Xenophon, Hellenica, Ἑλληνικῶν, chapter 4

(크세노폰, Hellenica, Ἑλληνικῶν, chapter 4)

ἐκ δὲ τούτου οἱ μὲν Ἀθηναῖοι τάσ τε φρουρὰσ ἐκ τῶν πόλεων ἀπῆγον καὶ Ἰφικράτην καὶ τὰσ ναῦσ μετεπέμποντο, καὶ ὅσα ὕστερον ἔλαβε μετὰ τοὺσ ὁρ́κουσ τοὺσ ἐν Λακεδαίμονι γενομένουσ, πάντα ἠνάγκασαν ἀποδοῦναι. Λακεδαιμόνιοι μέντοι ἐκ μὲν τῶν ἄλλων πόλεων τούσ τε ἁρμοστὰσ καὶ τοὺσ φρουροὺσ ἀπήγαγον, Κλεόμβροτον δὲ ἔχοντα τὸ ἐν Φωκεῦσι στράτευμα καὶ ἐπερωτῶντα τὰ οἴκοι τέλη τί χρὴ ποιεῖν, Προθόου λέξαντοσ ὅτι αὐτῷ δοκοίη διαλύσαντασ τὸ στράτευμα κατὰ τοὺσ ὁρ́κουσ καὶ περιαγγείλαντασ ταῖσ πόλεσι συμβαλέσθαι εἰσ τὸν ναὸν τοῦ Ἀπόλλωνοσ ὁπόσον βούλοιτο ἑκάστη πόλισ, ἔπειτα εἰ μή τισ ἐῴη αὐτονόμουσ τὰσ πόλεισ εἶναι, τότε πάλιν παρακαλέσαντασ, ὅσοι τῇ αὐτονομίᾳ βούλοιντο βοηθεῖν, ἄγειν ἐπὶ τοὺσ ἐναντιουμένουσ·

οὕτω γὰρ ἂν ἔφη οἰέσθαι τούσ τε θεοὺσ εὐμενεστάτουσ εἶναι καὶ τὰσ πόλεισ ἥκιστ’ ἂν ἄχθεσθαι· ἡ δ’ ἐκκλησία ἀκούσασα ταῦτα ἐκεῖνον μὲν φλυαρεῖν ἡγήσατο·

ἤδη γάρ, ὡσ ἐοίκε, τὸ δαιμόνιον ἦγεν· ἐπέστειλαν δὲ τῷ Κλεομβρότῳ μὴ διαλύειν τὸ στράτευμα, ἀλλ’ εὐθὺσ ἄγειν ἐπὶ τοὺσ Θηβαίουσ, εἰ μὴ αὐτονόμουσ ἀφίοιεν τὰσ πόλεισ. ὁ δὲ Κλεόμβροτοσ, ἐπειδὴ ἐπύθετο τὴν εἰρήνην γεγενημένην, πέμψασ πρὸσ τοὺσ ἐφόρουσ ἠρώτα τί χρὴ ποιεῖν· οἱ δ’ ἐκέλευσαν αὐτὸν στρατεύειν ἐπὶ τοὺσ Θηβαίουσ, εἰ μὴ ἀφίοιεν τὰσ Βοιωτίασ πόλεισ αὐτονόμουσ. ἐπεὶ οὖν ᾔσθετο οὐχ ὅπωσ τὰσ πόλεισ ἀφιέντασ, ἀλλ’ οὐδὲ τὸ στράτευμα διαλύοντασ, ὡσ ἀντετάττοντο πρὸσ αὐτούσ, οὕτω δὴ ἄγει τὴν στρατιὰν εἰσ τὴν Βοιωτίαν. καὶ ᾗ μὲν οἱ Θηβαῖοι ἐμβαλεῖν αὐτὸν ἐκ τῶν Φωκέων προσεδόκων καὶ ἐπὶ στενῷ τινι ἐφύλαττον οὐκ ἐμβάλλει· διὰ Θισβῶν δὲ ὀρεινὴν καὶ ἀπροσδόκητον πορευθεὶσ ἀφικνεῖται εἰσ Κρεῦσιν, καὶ τὸ τεῖχοσ αἱρεῖ, καὶ τριήρεισ τῶν Θηβαίων δώδεκα λαμβάνει. ταῦτα δὲ ποιήσασ καὶ ἀναβὰσ ἀπὸ τῆσ θαλάττησ, ἐστρατοπεδεύσατο ἐν Λεύκτροισ τῆσ Θεσπικῆσ.

οἱ δὲ Θηβαῖοι ἐστρατοπεδεύσαντο ἐπὶ τῷ ἀπαντικρὺ λόφῳ οὐ πολὺ διαλείποντεσ, οὐδένασ ἔχοντεσ συμμάχουσ ἀλλ’ ἢ τοὺσ Βοιωτούσ. ἔνθα δὴ τῷ Κλεομβρότῳ οἱ μὲν φίλοι προσιόντεσ ἔλεγον· Ὦ Κλεόμβροτε, εἰ ἀφήσεισ τοὺσ Θηβαίουσ ἄνευ μάχησ, κινδυνεύσεισ ὑπὸ τῆσ πόλεωσ τὰ ἔσχατα παθεῖν.

ἀναμνησθήσονται γάρ σου καὶ ὅτε εἰσ Κυνὸσ κεφαλὰσ ἀφικόμενοσ οὐδὲν τῆσ χώρασ τῶν Θηβαίων ἐδῄωσασ, καὶ ὅτε ὕστερον στρατεύων ἀπεκρούσθησ τῆσ ἐμβολῆσ, Ἀγησιλάου ἀεὶ ἐμβάλλοντοσ διὰ τοῦ Κιθαιρῶνοσ. εἴπερ οὖν ἢ σαυτοῦ κήδῃ ἢ τῆσ πατρίδοσ ἐπιθυμεῖσ, ἀκτέον ἐπὶ τοὺσ ἄνδρασ. οἱ μὲν φίλοι τοιαῦτα ἔλεγον· οἱ δ’ ἐναντίοι· Νῦν δή, ἔφασαν, δηλώσει ὁ ἀνὴρ εἰ τῷ ὄντι κήδεται τῶν Θηβαίων, ὥσπερ λέγεται. ὁ μὲν δὴ Κλεόμβροτοσ ταῦτα ἀκούων παρωξύνετο πρὸσ τὸ μάχην συνάπτειν.

τῶν δ’ αὖ Θηβαίων οἱ προεστῶτεσ ἐλογίζοντο ὡσ εἰ μὴ μαχοῖντο, ἀποστήσοιντο μὲν αἱ περιοικίδεσ αὐτῶν πόλεισ, αὐτοὶ δὲ πολιορκήσοιντο· εἰ δὲ μὴ ἕξοι ὁ δῆμοσ ὁ Θηβαίων τἀπιτήδεια, ὅτι κινδυνεύσοι καὶ ἡ πόλισ αὐτοῖσ ἐναντία γενέσθαι. ἅτε δὲ καὶ πεφευγότεσ πρόσθεν πολλοὶ αὐτῶν ἐλογίζοντο κρεῖττον εἶναι μαχομένουσ ἀποθνῄσκειν ἢ πάλιν φεύγειν. πρὸσ δὲ τούτοισ παρεθάρρυνε μέν τι αὐτοὺσ καὶ ὁ χρησμὸσ ὁ λεγόμενοσ ὡσ δέοι ἐνταῦθα Λακεδαιμονίουσ ἡττηθῆναι ἔνθα τὸ τῶν παρθένων ἦν μνῆμα, αἳ λέγονται διὰ τὸ βιασθῆναι ὑπὸ Λακεδαιμονίων τινῶν ἀποκτεῖναι ἑαυτάσ.

καὶ ἐκόσμησαν δὴ τοῦτο τὸ μνῆμα οἱ Θηβαῖοι πρὸ τῆσ μάχησ. ἀπηγγέλλετο δὲ καὶ ἐκ τῆσ πόλεωσ αὐτοῖσ ὡσ οἵ τε νεῲ πάντεσ αὐτόματοι ἀνεῴγοντο, αἵ τε ἱέρειαι λέγοιεν ὡσ νίκην οἱ θεοὶ φαίνοιεν. ἐκ δὲ τοῦ Ἡρακλείου καὶ τὰ ὅπλα ἔφασαν ἀφανῆ εἶναι, ὡσ τοῦ Ἡρακλέουσ εἰσ τὴν μάχην ἐξωρμημένου. οἱ μὲν δή τινεσ λέγουσιν ὡσ ταῦτα πάντα τεχνάσματα ἦν τῶν προεστηκότων. εἰσ δ’ οὖν τὴν μάχην τοῖσ μὲν Λακεδαιμονίοισ πάντα ἐναντία ἐγίγνετο, τοῖσ δὲ πάντα καὶ ὑπὸ τῆσ τύχησ κατωρθοῦτο.

ἦν μὲν γὰρ μετ’ ἄριστον τῷ Κλεομβρότῳ ἡ τελευταία βουλὴ περὶ τῆσ μάχησ· ἐν δὲ τῇ μεσημβρίᾳ ὑποπινόντων καὶ τὸν οἶνον παροξῦναί τι αὐτοὺσ ἔλεγον. ἐπεὶ δὲ ὡπλίζοντο ἑκάτεροι καὶ πρόδηλον ἤδη ἦν ὅτι μάχη ἔσοιτο, πρῶτον μὲν ἀπιέναι ὡρμημένων ἐκ τοῦ Βοιωτίου στρατεύματοσ τῶν τὴν ἀγορὰν παρεσκευακότων καὶ σκευοφόρων τινῶν καὶ τῶν οὐ βουλομένων μάχεσθαι, περιιόντεσ κύκλῳ οἵ τε μετὰ τοῦ Ιἕρωνοσ μισθοφόροι καὶ οἱ τῶν Φωκέων πελτασταὶ καὶ τῶν ἱππέων Ἡρακλεῶται καὶ Φλειάσιοι ἐπιθέμενοι τοῖσ ἀπιοῦσιν ἐπέστρεψάν τε αὐτοὺσ καὶ κατεδίωξαν πρὸσ τὸ στρατόπεδον τὸ τῶν Βοιωτῶν·

ὥστε πολὺ μὲν ἐποίησαν μεῖζόν τε καὶ ἁθροώτερον ἢ πρόσθεν τὸ τῶν Βοιωτῶν στράτευμα. ἔπειτα δέ, ἅτε καὶ πεδίου ὄντοσ τοῦ μεταξύ, προετάξαντο μὲν τῆσ ἑαυτῶν φάλαγγοσ οἱ Λακεδαιμόνιοι τοὺσ ἱππέασ, ἀντετάξαντο δ’ αὐτοῖσ καὶ οἱ Θηβαῖοι τοὺσ ἑαυτῶν.

ἦν δὲ τὸ μὲν τῶν Θηβαίων ἱππικὸν μεμελετηκὸσ διά τε τὸν πρὸσ Ὀρχομενίουσ πόλεμον καὶ διὰ τὸν πρὸσ Θεσπιᾶσ, τοῖσ δὲ Λακεδαιμονίοισ κατ’ ἐκεῖνον τὸν χρόνον πονηρότατον ἦν τὸ ἱππικόν. ἔτρεφον μὲν γὰρ τοὺσ ἵππουσ οἱ πλουσιώτατοι·

ἐπεὶ δὲ φρουρὰ φανθείη, τότε ἧκεν ὁ συντεταγμένοσ· λαβὼν δ’ ἂν τὸν ἵππον καὶ ὅπλα ὁποῖα δοθείη αὐτῷ ἐκ τοῦ παραχρῆμα ἂν ἐστρατεύετο· τῶν δ’ αὖ στρατιωτῶν οἱ τοῖσ σώμασιν ἀδυνατώτατοι καὶ ἥκιστα φιλότιμοι ἐπὶ τῶν ἵππων ἦσαν. τοιοῦτον μὲν οὖν τὸ ἱππικὸν ἑκατέρων ἦν.

τῆσ δὲ φάλαγγοσ τοὺσ μὲν Λακεδαιμονίουσ ἔφασαν εἰσ τρεῖσ τὴν ἐνωμοτίαν ἄγειν· τοῦτο δὲ συμβαίνειν αὐτοῖσ οὐ πλέον ἢ εἰσ δώδεκα τὸ βάθοσ. οἱ δὲ Θηβαῖοι οὐκ ἔλαττον ἢ ἐπὶ πεντήκοντα ἀσπίδων συνεστραμμένοι ἦσαν, λογιζόμενοι ὡσ εἰ νικήσειαν τὸ περὶ τὸν βασιλέα, τὸ ἄλλο πᾶν εὐχείρωτον ἔσοιτο. ἐπεὶ δὲ ἤρξατο ἄγειν ὁ Κλεόμβροτοσ πρὸσ τοὺσ πολεμίουσ, πρῶτον μὲν πρὶν καὶ αἰσθέσθαι τὸ μετ’ αὐτοῦ στράτευμα ὅτι ἡγοῖτο, καὶ δὴ καὶ οἱ ἱππεῖσ συνεβεβλήκεσαν καὶ ταχὺ ἥττηντο οἱ τῶν Λακεδαιμονίων·

φεύγοντεσ δὲ ἐνεπεπτώκεσαν τοῖσ ἑαυτῶν ὁπλίταισ, ἔτι δὲ ἐνέβαλλον οἱ τῶν Θηβαίων λόχοι. ὅμωσ δὲ ὡσ οἱ μὲν περὶ τὸν Κλεόμβροτον τὸ πρῶτον ἐκράτουν τῇ μάχῃ σαφεῖ τούτῳ τεκμηρίῳ γνοίη τισ ἄν· οὐ γὰρ ἂν ἐδύναντο αὐτὸν ἀνελέσθαι καὶ ζῶντα ἀπενεγκεῖν, εἰ μὴ οἱ πρὸ αὐτοῦ μαχόμενοι ἐπεκράτουν ἐν ἐκείνῳ τῷ χρόνῳ. ἐπεὶ μέντοι ἀπέθανε Δείνων τε ὁ πολέμαρχοσ καὶ Σφοδρίασ τῶν περὶ δαμοσίαν καὶ Κλεώνυμοσ ὁ υἱὸσ αὐτοῦ, καὶ οἱ μὲν ἵπποι καὶ οἱ συμφορεῖσ τοῦ πολεμάρχου καλούμενοι οἵ τε ἄλλοι ὑπὸ τοῦ ὄχλου ὠθούμενοι ἀνεχώρουν, οἱ δὲ τοῦ εὐωνύμου ὄντεσ τῶν Λακεδαιμονίων ὡσ ἑώρων τὸ δεξιὸν ὠθούμενον, ἐνέκλιναν·

ὅμωσ δὲ πολλῶν τεθνεώτων καὶ ἡττημένοι ἐπεὶ διέβησαν τὴν τάφρον ἣ πρὸ τοῦ στρατοπέδου ἔτυχεν οὖσα αὐτοῖσ, ἔθεντο τὰ ὅπλα κατὰ χώραν ἔνθεν ὡρ́μηντο. ἦν μέντοι οὐ πάνυ ἐν ἐπιπέδῳ, ἀλλὰ πρὸσ ὀρθίῳ μᾶλλόν τι τὸ στρατόπεδον. ἐκ δὲ τούτου ἦσαν μέν τινεσ τῶν Λακεδαιμονίων οἳ ἀφόρητον τὴν συμφορὰν ἡγούμενοι τό τε τροπαῖον ἔφασαν χρῆναι κωλύειν ἱστάναι τοὺσ πολεμίουσ, τούσ τε νεκροὺσ μὴ ὑποσπόνδουσ, ἀλλὰ διὰ μάχησ πειρᾶσθαι ἀναιρεῖσθαι. οἱ δὲ πολέμαρχοι, ὁρῶντεσ μὲν τῶν συμπάντων Λακεδαιμονίων τεθνεῶτασ ἐγγὺσ χιλίουσ, ὁρῶντεσ δ’ αὐτῶν Σπαρτιατῶν, ὄντων τῶν ἐκεῖ ὡσ ἑπτακοσίων, τεθνηκότασ περὶ τετρακοσίουσ, αἰσθανόμενοι δὲ τοὺσ συμμάχουσ πάντασ μὲν ἀθύμωσ ἔχοντασ πρὸσ τὸ μάχεσθαι, ἔστι δὲ οὓσ αὐτῶν οὐδὲ ἀχθομένουσ τῷ γεγενημένῳ, συλλέξαντεσ τοὺσ ἐπικαιριωτάτουσ ἐβουλεύοντο τί χρὴ ποιεῖν.

ἐπεὶ δὲ πᾶσιν ἐδόκει ὑποσπόνδουσ τοὺσ νεκροὺσ ἀναιρεῖσθαι, οὕτω δὴ ἔπεμψαν κήρυκα περὶ σπονδῶν. οἱ μέντοι Θηβαῖοι μετὰ ταῦτα καὶ τροπαῖον ἐστήσαντο καὶ τοὺσ νεκροὺσ ὑποσπόνδουσ ἀπέδοσαν. γενομένων δὲ τούτων, ὁ μὲν εἰσ τὴν Λακεδαίμονα ἀγγελῶν τὸ πάθοσ ἀφικνεῖται γυμνοπαιδιῶν τε οὔσησ τῆσ τελευταίασ καὶ τοῦ ἀνδρικοῦ χοροῦ ἔνδον ὄντοσ·

οἱ δὲ ἔφοροι ἐπεὶ ἤκουσαν τὸ πάθοσ, ἐλυποῦντο μέν, ὥσπερ, οἶμαι, ἀνάγκη· τὸν μέντοι χορὸν οὐκ ἐξήγαγον, ἀλλὰ διαγωνίσασθαι εἰών. καὶ τὰ μὲν ὀνόματα πρὸσ τοὺσ οἰκείουσ ἑκάστου τῶν τεθνεώτων ἀπέδοσαν· προεῖπαν δὲ ταῖσ γυναιξὶ μὴ ποιεῖν κραυγήν, ἀλλὰ σιγῇ τὸ πάθοσ φέρειν. τῇ δ’ ὑστεραίᾳ ἦν ὁρᾶν, ὧν μὲν ἐτέθνασαν οἱ προσήκοντεσ, λιπαροὺσ καὶ φαιδροὺσ ἐν τῷ φανερῷ ἀναστρεφομένουσ, ὧν δὲ ζῶντεσ ἠγγελμένοι ἦσαν, ὀλίγουσ ἂν εἶδεσ, τούτουσ δὲ σκυθρωποὺσ καὶ ταπεινοὺσ περιιόντασ. ἐκ δὲ τούτου φρουρὰν μὲν ἔφαινον οἱ ἔφοροι ταῖν ὑπολοίποιν μόραιν μέχρι τῶν τετταράκοντα ἀφ’ ἥβησ·

