헬라어 문장 검색 - ΠλατόΕυτηψπή1́

(플라톤, Euthyphro, Apology, Crito, Phaedo, Εὐθύφρων)

τί νεώτερον, ὦ Σώκρατεσ, γέγονεν, ὅτι σὺ τὰσ ἐν Λυκείῳ καταλιπὼν διατριβὰσ ἐνθάδε νῦν διατρίβεισ περὶ τὴν τοῦ βασιλέωσ στοάν; οὐ γάρ που καὶ σοί γε δίκη τισ οὖσα τυγχάνει πρὸσ τὸν βασιλέα ὥσπερ ἐμοί. οὔτοι δὴ Ἀθηναῖοί γε, ὦ Εὐθύφρων, δίκην αὐτὴν καλοῦσιν ἀλλὰ γραφήν. τί φῄσ;

γραφὴν σέ τισ, ὡσ ἐοίκε, γέγραπται· οὐ γὰρ ἐκεῖνό γε καταγνώσομαι, ὡσ σὺ ἕτερον. οὐ γὰρ οὖν. ἀλλὰ σὲ ἄλλοσ; πάνυ γε. τίσ οὗτοσ; οὐδ’ αὐτὸσ πάνυ τι γιγνώσκω, ὦ Εὐθύφρων, τὸν ἄνδρα, νέοσ γάρ τίσ μοι φαίνεται καὶ ἀγνώσ· ὀνομάζουσι μέντοι αὐτόν, ὡσ ἐγᾦμαι, Μέλητον. ἔστι δὲ τῶν δήμων Πιτθεύσ, εἴ τινα νῷ ἔχεισ Πιτθέα Μέλητον οἱο͂ν τετανότριχα καὶ οὐ πάνυ εὐγένειον, ἐπίγρυπον δέ. οὐκ ἐννοῶ, ὦ Σώκρατεσ· ἀλλὰ δὴ τίνα γραφήν σε γέγραπται; ἥντινα;

οὐκ ἀγεννῆ, ἔμοιγε δοκεῖ· τὸ γὰρ νέον ὄντα τοσοῦτον πρᾶγμα ἐγνωκέναι οὐ φαῦλόν ἐστιν. ἐκεῖνοσ γάρ, ὥσ φησιν, οἶδε τίνα τρόπον οἱ νέοι διαφθείρονται καὶ τίνεσ οἱ διαφθείροντεσ αὐτούσ. καὶ κινδυνεύει σοφόσ τισ εἶναι, καὶ τὴν ἐμὴν ἀμαθίαν κατιδὼν ὡσ διαφθείροντοσ τοὺσ ἡλικιώτασ αὐτοῦ, ἔρχεται κατηγορήσων μου ὥσπερ πρὸσ μητέρα πρὸσ τὴν πόλιν. καὶ φαίνεταί μοι τῶν πολιτικῶν μόνοσ ἄρχεσθαι ὀρθῶσ· ὀρθῶσ γάρ ἐστι τῶν νέων πρῶτον ἐπιμεληθῆναι ὅπωσ ἔσονται ὅτι ἄριστοι, ὥσπερ γεωργὸν ἀγαθὸν τῶν νέων φυτῶν εἰκὸσ πρῶτον ἐπιμεληθῆναι, μετὰ δὲ τοῦτο καὶ τῶν ἄλλων.

καὶ δὴ καὶ Μέλητοσ ἴσωσ πρῶτον μὲν ἡμᾶσ ἐκκαθαίρει τοὺσ τῶν νέων τὰσ βλάστασ διαφθείροντασ, ὥσ φησιν· ἔπειτα μετὰ τοῦτο δῆλον ὅτι τῶν πρεσβυτέρων ἐπιμεληθεὶσ πλείστων καὶ μεγίστων ἀγαθῶν αἴτιοσ τῇ πόλει γενήσεται, ὥσ γε τὸ εἰκὸσ συμβῆναι ἐκ τοιαύτησ ἀρχῆσ ἀρξαμένῳ.

βουλοίμην ἄν, ὦ Σώκρατεσ, ἀλλ’ ὀρρωδῶ μὴ τοὐναντίον γένηται· ἀτεχνῶσ γάρ μοι δοκεῖ ἀφ’ ἑστίασ ἄρχεσθαι κακουργεῖν τὴν πόλιν, ἐπιχειρῶν ἀδικεῖν σέ. καί μοι λέγε, τί καὶ ποιοῦντά σέ φησι διαφθείρειν τοὺσ νέουσ; ἄτοπα, ὦ θαυμάσιε, ὡσ οὕτω γ’ ἀκοῦσαι.

φησὶ γάρ με ποιητὴν εἶναι θεῶν, καὶ ὡσ καινοὺσ ποιοῦντα θεοὺσ τοὺσ δ’ ἀρχαίουσ οὐ νομίζοντα ἐγράψατο τούτων αὐτῶν ἕνεκα, ὥσ φησιν. μανθάνω, ὦ Σώκρατεσ· ὅτι δὴ σὺ τὸ δαιμόνιον φῂσ σαυτῷ ἑκάστοτε γίγνεσθαι. ὡσ οὖν καινοτομοῦντόσ σου περὶ τὰ θεῖα γέγραπται ταύτην τὴν γραφήν, καὶ ὡσ διαβαλῶν δὴ ἔρχεται εἰσ τὸ δικαστήριον, εἰδὼσ ὅτι εὐδιάβολα τὰ τοιαῦτα πρὸσ τοὺσ πολλούσ. καὶ ἐμοῦ γάρ τοι, ὅταν τι λέγω ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ περὶ τῶν θείων, προλέγων αὐτοῖσ τὰ μέλλοντα, καταγελῶσιν ὡσ μαινομένου· καίτοι οὐδὲν ὅτι οὐκ ἀληθὲσ εἴρηκα ὧν προεῖπον, ἀλλ’ ὅμωσ φθονοῦσιν ἡμῖν πᾶσι τοῖσ τοιούτοισ.

ἀλλ’ οὐδὲν αὐτῶν χρὴ φροντίζειν, ἀλλ’ ὁμόσε ἰέναι. ὦ φίλε Εὐθύφρων, ἀλλὰ τὸ μὲν καταγελασθῆναι ἴσωσ οὐδὲν πρᾶγμα. Ἀθηναίοισ γάρ τοι, ὡσ ἐμοὶ δοκεῖ, οὐ σφόδρα μέλει ἄν τινα δεινὸν οἰώνται εἶναι, μὴ μέντοι διδασκαλικὸν τῆσ αὑτοῦ σοφίασ· ὃν δ’ ἂν καὶ ἄλλουσ οἰώνται ποιεῖν τοιούτουσ, θυμοῦνται, εἴτ’ οὖν φθόνῳ ὡσ σὺ λέγεισ, εἴτε δι’ ἄλλο τι. τούτου οὖν πέρι ὅπωσ ποτὲ πρὸσ ἐμὲ ἔχουσιν, οὐ πάνυ ἐπιθυμῶ πειραθῆναι.

ἴσωσ γὰρ σὺ μὲν δοκεῖσ σπάνιον σεαυτὸν παρέχειν καὶ διδάσκειν οὐκ ἐθέλειν τὴν σεαυτοῦ σοφίαν· ἐγὼ δὲ φοβοῦμαι μὴ ὑπὸ φιλανθρωπίασ δοκῶ αὐτοῖσ ὅτιπερ ἔχω ἐκκεχυμένωσ παντὶ ἀνδρὶ λέγειν, οὐ μόνον ἄνευ μισθοῦ, ἀλλὰ καὶ προστιθεὶσ ἂν ἡδέωσ εἴ τίσ μου ἐθέλει ἀκούειν. εἰ μὲν οὖν, ὃ νυνδὴ ἔλεγον, μέλλοιέν μου καταγελᾶν ὥσπερ σὺ φῂσ σαυτοῦ, οὐδὲν ἂν εἰή ἀηδὲσ παίζοντασ καὶ γελῶντασ ἐν τῷ δικαστηρίῳ διαγαγεῖν· εἰ δὲ σπουδάσονται, τοῦτ’ ἤδη ὅπῃ ἀποβήσεται ἄδηλον πλὴν ὑμῖν τοῖσ μάντεσιν.

ἀλλ’ ἴσωσ οὐδὲν ἔσται, ὦ Σώκρατεσ, πρᾶγμα, ἀλλὰ σύ τε κατὰ νοῦν ἀγωνιῇ τὴν δίκην, οἶμαι δὲ καὶ ἐμὲ τὴν ἐμήν. ἔστιν δὲ δὴ σοί, ὦ Εὐθύφρων, τίσ ἡ δίκη; φεύγεισ αὐτὴν ἢ διώκεισ; διώκω. τίνα; ὃν διώκων αὖ δοκῶ μαίνεσθαι.

τί δέ; πετόμενόν τινα διώκεισ; πολλοῦ γε δεῖ πέτεσθαι, ὅσ γε τυγχάνει ὢν εὖ μάλα πρεσβύτησ. τίσ οὗτοσ; ὁ ἐμὸσ πατήρ. ὁ σόσ, ὦ βέλτιστε; πάνυ μὲν οὖν. ἔστιν δὲ τί τὸ ἔγκλημα καὶ τίνοσ ἡ δίκη; φόνου, ὦ Σώκρατεσ. Ἡράκλεισ. ἦ που, ὦ Εὐθύφρων, ἀγνοεῖται ὑπὸ τῶν πολλῶν ὅπῃ ποτὲ ὀρθῶσ ἔχει· οὐ γὰρ οἶμαί γε τοῦ ἐπιτυχόντοσ ὀρθῶσ αὐτὸ πρᾶξαι ἀλλὰ πόρρω που ἤδη σοφίασ ἐλαύνοντοσ. πόρρω μέντοι νὴ Δία, ὦ Σώκρατεσ.

ἔστιν δὲ δὴ τῶν οἰκείων τισ ὁ τεθνεὼσ ὑπὸ τοῦ σοῦ πατρόσ; ἢ δῆλα δή; οὐ γὰρ ἄν που ὑπέρ γε ἀλλοτρίου ἐπεξῇσθα φόνου αὐτῷ. γελοῖον, ὦ Σώκρατεσ, ὅτι οἰεί τι διαφέρειν εἴτε ἀλλότριοσ εἴτε οἰκεῖοσ ὁ τεθνεώσ, ἀλλ’ οὐ τοῦτο μόνον δεῖν φυλάττειν, εἴτε ἐν δίκῃ ἔκτεινεν ὁ κτείνασ εἴτε μή, καὶ εἰ μὲν ἐν δίκῃ, ἐᾶν, εἰ δὲ μή, ἐπεξιέναι, ἐάνπερ ὁ κτείνασ συνέστιόσ σοι καὶ ὁμοτράπεζοσ ᾖ· ἴσον γὰρ τὸ μίασμα γίγνεται ἐὰν συνῇσ τῷ τοιούτῳ συνειδὼσ καὶ μὴ ἀφοσιοῖσ σεαυτόν τε καὶ ἐκεῖνον τῇ δίκῃ ἐπεξιών.

ἐπεὶ ὅ γε ἀποθανὼν πελάτησ τισ ἦν ἐμόσ, καὶ ὡσ ἐγεωργοῦμεν ἐν τῇ Νάξῳ, ἐθήτευεν ἐκεῖ παρ’ ἡμῖν. παροινήσασ οὖν καὶ ὀργισθεὶσ τῶν οἰκετῶν τινι τῶν ἡμετέρων ἀποσφάττει αὐτόν. ὁ οὖν πατὴρ συνδήσασ τοὺσ πόδασ καὶ τὰσ χεῖρασ αὐτοῦ, καταβαλὼν εἰσ τάφρον τινά, πέμπει δεῦρο ἄνδρα πευσόμενον τοῦ ἐξηγητοῦ ὅτι χρείη ποιεῖν. ἐν δὲ τούτῳ τῷ χρόνῳ τοῦ δεδεμένου ὠλιγώρει τε καὶ ἠμέλει ὡσ ἀνδροφόνου καὶ οὐδὲν ὂν πρᾶγμα εἰ καὶ ἀποθάνοι, ὅπερ οὖν καὶ ἔπαθεν· ὑπὸ γὰρ λιμοῦ καὶ ῥίγουσ καὶ τῶν δεσμῶν ἀποθνῄσκει πρὶν τὸν ἄγγελον παρὰ τοῦ ἐξηγητοῦ ἀφικέσθαι.

ταῦτα δὴ οὖν καὶ ἀγανακτεῖ ὅ τε πατὴρ καὶ οἱ ἄλλοι οἰκεῖοι, ὅτι ἐγὼ ὑπὲρ τοῦ ἀνδροφόνου τῷ πατρὶ φόνου ἐπεξέρχομαι οὔτε ἀποκτείναντι, ὥσ φασιν ἐκεῖνοι, οὔτ’ εἰ ὅτι μάλιστα ἀπέκτεινεν, ἀνδροφόνου γε ὄντοσ τοῦ ἀποθανόντοσ, οὐ δεῖν φροντίζειν ὑπὲρ τοῦ τοιούτου ‐ ἀνόσιον γὰρ εἶναι τὸ ὑὸν πατρὶ φόνου ἐπεξιέναι ‐ κακῶσ εἰδότεσ, ὦ Σώκρατεσ, τὸ θεῖον ὡσ ἔχει τοῦ ὁσίου τε πέρι καὶ τοῦ ἀνοσίου. σὺ δὲ δὴ πρὸσ Διόσ, ὦ Εὐθύφρων, οὑτωσὶ ἀκριβῶσ οἰεί ἐπίστασθαι περὶ τῶν θείων ὅπῃ ἔχει, καὶ τῶν ὁσίων τε καὶ ἀνοσίων, ὥστε τούτων οὕτω πραχθέντων ὡσ σὺ λέγεισ, οὐ φοβῇ δικαζόμενοσ τῷ πατρὶ ὅπωσ μὴ αὖ σὺ ἀνόσιον πρᾶγμα τυγχάνῃσ πράττων;

γοὐδὲν γὰρ ἄν μου ὄφελοσ εἰή, ὦ Σώκρατεσ, οὐδέ τῳ ἂν διαφέροι Εὐθύφρων τῶν πολλῶν ἀνθρώπων, εἰ μὴ τὰ τοιαῦτα πάντα ἀκριβῶσ εἰδείην. ἆρ’ οὖν μοι, ὦ θαυμάσιε Εὐθύφρων, κράτιστόν ἐστι μαθητῇ σῷ γενέσθαι, καὶ πρὸ τῆσ γραφῆσ τῆσ πρὸσ Μέλητον αὐτὰ ταῦτα προκαλεῖσθαι αὐτόν, λέγοντα ὅτι ἔγωγε καὶ ἐν τῷ ἔμπροσθεν χρόνῳ τὰ θεῖα περὶ πολλοῦ ἐποιούμην εἰδέναι, καὶ νῦν ἐπειδή με ἐκεῖνοσ αὐτοσχεδιάζοντά φησι καὶ καινοτομοῦντα περὶ τῶν θείων ἐξαμαρτάνειν, μαθητὴσ δὴ γέγονα σόσ ‐ "καὶ εἰ μέν, ὦ Μέλητε," φαίην ἄν, "Εὐθύφρονα ὁμολογεῖσ σοφὸν εἶναι τὰ τοιαῦτα, καὶ ὀρθῶσ νομίζειν καὶ ἐμὲ ἡγοῦ καὶ μὴ δικάζου·

εἰ δὲ μή, ἐκείνῳ τῷ διδασκάλῳ λάχε δίκην πρότερον ἢ ἐμοί, ὡσ τοὺσ πρεσβυτέρουσ διαφθείροντι ἐμέ τε καὶ τὸν αὑτοῦ πατέρα, ἐμὲ μὲν διδάσκοντι, ἐκεῖνον δὲ νουθετοῦντί τε καὶ κολάζοντι" ‐ καὶ ἂν μή μοι πείθηται μηδὲ ἀφίῃ τῆσ δίκησ ἢ ἀντ’ ἐμοῦ γράφηται σέ, αὐτὰ ταῦτα λέγειν ἐν τῷ δικαστηρίῳ ἃ προυκαλούμην αὐτόν;

ναὶ μὰ Δία, ὦ Σώκρατεσ, εἰ ἄρα ἐμὲ ἐπιχειρήσειε γράφεσθαι, εὑρ́οιμ’ ἄν, ὡσ οἶμαι, ὅπῃ σαθρόσ ἐστιν, καὶ πολὺ ἂν ἡμῖν πρότερον περὶ ἐκείνου λόγοσ ἐγένετο ἐν τῷ δικαστηρίῳ ἢ περὶ ἐμοῦ. καὶ ἐγώ τοι, ὦ φίλε ἑταῖρε, ταῦτα γιγνώσκων μαθητὴσ ἐπιθυμῶ γενέσθαι σόσ, εἰδὼσ ὅτι καὶ ἄλλοσ πού τισ καὶ ὁ Μέλητοσ οὗτοσ σὲ μὲν οὐδὲ δοκεῖ ὁρᾶν, ἐμὲ δὲ οὕτωσ ὀξέωσ ἀτεχνῶσ καὶ ῥᾳδίωσ κατεῖδεν ὥστε ἀσεβείασ ἐγράψατο. νῦν οὖν πρὸσ Διὸσ λέγε μοι ὃ νυνδὴ σαφῶσ εἰδέναι διισχυρίζου, ποῖόν τι τὸ εὐσεβὲσ φῂσ εἶναι καὶ τὸ ἀσεβὲσ καὶ περὶ φόνου καὶ περὶ τῶν ἄλλων;

ἢ οὐ ταὐτόν ἐστιν ἐν πάσῃ πράξει τὸ ὅσιον αὐτὸ αὑτῷ, καὶ τὸ ἀνόσιον αὖ τοῦ μὲν ὁσίου παντὸσ ἐναντίον, αὐτὸ δὲ αὑτῷ ὅμοιον καὶ ἔχον μίαν τινὰ ἰδέαν κατὰ τὴν ἀνοσιότητα πᾶν ὅτιπερ ἂν μέλλῃ ἀνόσιον εἶναι;

πάντωσ δήπου, ὦ Σώκρατεσ. λέγε δή, τί φῂσ εἶναι τὸ ὅσιον καὶ τί τὸ ἀνόσιον; λέγω τοίνυν ὅτι τὸ μὲν ὅσιόν ἐστιν ὅπερ ἐγὼ νῦν ποιῶ, τῷ ἀδικοῦντι ἢ περὶ φόνουσ ἢ περὶ ἱερῶν κλοπὰσ ἤ τι ἄλλο τῶν τοιούτων ἐξαμαρτάνοντι ἐπεξιέναι, ἐάντε πατὴρ ὢν τυγχάνῃ ἐάντε μήτηρ ἐάντε ἄλλοσ ὁστισοῦν, τὸ δὲ μὴ ἐπεξιέναι ἀνόσιον· ἐπεί, ὦ Σώκρατεσ, θέασαι ὡσ μέγα σοι ἐρῶ τεκμήριον τοῦ νόμου ὅτι οὕτωσ ἔχει ‐ ὃ καὶ ἄλλοισ ἤδη εἶπον, ὅτι ταῦτα ὀρθῶσ ἂν εἰή οὕτω γιγνόμενα ‐ μὴ ἐπιτρέπειν τῷ ἀσεβοῦντι μηδ’ ἂν ὁστισοῦν τυγχάνῃ ὤν.

αὐτοὶ γὰρ οἱ ἄνθρωποι τυγχάνουσι νομίζοντεσ τὸν Δία τῶν θεῶν ἄριστον καὶ δικαιότατον, καὶ τοῦτον ὁμολογοῦσι τὸν αὑτοῦ πατέρα δῆσαι ὅτι τοὺσ ὑεῖσ κατέπινεν οὐκ ἐν δίκῃ, κἀκεῖνόν γε αὖ τὸν αὑτοῦ πατέρα ἐκτεμεῖν δι’ ἕτερα τοιαῦτα· ἐμοὶ δὲ χαλεπαίνουσιν ὅτι τῷ πατρὶ ἐπεξέρχομαι ἀδικοῦντι, καὶ οὕτωσ αὐτοὶ αὑτοῖσ τὰ ἐναντία λέγουσι περί τε τῶν θεῶν καὶ περὶ ἐμοῦ.

ἆρά γε, ὦ Εὐθύφρων, τοῦτ’ ἔστιν οὗ οὕνεκα τὴν γραφὴν φεύγω, ὅτι τὰ τοιαῦτα ἐπειδάν τισ περὶ τῶν θεῶν λέγῃ, δυσχερῶσ πωσ ἀποδέχομαι; διὸ δή, ὡσ ἐοίκε, φήσει τίσ με ἐξαμαρτάνειν. νῦν οὖν εἰ καὶ σοὶ ταῦτα συνδοκεῖ τῷ εὖ εἰδότι περὶ τῶν τοιούτων, ἀνάγκη δή, ὡσ ἐοίκε, καὶ ἡμῖν συγχωρεῖν. τί γὰρ καὶ φήσομεν, οἵ γε καὶ αὐτοὶ ὁμολογοῦμεν περὶ αὐτῶν μηδὲν εἰδέναι; ἀλλά μοι εἰπὲ πρὸσ Φιλίου, σὺ ὡσ ἀληθῶσ ἡγῇ ταῦτα οὕτωσ γεγονέναι;

καὶ ἔτι γε τούτων θαυμασιώτερα, ὦ Σώκρατεσ, ἃ οἱ πολλοὶ οὐκ ἴσασιν. καὶ πόλεμον ἆρα ἡγῇ σὺ εἶναι τῷ ὄντι ἐν τοῖσ θεοῖσ πρὸσ ἀλλήλουσ, καὶ ἔχθρασ γε δεινὰσ καὶ μάχασ καὶ ἄλλα τοιαῦτα πολλά, οἱᾶ λέγεταί τε ὑπὸ τῶν ποιητῶν, καὶ ὑπὸ τῶν ἀγαθῶν γραφέων τά τε ἄλλα ἱερὰ ἡμῖν καταπεποίκιλται, καὶ δὴ καὶ τοῖσ μεγάλοισ Παναθηναίοισ ὁ πέπλοσ μεστὸσ τῶν τοιούτων ποικιλμάτων ἀνάγεται εἰσ τὴν ἀκρόπολιν; ταῦτα ἀληθῆ φῶμεν εἶναι, ὦ Εὐθύφρων;

μὴ μόνον γε, ὦ Σώκρατεσ, ἀλλ’ ὅπερ ἄρτι εἶπον, καὶ ἄλλα σοι ἐγὼ πολλά, ἐάνπερ βούλῃ, περὶ τῶν θείων διηγήσομαι, ἃ σὺ ἀκούων εὖ οἶδ’ ὅτι ἐκπλαγήσῃ. οὐκ ἂν θαυμάζοιμι. ἀλλὰ ταῦτα μέν μοι εἰσ αὖθισ ἐπὶ σχολῆσ διηγήσῃ· νυνὶ δὲ ὅπερ ἄρτι σε ἠρόμην πειρῶ σαφέστερον εἰπεῖν. οὐ γάρ με, ὦ ἑταῖρε, τὸ πρότερον ἱκανῶσ ἐδίδαξασ ἐρωτήσαντα τὸ ὅσιον ὅτι ποτ’ εἰή, ἀλλά μοι εἶπεσ ὅτι τοῦτο τυγχάνει ὅσιον ὂν ὃ σὺ νῦν ποιεῖσ, φόνου ἐπεξιὼν τῷ πατρί. καὶ ἀληθῆ γε ἔλεγον, ὦ Σώκρατεσ. ἴσωσ.

ἀλλὰ γάρ, ὦ Εὐθύφρων, καὶ ἄλλα πολλὰ φῂσ εἶναι ὅσια. καὶ γὰρ ἔστιν. μέμνησαι οὖν ὅτι οὐ τοῦτό σοι διεκελευόμην, ἕν τι ἢ δύο με διδάξαι τῶν πολλῶν ὁσίων, ἀλλ’ ἐκεῖνο αὐτὸ τὸ εἶδοσ ᾧ πάντα τὰ ὅσια ὅσιά ἐστιν; ἔφησθα γάρ που μιᾷ ἰδέᾳ τά τε ἀνόσια ἀνόσια εἶναι καὶ τὰ ὅσια ὅσια· ἢ οὐ μνημονεύεισ;

ἔγωγε. ταύτην τοίνυν με αὐτὴν δίδαξον τὴν ἰδέαν τίσ ποτέ ἐστιν, ἵνα εἰσ ἐκείνην ἀποβλέπων καὶ χρώμενοσ αὐτῇ παραδείγματι, ὃ μὲν ἂν τοιοῦτον ᾖ ὧν ἂν ἢ σὺ ἢ ἄλλοσ τισ πράττῃ φῶ ὅσιον εἶναι, ὃ δ’ ἂν μὴ τοιοῦτον, μὴ φῶ. ἀλλ’ εἰ οὕτω βούλει, ὦ Σώκρατεσ, καὶ οὕτω σοι φράσω. ἀλλὰ μὴν βούλομαί γε. ἔστι τοίνυν τὸ μὲν τοῖσ θεοῖσ προσφιλὲσ ὅσιον, τὸ δὲ μὴ προσφιλὲσ ἀνόσιον. παγκάλωσ, ὦ Εὐθύφρων, καὶ ὡσ ἐγὼ ἐζήτουν ἀποκρίνασθαί σε, οὕτω νῦν ἀπεκρίνω.

εἰ μέντοι ἀληθῶσ, τοῦτο οὔπω οἶδα, ἀλλὰ σὺ δῆλον ὅτι ἐπεκδιδάξεισ ὡσ ἔστιν ἀληθῆ ἃ λέγεισ. πάνυ μὲν οὖν. φέρε δή, ἐπισκεψώμεθα τί λέγομεν. τὸ μὲν θεοφιλέσ τε καὶ θεοφιλὴσ ἄνθρωποσ ὅσιοσ, τὸ δὲ θεομισὲσ καὶ ὁ θεομισὴσ ἀνόσιοσ· οὐ ταὐτὸν δ’ ἐστίν, ἀλλὰ τὸ ἐναντιώτατον, τὸ ὅσιον τῷ ἀνοσίῳ· οὐχ οὕτωσ; οὕτω μὲν οὖν. καὶ εὖ γε φαίνεται εἰρῆσθαι; δοκῶ, ὦ Σώκρατεσ.

εἴρηται γάρ. γοὐκοῦν καὶ ὅτι στασιάζουσιν οἱ θεοί, ὦ Εὐθύφρων, καὶ διαφέρονται ἀλλήλοισ καὶ ἔχθρα ἐστὶν ἐν αὐτοῖσ πρὸσ ἀλλήλουσ, καὶ τοῦτο εἴρηται; εἴρηται γάρ. ἔχθραν δὲ καὶ ὀργάσ, ὦ ἄριστε, ἡ περὶ τίνων διαφορὰ ποιεῖ; ὧδε δὲ σκοπῶμεν. ἆρ’ ἂν εἰ διαφεροίμεθα ἐγώ τε καὶ σὺ περὶ ἀριθμοῦ ὁπότερα πλείω, ἡ περὶ τούτων διαφορὰ ἐχθροὺσ ἂν ἡμᾶσ ποιοῖ καὶ ὀργίζεσθαι ἀλλήλοισ, ἢ ἐπὶ λογισμὸν ἐλθόντεσ περί γε τῶν τοιούτων ταχὺ ἂν ἀπαλλαγεῖμεν; πάνυ γε.

οὐκοῦν καὶ περὶ τοῦ μείζονοσ καὶ ἐλάττονοσ εἰ διαφεροίμεθα, ἐπὶ τὸ μετρεῖν ἐλθόντεσ ταχὺ παυσαίμεθ’ ἂν τῆσ διαφορᾶσ; ἔστι ταῦτα. καὶ ἐπί γε τὸ ἱστάναι ἐλθόντεσ, ὡσ ἐγᾦμαι, περὶ τοῦ βαρυτέρου τε καὶ κουφοτέρου διακριθεῖμεν ἄν; πῶσ γὰρ οὔ; περὶ τίνοσ δὲ δὴ διενεχθέντεσ καὶ ἐπὶ τίνα κρίσιν οὐ δυνάμενοι ἀφικέσθαι ἐχθροί γε ἂν ἀλλήλοισ εἶμεν καὶ ὀργιζοίμεθα; ἴσωσ οὐ πρόχειρόν σοί ἐστιν, ἀλλ’ ἐμοῦ λέγοντοσ σκόπει εἰ τάδε ἐστὶ τό τε δίκαιον καὶ τὸ ἄδικον καὶ καλὸν καὶ αἰσχρὸν καὶ ἀγαθὸν καὶ κακόν. ἆρα οὐ ταῦτά ἐστιν περὶ ὧν διενεχθέντεσ καὶ οὐ δυνάμενοι ἐπὶ ἱκανὴν κρίσιν αὐτῶν ἐλθεῖν ἐχθροὶ ἀλλήλοισ γιγνόμεθα, ὅταν γιγνώμεθα, καὶ ἐγὼ καὶ σὺ καὶ οἱ ἄλλοι ἄνθρωποι πάντεσ; ἀλλ’ ἔστιν αὕτη ἡ διαφορά, ὦ Σώκρατεσ, καὶ περὶ τούτων.

τί δὲ οἱ θεοί, ὦ Εὐθύφρων; οὐκ εἴπερ τι διαφέρονται, δι’ αὐτὰ ταῦτα διαφέροιντ’ ἄν; πολλὴ ἀνάγκη. καὶ τῶν θεῶν ἄρα, ὦ γενναῖε Εὐθύφρων, ἄλλοι ἄλλα δίκαια ἡγοῦνται κατὰ τὸν σὸν λόγον, καὶ καλὰ καὶ αἰσχρὰ καὶ ἀγαθὰ καὶ κακά·

οὐ γὰρ ἄν που ἐστασίαζον ἀλλήλοισ εἰ μὴ περὶ τούτων διεφέροντο· ἦ γάρ; γὀρθῶσ λέγεισ. οὐκοῦν ἅπερ καλὰ ἡγοῦνται ἕκαστοι καὶ ἀγαθὰ καὶ δίκαια, ταῦτα καὶ φιλοῦσιν, τὰ δὲ ἐναντία τούτων μισοῦσιν; πάνυ γε. ταὐτὰ δέ γε, ὡσ σὺ φῄσ, οἱ μὲν δίκαια ἡγοῦνται, οἱ δὲ ἄδικα, περὶ ἃ καὶ ἀμφισβητοῦντεσ στασιάζουσί τε καὶ πολεμοῦσιν ἀλλήλοισ· ἆρα οὐχ οὕτω;

οὕτω. ταὔτ’ ἄρα, ὡσ ἐοίκεν, μισεῖταί τε ὑπὸ τῶν θεῶν καὶ φιλεῖται, καὶ θεομισῆ τε καὶ θεοφιλῆ ταὔτ’ ἂν εἰή. ἐοίκεν. καὶ ὅσια ἄρα καὶ ἀνόσια τὰ αὐτὰ ἂν εἰή, ὦ Εὐθύφρων, τούτῳ τῷ λόγῳ. κινδυνεύει. οὐκ ἄρα ὃ ἠρόμην ἀπεκρίνω, ὦ θαυμάσιε. οὐ γὰρ τοῦτό γε ἠρώτων, ὃ τυγχάνει ταὐτὸν ὂν ὅσιόν τε καὶ ἀνόσιον· ὃ δ’ ἂν θεοφιλὲσ ᾖ καὶ θεομισέσ ἐστιν, ὡσ ἐοίκεν. ὥστε, ὦ Εὐθύφρων, ὃ σὺ νῦν ποιεῖσ τὸν πατέρα κολάζων, οὐδὲν θαυμαστὸν εἰ τοῦτο δρῶν τῷ μὲν Διὶ προσφιλὲσ ποιεῖσ, τῷ δὲ Κρόνῳ καὶ τῷ Οὐρανῷ ἐχθρόν, καὶ τῷ μὲν Ἡφαίστῳ φίλον, τῇ δὲ Ἥρᾳ ἐχθρόν, καὶ εἴ τισ ἄλλοσ τῶν θεῶν ἕτεροσ ἑτέρῳ διαφέρεται περὶ αὐτοῦ, καὶ ἐκείνοισ κατὰ τὰ αὐτά.

ἀλλ’ οἶμαι, ὦ Σώκρατεσ, περί γε τούτου τῶν θεῶν οὐδένα ἕτερον ἑτέρῳ διαφέρεσθαι, ὡσ οὐ δεῖ δίκην διδόναι ἐκεῖνον ὃσ ἂν ἀδίκωσ τινὰ ἀποκτείνῃ. τί δέ; ἀνθρώπων, ὦ Εὐθύφρων, ἤδη τινὸσ ἤκουσασ ἀμφισβητοῦντοσ ὡσ τὸν ἀδίκωσ ἀποκτείναντα ἢ ἄλλο ἀδίκωσ ποιοῦντα ὁτιοῦν οὐ δεῖ δίκην διδόναι; οὐδὲν μὲν οὖν παύονται ταῦτα ἀμφισβητοῦντεσ καὶ ἄλλοθι καὶ ἐν τοῖσ δικαστηρίοισ·

ἀδικοῦντεσ γὰρ πάμπολλα, πάντα ποιοῦσι καὶ λέγουσι φεύγοντεσ τὴν δίκην. ἦ καὶ ὁμολογοῦσιν, ὦ Εὐθύφρων, ἀδικεῖν, καὶ ὁμολογοῦντεσ ὅμωσ οὐ δεῖν φασὶ σφᾶσ διδόναι δίκην; οὐδαμῶσ τοῦτό γε. οὐκ ἄρα πᾶν γε ποιοῦσι καὶ λέγουσι· τοῦτο γὰρ οἶμαι οὐ τολμῶσι λέγειν οὐδ’ ἀμφισβητεῖν, ὡσ οὐχὶ εἴπερ ἀδικοῦσί γε δοτέον δίκην, ἀλλ’ οἶμαι οὔ φασιν ἀδικεῖν· ἦ γάρ;

ἀληθῆ λέγεισ. οὐκ ἄρα ἐκεῖνό γε ἀμφισβητοῦσιν, ὡσ οὐ τὸν ἀδικοῦντα δεῖ διδόναι δίκην, ἀλλ’ ἐκεῖνο ἴσωσ ἀμφισβητοῦσιν, τὸ τίσ ἐστιν ὁ ἀδικῶν καὶ τί δρῶν καὶ πότε. ἀληθῆ λέγεισ. οὐκοῦν αὐτά γε ταῦτα καὶ οἱ θεοὶ πεπόνθασιν, εἴπερ στασιάζουσι περὶ τῶν δικαίων καὶ ἀδίκων ὡσ ὁ σὸσ λόγοσ, καὶ οἱ μέν φασιν ἀλλήλουσ ἀδικεῖν, οἱ δὲ οὔ φασιν; ἐπεὶ ἐκεῖνό γε δήπου, ὦ θαυμάσιε, οὐδεὶσ οὔτε θεῶν οὔτε ἀνθρώπων τολμᾷ λέγειν, ὡσ οὐ τῷ γε ἀδικοῦντι δοτέον δίκην. ναί, τοῦτο μὲν ἀληθὲσ λέγεισ, ὦ Σώκρατεσ, τό γε κεφάλαιον.

ἀλλ’ ἕκαστόν γε οἶμαι, ὦ Εὐθύφρων, τῶν πραχθέντων ἀμφισβητοῦσιν οἱ ἀμφισβητοῦντεσ, καὶ ἄνθρωποι καὶ θεοί, εἴπερ ἀμφισβητοῦσιν θεοί· πράξεώσ τινοσ πέρι διαφερόμενοι οἱ μὲν δικαίωσ φασὶν αὐτὴν πεπρᾶχθαι, οἱ δὲ ἀδίκωσ· ἆρ’ οὐχ οὕτω; πάνυ γε. ἴθι νυν, ὦ φίλε Εὐθύφρων, δίδαξον καὶ ἐμέ, ἵνα σοφώτεροσ γένωμαι, τί σοι τεκμήριόν ἐστιν ὡσ πάντεσ θεοὶ ἡγοῦνται ἐκεῖνον ἀδίκωσ τεθνάναι, ὃσ ἂν θητεύων ἀνδροφόνοσ γενόμενοσ, συνδεθεὶσ ὑπὸ τοῦ δεσπότου τοῦ ἀποθανόντοσ, φθάσῃ τελευτήσασ διὰ τὰ δεσμὰ πρὶν τὸν συνδήσαντα παρὰ τῶν ἐξηγητῶν περὶ αὐτοῦ πυθέσθαι τί χρὴ ποιεῖν, καὶ ὑπὲρ τοῦ τοιούτου δὴ ὀρθῶσ ἔχει ἐπεξιέναι καὶ ἐπισκήπτεσθαι φόνου τὸν ὑὸν τῷ πατρί;

ἴθι, περὶ τούτων πειρῶ τί μοι σαφὲσ ἐνδείξασθαι ὡσ παντὸσ μᾶλλον πάντεσ θεοὶ ἡγοῦνται ὀρθῶσ ἔχειν ταύτην τὴν πρᾶξιν· κἄν μοι ἱκανῶσ ἐνδείξῃ, ἐγκωμιάζων σε ἐπὶ σοφίᾳ οὐδέποτε παύσομαι.

ἀλλ’ ἴσωσ οὐκ ὀλίγον ἔργον ἐστίν, ὦ Σώκρατεσ, ἐπεὶ πάνυ γε σαφῶσ ἔχοιμι ἂν ἐπιδεῖξαί σοι. μανθάνω· ὅτι σοι δοκῶ τῶν δικαστῶν δυσμαθέστεροσ εἶναι, ἐπεὶ ἐκείνοισ γε ἐνδείξῃ δῆλον ὅτι ὡσ ἄδικά τέ ἐστιν καὶ οἱ θεοὶ ἅπαντεσ τὰ τοιαῦτα μισοῦσιν. πάνυ γε σαφῶσ, ὦ Σώκρατεσ, ἐάνπερ ἀκούωσί γέ μου λέγοντοσ. ἀλλ’ ἀκούσονται.

ἐάνπερ εὖ δοκῇσ λέγειν. τόδε δέ σου ἐνενόησα ἅμα λέγοντοσ καὶ πρὸσ ἐμαυτὸν σκοπῶ· "εἰ ὅτι μάλιστά με Εὐθύφρων διδάξειεν ὡσ οἱ θεοὶ ἅπαντεσ τὸν τοιοῦτον θάνατον ἡγοῦνται ἄδικον εἶναι, τί μᾶλλον ἐγὼ μεμάθηκα παρ’ Εὐθύφρονοσ τί ποτ’ ἐστὶν τὸ ὅσιόν τε καὶ τὸ ἀνόσιον; θεομισὲσ μὲν γὰρ τοῦτο τὸ ἔργον, ὡσ ἐοίκεν, εἰή ἄν. ἀλλὰ γὰρ οὐ τούτῳ ἐφάνη ἄρτι ὡρισμένα τὸ ὅσιον καὶ μή· τὸ γὰρ θεομισὲσ ὂν καὶ θεοφιλὲσ ἐφάνη. " ὥστε τούτου μὲν ἀφίημί σε, ὦ Εὐθύφρων· εἰ βούλει, πάντεσ αὐτὸ ἡγείσθων θεοὶ ἄδικον καὶ πάντεσ μισούντων. ἀλλ’ ἆρα τοῦτο ὃ νῦν ἐπανορθούμεθα ἐν τῷ λόγῳ ‐ ὡσ ὃ μὲν ἂν πάντεσ οἱ θεοὶ μισῶσιν ἀνόσιόν ἐστιν, ὃ δ’ ἂν φιλῶσιν, ὅσιον·

ὃ δ’ ἂν οἱ μὲν φιλῶσιν οἱ δὲ μισῶσιν, οὐδέτερα ἢ ἀμφότερα ‐ ἆρ’ οὕτω βούλει ἡμῖν ὡρίσθαι νῦν περὶ τοῦ ὁσίου καὶ τοῦ ἀνοσίου; τί γὰρ κωλύει, ὦ Σώκρατεσ; γοὐδὲν ἐμέ γε, ὦ Εὐθύφρων, ἀλλὰ σὺ δὴ τὸ σὸν σκόπει, εἰ τοῦτο ὑποθέμενοσ οὕτω ῥᾷστά με διδάξεισ ὃ ὑπέσχου. ἀλλ’ ἔγωγε φαίην ἂν τοῦτο εἶναι τὸ ὅσιον ὃ ἂν πάντεσ οἱ θεοὶ φιλῶσιν, καὶ τὸ ἐναντίον, ὃ ἂν πάντεσ θεοὶ μισῶσιν, ἀνόσιον.

οὐκοῦν ἐπισκοπῶμεν αὖ τοῦτο, ὦ Εὐθύφρων, εἰ καλῶσ λέγεται, ἢ ἐῶμεν καὶ οὕτω ἡμῶν τε αὐτῶν ἀποδεχώμεθα καὶ τῶν ἄλλων, ἐὰν μόνον φῇ τίσ τι ἔχειν οὕτω συγχωροῦντεσ ἔχειν; ἢ σκεπτέον τί λέγει ὁ λέγων; σκεπτέον· οἶμαι μέντοι ἔγωγε τοῦτο νυνὶ καλῶσ λέγεσθαι. τάχ’, ὠγαθέ, βέλτιον εἰσόμεθα.

ἐννόησον γὰρ τὸ τοιόνδε· ἆρα τὸ ὅσιον ὅτι ὅσιόν ἐστιν φιλεῖται ὑπὸ τῶν θεῶν, ἢ ὅτι φιλεῖται ὅσιόν ἐστιν; γοὐκ οἶδ’ ὅτι λέγεισ, ὦ Σώκρατεσ. ἀλλ’ ἐγὼ πειράσομαι σαφέστερον φράσαι. λέγομέν τι φερόμενον καὶ φέρον καὶ ἀγόμενον καὶ ἄγον καὶ ὁρώμενον καὶ ὁρῶν καὶ πάντα τὰ τοιαῦτα μανθάνεισ ὅτι ἕτερα ἀλλήλων ἐστὶ καὶ ᾗ ἕτερα; ἔγωγέ μοι δοκῶ μανθάνειν. οὐκοῦν καὶ φιλούμενόν τί ἐστιν καὶ τούτου ἕτερον τὸ φιλοῦν; πῶσ γὰρ οὔ; λέγε δή μοι, πότερον τὸ φερόμενον διότι φέρεται φερόμενόν ἐστιν, ἢ δι’ ἄλλο τι;

γοὔκ, ἀλλὰ διὰ τοῦτο. καὶ τὸ ἀγόμενον δὴ διότι ἄγεται, καὶ τὸ ὁρώμενον διότι ὁρᾶται; πάνυ γε. οὐκ ἄρα διότι ὁρώμενόν γέ ἐστιν, διὰ τοῦτο ὁρᾶται, ἀλλὰ τὸ ἐναντίον διότι ὁρᾶται, διὰ τοῦτο ὁρώμενον· οὐδὲ διότι ἀγόμενόν ἐστιν, διὰ τοῦτο ἄγεται, ἀλλὰ διότι ἄγεται, διὰ τοῦτο ἀγόμενον· οὐδὲ διότι φερόμενον φέρεται, ἀλλὰ διότι φέρεται φερόμενον. ἆρα κατάδηλον, ὦ Εὐθύφρων, ὃ βούλομαι λέγειν; βούλομαι δὲ τόδε, ὅτι εἴ τι γίγνεται ἤ τι πάσχει, οὐχ ὅτι γιγνόμενόν ἐστι γίγνεται, ἀλλ’ ὅτι γίγνεται γιγνόμενόν ἐστιν·

οὐδ’ ὅτι πάσχον ἐστὶ πάσχει, ἀλλ’ ὅτι πάσχει πάσχον ἐστίν· ἢ οὐ συγχωρεῖσ οὕτω; ἔγωγε. οὐκοῦν καὶ τὸ φιλούμενον ἢ γιγνόμενόν τί ἐστιν ἢ πάσχον τι ὑπό του; πάνυ γε. καὶ τοῦτο ἄρα οὕτωσ ἔχει ὥσπερ τὰ πρότερα· οὐχ ὅτι φιλούμενόν ἐστιν φιλεῖται ὑπὸ ὧν φιλεῖται, ἀλλ’ ὅτι φιλεῖται φιλούμενον; ἀνάγκη. τί δὴ οὖν λέγομεν περὶ τοῦ ὁσίου, ὦ Εὐθύφρων;

οὐκ ἄρα τὸ θεοφιλὲσ ὅσιόν ἐστιν, ὦ Εὐθύφρων, οὐδὲ τὸ ὅσιον θεοφιλέσ, ὡσ σὺ λέγεισ, ἀλλ’ ἕτερον τοῦτο τούτου. ἄλλο τι φιλεῖται ὑπὸ θεῶν πάντων, ὡσ ὁ σὸσ λόγοσ; γναί. ἆρα διὰ τοῦτο, ὅτι ὅσιόν ἐστιν, ἢ δι’ ἄλλο τι; οὔκ, ἀλλὰ διὰ τοῦτο. διότι ἄρα ὅσιόν ἐστιν φιλεῖται, ἀλλ’ οὐχ ὅτι φιλεῖται, διὰ τοῦτο ὅσιόν ἐστιν; ἐοίκεν. ἀλλὰ μὲν δὴ διότι γε φιλεῖται ὑπὸ θεῶν φιλούμενόν ἐστι καὶ θεοφιλέσ. πῶσ γὰρ οὔ; πῶσ δή, ὦ Σώκρατεσ;

γὅτι ὁμολογοῦμεν τὸ μὲν ὅσιον διὰ τοῦτο φιλεῖσθαι, ὅτι ὅσιόν ἐστιν, ἀλλ’ οὐ διότι φιλεῖται ὅσιον εἶναι· ἦ γάρ; ναί. τὸ δέ γε θεοφιλὲσ ὅτι φιλεῖται ὑπὸ θεῶν, αὐτῷ τούτῳ τῷ φιλεῖσθαι θεοφιλὲσ εἶναι, ἀλλ’ οὐχ ὅτι θεοφιλέσ, διὰ τοῦτο φιλεῖσθαι. ἀληθῆ λέγεισ. ἀλλ’ εἴ γε ταὐτὸν ἦν, ὦ φίλε Εὐθύφρων, τὸ θεοφιλὲσ καὶ τὸ ὅσιον, εἰ μὲν διὰ τὸ ὅσιον εἶναι ἐφιλεῖτο τὸ ὅσιον, καὶ διὰ τὸ θεοφιλὲσ εἶναι ἐφιλεῖτο ἂν τὸ θεοφιλέσ, εἰ δὲ διὰ τὸ φιλεῖσθαι ὑπὸ θεῶν τὸ θεοφιλὲσ θεοφιλὲσ ἦν, καὶ τὸ ὅσιον ἂν διὰ τὸ φιλεῖσθαι ὅσιον ἦν· νῦν δὲ ὁρᾷσ ὅτι ἐναντίωσ ἔχετον, ὡσ παντάπασιν ἑτέρω ὄντε ἀλλήλων.

τὸ μὲν γάρ, ὅτι φιλεῖται, ἐστὶν οἱο͂ν φιλεῖσθαι· τὸ δ’ ὅτι ἐστὶν οἱο͂ν φιλεῖσθαι, διὰ τοῦτο φιλεῖται. καὶ κινδυνεύεισ, ὦ Εὐθύφρων, ἐρωτώμενοσ τὸ ὅσιον ὅτι ποτ’ ἐστίν, τὴν μὲν οὐσίαν μοι αὐτοῦ οὐ βούλεσθαι δηλῶσαι, πάθοσ δέ τι περὶ αὐτοῦ λέγειν, ὅτι πέπονθε τοῦτο τὸ ὅσιον, φιλεῖσθαι ὑπὸ πάντων θεῶν· ὅτι δὲ ὄν, οὔπω εἶπεσ.

εἰ οὖν σοι φίλον, μή με ἀποκρύψῃ ἀλλὰ πάλιν εἰπὲ ἐξ ἀρχῆσ τί ποτε ὂν τὸ ὅσιον εἴτε φιλεῖται ὑπὸ θεῶν εἴτε ὁτιδὴ πάσχει ‐ οὐ γὰρ περὶ τούτου διοισόμεθα ‐ ἀλλ’ εἰπὲ προθύμωσ τί ἐστιν τό τε ὅσιον καὶ τὸ ἀνόσιον; ἀλλ’, ὦ Σώκρατεσ, οὐκ ἔχω ἔγωγε ὅπωσ σοι εἴπω ὃ νοῶ· περιέρχεται γάρ πωσ ἡμῖν ἀεὶ ὃ ἂν προθώμεθα καὶ οὐκ ἐθέλει μένειν ὅπου ἂν ἱδρυσώμεθα αὐτό. τοῦ ἡμετέρου προγόνου, ὦ Εὐθύφρων, ἐοίκεν εἶναι Δαιδάλου τὰ ὑπὸ σοῦ λεγόμενα. καὶ εἰ μὲν αὐτὰ ἐγὼ ἔλεγον καὶ ἐτιθέμην, ἴσωσ ἄν με ἐπέσκωπτεσ ὡσ ἄρα καὶ ἐμοὶ κατὰ τὴν ἐκείνου συγγένειαν τὰ ἐν τοῖσ λόγοισ ἔργα ἀποδιδράσκει καὶ οὐκ ἐθέλει μένειν ὅπου ἄν τισ αὐτὰ θῇ·

νῦν δὲ σαὶ γὰρ αἱ ὑποθέσεισ εἰσίν. ἄλλου δή τινοσ δεῖ σκώμματοσ· οὐ γὰρ ἐθέλουσι σοὶ μένειν, ὡσ καὶ αὐτῷ σοι δοκεῖ. ἐμοὶ δὲ δοκεῖ σχεδόν τι τοῦ αὐτοῦ σκώμματοσ, ὦ Σώκρατεσ, δεῖσθαι τὰ λεγόμενα· τὸ γὰρ περιιέναι αὐτοῖσ τοῦτο καὶ μὴ μένειν ἐν τῷ αὐτῷ οὐκ ἐγώ εἰμι ὁ ἐντιθείσ, ἀλλὰ σύ μοι δοκεῖσ ὁ Δαίδαλοσ, ἐπεὶ ἐμοῦ γε ἕνεκα ἔμενεν ἂν ταῦτα οὕτωσ. κινδυνεύω ἄρα, ὦ ἑταῖρε, ἐκείνου τοῦ ἀνδρὸσ δεινότεροσ γεγονέναι τὴν τέχνην τοσούτῳ, ὅσῳ ὁ μὲν τὰ αὑτοῦ μόνα ἐποίει οὐ μένοντα, ἐγὼ δὲ πρὸσ τοῖσ ἐμαυτοῦ, ὡσ ἐοίκε, καὶ τὰ ἀλλότρια.

καὶ δῆτα τοῦτό μοι τῆσ τέχνησ ἐστὶ κομψότατον, ὅτι ἄκων εἰμὶ σοφόσ· ἐβουλόμην γὰρ ἄν μοι τοὺσ λόγουσ μένειν καὶ ἀκινήτωσ ἱδρῦσθαι μᾶλλον ἢ πρὸσ τῇ Δαιδάλου σοφίᾳ τὰ Ταντάλου χρήματα γενέσθαι. καὶ τούτων μὲν ἅδην·

ἐπειδὴ δέ μοι δοκεῖσ σὺ τρυφᾶν, αὐτόσ σοι συμπροθυμήσομαι δεῖξαι ὅπωσ ἄν με διδάξῃσ περὶ τοῦ ὁσίου. καὶ μὴ προαποκάμῃσ· ἰδὲ γὰρ εἰ οὐκ ἀναγκαῖόν σοι δοκεῖ δίκαιον εἶναι πᾶν τὸ ὅσιον. ἔμοιγε. ἆρ’ οὖν καὶ πᾶν τὸ δίκαιον ὅσιον; ἢ τὸ μὲν ὅσιον πᾶν δίκαιον, τὸ δὲ δίκαιον οὐ πᾶν ὅσιον, ἀλλὰ τὸ μὲν αὐτοῦ ὅσιον, τὸ δέ τι καὶ ἄλλο; οὐχ ἕπομαι, ὦ Σώκρατεσ, τοῖσ λεγομένοισ.

καὶ μὴν νεώτερόσ γέ μου εἶ οὐκ ἔλαττον ἢ ὅσῳ σοφώτεροσ· ἀλλ’, ὃ λέγω, τρυφᾷσ ὑπὸ πλούτου τῆσ σοφίασ. ἀλλ’, ὦ μακάριε, σύντεινε σαυτόν· καὶ γὰρ οὐδὲ χαλεπὸν κατανοῆσαι ὃ λέγω. λέγω γὰρ δὴ τὸ ἐναντίον ἢ ὁ ποιητὴσ ἐποίησεν ὁ ποιήσασ ‐ Ζῆνα δὲ τὸν θ’ ἔρξαντα καὶ ὃσ τάδε πάντ’ ἐφύτευσεν οὐκ ἐθέλει νεικεῖν· ἵνα γὰρ δέοσ ἔνθα καὶ αἰδώσ.

ἐγὼ οὖν τούτῳ διαφέρομαι τῷ ποιητῇ. εἴπω σοι ὅπῃ; πάνυ γε. οὐ δοκεῖ μοι εἶναι "ἵνα δέοσ ἔνθα καὶ αἰδώσ" πολλοὶ γάρ μοι δοκοῦσι καὶ νόσουσ καὶ πενίασ καὶ ἄλλα πολλὰ τοιαῦτα δεδιότεσ δεδιέναι μέν, αἰδεῖσθαι δὲ μηδὲν ταῦτα ἃ δεδίασιν· οὐ καὶ σοὶ δοκεῖ; πάνυ γε. ἀλλ’ ἵνα γε αἰδὼσ ἔνθα καὶ δέοσ εἶναι· ἐπεὶ ἔστιν ὅστισ αἰδούμενόσ τι πρᾶγμα καὶ αἰσχυνόμενοσ οὐ πεφόβηταί τε καὶ δέδοικεν ἅμα δόξαν πονηρίασ; δέδοικε μὲν οὖν.

οὐκ ἄρ’ ὀρθῶσ ἔχει λέγειν· "ἵνα γὰρ δέοσ ἔνθα καὶ αἰδώσ," ἀλλ’ ἵνα μὲν αἰδὼσ ἔνθα καὶ δέοσ, οὐ μέντοι ἵνα γε δέοσ πανταχοῦ αἰδώσ· ἐπὶ πλέον γὰρ οἶμαι δέοσ αἰδοῦσ. μόριον γὰρ αἰδὼσ δέουσ ὥσπερ ἀριθμοῦ περιττόν, ὥστε οὐχ ἵναπερ ἀριθμὸσ ἔνθα καὶ περιττόν, ἵνα δὲ περιττὸν ἔνθα καὶ ἀριθμόσ. ἕπῃ γάρ που νῦν γε; πάνυ γε. τὸ τοιοῦτον τοίνυν καὶ ἐκεῖ λέγων ἠρώτων· ἆρα ἵνα δίκαιον ἔνθα καὶ ὅσιον; ἢ ἵνα μὲν ὅσιον ἔνθα καὶ δίκαιον, ἵνα δὲ δίκαιον οὐ πανταχοῦ ὅσιον·

ἔμοιγε. μόριον γὰρ τοῦ δικαίου τὸ ὅσιον; οὕτω φῶμεν ἢ ἄλλωσ σοι δοκεῖ; οὔκ, ἀλλ’ οὕτω. φαίνῃ γάρ μοι ὀρθῶσ λέγειν. ὁρ́α δὴ τὸ μετὰ τοῦτο. εἰ γὰρ μέροσ τὸ ὅσιον τοῦ δικαίου, δεῖ δὴ ἡμᾶσ, ὡσ ἐοίκεν, ἐξευρεῖν τὸ ποῖον μέροσ ἂν εἰή τοῦ δικαίου τὸ ὅσιον. εἰ μὲν οὖν σύ με ἠρώτασ τι τῶν νυνδή, οἱο͂ν ποῖον μέροσ ἐστὶν ἀριθμοῦ τὸ ἄρτιον καὶ τίσ ὢν τυγχάνει οὗτοσ ὁ ἀριθμόσ, εἶπον ἂν ὅτι ὃσ ἂν μὴ σκαληνὸσ ᾖ ἀλλ’ ἰσοσκελήσ· ἢ οὐ δοκεῖ σοι; πειρῶ δὴ καὶ σὺ ἐμὲ οὕτω διδάξαι τὸ ποῖον μέροσ τοῦ δικαίου ὅσιόν ἐστιν, ἵνα καὶ Μελήτῳ λέγωμεν μηκέθ’ ἡμᾶσ ἀδικεῖν μηδὲ ἀσεβείασ γράφεσθαι, ὡσ ἱκανῶσ ἤδη παρὰ σοῦ μεμαθηκότασ τά τε εὐσεβῆ καὶ ὅσια καὶ τὰ μή.

τοῦτο τοίνυν ἔμοιγε δοκεῖ, ὦ Σώκρατεσ, τὸ μέροσ τοῦ δικαίου εἶναι εὐσεβέσ τε καὶ ὅσιον, τὸ περὶ τὴν τῶν θεῶν θεραπείαν, τὸ δὲ περὶ τὴν τῶν ἀνθρώπων τὸ λοιπὸν εἶναι τοῦ δικαίου μέροσ. καὶ καλῶσ γέ μοι, ὦ Εὐθύφρων, φαίνῃ λέγειν, ἀλλὰ σμικροῦ τινοσ ἔτι ἐνδεήσ εἰμι· τὴν γὰρ θεραπείαν οὔπω συνίημι ἥντινα ὀνομάζεισ.

οὐ γάρ που λέγεισ γε, οἱαῖ́περ καὶ αἱ περὶ τὰ ἄλλα θεραπεῖαί εἰσιν, τοιαύτην καὶ περὶ θεούσ ‐ λέγομεν γάρ που ‐ οἱο͂́ν φαμεν ἵππουσ οὐ πᾶσ ἐπίσταται θεραπεύειν ἀλλὰ ὁ ἱππικόσ· ἦ γάρ; πάνυ γε. ἡ γάρ που ἱππικὴ ἵππων θεραπεία. ναί. οὐδέ γε κύνασ πᾶσ ἐπίσταται θεραπεύειν ἀλλὰ ὁ κυνηγετικόσ. οὕτω. ἡ γάρ που κυνηγετικὴ κυνῶν θεραπεία. ναί.

ἡ δέ γε βοηλατικὴ βοῶν. πάνυ γε. ἡ δὲ δὴ ὁσιότησ τε καὶ εὐσέβεια θεῶν, ὦ Εὐθύφρων; οὕτω λέγεισ; ἔγωγε. οὐκοῦν θεραπεία γε πᾶσα ταὐτὸν διαπράττεται; οἱο͂ν τοιόνδε· ἐπ’ ἀγαθῷ τινί ἐστι καὶ ὠφελίᾳ τοῦ θεραπευομένου, ὥσπερ ὁρᾷσ δὴ ὅτι οἱ ἵπποι ὑπὸ τῆσ ἱππικῆσ θεραπευόμενοι ὠφελοῦνται καὶ βελτίουσ γίγνονται· ἢ οὐ δοκοῦσί σοι; ἔμοιγε. καὶ οἱ κύνεσ γέ που ὑπὸ τῆσ κυνηγετικῆσ, καὶ οἱ βόεσ ὑπὸ τῆσ βοηλατικῆσ, καὶ τἆλλα πάντα ὡσαύτωσ· ἢ ἐπὶ βλάβῃ οἰεί τοῦ θεραπευομένου τὴν θεραπείαν εἶναι;

μὰ Δί’ οὐκ ἔγωγε. ἀλλ’ ἐπ’ ὠφελίᾳ; πῶσ δ’ οὔ; ἦ οὖν καὶ ἡ ὁσιότησ θεραπεία οὖσα θεῶν ὠφελία τέ ἐστι θεῶν καὶ βελτίουσ τοὺσ θεοὺσ ποιεῖ; καὶ σὺ τοῦτο συγχωρήσαισ ἄν, ὡσ ἐπειδάν τι ὅσιον ποιῇσ, βελτίω τινὰ τῶν θεῶν ἀπεργάζῃ; μὰ Δί’ οὐκ ἔγωγε. οὐδὲ γὰρ ἐγώ, ὦ Εὐθύφρων, οἶμαί σε τοῦτο λέγειν ‐ πολλοῦ καὶ δέω ‐ ἀλλὰ τούτου δὴ ἕνεκα καὶ ἀνηρόμην τίνα ποτὲ λέγοισ τὴν θεραπείαν τῶν θεῶν, οὐχ ἡγούμενόσ σε τοιαύτην λέγειν. καὶ ὀρθῶσ γε, ὦ Σώκρατεσ·

οὐ γὰρ τοιαύτην λέγω. εἰε͂ν· ἀλλὰ τίσ δὴ θεῶν θεραπεία εἰή ἂν ἡ ὁσιότησ; ἥνπερ, ὦ Σώκρατεσ, οἱ δοῦλοι τοὺσ δεσπότασ θεραπεύουσιν. μανθάνω· ὑπηρετική τισ ἄν, ὡσ ἐοίκεν, εἰή θεοῖσ. πάνυ μὲν οὖν. ἔχοισ ἂν οὖν εἰπεῖν ἡ ἰατροῖσ ὑπηρετικὴ εἰσ τίνοσ ἔργου ἀπεργασίαν τυγχάνει οὖσα ὑπηρετική; οὐκ εἰσ ὑγιείασ οἰεί; ἔγωγε. τί δὲ ἡ ναυπηγοῖσ ὑπηρετική;

εἰσ τίνοσ ἔργου ἀπεργασίαν ὑπηρετική ἐστιν; γδῆλον ὅτι, ὦ Σώκρατεσ, εἰσ πλοίου. καὶ ἡ οἰκοδόμοισ γέ που εἰσ οἰκίασ; ναί. εἰπὲ δή, ὦ ἄριστε· ἡ δὲ θεοῖσ ὑπηρετικὴ εἰσ τίνοσ ἔργου ἀπεργασίαν ὑπηρετικὴ ἂν εἰή; δῆλον γὰρ ὅτι σὺ οἶσθα, ἐπειδήπερ τά γε θεῖα κάλλιστα φῂσ εἰδέναι ἀνθρώπων. καὶ ἀληθῆ γε λέγω, ὦ Σώκρατεσ. εἰπὲ δὴ πρὸσ Διὸσ τί ποτέ ἐστιν ἐκεῖνο τὸ πάγκαλον ἔργον ὃ οἱ θεοὶ ἀπεργάζονται ἡμῖν ὑπηρέταισ χρώμενοι; πολλὰ καὶ καλά, ὦ Σώκρατεσ. καὶ γὰρ οἱ στρατηγοί, ὦ φίλε·

καὶ ὀλίγον σοι πρότερον εἶπον, ὦ Σώκρατεσ, ὅτι πλείονοσ ἔργου ἐστὶν ἀκριβῶσ πάντα ταῦτα ὡσ ἔχει μαθεῖν· ἀλλ’ ὅμωσ τὸ κεφάλαιον αὐτῶν ῥᾳδίωσ ἂν εἴποισ, ὅτι νίκην ἐν τῷ πολέμῳ ἀπεργάζονται· ἢ οὔ; γπῶσ δ’ οὔ; πολλὰ δέ γ’, οἶμαι, καὶ καλὰ καὶ οἱ γεωργοί· ἀλλ’ ὅμωσ τὸ κεφάλαιον αὐτῶν ἐστιν τῆσ ἀπεργασίασ ἡ ἐκ τῆσ γῆσ τροφή. πάνυ γε. τί δὲ δὴ τῶν πολλῶν καὶ καλῶν ἃ οἱ θεοὶ ἀπεργάζονται; τί τὸ κεφάλαιόν ἐστι τῆσ ἐργασίασ; τόδε μέντοι σοι ἁπλῶσ λέγω, ὅτι ἐὰν μὲν κεχαρισμένα τισ ἐπίστηται τοῖσ θεοῖσ λέγειν τε καὶ πράττειν εὐχόμενόσ τε καὶ θύων, ταῦτ’ ἔστι τὰ ὅσια, καὶ σῴζει τὰ τοιαῦτα τούσ τε ἰδίουσ οἴκουσ καὶ τὰ κοινὰ τῶν πόλεων·

τὰ δ’ ἐναντία τῶν κεχαρισμένων ἀσεβῆ, ἃ δὴ καὶ ἀνατρέπει ἅπαντα καὶ ἀπόλλυσιν. ἦ πολύ μοι διὰ βραχυτέρων, ὦ Εὐθύφρων, εἰ ἐβούλου, εἶπεσ ἂν τὸ κεφάλαιον ὧν ἠρώτων· ἀλλὰ γὰρ οὐ πρόθυμόσ με εἶ διδάξαι ‐ δῆλοσ εἶ. καὶ γὰρ νῦν ἐπειδὴ ἐπ’ αὐτῷ ἦσθα ἀπετράπου, ὃ εἰ ἀπεκρίνω, ἱκανῶσ ἂν ἤδη παρὰ σοῦ τὴν ὁσιότητα ἐμεμαθήκη. νῦν δὲ ἀνάγκη γὰρ τὸν ἐρῶντα τῷ ἐρωμένῳ ἀκολουθεῖν ὅπῃ ἂν ἐκεῖνοσ ὑπάγῃ, τί δὴ αὖ λέγεισ τὸ ὅσιον εἶναι καὶ τὴν ὁσιότητα;

οὐχὶ ἐπιστήμην τινὰ τοῦ θύειν τε καὶ εὔχεσθαι; ἔγωγε. οὐκοῦν τὸ θύειν δωρεῖσθαί ἐστι τοῖσ θεοῖσ, τὸ δ’ εὔχεσθαι αἰτεῖν τοὺσ θεούσ; καὶ μάλα, ὦ Σώκρατεσ. ἐπιστήμη ἄρα αἰτήσεωσ καὶ δόσεωσ θεοῖσ ὁσιότησ ἂν εἰή ἐκ τούτου τοῦ λόγου.

πάνυ καλῶσ, ὦ Σώκρατεσ, συνῆκασ ὃ εἶπον. ἐπιθυμητὴσ γάρ εἰμι, ὦ φίλε, τῆσ σῆσ σοφίασ καὶ προσέχω τὸν νοῦν αὐτῇ, ὥστε οὐ χαμαὶ πεσεῖται ὅτι ἂν εἴπῃσ. ἀλλά μοι λέξον τίσ αὕτη ἡ ὑπηρεσία ἐστὶ τοῖσ θεοῖσ; αἰτεῖν τε φῂσ αὐτοὺσ καὶ διδόναι ἐκείνοισ; ἔγωγε. ἆρ’ οὖν οὐ τό γε ὀρθῶσ αἰτεῖν ἂν εἰή ὧν δεόμεθα παρ’ ἐκείνων, ταῦτα αὐτοὺσ αἰτεῖν; ἀλλὰ τί; καὶ αὖ τὸ διδόναι ὀρθῶσ, ὧν ἐκεῖνοι τυγχάνουσιν δεόμενοι παρ’ ἡμῶν, ταῦτα ἐκείνοισ αὖ ἀντιδωρεῖσθαι;

οὐ γάρ που τεχνικόν γ’ ἂν εἰή δωροφορεῖν διδόντα τῳ ταῦτα ὧν οὐδὲν δεῖται. ἀληθῆ λέγεισ, ὦ Σώκρατεσ. ἐμπορικὴ ἄρα τισ ἂν εἰή, ὦ Εὐθύφρων, τέχνη ἡ ὁσιότησ θεοῖσ καὶ ἀνθρώποισ παρ’ ἀλλήλων. ἐμπορική, εἰ οὕτωσ ἥδιόν σοι ὀνομάζειν. ἀλλ’ οὐδὲν ἥδιον ἔμοιγε, εἰ μὴ τυγχάνει ἀληθὲσ ὄν. φράσον δέ μοι, τίσ ἡ ὠφελία τοῖσ θεοῖσ τυγχάνει οὖσα ἀπὸ τῶν δώρων ὧν παρ’ ἡμῶν λαμβάνουσιν; ἃ μὲν γὰρ διδόασι παντὶ δῆλον· οὐδὲν γὰρ ἡμῖν ἐστιν ἀγαθὸν ὅτι ἂν μὴ ἐκεῖνοι δῶσιν.

ἃ δὲ παρ’ ἡμῶν λαμβάνουσιν, τί ὠφελοῦνται; ἢ τοσοῦτον αὐτῶν πλεονεκτοῦμεν κατὰ τὴν ἐμπορίαν, ὥστε πάντα τὰ ἀγαθὰ παρ’ αὐτῶν λαμβάνομεν, ἐκεῖνοι δὲ παρ’ ἡμῶν οὐδέν; ἀλλ’ οἰεί, ὦ Σώκρατεσ, τοὺσ θεοὺσ ὠφελεῖσθαι ἀπὸ τούτων ἃ παρ’ ἡμῶν λαμβάνουσιν; γἀλλὰ τί δήποτ’ ἂν εἰή ταῦτα, ὦ Εὐθύφρων, τὰ παρ’ ἡμῶν δῶρα τοῖσ θεοῖσ; τί δ’ οἰεί ἄλλο ἢ τιμή τε καὶ γέρα καί, ὅπερ ἐγὼ ἄρτι ἔλεγον, χάρισ; κεχαρισμένον ἄρα ἐστίν, ὦ Εὐθύφρων, τὸ ὅσιον, ἀλλ’ οὐχὶ ὠφέλιμον οὐδὲ φίλον τοῖσ θεοῖσ;

γοἶμαι ἔγωγε πάντων γε μάλιστα φίλον. τοῦτο ἄρ’ ἐστὶν αὖ, ὡσ ἐοίκε, τὸ ὅσιον, τὸ τοῖσ θεοῖσ φίλον. μάλιστά γε. θαυμάσῃ οὖν ταῦτα λέγων ἐάν σοι οἱ λόγοι φαίνωνται μὴ μένοντεσ ἀλλὰ βαδίζοντεσ, καὶ ἐμὲ αἰτιάσῃ τὸν Δαίδαλον βαδίζοντασ αὐτοὺσ ποιεῖν, αὐτὸσ ὢν πολύ γε τεχνικώτεροσ τοῦ Δαιδάλου καὶ κύκλῳ περιιόντα ποιῶν; ἢ οὐκ αἰσθάνῃ ὅτι ὁ λόγοσ ἡμῖν περιελθὼν πάλιν εἰσ ταὐτὸν ἥκει; μέμνησαι γάρ που ὅτι ἐν τῷ πρόσθεν τό τε ὅσιον καὶ τὸ θεοφιλὲσ οὐ ταὐτὸν ἡμῖν ἐφάνη ἀλλ’ ἕτερα ἀλλήλων·

ἐξ ἀρχῆσ ἄρα ἡμῖν πάλιν σκεπτέον τί ἐστι τὸ ὅσιον, ὡσ ἐγὼ πρὶν ἂν μάθω ἑκὼν εἶναι οὐκ ἀποδειλιάσω. ἢ οὐ μέμνησαι; ἔγωγε. νῦν οὖν οὐκ ἐννοεῖσ ὅτι τὸ τοῖσ θεοῖσ φίλον φῂσ ὅσιον εἶναι; τοῦτο δ’ ἄλλο τι ἢ θεοφιλὲσ γίγνεται; ἢ οὔ; πάνυ γε. οὐκοῦν ἢ ἄρτι οὐ καλῶσ ὡμολογοῦμεν, ἢ εἰ τότε καλῶσ, νῦν οὐκ ὀρθῶσ τιθέμεθα. ἐοίκεν. ἀλλὰ μή με ἀτιμάσῃσ ἀλλὰ παντὶ τρόπῳ προσσχὼν τὸν νοῦν ὅτι μάλιστα νῦν εἰπὲ τὴν ἀλήθειαν·

οἶσθα γὰρ εἴπερ τισ ἄλλοσ ἀνθρώπων, καὶ οὐκ ἀφετέοσ εἶ ὥσπερ ὁ Πρωτεὺσ πρὶν ἂν εἴπῃσ. εἰ γὰρ μὴ ᾔδησθα σαφῶσ τό τε ὅσιον καὶ τὸ ἀνόσιον, οὐκ ἔστιν ὅπωσ ἄν ποτε ἐπεχείρησασ ὑπὲρ ἀνδρὸσ θητὸσ ἄνδρα πρεσβύτην πατέρα διωκάθειν φόνου, ἀλλὰ καὶ τοὺσ θεοὺσ ἂν ἔδεισασ παρακινδυνεύειν μὴ οὐκ ὀρθῶσ αὐτὸ ποιήσοισ, καὶ τοὺσ ἀνθρώπουσ ᾐσχύνθησ· νῦν δὲ εὖ οἶδα ὅτι σαφῶσ οἰεί εἰδέναι τό τε ὅσιον καὶ μή. εἰπὲ οὖν, ὦ βέλτιστε Εὐθύφρων, καὶ μὴ ἀποκρύψῃ ὅτι αὐτὸ ἡγῇ. εἰσ αὖθισ τοίνυν, ὦ Σώκρατεσ· νῦν γὰρ σπεύδω ποι, καί μοι ὡρ́α ἀπιέναι.

οἱᾶ ποιεῖσ, ὦ ἑταῖρε. ἐκείνῳ ὅτι σοφὸσ ἤδη παρ’ Εὐθύφρονοσ τὰ θεῖα γέγονα καὶ ὅτι οὐκέτι ὑπ’ ἀγνοίασ αὐτοσχεδιάζω οὐδὲ καινοτομῶ περὶ αὐτά, καὶ δὴ καὶ τὸν ἄλλον βίον ὅτι ἄμεινον βιωσοίμην.

MENU NAVIGATION

호흡부호 보기

강세부호 보기

장단부호 보기

작은 Iota 보기

모든 부호 보기

헬라어 텍스트

Plato, Euthyphro, Apology, Crito, Phaedo, Εὐθύφρων

(플라톤, Euthyphro, Apology, Crito, Phaedo, Εὐθύφρων)

상위

목록

SEARCH

MENU NAVIGATION