헬라어 문장 검색 - Διονψσ́Επιστυλ́3́

(디오니시오스, Epistula ad Pompeium Geminum, chapter 3)

περὶ δὲ Ἡροδότου καὶ Ξενοφῶντοσ ἐβουλήθησ μαθεῖν, τίνα περὶ αὐτῶν ὑπόληψιν ἔχω, καὶ γράψαι με περὶ αὐτῶν ἐβουλήθησ. πεποίηκα τοῦτο οἷσ πρὸσ Δημήτριον ὑπεμνημάτισμαι περὶ μιμήσεωσ. τούτων ὁ μὲν πρῶτοσ αὐτὴν περιείληφε τὴν περὶ τῆσ μιμήσεωσ ζήτησιν, ὁ δὲ δεύτεροσ περὶ τοῦ τίνασ ἄνδρασ μιμεῖσθαι δεῖ ποιητάσ τε καὶ φιλοσόφουσ, ἱστοριογράφουσ τε καὶ ῥήτορασ, ὁ δὲ τρίτοσ περὶ τοῦ πῶσ δεῖ μιμεῖσθαι μέχρι τοῦδε ἀτελήσ. ἐν δὴ τῷ δευτέρῳ περὶ Ἡροδότου τε καὶ Θουκυδίδου καὶ Ξενοφῶντοσ καὶ Φιλίστου καὶ Θεοπόμπου τούτουσ γὰρ ἔκρινον τοὺσ ἄνδρασ εἰσ μίμησιν ἐπιτηδειοτάτουσ τάδε γράφω· εἰ δὲ δεῖ καὶ περὶ αὐτῶν εἰπεῖν, περὶ μὲν Ἡροδότου καὶ Θουκυδίδου ταῦτα φρονῶ.

πρῶτόν τε καὶ σχεδὸν ἀναγκαιότατον ἔργον ἁπάντων ἐστὶ τοῖσ γράφουσιν πᾶσιν ἱστορίασ ὑπόθεσιν ἐκλέξασθαι καλὴν καὶ κεχαρισμένην τοῖσ ἀναγνωσομένοισ. τοῦτο Ἡρόδοτοσ κρεῖττόν μοι δοκεῖ πεποιηκέναι Θουκυδίδου. ἐκεῖνοσ μὲν γὰρ κοινὴν Ἑλληνικῶν τε καὶ βαρβαρικῶν πράξεων ἐξενήνοχεν ἱστορίαν, ὡσ μήτε τὰ γενόμενα ἐξ ἀνθρώπων ἐξίτηλα γένηται, μήτε ἔργα καὶ ἅπερ αὐτὸσ εἴρηκε.

τὸ γὰρ αὐτὸ προοίμιον καὶ ἀρχὴ καὶ τέλοσ ἐστὶ τῆσ ἱστορίασ. ὁ δὲ Θουκυδίδησ πόλεμον ἕνα γράφει, καὶ τοῦτον οὔτε καλὸν οὔτε εὐτυχῆ·

ὃσ μάλιστα μὲν ὤφειλε μὴ γενέσθαι, εἰ δὲ μή, σιωπῇ καὶ λήθῃ παραδοθεὶσ ὑπὸ τῶν ἐπιγιγνομένων ἠγνοῆσθαι. ὅτι δὲ πονηρὰν εἴληφεν ὑπόθεσιν, καὶ αὐτόσ γε τοῦτο ποιεῖ φανερὸν ἐν τῷ προοιμίῳ· πόλεισ τε γὰρ δι’ αὐτὸν ἐξερημωθῆναί φησι πολλὰσ Ἑλληνίδασ, τὰσ μὲν ὑπὸ βαρβάρων, τὰσ δ’ ὑπὸ σφῶν αὐτῶν, καὶ φυγαδείασ καὶ φθόρουσ ἀνθρώπων ὅσουσ οὔπω πρότερον γενέσθαι, σεισμούσ τε καὶ αὐχμοὺσ καὶ νόσουσ καὶ ἄλλασ πολλὰσ συμφοράσ.

ὥσ2τε τοὺσ ἀναγνόντασ τὸ προοίμιον ἠλλοτριῶσθαι πρὸσ τὴν ὑπόθεσιν, Ἑλληνικῶν μέλλοντασ ἀκούειν. ὅσῳ δὲ κρείττων ἡ τὰ θαυμαστὰ ἔργα δηλοῦσα Ἑλλήνων τε καὶ βαρβάρων γραφὴ τῆσ τὰ οἰκτρὰ καὶ δεινὰ πάθη τῶν Ἑλλήνων διαγγελλούσησ, τοσούτῳ φρονιμώτεροσ Ἡρόδοτοσ Θουκυδίδου κατὰ τὴν ἐκλογὴν τῆσ ὑποθέσεωσ.

οὐδὲ γὰρ οὐδὲ τοῦτο ἔνεστιν εἰπεῖν, ὅτι δι’ ἀνάγκην ἦλθεν ἐπὶ ταύτην τὴν γραφήν, ἐπιστάμενοσ μὲν ὡσ ἐκεῖνα καλλίω, βουλόμενοσ δὲ μὴ ταὐτὰ ἑτέροισ γράφειν· πᾶν γὰρ τοὐναντίον ἐν τῷ προοιμίῳ διασύρων τὰ παλαιὰ ἔργα κάλλιστα καὶ θαυμασιώτατα τὰ καθ’ αὑτὸν ἐπιτελεσθέντα φησὶν εἶναι, καὶ φανερόσ ἐστι ταῦτα ἑκὼν ἑλόμενοσ. οὐ μὴν Ἡρόδοτόσ γε τοῦτο ἐποίησεν, ἀλλὰ τῶν πρὸ αὐτοῦ συγγραφέων γενομένων Ἑλλανίκου τε καὶ Χάρωνοσ τὴν αὐτὴν ὑπόθεσιν προεκδεδωκότων οὐκ ἀπετράπετο, ἀλλ’ ἐπίστευσεν αὑτῷ κρεῖσσόν τι ἐξοίσειν·

ὅπερ καὶ πεποίηκεν. δεύτερόν ἐστι τῆσ ἱστορικῆσ πραγματείασ ἔργον γνῶναι πόθεν τε ἄρξασθαι καὶ μέχρι τοῦ προελθεῖν δεῖ.

φαίνεται δὴ κἀν τούτῳ Θουκυδίδου πολὺ Ἡρόδοτοσ φρονιμώτεροσ· ἄρχεταί τε ἀφ’ ἧσ αἰτίασ ἤρξαντο πρῶτον κακῶσ ποιεῖν τοὺσ Ἕλληνασ οἱ βάρβαροι, καὶ προελθὼν εἰσ τὴν τῶν βαρβάρων κόλασιν καὶ τιμωρίαν λήγει. ὁ δὲ Θουκυδίδησ ἀρχὴν μὲν ἐποιήσατο ἀφ’ ἧσ ἤρξατο κακῶσ πράττειν τὸ Ἑλληνικόν·

ὅπερ Ἕλληνα ὄντα καὶ Ἀθηναῖον οὐκ ἔδει ποιεῖν καὶ ταῦτα οὐ τῶν ἀπερριμμένων ὄντα, ἀλλ’ ὧν ἐν πρώτοισ ἦγον Ἀθηναῖοι στρατηγιῶν τε καὶ ἄλλων τιμῶν ἀξιοῦντεσ· καὶ οὕτω γε φθονερῶσ, ὥσ2τε καὶ τῇ πόλει τῇ ἑαυτοῦ τὰσ φανερὰσ αἰτίασ τοῦ πολέμου περιάπτειν, ἑτέραισ ἔχοντα πολλαῖσ ἀφορμαῖσ περιάψαι τὰσ αἰτίασ, καὶ ἄρξασθαί γε τῆσ διηγήσεωσ μὴ ἀπὸ τῶν Κερκυραϊκῶν, ἀλλ’ ἀπὸ τῶν κρατίστων τῆσ πατρίδοσ ἔργων, ἃ μετὰ τὸν Περσικὸν πόλεμον εὐθὺσ ἔπραξεν ὧν ὕστερον οὐκ ἐν ἐπιτηδείῳ τόπῳ μνήμην ἐποιήσατο φαύλωσ πωσ καὶ ἐξ ἐπιδρομῆσ, διελθόντα δὲ ταῦτα μετὰ πολλῆσ εὐνοίασ ὡσ ἄνδρα φιλόπολιν ἔπειτ’ ἐπενεγκεῖν, ὅτι τούτων φθόνῳ καὶ δέει προελθόντεσ Λακεδαιμόνιοι προφάσεισ ὑποθέντεσ ἑτεροίασ ἦλθον ἐπὶ τὸν πόλεμον, καὶ τότε λέγειν τὰ Κερκυραϊκὰ καὶ τὸ κατὰ Μεγαρέων ψήφισμα καὶ εἴ τι ἄλλο τοιοῦτο λέγειν ἐβούλετο. τὰ δ’ ἐν τέλει πλείονοσ ἁμαρτίασ πλήρη·

καίπερ γὰρ λέγων ὅτι παντὶ τῷ πολέμῳ παρεγένετο, καὶ πάντα δηλώσειν ὑποσχόμενοσ, εἰσ τὴν ναυμαχίαν τελευτᾷ τὴν περὶ Κυνὸσ σῆμα γεγενημένην Ἀθηναίων καὶ Πελοποννησίων, ἣ συνέβη κατὰ ἔτοσ εἰκοστὸν καὶ δεύτερον. κρεῖττον δὲ ἦν διεξελθόντα πάντα τελευτὴν ποιήσασθαι τῆσ ἱστορίασ τὴν θαυμασιωτάτην καὶ μάλιστα τοῖσ ἀκούουσι κεχαρισμένην, τὴν κάθοδον τῶν φυγάδων τῶν ἀπὸ Φυλῆσ ἀφ’ ὧν ἡ πόλισ ἀρξαμένη τὴν ἐλευθερίαν ἀνεκομίσατο. τρίτον ἐστὶν ἀνδρὸσ ἱστορικοῦ σκοπεῖν, τίνα τε δεῖ παραλαβεῖν ἐπὶ τὴν γραφὴν πράγματα καὶ τίνα παραλιπεῖν.

δοκεῖ δή μοι κἀν τούτῳ λείπεσθαι Θουκυδίδησ. συνειδὼσ γὰρ Ἡρόδοτοσ, ὅτι πᾶσα μῆκοσ ἔχουσα πολὺ διήγησισ ἂν μὲν ἀναπαύσεισ τινὰσ λαμβάνῃ, τὰσ ψυχὰσ τῶν ἀκροωμένων ἡδέωσ διατίθησιν, ἐὰν δὲ ἐπὶ τῶν αὐτῶν μένῃ πραγμάτων, κἂν τὰ μάλιστα ἐπιτυγχάνηται, λυπεῖ τὴν ἀκοὴν τῷ κόρῳ, ποικίλην ἐβουλήθη ποιῆσαι τὴν γραφὴν Ὁμήρου ζηλωτὴσ γενόμενοσ· καὶ γὰρ τὸ βυβλίον ἢν αὐτοῦ λάβωμεν, μέχρι τῆσ ἐσχάτησ συλλαβῆσ ἀγάμεθα καὶ ἀεὶ τὸ πλέον ἐπιζητοῦμεν. Θουκυδίδησ δὲ πόλεμον ἕνα κατατείνασ ἀπνευστὶ διεξέρχεται μάχασ ἐπὶ μάχαισ καὶ παρασκευὰσ ἐπὶ παρασκευαῖσ καὶ λόγουσ ἐπὶ λόγοισ συντιθείσ·

ὥσ2τε μοχθεῖν μὲν τὴν διάνοιαν τῶν ἀκροωμένων κόρον δ’ ἔχει φησὶν ὁ Πίνδαροσ καὶ μέλι καὶ τὰ τέρπν’ ἄνθε’ ἀφροδίσια. ἤδη δ’ ὃ λέγω κἀκεῖνοσ ἐνεθυμήθη, ὡσ ἡδὺ χρῆμα ἐν ἱστορίασ γραφῇ μεταβολὴ καὶ ποικίλον, καὶ τοῦτο ἐν δύο ἢ τρισὶ τόποισ ἐποίησεν, ἐπί τε τῆσ Ὀδρυσῶν ἀρχῆσ, δι’ ἃσ αἰτίασ ἐγένετο μεγάλη, καὶ ἐπὶ τῶν ἐν Σικελίᾳ πόλεων. μετὰ τοῦτο ἔργον ἐστὶν ἱστορικοῦ διελέσθαι τε καὶ τάξαι τῶν δηλουμένων ἕκαστον ἐν ᾧ δεῖ τόπῳ.

πῶσ οὖν ἑκάτεροσ διαιρεῖται καὶ τάττει τὰ λεγόμενα; Θουκυδίδησ μὲν τοῖσ χρόνοισ ἀκολουθῶν, Ἡρόδοτοσ δὲ ταῖσ περιοχαῖσ τῶν πραγμάτων. καὶ γίγνεται Θουκυδίδησ μὲν ἀσαφὴσ καὶ δυσπαρακολούθητοσ· πολλῶν γὰρ κατὰ τὸ αὐτὸ θέροσ ἢ τὸν αὐτὸν χειμῶνα γιγνομένων ἐν διαφόροισ ὡσ εἰκὸσ τόποισ, ἡμιτελεῖσ τὰσ πρώτασ πράξεισ καταλιπὼν ἑτέρων ἅπτεται · πλανώμεθα δὴ καθάπερ εἰκόσ, καὶ δυσκόλωσ τοῖσ δηλουμένοισ παρακολουθοῦμεν ταραττομένησ τῆσ διανοίασ. Ἡρόδοτοσ δὲ ἀπὸ τῆσ Λυδῶν βασιλείασ ἀρξάμενοσ καὶ μέχρι τῆσ Κροίσου καταβὰσ ἐπὶ Κῦρον εὐθέωσ τὸν καταλύσαντα τὴν Κροίσου ἀρχὴν μεταβαίνει, Αἰγυπτίων τε ἄρχεται διηγημάτων καὶ Σκυθικῶν καὶ Λιβυκῶν, τὰ μὲν ὡσ ἀκόλουθα δηλῶν, τὰ δὲ ὡσ ἐπιζητούμενα προσαναλαμβάνων, τὰ δ’ ὡσ χαριεστέραν ποιήσοντα τὴν διήγησιν ἐπεισάγων·

διεξελθών τε πράξεισ Ἑλλήνων τε καὶ βαρβάρων ἔτεσιν ὁμοῦ διακοσίοισ καὶ εἴκοσι γενομένασ ἐν ταῖσ τρισὶν ἠπείροισ καὶ παραγράψασ τῆσ Ξέρξου φυγῆσ τὴν ἱστορίαν οὐ διέσπασε τὴν διήγησιν· ἀλλὰ συμβέβηκε τῷ μὲν μίαν ὑπόθεσιν λαβόντι πολλὰ ποιῆσαι μέρη τὸ ἓν σῶμα, τῷ δὲ τὰσ πολλὰσ καὶ οὐδὲν ἐοικυίασ ὑποθέσεισ προελομένῳ σύμφωνον ἓν σῶμα πεποιηκέναι. μιᾶσ δ’ ἰδέασ ἐπιμνησθήσομαι πραγματικῆσ, ἣν οὐδεμιᾶσ τῶν εἰρημένων ἧττον ἐν ἁπάσαισ ἱστορίαισ ζητοῦμεν, τὴν αὐτοῦ τοῦ συγγραφέωσ διάθεσιν, ᾗ κέχρηται πρὸσ τὰ πράγματα περὶ ὧν γράφει·

ἡ μὲν Ἡροδότου διάθεσισ ἐν ἅπασιν ἐπιεικὴσ καὶ τοῖσ μὲν ἀγαθοῖσ συνηδομένη, τοῖσ δὲ κακοῖσ συναλγοῦσα· ἡ δὲ Θουκυδίδου αὐθέκαστόσ τισ καὶ πικρὰ καὶ τῇ πατρίδι τῆσ φυγῆσ μνησικακοῦσα. τὰ μὲν γὰρ ἁμαρτήματα ἐπεξέρχεται καὶ μάλα ἀκριβῶσ, τῶν δὲ κατὰ νοῦν κεχωρηκότων καθάπαξ οὐ μέμνηται, ἢ ὥσ2περ ἠναγκασμένοσ. @Καὶ κατὰ μὲν τὸν πραγματικὸν τόπον ἥττων ἐστὶν Ἡροδότου διὰ ταῦτα Θουκυδίδησ· κατὰ δὲ τὸν λεκτικὸν τὰ μὲν ἥττων, τὰ δὲ κρείττων, τὰ δ’ ἴσοσ. ἐρῶ δὲ καὶ περὶ τούτων, ὡσ ὑπείληφα. πρώτη τῶν ἀρετῶν γένοιτ’ ἄν, ἧσ χωρὶσ οὐδὲ τῶν ἄλλων τῶν περὶ τοὺσ λόγουσ ὄφελόσ τι, ἡ καθαρὰ τοῖσ ὀνόμασι καὶ τὸν Ἑλληνικὸν χαρακτῆρα σῴζουσα διάλεκτοσ.

ταύτην ἀκριβοῦσιν ἀμφότεροι· Ἡρόδοτόσ τε γὰρ τῆσ Ιἄδοσ ἄριστοσ κανὼν Θουκυδίδησ τε τῆσ Ἀτθίδοσ. τρίτην ἔχει χώραν ἡ καλουμένη συντομία·

ἐν ταύτῃ δοκεῖ προέχειν Ἡροδότου Θουκυδίδησ. καίτοι λέγοι τισ ἄν, ὡσ μετὰ τοῦ σαφοῦσ ἐξεταζόμενον ἡδὺ φαίνεται τὸ βραχύ· εἰ δὲ ἀπολείποιτο τούτου, πικρόν· ἀλλὰ μηδὲν ἥττων ἔστω παρὰ τοῦτο. ἐνάργεια μετὰ ταῦτα τέτακται πρώτη μὲν τῶν ἐπιθέτων ἀρετῶν· ἱκανῶσ ἐν ταύτῃ κατορθοῦσιν ἀμφότεροι. μετὰ ταύτην συνίσταται τὴν ἀρετὴν ἠθῶν τε καὶ παθῶν μίμησισ·

διῄρηνται τὴν ἀρετὴν ταύτην οἱ συγγραφεῖσ· Θουκυδίδησ μὲν γὰρ τὰ πάθη δηλῶσαι κρείττων, Ἡρόδοτοσ δὲ τά γε ἤθη παραστῆσαι δεινότεροσ. μετὰ ταῦτα αἱ τὸ μέγα καὶ θαυμαστὸν ἐκφαίνουσαι τῆσ κατασκευῆσ ἀρεταί· ἴσοι κἀν ταύταισ οἱ συγγραφεῖσ. ἕπονται ταύταισ αἱ τὴν ἰσχὺν καὶ τὸν τόνον καὶ τὰσ ὁμοιοτρόπουσ δυνάμεισ τῆσ φράσεωσ ἀρεταὶ περιέχουσαι· κρείττων ἐν ταύταισ Ἡροδότου Θουκυδίδησ.

ἡδονὴν δὲ καὶ πειθὼ καὶ τέρψιν καὶ τὰσ ὁμοιογενεῖσ ἀρετὰσ εἰσφέρεται μακρῷ Θουκυδίδου κρείττονασ Ἡρόδοτοσ. τῆσ δὲ φράσεωσ τὸ μὲν κατὰ φύσιν Ἡρόδοτοσ ἐζήλωκε, τὸ δὲ δεινὸν Θουκυδίδησ. λείπει πασῶν ἐν λόγοισ ἀρετῶν ἡ κυριωτάτη τὸ πρέπον·

ταύτην ὁ Ἡρόδοτοσ ἀκριβοῖ μᾶλλον ἢ Θουκυδίδησ· ὁμοειδὴσ γὰρ οὗτοσ ἐν πᾶσι, κἀν ταῖσ δημηγορίαισ μᾶλλον ἢ ταῖσ διηγήσεσιν· ἐμοὶ μέντοι καὶ τῷ φιλτάτῳ Καικιλίῳ δοκεῖ τὰ ἐνθυμήματα αὐτοῦ μάλιστα μιμήσασθαί τε καὶ ζηλῶσαι Δημοσθένησ. ἵνα δὲ συνελὼν εἴπω, καλαὶ μὲν αἱ ποιήσεισ ἀμφότεραι οὐ γὰρ ἂν αἰσχυνθείην ποιήσεισ αὐτὰσ λέγων, διαφέρουσι δὲ κατὰ τοῦτο μάλιστα ἀλλήλων, ὅτι τὸ μὲν Ἡροδότου κάλλοσ ἱλαρόν ἐστι, φοβερὸν δὲ τὸ Θουκυδίδου.

ἀπόχρη ταῦτα εἰρῆσθαι περὶ τούτων τῶν συγγραφέων, πολλῶν καὶ ἄλλων ἐνόντων λέγεσθαι, περὶ ὧν καὶ ἕτεροσ ἔσται καιρόσ.

MENU NAVIGATION

호흡부호 보기

강세부호 보기

장단부호 보기

작은 Iota 보기

모든 부호 보기

헬라어 텍스트

Dionysius of Halicarnassus, Epistula ad Pompeium Geminum, chapter 3

(디오니시오스, Epistula ad Pompeium Geminum, chapter 3)

상위

목록

SEARCH

MENU NAVIGATION