ἐξέπεμπον δὲ καὶ ἀπὸ τῶν ἔξω μορῶν μέχρι τῆσ αὐτῆσ ἡλικίασ· τὸ γὰρ πρόσθεν εἰσ τοὺσ Φωκέασ μέχρι τῶν πέντε καὶ τριάκοντα ἀφ’ ἥβησ ἐστρατεύοντο· καὶ τοὺσ ἐπ’ ἀρχαῖσ δὲ τότε καταλειφθέντασ ἀκολουθεῖν ἐκέλευον. ὁ μὲν οὖν Ἀγησίλαοσ ἐκ τῆσ ἀσθενείασ οὔπω ἴσχυεν·

ἡ δὲ πόλισ Ἀρχίδαμον τὸν υἱὸν ἐκέλευεν αὐτοῦ ἡγεῖσθαι. προθύμωσ δ’ αὐτῷ συνεστρατεύοντο Τεγεᾶται· ἔτι γὰρ ἔζων οἱ περὶ Στάσιππον, λακωνίζοντεσ καὶ οὐκ ἐλάχιστον δυνάμενοι ἐν τῇ πόλει. ἐρρωμένωσ δὲ καὶ οἱ Μαντινεῖσ ἐκ τῶν κωμῶν συνεστρατεύοντο· ἀριστοκρατούμενοι γὰρ ἐτύγχανον. καὶ Κορίνθιοι δὲ καὶ Σικυώνιοι καὶ Φλειάσιοι καὶ Ἀχαιοὶ μάλα προθύμωσ ἠκολούθουν, καὶ ἄλλαι δὲ πόλεισ ἐξέπεμπον στρατιώτασ. ἐπλήρουν δὲ καὶ τριήρεισ αὐτοί τε οἱ Λακεδαιμόνιοι καὶ Κορίνθιοι, καὶ ἐδέοντο καὶ Σικυωνίων συμπληροῦν, ἐφ’ ὧν διενοοῦντο τὸ στράτευμα διαβιβάζειν. καὶ ὁ μὲν δὴ Ἀρχίδαμοσ ἐθύετο ἐπὶ τῇ διαβάσει.

οἱ δὲ Θηβαῖοι εὐθὺσ μὲν μετὰ τὴν μάχην ἔπεμψαν εἰσ Ἀθήνασ ἄγγελον ἐστεφανωμένον, καὶ ἅμα μὲν τῆσ νίκησ τὸ μέγεθοσ ἔφραζον, ἅμα δὲ βοηθεῖν ἐκέλευον, λέγοντεσ ὡσ νῦν ἐξείη Λακεδαιμονίουσ πάντων ὧν ἐπεποιήκεσαν αὐτοὺσ τιμωρήσασθαι.

τῶν δὲ Ἀθηναίων ἡ βουλὴ ἐτύγχανεν ἐν ἀκροπόλει καθημένη.

ἐπεὶ δ’ ἤκουσαν τὸ γεγενημένον, ὅτι μὲν σφόδρα ἠνιάθησαν πᾶσι δῆλον ἐγένετο· οὔτε γὰρ ἐπὶ ξένια τὸν κήρυκα ἐκάλεσαν, περί τε τῆσ βοηθείασ οὐδὲν ἀπεκρίναντο. καὶ Ἀθήνηθεν μὲν οὕτωσ ἀπῆλθεν ὁ κῆρυξ. πρὸσ μέντοι Ιἄσονα, σύμμαχον ὄντα, ἔπεμπον σπουδῇ οἱ Θηβαῖοι, κελεύοντεσ βοηθεῖν, διαλογιζόμενοι πῇ τὸ μέλλον ἀποβήσοιτο. ὁ δ’ εὐθὺσ τριήρεισ μὲν ἐπλήρου, ὡσ βοηθήσων κατὰ θάλατταν, συλλαβὼν δὲ τό τε ξενικὸν καὶ τοὺσ περὶ αὑτὸν ἱππέασ, καίπερ ἀκηρύκτῳ πολέμῳ τῶν Φωκέων χρωμένων, πεζῇ διεπορεύθη εἰσ τὴν Βοιωτίαν, ἐν πολλαῖσ τῶν πόλεων πρότερον ὀφθεὶσ ἢ ἀγγελθεὶσ ὅτι πορεύοιτο.

πρὶν γοῦν συλλέγεσθαί τι πανταχόθεν ἔφθανε πόρρω γιγνόμενοσ, δῆλον ποιῶν ὅτι πολλαχοῦ τὸ τάχοσ μᾶλλον τῆσ βίασ διαπράττεται τὰ δέοντα. ἐπεὶ δὲ ἀφίκετο εἰσ τὴν Βοιωτίαν, λεγόντων τῶν Θηβαίων ὡσ καιρὸσ εἰή ἐπιτίθεσθαι τοῖσ Λακεδαιμονίοισ, ἄνωθεν μὲν ἐκεῖνον σὺν τῷ ξενικῷ, σφᾶσ δὲ ἀντιπροσώπουσ, ἀπέτρεπεν αὐτοὺσ ὁ Ιἄσων, διδάσκων ὡσ καλοῦ ἔργου γεγενημένου οὐκ ἄξιον αὐτοῖσ εἰή διακινδυνεῦσαι, ὥστε ἢ ἔτι μείζω καταπρᾶξαι ἢ στερηθῆναι καὶ τῆσ γεγενημένησ νίκησ.

οὐχ ὁρᾶτε, ἔφη, ὅτι καὶ ὑμεῖσ, ἐπεὶ ἐν ἀνάγκῃ ἐγένεσθε, ἐκρατήσατε;

οἰέσθαι οὖν χρὴ καὶ Λακεδαιμονίουσ ἄν, εἰ ἀναγκάζοιντο ἐκγενέσθαι τοῦ ζῆν, ἀπονοηθέντασ διαμάχεσθαι. καὶ ὁ θεὸσ δέ, ὡσ ἐοίκε, πολλάκισ χαίρει τοὺσ μὲν μικροὺσ μεγάλουσ ποιῶν, τοὺσ δὲ μεγάλουσ μικρούσ. τοὺσ μὲν οὖν Θηβαίουσ τοιαῦτα λέγων ἀπέτρεπε τοῦ διακινδυνεύειν·

τοὺσ δ’ αὖ Λακεδαιμονίουσ ἐδίδασκεν οἱο͂ν μὲν εἰή ἡττημένον στράτευμα, οἱο͂ν δὲ νενικηκόσ. εἰ δ’ ἐπιλαθέσθαι, ἔφη, βούλεσθε τὸ γεγενημένον πάθοσ, συμβουλεύω ἀναπνεύσαντασ καὶ ἀναπαυσαμένουσ καὶ μείζουσ γεγενημένουσ τοῖσ ἀηττήτοισ οὕτωσ εἰσ μάχην ἰέναι. νῦν δέ, ἔφη, εὖ ἴστε ὅτι καὶ τῶν συμμάχων ὑμῖν εἰσὶν οἳ διαλέγονται περὶ φιλίασ τοῖσ πολεμίοισ· ἀλλὰ ἐκ παντὸσ τρόπου πειρᾶσθε σπονδὰσ λαβεῖν. ταῦτα δ’, ἔφη, ἐγὼ προθυμοῦμαι, σῶσαι ὑμᾶσ βουλόμενοσ διά τε τὴν τοῦ πατρὸσ φιλίαν πρὸσ ὑμᾶσ καὶ διὰ τὸ προξενεῖν ὑμῶν. ἔλεγε μὲν οὖν τοιαῦτα, ἔπραττε δ’ ἴσωσ ὅπωσ διάφοροι καὶ οὗτοι ἀλλήλοισ ὄντεσ ἀμφότεροι ἐκείνου δέοιντο.

οἱ μέντοι Λακεδαιμόνιοι, ἀκούσαντεσ αὐτοῦ, πράττειν περὶ τῶν σπονδῶν ἐκέλευον· ἐπεὶ δ’ ἀπηγγέλθη ὅτι εἰήσαν αἱ σπονδαί, παρήγγειλαν οἱ πολέμαρχοι δειπνήσαντασ συνεσκευάσθαι πάντασ, ὡσ τῆσ νυκτὸσ πορευσομένουσ, ὅπωσ ἅμα τῇ ἡμέρᾳ πρὸσ τὸν Κιθαιρῶνα ἀναβαίνοιεν. ἐπεὶ δ’ ἐδείπνησαν, πρὶν καθεύδειν παραγγείλαντεσ ἀκολουθεῖν, ἡγοῦντο εὐθὺσ ἀφ’ ἑσπέρασ τὴν διὰ Κρεύσιοσ, τῷ λαθεῖν πιστεύοντεσ μᾶλλον ἢ ταῖσ σπονδαῖσ. μάλα δὲ χαλεπῶσ πορευόμενοι, οἱᾶ δὴ ἐν νυκτί τε καὶ ἐν φόβῳ ἀπιόντεσ καὶ χαλεπὴν ὁδόν, εἰσ Αἰγόσθενα τῆσ Μεγαρικῆσ ἀφικνοῦνται.

ἐκεῖ δὲ περιτυγχάνουσι τῷ μετὰ Ἀρχιδάμου στρατεύματι. ἔνθα δὴ ἀναμείνασ, ἑώσ καὶ οἱ σύμμαχοι πάντεσ παρεγένοντο, ἀπῆγε πᾶν ὁμοῦ τὸ στράτευμα μέχρι Κορίνθου· ἐκεῖθεν δὲ τοὺσ μὲν συμμάχουσ ἀφῆκε, τοὺσ δὲ πολίτασ οἴκαδε ἀπήγαγεν. ὁ μέντοι Ιἄσων ἀπιὼν διὰ τῆσ Φωκίδοσ Υἁμπολιτῶν μὲν τό τε προάστιον εἷλε καὶ τὴν χώραν ἐπόρθησε καὶ ἀπέκτεινε πολλούσ·

τὴν δ’ ἄλλην Φωκίδα διῆλθεν ἀπραγμόνωσ. ἀφικόμενοσ δὲ εἰσ Ἡράκλειαν κατέβαλε τὸ Ἡρακλεωτῶν τεῖχοσ, δῆλον ὅτι οὐ τοῦτο φοβούμενοσ, μή τινεσ ἀναπεπταμένησ ταύτησ τῆσ παρόδου πορεύσοιντο ἐπὶ τὴν ἐκείνου δύναμιν, ἀλλὰ μᾶλλον ἐνθυμούμενοσ μή τινεσ τὴν Ἡράκλειαν ἐπὶ στενῷ οὖσαν καταλαβόντεσ εἴργοιεν αὐτόν, εἴ ποι βούλοιτο τῆσ Ἑλλάδοσ πορεύεσθαι. ἐπεὶ δὲ ἀπῆλθε πάλιν εἰσ τὴν Θετταλίαν, μέγασ μὲν ἦν καὶ διὰ τὸ τῷ νόμῳ Θετταλῶν ταγὸσ καθεστάναι καὶ διὰ τὸ μισθοφόρουσ πολλοὺσ τρέφειν περὶ αὑτὸν καὶ πεζοὺσ καὶ ἱππέασ, καὶ τούτουσ ἐκπεπονημένουσ ὡσ ἂν κράτιστοι εἰε͂ν·

ἔτι δὲ μείζων καὶ διὰ τὸ συμμάχουσ πολλοὺσ τοὺσ μὲν ἤδη εἶναι αὐτῷ, τοὺσ δὲ καὶ ἔτι βούλεσθαι γίγνεσθαι. μέγιστοσ δ’ ἦν τῶν καθ’ αὑτὸν τῷ μηδ’ ὑφ’ ἑνὸσ εὐκαταφρόνητοσ εἶναι. ἐπιόντων δὲ Πυθίων παρήγγειλε μὲν ταῖσ πόλεσι βοῦσ καὶ οἶσ καὶ αἶγασ καὶ ὗσ παρασκευάζεσθαι ὡσ εἰσ τὴν θυσίαν·

καὶ ἔφασαν πάνυ μετρίωσ ἑκάστῃ πόλει ἐπαγγελλομένῳ γενέσθαι βοῦσ μὲν οὐκ ἐλάττουσ χιλίων, τὰ δὲ ἄλλα βοσκήματα πλείω ἢ μύρια. ἐκήρυξε δὲ καὶ νικητήριον χρυσοῦν στέφανον ἔσεσθαι, ἥτισ τῶν πόλεων βοῦν ἡγεμόνα κάλλιστον τῷ θεῷ θρέψειε. παρήγγειλε δὲ καὶ ὡσ στρατευσομένοισ εἰσ τὸν περὶ τὰ Πύθια χρόνον Θετταλοῖσ παρασκευάζεσθαι·

διενοεῖτο γάρ, ὡσ ἔφασαν, καὶ τὴν πανήγυριν τῷ θεῷ καὶ τοὺσ ἀγῶνασ αὐτὸσ διατιθέναι. περὶ μέντοι τῶν ἱερῶν χρημάτων ὅπωσ μὲν διενοεῖτο ἔτι καὶ νῦν ἄδηλον· λέγεται δὲ ἐπερομένων τῶν Δελφῶν τί χρὴ ποιεῖν, ἐὰν λαμβάνῃ τῶν τοῦ θεοῦ χρημάτων, ἀποκρίνασθαι τὸν θεὸν ὅτι αὐτῷ μελήσει. ὁ δ’ οὖν ἀνὴρ τηλικοῦτοσ ὢν καὶ τοσαῦτα καὶ τοιαῦτα διανοούμενοσ, ἐξέτασιν πεποιηκὼσ καὶ δοκιμασίαν τοῦ Φεραίων ἱππικοῦ, καὶ ἤδη καθήμενοσ καὶ ἀποκρινόμενοσ, εἴ τισ δεόμενόσ του προσίοι, ὑπὸ νεανίσκων ἑπτὰ προσελθόντων ὡσ διαφερομένων τι ἀλλήλοισ ἀποσφάττεται καὶ κατακόπτεται.

βοηθησάντων δὲ ἐρρωμένωσ τῶν παραγενομένων δορυφόρων εἷσ μὲν ἔτι τύπτων τὸν Ιἄσονα λόγχῃ πληγεὶσ ἀποθνῄσκει·

ἕτεροσ δὲ ἀναβαίνων ἐφ’ ἵππον ἐγκαταληφθεὶσ καὶ πολλὰ τραύματα λαβὼν ἀπέθανεν· οἱ δ’ ἄλλοι ἀναπηδήσαντεσ ἐπὶ τοὺσ παρεσκευασμένουσ ἵππουσ ἀπέφυγον· ὅποι δὲ ἀφίκοιντο τῶν Ἑλληνίδων πόλεων, ἐν ταῖσ πλείσταισ ἐτιμῶντο. ᾧ καὶ δῆλον ἐγένετο ὅτι ἰσχυρῶσ ἔδεισαν οἱ Ἕλληνεσ αὐτὸν μὴ τύραννοσ γένοιτο. ἀποθανόντοσ μέντοι ἐκείνου Πολύδωροσ ἀδελφὸσ αὐτοῦ καὶ Πολύφρων ταγοὶ κατέστησαν.

καὶ ὁ μὲν Πολύδωροσ, πορευομένων ἀμφοτέρων εἰσ Λάρισαν, νύκτωρ καθεύδων ἀποθνῄσκει ὑπὸ Πολύφρονοσ τοῦ ἀδελφοῦ, ὡσ ἐδόκει· ὁ γὰρ θάνατοσ αὐτοῦ ἐξαπιναῖόσ τε καὶ οὐκ ἔχων φανερὰν πρόφασιν ἐγένετο. ὁ δ’ αὖ Πολύφρων ἦρξε μὲν ἐνιαυτόν, κατεσκευάσατο δὲ τὴν ταγείαν τυραννίδι ὁμοίαν.

ἔν τε γὰρ Φαρσάλῳ τὸν Πολυδάμαντα καὶ ἄλλουσ τῶν πολιτῶν ὀκτὼ τοὺσ κρατίστουσ ἀπέκτεινεν, ἔκ τε Λαρίσησ πολλοὺσ φυγάδασ ἐποίησε. ταῦτα δὲ ποιῶν καὶ οὗτοσ ἀποθνῄσκει ὑπ’ Ἀλεξάνδρου, ὡσ τιμωροῦντοσ τῷ Πολυδώρῳ καὶ τὴν τυραννίδα καταλύοντοσ.

ἐπεὶ δ’ αὐτὸσ παρέλαβε τὴν ἀρχήν, χαλεπὸσ μὲν Θετταλοῖσ ταγὸσ ἐγένετο, χαλεπὸσ δὲ Θηβαίοισ καὶ Ἀθηναίοισ πολέμιοσ, ἄδικοσ δὲ λῃστὴσ καὶ κατὰ γῆν καὶ κατὰ θάλατταν. τοιοῦτοσ δ’ ὢν καὶ αὐτὸσ αὖ ἀποθνῄσκει, αὐτοχειρίᾳ μὲν ὑπὸ τῶν τῆσ γυναικὸσ ἀδελφῶν, βουλῇ δὲ ὑπ’ αὐτῆσ ἐκείνησ. τοῖσ τε γὰρ ἀδελφοῖσ ἐξήγγειλεν ὡσ ὁ Ἀλέξανδροσ ἐπιβουλεύοι αὐτοῖσ καὶ ἔκρυψεν αὐτοὺσ ἔνδον ὄντασ ὅλην τὴν ἡμέραν, καὶ δεξαμένη μεθύοντα τὸν Ἀλέξανδρον ἐπεὶ κατεκοίμισεν, ὁ μὲν λύχνοσ ἐκάετο, τὸ δὲ ξίφοσ αὐτοῦ ἐξήνεγκεν.

ὡσ δ’ ᾔσθετο ὀκνοῦντασ εἰσιέναι ἐπὶ τὸν Ἀλέξανδρον τοὺσ ἀδελφούσ, εἶπεν ὡσ εἰ μὴ ἤδη πράξοιεν, ἐξεγερεῖ αὐτόν. ὡσ δ’ εἰσῆλθον, ἐπισπάσασα τὴν θύραν εἴχετο τοῦ ῥόπτρου, ἑώσ ἀπέθανεν ὁ ἀνήρ. ἡ δὲ ἔχθρα λέγεται αὐτῇ πρὸσ τὸν ἄνδρα γενέσθαι ὑπὸ μέν τινων ὡσ ἐπεὶ ἔδησε τὰ ἑαυτοῦ παιδικὰ ὁ Ἀλέξανδροσ, νεανίσκον ὄντα καλόν, δεηθείσησ αὐτῆσ λῦσαι ἐξαγαγὼν αὐτὸν ἀπέσφαξεν·

οἱ δέ τινεσ ὡσ ἐπεὶ παῖδεσ αὐτῷ οὐκ ἐγίγνοντο ἐκ ταύτησ, ὅτι πέμπων εἰσ Θήβασ ἐμνήστευε τὴν Ιἄσονοσ γυναῖκα ἀναλαβεῖν. τὰ μὲν οὖν αἴτια τῆσ ἐπιβουλῆσ ὑπὸ τῆσ γυναικὸσ οὕτω λέγεται· τῶν δὲ ταῦτα πραξάντων ἄχρι οὗ ὅδε ὁ λόγοσ ἐγράφετο Τισίφονοσ πρεσβύτατοσ ὢν τῶν ἀδελφῶν τὴν ἀρχὴν εἶχε.

상위

Hellenica

목록

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION