν ὧν τε Μωυσῆσ εἶπε μὴ παρακουσαμένοισ, εὐφημεῖν δὲ τὰσ ἑτέρασ, καὶ τούτων πάλιν εὐχομένων τὰσ προηγμένασ ἐπαινεῖν·
ἔπειτα κατὰ ταὐτὰ τοῖσ παραβησομένοισ κατάρασ τίθεσθαι ὑποφωνούσασ ἀλλήλαισ ἐπὶ τῇ κυρώσει τῶν λεγομένων.
ἀνέγραψε δὲ τὰσ εὐλογίασ καὶ τὰσ κατάρασ αὐτόσ, ὡσ μηδέποτε ἐκλιπεῖν τὴν μάθησιν αὐτῶν ὑπὸ τοῦ χρόνου, ἃσ δὴ καὶ τῷ βωμῷ τελευτῶν ἐνέγραψε κατὰ πλευρὰν ἑκατέραν, ᾗ καὶ στάντα φησὶ τὸν λαὸν θῦσαί τε καὶ ὁλοκαυτῶσαι καὶ μετ’ ἐκείνην τὴν ἡμέραν οὐκ ἐπενεγκεῖν ἱερεῖον ἕτερον, οὐ γὰρ εἶναι νόμιμον. ταῦτ’ οὖν Μωυσῆσ διέταξε καὶ τὸ Ἑβραίων ἔθνοσ ἀκόλουθα τούτοισ ποιοῦν διατελεῖ.
Τῇ δ’ ὑστεραίᾳ τὸν λαὸν σὺν γυναιξὶν ἅμα καὶ τέκνοισ εἰσ ἐκκλησίαν συναγαγών, ὡσ παρεῖναι καὶ τὰ ἀνδράποδα, ὡρ́κου τῶν νόμων αὐτοὺσ φυλακὴν ποιήσασθαι καὶ τῆσ τοῦ θεοῦ διανοίασ ἀκριβεῖσ λογιστὰσ γινομένουσ εἰ μηδὲν εἰσ αὐτοὺσ μήτε συγγενείᾳ χαριζομένουσ μήτε εἴκοντασ φόβῳ μήτε ἄλλην καθάπαξ αἰτίαν κυριωτέραν τῆσ τῶν νόμων φυλακῆσ ὑπολαμβάνοντασ παραβῆναι τούτουσ, ἀλλ’ ἄν τέ τισ τῶν ἐξ αἵματοσ συγχεῖν καὶ καταλύειν ἐπιχειρῇ τὴν κατ’ αὐτοὺσ πολιτείαν ἄν τε πόλισ, ἀμύνειν αὐτοῖσ καὶ κοινῇ καὶ κατ’ ἰδίαν, καὶ κρατήσαντασ μὲν ἐξ αὐτῶν ἀνασπᾶν θεμελίων καὶ μηδὲ τὸ ἔδαφοσ τῶν ἀπονοηθέντων εἰ δυνατὸν καταλιπεῖν, εἰ δ’ ἀσθενοῖεν λαβεῖν τὴν τιμωρίαν, αὐτὸ τὸ μὴ κατὰ βούλησιν ἰδίαν ταῦτα γίνεσθαι δεικνύναι.
καὶ τὸ μὲν πλῆθοσ ὤμνυεν.
Ἐδίδασκε δὲ αὐτούσ, ὡσ ἂν αἱ θυσίαι τῷ θεῷ μᾶλλον κεχαρισμέναι γένοιντο καὶ ὅπωσ ἂν οἱ στρατεύοντεσ ἐξίοιεν τεκμηρίῳ χρώμενοι τοῖσ λίθοισ, ὡσ καὶ πρότερον δεδήλωκα.
προεφήτευσε δὲ καὶ Ιἠσοῦσ Μωυσέοσ παρόντοσ. ὡσ ὅπλων τε αὐτοῖσ πολεμίων πληρωθῆναι τὴν γῆν καὶ κατασκαφῆναι πόλεισ καὶ τὸν νεὼν καταπρησθῆναι καὶ πραθέντασ δουλεύειν ἀνδράσιν οὐδένα ληψομένοισ οἶκτον ἐπὶ ταῖσ συμφοραῖσ αὐτῶν, μετανοήσειν δ’ αὐτοὺσ ἐπὶ μηδενὶ χρησίμῳ ταῦτα πάσχοντασ.
ὁ μέντοι θεὸσ ὁ κτίσασ ὑμᾶσ πόλεισ τε πολίταισ ὑμετέροισ ἀποδώσει καὶ τὸν ναόν·
ἔσεσθαι δὲ τὴν τούτων ἀποβολὴν οὐχ ἅπαξ, ἀλλὰ πολλάκισ. χάριν μὲν αὐτῷ ζῶν ἔτι καὶ παρὼν ὑμῖν ἔχειν ὁμολογῶ προνοίασ τε τῆσ ὑπὲρ ὑμῶν, ἣν οὐχ ὑπὲρ ἀπαλλαγῆσ μόνον τῶν ὑμετέρων ἐποιήσατο κακῶν, ἀλλὰ καὶ δωρεᾶσ τῶν κρειττόνων, ὅτι τε πονοῦντί μοι καὶ κατὰ πᾶσαν ἐπὶ νοῦν τῆσ ἐπὶ τὸ βέλτιον ὑμῶν μεταβολῆσ φροντίδα λαμβάνοντι συνηγωνίσατο καὶ παρέσχεν ἐν ἅπασιν αὑτὸν ὑμῖν εὐμενῆ.
μᾶλλον δ’ αὐτὸσ ἦν ὁ καὶ τὴν ἀφήγησιν αὐτῶν διδοὺσ καὶ τὰ τέλη χαριζόμενοσ, ὑποστρατήγῳ χρώμενοσ ἐμοὶ καὶ ὑπηρέτῃ ὧν τὸν ἡμέτερον λαὸν εὐεργετεῖν ἠθέλησεν.
ἀνθ’ ὧν προευλογῆσαι τὴν τοῦ θεοῦ δύναμιν, ᾧ μελήσει καὶ πρὸσ τὸ μέλλον ὑμῶν, ἀπαλλασσόμενοσ καλῶσ ἔχειν ἡγησάμην, αὐτόσ τε ταύτην ὀφειλομένην ἀμοιβὴν ἀποδιδοὺσ καὶ καταλείπων εἰσ μνήμην ὑμῖν τὸ σέβειν τε καὶ τιμᾶν προσήκειν τοῦτον ὑμῖν καὶ τοὺσ νόμουσ πάντων ὧν τε παρέσχηκε καὶ μένων εὐμενὴσ ἔτι παρέξει δώρημα κάλλιστον φυλάττειν.
ὡσ δεινὸσ μὲν ἐχθρὸσ καὶ ἄνθρωποσ νομοθέτησ ὑβριζομένων αὐτῷ τῶν νόμων καὶ μάτην κειμένων, θεοῦ δὲ μὴ πειραθείητε χαλεπαίνοντοσ ὑπὲρ ἀμελουμένων νόμων, οὓσ αὐτὸσ γεννήσασ ὑμῖν ἔδωκε.
Μωυσέοσ δὲ ταῦτα πρὸσ τελευτῇ τοῦ βίου φήσαντοσ καὶ μετ’ εὐλογίασ ἑκάστῃ τῶν φυλῶν προφητεύσαντοσ τὰ καὶ γενόμενα τὸ πλῆθοσ εἰσ δάκρυα προύπεσεν, ὡσ καὶ τὰσ γυναῖκασ στερνοτυπουμένασ ἐμφανίζειν τὸ ἐπ’ αὐτῷ τεθνηξομένῳ πάθοσ.
καὶ οἱ παῖδεσ δὲ θρηνοῦντεσ ἔτι μᾶλλον ὡσ ἀσθενέστεροι κρατεῖν λύπησ ἐδήλουν, ὅτι τῆσ ἀρετῆσ αὐτοῦ καὶ μεγαλουργίασ παρ’ αὐτὴν τὴν ἡλικίαν συνίεσαν. ἦν δὲ κατ’ ἐπίνοιαν τοῖσ τε νέοισ καὶ προηβηκόσιν ἡ ἅμιλλα τῆσ λύπησ·
οἱ μὲν γὰρ εἰδότεσ οἱού ἐστέρηνται κηδεμόνοσ περὶ τοῦ μέλλοντοσ ἀπεθρήνουν, τοῖσ δὲ καὶ περὶ τούτου τὸ πένθοσ ἦν καὶ ὅτι μήπω καλῶσ τῆσ ἀρετῆσ αὐτοῦ γεγευμένοισ ἀπολείπεσθαι συνέβαινεν αὐτοῦ. τὴν δ’ ὑπερβολὴν τῆσ τοῦ πλήθουσ οἰμωγῆσ καὶ τῶν ὀδυρμῶν τεκμαίροιτο ἄν τισ ἐκ τοῦ συμβάντοσ τῷ νομοθέτῃ·
καὶ γὰρ πεπεισμένοσ ἅπαντι τῷ χρόνῳ μὴ δεῖν ἐπὶ μελλούσῃ τελευτῇ κατηφεῖν, ὡσ κατὰ βούλησιν αὐτὸ πάσχοντασ θεοῦ καὶ φύσεωσ νόμῳ, ἐπὶ τοῖσ ὑπὸ τοῦ λαοῦ πραττομένοισ ἐνικήθη δακρῦσαι. πορευομένῳ δ’ ἔνθεν οὗ ἔμελλεν ἀφανισθήσεσθαι πάντεσ εἵποντο δεδακρυμένοι, καὶ Μωυσῆσ τοὺσ μὲν πόρρω τῇ χειρὶ κατασείων μένειν ἠρεμοῦντασ ἐκέλευε, τὸ δ’ ἔγγιον λόγοισ παρεκάλει μὴ ποιεῖν αὐτῷ δακρυτὴν τὴν ἀπαλλαγὴν ἑπομένουσ.
οἱ δὲ καὶ τοῦτ’ αὐτῷ χαρίζεσθαι κρίνοντεσ τὸ κατὰ βούλησιν ἀπελθεῖν αὐτῷ τὴν ἰδίαν ἐφεῖναι κατέχουσιν ἑαυτοὺσ ἐν ἀλλήλοισ δακρύοντεσ.
μόνη δ’ ἡ γερουσία προύπεμψεν αὐτὸν καὶ ὁ ἀρχιερεὺσ Ἐλεάζαροσ καὶ ὁ στρατηγὸσ Ιἠσοῦσ. ὡσ δ’ ἐπὶ τῷ ὄρει τῷ Ἀβαρεῖ καλουμένῳ ἐγένετο, τοῦτο δὲ ὑψηλὸν Ιἑριχοῦντοσ ἀντικρὺ κεῖται γῆν ἀρίστην τῶν Χαναναίων καὶ πλείστην παρέχον τοῖσ ἐπ’ αὐτοῦ κατοπτεύειν, ἀπέπεμπε τὴν γερουσίαν.
ἀσπαζομένου δὲ καὶ τὸν Ἐλεάζαρον αὐτοῦ καὶ τὸν Ιἠσοῦν καὶ προσομιλοῦντοσ ἔτι, νέφουσ αἰφνίδιον ὑπὲρ αὐτὸν στάντοσ ἀφανίζεται κατά τινοσ φάραγγοσ.
γέγραφε δ’ αὑτὸν ἐν ταῖσ ἱεραῖσ βίβλοισ τεθνεῶτα, δείσασ μὴ δι’ ὑπερβολὴν τῆσ περὶ αὐτὸν ἀρετῆσ πρὸσ τὸ θεῖον αὐτὸν ἀναχωρῆσαι τολμήσωσιν εἰπεῖν. Ἐβίωσε δὲ τὸν πάντα χρόνον ἐτῶν εἴκοσι καὶ ἑκατόν, ὧν ἦρξε τὸ τρίτον μέροσ ἑνὶ λείποντι μηνί.
ὡσ μηδὲ ἐνεῖναι τούτων τῇ ψυχῇ δοκεῖν αὐτοῦ καὶ γινώσκειν μόνον αὐτῶν τὴν προσηγορίαν ἐκ τοῦ παρ’ ἄλλοισ αὐτὰ βλέπειν μᾶλλον ἢ παρ’ αὑτῷ.
καὶ στρατηγὸσ μὲν ἐν ὀλίγοισ, προφήτησ δὲ οἱο͂σ οὐκ ἄλλοσ, ὥσθ’ ὅ τι ἂν φθέγξαιτο δοκεῖν αὐτοῦ λέγοντοσ ἀκροᾶσθαι τοῦ θεοῦ. πενθεῖ μὲν οὖν αὐτὸν ὁ λαὸσ ἐφ’ ἡμέρασ τριάκοντα, λύπη δὲ οὐκ ἄλλη κατέσχεν Ἑβραίουσ τοσαύτη τὸ μέγεθοσ, ὅση τότε Μωυσέοσ ἀποθανόντοσ.
ἐπόθουν δ’ αὐτὸν οὐχ οἱ πειραθέντεσ αὐτοῦ μόνον, ἀλλὰ καὶ οἱ τοῖσ νόμοισ ἐντυγχάνοντεσ αὐτοῦ δεινὴν ἐποιοῦντο τὴν ἐπιζήτησιν, τὸ περιὸν αὐτοῦ τῆσ ἀρετῆσ ἐκ τούτων λογιζόμενοι.
καὶ τὸ μὲν κατὰ Μωυσῆν τέλοσ τοιοῦτον ἡμῖν δεδηλώσθω.
이 저작물은 크리에이티브 커먼즈 저작자표시-비영리 4.0 국제 라이선스에 따라 이용할 수 있습니다.
bab2min@gmail.com
호흡부호 보기
강세부호 보기
장단부호 보기
작은 Iota 보기
모든 부호 보기