헬라어 문장 검색 - ΔιοΞηρ́Ορατιον́06́

(디오, 크리소토모스, 연설, ΔΙΟΓΕΝΗΣ ἢ περὶ ΤΥΡΑΝΝΙΔΟΣ)

Διογένησ ὁ Σινωπεύσ, ὅτε ἔφυγεν ἐκ Σινώπησ, ἀφικόμενοσ τὴν Ἑλλάδα διῆγε ποτὲ μὲν ἐν Κορίνθῳ, ποτὲ δὲ Ἀθήνησιν. ἔφη δὲ μιμεῖσθαι τοῦ Περσῶν βασιλέωσ τὴν δίαιταν· καὶ γὰρ ἐκεῖνοσ τοῦ μὲν χειμῶνοσ ἐν Βαβυλῶνι καὶ Σούσοισ, ἐνίοτε δὲ ἐν Βάκτροισ διῆγεν, ἐν τοῖσ εὐδιεινοτάτοισ τῆσ Ἀσίασ, τοῦ δὲ θέρουσ ἐν Ἐκβατάνοισ τῆσ Μηδικῆσ, ὅπου ψυχρότατοσ ὁ ἀὴρ ἀεί ποτέ ἐστι καὶ τῷ περὶ Βαβυλῶνα χειμῶνι τὸ θέροσ ὅμοιον. οὕτωσ δὲ καὶ αὐτὸσ μεταλλάττειν τὴν οἴκησιν κατὰ τὰσ ὡρ́ασ τοῦ ἔτουσ.

τὴν μὲν γὰρἈττικὴν μήτε ὄρη μεγάλα ἔχειν μήτε ποταμοὺσ διαρρέοντασ, καθάπερ τήν τε Πελοπόννησον καὶ Θετταλίαν· εἶναι γὰρ τὴν χώραν ἀραιὰν καὶ τὸν ἀέρα κοῦφον, ὡσ μήτε ὑέσθαι πολλάκισ μήτε ὑπομένειν τὸ γιγνόμενον ὕδωρ, περιέχεσθαί τε ὀλίγου πᾶσαν αὐτὴν ὑπὸ τῆσ θαλάττησ· ὅθεν δὴ καὶ τοὔνομα λαβεῖν, οἱο͂ν ἀκτήν τιναοὖσαν· τὴν δὲ αὖ πόλιν ἐν τῷ χθαμαλῷ κεῖσθαι καὶ πρὸσ μεσημβρίαν. σημεῖον δέ·

τοὺσ γὰρ ἀπὸ τοῦ Σουνίου καταίροντασ εἰσ τὸν Πειραιᾶ μὴ δύνασθαι ἄλλωσ ἢ νότῳ κατᾶραι. εἰκότωσ οὖν τὸν χειμῶνα γίγνεσθαι πρᾷον. ἐν δὲ τῇ Κορίνθῳ τὸ θέροσ εὔπνουν, διὰ τοὺσ εἰσέχοντασ κόλπουσ ἀεί ποτε τῶν πνευμάτων ἐκεῖσεσυρρεόντων· ὅ τε Ἀκροκόρινθοσ ἐπισκιάζει καὶ αὐτὴ μᾶλλον ἐπὶ τὸ Λέχαιον καὶ πρὸσ τὴν ἄρκτον ἀποκλίνει. πολὺ δὲ καλλίονασ ὑπάρχειν τὰσ πόλεισ ταύτασ Ἐκβατάνων καὶ Βαβυλῶνοσ, καὶ πολὺ ἄμεινον κατεσκευάσθαι τῶν ἐκεῖ βασιλείων τό τε Κράνειον καὶ τὴν Ἀθήνησιν ἀκρόπολιν καὶ τὰ προπύλαια, μεγέθει δὲ λείπεσθαιμόνον·

καίτοι διακοσίων σταδίων εἶναι τὴν περίμετρον τῶν Ἀθηνῶν, τοῦ Πειραιῶσ συντιθεμένου καὶ τῶν διὰ μέσου τειχῶν πρὸσ τὸν περίβολον τοῦ ἄστεοσ· οἰκεῖσθαι γὰρ οὐ πάλαι καὶ ταῦτα σύμπαντα· ὥστε τὸ ἥμισυ ἔχειν Ἀθήνασ Βαβυλῶνοσ, εἰ τυγχάνει ἀληθῆ λεγόμενα περὶ τῶν ἐκεῖ. καὶ μὴν τό γε τῶν λιμένων κάλλοσ,ἔτι δὲ ἀνδριάντασ καὶ γραφὰσ καὶ χρυσόν τε καὶ ἄργυρον καὶ χαλκόν, τό τε νόμισμα καὶ τὰ ἔπιπλα, καὶ τὴν τῶν οἰκιῶν κατασκευήν, ὑπερβάλλειν μὲν τὰ ἐνταῦθα·

πλὴν αὐτῷ γε οὐ πολὺ μέλειν τῶν τοιούτων. τὸ δὲ τῆσ ὁδοῦ μῆκοσ ἐκείνῳ μέν ὥστε μεταβῆναι πάμπολυ γίγνεσθαι·

σχεδὸν γοῦν αὐτὸν ἐν ὁδῷ διάγειν τοῦ χειμῶνοσ καὶ τοῦ θέρουσ τὸ πλέον· αὐτὸν δὲ πλησίον καταλύσαντα Μεγαροῖ Ἀθήνησι γενέσθαι τῇ ὑστεραίᾳ πάνυ ῥᾳδίωσ, εἰ μὲν βούλοιτο, ἐπ’ Ἐλευσῖνοσ· εἰ δὲ μή, βραχυτέραν διὰ Σαλαμῖνοσ, μὴ δἰ ἐρήμων σταθμῶν πορευόμενον·

ὥστε πλεονεκτεῖν βασιλέωσ καὶ μᾶλλον τρυφᾶν· ἄμεινον γὰρ κατεσκευάσθαι τὴν οἴκησιν. ταῦτα δὲ εἰώθει μὲν παίζων λέγειν·

ὅμωσ δὲ ἐνεδείκνυτο τοῖσ θαυμάζουσι τὸν πλοῦτον τοῦ Πέρσου καὶ τὴν λεγομένην εὐδαιμονίαν ὅτι οὐδέν ἐστι τῶν ἐκείνου πραγμάτων οἱο͂ν νομίζουσι. τῶν μὲν γὰρ οὐδὲν ὄφελοσ εἶναι, τὰ δὲ καὶ σφόδρα πένησιν ἐξεῖναι ποιεῖν. οὐδὲ γάρ, ὡσ ἐνόμιζον ἔνιοι τῶν ἀφρόνων, ἀμελὲσ ἦν αὐτῷ περὶ τοῦ σώματοσ, ἀλλ’ ἐκεῖνοι μὲν ὁρῶντεσ ῥιγῶντα καὶ θυραυλοῦντα καὶ διψῶντα πολλάκισ ἡγοῦντο ἀμελεῖν τοῦ ὑγιαίνειν καὶ τοῦ ζῆν·

ὁ δὲ ταῦτα πάσχων μᾶλλον μὲν ὑγίαινε τῶν ἀεὶ ἐμπιμπλαμένων, μᾶλλον δὲ τῶν ἔνδον μενόντων καὶ μηδέποτε μήτε ψύχουσ μήτε καύματοσ πειρωμένων, ἔτι δὲ ἥδιον μὲν ἀλεαινόμενοσ ᾐσθάνετο, ἥδιον δὲ σιτία προσεφέρετο· πολὺ δὲ μάλιστα ταῖσ ὡρ́αισ ἔχαιρεν, καὶ τοῦτο μὲν εὐφραίνετο θέρουσ προσιόντοσ, ὁπότε ἤδη διαχέοι τὸν ἀέρα, τοῦτο δὲ οὐκ ἤχθετο παυομένου, ἅτε ἀπαλλαττόμενοσ τοῦ σφοδροῦ καύματοσ, τοῖσ δὲ ὡρ́αισ ξυνεπόμενοσ καὶ κατ’ ὀλίγον αὐτῶν πειρώμενοσ ἀλύπωσ ἀφικνεῖτο πρὸσ ἑκατέραν τὴν ὑπερβολήν.

ὅτι δὲ ἔξεστιν αὐτοῖσ σκιᾷ μὲν ἀφθόνῳ χρῆσθαι τοῦ θέρουσ, πίνειν δὲ οἶνον ὁπόσον βούλονται, διὰ τοῦτο ἄπειροι μὲν ἡλίου διατελοῦσιν, ἄπειροι δὲ τοῦ διψῆν κατὰ φύσιν, οἰκότροφοι μὲν οὐχ ἧττον τῶν γυναικῶν, ἄπονοι δὲ καὶ ἀργοὶ τὰ σώματα, κραιπάλησ δὲ καὶ λήθησ τὰσ ψυχὰσ γέμοντεσ.

ὅθεν δὴ καὶ ἐπιμηχανῶνται αὑτοῖσ καὶ σιτία πονηρὰ καὶ βαλανεῖα τούτου χάριν, τῆσ δ’ αὐτῆσ ἡμέρασ πολλάκισ δέονται μὲν ἀνέμου, δέονται δὲ ἐσθῆτοσ,δέονται δὲ ὁμοῦ χιόνοσ καὶ πυρόσ, τὸ δὲ πάντων ἀτοπώτατον, ἐπιθυμοῦσι καὶ λιμοῦ καὶ δίψουσ.

ἀκόλαστοι δὲ ὄντεσ οὐχ ἥδονται ἀφροδισίοισ διὰ τὸ μὴ περιμένειν ὀρέγεσθαι αὐτῶν·

ὅθεν ζητοῦσιν ἀχαρίτουσ καὶ ἀτερπεῖσ ἡδονάσ. ὁ δὲ λιμῷ μὲν ἐχρῆτο καὶ δίψει πρὸ τῆσ τροφῆσ ἑκάστοτε, καὶ ἐνόμιζε τοῦτο ἱκανώτατον καὶ δριμύτατοντῶν ὄψων. τοιγαροῦν ἥδιον μὲν προσεφέρετο μᾶζαν ἢ οἱ ἄλλοι τὰ πολυτελέστατα τῶν σιτίων, ἥδιον δὲ ἔπινε τοῦ ῥέοντοσ ὕδατοσ ἢ οἱ ἄλλοι τὸν Θάσιον οἶνον. κατεγέλα δὲ τῶν, ὁπότε διψῷεν, τὰσ μὲν κρήνασ παρερχομένων, ζητούντων δὲ πάντωσ ὁπόθεν ὠνήσονται Χῖον ἢ Λέσβιον, καὶ πολὺ ἔφασκεν ἀφρονεστέρουσεἶναι τῶν βοσκημάτων·

ἐκεῖνα γὰρ οὐδέποτε διψῶντα κρήνην οὐδὲ ῥεῦμα καθαρὸν παρελθεῖν οὐδὲ πεινῶντα ἀπέχεσθαι τῶν ἁπαλωτάτων φύλλων καὶ πόασ τῆσ ἱκανῆσ τρέφειν· οἰκίασ δὲ τὰσ καλλίστασ καὶ ὑγιεινοτάτασ ἐν ἁπάσαισ ταῖσ πόλεσιν ἔχειν ἀναπεπταμένασ τά τε ἱερὰ καὶ τὰ γυμνάσια.

ἱμάτιον δὲ ἓν ἐξήρκει τοῦθέρουσ αὐτῷ καὶ τοῦ χειμῶνοσ· τοῦ γὰρ ἀέροσ ἠνείχετο ῥᾳδίωσ, ἅτε δὴ συνήθησ αὐτῷ γενόμενοσ. τοὺσ δὲ πόδασ οὐδέποτε ἔσκεπεν·

οὐ γὰρ ἔφη τρυφερωτέρουσ εἷναι τῶν ὀφθαλμῶν καὶ τοῦ προσώπου. ταῦτα γάρ, ἀσθενέστατα πεφυκότα, μάλιστα ἀνέχεσθαι τὸ ψῦχοσ διὰ τὸ γυμνοῦσθαι ἀεί· μὴ γὰρ εἶναι τοῖσ ἀνθρώποισ δυνατὸνκαταδησαμένουσ τὰ ὄμματα βαδίζειν, ὥσπερ τοὺσ πόδασ. ἔφη δὲ τοὺσ πλουσίουσ ὁμοίουσ εἶναι τοῖσ νεογνοῖσ βρέφεσι· δεῖσθαι γὰρ ἀεί ποτε σπαργάνων. ἀνάστατοι πόλεισ διὰ ταῦτα γεγόνασι, πολλὰ δὲ ἔθνη τούτων ἕνεκεν οἰκτρῶσ ἀπόλωλεν, ἁπάντων ἐκείνῳ χρημάτων ἀπονώτατον ἦν καὶ ἀδαπανώτατον.

οὐ γὰρ ἔδει αὐτὸν οὐδαμόσε ἐλθεῖν ἀφροδισίων δισίων ἕνεκεν, ἀλλὰ παίζων ἔλεγεν ἁπανταχοῦ παρεῖναι αὐτῷ τὴν Ἀφροδίτην προῖκα·

τοὺσ δὲ ποιητὰσ καταψεύδεσθαι τῆσ θεοῦ διὰ τὴν αὑτῶν ἀκρασίαν, πολύχρυσον καλοῦντασ. ἐπεὶ δὲ πολλοὶ τοῦτο ἠπίστουν, ἐν τῷ φανερῷ ἐχρῆτο καὶ πάντων ὁρώντων· καὶ ἔλεγεν ὡσ εἴπερ οἱ ἄνθρωποι οὕτωσ εἶχον, οὐκ ἂν ἑάλω ποτὲ ἡ Τροία, οὐδ’ ἂν ὁ Πρίαμοσ ὁ Φρυγῶν βασιλεύσ, ἀπὸ Διὸσ γεγονώσ, ἐπὶ τῷ βωμῷ τοῦ Διὸσ ἐσφάγη. τοὺσ δὲ Ἀχαιοὺσ οὕτωσ εἶναι ἄφρονασ ὥστε καὶ τοὺσ νεκροὺσ νομίζειν προσδεῖσθαι γυναικῶν καὶ τὴν Πολυξένην σφάττειν ἐπὶ τῷ τάφῳ τοῦ Ἀχιλλέωσ.

ἔφη δὲ τοὺσ ἰχθύασ σχεδόν τι φρονιμωτέρουσ φαίνεσθαι τῶν ἀνθρώπων· ὅταν γὰρ δέωνται τὸ σπέρμα ἀποβαλεῖν, ἰόντασ ἔξω προσκνᾶσθαι πρὸσ τὸ τραχύ. θαυμάζειν δὲ τῶν ἀνθρώπων τὸ τὸν μὲν πόδα μὴ θέλειν ἀργυρίου κνᾶσθαι μηδὲ τὴν χεῖρα μηδὲ ἄλλο μηδὲν τοῦ σώματοσ, μηδὲ τοὺσ πάνυ πλουσίουσ ἀναλῶσαι ἂν μηδεμίαν ὑπὲρ τούτου δραχμήν·

ἕν δὲ ἐκεῖνο τὸ μέροσ πολλάκισ πολλῶν ταλάντων, τοὺσ δέ τινασ ἤδη καὶ τῇ ψυχῇ παραβαλλομένουσ. ἔλεγε δὲ παίζων τὴν συνουσίαν ταύτην εὑρ́εμα εἶναι τοῦ Πανόσ, ὅτε τῆσ Ἠχοῦσ ἐρασθεὶσ οὐκ ἐδύνατο λαβεῖν, ἀλλ’ ἐπλανᾶτο ἐν τοῖσ ὄρεσι νύκτα καὶ ἡμέραν, τότε οὖν τὸν Ἑρμῆν διδάξαι αὐτόν, οἰκτείραντα τῆσ ἀπορίασ, ἅτε υἱὸν αὐτοῦ.

καὶ τόν, ἐπεὶ ἔμαθε, παύσασθαι τῆσ πολλῆσ ταλαιπωρίασ· ἀπ’ ἐκείνου δὲ τοὺσ ποιμένασ χρῆσθαι μαθόντασ. τὰ μὲν οὖν τοιαῦτα ἐνίοτε τῶν ἀνθρώπων καταγελῶν ἔλεγεν τῶν τετυφωμένων καὶ ἀνοήτων·

μάλιστα δὲ ὕβριζε τοὺσ σοφιστὰσ τοὺσ σεμνοὺσ εἶναι θέλοντασ καὶ πλέον τι τῶν ἄλλων εἰδέναι οἰομένουσ. ἔλεγε δὲ διὰ τὴν μαλακίαν τοὺσ ἀνθρώπουσ ἀθλιώτερον ζῆν τῶν θηρίων. ἐκεῖνα γὰρ ὕδατι μὲν ποτῷ χρώμενα, τροφῇ δὲ βοτάνῃ, τὰ πολλὰ δὲ αὐτῶν γυμνὰ ὄντα δι’ ἔτουσ, εἰσ οἰκίαν δὲ οὐδέποτε εἰσιόντα, πυρὶ δὲ οὐδὲν χρώμενα, ζῆν μὲν ὁπόσον ἡ φύσισ ἑκάστοισ ἔταξε χρόνον, ἐὰν μηδεὶσ ἀναιρῇ·

ἰσχυρὰ δὲ καὶὑγιαίνοντα διάγειν ὁμοίωσ ἅπαντα, δεῖσθαι δὲ μηδὲν ἰατρῶν μηδὲ φαρμάκων.

παρέχουσαν φάρμακα, δεῖσθαι δὲ καὶ σιδήρου καὶ πυρόσ.

καὶ μήτε Χείρωνοσ μήτε Ἀσκληπιοῦ μήτε τῶν Ἀσκληπιαδῶν ἰωμένων μηδὲν αὐτοῖσ ὄφελοσ εἶναι διὰ τὴν αὐτῶν ἀκολασίαν καὶ πονηρίαν, μηδὲ μάντεων μαντευομένων μηδὲ ἱερέων καθαιρόντων. εἰσ δὲ τὰσ πόλεισ συνελθόντασ, ὅπωσ ὑπὸ τῶν ἔξωθεν μὴ ἀδικῶνται,τοὐναντίον αὑτοὺσ ἀδικεῖν καὶ τὰ δεινότατα πάντα ἐργάζεσθαι, ὥσπερ ἐπὶ τούτῳ ξυνεληλυθότασ.

διὰ ταῦτα δὲ δοκεῖν αὐτῷ καὶ τὸν μῦθον λέγειν ὡσ τὸν Προμηθέα κολάζοι ὁ Ζεὺσ διὰ τὴν εὑρ́εσιν καὶ μετάδοσιν τοῦ πυρόσ, ὡσ ἀρχὴν τοῦτο καὶ ἀφορμὴν τοῖσ ἀνθρώποισ μαλακίασ καὶ τρυφῆσ. οὐ γὰρ δὴ τὸν Δία μισεῖν τοὺσ ἀνθρώπουσ οὐδὲ φθονεῖν αὐτοῖσ ἀγαθοῦ τινοσ. ἐπεὶ δὲ ἔλεγόν τινεσ οὐ δυνατὸν εἶναι ζῆν τὸν ἄνθρωπον ὁμοίωσ τοῖσ ἄλλοισ ζῴοισ διὰ τὴν ἁπαλότητα τῶν σαρκῶν καὶ διότι ψιλόσ ἐστιν, οὔτε θριξὶ σκεπόμενοσ, ὥσπερ τὰ πολλὰ τῶν θηρίων, οὔτε πτεροῖσ, οὐδὲ δέρμα ἰσχυρὸν ἐπαμπέχεται, πρὸσ ταῦτα ἀντέλεγεν, οὕτωσμὲν σφόδρα ἁπαλοὺσ εἶναι διὰ τὴν δίαιταν·

φεύγειν μὲν γὰρ ὡσ τὸ πολὺ τὸν ἥλιον, φεύγειν δὲ τὸ ψῦχοσ·

τὴν δὲ ψιλότητα τοῦ σώματοσ μηδὲν ἐνοχλεῖν. ἐπεδείκνυε δὲ τούσ τε βατράχουσ καὶ ἄλλα οὐκ ὀλίγα ζῷα πολὺ μὲν ἁπαλώτερα ἀνθρώπου, πολὺ δὲ ψιλότερα, καὶ ἔνια τούτων ἀνεχόμενα οὐ τὸν ἀέρα μόνον, ἀλλὰ καὶ ἐν τῷ ψυχροτάτῳ ὕδατι ζῆν δυνάμενα τοῦ χειμῶνοσ. ἐπεδείκνυε δὲ τῶν ἀνθρώπων αὐτῶν τούσ τε ὀφθαλμοὺσ καὶ τὸ πρόσωπον οὐδὲν δεόμενα σκέπησ.

καθόλου δὲ ἐν μηδενὶ τόπῳ γίγνεσθαι ζῷον, ὃ μὴ δύναται ζῆν ἐν αὐτῷ·

ἢ πῶσ ἂν ἐσώθησαν οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γενόμενοι, μήτε πυρὸσ ὄντοσ μήτε οἰκιῶν μήτε ἐσθῆτοσ μήτε ἄλλησ τροφῆσ ἢ τῆσ αὐτομάτου; ἀλλὰ τὴν πανουργίαν τοῖσ ὕστερον καὶ τὸ πολλὰ εὑρίσκειν καὶ μηχανᾶσθαι πρὸσ τὸν βίον οὐ πάνυ τι συνενεγκεῖν. οὐ γὰρ πρὸσ ἀνδρείαν οὐδὲ δικαιοσύνην χρῆσθαι τῇ σοφίᾳ τοὺσ ἀνθρώπουσ, ἀλλὰ πρὸσ ἡδονήν· διώκοντασ οὖν τὸ ἡδὺ ἐξ ἅπαντοσ ἀεὶ ζῆν ἀηδέστερον καὶ ἐπιπονώτερον, καὶ δοκοῦντασ προμηθεῖσθαι σφῶν αὐτῶν κάκιστα ἀπόλλυσθαι διὰ τὴν πολλὴν ἐπιμέλειάν τε καὶ προμήθειαν.

καὶ οὕτωσ δὴ τὸν Προμηθέα δικαίωσ λέγεσθαι δεδεμένον ἐν πέτρᾳ κείρεσθαι τὸ ἧπαρ ὑπὸ τοῦ ἀετοῦ.

ὁπόσα μὲν· οὖν πολυδάπανα καὶ δεόμενα πραγματείασ καὶ ταλαιπωρίασ, ταῦτα μὲν ἀφῄρει καὶ βλαβερὰ τοῖσ χρωμένοισ ἀπέφαινεν· ὅσα δὲ ῥᾳδίωσ καὶ ἀπραγμόνωσ ἔστιν ἐπικουρεῖν τῷ σώματι καὶ πρὸσ χειμῶνα καὶ πρὸσ λιμὸν καὶ πρὸσ τὸ παῦσαί τινα ὄρεξιν τοῦ σώματοσ, οὐ παρέπεμπεν οὐδὲν αὐτῶν, ἀλλὰ καὶ τόπουσ ᾑρεῖτο τοὺσ ὑγιεινοὺσ μᾶλλον ἢ τοὺσ νοσώδεισ καὶ τοὺσ εὐφόρουσ ἑκάστῃ ὡρ́ᾳ, καὶ τροφῆσ ὅπωσ εὐπορήσει τῆσ ἱκανῆσ ἐπεμελεῖτο καὶ ἐσθῆτοσ τῆσ μετρίασ, πραγμάτων δὲ καὶ δικῶν καὶ φιλονικιῶν καὶ πολέμων καὶ στάσεων ἐκτὸσ ἦν. καὶ μάλιστα ἐμιμεῖτο τῶν θεῶν τὸν βίον· ἐκείνουσ γὰρ μόνουσ φησὶν Ὅμηροσ ῥᾳδίωσ ζῆν, ὡσ τῶν ἀνθρώπων ἐπιπόνωσ καὶ χαλεπῶσ βιούντων.

τὰ δὲ τοιαῦτα ἔφη καὶ τὰ θηρία διορᾶν. τοὺσ μὲν γὰρ πελαργοὺσ τὰ θερμὰ τοῦ θέρουσ ἀπολείποντασ εἰσ τὸν εὔκρατον ἀέρα ἀφικνεῖσθαι, καὶ διαγαγόντασ ἐνταῦθα ὁπόσον ἥδιστον τοῦ χρόνου, μετὰ ταῦτα ἀθρόουσ ἀπιέναι, τὸν χειμῶνα ὑποχωροῦντασ, τὰσ δὲ γεράνουσ ἐπιφοιτᾶν τῷ σπόρῳ, χειμῶνα μετρίωσ φερούσασ, καὶ τῆσ τροφῆσ ἕνεκα.

ὀρῶν, κἀνταῦθα ὑποστέλλειν τοῖσ ἀπηνέμοισ καὶ προσηνέσι, τοῦ δὲ καύματοσ εἰσ τὴν ὕλην ἀποχωρεῖν καὶ τὰ βορειότατα τῶν χωρίων.

ὁρῶν δὲ τοὺσ ἄλλουσ ἀνθρώπουσ ἅπαντα μὲν τὸν βίον ταραττομένουσ, ἅπαντα δὲ ἀλλήλοισ ἐπιβουλεύοντασ, ἀεὶ δὲ ἐν κακοῖσ ὄντασ μυρίοισ, μηδέποτε δὲ ἡσυχίαν δυναμένουσ ἄγειν, ἀλλὰ μηδὲ ἐν ταῖσ ἱερομηνίαισ μηδὲ ἂν ἐκεχειρίαν ἐπαγγέλλωσι, καὶταῦτα ξύμπαντα δι’ οὐδὲν ἕτερον τὰ μὲν δρῶντασ, τὰ δὲ πάσχοντασ, ἢ ὅπωσ ζῆν δυνήσονται, καὶ μάλιστα δὴ δεδιότασ μήποτε αὐτοὺσ ἐπιλίπῃ τἀναγκαῖα δὴ λεγόμενα, ἔτι δὲ φροντίζοντασ καὶ ζητοῦντασ ὅπωσ παισὶ τοῖσ αὑτῶν καταλίπωσι πολλὰ χρήματα, ἐθαύμαζεν ὅτι μηδὲν αὐτὸσ πράττοι τοιοῦτον, ἀλλὰ μόνοσ δὴ τῶνἁπάντων ἐλεύθερόσ ἐστι καὶ οὐδεὶσ ἄλλοσ συνίησι τῆσ αὑτοῦ μάλιστα εὐδαιμονίασ.

ὥστε οὐκέθ’ αὑτὸν ἠξίου τῷ Περσῶν βασιλεῖ παραβάλλειν·

πολὺ γὰρ εἶναι τὸ μεταξύ. τὸν μὲν γὰρ ἀθλιώτατον ἁπάντων τυγχάνειν, φοβούμενον μὲν ἐν τοσούτῳ χρυσῷ πενίαν, φοβούμενονδὲ νόσουσ, τῶν δὲ νοσερῶν ἀπέχεσθαι μὴ δυνάμενον, ἐκπεπληγμένον δὲ τὸν θάνατον, καὶ πάντασ ἐπιβουλεύειν αὐτῷ νομίζοντα μέχρι τῶν παίδων τε καὶ ἀδελφῶν. διὰ δὲ ταῦτα μήτε ἐσθίοντα ἥδεσθαι, τῶν ἡδίστων αὐτῷ παρόντων, μήτε πίνοντα ἐπιλανθάνεσθαι τῶν ὀχληρῶν.

μηδεμίαν δὲ ἡμέραν διάγειν ῥᾳδίωσ, ἐν ᾗβλέπειν αὐτὸν εἶναι μὴ τὰ δεινότατα πάσχοντα. καὶ τοῦτο μὲν νήφοντα ἐπιθυμεῖν μέθησ, ὡσ τότε ἀπαλλαγησόμενον τῶν συμφορῶν, τοῦτο δ’ αὖ μεθύοντα ἀπολωλέναι νομίζειν, ὡσ ἀδύνατον αὑτῷ βοηθεῖν. ἔτι δὲ ἐγρηγορότα μὲν εὔχεσθαι καθυπνῶσαι, ὅπωσ ἐπιλάθηται τῶν φόβων, κοιμώμενον δὲ ἀναστῆναι τὴν ταχίστην,ἅτε ὑπ’ αὐτῶν τῶν ἐνυπνίων ἀπολλύμενον·

τῆσ δὲ χρυσῆσ αὐτῷ πλατάνου καὶ τῶν Σεμιράμιδοσ οἰκοδομημάτων καὶ τῶν ἐν Βαβυλῶνι τειχῶν μηδὲν ὄφελοσ γιγνόμενον. τὸ δὲ δὴ πάντων παραλογώτατον, φοβεῖσθαι μὲν τοὺσ ἀνόπλουσ, πιστεύειν δὲ αὑτὸν τοῖσ ὡπλισμένοισ, καὶ διερευνᾶσθαι μὲν τοὺσ προσιόντασ, μή τισ ἔχοι σίδηρον, ἐν μέσῳ δὲ ζῆν τῶν σιδηροφορούντων.

φεύγειν δὲ ἀπὸ μὲν τῶν ἀνόπλων πρὸσ τοὺσ ὡπλισμένουσ, ἀπὸ δὲ τῶν ὡπλισμένων πρὸσ τοὺσ ἀνόπλουσ· ἀπὸ μέν γε τοῦ πλήθουσ φυλάττεσθαι τοῖσ δορυφόροισ, ἀπὸ δὲ τῶν δορυφόρων εὐνούχοισ.

οὐκ ἔχειν δὲ οἷσ ἂν πιστεύσασ οὐδὲ ὅποι τραπόμενοσ δυνήσεται ζῆσαι μίαν ἡμέραν ἀφόβωσ. ὑφορᾶσθαι δὲ καὶ τὰ σιτία καὶ τὸ ποτόν, καὶ τοὺσ προπειράσοντασ ταῦτα ἔχειν, ὥσπερ ἐν ὁδῷ πολεμίων γεμούσῃ τοὺσ προερευνῶντασ.

ἀλλὰ μηδὲ τοῖσ ἀναγκαίοισ θαρρεῖν, μήτε παισὶ μήτε γυναικί. οὕτωσ δὲ χαλεποῦ ὄντοσ πράγματοσ καὶ δυστυχοῦσ τῆσ μοναρχίασ, μηδὲ ἀπαλλαγῆναί ποτε αὐτοῦ μήτε βούλεσθαι μήτε δύνασθαι. καίτοι πάντα ὅσα δεινὰ τοῖσ ἀνθρώποισ παραμυθίαν ἔχει τὸ τυχὸν ἂν παύσασθαι αὐτῶν.

καὶ γὰρ ὅστισ ὑπὸ δεσμῶν ἔχεται, προσδοκᾷ ποτε λυθῆναι, καὶ τῷ τὴν πατρίδα φεύγοντι οὐκ ἀδύνατον κατελθεῖν, καὶ τῷ νοσοῦντι μέχρι τῆσ τελευτῆσ ἔστιν ἐλπίζειν τὴν ὑγίειαν· τῷ δὲ οὐκ ἔστιν ἀπαλλαγῆναι τοῦ πράγματοσ, ἀλλ’ οὐδ’ εὔξασθαι γοῦν, εἰ μή τι ἕτερον. ὅσοισ δὲ ἀνιᾶσθαι συμβέβηκε τῶν φίλων τινὸσ ἀποθανόντοσ, σαφῶσ ἐπίστανται ὅτι παύσονταί ποτε λυπούμενοι τῷ χρόνῳ· τῷ δὲ τοὐναντίον ἐπιτείνεται μᾶλλον τὰ χαλεπά. οὐ ῥᾴδιον μὲν γὰρ ἄνδρα γηρᾶσαι τύραννον, χαλεπὸν δὲ τυράννου γῆρασ, οὐχ οἰο͂ν ἵππου φασίν.

οἵ τε γὰρ πεπονθότεσ κακῶσ πλείουσ οἵ τε καταφρονοῦντεσ· αὐτὸσ δὲ τῷ σώματι βοηθεῖν ἀδύνατοσ αὑτῷ. πάντα μὲν οὖν τὰ δεινὰ πέφυκε μᾶλλον ἐκπλήττειν τοὺσ προσδεχομένουσ ἢ λυπεῖν τοὺσ πειραθέντασ, καὶ πενία καὶ φυγὴ καὶ δεσμοὶ καὶ ἀτιμία. τοῦ θανάτου δὲ εἴ τισ ἀφέλοι τὸ δέοσ, οὐδὲν ὑπολείπεται δυσχερέσ· οὐ γὰρ μόνον αὐτὸσ οὐκ ἐνοχλεῖ τοὺσ παθόντασ, ἀλλ’ οὐδὲν ἔτι λυποῦνται.

ὁ δὲ φόβοσ οὕτω χαλεπόσ ἐστιν ὥστε πολλοὶ ἤδη προέλαβον τὸ ἔργον· οἱ μὲν γὰρ ἐν νηὶ χειμαζόμενοι οὐ περιέμειναν καταδῦναι τὴν ναῦν, ἀλλὰ πρότερον αὑτοὺσ ἀπέσφαξαν, οἱ δὲ πολεμίων περιειληφότων, σαφῶσ εἰδότεσ ὅτι οὐδὲν πείσονται δεινότερον. τοῦτο δὴ τὸ χαλεπὸν ἀεὶ πάρεστι τοῖσ μονάρχοισ, ὁμοίωσ μὲν ἡμέρασ, ὁμοίωσ δὲ νυκτόσ.

ἡμέρα ῥητὴ πρόκειται, ἐν ᾗ δεῖ ἀποθνήσκειν, τοῖσ δὲ καὶ τοῦτο ἄδηλον, εἴτε μετ’ ὀλίγον εἴτε ἤδη, καὶ οὐδεὶσ καιρόσ, οὐδὲ ὁ βραχύτατοσ, ἀπήλλακται τούτου τοῦ δέουσ, ἀλλὰ καὶ ἐσθίοντα ἀνάγκη δεδιέναι καὶ θύοντα τοῖσ θεοῖσ καὶ συμπίνειν τούτῳ τῷ φόβῳ καὶ συγκαθεύδειν.

εἰ δέ ποτε ἐπέλθοι παίζειν τοῖσ τοιούτοισ,καὶ πρὸσ ἀφροδισίοισ γιγνόμενοσ, ἐὰν καὶ πάνυ τύχῃ ἐρῶν, μέμνηται τοῦ θανάτου, ὡσ τυχὸν ὑπ’ αὐτῶν τῶν ἐρωμένων μένων ἀπολούμενοσ, ὥστε μοι δοκεῖ τότε μόνον χαίρειν, ἐπειδὰν πληγῇ, ἀνὴρ τύραννοσ, ὡσ τοῦ μεγίστου κακοῦ ἀπηλλαγμένοσ.

τὸ δὲ πάντων ἀτοπώτατον, οἱ μὲν γὰρ ἄλλοι ἴσασιν ἐν ταῖσ ἀνιάτοισγιγνόμενοι συμφοραῖσ, ὥστε οὐ πολὺν χρόνον κακοπαθοῦσιν, οἷσ ἂν μὴ ἀδύνατον ᾖ τὸ ἀποθνήσκειν·

οἱ δὲ τύραννοι τὰ μέγιστα κακὰ ἔχοντεσ ἐν τοῖσ μεγίστοισ νομίζουσιν ἀγαθοῖσ εἶναι, οἶμαι τῇ δόξῃ τῶν ἄλλων ἀνθρώπων ἐξηπατημένοι τῶν ἀπείρων τοῦ πράγματοσ. καὶ ταύτην ὁ θεὸσ αὐτοῖσ τὴν ἄγνοιαν συνέζευξεν, ἵναπαραμένωσι κολαζόμενοι. δοκεῖ δὲ τοῖσ μὲν εὖ πράττουσι τῶν ἀνθρώπων ὁ μὲν βίοσ ἀμείνων, ὁ δὲ θάνατοσ διὰ τοῦτο λυπηρότεροσ·

οἱ δὲ αὖ κακῶσ ζῶντεσ τὸν βίον δοκοῦσι δυσχερέστερον φέρειν, τὸν δὲ θάνατον ἥδιον προσδέχεσθαι.

τοῖσ δέ γε τυράννοισ ἀμφότερα ταῦτα χαλεπώτερα ἢ τοῖσ ἄλλοισ· ζῶσι μὲν γὰρ πολὺἀηδέστερον τῶν πάνυ ἐπιθυμούντων τεθνάναι, τὸν δὲ θάνατον οὕτω δεδοίκασιν ὡσ ἥδιστα διάγοντεσ ἐν τῷ βίῳ. πεφυκότοσ δὲ τοῦ τὰ μὲν ἡδέα μᾶλλον εὐφραίνειν, ὅταν ᾖ σπάνια, τοῖσ δὲ συνεχῶσ χρωμένοισ εἰσ ἀηδίαν περιίστασθαι, τὰ δὲ κακὰ χαλεπώτερα εἶναι μηδέποτε ἀπαλλαττόμενα, σχεδὸν ἀμφότερα τοῖσ τυράννοισ καὶ τὰ ἡδέα καὶ τὰ λυπηρὰ ἀεὶ πάρεστιν, ὡσ λυπούμενον μὲν μηδέποτε παύεσθαι σχεδόν, ἡδόμενον δὲ μηδέποτε αἰσθάνεσθαι.

δέδοικε δὲ ἀεί ποτε τῶν μὲν πλουσίων τὴν δύναμιν, τῶν δὲ ἀπόρων τὴν ἐπιθυμίαν τοῦ πλούτου.

μόνοισ δὲ τοῖσ μονάρχοισ τῶν μὲν εὖ παθόντων οὐδεὶσ οἶδε χάριν· οὐδέποτε γὰρ ἡγοῦνται τῶν ἱκανῶν τυγχάνειν· οἱ δὲ μὴ τυγχάνοντεσ ὧν βούλονται πάντων μάλιστα μισοῦσιν αὐτούσ.

καὶ μὴν ἐπιφθονώτατοσ ἁπάντων ὁ πλεῖστα μὴ δικαίωσ ἔχων·

ὥστε οὐδεὶσ τυράννου ἐπιφθονώτερόσ ἐστιν. πρὸσ δὲ τούτοισ ἀνάγκη μὲν αὐτῷ χαρίζεσθαι τοῖσ περὶ αὐτόν· εἰ δὲ μή, τάχιστα ἀπολεῖται. χαρίζεσθαι δὲ πολλάκισ πολλοῖσ οὐ ῥᾴδιον μὴ ἄλλων ἀφαιρούμενον. ἔχει δὴ καὶ τοὺσ ἀφαιρεθέντασ ἐχθροὺσ καὶ τοὺσ εἰληφότασ ὑπόπτουσ καὶ ζητοῦντασ ὅτι τάχιστα ἀπηλλάχθαι. τὰ μὲν οὖν πόρρω διὰ τὸ πολὺ ἀφεστάναι φοβεῖται, τὰ δὲ ἐγγύσ, ὅτι πλησίον ἐστὶν αὐτῷ, καὶ παρὰ μὲν τῶν μακρόθεν ὑφορᾶται πόλεμον, παρὰ δὲ τῶν ἐγγὺσ δόλον. καὶ τὴν μὲν εἰρήνην ἀσύμφορον νομίζει διὰ τὴν τῶν ἀνθρώπων σχολήν, τὸν δὲ πόλεμον, ὅτι ἀνάγκη τοὺσ ὑπηκόουσ ἐνοχλεῖν καὶ χρήματα πορίζοντα καὶ στρατεύεσθαι προσαναγκάζοντα.

τοιγαροῦν πολέμου μὲν ὄντοσ εἰρήνησ ἐρῶσιν, εἰρήνησ δὲ γενομένησ εὐθὺσ μηχανῶνται πόλεμον. καὶ τοῦτο μὲν τῶν ἐπιτηδείων ἀφθόνων ὄντων δεδοίκασι τοῦ πλήθουσ τὴν ὕβριν, τοῦτο δὲ εἴ τισ ἔνδεια καταλαμβάνοι, τὴν ὀργήν.

ἡγοῦνται δὲ μήτε ἀποδημεῖν ἀσφαλὲσ μήτε μένειν μήτε προϊέναι μήτ’ ἔνδον διαιτᾶσθαι παρ’ αὑτοῖσ, ἀλλὰ μηδὲ ἐπιβαίνειν οὗ ἂν ἐπιβαίνωσιν , ἅπαντα δὲ εἶναι μεστὰ ἐνέδρασ καὶ δόλων. ἀναλογίζεται δὲ ἕκαστοσ αὐτῶν καὶ τοὺσ θανάτουσ τῶν τυράννων καὶ τὰσ ἐπιβουλάσ, ὅσαι πώποτε γεγόνασι, καὶ ξύμπαντα ταῦτα ἐφ’ αὑτὸν ἰέναι νομίζει, καὶ οὕτωσ ἔχει περιφόβωσ ὡσ ξύμπαντασ ἐκείνουσ τοὺσ θανάτουσ ἀποθανούμενοσ·

καὶ περιβλέπειν μὲν ἀεὶ καὶ περιστρέφεσθαι βούλεται, πληγήσεσθαι πανταχόθεν οἰόμενοσ, αὐτὸ δὲ τοῦτο οὐκ ἔξεστι ποιεῖν ὑπὸ αἰσχύνησ ἅμα καὶ φόβου. ὅσῳ γὰρ ἂν ἐνδηλότεροσ ᾖ φοβούμενοσ ἀνὴρ τύραννοσ, τοσούτῳ μᾶλλον ἐπιβουλεύουσι καταφρονοῦντεσ τῆσ δειλίασ.

ὥσπερ οὖν εἴ τισ καθείρξειέ τινα ἐν εἱρκτῇ μικρᾷ,τῶν μὲν ἄνωθεν ξιφῶν κρεμαμένων, τῶν δὲ κυκλόθεν περιπεπηγότων, καὶ τούτων ἁπτομένων τοῦ χρωτόσ·

οὕτωσ οὐ τῷ σώματι μόνον, ἀλλὰ τῇ ψυχῇ τοῦ τυράννου περιπέπηγε τὰ ξίφη, ὥστε τὸν ἐν ᾅδου Τάνταλον, ὅν φασι κεφαλῆσ ὑπερτέλλοντα δειμαίνειν πέτρον, πολὺ ῥᾷον διάγειν.

οὐ γὰρ δὴ ἔτι φοβεῖται ὁ Τάνταλοσ μὴ ἀποθάνῃ· τῷ δὲ τυράννῳ ζῶντι τοῦτο ξυμβέβηκεν, ὃ ἐκείνῳ νεκρῷ λέγουσιν. ὅσοι μὲν οὖν μιᾶσ γεγόνασι τύραννοι πόλεωσ ἢ χώρασ ὀλίγησ, τούτοισ μὲν οὐκ ἀδύνατον ἀποδράντασ ἐκ τῆσ ἀρχῆσ ἀλλαχόσε ποι καταφυγόντασ ζῆν·

καίτοι οὐδεὶσ ἄνδρα ἀγαπᾷ τύραννον,ἀλλὰ μισοῦσί τε καὶ ὑποπτεύουσι καὶ ῥᾳδίωσ ἐκδιδόασι τοῖσ ἠδικημένοισ· ὅσοι δὲ πολλῶν πόλεων ἄρχουσι καὶ ἐθνῶν καὶ ἀπείρου γῆσ, ὥσπερ ὁ τῶν Περσῶν βασιλεύσ, τούτοισ δὲ οὐδ’ ἄν ποτε παραστῇ συνεῖναι τῶν κακῶν κἂν θεῶν τισ ἀφέλῃ τὴν ἄγνοιαν αὐτῶν, οὐ δυνατὸν ἐκφυγεῖν. δοκεῖ δὲ οὐδέποτε ἂν ἀσφαλῶσ ζῆν,οὐδ’ εἰ χαλκοῦσ ἢ σιδηροῦσ γένοιτο, ἀλλὰ καὶ οὕτωσ ἂν κατακοπεὶσ ἢ καταχωνευθεὶσ ἀπολέσθαι.

ἐὰν μὲν οὖν τισ αὐτῷ διαλέγηται θαρρῶν, ὁ δὲ ὀργίζεται καὶ δέδοικε τὴν παρρησίαν· ἐὰν δὲ θεραπεύων καὶ ὑποκατακλινόμενοσ, ὑποπτεύει τὴν θεραπείαν. καὶ ὑπὸ μὲν τῶν ἐλευθερίωσ προσερχομένων οἰέται ὑβρίζεσθαι, ὑπὸδὲ τῶν ταπεινοτέρων ἐξαπατᾶσθαι.

καὶ λοιδορούμενοσ μὲν πολλαπλασίωσ ἀνιᾶται ἢ ἄλλοσ, ὅτι δὴ τύραννοσ ὢν ἀκούει κακῶσ· ἐπαινούμενοσ δὲ οὐχ ἥδεται· οὐ γὰρ φρονοῦντασ οὕτωσ οἰέται λέγειν. τοῦ δὲ καλλίστου καὶ λυσιτελεστάτου κτήματοσ ἁπάντων ἐστὶν ἀπορώτατοσ·

εὐνοίασ γὰρ καὶ φιλίασ ἐλπίσαι οὐδὲν δύναται παρ’ οὐδενόσ, ἀλλὰ πρότερον τοὺσ ἀγρίουσ λέοντασ οἱ τρέφοντεσ ἀγαπήσουσιν ἢ τοὺσ τυράννουσ οἱ θεραπεύοντεσ καὶ προσιόντεσ. ἐγὼ δὲ βαδίζω μὲν ὅποι βούλομαι, φησί, νύκτωρ, βαδίζω δὲ μεθ’ ἡμέραν μόνοσ, θαρρῶ δέ, εἰ δέοι, καὶ διὰ στρατοπέδου πορευόμενοσ ἄνευ κηρυκείου καὶ διὰ λῃστῶν·

οὐδεὶσ γὰρ ἐμοὶ πολέμιοσ οὐδὲ ἐχθρόσ ἐστι βαδίζοντι.

ἂν δὲ ἅπασ μὲν ἐκλίπῃ ὁ χρυσόσ, ἅπασ δὲ ὁ ἄργυροσ, ἅπασ δὲ ὁ χαλκόσ, οὐκ ἂν ἐγὼ βλαβείην οὐδὲ μικρόν. ἐὰν δὲ ἅπασαι μὲν αἱ οἰκίαι πέσωσιν ὑπὸ σεισμοῦ, καθάπερ ἐν Σπάρτῃ ποτέ, καὶ πάντα διαφθαρῇ τὰ πρόβατα, ὡσ μηδένα ἐσθῆτοσ εὐπορῆσαι, μὴ μόνον δὲ τὴν Ἀττικήν, ἀλλὰ καὶ Βοιωτίαν καὶ Πελοπόννησον καὶ Θετταλίαν ἀπορία καταλάβῃ, ὥσπερ ἤδη πρότερόν φασιν, οὐδὲν ἐγὼ χεῖρον οὐδὲ ἀπορώτερον βιώσομαι.

παρὰ πόσον μὲν γὰρ ἔσομαι γυμνότεροσ τοῦ νῦν, πόσῳ δὲ ἀοικότεροσ;

ἱκανὰ δέ μοι τροφὴν παρασχεῖν καὶ μῆλα καὶ κέγχροι καὶ κριθαὶ καὶ ὄροβοι καὶ τὰ εὐτελέστατα τῶν ὀσπρίων καὶ φηγὸσ ὑπὸ τῇ τέφρᾳ καὶ ὁ τῆσ κρανείασ καρπόσ, ᾗ φησιν Ὅμηροσ εὐωχεῖν τοὺσ τοῦ Ὀδυσσέωσ ἑταίρουσ τὴν Κίρκην, ὑφ’ ὧν ἀντέχει τρεφόμενα καὶ τὰ μέγιστα θηρία.

MENU NAVIGATION

호흡부호 보기

강세부호 보기

장단부호 보기

작은 Iota 보기

모든 부호 보기

헬라어 텍스트

Dio, Chrysostom, Orationes, ΔΙΟΓΕΝΗΣ ἢ περὶ ΤΥΡΑΝΝΙΔΟΣ

(디오, 크리소토모스, 연설, ΔΙΟΓΕΝΗΣ ἢ περὶ ΤΥΡΑΝΝΙΔΟΣ)

상위

목록

SEARCH

MENU NAVIGATION