Galen, On the Natural Faculties., G, section 7

(갈레노스, On the Natural Faculties., G, section 7)

ἀλλ’ εἰ καὶ κατέχει καὶ ἀπολαύει, καταχρῆται πρὸσ ὃ πέφυκε. πέφυκε δὲ τοῦ προσήκοντοσ ἑαυτῇ κατὰ ποιότητα καὶ οἰκείου μεταλαμβάνειν· ὥσθ’ ἕλκει τῶν σιτίων ὅσον χρηστότατον ἀτμωδῶσ τε καὶ κατὰ βραχὺ καὶ τοῦτο τοῖσ ἑαυτῆσ χιτῶσιν ἐναποτίθεταί τε καὶ προστίθησιν. ὅταν δ’ ἱκανῶσ ἐμπλησθῇ, καθάπερ ἄχθοσ τι τὴν λοιπὴν ἀποτίθεται τροφὴν ἐσχηκυῖάν τι χρηστὸν ἤδη καὶ αὐτὴν ἐκ τῆσ πρὸσ τὴν γαστέρα κοινωνίασ· οὐδὲ γὰρ ἐνδέχεται δύο σώματα δρᾶν καὶ πάσχειν ἐπιτήδεια συνελθόντα μὴ οὐκ ἤτοι πάσχειν θ’ ἅμα καὶ δρᾶν ἢ θάτερον μὲν δρᾶν, θάτερον δὲ πάσχειν. ἐὰν μὲν γὰρ ἰσάζῃ ταῖσ δυνάμεσιν, ἐξ ἴσου δράσει τε καὶ πείσεται, ἂν δ’ ὑπερέχῃ πολὺ καὶ κρατῇ θάτερον, ἐνεργήσει περὶ τὸ πάσχον· ὥστε δράσει μέγα μέν τι καὶ αἰσθητόν, αὐτὸ δ’ ἤτοι σμικρόν τι καὶ οὐκ αἰσθητὸν ἢ παντάπασιν οὐδὲν πείσεται. ἀλλ’ ἐν τούτῳ δὴ καὶ μάλιστα διήνεγκε φαρμάκου δηλητηρίου τροφή· τὸ μὲν γὰρ κρατεῖ τῆσ ἐν τῷ σώματι δυνάμεωσ, ἡ δὲ κρατεῖται. οὔκουν ἐνδέχεται τροφὴν μὲν εἶναί τι τῷ ζῳῴ προσήκουσαν, οὐ μὴν καὶ κρατεῖσθαί γ’ ὁμοίωσ πρὸσ τῶν ἐν τῷ ζῳῴ ποιοτήτων· τὸ κρατεῖσθαι δ’ ἦν ἀλλοιοῦσθαι. ἀλλ’ ἐπεὶ τὰ μὲν ἰσχυρότερα ταῖσ δυνάμεσίν ἐστι μόρια, τὰ δ’ ἀσθενέστερα, κρατήσει μὲν πάντα τῆσ οἰκείασ τῷ ζῳῴ τροφῆσ, οὐχ ὁμοίωσ δὲ πάντα· κρατήσει δ’ ἄρα καὶ ἡ γαστὴρ καὶ ἀλλοιώσει μὲν τὴν τροφήν, οὐ μὴν ὁμοίωσ ἥπατι καὶ φλεψὶ καὶ ἀρτηρίαισ καὶ καρδίᾳ. πόσον οὖν ἐστιν, ὃ ἀλλοιοῖ, καὶ δὴ θεασώμεθα· πλέον μὲν ἢ κατὰ τὸ στόμα, μεῖον δ’ ἢ κατὰ τὸ ἧπάρ τε καὶ τὰσ φλέβασ. αὕτη μὲν γὰρ ἡ ἀλλοίωσισ εἰσ αἵματοσ οὐσίαν ἄγει τὴν τροφήν, ἡ δ’ ἐν τῷ στόματι μεθίστησι μὲν αὐτὴν ἐναργῶσ εἰσ ἕτερον εἶδοσ, οὐ μὴν εἰσ τέλοσ γε μετακοσμεῖ. μάθοισ δ’ ἂν ἐπὶ τῶν ἐγκαταλειφθέντων ταῖσ διαστάσεσι τῶν ὀδόντων σιτίων καὶ καταμεινάντων δι’ ὅλησ νυκτόσ· οὔτε γὰρ ἄρτοσ ἀκριβῶσ ὁ ἄρτοσ οὔτε κρέασ ἐστὶ τὸ κρέασ, ἀλλ’ ὄζει μὲν τοιοῦτον, οἱο͂́νπερ καὶ τοῦ ζῳού τὸ στόμα, διαλέλυται δὲ καὶ διατέτηκε καὶ τὰσ ἐν τῷ ζῳῴ τῆσ σαρκὸσ ἀπομέμακται ποιότητασ. ἔνεστι δέ σοι θεάσασθαι τὸ μέγεθοσ τῆσ ἐν τῷ στόματι τῶν σιτίων ἀλλοιώσεωσ, εἰ πυροὺσ μασησάμενοσ ἐπιθείησ ἀπέπτοισ δοθιῆσιν· ὄψει γὰρ αὐτοὺσ τάχιστα μεταβάλλοντάσ τε καὶ συμπέττοντασ, οὐδὲν τοιοῦτον, ὅταν ὕδατι φυραθῶσιν, ἐργάσασθαι δυναμένουσ. καὶ μὴ θαυμάσῃσ· τὸ γάρ τοι φλέγμα τουτὶ τὸ κατὰ τὸ στόμα καὶ λειχήνων ἐστὶν ἄκοσ καὶ σκορπίουσ ἀναιρεῖ παραχρῆμα καὶ πολλὰ τῶν ἰοβόλων θηρίων τὰ μὲν εὐθέωσ ἀποκτείνει, τὰ δ’ ἐσ ὕστερον· ἅπαντα γοῦν βλάπτει μεγάλωσ. ἀλλὰ τὰ μεμασημένα σιτία πρῶτον μὲν τούτῳ τῷ φλέγματι βέβρεκταί τε καὶ πεφύραται, δεύτερον δὲ καὶ τῷ χρωτὶ τοῦ στόματοσ ἅπαντα πεπλησίακεν, ὥστε πλείονα μεταβολὴν εἴληφε τῶν ἐν ταῖσ κεναῖσ χώραισ τῶν ὀδόντων ἐσφηνωμένων. ἀλλ’ ὅσον τὰ μεμασημένα τούτων ἐπὶ πλέον ἠλλοίωται, τοσοῦτον ἐκείνων τὰ καταποθέντα. μὴ γὰρ οὐδὲ παραβλητὸν ᾖ τὸ τῆσ ὑπερβολῆσ, εἰ τὸ κατὰ τὴν κοιλίαν ἐννοήσαιμεν φλέγμα καὶ χολὴν καὶ πνεῦμα καὶ θερμασίαν καὶ ὅλην τὴν οὐσίαν τῆσ γαστρόσ. εἰ δὲ καὶ συνεπινοήσαισ αὐτῇ τὰ παρακείμενα σπλάγχνα καθάπερ τινὶ λέβητι μεγάλῳ πυρὸσ ἑστίασ πολλάσ, ἐκ δεξιῶν μὲν τὸ ἧπαρ, ἐξ ἀριστερῶν δὲ τὸν σπλῆνα, τὴν καρδίαν δ’ ἐκ τῶν ἄνω, σὺν αὐτῇ δὲ καὶ τὰσ φρένασ αἰωρουμένασ τε καὶ διὰ παντὸσ κινουμένασ, ἐφ’ ἅπασι δὲ τούτοισ σκέπον τὸ ἐπίπλοον, ἐξαίσιόν τινα πεισθήσῃ τὴν ἀλλοίωσιν γίγνεσθαι τῶν εἰσ τὴν γαστέρα καταποθέντων σιτίων. πῶσ δ’ ἂν ἠδύνατο Ῥᾳδίωσ αἱματοῦσθαι μὴ προπαρασκευασθέντα τῇ τοιαύτῃ μεταβολῇ; δέδεικται γὰρ οὖν καὶ πρόσθεν, ὡσ οὐδὲν εἰσ τὴν ἐναντίαν ἀθρόωσ μεθίσταται ποιότητα. πῶσ οὖν ὁ ἄρτοσ αἷμα γίγνεται, πῶσ δὲ τὸ τεῦτλον ἢ ὁ κύαμοσ ἤ τι τῶν ἄλλων, εἰ μὴ πρότερόν τιν’ ἑτέραν ἀλλοίωσιν ἐδέξατο; πῶσ δ’ ἡ κόπροσ ἐν τοῖσ λεπτοῖσ ἐντέροισ ἀθρόωσ γεννηθήσεται; τί γὰρ ἐν τούτοισ σφοδρότερον εἰσ ἀλλοίωσίν ἐστι τῶν κατὰ τὴν γαστέρα; ποτερα τῶν χιτώνων τὸ πλῆθοσ ἢ τῶν γειτνιώντων σπλάγχνων ἡ περίθεσισ ἢ τῆσ μονῆσ ὁ χρόνοσ ἢ σύμφυτόσ τισ ἐν τοῖσ ὀργάνοισ θερμασία; καὶ μὴν κατ’ οὐδὲν τούτων πλεονεκτεῖ τὰ ἔντερα τῆσ γαστρόσ. τί ποτ’ οὖν ἐν μὲν τῇ γαστρὶ νυκτὸσ ὅλησ πολλάκισ μείναντα τὸν ἄρτον ἔτι φυλάττεσθαι βούλονται τὰσ ἀρχαίασ διασῴζοντα ποιότητασ, ἐπειδὰν δ’ ἅπαξ ἐμπέσῃ τοῖσ ἐντέροισ, εὐθὺσ γίγνεσθαι κόπρον; εἰ μὲν γὰρ ὁ τοσοῦτοσ χρόνοσ ἀδύνατοσ ἀλλοιοῦν, οὐδ’ ὁ βραχὺσ ἱκανόσ· εἰ δ’ οὗτοσ αὐτάρκησ, πῶσ οὐ πολὺ μᾶλλον ὁ μακρόσ; ἆρ’ οὖν ἀλλοιοῦται μὲν ἡ τροφὴ κατὰ τὴν κοιλίαν, ἄλλην δέ τιν’ ἀλλοίωσιν καὶ οὐχ οἱάν ἐκ τῆσ φύσεωσ ἴσχει τοῦ μεταβάλλοντοσ ὀργάνου; ἢ ταύτην μέν, οὐ μὴν τήν γ’ οἰκείαν τῷ τοῦ ζῳού σώματι; μακρῷ τοῦτ’ ἀδυνατώτερόν ἐστι. καὶ μὴν οὐκ ἄλλο γ’ ἦν ἡ πέψισ ἢ ἀλλοίωσισ εἰσ τὴν οἰκείαν τοῦ τρεφομένου ποιότητα. εἴπερ οὖν ἡ πέψισ τοῦτ’ ἔστι καὶ ἡ τροφὴ κατὰ τὴν γαστέρα δέδεικται δεχομένη ποιότητα τῷ μέλλοντι πρὸσ αὐτῆσ θρέψεσθαι ζῳῴ προσήκουσαν, ἱκανῶσ ἀποδέδεικται τὸ πέττεσθαι κατὰ τὴν γαστέρα τὴν τροφήν. καὶ γελοῖοσ μὲν Ἀσκληπιάδησ οὔτ’ ἐν ταῖσ ἐρυγαῖσ λέγων ἐμφαίνεσθαί ποτε τὴν ποιότητα τῶν πεφθέντων σιτίων οὔτ’ ἐν τοῖσ ἐμέτοισ οὔτ’ ἐν ταῖσ ἀνατομαῖσ· αὐτὸ γὰρ δὴ τὸ τοῦ σώματοσ ἐξόζειν αὐτὰ τῆσ κοιλίασ ἐστὶ τὸ πεπέφθαι. ὁ δ’ οὕτωσ ἐστὶν εὐήθησ, ὥστ’, ἐπειδὴ τῶν παλαιῶν ἀκούει λεγόντων ἐπὶ τὸ χρηστὸν ἐν τῇ γαστρὶ μεταβάλλειν τὰ σιτία, δοκιμάζει ζητεῖν οὐ τὸ κατὰ δύναμιν ἀλλὰ τὸ κατὰ γεῦσιν χρηστόν, ὥσπερ ἢ τοῦ μήλου μηλωδεστέρου‐‐χρὴ γὰρ οὕτωσ αὐτῷ διαλέγεσθαι‐‐γιγνομένου κατὰ τὴν κοιλίαν ἢ τοῦ μέλιτοσ μελιτωδεστέρου. πολὺ δ’ εὐηθέστερόσ ἐστι καὶ γελοιότεροσ ὁ Ἐρασίστρατοσ ἢ μὴ νοῶν, ὅπωσ εἴρηται πρὸσ τῶν παλαιῶν ἡ πέψισ ἑψήσει παραπλήσιοσ ὑπάρχειν, ἢ ἑκὼν σοφιζόμενοσ ἑαυτόν. ἑψήσει μὲν οὖν, φησίν, οὕτωσ ἐλαφρὰν ἔχουσαν θερμασίαν οὐκ εἰκὸσ εἶναι παραπλησίαν τὴν πέψιν, ὥσπερ ἢ τὴν Αἴτνην δέον ὑποθεῖναι τῇ γαστρὶ ἢ ἄλλωσ αὐτῆσ ἀλλοιῶσαι τὰ σιτία μὴ δυναμένησ ἢ δυναμένησ μὲν ἀλλοιοῦν, οὐ κατὰ τὴν ἔμφυτον δὲ θερμασίαν, ὑγρὰν οὖσαν δηλονότι καὶ διὰ τοῦθ’ ἕψειν οὐκ ὀπτᾶν εἰρημένην. ἐχρῆν δ’ αὐτόν, εἴπερ περὶ πραγμάτων ἀντιλέγειν ἐβούλετο, πειραθῆναι δεῖξαι μάλιστα μὲν καὶ πρῶτον, ὡσ οὐδὲ μεταβάλλει τὴν ἀρχὴν οὐδ’ ἀλλοιοῦται κατὰ ποιότητα πρὸσ τῆσ γαστρὸσ τὰ σιτία, δεύτερον δ’, εἴπερ μὴ οἱο͂́σ τ’ ἦν τοῦτο πιστώσασθαι, τὸ τὴν ἀλλοίωσιν αὐτῶν ἄχρηστον εἶναι τῷ ζῳῴ· εἰ δὲ μηδὲ τοῦτ’ εἶχε διαβάλλειν, ἐξελέγξαι τὴν περὶ τὰσ δραστικὰσ ἀρχὰσ ὑπόληψιν καὶ δεῖξαι τὰσ ἐνεργείασ ἐν τοῖσ μορίοισ οὐ διὰ τὴν ἐκ θερμοῦ καὶ ψυχροῦ καὶ ξηροῦ καὶ ὑγροῦ ποιὰν κρᾶσιν ὑπάρχειν ἀλλὰ δι’ ἄλλο τι· εἰ δὲ μηδὲ τοῦτ’ ἐτόλμα διαβάλλειν, ἀλλ’ ὅτι γε μὴ τὸ θερμόν ἐστιν ἐν τοῖσ ὑπὸ φύσεωσ διοικουμένοισ τὸ τῶν ἄλλων δραστικώτατον. ἢ εἰ μήτε τοῦτο μήτε τῶν ἄλλων τι τῶν ἔμπροσθεν εἶχεν ἀποδεικνύναι, μὴ ληρεῖν ὀνόματι προσπαλαίοντα μάτην, ὥσπερ οὐ σαφῶσ Ἀριστοτέλοὺσ ἔν τ’ ἄλλοισ πολλοῖσ κἀν τῷ τετάρτῳ τῶν μετεωρολογικῶν ὅπωσ ἡ πέψισ ἑψήσει παραπλήσιοσ εἶναι λέγεται, καὶ ὅτι μὴ πρώτωσ μηδὲ κυρίωσ ὀνομαζόντων, εἰρηκότοσ. ἀλλ’, ὡσ ἤδη λέλεκται πολλάκισ, ἀρχὴ τούτων ἁπάντων ἐστὶ μία τὸ περὶ θερμοῦ καὶ ψυχροῦ καὶ ξηροῦ καὶ ὑγροῦ διασκέψασθαι, καθάπερ Ἀριστοτέλησ ἐποίησεν ἐν τῷ δευτέρῳ περὶ γενέσεωσ καὶ φθορᾶσ, ἀποδείξασ ἁπάσασ τὰσ κατὰ τὰ σώματα μεταβολὰσ καὶ ἀλλοιώσεισ ὑπὸ τούτων γίγνεσθαι. ἀλλ’ Ἐρασίστρατοσ οὔτε τούτοισ οὔτ’ ἄλλῳ τινὶ τῶν προειρημένων ἀντειπὼν ἐπὶ τοὔνομα μόνον ἐτράπετο τῆσ ἑψήσεωσ.

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION