Xenophon, Minor Works, Ἀγησίλαος, chapter 1

(크세노폰, Minor Works, Ἀγησίλαος, chapter 1)

οἶδα μὲν ὅτι τῆσ Ἀγησιλάου ἀρετῆσ τε καὶ δόξησ οὐ ῥᾴδιον ἄξιον ἔπαινον γράψαι, ὅμωσ δ’ ἐγχειρητέον. οὐ γὰρ ἂν καλῶσ ἔχοι εἰ ὅτι τελέωσ ἀνὴρ ἀγαθὸσ ἐγένετο, διὰ τοῦτο οὐδὲ μειόνων ἂν τυγχάνοι ἐπαίνων. περὶ μὲν οὖν εὐγενείασ αὐτοῦ τί ἄν τισ μεῖζον καὶ κάλλιον εἰπεῖν ἔχοι ἢ ὅτι ἔτι καὶ νῦν τοῖσ προγόνοισ ὀνομαζομένοισ ἀπομνημονεύεται ὁπόστοσ ἀφ’ Ἡρακλέουσ ἐγένετο, καὶ τούτοισ οὐκ ἰδιώταισ ἀλλ’ ἐκ βασιλέων βασιλεῦσιν;

ἀλλὰ μὴν οὐδὲ ταύτῃ γ’ ἄν τισ ἔχοι καταμέμψασθαι αὐτοὺσ ὡσ βασιλεύουσι μέν, πόλεωσ δὲ τῆσ ἐπιτυχούσησ·

ἀλλ’ ὥσπερ τὸ γένοσ αὐτῶν τῆσ πατρίδοσ ἐντιμότατον, οὕτω καὶ ἡ πόλισ ἐν τῇ Ἑλλάδι ἐνδοξοτάτη· ὥστε οὐ δευτέρων πρωτεύουσιν, ἀλλ’ ἡγεμόνων ἡγεμονεύουσιν. τῇδέ γε μὴν καὶ κοινῇ ἄξιον ἐπαινέσαι τήν τε πατρίδα καὶ τὸ γένοσ αὐτοῦ·

ἥ τε γὰρ πόλισ οὐδεπώποτε φθονήσασα τοῦ προτετιμῆσθαι αὐτοὺσ ἐπεχείρησε καταλῦσαι τὴν ἀρχὴν αὐτῶν, οἵ τε βασιλεῖσ οὐδεπώποτε μειζόνων ὠρέχθησαν ἢ ἐφ’ οἷσπερ ἐξ ἀρχῆσ τὴν βασιλείαν παρέλαβον. τοιγαροῦν ἄλλη μὲν οὐδεμία ἀρχὴ φανερά ἐστι διαγεγενημένη ἀδιάσπαστοσ οὔτε δημοκρατία οὔτε ὀλιγαρχία οὔτε τυραννὶσ οὔτε βασιλεία· αὕτη δὲ μόνη διαμένει συνεχὴσ βασιλεία. ὥσ γε μὴν καὶ πρὶν ἄρξαι ἄξιοσ τῆσ βασιλείασ ἐδόκει εἶναι Ἀγησίλαοσ τάδε τὰ σημεῖα.

ἐπεὶ γὰρ Ἆγισ βασιλεὺσ ὢν ἐτελεύτησεν, ἐρισάντων περὶ τῆσ ἀρχῆσ Λεωτυχίδα μὲν ὡσ Ἄγιδοσ ὄντοσ υἱοῦ, Ἀγησιλάου δὲ ὡσ Ἀρχιδάμου, κρίνασα ἡ πόλισ ἀνεπικλητότερον εἶναι Ἀγησίλαον καὶ τῷ γένει καὶ τῇ ἀρετῇ τοῦτον ἐστήσατο βασιλέα. καίτοι τὸ ἐν τῇ κρατίστῃ πόλει ὑπὸ τῶν ἀρίστων κριθέντα τοῦ καλλίστου γέρωσ ἀξιωθῆναι ποίων ἔτι τεκμηρίων προσδεῖται τῆσ γε πρὶν ἄρξαι αὐτὸν ἀρετῆσ; ὅσα γε μὴν ἐν τῇ βασιλείᾳ διεπράξατο νῦν ἤδη διηγήσομαι·

ἀπὸ γὰρ τῶν ἔργων καὶ τοὺσ τρόπουσ αὐτοῦ κάλλιστα νομίζω καταδήλουσ ἔσεσθαι. Ἀγησίλαοσ τοίνυν ἔτι μὲν νέοσ ὢν ἔτυχε τῆσ βασιλείασ· ἄρτι δὲ ὄντοσ αὐτοῦ ἐν τῇ ἀρχῇ, ἐξηγγέλθη βασιλεὺσ ὁ Περσῶν ἁθροίζων καὶ ναυτικὸν καὶ πεζὸν πολὺ στράτευμα ὡσ ἐπὶ τοὺσ Ἕλληνασ· βουλευομένων δὲ περὶ τούτων Λακεδαιμονίων καὶ τῶν συμμάχων, Ἀγησίλαοσ ὑπέστη, ἐὰν δῶσιν αὐτῷ τριάκοντα μὲν Σπαρτιατῶν, δισχιλίουσ δὲ νεοδαμώδεισ, εἰσ ἑξακισχιλίουσ δὲ τὸ σύνταγμα τῶν συμμάχων, διαβήσεσθαι εἰσ τὴν Ἀσίαν καὶ πειράσεσθαι εἰρήνην ποιῆσαι, ἢ ἂν πολεμεῖν βούληται ὁ βάρβαροσ, ἀσχολίαν αὐτῷ παρέξειν στρατεύειν ἐπὶ τοὺσ Ἕλληνασ.

εὐθὺσ μὲν οὖν πολλοὶ πάνυ ἠγάσθησαν αὐτὸ τοῦτο <τὸ> ἐπιθυμῆσαι, ἐπειδὴ ὁ Πέρσησ πρόσθεν ἐπὶ τὴν Ἑλλάδα διέβη, ἀντιδιαβῆναι ἐπ’ αὐτόν, τό τε αἱρεῖσθαι ἐπιόντα μᾶλλον ἢ ὑπομένοντα μάχεσθαι αὐτῷ, καὶ τὸ τἀκείνου δαπανῶντα βούλεσθαι μᾶλλον ἢ τὰ τῶν Ἑλλήνων πολεμεῖν, κάλλιστον δὲ πάντων ἐκρίνετο <τὸ> μὴ περὶ τῆσ Ἑλλάδοσ ἀλλὰ περὶ τῆσ Ἀσίασ τὸν ἀγῶνα καθιστάναι.

ἐπεί γε μὴν λαβὼν τὸ στράτευμα ἐξέπλευσε, πῶσ ἄν τισ σαφέστερον ἐπιδείξειεν ὡσ ἐστρατήγησεν ἢ εἰ αὐτὰ διηγήσαιτο ἃ ἔπραξεν;

ἐν τοίνυν τῇ Ἀσίᾳ ἥδε πρώτη πρᾶξισ ἐγένετο.

Τισσαφέρνησ μὲν ὤμοσεν Ἀγησιλάῳ, εἰ σπείσαιτο ἑώσ ἔλθοιεν οὓσ πέμψειε πρὸσ βασιλέα ἀγγέλουσ, διαπράξεσθαι αὐτῷ ἀφεθῆναι αὐτονόμουσ τὰσ ἐν τῇ Ἀσίᾳ πόλεισ Ἑλληνίδασ, Ἀγησίλαοσ δὲ ἀντώμοσε σπονδὰσ ἄξειν ἀδόλωσ, ὁρισάμενοσ τῆσ πράξεωσ τρεῖσ μῆνασ. ὁ μὲν δὴ Τισσαφέρνησ ἃ ὤμοσεν εὐθὺσ ἐψεύσατο·

ἀντὶ γὰρ τοῦ εἰρήνην πράττειν στράτευμα πολὺ παρὰ βασιλέωσ πρὸσ ᾧ πρόσθεν εἶχε μετεπέμπετο. Ἀγησίλαοσ δὲ καίπερ αἰσθόμενοσ ταῦτα ὅμωσ ἐνέμεινε ταῖσ σπονδαῖσ. ἐμοὶ οὖν τοῦτο πρῶτον καλὸν δοκεῖ διαπράξασθαι, ὅτι Τισσαφέρνην μὲν ἐμφανίσασ ἐπίορκον ἄπιστον πᾶσιν ἐποίησεν, ἑαυτὸν δ’ ἀντεπιδείξασ πρῶτον μὲν ὁρ́κουσ ἐμπεδοῦντα, ἔπειτα συνθήκασ μὴ ψευδόμενον, πάντασ ἐποίησε καὶ Ἕλληνασ καὶ βαρβάρουσ θαρροῦντασ συντίθεσθαι ἑαυτῷ, εἴ τι βούλοιτο.

ἐπεὶ δὲ μέγα φρονήσασ ὁ Τισσαφέρνησ ἐπὶ τῷ καταβάντι στρατεύματι προεῖπεν Ἀγησιλάῳ πόλεμον, εἰ μὴ ἀπίοι ἐκ τῆσ Ἀσίασ, οἱ μὲν ἄλλοι σύμμαχοι καὶ Λακεδαιμονίων οἱ παρόντεσ μάλα ἀχθεσθέντεσ φανεροὶ ἐγένοντο, νομίζοντεσ μείονα τὴν παροῦσαν δύναμιν Ἀγησιλάῳ τῆσ βασιλέωσ παρασκευῆσ εἶναι·

Ἀγησίλαοσ δὲ μάλα φαιδρῷ τῷ προσώπῳ ἀπαγγεῖλαι τῷ Τισσαφέρνει τοὺσ πρέσβεισ ἐκέλευσεν ὡσ πολλὴν χάριν αὐτῷ ἔχοι ὅτι ἐπιορκήσασ αὐτὸσ μὲν πολεμίουσ τοὺσ θεοὺσ ἐκτήσατο, τοῖσ δ’ Ἕλλησι συμμάχουσ ἐποίησεν. ἐκ δὲ τούτου εὐθὺσ τοῖσ μὲν στρατιώταισ παρήγγειλε συσκευάζεσθαι ὡσ εἰσ στρατείαν·

ταῖσ δὲ πόλεσιν εἰσ ἃσ ἀνάγκη ἦν ἀφικνεῖσθαι στρατευομένῳ ἐπὶ Καρίαν προεῖπεν ἀγορὰν παρασκευάζειν. ἐπέστειλε δὲ καὶ Ιὤσι καὶ Αἰολεῦσι καὶ Ἑλλησποντίοισ πέμπειν πρὸσ αὑτὸν εἰσ Ἔφεσον τοὺσ συστρατευσομένουσ. ὁ μὲν οὖν Τισσαφέρνησ, καὶ ὅτι ἱππικὸν οὐκ εἶχεν ὁ Ἀγησίλαοσ, ἡ δὲ Καρία ἄφιπποσ ἦν, καὶ ὅτι ἡγεῖτο αὐτὸν ὀργίζεσθαι αὐτῷ διὰ τὴν ἀπάτην, τῷ ὄντι νομίσασ ἐπὶ τὸν αὐτοῦ οἶκον εἰσ Καρίαν ὁρμήσειν αὐτόν, τὸ μὲν πεζὸν ἅπαν διεβίβασεν ἐκεῖσε, τὸ δὲ ἱππικὸν εἰσ τὸ Μαιάνδρου πεδίον περιήγαγε, νομίζων ἱκανὸσ εἶναι καταπατῆσαι τῇ ἵππῳ τοὺσ Ἕλληνασ πρὶν εἰσ τὰ δύσιππα ἀφικέσθαι.

ὁ δὲ Ἀγησίλαοσ ἀντὶ τοῦ ἐπὶ Καρίαν ἰέναι εὐθὺσ ἀντιστρέψασ ἐπὶ Φρυγίασ ἐπορεύετο·

καὶ τάσ τε ἐν τῇ πορείᾳ ἀπαντώσασ δυνάμεισ ἀναλαμβάνων ἦγε καὶ τὰσ πόλεισ κατεστρέφετο καὶ ἐμβαλὼν ἀπροσδοκήτωσ παμπληθῆ χρήματα ἔλαβε. στρατηγικὸν οὖν καὶ τοῦτο ἐδόκει διαπράξασθαι, ὅτι ἐπεὶ πόλεμοσ προερρήθη καὶ τὸ ἐξαπατᾶν ὅσιόν τε καὶ δίκαιον ἐξ ἐκείνου ἐγένετο, παῖδα ἀπέδειξε τὸν Τισσαφέρνην τῇ ἀπάτῃ, φρονίμωσ δὲ καὶ τοὺσ φίλουσ ἐνταῦθα ἔδοξε πλουτίσαι·

ἐπεὶ γὰρ διὰ τὸ πολλὰ χρήματα εἰλῆφθαι ἀντίπροικα τὰ πάντα ἐπωλεῖτο, τοῖσ μὲν φίλοισ προεῖπεν ὠνεῖσθαι, εἰπὼν ὅτι καταβήσοιτο ἐπὶ θάλατταν ἐν τάχει τὸ στράτευμα κατάγων·

τοὺσ δὲ λαφυροπώλασ ἐκέλευσε γραφομένουσ ὁπόσου τι πρίαιντο προί̈εσθαι τὰ χρήματα. ὥστε οὐδὲν προτελέσαντεσ οἱ φίλοι αὐτοῦ οὐδὲ τὸ δημόσιον βλάψαντεσ πάντεσ παμπληθῆ χρήματα ἔλαβον. ἔτι δὲ ὁπότε αὐτόμολοι ὡσ εἰκὸσ πρὸσ βασιλέα ἰόντα χρήματα ἐθέλοιεν ὑφηγεῖσθαι, καὶ ταῦτα ἐπεμέλετο ὡσ διὰ τῶν φίλων ἁλίσκοιτο, ὅπωσ ἅμα μὲν χρηματίζοιντο, ἅμα δὲ ἐνδοξότεροι γίγνοιντο.

διὰ μὲν δὴ ταῦτα εὐθὺσ πολλοὺσ ἐραστὰσ τῆσ αὑτοῦ φιλίασ ἐποιήσατο. γιγνώσκων δ’ ὅτι ἡ μὲν πορθουμένη καὶ ἐρημουμένη χώρα οὐκ ἂν δύναιτο πολὺν χρόνον στράτευμα φέρειν, ἡ δ’ οἰκουμένη μὲν σπειρομένη δὲ ἀέναον ἂν τὴν τροφὴν παρέχοι, ἐπεμέλετο οὐ μόνον τοῦ βίᾳ χειροῦσθαι τοὺσ ἐναντίουσ, ἀλλὰ καὶ τοῦ πρᾳότητι προσάγεσθαι.

καὶ πολλάκισ μὲν προηγόρευε τοῖσ στρατιώταισ τοὺσ ἁλισκομένουσ μὴ ὡσ ἀδίκουσ τιμωρεῖσθαι, ἀλλ’ ὡσ ἀνθρώπουσ ὄντασ φυλάττειν, πολλάκισ δὲ ὁπότε μεταστρατοπεδεύοιτο, εἰ αἴσθοιτο καταλελειμμένα παιδάρια μικρὰ ἐμπόρων, ἃ πολλοὶ ἐπώλουν διὰ τὸ νομίζειν μὴ δύνασθαι ἂν φέρειν αὐτὰ καὶ τρέφειν, ἐπεμέλετο καὶ τούτων ὅπωσ συγκομίζοιντό ποι.

τοῖσ δ’ αὖ διὰ γῆρασ καταλειπομένοισ αἰχμαλώτοισ προσέταττεν ἐπιμελεῖσθαι αὐτῶν, ὡσ μήτε ὑπὸ κυνῶν μήθ’ ὑπὸ λύκων διαφθείροιντο.

ὥστε οὐ μόνον οἱ πυνθανόμενοι ταῦτα, ἀλλὰ καὶ αὐτοὶ οἱ ἁλισκόμενοι εὐμενεῖσ αὐτῷ ἐγίγνοντο. ὁπόσασ δὲ πόλεισ προσαγάγοιτο, ἀφαιρῶν αὐτῶν ὅσα δοῦλοι δεσπόταισ ὑπηρετοῦσι προσέταττεν ὅσα ἐλεύθεροι ἄρχουσι πείθονται· καὶ τῶν κατὰ κράτοσ ἀναλώτων τειχέων τῇ φιλανθρωπίᾳ ὑπὸ χεῖρα ἐποιεῖτο. ἐπεὶ μέντοι ἀνὰ τὰ πεδία οὐδὲ ἐν τῇ Φρυγίᾳ ἐδύνατο στρατεύεσθαι διὰ τὴν Φαρναβάζου ἱππείαν, ἔδοξεν αὐτῷ ἱππικὸν κατασκευαστέον εἶναι, ὡσ μὴ δραπετεύοντα πολεμεῖν δέοι αὐτόν.

τοὺσ μὲν οὖν πλουσιωτάτουσ ἐκ πασῶν τῶν ἐκεῖ πόλεων ἱπποτροφεῖν κατέλεξε. προεῖπε δέ, ὅστισ παρέχοιτο ἵππον καὶ ὅπλα καὶ ἄνδρα δόκιμον, ὡσ ἐξέσοιτο αὐτῷ μὴ στρατεύεσθαι·

καὶ ἐποίησεν οὕτωσ ἕκαστον προθύμωσ ταῦτα πράττειν ὥσπερ ἄν τισ τὸν ὑπὲρ αὑτοῦ ἀποθανούμενον προθύμωσ μαστεύοι. ἔταξε δὲ καὶ πόλεισ ἐξ ὧν δέοι τοὺσ ἱππέασ παρασκευάζειν, νομίζων ἐκ τῶν ἱπποτρόφων πόλεων εὐθὺσ καὶ φρονηματίασ μάλιστα ἂν ἐπὶ τῇ ἱππικῇ γενέσθαι. καὶ τοῦτ’ οὖν ἀγαστῶσ ἔδοξε πρᾶξαι, ὅτι κατεσκεύαστο τὸ ἱππικὸν αὐτῷ καὶ εὐθὺσ ἐρρωμένον ἦν καὶ ἐνεργόν. ἐπειδὴ δὲ ἐάρ ὑπέφαινε, συνήγαγε πᾶν τὸ στράτευμα εἰσ Ἔφεσον·

ἀσκῆσαι δὲ καὶ αὐτὸ βουλόμενοσ ἆθλα προὔθηκε καὶ ταῖσ ἱππικαῖσ τάξεσιν, ἥτισ κράτιστα ἂν ἱππεύοι, καὶ ταῖσ ὁπλιτικαῖσ, ἥτισ ἂν ἄριστα σωμάτων ἔχοι· καὶ πελτασταῖσ δὲ καὶ τοξόταισ ἆθλα προύθηκεν, οἵτινεσ κράτιστοι τὰ προσήκοντα ἔργα φαίνοιντο. ἐκ τούτου δὲ παρῆν ὁρᾶν τὰ μὲν γυμνάσια μεστὰ τῶν ἀνδρῶν γυμναζομένων, τὸν δὲ ἱππόδρομον ἱππέων ἱππαζομένων, τοὺσ δὲ ἀκοντιστὰσ καὶ τοὺσ τοξότασ ἐπὶ στόχον ἱέντασ. ἀξίαν δὲ καὶ ὅλην τὴν πόλιν ἐν ᾗ ἦν θέασ ἐποίησεν.

ἥ τε γὰρ ἀγορὰ μεστὴ ἦν παντοδαπῶν καὶ ὅπλων καὶ ἵππων ὠνίων, οἵ τε χαλκοτύποι καὶ οἱ τέκτονεσ καὶ οἱ σιδηρεῖσ καὶ σκυτεῖσ καὶ γραφεῖσ πάντεσ πολεμικὰ ὅπλα κατεσκεύαζον· ὥστε τὴν πόλιν ὄντωσ ἂν ἡγήσω πολέμου ἐργαστήριον εἶναι. ἐπερρώσθη δ’ ἄν τισ κἀκεῖνο ἰδών, Ἀγησίλαον μὲν πρῶτον, ἔπειτα δὲ καὶ τοὺσ ἄλλουσ στρατιώτασ ἐστεφανωμένουσ τε ὅπου ἀπὸ τῶν γυμνασίων ἰοιέν, καὶ ἀνατιθέντασ τοὺσ στεφάνουσ τῇ Ἀρτέμιδι.

ὅπου γὰρ ἄνδρεσ θεοὺσ μὲν σέβοιεν, πολεμικὰ δὲ ἀσκοῖεν, πειθαρχίαν δὲ μελετῷεν, πῶσ οὐκ εἰκὸσ ἐνταῦθα πάντα μεστὰ ἐλπίδων ἀγαθῶν εἶναι; ἡγούμενοσ δὲ καὶ τὸ καταφρονεῖν τῶν πολεμίων ῥώμην τινὰ ἐμβαλεῖν πρὸσ τὸ μάχεσθαι, προεῖπε τοῖσ κήρυξι τοὺσ ὑπὸ τῶν λῃστῶν ἁλισκομένουσ βαρβάρουσ γυμνοὺσ πωλεῖν.

ὁρῶντεσ οὖν οἱ στρατιῶται λευκοὺσ μὲν διὰ τὸ μηδέποτε ἐκδύεσθαι, πίονασ δὲ καὶ ἀπόνουσ διὰ τὸ ἀεὶ ἐπ’ ὀχημάτων εἶναι, ἐνόμισαν μηδὲν διοίσειν τὸν πόλεμον ἢ εἰ γυναιξὶ δέοι μάχεσθαι. προεῖπε δὲ καὶ τοῦτο τοῖσ στρατιώταισ, ὡσ εὐθὺσ ἡγήσοιτο τὴν συντομωτάτην ἐπὶ τὰ κράτιστα τῆσ χώρασ, ὅπωσ αὐτόθεν αὐτῷ τὰ σώματα καὶ τὴν γνώμην παρασκευάζοιντο ὡσ ἀγωνιούμενοι. ὁ μέντοι Τισσαφέρνησ ταῦτα μὲν ἐνόμισε λέγειν αὐτὸν πάλιν βουλόμενον ἐξαπατῆσαι, εἰσ Καρίαν δὲ νῦν τῷ ὄντι ἐμβαλεῖν.

τό τε οὖν πεζὸν καθάπερ τὸ πρόσθεν εἰσ Καρίαν διεβίβασε καὶ τὸ ἱππικὸν εἰσ τὸ Μαιάνδρου πεδίον κατέστησεν. ὁ δὲ Ἀγησίλαοσ οὐκ ἐψεύσατο, ἀλλ’ ὥσπερ προεῖπεν εὐθὺσ <εἰσ> τὸν Σαρδιανὸν τόπον ἐχώρησε, καὶ τρεῖσ μὲν ἡμέρασ δι’ ἐρημίασ πολεμίων πορευόμενοσ πολλὰ τὰ ἐπιτήδεια τῇ στρατιᾷ παρεῖχε· τῇ δὲ τετάρτῃ ἡμέρᾳ ἧκον οἱ τῶν πολεμίων ἱππεῖσ. καὶ τῷ μὲν ἄρχοντι τῶν σκευοφόρων εἶπεν ὁ ἡγεμὼν διαβάντι τὸν Πακτωλὸν ποταμὸν στρατοπεδεύεσθαι·

αὐτοὶ δὲ κατιδόντεσ τοὺσ τῶν Ἑλλήνων ἀκολούθουσ ἐσπαρμένουσ καθ’ ἁρπαγὴν πολλοὺσ αὐτῶν ἀπέκτειναν. αἰσθόμενοσ δὲ ὁ Ἀγησίλαοσ βοηθεῖν ἐκέλευσε τοὺσ ἱππέασ. οἱ δ’ αὖ Πέρσαι ὡσ εἶδον τὴν βοήθειαν, ἡθροίσθησαν καὶ ἀντιπαρετάξαντο παμπληθέσι τῶν ἱππέων τάξεσιν. ἔνθα δὴ ὁ Ἀγησίλαοσ γιγνώσκων ὅτι τοῖσ μὲν πολεμίοισ οὔπω παρείη τὸ πεζόν, αὐτῷ δὲ οὐδὲν ἀπείη τῶν παρεσκευασμένων, καιρὸν ἡγήσατο μάχην συνάψαι, εἰ δύναιτο.

σφαγιασάμενοσ οὖν τὴν μὲν φάλαγγα εὐθὺσ ἦγεν ἐπὶ τοὺσ ἀντιτεταγμένουσ ἱππέασ, ἐκ δὲ τῶν ὁπλιτῶν ἐκέλευσε τὰ δέκα ἀφ’ ἥβησ θεῖν ὁμόσε αὐτοῖσ, τοῖσ δὲ πελτασταῖσ εἶπε δρόμῳ ὑφηγεῖσθαι· παρήγγειλε δὲ καὶ τοῖσ ἱππεῦσιν ἐμβάλλειν, ὡσ αὐτοῦ τε καὶ παντὸσ τοῦ στρατεύματοσ ἑπομένου. τοὺσ μὲν δὴ ἱππέασ ἐδέξαντο οἱ ἀγαθοὶ τῶν Περσῶν·

ἐπειδὴ δὲ ἅμα πάντα τὰ δεινὰ παρῆν ἐπ’ αὐτούσ, ἐνέκλιναν, καὶ οἱ μὲν αὐτῶν εὐθὺσ ἐν τῷ ποταμῷ ἔπεσον, οἱ δὲ ἄλλοι ἔφευγον. οἱ δὲ Ἕλληνεσ ἑπόμενοι αἱροῦσι καὶ τὸ στρατόπεδον αὐτῶν. καὶ οἱ μὲν πελτασταὶ ὥσπερ εἰκὸσ ἐφ’ ἁρπαγὴν ἐτρέποντο· ὁ δὲ Ἀγησίλαοσ ἔχων κύκλῳ πάντα καὶ φίλια καὶ πολέμια περιεστρατοπεδεύσατο. ὡσ δ’ ἤκουσε τοὺσ πολεμίουσ ταράττεσθαι διὰ τὸ αἰτιᾶσθαι ἀλλήλουσ τοῦ γεγενημένου, εὐθὺσ ἦγεν ἐπὶ Σάρδεισ.

κἀκεῖ ἅμα μὲν ἔκαιε καὶ ἐπόρθει τὰ περὶ τὸ ἄστυ, ἅμα δὲ καὶ κηρύγματι ἐδήλου τοὺσ μὲν ἐλευθερίασ δεομένουσ ὡσ πρὸσ σύμμαχον αὐτὸν παρεῖναι· εἰ δέ τινεσ τὴν Ἀσίαν ἑαυτῶν ποιοῦνται, πρὸσ τοὺσ ἐλευθεροῦντασ διακρινουμένουσ ἐν ὅπλοισ παρεῖναι. ἐπεὶ μέντοι οὐδεὶσ ἀντεξῄει, ἀδεῶσ δὴ τὸ ἀπὸ τούτου ἐστρατεύετο, τοὺσ μὲν πρόσθεν προσκυνεῖν Ἕλληνασ ἀναγκαζομένουσ ὁρῶν τιμωμένουσ ὑφ’ ὧν ὑβρίζοντο, τοὺσ δὲ ἀξιοῦντασ καὶ τὰσ τῶν θεῶν τιμὰσ καρποῦσθαι, τούτουσ ποιήσασ μηδ’ ἀντιβλέπειν τοῖσ Ἕλλησι δύνασθαι, καὶ τὴν μὲν τῶν φίλων χώραν ἀδῄωτον παρέχων, τὴν δὲ τῶν πολεμίων οὕτω καρπούμενοσ ὥστε ἐν δυοῖν ἐτοῖν πλέον τῶν ἑκατὸν ταλάντων τῷ θεῷ ἐν Δελφοῖσ δεκάτην ἀποθῦσαι.

ὁ μέντοι Περσῶν βασιλεύσ, νομίσασ Τισσαφέρνην αἴτιον εἶναι τοῦ κακῶσ φέρεσθαι τὰ ἑαυτοῦ, Τιθραύστην καταπέμψασ ἀπέτεμεν αὐτοῦ τὴν κεφαλήν.

μετὰ δὲ τοῦτο τὰ μὲν τῶν βαρβάρων ἔτι ἀθυμότερα ἐγένετο, τὰ δὲ Ἀγησιλάου πολὺ ἐρρωμενέστερα. ἀπὸ πάντων γὰρ τῶν ἐθνῶν ἐπρεσβεύοντο περὶ φιλίασ, πολλοὶ δὲ καὶ ἀφίσταντο πρὸσ αὐτόν, ὀρεγόμενοι τῆσ ἐλευθερίασ, ὥστε οὐκέτι Ἑλλήνων μόνον ἀλλὰ καὶ βαρβάρων πολλῶν ἡγεμὼν ἦν ὁ Ἀγησίλαοσ. ἄξιόν γε μὴν καὶ ἐντεῦθεν ὑπερβαλλόντωσ ἄγασθαι αὐτοῦ, ὅστισ ἄρχων μὲν παμπόλλων ἐν τῇ ἠπείρῳ πόλεων, ἄρχων δὲ καὶ νήσων, ἐπεὶ καὶ τὸ ναυτικὸν προσῆψεν αὐτῷ ἡ πόλισ, αὐξανόμενοσ δὲ καὶ εὐκλείᾳ καὶ δυνάμει, παρὸν δ’ αὐτῷ πολλοῖσ καὶ ἀγαθοῖσ χρῆσθαι ὅ τι ἐβούλετο, πρὸσ δὲ τούτοισ τὸ μέγιστον, ἐπινοῶν καὶ ἐλπίζων καταλύσειν τὴν ἐπὶ τὴν Ἑλλάδα στρατεύσασαν πρότερον ἀρχήν, ὅμωσ ὑπ’ οὐδενὸσ τούτων ἐκρατήθη, ἀλλ’ ἐπειδὴ ἦλθεν αὐτῷ ἀπὸ τῶν οἴκοι τελῶν βοηθεῖν τῇ πατρίδι, ἐπείθετο τῇ πόλει οὐδὲν διαφερόντωσ ἢ εἰ ἐν τῷ ἐφορείῳ ἔτυχεν ἑστηκὼσ μόνοσ παρὰ τοὺσ πέντε, μάλα ἔνδηλον ποιῶν ὡσ οὔτε ἂν πᾶσαν τὴν γῆν δέξαιτο ἀντὶ τῆσ πατρίδοσ οὔτε τοὺσ ἐπικτήτουσ ἀντὶ τῶν ἀρχαίων φίλων οὔτε αἰσχρὰ καὶ ἀκίνδυνα κέρδη μᾶλλον ἢ μετὰ κινδύνων τὰ καλὰ καὶ δίκαια.

ὅσον γε μὴν χρόνον ἐπὶ τῇ ἀρχῇ ἔμεινε πῶσ οὐκ ἀξιεπαίνου βασιλέωσ καὶ τοῦτ’ ἔργον ἐπεδείξατο, ὅστισ παραλαβὼν πάσασ πόλεισ ἐφ’ ἃσ ἄρξων ἐξέπλευσε στασιαζούσασ διὰ τὸ τὰσ πολιτείασ κινηθῆναι, ἐπεὶ Ἀθηναῖοι τῆσ ἀρχῆσ ἔληξαν, ἐποίησεν ὥστ’ ἄνευ φυγῆσ καὶ θανάτων ἑώσ αὐτὸσ παρῆν ὁμονόωσ πολιτευομένασ καὶ εὐδαίμονασ τὰσ πόλεισ διατελέσαι;

τοιγαροῦν οἱ ἐν τῇ Ἀσίᾳ Ἕλληνεσ οὐχ ὡσ ἄρχοντοσ μόνον ἀλλὰ καὶ ὡσ πατρὸσ καὶ ἑταίρου ἀπιόντοσ αὐτοῦ ἐλυποῦντο.

καὶ τέλοσ ἐδήλωσαν ὅτι οὐ πλαστὴν τὴν φιλίαν παρείχοντο. ἐθελούσιοι γοῦν αὐτῷ συνεβοήθησαν τῇ Λακεδαίμονι, καὶ ταῦτα εἰδότεσ ὅτι οὐ χείροσιν ἑαυτῶν δεήσοι μάχεσθαι. τῶν μὲν δὴ ἐν τῇ Ἀσίᾳ πράξεων τοῦτο τέλοσ ἐγένετο.

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION